Cytaty na temat mrok (129 cytatów) | Cytaty sławnych ludzi

„Ogień – dar godny bogów, żywioł, którego okiełznanie całkowicie odmieniło losy rodzaju ludzkiego. Jakże iluzoryczne okazało się jednak nad nim panowanie! Chociaż najpierw rozświetlał mroki jaskiń, ogrzewał, odstraszał dzikie bestie i pozwalał przygotować godziwą strawę, a później buzował w paleniskach wielkich machin przemysłowej rewolucji, to jednak ciągle przecież posiadał ową moc hipnotyczną, tajemną siłę, wreszcie coś na kształt własnej woli i świadomości działania. I nic nie pomagały tu składane mu hołdy i okazywany kult. Ciągle bowiem pośród trzasku i syku płomieni dawały się słyszeć słowa: Nie będę służył!”

Marek Żukow-Karczewski (1961) polski historyk, publicysta i działacz społeczny

Źródło: Największe pożary w Polsce i na świecie, Ekologia.pl, 2012. http://ekologia.pl/srodowisko/specjalne/najwieksze-pozary-w-pplsce-i-na-swiecie,16873.html

O Bogu , O losie , O sile

„Przychodzi w życiu godzina – jesteś jeszcze od niej bardzo daleko – kiedy znużone oczy znoszą już tylko jedno światło, to, które piękna noc, jak dzisiejsza, tworzy i sączy wraz z mrokiem; kiedy uszy nie mogą już słuchać innej muzyki prócz tej, którą gra blask księżyca na flecie milczenia. Gdzieś w połowie niewiadomego drzewa niewidzialny ptak siląc się skrócić dzień zgłębiał przeciągłą nutą otaczającą samotność; ale otrzymywał od niej odpowiedz tak jednomyślną, odzew tak nabrzmiały ciszą i bezruchem, iż można by rzec, że zatrzymał na zawsze chwilę, której bieg chciał przyśpieszyć.”

Marcel Proust książka W poszukiwaniu straconego czasu

W poszukiwaniu straconego czasu
Źródło: tom I, W stronę Swanna, s. 123, 133

O grach , O ptakach , O samotności , O świetle

„Tym spośród nas, którzy łatwo znajdują zadowolenie, a pogodni są tylko z pozoru, przeciwstawiają się inni ludzie i całe ludzkie pokolenia, których pogoda nie jest powierzchowną igraszką, ale powaga i głębią. Jednego z nich znałem, był to dawny nasz mistrz muzyki, którego sam niegdyś widywałeś w Waldzell czasami, człowiek ten w ciągu ostatnich lat swojego życia posiadł cnotę pogody w tak znacznym stopniu, że promieniowała zeń jak światło ze słońca, że w postaci życzliwości, radości życia, dobrego humoru, ufności i zaufania przechodziła ona na wszystkich dookoła, we wszystkich też dalej promieniując, we wszystkich tych, którzy prawdziwie blask jej wchłonęli i pozwolili się nim przeniknąć. Ja również oświecony zostałem jego blaskiem, mnie również udzielił on nieco swej jasności i promienistości serca (…) Osiągnięcie takiej pogody jest dla mnie, a wraz ze mną dla wielu, celem najwyższym i najszlachetniejszym. Znajdziesz ową pogodę także u niektórych ojców z kierownictwa zakonu. A pogoda ta nie jest ani igraszką, ani upodobaniem w samym w sobie, jest najwyższą świadomością i miłością, jest afirmacją wszelkiej rzeczywistości, czuwaniem na skraju wszelkich głębin i przepaści, jest cnota rycerzy i świętych, cnota niezniszczalną, która wraz z wiekiem i przybliżaniem się śmierci stale jeno wzrasta. Jest ona tajemnica piękna i właściwą substancją wszelkiej sztuki. Poeta, który cuda i potworności życia taneczną miara swych wierszy opiewa, muzyk, co pozwala im rozbrzmiewać w postaci czystej współczesności, jest szafarzem światła, pomnaża radość i jasność na ziemi, nawet jeśli nas najpierw wiedzie przez łzy i ból. Może ów poeta, którego wiersze tak nas zachwycają, jest smutnym samotnikiem, może i muzyk ów był posępnym marzycielem, lecz także i wówczas dzieło jego uczestniczy w radości gwiazd i bogów. To, co nam daje, nie jest już jego mrokiem, cierpieniem czy trwogą, to kropla czystego światła, wiekuistej radości. Nawet całe narody czy języki zgłębić usiłują głębiny świata przez mity, kosmogonie, religie, radość ta jest ostatecznym i najważniejszym celem, który mogą osiągnąć.”

Hermann Hesse książka Gra szklanych paciorków

Józef Knecht do swojego przyjaciela Plinia Designori
Gra szklanych paciorków
Źródło: Gra szklanych paciorków (rozdz. Rozmowa), tłum. Maria Kurecka, Wydawnictwo Poznańskie 1971, s. 319–322.

O śmierci , O Bogu , O bólu , O ludziach

„O Dzikiej Róży droga śpiewa pieśń
i śmieje się, złoty znacząc ślad…
Dzika Różo! Świecisz przez mrok.
Dzika różo! Słyszysz mój krok?
Idę – twój zakochany wiatr.”

Konstanty Ildefons Gałczyński (1905–1953) polski poeta

Kronika olsztyńska (1950)
Źródło: Dzika róża

O śpiewie

„Antychrysta sztandar w niebo wznieść.
Podłe plemię krzyża strącić w mrok!
W starciu z nieznanym złożyliście broń
By bogom Judei poświęcić swój dom
Walka i prawda nie służą za cel
Bo wiedza i duma zmieniły się w grzech
Wszystkie pojęcia straciły swój sens
Gdy czarne jest białe, a dobro jest złem
Nie będzie tu nic, gdy minie nasz czas
Gdy runą potęgi zatrute przez jad”

Mariusz Szczerski (1970–2005) wokalista polski (Honor)

Cytaty z utworów zespołu Honor
Źródło: Młot Antychrysta

O Bogu , O prawdzie , O domu , O wiedzę

„Wolałbym żyć krótko, ale w chwale, niż w mroku przez wieki.”

Aleksander Wielki (-356–-323 p. n. e.) król Macedonii

O wieku

„Obsesyjna jedna nuta, motyw ten uwięził ją.
Wokół nuty tej osnuta twoja jasność, półcień, mrok.”

Jonasz Kofta (1942–1988) polski poeta, dramaturg, satyryk, i piosenkarz

Źródło: Samba na jedną nutę

„Zaświecił mrokiem na świeczniku. (Andrzej Coryell)”

Andrzej Coryell

„Geniusz przypomina raczej w swym działaniu latarnię morską, która posyła jeden promień, po czym na czas jakiś gaśnie, tyle że geniusz objawia się bardziej kapryśnie i może raz po raz zabłysnąć sześcioma czy siedmioma promieniami (…) a potem zapaść w ciemność na cały rok bądź na zawsze. Kierować się zatem jego promieniami jest niemożebne, a kiedy najdzie ich mrok, ludzie obdarzeni geniuszem w niczym się nie różnią od innych.”

Virginia Woolf (1882–1941) angielska pisarka

Orlando: biografia (1928)

O ludziach , O czasie

„Szukam cię w nocy ciemnej,
W taki mrok,
W taki chłód”

Stanisław Grochowiak (1934–1976) polski poeta, dramatopisarz i publicysta

Źródło: Tęsknię za tobą jesiennie...

„Kochamy muzykę pop i agresję, chcieliśmy stworzyć popowy rodzaj mroku… Mam obsesję na punkcie śmierci, jej piękna, jej grozy i jej tragedii. Wszyscy wiedzieliśmy, że będzie ona ważnym elementem tej płyty”

Gerard Way (1977)

Three Cheers

O śmierci , Kochać się

„Nie leje łez
Na mroku próg –
Potężny jest 
Mój Bóg.”

Jacek Kaczmarski (1957–2004) polski bard, poeta i prozaik

Źródło: Śniadanie z Bogiem, 2000

O Bogu

„Mrok tajemnic nas otacza,
Pieśń i wiara przewodniczy.”

Adam Mickiewicz książka Dziady

Dziady (1823–1832)
Źródło: cz. I

O tajemnicy , O wierze

„Jesteś niczym dzikie zwierzę. To są ostatnie miesiące twego życia, nie zasługujesz by oddychać powietrzem tej ziemi i oglądać światło Pana, znikniesz z tego świata i nigdy się już nie pojawisz. Ogarną cię mroki i będziesz miała czas, żeby rozważyć grzechy swego zwierzęcego żywota.”

Elżbieta Batory (1560–1614)

słowa, którymi została skazana na procesie.
Źródło: Miranda Twiss, Najwięksi zbrodniarze w historii, op. cit., s. 118.

O historii , O świetle , O czasie , O zwierzętach

„Widział wprawdzie dalej wszystkie roślinne znaki jej życia: delikatne podbijające dołek szyi tętno, spokojny mrok źrenicy, drżenie rzęs, ale pewny był, że malujący się na jej twarzy daleki zachwyt jest rozkoszą drętwoty, bezmyślnego, całkowitego nieistnienia.”

Stanisław Lem książka Szpital Przemienienia

o doktor Nosilewskiej.
Utwory, Szpital Przemienienia

„Śmiech oświetla życie. Jest jak lampa. Bez niego ciemno, duszno i ciasno, nawet wówczas, gdy świeci słońce. Dlatego tam, na dole, tak często panuje mrok.”

Dorota Terakowska (1938–2000) polska pisarka i dziennikarka

Poczwarka

O życiu , O śmiechu , O słońcu

„Poza sobą i ponad sobą ludzkość otacza mrok i próżnia. Lecz nie jest to pobudka do rozpaczy, lecz wezwanie do twórczego męstwa. Próżnia ta znaczy że ludzkość jest panią swych losów, nieokreśloność nie ma być pojęta jako los nieznany i wszechwładnie rządzący ludzkością, lecz jako zadanie do spełnienia.”

Stanisław Brzozowski (1878–1911) polski pisarz i filozof

Kultura i życie (1907)

O losie

„Chodźmy. Noc idzie. Mrok na polu zgęstniał. Czas zakosztować uroków zwycięstwa!”

William Shakespeare Juliusz Cezar

Juliusz Cezar

O czasie , O nocy

„Zawsze szukałem śladów Chrystusa na ziemi, w zmęczonym uśmiechu starszych, w cierpiącym spojrzeniu chorych. Próbowałem usłyszeć tembr Jego głosu w chropowatych rozmowach z prześladowanymi, w szlochu dzieci. I miałem wrażenie, że Jego subtelny cień wymykał mi się w tragicznym mroku umierających.”

Carlo Gnocchi (1902–1956)

Źródło: Joanna Bątkiewicz-Brożek, Szukał Boga wśród ludzi http://gosc.pl/doc/1350477.Szukal-Boga-wsrod-ludzi/2, gosc.pl, 8 listopada 2012

O Bogu , O dzieciach , O ludziach , O uśmiechu

„wiem że jesteś przy mnie kiedy piszę wiersz
i kiedy go nie piszę
przychodzisz z lepkiego mroku
niczym zwielokrotnione słońce”

Stefan Jurkowski (1948)

Źródło: Obecność

O słońcu

„Tylko Pan Demokracja i Pan Nauka mogą ocalić Chiny przed politycznym, moralnym, naukowym i teoretycznym mrokiem.”

Chen Duxiu (1879–1942)

wypowiedziane w styczniu 1919.
Źródło: Xu Liangying, W dziesiątą rocznicę 4 czerwca, hfhrpol.waw.pl http://www.hfhrpol.waw.pl/Tybet/raport.php?raport_id=218

O demokracji , O nauce

„Łkają przeciągle dzwony nieszporne,
Prosząc o ciszę dla zmarłych dzielnic;
W mojej samotni, jakby z kadzielnic,
Snują się z wolna mroki wieczorne.”

Stanisław Korab-Brzozowski (1876–1901) polski poeta i tłumacz, przedstawiciel "fin de siècle'u" w literaturze Młodej Polski; jeden z najwybitniejs…

Źródło: Anioł Pański

O aniołach , O zmarłych

„W epoce mroku i ciemnoty religia jest najlepszym przewodnikiem ludzi, tak jak w noc ciemną choć oko wykol najlepszym przewodnikiem będzie ślepiec. On zna wszystkie drogi i ścieżki lepiej aniżeli człek, który widzi. Kiedy jednak nastaje dzień, głupotą jest posługiwać się starymi ślepcami w roli tego, który idzie na przedzie.”

Heinrich Heine (1797–1856) poeta niemiecki

Źródło: Gedanken und Einfalle

O ludziach , O głupocie , O religii , O nocy

„W epoce upadku świata starożytnego i pojawienia się chrześcijaństwa „reakcyjna” była obrona zasad starożytnego oświecenia i starożytnej cywilizacji, natomiast „postępowa”, a nawet „rewolucyjna” była obrona tych zasad duchowych, które później zatriumfowały w kulturze średniowiecznej. Twórczy ruch, rewolucja ducha tamtych czasów, prowadziły ku „mrokom Średniowiecza”. To nie ostatni obywatele, nie ostatni pisarze i filozofowie świata starożytnego, ale nauczyciele i Ojcowie Kościoła byli ludźmi prawdziwego ruchu duchowego”.(…) Stary świat, który upada i do którego nie może być powrotu, jest właśnie światem nowożytnym z racjonalistycznym Oświeceniem, z indywidualizmem i humanizmem, z liberalizmem i demokratyzmem, ze wspaniałymi monarchiami narodowymi i polityką imperialistyczną, z potwornym systemem gospodarki industrialno-kapitalistycznej, z potężną techniką oraz pozornymi zdobyczami i pomyślnością, z wyuzdaną i bezgraniczną żądzą życia, z ateizmem i bezdusznością, z brutalną walką klas i socjalizmem jako ukoronowaniem epoki. Z ochotą gotowi jesteśmy śpiewać słowa pieśni rewolucyjnej „Starego wyprzyjmy się świata”, rozumiejąc pod „starym światem” właśnie świat nowożytny skazany na zagładę.”

Nikołaj Bierdiajew (1874–1948)

Źródło: Nowe średniowiecze

O świecie , O nauczycielach , O śpiewie , O walce

„Nic nie pójdzie z jego życia w zapomnienie.
Jego Partia rozgarnia mrok.”

Wisława Szymborska (1923–2012) polska poetka, noblistka

o Józefie Stalinie po jego śmierci.
Źródło: Ten dzień

O śmierci

„Spuśćcie zasłonę mroku między mną i ścianą,
We krwi mej śpiewają jeszcze ptaki niewidoczne
I jakby ręka zwolna przebiega nad klawisze
Klawiatura nieba poddaje jeszcze objawienia.”

Tanasije Mladenović (1913–2003)

Źródło: Miłość wiecznie spragniona, „Życie Literackie” nr 15, 14 kwietnia 1957, s. 7 http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=14858, tłum. z serbochorwackiego Zygmunt Stoberski

O miłości , O życiu , O ptakach , O śpiewie

„Dom nocy gdzie światło oznacza dobro, a mrok nie zawsze zło.”

Lisa Jane Smith Świat nocy

Świat nocy

O domu , O świetle , O złu

„Wszyscy od dzieciństwa uwielbiają ozór à la Polonaise. Niegdyś Maxine myślała, że to eksperymentalny utwór fortepianowy. Ozór wołowy dusił się w kuchni przez cały dzień w skomplikowanym sosie złożonym z kawałków moreli i ananasa, startego mango, wiśni bez pestek, marmolady grejpfrutowej, kilku różnych gatunków rodzynek, soku pomarańczowego, cukru, octu, musztardy i soku z cytryny, a przede wszystkim, zgodnie z tradycją, herbatników imbirowych, z przyczyn, które giną w mrokach niepamięci.”

Thomas Pynchon (1937) amerykański pisarz

W sieci
Źródło: s. 276

O myślach , O dzieciństwie , O myśleniu

„Wszelkie narodziny są narodzinami z mroku w światło; ziarno musi pogrążyć się w ziemi i umrzeć w mroku, by wyrosła piękniejsza postać światła i rozwinęła się w promieniach słońca.”

Friedrich Wilhelm Joseph von Schelling (1775–1854) filozof niemiecki

Źródło: Filozoficzne badania nad istotą ludzkiej wolności i sprawami z tym związanymi

O narodzinach , O wolności , O świetle

„Według standardów naszej kultury jestem zupełnym zerem, tak wielkim, że magazyn „People” nie tylko o mnie nic nie napisał, ale nawet odmówił mi prenumeraty, bojąc się, że czarna dziura mojej egzystencji wessie go w mrok zapomnienia.”

Dean Koontz (1945) pisarz amerykański

Odd Thomas (2003)

„(…) Uciekam w czwarte [okno] i źrenicą suchą
Śledzę ciekawie tajemnicze mroki.
I mam przeczucia, którymi się łudzę,
Że śmierć, co widne, zatrzaśnie na głucho,
Kratę wysadzi w tej ciemnej framudze.”

Gustaw Daniłowski (1871–1927) polski pisarz i publicysta, działacz socjalistyczny

Źródło: Okna w: Poezje I (1902)

O śmierci

„Szczęście trzeba rwać
Jak świeże wiśnie;
Potem przyjdzie mróz
I szczęście pryśnie –
Pustka w sercu,
W duszy mrok
I tak do końca –
Za rokiem rok.
Szczęście trzeba rwać
Jak świeże wiśnie;
Póki jeszcze czas –
Niech szczęście błyśnie.
Chwycić szczęście co masz sił,
Kochać, żyć na jawie śnić
Ten sen, co się w dzieciństwie śnił…”

Walery Jastrzębiec-Rudnicki (1888–1962)

Źródło: Szczęście trzeba rwać

O szczęściu , O duszy , O snach , O czasie

„Całe życie, i te jaśniejsze strony, i te ciemniejsze. Oprócz mroku i „dołka” przewijają się też momentami promyczki nadziei. Płyta jest podzielona na wojnę i pokój. Z jednej strony wojna, czarna i agresywna, ale z drugiej w tym pokoju też nie jest tak dużo lepiej. Przynajmniej w tym dziale pokoju.(…) W nim też ludzie potrafią znaleźć szybko sposób na zadawanie cierpienia sobie samym i innym.”

Michał Jelonek (1971)

o albumie Królestwo.
Źródło: Tomek Kolanowski, Huntera „Trumian Show” premierowo w Stodole, muzyka.pl, 20 listopada 2012 http://www.muzyka.pl/wywiady/pokaz/213/huntera_trumian_show_premierowo_w_stodole.html

O życiu , O wojnie , O ludziach , O pokoju

„Dobro jest silniejsze niż zło, Miłość jest silniejsza niż nienawiść; Światło jest silniejsze niż mrok; Życie jest silniejsze niż śmierć; Zwycięstwo jest nasze dzięki Temu, który nas kocha.”

Desmond Tutu (1931) duchowny południowoafrykański, noblista w dziedzinie pokoju

Goodness is stronger than evil; Love is stronger than hate; Light is stronger than darkness; Life is stronger than death; Victory is ours through Him who loves us. (ang.)
Źródło: John Glyndwr Harris, Christian theology: the spiritual tradition, Sussex Academic Press, 2001.

O miłości , O życiu , O śmierci , O nienawiści

„Można śmiało stwierdzić, że wszelka popularna teologia gustuje niejako w absurdzie i w sprzecznościach. Gdyby teologia nie przekraczała granic rozumu i zdrowego rozsądku, jej doktryny wydawałyby się nazbyt łatwe i powszechne. Z konieczności wzbudzać trzeba zdumienie, otaczać się tajemnicą, zabiegać o niejasność i mrok i dostarczyć podstawy zasłudze tych wiernych wyznawców, którzy szukają sposobności, aby poskromić buntowniczy swój rozum przy pomocy wiary w najbardziej niezrozumiałe sofizmaty.”

David Hume (1711–1776) brytyjski filozof, pisarz i historyk

Naturalna historia religii (1757)

O tajemnicy , O wierze , O pomocy

„Z hołotą tego rodzaju rozprawiano się dawniej jak z opryszkami, lecz wzrost jej sił wskazywał na głębokie zmiany w systemie porządku, zdrowia, a nawet bezpieczeństwa narodu. Tu właśnie należało rozpocząć dzieło, dlatego wpierw potrzebni byli ludzie prawa i nowi teologowie, którzy widzą zło wyraźnie – od wierzchołka aż po najdelikatniejsze korzenie; a dopiero później cios konsekrowanym mieczem, który jak błyskawica przenika mroki. Dlatego jednostki powinny żyć w związkach mocniejszych i jaśniejszych niż niegdyś, jako poszukiwacze nowego skarbu praworządności. Już chcąc wygrać krótki bieg, żyje się przecież w odmienny sposób. A tu chodziło o szlachetne życie, o wolność i godność człowieka.”

Ernst Jünger (1895–1998) pisarz niemiecki

Na marmurowych skałach

O życiu , O ludziach , O wolności , O złu

„Jam ciemny jest wśród wichrów płomień boży,
lecący z jękiem w dal – jak głuchy dzwon północy –
ja w mrokach gór zapalam czerwień zorzy
iskrą mych bólów, gwiazdą mej bezmocy.”

Tadeusz Miciński (1873–1918) pisarz i poeta polski

W mroku gwiazd
Źródło: Lucifer

„Jeśli nadejdzie koniec świata, powitam go godnie, odpowiednio ubrany na tę okazję, niezależnie od tego, czy stanie się to w blasku dnia czy w mroku nocy.”

Anne Rice książka Krew i złoto

Krew i złoto

„O, bramy warszawskie! Cóż mogę wam teraz poświęcić, ja, szukający ledwie uchwytnych cieniów kronikarz? Garść chaotycznych wspomnień. Nie z mego ołówka spłynąć mogą poważne, czcigodne o was rozprawy. Wiem tylko, że w waszym chłodnym półmroku, wśród waszych śmiesznych i pretensjonalnych sztukaterii i pseudorenesansowych gzymsów odnajdywaliśmy nasze Dzikie Pola. My, chłopcy z pięter, nasze pierwsze siniaki i pierwszą krew z nosa, pierwszy hazard i zapamiętanie w grze w chowanego, w czarnego luda, w siódemkę. Później odnajdywaliśmy na waszych ścianach pierwszy gryzący humor nieprzyzwoitych napisów, jeszcze później szukaliśmy pierwszej wiedzy o dorosłym życiu w ciemnościach waszych kątów, za żelaznymi, dębowymi lub szklanymi drzwiami, poznając tam pierwszy zawrót głowy po pierwszym papierosie, pierwsze starannie skrywane obrzydzenie po pierwszym hauście wódki, pierwszą słodycz po pierwszym pocałunku. Jeszcze później byłyście świadkami, o, bramy warszawskie! naszych westchnień i wyznań, naszych werterowskich rozpaczy i zaklęć, jakich pełne były długie, nocne rozmowy po powrocie z kina czy z wieczorynki, gdy ręka długo spoczywała na dzwonku, nie naciskając go w obawie przed przedwczesną interwencją stróża — tego rozespanego Neptuna bram warszawskich, wynurzającego się z ciemnego niebytu w zbroi z kożucha. Nie zawsze też byłyście sceną lekkoskrzydłych fars wielkomiejskich i beztroskich popisów farmazonów, sprzedających w waszym cieniu sztuczne brylanty naiwnym wieśniakom. Zdarzyło się wam osłonić swoim mrokiem niejedną tragedię, niejeden błysk noża gasł w waszych odmętach, niejeden straszliwy krzyk odbił się w was echem, zagłuszając chlust kwasu solnego wyżerającego oczy niewiernego kochanka, niejeden cichy jęk osuwającej się ofiary rozległ się wraz z brzękiem spadającej na wasz bruk flaszki po octowej esencji. Aż nadszedł czas, gdy stałyście się ostatnim schronieniem w walce ulicznej, kiedy płytki wasz tunelik stanowił nieraz błogosławieństwo dla kluczącego i uciekającego przed tępą przemocą goniących zbirów. I jak wszystko w tym dziwnym mieście, tak wy, bramy warszawskie, wkroczyłyście wprost z śmieszności i nędz, w najszczytniejsze bohaterstwo bez póz, koturnów i wzniosłych słów, raczej z lekko wulgarnym krzykiem, tak jak to się czyni w Warszawie.”

Leopold Tyrmand książka Zły

Zły

O miłości , O grach , O kochankach , O wiedzę

„Z Adamem przyjaźnił się od dawna i nie mieli już sobie wiele do powiedzenia, ale przynajmniej mogli sobie mówić wszystko, choć tylko pozornie. Czasem wymieniali narzędzia do samochodów, uwagi o koleżankach z liceum i nigdy nie rozumieli, czego w danej chwili chcą od życia ich kobiety. Kończyło się na żartach o sekcji filmów erotycznych w najbliższej wypożyczalni kaset video i wtedy podnosili się z ciężkimi westchnieniami z foteli, by przejść w mrok samochodu, który był markowy, służbowy, umyty, pachniał nowością, a komfort jazdy mógł przyprawić o mdłości co bardziej skłonnych do choroby lokomocyjnej.”

Kacper Bartczak (1972)

Zdarzenie

O kobietach , O przyjaźni , O chorobach , O czasie

„Dlaczego rozmowa po ciemku jest łatwiejsza? Może dlatego, że nasze słowa odpływają w mrok i przestają do nas należeć, tak że nie obawiamy się żadnych następstw. Słowa wypowiedziane w pełnym świetle są wyraźne i jednoznaczne i nie ma przed nimi ucieczki. Słowa wypowiadane w ciemności grzęzną w połowie drogi między jawą a snem i rano są już zapomniane.”

William Nicholson (1948) osobowe

Sąd nad prawdziwą miłością

O snach

„Ze wszystkich stron mrok nas otacza.”

Bolesław Prus (1847–1912) polski pisarz i publicysta

„Kradzież i fałszywe świadectwo stały się dziś głównym narzędziem działania trzymilionowej rzeszy ludności, wychowanej nie na chrześcijańskich zasadach Ewangelii, ale ponurych mrokach Talmudu, który pozwala kraść i kłamać, jeśli się ma do czynienia z obcym.”

Stanisław Trzeciak (1873–1944) polski duchowny katolicki, propagator antysemityzmu

Źródło: „Mały Dziennik”, 1939; cyt. za: Alina Landau-Czajka, W jednym stali domu: koncepcje rozwiązania kwestii żydowskiej w publicystyce polskiej lat 1933–1939, wyd. Neriton, Warszawa 1998, s. 88.

O domu

„O tej porze w Krakowie
mokną na deszczu kasztany.
Jeszcze jesień na Plantach,
a już w sercu zima.
Zapada mrok. Czas wracać.
Zamykają bramy.
Usypia Kraków mój niezapomniany,
Kraków, którego już nie ma.”

Natan Gross (1919–2005) polsko-izraelski reżyser filmowy, scenarzysta, historyk filmu, dziennikarz, poeta, pisarz i tłumacz

Źródło: Krakowska jesień

O zimie , O czasie , Serce , Jesień

„Po kilku dekadach rosnących oczekiwań młodzi ludzie wkraczający dziś w dorosłe życie stają wobec ich obniżania się – zbyt szybkiego i gwałtownego, by mieć nadzieję na łagodną i bezpieczną drogę w dół. Na końcu każdego z tuneli, którymi ich przodkowie musieli przechodzić w ciągu życia, świeciło jasne, oślepiające światło. Obecnie mamy do czynienia raczej z długim, ciemnym tunelem ciągnącym się za każdym z kilku mrugających, drżących i szybko gasnących świateł, które próbują na próżno przebić się przez mrok.”

Zygmunt Bauman (1925–2017) polski socjolog, filozof, eseista

Źródło: krytykapolityczna.pl, 27 lutego 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/Opinie/BaumanOpokoleniuwyrzutkow/menuid-1.html

O życiu , O ludziach , O świetle

„Zatem nic mu po mnie. Mam ja własne mroki
I własną samotność nie cierpiącą zwłoki.”

Jacek Kaczmarski (1957–2004) polski bard, poeta i prozaik

Źródło: Przypowieść na własne 44 urodziny, 1 marca 2001

O urodzinach , O samotności

„Chwila ruchu da Mi więcej niż najwnikliwsze myślenie, rozprostowanie ramion kończy mękę myśli, jeden podskok zrzuca z piersi zmorę religijnego świata, a radosne hej-ho! strąca wieloletnie brzemię. Lecz olbrzymie znaczenie bezmyślnych, radosnych uniesień nie mogło znaleźć uznania w mrokach długiej nocy medytacji i wiary.”

Max Stirner książka Jedyny i jego własność

Jedyny i jego własność

O wierze , O myślach , O myśleniu

„Nic tylko gwiazdy, rozsypane w mroku, jakby Stwórca rozbił szybę w swoim samochodzie i nie zatrzymał się, żeby zmieść odłamki”

Terry Pratchett (1948–2015) angielski pisarz

„Oto znowu przybyły płateczki muzyki niematerialne jak wiew,
gałązki śniegu spadają jak świece: śmierć, śmierć…
Ustami tak nagle targnął strach bezbrzeżny jak wołanie w mroku
I dłonie ciszej od krwi potoczyły się do śniegu.”

Stanisław Piętak (1909–1964) pisarz polski

Źródło: Mit młodości, „Okolica Poetów” nr 6, 1935, s. 13 http://cyfrowa.chbp.chelm.pl/dlibra/docmetadata?id=6138&from=&dirids=1&ver_id=93165&lp=10&QI=!40334AEBA4E9EABA6F8686469C413557-30

O śmierci , O strachu

„Nauki Buddy rozpraszają mrok doczesnej egzystencji
i egoistycznego spokoju;
Oby rozkwitały, niosąc dostatek i szczęście
do każdego zakątka tego ogromnego świata.”

Dalajlama XIV (1935) Dalajlama, duchowy i polityczny przywódca Tybetu

Słowa prawdy. Oddanie czci Trzem Klejnotom: Buddzie, Naukom i Społeczności Duchowej (1960)
Źródło: Słowa prawdy Oddanie czci Trzem Klejnotom: Buddzie, Naukom i Społeczności Duchowej, Hfhrpol.waw.pl http://www.hfhrpol.waw.pl/Tybet/raport.php?raport_id=120

O szczęściu , O nauce

„Spadam w mrok snu, czując, że defragmentacja mojego mózgu trwa w najlepsze.”

Jarosław Grzędowicz Pan Lodowego Ogrodu

Pan Lodowego Ogrodu
Źródło: tom 4

„Płyń z prądem, przyjacielu, i gdy cię będzie unosił, leciutko mu pomagaj, omijaj rafy, walcz z mrokiem i nigdy, nigdy się nie poddawaj.”

Winston Groom Forrest Gump

w liście do Forresta.
Forrest Gump, Porucznik Dan

„Wieku żelazny, dziewiętnasty,
Zaiste bezlitosny wieku!
Strąciłeś w mrok bez gwiazd, przepastny,
Nie znającego trosk człowieka!
W noc abstrakcyjnych rozumowań,
Praktycznych interesów małych,
Bezsilnych klątw i skarg jałowych,
Bezkrwistych dusz w osłabłych ciałach!”

Aleksandr Błok (1880–1921) rosyjski poeta-symbolista epoki srebrnego wieku, dramaturg

Źródło: Odwet, tłum. Adam Galis

O duszy , O wieku , O nocy

„Każdy nieludzki świat dzięki przyzwyczajeniu przekształca się w świat ludzki. Wszystkie zło pozostaje ukryte w jego mroku.”

Yasunari Kawabata (1899–1972) japoński prozaik i poeta, noblista

przemyślenia starca Eguchiego.
Śpiące piękności

O świecie , O złu

„Fotografuj zoomem: histeryczny saksofon
zaraz potem czuły niczym dziecko pośród
piskląt; talerze perkusji sypiące refleksami
i bas konający jak zwierzę. A on siedział
i czuwał – z czupryną ognia na głowie
w białej koszuli poplamionej mrokiem.”

Mariusz Baryła (1964)

Źródło: Krzysztof Komeda

O dzieciach , O zwierzętach

„Ciemność wciąż istnieje – potwierdził. – Pomimo dokonującego się postępu, który, jak się nam każe wierzyć, ma rozjaśniać mroki, eliminować zagrożenia i odpędzać strachy. Jak dotąd, postęp większych sukcesów w tej materii nie odniósł. Jak dotąd, postęp tylko wmawia nam, że ciemność to wyłącznie ćmiący światło przesąd, że nie ma się czego bać. Ale to nieprawda. Jest się czego bać. Bo zawsze, zawsze będzie istniała ciemność. I zawsze będzie rozpanoszone w ciemności Zło, zawsze będą w ciemności kły i pazury, mord i krew. I zawsze będą potrzebni wiedźmini. I oby zawsze pojawiali się tam, gdzie właśnie są potrzebni. Tam, skąd dobiega wołanie o pomoc. Tam, skąd się ich przyzywa. Oby zjawiali się, wzywani, z mieczem w ręku. Mieczem, którego błysk przebije ciemności, którego jasność mroki rozproszy. Ładna bajka, prawda? I kończy się dobrze, jak każda bajka powinna.”

Andrzej Sapkowski książka Sezon burz

Geralt rozmawiający z Nimue.
Sezon burz

O prawdzie , O strachu , O bajkach , O świetle

„To, co ujrzał, było wielką, skomplikowaną pajęczyną, siecią rozciągającą się we wszystkich kierunkach i wypełnioną mnóstwem migoczących, świetlistych punkcików. Pośrodku tej pajęczyny falował pojedynczy, silny płomień. Wiedział, że ten płomień to Królowa, pozostałe świetliste punkciki oznaczały zaś wszystkich krwiopijców. Gdzieś tam było także jego małe światełko. Opowieść o Świętym Ogniu była prawdziwa. Widział to na własne oczy. A teraz nadszedł czas dla nich wszystkich, aby poddać się mrokowi i ciszy. Nadchodził koniec.
Rozległa i niesamowita pajęczyna pojaśniała i zalśniła słabym blaskiem, płomień stanowiący jej środek eksplodował, a potem na dłuższą chwile wszystko ściemniało, on zaś poczuł w kończynach cudownie miłą wibrację, jaka często nawiedzała go, gdy pogrążał się w zwykłym śnie, i pomyślał: Ach, a więc to jest śmierć. Umieramy. I to bezboleśnie.
Lecz dla jego starych bogów to, co się działo było niczym Ragnarok, kiedy strażnik Asgardu, Heimdall, Ten, Który Niesie Światu Światłość, dmie w swój róg, wzywając bogów Aesirów, by stanęli do ostatniej bitwy.”

Anne Rice książka Krew i złoto

My też odejdziemy, walcząc – wyszeptał Thorne w swojej jaskini.
Krew i złoto

O śmierci , O Bogu , O świecie , O odejściu

„(…) płacze dziewczynka
zanim ujrzy mrok, jest zmęczona jak owoc
i zasypia na końcu języka”

Anka Žagar (1954)

Źródło: Ciemny koniec języka, tłum. Julian Kornhauser

O płaczu

„Ciche, mistyczne Tatry, owe wieczne głusze
zimowych, śnieżnych pustyń, owe zapadliska,
niedostępne wśród złomów, gdzie jeden się wciska
mrok i gdzie wicher końcem swych skrzydeł uderza”

Kazimierz Przerwa-Tetmajer (1865–1940) polski poeta, nowelista, powieściopisarz i dramaturg

Źródło: Ciche, mistyczne Tatry…

„Na własne mroki najlepszą pociechą zapalić światło pod ubogich strzechą.”

Adam Asnyk (1838–1897) polski poeta

Źródło: tom Poezye

O świetle

„Chińczycy przeżywają właśnie epokę mroku. Jest boom gospodarczy i warunki życia powoli się poprawiają. Jednocześnie Chiny sięgnęły dna, jeśli chodzi o wolność wypowiedzi, ekspresji artystycznej, wychowania. Nasze społeczeństwo obywatelskie znalazło się na dnie.”

Ai Weiwei (1957) chiński artysta i architekt

Źródło: rozmowa Henrika Borka, Zadarł z wielkim smokiem, „Süddeutsche Zeitung”, tłum. „Forum”, 11 kwietnia 2011.

O wolności

„Na scenie las-nie-las, pełen cieni i przelatujących co chwila czerwonych świateł. Gdzieś z góry (…) schodzili partyzanci, błyskały lufy karabinów, śpiew brzmiał coraz donośniej:
Dziś do ciebie przyjść nie mogę,
Zaraz pójdę w nocy mrok…”

Anna Kłodzińska (1915–2008) dziennikarka i autorka kryminałów milicyjnych.

Potem przychodzi ktoś inny

O świetle

„Serce czułe, gdy wichry w mrok pusty je miotą,
Zbiera wszystek czar z jasnych przeminionych dni…”

Charles Baudelaire (1821–1867) francuski poeta

Źródło: Harmonia wieczoru, [w:] Liryka francuska. Serya pierwsza http://www.sbc.org.pl/dlibra/info?forceRequestHandlerId=true&mimetype=image/x.djvu&sec=false&handler=djvu&content_url=/Content/24336/_6034_I.djvu, wyd.J. Mortkowicz, Warszawa 1911, s. 36, tł. Bronisława Ostrowska.

Serce

„Wiele wskazuje na to, że zdrada Judasza wynikała z misternej boskiej kalkulacji, rozpisanej na poszczególne role i wcześniej szczegółowo zaplanowanej przez Najwyższego. Jeśliby więc przyjąć takie założenie, a nie jest ono pozbawione logiki, znaczyłoby to, że Judasz przede wszystkim był narzędziem w rękach Stwórcy, nie zaś samodzielnie myślącym i podejmującym suwerenne działania podmiotem odpowiedzialnym za swe czyny. Wobec powyższego śmiem twierdzić, że w historii świata mało jest ludzi, którym wyrządzono tak straszliwą krzywdę, jak Judaszowi. Stał się on ponadczasowym symbolem arcyzdrajcy, symbolem, który po 2 tysiącleciach nadal pali żywym ogniem, a imię Judasza wywołuje odruch protestu i niechęci. Judasz wytwarza biegun zła, aby tym mocniej uwypuklił się biegun dobra, czyli Jezus. Judasz to duszny mrok, naprzeciw którego goreje płomień Chrystusowej miłości. Bóg wiedział, co robi, kodując Judasza na arcyzdrajcę, tak jak wprzódy ˝zaprogramował˝ Adama na ofiarę i narzędzie boskiej polityki. Prawda jest taka, że przez ostatnie 2 tysiąclecia najgorszy, najokrutniejszy krzyż odtrącenia i wzgardy niesie właśnie Judasz, wykonawca boskiego planu, wybrany przez Najwyższego do czarnej roboty. A wszystko po to, żeby tamten, ten piękny, ten szlachetny i czysty, zdołał udźwignął ciężar misji zbawienia. Tak to widzę, w wielkim skrócie, rzecz jasna. Bywaj zdrów, Judaszu!”

Arkady Radosław Fiedler (1945) polski polityk

o Judaszu Iskariocie.
Wystąpienia sejmowe
Źródło: 16 posiedzenie Sejmu RP V kadencji, 25 kwietnia 2006

O Bogu , O ludziach , O prawdzie , O zdradzie

„Całus dziadka jest brodaty
i ma kształt cukrowej waty,
a w dodatku, jak mag z baśni,
umie każdy mrok rozjaśnić!”

Agnieszka Frączek (1969)

Źródło: Całuski i buziaki

„Jasność bez światła.
Ciemność bez mroku.
Każdy nosi w sobie niespełnioną miłość.”

Barbara Rosiek (1959) pisarka i poetka polska

Kokaina

O miłości

„Biała Lokomotywa to oksymoron, poetycka metafora. W czasach, kiedy lokomotywy były po prostu czarne, pisanie o białej lokomotywie było wyrażeniem tęsknoty za innym, mniej szarym światem. Wiersz Edwarda Stachury odwraca mit Orfeusza i Eurydyki. To Eurydyka wysyła Orfeuszowi będącemu w piekle Białą Lokomotywę, która z krainy cieni, mroków, martwych, pustych wierszy ma zawieść go do żywego świata. Dla nas, pokolenia ludzi wędrujących po polskiej zapyziałej prowincji, jeżdżących czarnymi parowozami, Biała Lokomotywa była smugą światła. Mam wrażenie, że to określenie bardzo długo miało takie właśnie znaczenie dla młodych ludzi. Kolejne pokolenia pisały do tego tekstu swoją muzykę. Stała się symbolem.”

Jerzy Satanowski (1947) polski kompozytor, dyrygent i reżyser

o Białej lokomotywie Edwarda Stachury
Źródło: „Gazeta Wyborcza”, Warszawa, 6 listopada 2002 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/promowacm.htm

O ludziach , O świecie , O wrażeniach

„Jak gwałtowne odmiany mroku i światła, anarchii i ładu, szczęśliwości i nędzy [w historii i na świecie] – nawet gdy spojrzeć na człowieka już tylko w tej małej części świata, jaką jest Europa! Nad Tamizą żyje on wolny i tylko sobie wolność tę zawdzięcza. Tam pośród swych Alp niepokonany, tu znów niezwyciężony wśród swych bagien i sztucznych jezior. Nad Wisłą przez rozbicie bezsilny i nieszczęsny, a za Pirenejami nieszczęsny i bezsilny przez spokój. W Amsterdamie zamożny i kwitnący bez obfitych plonów; a nad Ebro, w tym raju niewykorzystanym, cierpiący nędzę i ubóstwo.”

Friedrich Schiller (1759–1805) poeta niemiecki

podczas wykładu inauguracyjnego na uniwersytecie w Jenie, w 1789.

O historii , O wolności

„Wrota do pałacu pamięci doktora Hannibala Lectera toną w mrokach jego umysłu i mają zapadkę, którą można odnaleźć jedynie dotykiem. Te osobliwe podwoje prowadzą do ogromnych dobrze oświetlonych wczesnobarokowych sal, do komnat i korytarzy, które ilością i różnorodnością mogą rywalizować z salami pałacu Topkapi.”

Thomas Harris (1940) pisarz amerykański

Hannibal: Po drugiej stronie maski

„Nas nauczono. Nie ma miłości.
Jakże nam jeszcze uciekać w mrok
przed żaglem nozdrzy węszących nas,
przed siecią wzdętą kijów i rąk,
kiedy nie wrócą matki ni dzieci
w pustego serca rozpruty strąk.
Nas nauczono. Trzeba zapomnieć,
żeby nie umrzeć rojąc to wszystko.
Wstajemy nocą. Ciemno jest, ślisko.
Szukamy serca – bierzemy w rękę,
nasłuchujemy: wygaśnie męka,
ale zostanie kamień – tak – głaz.”

Krzysztof Kamil Baczyński (1921–1944) polski poeta

Źródło: Pokolenie, 1943

O dzieciach , O matce , Serce

„Mrok nocy nie ustąpi, kiedy zapalimy zimne ognie. Gdy tylko zgasną, robi się ciemniej niż przedtem.”

Bernhard Jaumann (1957)

Godzina szakala
Źródło: s. 183

„W całym wszechświecie nie ma dość mroku, by przyćmić światło świecy!”

Fannie Flagg (1944) pisarka i aktorka amerykańska

Wciąż o tobie śnię

O świetle

„Strach żyje własnym życiem. To nie jest reakcja systemu nerwowego. To cień w ludzkim umyśle, cień, który żyje w mroku, i każdy ma go w sobie.”

Graham Masterton (1946) brytyjski pisarz

Strach

O strachu

„Winterbotham wyjrzał przez okno, zwlekając z odpowiedzią. Na zewnątrz panowała absolutna ciemność; nie był w stanie dostrzec nawet granicy między lasem i niebem. Od dwóch lat co noc cała Anglia gasiła wszystkie światła. To dobrowolne sprowadzanie mroku chyba przynosiło efekty: Luftwaffe miała kłopoty z namierzaniem celów. Sęk w tym, że ciemności stały się udręką dla samych Anglików, realną i nieznośną choć przede wszystkim psychiczną. Hitler nie wygrał wojny – przynajmniej na razie – ale zmusił ich do krycia się w mroku, jak zwierzęta w jaskini.”

John Altman (1952) brytyjski aktor

Źródło: Gry szpiegów (ang. A Gathering of Spies, 2000), tłum. Wojciech Szypuła

O wojnie , O udręce , O zwierzętach , O nocy

„Nic – tylko płacz i żal i mrok i niewiadomość i zatrata!
Takiż to świat! Niedobry świat! Czemuż innego nie ma świata?”

Bolesław Leśmian (1877–1937) polski poeta

Źródło: Dziewczyna w: Napój cienisty, wyd. J. Mortkowicz, Warszawa 1936, s. 38.

O świecie , O płaczu

„Módl się za mnie w szczególny sposób, abym nie zepsuła Jego dzieła (…) – jest we mnie tak straszny mrok, jakby wszystko było martwe. Było tak, od kiedy rozpoczęłam to dzieło.”

Matka Teresa z Kalkuty (1910–1997) katolicka siostra zakonna

Mum Teresa: Come Be My Light
Źródło: list z 1953

„Odzyskanie wzroku przez dzisiejszych niedowiarków możliwe jest poprzez świadome przeżywanie własnego chrztu, w którym dokonało się nasze obmycie i przekazanie nam światła Chrystusa. Trzeba ciągle pomnażać otrzymaną wtedy wielką łaskę wiary, nie można pozwolić, aby w nas się uśpiła albo nie działała. Chrzest – obmycie i przejrzenie – to warunek właściwego i dobrego widzenia samego siebie, otaczających nas ludzi i spraw. To także siła do przeciwstawienia się wszystkiemu, co grozi moralnym mrokiem, co stara się przesłonić lub całkiem zagasić w nas płomień Chrystusowej wiary.”

Władysław Ziółek (1935)

Źródło: Michał Bondyra, Chrzest otwiera oczy http://parafia-nawiedzenia.info/artykuly/a003.php, parafia-nawiedzenia.info

O ludziach , O wierze , O sile , Chrystus

„Gdybym miał niebios wyszywaną szatę
Z nici złotego i srebrnego światła,
Ciemną i bladą, i błękitną szatę
Ze światła, mroku, półmroku, półświatła,
Rozpostarłbym ci tę szatę pod stopy,
Lecz biedny jestem: me skarby – w marzeniach,
Więc ci rzuciłem marzenia pod stopy,
Stąpaj ostrożnie, stąpasz po marzeniach.”

William Butler Yeats (1865–1939) poeta i dramaturg irlandzki, noblista

Źródło: Poeta pragnie szaty niebios (ang. He Wishes for the Cloths of Heaven) z tomu Wiatr pośród trzcin, 1899, tłum. Leszek Engelking

O marzeniach

„Wypowiadasz coś i słyszysz rzekę spierzchniętą w źródło,
sad schodzący do światła przy ziemi i głębiej, do ziarnistego mroku
pod palcami.”

Jacek Gutorow (1970)

Źródło: Suchość w gardle z Nad brzegiem rzeki, 2010

„Gdybym mógł orlem skrzydłem wzbić się pod obłoki,
Gdybym mógł zbadać przyszłość, otoczoną mroki,
Naprzód wam, nizkie sioła z słomianemi strzechy,
Głosiłbym, jak skowronek, rzewną pieśń pociechy.”

Jan Jaśkowski (1807–1882)

Źródło: Błogosławieństwo_polom z antologii Ziemia polska w pieśni

O przyszłości

„Sens naszego istnienia przewyższa czas życia. Kara istot śmiertelnych, czy też może ich dar, jest następująca: należy żyć, nie rozumiejąc. Nadzieja jest jedyną limfą, która pozwala nam iść naprzód. Będzie jeszcze wojna i rozpacz, po nich pokój i nadzieja, a potem znowu mrok. To w tym wiecznym kręgu zamyka się znaczenie, jedyne, do którego jako śmiertelni możemy aspirować.”

Licia Troisi (1980)

Wojny świata wynurzonego, Nowe królestwo
Źródło: rozdział 23, Trup puszczy

O wojnie , O pokoju , O karze , O nadziei

„Stary Sandomierz z wyniosłymi szczyty
Ginie przed okiem, w cień nocy spowity,
Tylko u jego stóp rozległe błonie
Mnogością ognisk w czarnych mrokach płonie.
A po spokojnej modrej Wisły toni,
Od gorejącej ogniskami błoni
Wrzaski jak wycia cmentarnych straszydeł,
Z szumem jak łopot nietoperzych skrzydeł,
Zmieszane z koni powiązanych rżeniem,
Płyną, nadbrzeżną gąszcz przejmując drżeniem.”

Ferdynand Kuraś (1871–1929) polski poeta ludowy, pamiętnikarz i publicysta

Źródło: Zdrada tatarska

O zdradzie , Koń

„Halo, halo, witam państwa bardzo serdecznie, dzień dobry, a właściwie dobranoc, bo różnica czasu między moim a waszymi zegarkami wskazuje mi na to, że mam chyba pełne prawo tak powiedzieć. Wszystkie zegary na stadionie w Caracas, wielkim, nowoczesnym mieście, po placach i ulicach, których jeżdżą również polskie jaskółki postepu technicznego. Widziałem tam dzisiaj Żuka, a właściwie, dosłownie, cały autobus, przystrojony flagami naszych pobratymców zza demokratycznej Łaby, wszyscy bardzo podnieceni, ale w ramach całkowicie dozwolonej przepisami, z flagami i piosenkami o bardzo południowym temperamencie. A popołudniu zresztą równeiż jakieś szalenie wzruszające spotkanie, z szefem miejscowej policji, którego żona jest góralem spod Nowego Sącza. No, i ci wszyscy kibice, którzy pragnęliby jak najlepszej gry naszych reprezentantów w koszulkach na piersiach. Jak państwo słyszeli, gra się jeszcze nie rozpoczęła, trwa dopiero 26 minut, wpadła nam nawet bramka, z przypadkowego podania, którego nie bardzo widziałem, nie zostaliśmy bowiem wpuszczeni na zieloną murawę boiska i musimy relacjonować, dosłownie, że tak powiem, siedząc w kabinanch. Proszę państwa, 46 dziennikarzy z 79 krajów świata relacjonuje to pelne napięcia i ważne spotkanie. Ale może i nie pora teraz snuć te reminiscencje na przyszłość, bo o to tam widzę jak w gęstym mroku jasno rozjarzonego tunelu ukazują się sylwetki reprezentantów w swych żelaznych składach, no o, żelaznych, moze tam trochę i rdza, hehehehe, nażarła stalowe szeregi. Mam chyba pełne prawo tak powiedzieć, jako, że kapitanem zespołu jest znany szwedzki internacjonał, holenderski Jan Kora, nasz Jan, Jaś Korak, świetnie mówiący po polsku, bo zarówno on sami, jak jego rodzice pochodzą z Bośni i Hercegowiny.”

Stanisław Tym (1937) polski aktor, satyryk, felietonista

Cytaty ze skeczy, Sprawozdawca sportowy

O grach , O rodzicach , O czasie , O przyszłości

„Ani ciszy, ani pełnego mroku, bez odblasku neonów srebrzącego firankę. Ani zapachu ziół, wilgotnej kory sosen, butwiejących liści – przez uchylone okno sączyły się się do pokoju aromaty nocnego ogrodu. Wdychałem je głęboko, z uczuciem błogości. Dobrze mi było. Zobaczyłem w ciemnościach nieszczerze uśmiechniętą twarz Agnieszki, usłyszałem jej głos ni to napastliwy, ni z poczuciem winy: O co chodzi, Jarek, niech skonam, czepiasz się głupstw! To Zbych mnie wyciągnął do kina, nie ja go! A ty nie byłeś w cyrku z Marylą? Nieprawda, żadnej draki ci nie zrobiłam, zmyślasz. Dobra, niech będzie, to ja kupiłam bilety – i co z tego? Ty przecież miałeś mecz, wiedziałam, że nie pójdziesz, dlatego ci nie proponowałam. Pójdziesz na ten film z Marylką? Proszę bardzo, wcale nie będę zazdrosna… Te ostatnie słowa były niedobre, bo zabrzmiały szczerze. I uśmieszek Agnieszki – ironiczny, chłodny, jakby prowokujący. Zrozumiałem wtedy, że mnie już nie kocha, że szuka pretekstu, aby zerwać, że chce chodzić ze Zbychem. Dlaczego nie śmie powiedzieć mi tego wprost? Czyżby kołatały w niej resztki uczucia, którym byliśmy przepełnieni wtedy, na obozie harcerskim, owej bezksiężycowej, gwieździstej nocy, kiedy staliśmy na mostku dotykając się ramionami i patrząc w posrebrzoną wodę? A następnego dnia widzieliśmy parę staruszków idących wolno pod rękę i Agnieszka powiedziała, że my kiedyś też będziemy tak szli – ona i ja. I że starość musi być straszna, ale ze mną nie boi się nawet starości.
Ładnie umiała mówić. Jej rzęsy trzepotały przy tym jak dwa czarne motyle, a oczy jaśniały łagodnym blaskiem przez mgłę.”

Aleksander Minkowski (1933–2016) polski prozaik, reportażysta, scenarzysta filmowy

Ząb Napoleona

O starości , O pokoju , O emocjach , O zerwaniu

„Czy naprawdę należy żądać ostatecznego wyjaśnienia, jeśli uzyskawszy je, zagłębimy się w mrok? Może powinienem się zatrzymać, bo dostałem już od losu dar zapomnienia. Ale ruszyłem w drogę i muszę iść dalej.”

Umberto Eco książka Tajemniczy płomień królowej Loany

Tajemniczy płomień królowej Loany

O losie

„Księżyc, śnieg, rosa już mnie nie uleczy,
I wszelkie inne, chłód niosące rzeczy,
Już nie uleczą mnie i nie ukoją,
Aż sen najwyższy przyjdzie z ciszą swoją,
Aż czas zaniknie w każdym swym okresie,
Aż przeznaczenie jarzmo bogów zniesie
I, by nasycić wszelką mą podnietę,
Da mi na usta i Lotus i Lethę,
Aż mnie pogrąży całą w mroków łożu
I w wiekuistem, niezmożonem morzu.”

Algernon Charles Swinburne (1837–1909) pisarz angielski

Źródło: Anaktorya, tłum. Jan Kasprowicz w: Poeci angielscy. Wybór poezyi (1907)

O Bogu , O snach , O czasie

„Te kobiety giną w parku, nad jeziorem, w bogatych dzielnicach miasta i jak ta ostatnia, w tanich, mało romantycznych motelach. Giną wszędzie. Gdzie popadnie. Cóż z tego, że łapią sprawcę? Nic. One wychodzą z domów i idą prosto w paszczę mroku. Jeśli nawet zostają w domach, mrok przychodzi po nie.”

Maciej Żerdziński (1967) polski pisarz

Źrenice

O kobietach , O domu

„Cóż ostatecznie przeszkadza, ażeby wreszcie w różnych sektach chrześcijańskich ludzie – jeśli tylko naprawdę chcą być ludźmi, to jest stworzeniami rozumnymi – otwarli oczy swego umysłu i rozumu, i nie pozwolili, by je im ktoś zamykał lub zasłaniał, lecz nimi się kierując szli za światłem religii prawdziwej i zgodnej z rozumem, a nie poruszali się w mrokach błędu i zabobonu przybierających pozór tajemnic? Ażeby się tak uparcie nie trzymali urojeń stworzonych przez ludzi niezupełnie zdrowych na umyśle, jakby to były boskie wyrocznie, aby nie bezcześcili mieszaniną irracjonalnych niedorzeczności religii chrześcijańskiej, pięknej, jeśli wyznawać ją rozumnie, i ażeby nie czynili jej przedmiotem wzgardy i pośmiewiska ze strony tych, którym jest ona obca (…), i budząc ich zgorszenie nie odstręczali ich od jej przyjęcia.”

Andrzej Wiszowaty (1608–1678) polski filozof protestancki

O religii zgodnej z rozumem, czyli traktat o posługiwaniu się sądem rozumu także w sporach teologicznych i religijnych

O ludziach , O tajemnicy , O religii , O błędach

„Pytał pan, czemu jestem silny. Kiedy żyłem w mroku kuźni, podnosiłem ciężary. Z początku obcęgi, potem mały młotek, później największy młot, aż wreszcie pewnego dnia zdołałem podnieść kowadło. To był dobry dzień. Zyskałem odrobinę wolności.
– Dlaczego to takie ważne, że podniosłeś kowadło?
– Byłem do niego przykuty.”

Terry Pratchett (1948–2015) angielski pisarz

Postacie: Nutt Gobbo, Trevor Likely
Niewidoczni akademicy (2009)

O wolności

„Na świecie zawsze będzie wiele zła i ignorancji. Ale światło zawsze zwycięży ciemności. Możesz rozjaśnić ogniem mrok, ale nie przesłonisz mrokiem ognia.”

Jodi Picoult (1966)

Przemiana (2010)

O świetle

„Zmarli są sierotami. Nie mają ojca, matki, dziewczyny, kochanki. Towarzyszy im tylko cisza, cisza jak skrzydełko ćmy. Ciało w spokoju, w bezruchu. Cisza. Idealny mrok śmierci.”

Stephen King książka Wielki marsz

Wielki marsz

O śmierci , O dziewczynach , O matce , O kochankach

„Z mroku i głodu, z trudu i nędzy
pierwszy komin wybiegał ku chmurom (…).
Na robotach Stanoszek. Bluzga ziemia posoką
i do szybu przelewa się miękko.
Wieczór nietoperzami przypływa gdzieś z boku,
z szybu smród bucha jak z szynku.”

Wilhelm Szewczyk (1916–1991) śląski pisarz, poseł na Sejm PRL

Źródło: Poemat górniczy, „Życie Literackie” 1951, nr 1 (4 lutego), s. 5 http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=14092

O życiu , O głodzie

„Każdy człowiek jest ślepy, tylko słońce
świat mu pokazuje, takim jakim nie jest.
W swoim trwałym mroku kruchym
za wcześnie i za późno zawsze.”

Stefan Szczygłowski (1952)

Źródło: Jest w tomie No właśnie (2001)

O świecie , O słońcu

„Kośminek spał tylko na pozór. Przed odrapanymi bramami nie przesiadywali wprawdzie zawodowi bezrobotni, ale w zaułkach Garbarskiej czy Długiej co i raz przemykał cień w zsuniętym na czoło kaszkiecie i z papierosem przyklejonym do ust. Zaraz zniknął w mroku i burej jesiennej mgle, wprawnie omijając cuchnące kałuże przy garbarni.”

Marcin Wroński (1972) polski pisarz i redaktor

Źródło: Komisarz Maciejewski. Morderstwo pod cenzurą

„Jabłko i grzech – tak musi być,
Wojna i śmiech – zaraz po niej.
Zieleń i brąz, płomień i dym,
Żebrak i król w koronie.

Słońce i grad, po nocy dzień,
Światło i mrok – ramię w ramię,
Szampan i kac, po życiu sen
I nic się już nie odstanie.”

Marek Dutkiewicz (1949) polski autor tekstów piosenek

Źródło: Aleja gwiazd z repertuaru Zdzisławy Sośnickiej

O wojnie , O śmiechu , O snach , O świetle

„Jakaś ciepła mnie otacza cisza wokół,
Padam z nóg i czuję ręce na ramionach,
Do nóg czyichś schylam głowę, jak pod topór.
Moje stopy poranione świecą w mroku,
Lecz panika – nie wiem skąd wiem – jest już dla mnie skończona.”

Jacek Kaczmarski (1957–2004) polski bard, poeta i prozaik

Źródło: Syn marnotrawny

O ciszy

„Że Bóg mnie kocha, mówiły mi bez słów stworzenia wszelkie, z którymi się zapoznawałam. Wschodzące czy gasnące zorze złociste, chmurne, pełne tajemniczych mroków, czy gwiaździste noce, szeptały do duszy, że jestem kochaną przez Boga, który dla mnie gasi i zapala słońce… Lekki, kojący wietrzyk, czy groźna zawierucha, pełna grzmotów i błyskawic mówiły mi o tym zarówno, że Bóg czuwa nade mną, że mnie kocha. O, ta mowa przyrody, barwnego kwiecia i rozśpiewanych ptasząt, to nie było tylko marzenie, to był głos, który pouczał, że tam, gdzie kończy się jej działanie, gdzie nawet myśl ludzka nie dosięgnie, ale jak strudzona ptaszyna zwraca ku dostępnym dla niej gniazdom – że tam żyje Bóg – który nazywa się Miłością.”

Leonia Nastał (1903–1940) polska zakonnica

Pisma Sługi Bożej Leonii Marii Nastał siostry Profeski Zgromadzenia Służebniczek NMP Niepokalanie Poczętej w Starej Wsi, t. 1, s. 29.
Źródło: o. Joachim Roman Bar, s. Janina Bernadeta Lipian – Polscy święci. Służebnica Boża Leonia Maria Nastał, t. 2, op. cit., s. 290–291.

O Bogu , O duszy , O myślach , O siostrze

„W naszym kraju pojawiły się niedawno podobne tendencje, jak w czasach Konstantyna. Kościół mając wpływ na władze, chce użyć świeckiego ramienia, aby uczynić prawa niedzielne uchwałami państwowymi. Sankcje przeciwko tym, którzy nie święcą niedzieli, będą znakiem, że ogarniają nas mroki wczesnego średniowiecza.”

Alfred Palla (1960)

Sabat
Źródło: Cesarz Hadrian a chrześcijańska niedziela http://eliasz.dekalog.pl/goscie/palla/hadrian.htm. eliasz.dekalog.pl, 1998. [dostęp 2013-12-12].

„(Pisanie scenariusza do „Strefy mroku” nauczyło mnie) praktycznie wszystkiego o telewizji. Przed wejściem w to przedsięwzięcie nie przeczytałem żadnego scenariusza i musiałem od podstaw zgłębić tajniki dotyczące jego struktury czy formy. Nie ukrywam, że ukształtowało mnie to literacko i odbiło się na pisanych przeze mnie powieściach. Udoskonaliłem dialogi, które w serialach odgrywają kluczową rolę. Jak wiadomo, muszą być krótkie i bardziej zwięzłe. Nieprzypadkowo wspominałem też o ważnej roli struktury. W „Pieśni Ognia i Lodu” każdy rozdział kończy się jakimś nagłym zwrotem akcji bądź niedopowiedzeniem, do którego się potem wraca. Te nagłe cięcia są, oczywiście, związane z reklamami.”

George R.R. Martin (1948) amerykański pisarz fantasy i science fiction

Źródło: Od „Strefy Mroku” do „Gry o tron”, z Georgem R.R. Martinem rozmawia Michał Hernes http://www.fantastyka.pl/media/pdf_bonus_2012.pdf, bonusowy dodatek do „Nowej Fantastyki”, 2012 rok.

„Była to najlepsza i najgorsza z epok, wiek rozumu i wiek szaleństwa, czas wiary i czas zwątpienia, okres światła i okres mroków, wiosna pięknych nadziei i zima rozpaczy. Wszystko było przed nami i nic nie mieliśmy przed sobą. Dążyliśmy prosto w stronę nieba i kroczyliśmy prosto w kierunku odwrotnym.”

Karol Dickens książka Opowieść o dwóch miastach

Opowieść o dwóch miastach (1859)

O wierze , O wiośnie , O zimie , O czasie