Cytaty o demokracji

„Słowo „demokracja” nie oznacza nic innego jak rządy ludu przez lud i dla ludu, słowo zaś „lud” – wszystkich obywateli (należy przez to rozumieć również obywatelki).“

—  Michał Bakunin rosyjski myśliciel, rewolucjonista 1814 - 1876

Wykorzystany fragment Wystąpienia gettysburskiego Abrahama Lincolna, 1863
Egalitaryzm

„We Włoszech przez trzydzieści lat rządów Borgiów mieli wojnę, terror, mord i rozlew krwi. Zrodzili Michała Anioła, Leonarda da Vinci i renesans. W Szwajcarii mieli braterską miłość, pięćset lat demokracji i pokoju i co zrodzili? Zegar z kukułką.“

—  Orson Welles amerykański reżyser, producent, scenarzysta i aktor filmowy 1915 - 1985

zaimprowizowany monolog Wellesa w filmie Trzeci człowiek (1949)

„Niestety te decyzje niosły za sobą określone konsekwencje i zemstę – tak, jak zresztą ostrzegali mnie przyjaciele. Miałem świadomość, że się narażam, że szykany dotkną zarówno mnie, jak i moich kolegów. Otrzymywałem maile i SMS-y z pogróżkami i groźbami karalnymi.“

—  Piotr Morta 1959

w sprawie działań sprzecznych z zasadami demokracji i wolności osobistej.
Źródło: ITP, 14 czerwca 2015 http://www.powiatowy.pl/2015/06/jak-odpowiadaja-i-nieodpowiadaja-zwiazkowcy/

„Nie żyjemy w czasach totalitaryzmu, tylko demokracji i każdy ma prawo do własnego zdania.“

—  Piotr Morta 1959

na sesji absolutoryjnej.
Źródło: wielun.naszemiasto.pl, 3 czerwca 2011 http://wielun.naszemiasto.pl/artykul/936097,wieruszow-glosowanie-polityczne,id,t.html#czytaj_dalej

„Powie ktoś, że demokracja nie jest ani rozumna, ani sprawiedliwa i że najlepiej rządzą ludzie bogaci. Ja zaś twierdzę, że po pierwsze państwo tworzy lud, a oligarchia jest tylko jego cząstką; po wtóre ludzie bogaci najlepiej pilnują pieniędzy, ludzie rozumni udzielają mądrych rad, ale najlepsze decyzje podejmuje lud po wysłuchaniu przedłożonych mu wniosków; w końcu w ustroju demokratycznym wszystkie te klasy, zarówno każda z osobna jak wszystkie razem, korzystają z równych praw. Oligarchia zaś zmusza lud do współudziału w niebezpieczeństwach, natomiast korzyści już nie w części, ale w całości dla siebie zagarnia: tego właśnie pragną nasi możnowładcy i ich młodzież.“

—  Tukidydes, Wojna peloponeska

mowa Atenagorasa z Syrakuz.
Wojna peloponeska
Źródło: s. 338-339.

„W każdym dobrze zorganizowanym państwie bogactwo jest rzeczą świętą; w demokracji jest ono jedyną rzeczą świętą.“

—  Anatole France, książka Wyspa Pingwinów

Dans tout État policé, la richesse est chose sacrée; dans les démocraties elle est la seule chose sacrée. (fr.)
Wyspa Pingwinów
Źródło: s. 136

„Demokracja jest najbardziej zawoalowaną formą tyranii.“

—  Andrzej Majewski pisarz i fotografik polski 1966

„Demokracja to bardzo nieżyciowy ustrój – mógł powiedzieć Ludwik XVI. Przed ścięciem.“

—  Andrzej Majewski pisarz i fotografik polski 1966

„Despotie oparte są na tchórzach, demokracje na głupcach.“

—  Andrzej Majewski pisarz i fotografik polski 1966

„Każdą nową porażkę tłumaczą zwycięstwem demokracji.“

—  Ninus Nestorović serbski aforysta 1965

Tom Wymięte myśli

„Staram się współpracować w sposób otwarty i komunikatywny. Kierować w stylu, powiedziałbym, demokratycznym. Ale w sytuacji, kiedy mamy do czynienia z kryzysem, to demokrację zawiesza się na kołku.“

—  Jacek Kapica polski urzędnik państwowy 1970

pismo Jacka Kapicy (Dyrektora Izby Celnej w Szczecinie) z dnia 28 stycznia 2008 r., będące odpowiedzią na protesty celników
Źródło: Wolna Strona Służby Celnej http://wssc.szu.pl/news.php?id=1523

„W autokracji jedna osoba działa tak, jak chce,
w arystokracji kilku ludzi działa tak, jak chce,
w demokracji nikt nie działa tak, jak chce.“

—  Celia Green 1935

In an autocracy, one person has his way; in an aristocracy a few people have their way; in a democracy, no one has his way. (ang.)
Źródło: The Decline and Fall of Science

„Andriej Dmitrijewicz Sacharow był arystokratą Rozumu. Stąd na przykład brały się jego demokratyczne poglądy społeczne. Wszak demokracja to jedyna w dziejach próba zbudowania gmachu społecznego na fundamentach rozumu.“

—  Siergiej Kowalow 1930

Źródło: Sacharow – arystokrata rozumu, gazeta.pl, 14 grudnia 2009 http://wyborcza.pl/1,76842,7357722,Sacharow___arystokrata_rozumu.html?as=3&startsz=x#ixzz15f9zkttH

„To ważne, by świat zrozumiał ograniczenia związane z demokracją. Zbyt wiele demokracji, bez zrozumienia odpowiedzialności, może paraliżować podejmowanie decyzji.“

—  Mahathir bin Mohamad 1925

podczas szczytu Hindustan Times Leadership Summit 2011.
Źródło: Indie są „zbyt demokratyczne”?, polska-azja.pl, 2 grudnia 2011 http://www.polska-azja.pl/2011/12/02/demokracja-spowalnia-rozwoj/

„W tym, co się dzieje teraz na Ukrainie, jawnie czuć rękę Waszyngtonu. Gdyby wybory przeprowadzano na Księżycu czy na Marsie, to Ameryka byłaby i tam. Prawie zawsze kryzysy podobne do tego, który teraz ma miejsce na Ukrainie, są inicjowane z zewnątrz z powodu geopolityki. Powinniśmy postawić pytanie, do jakiego stopnia można tam zaobserwować rękę USA. Trzeba respektować suwerenność Ukrainy i nie wtrącać się w jej sprawy wewnętrzne. Wola ludu może wyrażać się różnymi metodami, ale w demokracji decyduje większość.“

—  Hugo Chávez polityk wenezuelski 1954 - 2013

na spotkaniu z Władimirem Putinem w Moskwie.
Źródło: lewica.pl, 28 listopada 2004

„Demokracja, republika: co znaczą te słowa? Co zmieniły one w świecie? Może ludzie stali się uczciwsi, bardziej lojalni, lepsi? Może naród jest szczęśliwszy? Wszystko jest jak przedtem, jak zawsze. Złudzenia, złudzenia. Trzeba też się zastanowić, jakie są interesy narodu, zanim zacznie się obalać porządek za pomocą słów. Czasami demokracja jest konieczna i My sądzimy, że niektóre narody afrykańskie mogą je wprowadzić. Ale czasami przynosi szkody, jest błędem.“

—  Haile Selassie I cesarz Etiopii 1892 - 1975

z wywiadu z Orianą Fallaci w czerwcu 1972.
Źródło: Oriana Fallaci, Wywiad z historią, op. cit., s. 416.

„Jeżeli uwolni się przepływ kapitału, jeżeli zniesie się cła i opodatkowanie wymiany walutowej, to pozbawia się rządy możliwości prowadzenia polityki społecznej koniecznej dla zachowania wewnętrznej równowagi. W globalnie wolnej gospodarce rządy narodowe muszą wybierać między niszczeniem społeczeństwa albo gospodarki. Teraz to dzieje się wszędzie. Dlatego demokracja staje się coraz bardziej nieznośna i trzeba ją ograniczać. Polityka neoliberalna na dłuższą metę niszczy nie tylko gospodarkę, ale też demokrację.“

—  Noam Chomsky filozof, logik, językoznawca amerykański 1928

Źródło: Jacek Żakowski, Na lewo od ściany, polityka.pl, 6 lipca 2004 http://www.polityka.pl/spoleczenstwo/niezbednikinteligenta/11062,1,na-lewo-od-sciany.read

„Historycznie biorąc, wstrząs rewolucyjny i wynalazek demokracji to zjawiska ze sobą powiązane i wzajemnie od siebie zależne, składające się na ogromną przemianę polityczną i społeczną: 14 lipca zdobyto Bastylię, a sześć tygodni później Zgromadzenie Konstytucyjne uchwaliło Deklarację praw człowieka i obywatela. Politycznie i socjologicznie są to jednak zjawiska odrębne, a doświadczenie rewolucyjne dowodzi, że zarazem uzupełniają się one i wchodzą ze sobą w sprzeczność. W istocie kryzysy i konwulsje rewolucyjne, szczególnie zaś momenty kulminacyjne, podczas których lud mobilizuje się i masowo powstaje, poddają instytucje przedstawicielskie ciężkiej próbie.“

—  Bronisław Baczko polski filozof i historyk myśli społecznej 1924 - 2016

fragment wstępu.
Źródło: Rewolucja. Władza, nadzieje, rozterki, przeł. Wiktor Dłuski, wydawnictwo słowo/obraz terytoria, Gdańsk 2010.

„Proszę sobie wyobrazić – jest rok 1948, młody chłopak z formacją z Sodalicji Mariańskiej przychodzi z prowincjonalnego miasta do metropolii, jaką wydaje mu się Warszawa. Wchłania świat innych książek niż te, które czytywał w domu. W tych książkach znajduje sprzeciw wobec ludzkiej krzywdy. Dowiaduje się z nich o świecie, o Europie, poznaje ideę sprawiedliwości społecznej i krytykę zachodniej demokracji, czyta o nieuchronności pewnych kosztów koniecznych, gdy chce się na dużą skalę wprowadzić społeczną sprawiedliwość. Sądziłem wtedy, że komunizm jest młodością świata.“

—  Bronisław Geremek polski historyk i polityk 1932 - 2008

Źródło: Janusz Onyszkiewicz, Bronisław Geremek – polityk nie w pełni wykorzystany, demokraci.pl http://www.demokraci.pl/aktualnosci,474,bronislaw_geremek__polityk_nie_w_pelni_wykorzystany