Hermann Hesse cytaty

40 35

Hermann Hesse

Data urodzenia: 2. Lipiec 1877
Data zgonu: 9. Sierpień 1962

Hermann Karl Hesse, ps. Emil Sinclair – prozaik, poeta i eseista niemiecki o poglądach pacyfistycznych. Okazjonalnie również rysownik i malarz.

Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie literatury w 1946 r. Z uzasadnienia jury otrzymał ją „za inspirującą twórczość, która w swoim rozwoju ku śmiałości i głębi reprezentuje zarówno klasyczne ideały humanisty, jak i wysokie wartości stylu”, za „szlachetnie podniosłą i różnorodną poezję, która zawsze wyróżniała się świeżością natchnienia i rzadko spotykaną czystością ducha”, a także za „talent epicki i dramatyczny”.

Autor powieści o kontekście egzystencjalnym, nawiązujących do filozofii buddyjskiej oraz psychoanalizy, których tematem jest zazwyczaj samotne poszukiwanie harmonii i głębi duchowej w skłóceniu ze społeczeństwem . W opinii Tomasza Manna jego twórczość należy do „szczytowych i najczystszych dokonań naszej epoki”. Wikipedia

Fotografia: Unknown author, Dutch National Archives, The Hague, Fotocollectie Algemeen Nederlands Persbureau (ANEFO), 1945-1989 / CC BY-SA 3.0 nl

Dzieło

Rosshalde

Hermann Hesse

Gra szklanych paciorków

Hermann Hesse

Demian

Hermann Hesse

Wilk stepowy

Hermann Hesse

Narcyz i Złotousty

Hermann Hesse

Cytaty Hermann Hesse

„Tym spośród nas, którzy łatwo znajdują zadowolenie, a pogodni są tylko z pozoru, przeciwstawiają się inni ludzie i całe ludzkie pokolenia, których pogoda nie jest powierzchowną igraszką, ale powaga i głębią. Jednego z nich znałem, był to dawny nasz mistrz muzyki, którego sam niegdyś widywałeś w Waldzell czasami, człowiek ten w ciągu ostatnich lat swojego życia posiadł cnotę pogody w tak znacznym stopniu, że promieniowała zeń jak światło ze słońca, że w postaci życzliwości, radości życia, dobrego humoru, ufności i zaufania przechodziła ona na wszystkich dookoła, we wszystkich też dalej promieniując, we wszystkich tych, którzy prawdziwie blask jej wchłonęli i pozwolili się nim przeniknąć. Ja również oświecony zostałem jego blaskiem, mnie również udzielił on nieco swej jasności i promienistości serca (…) Osiągnięcie takiej pogody jest dla mnie, a wraz ze mną dla wielu, celem najwyższym i najszlachetniejszym. Znajdziesz ową pogodę także u niektórych ojców z kierownictwa zakonu. A pogoda ta nie jest ani igraszką, ani upodobaniem w samym w sobie, jest najwyższą świadomością i miłością, jest afirmacją wszelkiej rzeczywistości, czuwaniem na skraju wszelkich głębin i przepaści, jest cnota rycerzy i świętych, cnota niezniszczalną, która wraz z wiekiem i przybliżaniem się śmierci stale jeno wzrasta. Jest ona tajemnica piękna i właściwą substancją wszelkiej sztuki. Poeta, który cuda i potworności życia taneczną miara swych wierszy opiewa, muzyk, co pozwala im rozbrzmiewać w postaci czystej współczesności, jest szafarzem światła, pomnaża radość i jasność na ziemi, nawet jeśli nas najpierw wiedzie przez łzy i ból. Może ów poeta, którego wiersze tak nas zachwycają, jest smutnym samotnikiem, może i muzyk ów był posępnym marzycielem, lecz także i wówczas dzieło jego uczestniczy w radości gwiazd i bogów. To, co nam daje, nie jest już jego mrokiem, cierpieniem czy trwogą, to kropla czystego światła, wiekuistej radości. Nawet całe narody czy języki zgłębić usiłują głębiny świata przez mity, kosmogonie, religie, radość ta jest ostatecznym i najważniejszym celem, który mogą osiągnąć.“

— Hermann Hesse, książka Gra szklanych paciorków

Józef Knecht do swojego przyjaciela Plinia Designori
Gra szklanych paciorków
Źródło: Gra szklanych paciorków (rozdz. Rozmowa), tłum. Maria Kurecka, Wydawnictwo Poznańskie 1971, s. 319–322.

„Bez miłości własnej niemożliwa jest też miłość bliźniego; nienawiść do samego siebie jest tym samym, co skrajny egoizm, i płodzi w końcu tę samą okrutną samotność i rozpacz.“

— Hermann Hesse

„Jedynie miłość nadaje sens życiu. Dlatego im bardziej zdolni będziemy do miłości i dawania siebie innym, tym bardziej sensowne będzie nasze życie.“

— Hermann Hesse

„Mądrość to myśleć ze sceptycyzmem, a działać z optymizmem.“

— Hermann Hesse

„Zrób ten krok i raz odrzuć precz wszystko, a przekonasz się, że świat ma dla ciebie w zanadrzu jeszcze tysiące cudów.“

— Hermann Hesse, książka Rosshalde

Rosshalde

„Życie jest zawsze straszne. Nie jesteśmy winni, a mimo to jesteśmy odpowiedzialni.“

— Hermann Hesse, książka Wilk stepowy

Wilk stepowy

„Musisz wyrzec się wszystkiego, co masz, i musisz oczyścić się z całej przeszłości, inaczej nigdy nie zdołasz jasnym, swobodnym wzrokiem spojrzeć na świat.“

— Hermann Hesse, książka Rosshalde

Rosshalde

„Kto jest zbyt wygodny, by samodzielnie myśleć i być sędzią samego siebie, ten podda się istniejącym zakazom, temu jest lekko.“

— Hermann Hesse

„Jakże mam nie być wilkiem stepowym i obdartym pustelnikiem, skoro żyję w świecie, którego celów nie podzielam, którego radości są mi wszystkie – obce.“

— Hermann Hesse

„Zaprawdę, nikt nie jest mędrcem, kto nie zna ciemności.“

— Hermann Hesse

„I tak jak obłęd, w wyższym tego słowa znaczeniu, jest początkiem wszelkiej mądrości, tak schizofrenia jest początkiem wszelkiej sztuki, wszelakiej fantazji.“

— Hermann Hesse

„Wiecznie to samo. Kiedy się wdać z kimś dorosłym w rozmowę o tym, co naprawdę ważne, zawsze kończy się rozczarowaniem albo i upokorzeniem.“

— Hermann Hesse, książka Rosshalde

Rosshalde

„Ci, którzy są jak dzieci, umieją kochać; na tym polega ich sekret.“

— Hermann Hesse

Źródło: Siddhartha, tłum. Małgorzata Łukasiewicz

„I dobrze jest pamiętać o tym, że w nas samych istnieje ktoś, kto wszystko wie, wszystkiego chce i wszystko lepiej robi niż my.“

— Hermann Hesse, książka Demian

Demian

„To (…) była jedna z wad szkoły i uczoności: tendencją rozumu wydawało się widzieć wszystko i przedstawiać tak, jak gdyby było płaskie i miało tylko dwa wymiary.“

— Hermann Hesse, książka Narcyz i Złotousty

Narcyz i Złotousty
Źródło: tłum. Marceli Tarnowski, Oficyna Wydawnicza Most, Warszawa 1991, s. 65

„Prawda, mój kochany, istnieje! Lecz „nauka”, której pożądasz, jakaś absolutna, doskonała i wyłącznie mądrością obdarzająca nauka – nie istnieje. I nie powinieneś też wcale tęsknić do takiej doskonalej nauki, przyjacielu, lecz tylko do udoskonalenia samego siebie. Boskość jest w tobie, nie w pojęciach ani książkach. Prawdą się żyje, nie wykłada się jej. Przygotuj się do walk, Józefie, widzę, że już się one rozpoczęły.“

— Hermann Hesse, książka Gra szklanych paciorków

Mistrz gry szklanych paciorków (magister ludi) do Józefa Knechta podczas wizyty w domu mistrza po ukończeniu kastalskiej szkoły średniej.
Gra szklanych paciorków
Źródło: Gra szklanych paciorków (rozdz. Powołanie), tłum. Maria Kurecka, Wydawnictwo Poznańskie 1971, s. 81

„Bóg nie zsyła nam rozpaczy, aby nas zabić, lecz by nowe pobudzić w nas życie.“

— Hermann Hesse

Źródło: Myślę, więc jestem: aforyzmy, maksymy, sentencje, oprac. Czesława i Joachim Glenskowie, Antyk, Kęty 1993, ISBN 8386482001, s. 159.

„Oczywiście nie chcą pływać! Urodzili się przecież dla ziemi, nie dla wody. I oczywiście nie chcą myśleć, gdyż stworzeni zostali do życia, a nie do myślenia! Tak, a kto myśli i kto z myślenia czyni sprawę najważniejszą, ten wprawdzie może w tej dziedzinie zajść daleko, ale taki człowiek zamienił ziemię na wodę i musi kiedyś utonąć.“

— Hermann Hesse, książka Wilk stepowy

Wilk stepowy

„Jeśli wysoki urząd powoła cię na jakieś stanowisko, wiedz: wszelkie wstępowanie po urzędowych szczeblach nie jest krokiem ku wolności, lecz ku związaniu. Im większa urzędowa władza, tym związanie głębsze. Im silniejsza osobowość, tym bardziej potępiana samowola.“

— Hermann Hesse, książka Gra szklanych paciorków

Jedna z reguł Zakonu Kastalskiego, którą wstępujący do niego Józef Knecht otrzymał jako zadanie, przedmiot medytacji.
Gra szklanych paciorków
Źródło: Gra szklanych paciorków (rozdz. Lata studiów), tłum. Maria Kurecka, Wydawnictwo Poznańskie 1971, s. 140

„Gdyby moje życie nie było eksperymentem pełnym niebezpieczeństw i bólu, gdybym nie przebywał nieustannie nad otchłanią i nie czuł pustki pod stopami, moje życie nie byłoby nic warte i z pewnością nie napisałbym niczego.“

— Hermann Hesse

motto wiersza Pawła Barańskiego.
Źródło: neurokultura.pl http://www.neurokultura.pl/poezja/32-pawe-baraski-wiersze.html