Cytaty na temat pogrzeb (114 cytatów)

„Poważne rabunki i zbrodnie karano zazwyczaj niezwykle surowo. Najłagodniejszym wyrokiem, na jaki mógł liczyć złoczyńca, była kara więzienia na sto lat i jeden dzień. Zazwyczaj jednak delikwenta czekało ścięcie, powieszenie, wplecenie w koło, pogrzebanie żywcem i przebicie kołem (palikiem), spalenie na stosie lub utopienie. Te dwa ostatnie rodzaje uśmiercania stosowano zwykle wobec kobiet oskarżonych o czary, trucicielstwo, zadawanie kołtuna itp.”

Marek Żukow-Karczewski (1961) polski historyk, publicysta i działacz społeczny

Źródło: Okropności krakowskie, „Gazeta Krakowska” nr 192, 20 sierpnia 1993, s. 12.

O kobietach , O karze , O czekaniu

„Jest rzeczą oczywistą, że wszystkie rzekomo ogólne interesy społeczeństwa, które Państwo ma reprezentować, a które w istocie rzeczy są tylko ogólną i stałą negacją prawdziwych interesów rejonów, gmin, stowarzyszeń, a także ogromnej liczby jednostek poddanych Państwu, stanowią abstrakcję, fikcję i kłamstwo i że Państwo jest jak obszerna rzeźnia, jak olbrzymi cmentarz, dokąd, w cieniu i pod przykrywką tej abstrakcji, wszystkie realne dążenia, wszystkie żywotne siły kraju przybywają, aby wspaniałomyślnie i błogo dać się w ofierze zabić i pogrzebać.”

Michał Bakunin (1814–1876) rosyjski myśliciel, rewolucjonista

Państwo, władza

O kłamstwie , O sile

„Zło czynione przez ludzi ich przeżywa, dobro częstokroć ginie pogrzebane z ich kośćmi.”

William Shakespeare (1564–1616) angielski poeta i dramatopisarz

The evil that mens do lives after them, the good is oft interred with their bones. (ang.)

O ludziach , O złu

„Kto nie jest w stanie kochać i twierdzi, że nigdy się nie myli, ten pozwolił się już pogrzebać.”

Johann Wolfgang von Goethe (1749–1832) niemiecki poeta

Pozostałe

Kochać się

„Dyskutujemy teraz na temat Heleny jako następnego singla, omawiamy klipy. Jeszcze się zobaczy. Zawsze chciałem nagrać teledysk na pogrzebie w domu, na stypie. Cofając się w czasie od pogrzebu. Pokazanie pochówku, potem stypa, ze stypy do kostnicy, z kostnicy do szpitala, ze szpitala do osoby żywej. A my bylibyśmy zespołem grającym na pogrzebie. Albo żałobnikami.”

Gerard Way (1977)

O domu , O czasie

„Wzruszające, ilu żyje po to, by zasłużyć na wspaniały pogrzeb.”

Eugeniusz Iwanicki (1933) pisarz polski

„Ta drabina to schody do nieba,
a ta miska nad schodami to księżyc.
Tamten miecz to zwyczajny pogrzebacz,
a z garnków są hełmy rycerzy.”

Joanna Kulmowa (1928–2018) polska pisarka i poetka

Źródło: Po co jest teatr

„Drań za życia, a pogrzeb z orkiestrą.”

Antoni Regulski

Kolacja u Pascala

„Jak długo będą istnieć narodziny, starość, choroba i śmierć tak długo będzie też nirwana, bo brak narodzin pochodzi z narodzin, a nieśmiertelność leży pogrzebana w samym środku śmierci.”

Ajahn Lee (1907–1961)

The Craft of the Heart

O śmierci , O starości , O chorobach , O narodzinach

„Przeżyłam już wielu takich, którzy chcieli mnie pogrzebać przedwcześnie.”

Elizabeth Taylor (1932–2011) aktorka amerykańska pochodzenia brytyjskiego

Źródło: Katarzyna Bosacka, Elizabeth Taylor ćwierka, „Wysokie Obcasy”, 13 marca 2010.

„Przyszedłem właściwie, aby ci powiedzieć, że nie chciałbym być na twoim pogrzebie.”

Zygmunt Zeydler-Zborowski (1911–2000)

Źródło: Człowiek o cętkowanej twarzy, s. 42

„Na pogrzebie 30 było ziomków – nikt głosu nie zabrał, nikt nie uczcił choćby słowem największego mistrza rymów polskich.”

Zygmunt Krasiński (1812–1859) polski poeta i dramatopisarz

komentując pogrzeb Juliusza Słowackiego.
Źródło: Kronika Polski. W boju i na tułaczce: 1831–1846, Wydawnictwo Ryszard Kluszczyński, Kraków 1998, s. 12.

„Pozdrawiaj tak, synu, ojczyznę w dnie jej uroczyste:
Włochy, ojczyzno moja, starodawna i droga ziemio, na której urodził się ojciec mój i urodziła się matka moja, a zaś oboje w tobie pogrzebani będą; ziemio, na której ja sam żyć i umrzeć się spodziewam, a dzieci moje też wzrosną i poumierają. Italio piękna, wielka i od wieków sławna, a od niedawna wolna i zjednoczona, ty, któraś tyle promieni światła geniuszów rzuciła na świat cały, za którą tyłu mężnych zginęło na połach bitew, a tylu bohaterów w kaźniach i na szubienicach – matko trzystu grodów i trzydziestomilionowego potomstwa – oto ja, dziecko twoje, które cię nie znam jeszcze w całej piękności twojej i w całej potędze, czczę cię i kocham z całej duszy mojej i dumny jestem, żem się z ciebie narodził i że się synem twoim zowię!”

Edmondo De Amicis książka Serce

Serce

O dzieciach , O świecie , O duszy , O matce

„– Zostań. Już dobrze. Pijmy i patrzmy na róże. Tak blado wyglądają w świetle księżyca twarze zabitych po zakończonym ogniu karabinów maszynowych. Kiedyś widziałem to w Hiszpanii. „Niebo to wymysł faszystów” – powiedział wówczas metalowiec Pablo Nonas. Miał tylko jedną nogę. Był na mnie trochę rozgoryczony, ponieważ nie zakonserwowałem mu drugiej w spirytusie. Czuł się, jak by być w ćwierci żywcem pogrzebany. Nie wiedział, że psy ją porwały i zżarły…”

Erich Maria Remarque (1898–1970) pisarz niemiecki

Łuk triumfalny (1945)

O psie , O piciu

„W „Rzeczpospolitej” jeden autor poświęcił dwie strony na to, aby udowodnić, że nikt nie podsunął pomysłu o pogrzebie na Wawelu. Zabrakło mu już jednak miejsca na odpowiedź, w jaki sposób w takim razie pogrzeb ten się tam jednak odbył.”

Michał Ogórek (1955) polski dziennikarz, felietonista i satyryk

Źródło: Od ściany do ściemy, „Gazeta Wyborcza”, 24–25 kwietnia 2010.

„Spędziliśmy życie pracując ciężko w nauce. Do niczego specjalnego żeśmy nie doszli, harując jak głupi. Powinniśmy więc mieć jakąś za to nagrodę. Takich rekompensat może być kilka. Można przebierać się w togi i birety i chodzić z ul. Św. Anny do Collegium Novum, a potem oglądać siebie w TV. Albo można być członkiem Akademii. Ja jestem członkiem trzech. To bardzo ładnie brzmi, szczególnie, gdy myślę o tym, jak ładny będzie mój pogrzeb. Będą wymienione aż trzy Akademie!”

Adam Łomnicki (1935) polski biolog i ekolog

Źródło: Andrzej Kobos, Teoria ewolucji..., op. cit.

O życiu , O myślach , O nauce , O myśleniu

„Jestem zupełnie rozbity. Rozum ludzki padł ofiarą największego oszustwa w dziejach. Ulica warszawska uczciła Bieruta jak bohatera narodowego. Masy potrzebują bohatera. Mianowali nim Bieruta, dlatego że umarł w Moskwie na przekór kultowi Stalina, na przekór obaleniu kultu Stalina, na przekór rezerwie, z jaką rozpoczęto uroczystości, względnie na przekór spodziewanej ogólnie rezerwie. Pogrzeb odbył się z generalską paradą. Masy zachwycone.”

Andrzej Kijowski (1928–1985) pisarz polski

zapis z 20 marca 1956 komentujący pogrzeb Bolesława Bieruta, na którym zgromadziły się miliony Polaków.
Dziennik

„Na chuj pchać się do Vivy niczym baby na pogrzeb,
pierdole telewizję, bo to dla nich za mądre.
Jeśli w tym widzisz postęp to cię szajs błogosławił,
a więc możesz taką sławę jak i hajs sobie wsadzić.
Brak granic równowagi, wszędzie lateks i plastik – to pierdolone chamstwo naszej generacji…

…Plastikowy świat pełen plastikowych Barbie.
Popkultura dzieciaków gównem plastikowym karmi.”

O.S.T.R. (1980) raper polski

Album O.c.b.
Źródło: Sam to nazwij

O świecie

„Niech zginie pamięć mordercy i gladiatora!… Był okrutniejszy od Domicjana, bardziej występny od Nerona! Jak postępował, tak niech teraz cierpi!… Niewinnych nie pogrzebano. Trupa mordercy niech wloką na haku! Morderca odgrzebał pochowanych – niech wloką trupa mordercy!”

Kommodus (161–192)

z ustawy uchwalonej przez senatorów rzymskich po śmierci Kommodusa.
Źródło: Historia Augusta, tłum. Hanna Szelest, cyt. za: Simon Sebag Montefiore, Potwory. Historia zbrodni i okrucieństwa, tłum. Jerzy Korpanty, wyd. Świat Książki, Warszawa 2010, ISBN 9788324715480, s. 41.

O śmierci , O książkach , O świecie , O historii

„Zabierzcie mnie i lepiej mnie pogrzebcie.”

Henri Michaux (1899–1984)

„Nasz ideał wolności byłby na zawsze pogrzebany, gdyby demokratyczna Francja przestała być potężna.”

Ferhat Abbas (1899–1985) algierski polityk

Źródło: Aleksandra Kasznik-Christian, Algieria, Warszawa 2006, s. 158.

O wolności

„Pogrzeb – zabawa w chowanego.”

Magdalena Samozwaniec (1894–1972) pisarka polska

„Nie chcę kwiatów na moim pogrzebie. – powiedział, nie wyobrażając sobie, że następnego dnia właśnie ja będę musiał zatroszczyć się o to, by ich nie było.”

Gabriel García Márquez książka Kronika zapowiedzianej śmierci

Kronika zapowiedzianej śmierci

„Żona Andreasa [Kissera, gitarzysty Sepultury] próbowała pochowaź Danę zanim Gloria wróci do domu. Wstrzymaliśmy to, ponieważ córka Glorii dowiedziała się o tym. Ona [żona Kissera] próbowała zrobić mu pogrzeb i załatwić to. To był jeden z powodów, dla których odszedłem z Sepultury.”

Max Cavalera (1969) brazylijski muzyk rockowy

o pogrzebie pasierba Dany Wellsa jako powodzie odejścia z grupy Sepultura w 1996.
Źródło: Max Cavalera quit Sepultura over funeral faceculture.nl http://www.faceculture.nl/news_detail.php?id=719

O domu , O odejściu , O córce

„Jej narzeczony był ogromnym mężczyzną – taki miś olbrzymiego wzrostu, barczysty i potężny, ale odnoszący się do niej z ogromną subtelnością. Tę delikatną dziewczynę gorąco pokochał. Kiedyś stali oboje razem. Zaczęło się bombardowanie. Ona się wyrwała, zaczęła uciekać i została trafiona – na jego oczach. Jakiś podmuch zdarł z niej całe ubranie. W szpitalu na Mokotowskiej w kostnicy, wśród kilkunastu trupów, zobaczyłyśmy jej ciało. Leżała tylko w białej koszulce, całej we krwi. To było wzruszające i wstrząsające. Jej narzeczony chciał koniecznie zrobić dla niej trumnę. Trumien już od dawna nie było, większość wydobytych spod gruzów zwłok po prostu zakopywano w ziemi. Ale on zdobył jakieś deski, zbił proste pudło i gdzieś za ulicą Wiejską mieliśmy ją pochować. Trzeba było iść dość daleko, przejść przez cały Plac Trzech Krzyży, w okolicy Instytutu Głuchoniemych. (Wtedy to zobaczyłam zniszczoną moją szkołę Królowej Jadwigi). Narzeczony Wandzi sam wykopał grób, złożył ją do „trumny”, szlochał jak dziecko, a jego łzy padały na ciało Wandzi. Ponieważ co chwilę był nalot, chcieliśmy jak najszybciej zakończyć ten pogrzeb. Tymczasem on ukląkł, złożył całe dłonie jak przy pacierzu i modlił się serdecznie. Wandzia leżała słodko uśmiechnięta, spokojna, uroczo dziecinna, drobniutka w tej swojej koszulce, prawie naga, calutka we krwi. Była jak polski sztandar: biała koszulka i czerwona krew… Nie było księdza, więc my prowadziłyśmy modlitwy – jej narzeczony modlitwę. Potem nakrył swą skrzynkę jakąś deską, rzuciliśmy troszkę ziemi, on sam grób zakopał, usypał kopczyk i postawił krzyż, który wystrugał z odpowiadał. Gdy skończyłyśmy się modlić, on jeszcze zaczął „Pod Twoją obronę” i gdy łkającym głosem mówił, wszyscy płakaliśmy i tak łkając kończyliśmy patyków. Było coś wstrząsającego w żałobie tego olbrzymiego mężczyzny. A myśmy stały, jak zawsze zdumione, że jeszcze żyjemy. Inni odchodzą, a my zostajemy, nawet żadna z nas nie jest ranna.”

Maria Okońska (1920–2013)

Źródło: Maria Okońska Wspomnienie z Powstania Warszawskiego, op. cit., s. 124–125.

O dzieciach , O wspomnieniach , O płaczu , O łzach

„Jan Himilsbach: Jest Zdzisiek?
Czesława Maklakiewicz: Ależ panie Janku, przecież umarł! Był pan przecież na pogrzebie…
Jan Himilsbach: Wiem, kurwa… ale nie mogę się z tym pogodzić.”

Zdzisław Maklakiewicz (1927–1977) aktor polski

rozmowa telefoniczna między Himilsbachem a matką Maklakiewicza, kilka dni po pogrzebie.

O matce

„Zniszczenie kolonialnego świata nie oznacza, że potem granice mają zostać zlikwidowane, a linie komunikacyjne pomiędzy dwoma światami: kolonizatorów i skolonizowanych ponownie ustanowione. Destrukcja kolonialnego świata nie jest niczym innym, niż tylko fizyczną likwidacją jednego z tych światów, jego pogrzebaniem głęboko w ziemi lub wydaleniem poza granice kraju”

Frantz Fanon (1925–1961) lekarz psychiatra, pisarz i działacz polityczny

Źródło: Adam W. Jelonek, Korzenie intelektualne i ideologiczne ruchu Czerwonych Khmerów http://web.archive.org/20110513221656/trzeciswiat.wordpress.com/2011/04/29/korzenie-intelektualne-i-ideologiczne-ruchu-czerwonych-khmerow/

O świecie

„Katastrofa, w której zginął prezydent Lech Kaczyński i znacząca część elit przeciwstawiająca się takiej wizji Polski zdegradowanej, ich tragiczna śmierć, mogła ostatecznie pogrzebać ducha Wernyhory. Ku zaskoczeniu salonu i jego autorytetów tysiące, a może setki tysięcy Polaków w ostatnim tygodniu noc i dzień składało hołd prezydentowi i jego żonie Marii, pierwszej parze najjaśniejszej Rzeczypospolitej. Mimo że wcześniej sam Donald Tusk zdegradował prezydenturę do żyrandola i czerwonego dywanu, powtarzając, że prezydent nie jest mu do niczego potrzebny, mimo nieustannego poniżania prezydenta przez Komorowskiego, Niesiołowskiego i Palikota, mimo tego wszystkiego Lech Kaczyński doczekał się wdzięczności i szacunku Polaków”

Marek Król (1953) dziennikarz polski, działacz polityczny

Źródło: Nie polezie orzeł w GWna, wprost.pl, 19 kwietnia 2010 http://www.wprost.pl/blogi/marek_krol/?B=1200

O śmierci , O nocy

„Ten wielki nowożytny ruch demokratyczny zaczął się niby wybuch wulkanu, niby trzęsienie ziemi wraz z Rewolucją Francuską. Od razu też została rzucona w świat nowa doktryna i rozleciała się na wszystkie strony świata, niby dobra nowina, nowa ewangelia, na skrzydłach haseł Wolności, Równości i Braterstwa. Te ideały miały losy szczególne. Braterstwa nie próbowano nigdy. Wolność szybko skończyła swą karierę. Dla jakobinów, twórców doktryny demokratycznej, była to zawsze wolność… myślenia tak jak oni (…) Równość pogrzebała Wolność. Pokazało się, po głębszem zastanowieniu, że niema sposobu zaprowadzenia Równości, jeżeli się pozostawi ludziom Wolność (…)”

Wincenty Kosiakiewicz (1863–1918)

Fragment książki Idea konserwatywna. Próba doktryny, Warszawa 1913, s. 9–10.

O losie , O książkach , O świecie , O myślach

„Ja przeżyłem, moje siostry bliźniaczki nie. Babcia była sanitariuszką, dziadek działał w obronie cywilnej. A na pogrzebie ojca podszedł do mnie facet i powiedział: „Nie wiem, czy pan wie, ale pana ojciec kupował od Niemców broń dla AK ciężarówkami.””

Jan Englert (1943) aktor polski

Tylko tyle.
Źródło: Jacek Cieślak, Oddzielić złoto od błota, „Rzeczpospolita”, 5 września 2008 http://www.rp.pl/artykul/186049.html?print=tak&p=0

O facetach , O siostrze , O babci

„To strata ojca pchnęła mnie do polityki. Pamiętam, jak wiozłem jego ciało na pogrzeb, jechałem z nim sam pociągiem. Od tego dnia noszę w sobie pewność, że chcę służyć Hindusom.”

Rahul Gandhi (1970)

Źródło: rzeczpospolita.blogspot.com http://rzeczpospolita.blogspot.com/2006/08/skazany-na-wadz-rahul-gandhi.html

O stracie

„Nie poszedłem na ten pogrzeb, ale wysłałem uprzejmy list z wyrazami poparcia.”

Mark Twain (1835–1910) amerykański pisarz, satyryk, humorysta

„Kiedy miałem 20 lat, nazywali mnie brutalnym, po czterdziestce – cynikiem, po sześćdziesiątce stwierdzili, iż postradałem rozum. Obecnie wszyscy milczą. Prawdopodobnie przygotowują odpowiednią wypowiedź na moim pogrzebie.”

William Somerset Maugham (1874–1965) pisarz angielski

odpowiedź 80-latka na pytanie: „Jak układa się pańskie współżycie z krytykami?”.

„Nawet pogrzebane nadzieje wypuszczają świeże pędy.”

Kazimierz Chyła

„Chcę czerwoną suknię.
Niech będzie marna i tania,
I taka ciasna, że gdy ją włożę
Ktoś zedrze ją ze mnie.(…)
Będę ją nosić jak kości, jak skórę,
Będzie przeklęta
Aż w niej mnie pogrzebią.”

Kim Addonizio (1954)

Źródło: Czego chcą kobiety?

O kobietach

„Pewien bardzo fajny satyryk (…) opowiadał kiedyś w gronie, w którym ja byłem: „Panowie, nie chciałem Wam mówić, ale zmarła mi żona”. Paraliż. To nie jest anegdota, to jest prawdziwa historia. „No to co, kiedy pogrzeb?”, „No pogrzeb będzie za parę dni”, „No tak, jestem już zmuszony, bo ona zmarła parę dni temu”. Szydził, czy drwił, czy przekraczał pewne granice tylko po to, żeby ten żałosny świat nie próbował zrozumieć, docenić albo wczuć się w jego ból.”

Kuba Wojewódzki (1963) polski dziennikarz muzyczny

Źródło: W roli głównej, TVN Style

O bólu , O świecie , O historii , O zmarłych

„Lubię rozmyślać o człowieku, którego mam zagrać. Sprawia mi przyjemność kombinowanie, co by pomyślał, jak by się zachował w jakiejś sytuacji i dlaczego właśnie tak, a nie inaczej. A jak już wymyślę, to mogę popatrzeć i na siebie, z dystansu. Zobaczyć, jaki jestem, porównać się, dowiedzieć czegoś o sobie. To jest bardzo podniecające, by nie powiedzieć – piękne.(…) A tak w głębi duszy lubię pogrzebać w sobie. Robić remanenty, inwentaryzacje i znajdować tam jakieś zakurzone, dawno zapomniane „przedmioty”, o których istnieniu nie wiedziałem albo o nich zapomniałem. To tak jakby odkrywać nowe światy.”

Robert Więckiewicz (1967) aktor polski

Źródło: „Tele Rzeczpospolita” 2007, nr 64

O przyjemności , O zachowaniu , O duszy

„Przeszłość, nawet pogrzebana zwykła wynurzać się z powrotem na powierzchnię. Zawsze tuż pod nogami.”

Michael Connelly (1956) pisarz amerykański

Cmentarzysko

O przeszłości

„I nie ma nikogo i nic, i jeździ się po świecie z walizką i z pudłem książek i właściwie bez ciekawości. Co to właściwie za życie: bez domu, bez odziedziczonych rzeczy, bez psów. Gdyby się miało przynajmniej wspomnienia. Ale kto je ma? Gdyby dzieciństwo było, ale jest jak pogrzebane…”

Rainer Maria Rilke (1875–1926) poeta austriacki

O życiu , O książkach , O domu , O dzieciństwie

„W więzieniu dojrzałem – w męce, samotności i tęsknocie za światem i życiem. A jednak zwątpienie o „sprawie” nigdy nie zajrzało mi jeszcze w oczy – i teraz, w czasie gdy pogrzebano na długie lata może wszystkie niedawne nadzieje w potokach krwi, gdy przygwożdżono je do słupów szubienicznych, gdy mnogie tysiące bojowników wolności zamknięto do lochów lub rzucono w zaspy śnieżne Syberii – i teraz dumny jestem.”

Feliks Dzierżyński (1877–1926) polski i rosyjski działacz komunistyczny

Pamiętnik więźnia
Źródło: s. 66

O świecie , O samotności , O wolności , O czasie

„Śmierć Jawaharlala Nehru była dla Indii ciosem o wielorakich skutkach. Wyzwoliła w tym kraju siły odśrodkowe o niespotykanej skali. Jak długo będzie pamięć zmarłego premiera inspirować jego rodaków do utrzymywania w całości wielojęzycznych Indii, tego ogromnego kraju tajemniczych i przerażających przeciwieństw. Magiczny czar Nehru prysł. Nie będzie już oddziaływał na masy urokami swej wymowy. Już żadna więcej jednostka nie będzie trzymała w rękach klucza do jedności i wielkości Indii. To zostało pogrzebane razem z martwym ciałem Nehru.”

Zulfikar Ali Bhutto (1928–1979) pakistański polityk

Źródło: Barbara Wizimirska, Drogi kariery. Zulfikar Ali Bhutto i jego partnerzy: Indira Gandhi i Mujibur Rahman, op. cit., s. 56–57.

O śmierci , O sile , O zmarłych

„Nareszcie się pytam: „to znaczy, że pamięć nie jest potrzebna? Wszystko, co minęło, trzeba pogrzebać i zapomnieć?”. A on wielką igłą, chyba szewską zaszywa sobie dziurę w rękawie i powiada: – Pogrzebać – tak, zapomnieć – nie. Chodzi o to, żeby nie gnić za życia.”

Maria Kuncewiczowa (1895–1989) polska pisarka

Tristan 1946
Źródło: s. 228

„Na mój pogrzeb niech nikt nie przyjdzie. Wszyscy będą z tego zadowoleni, a ja najbardziej. Skromność przede wszystkim.”

Louis-Ferdinand Céline (1894–1961) pisarz francuski

„Jeżeli państwowy pogrzeb na Powązkach dla W. Jaruzelskiego organizuje B. Komorowski, D. Tusk i H. Gronkiewicz-Waltz, to nie musi to oznaczać, że taki pogrzeb odbędzie się. Jeżeli Naród polski nie zgodzi się na taki pogrzeb, to państwowego pochówku z wojskiem i salwą honorową nie będzie. Wystarczy wziąć do ręki różaniec, przyjechać w piątek na Powązki i pomodlić się o światło Ducha Świętego dla rządzących i o pamięć o leżących tam bohaterach wojny bolszewickiej z 1920 roku, o powstańcach warszawskich spoczywających pod brzozowymi krzyżami i o nie odnalezionych jeszcze kościach Żołnierzy Wyklętych, zabijanych przez Jaruzelskiego i jego kolegów z Informacji Wojskowej i Urzędu Bezpieczeństwa. Jeżeli Naród zechce, to może zapobiec tej profanacji Powązek. Wystarczy, że w ciszy, z zachowaniem powagi miejsca, staniemy tam z różańcem. Jeżeli będzie nas 10, to pogrzeb odbędzie się, jeżeli będzie nas 100, to pogrzeb też odbędzie się. Pogrzeb odbędzie się także jeżeli będzie nas 1000, ale jeżeli będzie nas 10 000 lub więcej to pogrzeb nie odbędzie się. Czy znajdzie się 10 000 Polaków gotowych do modlitwy? Zobaczymy w piątek.”

Stanisław Pięta (1971) polski prawnik i polityk

Źródło: Poseł Pięta: „Nie możemy dopuścić do pogrzebu Jaruzelskiego na Powązkach”. Protest Różańcowy, dziennikzachodni.pl, 28 maja 2014 http://www.dziennikzachodni.pl/artykul/3453127,posel-pieta-nie-mozemy-dopuscic-do-pogrzebu-jaruzelskiego-na-powazkach-protest-rozancowy,id,t.html,

O wojnie , O zachowaniu , O świetle

„Ojciec Janka Jakuba, montażysta filmowy pracował m. in. przy postsynchronach do Czterech pancernych i często zabierał ze sobą syna do łódzkiej wytwórni. Janek zafascynowany tym, co robi jego ojciec, i tym, co dzieje się na ekranie, na moje pytanie, kim chciałby zostać, z pełną powagą odpowiedział, że reżyserem. Dodał też, że jak tylko nim zostanie, zaproponuje mi rolę w swoim filmie. Minęło 20 lat i rzeczywiście słowa dotrzymał. Zagrałem więc w Pogrzebie kartofla, Janciu Wodniku, Pograbku i paru innych jego filmach. Spotkanie z Jankiem Kolskim było dla mnie sporym zaskoczeniem. Młody człowiek, dopiero na dorobku, a już mający wszystkie cechy rasowego reżysera. Ma określoną wizję filmu, ale też bardzo uważnie wsłuchuje się w sugestie aktorów.”

Franciszek Pieczka (1928) aktor polski

Źródło: „Rzeczpospolita”, 2 listopada 2001 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/fpieczka.htm

Pytanie

„Ja zbudowałem komunizm i ja go pogrzebałem. Policz sobie, ilu ludzi walczyło z tą doktryną. Tworzyli kółka, partie, rozrzucali ulotki, ginęli w więzieniach i obozach. I co osiągnęli? (…) A nikt nie zrozumiał prostej rzeczy: żeby zniszczyć komunizm, trzeba go zbudować.”

Władimir Wojnowicz książka Moskwa 2042

Moskwa 2042
Źródło: s. 318

O ludziach

„Nie od was zależy, czy istniejemy czy nie. Jeśli nas nie lubicie, nie przyjmujcie naszych zaproszeń i nie zapraszajcie nas, byśmy przychodzili do was w odwiedziny. Czy wam się to podoba, czy nie, historia jest po naszej stronie. My was pogrzebiemy.”

Nikita Chruszczow (1894–1971) przywódca ZSRR

Не от вас зависит, существуем мы или нет. Если мы вам не нравимся не принимайте наших приглашений и не приглашайте нас на приемы к себе в посольства. Нравится вам или нет, но история на нашей стороне. Мы вас похороним. (ros.)
do zachodnich dyplomatów w ambasadzie polskiej w Moskwie, 18 listopada 1956.
Źródło: Siergiej Chruszczow, Никита Хрущев. Рождение сверхдержавы

O historii

„Śmierć nas pojednała, pogrzeb pary prezydenckiej nas dzieli.”

Bogdan Borusewicz (1949) polski polityk i działacz związkowy

Źródło: tvn24.pl http://www.tvn24.pl/12690,1652356,0,1,8222smierc-nas-pojednala--pogrzeb-dzieli8221,wiadomosc.html z 15 kwietnia 2010 r.

O śmierci

„Kobieta i sztuka wykluczają się nawzajem, przyjacielu. W każdej kobiecej pochwie jest pogrzebany jakiś artysta.”

Mario Vargas Llosa książka Ciotka Julia i skryba

Postać: Pedro Camacho
Ciotka Julia i skryba
Źródło: s. 202

O kobietach , O sztuce

„Panie premierze, wie pan co mnie w tym wszystkim najbardziej bulwersuje, tak, że burzy się we mnie krew? To że dziewięć miesięcy, w pewnym szczególnym momencie, a staliśmy wtedy obok siebie, widziałem w pana oczach łzy, i to były prawdziwe łzy. To było na pogrzebie Sebastiana Karpiniuka. A dziś pozwala pan Rosjanom szargać prawdę o ostatnim locie Sebastiana Karpiniuka, pani senator Bochenek, Grzegorza Dolniaka. Odwrócił się pan plecami do własnych przyjaciół.”

Mariusz Antoni Kamiński (1978) polityk polski

Źródło: gazeta.pl, Lis ostro o pośle Kamińskim, 21 stycznia 2011 http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80269,8982419,Lis_ostro_o_posle_Kaminskim___Chloptas__chlystek_obsztorcowuje.html

O łzach

„Zaskoczony tym wstępem, rozglądając się uważnie, Aleksander Gator przestąpił próg domu Mostowskich. Ich próg. Własny. Gad został pogrzebany żywcem. Gady nie potrafią pomóc ludziom. Nie ten poziom. Anna Konda rozpacza po nim ponoć do dzisiaj.”

Ewa Klajman-Gomolińska (1966)

Babel
Źródło: Aligator

O domu

„Czy mamy dwa Kościoły katolickie w Polsce, w którym jedną i tę samą osobę jeden dostojnik nazywa czarownicą, a drugi organizuje jej królewski pogrzeb?”

Olga Jackowska (1951–2018) piosenkarka polska (Maanam)

o Kościele katolickim w Polsce i pochówku Marii Kaczyńskiej na Wawelu.
Źródło: strem, Kora i Sipowicz bronią Palikota. „Jak można czarownicę pochować na Wawelu?” http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80271,8124973.html, gazeta.pl, 11 lipca 2010.

„Nie chciałabym jedynie, by mój pogrzeb był smutny. Będą trzy trumny w trzech ważnych dla mnie miejscach: w Belgradzie, Amsterdamie i Nowym Jorku, i trzy ceremonie. Nikt nie będzie wiedział, gdzie znajduje się ciało…”

Marina Abramović (1946) jugosłowiańska artystka intermedialna

Źródło: rozmowa Marioli Wiktor, Gwiazda wycięta na brzuchu, „Gazeta Wyborcza”, 5 października 2012.

O gwiazdach

„Tochman towarzyszy antropolożce Ewie Klonowski w jej wysiłku scalenia rozproszonych szczątków, w jej nadziei, że kolejny odkopany masowy grób pomoże połączyć kości zmarłych z pogrążoną w żałobie rodziną. Nie ferując wyroków, nie proponując komentarza autor pozwala, by głosy ocalonych same opowiedziały o tych wstrząsających poszukiwaniach. W rezultacie otrzymujemy żywy portret kraju nadal zmagającego się z konsekwencjami wojny. Jednak głęboki sens „Jakbyś kamień jadła” nie odnosi się wyłącznie do Bośni – opowiada o uniwersalnym ludzkim pragnieniu, by móc pogrzebać i opłakać ciało.”

Wojciech Tochman (1969) polski dziennikarz

Źródło: „The Financial Times”

O wojnie , O rodzinie , O poszukiwaniu , O wysiłku

„Nuty w niej smutków, niedoli, niewoli, echa bólów i łez nad pogrzebaną przeszłością, tęsknoty ku jutrzejszemu dniowi i pragnienia ogromne, i ręce ku przyszłości wyciągnięte… i walka, walka, walka ciągła, nieustanna, zażarta.”

Marcelina Kulikowska (1872–1910) polska dramatopisarka i poetka

Wrażenia z wycieczki po Kaszubach

O przeszłości , O przyszłości , O walce

„Zostawiła wielką pustkę i żal za sobą. Przez cały czas choroby byłyśmy jakby w oblężeniu. Przeważnie Żydzi bardzo się interesowali jej chorobą. Ciągle dowiadywali się o stan jej zdrowia. W jej intencji palili świece w swoim domu modlitwy. Pogrzeb był jakby uroczystą manifestacją. Brali w nim udział duchowni wszelkich wyznań i nieprzeliczone tłumy. Każdy uznawał, że to pogrzeb świętej.”

Marta Wiecka (1874–1904) polska zakonnica

zapis z kroniki zakonnej zgromadzenia
O Marcie Wieckiej
Źródło: Bł. Marta Wiecka http://misjonarze.pl/?page_id=8854, misjonarze.pl

O chorobach , O domu , O czasie

„Jeśli ktoś w wieku 60 lat, będąc 14 lat w Samoobronie, odchodzi bo Mojzesowicz jest dla niego ważniejszy niż Samoobrona, to całe szczęście że odszedł, bo on był takim zwolennikiem Samoobrony i tak rozumiał program Samoobrony, jak rozumiał. Pogrzebał siebie, pogrzebał przyszłość nawet swoich dzieci, które też mogły być w polityce.”

Andrzej Lepper (1954–2011) polski polityk

o Tadeuszu Dębickim.
Źródło: Tok FM, 14 września 2006

O szczęściu , O dzieciach , O odejściu , O wieku

„Przecież ten dzień jest budzeniem się ducha Polaka, który przez wieki swoją rycerskością i walecznością bronił niepodległości naszego kraju. 1 sierpnia 1944 chodziło nam, powstańcom, o to samo. To nie jest więc pogrzeb, który odbywa się po raz 68, ale przypomnienie ducha walki, który nam wtedy towarzyszył. Cieszę się, że młodzież, która jest z nami 1 sierpnia, rozumie to tak samo jak my.”

Hanna Szczepanowska (1929–2017)

o rocznicy powstania warszawskiego.
Źródło: Hanna Szczepanowska: Dla nas to nie autorytet http://www.se.pl/wiadomosci/opinie/hanna-szczepanowska-dla-nas-to-nie-autorytet_271881.html se.pl, 3 sierpnia 2012.

O młodzieży , O wieku , O walce

„Idealnie byłoby napisać piosenkę specjalnie na własny pogrzeb, śpiewaną z perspektywy mnie samego leżącego w trumnie, zwracającego się do opłakujących mnie bliskich. Tekst brzmiałby mniej więcej tak: „Nie smućcie się, wszyscy skończycie tak samo jak ja.””

Paul Landers (1964) gitarzysta niemiecki (Rammstein)

Źródło: agressiva86.wordpress.com http://agressiva86.wordpress.com/2010/10/27/wywiad-z-paulem-landersem-dla-magazynu-gitarzysta/

„Wyrwij murom zęby krat!
Zerwij kajdany, połam bat!
A mury runą, runą, runą
I pogrzebią stary świat!”

Jacek Kaczmarski (1957–2004) polski bard, poeta i prozaik

Źródło: Mury, 1978

O świecie , O zerwaniu

„Bainbridge – mruknął, ale było za późno na to, żeby nawiązać przyjazne stosunki. Całe lata za późno. Za późno od tamtej nocy, kiedy Garp odgryzł Bonksersowi ucho i przespał się z Cushie w szkolnej infirmerii, nigdy jej w gruncie rzeczy nie kochając. Odkąd nie przyszedł na jej ślub ani nawet na pogrzeb.”

John Irving książka Świat według Garpa

Świat według Garpa (1978)

O ślubie

„Sercu zaufaj, gdy morze w ogniu stanie – przypomniał słowa wiersza cytowanego na pogrzebie jej ojca.
– …i żyj miłością, choć gwiazdy pędzą wspak – dokończyła.”

Ben Sherwood (1964)

Charlie St. Cloud (Śmierć i życie Charliego St Clouda)

O zaufaniu , O morzu , Serce

„Ciesz się życiem! Człowieku, ciesz się życiem! Ale pamiętaj, że niektóre spośród instrumentów, jakie zagrają na twoim pogrzebie, są już nieźle nastrojone.”

Rafał Kmita (1965)

Trzy zdania o umieraniu1994 r.
Cytaty ze spektakli teatralnych i programów kabaretowych

O nastroju

„Pies pogrzebany był w tym, że w tym serialu tkwiłam przez trzy lata. Nie chodzi o to, że życie rodzinne, któremu poświęciła się moja bohaterka, wydało mi się nudne. Nawet gdybym grała panią ordynator, też po pewnym czasie poczułabym się zmęczona. Nie będą jednak ukrywać, że rola w serialu „Na Wspólnej” jest zdecydowanie ciekawsza. Już nie gram kury domowej, ale kobietę z perspektywami. Interesujące jest to, że ona gdzieś pracuje, że ma ochotę na znajomość z mężczyzną. Poznajemy ją w momencie, gdy w jej życiu zaczyna dziać się coś nowego.”

Ewa Skibińska (1963) aktorka polska

o odejściu z serialu Na dobre i na złe
Źródło: „Gazeta Wyborcza”, Wrocław, 9 października 2003 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/juznie.htm

O życiu , O kobietach , O odejściu , O czasie

„Polsko, matko wszystkich skrzywdzonych i poniżonych (…). Orędowniczko zniewolonych i pogrzebanych za życia (…). Pocieszycielko strapionych i błądzących (…). Opiekunko tych wszystkich, którym wyrwano języki i wyłupiono oczy (…). Wdowo po mordowanych na rozstajnych drogach świata, po upiorach, co nigdy nie obudzą sumienia ludzkości.”

Tadeusz Konwicki książka Kompleks polski

Kompleks polski

„Współczesne państwa, włącznie z Imperium Osmańskim, według nadawcy majaków nie były niczym innym, jak jedynie starymi krwiożerczymi instytucjami, pogrzebanymi przez czas i powracającymi na ziemię jak widma.”

Ismail Kadare książka Pałac snów

Pałac snów (1990)

O czasie

„Gdzieś tak w połowie liceum rozkręciło się na dobre,
uznałem, że to nie ja, ale ten świat ma ze mną problem,
poczułem ulgę, choć powiesz, że to okropne,
gdy obserwowałem pierwszy mojego autorstwa pogrzeb.”

Miuosh (1986)

Pogrzeb
Źródło: utwór Zły

O świecie , O problemach

„Choć nie miał łatwego życia, zawsze ujmował wszystkich pogodą ducha, optymizmem. Bardzo lubił nucić sobie coś wesołego pod nosem. Pamiętam, jak kiedyś zapomniał się i podśpiewywał także na pogrzebie. Dopiero po dyskretnym szturchnięciu przez mamę zmienił tonację na bardziej stosowną do charakteru uroczystości.”

Hanka Bielicka (1915–2006) polska artystka kabaretowa

o swoim ojcu.
Źródło: „Rzeczpospolita”, 9 listopada 2005 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/mamwie.htm

O optymiźmie , O charakterze , O pogodzie

„Zjeździli mapę już – na zachód, wschód, od dołu – wzwyż
I każdy obcy szlak znajomy był
…
Aż wreszcie ten pogrzeb
We dwoje – jak dobrze”

Stanisław Staszewski (1925–1973) polski poeta i bard

Źródło: Dziewczyna się bała pogrzebów

„Należy się obawiać, że ten zwierzchnik szatański ze Wschodu przemierza już naszą Ojczyznę. Bo jak zrozumieć dziennikarza, który relacjonując z Łodzi pogrzeb bestialsko zamordowanego śp. Marka Rosiaka określa ten bolesny obrzęd jako „folklorystyczną imprezę ze staruszkami śmiesznymi, z flagami i krzyżami”. A czym wytłumaczyć rozmowę dwóch dobrze zarabiających ludzi, którzy w czasie pogrzebu Pary Prezydenckiej w Krakowie komentowali mówiąc o potrzebie tropienia demonów polskiego patriotyzmu i tak głośno, że ludzie zebrani przy telebimie zaczęli protestować u władz TVN?”

Antoni Dydycz (1938) polski duchowny katolicki, biskup

Źródło: KONIECZNIE PRZECZYTAJ. Poruszająca, piękna, mądra homilia bpa Dydycza do uczestników Marszu w obronie TV TRWAM, wpolityce. pl, 21 kwietnia 2012 http://wpolityce.pl/wydarzenia/27115-koniecznie-przeczytaj-poruszajaca-piekna-madra-homilia-bpa-dydycza-do-uczestnikow-marszu-w-obronie-tv-trwam

O ludziach , O czasie , O ojczyźnie

„Kto dół grzebie, ten się w nim pogrzebie.”

Leonardo da Vinci (1452–1519) malarz, rzeźbiarz, architekt, konstruktor maszyn, filozof

„Ujawniony niedawno fakt wieloletniej współpracy naszego kolegi, redaktora i publicysty Leszka Maleszki z peerelowską Służbą Bezpieczeństwa był ciosem dla całego zespołu i środowiska „Gazety Wyborczej”. (…)
Przez 25 lat nikomu nigdy nie powiedział, co robił. I żył z tym przez 25 lat. Jest to świadectwo człowieka złamanego i zakłamanego, ze wszystkimi straszliwymi tego konsekwencjami. I, niestety, jest to świadectwo wymuszone – gdyby fakt współpracy z SB nie wyszedł na jaw, Leszek Maleszka prawdopodobnie sam by się nie przyznał. Pogrzebałby w sobie tę prawdę. (…)
Zawsze uważaliśmy i nadal uważamy, że w wolnej Polsce więcej złego niż dobrego przynosi sądzenie i skazywanie takich ludzi, publiczne roztrząsanie jako dowodów w ich sprawie raportów, zeznań, SB-ckich fałszerstw – świadectw ludzkiej słabości, strachu i upodlenia. O tym wszystkim pamiętamy i będziemy pamiętać; o tym trzeba wiedzieć, to także budzi moralne obrzydzenie.
Nikt ze środowiska „Gazety” nie znał prawdziwej przeszłości Leszka Maleszki. Znaliśmy kogo innego. Dzisiaj musimy się zmierzyć z faktem, że przez wiele lat cieszył się w zespole autorytetem znakomitego redaktora i autora, ogłaszał na naszych łamach teksty, do których publikowania – dzisiaj już to wiemy – nie miał tytułu moralnego. Leszek Maleszka stracił w naszych oczach wiarygodność i szacunek. Jego nazwisko musi na długie lata zniknąć z łam „Gazety”, bo to nazwisko wprowadzało nas i Czytelników w błąd.
Czy można się podnieść z moralnego upadku? Czy człowiek może wrócić z tak dalekiej podróży? Czy możemy i powinniśmy mu w tym pomóc?
Nie wiemy. Ale byłoby okrutną pychą z naszej strony wykluczyć pozytywne odpowiedzi na te pytania.”

Lesław Maleszka (1952) dziennikarz polski

O Lesławie Maleszce

O ludziach , O strachu , O błędach , O przeszłości

„W momencie dokonania się transformacji ustrojowej, zaczęło brakować powodu do buntu. Od tego momentu filmy przestały powstawać przeciwko czemuś lub komuś. A wcześniej często nie było ważne czy film jest dobry, tylko jak mocno wali w tyłek komunizm. W obliczu nowej sytuacji trzeba było stanąć na nogi i zdać sobie sprawę, że liczy się także pewna estetyka, wartość dramaturgiczna. Połowa z filmów, które w tamtym okresie zrobiłem, jest nic nie warta, mimo iż większość z nich była głośna, uderzała w ustrój, w którym żyliśmy. W tej chwili są one nie do oglądania. Te ważniejsze uratowały się dlatego, że wynikały z przekonania, iż nie trzeba uderzać w rzeczy społeczne, podstawowe. Powinno się robić kino prawdziwe. Jeśli uderza się w rzeczy, które nie są prawdziwe, to jest to do dupy. Natomiast jeśli film ma psychologię, opowiada o ludzkim cierpieniu, namiętnościach, które zostają pogrzebane, to zaczyna być dobry, prawdziwy.”

Bogusław Linda (1952) aktor i reżyser polski

Źródło: wywiad, 2010 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=67165

O cierpieniu

„Chrześcijaństwo w pewnym sensie przyczyniło się do utrwalenia zabobonów. Wszystkie dogmaty wiary bardzo ładnie się z nimi kojarzyły. Weźmy picie krwi na ołtarzu, wiarę w błąkające się potępione dusze czyśćcowe i w diabły-demony. Prosty lud nie wdawał się w szczegóły teologiczne. Pamiętał o piciu krwi, prowadzącym do zmartwychwstania. O przybiciu ciała do krzyża, żeby nie wstało. W wampirach lud widział pomniejsze diabły, zasiedlające feudalnie podzielone piekło.
Co więcej, w całej naszej kulturze pogrzeb ma charakter pożegnalny, a więc w pewnym stopniu i antywampiryczny! Do dziś stosujemy takie „zabiegi”, jak rzucanie ziemi na trumnę. Dlaczego? Ewidentnie po to, aby pożegnać umarłego raz na zawsze. Są też inne rzeczy: wynoszenie ciała nogami do przodu (żeby z powrotem do nas nie trafił), zasłanianie luster (żeby się nie pojawiał) itp.”

Łukasz Maurycy Stanaszek (1976)

Źródło: Adam Węgłowski, Żywe trupy. Prawdziwa historia zombie, Kraków 2016, s. 97.

O ludziach , O wierze , O duszy , O historii

„Medialne obrazki przedstawiające uwielbianego Jana Pawła II, któremu hołd oddają wszyscy przywódcy świata, teologowie, liderzy innych wyznań i religii, niewiele mają wspólnego z rzeczywistością. Oczywiście na pogrzeb stawili się wszyscy, dyskretnie roniąc łzę, wielu chciało mieć także fotkę z papieżem, by uwiarygodniać nią swoje własne postępowanie. Inni, jak Aleksander Kwaśniewski, jeździli do Watykanu, by uzyskać legitymację wobec własnego społeczeństwa. I nie ma co ukrywać, że niekiedy im się to – dzięki pomocy wysokich urzędników Stolicy Apostolskiej – udawało aż z nadmiarem. Wszystko to jednak nie zmieniało smutnej rzeczywistości, że od pierwszego dnia pontyfikatu środowiska postępowe (zarówno sowieckie, jak i zachodnie) robiły wszystko, by zdyskredytować osobę i urząd papieski.”

Tomasz Terlikowski (1974) polski dziennikarz i publicysta

Źródło: Zniszczyć Papieża, „Gazeta Polska”, 4 maja 2011

O religii , O rzeczywostości , O pomocy

„Rzymianie byli skłonni do dowcipkowania i szydzenia, czego dowodem bogata ich literatura satyryczna, dowodem Saturnalja, dowodem karnawałowe wybryki przy takich nawet sposobnościach, jak pogrzeb cesarza Wespazjana. Seneka srodze smaga szyderstwami zmarłego cesarza Klaudjusza w Apokolokyntosis. Satyra Juljana nie może równać się ze znakomitym pamfletem politycznym Seneki.”

Ludwik Ćwikliński (1853–1942) polski filolog klasyczny

Źródło: Cesarz Juljan Apostata i jego satyra Symposion, I

O literaturze , O zmarłych

„(…) ponieważ żyjemy w Afryce, należymy do niej jak i każdy inny kraj w Afryce. W Afryce znajduje się nasza kołyska, i w Afryce będziemy pogrzebani. Także tu będziemy w przyszłości żyć i pracować… i dlatego mamy prawo, by uważać się za część Afryki.”

Balthazar Johannes Vorster (1915–1983) południowoafrykański polityk

Źródło: Grzegorz Bębnik, Ostatnia walka Afrykanerów, Biała Podlaska 2004, s. 213.

O przyszłości , O walce

„Ujawniony niedawno fakt wieloletniej współpracy naszego kolegi, redaktora i publicysty Leszka Maleszki z peerelowską Służbą Bezpieczeństwa był ciosem dla całego zespołu i środowiska „Gazety Wyborczej”. (…)
Przez 25 lat nikomu nigdy nie powiedział, co robił. I żył z tym przez 25 lat. Jest to świadectwo człowieka złamanego i zakłamanego, ze wszystkimi straszliwymi tego konsekwencjami. I, niestety, jest to świadectwo wymuszone – gdyby fakt współpracy z SB nie wyszedł na jaw, Leszek Maleszka prawdopodobnie sam by się nie przyznał. Pogrzebałby w sobie tę prawdę. (…)
Zawsze uważaliśmy i nadal uważamy, że w wolnej Polsce więcej złego niż dobrego przynosi sądzenie i skazywanie takich ludzi, publiczne roztrząsanie jako dowodów w ich sprawie raportów, zeznań, SB-ckich fałszerstw – świadectw ludzkiej słabości, strachu i upodlenia. O tym wszystkim pamiętamy i będziemy pamiętać; o tym trzeba wiedzieć, to także budzi moralne obrzydzenie.
Nikt ze środowiska „Gazety” nie znał prawdziwej przeszłości Leszka Maleszki. Znaliśmy kogo innego. Dzisiaj musimy się zmierzyć z faktem, że przez wiele lat cieszył się w zespole autorytetem znakomitego redaktora i autora, ogłaszał na naszych łamach teksty, do których publikowania – dzisiaj już to wiemy – nie miał tytułu moralnego. Leszek Maleszka stracił w naszych oczach wiarygodność i szacunek. Jego nazwisko musi na długie lata zniknąć z łam „Gazety”, bo to nazwisko wprowadzało nas i Czytelników w błąd.
Czy można się podnieść z moralnego upadku? Czy człowiek może wrócić z tak dalekiej podróży? Czy możemy i powinniśmy mu w tym pomóc?
Nie wiemy. Ale byłoby okrutną pychą z naszej strony wykluczyć pozytywne odpowiedzi na te pytania.”

Adam Michnik (1946) polski dziennikarz i publicysta

Lesław Maleszka pracował dla „Gazety Wyborczej” adiustując teksty do emisji filmu Ewy Stankiewicz Trzech kumpli.
O Lesławie Maleszce

O ludziach , O strachu , O błędach , O przeszłości

„Gdybym dostawał dolara za każdy pogrzeb gliniarza, w jakim tu uczestniczyłem – stwierdził Colon – to miałbym… dziewiętnaście dolarów i pięćdziesiąt pensów.”

Terry Pratchett książka Straż nocna

Straż nocna (2002)

„Fiokła Iwanowna – kobieta tak zapobiegliwa, że już za życia wyprawiła własny pogrzeb, stwierdziwszy, że po śmierci nie będzie miała do tego głowy.”

Rafał Kmita (1965)

Pieśni z szynela 1998 r.
Cytaty ze spektakli teatralnych i programów kabaretowych

O śmierci , O kobietach

„Każdy z lat siedemdziesiątych blokowiec
Opętany przez szatański to wiedz
Patrz na te oczy bez wyrazu to braunowiec
Nie wiesz o co chodzi? To weź się kurwa dowiedz
Tak to boli wymknęło się spod kontroli
Nowe ofiary aluminium foli
Coraz więcej zombi w metropolii
Powiedz jak ty mogłeś wszystko tak spierdolić
Detoks jaki detoks po co w chuja walisz
Detoks miałeś cały czas palisz
Powiedz dobrze jest ci
Powiedz dobrze
To dobrze bo trwa twój pogrzeb

Dobrze jest ci? Powiedz czy dobrze jest ci?
Aluminium szeleści

Zażywasz – przegrywasz, to nic nie pomoże
W blokach i tak będzie gorzej
Szatan wszystko pochłonąć może
I happy endu nie ma w tym horrorze
Każdy mach, to krok w jego stronę
Jeszcze parę kroków i skończone
Ty szprycujesz się metadonem
Tylko jeden na sto wygra z armagedonem.”

Tede (1976) polski raper

Źródło: Warszafski Deszcz Aluminium

O czasie

„Chowałem nieboszczyka trędowatego, już odmówiłem zwykłe modlitwy, poświęciłem grób i kazałem zasypać. Już sporo ziemi było na nieboszczyku, aż tu naraz biegnie jedna z chorych i krzyczy: „poczekaj, poczekaj”. Sypiący ziemię zatrzymali się, a ja ze zdziwieniem czekałem, co z tego będzie. Otóż ta kobieta przyniosła kapelusz, którego używał nieboszczyk; jeden z tych co zasypywali mogiłę, złożył go we czworo, zrobił otwór w ziemi i wpakował ten kapelusz nieboszczykowi. Przy innym znowu pogrzebie włożono zmarłemu do grobu tabakę w kawałku bambusa, którą nie skończył żuć za życia.”

Jan Beyzym (1850–1912) polski misjonarz, jezuita, błogosławiony Kościoła katolickiego

Źródło: List VIII

O kobietach , O czekaniu , O zmarłych

„Niektórzy odnajdują miejsce na ziemi dopiero po własnym pogrzebie.”

Kazimierz Chyła

Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał K. Nowak, Warszawa 1998.

O myślach , O myśleniu

„Ażebym uzyskał pewność, iż uwieczni mnie rodzaj ludzki, włożono mi do głowy, że rodzaj ów nie skończy się nigdy. Zgasnąć w nim równało się narodzinom i przekształceniu w nieskończoność, ilekroć jednak wykładał mi ktoś hipotezę, że pewnego dnia jakiś kataklizm mógłby zniszczyć naszą planetę, zdejmowała mnie trwoga, choćby miało to nastąpić za pięćdziesiąt tysięcy lat; i dziś jeszcze, zawiedziony, nie potrafię myśleć bez lęku, że słońce kiedyś wystygnie. To że moi współplemieńcy zapomną o mnie na drugi dzień po moim pogrzebie, nie obchodzi mnie raczej; dopóki żyć będę, będę ich nawiedzał nieuchwytny, nie nazwany, obecny w każdym tak jak we mnie obecne są miliardy zmarłych, których nie znam, ale których chronię przed unicestwieniem. Gdyby jednak ludzkość znikła, zabiłaby swoich zmarłych na dobre.”

Jean-Paul Sartre (1905–1980) powieściopisarz, dramaturg, eseista i filozof francuski, noblista

O myślach , O narodzinach , O słońcu , O zmarłych

„Wzrok wahającego się września ciąży
źrebakowi, gałęzi i myśli, odrzutowiec,
który rozdarł moją przestrzeń powietrzną,
jęczy wysoko jak Everest, cała zachodnia
Walia milczy, trwa w ekwinokcjum
strachu i śmiechu, milczy po żniwach
i po pogrzebie nasion.”

Gwyn Williams (1904–1990) poeta walijski

Źródło: Zimny front, tłum. Andrzej Szuba

O strachu , O myślach , O śmiechu , O myśleniu

„Po pogrzebie, gdy wszyscy już są w domu, ludzie jedzą, piją i dzielą się miłymi wspomnieniami o denacie. Aż w końcu ktoś musi to powiedzieć, zwłaszcza po paru drinkach: „Wiesz co, myślę że on jest gdzieś tam na górze, uśmiecha się do nas i na pewno jest szczęśliwy”. A teraz. Po pierwsze – nie ma żadnego „tam na górze”. Żeby ludzie mogli się stamtąd „uśmiechać do nas”. To poetyckie, ciekawe, pewnie przesądnym ludziom daje pewien komfort. Ale nie istnieje. Ale jeśli jednak, jeśli jednak ktoś przetrwa swoją śmierć w jakiejś nie-fizycznej formie, to myślę, że będzie zbyt zajęty szeregiem różnych niebiańskich aktywności, żeby stać i się „uśmiechać do nas”.”

George Carlin (1937–2008) amerykański aktor komediowy

It's Bad for Ya! (2008)

O śmierci , O ludziach , O uśmiechu , O domu

„Nazywają to przegraną, ponieważ nie osiągnęli optymalnego celu, jakim byłoby zrobienie z Wietnamu drugich Filipin. Ale osiągnęli ważne cele – zniszczyli Wietnam i odeszli. Południowy Wietnam zamienili w ruinę, pogrzebali jego szanse.”

Noam Chomsky (1928) filozof, logik, językoznawca amerykański

Źródło: Oliver Stone's Untold History of the United States (2012), tłum. Anna Rajca, Mirosław Filipowicz, odcinek 7

O odejściu

„Ból potrzebuje czasu na to, żeby dojrzeć do wybuchu, tak jak każdy proces fizjologiczny; czasu, godzin czy minut, w których można sobie dokładnie uświadomić przyczynę tego bólu, zająć się tą konkretną rzeczą jak należy (…) tak żeby wszystko było gotowe, pogrzebane, zdezynfekowane na ten moment, kiedy ból uzna, że upłynął już czas i objawi się, i staniemy się z powrotem ludźmi.”

Ramiro Pinilla (1923–2014)

Ślepe mrówki
Źródło: s. 189

O bólu , O czasie

„Miałam wielką ochotę zobaczyć swój własny pogrzeb zanim umrę.”

Maria Edgeworth książka Castle Rackrent

I've a great fancy to see my own funeral afore I die. (ang.)
Źródło: Castle Rackrent, 1800

„Pierwszego dnia w szkole teatralnej musiałam wejść na scenę i improwizować. Stanęłam na środku i poczułam się jakoś znajomo. Miałam opowiedzieć o śmierci kogoś bliskiego i wygłosić mowę na pogrzebie. Płakałam, śmiałam się… sama z siebie, te emocje pojawiły się znikąd. Gdy wszyscy zamilkli, pomyślałam: „O kurczę, nie jest dobrze”. Ale gdy cała klasa zaczęła bić brawo, poczułam, że właśnie do tego jestem stworzona.”

Diane Kruger (1976) aktorka i modelka niemiecka

Źródło: „InStyle” nr 9 (18), 2009

O śmierci , O płaczu

„Sekator zawsze mam w bagażniku. Pochodzę przecież z rodziny ogrodniczej – mój wuj był odkrywcą metody owijania „zaoczkowanych” drzewek folią. Lubię pogrzebać w ziemi. Ziemia wyciąga z ludzi złą energię. Ale mam także inne zainteresowania, jestem na przykład zapalonym żeglarzem. Mam jednak pewną wadę. Jak mnie coś pociąga i fascynuje, poświęcani się temu bez reszty. A kiedy już się nauczę, porzucam to, bo mi się znudziło. Szukam czegoś nowego. I chociaż żona twierdzi, że czegokolwiek dotknę, to mi wychodzi, nie staram się być mistrzem w każdej dziedzinie.”

Radosław Popłonikowski (1970)

Źródło: Czuję się jak Don Juan, „Tele Tydzień”, nr 18, 28 kwietnia 2007 http://www.plebania.pl/wywiady/poplonikowski.html

O ludziach

„Czasem bardzo niewiele czasu jest potrzeba
By zburzyć wszystko i wszystko pogrzebać
Zrozumieć trzeba, jak groźne są pozory
Przecież nie ma miłości bez pokory”

Kazimierz Staszewski (1963) polski muzyk rockowy

Kult
Źródło: utwór 6 lat później z płyty Your Eyes

O czasie

„pokutuj za tę którą kochasz
za wszystko czego kochać nie powinieneś
pokutuj za los
za przeszłe i przyszłe słowa
jedyna twoja nadzieja
że kiedyś katedra się pochyli
mury cię pogrzebią wraz z cierpieniem
i globem”

Stefan Jurkowski (1948)

Źródło: Skazaniec

O losie , O nadziei , O cierpieniu , Kochać się

„Niech każdy płaci za swoje chrzciny, za swój ślub i za swój pogrzeb.”

Pierre-Joseph Proudhon (1809–1865) francuski polityk i filozof

O ślubie

„Już nie mogę. Teraz będą ich wszystkich grzebać, po kolei. Codziennie nowy pogrzeb i nowa zabawa w chowanego, jak to nazywa moja mama.
Specjalnie zacząłem tak cynicznie, bo czytam w necie jakieś komentarze o tym, jaki to ja jestem cyniczny, że nie rozumiem, że to wspólnota polska nasza narodowo-społeczna tak ładnie się jednoczy, a że wokół grobów, to nic dziwnego, bo zasadniczo nie ma wokół czego się jednoczyć. No kurwa żeż mać, a choćby wokół walki o godziwe zarobki! Wokół tego mogłaby się zjednoczyć.”

Tomasz Piątek (1974) polski pisarz i dziennikarz

Źródło: krytykapolityczna.pl, 19 kwietnia 2010 http://www.krytykapolityczna.pl/Tomasz-Piatek/Zabawa-w-chowanego/menu-id-215.html

O czytaniu , O walce

„Ale nie ma róży bez kolców, jak to powiedział jeden pan, kiedy zmarło się jego teściowej i przyniesiono mu rachunek za pogrzeb.”

Jerome K. Jerome (1859–1927) pisarz angielski

Trzech panów w łódce nie licząc psa

„Ani wy nas nie pogrzebiecie, ani my was. Jesteśmy szczęśliwi ze swoim trybem życia. Zdajemy sobie sprawę z jego braków i staramy się temu zaradzić. Jednakże w razie zagrożenia będziemy walczyć do końca, żeby go bronić.”

Norris Poulson (1895–1982)

You shall not bury us, and we shall not bury you. We are happy with our way of life. We recognize its shortcomings and are always trying to improve it. But, if challenged, we shall fight to the death to preserve it. (ang.)
w odniesieniu do słów Chruszczowa „My was pogrzebiemy!”.
Źródło: reportaż z wizyty Chruszczowa w USA w 1959 http://www.wnyc.org/story/132424-mr-khrushchev-goes-to-washington/, wnyc.org, 10 lipca 2009.

„W toku dwumiesięcznych walk straty nasze były poważne. Ścisłych liczb nie podobna podać, ponieważ w ówczesnych warunkach nie było możliwości prowadzenia dokładnej ewidencji. Na podstawie jednak danych, jakimi rozporządzamy, oceniamy nasze straty z grubsza na 22 000 zabitych, zaginionych i ciężko rannych. Lekko rannych nie wliczam do strat: większość bowiem z nich pozostawała bez przerwy w oddziałach, a niewielu tylko było takich, którzy by bez zranienia przetrwali całe powstanie.
Jeszcze trudniej byłoby obliczyć ofiary wśród ludności cywilnej, nie mogąc w przybliżeniu nawet ustalić liczby pogrzebanych pod gruzami, jak i ofiar terroru Niemców w zdobytych przez nich dzielnicach. Propaganda niemiecka – bez żadnych do tego podstaw – w parę już dni po zakończeniu walk podała liczbę ofiar: 200 000. Za nią powtórzyła tę liczbę propaganda sowiecka, podnosząc ją następnie do 250 000. Wydaje mi się, że liczba ta jest grubo przesadzona.
Straty niemieckie w powstaniu warszawskim wynosiły na podstawie zeznań niemieckiego gen. von dem Bacha: 10 000 poległych, 7 000 zaginionych, 9 000 rannych. Straty niemieckie przewyższyły zatem straty Armii Krajowej, zwłaszcza jeśli od strat bojowych AK z liczby zaginionych odliczyć wymordowanych przez Niemców w zdobytych przez nich dzielnicach jeńców i rannych.”

Tadeusz Komorowski (1895–1966) polski generał, dowódca AK, polityk emigracyjny

Źródło: Powstanie Warszawskie, Warszawa 2004, Oficyna Wydawnicza „Rytm”, s. 250.

O stracie

„Dziwne, jak stare, od dawna, wydawałoby się, pogrzebane tradycje nagle odżywają.”

Virginia Woolf (1882–1941) angielska pisarka

Chwile wolności. Dziennik 1915–1945 (2007)

„Przez letnie miesiące pół dnia uczyłem się, a od południa do wieczora pracowałem przy żniwach. Resztę egzaminów zdałem po wakacjach. Trzeci rok studiów rozpocząłem bez forsy. Ubranie spadało ze mnie. Brat kupił mi nowe, za co byłem mu wdzięczny. I tak jakoś przetrzymałem ostatni rok. Dawałem korepetycje uczniom z gimnazjum i trochę zarabiałem na swoje potrzeby. Ratowało mnie to głównie, że w styczniu 1923r moja młodsza siostra Pola wyszła za mąż za dalekiego krewnego Franka Soszyńskiego stolarza z Warszawy. Był on dość zamożny. Zdążył już dorobić się części domu w Bydgoszczy i 2/3 domu w Warszawie przy ulicy Dzielnej N-56. Poza tym prowadził warsztat stolarski przy ulicy Leszno 48. Wesele odbyło się w Siedlcach w mieszkaniu Stacha przy ulicy Ogrodowej 4 Małżonkowie Soszyńscy t. j. Szwagrostwo zamieszkali w lokalu przy warsztacie. Było to dość nędzne mieszkanie zawsze zakurzone i niemożliwe do utrzymania w czystości. Ale w tym czasie trudno było zdobyć się na coś lepszego, gdyż odstępne bardzo drogo kosztowało.
I tak siostra męczyła się w tym mieszkaniu do śmierci szwagra w 1934 r. Był to zacny i dobry człowiek. Dowód – na jego pogrzebie żydzi lokatorzy z ul. Dzielnej z jego domu kupili wieńce i urządzili orszak żałobny, co było opisane w Expresie Porannym pod tytułem „Niesamowity pogrzeb”. Później żydówki przychodziły na jego grób opłakiwać swego dobrego gospodarza, który pomimo zaległości w komornem ponad 10.000zł. nikogo przez cały czas nie wyeksmitował z mieszkania.
Po jego śmierci Siostra Pola wraz z dwojgiem dzieci Jankiem lat 10 i Krystyną lat 6 zamieszkała w 2 pokojowym mieszkaniu w swoim domu przy ulicy Dzielnej 56.”

Jan Soszyński (1924–1944)

Ze wspomnień wuja
Źródło: fragment pamiętnika Wincentego Kobylińskiego, wuja Jana Soszyńskiego.

O śmierci , O dzieciach , O domu , O siostrze