Cytaty na temat forma (732 cytatów, strona 7)

„Autora cenię za głębokie przekonanie, że poezja nie jest tylko sprawą osobistą, tym mniej sprawą formalną. Niewrzędzie o coś chodzi, coś go gniewa, coś zastanawia. Być może oszczędna forma wiersza zwiedzie czytelników, pod nią tkwi nieoszczędne wadzenie się i z własną biografią, i ze światem.”

Krzysztof Niewrzęda (1964) polski prozaik, poeta i eseista

Autorka: Inga Iwasiów, Dramaty popołudnia, „Pogranicza” Nr 5/2006.
O Krzysztofie Niewrzędzie

O świecie

„Nie dość, że oni [księża] przez stulecia starali się zniszczyć duchowe i rasowe wartości naszego narodu, to jeszcze przejmując zewnętrzne formy, udawali, że zachowują te wartości, i dziś twierdzą, że są strażnikami tego świata. Zamiast być prawdziwymi bezinteresownymi pośrednikami, pod pozorem działań religijnych zdobywali jeden przyczółek władzy po drugim.”

Reinhard Heydrich (1904–1942) polityk niemiecki, nazista

Źródło: Mario R.Dederichs, Heydrich. Twarz zła, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2008, s. 70.

„Na całym świecie musical jest odbierany jako nowoczesna odmiana operetki. Trzeba ją kultywować, choć jest to kwestia znalezienia formy, bo nie zawsze sprawdza się w klasycznym wydaniu z końca XIX wieku.”

Wojciech Kępczyński (1949) polski reżyser teatralny i choreograf

Źródło: „Rzeczpospolita”, 29 grudnia 2007 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/mjob.htm

O wieku

„Znaczenie historyczne filozofii jest bardzo wielkie. Co prawda inne czynniki (gospodarcze, estetyczne, polityczne. itd.) wywierają w dziejach znaczny wpływ na myśl filozoficzną, ale i na odwrót – także myśl filozoficzna jest jednym z ważniejszych czynników kształtujących dzieje ludzkości. Tak np. starożytny stoicyzm wywarł wielki wpływ na mentalność mas i przyczynił się znakomicie do złagodzenia obyczajów. Spinoza (XVII wiek) jest twórcą poglądu na świat wyznawanego do dziś przez wszystkich niemal myślących Europejczyków, którzy nie przyznają się do chrześcijaństwa; Hegel zaciążył decydująco na myśli socjalistycznej, która jego właśnie poglądy w pewnej interpretacji (feuerbachowskiej) głosi. Tzw. ideały demokratyczne nie są niczym innym niż spopularyzowaną formą poglądów Johna Locke'a i Jana Jakuba Rousseau.”

Józef Maria Bocheński (1902–1995) polski duchowny katolicki, dominikanin, filozof

Zarys historii filozofii
Źródło: s. 26, 27

O prawdzie , O świecie , O myślach , O wieku

„Myślę, że wirusy komputerowe powinny być uważane za istoty żywe. Moim zdaniem mówi to coś o naturze ludzkiej, skoro jedyna forma życia, jaką udało nam się stworzyć do tej pory ma charakter czysto destrukcyjny. Stworzyliśmy życie na nasz własny obraz i podobieństwo.”

Stephen Hawking (1942–2018) astrofizyk, kosmolog i fizyk angielski

Źródło: Powrót do przyszłości, „Forum”, 17 maja 2010.

O życiu , O myślach , O charakterze , O naturze

„(…) od jakiegoś czasu uważam za wyższą formę sztuki i filmowego opowiadania seriale telewizyjne.(…) Według mnie współczesna formuła serialu pozwala na ciekawsze opowiedzenie dłuższej historii, stworzenie fajnych postaci. Gdzieś to zaczęło się unowocześniać od Rodziny Soprano i Seksu w wielkim mieście, a teraz gdzie nie spojrzeć – dobre seriale. No może jeszcze nie w Polsce, ale miejmy nadzieję, że to się niedługo zmieni…”

Kamil Śmiałkowski (1971)

Źródło: Anna Serdiukow, Hordy zombie Kamila Śmiałkowskiego, stopklatka.pl, 6 sierpnia 2010 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=68271

O seksie , O historii , O czasie

„Każda forma użytkowania dóbr wybrana przez konsumenta oraz każdy cel, który pragnie w ten sposób osiągnąć, jest dla niego pożyteczny, skoro go właśnie preferuje. Na gruncie teorii ekonomicznej problem marnotrawstwa, rozpatrywany z punktu widzenia indywidualnego konsumenta, nie istnieje w ogóle w związku z cym termin „marnotrawstwo” użyty w sensie technicznym nie zawiera negatywnej oceny motywów celów konsumenta działającego w myśl zasady marnotrawstwa na pokaz.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O myślach , O problemach , O myśleniu , Sens

„Ona [jest] bramą do wyzwolenia, uleczeniem skaz mowy,
oczyszczeniem wszystkich nauk; [ona] błyszczy nad [wszystkimi]
naukami.
Jak wszystkie kategorie rzeczy zależą od [swej] formy słownej,
tak właśnie na świecie ta nauka [jest] najwyższym celem
[wszystkich] nauk.”

Bhartryhari książka Vakyapadiya

o gramatyce.
Źródło: Vakyapadiya, cyt. za: Małgorzata Wielińska, Gramatyka – jej początki i miejsce w tradycji indyjskiej, „Studia Indologiczne”, nr 1/1994, s. 141.

O studiach , O nauce

„To prawda, bardzo cierpiał, ale przyjmował wszystko z wielkim spokojem i gotowością. Dopiero kiedy stwierdziłem, że nastąpiła śmierć, która nadeszła w sposób naturalny, zdecydowaliśmy przerwać wszelką formę kuracji, to znaczy odłączyliśmy sondę nosowo-gastryczną, kroplówkę i odżywianie.”

Renato Buzzonetti (1924–2017)

Źródło: o Janie Pawle II, wywiad dla włoskiej gazety La Repubblica w 2009.

O śmierci , O prawdzie , O cierpieniu

„Był przeciwny segregacji rasowej i w równym stopniu przeciwny integracji społecznej. Z całą pewnością nie był za szykanowaniem bądź dyskryminacją kobiet czy homoseksualistów. Z drugiej strony, prywatnie, był przeciwnikiem wszelkich prób zrównania praw, bo bynajmniej nie życzył sobie, żeby członkowie którejś z tych grup obcowali z nim na zasadach równości albo, co gorsza, byli z nim za pan brat. Do zajmowania takiej postawy skłaniało go jak najbardziej uzasadnione rozumowanie: jego postawa była emocjonalna, a emocje, jak doszedł do wniosku, zwłaszcza jego emocje, stanowiły chyba najwyższą formę racjonalności. We wszystkich obszarach, w których nie potrafił już wynajdywać nieskomplikowanych rozwiązań, narastały problemy, ale zachowywał te kłopotliwe dylematy dla siebie i dalej manifestował publicznie kordialną postawę i wyważony osąd, dzięki czemu był akceptowany praktycznie przez wszystkich.”

Joseph Heller (1923–1999) pisarz amerykański

Gold jak złoto

O kobietach

„Tak naprawdę Klancyk wyłonił się na przełomie 20 stycznia 200607 roku, kiedy pojechaliśmy na festiwal PAKA – po to, żeby coś skonkretyzować. Doszliśmy do finału i starliśmy się z jurorami, którzy twierdzili, że kabaret musi mieć formę, konferansjera, piosenkę i tekst, że nie wolno pytać o inspirację, że to jest świetne, ale pokazujemy ćwiczenia. Że tego nie można puścić w telewizji na żywo. Ale po powrocie z Krakowa zaczęliśmy grać znowu. Zrobiliśmy wtedy spektakl „Kto widział małpę trzymającą scenariusz” Polega on na tym, że wrzucamy około pięciuset ćwiczeń do słoja i losujemy. Czasami gramy sceny, których jeszcze nie widzieliśmy ani nigdy nie graliśmy. Losuje publiczność, nic nie jest zaplanowane.”

Michał Sufin (1983)

Źródło: Katarzyna Gawkowska, Jam teatralny, „Teatr” nr 7-8, 7 sierpnia 2012 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/144746.html

O ćwiczeniach

„W ciągu czterech lat konspiracji wypracowany został społeczny i polityczny program Polski Podziemnej. Znalazły w nim wyraz te wszystkie przemiany społeczne i polityczne, które przyniosła wojna i okupacja, narzucając wszystkim konieczność realizowania gospodarki i polityki, jakie dotychczas głosiła tylko demokracja pod przewodem partii socjalistycznej. Tuż przed powstaniem, 26 lipca, zasady te zostały proklamowane w manifeście oficjalnego kierownictwa Polski Podziemnej. Zasady uspołecznienia kluczowych gałęzi produkcji, głębokiej reformy rolnej i demokracji w życiu gospodarczym i politycznym, są wytycznymi tego dokumentu historycznego. Wykorzystując względną swobodę zbierania się w czasie powstania, Rada Jedności Narodowej ukonkretniała te zasady w postaci dekretów i ustaw, mających określić ostateczne formy życia odrodzonej Polski.”

Zygmunt Zaremba (1895–1967) polityk polski

Źródło: Warszawa w ogniu powstania, 1946, w: Powstanie sierpniowe, oprac. M. Drozdowski i O. Zaremba-Blatonowa, Warszawa 1990 http://lewicowo.pl/warszawa-w-ogniu-powstania/

O wojnie , O demokracji , O czasie

„Muzyka jest sztuką rozgrywającą się w czasie. A więc komponujemy ją między innymi po to, aby wywołać w słuchającym cykl określonych reakcji, których porządek i przebieg w czasie ma zupełnie zasadnicze znaczenie dla określonego rezultatu, jakim jest percepcja całości utworu. Innymi słowy – komponując formę zamkniętą zakładamy, że w czasie wykonania słuchający jest niejako prowadzony przez kompozytora poprzez poszczególne etapy utworu aż do jego zakończenia. (…) Haydn był mistrzem w rozkładaniu treści muzycznej w czasie…”

Witold Lutosławski (1913–1994) polski kompozytor

Źródło: Ludwik Gawroński, Muzyka w Programie Drugim Polskiego Radia, „Akcent” nr 3 (101), 2005

O muzyce , O czasie

„Gdy widziałem, iż zawiodły wszelkie możliwe i dostępne formy oraz metody pracy, gdy przekładane Kurii Warszawskiej ewidentne dowody pozareligijnej działalności księdza Popiełuszki spotykały się z brakiem reakcji (…) zgodziłem się podjąć działania bezprawne. (…) Wydawało mi się, że czasem mniejsze zło jest potrzebne dla zapobieżenia większemu.”

Grzegorz Piotrowski (1951) oficer SB, zabójca ks. Popiełuszki

na swoim procesie w Toruniu w dniu 8 stycznia 1985.
Źródło: M. Bielska, I. Kowalska (oprac.), Proces o uprowadzenie i zabójstwo księdza Jerzego Popiełuszki, cz. 1: wyjaśnienia oskarżonych, Warszawa 1992.

O złu , O czasie

„Rolą artysty nie jest niewolnicza imitacja natury, lecz nadawanie formy wizualnej własnym marzeniom.”

Maurice Denis (1870–1943)

Źródło: Maria Rzepińska, Siedem wieków malarstwa europejskiego, op. cit., s. 418.

O naturze , O wieku , O malarstwie

„Gdy się recytuje wiersze, zdarza się, że forma zabija treść. Poeci swoje wiersze czytają prosto, konkretnie i poezja czytana w ten sposób brzmi najlepiej. Wisława Szymborska powiedziała mi, że trzeba czytać tak, jakby się głośno myślało. Wtedy słowo nie traci swojej mocy i sensu. Ale są aktorzy, szczególnie aktorki, które same są czystą poezją. Czytają wiersze niezwykle pięknie, delikatnie.”

Anna Dymna (1951) polska aktorka

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, Kraków, 22 września 2004 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/poecis.htm

O myślach , O czytaniu , O myśleniu , Sens

„MIG 21 to samolot kojarzony także w Polsce i Czechach. Wyposażony był w niego cały Układ Warszawski. Nazwaliśmy tak nasz zespół, aby nadać temu charakter komediowy. To forma żartu i dystansu do tego czego symbolem był ten samolot.”

Jiří Macháček (1966) aktor czeski

Źródło: wywiad http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=54713

O charakterze

„W dzisiejszym zabieganym świecie krótka forma lepiej się sprawdza. Pisanie dla radia to tworzenie obszaru wyobraźni słowem, które nie dopowiada, lecz sugeruje, inspiruje i pobudza. Doświadczenie wyniesione z dramaturgii radiowej starałem się wykorzystać w pełnospektaklowych sztukach dla teatru. Niektóre z moich komedii trafiają również na sceny studenckie i offowe, co mnie bardzo cieszy.”

Henryk Bardijewski (1932)

Źródło: „Rzeczpospolita”, 2 października 2007 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/wwtc.htm

„Myślę, że już jest niezła. Doskonale wiecie, że Justyna zawsze potrzebuje kilku startów, by dojść do najwyższej formy. Doskonale wiem, że w tym roku Polka zaczęła przygotowania później niż zwykle, więc nie może być tak dobra od samego początku. Ale z biegu na bieg na pewno będzie coraz groźniejsza. Może jeszcze nie w Lillehammer, bo tam zostaną rozegrane dwa biegi techniką dowolną, w których jest nieco słabsza, ale jestem pewna że w połowie grudnia w Davos będzie już w optymalnej dyspozycji do walki o pierwsze miejsce.”

Marit Bjørgen (1980) norweska biegaczka narciarska

o formie Justyny Kowalczyk w sezonie 2014/2015.
Źródło: Marit Bjoergen w RMF FM: Cieszę się, że Justyna nie zakończyła kariery, rmf24.pl, 2 grudnia 2014 http://www.rmf24.pl/raport-zimowe-zmagania/sezon2014-15/news-marit-bjoergen-w-rmf-fm-ciesze-sie-ze-justyna-nie-zakonczyla,nId,1567721

O myślach , O walce , O myśleniu

„Paradoksem jest, że najważniejsi ideologowie Radia Maryja przedtem, w PRL, wybierali różne formy współpracy z władzą. Jerzy Robert Nowak był peerelowskim dyplomatą i działaczem satelickiego Stronnictwa Demokratycznego. Prof. Bogusław Wolniewicz przez ćwierć wieku należał do PZPR, a karierę filozofa zaczynał pod okiem czołowego partyjnego ideologa Adama Schaffa.”

Rafał Kalukin (1974) polski dziennikarz

Źródło: wyborcza.pl http://wyborcza.pl/1,76842,5826728,Trzecie_zycie_Ryszarda_Bendera.html?as=1&startsz=x

O wieku , O współpracy

„Film animowany tym właśnie różni się od filmu „normalnego”, że daje szansę stworzenia całkowitej fikcji. Rzeczywistość musi tu zostać od początku do końca wyprodukowana. Tworzę takie obrazy, które mają możliwie najmniej szans zaistnienia w prawdziwej rzeczywistości (…). Ważne – że jest to świat całkowicie własny, jednorazowy, nad którym mogę zapanować, świadomie określić kolor, formę, jej trwanie, kierunek, ruch.”

Piotr Kamler (1936)

Źródło: „Film” 28/76

O świecie , O kolorach , O rzeczywostości , Obraz

„Miłość prawdy jest najszlachetniejszą formą miłości życia.”

Henryk Ferdynand Kaden (1871–1932) polski bankowiec

O miłości

„Obfite piersi oraz krągłe kobiece biodra to najpiękniejsza, najbardziej doniosła, najświętsza i najbardziej czysta forma świata fizykalnego.”

Mo Yan (1955) chiński pisarz, noblista

Źródło: Katarzyna Sarek, SAREK: Milczący noblista [Literacki Nobel dla Mo Yana http://kulturaliberalna.pl/2012/10/16/sarek-milczacy-noblista-literacki-nobel-dla-mo-yana/, kulturaliberalna.pl, 16 października 2012]

„Nie unikaj odpowiedzialności, zajmij się formą, to w niej odnajdziesz człowieka.”

Luigi Snozzi (1932)

Non sfuggire alle tue responsabilità: occupati della forma, in essa ritroverai l'uomo. (wł.)

„A zatem sądzi pan, że pieniądze są źródłem zła? […] - A czy zapytał pan kiedykolwiek, co jest źródłem pieniędzy? Pieniądze są narzędziem wymiany, która nie może istnieć, jeśli nie istnieje produkcja towarów i ludzie, którzy je produkują. Pieniądze są materialną formą zasady mówiącej, że ludzie, którzy chcą załatwiać ze sobą interesy, muszą to robić w formie handlu, płacąc wartość za wartość. […] Pieniądze są tworzone - zanim będzie można je zagrabić lub wyłudzić - wysiłkiem każdego uczciwego człowieka, wysiłkiem na miarę jego możliwości. […] Pieniądze pozwalają panu otrzymać za swoje towary i swoją pracę tyle, ile są one warte dla ludzi, którzy je kupują, ale nie więcej. Pieniądze nie pozwalają na żadne transakcje z wyjątkiem tych, które obie strony dobrowolnie uznają za korzystne.”

Ayn Rand książka Atlas zbuntowany

Atlas zbuntowany

O pieniądzach , O ludziach , O wysiłku

„Wyłączone z formy Kościoła katolickiego, całe chrześcijaństwo wydaje mi się nieudanym, rozbitym omletem. (Źródło: list do N. Roll Anker, cyt. za: Justyna Iwaszkiewicz, Droga do katolicyzmu, „W drodze” nr 8 (312) 1999).)”

Sigrid Undset (1882–1949) powieściopisarka i nowelistka norweska, noblistka

„Musisz wiedzieć, kiedy być leniwą. Jest to forma sztuki, która przynosi korzyści wszystkim, jeśli się ją prawidłowo stosuje.”

Nicholas Sparks (1965)

Wybór

„Kobiety i inni niewolnicy są wysoko cenieni zarówno jako dowody bogactwa, jak też jako środki jego gromadzenia. Wśród plemion pasterskich nabycie niewolników jest taką samą inwestycją podejmowaną z myślą o zysku, jak nabycie bydła. Niewolnictwo kobiet wywarło tak wielki wpływ na życie ekonomiczne w okresie kultury quasi-pokojowej, że np. w czasach Homera kobieta stała się jednostką miary wartości. Nie jest istotne wśród jakich plemion to miało miejsce – istotny jest fakt, że niewolnictwo stało się podstawą systemu produkcji i że niewolnikami były zwykle kobiety. Powszechną i podstawową formą stosunków międzyludzkich w tym okresie jest stosunek pana i sługi. Uznanym dowodem bogactwa – posiadanie wielu kobiet oraz innych niewolników, których zadaniem było obsługiwanie osoby swego pana oraz produkowanie dóbr dla niego.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O życiu , O kobietach , O myślach , O bogactwie

„Zmieniały się mody muzyczne, odchodziły w cień i zapomnienie różne gatunki, style, odmiany, ale blues istniał zawsze, ta prosta dwunastotaktowa forma, od stu lat podbija serca słuchaczy.”

Marek Gaszyński (1939) polski dziennikarz i prezenter muzyczny

Czy wiesz? Zagadki. Muzyka rozrywkowa
Źródło: s. 60

Serce

„We wszystkich trudnych scenach zastępują mnie kaskaderzy, tak że moja forma na ekranie to trochę fikcja.”

Kiefer Sutherland (1966) aktor amerykański

Źródło: „To i Owo” nr 52, 21 grudnia 2009, s. 5.

„Obserwowanie to dla mnie za mało. Widz powinien uwierzyć w ten świat, który kreuję na scenie. Ja danemu bohaterowi użyczam emocji, a z widzem się nimi dzielę. Dopuszczam go do mojego świata. Oddaję część własnej intymności. To chyba jakaś forma ekshibicjonizmu. Nie mówię: „widzu, widzu, mój bohater tak cierpi, przyjrzyj się”. Ja udzielam mu tego cierpienia, tych emocji. Widz nie może wyjść obojętny z teatru. Nie może powiedzieć „fajnie było.””

Błażej Peszek (1970) polski aktor

Może być wściekły, ale musi być poruszony.
Źródło: Natalia Sokólska, Dajcie mi rząd dusz!, „Magazine TOUCHÉ”, grudzień 2012 http://issuu.com/touche_magazine/docs/touche_grudzien2012/20

O świecie , O duszy , O cierpieniu

„Animacja jest niezwykłą formą sztuki.”

John Lasseter (1957)

Źródło: wywiad, 2002 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=6934

„Pragnienie Boga jest już formą modlitwy. Dlatego trudno powiedzieć w sposób jednoznaczny, ostateczny, że kto nie wierzy w Boga, to się nie modli, albo, że jego modlitwa nie ma sensu. Może jest w kimś takim historia syna marnotrawnego, który odszedł, ale który – da Bóg – powróci. Tym bardziej że Ojciec czeka ciągle na powrót…”

Marek Jędraszewski (1949) polski biskup katolicki

Źródło: Anna Gronczewska, Jak arcybiskup Marek Jędraszewski rozmawia z wiernymi w Łodzi http://www.gloswielkopolski.pl/artykul/794560,jak-arcybiskup-marek-jedraszewski-rozmawia-z-wiernymi-w-lodzi,4,id,t,sa.html, gloswielkopolski.pl, 29 marca 2013

O Bogu , O historii , O odejściu , O czekaniu

„Uprzejmość – najwytworniejsza forma fałszu.”

Julian Tuwim (1894–1953) polski poeta

Wiersze i aforyzmy, Jarmark rymów

„Stany Zjednoczone świata (a nie Europy) są tą formą państwową zjednoczenia i wolności narodów, którą wiążemy z socjalizmem – dopóki całkowite zwycięstwo komunizmu nie doprowadzi do ostatecznego zniknięcia wszelakiego, a więc również demokratycznego, państwa.”

Włodzimierz Lenin (1870–1924) organizator i przywódca Rewolucji Październikowej

Źródło: O prawie narodów do samookreślenia, Dzieła wybrane w: tom 1, Moskwa 1948, s. 808.

O wolności , O zwycięstwie

„(…) mnie poetyka sonetu, gatunku wymagającego żelaznej konsekwencji, zawsze fascynowała. Piszę je, ciągle szlifując formę, już niemal ćwierć wieku.”

Krystyna Konecka (1945)

Wypowiedzi w wywiadach
Źródło: Wywiad http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/rozmowaos.htm

O wieku

„Będę zapewne zawsze porzucała jedne techniki i materiały na rzecz drugich, nie porzucając jednak wątku wypowiedzi. Najciekawiej jest posługiwać się techniką, której się jeszcze nie zna, i budować formy, których się nie zna.”

Magdalena Abakanowicz (1930–2017) polska rzeźbiarka

w 1975.
Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/baza-sztuki-pelna-tresc/-/eo_event_asset_publisher/eAN5/content/magdalena-abakanowicz

„Jeżeli coś mnie zainteresowało, zaskoczyło czy pobudziło do pracy, to jest to wystarczający powód, żeby podziękować Bogu i działać! Odważyć się na bycie irracjonalnym! – uwolnić od formy, otworzyć na każdy świeży impuls.”

Edward Weston (1886–1958)

Źródło: Daybooks, George Eastman House, 1966, s. 240. [z listu do Ansela, 1925. ]

O Bogu

„Nie mam żadnych wątpliwości, że usunięcie raka kapitalizmu będzie bardzo trudne do przeprowadzenia. Żadna forma raka nie daje się łatwo wyleczyć.”

David Korten (1937)

Świat po kapitalizmie. Alternatywy dla globalizacji

„Szczęście jest tylko przemijającą chwilą, zbiorem przypadków dających się podzielić na formę i treść.”

Georg Wilhelm Friedrich Hegel (1770–1831) filozof niemiecki

O szczęściu

„U chłopców pornografia prowadzi do nieprawidłowego nastawienia wobec kobiet, nieadekwatnych oczekiwań w przyszłości. W przypadku dziewcząt prowadzi do zaburzenia obrazu własnej osoby, wiązania kobiecości z uległością seksualną oraz traktowania seksu jako instrumentu wymiany społecznej. (…) Dawniej były tzw. świerszczyki, które młodzież oglądała ukradkiem i jedyne, co mogła zobaczyć, to nagie ciało. W tej chwili mamy do czynienia z wielkim przemysłem pornograficznym, który pokazuje fałszywy świat. Współczuję młodym kobietom. Teraz wielu mężczyzn ma podwójny standard życia. Masturbują się w kontakcie z pornografią i to staje się dominującą formą ich aktywności seksualnej. To dla nich większa frajda niż relacja seksualna z kobietą, ponieważ w tej sytuacji mogą działać egoistycznie.”

Zbigniew Lew-Starowicz (1943) polski lekarz, ekspert seksuologii

Źródło: Lew-Starowicz: Współczuję młodym kobietom. Dla wielu mężczyzn masturbacja jest większą frajdą niż seks, gazeta.pl, 9 grudnia 2013 http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114871,15099870,Lew_Starowicz__Wspolczuje_mlodym_kobietom__Dla_wielu.html#Cuk

O kobietach , O młodzieży , O świecie , O seksie

„Każdą formę, także kolażową, uwiarygodnia precyzja, a do niej potrzeba talentu…”

Mariusz Grzegorzek (1962) polski reżyser teatralny i filmowy

Źródło: Leszek Karczewski, „Gazeta Wyborcza”, Łódź, 20 kwietnia 2006 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/forma.htm

„Muzyka wykształcała sobie pewne formy, które z reguły okazywały się gorsetem nazbyt dla niej ciasnym. Dlatego też nie ma dwóch utworów jednakowo skonstruowanych i dokładnie mieszczących się w ustalonych schematach. Łączenie schematycznych nazw tych form z nadawanymi utworom poetyckimi tytułami wyszydził zjadliwie Erik Satie, opatrując niektóre swoje kompozycje takimi tytułami, jak: Trzy utwory w formie gruszki, Flakowate preludia dla psa itp.”

Janusz Ekiert (1931–2016) polski muzykolog

Czy wiesz? Zagadki muzyczne
Źródło: s. 8

O muzyce

„(…) nigdy nie poświęciłbym uczuć dla pieniędzy. Bo to ukryta forma prostytucji.”

Maciej Kozłowski (1957–2010) polski aktor

Źródło: „Viva!” nr 8, 13 kwietnia 2004

O emocjach

„(…) bowiem najstraszniejsze granice tkwią w nas samych. Może to być na przykład fakt, że nie jesteśmy w stanie zaakceptować innej formy niż ta, jaką sami stworzyliśmy.”

Leon Tarasewicz (1957) malarz polski

Wykład habilitacyjny

„Jestem coraz bardziej przekonany, że muzyka z natury jest czymś, co nie może być wtłoczone w tradycyjną, stałą formę. Wszak składa się z kolorów i rytmów. (…)”

Claude Debussy (1862–1918) kompozytor francuski

Źródło: Jan Oleszkowicz, Gra muzyka! Podręcznik do muzyki dla gimnazjum, wyd. Nowa Era, Warszawa 2011, s. 86.

O muzyce , O grach , O naturze

„Kabaret działa, żeby było śmiesznie albo żeby eksperymentować. My pytamy nie o to, czy było śmiesznie, tylko czy była między nami energia, czy był między nami kontakt. Czy historia była ciekawa, czy udało nam się coś skojarzyć, czy spektakl był dobry? To jest trudne, by improwizacja była teatralna i myślę, że teraz jesteśmy bliżej teatru – kiedyś rzeczywiście bliżej kabaretu. Ale chyba chciałbym już myśleć poza tymi dwiema kategoriami, raczej kategorią dobrej improwizacji. Pytać: czy to było ciekawe jako improwizacja? I oddzielać się od stand-up, od opowiadania historii na scenie, nawet od teatru. Znaleźć własną formę.”

Michał Sufin (1983)

Źródło: Katarzyna Gawkowska, Jam teatralny, „Teatr” nr 7-8, 7 sierpnia 2012 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/144746.html

O historii , O myślach , O myśleniu

„Dzieci przestały przynosić dochody i stały się najbardziej widoczną formą konsumpcji. Rodzice zaczęli zaspokajać swoją potrzebę wychowywania potomstwa jednym dzieckiem, a nie dziesięciorgiem.”

George Friedman (1949)

Następne 100 lat. Prognoza na XXI wiek
Źródło: s. 72

O dzieciach , O rodzicach

„Ojciec (…) nie interesował się nim wcale, powierzając wychowanie syna tępym i okrutnym oficerom, sam odszedł z tego świata w 1739 roku. Chłopiec miał wtedy jedenaście lat i jego przyszłość zapowiadała się żałośnie. Słaby, zastraszony z powodu nieustannych kar, młody książę nienawidził wszystkiego, do czego usiłowano go brutalnie wdrożyć, a zwłaszcza nauki. Bardzo wcześnie, czując się szykanowany, zapowiadał, że w przyszłości tez będzie ćwiczył ludzi i to w sposób bezwzględny. Postawa maltretowanego młodzieńca, który chciał się zemścić na wszystkich. Powtarzał, że będzie urządzał defilady wojskowe w stylu pruskim, pił jak kozak i zadawał się z wieloma kobietami. Jego obyczajów nie złagodziła, niestety, gra na skrzypcach, której namiętnie się oddawał i w której starano się mu nie przeszkadzać. Praktycznie od wczesnej młodości Piotr odznaczał się uporem, ograniczoną inteligencją, był kapryśny i infantylny. Niewątpliwie smutne, spartańskie dzieciństwo i brak rodzicielskiej troski ukształtowały jego posępną i obłudną osobowość. Swoista forma samoobrony.”

Piotr III Romanow (1728–1762) car Rosji

Źródło: Jean des Cars, Kobiety, które zawładnęły Europą. Najpotężniejsze królowe, op. cit., s. 102.

O kobietach , O ludziach , O grach , O inteligencji

„Mógłbym umrzeć w katastrofie lotniczej. To byłaby dobra forma odejścia. Nie chcę umierać we śnie albo ze starości. Chcę poczuć, jak to jest.”

Jim Morrison (1943–1971) amerykański muzyk rockowy i poeta

O odejściu , O snach

„Altruizm – to najsubtelniejsza forma egoizmu.”

Stefan Pacek (1938)

O egoiźmie

„Wszelkie pisanie, nawet takie nieprzemyślane notatki, ma swoją formę, której człowiek się uczy.”

Virginia Woolf (1882–1941) angielska pisarka

Chwile wolności. Dziennik 1915–1945 (2007)

„Lecz tak jak na kuli ziemskiej wszędzie jest góra, tak też formą wszelkiego życia jest teraźniejszość.”

Arthur Schopenhauer (1788–1860) filozof niemiecki

Świat jako wola i przedstawienie
Źródło: t. 1, rozdz. LIV

O górach

„W pewnym wieku każdy młody Polak bierze do rąk coś Gombrowicza i bardzo często bije głową w ścianę. Wie, że to coś wartościowego, ale nie może przez te dzieła przebrnąć. Ja też byłem w tym tłumie, ale znalazłem w sobie wystarczającą ilość zapału żeby przez Gombrowicza przebrnąć i zmienić ten stosunek niemożności na fascynację, która trwa od wielu, wielu lat. Język, forma i pytania stawiane przez tego pisarza są tak interesujące, że zacząłem widzieć w nich ogromny sens.”

Lew Rywin (1945) polski producent filmowy, aktor

Źródło: wywiad, 2003 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=16704

O wieku , Sens , Pytanie

„W sercu człowieka, jak w świecie cieleśnym, uczucia są barwami: kilka ich składa całą gamę światła, ale nieskończone są ich odcienie, kombinacje i przemiany. Wyrazy języka, jak ołówek rysownika, ledwie potrafią zebrać tych uczuć główne kształty; wszystkie się szaro i ciemno malują pod niecierpliwą ręką, która żywego życia odtwarza tylko suche formy.”

Józef Ignacy Kraszewski (1812–1887) pisarz polski

Jaryna

O emocjach , Serce

„Decyzja o podjęciu próby lądowania była całkowicie irracjonalna. Natomiast to, dlaczego tak się stało, jest bardzo skomplikowaną sprawą. Trzeba by wejść w psychikę pilota, przeanalizować formy ewentualnych nacisków na niego.”

Edmund Klich (1946)

Źródło: wprost.pl, 28 września 2010 http://www.wprost.pl/ar/211293/Decyzja-o-ladowaniu-w-Smolensku-byla-nieracjonalna/

O decyzjach

„Albert Einstein i Mark Twain pod koniec swojego życia porzucili wiarę w ludzkość, i to pomimo tego, że Twainowi nie dane było oglądać horroru I wojny światowej. Wojna stała się dzisiaj formą telewizyjnego programu rozrywkowego, a tym, co uczyniło I wojnę światową tak wciągającą były dwa amerykańskie wynalazki: drut kolczasty i karabin maszynowy.”

Kurt Vonnegut (1922–2007) amerykański pisarz i publicysta

Człowiek bez ojczyzny

O wojnie , O wierze

„Rynek nie jest metaforą społeczeństwa. Rynek jest rynkiem. Widzimy tam ludzi, których moglibyśmy spotkać na każdym innym. Gdybyśmy mówili o pięknie jako kategorii abstrakcyjnej, powinniśmy skupić się na różnicach w pewnych proporcjach. Zresztą rozumienie piękna w odmiennych kulturach to właśnie kwestia proporcji. Jeśli zaś mówimy konkretnie o filmie – piękno istnieje w nim pod postacią formy. Piękno tkwi w sposobie filmowania, w kompozycji kadrów czy w rytmie obrazu, w strukturze filmu. Możemy opowiadać o rzeczach najbardziej potwornych i katastroficznych, ale robić to w sposób piękny pod względem formalnym. W Szczęście ty moje oddzielam jedno od drugiego – temat od sposobu jego ujęcia.”

Siergiej Łoznica (1964)

Źródło: Anna Bielak, Nowe zasady gry. Wywiad z Sergiejem Łoźnicą, reżyserem filmu „Szczęście ty moje”, 5 listopada 2011 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=82382

O szczęściu , O ludziach , Cytaty o pięknie , Obraz

„(…) forma ułatwia komunikowanie się. No bo w zależności od tego, w jaki sposób do kogoś mówimy, jakim tonem – czy szeptem, czy głosem podniesionym – to wypowiedziane przez nas zdanie może być inaczej odebrane. Jeśli chcemy, żeby było odebrane zgodnie z naszymi intencjami, to musimy wybrać odpowiednią do tego formę. Podobnie jest w literaturze.”

Krzysztof Niewrzęda (1964) polski prozaik, poeta i eseista

Źródło: Niewrzęda: Rany, które wynikają z empatii – rozmowa Kamili Kasprzak dla „Krytyki Politycznej” http://www.krytykapolityczna.pl/kluby-kp/publicystyka/20130922/niewrzeda-rany-ktore-wynikaja-z-empatii

O literaturze

„Jak okazało się, naturalną formą istnienia owej konkretności, której się szuka, jest jedynie subiektywna świadomość, a nie jakikolwiek przedmiot zewnętrzny, że konkretnością ową, jako zespoleniem pierwiastka ziemskiego i wieczystego, jest duchowe istnienie osoby dla siebie. W ten sposób świat dochodzi do świadomości, że owej konkretności posiadającej naturę boską człowiek musi szukać w samym sobie. Podmiotowość staje się dzięki temu absolutnie uprawnioną i ma sama w sobie cechę stosunku do boskości.”

Georg Wilhelm Friedrich Hegel (1770–1831) filozof niemiecki

Wykłady z filozofii dziejów

O świecie , O naturze

„Gdyby mnie ktoś skazał tylko i wyłącznie na robienie seriali, to po trzech latach chyba zawieźliby mnie do jakiegoś miejsca odosobnienia! Robię różne formy, w tym reklamy, bo do każdej z nich trzeba inaczej podejść. Zajmuję się tym, bo po prostu to lubię.”

Maciej Dejczer (1953) polski scenarzysta i reżyser filmowy

Źródło: Maciej Dejczer, wywiad http://www.m-jak-milosc.pl/Wywiady/801/Maciej-Dejczer.html

„Proces przystosowania formy do celów marnotrawstwa na pokaz i zastępowania piękności prawdziwej „pięknością wynikającą z wartości pieniężnej” zaznaczył się najsilniej w rozwoju architektury. Byłoby niezwykle trudno znaleźć w świecie cywilizowanym nowoczesną prywatną rezydencję lub gmach publiczny, który by mógł aspirować do czegoś więcej niż „nieszkodliwości” estetycznej w oczach każdego, kto oddziela elementy prawdziwej wartości estetycznej od oznak szacownego marnotrawstwa. Wielka różnorodność frontowych elewacji „lepszych” kamienic czynszowych w naszych miastach jest zarazem przejawem różnych form upadku architektury i kosztownej niewygody. Z estetycznego punktu widzenia nagie ściany z boku i z tyłu tych budynków, nie tknięte ręką artysty, są zwykle najładniejszymi ich częściami.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

„Rynek jest jak dotąd jedyną formą współdziałania społeczeństwa, która nie blokuje pluralizmu i przyczynia się do stałego wzrostu efektywności. Rynek ma jednak tę właściwość, że ze wszystkiego czyni towar. Otóż sądzę, że jest w naszej mocy wyłączyć spod działania sił rynkowych wartości najważniejsze: miłość, godność, prawa człowieka.”

Jacek Kuroń (1934–2004) polski historyk, pisarz, polityk, działacz społeczny i polityczny

Źródło: Nadzieja i rozczarowanie. Pisma polityczne 1989–2004, Warszawa 2010.

O miłości , O nadziei , O rozczarowaniu

„Albo biurokracja, coraz bardziej stająca się organem światowej burżuazji w robotniczym państwie, obali nowe formy własności i odrzuci kraj do kapitalizmu, albo klasa robotnicza rozgromi biurokrację i otworzy drogę do socjalizmu.”

Lew Trocki (1879–1940) rosyjski rewolucjonista

Źródło: Sytuacja ZSRR a zadania epoki przejściowej, w: Program Przejściowy (Agonia kapitalizmu a zadania Czwartej Międzynarodówki), „Biuletyn Opozycji”, maj-czerwiec 1938, wyd. Nurt Lewicy Rewolucyjnej, marxists.org http://www.marxists.org/polski/trocki/1938/prog_przejsciowy.htm#Sytuacja%20ZSRR%20a%20zadania%20epoki%20przej%C5%9Bciowej

„Nie akceptuję złej literatury, twórczej hucpy, prowokacji dla samej prowokacji. Cały czas staram się realizować teatr, w którym wszystko będzie się zgadzało: treść, styl, forma, rzemiosło.”

Jan Englert (1943) aktor polski

Źródło: „Dziennik Polski”, 27 grudnia 2005 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/rusztowaniedl.htm

O literaturze , O czasie

„Jest prawo obozu, że ludzi idących na śmierć oszukuje się do ostatniej chwili. Jest to jedyna dopuszczalna forma litości.”

Tadeusz Borowski (1922–1951) polski poeta, prozaik i publicysta

Proszę państwa do gazu

O śmierci , O ludziach , O oszukiwaniu

„Tu mamy do czynienia ze specyficznym przypadkiem, bo sam Jarosław Kuźniar czy na przykład Agnieszka Gozdyra z Polsatu, to osoby, które wielokrotnie, w bardzo wulgarny i agresywny sposób odnosiły się, zwłaszcza w mediach społecznościowych, do swoich polemistów a pałały świętym oburzeniem, kiedy ich spotykało to samo, co było jedynie formą pewnej odpowiedzi albo np. kiedy prof. Pawłowicz mówi to, co mówi. To kolejny problem. Przyjmujmy równe zasady dla wszystkich.”

Łukasz Warzecha (1975)

o Jarosławie Kuźniarze i Agnieszce Gozdyrze.
Źródło: „Nie da się wypowiadać jak Kuźniar czy Gozdyra, a później grać obiektywnych dziennikarzy”, fronda.pl, 22 maja 2013 http://www.fronda.pl/a/nie-da-sie-wypowiadac-jak-kuzniar-czy-gozdyra-a-pozniej-grac-obiektywnych-dziennikarzy,28321.html

O problemach

„Gdy podejmujemy zagadnienie ogólnych form zjawisk ekonomicznych, ich prawidłowości, czy też, gdy usiłujemy znaleźć klucz do ich zrozumienia, oznacza to zarazem że ipso facto traktujemy je jako coś co trzeba odkryć, jako cel poszukiwań, jako „niewiadomą”, którą chcemy sprowadzić do tego, co jest stosunkowo „wiadome”, tak jak to czyni każda nauka z przedmiotem swych badań. Jeśli uda nam się odkryć określony związek przyczynowy między dwoma zjawiskami, problem nasz jest rozwiązany pod warunkiem, że zjawisko, które w związku tym gra rolę „głównej przyczyny”, nie jest zjawiskiem ekonomicznym. Uczyniliśmy wówczas wszystko, co w danym przypadku możemy uczynić jako ekonomiści, a resztę musimy pozostawić innym naukom. Jeśli jednak ta „główna przyczyna” sama, ze swej strony, ma charakter ekonomiczny, wówczas musimy kontynuować nasze badanie, dopóki nie dojdziemy do przyczyny nieekonomicznej.(…) Zadaniem naszym będzie zawsze przedstawić ogólne formy związku przyczynowego, który wiąże fakty ekonomiczne z danymi nieekonomicznymi. Doświadczenie uczy, że jest to możliwe.”

Joseph Schumpeter (1883–1950) ekonomista amerykański pochodzenia austriackiego

Źródło: Teoria rozwoju gospodarczego, PWN, Warszawa 1960, s. 4–5.

O poszukiwaniu , O grach , O zrozumieniu , O charakterze

„Uwieńczeniem formowania armii jest osiągnięcie braku formy. Gdy nie ma formy, szpiedzy niczego nie wyszpiegują, a wróg nie ułoży swej strategii.”

Sun Tzu (-543–-495 p. n. e.)

„Tyrania wyrządza największą krzywdę tym, że odwodzi ludzi od cnoty. Tyrania uczy pochlebstwa i nikczemnej bojaźni. Pod rządami tyrana jesteśmy jako trzcina gnąca się pod podmuchem wiatru. Brak serca u człowieka jest wielką i niewybaczalną wadą, jeśli towarzyszy mu rozrzutność, samolubstwo, lenistwo, niechlujstwo, nabiera jednak zupełnie innego charakteru, jeśli występuje w parze z niezmożoną energią, umiłowaniem porządku i dobrych obyczajów. Wtedy staje się zaletą bogów. (…) jedynym rozumnym usprawiedliwieniem władcy jest chęć uniknięcia rządów ludzi mniej utalentowanych niż on sam. (…) Religijny fanatyzm jest najniebezpieczniejszą formą szaleństwa.”

Robert Graves książka Klaudiusz i Messalina

Źródło: Klaudiusz i Messalina (ang. Claudius the God), tłum. Stefan Essmanowski

O Bogu , O ludziach , O charakterze , O szaleństwie

„Mój lęk brał się z czegoś dużo potężniejszego i nie tak realnego jak Mark czy Teddy Giles. Nie mógł się pomieścić w jednej osobie. Ta groźba była niewidzialna, podlegała przeobrażeniom i ogarniała dosłownie wszystko. Przerażenie wywołane czymś tak niechwytnym może wskazywać, że wpadłem w obłęd, że upodobniałem się do Dana, który w ataku paranoi potrafił niewinne klepnięcie po plecach odebrać jako próbę zamachu na jego życie, ale szleńswto przybiera różne formy. Większość z nas od czasu do czasu doznaje czegoś podobnego, ulegając powabowi psychicznego rozpadu. Wtedy jednak wcale nie flirtowałem z myślą o szaleństwie. Zdawałem sobie sprawę, że duszący mnie niepokój nie jest racjonalny, ale zarazem instynktownie wiedziałem, że choć to, czego się lękam, znajduje się poza sferą rozumu, ten nonsens również potrafi być realny.”

Siri Hustvedt książka What I Loved

What I Loved

O szaleństwie , O myślach , O czasie , O myśleniu

„Nie istnieje coś takiego, jak dobry wpływ, panie Gray. Każdy wpływ jest niemoralny - niemoralny z naukowego punktu widzenia.
- Dlaczego?
- Kiedy bowiem się na kogoś wpływa, daje mu się własną duszę. Taki człowiek nie ma już własnych myśli, nie płoną w nim jego własne namiętności. Własne cnoty nie są już dla niego realne. Także jego grzechy, jeśli w ogóle jest coś takiego, są zapożyczone. Staje się echem muzyki kogoś innego, aktorem odgrywającym rolę, która nie została dla niego napisana. Celem życia człowieka jest rozwijanie samego siebie. Doskonałe poznanie własnej natury - oto po co tu jesteśmy. W dzisiejszych czasach ludzie boją się samych siebie. Zapomnieli o najwyższym obowiązku, obowiązku, jaki każdy z nas ma wobec samego siebie. Oczywiście są miłosierni. Karmią głodnych i odziewają żebraków. Ale ich własne dusze są nagie i głodne. Nasza rasa utraciła całą odwagę. Może zresztą nie mieliśmy jej nigdy. Lęk przed społeczeństwem, które jest fundamentem moralności, i lęk przed Bogiem, który jest tajemnicą religii - one nami rządzą. A jednak (…) uważam, że gdyby choć jeden człowiek przeżył swe życie w pełni, nadał formę każdemu uczuciu, wyraził każdą myśl, zrealizował każde marzenie, uważam, że świat otrzymałby tak świeży impuls radości, że wyzbylibyśmy się wszystkich naszych średniowiecznych ułomności i powrócili do helleńskiego ideału - a może nawet do czegoś jeszcze doskonalszego i bogatszego niż ten ideał. Niestety, nawet najodważniejszy z nas boi się samego siebie. Tragicznym przedłużeniem okaleczeń, jakim poddają się dzicy, są szpecące nasze życie wyrzeczenia, które dodatkowo ściągają na nas karę. Każdy impuls, który usiłujemy w sobie zdusić, rozplenia się w naszym umyśle i zatruwa nas. Ciało, grzesząc, oczyszcza się poprzez działanie. Wtedy nie pozostaje nic, poza wspomnieniem przyjemności czy luksusem, jakim jest żal. Jedynym sposobem przezwyciężenia pokus jest uleganie im. Zacznij się opierać, a twa dusza rozchoruje się z tęsknoty za tym, czego sobie odmówiła, z pragnienia tego, co jej potworne prawa uczyniły potwornym i bezprawnym. Ktoś powiedział, że wielkie wydarzenia tego świata zachodzą w umyśle. W umyśle też - i tylko w nim - pojawiają się największe grzechy tego świata.”

Oscar Wilde książka Portret Doriana Graya

The Picture of Dorian Gray

O myślach , O myśleniu , O naturze , O życiu

„Od pierwszego Adama, który ujrzał noc,
I dzień, i kształt swojej dłoni,
Ludzie snuli opowieści i utrwalali
W kamieniu, w metalu czy na pergaminie
To wszystko, co zawiera ziemia czy co tworzy sen.
Oto ich dzieło: Biblioteka.
Powiadają, że liczba jej woluminów
Przekracza liczbę ciał niebieskich
Czy ziaren piasku na pustyni. Człowiek,
Co chce ją wyczerpać,
Traci rozum i zuchwałe oczy.
Zawarta jest tu rozległa pamięć wieków
Minionych, miecze i bohaterowie,
Lakoniczne symbole algebry,
Wiedza, co sonduje planety
Rządzące przeznaczeniem,
Moce ziół i talizmanów ze słoniowej kości,
Wiersz, w którym trwa pieszczota,
Nauka, co rozszyfrowuje samotny
Labirynt Boga - teologia,
Alchemia, która w błocie szuka złota,
I formy wyobrażeń bałwochwalcy.
Niewierni twierdzą, że gdyby spłonęła,
Spłonęłaby historia. Lecz się mylą.
Te nieskończone księgi zostały spłodzone
Przez ludzką bezsenność. Jeśliby z nich wszystkich
Nie ocalała ani jedna, bezsenność
Spłodzi na nowo każdy wers i każdą kartę,
Wszystkie prace i każdą miłość Heraklesa,
Każdą lekcję każdego manuskryptu.
Teraz, w pierwszym stuleciu Hidżry,
Ja, ów Omar, co ujarzmił Persów
I narzuca Islam kuli ziemskiej,
Rozkazuję żołnierzom, by zniszczyli ogniem
Rozległą Bibliotekę,
Co nie zginie. Niech będzie pochwalony
Bóg, który nie śpi, i Muhammad, Prorok.”

Jorge Luis Borges (1899–1986) argentyński pisarz, poeta i eseista

O nocy , O wiedzę , O snach , O miłości

„Uważam, tak jak Arystoteles, że każdy rząd, bez względu na formę, jest podatny na szeroko rozumianą korupcję, a w sytuacjach krańcowych z reguły okazje się rządem złym. Zgadzam się także z poglądem […], że najlepszy jest rząd mieszany lub oparty na równowadze różnych czynników, chociaż - dodajmy - właśnie owa niejednorodność władzy może doprowadzić do wewnętrznych konfliktów lub paraliżu, a nie do efektywnych działań, zwłaszcza jeżeli inne czynniki zakłócają ład publiczny. W formach rządu widzę raczej wartości instrumentalne niż ostateczne i same w sobie istotne. (Maxa Webera olśnienia i pomyłki, s. 136)”

Stanislav Andreski (1919–2007)

„Szczerszy niż większość ludzi, wyznaję bez ogródek, jakie były sekretne przyczyny tego błogostanu: ten spokój, tak sprzyjający pracom i ćwiczeniom umysłu, wydaje mi się jednym z najpiękniejszych skutków miłości. I dziwię się, że te radości tak niepewne, tak rzadko doskonałe w trakcie ludzkiego życia, pod jakąkolwiek formą szukalibyśmy ich albo je otrzymali; są traktowane tak podejrzliwie przez domniemanych mędrców, że boją się przywyknięcia do nich i ich nadmiaru zamiast się bać ich braku i utraty, że marnują na dręczenie własnych zmysłów czas, który by lepiej zużyli równoważąc i upiększając swoje dusze.”

Marguerite Yourcenar książka Pamiętniki Hadriana

Memoirs of Hadrian

O ludziach , O czasie , O duszy

„I
To nie jest kraj dla starych ludzi. Między drzewa
Młodzi idą w uścisku, ptak leci w zieleni,
Generacje śmiertelne, a każda z nich śpiewa,
Skoki łososi, w morzach ławice makreli,
Całe lato wysławiać będą chóry ziemi
Wszystko, co jest poczęte, rodzi się, umiera.
Nikt nie dba, tą zmysłową muzyką objęty
O intelekt i trwałe jego monumenty.

II
Nędzną rzeczą jest człowiek na starość, nie więcej
Niż łachmanem wiszącym na kiju, i chyba,
Że dusza pieśni składać umie, klaśnie w ręce,
A od cielesnych zniszczeń pieśni jej przybywa.
Tej wiedzy w żadnej szkole śpiewu nie nabędzie,
W pomnikach własnej chwały tylko ją odkrywa.
Dlatego ja morzami żeglując przybyłem
Do świętego miasta Bizancjum.

III
O mędrcy gorejący w świętym boskim ogniu
Jak na mozaice u ścian pełnych złota,
Wyjdźcie z płomienia, co żarem was oblókł,
Nauczcie, jak mam śpiewać, podyktujcie słowa.
Przepalcie moje serce. Chore jest, pożąda,
I kiedy zwierzę z nim spętane kona,
Serce nic nie pojmuje. Zabierzcie mnie z wami
W wieczność, którą kunsztownie zmyśliliście sami.

IV
A kiedy za natury krainą już będę,
Nigdy formy z natury wziętej nie przybiorę.
Jak u greckich złotników, tak formę wyprzędę
Wplatających w emalię liść i złotą korę,
Ażeby senny cesarz budził się ze dworem,
Albo tę, jaką w złotej wykuli gęstwinie,
Żeby śpiewała panom i damom Bizancjum
O tym, co już minęło, czy mija, czy minie.”

William Butler Yeats (1865–1939) poeta i dramaturg irlandzki, noblista

O koniach , O wiedzę , O ptakach , O naturze

„Ale moje myślenie stało się już od dawna straszliwie niekonsekwentną formą bólu głowy, formą bólu, który sporadycznie pojawia się tu i tam, gdy człowiek całą swoją naturę wysila przez dłuższy czas ponad miarę, oczywiście choroba umysłowa, którą muszę określić jako zdecydowane przeciwieństwo tępoty.”

Thomas Bernhard (1931–1989) austriacki pisarz i dramaturg

Watten: Ein Nachlaß

O naturze , O myślach , O czasie , O myśleniu

„W społeczeństwach, w których tylu ludzi cierpiało głód, ci, którzy byli od niego wolni, narzucali sobie posty. Głód zawsze stanowił formę pewnego oczyszczenia. Religie monoteistyczne kładą silny nacisk na stan braku pokarmu, starając się narzucić post, czyli kontrolowaną formę głodu, i udowodnić, że jakiś bóg i jego słudzy potrafią zmusić nas do robienia tego, czego byśmy inaczej nie zrobili. Zmusić do zadawania sobie gwałtu dla oddania hołdu najbardziej absolutnej władzy. Religia musi być narzucana wbrew naturze. Jest to kultura w postaci ekstremalnej: kultura, która tłumaczy ten świat, stwarzając inne. Post jest triumfem kultury, pomnikiem jej dumy. W myśleniu religijnym – takim, które zakłada, że istnieje coś lepszego niż ludzie, czyli że my, ludzie, jesteśmy rasą niższą – jedzenie stanowi wyraz słabości. Bylibyśmy lepsi, gdybyśmy nie musieli jeść. Jedzenie zawsze było pojmowane jako powinność przykra, niska. Istoty wyższe są od niej wolne. Tradycja chrześcijańska nie wspomina nigdzie, żeby Bóg cokolwiek jadł; w grecko-rzymskiej, na przykład, antropomorficzni bogowie żywili się nektarem i ambrozją. Post jest właściwy aniołom – twierdzili chrześcijanie – wykracza poza to, co naturalne. Pościć to znaczy akceptować zakłócenie naturalnego porządku, przyjąć porządek kulturowy, religijny, który jawi się jako nadprzyrodzony, czy raczej prenaturalny, uprzedni w stosunku do natury, stwarzający ją. Natura to dekadencja – ciało to dekadencja. Do dekadencji prowadzi karmienie ciała; to, co nadprzyrodzone, naprawia, koryguje ciało. Nie ma nic bardziej prymitywnego niż jeść, aby zaspokoić głód.”

Martín Caparrós (1957)

El hambre

O myślach , O myśleniu , O naturze , O cierpieniu

„Fascynowały go formy graniczne, wątpliwe i problematyczne, jak ektoplazma somnambulików, pseudomateria, emanacja kataleptyczna mózgu, która w pewnych wypadkach rozrastała się z ust uśpionego na cały stół, napełniała cały pokój, jako bujająca, rzadka tkanka, astralne ciasto, na pograniczu ciała i ducha.”

Bruno Schulz (1892–1942) polski prozaik, krytyk literacki, grafik i rysownik

Opowiadania, wybór esejów i listów

O pokoju

„Biel często kojarzy się z ostatecznością, z kresem, ze śmiercią. W tych kulturach, w których ludzie żyją lękiem przed śmiercią żałobnicy ubierają się na czarno, żeby odstraszyć od siebie śmierć, izolować ją, ograniczyć do zmarłego. Tam jednak, gdzie śmierć jest uważana za inną formę, inną postać istnienia, żałobnicy ubierają się na biało i na biało ubierają zmarłego: biel jest tu kolorem akceptacji, zgody, przystania na los.”

Ryszard Kapuściński książka Imperium

Imperium

O losie , O ludziach , O zmarłych , O śmierci

„Jeśli założyć, że piękno jest taką dystrybucją światła, która najbardziej odpowiada naszej siatkówce, łza jest formą przyznania się do niemożności zatrzymania przez siatkówkę – a także przez sama łzę – tego piękna na stałe. Miłość, żeby to tak podsumować, ma prędkość światła; rozstanie – prędkość dźwięku”

Josif Brodski książka Watermark

Watermark

Cytaty o pięknie , O miłości , O prędkości , Łza

„Dotychczasowe, wieloletnie dociekania nad chuligaństwem nie doprowadziły do opracowania jednoznacznej definicji. Zachowanie chuligańskie nie stanowi odrębnego przestępstwa. Może jednak przybierać zróżnicowane formy.”

Jerzy Wojciech Wójcik (1937)

Od hippisów do satanistów (1992)
Źródło: s. 115

O zachowaniu

„Atrakcyjna forma przekazu to większa szansa zainteresowania odbiorców. Badania naukowe wskazują, że brutalność, agresja i negatywne zachowania prezentowane w mass-mediach mogą wywierać istotny wpływ na kształtowanie się niewłaściwych postaw w okresie rozwoju osobowości.”

Jerzy Wojciech Wójcik (1937)

Od hippisów do satanistów (1992)
Źródło: s. 183

O szansie , O zachowaniu , O osobowości

„Pytasz o życie z muzyki, a nie życie z oklasków czy z pozycji wyniesienia na pomnik. Tu chodzi wyłącznie o relacje człowiek-instrument. Aplauz jest zbędny. Dwa bardzo, bardzo różne podejścia. Odpowiadam więc: tak, można żyć z muzyki. Możesz żyć z obcowania z czymś wyższym, spełniać się przez to bardziej niż w relacjach międzyludzkich czy w seksie. Oczywiście, one też mogą cię spełniać, pozostajesz monogamistą, a jednocześnie przeżywasz gorący romans z muzyką. A nic nie spełni cię bardziej. Nie miłość, nie seks, nawet nie pieniądze. Nikt ani nic nie przeniesie cię w taki niedostępny wymiar – tylko muzyka. To najczystsza forma jaką znam, to język planet.”

Tori Amos (1963) amerykańska artystka rockowa, wokalistka i pianistka

z wywiadu dla Radiowej Trójki – 30 października 2003.
Wywiady
Źródło: Piotr Kaczkowski, 42 rozmowy, Prószyński i S-ka, Warszawa 2004, ISBN 83-7337-709-3, s. 332–333.

O języku słowackim , O miłości , O życiu , O pieniądzach

„Co do projektantów, odnieść można wrażenie, że od wielu lat główną ich troską jest, aby obiekt ich autorstwa nie przypominał przypadkiem niczego, co dotąd w Polsce zbudowano. Niestety, tendencja taka spotyka się ze swym lustrzanym odbiciem po stronie inwestorów: wielu tego przykładów dostarcza obecne budownictwo sakralne, co zaś do domów, sądzić by można, że główną funkcją niektórych spośród nich jest zwracanie na siebie uwagą dziwactwem formy, mylonym z nowoczesnością. Skutkiem jest pretensjonalność i agresywna brzydota wielu obiektów oraz dominujące wrażenie chaosu i dysharmonii w krajobrazie wsi, której zabudowa stanowi przegląd kolejnych mód, panujących wcześniej na obrzeżach miast.”

Stanisław Moskal (1935–2019) polski naukowiec i pisarz

o architekturze wsi.
Inne publikacje
Źródło: „Krakowskie Studia Małopolskie” https://czasopisma.marszalek.com.pl/images/pliki/ksm/09/ksm200503.pdf, nr 9/2005, s. 41.

O wrażeniach , O pewności siebie

„Uczciwość jest klasyczną formą lenistwa. Nie znam leniów nieuczciwych. Nie chce im się ponosić trudów wyłamywania się z reguł, z konwencji, z przyjętych obyczajów.”

Tadeusz Dołęga-Mostowicz książka Trzy serca

pogląd ekscentryka Seweryna Marii Tukałły.
Trzy serca
Źródło: s. 125

„Czyż my, kobiety, możemy dobrze zanalizować pobudki, którymi kierują się mężczyźni? Nigdy. Ich psychika jest zupełnie inna. To i owo odgadujemy intuicją, to i owo opieramy na powierzchownych obserwacjach, ale gruntu, ale tego laboratorium, gdzie wylęgają się ich myśli, ich zamiary, nie poznajemy nigdy. A największy błąd popełniamy, dopatrując się w motywach ich działania analogii do naszych własnych pobudek. Weźmy na przykład miłość. Miłość kobiety jest zupełnie inna niż miłość mężczyzny. Zewnętrzne formy są podobne, ale tylko podobne. Materiał, treść będzie zawsze różna.”

Tadeusz Dołęga-Mostowicz (1898–1939) polski pisarz

Ich dziecko
Źródło: s. 298

O myślach , O myśleniu , O miłości , O kobietach

„Muzyka jest dlatego tak silnym medium, iż jest to jedyna absolutnie niewidoczna forma sztuki. To jedyny sposób przekazu, który nie zanika, gdy zamknie się oczy. Obraz, rzeźba, fotografia, słowo pisane, film, gdy zamykasz oczy, przestają istnieć. Muzyka pozostaje. Ba, nawet gdy zatykasz uszy, czujesz ją. To prawdziwie duchowy przekaz, nie widzisz go, nie możesz dotknąć, nie rozpoznajesz smaku.”

Moby (1965)

z wywiadu dla Radiowej Trójki – Warszawa, 24 maja 2002.
Źródło: Piotr Kaczkowski, 42 rozmowy, Prószyński i S-ka, Warszawa 2004, ISBN 83-7337-709-3, s. 109.

Obraz , O muzyce

„Efekty były skromne. Łącznie zarzuty postawiono 208 osobom. (...) Jeżeli weźmiemy pod uwagę wszystkie możliwe formy osądzania zbrodni nazistowskich, postępowania toczone w zasadzie do dziś, to wszczęto procesy w około 5 tysiącach przypadków. Tymczasem, historycy obliczają, że w działalność machiny nazistowskiej było zaangażowanych 5 milionów osób.”

Patryk Pleskot (1980)

o procesach norymberskich.
Źródło: Historyk o procesach norymberskich: efekty były skromne https://www.polskieradio.pl/130/5789/Artykul/1929753,Historyk-o-procesach-norymberskich-efekty-byly-skromne, polskieradio.pl, 20 listopada 2017.

„Nie wiem, co sprawiło, że poświęciłam się muzyce. Zajmowałam się tyloma rzeczami, każdą z nich wykonując dobrze, ale na dłuższą metę nie zniechęcała mnie tylko muzyka. Myślę, że jej uprawianie jest pewną formą bardzo wciągającego nałogu. Na gitarze basowej zaczęłam grać, gdy miałam 14 lat. Moja rodzina była bardzo umuzykalniona, próbowałam różnych instrumentów już od dziecka. Myślę, że mogę powiedzieć: muzykę miałam we krwi.”

D'arcy Wretzky (1968)

z wywiadu dla Radiowej Trójki – Katowice, 8 lipca 1997.
Źródło: Piotr Kaczkowski, Przy mikrofonie, Prószyński i S-ka, Warszawa 1999, ISBN 83-7052-806-6, s. 255.

O dzieciach , O muzyce , O myślach , O myśleniu

„Lubię, gdy piosenka opowiada jakąś historię. Wtedy jest dla mnie jak zaklęcie. Dzięki niej możesz wytłumaczyć coś sobie lub kogoś zabawić. Piosenki mają różne zastosowania. Myślę o nich jak o porządkowaniu swojego umysłu. W takim znaczeniu, że problemom, które zaprzątają moje myśli, nadaję formę za pomocą rymu i rytmu. Gdy jeszcze wyobrazisz sobie ten kształt i zaśpiewasz go, to sprawia ci to dodatkową przyjemność. Śpiewam w ten sposób dla córki, próbując przyciągnąć jej uwagę, starając się rzucić na nią czar, wręcz testuję na niej piosenki. Właśnie do tego celu je wykorzystuję. Aby rzucić urok na słuchacza i zakląć w nich jego uwagę.”

Suzanne Vega (1959) piosenkarka amerykańska

z wywiadu dla Radiowej Trójki – Nowy Jork, 5 września 1996.
Źródło: Piotr Kaczkowski, Przy mikrofonie, Prószyński i S-ka, Warszawa 1999, ISBN 83-7052-806-6, s. 202-203.

O myślach , O myśleniu , Córki , O śpiewie

„Jimi Hendrix był dla nas wszystkich bardzo ważny w tym sensie, że pojawił się ze swoim zupełnie nowym podejściem do muzyki, do sceny muzycznej. Był ważny z wielu powodów. Dla mnie niezwykle istotne było to, że mieliśmy podobne podejście do warsztatu twórczego. Hendrix tworzył tak, jak kompozytorzy muzyki poważnej. Może z wyjątkiem bluesowych, jego utwory, tak jak i moje, odrzucają tradycyjne formy kompozycji i poszukują nowych. To podobieństwo widzenia było bardzo pomocne. Stanowiło dodatkową zachętę w trudnych latach, gdy byłem zmuszony pozyskiwać ważnych ludzi z wytwórni płytowych. Muzyka Hendrixa pomagała mi przekonywać tych ludzi do moich pomysłów. Pozwalała im zrozumieć, że to, co chcę robić na płytach, może okazać się sukcesem.”

Jack Bruce (1943–2014) brytyjski kompozytor, wokalista i basista (The Cream)

z wywiadu dla Radiowej Trójki – marzec 1997.
Źródło: Piotr Kaczkowski, Przy mikrofonie, Prószyński i S-ka, Warszawa 1999, ISBN 83-7052-806-6, s. 146.

Sens , O ludziach , O sukcesie , O muzyce

„Uważam, że nie powinno się eksperymentować z tekstami napisanymi przez klasyków. Wprowadzanie zmian do ich tekstów jest, delikatnie mówiąc, nadużyciem, a raczej niedozwoloną ingerencją w tekst. Eksperyment jest ciekawą formą, ale powinno się wykorzystywać teksty autorów, którzy się na coś takiego zgadzają.”

Wiesław Michnikowski (1922–2017) aktor polski

Źródło: Tani drań. Wiesław Michnikowski w rozmowie z Marcinem Michnikowskim, Warszawa 2014, s. 247.

„Nie myślę tak, bo ona naprawdę dzieli. Pani profesor ma inne, dużo bardziej zdecydowane poglądy niż ja i często epatuje zarówno tymi poglądami, jak i skrajną formą ich wyrażania. Powinna być dużo bardziej wyważona, ale to tylko ona.”

Stanisław Karczewski (1955) chirurg, senator VI kadencji

o Krystynie Pawłowicz
Źródło: Dziennik Gazeta Prawna, 16-18 listopada 2018

O myślach , O myśleniu

„Uważam, że prezes Kaczyński jest wrednym dziadygą. Opinia o kimś, że jest wredny, jest daleko łagodniejszą formą niż powiedzenie o kimś, że ktoś jest zdrajcą, bo powiedzenie o kimś, że jest zdrajcą, wyklucza ze społeczności i kończy dyskusję. (…) My byliśmy przez lata oskarżani o współudział w zamachu, w morderstwie prezydenta, którego nie było. Proszę zacząć od tych, którzy zbrutalizowali język polskiej debaty publicznej.”

Radosław Sikorski (1963) polski polityk, dziennikarz

Źródło: Sikorski ostro o Kaczyńskim. Posłowie PiS oburzeni http://wiadomosci.onet.pl/kraj/sikorski-ostro-o-kaczynskim-poslowie-pis-oburzeni/kbbkxk5, onet.pl, 18 grudnia 2017.

O języku słowackim

„Naszym obowiązkiem jest, by w pełni wspierać opór Kurdów wobec tureckiej inwazji i kategorycznie osądzać brudne gierki, jakie toczą ich kosztem mocarstwa, w tym Zachód. W czasie, gdy państwa wokół nich powoli, ale konsekwentnie osuwają się w nową formę barbarzyństwa, Kurdowie pozostają jedynym blaskiem nadziei w regionie. Wsparcie dla nich leży również w naszym własnym interesie. Gra toczy się o nowy porządek światowy. Jeśli pozostawimy Kurdów na pastwę losu, korzenie zapuści nowy porządek, w którym nie będzie już miejsca na dziedzictwo emancypacyjne Europy. Jeśli Europa odwróci się plecami do Kurdów, sama się zdradzi.”

Slavoj Žižek (1949) słoweński socjolog, filozof, psychoanalityk i krytyk kulturalny

Źródło: Slavoj Żiżek: Dlaczego Kurdowie jednak są aniołami http://wyborcza.pl/naszaeuropa/7,168189,25367308,slavoj-zizek-dlaczego-kurdowie-jednak-sa-aniolami.html, tłum. Michał Kokot, wyborcza.pl, 2 listopada 2019.

O losie , O grach , O czasie , O wsparciu

„Albo będą śmieciówki, albo część umów będzie nieco bardziej elastyczna. Jakieś formy na umów na mikroprace są niezbędne. W moim przekonaniu, gdyby przedsiębiorcy dostali sensowny wachlarz umów na prace dorywcze nie pojawiłby się ten gigantyczny problem ze zleceniami, jaki obecnie mamy. W dyskusji o nowych typach umów trzeba postawić pytanie o granice rozwiązań prawnych dla sytuacji, które rzeczywiście się zdarzają. Skoro ludzie dorabiają w wakacje, to zaprojektujmy umowę, która dobrze odpowiada pracy w wakacje. (…) Brak dobrego prawa o umowach elastycznych, między innymi na pracę sezonową, powoduje, że istnieje szara strefa. (…) Musimy pracować nad koncepcjami, dzięki którym będziemy mieć więcej praw i pracy legalnej.”

Arkadiusz Sobczyk (1965) polski prawnik, wykładowca

Źródło: Alicja Palęcka, Prawo pracy prawem wspólnoty – rozmowa z prof. dr. hab. Arkadiuszem Sobczykiem https://nowyobywatel.pl/2019/05/12/prawo-pracy-prawem-wspolnoty-rozmowa-z-prof-dr-hab-arkadiuszem-sobczykiem/, „Nowy Obywatel” nr 29 (80), wiosna 2019, s. 15.

O problemach , O ludziach , O wakacjach , Pytanie

„Drugi Sobór Watykański nie został potraktowany jako część całej, żywej Tradycji Kościoła, ale jako koniec Tradycji, nowy start od zera. Prawda jest taka, że sobór ten w ogóle nie zdefiniował żadnego dogmatu i świadomie wybrał skromną rangę soboru zaledwie pastoralnego. A jednak wielu traktuje go tak, jakby uczynił on z siebie superdogmat odbierający ważność wszystkim pozostałym. Ideę tę wzmacnia to, co dzieje się teraz. To, co poprzednio uważano za najświętsze – forma, w której liturgia jest przekazywana kolejnym pokoleniom – nagle jawi się jako coś najbardziej zakazanego, jako jedyna rzecz, której można bezpiecznie zakazać. Nie toleruje się krytyki decyzji podjętych od czasu Soboru, a z drugiej strony, jeżeli ludzie kwestionują starożytne zasady lub nawet wielkie prawdy Wiary – np. cielesne dziewictwo Maryi, cielesne zmartwychwstanie Jezusa, nieśmiertelność duszy itd.”

Benedykt XVI (1927) papież

nikt się nie skarży, a jeśli już, to z tylko z największym umiarem. Ja sam, kiedy byłem profesorem, widziałem jak ten sam biskup, który z powodu pewnego nieokrzesanego sposobu wysławiania się zwolnił przed Soborem nauczyciela będącego naprawdę bez zarzutu, po Soborze nie był gotów zdymisjonować profesora, który otwarcie zaprzeczał pewnym fundamentalnym prawdom wiary. Wszystko to sprawia, że bardzo wielu ludzi zadaje sobie pytanie: czy dzisiejszy Kościół jest rzeczywiście tym samym Kościołem, co wczoraj? Czy może zmieniono go w coś innego, nic o tym nie mówiąc ludziom? Jedynym sposobem uwiarygodnienia Vaticanum II jest przedstawianie go takim, jakim jest, jako jedną z części nieprzerwanej, unikalnej Tradycji Kościoła i jego wiary.
Źródło: przemówienie na konferencji do biskupów Chile, Christianitas.pl, 13 lipca 1988 http://christianitas.pl/?sr=!czytaj&id=63&dz=6&x=6&pocz=0&gr=

O decyzjach , O ludziach , O prawdzie , O czasie

„Liberum veto było tylko potworną formą prawną tego, co się działo wewnątrz Polski. A treścią wewnętrzną Polski ówczesnej był zanik czynnika państwowego na rzecz czynnika partyjnego. Partyjność – oto co zgubiło Polskę w XVIII wieku! Polska była krajem ludniejszym i bogatszym od wielu innych krajów w Europie. Ale – to takie proste – siła państwowa Polski była rozparcelowana przez partie, które prowadziły niezależnie od władzy państwowej pertraktacje z państwami obcymi. A więc zamiast jednej Polski było ich kilka małych: Polska Potockich, Polska Familii, Polska Branickiego, Polska radziwiłłowska. Sama Polska Potockich była może silniejsza od niejednego państwa. Ale cóż z tego, kiedy polityka Potockich była zaraz anulowana przez politykę Czartoryskich ze względu na zasadę konkurencji partyjnej. W ten sposób całe to wielkie państwo stawało się zerem siły politycznej.”

Stanisław Mackiewicz (1896–1966) premier Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Wychodźstwie

Stanisław August
Źródło: s. 87

O sile , O wieku

„Prawda w ogóle jest fikcją, istnieją tylko różne formy fikcji, niektóre bywają zbawieniem.”

Ernest Renan (1823–1892) francuski pisarz, historyk, filozof

Źródło: Myślę, więc jestem…, oprac. Czesława i Joachim Glenskowie, op. cit., s. 280.

O prawdzie

Cytaty na temat forma strona 7

Cytaty na temat forma
strona 7