Cytaty o czasie

strona 56

„Praca z wysiłkiem, pod ciśnieniem czasu, ostatecznie wyzwala w nas energię, którą można próbować przekazać widzom. W moim filmie można znaleźć to, czego od lat brakowało utworom kina wojennego: element doświadczenia życiowego, autentyczności, która ważniejsza jest od motywów znanych z kina akcji.”

„Wszyscy potrzebują czasu na odpowiednie przygotowania. Łatwiej jest jednak tym, którzy mają zawodników w najsilniejszych ligach – włoskiej i rosyjskiej. Oni są przyzwyczajeni do ciągłego stresu i wielkiego wysiłku. Brazylijczycy grają w Serie A i po zakończeniu ligi mieli dużo czasu na odpoczynek, ale potem potrafili szybko wrócić na wysoki poziom, bo są przyzwyczajeni do takiej gry.”

„Emerytura: czas zmierzenia się z owsianką.”

„Jak ten czas tyka nas.”

„W badanych społeczeństwach naszego kręgu kulturowego homoseksualiści najczęściej stanowią od 2 do 5 proc. mężczyzn (w Polsce 7 proc.). Wśród kobiet ten odsetek jest nieco mniejszy – do 3 proc. Ale już w Tajlandii podobno 8–9 proc. mężczyzn przyznaje się do orientacji homoseksualnej.(…) W społeczeństwach homofobicznych, w których muszą ukrywać swoją tożsamość i czasem wchodzą w związki heteroseksualne, częściej mają dzieci – a więc prawdopodobieństwo przekazania genów odpowiadających za homoseksualizm jest tam paradoksalnie większe.”

„Modowa rzeczywistość bywa trudna i ciężka, ale można się czasem w niej odnaleźć.”

„Żyjąc w tak zindywidualizowanym społeczeństwie, gdzie ludzie mają ze sobą coraz mniej wspólnego, obcujemy z nimi i posiadamy o nich szalenie naskórkową wiedzę.(…) na prawdziwie głębokie poznanie drugiego człowieka nie ma już miejsca i czasu. Nasze obcowanie z innymi ludźmi i wiedzę o nich można porównać do newsów z plotkarskiego portalu czy magazynu poświęconego celebrytom – krótka, najlepiej zaskakująca (czasem zaskakująco głupia) informacja i lecimy dalej.”

„Chleją, rechoczą, rzygają, zasypiają, budzą się, coś przegryzą, do sklepu się wymkną. Niechętnie… od picia mają światłowstręt. I apiać od nowa. Czasem któryś wyjmie flaka. I stara go męczy… naciąga… Ale nic z tego. Na tej melinie dokonuje się kurewstwo agonalne. Alkoholicy w stanie zejściowym przygłaskują sobie nawzajem zużyte organy, bo wciąż jak przez mgłę pamiętają czasy sprzed marskości, w których popijawie towarzyszyły męsko-damskie harce, czasy w których byli zdolni do przeżywania także innych, niż pośpieszne zabijanie kaca rodzajów przyjemności.”

„Zostałem przyjęty na audiencji, zadałem kilka istotnych pytań i pan Hoser odpowiadał sprytnie, tak, żebym nie mógł niczego zacytować. W slangu dziennikarskim nazywamy to bełkotem. Wiele słów, ale nie ma jak zacytować tego w tekście (…). Czy możemy zapytać pana Hosera, dlaczego wyjechał z Rwandy na kilka miesięcy przed ludobójstwem i powrócił tam w sierpniu 1994, kiedy maczety były jeszcze ciepłe, a ziemia uginała się od trupów? Uważam, że mamy prawo oczekiwać odpowiedzi (…). Na stronach archidiecezji ten moment wyjazdu nie jest zachowany. Jest napisane, że pracował w Rwandzie od 1975 do 1996.”

„Czas krok po kroku nam zmienia
Gorycz pamięci w słodycz zapomnienia.”

„Deputowany Łukaszenka cały czas próbował stanąć na czele opozycji w Radzie Najwyższej. Pierwszą opozycyjną strukturą, jaką stworzono ze wszystkich niekomunistycznych deputowanych, był Klub Demokratyczny. Tam trwało takie współzawodnictwo, kto ma stać na jego czele – Paźniak czy Łukaszenka. I kiedy Łukaszenka nie zdołał stanąć na jego czele, poszedł tworzyć grupę komunistów-demokratów, na czele której stanął.”

„Nie akceptuję złej literatury, twórczej hucpy, prowokacji dla samej prowokacji. Cały czas staram się realizować teatr, w którym wszystko będzie się zgadzało: treść, styl, forma, rzemiosło.”

„Odkąd jestem po ślubie, a to już ponad 30 lat, byłem tylko raz na urlopie. Krótki wyjazd do Zakopanego. Z żoną. Więcej nie jeździłem. Nie było czasu.”

„Teraz aktorem jest każdy, kto wystąpił jeden raz w jakimś odcinku. Jest to tak upowszechnione, że czasem się zastanawiam, po co nasze szkoły? Tylko do teatru? Tak więc podchodzę do tego negatywnie i bardzo mnie cieszy nowy projekt ustawy. Nie po to ciężko jest się dostać do szkoły aktorskiej i nie po to ona mozolnie kształci ludzi, aby potem stawiać ich na równi z amatorami. Choć nie przekreślam tego, że amatorzy mają to „coś” i czasem można się od nich czegoś nauczyć. Ale to nie jest fair, że często o uznaniu decyduje lans i promocja w telewizji, a nie wykształcenie, doświadczenie i talent.”

„(…) nie pieniądze decydują o tym, czy powstanie dobry film. Duży budżet daje na pewno więcej czasu na zdjęcia, ale tak naprawdę najważniejszym jest, by po prostu wykorzystać jak najlepiej to, co się ma.”

„(…) ten obcy, który siebie nazywa mną, czasem rozbija lustro i mówi do mnie. Mówi przeze mnie. Mówi dzisiaj. Teraz. Mówi o miłości.”

„Od najmłodszych lat lubiłem spędzać czas w kuchni. Pamiętam, jak babcia wprowadzała mnie w tajniki gotowania.”

„Jesienią 1942 r., najwyższe władze ZSRR zdecydowały podjęcie boju o Stalingrad; w jego wyniku miasto zostało niemal starte z powierzchni ziemi. Trudno uwierzyć, ale ani w radzieckiej wielotomowej historii drugiej wojny światowej, ani w naszej encyklopedii II wojny, ani w innych dostępnych masowemu czytelnikowi opracowaniach nie znajdziemy jednego słowa o wielkości strat materialnych i ludzkich tego miasta, które miało 450 tysięcy mieszkańców. Są tylko straty niemieckie: liczby rozbitych dywizji, wyeliminowanych z walki żołnierzy, zdobytego sprzętu. Jakby nikogo cena tej bitwy – straty ludzkie i materialne – nie obchodziła. Jakby ważny był tylko sam fakt zwycięstwa przybliżającego koniec wojny. Nie podzielam takiego stanowiska. Straty powstańczej Warszawy obchodzą mnie i bolą, ale przecież nie można wszystkiego sprowadzać do jednego tylko czynnika. Tak jak nikt, oceniając polską działalność partyzancką, która we wszystkich publikatorach ma tak znakomitą prasę, nie spróbował nawet obliczyć, ile kosztowała ona ludność cywilną wsi polskich i jaki był stosunek między stratami Niemców a naszymi. Tak jak nikt nie potępia akcji na Kutscherę, za którą przyszło nam zapłacić życiem 300 rozstrzelanych więźniów Pawiaka. Jakże nierówną miarę można przykładać do podobnych w swej tragicznej wymowie wydarzeń! Jak dowolne są kryteria oceny różnych bitew tej samej wojny światowej! Tak samo jak na walkę wrześniową, partyzantkę, akcje bojowe podziemia, również na Powstanie Warszawskie trzeba spojrzeć biorąc pod uwagę i zestawiając różne czynniki, niczego nie eliminując. W procesie historycznym, w procesie długiego trwania, liczą się bowiem także wartości. Czasem nie tylko się liczą – decydują.”

„To była przygoda, wypełnienie wolnego czasu.”

„W czasie I wojny światowej odsetek zabitych na froncie wśród członków klasy wyższej był większy niż wśród pozostałych – studiujące na Oksfordzie czy Cambridge dzieciaki lordów wiedziały, że legitymizacja ich klasy wynika z tego, że są gotowi w pierwszym szeregu umrzeć za ojczyznę. W rządzie Tony’ego Blaira nie było polityka, którego dziecko walczyłoby w Iraku. A bankierzy z Wall Street, którzy wywołali kryzys, oburzali się, gdy pojawiły się postulaty odebrania im premii! Dzisiejsze elity dzięki swoim pieniądzom są oderwane od rzeczywistości i nie mają pojęcia, jak żyje reszta społeczeństwa. A reszta społeczeństwa im nie ufa, bo nie ma powodu.”

„Zawsze jest czas na przeszłość! To o przyszłość powinniśmy się troszczyć!…”

„(…) podział ról ustalił się naturalnie. Od początku było tak, że ja reżyserowałem, jeżeli coś miało scenariusz, to też ja go pisałem. Jarek Sokołowski, który jest od początku grupy, zawsze był głównym bohaterem, Krzysiek Hryszko montował te filmy, więc podział wyniknął naturalnie, sam z siebie i nie było między nami żadnych zgrzytów. Informacje o tym jak to się robi, czerpaliśmy z kina i raczkującej wtedy telewizji satelitarnej. Niesamowicie dużo czasu spędzałem w kinie, potrafiłem kilkanaście razy obejrzeć film, który był aktualnie na afiszu w zielonogórskich kinach. Masę czasu spędzaliśmy również przed telewizorami i właśnie to sprawiło, że postanowiliśmy bawić się ruchomymi obrazkami.”

„To dialog prowadzony przez czas z żyjącymi, a czas zawsze był podstępnym kłamcą. Obiecywał wszystko, ale nie dawał niczego.”

„W czasie długich lat mego panowania moi koledzy, monarchowie Europy, nie przywiązywali wagi do tego, co miałem do powiedzenia. Wkrótce jednak moja potężna flota poprze me słowa, a wówczas nabiorą oni do mnie większego szacunku.”

„Marian – uroda ekologiczna, naturalna, śniada cera, spojrzenie orła bielika. Usta Mariana – górna owocowa, malinowa, dolna – brzoskwiniowa. A jeszcze Marian ma w brodzie… taką ma… Ludzie, ja rok czasu tak sobie trzymałem i nic się nie zagłębiło, ludzie, a Marian ma, cholera, w brodzie taką dziurkę! (…) że jak ja mu się w brodę patrzę, to sobie w brodę pluję. (…) Znam Mariana od małego i wiem, że jest piękny od przyrodzenia… urodzenia!”

„W świecie, gdzie symbol cały czas pokrywa się z rzeczą i nigdy nie może być zastąpiony kilkoma małymi śmiesznymi dźwiękami albo dziwaczną serią drobnych znaków na papierze, znaków, które ściśle rzecz biorąc nie mają nic wspólnego z jakimiś innymi rzeczami, inaczej jak tylko w naszych kruchych i przypadkowych społecznych konwencjach, zbiegają się naturalnie prawda i sens, kłamstwo i nonsens.
Jedyna namiastka kłamstwa, która istnieje w takim świecie, polega naturalnie na mówieniu tak niewyraźnie, tak nonsensownie, by nie można było zostać zrozumianym.
Normalne rozmowy, paplanina polegają na tej planecie na tym, że mieszkańcy jej z przyniesionych z sobą skórzanych woreczków wyjmują różne bardzo małe przedmioty, szklane kulki, małe, różnokolorowe kamienie, pięknie polerowane małe patyczki i żwawo wymieniają je między sobą.”

„Otrzymał szansę całkowitej zmiany nie tylko swojego politycznego image’u, ale także swojej politycznej funkcji w naszym życiu publicznym. Z tej szansy nie skorzystał. Po krótkim czasie powrócił do swoich praktyk, powrócił do czegoś, co trzeba określić jednym słowem – warcholstwo. My warcholstwa w żadnym razie nie możemy tolerować. Podjęliśmy wysiłki zmierzające do tego, by rząd utrzymał większość. Jeżeli to się nie powiedzie, jedynym rozwiązaniem będą przyspieszone wybory.”

„Ja nie jestem wielkim miłośnikiem komputerów. Mam komputer, używam go, ale traktuję jako narzędzie. Przeglądam czasem różne strony, muzyczne raczej rzadko, raczej mnie to nie fascynuje.”

„Polityka w utworze literackim to wystrzał z pistoletu w czasie koncertu; coś brutalnego, czego wszelako niepodobna pominąć.”

„Wierzę, że duchowe energie tworzące solidarność z czasem dojdą do głosu, jak przed laty, i odmienią oblicze tej ziemi. One nie wyparowały. One są wpisane w ludzką naturę.”

„Z podziwem dla Polaków i konfrontując się ze stopniem odzwierciedlenia żalu. W czasie Holokaustu w przeciwieństwie do Ukraińców i Litwinów, na przykład Polacy nie byli zaangażowani w nazistowską machinę śmierci i nawet niektórzy z nich, całkiem sporo z nich było Sprawiedliwymi wśród Narodów Świata, którzy ratowali Żydów, ale po tym polscy antysemici przeprowadzali pogromy a następnie Żydzi zostali wygnani z Polski w '68 roku i stosunki dyplomatyczne zostały zerwane pomiędzy Polską Ludową i Izraelem. To mają na sumieniu Polacy.”

„Otrzymujemy następujące pismo:
Do Redakcyi dziennika „Czas.”
Villa Broelberg pod Zurychem d. 31 lipca.
Bardzo błędne wiadomości, ogłoszone w Czasie, a dotyczące Muzeum narodowego w Rapperswylu zmuszają mnie do następnego sprostowania:
W dniu 6 kwietnia b. r. p Schmidt Ciążyński antykwariusz, przesłał mnie z Londynu akt poświadczony przez świadków, w którym wszystkie swoje zbiory ofiarował Muzeum narodowemu, a w których się pomiędzy innemi znajdowało koło 1500 kamei i gemm, oświadczając jednocześnie chęć służenia ojczystej sprawie, jako jeden z urzędników tego zakładu i pobierania dożywotniej pensyi. Odpowiedziałem dziękczynnie, oznajmiając, że Muzeum przyjmuje te dary i że oczekiwać będę jego zapowiedzianego przybycia do Rapperswylu. Zgodziłem się więc na wszystkie postawione przezeń warunki.
Tymczasem 26 kwietnia i 19 maja, p. Schmidt spełniając swoje przyrzeczenie, wysłał paki z niektóremi darami, na które rewers został mu posłany. Niepodobna więc mi dzisiaj przypuscić, aby dary ofiarowane Muzeum narodowemu w Rapperswylu mogły być później powtórnie ofiarowane Muzeum krakowskiemu. (…)
Władysław Plater.”

„W gruncie rzeczy urlop to rzecz ogromnie męcząca: co dzień trzeba szukać sposobu, jak zabić czas.”

„Ludzie zazwyczaj lubią przebywać w pobliżu rzeki. (…) Ludzie zbierają się na brzegach rzeki, jakby przyciągał ich jakiś magnes. Oglądanie każdego dnia tak dużej ilości wody ma zapewne jakieś znaczenie dla istot ludzkich. (…) Jeśli przez dłuższy czas nie widuję wody, czuje, że coś zaczyna we mnie powoli wysychać.”

„Powiem brutalnie: wykorzystywałem go do czasu, gdy był potrzebny. I te struktury, które założył, to są do dziś. A moim ludziom tłumaczę: Dla dobra związku, żebyś ty był najlepszym moim współpracownikiem: jak przyjdzie czas, to wylecisz z hukiem, bez słowa dziękuję. Jestem bezwzględny.”

„Kluczowe słowo to prywatyzacja. Co ona oznacza dla prekariatu? Przekazywanie usług publicznych w prywatne ręce i robienie z nich narzędzia zysku uderza w tę grupę bezpośrednio. Publiczny park, woda, przestrzeń to zasoby, które są niezbędne w codziennym życiu. Prywatyzując je, stwarzamy sytuację „kontrolowanego niedoboru”: pojawiają się konkretne ograniczenia w dostępie, które można pokonać, tylko jeśli ma się pieniądze i czas.”

„Czas ciąży ludziom swym nadmiarem.”

„Wojna jest czasem przyjaźni, nie miłości.”

„Kościół katolicki jest bardzo odważny w wychodzeniu naprzeciw innym wyznaniom (…) Jest to problem stopniowego wewnętrznego otwierania się i przezwyciężania różnic zbudowanych przez historię, co wymaga czasu.”

„Czując bicie dwu serc,
Licząc wolne uderzenia serc,
Czując, jak czas się wykrwawia w powolnym tętnie dwu serc,
Leżą, czekają dnia.”

„Przyjechałem do Polski z rodzicami, mając cztery miesiące. Kiedy po dwóch latach wróciłem do Pragi, zadziwiałem wszystkich… mówiąc po polsku. Rodzice nie mieli dla mnie w Oświęcimiu czasu, zajmowała się mną Polka. Dziś już niewiele pamiętam z waszego języka, ale wszystko rozumiem. A jedyny obraz, jaki pozostał mi w pamięci z tamtych dwóch lat, to straszliwa burza i przerażony pies, który wskoczył przez okno do naszej willi.”

„ciekawe czy istnieją
tutaj gdzie krzyżują się drogi deszczu wiatru i zniszczenia
czy istnieją, ruch twarzy kształt uczucia
tych, których tak dziwnie ubyło w naszym życiu
tych, którzy pozostali cieniami fal i myślami z bezkresem morza
a może nie, nie pozostaje już nic prócz ciężaru
tęsknoty za ciężarem istnienia żywego
tam, gdzie trwamy teraz nierealni zginając się
jak gałęzie przeraźliwej wierzby ułożone w stos w czasie rozpaczy
podczas gdy żółty prąd powoli kładzie wykorzenione sitowie w bagnie
obraz kształtu, który skamieniał wraz z decyzją o wiecznej goryczy”

„Prawda jest córą czasu poczętą w przypadkowym i krótkotrwałym romansie ze zbiegiem okoliczności.”

„Wszyscy czekali łakomie na godzinę słodkich ciemności, odprężenia,
zapomnienia, godzinę, w czasie której ekran, lśniący jak biały kamień w wodzie, będzie
mówił i marzył za nich.”

„Ale czasem serce pewnych osób może przemenić się w kamień. Z jednej strony dobrze, żeby serce było stanowcze, żeby nie wzruszało się byłe czym, ale nie powinno być zbyt twarde, bo wówczas zbyt wiele vzasu będtie potrzebować, by zrozumieć prawdę, by zapłonąć miłością.”

„Mój lęk brał się z czegoś dużo potężniejszego i nie tak realnego jak Mark czy Teddy Giles. Nie mógł się pomieścić w jednej osobie. Ta groźba była niewidzialna, podlegała przeobrażeniom i ogarniała dosłownie wszystko. Przerażenie wywołane czymś tak niechwytnym może wskazywać, że wpadłem w obłęd, że upodobniałem się do Dana, który w ataku paranoi potrafił niewinne klepnięcie po plecach odebrać jako próbę zamachu na jego życie, ale szleńswto przybiera różne formy. Większość z nas od czasu do czasu doznaje czegoś podobnego, ulegając powabowi psychicznego rozpadu. Wtedy jednak wcale nie flirtowałem z myślą o szaleństwie. Zdawałem sobie sprawę, że duszący mnie niepokój nie jest racjonalny, ale zarazem instynktownie wiedziałem, że choć to, czego się lękam, znajduje się poza sferą rozumu, ten nonsens również potrafi być realny.”

„Otóż, jak już wspominałem, nie mam żadnych zastrzeżeń wobec religii jakiegokolwiek człowieka, bez względu na to, jaka ona jest - dopóki ów człowiek nie zabija czy nie lży innego, dlatego że ten jej również nie wyznaje. Kiedy jednak religia tego człowieka staje się wręcz opętana, kiedy okazuje się oczywistą dla niego udręką i koniec końców czyni tę naszą ziemię zajazdem wielce niewygodnym do mieszkania - wtedy uważam, że wielki czas wziąć owego osobnika na stronę i przedyskutować z nim rzecz całą.”

„Ludzie w życiu się spotykają, gawędzą, dyskutują, spierają nie uświadamiając sobie, że mówią do siebie z daleka, każdy z obserwatorium ustawionym w innym punkcie czasu.”

„Jest to sytuacja absolutnie nienormalna; nie wiem, czy kiedykolwiek wystąpiła z taką intensywnością, w takim natężeniu. Czasem myślę, że na tym polega jedna z wielkich zmian w naszej epoce: po raz pierwszy w historii szósta czy piąta część ludności świata jest niepotrzebna. Niemiło byłoby kazać tym ludziom tak po prostu umrzeć, więc się ich utrzymuje na granicy życia i śmierci, niedożywionych, ale nie umierających z głodu.”

„Mężczyźni zatrzymali się u płotów patrząc na zniszczoną kukurydzę, schnącą w ich oczach, i na nieliczne plamy zieleni przebłyskujące tu i ówdzie spod powłoki kurzu. Patrzyli w milczeniu, nie ruszając się prawie z miejsca. Wyszły z domów i kobiety, by stanąć u boku swych mężczyzn i wyczuć, czy się tym razem nie załamią. Badały ukradkiem wyraz ich twarzy, mniejsza bowiem o zboże, byle pozostało coś innego, o wiele ważniejszego. Nie opodal stały dzieci rysując w kurzu palcami bosych stóp i również starając się przeniknąć dziecinną intuicją, czy ich rodzice załamią się, czy nie. Od czasu do czasu przyglądały się ukradkiem twarzom mężczyzn i kobiet i znowu rysowały palcami stóp równe linie w kurzu. Konie podeszły do koryt z wodą i zanurzyły w niej pyski, odgarniając szary nalot, który osiadł na powierzchni. Po chwili z twarzy zapatrzonych przed siebie mężczyzn znikł wyraz tępego osłupienia ustępując miejsca twardej, upartej zaciekłości. Teraz kobiety wiedziały, że są bezpieczne i że mężczyźni już się nie załamią. I wtedy spytały: "Cóż poczniemy?" Odpowiedź każdego z mężczyzn brzmiała "Nie wiem." Mimo to wszystko było już dobrze.”

„A więc to tak wygląda nasze życie. Nieważne, jak ogromna i straszna była strata, jak ważna rzecz, którą nam skradziono - wyrwano wprost z rąk - nawet jeśli nas to całkowicie zmieniło, jeśli pozostała z nas tylko warstwa skóry, nadal żyjemy tak samo - w milczeniu. Coraz bardziej zbliżamy się do kresu czasu, żegnamy z życiem, które zostaje w tyle za nami. Powtarzamy, często dość pomysłowo, niekończące się codzienne czynności. Za nami jest już tylko uczucie niezmierzonej pustki.”

„Jeśli nadejdzie dzień, gdy wejdziesz do sali rozpraw, spojrzysz na ławę przysięgłych i nie będziesz czuł strachu, będzie to znak, że czas zakończyć karierę.”

„Jednakże zdołałem pojąć, jak fałszywym mitem jest haute cuisine, wytworna kuchnia (…) Już sama strata czasu na ich przygotowanie jest nonsensem (…) Panuje również złudny pogląd, że przyrządzenie niezwykle wyszukanej potrawy to zajęcie bardziej 'twórcze' niż gotowanie rzeczy prostych. (…) Pretensjonalna angielska gospodyni nie tylko myli się uważając umiejętność przygotowywania pracochłonnych, wyszukanych potraw za cnotę, lecz także często wykorzystuje ten swój bałamutny kunszt z myślą o tych, którzy w istocie nie znajdują żadnej przyjemności w jedzeniu. Większość moich przyjaciół z teatru była już tak zalana, kiedy podawano pierwsze solidne danie, że nie miała na nie wcale apetytu albo prawie nie zdawała sobie sprawy, co przed nimi postawiono.”

„Inaczej pojmują czas miejscowi, Afrykańczycy. Dla nich czas jest kategorią dużo bardziej luźną, otwartą, elastyczną, subiektywną. To człowiek ma wpływ na kształtowanie czasu, na jego przebieg i rytm (oczywiście, człowiek działający za zgodą przodków i bogów). Czas jest nawet czymś, co człowiek może tworzyć, bo np. istnienie czasu wyraża się poprzez wydarzenia, a to, czy wydarzenie ma miejsce czy nie, zależy przecież od człowieka. Jeżeli dwie armie nie stoczą bitwy, to bitwa ta nie będzie miała miejsca (tzn. czas nie przejawi swojej obecności, nie zaistnieje). Czas pojawia się w wyniku naszego działania, a znika, kiedy go zaniechamy albo w ogóle nie podejmiemy. Jest to materia, która pod naszym wpływem może zawsze ożyć, ale popadnie w stan hibernacji i nawet niebytu, jeżeli nie udzielimy jej naszej energii. Czas jest istnością bierną, pasywną i przede wszystkim – zależną od człowieka. Całkowita odwrotność myślenia europejskiego. W przełożeniu na sytuacje praktyczne oznacza to, że jeżeli pojedziemy na wieś, gdzie miało po południu odbyć się zebranie, a na miejscu zebrania nie ma nikogo, bezsensowne jest pytanie: „Kiedy będzie zebranie?”. Bo odpowiedź jest z góry wiadoma: „Wtedy, kiedy zbiorą się ludzie”.”

„Cały proces stanowi syntezę funkcjonowania kapitalizmu: naukowcy osiągają postęp techniczny, który może przynieść korzyść tysiącom ludzi. Pracują jednak dla prywatnej firmy, tak więc korzyści czerpie tylko firma. A za nimi stoi państwo, gwarantujące odbieranie zysków: na mocy prawa patentowego wszyscy muszą mu płacić.
W tym układzie postęp techniczny nie jest dążeniem do poprawy życia ludzi, lecz troską o pomnażanie bogactwa nielicznych.
(Wielkie korporacje bioinżynieryjne są oczywiście bardzo sprytne. Wprowadzają niewielkie zmiany do patentów, które są bliskie wygaśnięcia, żeby rozszerzyć stan posiadania – i dalej zarabiać. Czasem stwarzało to sytuacje zgoła absurdalne: firma teksaska Rice-Tec uzyskała w 1977 roku patent na ryż basmati, który jest uprawiany przez Hindusów i Pakistańczyków od tysiącleci. Albo weźmy tylko Monsanto, które ma patent na pszenicę nap bal, używaną do wyrobu podpłomyków chapati – najpopularniejszego chleba w Indiach – i zachowuje tę własność w Stanach Zjednoczonych).”

„On tylko tak głupio wygląda - potwierdził Jaskier. - Ale cały czas liczę na to, że wreszcie zechce mu się wytężyć mózgownicę. Może wyciągnie słuszne wnioski? Może zrozumie, że jedyną czynnością, która dobrze wychodzi samotnym, jest samogwałt?”

„Lord Henryk nie wrócił jeszcze do domu. Z zasady się spóźniał, twierdząc, że punktualność jest złodziejem czasu.”

„Kiedy jesteśmy młodzi, każdy powyżej trzydziestki wygląda na człowieka w średnim wieku, każdy po pięćdziesiątce na starca. I czas dowodzi, wraz ze swoim upływem, że nie myliliśmy się tak bardzo. Te drobne różnice wieku — tak istotne i olbrzymie, kiedy jesteśmy młodzi — ulegają erozji. Koniec końców wszyscy zaczynamy należeć do tej samej kategorii, kategorii niemłodych. Sam nigdy się tym specjalnie nie przejmowałem.

Są jednak wyjątki od tej reguły. W przypadku niektórych ludzi różnice czasu ustalone w młodości nigdy tak naprawdę nie znikają: starsi pozostają dla nich starszymi, nawet gdy jedni i drudzy są zaślinionymi stetryczałymi osobnikami. W przypadku niektórych ludzi różnica, powiedzmy, pięciu miesięcy oznacza, że będą się uważali za mądrzejszych i obdarzonych większą wiedzą niż ci drudzy, bez względu na dowody świadczące o czymś wprost przeciwnym. A może powinienem powiedzieć „z racji” dowodów świadczących o czymś wprost przeciwnym. „Z racji" tego, że — jak jest absolutnie jasne dla obiektywnego obserwatora — gdy szala przechyla się na korzyść marginalnie młodszej osoby, ta druga tym bardziej rygorystycznie podtrzymuje przekonanie o swojej wyższości. Tym bardziej neurotycznie.”

„Szansę dostaje się tylko w określonym czasie. Skrzyżowanie dróg, i tak dalej. Podejmujesz decyzję i skręcasz w lewo. Podejmujesz inną, skręcasz w prawo i trafiasz zupełnie gdzie indziej.”

„Ja sobie sam wezmę twoje wytłumaczenie - odpowiedział Western - ściągaj kubrak! Obiję cię tak, ty półgłówku, jak jeszcześ nigdy w życiu nie był obity!
Tu wybuchnął wymyślaniem, nie szczędząc wyrażeń, które uchodzą tylko między dwoma wiejskimi szlachcicami o odmiennej opinii. Przytaczał często miano pewnej części ciała, które zazwyczaj pojawia się we wszelkich konwersacjach wśród niższych sfer angielskiej szlachty, na wyścigach, w czasie walk kogutów i w innych publicznych miejscach spotkań. Podobne aluzje są również często przytaczane w formie żartu, który, moim zdaniem, jest zazwyczaj błędnie interpretowany. W rzeczywistości dowcip polega na tym, iż radzisz przeciwnikowi, aby pocałował ciebie w d… za to, że zagroziłeś kopnięciem go w d…, bo zaobserwowałem z całą pewnością, że nikt nigdy nie proponuje, żebyś ty go kopnął, ani nie występuje z propozycją pocałowania ciebie w omawianą część ciała.
Może również wydać się zdumiewające, iż pomimo wielu tysięcy uprzejmych zaproszeń tego rodzaju, które musiał słyszeć każdy, kto przestawał z wiejską szlachtą, nikt - o ile wiem - nie był ani razu świadkiem, aby owo życzenie było spełnione - wyraźny przykład prowincjonalnego braku grzeczności, bo w miastach jest to powszechnie spotykaną ceremonią, którą najelegantsi panowie odprawiają codziennie w stosunku do swoich zwierzchników, wcale nawet o to nie proszeni.

Tom Jones, t. 1, s. 297.”

„Oto ja wobec wszystkich człowiek przy zdrowych zmysłach
Znający życie i śmierć to co żyjący znać może
Który poznałem cierpienia i radości miłości
Który potrafiłem niekiedy narzucać swoje myśli
Znający wiele języków
Który niemało podróżowałem
Ja co widziałem wojnę w Artylerii i Piechocie
Raniony w głowę z czaszką trepanowaną pod chloroformem
Który straciłem najlepszych przyjaciół w straszliwej bitwie
Wiem o starym i nowym ile poszczególny człowiek może o tym wiedzieć
I nie dbając dzisiaj o tę wojnę
Między nami i dla nas przyjaciele moi
Rozstrzygam ten długi spór tradycji i wynalazczości
Porządku i Przygody

Wy których usta są na podobieństwo ust Boga
Usta które są samym porządkiem
Bądźcie wyrozumiali kiedy nas porównujecie
Z tymi co byli doskonałością porządku
Nas którzy wszędzie wietrzymy przygodę

Nie jesteśmy waszymi wrogami
Chcemy wam dać rozległe i dziwne dziedziny
Gdzie kwiat tajemniczości prosi chętnych o zerwanie
Są tam nowe ognie kolory nigdy nie widziane
Tysiąc nic nie ważących fantazmów
Którym trzeba nadać realność
Chcemy wykryć dobroć niezmierzoną krainę gdzie wszystko milknie
Jest również czas który można ścigać albo zawrócić
Litości dla nas walczących zawsze na krańcach
Bezkresu i przyszłości
Litości dla naszych błędów litości dla naszych grzechów

Oto i lato pora gwałtowna nastała
I młodość moja zgasła jak podmuch wiosenny
O słońce to już zbliża się Rozum płomienny
I czekam
Aż za urodą którą na koniec przybrała
Abym kochał ją miłą i szlachetną pójdę
Nadchodzi i z daleka
Przyciąga mnie jak siłą stali magnetycznej
Ma postać prześlicznej
Rudej

Jej włosy ze złota tak jasno
Świecące się nigdy nie zgasną
Jak ognie pyszniące się będą
Śród róż herbacianych co więdną

Ale śmiejcie się śmiejcie się ze mnie
Ludzie zewsząd ludzie tutejsi
Bo tyle jest rzeczy których wam nie śmiem powiedzieć
Tyle jest rzeczy których nie dacie mi powiedzieć
Zlitujcie się nade mną”

„Głos mu się załamał i zaczął ze łzami w oczach mówić, że życie - chłopcy - to chłód, ból, oszustwa, kłamstwa i bełkot. Weźmy choćby coś takiego jak rewolucja, na którą czekał od czasów strajku robotników drogowych w Pajali w 1931 roku. Kiedy, do cholery, wybuchnie, może czasem ktoś ją ostatnio widział w okolicy, co? Tylko raz zabłysła nadzieja, gdy jechał do Kolari na zakupy i w mrowiu klientów w Valinta Friberg mignął mu Józef Stalin ze sklepowym wózkiem pełnym mięsa. Ale w tych stronach najwyraźniej nie miał nic do załatwienia.”

„To jedna z tych chwil, kiedy barwy się rozpadają, a życie szarzeje w bezsilnych dłoniach. Mistyczny odpływ. Bezdźwięczna cezura między oddechami. Ukąszenie czasu, który powoli pożera serce.”

„Czasem musimy zadać cios pierwsi, zanim inni go nam zadadzą.”

„Szczerszy niż większość ludzi, wyznaję bez ogródek, jakie były sekretne przyczyny tego błogostanu: ten spokój, tak sprzyjający pracom i ćwiczeniom umysłu, wydaje mi się jednym z najpiękniejszych skutków miłości. I dziwię się, że te radości tak niepewne, tak rzadko doskonałe w trakcie ludzkiego życia, pod jakąkolwiek formą szukalibyśmy ich albo je otrzymali; są traktowane tak podejrzliwie przez domniemanych mędrców, że boją się przywyknięcia do nich i ich nadmiaru zamiast się bać ich braku i utraty, że marnują na dręczenie własnych zmysłów czas, który by lepiej zużyli równoważąc i upiększając swoje dusze.”

„Los lubi chodzić krętymi drogami. Obwiniamy go w pierwszej chwili, że skłamał, z czasem zaś okazuje się, że mówił prawdę.”

„Olga obróciła spojrzenie o parę stopni w bok i nagle dostrzegła Jeda, stojącego nieruchomo w tłumie gości. Czasem kilka sekund wystarcza, aby nie tyle zdecydować o całym życiu, ile określić charakter jego głównego kierunku.”

„[Zwierzęta] miały zbyt mało wolnego czasu, aby się zastanawiać nad podobnymi sprawami.”

„Zastanawiałem się czasem, czy moja twórczość nie jest aby adresowana do idiotów? Nie żebym na to mógł cokolwiek poradzić…”

„… wszystko jest stratą czasu, chyba że człowiek pieprzy się w najlepsze, tworzy w najlepsze, ma się jak najlepiej albo zmierza w kierunku ułudy pod tytułem miłość i szczęście. Wszyscy kończymy w gnojówce porażki - czy nazwiemy to śmiercią czy błędem.”

„Patrik zrozumiał, że trzeba pożegnać się z marzeniami. Oczywiście potem kochał się w innych, a kiedy żenił się z Karin, był nawet przekonany, że dożyje z nią późnej starości. Mimo to gdzieś z tyłu głowy zawsze kołatała mu się myśl o Erice. Czasem ta myśl była nieobecna przez wiele miesięcy, a czasem wracała po kilka razy dziennie.”

„Potrafił nawet - w przeciwieństwie do większości znanych Rincewindowi bohaterów - używać słów dłuższych niż dwusylabowe… jeśli dało mu się dość czasu i podpowiedziało raz czy dwa.”

„(…) niepotrzebna pochwała wiodła z czasem tylko do przesadzonych planów na przyszłość i bankructwa.”

„Skoro tylko kot doprowadzony został do komisariatu, stwierdzono tam, że rzeczony obywatel intensywnie wonieje spirytusem, w związku z czym jego zeznań nie przyjęto za dobrą monetę. Tymczasem staruszka, dowiedziawszy się od sąsiadów, że jej kota przymknęli, popędziła do komisariatu i zdążyła na czas. Wystawiła kotu jak najpochlebniejsze świadectwo, zeznała, że zna go od pięciu lat, od małego kociaka, że ręczy za niego jak za samą siebie, udowodniła, że nigdy jeszcze się nie zdarzyło, by przyłapano go na czymś zdrożnym, oraz że nigdy nie wyjeżdżał do Moskwy. W Armawirze się urodził, tu się wychował, tu się kształcił w łowach na myszy.
Kot został uwolniony z więzów i zwrócony właścicielce, acz, co prawda, ciężko doświadczony przez los – przekonał się bowiem na własnej skórze, co to znaczy fałszywe posądzenie i oszczerstwo.”

„Drugą przyczyną szaleństwa były rozmyślania. Ojciec prosił mnie usilnie, bym nie zaczął myśleć zbyt dużo, najlepiej jedynie o tym, co najpotrzebniejsze, ponieważ rozmyślanie było złym nawykiem, który z upływem lat tylko się pogłębi, im więcej czasu się mu poświęcało.”

„Krzyknąłem, że nie jestem ani pisarz, ani członek czegokolwiek, ani metafizyk, czy eseista, że jestem ja, wolny, swobodny, żyjący… Ach, tak, odrzekli, jesteś więc egzystencjalistą.

Ale nagość moja, transoceaniczna, stamtąd, z pampy, nagość, która była mi potrzebna do miłości mojej z Argentyną (wbrew memu wiekowi!) nie pozwalał mi nie być z nimi obnażającym. Wytworzyła się nieprzyzwoitość. Z jakimż zażenowaniem te tuzy przyjmowały mój wzrok namiętnie naiwny, dobierający się do nich poprzez ubranie… śmiertelna dyskrecja, dyskretna melancholia, zgaszenie taktowne, odpowiadały mojemu żądaniu stamtąd, z peryferii świata, z ojczyzny Indian. Ubrani od stóp do głowy, opatuleni, choć maj przecież, z twarzami wystylizowanymi przez fryzjerów… a każdy miał w kieszonce mały posążek, zupełnie nagi, by mu się przypatrywać okiem znawcy. Panuje skromność i rozwaga. Nikt nie narzuca się nikomu. Każdy robi swoje. Produkują i funkcjonują. Kultura i cywilizacja. Uwięzieni w stroju, ledwie się mogą ruszać, podobni do owadów posmarowanych czymś lepkim. Kiedy zacząłem zdejmować spodnie powstał popłoch, dawaj drała drzwiami i oknami. Pozostałem sam. Nikogo nie było w restauracji, nawet kucharze uciekli… dopierom wtedy się spostrzegł, że co to, na Boga, co robię, co ze mną… i skrzywiony stałem z nogawką jedną na nodze, drugą w ręku.

Wtem Kot wchodzi z ulicy i widząc mnie tak stojącego pyta ze zdumieniem: - Co ty, zwariowałeś? Mnie wstyd i chłodno, odpowiadam, że tak trochę zacząłem się obnażać, a wszystko uciekło. Mówi: - Oszalałeś, tobie się w głowie pomieszało, gdzie by tu kto się twojej nagości przestraszył, przecie na całym świecie nie znajdziesz takiego zdzierania szat, jak tutaj… czekaj, na królików trafiłeś, ale ja ci sproszę lwów takich, że choćbyś goły na stole tańczył, ani mrugną! Stanął tedy zakład między nami, zakład szlachecki i polski (bo ja z Kotem nie po argentyńsku a po polsku się czułem, bo tę babkę wspólną mieliśmy), i nie dzisiejszy, chyba tak z końca zeszłego stulecia. No, dobra! Sprosił kogo trzeba, intelekty najbrutalniej obnażające, ja nic, aż kiedy już do wetów przyszło, zaczynam portki zdejmować. Zwiali, grzecznie przeprosiwszy, że niby czas na nich! Więc Leonor Fini i Kot do mnie mówią: - Jakże to, nie może być żeby oni się przestraszyli, przecie intelekty wyspecjalizowane w tym mają! Mnie ciężko bardzo i źle na duszy, smutek mnie zżera, mało brakowało a byłbym się gorzko rozpłakał, ale mówię: - Cała rzecz w tym, że oni, uważacie, nawet rozbieraniem się ubierają i nagość to u nich tylko jedna para pantalonów więcej. Ale jak ja tak zwyczajni portki spuściłem, to ich zemgliło, a głównie dlatego, żem nie robił tego wedle Prousta, ani a la Jean Jacques Rousseau, ani wedle Montaigne'a czy w sensie egzystencjalnej psychoanalizy, tylko ot tak sobie, byle zdjąć.”

„Wśród lęku i podejrzeń,
z zamętem w myślach, z trwogą w oczach,
rozpaczliwie szukamy jakichkolwiek sposobów,
aby uniknąć oczywistej grozy,
która jest tuż przed nami.
A jednak się mylimy: nie ma jej na drodze.
Wieści kłamały
(a może ich nie było albośmy ich nie pojęli).
Zupełnie inna klęska, nigdy nie przeczuwana,
nagle jak burza na nas spada
i nie przygotowanych — a czasu już brak — zagarnia.”

„Ale moje myślenie stało się już od dawna straszliwie niekonsekwentną formą bólu głowy, formą bólu, który sporadycznie pojawia się tu i tam, gdy człowiek całą swoją naturę wysila przez dłuższy czas ponad miarę, oczywiście choroba umysłowa, którą muszę określić jako zdecydowane przeciwieństwo tępoty.”

„Ja nie oglądam telewizji, nie szukam specjalnie wiadomości o tym, co się w Polsce ostatnio dzieje. A dzieje się głównie polityka, która zubaża nam świat. Nie jest warta uwagi. Nie może wypełniać każdego dnia i wszystkich gazet, bo to jest horror umysłowy. Cały czas te same twarze, które mówią to samo, głupio najczęściej. Ja się na to nie godzę. Życie jest ciekawsze, potężniejsze, bardziej przejmujące niż to, co oni opowiadają. Tęsknię za ich kompletną nieobecnością, tak jak w krajach skandynawskich. Są, ale ich nie ma.”

„Wymarzone, ukochane głosy
tych, co umarli, albo tych, co dla nas
tak są straceni, jak umarli.

Czasem do nas przemawiają w snach
czasem je w zadumaniu słyszy umysł.

A z ich brzmieniem powraca na chwilę
dźwięki najpierwszej naszego życia poezji,
jak muzyka, która nocą, gdzieś w dali, dogasa.”

„Śmierć często przychodzi szybko, ludzie nie powinni czekać do ostatniej chwili, żeby poznać Boga. Może im nie starczyć czasu.”

„Kiedy byliście mali, być może ktoś wam czytał banalną bajeczkę - słowo "banalną" znaczy tutaj: "niewartą czytania" - o chłopczyku, który wywoływał wilka z lasu. Bohaterem tej bajeczki jest mały męczydusza, który krzyczy "Wilk! Wilk!", chociaż wilka nie ma w pobliżu, i za każdym razem łatwowierni wieśniacy pędzą mu na pomoc, aby przekonać się, że to był tylko żart. Ale raz chłopczyk krzyknął "Wilk! Wilk!" wcale nie dla żartu - tylko nikt mu już nie przybiegł na pomoc. Wilk zjadł dowcipnisia, i na tym, Bogu dzięki, bajeczka się kończy.
Morał z niej płynie oczywisty: "Nie osiedlaj się tam, gdzie wilki hasają na wolności" - chociaż ten, kto wam czytał tę bajeczkę, na pewno twierdzi, że jej morał brzmi: nie kłam, bo pożałujesz. Byłby to strasznie głupi morał, ponieważ wszyscy wiemy, że kłamstwo bywa czasem nie tylko pożyteczne, ale i wskazane.”

„Skoro nie mam nadziei, bym jeszcze powrócił
Skoro nie mam nadziei
Skoro nie mam nadziei, bym wrócił
Do pożądania zalet innych ludzi
Nie usiłuję walczyć o te sprawy
(Po cóż ma stary orzeł rozpościerać skrzydła?)
Po cóż bym opłakiwał
Miniona chwałę zwykłego królestwa?

Skoro nie mam nadziei, abym jeszcze zaznał
Niepewnej chwały określonej chwili
Skoro nie sądzę
Skoro wiem, że nie zaznam
Prawdziwej mocy, która przemija
Skoro nie mogę pić
Skąd piją kwiaty drzew i źródła rzek, bo nic tam już nie ma

Skoro wiem, że czas jest zawsze czasem,
A miejsce zawsze i jedynie miejscem,
A co się dzieje, to się dzieje tylko jeden raz
I tylko w jednym miejscu,
Cieszę się, że jest tak jak jest
Wyrzekam się uwielbianej twarzy
I wyrzekam się głosu
Skoro nie mogę mieć nadziei, bym jeszcze powrócił
Raduję się, że mam coś stworzyć
Co sprawiałoby radość

I modlę się do Boga o litość nad nami
I modlę się, bym mógł zapomnieć
O sprawach, które ważę w sobie zbyt przytomnie,
Zbytnio roztrząsam
Skoro nie mam nadziei, bym jeszcze powrócił
Niech mówią za mnie te słowa
Bo co się stało, już się nie stanie
Niech sąd nad nami nie będzie zbyt srogi

Skoro już skrzydła nie niosą mnie w przestrzeń,
Tylko z wysiłkiem biją powietrze
Teraz już próżne, doszczętnie jałowe,
Próżniejsze i bardziej jałowe niż wola,
Ucz nas jak troszczyć się i jak nie troszczyć
Ucz nas cichości.

Módl się z nami grzesznymi teraz i w godzinę śmierci naszej
Módl się za nami teraz i w godzinę śmierci naszej.”

„Dla much. Muchy składają jaja, z jaj wylęgają się larwy. Larwy zjadają bogatą w składniki pokarmowe pożywkę, następnie migrują. Opuszczają ciało w składnym szyku, w zwartym pochodzie, który podąża zawsze na południe. Czasem na południowy wschód lub południowy zachód, ale nigdy na północ. Nikt nie wie dlaczego.”

„Dobrze wiemy, że odzwyczajenie się i przyzwyczajenie do czegos nowego jest jedynym środkiem, który utrzymuje nasze życie, odświeża nasz zmysł czasu -- jedynym, dzięki któremu możemy odmłodzić, wzmocnić, zwolnić nasze przeżywanie czasu i tym samym odnowić nasze poczucie życia w ogóle.”

„Jednak kiedy udaje się w uczciwą podróż w głąb siebie, zmuszony jest stwierdzić, że jest tam tak mroczno, iż nie bardzo wiadomo, gdzie człowiek trafił… Można tak dla zabicia czasu, ale ten ucieka na sam nasz widok.”

„Czasem bywa tak, że podziwiamy, bośmy przyzwyczaili się podziwiać, a także dlatego, że nie chcemy popsuć sobie parady. Bywa też, że podziwiamy przez delikatność, aby nie robić przykrości. Na wszelki wypadek doradzam: uderzmy w nich mocno aby zobaczyć, czy się nie przewrócą.”

„Imię moje: Izmael. Przed kilku laty — mniejsza o ścisłość jak dawno temu — mając niewiele czy też nie mając wcale pieniędzy w sakiewce, a nie widząc nic szczególnego, co by mnie interesowało na lądzie, pomyślałem sobie, że pożegluję nieco po morzach i obejrzę wodną część świata. Taki mam właśnie sposób odpędzania splinu i regulowania krwiobiegu. Gdy tylko stwierdzę, że usta wykrzywiają mi się ponuro, gdy tylko do duszy mej zawita wilgotny, dżdżysty listopad, gdy złapię się na tym, że mimowolnie przystaję przed składami trumien albo podążam za każdym napotkanym pogrzebem, a w szczególności, gdy moja hipochondria tak mnie opanuje, iż potrzeba mi silnych zasad moralnych, by się powstrzymać od rozmyślnego wyjścia na ulicę i metodyczmego strącania ludziom z głów kapeluszy — wtedy uznaję, że już wielki czas udać się na morze jak najrychlej. To jest moja namiastka pistoletu i kuli. Katon z filozoficzną oracją rzuca się na ostrze swego miecza; ja spokojnie siadam na okręt. Nie ma w tym nic zdumiewającego. Gdyby tylko zdawano sobie z tego sprawę, okazałoby się, że niemal wszyscy ludzie, każdy na swój sposób, w takiej czy innej chwili, żywią wobec oceanu niemal te same co ja uczucia.”

„Ciemność i czas - lekkie, niewidzialne substancje, które obnażają ludzką kruchość. Umysł jest tylko płomykiem zapałki na wietrze. Dusza ze strachu przed mrokiem wtula się w ciało, a ono swoje istnienie stwierdza dotykając własnej skóry.”

„Czy czujesz kiedykolwiek, że całe Twoje życie jest bezużyteczne - przemija we śnie, w który co jakiś czas przychodzą i bodą te brutalne bizony?”

„Twoja niezwykła męska uroda zawsze działała na mnie w ten sam sposób. Był to rodzaj podziwu. Gdybym mogła, patrzyłabym na Ciebie, cały czas bym na Ciebie patrzyła. Oglądałabym Twoją twarz we fragmentach. Zachwyt nad Tobą był jednocześnie zachwytem nad moim uczuciem do Ciebie. Istniało dla mnie coś takiego jak fenomen życia, fenomen muzyki i fenomen miłości, a więc Ty też stawałeś się kimś wyjątkowym, zadziwiającym, bo przecież byłeś moją miłością…”

„W czasie prowadzonych przeze mnie kursów spotkałem się z osobami, które faktycznie nauczyły się całej tabeli na pamięć. Normalnie pomyślałbym, że to chore, gdyby nie fakt, że sam należę do tego grona.”

„Jestem pewny, że w Albert Hall, w czasie mowy lorda Salisbury'ego, nie było dziewięcioletniego Adolfa Hitlera. Nie musiał tam być. Wszystko to wiedział. Powietrze, którym on i ludzie żyjący w latach jego dzieciństwa na Zachodzie oddychali, było nasycone przeświadczeniem, że imperializm jest biologicznie koniecznym procesem który zgodnie z prawami natury prowadzi do nieuniknionej zagłady ras niższych. To przekonanie kosztowało miliony istnień ludzkich, zanim Hitler wniósł w ten proces swój bardzo osobisty wkład.”

„- Wiesz, Tsukuru – głos Eri wydobywał się spomiędzy jej palców. - Mam do ciebie prośbę.
- Jaką?
- Czy mógłbyś mnie przytulić?
Tsukuru pomógł jej wstać i objął ją. Dwie duże piersi przylgnęły do niego jak jakiś dowód. Na plecach czuł ciepło jej dłoni. Miękki, mokry policzek dotknął jej szyi.
- Myślę, że już nigdy nie będę mogła wrócić do Japonii – wyszeptała. Jej ciepły, wilgotny oddech musnął jego ucho. - Bo wszystko by mi przypominało Yuzu. I nasze…
Tsukuru nic nie powiedział, tylko mocniej ją objął.
Stali tak objęci, prawdopodobnie widoczni przez otwarte okno. Ktoś mógł tamtędy przechodzić. Edvard z dziećmi mógł w każdej chwili wrócić. Ale takie rzeczy nie miały znaczenia. Niech ludzie sobie myślą, co chcą. Musieli się tu teraz obejmować ze wszystkich sił. Musieli się zbliżyć i razem odegnać długi cień złego ducha. Prawdopodobnie Tsukuru po to tu przyjechał.
Bardzo długo – ile to mogło trwać? - stali tak blisko siebie. Biała firanka nadal nieregularnie kołysała się na wietrze, policzki Eri nadal były mokre, a Alfred Brendel nadal grał utwory z "Roku drugiego. Włochy: Sonet Petrarki nr 47" i "Sonet Petrarki nr 104". Tsukuru dokładnie je wszystkie pamiętał. Mógłby je zanucić z pamięci. Po raz pierwszy zdał sobie sprawę, jak głęboko wsłuchiwał się w nie sercem.
Nic więcej nie mówili. Słowa nie miały mocy. Jak tancerze, którzy przestali się poruszać, stali tylko cicho objęci, poddając się nurtowi czasu. Był to czas, w którym mieszały się przeszłość, teraźniejszość i prawdopodobnie także trochę przyszłości. Między ich ciałami nie było luk, jej ciepły oddech w regularnych odstępach owiewał jej szyję. Tsukuru zamknął oczy i poddając się brzmieniu muzyki, wsłuchiwał się w odgłos bicia serca Eri, który nakładał się na stukot małej łódki uderzającej o pomost.”

„Czas pojawia się w wyniku naszego działania, a znika, kiedy go zaniechamy albo w ogóle nie podejmiemy. Jest to materia, która pod naszym wpływem może zawsze ożyć, ale popadnie w stan hibernacji i nawet niebytu, jeżeli nie udzielimy jej naszej energii. Czas jest istnością bierną, pasywną i przede wszystkim – zależną od człowieka.”

„Ku tej idei - że taniec stwarza muzykę - parła ludzkość wszystkimi drogami swoimi, ona stała się natchnieniem i metą mojego czasu, ku niej i ja dążyłem po spirali, coraz ciaśniejsze zataczając kręgi. Ale w tejże chwili zostałem unicestwiony. Gdyż zdałem sobie sprawę, że myśl tę myślę jedynie dla jej patosu!”

„Chcę ci wyznać tajemnicę Czas jest tobą
Czas jest kobietą Jest osobą
Pochlebioną gdy się pada na kolana
U jej stóp czas jak suknia rozpinana
Czas jak nie kończąca się włosów fala
Rozczesywana bez końca
Czas jak lustro co się w oddechu rozjaśnia i zmącą
O świcie kiedy się budzę czas jak ty śpiąca czas jak ty
Jak nóż przebijający mi gardło Ach czy nazwę nareszcie
Tę udrękę czasu który nie odpływa tę udrękę
Czasu zatrzymanego jak krew w naczyniu krwionośnym
To gorsze niż pragnienie nigdy nie spełnione niż nienasycenie
Oczu kiedy przechodzisz przez pokój i drżę z obawy
By nie prysło urzeczenie
To jeszcze gorsze niż przeczuwać cię obcą
W ucieczce
Z myślami gdzie indziej z innym już stuleciem w duszy
Mój Boże jakie ciężkie są słowa I tak być musi
Moja miłości ponad rozkoszami miłości nieprzystępna dziś dla zagrożeń
Bijąca w mojej skroni mój pulsujący zegarze
Kiedy wstrzymujesz oddech duszę się
W moim tętnie waha się i przystaje twój krok

Chcę ci wyznać tajemnicę Każde słowo
Na mych wargach jest nędzarką która żebrze
Utrapieniem dla twych dłoni czymś co gaśnie pod twym wzrokiem
Więc powtarzam że cię kocham bo mnie zwodzi
Kryształ frazy nie dość jasny by zawisnąć na twej szyi
Wybacz mowę pospolitą Ona jest
Czystą wodą która przykro syczy w ogniu
Chcę ci wyznać tajemnicę Nie potrafię
Opowiedzieć ci o czasie który ciebie przypomina
I o tobie nie potrafię ja jedynie tak udaję
Jak ci którzy bardzo długo stoją na peronie dworca
I machają jeszcze dłonią choć pociągi odjechały
Aż im słabnie przegub ręki pod ciężarem nowej łzy

Chcę ci wyznać tajemnicę Ja się boję
Ciebie tego co wieczorem każe podejść ci do okien
Twoich gestów i słów jakich nie wymawia się zazwyczaj
Powolnego i szybkiego czasu boję się i ciebie
Chcę ci wyznać tajemnicę Zamknij drzwi
Łatwiej umrzeć jest niż kochać i dlatego
Życie moje znieść umiałem
Moja miłości”

„Było rzeczą wręcz niepożądaną, aby prole mieli zdecydowane poglądy polityczne. Wymagano od nich jedynie prymitywnego patriotyzmu, do którego można się było odwołać narzucając im wydłużony czas pracy lub zmniejszone racje żywnościowe. I nawet gdy wyrażali niezadowolenie, co się czasami zdarzało, nie prowadziło to do niczego, ponieważ żyli w nieświadomości politycznej i koncentrowali się wyłącznie na drobnych, pojedynczych bolączkach. Większe zło i jego przejawy niezmiennie umykały ich uwadze.”

„Ja sam jestem chłopcem leniwym, dość prymitywnym i bardzo mało mam tego, co się nazywa inteligencją. Skończenie prawa zabiło we mnie umiejętność chłonięcia wiedzy w jakiejkolwiek bardziej zracjonalizowanej formie. Trzeba będzie się z tego leczyć. Moja 'prostość' czasem mnie drażni. Pocieszam się, że bogactwo i skomplikowanie bywają często po prostu kabotynizmem i neurastenią i że to mnie jeszcze czeka, a także, że już było.”