Thomas Stearns Eliot cytaty

„Świat jest pełen niesprawiedliwości. Bankier może napisać zły poemat i nic. A niech tylko poeta spróbuje wypisać zły czek.“

—  Thomas Stearns Eliot

„Nieskończone koło myśli i czynu,
Nieskończona odkrywczość i eksperyment bez końca
Przynoszą wiedzę ruchu, lecz nie spokój…
Gdzie jest mądrość utracona w wiedzy?
Gdzie wiedza utracona wśród informacji?“

—  Thomas Stearns Eliot

Źródło: Choruses from the Rock

„Niedojrzali poeci imitują, dojrzali kradną.“

—  Thomas Stearns Eliot

Immature poets imitate, mature poets steal. (ang.)

„Połowa zła na tym świecie wynika stąd, że ktoś chce się czuć ważnym.“

—  Thomas Stearns Eliot

„I tak właśnie kończy się świat. Nie hukiem a skomleniem.“

—  Thomas Stearns Eliot

Źródło: Wydrążeni ludzie

„Tylko ci, którzy ryzykują pójście za daleko dowiedzą się jak daleko można dojść.“

—  Thomas Stearns Eliot

Only those who will risk going too far can possibly find out how far one can go. (ang.)

„Tu nie ma wody tu jest tylko skała
Skała bez wody i piaszczysta droga
Droga wijąca się wśród gór nad nami
Między skałami głazami bez wody
Gdyby tu była woda stanąłbym i pił
Lecz pośród skał nie można myśleć ani stać
Suchy jest pot a stopy grzęzną w piachu
Gdyby tu woda spływała ze skał
Martwa jest paszcza gór spróchniałe zęby pluć nie mogą
Tutaj nie można usiąść leżeć ani stać
I ciszy nawet nie ma w górach
Tylko bezpłodny suchy grzmot bez deszczu
I samotności nawet nie ma w górach
Tylko posępne czerwone twarze - drwią i szydzą
W drzwiach lepianek z popękanej gliny
Gdyby tu była woda
A nie skała
Gdyby tu była skała
Ale i woda
I woda
Źródło
Sadzawka wśród skał
Gdyby tu był chociażby wody dźwięk
A nie cykada
I śpiew suchych traw
Ale na skale wody dźwięk
Gdzie drozd-pustelnik śpiewa pośród sosen
Krop kap krop kap kap kap kap
Ale tu nie ma wody

Kim jest ten trzeci, który zawsze idzie obok ciebie?
Gdy liczę nas, jesteśmy tylko ty i ja
Lecz gdy spoglądam przed siebie w biel drogi
Zawsze ktoś jeszcze idzie obok ciebie,
Stąpa spowity płaszczem brunatnym, w kapturze
Nie wiem czy jest to kobieta czy mąż
- Kim jest ten, który idzie po twej drugiej stronie?

Co to za dźwięki wysoko w powietrzu
Pomruk matczynych lamentów
Co to za hordy w kapturach, jak roje
Na bezkresnych równinach, utykają na spękanej ziemi
Otoczonej jedynie płaskim horyzontem
Co to za miasto nad łańcuchem gór
Pęka i zrasta się i rozpryskuje - w fioletowym wietrze
Walące się wieże
Jeruzalem Ateny Aleksandria
Wiedeń Londyn
Nierzeczywiste“

—  Thomas Stearns Eliot

The Wasteland, Prufrock and Other Poems

„Skoro nie mam nadziei, bym jeszcze powrócił
Skoro nie mam nadziei
Skoro nie mam nadziei, bym wrócił
Do pożądania zalet innych ludzi
Nie usiłuję walczyć o te sprawy
(Po cóż ma stary orzeł rozpościerać skrzydła?)
Po cóż bym opłakiwał
Miniona chwałę zwykłego królestwa?

Skoro nie mam nadziei, abym jeszcze zaznał
Niepewnej chwały określonej chwili
Skoro nie sądzę
Skoro wiem, że nie zaznam
Prawdziwej mocy, która przemija
Skoro nie mogę pić
Skąd piją kwiaty drzew i źródła rzek, bo nic tam już nie ma

Skoro wiem, że czas jest zawsze czasem,
A miejsce zawsze i jedynie miejscem,
A co się dzieje, to się dzieje tylko jeden raz
I tylko w jednym miejscu,
Cieszę się, że jest tak jak jest
Wyrzekam się uwielbianej twarzy
I wyrzekam się głosu
Skoro nie mogę mieć nadziei, bym jeszcze powrócił
Raduję się, że mam coś stworzyć
Co sprawiałoby radość

I modlę się do Boga o litość nad nami
I modlę się, bym mógł zapomnieć
O sprawach, które ważę w sobie zbyt przytomnie,
Zbytnio roztrząsam
Skoro nie mam nadziei, bym jeszcze powrócił
Niech mówią za mnie te słowa
Bo co się stało, już się nie stanie
Niech sąd nad nami nie będzie zbyt srogi

Skoro już skrzydła nie niosą mnie w przestrzeń,
Tylko z wysiłkiem biją powietrze
Teraz już próżne, doszczętnie jałowe,
Próżniejsze i bardziej jałowe niż wola,
Ucz nas jak troszczyć się i jak nie troszczyć
Ucz nas cichości.

Módl się z nami grzesznymi teraz i w godzinę śmierci naszej
Módl się za nami teraz i w godzinę śmierci naszej.“

—  Thomas Stearns Eliot

„Przebłysk własnej wielkości ujrzałem na chwilę
I ujrzałem jak odwieczny sługa z chichotem podaje mi płaszcz
I, krótko mówiąc, mocno się przeraziłem.“

—  Thomas Stearns Eliot

I have seen the moment of my greatness flicker,
And I have seen the eternal Footman hold my coat, and snicker
And in short, I was afraid. (ang.)
Źródło: Prufrock and Other Observations [w:] Wybór poezji, tłum. W. Dulęba, Wrocław 1990, s. 7.

„Skrucha wypływa z poznania prawdy.“

—  Thomas Stearns Eliot

„W minucie znajdzie się czas,
By postanowić i sprostować
To, co minuta odmieni.“

—  Thomas Stearns Eliot

In a minute there is time
For decisions and revisions which a minute will reverse. (ang.)
Źródło: Prufrock and Other Observations [w:] Wybór poezji, tłum. W. Dulęba, Wrocław 1990, s. 5.

„Najokrutniejszy miesiąc to kwiecień. Wywodzi z nieżywej ziemi łodygi bzu, miesza pamięć i pożądanie, podnieca gnuśne korzenie sypiąc ciepły deszcz.“

—  Thomas Stearns Eliot, książka Ziemia jałowa

Źródło: Ziemia jałowa

„Sztuka żyje z przymusu, a umiera od wolności.“

—  Thomas Stearns Eliot

„Powiecie, żem jest wariat, lecz przysiąc jestem gotów:
Porządny kot nie mniej niż trzy imiona ma (…)
Gdyś czasem spostrzegł, że w głębokiej medytacji
Twój albo inny kot w dal patrzy w zamyśleniu
To wiedz: ta kontemplacja jest z jednej zawsze racji:
On myśli, myśli, myśli, myśli o Tamtym swym Imieniu,
O swym zmyślnym, wymyślnym, przemyślnym, Niedomyślnym,
Utajonym, niedosięgłym, najbardziej własnym Imieniu.“

—  Thomas Stearns Eliot

Źródło: Jake Page, Jak koty widzą świat i ludzi?, tłum. A. Nowicki, wyd. Bellona, Warszawa 2010, s. 23.

„Czas teraźniejszy i czas przeszły
Są być może razem w czasie przyszłym,
A czas przyszły zawiera się w czasie przeszłym.
(…) To, co być mogło, jest abstrakcją,
Pozostającą nieustanną możliwością
Jedynie w świecie spekulacji.
To, co być mogło i to, co było,
Zmierza ku jednemu końcowi, który jest zawsze teraz.“

—  Thomas Stearns Eliot

Źródło: Spalony Norton

„Piekło to jesteśmy my sami.“

—  Thomas Stearns Eliot

Źródło: Melania Sobańska-Bondaruk, Stanisław Bogusław Lenard (oprac.), Wiek XX w źródłach, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002, ISBN 8301127104, s. 244.

„Poetry is not a turning loose of emotion, but an escape from emotion; it is not the expression of personality, but an escape from personality.“

—  T.S. Eliot, książka Tradition and the Individual Talent

Tradition and the Individual Talent (1919)
Kontekst: The bad poet is usually unconscious where he ought to be conscious, and conscious where he ought to be unconscious. Both errors tend to make him "personal." Poetry is not a turning loose of emotion, but an escape from emotion; it is not the expression of personality, but an escape from personality. But, of course, only those who have personality and emotions know what it means to want to escape from these things.

„Do I dare
Disturb the universe?
In a minute there is time
For decisions and revisions which a minute will reverse.“

—  T.S. Eliot, The Love Song of J. Alfred Prufrock

The Love Song of J. Alfred Prufrock (1915)
Kontekst: Do I dare
Disturb the universe?
In a minute there is time
For decisions and revisions which a minute will reverse.
For I have known them all already, known them all: —
Have known the evenings, mornings, afternoons,
I have measured out my life with coffee spoons;
I know the voices dying with a dying fall
Beneath the music from a farther room.

„Success is relative. It is what we make of the mess we have made of things.“

—  T.S. Eliot