Cytaty na temat nadmiar

„Milczenia nigdy nie będziesz żałował; nadmiaru mowy – często.”

„Dlaczego nie smakuje mi czysta poezja? Dlaczego? Czyż nie dla tych samych przyczyn, dla których nie smakuje mi cukier w stanie czystym? Cukier nadaje się do osładzania kawy ale nie do tego aby go jeść łyżką z talerza, jak kaszkę. W poezji czystej, wierszowanej, nadmiar męczy; nadmiar poezji, nadmiar poetycznych słów, nadmiar metafor, nadmiar sublimacji, nadmiar, wreszcie, kondensacji i oczyszczenia ze wszelkiego elementu antypoetyckiego, co upodabnia wiersze do chemicznego produktu.”

„Właściwa miara pewniejsza jest od nadmiaru.”

„Nadmiar wiedzy jest równie szkodliwy, jak jej brak.”

„Trochę miłości to jak trochę dobrego wina. Nadmiar jednego lub drugiego szkodzi zdrowiu.”

„Czy namiętność jest czymś złym?
„Nie, namiętność polega na nadmiarze chęci; sama zasada chcenia była człowiekowi udzielana w dobrym celu, a namiętności mogą pobudzić człowieka do wszelkich czynów; tylko ich nadużycie wywołuje zło.””

„Telewizja HBO zrobiła badania, które potwierdzają, że 60 procent społeczeństwa nie oddałoby swych zwłok nauce. Nie zdajemy sobie sprawy, że lekarz nie zdobędzie niezbędnej wiedzy, jeśli będzie się uczył na ciele, które służy studentom 30 lat i kompletnie się rozsypuje. W USA, na przykład, akademie medyczne mają nadmiar chętnych, bo ludzie rozumieją problem.”

„Przez cały okres ewolucji wydatkowania na pokaz – dóbr, usług lub ludzkiego życia – obowiązuje niezłomna zasada: jeśli ma ono rzeczywiście przynieść dobrą sławę, wydatkować należy to, co ma się w nadmiarze. Musi być ono marnotrawstwem, by przynosić zaszczyt. Konsumpcja niezbędnych środków utrzymania nie jest tytułem do chwały, chyba że w porównaniu z nędzarzami, którym nie wystarcza nawet na minimum egzystencji; wyjściowy poziom konsumpcji dla takiego porównania okazałby się jednak bardzo nędzny, a „poziom przyzwoitości” – bardzo prozaiczny i nieatrakcyjny. Pewien standard można wyznaczać również w odniesieniu do innych wartości niż bogactwo, np. w odniesieniu do poziomu moralnego lub intelektualnego, urody bądź siły fizycznej, które mogą stać się przedmiotem rywalizacji. Rywalizacja tego rodzaju jest w dzisiejszych czasach na porządku dziennym. Jednakże jest ona zwykle tak mocno powiązana z rywalizacją majątkową, że trudno odróżnić jedną od drugiej. Dotyczy to zwłaszcza estetyki i poziomu intelektualnego, bardzo często bowiem różnice intelektualne bądź estetyczne są w gruncie rzeczy tylko różnicami majątkowymi.”

„Nikt nie pytał nas, czy chcemy przyjść na świat. Dlaczego więc w sytuacjach skrajnych nie mielibyśmy sami decydować o śmierci i sposobie odejścia z ziemi? Dlaczego zmuszać kogoś do znoszenia nadmiaru cierpień?”

„Człowiek musi się wygadać, inaczej by pękł z nadmiaru tajemnic.”

„Niegdyś płodzono z przekonania bądź z przypadku, dziś – żeby dostać zasiłek. Ten nadmiar kalkulacji nie może nie zaszkodzić jakości spermatozoidów.”

„Ludzie otrzymują od natury rozmaite serca: jedni tak twarde, że uczucia zbierają się w nich jak para w kotłach metalowych, której nadmiar może je rozerwać, ale nigdy rozszerzyć; inni znowu tak elastyczne, że każde silniejsze tchnienie rozdyma je jak balony gumowe.”

„Nadmiar ambicji to choroba pychy i samouwielbienia, jej niedomiar to choroba lęku i niepełnej wartości.”

„Zanikają konflikty zastępcze, których byłem ofiarą, bo nie chciałem w nie grać. Nie ma już podziału na solidaruchów i komuchów. Podział na mohery i lemingi też przestaje być aktualny. Dziś na pierwszy plan w całej Europie wysuwa się wreszcie prawdziwy podział: na biednych i bogatych. Nierówności społeczne osiągnęły na świecie rozmiar niespotykany od lat 30. I w Polsce też wreszcie zaczynamy dyskutować o realnych problemach: pracy za grosze, stawkach minimalnych, umowach śmieciowych, nieuczciwych pracodawcach, którzy nie płacą pensji, korporacjach, które nie płacą podatków i puchną od nadmiaru gotówki.”

„Nic w nadmiarze.”

„„Przekrój”: Co sprawia, że życie jest wyjątkowe?
T. Raczek: Poczucie wolności – że mogę, chcę i umiem kształtować po swojemu.
„Przekrój”: Gdybyś był psem, kogo byś ugryzł?
T. Raczek: Ludzi w mundurach; wszystkich którzy stają przede mną nie we własnym imieniu, lecz w imieniu jakiejś władzy lub wiary, którą reprezentują. Nie ufam im.
„Przekrój”: Twoje grzechy główne?
T. Raczek: Niecierpliwość. Wieczna niesytość. Nadmiar wątpliwości. (…)
„Przekrój”: Czego powinno nie być?
T. Raczek: Wojska, polityki i religii. Wtedy okazałoby się, że jesteśmy w raju.”

„Nadmiar swobody krępuje.”

„Autyzm (…), jest skutkiem nadmiaru testosteronu, skrajnym objawem ukształtowania „zbyt męskiego” mózgu.”

„Nadmiar instynktu samozachowawczego prowadzi do samobójstwa. Zabijamy się, by nic złego nam się nie stało.”

„Mali Amerykanie cierpią na nadmiar matki i niedobór ojca.”

„Dziś jeszcze ciąży na nas pierworodny grzech szlachetczyzny. Dziś jeszcze, gdy wzbogacony niepomiernie ziemianin wyjdzie o poranku wiosennym na ganek dworu i spostrzeże, że, dajmy na to, słońce zbyt silnie przygrzewa, a w łanach pszenicy i żyta tworzą się łysiny w miejscach przypalonych, postanawia stante pede podnieść cenę „pary” zboża. Gbur wzbogacony idzie w tym wypadku ręka w rękę z dziedzicem i skwapliwie go naśladuje. Gdy tylko ta koncepcja w czyn wchodzi, co prędzej piekarz podnosi cenę chleba. Robotnik fabryczny, wskutek podwyższenia ceny chleba, żąda podwyższenia swej płacy dziennej, a skoro mu nie podwyższają, musi strajkować, ażeby mieć za co chleba kupić. Skoro zaś fabrykant, czy przedsiębiorca płacę za dzień roboczy podwyższył, natychmiast skacze cena cegły z dwudziestu tysięcy na trzydzieści tysięcy za tysiąc – i wyżej. Ktokolwiek zamierzał wznosić budowle, staje i na czas nieograniczony odkłada swój zamiar. Pęka Warszawa od nadmiaru mieszkańców, walą się stare domostwa. A ziemianin poczciwy, zgarnąwszy papierków bez liku i bez miary, nic nie buduje. W starym swym dworze, urąga na żydów i czytuje kiedy niekiedy gazetkę co reakcyjniejszą, co soczystszą w wymyślaniu na strajkujących parobków, pisaną przez najemnych chwalców starego porządku rzeczy.”

„Nadmiar wolności jest niewolnictwem, bo jeśli nie ma już władzy, a więc silni nie są ograniczani, to zgodnie z prawem pięści słabi tracą prawa. Wzrost wolności nie tylko prowadzi do niewoli, ale sam w sobie jest niewolnictwem.”

„To co wystarcza jest nadmiarem dla mądrego.”

„Urodzony do pługa – z nadmiaru Ziemi zostałem poetą.”

„Konsumpcja na pokaz dóbr najlepszej jakości jest sposobem zdobywania prestiżu przez przedstawiciela klasy próżniaczej. Im staje się bogatszy, tym trudniej mu samodzielnie podołać zadaniu i dać odpowiednie świadectwo swego dobrobytu. Zaczyna więc korzystać z pomocy przyjaciół i współzawodników, którym rozdaje wartościowe podarunki i dla których urządza kosztowne przyjęcia i zabawy. Zwyczaj rozdawania podarunków i urządzania uroczystości miał zapewne inną genezę, jednakże niezwykle wcześnie zaczął służyć owej naiwnej ostentacji i charakter ten zachował do dzisiaj. Jest ona racją istnienia tego obyczaju o bardzo długiej tradycji. Niezwykle kosztowne zabawy, takie jak potlacz lub wielkie przyjęcie, szczególnie dobrze pełnią tę funkcję: rywal staje się jednocześnie środkiem do osiągnięcia nad nim zwycięstwa; gość konsumuje w zastępstwie swego gospodarza, będąc jednocześnie świadkiem konsumowania nadmiaru dóbr, z którym sam gospodarz nie dał sobie rady, a jednocześnie ma okazję stwierdzić znakomite opanowanie przez gospodarza przepisów etykiety.”

„Chwilowym tylko rozwiązaniem jest wtłoczenie internetowego nadmiaru do rubryki „twórców i treści amatorskich” i wyjęcie ich poza nawias „profesjonalnej kultury”. Amatorzy zaczną się w końcu dopominać o swoje prawa.”

„Wsiada do auta i rusza wściekle, jak jeden z wielu dręczonych nadmiarem testosteronu biedaków, którzy zużywają gumy samochodowe w zastępie lateksowych.”

„Wszystko źle lub w nadmiarze stosowane jest albo niebezpieczne, albo niezdrowe, albo przynajmniej tuczące. Z polityką historyczną wiążą się dwa zasadnicze niebezpieczeństwa. Pierwsze – to uznać, że taka sfera nie istnieje, że wszystko się dzieje w sposób naturalny, że historycy zajmują się historią, a politycy polityką. Drugie – uznać, że polityka historyczna jest przeciwieństwem prawdy historycznej. Z pewnością właściwie prowadzona polityka historyczna demokratycznego państwa nie może ignorować pojęcia prawdy historycznej, musi pozostawać w ścisłej z nią relacji. Nie można fałszować historii albo usuwać z niej rzeczy niepięknych, nieładnych.”

„Bo nadmiar światła umniejsza istnienie.”

„Wiele dobrze znanych, zużytych, już niepotrzebnych pomysłów wraca wciąż i wciąż. Z zasadą zrób-to-sam wiąże się problem wytwarzania muzyki w nadmiarze, co możliwe jest dzięki dostępnym dziś narzędziom technicznym. Wielu utalentowanych ludzi, choć nie artystów, podejmuje dziś się tworzenia muzyki. A myślenie w skali retro przemawia do wielu, bo wymaga włożenia pewnego wysiłku – samo tworzenie i poprawianie sztuki może być bardzo przyjemne.
Ale do tego nie trzeba myśleć o najtrudniejszej części tworzenia, jaką jest wizja, innowacyjność – podejmowanie wątków, którymi nikt wcześniej się nie zajął – wyciąganie czegoś nowego na światło dzienne.”

„Ksiądz liberalny, z brewiarzem w dłoni,
Wchodzi do piekła wzbudzając ciekawość.
Nie dziw się ludu suwerenny!
Że tam nieszczęsne to stworzenie
Zbyt dużo liberała lub w nadmiarze księdza.”

„Nie sposób w niewielu słowach opisać zło, które powoduje nadmiar słów. Gadatliwość jest matką gnuśności, przyczyną niewiedzy i obłąkania, bramą oszczerstwa i szafarką kłamstw. Studzi też pobożny zapał. Umacnia występne namiętności, wskutek czego język coraz łatwiej skłania się do nierozważnych wypowiedzi. Zastanów się, zanim wypowiesz słowa, które nosisz w sercu, a często uznasz, że lepiej ich nie wypowiadać. Jednak nawet rzeczy, które uznasz za godne wypowiedzenia, czasem lepiej zatrzymać dla siebie.”

„Największa mądrość życiowa polega właśnie na obojętnym przyjmowaniu tego, co zsyłają niebiosa, słońce czy deszcz, byleby nie w nadmiarze, ale nawet i wtedy, bo przecież ani w czasie potopu nie zginęli wszyscy ludzie, ani nie było jeszcze takiej suszy, żeby nie przetrwała choćby jedna trawka lub nadzieja na jej odnalezienie.”

„Miód, chociaż słodki, nadmiarem słodyczy tłumi apetyt i sprowadza mdłości. Kochaj z umiarem.”

„Obecny ustrój jest koszmarnie głupi – i gdyby nie telewizja (i nadmiar dóbr uzyskany dzięki technice…), trzeba by utrzymywać go w Europie terrorem porównywalnym ze stalinowskim. Mając telewizję można z terroru zrezygnować.”

„W naszych filmach z lat 70. polityka była ukryta pod metaforą, aluzją, ale dla widzów czytelna. Dzisiaj polityka mniej mnie interesuje, bo jest jej nadmiar. W Enenie najciekawsze były dla mnie inne pytania, powiedziałabym, natury filozoficznej i moralnej: czy jesteśmy w stanie poznać drugiego człowieka? Jak ocenić postępowanie kogoś, kto nawet kierując się dobrą wolą, może inną osobę unieszczęśliwić? Jaką odpowiedzialność ponosi lekarz psychiatra, budząc do życia pacjenta? Czy ma prawo narażać na zagrożenie własną rodzinę? Czy powinien kontynuować terapię, wiedząc kim jest jego pacjent? I wreszcie, czy można wyleczyć zło? Enen nie jest dla mnie filmem z kategorii kina społeczno-politycznego.”

„Zapewne jest bezpieczniej, gdy prawo grzeszy raczej nadmiarem, niż niedostatkiem wolności, pozostawionej do uznania obywateli, ale i ta reguła nie może być uznana bez ograniczeń.”

„Podczas natarcia ogarniał nas wściekły gniew. Przepotężna żądza zabijania uskrzydlała mój krok. Wściekłość wyciskała gorzkie łzy. Niesamowita wola zniszczenia ciążąca nad polem bitwy zagęściła się w mózgach i zanurzyła je w czerwone opary. Krzyczeliśmy do siebie urywanymi bełkotliwymi zdaniami, a jakiś postronny widz mógłby sądzić że doznaliśmy nadmiaru szczęścia.”

„Gdyby na niebie świeciła tylko jedna gwiazda, wzbudzałaby tyle samo zachwytu, co wszystkie inne gwiazdy razem wzięte. Nikt nie narzeka, że jest jeden Księżyc. Przeciwnie. Gdyby istniały setki Księżyców, tylko by sobie przeszkadzały. Stąd stworzenie miliardów gwiazd było całkowicie zbędne. Od nadmiaru można oślepnąć. Dlatego zdarza się, że chodząc pod ugwieżdżonym niebem, nie widzimy ani jednej gwiazdy.”

„To umiejętność dostrzegania wokół wszystkiego, co składa się na radość życia. Piękno w ludziach, to naturalne, kocham najbardziej (…). Dla mnie piękno to umiejętność korzystania z życia, cieszenia się tym, co jest. Oznacza raczej lekki nadmiar niż odmawianie u ujmowanie”

„Świat finansów jest podobny do alkoholizmu: i w jednym i w drugim przypadku najpierw jest nadmiar środków płynnych, następnie euforia, a na końcu – depresja.”

„Zdobywszy to, co potrzebne do życia, może jednak dokonać innego wyboru niż zdobywanie nadmiaru, może się teraz zdobyć na odwagę i żyć, może zacząć wakacje i zaniechać bardziej upokarzającej harówki.”

„Stefania Grodzieńska, świetna polska tancerka, odznaczająca się oryginalną urodą i niezwykłym wdziękiem młodocianej postaci. Ciemna brunetka, smukła, wiotka, o wyrazistych oczach. Cicha i spokojna, ale gdy dojdzie do tańca, to ta cicha woda brzegi rwie. Taka jest wtedy pełna tańca, tak wyładowuje z siebie kipiący nadmiar taneczności wzbierający w jej duszy.”

„A ja chcę wyłączyć się choć na chwilę,
bo głowa pęka o nadmiaru informacji,
pytań, kto tutaj nie ma racji, a kto ma rację.”

„Ludzie nie głodują dlatego, że na świecie nie ma żywności. Jest jej pełno, w nadmiarze. Ale między tymi, którzy chcą jeść, a pełnymi magazynami stoi wysoka przeszkoda: gra polityczna. (…) Kto ma broń, ten ma żywność. Kto ma żywność, ten ma władzę. Obracamy się tu wśród ludzi, którzy nie myślą o transcendencji i istocie duszy, o sensie życia i naturze bytu. Jesteśmy w świecie, w którym człowiek, czołgając się, próbuje wygrzebać z błota kilka ziaren zboża, żeby przeżyć do następnego dnia.”

„Po czterdziestce ujawniły się u mamy początki choroby Parkinsona. Początkowo nie wyglądało to najgorzej. Matce z rzadka tylko uciekały oczy, a z powodu nadmiaru śliny, wypływającej czasami w sposób niekontrolowany, meszek wokół ust stawał się bardziej widoczny.”

„Zginął z nadmiaru pewności siebie. Przestał sprawdzać, kto za nim stoi.”

„Odnosząc się do zaprezentowanego właśnie w Sejmie rządowego programu gospodarczego, Lech Kaczyński wyraźnie powiedział, że PiS nie poprzez zmian w kodeksie pracy, ograniczających prawa pracownicze, które i tak w Polsce nie są przestrzegane, poprze jedynie zmiany zdejmujące z pracodawców nadmiar biurokratycznej mitręgi.”

„Tylko wtedy kiedy dzielisz się tym, czego nie masz w nadmiarze, naprawdę dajesz, mówił.”

„Człowiek uczy się do końca życia. Ja dopiero po wielu latach pracy z mikrofonem zrozumiałem, że najważniejsza w tym zawodzie jest cisza. Nadmiar słów może zgubić najlepszego komentatora, a gadulstwo to rzecz nieznośna.”

„System upada z nadmiaru sukcesu, dlatego że pieniądz stał się totalnym punktem odniesienia.”

„Wolę nadmiar karykatur od ich braku.”

„Nadmiar dobroci nie szkodzi.”

„Nadmiar wiadomości o ludzkim cierpieniu wywołuje w końcu zobojętnienie; z psychologicznego punktu widzenia jest to mechanizm obronny.”

„Słowami stwarzamy rzeczywistość. Mam wrażenie, że zewsząd wylewa się nadmiar słów, które w konsekwencji tego nadmiaru tracą wagę. Niemalże instynktownie rodzi się w nas potrzeba stworzenia nowego języka, który mógłby ująć rzeczywistość na nowo.”

„Nie, nie można kochać za bardzo, zawsze kochamy za mało; bo to, co wydaje nam się nadmiarem – to może miłość siebie lub miłość miłości.”

„Ostatnio czytałem, że szansę na przetrwanie mają tylko ci, którzy będą pracowali twórczo – mówił Sage. – Innych zastąpią maszyny. No, to trzeba postawić na sztukę albo na zajęcia pozalekcyjne. Chyba, żeby zostać psychiatrą. To może być niezła fucha – śmiał się. – Jak ludziska zaczną się nawalać z własnymi myślami, z powodu nadmiaru wolnego czasu, to trzeba ich będzie jakoś poskromić.”

„Nadmiar cnót jest hamulcem działania.”

„(…) niekiedy go na widok wspanialszego od innych wytworu tych wiekuistych prac brał żal, lecz one tak się wzajem tłumiły, tak gasiły się nieprzebranym nadmiarem, że go już jedno tylko poruszało do ostatka.
To mianowicie, jak mu się ta kraina – ale nie jemu jedynemu! – kojarzyła ze snem, z państwem majaków i szaleństwem rażonej urody. Słowa, że to jest strefa, w której natura śni, wcielając swoją wspaniałą grozę, swoje rozpętane koszmary wprost niejako, z pominięciem wszelkiej psychiki, w litą twardość materialnych ukształtowań, te słowa same mu się formowały na wargach.”

„Zostałem chyba wyposażony przez naturę w skłonność do refleksji, melancholii, sentymentalizmu, smutków i smuteczków. Przyjmuję to z pokorą. Nie próbuję z tym walczyć, nauczyłem się z tym żyć i nie mam motywacji, by budzić w sobie jakiś szczególny, ekstatyczny entuzjazm do życia. I w życiu, i w teatrze jestem trochę jak widz patrzący z pewnym dystansem. Poza tym to, co nas w świecie otacza, nie nastraja mnie do radości, wesołości czy ekstatycznych przypływów radości. Mówiąc najkrócej, jestem nastawiony do życia w tonacji molowej. Bliższe mi jest serio niż buffo, a jeśli czasem przyjmuję postawę buffo, to po to, by nie zwariować od nadmiaru trosk, melancholii i innych smutków.”

„Każda fala mieści nadmiar wody.”

„Brak osobowości prowadzi do śmierci uczuć, śmierć uczuć do śmierci pisarstwa i do nadmiaru przemocy, która stała się naczelnym tematem współczesnej literatury: – Zapłaciliśmy wygórowaną cenę za uprawianie kultu wytrzymałości i za lekceważenie wrażliwości. Przemoc zajęła miejsce uczucia.”

„Sprawa na tym polega, że każdy, kto ze szczodrobliwości Bożej otrzymał więcej dóbr, czy to zewnętrznych i materialnych, czy też duchowych, otrzymał je po to, by posługiwać się nimi dla własnego doskonalenia się, a równocześnie, by jako szafarz Bożej Opatrzności, obracać je na pożytek innych. Kto więc ma talent niech się wystrzega zupełnego milczenia; kto ma nadmiar dóbr, niech czuwa, by nie był ospały w pełnieniu miłosierdzia; kto zaś ma zdolności organizacyjne, niech się stara usilnie, by ich używanie i korzyści z nich płynące dzielił z bliźnimi”

„Żyjemy w świecie, w którym codziennie za grubymi murami mordowane są miliony zwierząt, a my kupujemy ich ciała zapakowane w kolorowe opakowania. Bo lubimy też sterylnie jeść. Te martwe ciała są pocięte na fragmenty, posolone, albo zamarynowane, uwędzone, ładnie są pocięte. Nie chcemy widzieć filmów dokumentalnych, na których ludzie zabijają maczetą ludzi. Rwanda to przecież 1994 rok. Holocaust wydarzył się niedawno, a w głowach tych, którzy ocaleli i ich dzieci trwa nadal. Tych przykładów jest mnóstwo. Bo można oszaleć od nadmiaru, od całej jaskrawości, o której pisał Stachura. Dlatego już dzieci uczy się gry w role, gry w posłuszeństwo lub rozpychanie się, osiąganie sukcesów, kończenie kursów, łaszenie się i kokietowanie, wspinania się po drabinie, która jest iluzją, bo przecież śmierć i tak przyjdzie, i wszystko zabierze, każdemu z nas. Ale mało kto kontempluje tę myśl, a przecież to ona daje wolność.”

„Praca w społeczeństwie zdrowym musi być na wyrost; chodzi bowiem o to, żeby każdemu pracowitemu i rządnemu zapewnić nie tylko „minimum potrzebne do egzystencji”, lecz nadmiar żywności, odzieży i mieszkania; wszystkiego koniecznie więcej, niż wymaga niezbędna potrzeba. Dopiero ten nadmiar czyni życie godnym człowieka cywilizowanego. Czy można zbliżać się do tego celu, pożerając się wzajemnie?”

„Nadmiar filozofii szkodzi w sporcie.”

„Medialne obrazki przedstawiające uwielbianego Jana Pawła II, któremu hołd oddają wszyscy przywódcy świata, teologowie, liderzy innych wyznań i religii, niewiele mają wspólnego z rzeczywistością. Oczywiście na pogrzeb stawili się wszyscy, dyskretnie roniąc łzę, wielu chciało mieć także fotkę z papieżem, by uwiarygodniać nią swoje własne postępowanie. Inni, jak Aleksander Kwaśniewski, jeździli do Watykanu, by uzyskać legitymację wobec własnego społeczeństwa. I nie ma co ukrywać, że niekiedy im się to – dzięki pomocy wysokich urzędników Stolicy Apostolskiej – udawało aż z nadmiarem. Wszystko to jednak nie zmieniało smutnej rzeczywistości, że od pierwszego dnia pontyfikatu środowiska postępowe (zarówno sowieckie, jak i zachodnie) robiły wszystko, by zdyskredytować osobę i urząd papieski.”

„Wsie byłyby zaludnione i kwitnące, gdyby je uprawiał wolny lud. Chłopi polscy są przywiązani do ziemi, podczas gdy nawet w Azji niewolnicy pochodzą z handlu albo jeńców wojennych, zawsze cudzoziemców, Polska uderza w swe własne dzieci. Każdy pan jest obowiązany zapewnić mieszkanie swemu chłopu. Umieszcza się go w nędznej lepiance, gdzie nagie dzieci, narażone pospołu z bydłem na lodowate zimno, zdają się urągać naturze, że ich nie ubrała tak samo jak zwierząt. Niewolnik, który dał im życie, patrzyłby ze spokojem na płonącą lepiankę, ponieważ nic nie jest jego własnością. (…) wszystko należy do pana, który może sprzedać zarówno rolnika, jak wołu. Rzadko sprzedaje się kobiety, ponieważ one to przysparzają trzody. Nieszczęsna ludność, zimno zabija wielką jej część. Na próżno papież Aleksander III potępił poddaństwo na jednym z soborów w XII wieku. Polska jest bardziej oporna pod tym względem niż reszta chrześcijaństwa. Biada słudze, jeśli pijany pan uniesie się przeciw niemu gniewem. Można by powiedzieć, że to, czego natura odmówiła innym ludom, to właśnie Polacy lubią do szaleństwa: nadmiar wina i silnych trunków czyni w Rzeczypospolitej wielkie spustoszenia. Kazuiści przechodzą lekko nad pijaństwem jako nad skutkiem klimatu; sprawy publiczne załatwia się tylko ze szklanką w ręku.”

„(…) w życiu ludzi zamożnych naprawdę było coś niezdrowego. Mnóstwo rzeczy zbędnych. Nadmiar mebli i nadmiar pokoi, zbytnia delikatność uczuć, przesadne wrażenia.”

„Nadmiar bogactwa u zamożnych powinien służyć potrzebom biednych, lecz jest odwrotnie, potrzeby biednych wypływają z nadmiaru bogactwa zamożnych.”

„Nadmiar zasad wprowadza kwasy.”

„Dopiero nadmiar siły jest dowodem siły. Przewartościowanie wszystkich wartości.”

„Kocha się z nadmiaru siły, z nadmiaru energii.”

„Zainwestowałem w gospodarstwo 300 tysięcy zł, w tym 100 tysięcy wziąłem kredytu. Mam 42 krowy mleczne. Dwa lata temu za mleko w klasie ekstra mleczarnia płaciła mi 90 groszy za litr. Teraz płaci mi za takie samo mleko 65 groszy. Kiedy pytam, dlaczego cena spadła, to mówią mi, że rosną im koszty, bo ze strony państwa brak jest interwencyjnego skupu masła, sera, mleka w proszku. Magazyny mleczarń puchną od nadmiaru zapasów.”

„Nieuchronny wytwór współczesnego społeczeństwa: jest to nie zintegrowany element w porządku prawnym, nie dopuszczany do uczestnictwa w jego korzyściach i z tej przyczyny zwolniony z wszelkiej odpowiedzialności wobec tego porządku – jest koniecznym strukturalnym nadmiarem, wykluczonym z zamkniętego kręgu społecznego gmachu.”

„Z nadmiaru przymiotników rodzi się grafomania.”

„Cierpię na nadmiar czerwonych.”

„(…) ludzie giną nie tylko z braku sił, ale także z ich nadmiaru.”

„[człowiek] ratuje siebie samego i kontynuuje istnienie – dokonuje, mniej lub bardziej zdając sobie z tego sprawę, procesu wyparcia nadmiaru szkodliwej nadwyżki świadomości.”

„Istnieje rodzaj miłości, której nadmiar niweczy zazdrość.”

„Nie nagrałem tej płyty ze znudzenia czy nadmiaru wolnego czasu. Wręcz odwrotnie – kradłem ten czas, jeżdżąc z Warszawy do Częstochowy przynajmniej rok, żeby nagrać te piosenki.”

„Literatura rosyjska XIX wieku jest pełna przeczuć i przepowiedni, właściwa jest jej trwoga z powodu nadciągającej katastrofy. Wielu rosyjskich pisarzy przeczuwało, że Rosja stoi nad przepaścią. Literatura ta zrodziła się nie z radosnego nadmiaru twórczości, lecz z męki i pełnego cierpienia losu człowieka oraz narodu, z poszukiwania zbawienia dla całej ludzkości. Literaturę rosyjską tego okresu cechuje współcierpienie i humanizm, które zdumiały cały świat.”

„Czy człowiek, krocząc tak od jednego ograniczonego dzieła do drugiego, rzeczywiście może zużyć swą całą nieskończoną siłę? I czy raczej nie pozostawi większej jej części niewykorzystanej, wskutek czego zwróci się ona przeciw niemu i go pożre? Jakże wielu z nas ginie tylko dlatego, że dla samych siebie są zbyt wielcy; nadmiar siły i popędu, który nie pozwala im nawet stworzyć dzieła, ponieważ żadne nie byłoby dlań stosowne, każe prowadzić im życie niespokojne i staje się ich zgubą.”

„Jeżeli można coś kupić za pieniądze, trzeba to zrobić, nie zastanawiając się nad zyskiem czy stratą. Nadmiar energii należy zachować na załatwienie rzeczy, których nie da się kupić.”

„W Indiach masowo zabija się niemowlęta płci żeńskiej lub usuwa się ciążę po ustaleniu, że płód jest płci żeńskiej. No bo po co dziewczynka na świecie? Chociaż tak naprawdę powinno być odwrotnie. Po co na świecie tylu facetów? (…) Nadmiar facetów powoduje tylko powódź testosteronową, wieczne rykowisko, walkę, konflikty, wojny.”

„Może mi napiszą na grobie: UMARŁ OD NADMIARU ŻYCIA.”

„Nadmiar smutku się śmieje. Nadmiar radości płacze.”

„To jest nadmiar elegancji, ale Pan Premier chce być wobec Pana Prezydenta elegancki.”

„To czego się wyrzekamy tu na ziemi dla miłości Jezusa, to znajdziemy u Boga i to z nadmiarem, cała nasza istota będzie miała udział w radościach niebieskich.”

„Jeżeli komuś brak chleba, to dlatego, że ktoś drugi ten chleb skradł. Skradł, gromadząc u siebie nadmiar!”

„Długo zastanawiała się nad tym, czy go kocha, czy jedynie pożąda. Nie potrafiła odnaleźć w sobie prostej odpowiedzi. Wiedziała, że można kochać i pożądać jednocześnie, lecz wiedziała też, że nadmiar pożądania uniemożliwia prawdziwe kochanie, miłość prawdziwą.”

„Ci pierdu-pierdu artyści tworzą za pomocą papieru i atramentu żywe, odpychające, trójwymiarowe postaci (…). Cudownie! Jakby ta planeta nie zdychała z powodu trzymiliardowego nadmiaru żywych, oddychających, trójwymiarowych postaci.”

„Historia nie grzeszy nadmiarem logiki w potocznym tego słowa znaczeniu. Posiada własną i stosuje się do niej w sposób rygorystyczny.”

„Czas ciąży ludziom swym nadmiarem.”

„Co się tyczy [paryskich] bulwarów, to w ogóle nie można po nich chodzić. Wszyscy zasuwają z burdelu do kliniki, a z kliniki z powrotem do burdelu. A dokoła jest tyle trypra, że ledwie można złapać dech. Kiedyś wypiłem trochę i poszedłem Polami Elizejskimi - a dokoła było tyle trypra, że ledwie powłóczyłem nogami. Zobaczyłem dwoje znajomych: on i ona, oboje jedzą kasztany, bardzo starzy oboje. Gdzieś ich już widziałem? W gazetach? Nie pamiętam, ale poznałem: Louis Aragon i Elsa Triolet. "Ciekawe - błysnęła mi myśl - skąd idą: z kliniki do burdelu czy z burdelu do kliniki?" I sam sobie przerwałem: "Wstydziłbyś się. Jesteś w Paryżu, a nie w Chrapuszowie. Zadaj im lepiej pytania o sprawy społeczne, o najbardziej palące sprawy."
Doganiam Louisa Aragona i zaczynam mówić, otwierając przed nim serce. Mówię, że jestem zdesperowany, ale nie mam najmniejszych wątpliwości, że umieram od nadmiaru węwnętrznych sprzeczności, i dużo różnych takich. A on spogląda na mnie, salutuje mi jak stary weteran, bierze swą Elsę pod rękę i idzie dalej. Ja znów ich doganiam i zwracam się tym razem już nie do Louisa, lecz do Triolet. Mówię, że umieram na brak wrażeń, że gdy przestaję rozpaczać, ogarniają mnie wątpliwości, gdy tymczasem w chwilach rozpaczy w nic nie wątpiłem… A ona tymczasem, jak stara kurwa, poklepała mnie po policzku, wzięła pod rączkę swojego Aragona i poszła dalej.
Potem, rzecz jasna, dowiedziałem się z prasy, że to wcale nie byli oni, tylko Jean-Paul Sartre i Simone de Baeuvoir, ale jaka to teraz dla mnie różnica! Poszedłem do Notre-Dame i wynająłem tam mansardę. Mansarda, facjatka, oficyna, antresola, strych - ciągle to wszystko mylę i nie widzę różnicy. Krótko mówiąc, wynająłem miejsce, w którym można leżeć, pisać i palić fajkę. Wypaliłem dwanaście fajek i odesłałem do "Revue de Paris" mój esej pod francuskim tytułem "Szyk i blask - immer elegant". Esej na temat miłości.
A wiecie przecież, jak trudno jest we Francji pisać o miłości. Dlatego że wszystko, co dotyczy miłości, zostało już we Francji dawno napisane. Tam wiedzą o miłości wszystko, a u nas nic. Spróbujcie u nas komuś ze średnim wykształceniem pokazać twardy szankier i zapytać: "Jaki to szankier, twardy czy miękki!" - na pewno strzeli: "Jasne, że miękki." A jak zobaczy miękki, to już zupełnie straci orientację. A tam - nie. Tam mogą nie wiedzieć, ile kosztuje dziurawcówka, ale jeśli już szankier jest miękki, to będzie takim dla każdego i nikt go nie nazwie twardym…
Krótko mówiąc, "Revue de Paris" zwróciło mi esej pod pretekstem, że został napisany po rosyjsku, a francuski był tylko tytuł. Wypaliłem więc na antresoli jeszcze trzynaście fajek i stworzyłem nowy esej, również poświęcony miłości. Tym razem cały tekst od początku do końca był napisany po francusku, a rosyjski był jedynie tytuł: "Skurwysyństwo jako najwyższe i ostatnie stadium kurestwa." I posłałem tekst do "Revue de Paris".
[Znów mi go zwrócili. ] Styl, powiedzieli, znakomity, natomiast główna myśl - fałszywa. Być może, powiedzieli, da się to zastosować do warunków rosyjskich, ale nie francuskich. Skurwysyństwo, powiedzieli, wcale nie jest u nas stadium najwyższym i bynajmniej nie ostatnim. U was, Rosjan, powiedzieli, kurestwo, które osiągnie granice skurwysyństwa, zostanie przymusowo zlikwidowane i zastąpione przez programowy onanizm. Natomiast u nas, Francuzów, nie jest wprawdzie w przyszłości wykluczone organiczne zrastanie się pewnych elementów rosyjskiego onanizmu, potraktowanego bardziej swobodnie - z naszą ojczystą sodomią, będącą efektem transformacji skurwysyństwa za pośrednictwem kazirodztwa; jednakże owo zrastanie się nastąpi na gruncie naszego tradycyjnego kurestwa, mając charakter absolutnie permanentny.”

„Szczerszy niż większość ludzi, wyznaję bez ogródek, jakie były sekretne przyczyny tego błogostanu: ten spokój, tak sprzyjający pracom i ćwiczeniom umysłu, wydaje mi się jednym z najpiękniejszych skutków miłości. I dziwię się, że te radości tak niepewne, tak rzadko doskonałe w trakcie ludzkiego życia, pod jakąkolwiek formą szukalibyśmy ich albo je otrzymali; są traktowane tak podejrzliwie przez domniemanych mędrców, że boją się przywyknięcia do nich i ich nadmiaru zamiast się bać ich braku i utraty, że marnują na dręczenie własnych zmysłów czas, który by lepiej zużyli równoważąc i upiększając swoje dusze.”

„Krok za krokiem każdy, dobrowolnie, pozwala odbierać sobie zakątki intymności, prywatności. Świat powoli zmienia się w wielki komputer, w którym każdy będzie miał swoją szufladkę i do tej szufladki każdy będzie mógł zajrzeć. Problem w tym, kim będzie ten KAŻDY. Bo to, że z szufladki nie będzie ucieczki, to już żaden problem. Ludziom nadmiar wolności zawsze raczej przeszkadzał, niż pomagał.”

„Rewolucje nie lubią nadmiaru słów, szczególnie ułożonych w sensowną całość.”

„Jako się tu rzekło, komikami Syrena stała, co wiązało się w sposób oczywisty ze szczególną funkcją satyry w repertuarze teatru. Ale nawet najśmieszniejsze kalambury, najbardziej cięte aluzje polityczne potrzebują przerywnika, a widz potrzebuje chwili oddechu, by otrzeć łzy, co kapią z nadmiaru śmiechu. I wtedy na scenę musi wkroczyć amantka.”