Cytaty o głodzie (272 cytatów) | Cytaty sławnych ludzi

„W Polsce głód mieszkaniowy jest ogromny. Jesteśmy na dole statystyk europejskich, nie tylko jeśli chodzi o liczbę powstających lokali mieszkaniowych, ale także pod względem ich stanu technicznego czy wyposażenia w media. Remedium na tę sytuację ma być rządowy program Mieszkanie Plus.”

Piotr Morta (1959)

posiedzenie Komisji Trójstronnej.
Źródło: fzz.org.pl, 14 listopada 2016 http://fzz.org.pl/aktualnosci/posiedzeniu-zespolu-trojstronnego-do-spraw-budownictwa-i-gospodarki-komunalnej

„Choroba pozwala poznać słodycz zdrowia, zło – dobra, głód – sytości, zmęczenie – wypoczynku.”

Heraklit z Efezu (-535) filozof antyczny

Źródło: O naturze, B111 DK

O chorobach , O myślach , O złu , O myśleniu

„Pustynia ma wiele form. Istnieje pustynia nędzy, pustynia głodu i pragnienia, pustynia porzucenia, samotności i zniszczonej miłości. Istnieje pustynia ciemności Boga, wypalenia duszy, gdzie zanika świadomość godności i drogi człowieka. Ponieważ tak rozległe stały się pustynie wewnętrzne, na świecie mnożą się zewnętrzne pustynie.”

Benedykt XVI (1927) papież

Źródło: homilia na mszy inaugurującej pontyfikat, 24 kwietnia 2005.

O Bogu , O duszy , O samotności

„… pamięta tyle obrazów, tyle poznała „nowych prawd”, o sytuacji, o człowieku, o sobie. Rosjanie mówili, że życie ludzkie jest nic nie warte, jednego człowieka mniej, nie ma różnicy. Mówili: – Niczewo, padachniosz. Nic się nie przejmuj, zdechniesz. Nie martw się, i tak koniec przewidziany. Nie widziano nic złego w tym, żeby donieść na drugiego, nawet bliskiego człowieka, na brata czy ojca – za kawałek chleba. Myślało się tylko o jedzeniu. Aby przeżyć do jutra, traciło się czasami człowieczeństwo. Głód tłumaczył wszelkie zachowania. Jedzenie było najważniejsze. Jak nie miało się co jeść, to zaczynało się chorować i umierało.”

Aleksandra Ziółkowska (1949) pisarka polska

Lepszy dzien nie przyszedł już
Źródło: Winnice Wartanowiczów na Podolu [w: Lepszy dzień nie przyszedł już], Warszawa, Iskry 2012, str 80

O życiu , O jedzeniu , O zachowaniu , O myślach

„Choć więcej nie zostało, tylko jedna krowa,
Niech dzieci głodem pomrą – na kościół połowa.”

Wacław Potocki (1621–1696) poeta, epik, satyryk i moralista

Źródło: Moralia i inne utwory z lat 1688–1696, oprac. Leszek Kukulski, PIW, Warszawa 1987.

O dzieciach

„Zebrani ponownie zniechęcili jakiegoś entuzjastę. Młoda kobieta, dość ładna, lecz niechlujna i nieźle trzepnięta przez altruizm, oświadczyła, że przyjmie do siebie co najmniej dwudziestu uchodźców.
Ktoś wstał i powiedział jej, że przecież prowadziła swój dom tak nieudolnie, że jej własne dzieci poszły mieszkać z innymi krewnymi.
Inna osoba wytknęła jej roztargnienie, mówiąc, że gdyby nie sąsiedzi, jej pies zdechłby z głodu, a poza tym trzy razy omal nie spaliła domu.”

Kurt Vonnegut książka Slapstick, czyli nigdy więcej samotności!

Slapstick

O kobietach , O dzieciach , O domu

„Wszystko na pewno się uda, tylko nie przywołuj
obrazów z przeszłości, zamknij oczy i w milczeniu
oswajaj głód – oszukuję.”

Grzegorz Wróblewski (1962) polski poeta i dramaturg

Źródło: Ucieczka z pensjonatu na wyspie Falster (wiersz o estetyce prześladowców)

O przeszłości , O oszukiwaniu , Obraz

„Ja wierzę, że czasem, gdy człowiek jest głodny, albo dokucza mu ból, potrafi wyrazić więcej. Wierzę, że gdy człowiek cierpi na głód uczuć, a dokucza mu ból, bo widzi, że z obiektem jego miłości nie dzieje się najlepiej, potrafi czasem wyrazić bardzo wiele…”

Ian Gillan (1945)

Źródło: rozmowa Wiesława Weissa, „Teraz Rock” nr 4 (10)/2010.

O bólu , O emocjach , O cierpieniu , O czasie

„My, ze spalonych wsi,
My, z głodujących miast.
Za głód, za krew,
Za lata łez
Już zemsty nadszedł czas.”

Wanda Zieleńczyk (1920–1943) poetka polska, uczestniczka ruchu oporu

Źródło: Marsz Gwardii Ludowej

O zemście , O czasie

„Moja wyobraźnia jest całkiem niezła. Dlaczego tak jest? Ponieważ moja wyobraźnia bierze się z głodu.”

Mo Yan (1955) chiński pisarz, noblista

wykład na Wolnym Uniwersytecie Hongkongu (2005).
Źródło: Jakub Urbański, [Dzienniki zza Tarczy http://www.polska-azja.pl/2012/10/13/dzienniki-zza-tarczy-mo-yan-jak-zostalem-pisarzem/ Mo Yan – jak zostałem pisarzem, polska-azja.pl, 13 października 2012]

„Proste potrawy sprawiają nam tyleż przyjemności, co wystawne uczty, gdy tylko bolesne uczucie głodu zostaje usunięte.”

Epikur (-341–-269 p. n. e.) grecki filozof

O przyjemności , O emocjach

„Wysypała się oto z wagonów w tę noc aszchabadzką gromadka małych nędzarzy, pozbawionych wszystkiego – włącznie z sercem rodzicielskim, które zastygło gdzieś pod śniegiem… Kołysała się tylko na wietrze stacyjna lampa, rzucając raz cień, a raz światło na umęczone, wymizerowane twarze dzieci. Tragiczna gromada wyciągnęła się w długi pochód. Parami – parami szło nieszczęście z chorobą, głód z wszami – do autobusów, ledwo wlokąc nogami… Halo, halo, czyż nie widzicie, że w tych autobusach jadą najnieszczęśliwsze na świecie dzieci, dzieci więźniowie, dzieci wykolejeńcy, dzieci sieroty, dzieci starcy.”

Hanka Ordonówna (1902–1950) polska aktorka, piosenkarka, tancerka

o swoich podopiecznych, wychowankach sierocińca w Aszchabadzie.
Źródło: Sławomir Koper, Ordonka, „Uważam Rze Historia”, cyt. za: „Rzeczpospolita”, 25 września 2012 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/143534.html?josso_assertion_id=C3C8B5D7ED8D5276

O nieszczęściu , O dzieciach , O historii , O świetle

„Są cudzoziemcy, syci i znudzeni, którzy nie mają nic innego do roboty, jak wskazywać palcem na nasz kraj i go pouczać… Chiny nie eksportują rewolucji, głodu ani biedy. Nie wywołują żadnego bólu głowy. Czego chcecie więcej?”

Xi Jinping (1953) polityk chiński

podczas wizyty w Meksyku.
Źródło: Radosław Pyffel, Chiny: Xi nie chce, ale musi, newsweek.pl, 2 stycznia 2011 http://swiat.newsweek.pl/chiny--xi-nie-chce--ale-musi,70010,3,1.html

„Zapewne, pieniądze to jeszcze nie wszystko. Ale widzisz, mój drogi, mając do wyboru: pozostać golcem z pretensjami do wyższego wykształcenia i przymierać z głodu razem z całym legionem biedaków w wolnym zawodzie albo żyć na wzór ludzi praktycznych, przystosowanych do walki o byt i znających wszystkie tajniki swojego fachu – nie mogłem się wahać. Stanąłem po stronie tych, którzy zrozumieli ducha czasu!”

Émile Zola książka Wszystko dla pań

Wszystko dla pań (1883)
Źródło: s. 78

O pieniądzach , O ludziach , O wykształceniz , O czasie

„Najpiękniejsze, co znałem na ziemi, był to mój głód. Zawsze był wierny temu, co nań zawsze czekało. Czy słowik upija się winem? Orzeł – mlekiem? Orzeł upija się lotem. Słowik upija się letnimi nocami. Równina drga od upału. Niechaj każde wzruszenie potrafi stać ci się upojeniem. Jeżeli to, co jesz, nie upaja cię, to znaczy, że nie byłeś dość głodny.”

André Gide (1869–1951) prozaik francuski

O czekaniu , O nocy

„Wszystko przeminie. Cierpienia, męki, krew, głód i mór. Sczeźnie miecz, ale gwiazdy pozostaną także i wtedy, kiedy nawet cień naszych ciał i sprawnie pozostanie już na ziemi. Nie ma człowieka który by tego nie wiedział.”

Michaił Bułhakow książka Biała gwardia

Biała gwardia

O cierpieniu

„tyle lat nie było cię w domu zbudowanym z chrustu
każda chwila, którą muszę spędzić z dala od Ciebie
oddala mnie od etiudy. Czyżby sprawiły to twoje piękne
słowa? bo w Twoje życie weszło moje życie.

Nic mnie nie powstrzyma przed kolejnym wybuchem –
Wielki głód odsunął nasze zaślubiny gdzieś na peryferie.”

Maksymilian Tchoń (1987) polski poeta i eseista

Źródło: Muzyka kosmosu, z tomu: Narracje, Episteme, Lublin 2019, s. 55.

O życiu , O domu

„To jest celem obozów, żeby zanim ludzie umrą z głodu i przemęczenia, zamienić ich przedtem w bydło, upodlić, wyzuć z wszystkiego, co ludzkie.”

Stanisław Grzesiuk książka Pięć lat kacetu

Pięć lat kacetu, O życiu w obozie koncentracyjnym

O ludziach

„Ze wszystkich możliwych rodzajów śmierci najgłupiej byłoby umrzeć na mokradłach z głodu.”

Edward Michael Grylls (1974) brytyjski podróżnik, pisarz, prezenter telewizyjny

Sezon 5, Odcinek 2, Szkoła przetrwania: Południe USA

O śmierci

„Proszę pani, błagam o litość?
– Tak, tak, litość! Będąc litościwym umiera się z głodu!”

Donatien Alphonse François de Sade (1740–1814)

Justyna, czyli Nieszczęścia cnoty

„Głód w Bengalu był jedną z największych tragedii, jaka spadła na ludzi pod panowaniem brytyjskim. Utrata dobrego imienia imperium, zarówno wśród Hindusów, jak i obcokrajowców, jest trudna do zniesienia.”

Archibald Wavell (1883–1950) brytyjski marszałek polny, dowódca wojskowy podczas II wojny światowej

od października 1942 do października 1943 w Indiach zmarło z głodu od 4 do 5 milionów osób z powodu celowego gromadzenia zapasów, aby nie wpadły w ręce ewentualnych wrogów, przez Huseyna Shaheeda Suhrawadry’ego.
Źródło: Stephen Weir, Najgorsze decyzje w historii świata. Okoliczności, sprawcy, konsekwencje, tłum. Dariusz Kuwik, Wydawnictwo Publicat, Poznań 2008, ISBN 9788324515813, s. 148.

O ludziach , O historii , O decyzjach

„Założyli mi kajdanki i wrzucili na tylne siedzenie. Znowu ta sama smutna scena. Jechali wolno, rozmawiając o różnych planowanych absurdalnych rzeczach - o poszerzeniu frontowej werandy, o budowie basenu z tyłu domu albo dodatkowego pokoiku dla babci. Gadali też o sporcie - w końcu byli prawdziwymi mężczyznami. - Dodgersi mieli jeszcze szansę, nawet jeśli dwie albo trzy inne drużyny wyprzedzały ich w tabeli. I znowu o sprawach rodzinnych - jeśli Dodgersi wygrywali, oni też wygrywali. Jeśli człowiek lądował na Księżycu, oni też lądowali na Księżycu. Ale jeśli przymierający głodem żebrak prosił ich o dziesięć centów - brak dokumentów, spierdalaj, obsrańcu. Oczywiście kiedy nie byli w mundurze. Nie znam żebraka, który kiedykolwiek prosił gliniarza o wsparcie. Pod tym względem kartoteka jest czysta.”

Charles Bukowski (1920–1994) amerykański poeta i powieściopisarz

Historie o zwykłym szaleństwie

O domu , O wsparciu , O sporcie

„Też mogę zrobić sondaż, zadając Polakom pytanie, czy są gotowi zagłosować na partię, która kocha ludzi, chce, żeby w Polsce nie było głodu i bezrobocia, ograniczy biurokrację i zmniejszy podatki, a którą reprezentuje Roman Giertych. Ciekawe, jakie byłyby wyniki.”

Roman Giertych (1971) polski polityk narodowy

o sondażu, w którym formacja Przemysława Wiplera zyskała 19 proc. poparcia.
Źródło: wp.pl http://wiadomosci.wp.pl/page,3,title,Roman-Giertych-Kaczynski-nie-szaleje-gdy-widzi-cel-na-horyzoncie,wid,15805377,wiadomosc.html, 11 lipca 2013

O ludziach , Kochać się , Pytanie

„Nigdy nie słyszałem, żeby ta choroba miała nazwę, była to po prostu choroba Heroda, ani też, żeby ktokolwiek inny był na nią kiedykolwiek chory; jej symptomami był wilczy głód, po którym następowały wymioty, gnijący żołądek, trupi oddech, robaki rozmnażające się w miejscach wstydliwych i permanentna wodnista wydzielina z jelit. Choroba powodowała ból nie do zniesienia i rozpalała do szaleństwa i tak już dziką naturę.”

Herod Wielki (-74–-3 p. n. e.) król Judei

Źródło: Robert Graves, Klaudiusz i Messalina, cyt. za: Shelley Klein, Najgroźniejsi dyktatorzy w historii, tłum. Jolanta Sawicka, wyd. Muza, Warszawa 2008, ISBN 9788374953238, s. 23–24.

O bólu , O chorobach , O historii , O naturze

„Dla zwierzęcia życie oznacza odczuwanie gry sił, popędu płciowego, zabawę, walkę i głód, a kończy się podporządkowaniem się jarzmu prawa konieczności. U zwierzęcia cierpienie ogranicza się do siebie samego, natomiast u człowieka przebija się ono aż do rozpaczy i lęku, jaki wywołuje w nim świat.”

Peter Wessel Zapffe (1899–1990)

Ostatni Mesjasz

O życiu , O świecie , O cierpieniu , O zwierzętach

„Praktycznie na każdym wolnym skrawku ziemi w Warszawie ludzie kopią studnie. Brak wody staje się poważnym problemem. Jeśli w ciągu dziesięciu dni miasto nie otrzyma pomocy, zabraknie także żywności. Przydziały już teraz są bardzo skąpe. Nie będzie przesadą powiedzieć, że sytuacja w Warszawie jest rozpaczliwa. Na przedmieściach miasta są wielkie obozy koncentracyjne, pełne kobiet i dzieci, koczujących na wolnym powietrzu bez jedzenia i bez jakiejkolwiek pomocy. Umierają z głodu i na skutek chorób w najstraszliwszych warunkach. Niemcy nie okazują żadnej litości tym bezbronnym ludziom. Nie mają mężczyzn, którzy mogliby się nimi zaopiekować. Mężczyzn zastrzelono wtedy, gdy kobiety i dzieci brano do niewoli.”

John Ward (1921–1995) Oficer brytyjskich sił powietrznych RAF, w czasie II wojny światowej działający w polskim podziemiu

depesza sierżanta RAF Johna Warda do rządu brytyjskiego, Warszawa, 20 sierpnia 1944.
Źródło: Norman Davies Powstanie ’44, Wydawnictwo Znak, Kraków 2008, s. 411.

O kobietach , O dzieciach , O ludziach , O jedzeniu

„W menu były tylko dwie zupy. Jedna z nich zawierała, najprawdopodobniej, jakiś rodzaj wolności, możliwość wypowiadania się w gazetach, wygłaszania przemówień z balkonów, zostania wybranym na stanowisko senatora czy radnego, kiedy jednak wokół dzieci umierały z głodu, były analfabetami, a chorzy dogorywali byle gdzie, nie mając szans na opiekę w szpitalu. Natomiast druga zupa nie zawierała wolności w takim sensie, w jakim wtedy rozumieliśmy wolność, ale nie było tam nędzy, dzieci były najedzone, miały dach nad głową i chodziły do szkoły, chorzy trafiali do szpitala i nierówności wynikające z pochodzenia były likwidowane. Między tymi dwoma daniami, między jedną a drugą rzeczywistością, jaką oferowano nam na stole świata, trzeba było dokonać wyboru.”

Plinio Apuleyo Mendoza (1932)

o dylemacie czasów zimnej wojny w Ameryce Łacińskiej, Azji, Afryce (Trzecim Świecie).
Źródło: Artur Domosławski, Fidel Castro, ostatni komunista, „Polityka” nr 4 (2993), 21-27 stycznia 2015, s. 48–49.

O wojnie , O dzieciach , O rzeczywostości , O wolności

„W łagrach nie było politycznych. Byli tylko urojeni, wymyśleni wrogowie, z którymi jednakże państwo rozliczało się jak z prawdziwymi wrogami – rozstrzeliwało, zabijało, morzyło głodem. Stalinowska kosa śmierci cięła wszystkich bez różnicy, opierając się na rozdzielnikach, spisach i wykonaniu planu. Pośród tych, co zginęli w łagrze, był taki sam odsetek niegodziwców i tchórzy co na wolności. Wszystko to byli ludzie przypadkowi.”

Warłam Szałamow (1907–1982)

Opowiadania kołymskie
Źródło: s. 278

O śmierci , O ludziach , O wolności

„Nie znam głodu. Nigdy nie byłem naprawdę głodny. Nie znam głodu z autopsji, tak jak On.”

Marek Kusiba (1951)

Przemyśleć cały świat. Spotkania z Ryszardem Kapuścińskim

„Byłem w Oziornoje. Dostałem od prymasa Józefa Glempa dekret na 3 lata. Oziornoje to historia w kategoriach cudu. W 1936 r. zesłano tutaj Polaków. Deportacje odbywały się wzdłuż linii kolejowych, potem ciężarówkami wywożono ludzi na step. Na stepie powstała wioska. Najpierw mieszkali w namiotach, potem budowali ziemianki. Ludzie zesłani byli, aby umrzeć z głodu i zimna. Ale Bóg o nich nie zapomniał. Ziemię skutą lodem nagle słońce rozmroziło, powstało wielkie jezioro, a w nim niewyobrażalna ilość ryb. (Jezioro – stąd Oziornoje). Był to rok 1941. Wówczas zaczęła się wojna i wielki głód. Ryba była ratunkiem dla całej okolicy. Cud był, bo wielka była ich wiara. Przyjechali z wiarą i z różańcem w ręku. Uratował ich Różaniec. Był jak „ósmy sakrament.””

Tomasz Peta (1951)

Mówiłem o tym na ostatnim Synodzie Biskupów w Rzymie. To było świadectwo wzięte od tych ludzi, świadectwo ich zawierzenia. Niezwykłe doświadczenie na mojej kapłańskiej drodze.
Źródło: Krystyna Czuba, Kapłani w Kazachstanie http://www.niedziela.pl/artykul/89499/nd/Kaplani-w-Kazachstanie, niedziela.pl, 2009

O Bogu , O wojnie , O ludziach , O wierze

„Esesmanów obowiązuje jedna podstawowa zasada. Musimy postępować uczciwie, przyzwoicie, lojalnie i koleżeńsko wyłącznie wobec ludzi naszej krwi. Nie obchodzi mnie ani na jotę los Rosjanina czy Czecha. Od innych narodów weźmiemy to, co dla naszej krwi przedstawia pewną wartość, porywając, jeżeli to będzie konieczne, ich dzieci i wychowując je tu, pośród nas. Kwestia, czy inne narody żyją w dobrobycie, czy giną z głodu, interesuje mnie tylko pod kątem ich przydatności jako niewolników dla dobra naszej kultury (…) jest mi obojętne, czy dziesięć tysięcy kobiet rosyjskich padnie z wyczerpania przy kopaniu rowów przeciwczołgowych, ważne jest dla mnie tylko to, aby rów przeciwczołgowy, budowany w interesie Niemiec, był gotów (…) My, Niemcy, jesteśmy jedynym narodem na świecie, który przyzwoicie traktuje zwierzęta, i tak również będziemy odnosić się do tych zwierząt ludzkich. Zbrodnią wobec naszej krwi byłoby jednak przejmowanie się ich losem, gdyż nasi synowie i wnukowie stanęliby w obliczu jeszcze trudniejszych zadań (…) Nas obchodzi tylko nasz naród, nasza krew i to jest naszym obowiązkiem. Inne rzeczy nas nie interesują. Chciałbym, żeby członkowie SS zajęli takie stanowisko wobec wszystkich obcych, niegermańskich narodów, zwłaszcza wobec Rosjan…”

Heinrich Himmler (1900–1945) niemiecki przywódca, nazista

przemówienie do generałów SS, wygłoszone w Poznaniu pod koniec 1943.
Źródło: Roman Z. Hrabar, Lebensborn, czyli źródło życia

O kobietach , O losie , O dzieciach , O ludziach

„Żeby Stalin podziałał jeszcze dziesięć – piętnaście lat, toby Sowiety stały się najpotężniejszym państwem na świecie, potem mogłoby minąć 150, 200, 300 lat – cud zdarza się raz! Że ogólny standard życia wzrósł, to nie ulega kwestii. Głodu tam nie było. Powiedzmy sobie szczerze, oni tam, gdzie dwa lata wstecz były wioski zapomniane przez Boga i ludzi, stawiali fabryki klasy Hermann-Goering-Werke! Mają linie kolejowe, których nie ma na żadnej mapie. U nas jeszcze nie ma linii, a już są kłótnie o taryfy. Mam książkę o Stalinie i trzeba powiedzieć, że to niesamowita osobowość, prawdziwy asceta, który trzyma to olbrzymie państwo żelazną ręką. Ale powiedzieć, że to państwo socjalistyczne, to jest oszustwo jakich mało! To jest państwo państwowo-kapitalistyczne. 200 milionów ludzi, żelazo, mangan, nikiel, oleje, ropa, co kto chce i ile kto chce. A nad tym wszystkim jeden człowiek, który pyta: czy uważacie, że 13 milionów ludzi to za dużo wobec tak wspaniałej idei?”

Adolf Hitler (1889–1945) kanclerz Rzeszy, twórca i dyktator III Rzeszy niemieckiej

Cytaty przypisywane, Rozmowy przy stole
Źródło: s. 370, 371

O Bogu , O ludziach , O oszustwie , O osobowości

„Trochę żałuję, że doba nie trwa nieco dłużej, ponieważ z przyjemnością pochodziłabym na wykłady z różnych dziedzin, np. jakiegoś znanego historyka na temat powojennej historii Polski lub na zajęcia językowe; szczególnie z języka polskiego, bo przecież jest on elementem aktorskiej pracy. Z przyjemnością posłuchałabym pana Miodka. Ciągle drzemie we mnie głód wiedzy.”

Ewa Gawryluk (1967) polska aktorka

Źródło: „To i Owo”, 2005.

O przyjemności , O historii , O wiedzę

„Potrafi milczeć. Mam wrażenie, że mówi co trzecie zdanie. Jego aktorstwo pozostawia pewien niedosyt. Budzi głód zarówno u widzów, jak i u reżyserów, którzy mają wrażenie, że nie wszystko zostało w nim odkryte.”

Krzysztof Krauze (1953–2014) polski reżyser i scenarzysta filmowy

o Andrzeju Chyrze.
Źródło: „Polityka” 33/06; 19 sierpnia 2006 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/awkl.htm

O wrażeniach

„Po lekturze książki Snydera nasuwa mi się myśl, że jedną z przyczyn Holokaustu, głodu na Ukrainie, ludobójstwa ludności polskiej, litewskiej, łotewskiej, estońskiej, białoruskiej, ukraińskiej i innych nacji, był brak znaczącej siły politycznej w Europie Środkowej i Wschodniej, która zapewniałaby bezpieczeństwo w tym rejonie. Zabrakło jakiejś formy Rzeczypospolitej.”

Arkady Rzegocki (1971) polski politolog

o książce Timothy'ego Snydera, Skrwawione ziemie.
Źródło: Brakujący fundament III RP, „Rzeczpospolita” nr z 9 stycznia 2013 r., s. A 10.

O książkach , O myślach , O sile , O myśleniu

„I oto okazało się, że tylko życie podobne do życia innych i tonące w nim bez śladu jest życiem prawdziwym, że szczęście wyobcowane nie jest szczęściem (…).”

Borys Pasternak (1890–1960) rosyjski poeta i prozaik

o życiu w Moskwie podczas „dużego głodu”

O życiu , O szczęściu

„Jeżeli dalej będzie rosła grupa osób na umowach śmieciowych, które nie płacą składek zdrowotnych, emerytalnych, wypadkowych itp., wydatki pomocy społecznej zdewastują nie tylko ZUS, ale także budżet. Nie będziemy jako społeczeństwo spokojnie patrzyli na starszych i chorych, którzy umierają z powodu głodu i banalnych chorób. Jeśli nie będą ubezpieczeni, za ich leczenie zapłacimy z podatków. Lepiej, by zawczasu coś do wspólnej kasy włożyli.
Neoliberałowie wierzą, że ludzie nieoskładkowani sami o siebie zadbają, ale to się nigdzie nie udało. Widać to po wydatkach budżetu USA, gdzie taka wiara długo obowiązywała.”

Jacek Żakowski (1957) dziennikarz polski

Źródło: ZUS – tak plus…, „Gazeta Wyborcza”, 22 października 2012

O ludziach , O wierze , O pomocy

„Tam dopiero w pełni objawia się szatan, gdzie niszczenie nie ma poza sobą innego celu, okrucieństwo dla okrucieństwa się spełnia, upokorzenie dla upokorzenia, śmierć dla śmierci, cierpienie bez celu – albo gdzie cel jest tylko wtórnie przybraną maską racjonalizującą głód niszczycielski.”

Leszek Kołakowski (1927–2009) polski filozof

Rozmowy z diabłem (1965)

O śmierci , O cierpieniu

„Policz dni i daj milczenie
niech boli
wyjąkaj czułość i zamknij dłonie
niech uczą się głodu”

Marek Śnieciński (1958)

Źródło:

„Myślę, że ich [bohaterów filmu Fałszerze] problemy są jak najbardziej uniwersalne. To mnie właśnie najbardziej zafascynowało. Czy można grać w ping ponga w obozie koncentracyjnym, gdy za ścianą torturuje się ludzi na śmierć? Teraz niektórych prześladuje wątpliwość, czy powinno się jeździć na luksusowe wakacje do kraju, którego mieszkańcy umierają z głodu? Czy w ogóle można cieszyć się bogactwem i bezpieczeństwem, gdy na świecie jest tyle cierpienia?”

Stefan Ruzowitzky (1961)

Źródło: Stefan Ruzowitzky o filmie „Fałszerze”, „Monolith Plus”, 22 sierpnia 2007 http://www.kinomaniak.pl/katalog/wywiad/25,1

O śmierci , O ludziach , O myślach , O cierpieniu

„Wbiegli artyści na scenę
jeden ryczał że jest pijany szczęściem
pił tylko wódkę
Drugi zabił prostytutkę młotkiem
chciał zabić sumienie
A trzeci umarł z głodu
płakały idiotki bez powodu
idioci pisali wiersze
na pocieszenie
Leżał socjalizm z długą brodą
w kącie jak szczenię!”

Andrzej Bartyński (1934–2018)

Źródło: Artyści

O szczęściu , O płaczu , O idiotach

„W samym Londynie na krawędzi przepaści żyje ponad trzysta tysięcy ludzi, których każde uderzenie serca przeszyte jest lękiem, którzy, jak w nocnym koszmarze, przez całe życie prześladowani są myślą, że zostaną pozbawieni nędznej nory, którą oni nazywają domem. Niżej od nich stoczyło się dwieście tysięcy istnień, którym zagraża głód. Jeszcze niżej jest trzysta tysięcy tych, którzy już znaleźli się w warstwie głodu, w strefie, gdzie głód dręczy dzień i noc, gdzie każda sekunda każdej minuty każdej godziny każdego dnia przesycona jest agonią. Jeszcze niżej od głodujących znaleźli się bezdomni- –ci, którzy już zupełnie nie mają za co wynająć mieszkania nawet w najgorszych dzielnicach, ci, którzy przez cały rok nocują bez schronienia, których setkami można znaleźć w nocy na zimnych, kamiennych płytach wzdłuż nabrzeża Tamizy. Niektórzy mają gazetę, którą mogą położyć na wilgotnych kamieniach, większość jednak nie może sobie pozwolić nawet na taki luksus. Armia tych całkowicie bezdomnych liczy w Londynie trzydzieści trzy tysiące.”

Charles Taze Russell (1852–1916) amerykański działacz religijny Świadków Jehowy

Źródło: Walka Armageddionu, ZRZESZENIE WOLNYCH BADACZY PISMA ŚWIĘTEGO WYDAWNICTWO “NA STRAŻY” str.229

O życiu , O ludziach , O domu , O myślach

„nigdy więcej miłości
(której nie potrafimy wypowiedzieć ani odróżnić
od głodu własnych ciał) nie pomyl
z cierpliwością.”

Dawid Jung (1980) polski poeta i krytyk literacki

Poemat o mówieniu prawdy (2014)
Źródło: [z mostu na Tybrze], cz. 27

O cierpliwości

„Kiedy sądzicie oskarżonego o kradzież, panowie sędziowie, to nie pytacie go, od jak dawna jest bez pracy, ile ma dzieci, przez ile dni w tygodniu jada, nie interesujecie się wcale warunkami bytowymi środowiska, w którym on żyje. Posyłacie go do więzienia, poświęciwszy mu niewiele czasu. Nie idą tam bogaci, którzy palą magazyny i sklepy, ażeby otrzymać odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia. I chociaż często spalają się tam także i ludzie, to właściciele tych magazynów mają dość pieniędzy, by opłacić adwokatów i przekupić sędziów. Posyłacie do więzienia nieszczęśnika kradnącego z głodu, ale żaden z setek złodziei, którzy ukradli państwu miliony, nigdy nie spędził nawet jednej nocy za kratami. W noc sylwestrową spożywacie z nimi kolację w jakimś arystokratycznym lokalu i cieszą się oni waszym szacunkiem.”

Fidel Castro (1926–2016) przywódca kubański

Źródło: Historia mnie uniewinni, 1953

O dzieciach , O ludziach , O historii , O czasie

„Gdzie jest wielki strach, tam musi być wielki głód, a gdzie jest wielki głód, tam muszą być brudne interesy.”

Bogdan Wojdowski (1930–1994) polski pisarz, krytyk literacki i teatralny, publicysta żydowskiego pochodzenia

Chleb rzucony umarłym (1971)
Źródło: s. 71

O strachu

„Mniejsza lub większa ilość monet wywołuje takie różnice między ludźmi, jakich by nikt sobie nie wyobraził, gdyby nie codzienne doświadczenie. Bogacz po świetnej uczcie bez drgnienia podpisuje dekret, który całą prowincję może pozbawić chleba, bo czyż w pierwszej godzinie swego długotrwałego trawienia może on zrozumieć, że inni ludzie umierają z głodu? Oto uroczy i zdrowy młodzieniec, pan na opactwie i dziesiątku majątków. Obok zaś sześćset rodzin głodnych, nie mających w zimie opału ani skrawka przyzwoitego odzienia…”

Jean de La Bruyère książka Charaktery

Charaktery, czyli Obyczaje naszych czasów (1688)

O ludziach

„BUDDO, PANIE na swym tronie z lotosu,
Oczy twe wzniosłe, rozmodlone ręce,
Jakiż mistyczny zachwyt, na swój sposób,
Tak niezłomny wzbudzasz ostatecznie?
Czyż takiego spokoju pozbawieni,
Mielibyśmy nie zaznać na tej ziemi?

Wiatr zmian nieustannie wieje,
Na naszej drodze jazgotów,
Jutrzejsze smutki zwiastuje,
Naszych wczorajszych kłopotów.
Sen goni sen; kłótnia kłótnię,
I śmierć życia nici utnie.

Dla nas harówki palące,
Sekret dumy połamany,
Porażek lekcje męczące,
Kwiat i owoc zakazany;
A nie absolutny spokój,
Buddo na tronie z lotosu.

Marnymi dłońmi sięgamy
Po nasze złudne pragnienie,
Znak, że szczyty zdobywamy
Bez wiary i ze znużeniem
Lecz nic nie zmoże, nie zdusi
Głodu nieba naszej duszy.

Cel choć daleki, ulotny,
Wciąż nęci w urokliwości
A każdy moment przelotny
Przedsionkiem nieskończoności.
Jak schwytać to co nieznane,
Twego lotosu Nirwanę?”

Sarojini Naidu (1879–1949)

Źródło: Do Buddy siedzącego w lotosie http://www.bartleby.com/236/379.html/

O śmierci , O smutku , O wierze , O duszy

„Dla niektórych mówienie o cnotach, niewinności, uczciwości, moralności, wierze, czy sile charakteru może wydawać się staromodne, lecz to właśnie te cechy budowały wielkich ludzi, jak też są one wskaźnikiem drogi do radości życia doczesnego i wiecznej szczęśliwości w zaświatach. To te cechy są kotwicami naszego życia, mimo stawianych nam próbom, tragediom, epidemiom i okrucieństwom wojny za którymi podąża okrutne zniszczenie, głód i przelew krwi.”

Harold B. Lee (1899–1973)

O wojnie , O ludziach , O wierze , O charakterze

„Zwierzę o tyle jest wyższem od człowieka, że przy zamachach na inne zwierzę chodzi mu jedynie o zaspokojenie głodu lub innych potrzeb fizycznych. Wilk zje owcę, ale nie będzie jej zmuszał do zmiany przekonań, nie będzie jej narzucał swojej wiary, swojego języka, nie będzie jej zmuszał do stania się wilkiem.”

Jan Niecisław Baudouin de Courtenay (1845–1929) polski językoznawca

Źródło: Z powodu jubileuszu profesora Duchińskiego, Kraków 1886, s. 26

O wierze , O wilkach , O zwierzętach

„Leci lud mój na pował głodem wyniszczony.
Statek, dobytek, rządem złym wykorzeniony!
Ręce rolnym robakom w podarkach ustały;
A za pompą zbytecną siostry nędzne wstały.
(…)
Już wprowadza Swawola okrutną niewolą,
Wsi drze, miasta wywraca, swych pustoszy rolą.
Burzy, jakby wiecznie gmin wykorzenić chciała.”

Jan Jurkowski (1580–1639)

Źródło: Chorągiew wandalinowa, Kraków 1607.

O ludziach , O siostrze

„Społeczeństwo jest przeżarte zgnilizną W warsztatach, kopalniach i na polach pracują i cierpią tysiące ludzi, którzy nie mogą liczyć na uzyskanie choćby tysięcznej części tego, co wypracowali. Ich żony i dzieci umierają z głodu. Tuż obok tej strasznej nędzy utuczeni burżuje prowadzą życie pełne uciech i pogardliwym śmiechem odpowiadają na łzy wygłodniałych biedaków…”

François Claudius Koëningstein (1859–1892)

wygłaszając na koniec procesu swój manifest anarchistyczny.
Źródło: Isabelle Bricard, Leksykon śmierci wielkich ludzi, op. cit., s. 376.

O życiu , O śmierci , O dzieciach , O ludziach

„Ale tak to już jest… wszyscy umieramy, jedni z głodu, inni z przejedzenia, nikt przed tym nie ucieknie…”

Susana Fortes (1959)

Postać: Juana Pardo
Fatum Laury Ulloa

„Jesteście wolni i możecie pracować, gdzie chcecie. Nikt nie może was zmuszać, abyście zaakceptowali takie, czy inne warunki. Ale w takim razie: jeśli my jesteśmy bogaci, oferujemy warunki, które nam odpowiadają; wy, wolni mieszkańcy, jeśli chcecie, wcale nie musicie ich przyjmować; ale wy, biedni mieszkańcy, jeśli nie zgodzicie się na warunki, jakie my wam narzucamy, to umrzecie z głodu, jako ludzie wolni, otoczeni największym szacunkiem.”

José Antonio Primo de Rivera (1903–1936) polityk hiszpański, ideolog narodowego syndykalizmu

W tak ironiczny sposób, podczas zorganizowanego wiecu w Madrycie, skomentował Jose Antonio stosunek państwa do biedniejszych warstw społeczeństwa hiszpańskiego.
Źródło: Sławomir Bardski, Jose Antonio Primo de Rivera http://www.nacjonalista.pl/2010/11/22/slawomir-bardski-jose-antonio-primo-de-rivera/

O ludziach

„Raz w dżungli o mało nie umarłem z głodu. Indianin, który był moim przewodnikiem, przyniósł mi duże tłuste robaki z drzewa palmowego i pokazał, jak się je je. Jeden robak dawał siły na dwie godziny marszu.”

Stanisław Tymiński (1948) przedsiębiorca polonijny, polski polityk

Źródło: Uwaga!, TVN http://uwaga.onet.pl/1813,info,,powrot_czlowieka_z_czarna_teczka,slawa.html

O sile

„W naszym życiu było wszystko – radości i smutki, ogromny wysiłek i kolosalne napięcie nerwowe, sukcesy i porażki, niedostatek, głód i dobrobyt materialny. Przeszliśmy z nim przez to wszystko i zachowaliśmy pierwotną podstawę naszych stosunków oraz oddanie naszym ideom i ideałom. Wierzę, iż siła ducha, odwaga i zdecydowanie pomogą mężowi wytrzymać dzisiaj niesłychane próby najcięższego etapu naszego życia. Mam nadzieję…”

Raisa Gorbaczowa (1932–1999)

słowa kończące książkę
… mam nadzieję! (1991)
Źródło: s. 175

O smutku , O zachowaniu , O wysiłku , O sile

„Dyktatorzy jeżdżą na tygrysach, z których boją się zsiąść, a tygrysy czasem głodnieją.”

Winston Churchill (1874–1965) premier Wielkiej Brytanii

O czasie

„Moich ludzi nękał tak nieznośny głód, że jedli wszystko, co z natury budzi największą odrazę: ludzkie ciała i odchody, zarówno Anglików, jak i Indian; niektórzy wykopywali z grobów zwłoki pochowane tam trzy dni wcześniej i pożerali je w całości, inni, zazdroszcząc lepszego stanu ciała każdemu, kogo głód nie zniszczył jeszcze tak bardzo jak ich samych, czyhali na nich, grożąc, że zabiją ich i zjedzą; pewien mężczyzna zabił swoją żonę, gdy spała na jego łonie; pokroił ją na kawałki, zapeklował i zjadł całą, oprócz głowy, którą zachował.”

Thomas Smith (1558–1625)

zapis z zimy na przełomie 1609 i 1610 roku.
Źródło: Journals od the House of Burgesses of Virgina (1619)

O ludziach , O zachowaniu , O naturze , O zimie

„Widzimy współcześnie odnawiający się głód ludzi prawdziwych. To znaczy żyjących w prawdzie i miłości; ludzi jasnych, przejrzystych, którzy mają oblicza prawdziwe, a nie zniekształcone kłamstwem.”

Stefan Wyszyński (1901–1981) polski duchowny katolicki, prymas

O ludziach , O kłamstwie

„Jestem nareszcie wolny, tak wolny, iż mogę nawet swobodnie umrzeć z głodu. Pozwolą mi. I to jest to najwspanialsze uczucie. Intensywnością tego radosnego poczucia i zarazem jego niedorzecznością mierzę stopień przerażającego już „zesklawizowania się” człowieka dzisiejszej Europy.”

Andrzej Bobkowski (1913–1961) polski pisarz i przedsiębiorca emigracyjny

Źródło: Na tyłach, „Kultura” 16/17, 1949

O emocjach

„Jeśli chcemy o tym pamiętać i zastanowić się, musimy dojść do wniosku, że istniały dwie „epoki terroru”. Jedna dokonywała morderstw w szalonej pasji, druga – bezlitośnie i z zimną krwią (…). Ale w nas wywołuje dreszcz tylko groza mniejszego terroru, chwilowego terroru że tak powiem. Tymczasem czym jest groza szybkiej śmierci od topora w porównaniu z trwającym całe życie umieraniem z głodu, zimna, zniewag, okrucieństwa i rozpaczy? (…) Tak pilnie uczono nas ubolewać nad tym krótkim terrorem, tak starannie uczono nas byśmy przed nim drżeli – a przecież trumny z jego ofiarami zmieściłyby się na miejskim cmentarzu; lecz cała Francja nie wystarczyłaby na pochowanie trumien starszego i prawdziwego terroru.”

Mark Twain (1835–1910) amerykański pisarz, satyryk, humorysta

Źródło: Jankes na dworze króla Artura, przeł. Agnieszka Kreczmar, wyd. Iskry, Warszawa 1995, s. 73.

O życiu , O śmierci

„przepłuczą oczy piaskiem dni
a oczy głodu ty zdejmiesz ze mnie
chcę wpaść w ramiona bursztynu
– w jego wnętrzu zamknąć nas na wieczność”

Hanna Wietrzny (1939)

Źródło: Czas Orfeusza

O czasie

„Testament to dobra rzecz, dobra rzecz. Nie orzesz, nie siejesz, zadzwonili po nieboszczyku i wdziewasz jego pot, głód, grzechy lub cnoty, ani Bóg zapłać nie powiedziawszy. O! testament to ładna rzecz.”

Józef Ignacy Kraszewski (1812–1887) pisarz polski

wzgardzona spadkobierczyni do bohatera
Złoty Jasieńko

O Bogu

„Dłoń wzbudziła gorączkę podpisując traktat
Głód począł szaleć i szarańcza spadła
Potężna jest dłoń, która krętym biegiem świata
Przez nabazgrane imię włada.”

Dylan Thomas (1914–1953) walijski poeta i pisarz

The hand that signed the treaty bred a fever,
And famine grew, and locusts came;
Great is the hand the holds dominion over
Man by a scribbled name. (ang.)
Źródło: Dłoń, która podpisała papier (The hand that signed the paper), tłumaczenie Stanisław Barańczak

„Życzyłbym sobie, abyśmy w obecnym stuleciu potrafili w końcu połączyć wiedzę naukową i techniczną, rozwiniętą jak nigdy dotąd w historii, z umiejętnościami ludzkimi i politycznymi, które, jak na ironię, są najbardziej w historii zacofane. Dysponujemy wszystkimi środkami naukowymi, technicznymi i nawet finansowymi, aby wykorzenić biedę, głód, ciemnotę dotykającą co najmniej połowę mieszkańców naszej planety. Dlaczego tego nie robimy? Dlatego, że brakuje nam politycznej woli, połączenia pragnienia i działania, żeby to zrobić.”

Carlos Fuentes (1928–2012) pisarz meksykański

Źródło: Contra Bush, tłum. Paulina Bojarska-Gargulińska, wyd. Świat Książki, Warszawa 2005.

O książkach , O świecie , O historii

„Prawdziwym mężczyzną jest człowiek nieugięty. Ten, co nie zna śliskich kompromisów, nie układa się samolubnie z przeciwnikiem i przeciwnościami, nie traci żadnej cząstki siebie, by zademonstrować pustą zręczność, napełnić kiesę lub nasycić głód, i nie zegnie się wskutek chwilowej męki, dla poklasku bądź u stóp tyrana, gdyż nosi serce twarde niczym diament, oraz kultywuje zasady twardsze niż żelazo, a wyłączną mapą jego słabości są chaotyczne linie nonszalanckich kaprysów.”

Waldemar Łysiak książka Ostatnia kohorta

Źródło: Ostatnia kohorta

Serce

„My nie wiemy, co to prawdziwa bieda. W Polsce dzieci nie umierają z głodu ani z powodu możliwych do uleczenia chorób. Ja nie dzielę biedy, pomagam jedynie ofiarom wojen, kataklizmów i biedy strukturalnej.”

Janina Ochojska (1955) polska działaczka charytatywna

Źródło: gazeta.pl, 29 grudnia 2004 http://wyborcza.pl/1,82310,2469908.html

O dzieciach

„Wszystkie nasze decyzje rodzą konsekwencje, Pietra. Wszyscy codziennie bawimy się w Boga. Kiedy kobieta kupuje sobie nową parę drogich butów, nie daje tych pieniędzy na jedzenie dla kogoś, kto umiera z głodu. W pewnym sensie te buty są dla niej ważniejsze niż ludzkie życie. Wszyscy zabijamy, żeby uczynić nasze życie wygodniejszym. Nie przedstawiamy tego w taki sposób, jednak to właśnie robimy.”

Harlan Coben Zachowaj spokój

Zachowaj spokój (2008)
Źródło: rozdział 24

O życiu , O kobietach , O Bogu , O jedzeniu

„Żywot aktora w Polsce trwa kilka lat, a potem są tylko wspomnienia i… tantiemy – na żałosnym poziomie. Wiem, co w naszym zawodzie znaczy bezrobocie i głód. W moim zawodzie nie ma nawet minimalnych socjalnych zabezpieczeń, a już zwłaszcza gdy nie jest się na teatralnym etacie. Przez dziesięciolecia w tym kraju artyści zapomnieli, że wykonują artystyczny zawód i nie potrafią się upominać o swoje prawa.”

Paweł Królikowski (1961) aktor polski

Źródło: „Rzeczpospolita”, 17 listopada 2007 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/msop.htm

„Aktorzy muszą być opłacani za próby. Nie wiem w jaki sposób ma to być sformalizowane, ale tylko tego rodzaju umowa może nas ustrzec przed głodem wynikającym z braku pracy w związku z zetknięciem się z charyzmatycznym twórcą, który może prace nad spektaklem – przeciągać latami. Jedynym sposobem, który może zdyscyplinować dyrektora będącego pod urokiem charyzmatycznego twórcy, to obowiązek płacenia za próby”

Joanna Szczepkowska (1953) aktorka polska

Inne wypowiedzi
Źródło: PAP, 21 grudnia 2009 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/84903.html

„Urodziłam się pod szczęśliwą gwiazdą w najszczęśliwszym państwie na świecie, zajętym budową świetlanego jutra, a mimo to udało mi się wyjść z tego wszystkiego cało. Nie wysiedlono nas na Syberię ani do Kazachstanu, nie rozstrzelano moich rodziców i nie umarliśmy z głodu. A to, że urodziłam się w Gruzji, można by uznać za szczyt szczęścia. Podczas gdy do Kazachstanu czy na Północ wysyłano pod strażą miliony ludzi, do Gruzji dobrowolnie ciągnęły tłumy i, co gorsza, wcale nie chciały z niej wyjeżdżać.”

Helena Amiradżibi-Stawińska (1932–2017) polska reżyserka i scenarzystka filmowa, pochodzenia gruzińskiego

Słodkie życie księżniczki (1996)

O ludziach , O rodzicach

„Odpowiedzialność za rodzinę jest dużym ciężarem. Afgańczycy, kiedy już nie mogą sobie z tym poradzić, bo jest wojna, głód, nie ma pracy, nierzadko mówią, że w następnym wcieleniu woleliby się urodzić kobietami.”

Jolanta Sierakowska-Dyndo

Źródło: wywiad dla „National Geographic Polska”, marzec 2011

O kobietach , O wojnie , O rodzinie

„O nieuleczalnej chorobie ustroju kapitalistycznego w jego dzisiejszej formie świadczą periodyczne kryzysy gospodarcze, coraz silniejsze, wyrzucające z pracy, jak na przykład ostatni, dziesiątki milionów robotników. W życiu gospodarczym i politycznym społeczeństw następują, po każdym ataku kryzysowym, przemiany istotne, ustrojowe. Gdyby nic nie mąciło toku wydarzeń, gdyby żaden inny czynnik nie wieszał się w przebieg przemian, należałoby oczekiwać, w czasie dającym się matematycznie określić, nadejścia takiej fali kryzysowej, od której historia zacznie liczyć nową erę gospodarstwa społecznego. Cechą znamienną, wspólną ostatniemu kryzysowi we wszystkich państwach, jest odsłonięcie choroby, nie tyle organu wytwórczego, ile rozdzielczego (…). Towarów na ogół wytwarza się za dużo, to jest więcej niż ludność świata może ich normalnie zużytkować. Tylko olbrzymia, przeważająca masa ludności nie może, bo nie ma jak, bo nie ma za co, zaspokajać swoich potrzeb, narzuconych jej przez klimat, cywilizację, ustrój społeczno-gospodarczy i organizm (pożywienie). Za dużo jest biedy i głodu w społeczeństwach, zanadto niesprawiedliwy jest rozdział bogactw, aby się to co pewien czas nie musiało odbić na wytwórczości.”

Jędrzej Moraczewski (1870–1944) polski polityk, premier II Rzeczypospolitej

Źródło: Rozważania nad położeniem politycznym i gospodarczym Polski, Warszawa 1938, cyt. za: Marian Romaniuk, Jędrzej Edward Moraczewski (1870–1944), lewicowo.pl http://lewicowo.pl/jedrzej-edward-moraczewski-1870-1944/

O chorobach , O historii , O czasie , O bogactwie

„Prywatyzacja postępowała w atmosferze sztucznego pompowania strachu, mówiono o groźbie głodu, wojny domowej… Gajdar cały czas powtarzał: mój program nie ma alternatywy, innego wyboru nie ma, inaczej nastąpi głód i koszmar wojny domowej. Z Niemiec do Moskwy przychodziły tysiące przesyłek z artykułami spożywczymi, których adresatem było „głodujące rosyjskie dziecko”. A przecież głód wtedy nie groził. To był mit. Ale skuteczny politycznie. Architekci prywatyzacji zarządzali naszymi lękami.(…) Realny głód i wojna dotknęły miliony rodzin później, po 1993, 1994 roku, częściowo w rezultacie reform.”

Gleb Pawłowski (1951)

Źródło: rozmowa Tatiany Żurżenko i Iwana Krastewa, Anatomia bezalternatywności, przeł. Róża Maj, „Krytyka Polityczna”, Nr 27–28/2011.

O wojnie , O dzieciach , O strachu , O czasie

„Ten, który wszystkim serce swe otwiera,
Francuzem jest, gdy Francja cierpi – Grekiem,
Gdy naród grecki z głodu obumiera,
Ten jest z ojczyzny mojej. Jest człowiekiem.”

Antoni Słonimski (1895–1976) polski poeta, felietonista, dramatopisarz, satyryk, krytyk teatralny i działacz społeczny

Źródło: Ten jest z ojczyzny mojej

O cierpieniu , O ojczyźnie , Serce

„Życie jest bankietem. Tragedią tego świata jest, że większość umiera na nim z głodu.”

Anthony de Mello (1931–1987) psychoterapeuta pochodzenia indyjskiego, jezuita

Przebudzenie

O życiu

„Pisarz może pisać do szuflady i myśleć, że za 20 lat społeczeństwo będzie mądrzejsze i pozna się na jego pisaniu. Malarz może umierać z głodu, ale maluje, chowa płótna, a potem rodzina żyje długo i szczęśliwie. Natomiast telewizja jest takim medium, że dziś pokazujesz i dziś jest ostateczna ocena.”

Nina Terentiew (1946) dziennikarka polska

Wywiad dla czasopisma „Viva” http://www.viva.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=1211&Itemid=78

O rodzinie , O myślach , O myśleniu

„Głód w znacznym stopniu powoduje zastraszającą średnią ogólnej śmiertelności, śmiertelności noworodków i niskiej przeciętnej długości życia. Wskaźnik zgonów – 30 na 1000 oraz wskaźnik zgonów niemowląt – 160 na 1000 jest jednym z najwyższych na świecie. Średnia długość życia wynosi w Chinach tylko 34 lata w porównaniu do 68 w Stanach Zjednoczonych, jak podają ostatnie obliczenia, czy 65 w Nowej Zelandii. Jedyny kraj, gdzie średnia długości życia jest krótsza niż w Chinach, to Indie, gdzie spada ona do 26 lat…”

Josué de Castro (1908–1973)

Źródło: Grzegorz Jaszuński, Świat zdaje egzamin. 1945–1965, Warszawa 1967, Czytelnik, s. 253.

O świecie

„Młodzi ludzie masowo uciekają z naszej ojczyzny. Ich rodzice z dnia na dzień tracą pracę, bez żadnego zabezpieczenia socjalnego, a dziadkowie, którzy tytanicznym wysiłkiem po wojnie odbudowali Polskę wolną od analfabetyzmu, głodu i braku pracy, odchodzą dziś z kwitkiem od aptecznej lady, bo nie mają pieniędzy na leki. Codziennie słyszymy o matkach porzucających nowo narodzone dzieci na ulicy, gdyż nie mają środków na ich utrzymanie. Setki ludzi są eksmitowane na bruk za niepłacenie czynszu. Za to działacze SLD, SdPl i PD, ci sami, którzy zgotowali im ten los w czasie negocjacji akcesyjnych i bez sprzeciwu przyjmowali dyktat narzucony przez Niemców i Francuzów, teraz obrastają w tłuszcz i jak pieski łaszą się do Brukseli o nagrodę. Wszyscy siedzący na tej sali wiemy, że ministrowie i dyrektorzy rządu Leszka Millera i Marka Belki oraz najważniejsi urzędnicy tego rządu non stop starają się w Brukseli o pracę i ciepłe posadki. Media szeroko informują o prominentnych działaczach SLD, SdPl i PD, którzy są na listach oczekujących lub walczących o stanowiska kategorii A w Brukseli.”

Józef Cepil (1960) inżynier rolnik, polski polityk

fragment wystąpienia w Sejmie, 7 lipca 2005

O losie , O wojnie , O dzieciach , O ludziach

„Mam głód Boga, jakiż głód. Nie pojmuję życia ani szczęścia, jak tylko w Nim. Mój Boski Mistrz lituje się nad swoim robaczkiem. Często zalewa mą duszę ogniem i światłem, aż słabo się robi. Pogrążam się w Bogu strasznym, słodkim, ogromnym. Czuję, że słabnę i jak gdyby w sen zapadam. Moja dusza wzlatuje ku Bogu jak strzała. Nic nie pojmuję, nic nie widzę, zachwyt mnie porywa, drżę jak liść. Kocham. Kocham całą sobą. Bóg wypełnia wszystko, i ja to widzę. Bóg jest wielki, jest piękny, Bóg sam i na zawsze.”

Bernardyna Maria Jabłońska (1878–1940) zakonnica polska, błogosławiona Kościoła katolickiego

fragment zapisków duchowych.
Wariant: Mam głód Boga, jakiż głód. Nie pojmuję życia ani szczęścia, jak tylko w Nim. Mój Boski Mistrz lituje się nad swoim robaczkiem. Często zalewa mą duszę ogniem i światłem, aż słabo się robi. Pogrążam się w Bogu strasznym, słodkim, ogromnym. Czuję, że słabnę i jak gdyby w sen zapadam. Moja dusza wzlatuje ku Bogu jak strzała. Nic nie pojmuję, nic nie widzę, zachwyt mnie porywa, drżę jak liść. Kocham. Kocham całą sobą. Bóg wypełnia wszystko, i ja to widzę. Bóg jest wielki, jest piękny, Bóg sam i na zawsze. [fragment zapisków duchowych. ]
Źródło: o. Joachim Roman Bar, o. Władysław Kluz, Polscy święci. Służebnica Boża Bernardyna Jabłońska, t. 11, op. cit., s. 224.

O Bogu , O duszy , O snach , Kochać się

„Jeśli z powodu głodu i nędzy nie masz nic w żołądku, to ani w głowie, ani w zmysłach, ani w sercu nie masz też materiału do moralności.”

Ludwig Feuerbach (1804–1872) niemiecki filozof

Serce

„Właściciele ziemscy żyją dzięki twojej harówce, każdy kawałek chleba, który wkładają sobie do ust, został ukradziony naszym dzieciom; każdy prezent, który dają swoim kobietom, został naznaczony biedą, głodem i zimnem, może prostytucją, naszych kobiet.”

Errico Malatesta (1853–1932) włoski myśliciel polityczny, anarchista

Kapitalizm

O kobietach , O dzieciach

„Albo prywatna własność środków produkcji, albo głód i nędza dla wszystkich.”

Ludwig von Mises (1881–1973) ekonomista austriacki

Entweder Sondereigentum an den Produktionsmitteln, oder Hunger und Elend für Alle. (niem.)
Źródło: Liberalizm w tradycji klasycznej, tłum. Szymon Czarnik

„W wyniku ewolucji mózgu człowiek zdołał wypracować znacznie bardziej wydajne i mniej ryzykowne formy zdobywania pożywienia niż większość innych mięso – i wszystkożernych ssaków lądowych. Nie musimy obecnie, jak nasi dalecy przodkowie, przechodzić przez długie okresy na granicy głodu i wykorzystywać wszelkie nadające się okazje do nieumiarkowanej konsumpcji „na zapas”. Dzisiaj w świecie cywilizowanym pokarmu dzięki efektywnej produkcji mamy pod dostatkiem, i moglibyśmy spożywać go racjonalnie, w ilościach niezbędnych do sprawnego funkcjonowania. Ale po przodkach został nam głęboko zakorzeniony nawyk „obżerania się”, zwłaszcza, jeżeli pokarm jest atrakcyjny. Wraz z dobrobytem świat opanowała epidemia otyłości i nadwagi.”

Jerzy Vetulani (1936–2017) profesor nauk przyrodniczych, psychofarmakolog, neurobiolog, biochemik

Źródło: Stary tata, tłusty syn http://vetulani.wordpress.com/2013/02/18/stary-tata-tlusty-syn/

O świecie

„Głód podczas wojny daje się łatwiej znieść niż podczas pokoju. Łatwiej znieść i łatwiej wytłumaczyć.”

Stanisława Fleszarowa-Muskat książka Pozwólcie nam krzyczeć

Pozwólcie nam krzyczeć (1957)
Źródło: s. 135

O wojnie , O pokoju

„Gdyby wszystkie jałmużny dawane były wyłącznie z litości, wszyscy żebracy poumieraliby z głodu.”

Friedrich Nietzsche (1844–1900) filozof niemiecki

„Nie ma porównania z tym, przez co przeszedł Władysław Szpilman, i z tym, co cierpieli ludzie w czasie Holocaustu, co cierpią narody dotknięte klęską głodu – ale to dało mi możliwość lepszego zrozumienia tych cierpień. A tego nie można zagrać. Podchodzę niezwykle poważnie do swojej pracy.”

Adrien Brody (1973) amerykański aktor

po tym, jak pozbył się wszelkich materialnych dóbr i stracił ok. 15 kg wagi dla roli w Pianiście.

O ludziach , O zrozumieniu , O cierpieniu , O czasie

„Przez cały czas, od wczesnego dzieciństwa, we wszystkich instytucjach wbijano mi do głowy, że jestem bezgranicznie szczęśliwa. Zaczęło się to w „ekskluzywnym” przedszkolu w Tbilisi. Do tego przedszkola przyjęto mnie tylko dlatego, że moja ciocia Maro grywała tam dzieciom na fortepianie, żeby dorobić na życie. Była harfistką w konserwatorium, ale w konserwatorium absolutnie nic nie było do ukradzenia. Zresztą ciocia, typowy przeżytek burżuazji, hołdowała staromodnym, przedrewolucyjnym przesądom i gdyby jej nawet rozsypano na pudle fortepianu cukierki, a w orkiestrze znalazłaby kiełbasę, pewno by niczego nie tknęła, choć nieraz ssało ją w żołądku z głodu. Niestety, z harfą na chałturę wybrać się nie sposób. Co innego skrzypce czy obój – można było sobie tłusto dorabiać na pogrzebach i weselach.”

Helena Amiradżibi-Stawińska (1932–2017) polska reżyserka i scenarzystka filmowa, pochodzenia gruzińskiego

Słodkie życie księżniczki (1996)

O życiu , O dzieciach , O czasie , O dzieciństwie

„Chcę ją rozwinąć tak, by rozwiązała wszystkie nasze problemy, jak głód, choroby, bezdomność czy globalne ocieplenie. To będzie program Apollo XXI wieku.”

Demis Hassabis (1976)

o sztucznej inteligencji.
Źródło: Artur Włodarski, Sztuczna inteligencja. Bóg już istnieje http://wyborcza.pl/magazyn/7,124059,20870967,sztuczna-inteligencja-bog-juz-istnieje.html#BoxGWImg, wyborcza.pl, 22 października 2016.

O Bogu , O chorobach , O inteligencji , O wieku

„Gdyby poezja żyła tylko prawdą rzeczywistą, umarłaby z głodu.”

Adolf Dygasiński (1839–1902) polski pisarz, publicysta i pedagog

Źródło: Gody życia, wyd. Oddział Kultury i Prasy 2 Korpusu, 1945, s. 10.

„Dzięki pamięci poprzednich medytacji, zaczynając od siódmej czakry i sięgając Brahma Czakry, splamienia (kleśa) i złudzenia (Mara) zostały zniszczone, niewidzialna wiązka światła przeniknęła ciało, w tym stanie, będąc jednością z wodą, powietrzem, niebem, ziemią i słońcem, byłem w stanie uzyskać pożywienie poprzez medytację. Wówczas funkcje ciała zwolniły i byłem w stanie hibernować.(…) całe ciało było ograniczone i nie było w stanie doświadczać głodu, gorąca czy zimna. Cały świat powątpiewał w moją skoncentrowaną praktykę oczyszczającą (tapasya czarya). Ta moja dzienna rutyna była ciężka do zaakceptowania przez świat. Nawet dziś widzę wielu sceptyków…”

Dharma Sangha (1990)

chodzi o pięć elementów, inaczej: woda, wiatr, przestrzeń, ziemia i ogień.
Kazanie z 20 maja 2011

O świecie , O wodzie

„Poniżej pewnego poziomu nie można być człowiekiem. Można posiadać wszystkie cechy człowieczeństwa, trzymać się, ale kosztem potwornych wysiłków, paczących na pewno duszę. Posiadanie lub otrzymanie pewnej kultury bez równoczesnej możliwości częściowego choćby zaspokojenia potrzeb, które ona rodzi, prowadzi ludzi do zboczeń mniej lub więcej niebezpiecznych dla otoczenia. Głodomory moralne lub duchowe są daleko niebezpieczniejsze niż głodomory fizyczne. Głód fizyczny łatwiej zaspokoić, głód duchowy trwa i nawet rośnie, gdy tamten został zaspokojony.”

Andrzej Bobkowski (1913–1961) polski pisarz i przedsiębiorca emigracyjny

21 października 1943.
Szkice piórkiem

O ludziach , O duszy , O wysiłku

„A ponieważ Żydzi ciągle się boją – myśli Moliwda – a to pana, a to Kozaka, a to niesprawiedliwości, głodu i chłodu, przez co żyją w wielkiej niepewności, to Jakub staje się dla nich wybawieniem. Brak lęku jest niczym aureola – można się w niej grzać, można zapewnić trochę ciepła małej, zziębniętej, wystraszonej duszy.”

Olga Tokarczuk książka Księgi Jakubowe

Księgi Jakubowe

O duszy , O myślach , O myśleniu

„Drobni właściciele ziemi w Afryce – i to proceder znany – są rugowani przez państwo, które sprzedaje ziemię wielkim koncernom pod taką właśnie produkcję. Chce ściągnąć kapitał, więc daje ulgi, niskie podatki. Niektóre koncerny kupują taką ziemię jako zabezpieczenie kapitałowe i ona leży odłogiem. Jednocześnie pozbawia się kawałka ziemi ludzi, którzy mogli sobie tę żywność produkować. Łatwo ich wyrzucić, bo ziemia użytkowana jest nieformalnie, uprawiali ją latami, ale bez tytułu własności. Zabrano im słabą ziemię, na której wegetowali, i dano jeszcze słabszą pracę dla koncernu.(…) [Powinno się] zostawić im ziemię i ich wspomóc. Uprawa ananasów? Świetnie. Ale dlaczego ma to robić koncern? Niech wioska połączy siły, nawodni ziemię i uprawia ananasy. To wymaga wsparcia i ludzi, którzy pokażą, nauczą, potrzebne są też mikrokredyty. Małe społeczności są ograbiane przez koncerny z dobrych możliwości zarabiania na nas, bogatych Europejczykach. Oczywiście coś tam lokalnym społecznościom się odpali, żeby nie zdechli z głodu. Lokalne rozwiązanie polegałoby na tym, że zamiast koncernu mamy tysiąc wiejskich spółdzielni produkujących ananasy, które są wysyłane do Europy.”

Janina Ochojska (1955) polska działaczka charytatywna

Źródło: rozmowa Grzegorza Sroczyńskiego, Janina Ochojska. Czy jesteś dobrym człowiekiem?, „Duży Format”, wyborcza.pl, 7 sierpnia 2014 http://wyborcza.pl/duzyformat/1,139945,16438335,Janina_Ochojska__Czy_jestes_dobrym_czlowiekiem_.html

O ludziach , O wsparciu , O sile

„Nie wiem dlaczego tak jest na świecie, proszę pani, że głód i strach czynią wszystkich posłusznymi.”

Zbigniew Nienacki książka Wielki las

Wielki las

O strachu

„Głodówka to nie jest niezjedzenie kolacji. Jak będą w stanie głodu przez, dajmy na to, trzy dni czy dwa choćby, to wtedy będzie można mówić o głodówce. Na razie nie zjadły kolacji. To nikomu jeszcze nie zaszkodziło”

Jarosław Kaczyński (1949) polski polityk, premier RP

o strajkujących pielęgniarkach, które podjęły głodówkę, 26 czerwca 2007, Sygnały dnia, Program 1 PR.
Źródło: „Gazeta Wyborcza” http://www.gazetawyborcza.pl/1,75515,4254412.html

„Pomimo tak stosunkowo wysokich wydatków na żywność niedożywienie dzieci stanowi poważny problem w naszym kraju. Według różnych szacunków problem głodu dotyka ok. 20-30% naszych dzieci. Nauczyciele, pedagodzy, jak również stowarzyszenia czy fundacje pomocy dzieciom alarmują, że wiele dzieci przychodzi do szkoły na czczo. Niedożywione dziecko to dziecko mające problemy z prawidłowym rozwojem fizycznym, a także mające kłopoty z przyswajaniem wiedzy, uważaniem na lekcjach i niemające sił na pełne uczestnictwo w zajęciach. Lekarze alarmują, że doskwierający głód wpływa na spadek odporności organizmu, skłonność do zapadania na różne infekcje, jak również niewydolność oddechową czy zapadalność na choroby wewnętrzne. Niedożywienie dzieci dotyczy głównie dzieci z rodzin wielodzietnych, w których rodzice borykają się z bezrobociem, i z rodzin patologicznych. Niebezpiecznym syndromem jest fakt, że pomimo ożywienia gospodarczego i spadku bezrobocia bieda w naszym kraju nie znika. Może to świadczyć o przechodzeniu biedy z pokolenia na pokolenie.”

Leszek Sułek (1954) polityk polski

Źródło: Wystąpienie na posiedzeniu Sejmu, 18 października 2006 http://orka2.sejm.gov.pl/Debata5.nsf/851e81387c160e4fc125745f00379393/f9b07595702f9057c125746500458f09?OpenDocument

O dzieciach , O chorobach , O wiedzę , O problemach