Cytaty o głodzie
strona 3

Bartholomew Roberts Fotografia

„Karą za ucieczkę ze statku lub kwater w czasie bitwy będzie śmierć lub marunowanie.”

Bartholomew Roberts (1682–1722)

punkt VII. Marunowanie polegało na pozostawieniu winowajcy na bezludnej wyspie z kilkoma nabojami, butelką wody i beczułką prochu, aby przetrwał lub skonał z głodu.
Kodeks piracki

Stanisław Dubois Fotografia
Grzegorz Ciechowski Fotografia
Colin Firth Fotografia

„Zagrałbym w Szpiegu każdą postać. Zagrałbym cokolwiek, bo bardzo chciałem być jego częścią.”

Colin Firth (1960) angielski aktor

Źródło: Rachel Clark, Colin Firth. Czuję wielki głód grania, oprac. Magdalena Poulian, „To i Owo” nr 47, 22 listopada 2011, s. 4.

O.S.T.R. Fotografia
Antonio Maria Vegliò Fotografia

„Rzeczą nieludzką jest bierne przyglądanie się tragedii mieszkańców Rogu Afryki. Odpowiedzialność za znalezienie szybkiego i skutecznego rozwiązania kryzysu spoczywa na każdym z nas.”

o klęsce głodu, która dotknęła w 2011 kraje tzw. Rogu Afryki.
Źródło: Abp Vegliò: międzynarodowa pomoc dla wschodniej Afryki spóźniona i niewystarczająca, Radiovaticana.org, 5 sierpnia 2011 http://www.radiovaticana.org/pol/articolo.asp?c=510389

O.S.T.R. Fotografia
Adam Schaff Fotografia
John Steinbeck Fotografia
Nathuram Godse Fotografia
Stanisław Lem Fotografia
Steven Erikson Fotografia
Felicjan Faleński Fotografia

„Co dzień mów sobie: – Dziś się tęgo najem,
Niech jutro będzie mi bieda. –
A gdy śmierć przyjdzie, toż chociaż nawzajem
Z głodu umierać ci nie da.”

Felicjan Faleński (1825–1910) poeta polski, krytyk literacki

Źródło: Do poczynającego pracownika, z tomiku Kwiaty i kolce

„Mam zostać skazana, ponieważ leżą mi na sercu głód i nędza w tym kraju. (…) Jeśli jest zbrodnią niepokoić się z powodu nieludzkich warunków, w jakich żyje większość mieszkańców tego kraju, to ze zrozumieniem przyjmę swoją karę.”

Lori Berenson (1969)

wypowiedziane w oświadczeniu dla prasy na wstępnej sesji sądu w dniu 8 stycznia 1996.
Źródło: Rodney Carlisle, Proces Lori Berenson w: 100 najsłynniejszych procesów pod redakcją Edwarda W. Knappmana, wyd. Świat Książki, Warszawa 1998, ISBN 83-7227-057-0, tłum. Jarosław Mikos, s. 470.

Colin Firth Fotografia

„Prywatnie Oscar był dla mnie jak trzęsienie ziemi, ale nie umiem powiedzieć, co konkretnie zmienił w moim życiu zawodowym. Nie robiłem żadnej inwentaryzacji.”

Colin Firth (1960) angielski aktor

Źródło: Rachel Clark, Colin Firth. Czuję wielki głód grania, oprac. Magdalena Poulian, „To i Owo” nr 47, 22 listopada 2011, s. 5.

Jan Parandowski Fotografia

„Wynaleziono pług, aby zaspokoić głód chleba. Wynaleziono poezję, aby zaspokoić głód piękna.”

Jan Parandowski (1895–1978) polski pisarz, eseista i tłumacz

Godzina śródziemnomorska
Źródło: s. 192

Dayi Daoxin Fotografia
Jacek Kurski Fotografia
Josué de Castro Fotografia
Maria Szyszkowska Fotografia
Leopold Okulicki Fotografia

„Dziękuję Ci za pamięć. O Tobie i Twej pracy miałem już wcześniej wiadomości. Mam do Ciebie prośbę. Prześlij ode mnie pozdrowienia do Kraju „Rakoniowi” (Grot-Rowecki) i Berce (mjr Wacław Berka). Obecnie dowodzę 7 DP. Zamieniliśmy się miejscami z Bohuszem (Zygmunt Bohusz-Szyszko). Czuję się świetnie. Do zrobienia ogromnie dużo, a idzie to strasznie wolno. Straty poniesione przez ludność polską w ZSRR są olbrzymie, a jeśli sytuacja się nie zmieni i pomoc nie stanie się naprawdę skuteczną, to zima 1942/1943 może stać się dla niej grobem, a dla nas grzechem śmiertelnym, z którego nas historia na pewno nie rozgrzeszy. Naciskaj, stary, gdzie możesz i otwieraj ludziom oczy na prawdę. Dotychczasowa akcja jest niedostateczna. Ludzie giną z głodu. Codziennie przychodzą do szpitali dywizji „żywe trupy”, mówię Ci, dosłownie skóra i kości. 97 procent z nich ginie. Żadna pomoc nie jest już skuteczna. Na poprawę sytuacji wewnętrznej liczyć nie można. Może się ona tylko pogorszyć. Pomoc musi pójść z zewnątrz. Musi być ona zorganizowana na skalę 1 500 000 ludzi. Może już tyle nie ma, ale mniej 1 000 000 zejść nie wolno. Sądzę, że się na mnie za tych parę słów nie obrazisz, a wykorzystasz je jak trzeba. Powinieneś tam w Londynie być naszym ambasadorem i to lepszym niż Kot w Kujbyszewie. Niech mu ziemia będzie lekką.”

Leopold Okulicki (1898–1946) generał polski

do płk. Stanisława Gano, 17 czerwca 1942.
Źródło: Andrzej Przemyski, Ostatni komendant generał Leopold Okulicki, op. cit., s. 93–94.

Tomasz Piątek Fotografia
Carlo Gnocchi Fotografia
Jürgen Todenhöfer Fotografia
Anna Geislerová Fotografia
Diego Maradona Fotografia

„Nie rozumiem, jak można mieszkać w pałacu ze złota, podczas gdy tylu ludzi umiera z głodu, a następnie jechać i całować ziemię krajów biednych.”

Diego Maradona (1960) piłkarz argentyński

o papieżu Janie Pawle II.
Źródło: tuttomercatoweb.com, 29 października 2010 http://www.tuttomercatoweb.com/napoli/?action=read&idnet=dHV0dG9uYXBvbGkubmV0LTUwNDE5

Aleksander Sołżenicyn Fotografia
Warłam Szałamow Fotografia
Cyceron Fotografia

„Przyprawą potrawy jest głód.”

Cyceron (-106–-43 p. n. e.) mówca rzymski, popularyzator filozofii greckiej, polityk

polski odpowiednik: Głód jest najlepszym kucharzem.
Źródło: C. Jędraszko, Łacina…, op. cit., s. 47.

Günter Grass Fotografia
Eugène Pottier Fotografia

„Wyklęty powstań, ludu ziemi,
Powstańcie, których dręczy głód.
Myśl nowa blaski promiennymi
Dziś wiedzie nas na bój, na trud.
Przeszłości ślad dłoń nasza zmiata,
Przed nami niechaj tyran drży!
Ruszymy z posad bryłę świata,
Dziś niczym, jutro wszystkim my!”

Eugène Pottier (1816–1887) poeta francuski, działacz socjalistyczny

Debout! les damnés de la terre!
Debout! les forçats de la faim!
La raison tonne en son cratère:
C’est l’éruption de la fin.
Du passé faisons table rase,
Foule esclave, debout! debout!
Le monde va changer de base:
Nous ne sommes rien, soyons tout! (fr.)
Źródło: Międzynarodówka, 1871, tłum. Maria Markowska

James Patterson Fotografia
Dmytro Tabacznyk Fotografia
Louis-Sébastien Mercier Fotografia

„Londyńczykom wydaje się, że my w Paryżu obnosimy się z galonami, albo umieramy z głodu, albo jemy wyłącznie żaby.”

Louis-Sébastien Mercier (1740–1814) polityk francuski

Źródło: Stephen Clarke, 1000 lat wkurzania Francuzów, Wydawnictwo WAB, Warszawa 2012, s. 446, tłum. Stanisław Kroszczyński.

Piotr Ściegienny Fotografia

„[Niewola, nędza, głód i zimno, wyzysk i ciemnota] nie pochodzą z woli Boga, ale są dziełem złych ludzi. Bóg bowiem stworzył ludzi, a zatem i was, abyście wolni używali wszystkich darów boskich, nie żyli w niedostatku i nędzy, nie cierpieli głodu i zimna, pracowali jedynie dla siebie, dla starców, kaleków, umieli czytać i pisać.”

Piotr Ściegienny (1801–1890) ksiądz katolicki, polski działacz niepodległościowy

Źródło: Złota książeczka (1842), cyt. za: Lidia Ciołkosz, Adam Ciołkosz, Zarys dziejów socjalizmu polskiego, tom I, Londyn 1966 http://lewicowo.pl/ksiadz-piotr-sciegienny/

Heraklit z Efezu Fotografia

„Bóg to dzień i noc, zima i lato, wojna i pokój, głód i sytość.”

Heraklit z Efezu (-535) filozof antyczny

Źródło: Jostein Gaarder, Świat Zofii. Cudowna podróż w głąb historii filozofii, Warszawa 1995, tłum. Iwona Zimnicka, s. 49.

Karol May Fotografia

„Kiedy oglądasz takie duże koncerty myślisz sobie: któregoś dnia to ja będę tam, na scenie. Czujesz ogromny głód występowania przed ludźmi.”

Didz Hammond (1981)

Źródło: The Cooper Temple Clause: „Intelektualne Oasis, sexy Radiohead”, nuta.pl http://www.nuta.pl/wywiady/d/2/139/

Martín Caparrós Fotografia
Andrzej Sapkowski Fotografia
Martín Caparrós Fotografia

„W społeczeństwach, w których tylu ludzi cierpiało głód, ci, którzy byli od niego wolni, narzucali sobie posty. Głód zawsze stanowił formę pewnego oczyszczenia. Religie monoteistyczne kładą silny nacisk na stan braku pokarmu, starając się narzucić post, czyli kontrolowaną formę głodu, i udowodnić, że jakiś bóg i jego słudzy potrafią zmusić nas do robienia tego, czego byśmy inaczej nie zrobili. Zmusić do zadawania sobie gwałtu dla oddania hołdu najbardziej absolutnej władzy. Religia musi być narzucana wbrew naturze. Jest to kultura w postaci ekstremalnej: kultura, która tłumaczy ten świat, stwarzając inne. Post jest triumfem kultury, pomnikiem jej dumy. W myśleniu religijnym – takim, które zakłada, że istnieje coś lepszego niż ludzie, czyli że my, ludzie, jesteśmy rasą niższą – jedzenie stanowi wyraz słabości. Bylibyśmy lepsi, gdybyśmy nie musieli jeść. Jedzenie zawsze było pojmowane jako powinność przykra, niska. Istoty wyższe są od niej wolne. Tradycja chrześcijańska nie wspomina nigdzie, żeby Bóg cokolwiek jadł; w grecko-rzymskiej, na przykład, antropomorficzni bogowie żywili się nektarem i ambrozją. Post jest właściwy aniołom – twierdzili chrześcijanie – wykracza poza to, co naturalne. Pościć to znaczy akceptować zakłócenie naturalnego porządku, przyjąć porządek kulturowy, religijny, który jawi się jako nadprzyrodzony, czy raczej prenaturalny, uprzedni w stosunku do natury, stwarzający ją. Natura to dekadencja – ciało to dekadencja. Do dekadencji prowadzi karmienie ciała; to, co nadprzyrodzone, naprawia, koryguje ciało.   Nie ma nic bardziej prymitywnego niż jeść, aby zaspokoić głód.”

El hambre

Martín Caparrós Fotografia
Martín Caparrós Fotografia
Charles Baudelaire Fotografia
Elżbieta od Trójcy Przenajświętszej Fotografia
Wegecjusz Fotografia
Timothy Snyder Fotografia
Józef Ignacy Kraszewski Fotografia
Benjamin Franklin Fotografia

„Głód nie nawiedza nigdy domu pracowitego człowieka, zagląda doń tylko przez okno.”

Benjamin Franklin (1706–1790) amerykański polityk, uczony i filozof

Źródło: Myślę, więc jestem. Aforyzmy, maksymy, sentencje, wybór i oprac. Czesława i Joachim Glenskowie, Antyk, Kęty 1993, s. 132.

Jordi Sierra i Fabra Fotografia
Erasmus Darwin Fotografia

„Istnieją trzy wielkie obiekty pożądania: głód, bezpieczeństwo i namiętność. Potrzeba ich zaspokojenia zmienia kształt wielu zwierząt.”

Erasmus Darwin (1731–1802) angielski przyrodnik, lekarz, wynalazca i poeta

Źródło: Carl Sagan, Ann Druyan, Cienie zapomnianych przodków. W poszukiwaniu naszej tożsamości, tłum. Jacek Bieroń, Zysk i S-ka, Poznań 2000, ISBN 83-7150-684-8, s. 42.

Herbert Hoover Fotografia

„Polska stanie się wolna tylko wtedy, gdy będzie w stanie podźwignąć się z nędzy, w jaką wpędzili ją zaborcy i okupanci, kiedy będzie całkowicie uniezależniona od tych, co wydzielają jej życiodajne racje. (…) Uratowanie środkowej Europy, a szczególnie Polski od głodu, wymaga olbrzymiego wysiłku i znacznych ofiar ze strony wszystkich obywateli Stanów Zjednoczonych.”

Herbert Hoover (1874–1964) amerykański polityk, prezydent USA

stwierdzając, kiedy Polska i środkowa Europa stanie się wolna, po wojnach i okupacjach.
Źródło: "Uczcijmy Hoovera". Amerykańska pomoc dla odrodzonej Polski https://nowahistoria.interia.pl/aktualnosci/news-uczcijmy-hoovera-amerykanska-pomoc-dla-odrodzonej-polski,nId,2640352, interia.pl, 4 października 2018.

Władysław Anders Fotografia
John Updike Fotografia

„Dzisiaj młodzi mają więcej problemów, niż mieliśmy my - mówi Jack (…) Nie chodzi tylko o AIDS i całą resztę. Istnieje pewien głód, nie wiem, absolutu, kiedy wszystko jest takie relatywne, a wszystkie siły ekonomiczne narzucają im szybki zarobek i kredyt na karcie (…) Kiedy rzeczywistość nie jest prosta, ludzie chcą powrotu do naiwnej prostoty, czerni i bieli, prawdy i fałszu. (…) Inaczej bycie człowiekiem byłoby zbyt trudne. W przeciwieństwie do innych zwierząt wiemy za dużo. One wiedzą tylko tyle, żeby wypełnić swoje zadanie i umrzeć. Jedzą, śpią, pieprzą się, rodzą młode i umierają. (…) Chcę tylko powiedzieć, że dzieciaki takie jak Ahmad muszą mieć coś, czego nie daje im już społeczeństwo. Społeczeństwo nie pozwala im już zachować niewinności. Ci szaleni Arabowie mają rację - hedonizm, nihilizm, to wszystko, co mamy do zaoferowania.(…) Młodzi muszą podejmować teraz więcej decyzji niż kiedyś, bo dorośli nie potrafią im podpowiedzieć, co mają robić. My sami nie wiemy, co robić, nie mamy gotowych odpowiedzi tak jak kiedyś; po prostu trwonimy czas, starając się za dużo nie myśleć. Nikt nie bierze na siebie odpowiedzialności, więc robią to dzieciaki, przynajmniej niektóre… to pragnienie, żeby zrobić coś dobrego, żeby być dobrym, żeby gdzieś się zapisać… do wojska, orkiestry dętej, gangu, chóru, samorządu szkolnego, nawet do harcerstwa. (…) Na korytarzach serce ci się kraje, jak widzisz te twarze, tak pełne nadziei, oni chcą być d o b r z y, chcą coś znaczyć. Oczekują czegoś od samych siebie. To jest Ameryka, wszyscy czegoś oczekujemy, nawet socjopaci mają całkiem dobrą opinię na swój temat. Wiesz, kim ostatecznie zostają ci, z którymi są najgorsze problemy wychowawcze? Gliniarzami albo nauczycielami w liceum. Chcą zadowolić społeczeństwo, chociaż się do tego nie przyznają. Chcą być czegoś warci, gdybyśmy tylko mogli im wskazać, co jest wartościowe.”

John Updike (1932–2009) amerykański pisarz

s. 121 - 122. Psycholog szkolny, Jack Levy w rozmowie z Terry - matką Ahmada.
Terrorysta

Robert Rient Fotografia

„Czułem głód, bo szukałem. Nie szukałem dlatego, że czułem głód.”

Robert Rient (1980) polski dziennikarz, reportażysta, pisarz

Przebłysk. Dookoła świata, dookoła siebie

Rudolf Reder Fotografia
Józef Szajna Fotografia

„Tragedia, smutek i nędza. I głód, i brak światła i terror, bo wielu ludzi we Lwowie znalazło się takich, którzy nie mieli tam swoich domów, ani miejsca zamieszkania, ani rodzin, ani krewnych, byli to uchodźcy z zachodu, między innymi my w grupie pięciu kolegów. (…) A Rosjanie – to była czarna noc nad miastem.”

Józef Szajna (1922–2008) polski malarz, scenograf, reżyser

o przeprowadzce do Lwowa podczas okupacji w 1939.
Źródło: Józef Szajna. Zapiski ze współczesności http://ninateka.pl/audio/jozef-szajna-zapiski-ze-wspolczesnosci-1-10, ninateka.pl

Rutka Laskier Fotografia

„Zima jest dla większości mieszkańców getta widmem nędzy i głodu. Wszędzie ogonki, ogonki po kartofle, korpiele, węgiel, chleb. Biednie ubrane dzieci wyciągają ręce do przechodniów. Te dzieci to stygmat szarego getta. Rodzice wysiedleni, a dzieci rzucone na pastwę losu poniewierają się po ulicy.”

Rutka Laskier (1929–1943) polska Żydówka, autorka pamiętnika z życia getta

fragment z pamiętnika, pochodzący z opowiadania „Zima w getcie”.
Źródło: Dr Justyna Kowalska-Leder: Życie codzienne pod okupacją niemiecką w dziennikach dzieci żydowskich. (DOC), Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Instytut Kultury Polskiej http://www.wkj.ihuw.pl/wkj/uploads/file/Referat_Justyny_Kowalskiej-Leder.doc, wkj.ihuw.pl, s. 14.

Bolesław Prus Fotografia
Halldór Kiljan Laxness Fotografia
Adam Grzymała-Siedlecki Fotografia

„Oblewa nas już istna powódź nędzy. Statystyka wykazuje zatrważającą ilość ludzi pozbawionych pracy (…). A każda cyfra w statystyce i poza statystyką – to niekończące się nigdy, beznadziejne dni niedostatku, niedojadania, często dosłownego głodu, rozpaczliwych warunków mieszkania, strzępów, wiszących na ciele zamiast ubrania.”

Adam Grzymała-Siedlecki (1876–1967) polski dramaturg, prozaik, krytyk literacki i teatralny

Źródło: Pod światło. W powodzi nędzy http://ebuw.uw.edu.pl/dlibra/publication?id=218847&tab=3, „Kurier Warszawski” – wydanie wieczorne nr 103, 15 kwietnia 1936, s. 3.

Stanisława Leszczyńska Fotografia

„Spośród bardzo wielu przeżytych tam tragedii szczególnie żywo zapamiętałam historię pewnej kobiety z Wilna, skazanej na Oświęcim za udzielenie pomocy partyzantom. Bezpośrednio po urodzeniu przez nią dziecka wywołano jej numer (numerem bowiem przywoływano więźnia). Poszłam ją wytłumaczyć lecz to nic nie pomogło, spotęgowało tylko gniew. Zorientowałam się, że wzywają ją do krematorium. Owinęła dziecko w brudny papier i przycisnęła do piersi… Usta jej poruszały się bezgłośnie, widocznie chciała zaśpiewać maleństwu piosenkę, jak to nieraz czyniły tam matki, nucąc swym maleństwom przeróżne kołysanki, którymi pragnęły im wynagradzać za dręczące je zimno i głód, za ich niedolę. Nie miała sił… nie mogła wydobyć głosu… tylko duże obfite łzy wylewały się spod powiek, spływały po jej niezwykle bladych policzkach, padając na główkę małego skazańca. Co było bardziej tragiczne, czy ta jednoczesna śmierć dwóch najbliższych sobie istot, czy też przeżywanie śmierci niemowlęcia, które ginęło na oczach matki, połączona ze świadomością pozostawienia na łasce losu jej żywego dziecka – na to trudno odpowiedzieć.”

Stanisława Leszczyńska (1896–1974) położna polska, Służebnica Boża Kościoła katolickiego

Źródło: „Nie, nigdy! Nie wolno zabijać dzieci!” http://www.fronda.pl/blogi/blogus-meus/nie-nigdy-nie-wolno-zabijac-dzieci,4625.html, fronda.pl

Stanisława Leszczyńska Fotografia
Olivier Besancenot Fotografia

„Francja jest jednym z najbogatszych krajów na świecie, jednocześnie setki ludzi umiera tu co roku z głodu i z zimna, ponad 90 tysięcy jest bezdomnych, a ponad 7 milionów – to 10 proc. ludności!”

Olivier Besancenot (1974) francuski polityk

żyje poniżej poziomu ubóstwa. W ciągu ostatnich 25 lat sytuacja pogorszyła się tak, że organizacje pomocowe wydają teraz osiem razy więcej darmowych posiłków dla potrzebujących niż w 1985 r.
Kapitalizm francuski i antykapitalistyczna perspektywa
Źródło: „Dziennik” (Warszawa), 9 kwietnia 2009