Olga Tokarczuk cytaty

Źródło: Robię porządki. Z Olgą Tokarczuk rozmawiali Michał Cichy i Włodzimierz Nowak, „Nasza Tokarczuk. Dodatek specjalny Gazety Wyborczej”, 12 października 2019, s. 6.

O starości, O czasie

„(…) dalekowschodnia mądrość powiada, że „kiedy mędrzec wskazuje Księżyc, idioci patrzą na palec”. Język to właśnie palec, który wskazuje na Księżyc.“

— Olga Tokarczuk, książka Moment niedźwiedzia

Moment niedźwiedzia
Źródło: s. 169

O mądrości, O idiotach

„Ranki zimowe zrobione są ze stali, mają metaliczny smak i ostre krawędzie. W środę o siódmej rano, w styczniu, widać, że świat nie został stworzony dla Człowieka, a na pewno nie ku jego wygodzie i przyjemności.“

— Olga Tokarczuk, książka Prowadź swój pług przez kości umarłych

Prowadź swój pług przez kości umarłych

O świecie, O przyjemności

„Świat umiera, a my nawet tego nie zauważamy. Nie zauważamy, że świat staje się zbiorem rzeczy i wydarzeń, martwą przestrzenią, w której poruszamy się samotni i zagubieni, miotani czyimiś decyzjami, zniewoleni niezrozumiałym fatum, poczuciem bycia igraszką wielkich sił historii czy przypadku. Nasza duchowość zanika albo staje się powierzchowna i rytualna. Albo po prostu stajemy się wyznawcami prostych sił – fizycznych, społecznych, ekonomicznych – które poruszają nami, jakbyśmy byli zombi. I w takim świecie rzeczywiście jesteśmy zombi.“

— Olga Tokarczuk

Cytaty z mowy noblowskiej Czuły narrator

O historii, O świecie, O decyzjach

„Wprowadzenie religii do szkół uczyniło wiele złego, niwelując różnicę pomiędzy faktami naukowymi a aktami wiary. Od ponad 20 lat dzieci uczą się jednocześnie, lekcja w lekcję, o grawitacji i zmartwychwstaniu. To tworzy umysły podatne na wszelkie poznawcze manipulacje. W świecie postprawdy takie umysły są bezradne, tracą orientację. Stąd rosną w siłę dwa narodowe grzechy – hipokryzja i konformizm. Hipokryzja jako najprostszy sposób utrzymywania podstawowej spójności poznawczej, a konformizm jako skutek nieumiejętności samodzielnego myślenia. W dzisiejszym chaotycznym świecie widzimy, jak ideologie oparte na religiach próbują wprowadzić swój porządek, który jest w istocie porządkiem wykluczenia – kobiet, obcych, inaczej myślących. Tylko laickie państwo jest w stanie przeciwstawić się temu.“

— Olga Tokarczuk

Źródło: Olga Tokarczuk o „Pokocie” i o tym, że świat stał się brzydki https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/1714178,1,olga-tokarczuk-o-pokocie-i-o-tym-ze-swiat-stal-sie-brzydki.read, polityka.pl, 1 sierpnia 2017.

O religii, O wierze, O dzieciach, O kobietach

„Ludzie myślą, że żyją bardziej intensywnie niż zwierzęta, niż rośliny, a tym bardziej – niż rzeczy. Rośliny śnią, że żyją bardziej intensywnie niż rzeczy. A rzeczy trwają, i to trwanie jest bardziej życiem niż cokolwiek innego.“

— Olga Tokarczuk, książka Prawiek i inne czasy

Prawiek i inne czasy

O ludziach, O myślach, O zwierzętach, O myśleniu

„Skoro można pomyśleć, że może być lepiej, to znaczy, że już jest lepiej.“

— Olga Tokarczuk, książka Moment niedźwiedzia

Moment niedźwiedzia
Źródło: s. 30

„Zdrowie jest stanem niepewnym i nie wróży nic dobrego. Lepiej jest być sobie spokojnie chorym, wtedy przynajmniej wiemy, na co umrzemy.“

— Olga Tokarczuk, książka Prowadź swój pług przez kości umarłych

Prowadź swój pług przez kości umarłych

O zdrowiu