Cytaty na temat przestrzeń (474 cytatów, strona 2)

„Opanowywanie czasu (tj. celowe nim rozporządzanie) stanowi w cywilizacji czynnik ważniejszy, niż opanowywanie przyrody i przestrzeni. Czym w przestrzeni meta, tym w czasie jest termin. Wyznaczaniem terminów na swoje czynności ogranicza człowiek swoją swobodę, a zatem opanowuje samego siebie; wyrabia wolę i wytwarza duchową siłę twórczą. Tędy droga, by stać się panem życia. Wraz z opanowywaniem czasu rozwija się etyka. Rodzi się pilność w imię oszczędzania czasu, zapobiegliwość, oszczędność, myśl o dalszej przyszłości, wreszcie poczucie obowiązku względem następnego pokolenia. Postęp zawisł od takich, którzy patrzą poza własny zgon, poza grób, na przyszłość dzieci i wnuków.”

Feliks Koneczny (1862–1949) historyk polski, historiozof

O postępie
Źródło: Państwo i Prawo, Wydawnictwo WAM, Kraków 1997, s. 85.

O dzieciach , O myślach , O sile , O czasie

„Aktor powinien się bronić przed stawianiem kropki nad „i” w budowaniu postaci. Trzeba zostawić jej jakąś przestrzeń. Czasem łapię się na tym – to dotyczy zarówno pracy mojej, jak i kolegów – że kiedy na scenie powiem: „Wiesz, ten moment jest dobry”, to zostaje to dookreślone i zaczyna być sztuczne.”

Stanisława Celińska (1947) polska aktorka

Źródło: Ewa Gałązka, „Gazeta Wyborcza”, 12 sierpnia 2002 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/stasiunkaw.htm

O czasie

„Czy podobna, by w tak małej przestrzeni pomieściły się wizerunki całego wszechświata?”

Leonardo da Vinci (1452–1519) malarz, rzeźbiarz, architekt, konstruktor maszyn, filozof

„Sobibór. Miejsce, którego nie ma. Przestrzeń, której zarys odtwarzać można ledwie ze śladów. Tu wiele tysiącom ludzi przyszło ostatni raz patrzeć na świat – nie wiadomo, ile dokładnie było tych tysięcy. To Miejsce Pamięci ustanowione tam, gdzie zostały tylko prochy. A zarazem obszar pamięci tworzony ze strzępów wspomnień małej grupy wybrańców, którzy ocaleli. Przedstawiamy opowieść o niemieckim obozie zagłady na wschodnich krańcach Lubelszczyzny, gdzie wielkie cmentarzysko porósł ogromny, „fikcyjny” las. Tym zasadzonym lasem, jak maską, Niemcy zasłonili powierzchnię katowni.”

Zbigniew Gluza (1955) polski redaktor i animator życia społecznego

Źródło: Przedmowa (styczeń 2010) w: Sobibór z serii Żydzi polscy, Ośrodek Karta Dom Spotkań z Historią, Warszawa 2010, ISBN 9788361283218, s. 5.

O ludziach , O świecie , O domu , O historii

„Bo wam się wydaje, że jesteście z Czechami i Słowacją do serii, że wasza przestrzeń jest do czeskiej i słowackiej bardzo podobna, co jest nieprawdą, bo jeśli wasza przestrzeń jest do czegokolwiek podoba, to raczej do Rosji czy Ukrainy, ale wy myślicie, że do Czech i Słowacji, w czym utwierdzają was różne wspólne grupy, do których należycie: od Grupy Wyszehradzkiej, która i tak nie działa, do językowej grupy zachodniosłowiańskiej, stworzonej dla potrzeb akademickich badaczy, ale poprawiającej wam humor. (…) Wydaje się wam, że w Polsce jest jak tam, że w sumie może jest „u nas”, w Europie Środkowej, trochę biedniej i surowiej niż w Europie Zachodniej, ale nie aż tak znowu bardzo, że Polska wstaje z kolan i polska przestrzeń publiczna jest być może trochę odrapana, ale generalnie do przyjęcia. Nie zdajecie sobie sprawy, że żyjecie w postapokalipsie, w chaosie, w którym państwo zajmuje się wycinkami rzeczywistości, ale całą rzeczywistością zająć się nie jest w stanie. Bo je to przerasta. I fakt ten manifestuje się w waszej przestrzeni publicznej, tyle że to wypieracie.
A na wschodzie, na wschodzie znajduje się przestrzeń, do której nadal mentalnie przynależycie, ale z której od zawsze próbujecie się wyrwać, co jest – w sumie – i słuszne i ambitne. Ale wyrwano was stamtąd, wraz z granicami dopiero nieco ponad pół wieku temu i nadal macie w sobie mnóstwo wschodu, którym sami przecież gardzicie i którego sami nienawidzicie; ale wasz niby-zachodni kościół jest wschodni, bo więcej w nim bizantyńskiego przepychu niż zachodniej wstrzemięźliwej klasy, więcej w nim wrzeszczących przesądów i zabobonów, batiuszkowania tępego, stygmatyzowania wrzaskliwego niż rzetelnego dialogu i szacunku do bliźniego. Wasze niby-zachodnie urzędy, w których obowiązują zachodnie, niby, zasady, są tak naprawdę wschodnie, bo tylko małpują zachodnie rozwiązania, nie czując ich sensu, nie używając prawa w taki sposób, do jakiego zostało stworzone, olewając jego ducha, a manipulując literą. Wasze niby-zachodnie wartości: prawa człowieka czy akceptacja inności mają znaczenie tylko wtedy, gdy dotycząc was samych, i tak wam trzeba je tłumaczyć, bo inaczej ich nie pojmiecie.”

Ziemowit Szczerek (1978) polski pisarz i publicysta

Siódemka (2014)
Źródło: s. 54.

O myślach , O rzeczywostości , O wieku , O myśleniu

„Ciało Tathagaty powinno być określane jako, w swej esencji, podobne przestrzeni, niewidzialne, przekraczające zakres widzenia – tak należy postrzegać Absolutne Ciało. Niepojęte, przekraczające sferę myśli, nieoscylujące między błogością i cierpieniem, przekraczające iluzoryczne rozróżnienia, nieumiejscowione nigdzie (…) przekraczające namiętności, niepodzielne, przekraczające nienawiść, stabilne, przekraczające zaślepienie, wyjaśniane poprzez znamiona pustki, niezrodzone, przekraczające narodziny, wieczne z punktu widzenia zwykłego doświadczenia, nierozróżnialne w aspekcie Nirwany, opisywane słowem „niewysłowione”, uspokajające w głosie, jednorodne w odniesieniu do konwencjonalnej Prawdy, konwencjonalne w odniesieniu do Absolutnej Prawdy – zgodny z prawdziwą nauką Absolut.”

Budda Siakjamuni (-563–-483 p. n. e.)

Kanon Mahajany, Sutra Królewskiego Samadhi

O nienawiści , O myślach , O narodzinach , O cierpieniu

„Być może w czasie pobytów na pustyniach północnej Afryki skrystalizowało się moje upodobanie (…) do malowania pejzaży abstrakcyjnych, w których nie widać nic poza bezkształtną, nie mającą kresu przestrzenią, usianą kamiennymi okruchami.”

Jean Dubuffet (1901–1985) francuski malarz i rzeźbiarz

o geograficznych inspiracjach cyklu Ziemie i tereny (1952).
związane z cyklami obrazów

O miłości , O czasie

„Miejsce, jakie zajmujemy we „wszechświecie” – punkcik, i żeby tylko! Po cóż zadawać sobie ciosy, skorośmy tak oczywiście znikomi? Taka konstatacja natychmiast nas uspokaja; odtąd koniec z wszelką szamotaniną, metafizyczną bądź inną. Później jednak ów punkcik się nadyma, rozrasta, zajmuje całą przestrzeń. I wszystko zaczyna się od nowa.”

Emil Cioran (1911–1995) pisarz pochodzenia rumuńskiego

„Nie ma łatwego sukcesu i jednej drogi do jego osiągnięcia. Sukces to połączenie wielu czynników: talentu, miłości do zawodu, ciężkiej pracy, profesjonalnego przygotowania, odwagi. Jak mawiał trener Hubert Wagner: „Sukces tworzą ludzie inteligentni, którzy wiedzą co chcą osiągnąć i jakim sposobem. Dla osiągnięcia wybitnych sukcesów na miarę światową, trzeba się wyjątkowo dobrze przygotować i poświęcić w zupełności”. W zawodzie, który mam szczęście wykonywać poświeceń mnożny się mnóstwo. Wielu jest powołanych, lecz mało wybranych. Tu nie ma drogi na skróty. Obligatoryjnie trzeba przejść przez wszystkie szczeble drabiny bez taryfy ulgowej, bo i tak weryfikacja następuje bardzo szybko na scenie. Najpierw należy budujemy bardzo solidne fundamenty, z dobrych materiałów, które są doszlifowywane, ociosywane przez mistrzów, których spotykamy na własnej drodze, a następnie bazując na tych elementach tworzymy własną niepowtarzalną przestrzeń artystycznej wypowiedzi.”

Jerzy Jeszke (1958) polski aktor musicalowy

Źródło: Adam Trajdos, Jerzy Jeszke: Zawód aktora to mistyka http://www.wiadomosci24.pl/artykul/jerzy_jeszke_zawod_aktora_to_mistyka_203202.html, wiadomości24. pl, 7 lipca 2011

O szczęściu , O ludziach , O sukcesie

„Rosja pokonała Napoleona i Hitlera swoją przestrzenią. Bez Białorusi i Ukrainy nie ma przestrzeni, nie ma ziemi, którą może oddać za cenę krwi przeciwnika.”

George Friedman (1949)

Następne 100 lat. Prognoza na XXI wiek
Źródło: s. 132

„Postanowiłem zrobić film z pogranicza fikcji i dokumentu. Wymyśliłem prostą fabułę, w której bohater przeżywa autentyczne zagrożenie, ból, strach, zmęczenie. To wszystko, w sposób dokumentalny, miała rejestrować kamera. Moim głównym założeniem było także sięgnięcie do źródeł filmu jako gatunku – czasu, kiedy obraz był jedynym nośnikiem narracji, a emocje budowała improwizowana podczas projekcji muzyka. Założyłem więc, że będzie to obraz bez komentarza i dialogów. Warstwę dźwiękową miały tworzyć jedynie efekty przestrzeni, sprzętu i sugestywna muzyka.”

Jerzy Surdel (1935–2018) polski reżyser filmowy i telewizyjny, himalaista i taternik

o filmie Odwrót.
Źródło: Andrzej Mirek, Jerzy Surdel o „Odwrocie”, filmie górskim i wspinaniu http://www.goryonline.com/Jerzy_Surdel_o_Odwrocie_filmie_gorskim_i_wspinaniu,13489,384,0,0,F,news.html, „Góry” nr 219, sierpień 2012

O bólu , O strachu , O muzyce , O czasie

„Przyszło nam na myśl, że dla Greków wielkie obszary morza musiały kryć tego samego rodzaju tajemnicę, jaką przestrzeń kosmiczna dla naszego pokolenia.”

Stanley Kubrick (1928–1999) amerykański reżyser filmowy

o filmie 2001: Odyseja kosmiczna.
Źródło: Jan F. Lewandowski, Wielkie kino. 150 filmów, które musisz zobaczyć, wyd. Videograf II, Chorzów 2006, ISBN 8371833946, s. 149.

O tajemnicy , O myślach , O myśleniu

„Na styku wielu różnych kultur, jak w przestrzeni amerykańskiej, arabskiej bądź europejskiej, ludzie należący do różnych grup etnicznych, rasowych oraz narodowych podzielają wspólny, nowy typ tożsamości cywilizacyjnej – ponadnarodowej i międzykulturowej, ułatwiającej wzajemne zrozumienie oraz komunikację międzyosobniczą.”

Tadeusz Paleczny (1955)

Źródło: Anna Wojnar, Współczesne ujęcie kultury, „Alma Mater”, nr 100, luty 2008, s. 113.

O ludziach , O komunikacji , O zrozumieniu

„Trzeba byłoby fotografować każdy skrawek przestrzeni, żeby pokazać, jak przyzwyczajeni do tymczasowości ludzie żyją wśród braków, zupełnie się im nie dziwiąc. Zdziwienie budzi tylko zmiana.”

Agata Przybylska (1969)

Źródło: Neapol. Pisanie przy pisaniu

O ludziach , O zmianach

„Część neokantystów sformułowała propozycję połączenia kantyzmu z socjalizmem. Miało to się przyczynić do urzeczywistnienia sprawiedliwości, której spragnione są społeczeństwa. Istotne jest, że neokantyści ujmują zagadnienie socjalizmu jako problem etyczny, nie zaś ekonomiczny. Kierunek przemian społecznych ma zostać wytyczony przez wizję takiego czasu, w którym każdy człowiek będzie traktowany przez drugiego człowieka jako cel sam w sobie. Neokantyści wyprowadzają wartość socjalizmu z kantowskiego imperatywu praktycznego. W tym przyszłym ustroju, w czasach socjalizmu, zniesione powinny być wielkie nierówności majątkowe. Mimo deklarowanej równości, owe nierówności majątkowe podważają równość między jednostkami. Współudział każdego człowieka w państwie staje się wątpliwy w przypadku grup społecznych cierpiących biedę. O socjalizmie będzie można mówić wtedy, gdy każdy będzie zdolny pragnąć celów drugiego człowieka tak samo jak swoich własnych. Poczucie wspólnoty powinno charakteryzować członków społeczeństwa, bo inaczej socjalizm stanie się frazesem. Ten ustrój wymaga wyrobienia w jednostkach umiejętności ograniczania własnych, egoistycznych dążeń.
W socjalizmie społeczeństwo ma być czymś więcej niż tylko jednoczesnym istnieniem w czasie i przestrzeni ludzi działających i dążących do zaspokojenia własnych potrzeb. Neokantyści są przekonani, że nie przeminął czas wielkich ideałów. Niezbędne jest rozwiązanie problemu biedy i niedostatku, ale ponadto społeczeństwu niezbędne są ideały, które zarazem stawałyby się drogowskazem działania.”

Maria Szyszkowska (1937) polska działaczka polityczna, filozof

Źródło: „Socjalizm neokantowski” w: „Socjalizm i jego różnorodne koncepcje”, tCHu, Warszawa 2008. wersja online http://www.lewica.pl/index.php?id=18800

O ludziach , O sprawiedliwości , O problemach , O czasie

„Leżę już któryś tam dzień w szpitalu. Czas płynie szybko, dzień za dniem mija, wydaje mi się, że jadę przyspieszonym pociągiem w nieznaną przestrzeń. Mijam znajome stacje – to chwile dawnych przeżyć, prześnionych snów, które określa każdy zdrowy człowiek słowem wspomnienie! Dlaczego zdrowy człowiek – raczej rozsądny, który mówi: wspomnienia, jakby stawiał kropkę nad „i”, i koniec na tem! (…) Tylko ja nudziarz, tetryk 30-letni, cofam się do dni ostatnich walk.”

Mirosław Iringh (1914–1985)

notatki ze szpitala, 1944

O snach , O wspomnieniach , O czasie

„W przestrzeni zmechanizowanej (…) pismo roztasuje się w trzech wymiarach, bez troski o linie poziome.”

Bernard Lagneau (1937) plastyk francuski

„Preferuję Indie buddyjskie, nie hinduskie. Byłam tam dwa razy, raz na północy w średnich Himalajach. Spokój, piękne wioski, czułam się jak w bajce. Piękne przestrzenie. Góry. Kolory. Uśmiechy tubylców. Za drugim razem pojechałam na wyspy Andamany na Oceanie Indyjskim. Tylko prawdziwi podróżnicy tam dojeżdżają. Widziałam tam najpiękniejszą plażę na świecie. Piasek jest koloru cegły, na nią schodzi turkus Oceanu Indyjskiego przecięty pasem zielonych palm i błękitem nieba. Wokół żywej duszy. Po raz pierwszy w życiu poczułam, że otula mnie granat. Niebywałe przeżycie.”

Anita Sokołowska (1976) polska aktorka

Źródło: Bohdan Gadomski, Jestem szczęśliwą osobą, „Tygodnik Angora” nr 39/2012 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/147170.html

O uśmiechu , O duszy

„My, którzy mamy przyjaciół, jesteśmy otuleni życzliwością, bezpieczni wobec zimnego ogromu przestrzeni.”

Pam Brown (1948)

„Ludwik XIV wymagał od swojego otoczenia, by było świadkiem nawet jego posiedzeń na nocniku. Luwr jest zresztą tak zaprojektowany, że nie ma korytarzy. Przechodząc amfiladą z pokoju do pokoju, było się świadkiem rodzenia, gotowania, życia seksualnego. To był naturalny tryb życia w gromadzie. Dopiero świat nowoczesny, mieszczański, który zaczął wyłaniać się w XVII-XVIII wieku, zbudował pojęcie prywatności, podzielił przestrzeń przegrodami, obwarował granicami. Wynaleziono choćby zamki, za pomocą których można było zamykać drzwi od wewnątrz, stworzyć sobie intymny świat.”

Zbigniew Mikołejko (1951) polski filozof religii

Źródło: Targowisko prywatności, „Gazeta Wyborcza”, 10–11 kwietnia 2010.

O świecie , O pokoju , O wieku , O pomocy

„Twierdzenie, że odrzucając istnienie Boga, odrzucamy również Dekalog i wybieramy nihilizm, byłoby uproszczeniem. Między nihilizmem a odrzuceniem wiary jest jeszcze cała przestrzeń do zagospodarowania.(…) Wszystko, co wybiega poza kodeks, który sami sobie narzucamy, kiedyś do nas wróci. Nic nie odbywa się bezkarnie. Bez względu na to, czy ktoś wierzy w Boga, czy nie.”

Andrzej Mastalerz (1964)

Źródło: Izabela Górnicka-Zdziech, Rodzina od kuchni, „Magazyn Familia”, 14 stycznia 2010 http://www.magazynfamilia.pl/artykuly/Rodzina_od_kuchni,2185,91.html

O Bogu , O rodzinie , O wierze

„Moje budynki zapewniają słońce, przestrzeń i zieleń.”

Le Corbusier (1887–1965) Francuski architekt szwajcarskiego pochodzenia, urbanista, malarz i rzeźbiarz.

w 1958.

O słońcu

„Podstawowa przestrzeń, w której duża część Polaków funkcjonuje, w której realizuje praktyki społeczne, to klanowo rozumiana rodzina. Tyle że ona jest wymierzona przeciwko reszcie społeczeństwa, przeciwko innym klanom, a jej partykularny interes realizowany jest kosztem dobra publicznego. To cecha typowa społeczeństw, którym przez długi czas brakowało instytucjonalnej autonomii i zbiorowej podmiotowości. I nie myślę tu tylko o zaborach, ale o wielowiekowej kondycji chłopskiej. Taka podstawowa struktura funkcjonowania jest zarazem bardzo konserwatywna, bo zakłada naturalną nierówność i niemal permanentny konflikt – nie konflikt polityczny, ale klanowy – jako swój modus działania. I kiedy myślimy o przejściu członków takiej struktury do jakiejś szerszej, bardziej pojemnej wspólnoty, to naturalnie będzie nią naród rozumiany w kategoriach etniczno-religijnych; naród to taki wielki klan, religia zaś to właściwie jedyny dostępny język uniwersalny.”

Andrzej Leder (1960)

Źródło: rozmowa Michała Sutowskiego, Pustka po lewicy http://www.krytykapolityczna.pl/artykuly/opinie/20151218/leder-pustka-po-lewicy, krytykapolityczna.pl, 19 grudnia 2015.

O rodzinie , O religii , O myślach , O czasie

„Dlaczego ludzie gromadzą się, kiedy ktoś umrze? Dlaczego uważają, że tak właśnie powinni? Ponieważ duch ludzki w głębi serca wie, że wszystkie życia splecione są ze sobą. Śmierć, zabierając kogoś, jednocześnie oszczędza kogoś innego, i w tej niewielkiej przestrzeni między byciem zabranym a byciem oszczędzonym życia się wymieniają.”

Mitch Albom (1958) amerykański pisarz i dziennikarz sportowy

Pięć osób, które spotykamy w niebie
Źródło: Pierwsza lekcja

O śmierci , O ludziach , Serce

„Wnętrza wystawiennicze stają się laboratorium dla doświadczeń. Tu można mniej szanować reguły i za to bawić się oszukiwaniem systemu (…). Badać napięcia istniejące w przestrzeni miedzy formami i ustawiać je w układy odbierane w czasie.”

Stanisław Zamecznik (1909–1971)

Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_zamecznik_stanislaw

O czasie , O oszukiwaniu

„Na pewno współpraca z aktorami i reżyserami otwiera przestrzeń nowych inspiracji. Myślę, że tyle samo z doświadczeń Dada wniosłem w prace, które wykonywałem w teatrach dramatycznych, ile dostałem w zamian, przyglądając się pracy reżyserów i aktorów w tych teatrach. To oczywiście odbijało się w kolejnych produkcjach Dada. W offie dużo łatwiej eksperymentować, bawić się, proponować często karkołomne formuły stylistyczne.”

Leszek Bzdyl (1964) polski choreograf, tancerz i reżyser teatralny

Źródło: „Teatr” 2001, nr 4

O myślach , O współpracy , O myśleniu

„Żadne prawo nie może wypływać z prostego faktu, że ktoś potrzebuje przestrzeni życiowej. Moja świadomość własnego ja nie objawia mi żadnego prawa.”

Emmanuel Lévinas (1906–1995) filozof francuski narodowości żydowskiej

Źródło: Difficile Liberté. Essai sur le judaïsme, 1963, s. 32

„Myślę, że europejski sposób życia polega przede wszystkim na tym, że ryzyko, jakie podejmujesz w życiu zawodowym, jest do pewnego stopnia redukowane przez gwarancje, np. wsparcie państwa w przypadku utraty pracy. To stwarza przestrzeń, w której jesteś bezpieczny.”

Tony Judt (1948–2010)

Źródło: wywiad Kristiny Božič, „London Review of Books”, tłum. „Forum”, 19 kwietnia 2010

O myślach , O wsparciu , O myśleniu

„Bank wspomnień, jeśli ktoś chce znać moje zdanie, to nie jest serce ani głowa, to nawet nie jest dusza. To przestrzeń pomiędzy dwojgiem ludzi.”

Jodi Picoult (1966)

Zagubiona przeszłość (2005)

O ludziach , O duszy , Serce

„Trudno było uwierzyć, że w połowie XX wieku cywilizowane państwo o wielkiej przeszłości historycznej wyprodukowało i akceptowało ustrój, który inne narody, inne grupy ludzkie skazywał na śmierć taką, jakiej nie wolno było gdzie indziej zadać zwierzętom. Że w połowie XX wieku szef państwa, rząd, gabinet, dowódcy wielkiej armii i wielkiej policji w metodyczny sposób naradzali się nad sposobem i techniką uśmiercenia olbrzymich grup ludzi, których jedyną winą było to, że należeli do innej rasy, do innego narodu lub że zostali uznani za element zagrażający hitlerowskim planom ujarzmienia Europy i zdobycia „przestrzeni życiowej.””

Karol Małcużyński (1922–1984) polski dziennikarz

Źródło: Oskarżeni nie przyznają się do winy

O śmierci , O ludziach , O wieku , O przeszłości

„Przestrzeń Niedyskretna to otaczająca nas przestrzeń rzeczywista po zdjęciu z niej siatki normalności, tożsamości i realności jej poszczególnych elementów.”

Andrzej Bielawski (1949)

o swojej wystawie cyklu graficznego Przestrzenie niedyskretne, Kraków 1974.
Źródło: Karol Sienkiewicz, Andrzej Bielawski, culture.pl, grudzień 2007 http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_bielawski_andrzej

„A chociaż na podstawie dowolnego atrybutu poznaje się substancję, wszelako każdej substancji przysługuje jakaś główna własność, która konstytuuje jej naturę i istotę i do której sprowadzają się wszystkie inne własności. W ten sposób rozciągłość wzdłuż, wszerz i w głąb konstytuuje naturę substancji cielesnej; a myślenie konstytuuje naturę substancji myślącej. Bo wszystko inne, co można ciału przypisać, zakłada z góry rozciągłość i jest tylko jakąś modyfikacją rzeczy rozciągłej; tak jak wszystko, co odkrywamy w umyśle, to są tylko różne modyfikacje myślenia. Tak na przykład nigdzie indziej jak tylko w rzeczy rozciągłej można pojąć kształt, a ruch też jedynie w rozciągłej przestrzeni; ani nigdzie indziej wyobraźni czy odczuwania, czy woli jak tylko w rzeczy myślącej. Lecz na odwrót, można pojąć rozciągłość bez kształtu lub bez ruchu, a myślenie bez wyobraźni lub bez odczuwania, i to samo dotyczy rzeczy pozostałych, co oczywiste jest dla każdego, kto na tym skupi uwagę.”

Kartezjusz (1596–1650) francuski filozof, matematyk i fizyk, jeden z najwybitniejszych uczonych XVII wieku, uznawany również za oj…

Zasady filozoficzne

O myślach , O naturze , O myśleniu

„Aktor, reżyser, scenograf – wszystkie te elementy muszą ze sobą współbrzmieć, a jeżeli nie współbrzmią, to musi też to być konsekwentny wybór. Widz jest tu dla nas przestrzenią rezonującą – to jest tak jak skrzypce lub inny instrument – jeśli nie rezonuje, to nie tworzy się w nim ta przestrzeń współbrzmienia, napięcia, odbioru, myślenia i tego wszystkiego, co się nazywa spektaklem niewytłumaczalnej często magii.”

Jerzy Kalina (1944) polski rzeźbiarz, performer, scenograf

Źródło: „Ad Spectatores”, 7 marca 2007 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/pbjp.htm

O myślach , O myśleniu

„(…) widz nie będzie mógł się czuć komfortowo. Taki jest nasz zamysł, nie będzie wprawdzie „wędrownictwa”, ale rezygnujemy ze sztywnego podziału na scenę i widownię. Cała przestrzeń, do której wejdą widzowie, będzie sceną i widownią jednocześnie. Chcemy, by granice zostały zatarte, by spektakl nie był konwencjonalny.”

Marlena Hermanowicz (1989)

o teatrze, w którym działa.
Źródło: Edyta Walicka, Zrobić coś z niczego, „Nowa Siła Krytyczna”, 24 sierpnia 2011 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/122420.htmlhttp://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/122420.html

O sile

„Pokazać darkroom to dokonać rewelacji, odkryć to, co ukryte. I szybko wychodzi na wierzch dziwna dwuznaczność seksu. Podkreśla to swoista estetyka tych przestrzeni, która budzi trudną do powstrzymania pokusę dezynfekcji – kafelki na podłodze i ścianach, tapicerka ze skaju; coś pomiędzy łaźnią, rzeźnią i sklepem mięsnym. Skąd to? Dlaczego nie rajski ogród, arkadia, natura, alkowa?
Skoro seks jest naturalny, dlaczego wydaje ma się taki nienaturalny, obcy, wstydliwy? Dlaczego wolimy darkroomy, a nie lightroomy? Postulowanie wyzwolenia seksualnego nie na wiele się przydało.”

Olga Tokarczuk książka Moment niedźwiedzia

Moment niedźwiedzia
Źródło: s. 72

O seksie , O naturze

„Uważasz, że odpowiedź tkwi w fizyce kwantowej? Po co mi wiedza, że czas i przestrzeń to dokładnie to samo? Zapytam faceta o godzinę, a on mi odpowie, że sześć mil?”

Woody Allen (1935) amerykański scenarzysta, reżyser, producent i aktor pochodzenia żydowskiego

O wiedzę , O czasie

„Jest wątpliwe, czy na przestrzeni ostatniego tysiąclecia zaszły jakieś istotne zmiany w człowieku, w zamian jednak zdobył on w tym okresie niespotykaną dotąd władzę nad otaczającą go przyrodą. Władza ta nie wynika jednak z rozwoju indywidualnego i biologicznego, lecz społecznego.”

Aleksandr Oparin (1894–1980) rosyjski biochemik

Powstanie życia na Ziemi

„Były już takie miejsca, takie same słowa,
aksamitne sukienki, szeleszczący jedwab.
Zawsze na każdą stypę zdążymy się przebrać
w pożyczone kostiumy. A potem od nowa
zaczniemy zapominać. Dokąd przyjacielu,
dokąd prowadzisz nocą moje dawne ciało(…)?
dlaczego tak mało
zostało dla nas miejsca w szerokiej przestrzeni?
Zima. Śnieg grubą warstwą kładzie się na ziemi.
Dokąd prowadzisz nocą moje chłodne ciało?”

Anna Piwkowska (1963)

Źródło:

O zimie , O zapominaniu

„[Są] trzy zasady pozwalające nieomylnie wykrywać społeczności najwyżej rozwinięte. Są to Reguły Śmieci, Szumu i Plam. Każda cywilizacja w fazie technicznej zaczyna z wolna tonąć w odpadkach, które sprawiają jej ogromne kłopoty, aż wyprowadzi śmietniska w przestrzeń kosmiczną; żeby zaś nie przeszkadzały zbytnio w kosmonautyce, umieszcza się je na specjalnie wyosobnionej orbicie. W ten sposób powstaje rosnący pierścień wysypisk, i właśnie po jego obecności można rozpoznać wyższą erę postępu.”

Stanisław Lem książka Dzienniki gwiazdowe

Utwory, Dzienniki gwiazdowe
Źródło: Podróż dwudziesta pierwsza

„Łatwiej i chyba trafniej mówić jednak o patriotyzmie poza drutami obozu. Patriotyzm należy do wyborów ludzkich. Przestrzeń wolności pełniej ukazuje możliwość i wartość wyboru. Nie w dniu próby, nie w sytuacji skrajnego zagrożenia, nie pod wszechogarniającą walką o życie, ale właśnie w przestrzeni maksymalnej wolności wybór ludzki przechodzi swoją najcięższą próbę.”

Piotr Cywiński (1972) polski historyk

patriotyzmie.
Źródło: Miłość w czasach wolności, w: „Kontakt. Wewnętrzny magazyn warszawskiego KIK”, listopad-grudzień 4/2007 http://cwi.pl/tekst23.htm

O miłości , O życiu , O wolności , O walce

„Ja wiem, że są w Polsce politycy, którzy mają autentycznego hopla na punkcie archiwów i nie mogą się przyzwyczaić do tej myśli, że nie są już premierami, czy szefami komisji. I całe życie spędziliby w tych archiwach, zatruwając nam przestrzeń publiczną swoimi interpretacjami tego, co znaleźli.”

Donald Tusk (1957) polski polityk

o reakcji Jana Olszewskiego na wywiezienia akt dawnej Wojskowej Służby Informacyjnej z Biura Bezpieczeństwa Narodowego do Służby Kontrwywiadu Wojskowego.
Źródło: tnv24.pl http://www.tvn24.pl/-1,1555708,wiadomosc.html, 1 lipca 2008

O życiu , O myślach , O myśleniu

„Rozszerzenie zatem koncepcji kosmicznej, które słusznie obaliło starożytną ideę geo- i antropocentryzmu, i że tak powiem, zmniejszyło naszą planetę do rozmiaru pyłu astralnego, a człowieka do rozmiaru atomu tego pyłu, spychając ich na margines wszechświata, nie stanowi przeszkody – jak stwierdzili niektórzy, rozprawiając o tajemnicy Wcielenia – ani dla miłości, ani dla wszechmocy Tego, który jest czystym duchem i jako taki nieskończenie przewyższa materię, niezależnie od jej wymiarów kosmicznych w postaci przestrzeni, czasu, masy i energii.”

Pius XII (1876–1958) papież

Źródło: przemówienie do uczestników kongresu Międzynarodowej Unii Astronomicznej w Rzymie, Vatican.va, 7 września 1952 http://www.vatican.va/holy_father/pius_xii/speeches/1952/documents/hf_p-xii_spe_19520907_la-presence_it.html

O czasie

„Na przestrzeni wieków w Europie, a zresztą nie tylko w Europie, prawie każde pokolenie miało "swoją wojnę". Nasze pokolenie musiało dźwignąć ciężar najbardziej niszczycielskiej wojny w historii ludzkości. Jej blizny pozostały na milionach z nas, na ziemi naszych krajów, w pamięci naszych narodów. Nie pozwalają nam one zapomnieć nam, żywym, o obowiązku wobec tych, których zabrakło, i wobec tych, którzy nadejdą, aby kontynuować nasze dzieło.”

Leonid Breżniew (1906–1982) radziecki polityk, działacz Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego

w przemówieniu na uroczystym posiedzeniu Sejmu PRL w dniu 21 lipca 1974, w czasie oficjalnej wizyty w Polsce w okresie obchodów XXX-lecia Polski Ludowej

O wojnie , O historii , O czasie , O wieku

„Posługuję się kolorem, materią i światłem. Z tych komponentów buduję swoje obrazy. Ich jakość i znaczenie są ze sobą bezpośrednio związane. To, co na początku jest barwą, w konsekwencji staje się materią obrazu, jego światłem i przestrzenią. Staram się te jakości zrozumieć i wyjaśnić w sposób racjonalny, tak aby tworzyły obraz czysty i logiczny – rodzaj znaku, który jest podstawowym elementem kodu informacyjnego. Taki obiekt, obraz – obojętnie jak nazwiemy przedmiot zbudowany według tych reguł (…) – może istnieć samodzielnie, bez dodatkowych tłumaczeń na inne języki, inne formy przekazu, w przeciwieństwie do takich działań, które bez dokładnego werbalnego opisu (…) łatwo jest przeoczyć. W swoim postępowaniu zwracam się ku obrazowi, by w jego wnętrzu odnajdywać logikę mojego działania. Innymi słowy, obraz jest dla mnie istotą, konkretem budującym konstrukcję alfabetu malarstwa.”

Tomasz Zawadzki (1956)

Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_zawadzki_tomasz

O malarstwie , Obraz

„Owa odległość, wszystkie owe przepaście, przez które nie przerzuciło jeszcze mostów radio, telewizja, tanie wycieczki turystyczne i cała reszta, nie były aż tak złą rzeczą. Ludzie mniej może o sobie nawzajem wiedzieli, ale też wywierali na siebie wzajem mniejszy wpływ, a przez to byli bardziej zindywidualizowani. Cały świat nie był dla nich tylko guzikiem do włączania lub wyłączania. Obcy byli naprawdę obcy, czasem nawet intrygującą, piękną obcością. Może to lepiej dla ludzkości, żebyśmy się coraz więcej ze sobą komunikowali. Ale jestem heretykiem, sądzę, że izolacja, podobnie jak większa przestrzeń, z której korzystali, jest godna zazdrości. Świat teraz zbyt dosłownie napiera na nas ze wszystkich stron.”

John Fowles książka Kochanica Francuza

Kochanica Francuza
Źródło: s. 153, 154

O ludziach , O świecie , O czasie , O odległości

„Teatr zatem, jak każda dziedzina sztuki zaczyna się od wizji, od prawdy indywidualnej. Od subiektywnej wizji dramaturga – w zakresie tekstu; od subiektywnej wizzji scenografa – w zakresie przestrzeni scenicznej; od subiektywnej wizji aktorów – w zakresie postaci; od subiektywnej wizji inscenizatora – w zakresie całokształtu spektaklu, całokształtu dzieła teatralnego. Teatr zaczyna się od kompozycji. Nie od wydarzeń, ale od stworzenia kompozycji na pretekście wydarzeń, od przesycenia ich konkretnym, ludzkim „ja.””

Jerzy Grotowski (1933–1999) polski reżyser, teoretyk teatru, pedagog

Źródło: Co to jest teatr? http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=6456, „Dziennik Polski” nr 200, 23/24 sierpnia 1959, s.6.

„Słyszę:
Kamienuje tę przestrzeń niewybuchły huk skał.
To – wrzask wody obdzieranej siklawą z łożyska
i
gromobicie ciszy.”

Julian Przyboś (1901–1970) poeta i eseista polski

Źródło: Z Tatr

„Rosjanom potrzebna jest przestrzeń, tylko wtedy się dobrze czujemy. Europa jest mała i sterylna, Napoleon nazwał ją krecią norą. Wielkie wydarzenia możliwe są tylko u nas, dlatego Napoleon i Hitler tu się zapuszczali. A problemy wewnętrzne są wszędzie, spokój jest tylko na cmentarzu. Europa upodabnia się do cmentarza czystego i przytulnego. Ale zjedzą ją Arabowie, Turcy, Afrykanie. I słusznie zrobią.”

Eduard Limonow (1943) pisarz rosyjski, dziennikarz, działacz polityczny

Źródło: „Polska i Rosja mogłyby podzielić się Ukrainą”, wprost.pl, 25 października 2012 http://www.wprost.pl/ar/354060/Polska-i-Rosja-moglyby-podzielic-sie-Ukraina/

„Trzeba człowiekowi nieskończoności i jej korelatu – niewiedzy bezgranicznej – by nie czuł się pośmiewiskiem czy ofiarą jakiegoś niewybaczalnego eksperymentu czy pomyłki nie do naprawienia. Można go było nie powoływać do życia, ale skoro został już wyrwany z nicości, należy mu się bezgraniczna przestrzeń i czas, o których dano mu wyobrażenie. Ludzkość ma prawo partycypować w tym wszystkim na równi z tym, który ją stworzył i za taką tylko cenę przebaczy to, że ją stworzono.”

Maurice Maeterlinck (1862–1949) belgijski dramaturg, poeta, eseista

Źródło:Wielka tajemnica, Wydawnictwo PAGAMEN, Kraków 1993, s. 174, rozdz. Wnioski.

O czasie

„Samolot jak wahadło porusza się między obrzeżami przestrzeni
A człowiek spędza czas z nosem wciśniętym w owal iluminatora
Mając nad głową ogrom niezróżnicowanych sklepień a pod stopami rozwijający się rulon ziemi
Której barwy, wzory, wybrzuszenia i niebotyczne szczyty nadają nieskończoności zarysy i kontury”

Roman Sabo (1955)

Źródło: O kondygnacjach czasu z Nowego Jorku

O czasie

„A nasze pałace wyglądają tak bez zbędnego minimum bez niezbędnych kolumn stiuków pilastrów właściwie bez okien dokładnie mówiąc bez ścian sufitów nawet najmniejszych i froterowanej posadzki ogromny jednak jak wolność przestrzeni majestatycznych jak majaki nocne i dzienne ale wieczorem między papierowymi horyzontami jak śliwka w kompost wpadliśmy i to na dłużej niż zakładał nienapisany nigdy przez nikogo scenariusz wypełniony ten nasz pałac muchami szafirowymi i świecącymi w słońcu odwłokami…”

Stefan Szczygłowski (1952)

Źródło: „Zaharapka” czyli ściema hip-hopowa (2007)

O wolności

„Przestrzeń pornografii, która używa żyjących, prawdziwych kobiet, jest przestrzenią burdeli, obozów koncentracyjnych dla kobiet, seksualnych ubojni. Teraz pytam was: co zamierzacie zrobić?”

Andrea Dworkin (1946–2005)

The spread of pornography that uses live women, real women, is the spread of the whorehouse, the concentration camp for women, the house of sexual slaughter. Now I ask you: what are we going to do? (ang.)
Źródło: Letters from a war zone http://books.google.pl/books?ei=fcy8TMbdB8OUswb70sS5DQ&ct=result&id=FlIgAQAAIAAJ&dq=The+spread+of+pornography+that+uses+live+women%2C+real+women%2C+is+the+spread+of+the+whorehouse%2C+the+concentration+camp+for+women%2C+the+house+of+sexual+slaughter.+Now+I+ask+you%3A+what+are+we+going+to+do%3F++Dworkin&q=The+spread+of+pornography+that+uses+live+women%2C+real+women%2C+is+the+spread+of+the+whorehouse%2C+the+concentration+camp+for+women%2C+the+house+of+sexual+slaughter.+Now+I+ask+you%3A+what+are+we+going+to+do%3F, Lawrence Hill Books, 1993, s. 234.

O kobietach

„We współczesnym świecie Zachodu informacja jest wszechobecna i bezcenna. Czas i przestrzeń przestają być dla niej ograniczeniem. Technologia rozwija się dynamicznie, a człowiek w coraz większym stopniu staje się twórcą i władcą świata. To, co niedawno jeszcze stanowiło domenę sił nadprzyrodzonych: pogoda, powodzenie ludzkich działań, reguły działania natury, stwarzanie życia, a nawet kreowanie światów, zostało sprowadzone z niebios na ziemię w postaci deszczu informacji i od tej pory znajduje się pod symboliczną kontrolą człowieka. Bóg ustąpił miejsca i ukrył się na nielicznych obszarach, do których ludzka ręka nadal nie potrafi sięgnąć. Ostateczne zwycięstwo nie wydaje się jednak bliskie. Możliwe bowiem, że jedyne, czego człowiek nigdy się nie dowie, to uzasadnienie swojego istnienia, jego cel. Tym celem dla wielu z nas wciąż pozostaje Bóg.”

Łukasz Dębski (1981)

Źródło: Bóg. Granica. Informacja, „Fraza” 2006, nr 54–55.

O Bogu , O świecie , O naturze , O czasie

„A zapomniane zabawki ginęły. Znikały. Ulatniały się. Wchłaniała je przestrzeń mieszkania. Pożerał je czas mieszkania. I nikt już ich nie znajdował. I nigdy nie znajdzie. Więc kiedy ginęła jakaś rzecz, i ginęła w mieszkaniu, i byliśmy pewni, że w mieszkaniu, i długo nie mogła się znaleźć, to nie było sensu dalej jej szukać. Koniec. Przepadła. Licho zabrało.
Licho nie umiało czytać. Dlatego nigdy nie zabierało książek. Książki nigdy nie przepadały.”

Sasza Griszczenko (1983)

Wstecz. Długi wiersz prozą

O książkach , O czasie , O czytaniu , Sens

„Dlatego, zarówno w czasie jak i w przestrzeni, wydaje się, że zbliżamy się do tego wielkiego zdarzenia – tajemnicy tajemnic – pierwszego ukazania się nowych istot na tej ziemi.”

Karol Darwin (1809–1882) biolog angielski

Źródło: Podróż na okręcie „Beagle”

O tajemnicy , O czasie

„Jak mi miło, że wobec Pana Jezusa, Jego woli, Jego chwały nie ma na nią czasu ani przestrzeni, gdy miłość w Nim łączy i tak cudowna, a podniosła wspólność powołania do jednego dzieła – czy tu, czy tam – jedno w Nim, a jeśli są trudności i przeszkody, jeśli braki odczuwamy, to z nędzy własnej one pochodzą i jakiegoś pragnienia osobistego.”

Jadwiga Borzęcka (1863–1906) polska zakonnica, zmartwychwstanka

Fragment listu wielkanocnego z 1906 Jadwigi Borzęckiej pisanego w Rzymie do sióstr zmartwychwstanek w Kętach.
Źródło: o. Joachim Roman Bar OFMConv., s. Teresa Matea Florczak CR – Polscy święci. Służebnica Boża Jadwiga Borzęcka. t.5. ATK. Warszawa. 1985, s. 244.

O miłości , O czasie

„Żeby utrzymać wielkie przestrzenie, Rosjanin musi utrzymywać wielkie państwo, na utrzymanie wielkiego państwa wydaje on swoją energię, której nie wystarczy już na nic więcej – na organizację, na gospodarność itd. Ale wydaje energię na państwo, które go zniewala i gnębi.”

Ryszard Kapuściński książka Imperium

Imperium

„Zegar chodził, lecz potykając się co sekundę, rozsiewał zwątpienie. Bo co sekundę przystawał jakby. Na chwilę. Niewielką. Prawie niezauważalną. Wystarczająco jednak długą, by uznać, że stanął na zawsze; że nigdy już nie poruszy choćby jedną ze swoich wskazówek. Każda z takich chwil budziła więc niepokój. Groziła bowiem utrudnioną orientacją w czasie. Lub wręcz utratą tej orientacji. Niczym w stanie odurzenia, kiedy to wnioski wysnuwane z przesłanek podporządkowane są omamom. Kiedy radości mylą się z zachwytami, a smutki z tragediami. Kiedy faktyczne intencje zanikają we wszechogarniającym przejaskrawieniu. Straszyła dezorientacją i niespójnością. A także nadmierną kondensacją treści – mnożeniem się jej utajonych elementów wynikającym z tego, iż jakikolwiek detal w każdym momencie mógł zostać zaakcentowany w dowolny sposób. Zatrważała koniecznością przekładania każdego przedmiotu, działania lub pojęcia i każdej postaci na idee i znaczenia. W jednej z takich chwil gwałtowny powiew myśli porwał materię, która pomknęła przez przestrzeń, nie pozostawiając po sobie najmniejszego śladu.”

Krzysztof Niewrzęda (1964) polski prozaik, poeta i eseista

Second life
Źródło: s. 6

O smutku , O myślach , O czasie , O myśleniu

„Uczułem, że jestem tylko świadomością. Poznałem, że nie widzę, nie czuję, nie słyszę, tylko wiem. Białawy obłoczek mgły to byłem ja. Ilekroć przypominałem sobie cokolwiek, to płomienie błękitne i purpurowe, niby błyskawice, wylatywały jakby z tego mojego ja. Spokój szczęścia niezmiernego czułem w sobie. Przebiegałem jakieś światy czarodziejskie. Płynąłem zielonym strumieniem światła. Byłem we wszechświecie. Miljardy słońc kołysały się dokoła, jakby kwiaty białe, żółte i purpurowe. Niezliczone wiry płomieni przebiegały przestrzenie. (…) Byłem wszędzie, a nie mogłem chcieć, byłem jak rozpłynięty, przenikający, wszędzie obecny.”

Władysław Reymont (1867–1925) polski pisarz

Źródło: W palarni opium, cyt. za: Kamil Sipowicz, Encyklopedia polskiej psychodelii, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2013.

O emocjach , O Kwiatach

„Sztuka jest ekspresją życia i przekracza zarówno czas, jak i przestrzeń. Musimy doskonalić siebie poprzez sztukę, by nadać nową formę i nowe znaczenie naturze czy światu.”

Bruce Lee książka Tao of Jeet Kune Do

Tao of Jeet Kune Do

O świecie , O sztuce , O naturze , O czasie

„Dusze wszystkie bez wyłączenia są w wiecznej przestrzeni i podług starodawnych wyobrażeń są obecnymi przy nas.(…) Są to duchy praojców naszych, zgasłych przed X wiekiem.”

Zorian Dołęga-Chodakowski (1784–1825) polski etnograf, archeolog, historyk i słowianofil

Źródło: O Sławiańszczyźnie przed chrześcijaństwem oraz inne pisma i listy, oprac.J. Maślanka, Warszawa 1967, s. 175.

O duszy , O wieku

„Bądźcie bez litości, bądźcie brutalni… Dżyngis-Chan rzucił na śmierć miliony kobiet i dzieci świadomie i z lekkim sercem – historia widzi w nim tylko wielkiego założyciela państw. Obecnie tylko na wschodzie umieściłem oddziały SS Totenkopf, dając im rozkaz nieugiętego i bezlitosnego zabijania kobiet i dzieci polskiego pochodzenia i polskiej mowy, bo tylko tą drogą zdobyć możemy potrzebną nam przestrzeń życiową.”

Adolf Hitler (1889–1945) kanclerz Rzeszy, twórca i dyktator III Rzeszy niemieckiej

„Drugie Przemówienie”, którego istnienie jest podważane, na odprawie dowódców w Obersalzbergu, 22 sierpnia 1939. Wielu historyków twierdzi, że tamtego dnia Hitler miał tylko jedno przemówienie, a autentyczność Dokumentu Norymberskiego nr 798-PS, skąd pochodzi całość przemówienia, nie została nigdy potwierdzona.

O śmierci , O kobietach , O dzieciach , O historii

„(…) myślenie o sztuce zostało ukształtowane przez doświadczenia związane z rzeźbą, którą pojmuje nie jako obiekt, lecz jako ruch pewnej idei w czasie i przestrzeni.(…) Taka koncepcja rzeźby wydaje mi się bliska istocie filmu, będącego idealnym połączeniem przestrzeni, czasu oraz formy, podległej ich działaniu.”

Agata Michowska (1964)

Źródło: Karol Sienkiewicz, Agata Michowska, culture.pl, listopad 2006 http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_michowska_agata

O myślach , O czasie , O myśleniu

„Bóg darzy wszystkich – przestrzeń, szczęście i użyteczność.”

Robert Baden-Powell (1857–1941) brytyjski wojskowy, pisarz, twórca skautingu

Skauting i Bóg

O Bogu , O szczęściu

„nasze zadanie polegać będzie na tym, ażeby od chwili wybuchu rewolucji i poprzez cały czas jej trwania na przestrzeni kraju ani jednemu mężczyźnie nie zabrakło chleba, aby ani jedna kobieta nie potrzebowała wystawać przed piekarnią, oczekując na kawałek chleba jak na wielką łaskę, aby ani jedno dziecko nie zaznało głodu.”

Piotr Kropotkin (1842–1921)

Egalitaryzm

O kobietach , O głodzie , O dzieciach , O czasie

„Uciekłem, ponieważ nad pewność posiadania silniej pociąga mnie niepewność poszukiwań, wczoraj, pozawczoraj, dzisiaj i zawsze kusiły mnie i wciąż kuszą niewiadome obszary czasu i przestrzeni, jakie się przede mną mogą otworzyć i jakie się niekiedy przede mną otwierają, one mnie niecierpliwie i nagląco wabią, ponieważ mogą zawierać w sobie wszystko, wiem, że kresem oczekiwań jest rozczarowanie, ale przecież, choćby złudny, wolę cień nadziei od jej nieuchronnej śmierci, każda zdobycz jest grobem nadziei, każde osiągnięcie jest grobem nadziei, czas zazdrośnie się zacieśnia wokół wszelkiego posiadania, tylko pragnienia, jakkolwiek i one muszą ulec zniszczeniu, użyczają nocom i dniom swobodniejszego oddechu…”

Jerzy Andrzejewski książka Bramy raju

Bramy raju

O śmierci , O rozczarowaniu , O poszukiwaniu , O czasie

„Moje kino, narracja filmowa ma charakter wizualny, jej punktem wyjścia jest zawsze literatura. Operowanie czasem. Skróty czasowe. Skoki w czasie. Jego boczne odnogi i różne warstwy. Domeną malarstwa jest przestrzeń, domeną literatury i filmu – czas. Igraszki z czasem uruchamiają wyobraźnię filmowego odbiorcy (…) podstawowy dla mnie temat kina – to temat wędrówki.”

Wojciech Jerzy Has (1925–2000) polski reżyser filmowy, scenarzysta, producent

Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_has_wojciech_jerzy

O literaturze , O charakterze , O czasie , O malarstwie

„Przestrzenią ducha, gdzie może on rozwinąć skrzydła, jest cisza.”

Antoine de Saint-Exupéry (1900–1944) francuski pisarz i poeta, lotnik

O ciszy

„Nie istnieje nic poza atomami i pustą przestrzenią, wszystko inne jest opinią.”

Demokryt

Źródło: Katarzyna Nessing, Adam Blokesz, Świat fizyki – zbiór zadań dla szkół ponadgimnazjalnych; zakres podstawowy, wyd. Zamkor, Kraków 2012, ISBN 9788376620046, s. 55.

O świecie

„Inni jednak są samotnikami z charakteru i nie zostali stworzeni do życia we wspólnocie. Każdy związek kryje w sobie zagrożenie i wrogość, każdy dom jaki buduję sobie, przygniata ich, bowiem nie mają ojczyzny, która by go udźwignęła, najukochańsi zaś ludzie, którzy ich otaczają, wciągają ich w ciasny krąg codzienności, spoza której próżno sięgać dalekich przestrzeni.”

Rainer Maria Rilke (1875–1926) poeta austriacki

O wrogości , O ludziach , O domu , O charakterze

„Nie chcę, aby geometria stała się rodzajem gorsetu, krępującego zbytnio wyobraźnię, i chociaż (…) wiele moich prac opierałem na elementach koła i kwadratu, to jednak kolor, przestrzeń i nastrój posiadają dla mnie znaczenie pierwszorzędne.”

Roman Artymowski (1919–1993)

o idei swojej twórczości.
Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/baza-sztuki-pelna-tresc/-/eo_event_asset_publisher/eAN5/content/roman-artymowski

O kolorach , O nastroju

„Na Łotwie mamy dziwną sytuację. Tutaj „prawicowy” nie do końca oznacza „prawicowy”, a „lewicowy” prawie wcale nie jest „lewicowym”. Jako socjaldemokracja prezentuje się tutaj partia „Zgoda”, która jest grupą z jednej strony ludzi o poglądach centrowych, z drugiej – radykalnie lewicowych, z trzeciej – jest po prostu partią zbudowaną na pryncypiach etnicznych. Z kolei co oznacza prawica na Łotwie? Bliskość ku Europie, NATO, jasny kierunek geopolityczny, walutę euro, Schengen. A co z lewicą? Oni mówią o sobie, że są lewicą, ale tęsknią za Wschodem, współpracą z Moskwą czy Putinem, wsparciem od administracji rosyjskiej. A partia SCP, także centrolewicowa, chciała przybliżać Łotwę do Europy, wyrwać ją z przestrzeni postsowieckiej. Dlatego mój wybór. I tak się złożyło, że łotewskim centrolewicowom, progresywistom bliżej było do prawicowej Nowej Ery czy Związku Obywatelskiego niż do ugrupowania, które tęskni za Moskwą. Stąd w 2010 roku powstanie partii Vienotība. Która jest prawicowa, ale nie radykalna. Zależy nam na wyborcy umiarkowanym.”

Hosams Abu Meri (1974)

o podziale na prawicę i lewicą na Łotwie.

O wojnie , O ludziach , O smutku , O wsparciu

„Myślę, że tak jak słuch muzyczny, istnieją powszechne dyspozycje dla odbioru przestrzeni. Słuch przestrzenny, poczucie przestrzeni.”

Stanisław Zamecznik (1909–1971)

Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_zamecznik_stanislaw

O myślach , O myśleniu

„Hostia, rzecz najwyższa znajduje się w niezliczonych kościołach; wprawdzie Chrystus jest w niej przemieniony w jednostkową obecność, ale jest to obecność li tylko ogólna, a nie ta ostateczna w konkretnym miejscu w przestrzeni. Ta obecność przeminęła wprawdzie w czasie, ale jako przestrzenna i w przestrzeni konkretna istnieje ona nadal jako doczesna. Otóż ta doczesność [czyli ziemia święta] jest właśnie tym, czego brak chrześcijaństwu, tym, co musi ono jeszcze zdobyć.”

Georg Wilhelm Friedrich Hegel (1770–1831) filozof niemiecki

uzasadniając, dlaczego wyprawy krzyżowe wynikały z samej istoty doktryny katolickiej.
Wykłady z filozofii dziejów

O czasie , Chrystus

„Byliśmy kiedyś z Hanną Krall w Aix-en-Provence i pewnej nocy w hotelu obudził mnie hałas. Jakaś grupa osób bardzo głośno wracała do pokoju. Usiadłem wtedy na łóżku i podzieliłem ludzkość na dwie grupy. Pierwsza to ci, którzy wracają po nocy do domu głośno, krzyczą, stukają butami, włączają światło. W ogóle nie obchodzi ich to, że obudzą sąsiadów. Druga to ci, którzy wracają po cichutku, żeby tylko nikogo nie zdenerwować. Mam wrażenie, że na przestrzeni dziejów Czesi należą do tej drugiej grupy. Też do niej należę i to jest to powinowactwo, które jako chłopak cichy i nieśmiały czuję z nimi.”

Mariusz Szczygieł (1966) dziennikarz polski

Źródło: Michał Nalewski, Zróbmy unię polsko czeską http://ksiazki.newsweek.pl/mariusz-szczygiel--zrobmy-unie-polsko-czeska,89642,1,1.html, „Newsweek”, 22 marca 2012.

O pokoju , O butach , O domu , O wrażeniach

„Istotnie, wszystko odeszło. Kiedy życie się kończy jest jak mignięcie barwnego filmu, ułamek sekundy na ekranie – wszystkie niechęci i namiętności skoncentrowane i przez moment płonące w przestrzeni, i zanim człowiek zdąży krzyknąć Oto szczęśliwy dzień, oto nieszczęśliwy, oto zła twarz, a to dobra, z filmu zostaje jedynie popiół, ekran ciemnieje.”

Ray Bradbury (1920–2012) amerykański pisarz

Ilustrowany człowiek i inne opowiadania (2003)

O życiu , O odejściu

„Są ekosfery biologii, ale są jeszcze mocniej rozdzielone ekosfery umysłu: nie przecinają się, nie mają punktów wspólnych, nie dzielą zasobów ani przestrzeni życiowej. I czy przejścia między nimi w ogóle byłyby możliwe?”

Jacek Dukaj (1974) pisarz polski

Oko potwora

„Rozwój alternatywny bardziej koncentruje się na osobach i ich otoczeniu niż na produkcji i zyskach. Zamiast podejmować kwestię wzrostu gospodarczego z perspektywy przedsiębiorstwa, co jest podstawą ekonomii neoklasycznej, rozwój alternatywny odwołujący się do przestrzeni życiowej społeczeństwa obywatelskiego orientuje się przede wszystkim na poprawę warunków życia mieszkańców.”

John Friedmann (1926–2017)

Źródło: Artur Domosławski, Nowe wspaniałe miasto, „Gazeta Wyborcza”, 28–29 maja 2011.

„Rewolucja maoistowska jest w zasadzie najlepszą rzeczą, jaka wydarzyła się w Chinach na przestrzeni wieków.”

John King Fairbank (1907–1991) historyk i sinolog amerykański

Źródło: Jakub Polit, Chiny, Warszawa 2004, str. 259

O wieku

„W człowieku spotykają się niebo i ziemia. Jak ziarnko piasku otoczone jest przestrzenią, tak nasza rzeczywistość pogrążona jest w wiecznej nieskończoności, pełnej blasku, mocy i czystości.”

Johann Herder (1744–1803) filozof i pisarz niemiecki

O rzeczywostości

Tomasz Kin (1979) polski dziennikarz radiowy i telewizyjny

Źródło: Quo Vadis Celebryto http://www.portalwww.eu/pl/artykuly/2011/1/28/tomasz-kin-quo-vadis-celebryto/

O ludziach , O modzie

„(…) w Warszawie mieszka mi się lepiej niż w Krakowie, bo tu jest więcej wolnej przestrzeni. Kraków jest wygodniejszy, nie ma takich odległości, jest bardziej „ludzki” pod jakimś tam względem, ale z drugiej strony jest dla mnie trochę za ciasny.”

Karolina Dafne Porcari (1979) polska aktorka

Źródło: Wywiad, 2006 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=32971

O odległości

„Śmierć jest niezmienna w przestrzeni i w czasie. Jest tylko śmiercią, bezsprzecznie nie przeciwstawia się czemukolwiek ani niczemu. (…) Jest to miejsce, gdzie nie istnieje życie ani nicość.(…) Nie mam uczuć. Jedynie wspomnienia. Niedobre wspomnienia. Odrobina dobrego, co była we mnie, powędrowała do nieba, wraz z moją duszą, z ostatnią łzą, jaką uroniłem.”

Juan Rulfo (1917–1986) pisarz meksykański

O życiu , O śmierci , O emocjach , O duszy

„Wściekłe morze ognia w przestrzeni
uziemnia się w pieszczotę.
Rozpoczęło się odliczanie czasu.”

Tomas Tranströmer (1931–2015) poeta szwedzki

Półgotowe niebo
Źródło: Światło się wdziera (1993)

O świetle , O czasie , O morzu

„Mój ojciec był bardzo otwartym i postępowym człowiekiem. Razem z matką dawali nam przestrzeń, żebyśmy rozwinęli się jako jednostki. Nigdy nie odczuwałam, że coś było poza moim zasięgiem, bo jestem dziewczynką. Zachęcał córki do nauki. Przynosił do domu filmy, żebyśmy je wspólnie oglądali. Miałam zielony rower. Ale ojciec znajdował się pod ogromną presją. Ludzie wysyłali do niego listy, w których pisali: „Jak taki uczciwy i dobry człowiek może pozwalać córkom pojawiać się w telewizji i kręcić filmy? To zepsucie, zło i deprawacja.””

Haifaa al-Mansour (1974)

Ale on chciał, żebym robiła to, co mnie uszczęśliwia. Mam dla niego wielki szacunek.
Źródło: Liz Hoggard, Haifaa al-Mansour: trzeba wspierać opór, film.onet.pl, 2 sierpnia 2013 http://film.onet.pl/artykuly-i-wywiady/haifaa-al-mansour-trzeba-wspierac-opor/vegdd

O ludziach , O domu , O matce , O nauce

„Większość ludzi wyobraża sobie duchy jako postacie w białych prześcieradłach, spacerujące nocą po cmentarzu. To bardzo infantylna wizja. Tymczasem duchy istnieją naprawdę. To fakt, którego ja doświadczam. Są istotami, które istnieją w równoległym do naszego wymiarze, w którym nie ma czasu i przestrzeni. Potrafią komunikować się z naszym wymiarem, ale tylko z wybranymi jednostkami. Normalnie istnieją jako nierozpoznane zbiory energii, które odpowiadają za ludzkie uczucia. Ludzie sami w sobie nie mają biologicznych mechanizmów generowania uczuć. Ludzie bez duchów, dających im uczucia, są tylko maszynami, transporterami molekuł. Jest grupa duchów, która się mną opiekuje. Pomagamy sobie nawzajem. Jestem ich narzędziem (…) Kiedyś udzielałem wywiadu, w którym powiedziałem, że nie ma dla mnie znaczenia, czy będę żył, czy umrę za pięć minut. Następnego dnia miałem kilkugodzinną rozmowę z dziewczyną – duchem, która przyszła do mnie i bardzo wyraźnie powiedziała mi: „John, musisz żyć. To ważne. Nie możesz teraz umrzeć.””

John Frusciante (1970) gitarzysta amerykański (Red Hot Chili Peppers)

Nie mogę więcej powiedzieć, obiecałem jej.

O ludziach , O emocjach , O czasie

„Moja miłość jest na całej przestrzeni mnie, na wszystkich szczeblach, jestem nią cała objęta, nie chcę zostawić dla siebie nic.”

Zofia Nałkowska (1884–1954) pisarka polska, publicystka i dramatopisarka

Dzienniki
Źródło: t. 4. cz. 1, Czytelnik, Warszawa 1988, s. 354, 355.

O miłości

„Światowe ośrodki antyreligijne atakują z coraz większą zajadłością chrześcijaństwo, a szczególnie katolicyzm w związku z moralnością ewangeliczną i symbolem krzyża w przestrzeni publicznej. Współczesne kultury europejska i amerykańska uderzają zarówno w Krzyż Chrystusa, jak i w sam znak krzyża, widząc w nim rdzeń wiary katolickiej. Jeśli usunie się krzyż z życia publicznego – uważają ateiści – to zabije się życie katolickie i chrześcijańskie w ogóle. Atmosfera staje się tak zatruta, że nawet wielu nieświadomych katolików uważa, iż nic się nie stanie, jeśli będzie się czciło krzyż jedynie prywatnie, jak mówią sekciarze – tylko w sercu.”

Czesław Bartnik (1929) polski teolog, duchowny katolicki, poeta

Źródło: Antykrzyżowcy, naszdziennik.pl, 31 lipca 2010 http://www.naszdziennik.pl/index.php?typ=my&dat=20100731&id=my31.txt

O życiu , O wierze , Serce , Chrystus

„Zjawisko związków jednopłciowych jest sprzeczne z naturą. Projekty są sprzeczne z konstytucją, są szkodliwe, niesprawiedliwe, naruszają zasadę równości, prawo do intymności. Ekshibicjonistycznie pozwalają obnosić w przestrzeni publicznej skłonności seksualne, czym naruszają poczucie estetyki i moralności większości Polaków.”

Krystyna Pawłowicz (1952) polska polityczka, prawniczka

w trakcie sejmowej debaty nad projektami ustawy o związkach partnerskich.
Źródło: gazeta.pl http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114871,13293316,Debata_o_zwiazkach_partnerskich___najmocniejsze_cytaty.html, 24 stycznia 2013

O naturze

„Noc czarna, srebrna noc Świat nieskończony W czasie i przestrzeni. Pośrodku Droga Mleczna Któż po niej przechodzi? To przechodzi ludzkie pojęcie.”

Leopold Staff (1878–1957) poeta polski

Źródło: Niebo w nocy

O świecie , O czasie , O nocy

„Myślę, że najważniejszym aspektem ruchu Occupy było pokazanie innych możliwości społecznej współpracy. Wspólna kuchnia, opieka nad bezdomnymi, polityczne debaty. Jeżeli coś podobnego się rozprzestrzeni, to z biegiem czasu ludzie będą mogli współdecydować o swoim losie. Zmieńmy rozumienie pojęcia przestrzeni publicznej.”

Noam Chomsky (1928) filozof, logik, językoznawca amerykański

Źródło: rozmowa Jaroslava Fiali i Markéty Vinkelhoferovej, Elity władzy nie przyniosą zmiany, krytykapolityczna.pl, 23 grudnia 2012 http://www.krytykapolityczna.pl/artykuly/swiat/20121223/chomsky-elity-wladzy-nie-przyniosa-zmiany

O losie , O ludziach , O myślach , O czasie

„Boga nie można po prostu ograniczyć do sfery ludzkiej prywatności, ale również w życiu publicznym musi być On uważany za wartość najwyższą. Chciałbym jednak bardzo stanowczo podkreślić, że w żadnej mierze nie wyklucza to tolerancji i przestrzeni dla ateistów, i że nie może mieć nic wspólnego z przymusem wierzenia. Sprawy winny przybrać jedynie – i to pod pewnymi względami – odwrotny porządek niż to obecnie zaczyna mieć miejsce, kiedy to ateizm zaczyna urastać do rangi fundamentalnego dogmatu publicznego, a wiara jest tolerowana jako prywatny pogląd; tym samym – i ostatecznie – nie będąc w swej istocie tolerowana.”

Benedykt XVI (1927) papież

wypowiedź z międzynarodowej konferencji „Chrześcijanie wobec Europy”, 28–29 kwietnia 1979.
Źródło: Wykłady bawarskie z lat 1963–2004, przeł. Andrzej Czarnocki, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 2009, s. 187, 188.

O Bogu , O wierze

„Sądzę, że jest możliwe, iż Bóg na początku stworzył materię w postaci trwałych, nasyconych, twardych, nieprzenikliwych ruchomych cząstek, nadając im takie rozmiary, kształty i inne właściwości oraz proporcje w stosunku do przestrzeni, jakich wymagały cele, dla których je stworzył.”

Isaac Newton (1643–1727) angielski naukowiec, odkrywca m.in. prawa powszechnego ciążenia

Źródło: Optyka

O Bogu

„– Andrew Marvell. Dla Jego Nieśmiałej Pani. „Lecz za plecami zawsze go słyszę: czasu skrzydlaty rydwan tnie ciszę, a tam, przed nami, leżą bezkresne pustynie wieczności”. – Hermes z trzaskiem zamknął tom. – Widziałem ją, tę wieczność. Poza czasem i przestrzenią, włóczyłem się pomiędzy rzeczami, których wielkość… – Urwał nie widząc sensu dyskutowania z kimkolwiek o doświadczeniu życia pozagrobowego.”

Philip Kindred Dick (1928–1982) amerykański pisarz

Wbrew wskazówkom zegara (1967)
Źródło: s. 146

O czasie , Sens

„Młodzi, czarni ludzie z Londynu, są zmarginalizowani, podzieleni, pozbawieni praw politycznych i rozproszeni. A mimo to, wyglądają tak, jakby mieli swoje miejsce. W jakiś sposób, wbrew wszystkiemu, są na swoim miejscu, w centrum. To prawda, że bez wsparcia materialnego, a jednak wyznaczają nowy rodzaj przestrzeni w centrum. I tak się wciąż zastanawiałem, co to takiego jest, w odkryciu przez nich swojej tożsamości czarnych w sytuacji migracji, co pozwala im wysuwać z taką pewnością, roszczenie do tej części ziemi, która nie jest ich? Czuję – jeśli mogę tak powiedzieć – zazdrość. To zabawne, że Brytyjczyk czuje zazdrość, w takiej sytuacji – zazdrość, że nie jest czarny! I czuję, że niektórzy z was ukradkiem, przesuwają się w stronę tej zmarginalizowanej tożsamości.”

Stuart Hall (1929–2014)

Źródło: Sławomir Mandes, Raport: Miejsce Obcego w kulturze, afryka.org, 24 czerwca 2010 http://afryka.org/afryka/raport--miejsce-obcego-w-kulturze,news/

O ludziach , O prawdzie , O zazdrości , O wsparciu

„Psychiczne prawo dozwala żyć tylko w jednym świecie realnym, spędzając wszystko, co przeczy realności, na peryferię marzeń. Gdy człowiek zostanie z rodzimej realności przepędzony na tułaczkę po obczyźnie przeżyć, ratuje się przyrodzoną samoobroną wewnętrznego i zewnętrznego aktorstwa. Aktorstwo to altera natura. Niemowlę ma tylko naturę somatyczną, bo nie stać go jeszcze na aktorstwo. Człowiek z wdziękiem to taki, który jest dobrym aktorem życia. Pozer to też aktor, tylko tyle, że zły. Zmanierowany zaś to ten, który nie może wydobyć się z szarży. W przeinaczonym (…) istnieniu jest się otoczonym nowymi elementami, wobec których nie pasuje już aktorstwo z rodzimej realności; trzeba improwizować i szukać nowej formy wyrazu. (…) Niespodziewanie w nowej realności odnajduje się człowiek w starym kostiumie. Trzeba się kryć przed ludźmi, aby nie razić ich oczu kontrnaturalnym połączeniemdwu wichrowatych wobec siebie czasów, które wypełniając w zestawieniu więcej powietrza, niż może pomieścić ograniczona przestrzeń uczuć, wywołują sprężenie atmosfery tak przygniatającej ciało, że czasem aż wyciska łzy.”

Stanisław Dygat książka Jezioro Bodeńskie

Jezioro Bodeńskie
Źródło: wyd. KiW 1987, s. 40–41.

O emocjach , O naturze , O czasie , O niemowlętach

„Wolność z okresu narzeczeństwa kończy się w małżeństwie, choć sądzę, że człowiek zawsze powinien mieć skrawek własnej przestrzeni.”

Michał Chorosiński (1975) aktor polski

Źródło: Izabela Górnicka-Zdziech, R jak rodzina, „Magazyn Familia”, 14 stycznia 2010 http://www.magazynfamilia.pl/artykuly/R_jak_rodzina,2061,91.html

O małżeństwie , O rodzinie , O wolności

„Istnieje substancja myśląca, z której wszystko jest zrobione i która w swojej pierwotnej postaci przenika, penetruje i wypełnia przestrzeń we Wszechświecie. Myśl odciśnięta w tej substancji stwarza to, co jest przedmiotem tej myśli. Człowiek może formować rzeczy w swoich myślach, a przez odciśnięcie swych myśli w bezkształtnej substancji pierwotnej, może spowodować powstanie rzeczy o której myśli.”

Wallace D. Wattles (1860–1911)

Źródło: Nauka, jak zostać bogatym

O myślach , O nauce , O myśleniu

„Dobrze jest robić różne rzeczy. Niemniej kiedy nagrywam własne płyty, mam większe pole do popisu, mam więcej przestrzeni, mogę eksperymentować tak jak chcę i robić co chcę. Natomiast w przypadku muzyki filmowej trzeba trzymać się określonej linii. Ale mimo wszystko nie chciałabym wybierać, ani porównywać tych dwóch rzeczy. Przy każdej z nich mam sporo zabawy. Dobrze jest spotykać coraz to nowych ludzi i rozwijać się.”

Anja Garbarek (1970) piosenkarka norweska

Źródło: Basia Bardadyn, Nie umiem udawać. Rozmowa z Anją Garbarek, autorką muzyki do najnowszego filmu Luca Bessona, 13 marca 2006 http://archiwum.stopklatka.pl/news/nie-umiem-udawac-rozmowa-z-anja-garbarek-autorka-muzyki-do-najnowszego-filmu-luca-bessona-150417

O ludziach

„Muzyka jest ucieczką. Jest idealnym światem, w którym możemy poukładać wszystko tak, jak byśmy chcieli to słyszeć, możemy stworzyć przestrzeń idealną. W tym codziennym świecie jest to nieosiągalne.”

Anna Maria Jopek (1970) piosenkarka polska

Źródło: Niebo, DVD, wydanie specjalne

O świecie , O muzyce

Cytaty na temat przestrzeń strona 2

Cytaty na temat przestrzeń
strona 2