Cytaty na temat opór (154 cytatów) | Cytaty sławnych ludzi

„Rządów nie należy zwalczać poprzez rewolucye i powstania – straszniejszy jest dla nich opór bierny.”

Lew Tołstoj (1828–1910) pisarz rosyjski

Rewolucja

„Sceptycyzm jest może najrozumniejszym stanowiskiem, ale, wyzwalając nas od błędu, zabija on życie. Dojrzałość umysłu polega, być może, na tym, ażeby dobrowolnie brać udział w przymusowej grze życia, zachowując pozory kogoś, co grę tę traktuje poważnie. Taka dobrowolna rezygnacja, uzupełniona przez lekki uśmiech ironii, zachowuje nam przynajmniej pozory swobody.(…) Kto wpadł już w potrzask życia, powinien los swój znosić pogodnie; opór nie prowadzi do niczego, co najwyżej – do szaleństwa, jeżeli już odmawiamy sobie samobójstwa. Rezygnacja pełna pokory – czyli stanowisko religii – lub też pogodne rozczarowanie z pewną domieszką ironii – oto jedyne dwa wyjścia.”

Henri Frédéric Amiel (1821–1881)

Dziennik intymny

O życiu , O losie , O religii , O uśmiechu

„Materialna pozycja możnych opierała się głównie na udziale w dochodach z danin publicznych, który im przysługiwał z tytułu sprawowania wysokich urzędów. Mianowanie, odwoływanie, przenoszenie, awansowanie urzędników było niekwestionowaną prerogatywą panującego. Uważano jednak, że powinien on dobierać kandydatów wyłącznie z kręgu arystokracji, która w związku z tym traktowała daniny ludności na rzecz państwa jako dobro wspólne. Uszczuplanie tego dobra przez immunitet natrafiało więc na trudny do przezwyciężenia opór, gdyż sprzeciw bezpośrednio poszkodowanego dostojnika znajdował przychylny oddźwięk w szerokich kręgach grupy rządzącej.”

Karol Modzelewski (1937–2019) polski historyk i polityk

Barbarzyńska Europa

„Wrogość, okrucieństwo, uciecha z prześladowania, z napadania, ze zmiany i zniszczenia – wszystko to, zwrócone przeciw posiadaczom takich instynktów, o t o początek „nieczystego sumienia”. Człowiek, który z braku zewnętrznych wrogów i oporów, wtłoczony w gniotącą cieśń i prawidłowość obyczaju, niecierpliwie sam siebie targał, prześladował, gryzł, zakłócał i katował, to o kraty swej klatki raniące się zwierzę, które się chce „obłaskawić”, ten nędzarz, czujący brak i trawiony tęsknotą za pustynią, który z samego siebie stwarzać sobie musiał przygodę, miejsce tortury, puszczę niepewną i niebezpieczną – ten szaleniec, ten stęskniony i zrozpaczony więzień stał się wynalazcą „nieczystego sumienia”. Od niego jednak rozpoczęła się największa i najstraszniejsza choroba, z której ludzkość po dziś dzień nie ozdrowiała, człowiek rozchorował się na człowieka, na siebie samego: wskutek gwałtownego odcięcia się od przeszłości zwierzęcej, niejako skoku i runięcia w nowe położenie i warunki bytu, wskutek wypowiedzenia wojny starym instynktom, na których polegała dotąd jego siła, uciecha i straszliwość.”

Friedrich Nietzsche książka Z genealogii moralności

Z genealogii moralności (1887)

O wrogości , O wojnie , O chorobach , O sile

„Tata prowokował i upokarzał mnie do tego stopnia, że próbowałem się na nim zemścić, więc dostawałem jeszcze bardziej. Czasem ciskałem w niego butem lub rzucałem się na niego z pięściami, dlatego obrywałem więcej niż wszyscy moi bracia razem wzięci. Stawiałem mu opór a on po prostu mnie katował.”

Michael Jackson (1958–2009) amerykański muzyk, kompozytor i autor tekstów

Źródło: autobiografia Moonwalk

O butach , O czasie

„Oto droga dla ludu, droga szeroka prowadząca do rzeczywistego i najpełniejszego wyzwolenia, dostępna każdemu i właśnie dlatego naprawdę ludowa, droga anarchistycznej, socjalnej rewolucji, która się rodzi spontanicznie wśród ludu, burzy wszystko, cokolwiek stawia opór bujnemu rozkwitowi ludowego życia, by później z samych najgłębszych i istotnych jego treści wyłonić nowe formy wolnej społeczności.”

Michał Bakunin (1814–1876) rosyjski myśliciel, rewolucjonista

Rewolucja

O ludziach

„Niektórzy nigdy nie są uczestnikami. Życie toczy się obok nich. Nie stać ich na nic więcej niż niemy opór, przeciwstawiają się z gniewem i gwałtownością wszystkiemu, co mogłoby im odebrać złudzenia bezpieczeństwa.”

Frank Herbert książka Kapitularz Diuną

Kapitularz Diuną

O życiu

„Co jest szczęściem? – Uczucie, że moc rośnie, że przezwycięża się opór.”

Friedrich Nietzsche (1844–1900) filozof niemiecki

Antychryst (1895)

O szczęściu , O emocjach

„Sądzę, że dochowanie wierności wierze przez naród włoski, wyjątkowe w historii religijnej dużych narodów, zawdzięcza się w dużej mierze ludności alpejskiej, która na przestrzeni wieków stawiała masowy opór wobec ataków i przenikania pochodzących zza granicy błędów.”

Carlo Gnocchi (1902–1956)

Chrystus wśród Strzelców Alpejskich
Źródło: s. 78.

O wierze , O historii , O wieku

„Nie ma naszej zgody na wprowadzanie zabójczych dla edukacji zmian w zabójczym dla demokracji tempie. Bez konsultacji, wysłuchania głosu rodziców, nauczycieli, uczniów, pracowników szkół i ekspertów oświatowych. Nie ma naszej zgody na kłamstwo i manipulację, którymi próbuje karmić nas MEN. (…) Nie zgadzamy się, by chora ambicja i bezmyślny opór Anny Zalewskiej – jednego z najgorszych ministrów obecnego rządu – pogrążyły edukacje i polską szkołę w chaosie na dekady.”

Agnieszka Dziemianowicz-Bąk (1984) działaczka społeczna i polityczka

na demonstracji przeciwko planowanym przez PiS zmianom w szkolnictwie.
Źródło: Razem: Nie zgadzamy się, by chora ambicja i bezmyślny opór Zalewskiej pogrążyły polską szkołę w chaosie na dekady http://300polityka.pl/live/2016/11/19/razem-nie-zgadzamy-sie-by-chora-ambicja-i-bezmyslny-opor-zalewskiej-pograzyly-polska-szkole-w-chaosie-na-dekady/, 300polityka.pl, 19 listopada 2016.

O kłamstwie , O demokracji , O rodzicach , O nauczycielach

„Umysł rozkazuje ciału i ono jest posłuszne. Umysł rozkazuje sobie samemu i natrafia na opór.”

Frank Herbert książka Diuna

Lady Jessika Atryda (spotkanie z Szadout Mapes).
Diuna

„Czyż Anglosasi nie byli jedynie bezecnymi prostakami, których arogancki opór należało bez litości zdławić?”

Kathleen E. Woodiwiss (1939–2007)

Wilk i gołębica

„Wyobraźnia, poczucie humoru, partnerska rozmowa. Lubię, gdy dziecko traktuje się poważnie, prowadzi z nim dialog. Dzieci są świetnymi słuchaczami, w mig wyczują fałsz, a jak jest nudno, to nie mają oporów, by głośno westchnąć. Nie lubię „pieszczenia się”, gdy do dzieci mówi się, spłaszczając samogłoski, jakby wymagały innego języka. Tak nie jest. Jako mała dziewczynka słuchałam piosenek dla dzieci, ale też Beatlesów, Rolling Stonesów, muzyki poważnej, moje córki słuchają Michaela Jacksona i czują go na swój sposób. Występując dla dzieci, nie trzeba przebierać się za zwierzaka, one doceniają to co my, np. świetnie zagraną solówkę na gitarze.”

Ewa Konstancja Bułhak (1971) polska aktorka i wokalistka

odpowiedź na pytanie, co jest ważne w przedstawieniach dla dzieci.
Źródło: „Gazeta Wyborcza Stołeczna”, 25 lutego 2010 http://www.teatry.art.pl/n/czytaj/19237

O dzieciach , O czytaniu , Córki

„W czasie, w którym świat tak przytłaczał człowieka – człowieka, którym byliśmy my wszyscy – przedmiotowe filozofie nie mogły stać się naszymi filozofiami. Cóż przedmiotowa filozofia powiedzieć mogła o nadziei? Cóż o godności? Cóż w ogóle o człowieku? Filozofie te, bez względu na to, czy mienią się idealizmami, czy materializmami, człowiek interesuje jedynie w swoich własnościach poznawczych, zwróconych, jako dobre czy liche narzędzie, ku scenie pozaludzkiego świata. Nas interesował człowiek w świecie, i to w takim świecie, jaki stanowił nasze otoczenie, który nad nimi ciążył jak potężny słup ciśnienia mierzącego naszą kruchość lub nasz opór. W naszym oporze nie chodziło o ocalenie nas samych; to zyskiwało się nierównie pewniej przez uległość. Nasz opór był oporem przeciwko światu, który oni chcieli ludziom zgotować.(…) Nasz opór był aktem moralnego podmiotu, nie dało się go ani wywieść, ani uzasadnić wyłącznie przedmiotową wiedzą.”

Jan Strzelecki (1919–1988) socjolog polski, eseista, działacz społeczny

Źródło: Próby świadectwa, w: Ślady tożsamości, Warszawa 1989; cyt. za: kulturologia.uw.edu.pl http://www.kulturologia.uw.edu.pl/page.php?page=tekst&haslo=strzelecki

O świecie , O czasie

„Wszędzie gdzie triumfował opór przy użyciu przemocy, wszędzie tam rozwinął się ucisk.”

Errico Malatesta (1853–1932) włoski myśliciel polityczny, anarchista

Pacyfizm

„Zdarza się niekiedy, że spotykasz damę, z której taki gorący kociak, że koniecznie chcesz się za nią obejrzeć. Jeśli przypadkiem prowadzisz wówczas samochód, niechybnie wjedziesz na krawężnik albo spowodujesz kraksę. Kiedy indziej, idąc sobie ulicą, odwracasz głowę, bo właśnie taka piękność przechodzi obok ciebie, no i wpadasz na kogoś, a ten ktoś jak nie zacznie na ciebie wrzeszczeć… Fanquist była właśnie taką damą, z tych spod znaku „spójrz na mnie jeszcze raz, chłopcze”. Wiesz, o czym mówię, no nie? Platynowa blondynka, zbudowana, że aż cię skręca na sam widok, z figurą, co osłabi twój opór w try miga.”

James Hadley Chase (1906–1985) angielski pisarz

początek opowiadania.
Sielanka

O miłości , O samochodach

„Opór biskupów przeciwko niektórym decyzjom soboru [nicejskiego] był silny, choć ze strachu, ale i szacunku dla pierwszego chrześcijańskiego władcy otwarcie nie kontestowano decyzji Nicei. (…) Nie ma wątpliwości, że Konstantyn gorąco pragnął jedności Kościoła, która w jego oczach stanowiła warunek konieczny utrzymania stanu łaski płynącej od Boga i dającej siłę jego imperium.”

Konstantyn I Wielki (274–337) cesarz rzymski od 306 roku

Autorka: Ewa Wipszycka, Religia cesarzy, w: Ziemskie dzieje Kościoła, „Pomocnik Historyczny Polityki” nr 7/2015.
O Konstantynie

O Bogu , O strachu , O decyzjach , O sile

„To wygląda niesłychanie. Zacznijmy o tego, że to co się wydarzyło w sejmie, to pogwałcenie wszelkich reguł. Ale może w tym jest jakieś ziarno nadziei, bo jest duży opór społeczny, więc chyba się budzimy. Potrzeba jednak mądrości i rozwagi, by nie doszło do eskalacji. Mam mieszane uczucia: z jednej strony cieszę się, z drugiej jestem pełen trwogi.”

Alfred Wierzbicki (1957)

ocena wydarzeń w Sejmie z 16 grudnia 2016.
Źródło: Kościół wyszedł na głupka, bo poparł PiS. Ksiądz profesor z KUL o sytuacji w Polsce, tokfm.pl, 18 grudnia 2016 http://www.tokfm.pl/Tokfm/7,102433,21138798,kosciol-wyszedl-na-glupka-ksiadz-profesor-z-kul-o-sytuacji.html

O emocjach

„Opór to najwyższa forma patriotyzmu.”

Thomas Jefferson (1743–1826) 3. prezydent Stanów Zjednoczonych

„W dzisiejsze kapłańskie święto pragnę wam podziękować za waszą wierną służbę Chrystusowi. Za znój i trud ponoszony każdego dnia. Za wielką pracę dla Królestwa Bożego. Często niezauważalną przez nikogo. Bardzo dyskretną. Wytrwałą. Twórczą. Niejednokrotnie zroszoną łzami, które widzi tylko Bóg. Zmagającą się z oporem środowiska ulegającego duchowi czasu.”

Stanisław Wielgus (1939) polski arcybiskup katolicki

Źródło: Homilia w katedrze płockiej podczas wielkoczwartkowej mszy krzyżma świętego, 17 kwietnia 2003

O Bogu , O czasie , Łza

„Kiedy czytam różne programy konferencji, na które jestem zapraszana, zadaję sobie pytanie: na ile i kiedy historia Żydów ma szanse być włączona w historię Polski? Włączona i zaakceptowana przez społeczeństwo. W dalszym ciągu są przeciwko temu opory.”

Eleonora Bergman (1947) polska architekt

Źródło: Konferencja młodych judaistów, „Alma Mater”, nr 101, marzec 2008, s. 80.

O historii , O czytaniu , Pytanie

„Dlaczego w wyższych szkołach technicznych uczymy się o oporze materiałów, a w pedagogiczny nie wykłada się o oporze istoty ludzkiej?”

Anton Makarenko (1888–1939) pedagog radziecki

„Będziecie walczyć o wolność? Odrzucicie Windows i Mac OS i przejdziecie na GNU/Linux? Czy będziecie zbyt leniwi, by stawić opór?”

Richard Stallman (1953) hacker, twórca ruchu wolnego oprogramowania

Źródło: wywiad Petera Moona, pcworld.pl, 17 września 2007 http://www.pcworld.pl/news/123958_4/Stallman.Bedziecie.walczyc.o.wolnosc.Odrzucicie.Windows.i.Mac.OS.html

O wolności

„Nie ma naszej zgody na wprowadzanie zabójczych dla edukacji zmian w zabójczym dla demokracji tempie. Bez konsultacji, wysłuchania głosu rodziców, nauczycieli, uczniów, pracowników szkół i ekspertów oświatowych. Nie ma naszej zgody na kłamstwo i manipulację, którymi próbuje karmić nas MEN. (…) Nie zgadzamy się, by chora ambicja i bezmyślny opór Anny Zalewskiej – jednego z najgorszych ministrów obecnego rządu – pogrążyły edukacje i polską szkołę w chaosie na dekady.”

Anna Zalewska (1965) polska polityk, nauczycielka

Autorka: Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, Razem: Nie zgadzamy się, by chora ambicja i bezmyślny opór Zalewskiej pogrążyły polską szkołę w chaosie na dekady http://300polityka.pl/live/2016/11/19/razem-nie-zgadzamy-sie-by-chora-ambicja-i-bezmyslny-opor-zalewskiej-pograzyly-polska-szkole-w-chaosie-na-dekady/, 300polityka.pl, 19 listopada 2016.
na demonstracji przeciwko planowanym przez PiS zmianom w szkolnictwie.
O Annie Zalewskiej

O kłamstwie , O demokracji , O rodzicach , O nauczycielach

„Żadne zdrowe społeczeństwo nie będzie bez zdobycia się na opór czynny znosić gospodarki bandytów podtrzymywanych przez władze i władz podtrzymywanych przez bandytów. I jeśli takim społeczeństwem jesteśmy, podobnych gospodarzy powinniśmy się pozbyć.”

Józef Piłsudski (1867–1935) polski działacz niepodległościowy i polityk, premier, Naczelnik Państwa, twórca tzw. rządów sanacyjnych

Źródło: Paweł Łepkowski Niepodległa, ale skłócona http://www.zw.com.pl/artykul/363168,669674-Niepodlegla--ale-sklocona.html

„Lud darzył go sympatią, z uciechą gawędził o jego eskapadach miłosnych i z uczuciem satysfakcji rozpływał się nad tym, jak zalazł za skórę nienawistnym Filistynom. W Samsonie znalazło także wyraz wątłe uświadomienie polityczne Izraelitów w epoce sędziów, w epoce anarchii i plemiennych partykularyzmów. Nie jest on przecież wodzem, który podobnie jak inni sędziowie organizuje opór przeciwko ciemięzcom. Jego utarczki z Filistynami mają charakter samotnej partyzantki zagorzalca, który chce się pomścić za doznane lub urojone zniewagi. Pobudką jego czynów jest nie tyle patriotyzm, co chęć załatwienia osobistych porachunków. I dopiero pod koniec opowieści postać jego ulega wyraźnej sublimacji, staje się postacią bohaterską i prawdziwie tragiczną. W tym głęboko przejmującym finale tkwi jakby zapowiedź nadchodzących nowych czasów, kiedy skłócone plemiona izraelskie, pod grozą rosnącego niebezpieczeństwa filistyńskiego, zaczną wreszcie rozumieć konieczność jednoczenia się do wspólnej walki o wolność.”

Zenon Kosidowski (1898–1978) polski pisarz, esseista, poeta

o Samsonie.
Opowieści biblijne (1963)
Źródło: s. 244

O ludziach , O emocjach , O charakterze , O wolności

„Miałam dużo oporów przed wystąpieniem w scenach rozbieranych. Wątpliwości rozwiała moja mama, wysuwając słuszne argumenty: że przecież występują w tym filmie wybitni aktorzy, a reżyseruje sam Janusz Majewski. Zagrałam postać Małgorzaty, uświadamianej przez uroczego diabła, granego przez Marka Kondrata. Do tej pory lubię ten film, jest to dla piękna malarska impresja.”

Renata Dancewicz (1969) aktorka polska

o filmie Diabelska edukacja.
Źródło: Marek Pałka, Nie znoszę rywalizacji, „Dziennik Zachodni”, 27 czerwca 2007 http://www.dziennikteatralny.pl/artykuly/nie-znosze-rywalizacji.html

„24 września 366 r. natychmiast po śmierci Liberiusza zebrali się bliscy mu prezbiterzy, trzej diakoni i „lud święty” w bazylice Juliusza i tam jako następnego biskupa Rzymu wybrali Ursyna. Inni członkowie kleru, zwolennicy zmarłego antypapieża Feliksa, wybrali Damazego. Biskup Tiburu (dziś Tivoli), Paweł, od razu wyświęcił Ursyna (…). Zawiadomiony o ceremonii Damazy, „który zawsze dążył do objęcia biskupstwa, posługując się pieniędzmi, podburzył woźniców cyrkowych i głupi tłum” i zaatakował bazylikę Juliusza. (…) Walki trwały trzy dni i były bardzo krwawe. Damazy w tydzień po śmierci Liberiusza zajął Lateran (pamflecista napisał: „po siedmiu dniach wraz ze wszystkimi krzywoprzysięzcami i ludźmi cyrku, których przekupił wielkimi pieniędzmi, opanował bazylikę laterańską”) i tam został konsekrowany. Za pieniądze kupił poparcie prefekta miasta Wiwencjusza i uzyskał cywilny wyrok wygnania Ursyna i jego dwóch diakonów. Na tę wieść „lud święty”, czyli zwolennicy najpierw Liberiusza, a następnie wypędzonego Ursyna, zorganizowali opór i zajęli bazylikę Liberiusza (dziś bazylika Matki Bożej Większej). W dniu 26 października Damazy przypuścił szturm, wezwawszy „ludzi cyrku, woźniców, grabarzy oraz cały kler z siekierami, mieczami i kijami”. Atakujący próbowali podłożyć ogień i zrzucać z dachu do środka dachówki. Zamknięci w bazylice przeciwnicy Damazego zaczęli recytować: „Nie bójcie się tych, którzy zabijają ciała, gdyż nie mogą zabić duszy.””

Damazy I papież, święty katolicki

(…) W bazylice, ostatecznie zdobytej przez ludzi Damazego, zginęło 160 osób, mężczyzn i kobiet.
Autorka: Ewa Wipszycka, Kościół w świecie późnego antyku, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2014, s. 23.

O śmierci , O kobietach , O pieniądzach , O ludziach

„Miałem pewnie sto metrów za sobą, kiedy poczułem opór pod nogami. Instynkt kazał mi się jeszcze wychylić. Lecimy! Na spotkanie z grubą czerwoną krechą. Nie słyszałem uderzenia nart o śnieg. Tylko ciałem wstrząsnął dreszcz. Wtedy ręce same wyskoczyły nad głowę. Biłem brawo. Nie sobie. Tym siłom, które mnie nie zawiodły.”

Wojciech Fortuna (1952) polski skoczek narciarski

o skoku, który dał złoty medal na zimowych igrzyskach olimpijskich w 1972.
Źródło: Szczęście w powietrzu

O szczęściu , O sile

„Moja definicja „generacji nic” nie różni się dużo od definicji Kuby Wandachowicza. Tak to trochę widzę, że jesteśmy pierwszym pokoleniem, któremu wykupiono kolonie w raju. Nie dostaliśmy w użytkowanie świata, dostaliśmy wielką, powszechną jadłodajnię. Szkolono nas i przystosowywano do sięgania, brania, jedzenia, klepania się po brzuchu. Żadnych naturalnych wrogów, żadnych dzikich zwierząt, nic, co stawiałoby nam opór. Wojna, Holocaust i śmierć to tytuły gier komputerowych, napisy na koszulkach, obcojęzyczne fanaberie spikerów telewizyjnych. Ten pokój fruwający po świecie w przebraniu białego gołębia pokazywany nam przez okno w przedszkolu jest oczywisty i zastrzeżony w prospekcie. A czasami siedzimy i wzdychamy: „Jezu, niech wreszcie przyjdzie jakaś wojna, niech to wszystko wreszcie wybuchnie. Niech będzie po co żyć.””

Dorota Masłowska (1983) polska pisarka i poetka

Przyszkoleni do jedzenia

O śmierci , O wojnie , O pokoju , O jedzeniu

„Skutki powstania człowieka są w swojej skali niewspółmierne do przyczyn. W dziedzinie, w której wyobraźnię przykuwa zawsze to, co dramatyczne, romantyczne, mistyczne i niezwykle, gdzie zwyczajna nauka i upraszczające teorie ewolucyjne napotykają na silny opór, wyzwanie polega na przekonaniu czytelnika, że odpowiedzi nie kryją się w gwiazdach ani pod morskimi falami, lecz w codziennym życiu pradawnych populacji małp człekokształtnych zmuszonych do radzenia sobie z bardzo konkretnymi problemami społecznymi i ekologicznymi.”

Robert Foley (1953)

fragment przedmowy.
Źródło: Zanim człowiek stał się człowiekiem, przeł. K. Sabath, PIW, Warszawa 2001.

O nauce

„Kontrprzemoc niesie ze sobą ryzyko zamiany w zwykłą przemoc, gdy brutalność policji staje się standardem działania, gdy bezradny gniew przejmuje kontrolę nad samodzielnym rozumem, gdy paramilitarne interwencje policji prowokują paramilitarne reakcje. Establishment, „dżentelmeni na górze” – by użyć słów Dutschkego – ci w partiach, rządach i organizacjach muszą zrozumieć, że jest tylko jeden sposób, by przywrócić „ciszę i spokój”, a jest nim unieszkodliwienie Springera. Protest jest wtedy, gdy mówię, że dłużej tego nie zniosę. Opór jest wtedy, gdy kończę z tym, czego nie mogę znieść.”

Ulrike Meinhof (1934–1976) terrorystka niemiecka

fragment jej ostatniego artykułu w miesięczniku „Konkret”.

O gniewie

„Wolno stawiać opór biskupowi Rzymu, który próbuje zniszczyć Kościół. Powiadam, że wolno mu stawiać opór przez nieposłuszeństwo jego rozkazom oraz przez zapobieganie wykonywaniu jego woli.”

Robert Bellarmin (1542–1621)

Źródło: De Romano Pontifice, II, r. 29.

„Gdy zostałem sekretarzem, Kozłowski opublikował na łamach „Tygodnika Powszechnego” tekst o upadku komunizmu jako zdegradowanego systemu. Zadzwonił wówczas Jaruzelski i skopał mnie jak ogródek babci: „Czytaliście ten tekst Kozłowskiego? Natychmiast trzeba zwołać odprawę i dać opór” (…) Później zobaczyłem, jak Jaruzelski obściskuje się się z tym samym Kozłowskim już jako szefem MSW.”

Marek Król (1953) dziennikarz polski, działacz polityczny

Źródło: Żyję w kraju lemingów, „Uważam Rze”, 12 września 2012.

O czytaniu

„Wniosek jest jasny: musimy być twardą opozycją. Tylko że ta twardość musi być przemyślana. Na pewno nie będziemy próbowali przewyższać Platformy w knajackich atakach, bo to jest po prostu niemożliwe. Nie mamy zresztą ludzi w typie Niesiołowskiego, Nowaka czy Grupińskiego. Ja też nie bardzo nadaję się na Tuska – nie wychowałem się jednak na podwórku, jak on sam to przyznaje, ale w trochę lepszych miejscach. Mam więc pewne opory przed łganiem w żywe oczy. Musimy być twardą opozycją także dlatego, że obawiam się, że media zaniechają swojej funkcji kontrolnej wobec nowej władzy.”

Jarosław Kaczyński (1949) polski polityk, premier RP

wywiad dla „Faktu” po przegranych wyborach ok. 7 listopada 2007.
Źródło: „Gazeta Wyborcza” http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80269,4653357.html

O ludziach

„O, jakiż uroczy jest opór kochanki, który tylko po to opóźnia chwile rozkoszy, by nabrały smaku.”

Giacomo Casanova (1725–1798) wenecki awanturnik, podróżnik i literat

O kochankach

„Przyjazd na Zachód jest dla człowieka ze Wschodu dużym wstrząsem, gdyż w obcowaniu z innymi – poczynając od tragarza i szofera taksówki – nie napotyka na żaden opór – są oni zupełnie rozluźnieni, brak im tej wewnętrznej koncentracji, która wyraża się w opuszczeniu głowy albo w latających niespokojnie oczach, gadają, co im ślina na język przyniesie, śmieją się głośno; czyż to możliwe, aby stosunki pomiędzy ludźmi mogły być aż tak proste?”

Czesław Miłosz książka Zniewolony umysł

Zniewolony umysł

„Naród libijski nie ma problemów, to mocarstwa kolonialne mają problemy. Chcą kontrolować naszą ropę. Są zazdrosne, ponieważ Bóg przekazał nam dar ropy. Nie obawiamy się ich. Nie mamy innego wyboru, jak stawić opór, stać się męczennikami i walczyć do końca.”

Muammar al-Kaddafi (1942–2011) libijski pułkownik, polityk i ideolog

Źródło: gazeta.pl, 8 lipca 2011 http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,81048,9918536,Libia_Kadafi_grozi_Europie_atakami__meczennikow_.html

O Bogu

„Eksperyment polega na tym, by nagiąć społeczeństwa do tego stopnia, by bez oporów dostosowały się do wymogów stawianych przez rynki. Kiedy ludzie się zorientują, że pracują 50 godzin tygodniowo, a i tak żyją poniżej granicy biedy, to mogą zareagować na to w dwojaki sposób: powiedzieć, że depcze się ich prawa jako obywateli, albo uznać, że sami zasłużyli na taki los. Można ludzi wychować tak, że będą przekonani, iż ich roszczenia nie są uzasadnione.(…) Każdy jest kowalem swojego losu – to jest motto, które słyszy się wszędzie. Ale ten etos niewiele ma wspólnego z rzeczywistością.”

Wolfgang Streeck (1946)

Źródło: rozmowa Piotra Burasa, Ulica zmieni świat, „Gazeta Wyborcza”, 5–6 maja 2012.

O losie , O ludziach , O świecie , O rzeczywostości

„Na każdym polu pracy społecznej idee reformatorskie wywołują z matematyczną niemal dokładnością zorganizowany opór stęchłej rutyny i tradycjonalnego szablonu.”

Karol Szymanowski (1882–1937) kompozytor polski

„Nastawienie skoncentrowane na własności i zysku, z konieczności wywołuje pożądanie – a w istocie potrzebę – władzy. W celu sprawowania kontroli nad żywymi ludźmi musimy używać władzy po to, by przełamać ich opór. Celem utrzymania kontroli nad prywatną własnością zmuszeni jesteśmy używać władzy, aby strzec jej przed tymi, którzy mogliby nam ją zabrać, gdyż podobnie jak my, nigdy nie mają jej dosyć. Pożądanie własności prywatnej tworzy pragnienie stosowania gwałtu w celu rabowania innych w otwarty lub skryty sposób.”

Erich Fromm książka Mieć czy być?

Mieć czy być? (1976)

„Jacyśmy byli naiwni, myśleliśmy, że tymi kilkoma karabinami coś możemy zmienić. (…) Represje dyktatury i zbrojne akcje partyzantów tworzyły samonapędzający się mechanizm. Tortury uzasadniały opór młodych rewolucjonistów, istnienie zbrojnej partyzantki dawało wojskowym propagandowy oręż i pretekst do podtrzymania dyktatury, represji, tortur.”

Ladislau Dowbor (1941)

Źródło: Artur Domosławski, Gorączka latynoamerykańska, wyd. Świat Książki, Warszawa 2010, s. 83.

O książkach , O świecie , O myślach , O myśleniu

„To, co stawia opór geniuszowi, denerwuje go i podsyca w nim tę podniecającą gorączkę, która wszystko pokonuje i rodzi arcydzieła.”

Théodore Géricault (1791–1824) malarz francuski

Wielcy Malarze. Ich życie, inspiracje i dzieło

„Byłoby głupotą utrzymywać, że Oświecenie osłabiające wpływ religii na masy społeczne przygotowało grunt pod socjalizm. Wprost przeciwnie, to opór, jaki Kościół stawiał wobec rozprzestrzeniania się idei liberalnych umożliwił nadejście niszczycielskiej pogardzie współczesnej myśli socjalistycznej. Kościół nie tylko nie zrobił nic, by ugasić ten pożar, ale wręcz pomógł mu rosnąć”

Ludwig von Mises książka Socialism

Źródło: Socialism: An Economic and Sociological Analysis, 1922

O głupocie , O religii , O myślach , O myśleniu

„Moi rodzice również pragnęli, aby ukończyła medycynę, zamiast zajmować się muzyką. Może by się tak stało, bo ta dziedzina mnie interesowała, ale wszystko się zmieniło, gdy znalazłam się w chórze. Dla rodziców wybór muzyki był początkowo ciosem, bo zawód lekarza kojarzył się im z prestiżem i materialną stabilizacją, a zawód muzyka – z czymś niepewnym. Biologia była rodzajem kompromisu. Kiedy jednak ma się do pokonania jakiś opór, to człowiek bardziej się utwierdza w tym, co pragnie robić. Rodzice przestali się martwić, kiedy zobaczyli, że mimo wszystko radzę sobie, pracując zarobkowo już na piątym roku studiów. Dziś są bardzo ze mnie dumni i wspierają mnie w moich muzycznych przedsięwzięciach.”

Agnieszka Franków-Żelazny (1976)

Źródło: Barbara Lekarczyk-Cisek, Agnieszka Franków-Żelazny: Lubię wyzwania /wywiad/', kulturaonline.pl, 14 listopada 2016 http://kulturaonline.pl/agnieszka,frankow,zelazny,lubie,wyzwania,wywiad,tytul,artykul,27051.html

O muzyce , O rodzicach

„Stawiany przez bandytów opór mógł zostać złamany tylko przez energiczną i niezmordowaną, trwającą dzień i noc akcję bojową oddziałów szturmowych. 23 kwietnia 1943 Reichsführer SS (…) wydał rozkaz przeszukania z największą bezwzględnością i nieubłaganą surowością getta warszawskiego. Dlatego też zdecydowałem się teraz na całkowite zniszczenie żydowskiej dzielnicy mieszkaniowej przez spalenie wszystkich bloków mieszkalnych, łącznie z blokami przy zakładach zbrojeniowych.”

Jürgen Stroop (1895–1952) generał SS, zbrodniarz wojenny

Żydowska dzielnica mieszkaniowa w Warszawie już nie istnieje! (1943)
Źródło: str. 38 http://arch.ipn.gov.pl/ftp/Stroop/index.html#/41

O nocy

„Teatr stawia opór myśli, pozostaje w ciele – w jego ciężarze. Nie można baraszkować sobie z narracją tak lekko jak w kinie; w teatrze musimy drążyć głębiej. Próbować przezwyciężyć ten opór materii.”

Krystian Lupa (1943) polski reżyser teatralny

Źródło: onet.pl, 12 sierpnia 2008 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/kltr.htm

O myślach , O myśleniu

„Ziemia uczy nas więcej o nas samych niż można wyczytać ze wszystkich książek. To dlatego, że stawia opór, nie poddaje się. Człowiek zmagając się z przeszkodą obnaża swoje ja i poznaje samego siebie.”

Antoine de Saint-Exupéry książka Ziemia, planeta ludzi

La terre nous en apprend plus long sur nous que tous les livres. Parce qu’elle nous résiste. L’homme se découvre quand il se mesure avec l’obstacle.
Ziemia, planeta ludzi
Źródło: wyd. Gallimard, 1941, s. 9.

O książkach

„Życie to stwarzanie i przezwyciężanie oporów.”

Jerzy Kuncewicz (1893–1984)

O życiu

„Podobno opór można nawet uwewnętrznić, nazywa się to wtedy: emigracja wewnętrzna.”

Günter Grass książka Blaszany bębenek

Postać: Oskar
Blaszany bębenek

„Zgadzam się tobie służyć, Z zazdrości wyschniętymiWargami przyszłość wróżyć. Nie zaspokaja słowoSpierzchniętych z żądzy ust mi, I gęsty świat na nowoBez ciebie jest mi pusty. O wierność już nie proszę, Chcę tylko zgnieść twój opórI siebie sam przynoszęPod twój katowski topór. Nie jesteś mi radością, Miłością upragnioną, Na jakąś dziką, obcąDziś krew mi zamieniono. I jeszcze jedno mgnienie, A powiem prawdę tobie: Nie radość, lecz cierpienieZnajduję dzisiaj w tobie. I usta twe wiśniowe, W rozterce pokąsane, Wabią mnie wciąż od nowa, Jak grzechy nie wyznane. Wróć do mnie prędzej, miła, Tak straszno mi bez ciebie, Ja nigdy z taką siłąNie doznawałem ciebie. I czego dziś pożądam, Na jawie wprost przeżywam… Niczego już nie żądam, Po prostu cię przyzywam.”

Osip Mandelsztam (1891–1938) poeta rosyjski

Źródło: A więc i ja z innymi…, tłum. Maria Leśniewska

O świecie , O sile , O cierpieniu , O przyszłości

„Chcemy, by polscy liberałowie – dziś w większości niebędący nawet liberałami, ale po prostu prawicowcami – przyznali, że zajmują pozycję hegemona, że zarządzają społeczeństwem bez większego oporu. Chcemy ten opór pobudzić. Oraz, nie ukrywam, że naszym celem nie jest jedynie stworzenie neutralnej sfery dla wszelkich poglądów, ale taka hegemonia, która pozwoliłaby na zawsze z dyskursu wykluczyć pewne treści. Powiedzmy, seksizm czy homofobię.”

Kinga Dunin (1954) polska publicystka, socjolog kultury, krytyk literacki

Źródło: „Rzeczpospolita”, 5–6 lipca 2003

„Myślę, że cieszyła się wieloma rzeczami w życiu – jej uczucia, lektury, sposób widzenia ludzi, własne umiejętności dostarczały jej wiele radości, choć tkanka cielesna i mózg nie były na tyle twarde, żeby stawić opór wewnętrznemu wulkanowi.”

Virginia Woolf (1882–1941) angielska pisarka

Postać: Marjorie Strachey

O ludziach , O emocjach , O myślach , O myśleniu

„Miałbym opory i wątpliwości, czy można żartować z takich zjawisk jak Holocaust. Biorąc pod uwagę to, że w obozach istniały kabarety, które tam tworzyły, to te moje opory są dużo dalej posunięte, niż tych ludzi, którzy wtedy siedzieli w obozach i tam tworzyli.”

Artur Andrus (1971) polski dziennikarz i poeta

Źródło: Seweryn Domagała, Rozmowa o kabarecie - Czubaszek, Andrus, Górski i Halama, 26 marca 2008 http://www.sewi.pl/wywiady/rozmowa-o-kabarecie-czubaszek-andrus-gorski-i-halama/

O ludziach

„Kobiety, które pozwalają się zbyt szybko podbić, organizują później swój opór na zasadzie dywersji.”

Jean-Paul Belmondo (1933–2021) francuski aktor

O kobietach

„Gdy europejscy finansiści stawili opór przeciwko wprowadzeniu sankcji dla Rosji, wyglądało to jak parodia marksowskiego zawołania: oligarchowie wszystkich krajów, łączcie się. To tylko smutne potwierdzenie tezy, którą kilka lat temu w książce Superclass postawił David Rothkopf – nierówności społeczne zaczynają zagrażać demokracji. Problemem nie jest tylko bieda najbiedniejszych, ale także bogactwo najbogatszych.”

Wojciech Orliński (1969) polski dzienikarz

Źródło: Jak najbogatsi ukradli nam świat, wyborcza.pl, 2 maja 2014 http://wyborcza.pl/magazyn/1,138061,15891849,Jak_najbogatsi_ukradli_nam_swiat.html

O świecie , O demokracji , O bogactwie

„Kiedy w filmie albo w teatrze gram postaci, które w jakimś stopniu są do mnie podobne, często mam opory, ponieważ zbyt mocno czerpię z własnych doświadczeń. Ale granie Paździocha to czysta rozkosz. Nic nas nie łączy, ale on jest intrygujący. Ciągle ma nowe pomysły, jest ambitny i złośliwy.”

Ryszard Kotys (1932) aktor polski

Źródło: Łukasz Maciejewski, Nie tylko Paździoch, „Temi” nr 33, 17 sierpnia 2011 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/122270.html

„Marzenie mojego życia spełniło się. Żydowska samoobrona w getcie stała się faktem. Żydowski zbrojny opór i odwet urzeczywistnił się. Byłem świadkiem wspaniałej heroicznej walki bojowców żydowskich.”

Mordechaj Anielewicz (1919–1943) dowódca Żydowskiej Organizacji Bojowej

w liście do Icchaka „Antka” Cukiermana, 8 maja 1943.
Źródło: Getto warszawskie. 1943–1988 w 45 rocznicę powstania, pod red. Ruty Sakowskiej, Warszawa 1988, s. 67–68.

O walce

„Każdy Nama, który zostanie dostrzeżony na niemieckim terytorium i natychmiast się nie podda, zostanie zastrzelony. Reguła ta obowiązuje wszystkich, aż do ich całkowitej eksterminacji. Ci, którzy na początku rebelii dopuścili się osobiście morderstw na białych lub kazali innym ich mordować, podlegają zgodnie z prawem karze śmierci. Co do tych, którzy się nie poddadzą i będą stawiać opór, postępować się będzie tak samo jak w przypadku Herrero, którym w ich zaślepieniu zdawało się, iż mogą ważyć się na wojnę z potężnym niemieckim cesarzem i wielkim narodem Niemiec? Gdzież są dziś ci Herrero, kto mi odpowie?”

Lothar von Trotha (1848–1920)

Źródło: Simon Sebag Montefiore, Potwory. Historia zbrodni i okrucieństwa, tłum. Jerzy Korpanty, wyd. Świat Książki, Warszawa 2010, ISBN 9788324715480, s. 193.

O śmierci , O książkach , O świecie , O karze

„Dziennikarka: Jak osoby niesłyszące radzą sobie w teatrze, w kinie?
Henryk Skarżyński: Unikają tych miejsc. Chodzą na filmy z napisami. Czasem tylko dlatego, żeby udowodnić rówieśnikom, że nie są gorsi. Natomiast teatr dla nich nie istnieje. To bariera nie do przejścia. Mają ogromne opory.”

Henryk Skarżyński (1954) polski lekarz otolaryngolog, audiolog i foniatra, konsultant krajowy

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, Warszawa, 11 grudnia 2002 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/rozmowao11.htm

O czasie

„Bierny opór został stworzony jako broń ludzi słabych, nie wyłącza on możliwości, że dla osiągnięcia celu użyje fizycznej przemocy.”

Mohandas Karamchand Gandhi (1869–1948) Indyjski przywódca polityczny i religijny

O ludziach

„Fryzura i spiłowany ząb były niczym w porównaniu z rozbieraną sceną. Tu miałem największe opory. Bardzo trudno było mi się rozebrać się przed obcymi ludźmi, czyli aktorką i ekipą. Nie mam natury ekshibicjonisty i nagość uważam za rzecz bardzo intymną. Ze spiłowaniem zęba poszło znacznie prościej. Więcej – to właśnie usunęło blokadę wmyśleniu o postaci Despera.”

Marcin Dorociński (1973) aktor polski

o roli w Pitbullu.
Źródło: „Rzeczpospolita”, 20 kwietnia 2007 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/jfmn.htm

O naturze

„Spotykamy się z potężnym oporem i bojkotem. Całe kierownictwo redakcji pracuje za darmo. Trzeba znaleźć dodatkowych czytelników. Kto może niech kupi drugi egzemplarz.”

Tomasz Sakiewicz (1967) polski dziennikarz

Źródło: Dramatyczny apel Sakiewicza: Redagujemy „Codzienną” w warunkach skrajnych. Kupujcie po dwa egzemplarze, gazeta.pl, 2 października 2011 http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80354,10395458,Dramatyczny_apel_Sakiewicza__Redagujemy__Codzienna_.html

„W latach 50. i 60., może nawet na początku lat 80., opór wobec pozyskiwania energii z atomu był bardzo duży, podobnie zresztą jak wrażliwość społeczna w tej kwestii. W drodze licznych kampanii promujących pozytywny wizerunek energii jądrowej lobby atomowemu i rządzącym udało się jednak stopniowo osłabić tę niechęć. (…) Naszym elitom udało się sprowadzić tę kwestię do poziomu technicznych kalkulacji ryzyka awarii reaktora, a tym samym pozbawić głosu przeciętnego obywatela. Dyskusję zdominował bowiem specjalistyczny żargon i wiedza techniczna. W tym kontekście przed dyskursem demokratycznym rysuje się bardzo poważne wyzwanie – jak kontrolować technokrację?”

Kenichi Mishima (1942)

Źródło: rozmowa Christine Pries, Od Hiroszimy do Fukuszimy, „Frankfurter Rundschau”, tłum. „Forum”, 28 marca 2011.

O wiedzę

„Był to na pewno dla wszystkich szok, chociaż było do przewidzenia, że jakiś przełom nastąpi. W moim przypadku przeżyły to najbardziej żona i małe dzieci, które nie rozumiały tej sytuacji. Pamiętam poczucie bezradności i fakt jawnego bezprawia, bo nikt z nas nie czuł się przestępcą lub działającym na szkodę państwa. Oczywiście widzieliśmy Polskę w innym układzie i obowiązujący inny ład. Nam, tu przynajmniej na dołach, nie chodziło o stołki czy o przejęcie władzy, myśmy tylko kwestionowali sposób sprawowania władzy. Arogancja władzy była tak duża, że nie sposób było to już tolerować. Zanim przewieziono mnie do więzienia w Załężu przetrzymywany byłem w więzieniu w Tarnowie z grupą działaczy Solidarności rolniczej. Wspomnę Staszka Wiśniowskiego, Surowieckiego, Jurka Stracha i wielu innych. Próbowano nas złamać i zmusić do współpracy trzymając nas całą noc na mrozie. To jednak stwarzało jeszcze większy nasz opór. Sam pobyt w Załężu to trudne dni i nie jestem jeszcze gotowy na rozległe wspomnienia, to zbyt dla mnie bolesne.”

Władysław Żabiński (1942) polski polityk i poseł

o internowaniu w stanie wojennym.
Źródło: Noworoczne spotkanie osób internowanych – niedziela – 18 stycznia, tarnow.net.pl http://www.tarnow.net.pl/serwis/prasa/index.php?czytaj=7736

O dzieciach , O strachu , O czytaniu , O współpracy

„Jesteśmy nadal zabijani za wiarę. Dzieje się to poza Polską, ale działo się niedawno przecież także w Polsce. Zabójcy księży są wśród nas. Jedni po wyroku, inni bez żadnego wyroku. Odpowiedzialny za dziesięciolecia prześladowań Kościoła gen. Jaruzelski pobiera emeryturę rządową. Kazał zabijać w Gdańsku w roku 1970, kazał zabijać w 1981 r. – to wiemy i to oczywiste. Rzadziej myślimy o tym cichym okresie, gdy niby nic się nie działo, a on był ministrem obrony narodowej – wtedy prześladowano księży, tworząc kompanie karne dla kleryków, zrywając medaliki z szyi poborowych, odmawiając dostępu do niedzielnej mszy świętej, sakramentów, prześladując zawodowych wojskowych za ślub kościelny lub posłanie dziecka do Pierwszej Komunii. Prześladowanie katolików trwa w różnym nasileniu i formie od czasu zaborów z małą przerwą na 20-lecie międzywojenne. A teraz to prześladowanie wzrasta i jak zawsze należy stawiać temu opór. Opór duchowy, modlitewny, ale i czynny, bo wiara bez uczynków jest niczym.”

Wojciech Cejrowski (1964) polski dziennikarz i podróżnik

Źródło: Niech nas pałują!, „Gazeta Polska”, 28 marca 2012

O dzieciach , O wierze , O myślach , O ślubie

„Pogląd, że pisanie historii musi polegać po prostu na podsumowaniu dominujących w przeszłości niepowodzeń, sprawia, że historycy przyczyniają się do utrwalenia nieskończonego cyklu porażek. Jeśli historia ma być twórcza, jeśli ma przewidywać możliwą przyszłość, nie negując przy tym przeszłości, kiedy to – choćby w krótkich przebłyskach – ludzie pokazywali, że potrafią stawiać opór, jednoczyć się, a niekiedy – zwyciężać. Przypuszczam, a właściwie jedynie mam nadzieję, że naszą przyszłość można odnaleźć w przeszłości – w owych ulotnych chwilach współczucia, nie zaś w stuleciach ciągłych wojen.”

Howard Zinn (1922–2010)

Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś
Źródło: s. 39.

O ludziach , O historii , O przeszłości , O przyszłości

„Intelektualiści coraz szerzej żądają wolności słowa. (…) Ich opór przeciwko dławieniu jej przez KPCh, a zwłaszcza przeciw ograniczeniom w internecie (…), odniósł pewien sukces. (…) Nie byłoby to możliwe bez presji ze strony ruchu obrony praw człowieka.”

Liu Xiaobo (1955–2017) pisarz i literaturoznawca chiński, dysydent, noblista w dziedzinie pokoju

Źródło: Jean-Philippe Beja, Liu Xiaobo więzień nr 1, „Gazeta Wyborcza”, 9–10 października 2010.

O wolności , O sukcesie

„Co zaś się tyczy tego wzmożenia sił duchowych, to ono się tłumaczy coraz większą powolnością oczyszczonych władz duszy na działanie czynników nadprzyrodzonych, w szczególności darów Ducha Świętego. Każdy człowiek, będący w stanie łaski, otrzymuje wraz z nią i cnotami wlanymi i te szczególne pomoce Boże, mające mu ułatwić powolność natchnieniom Ducha Św. w myśl słów św. Pawła „Którzy dają się powodować Duchowi Świętemu, ci są synami Bożymi” (Rz 8, 14). Ale póki dusza nie przejdzie procesu oczyszczenia, dary Ducha Świętego napotykają w jej władzach tyle oporów, że nie mogą w pełni rozwinąć swej działalności. Dopiero w miarę, jak się dusza oczyszcza, i władze jej stają się jakby przejrzystsze i podatniejsze na natchnienia Ducha Świętego, i działalność darów staje się coraz intensywniejsza.”

Jacek Woroniecki (1878–1949) teolog polski, dominikanin

Hagiografia
Źródło: s. 14, 15.

O Bogu , O duszy , O myślach , O pomocy

„Problemem Stepinaca nie były jego stosunki z ustaszami, tylko opór wobec komunistów.”

Milovan Đilas (1911–1995)

Źródło: Jakub Mielnik, Święty czy zbrodniarz wojenny?, „Wprost”, 29 czerwca-5 lipca 2015, s. 84.

„To jest to czego Lis nie mógł darować Kani. Kiedy bowiem swoją karierę rozpoczynała Monika Olejnik u szczytu swoich karier dziennikarskich byli Aleksandra Kedaj i Waldemar Kedaj, czyli rodzice Hanny Lis. Kiedy w roku 1982 dziennikarzy wyrzucano z roboty, kiedy wiele osób dostawało bilet na zachód tylko w jedną stronę, Waldemar Kedaj został stałym korespondentem „Trybuny Ludu” w Sztokholmie, żona zaś pana Kedaja była redaktorem i lektorem dzienników telewizyjnych. Mówiąc krótko, byli to reżimowi propagandyści, których wówczas wszyscy, którzy byli w oporze do władzy ludowej i stanu wojennego, uważali po prostu za zdrajców. Zarówno Aleksandra Kedaj i Waldemar Kedaj znaleźli się na „liście Kisiela”. W roku 1984 wymieniając ciurkiem w swoim tekście pt. „Moje typy” imiona i nazwiska kilkudziesięciu osób Stefan Kisielewski postanowił oddać w ten sposób „hołd” wszystkim tym, którzy w miejsce dziennikarstwa uprawiali czerwoną propagandę. I dlatego właśnie tak Tomasz Lis się zagotował na tekst Doroty Kani. Bowiem osią powyższego zdania Doroty Kani i całego sporu z Olejnik jest przekaz, że wiele osób, które zrobiły kariery m. in. w mediach zawdzięcza po prostu swoim dobrze umocowanym rodzicom oraz zbudowanym silnym układom.”

Jerzy Wasiukiewicz (1966)

Źródło: Tomasz Lis atakując brutalnie Dorotę Kanię nie broni Moniki Olejnik, ale staje w obronie Hanny Lis, wpolityce. pl, 8 lipca 2012 http://wpolityce.pl/dzienniki/dziennik-jerzego-wasiukiewicza/31964-tomasz-lis-atakujac-brutalnie-dorote-kanie-nie-broni-moniki-olejnik-ale-staje-w-obronie-hanny-lis

O ludziach , O rodzicach

„Ameryka najpierw przybysza zachwyca, a potem szokuje, wzbudza opór. Wtedy trzeba wrócić do starego kraju, gdzie najpierw wszystko będzie się bardzo podobało, a potem już nic. I wtedy z ulgą „wraca się” do Ameryki.”

Henryk Grynberg (1936) prozaik, poeta, dramaturg i eseista

Uchodźcy

„Obyczaje, sposoby zachowania i poglądy zamożnej klasy próżniaczej nabierają charakteru norm obowiązujących całe społeczeństwo, znacznie zwiększa zasięg i siłę oddziaływania konserwatyzmu tej klasy. Przyjmowanie poglądów konserwatywnych staje się koniecznością dla wszystkich ludzi dbających o dobrą opinię. Tak więc, dzięki swej wysokiej pozycji arbitra dobrego tonu, klasa bogaczy może opóźniać rozwój społeczny w znacznie silniejszym stopniu, niżby pozwoliła na to jej liczebność. Jej, stanowiący normę, przykład silnie umacnia opór innych klas przeciw każdej innowacji i utrwala przywiązanie do dobrych starych instytucji odziedziczonych po przodkach.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O ludziach , O zachowaniu , O charakterze , O sile

„Znasz przypowieść o żabie w śmietanie? Jak dwie żaby wpadły do dzbanka ze śmietaną? Jedna, myśląc racjonalnie, szybko zrozumiała, że opór jest bezcelowy i że losu nie da się oszukać. A może jest jakieś życie pozagrobowe, więc po co się niepotrzebnie wysilać i na próżno pocieszać płonnymi nadziejami? Złożyła łapki i poszła na dno. A druga była na pewno durna, albo niewierząca. I zaczęła się szamotać. Wydawałoby się, po co się szarpać, jeśli wszystko przesądzone? Szamotała się i szamotała… Aż ubiła śmietanę na masło. I wylazła z dzbanka. Uczcijmy pamięć jej towarzyszki, przedwcześnie poległej w imię postępu filozofii i racjonalnego myślenia.”

Dmitrij Głuchowski książka Metro 2033

Metro 2033
Źródło: rozdział 2, Myśliwy

O życiu , O losie , O myślach , O myśleniu

„To co się działo w Polsce po wojnie to nie była „wojna domowa”, jak określiła to „Gazeta Wyborcza”. Nie było dwóch równoprawnych stron, lecz agresja z zewnątrz półmilionowej armii sowieckiej, która okupowała kraj i rękami swoich polskich towarzyszy pacyfikowała wszelki opór. Michał Rola-Żymierski, Naczelny Dowódca Wojska Polskiego, wydał w 1945 roku rozkaz aby w toku walk nie brać do niewoli partyzantów, czyli ich rozstrzeliwać, a do odpowiedzialności karnej pociągać wszystkich, którzy udzielali partyzantom jakiejkolwiek pomocy, nie wyłączając członków najbliższej rodziny. Ten autentyczny zbrodniarz jest idolem generała Jaruzelskiego.”

Leszek Żebrowski (1955) polski historyk, ekonomista i publicysta

Źródło: Kim naprawdę byli Żołnierze Wyklęci, blogpress. pl, 4 kwietnia 2012 http://www.blogpress.pl/node/12289

O wojnie , O pomocy

„Natura i nieświadomość – ostatnie tradycyjne aspekty stawiające opór kapitalizmowi – stanowią specyficzne moce uwalniane poprzez zażywanie substancji psychodelicznych, które objawiają się w formach kształtowanych przez mity.”

Daniel Pinchbeck (1966) amerykański pisarz i publicysta

Źródło: Przełamując umysł, tłum.M. Lorenc, D. Misuina, Wyd. Okultura, Warszawa 2010.

O naturze

„Znam sposób budowy mostów bardzo lekkich i mocnych, łatwo przenośnych oraz innych mocniejszych, które opierają się ogniowi i atakowi. Potrafię także budować kryte wozy bezpieczne i nie do zdobycia. Pod ich osłoną może posuwać się piechota, nie natrafiając na żaden opór. (…) Mógłbym wykonać w brązie posąg konny i malować obrazy wszelkiego rodzaju.”

Leonardo da Vinci (1452–1519) malarz, rzeźbiarz, architekt, konstruktor maszyn, filozof

Źródło: Leonardo chciał sobie polatać http://www.polskieradio.pl/39/248/Artykul/754559, polskieradio.pl, 3 stycznia 2013

Obraz

„Może lepiej stawiać opór, płonąć krótko, ale jasno, niż trwać, zachowywać status quo, czekać… na co?”

Jacek Sobota (1969) polski autor fantastyki

Padlina

O czekaniu

„Wilki pożerające jagnięta, owce pożerane przez wilki, silny, który poświęca słabego, słaby, będący ofiarą siły – oto natura, jej zmysły i prawa. Odwieczna akcja i reakcja. Natłok cnót i występków, słowem, doskonała równowaga, wynikająca z równych proporcji dobra i zła na ziemi. Równowaga niezbędna dla utrzymania wszechświata i życia, bez której wszystko zostałoby unicestwione w jednej chwili. (…) natura byłaby niezmiernie zdumiona, gdyby nagle mogła z nami podyskutować i gdyby się dowiedziała, że zbrodnie, które jej służą, przestępstwa, których wymaga i do których nas pobudza, są karane przez prawa zapewniające nas, że stanowią odbicie jej zasad. Głupcze, odpowiedziałaby, śpij, jedz, popijaj i bez lęku dokonuj tych zbrodni, skoro uznasz je za słuszne i wszystkie te rzekome występki cieszą mnie i pragnę ich, skoro cię do nich inspiruję. Tylko od ciebie zależy określenie, co jest ze mną sprzeczne lub co mnie zadowala. Pamiętaj, że nie masz w sobie niczego, co nie należałoby do mnie, nic, czego bym ci nie dała z powodów, których znać nie musisz. Najstraszniejsze z twych działań, podobnie jak najbardziej cnotliwe postępowanie kogoś innego, to tylko odmienne sposoby służenia mi. Nie powstrzymuj się więc przed czymkolwiek, drwij z ludzkich praw, umów społecznych i bogów, idź jedynie za moim głosem i wierz mi, że jeśli z mego punktu widzenia istnieje zbrodnia, to jest nią tylko nieposłuszeństwo wobec zamiarów, którymi cię natchnęłam, wyrażające się w twoim oporze czy w twoich sofizmatach (…). ziemię z mgieł, którymi spowita jest noc.”

Donatien Alphonse François de Sade (1740–1814)

Pozostałe dzieła

O Bogu , O naturze , O sile , O nocy

„Stopień zaciętości walki uzależniony jest od szeregu czynników wewnętrznych i międzynarodowych. Im bardziej zaciekły i niebezpieczny jest opór wroga klasowego, tym bardziej system represji przybierze formę represji.”

Lew Trocki (1879–1940) rosyjski rewolucjonista

Źródło: Dictatorship vs. democracy, w: Historia doktryn politycznych. Materiały źródłowe, Warszawa 1972, s. 275–276.

O historii , O walce , O uzależnieniu

„Przekonań nie zdobywa się łatwo, a jeśli dochodzi się do nich bez trudu, okazuje się wkrótce, że są bezwartościowe i niezdolne stawić opór w walce.”

Zygmunt Freud książka Wstęp do psychoanalizy

Źródło: Wstęp do psychoanalizy

O walce

„Nasz opór?
Gra erotyczna!
(Mocujemy się lubieżnie
oddajemy dobrowolnie,
jęcząc, że jesteśmy gwałceni.)”

Konstantin Pawłow (1933–2008)

Źródło: Ktoś powiedział brawo

O grach

„Jeśli nie uda nam się przeprowadzić rewolucji metodami pokojowymi, lud rozpęta krwawą rewolucję. (…) Możemy tego dokonać, zaprowadzając sprawiedliwość społeczną dla mas pracujących. (…) Rzecz jasna idea ta nie jest popularna wśród bogatych. (…) Bez wątpienia nasze działania spotkają się z ich oporem. Ale oni są największymi wrogami samych siebie. Lepiej jest oddać teraz 30 procent, niż w ciągu paru lat lub nawet miesięcy stracić wszystko, włącznie z posłuchem.”

Juan Perón (1895–1974) polityk argentyński, wojskowy

słowa z sierpnia 1944.
Źródło: Daniel Chirot, Tyrani XX wieku, op. cit., s. 269–270.

O ludziach , O sprawiedliwości , O wieku

„Podobnie jak rzeki – szukamy drogi najmniejszych oporów. I nasze życie jest takie kręte.”

Valeriu Butulescu (1953) poeta rumuński, aforysta, polityk

O życiu

„Jak jest się młodym, człowiekowi podoba się wszystko, co stoi w opozycji do zastanego porządku świata. Młody człowiek darzy sympatią każdego, kto wykazuje opór w stosunku do tego porządku, kto się buntuje, protestuje, przyjmuje inne niż większość dogmaty. Myślę, że ważne, na jakim etapie życia ktoś się zabiera za czytanie tego pisarza.”

Bent Hamer (1956)

Źródło: Wywiad, 2005 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=28120

O myślach , O czytaniu , O myśleniu

„O ile może być zrozumiałe, że występują o rewizję procesów ci, których skazano pod zarzutem kolaboracji z Niemcami, co dotyczy wielu byłych AK-owców, o tyle nonsensem byłoby występowanie z takimi wnioskami ze strony tych, których skazano za opór wobec stalinowskiej dyktatury. Naraziłbym się na śmieszność, gdybym choćby pod słusznym pretekstem, że proces był sfingowany, występował z tezą, że nie byłem przeciwnikiem systemu.”

Ludwik Cohn (1902–1981)

w 1956 r., gdy zaproponowano mu, by złożył wniosek do sądu o rehabilitację. (Cohn był skazany pod koniec lat 40. w procesach stalinowskich).
Źródło: Anna Bikont, Joanna Szczęsna, Wolność to było wyjście z kryminału, „Gazeta Wyborcza”, 26 września 2011.

O wolności

„Śląsk jest teraz krajem zgermanizowanym. Mniemanie, że z dawniejszych germańskich mieszkańców Śląska, Ligierów, Sylingów, Wandalów, resztki ostały się w górach, podczas gdy obszary równinne po wywędrowaniu ich głównych skupisk przypadły w udziale Słowianom, zostaje przez dowody dokumentarne odparte, same obszary górskie na początku XIII wieku również były całkowicie słowiańskie. Ponowne jego zdobywanie następowało dość opornie od końca XII wieku: w roku 1175 klasztor w Lubiążu przy jego założeniu przez Bolesława I otrzymał dla niemieckich osadników na terenie jego dóbr zwolnienie od polskich obciążeń; pierwsze udokumentowane świadectwo rzeczywiście skutecznego niemieckiego osadnictwa dotyczy lat 1202–1207 i wskazuje na okolice między Złotoryją a Jaworem, Strzegomiem, Kamienną Górą do Ząbkowic Śląskich i Świebodzina. Do 1230 roku większe skupiska Niemców można potwierdzić koło Wlenia, Świebodzic, wokół Sobótki, koło Dzierżoniowa, Białej, Prudnika, Psiego Pola, Oławy. Gościęcin między Głubczycami a Koćlem, który dzisiaj jeszcze jest językową wyspą, obsadzony został przez Niemców w 1225 r.; niemieckie osadnictwo wokół Ujazdu i Olesna, tak samo koło Bierzyc w trzebnickim, jednak upadło.
Na koniec XIII wieku na Dolnym Śląsku po lewej stronie Odry zwycięstwo niemczyzny było przesądzone, na Górnym Śląsku szlachta polska, z książętami na czele, stawiała długotrwały opór. Dopiero od początku XIX wieku niemczyzna poczyna na prawym brzegu Odry, od Wrocławia, sięgać mocniej wokół siebie.
Twardogóra, Goszcz, Dobrzykowice koło Wrocławia i niektóre inne miejscowości, które w 1815 roku były jeszcze całkowicie polskie, teraz są w pełni niemieckie; miasto Trzebnica, które wówczas zamieszkiwane było jeszcze w połowie przez Polaków, jest teraz czysto niemieckie; powiaty Syców i Namysłów są obecnie już mieszane i w ciągu życia jednego pokolenia ujrzą wymarcie polszczyzny. Na podstawie dokumentów jesteśmy tylko skąpo poinformowani o pochodzeniu niemieckich osadników na Śląsku. Najczęściej wymieniani są Flamandowie i Frankowie, a z tego, że przeważają tu flamandzkie miary gruntów rolniczych, najliczniej przywędrować musieliby Niederlandczycy.”

Karl Weinhold (1823–1901)

Źródło: Z dzieła pt. Artykulacja i słowo-twórstwo oraz formy dialektu śląskiego z uwzględnieniem pokrewieństwa w dialektach niemieckich

O wieku , O zwycięstwie

„Jeśli to, co robisz odnosi dobry skutek – rób tak dalej. Jeśli to, co robisz napotyka opór. Natychmiast przestań! Jeśli nie wiesz, co zrobić – nie rób nic.”

Maciej Bennewicz (1961)

Kry-Zysk. Zmień kryzys w zysk (2013)

„Opory przed prawdą o Smoleńsku są silne nie tylko w Moskwie i w Warszawie, ale też i w Brukseli”

Janusz Wojciechowski (1954) polityk polski

Źródło: Europoseł PiS: Bruksela nie chce prawdy o Smoleńsku, gazeta.pl, 15 kwietnia 2011 http://lodz.gazeta.pl/lodz/1,35153,9439361,Europosel_PiS__Bruksela_nie_chce_prawdy_o_Smolensku.html

„Wszystkie te rządy, ci ludzi którzy mówią że są tu aby pomóc, dlaczego oni mówią że nie możesz palić zioła? Zioło… zioło to roślina, wiesz? I kiedy je spróbowałem, nie mogłem znaleźć żadnego powodu. Mówią „to spowoduje, że stawisz opór.””

Bob Marley (1945–1981) jamajski muzyk reggae

Przeciw czemu?
All dese governments and dis an' dat, dese people that say they're here to help, why them say you cannot smoke the herb? Herb... herb is a plant, ya know? And when me check it, me can't find no reason. All them say is, 'it make ya rebel'. AGAINST WHAT? (ang.)

O ludziach

„Wnioskując po oklaskach po raz pierwszy poczułem wówczas, że [teksty] uzyskały akceptację. Startowałem w Piwnicy bez jakichkolwiek obciążeń, bo miałem świadomość, że jestem zupełnie inny od Dymnego. Nigdy z nim nie konkurowałem. Byliśmy tak różni, że w pewnym sensie mogliśmy się uzupełniać. Każdy człowiek wchodzący do zespołu Piwnicy musiał liczyć się z tym, że natrafi na pewien opór zespołu. Mnie też to nie ominęło – a trwało parę ładnych lat – nigdy jednak nie odczułem nawet cienia niechęci ze strony Wieśka.”

Andrzej Warchał (1943–2008)

o początkach pracy w Piwnicy pod Baranami.
Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_warchal_andrzej

Sens

„Rzecz w tym, że konserwatyzm z natury nie potrafi zaoferować alternatywy dla kierunku, w jakim się rozwijamy. Owszem, może osiągnąć sukces, stawiając opór aktualnym tendencjom i spowalniając niepożądane zmiany, niemniej jednak nie jest w stanie ich powstrzymać, ponieważ nie wskazuje innych możliwości.”

Friedrich August von Hayek (1899–1992) ekonomista austriacki, noblista

Źródło: Dlaczego nie jestem konserwatystą

O naturze , O sukcesie

„Obóz, jak się zorientowałem. Obejmował teren około półtora kilometra kwadratowego płaskiego terenu. Otoczony był solidnym ogrodzeniem z drutu kolczastego, rozpiętego kilkoma rzędami pomiędzy drewnianymi słupami. Ogrodzenie miało ponad dwa i pół metra wysokości. Po zewnętrznej stronie przechadzały się patrole w odstępach około pięćdziesięciometrowych. Po stronie wewnętrznej strażnicy z bronią stali co jakieś piętnaście metrów. Za drutami stało kilkanaście baraków. Przestrzeń pomiędzy nimi wypełniał gęsty, falujący tłum. Więźniowie tłoczyli się, przekrzykiwali. Z kolei strażnicy starali się utrzymywać ich we względnym porządku…
… Po lewej stronie od bramy, o jakieś sto metrów za ogrodzeniem, był tor kolejowy, a właściwie rodzaj rampy. Prowadził od niej do ogrodzenia chodnik zbity z desek. Na torowisku stał pociąg złożony z około trzydziestu wagonów towarowych. Były brudne i zakurzone…
… Mijaliśmy akurat jakiegoś starca. Siedział na ziemi nagi i rytmicznie kiwał się do przodu i tyłu. Jego oczy błyszczały i nieustannie mrugał powiekami. Nikt nie zwracał na niego uwagi. Obok leżało dziecko w łachmanach. Miało drgawki. Z przerażeniem spoglądało dookoła.
Tłum pulsował jakimś obłędnym rytmem. Wrzeszczeli, machali rękami, kłócili się i przeklinali. Zapewne wiedzieli, że niedługo odjadą w nieznane, a strach, głód i pragnienie potęgowały poczucie niepewności i zwierzęcego zagrożenia. Ludzie ci zostali wcześniej ograbieni z całego skromnego dobytku, jaki im pozwolono zabrać w tę podróż. Było to pięć kilogramów bagażu. Były to zwykle jakieś najpotrzebniejsze w drodze przedmioty. Poduszka, jakieś okrycie, trochę jedzenia, butelka z wodą. Czasem kosztowności czy pieniądze. Docierała tu przeważnie ludność gett, która nie miała już nic…
Pobyt w obozie nie trwał długo. Zazwyczaj nie dłużej niż cztery dni. Potem pakowano ich w wagony na śmierć. Przez czas pobytu w obozie prawie nie otrzymywali jedzenia. Zdani byli na własne zapasy.
Baraki obozowe mogły pomieścić mniej więcej połowę więźniów. Drugie tyle pozostawało na dworze. Powietrze wypełniał odór ludzkich odchodów, potu, brudu i zgnilizny…
… Oficer SS, odpowiadający zapewne za załadunek, stanął przed tłumem Żydów. Nogi rozstawił szeroko.
– Ruhe! Ruhe! Spokój! – wrzasnął. – Wszyscy Żydzi mają wejść do wagonów. Pojedziecie tam, gdzie jest dla was praca. Ma być porządek. Nie wolno się pchać ani opóźniać załadunku. Kto będzie wywoływał panikę albo stawiał opór, zostanie zastrzelony.
Przerwał i wbił wzrok w masę ludzką przed sobą. Spokojnie zaczął otwierać kaburę pistoletu. Wyjął broń. Pierwsze szeregi Żydów zaczęły się cofać. Niemiec zaśmiał się i oddał trzy strzały w tłum. W grobowej ciszy rozległ się przeszywający krzyk. Spokojnie schował pistolet.
– A teraz do wagonów! Raus! – wrzasnął.
Tłum zamarł. Z tyłu rozległy się strzały. Ludzie ławą ruszyli do przodu, krzycząc przeraźliwie. Zbliżali się do drewnianego pomostu. Ludzki strumień był jednak zbyt szeroki, aby się w nim pomieścić. Esesmani otworzyli ogień. Pędzący zaczęli padać. Rozległ się głuchy tupot nóg po deskach rampy. Teraz zaczęli strzelać strażnicy stojący przy wagonach. Tłum przyhamował.
– Ordnung! Ordnung! – wrzeszczał esesman.
Pierwsi Żydzi wpadli do wagonu. Niemcy przy drzwiach odliczali ich. Po liczbie „sto czterdzieści” esesman zawył „Halt!” i dwukrotnie strzelił. Przystanęli. Pociąg powoli szarpnął i nowy wagon wtoczył się na wysokość pomostu. Zaczęli go wypełniać nowi więźniowie.
Wedle wojskowych regulaminów wagon towarowy przeznaczony był na osiem koni lub czterdziestu żołnierzy w transporcie. Upychając ludzi na siłę i bez jakiegokolwiek bagażu, można było pomieścić w wagonie sto osób. Niemcy wydali rozkaz pakowania po stu trzydziestu, ale jeszcze dopychali dodatkową dziesiątkę. Gdy drzwi nie dały się zamknąć, tłukli na oślep kolbami, strzelali do środka wagonu, wrzeszczeli na nieszczęsnych Żydów. Ci, aby zrobić miejsce dla nowych, wspinali się na ramiona i głowy już znajdujących się wewnątrz. Z głębi wagonu dochodził jakiś potępieńczy ryk i wycie.
Gdy upchnięto już sto czterdzieści osób, strażnicy przystąpili do zamykania drzwi. Były ciężkie, wykonane z drewna obitego żelazem. Miażdżyły wystające na zewnątrz kończyny wśród wrzasków bólu. Po zasunięciu drzwi zabezpieczano je żelazną sztabą i ryglowano.
Przed załadunkiem na podłogę wagonów sypano warstwę niegaszonego wapna. Oficjalnie był to zabieg higieniczny. Chodziło o nie rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych. W praktyce wapno gwałtownie absorbowało wilgoć z powietrza. Spadała zawartość tlenu i ludzie zaczynali się dusić. Równocześnie wapno w kontakcie z ludzkimi odchodami wydzielało trujące substancje, między innymi chlor. Ten zaś dusił stłoczonych więźniów. Niemcy osiągali podwójny cel. Choroby zakaźne istotnie się nie rozprzestrzeniały, a wagon można było łatwiej po transporcie wymyć. Po drugie, transportu tego nie przeżywało wielu „podróżnych”. A o to przecież chodziło.
Czasami od polskich kolejarzy docierały informacje, że takie wagony z Żydami stały na bocznicach po kilka dni. Po otwarciu znajdowano w nich same trupy…
… Na obozowym placu pozostali zabici i konający. Strażnicy przechadzali się wolnym krokiem i dobijali ich strzałami w głowę. Wkrótce zapanowała cisza…”

Jan Karski (1914–2000) prawnik, dyplomata, wykładowca akademicki, polski kurier czasów II wojny światowej

Karski dostał się w przebraniu strażnika do obozu tranzytowego dla Żydów w Izbicy, który był „ostatnim etapem” przez obozem zagłady w Bełżcu.
Tajne państwo: opowieść o polskim Podziemiu

Koń , O miłości , O śmierci , O pieniądzach

„Jest to metoda, dążąca do tego, by każdy aktor na swój indywidualny sposób przezwyciężył swe opory psychiczno-fizyczne. Pomaga ona unikać błędów, ustalać, co aktorowi przeszkadza, przy pomocy specjalnych ćwiczeń wyzwalać spontaniczne procesy psychiczne u aktora.”

Jerzy Grotowski (1933–1999) polski reżyser, teoretyk teatru, pedagog

odpowiedź na pytanie o metodę teatralną.
Źródło: Krystyna Zbijewska, 10 minut z Jerzym Grotowskim http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=5221, „Dziennik Polski” nr 86, 13 kwietnia 1966, s.3.

O ćwiczeniach , O pomocy