Cytaty na temat epoka (350 cytatów) | Cytaty sławnych ludzi

„Gdybyśmy w swoich sądach o wybitnych ludziach przeszłości kierowali się jedynie notkami encyklopedycznymi i poważnymi monografiami, obraz minionych epok wydałby się nam wielce ponury, a ludzie poważni, smętni i do znudzenia pryncypialni. Między linijkami tekstu wyliczającego zasługi, stanowiska i osiągnięcia niewiele, niestety, pozostaje miejsca dla człowieka z krwi i kości. A to przecież codzienne bytowanie tworzyło koloryt epoki, natomiast zalety, przywary i narowy ludzi przeciętnych i wielkich stanowiły niewyczerpalny temat rozmów i plotek, którym z równym zainteresowaniem poświęcała uwagę ulica, jak i salony.”

Marek Żukow-Karczewski (1961) polski historyk, publicysta i działacz społeczny

Źródło: Niemcewicz mniej znany, „Życie Literackie” nr 27, 9 lipca 1989, s. 10. http://mbc.malopolska.pl/dlibra/docmetadata?id=13564&from=publication&tab=1

O życiu , O ludziach , O przeszłości , Obraz

„Och, cóż to była za kobieta! Na temat tajemnicy jej pochodzenia i burzliwego życia napisano tomy, jej postać do dzisiaj wzbudza emocje i wywołuje ostra spory. Piękna i ambitna, kochająca i namiętnie kochana, wywalczyła sobie pozycję na szczytach ówczesnej hierarchii społecznej. Nieodrodna córa swojej epoki!”

Marek Żukow-Karczewski (1961) polski historyk, publicysta i działacz społeczny

Źródło: Krajobrazy utracone: Zofiówka – romantyczny ogród krajobrazowy w Humaniu, Ekologia.pl, 2012. http://ekologia.pl/styl-zycia/podroze/krajobrazy-utracone-zofiowka-romantyczny-ogrod-krajobrazowy-w-humaniu,16401.html

O kobietach , Kochać się

„W odległych epokach człowiek żyjący w symbiozie z naturą, polował, aby żyć, tak jak to czyniła otaczająca go dzika zwierzyna. Udoskonalał metody łowieckie i prosił tajemnicze siły przyrody o pomoc w swoich łowach, o pomoc w przetrwaniu…”

Marek Żukow-Karczewski (1961) polski historyk, publicysta i działacz społeczny

Źródło: Polowania w dawnej Polsce, „Aura” nr 12, grudzień 1990, s. 25-27. http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.agro-b2d468e8-ed51-4072-8f12-08d1ce3bdd68?q=6b6600dc-b033-4fb3-a610-9b164bf1405b$19&qt=IN_PAGE

O naturze , O sile , O pomocy , Odległy

„Cóż za smutna epoka, w której łatwiej jest rozbić atom niż zniszczyć przesąd.”

Albert Einstein (1879–1955) fizyk niemiecki, noblista

Źródło: Janusz Fedirko, Einsteiniana, „Alma Mater” nr 114, maj 2009, s. 80.

„Do przyszłości, czy przeszłości, do czasów, w których myśl jest wolna, w których ludzie różnią się między sobą i nie żyją samotnie. Do czasów, w których istnieje prawda (…) Z epoki identyczności, z epoki samotności, z epoki Wielkiego Brata, z epoki dwójmyślenia pozdrawiam was!”

George Orwell książka Rok 1984

Rok 1984 (1949)

O ludziach , O prawdzie , O myślach , O samotności

„Ja zaś myślę, że w każdej epoce można mieć życie interesujące i użyteczne, a o to głównie chodzi, aby go nie zmarnować i móc sobie powiedzieć, jak Jean Christophe (autor Romain Rolland) „Jak tylko mogłem.””

Maria Skłodowska-Curie (1867–1934) polsko-francuska uczona, fizyk, noblistka

Źródło: list do siostrzenicy Hanny Szalayówny, 6 stycznia 1913 r., cyt. za: Ève Curie, Maria Curie

O życiu , O myślach , O myśleniu

„Im dalej społeczeństwo dryfuje od prawdy, tym bardziej nienawidzi tych, którzy ją głoszą. Prawda jest nową mową nienawiści. Mówienie prawdy w epoce zakłamania jest czynem rewolucyjnym.”

George Orwell (1903–1950) pisarz i publicysta angielski

Źródło: Krzysztof Łęcki Prawda nową mową nienawiści? https://www.radioem.pl/doc/4467605.Prawda-nowa-mowa-nienawisci, radioem.pl, 23 stycznia 2018.

O prawdzie

„Intelekt opanował psyché (…) i wprowadził epokę techniki naukowej, która coraz mniej miejsca pozostawia dla człowieka naturalnego i irracjonalnego.”

Carl Gustav Jung (1875–1961) szwajcarski psychiatra i psycholog

„Nadchodzą znowu epoki, w których przeżyje tylko to, co umie pełzać.”

Nicolás Gómez Dávila (1913–1994)

„Uwielbiam tworzyć magię, tworzyć coś co jest tak niezwykłe, takie niespodziewane, że ludzie tracą głowę. Coś co wykracza poza swoją epokę. O pięć kroków wyprzedzając ludzkie myśli.”

Michael Jackson (1958–2009) amerykański muzyk, kompozytor i autor tekstów

O ludziach , O myślach , O myśleniu

„Żyjemy w epoce emocji. Nie kierujemy się już wiarą, nie kierujemy się już rozumem. Kierujemy się emocjami.”

Fulton John Sheen (1895–1979) amerykański duchowny katolicki, arcybiskup

O wierze

„Była to najbardziej obrzydliwa epoka, w której przyszło mi żyć. Niemcy zabijali i torturowali ludzi, ale nie zabijali duszy. Komuniści w powojennej Polsce zabijali duszę.”

Jerzy Nowak (aktor) (1923–2013) aktor polski

o PRL-u.
Źródło: „Tygodnik Powszechny” 24/07, 12 czerwca 2007 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/nptc.htm

O ludziach , O duszy

„Arcydzieła minionych epok mają to do siebie, że trzeba się nauczyć je czytać.”

Tadeusz Boy-Żeleński (1874–1941) polski pisarz, eseista, tłumacz

Źródło: Myślę, więc jestem. Aforyzmy, maksymy, sentencje, Czesława i Joachim Glenskowie (oprac.), Antyk, Kęty 1993, s. 354.

O czytaniu , O pewności siebie

„Nowa epoka nie chce zeszłego natchnienia.”

Cyprian Kamil Norwid (1821–1883) polski poeta, dramatopisarz, prozaik, artysta plastyk

Źródło: Irena Sławińska, O komediach Norwida, Lublin 1953, Tow. Nauk. KUL, s. 80.

O nauce

„Jeśli wśród opinii panujących w danej epoce wykluczymy opinie inteligentne, to pozostanie opinia publiczna.”

Octavio Paz (1914–1998) meksykański poeta, dziennikarz, krytyk i eseista, noblista

„Kokosz: Kto w epoce lotów na miotłach wierzy w czarodziejskie obrusy?”

Janusz Christa Kajko i Kokosz

Kajko i Kokosz

„Bywają epoki upadku, w których zaciera się forma stanowiąca najbardziej immanentny wzorzec życia. Wtrąceni w nie, zataczamy się na prawo i lewo, jak istoty pozbawione równowagi. Z tępych przyjemności wpadamy w tępy ból, a świadomość straty, ożywiająca nas ciągle, ponętniej rysuje przed nami przyszłość i przeszłość. Poruszamy się w minionych epokach lub odległych utopiach, podczas gdy teraźniejszość przemija.”

Ernst Jünger (1895–1998) pisarz niemiecki

Na marmurowych skałach
Źródło: s. 27

O bólu , O przyjemności , O stracie , O przeszłości

„Kościół musi różnym krajom i epokom nadać swoje oblicze – nie na odwrót.”

Jan XXIII (1881–1963) papież

Źródło: Dietrich von Hildebrand, Spustoszona winnica, tłum. Tomasz G. Pszczółkowski, Fronda, wydanie III, s. 220.

„Dziś, w epoce gotowych i tanich ubrań, nikt już prawie nie donasza redingote’ów swego dziadka, natomiast w dziedzinie ideowej redingote’y i krynoliny zajmują jeszcze bardzo dużo miejsca. Inwentarz ideowy przechodzi z pokolenia na pokolenie, mimo to, że od poduszek i kołder babuni zalatuje stęchlizną. Nawet ludzie, zmuszeni do zmiany istoty swych poglądów, wtłaczają je najczęściej w stare formy. W technice naszej wytwórczości zaszedł przewrót znacznie potężniejszy, niż w technice naszego myślenia, które woli raczej cerować i nicować, niż budować na nowo.”

Lew Trocki (1879–1940) rosyjski rewolucjonista

Moje życie (1929)
Źródło: rozdział VIII

O ludziach , O myślach , O myśleniu

„To, co się stało w Smoleńsku, jest, jak czuję, karą Boską. Jest karą Boską za politykę historyczną. Jest karą za igranie śmiercią i męczeństwem. Śmierć i męczeństwo to sprawy najpoważniejsze. Niestety, polscy politycy nie umieją ich uszanować. To dotyczy nie tylko dzisiejszych polskich polityków i nie tylko prawicowców, dotyczy także sanatorów, endeków, moczarowców różnych epok. W Polsce powszechne jest bezwstydne wykorzystywanie męczenników i ofiar śmiertelnych po to, aby mogli zbijać na nich kapitał ludzie jak najbardziej żywi i żywotni. Pełni jak najbardziej ziemskich apetytów. Gotowi do jak najbardziej cynicznych szwindli. Gromadzący w swoich lepkich łapach jak najwięcej kasy albo jak najwięcej władzy. Ludzie, których chorobliwy egoizm i egotyzm widoczny jest na pierwszy rzut oka, podczepiają się pod nieżywych altruistów, pod tych, którzy, jak mówi Pismo, „wydali swoje ciało za swoich przyjaciół”. Nieżywi altruiści są nieżywi, więc nie mogą się bronić, gdy ktoś próbuje ukraść ich chwałę, aby się nią pomazać. Ci, którzy – nieraz za sprawą równie łapczywych polityków z przeszłości – stali się mięsem armatnim i zginęli, są bezbronni, gdy znów się robi się z nich mięso armatnie, tym razem dla armat propagandowych.”

Tomasz Piątek (1974) polski pisarz i dziennikarz

Źródło: krytykapolityczna. pl, 29 kwietnia 2010 http://www.krytykapolityczna.pl/Tomasz-Piatek/Ostateczny-katastroficzny/menu-id-215.html

O śmierci , O ludziach , O karze , O przeszłości

„Każda epoka ma swoje wady, które sumują się z wadami epok wcześniejszych – i to właśnie nazywamy dziedzictwem ludzkości.”

Heinrich Heine (1797–1856) poeta niemiecki

„Każdy ma prawo wiedzieć wszystko: oto fałszywy slogan fałszywej epoki. Znacznie większą wartość ma już dziś utracone prawo człowieka, by nic nie wiedzieć: mianowicie prawo jego boskiej duszy, by nie pozwalał się napełniać śmieciami, bezsensami i pustą gadaniną. Osoba, która pracuje i prowadzi rozsądne życie, nie ma żadnej potrzeby przesadzonej i nadmiernej informacji. Pośpiech i powierzchowność są duchowymi chorobami XX wieku i już się o nich nie pisze w prasie. Takie spojrzenie jest przeciwne jej naturze. Prasa zamieszcza tylko sensacyjne nagłówki.”

Aleksander Sołżenicyn (1918–2008) rosyjski prozaik, noblista

Źródło: Mowa harwardzka.

O życiu , O chorobach , O duszy , O naturze

„Gdyby ludzie od jaskiniowej epoki robili tylko to, co wyglądało na możliwe, do dzisiaj siedzieliby w jaskiniach.”

Stanisław Lem książka Fiasko

Utwory, Fiasko

O ludziach

„Beatyfikacja ks. Jerzego to jest wielkie wydarzenie. Należy się cieszyć, że ten Męczennik epoki komunizmu, Obrońca wiary i naszej narodowej tożsamości, która wiąże się z naszą wiarą, Kapłan, który ożywiał Solidarność i był siłą duchową, został wyniesiony na ołtarze. Zwłaszcza teraz, gdy część kręgów solidarnościowych uległa prądom liberalnym. To jest sygnał dla tych osób: patrzcie, gdzie jest właściwa droga, którą należało i należy iść, tylko ta, którą wskazuje nowo beatyfikowany. Komuniści chcieli w ogóle aspekt narodowy zmarginalizować i dzisiaj podobny cel stawia sobie nurt liberalny zmierzający do rozwodnienia naszej tożsamości narodowej związanej z Kościołem, który zawsze dawał nam siłę duchową do znoszenia różnych przeciwności.”

Ryszard Bender (1932–2016) polski polityk i historyk

Źródło: Dzisiaj On nam pomoże, naszdziennik.pl, 7 czerwca 2010 http://www.naszdziennik.pl/index.php?dat=20100607&typ=bj&id=bj71.txt

O wierze , O sile

„Szkoda, że Cię tu nie ma. Zamieszkałem w punkcie,
z którego mam za darmo rozległe widoki:
gdziekolwiek stanąć na wystygłym gruncie
tej przypłaszczonej kropki, zawsze ponad głową
ta sama mroźna próżnia
milczy swą nałogową
odpowiedź. Klimat znośny, chociaż bywa różnie.
Powietrze lepsze pewnie niż gdzie indziej.
Są urozmaicenia: klucz żurawi, cienie
palm i wieżowców, grzmot, bufiasty obłok.
Ale dosyć już o mnie. Powiedz, co u Ciebie
słychać, co można widzieć,
gdy się jest Tobą.

Szkoda, że Cię tu nie ma. Zawarłem się w chwili
dumnej, że się rozrasta w nowotwór epoki;
choć jak ją nazwą, co będą mówili
o niej ci, co przewyższą nas o grubą warstwę
geologiczną stojąc
na naszym próchnie, łgarstwie,
niezniszczalnym plastiku, doskonaląc swoją
własną mieszankę śmiecia i rozpaczy
nie wiem. Jak zgniatacz złomu, sekunda ubija
kolejny stopień, rosnący pod stopą.
Ale dosyć już o mnie. Mów jak Tobie mija
czas-i czy czas coś znaczy,
gdy się jest Tobą.

Szkoda, że Cię tu nie ma. Zagłębiam się w ciele,
w którym zaszyfrowane są tajne wyroki
śmierci lub dożywocia-co niewiele
różni się jedno z drugim w grząskim gruncie rzeczy,
a jednak ta lektura
wciąga mnie, niedorzeczny
kryminał krwi i grozy, powieść rzeka, która
swój mętny finał poznać mi pozwoli
dopiero, gdy i tak nie będę w stanie unieść
zamkniętych ciepłą dłonią zimnych powiek.
Ale dosyć już o mnie. Mów jak Ty się czujesz
z moim bólem-jak boli
Ciebie Twój człowiek.”

Stanisław Barańczak (1946–2014) polski pisarz

Widokówka z tego świata i inne rymy z lat 1986–1988

O śmierci , O czasie , O zamieszkaniu

„Biegu czasu nie da się powstrzymać, nie ma żadnego mądrego odwrotu, żadnej rozsądnej rezygnacji. Tylko marzyciele wierzą, że istnieje jakieś wyjście. Optymizm jest tchórzostwem, urodziliśmy się w tej epoce i musimy dzielnie iść do końca drogą nam wyznaczoną. Nie pozostaje nam nic innego. Jest naszym obowiązkiem wytrwać na straconej pozycji bez nadziei i bez ratunku. Wytrwać jak ów rzymski żołnierz, którego szkielet znaleziono przed bramą w Pompei, a który zginął, ponieważ podczas wybuchu Wezuwiusza zapomniano odwołać go z posterunku. Oto wielkość, to się nazywa być rasowym. Ten honorowy koniec jest jedyną rzeczą, której nie można ludziom odebrać.”

Oswald Spengler (1880–1936) niemiecki filozof kultury i historii

Źródło: Człowiek i technika; w: Oswald Spengler: Historia, Kultura, Polityka, tłum. Andrzej Kołakowski, Państwowy Instytut Wydawniczy 1990.

O optymiźmie , O czasie

To tłumaczenie czeka na recenzję. Czy to jest poprawne?

„To początek epoki latania i cieszę się, że zaistniałam w tak interesującym okresie.”

Amelia Earhart (1897–1937) amerykańska pilotka, dziennikarka i poetka

O lataniu

„Żyjemy w epoce radykalnego outsourcingu.”

William Fung (1949)

Źródło: Robyn Meredith, Chiny i Indie – supermocarstwa XXI wieku, Warszawa 2009, str. 187

O wieku

„Nie ma takiej epoki, takiego stylu, którego najszlachetniejsze elementy krytycznie przyswojone, przekształcone i włączone do nowego kontekstu, nie przydadzą się przy wyrażeniu nowych elementów treściowych.”

Lucjan Szenwald (1909–1944) polski poeta i komunistyczny działacz polityczny

Źródło: Stanisław Gawliński, Tadeusz Bujnicki o literaturze polskiej XX-lecia międzywojennego, „Alma Mater” nr 156–157, kwiecień-maj 2013, s. 32.

O literaturze

„nadal pamiętam o głupstwach kursach tarota
i zgubionych książkach
kiedy przygotowuję ci pokój
wracasz przecież z odległej epoki
by zamieszkać na zdjęciach
milczę sama przed sobą o wszystkich wahaniach
czy ci się tu spodoba”

Anna Musz (1988)

Źródło: Silentium diurnum

O książkach , O pokoju , O zamieszkaniu , Odległy

„HYLAS: (…) Przez jakiś czas potężniejące elektromózgi będą jeszcze wykonywały działania, które ludzie będą mogli zrozumieć, ogarnąć, pojąć choć w przybliżeniu. Potem jednak ten raz zapoczątkowany rozziew będzie się poszerzał. Machiny myślące będą nam przedstawiały wyniki swoich rozważań teoretycznych, które my potrafimy, być może zastosować, ale których nie będziemy już w stanie zrozumieć. Coraz większa będzie dziedzina zjawisk, nad którymi pieczę roztaczać będą automaty. Na koniec ludzie skarleją do wymiaru bezmózgich sług żelaznych geniuszy i, być może, poczną oddawać im cześć boską…
FILONOUS: Wyobraź sobie, przyjacielu, że słowa twojego proroctwa w odniesieniu do rodzaju ludzkiego już się spełniły, i to w dość odległej przeszłości.
HYLAS: Co ty mówisz? Nie rozumiem.
FILONOUS: Powstanie elektromózgów jest to początek ewolucji środków sztucznego myślenia. Mogą się one potencjalnie uniezależnić od człowiek, a tak jak uniezależniły się od niego w minionych wiekach skutki jego działalności społecznej, produkcyjnej. Wynikający z powstania społeczeństwa podział pracy, specyfika narzędzi wytwórczych, sposób produkowania utworzyły machinę, która uniezależniając się od ludzkiej woli jęła coraz bardziej ciążyć nad życiem jednostek, aż w niektórych epokach, ludzie jęli tej maszynie – państwu – oddawać boską niemal cześć…”

Stanisław Lem książka Dialogi

Utwory, Dialogi
Źródło: Wydawnictwo Literackie, Kraków – Wrocław 1984, s. 166

O ludziach , O myślach , O czasie , O wieku

„Sukces to kolejna pseudowartość, do której zachęca się nas w epoce neoliberalizmu.”

Maria Szyszkowska (1937) polska działaczka polityczna, filozof

Źródło: rozmowa ze Stanleyem Devine, 5 marca 2010.

O sukcesie

„rząd rewolucyjny jest pojęciem zawierającym sprzeczności; przymiotnik „rewolucyjny” oznacza coś takiego, co z żadnym rządem nie może mieć wspólnego; wyraz „rząd” oznacza porządek, którego rewolucja jest negacją; nie ma zatem potrzeby tworzenia rządy rewolucyjnego, nawet w przejściowej epoce.”

Piotr Kropotkin (1842–1921)

Rewolucja

„Program Ruchu Twórczości mówi, by poszerzać Białą Rasę i wypierać błotne rasy bez konieczności wdawania się w otwarty konflikt lub zabijania kogokolwiek. Robiąc to, naśladujemy jedynie tę samą zasadę, która przyświecała kolonizacji i ekspansji Ameryki w kierunku zachodnim. Podczas tej wielkiej i produktywnej dla Białej Rasy epoki, posuwaliśmy się dalej na zachód zasiedlając ziemie zamieszkałe przez podrzędne ludzkie podgatunki zwane Indianami. Po drodze zdarzyło się co prawda kilka pomniejszych konfliktów, lecz nie sposób ich nazwać otwartą wojną czy też eksterminacją.”

Ben Klassen (1918–1993)

Biblia Białego Człowieka

O wojnie , O prawdzie , O zamieszkaniu

„Jestem człowiekiem zrażonym – powiedział kłamca. – Zraziłem się do samego siebie, do mojej rodziny, do bliźnich, ojczyzny, do mojego świata, do mojej epoki i kultury.”

William Saroyan (1908–1981)

O ojczyźnie

„Opowieści o UFO zostały wymyślone głównie w celu zaspokojenia potrzeb religijnych. W czasach gdy rozwój nauki utrudnia bezkrytyczną akceptację starych religii, zaproponowano alternatywę dla hipotezy Boga. Hipoteza ta przystrojona jest w naukowy żargon, niezwykłe możliwości istot z obcych planet są 'wyjaśnione' przez pozornie naukową terminologię, bogowie i demony dawnych czasów zstąpiły z nieba, by nawiedzać nas, by przedstawiać nam prorocze wizje i kusić obrazami bardziej obiecującej przyszłości. Rodzi się tajemnicza religia epoki kosmicznych podróży.”

Carl Sagan książka Świat nawiedzany przez demony

Świat nawiedzany przez demony

O Bogu , O religii , O nauce , O przyszłości

„W naszych demokratycznych czasach łatwo zapominamy co świat zawdzięcza arystokracji różnych epok.”

Bertrand Russell (1872–1970) angielski logik, matematyk, filozof, myśliciel, działacz społeczny i eseista, noblista w dziedzinie literat…

Małżeństwo i moralność (1931)

O świecie , O zapominaniu

„Człowiek nie żyje wyłącznie swoim życiem osobistym, jako jednostka, ale świadomie lub nieświadomie, również życiem swojej epoki i swojego pokolenia.”

Thomas Mann (1875–1955) prozaik niemiecki, noblista

Czarodziejska góra

„Dla mnie końcem pewnej epoki w polskiej rozrywce był koncert Edyty Górniak w domu handlowym Reduta. To było wejście polskiej piosenki, namiastki gwiazdy, między ogórki konserwowe i przysmak śniadaniowy.”

Kuba Wojewódzki (1963) polski dziennikarz muzyczny

O domu

„Zwycięstwa w biegach zawdzięczałem po prostu długim nogom i zawsze bezgranicznemu w trakcie biegu lękowi przed porażką. Nigdy nie odczuwałem ochoty uprawiania jakiegokolwiek sportu, ba, zawsze go nienawidziłem i jeszcze dzisiaj nienawidzę. We wszystkich epokach wszystkie rządy zawsze przypisywały sportowi największe znaczenie, i słusznie, bawi on bowiem, ogłupia i odurza masy, a dyktatury wiedzą najlepiej, dlaczego zawsze i w każdym wypadku opowiadają się za sportem. Kto jest za sportem, ma masy po swojej stronie, kto jest za kulturą, ma je przeciw sobie, mawiał mój dziadek, dlatego zawsze wszystkie rządy są za sportem i przeciw kulturze.”

Thomas Bernhard (1931–1989) austriacki pisarz i dramaturg

Autobiografia

O sporcie

„kiedyś mówić będą o wieku dziewiętnastym, jako o epoce bankructwa parlamentaryzmu”

Piotr Kropotkin (1842–1921)

Demokracja

O wieku

„Charakterystyczne dla naszej epoki jest to, że niektórzy ludzie kupują za pieniądze, których nie mają, rzeczy, które nie są im potrzebne, by zaimponować tym, którzy na to gwiżdżą.”

Tristan Bernard (1866–1947)

O pieniądzach , O ludziach

„Każda epoka jest bezpośrednia wobec Boga i jej wartość polega nie na tym, co z niej wyrasta, lecz na jej własnej egzystencji, na jej własnej jaźni.”

Leopold von Ranke (1795–1886) niemiecki historyk

Źródło: Über die Epochen der neueren Geschichte, wykład 1, 1854

O Bogu

„NATO otworzyło nową epokę – jak niegdyś Hitler, który opuścił Ligę Narodów, a następnie rozpoczął drugą wojnę światową.”

Aleksander Sołżenicyn (1918–2008) rosyjski prozaik, noblista

Źródło: „Die Zeit”, 16 maja 1999

„Ekumenizm, który w swym autentycznym znaczeniu jest czymś wielkim i pięknym, natomiast staje się niebezpiecznym sloganem przy takiej jego interpretacji, która dopuszcza lub zakłada możliwość doktrynalnego kompromisu. (…) W trakcie dialogu nie wolno nam nigdy dopuścić do tego, by zainfekowały nas błędy innych. Niestety, dokładnie to właśnie zjawisko obserwujemy u tych katolików postępowych, którzy z bałwochwalczym uwielbieniem przyjmują prądy umysłowe współczesnej epoki.”

Dietrich von Hildebrand (1889–1977)

Koń trojański w mieście Boga
Źródło: s. 270, 271

„Na pewno można by pytać, co tak naprawdę nadaje sens i treść naszemu życiu? Jestem przekonany, że jest to bardzo głębokie pytanie o podłożu filozoficznym i aksjologicznym. Nie zgadzam się jednak, że można zmarnować własne życie przez niezałożenie rodziny. Wcale nie trzeba być egoistą, żeby nie założyć rodziny i prowadzić swoje życie jednak w samotności. Wystarczy być człowiekiem, który posiada wartości i zasady nie z tej epoki, żeby znacznie bardziej kochać otaczający nas świat, niż samemu doznawać od niego miłości.”

Jarosław Hebel (1974) dziennikarz polski

Chciałbym umrzeć z miłości

O życiu , O świecie , O samotności , Kochać się

„Czyni z nich (homoseksualistów) bodaj główny obiekt swoich ataków. (…) Nie wiem, czy pan Cejrowski jest świadom, że Hitler, aby usprawiedliwić „noc długich noży” (1934 r.) nakazał ex post prowadzenie oficjalnej propagandy przeciwko homoseksualistom i zsyłanie ich do obozów. (…) Owe natrętne ataki (…) mogą budzić skojarzenia z epoką nazistowską u ludzi starszych i znających historię.”

Jerzy Wojciech Borejsza (1935–2019) polski publicysta i historyk

fragment opinii o programie Wojciecha Cejrowskiego.
Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 6 lutego 1999

O ludziach , O historii , O nocy

„Okres Oświecenia to już przeszłość. Teraz żyjemy w epoce Oszustwienia.”

Chuck Palahniuk (1962)

Udław się (2001)

O przeszłości

„Wszystkie typowe wyrażenia nowoczesnej epoki są zakamuflowanymi bluźnierstwami.”

Nicolás Gómez Dávila (1913–1994)

„Pokój marksistów-leninistów odnosi się tylko do przyszłej bezklasowej epoki komunizmu. Aż do tego momentu partia znajduje się w stanie permanentnej wojny z każdym krajem niekomunistycznym i z każdym niekomunistą.”

Józef Maria Bocheński (1902–1995) polski duchowny katolicki, dominikanin, filozof

Marksizm-leninizm. Nauka czy wiara?
Źródło: s. 123

O wojnie , O pokoju

„Wydaje się nam, że jeżeli ktoś pisał tak delikatną i boską muzykę, to musi być taki sam, jak ta muzyka. Tak nie jest. Mozart był przez całe życie w głębokiej depresji, był alkoholikiem, prawie bez środków do życia, ciągle walczył o każdą markę. Był zaprzeczeniem swojej muzyki: pesymistą, człowiekiem w głębokim smutku. A przecież pisał najweselszą w swojej epoce muzykę. I do dzisiejszego dnia chyba nie ma twórcy, takiego geniusza, który pisałby tak cudowną muzykę. Tak samo Chopin. Trzeba oddzielić człowieka od jego dzieła. Każdy może sobie wyobrazić innego Chopina, bo każdy inaczej odczuwa jego muzykę. I na tym to polega: każdy, tylu ilu jest ludzi na świecie, inaczej wszystko czuje.”

Jadwiga Barańska (1935) polska aktorka

Źródło: Wywiad, 2002 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=7527

O życiu , O ludziach , O muzyce

„Nadciąga ku nam epoka mas ludowych nadciągająca po epoce republik.”

Muammar al-Kaddafi książka Zielona książka

Zielona książka (1975)
Źródło: s. 45

„Jedynym powodem, dla którego tęsknię za minioną epoką, jest to, że nie istniały wtedy tabloidy. Tłumaczenie takich rzeczy [plotek z tabloidów] jest poniżej godności. Mnie nie sprawiają one przykrości, ale mogą dotknąć moich bliskich i to mnie boli.”

Marek Kondrat (1950) aktor polski

Źródło: Aleksandra Krzyżaniak-Gumowska, Smakosz, „Newsweek Polska” nr 15, 8–14 kwietnia 2013, s. 40.

„Filozoficzne ideały rozpowszechnione poprzez szekspirowskie sztuki jasno pokazują, że ich autor musiał być doskonale zaznajomiony z pewnymi doktrynami i zasadami charakterystycznymi dla Różokrzyża; faktycznie, głębokość dzieł Szekspira wynosi ich twórcę na jednego z Oświeconych [na przestrzeni] wieków. W większości ci, którzy szukali rozwiązania sporu Bacon-Szekspir, byli intelektualistami. Pomimo swych akademickich osiągnięć, przeoczyli ważną rolę, jaką odgrywa transcendentalizm w filozoficznych osiągnięciach epok. Tajemnice nadmaterialnego są niewytłumaczalne dla materialisty, którego kształcenie nie przygotowuje do oszacowania rozmiaru ich odgałęzień i zawiłości. Kto jeśli nie platończyk, kabalista lub pitagorejczyk mógłby napisać Burzę, Makbeta, Hamleta lub Cymbelina?”

Manly Palmer Hall (1901–1990)

Kto jeśli nie [człowiek] głęboko obeznany z poglądami Paracelsusa mógł spłodzić Sen Nocy Letniej?
The Secret Teachings of All Ages

O tajemnicy , O snach , O wieku

„Dobrym u mnie historykiem
Jest mąż, co przyszedł pod koniec epoki,
I widzi rozkład z głuchym serca ściskiem,
I proste fakta pisząc, jest głęboki –
I żadną partią, ani się nazwiskiem
Promiennym uwieść nie dał jednostronnie…”

Cyprian Kamil Norwid (1821–1883) polski poeta, dramatopisarz, prozaik, artysta plastyk

Źródło: Gorzki to chleb jest polskość. Wybór myśli politycznych i społecznych (Seria obywatelska), Wydawnictwo Literackie 1984, s. 147, ISBN 8308010539.

O myślach , O myśleniu , Serce

„W szybkiej wymianie myśli, często półtonami, wytyczamy położenie, określamy pozycję, w jakiej znaleźliśmy się. Nauczono nas brać wszystko dosłownie, oduczono myślenia „z tolerancją”. Nauczono nas przywiązywać znaczenie do słów, a nie do s e n s u. Oduczono poszukiwania sensu, myląc słowami ślady rozsądnych poszukiwań. Cały dziewiętnasty wiek nie robił nic innego, jak tylko uczył ludzi przywiązywania znaczenia do słów, wypowiadanych przez wielkie umysły z większym lub mniejszym poczuciem odpowiedzialności. Zabrnęliśmy w ciemny scholastycyzm, który doprowadził do największego, być może, paradoksu naszych czasów: pokolenie wychowane w kulcie rzeczywistości, zatraciło zupełnie jej poczucie. Człowiek dzisiejszy jest w większości wypadków barografem. Jak barograf notuje zmiany ciśnienia, nie wiedząc i nie rozumiejąc sensu zjawisk, których jest wykładnikiem, tak człowiek notuję tę rzeczywistość, nie zdając sobie głębiej sprawy z tego, co się dzieje. Notuje się rzeczywistość w postaci strachu, cierpienia, beznadziejności, chwilowego odprężenia, przypływu nadziei. Ale krzywa tych zmian to tylko rezultat, to nie rzeczywistość, nie jej istota i sens. Sous savez, Saint-Beuve powiedział gdzieś: Il faut subir son tempa, pour agir sur lui. Trzeba znieść (jak ból, jak mękę) swą epokę, by na nią oddziaływać. Ale nie we śnie, nie w narkozie. Są operacje, których nie wolno robić ze znieczuleniem, nawet miejscowym. Naszej epoki nie wolno operować, usypiając się optymizmem i idealizmem – w y j ą t k o w o ś c i ą. Bo coraz bardziej zaczyna chodzić nie tylko o prawa człowieka, ale o człowieka w ogóle.”

Andrzej Bobkowski (1913–1961) polski pisarz i przedsiębiorca emigracyjny

12 sierpnia 1943.
Szkice piórkiem

O bólu , O ludziach , O strachu , O poszukiwaniu

„W świecie od zawsze jest pewna ilość magii. Granice między naszym światem a innymi światami zmieniały się w zależności od epoki.”

Mats Strandberg (1976)

Cykl Engelsfors, Krąg

O świecie

„W przyszłości są specjalne rezerwaty dla ludzi z wcześniejszych epok.”

Konrad Fiałkowski (1939) polski informatyk i cybernetyk

Człowiek z aureolą

O ludziach , O przyszłości

„Ziemia przetrwała gorsze rzeczy niż my. Trzęsienia ziemi, wybuchy wulkanów, ruchy tektoniczne, dryf kontynentalny, rozbłyski słoneczne, plamy na słońcu, burze magnetyczne, zmiany biegunów magnetycznych, setki tysięcy lat bombardowania przez asteroidy, meteory i komety, globalne powodzie i pożary, promieniowanie kosmiczne, epoki lodowcowe… i niby jakieś plastikowe torebki i aluminiowe puszki mają jej zrobić różnicę?”

George Carlin (1937–2008) amerykański aktor komediowy

Jammin' in New York (1992)
Wariant: Ziemia przetrwała gorsze rzeczy niż my. Trzęsienia ziemi, wybuchy wulkanów, ruchy tektoniczne, dryf kontynentalny, rozbłyski słoneczne, plamy na słońcu, burze magnetyczne, zmiany biegunów magnetycznych, setki tysięcy lat bombardowania przez asteroidy, meteory i komety, globalne powodzie i pożary, promieniowanie kosmiczne, epoki lodowcowe... i niby jakieś papierowe torby i aluminiowe puszki mają jej zrobić różnicę?

„Jeśli traktor nie może orać,
jeśli siew nie osiągnie skutku,
jeśli łamie się w ręku norma,
a od majstra zalatuje wódką,
jeśli zamarł warsztatu ruch,
spalił serce motor –
to fakt,
że działa klasowy wróg.
Walka trwa.
Czujniej, towarzysze,
czujniej,
dotrzymamy epoce kroku
i pod skórą legitymacji
trzeba umieć wymacać wrogów…”

Andrzej Mandalian (1926–2011) polski poeta, scenarzysta filmowy, tłumacz literatury polskiej z języka rosyjskiego

Źródło: Śpiewam pieśń o walce klasowej w: Antologia poezji głupich i mądrych Polaków, wybór Ludwik Stomma, Gdańsk 2000.

O śpiewie , O walce , Serce

„Dobrobyt, rozszalały po przeprowadzce zbrojeń na Księżyc, miał, w połączeniu z automatyzacją przemysłu, dość ponure skutki. Russell zwał je epoką jaskiniowej elektroniki. Szerzył się analfabetyzm, tym bardziej, że nawet czeku nikt już nie musiał umieć podpisać, skoro wystarczał odcisk palca, a resztą zajmowały się komputerowe czytniki. (…) W większości przodujących państw zniesiono przymus szkolnej oświaty. "Dzieckiem być" – głosiła doktryna deskolaryzacji – "to tyle, co być skazanym na codzienne uwięzienie w celi tortur psychicznych przezwanych nauczaniem". Tylko wariatowi potrzebna jest wiedza, ile koszul męskich można uszyć z osiemnastu metrów perkalu, jeśli na jedną koszulę wychodzi 7/8 metra… Tak samo zbędne są wiadomości o królach, wojnach, podbojach, wyprawach krzyżowych i wszelkich innych świństwach prehistorii. Geografii najlepiej uczą podróże. Trzeba tylko orientować się w cenach odpowiednich biletów oraz w rozkładzie lotów. Po co obce języki, skoro dość wetknąć do ucha minitranslatorek? Nauki przyrodnicze deprymują i deprawują młodociane umysły… Zresztą kto jako rodzic ma przemożną chętkę kształcenia dziatwy, załatwia to swoim domowym terminalem. Lecz odkąd Sąd Najwyższy orzekł, iż dzieciom tak staroświecko myślących osób przysługuje prawo apelacji od taty i mamy, rodzinno-domowe nauczanie, również terminalowe, zeszło do podziemi…”

Stanisław Lem (1921–2006) polski pisarz, futurysta

Utwory, Pokój na ziemi
Źródło: s. 240

O dzieciach , O wariatach , O wiedzę , O rodzicach

„Uważam, że system edukacyjny w Polsce powinien zostać gruntownie przebudowany. Dzieci wkuwają, czym jest cytoplazma albo jaką długość ma rzeka Jangcy. Po co? Czemu to ma służyć? Zwłaszcza w epoce Internetu. Młode umysły są zaśmiecone wiedzą niepotrzebną, niepraktyczną, a kiedy opuszczają szkołę, nagle okazuje się, że nie wiedzą, jak wypełnić PIT. Albo jak sobie poradzić podczas kryzysu małżeńskiego.”

Marcin Orliński (1980)

Źródło: Aneta Jóźwiak, Zwierzę z przewagą – człowiek, „Magazyn Vege” nr 2(75), 2015.

O dzieciach , O zwierzętach

„Postawa polityczna biskupa czy kapłana podlega takiej samej ocenie, jak postawa każdego innego obywatela. Dlatego więc nie tylko bolejemy, ale i odcinamy się od błędnych poglądów ks. bp. Kaczmarka, które doprowadziły go do akcji dywersyjnej wobec Polski Ludowej i kierowały w tej działalności jego postawą. Zadając sobie pytanie, jak się stało, że do tego dojść mogło, widzimy następujące wyjaśnienie. Ku działalności tej kierowało nastawienie wrogie wobec postępu społecznego, wrogie wobec przemian społecznych i broniące dotychczasowego kapitalistycznego ustroju. Postawa ta wyrażała się też w widzeniu przyszłości dla Kościoła i katolicyzmu jedynie w dawnych warunkach, co w skutkach oznaczało wyzbywanie się apostolskiego nastawienia wobec nowych czasów i nowej epoki społecznej. Wrogość wobec reformy rolnej, wrogość wobec unarodowienia przemysłu i wobec innych podstawowych osiągnięć społecznych Polski Ludowej doprowadziła w wyniku tego nastawienia nie tylko do szkód dla ściśle pojętego interesu państwa, ale i do przeciwdziałania czy osłabienia możliwości układania się poprawnych stosunków między Kościołem a Państwem, do traktowania Porozumienia z kwietnia 1950 r. jako martwej litery, co godziło zarówno w interes Państwa, jak i w dobro Kościoła i jego misję religijną w Polsce Ludowej.”

Tadeusz Mazowiecki (1927–2013) polski polityk, premier RP

Źródło: Wnioski, [w:] „Wrocławski Tygodnik Katolicki” nr 5, s. 3–4, 27 września 1953, przedruk w tygodniku „Nasza Polska” nr 4 (225), 26 stycznia 2000, s. 11.

O wrogości , O przyszłości , Pytanie

„Wielka to niespodzianka dla takie epoki jak nasza, kiedy, zdawałoby się, nie ma już nic do wynalezienia (…), zobaczyć nagle błysk nowych przesłanek… (…) W zakresie kolorystyki dokonali oni prawdziwego odkrycia, którego źródeł nie znajdziemy nigdzie (…).”

Louis Edmond Duranty (1833–1880)

o impresjonizmie.
Źródło: Zdzisław Kępiński, Impresjonizm, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1982, s. 164.

„Koncepcja twardości i programy służące jej kształceniu brzmią dzisiaj trochę, jak echo epoki wiktoriańskiej, gdzie w akceptowanych systemach wartości kontrolę nad sobą stawiano na jednym z pierwszych miejsc. Propaganda spontaniczności i wrażliwości, która nadal niesiona jest na fali psychologii humanistycznej, odrzuciła już dawno te wartości, nie tylko jako zbędne, ale wręcz hamujące samorealizację i „bycie sobą”. W rezultacie współczesne społeczeństwa cywilizacji zachodniej wychowują „wrażliwych” ludzi, którzy nie radząc sobie z własnymi emocjami „rozładowują” je na przykład strzelając z karabinu maszynowego do przypadkowo spotkanych ludzi w supermarkecie.”

Tomasz Witkowski (1963)

Zakazana psychologia. Tom I
Źródło: s. 236.

O ludziach

„Przy Krzyżakach Forda popełniono potworne błędy. Przede wszystkim to, że rycerze ubrani byli w jednakowe mundury. To nieprawda. Nie było żadnych uniformów, nie było żadnych mundurów zaprojektowanych dla całego wojska. Dotyczyło to również zbroi. Każdy rycerz wyglądał inaczej i dlatego też musieli nosić na sobie i umieszczać na swoich koniach herby, znaki. Poza tym nietypowa, rzadka zbroja była kopiowana i wykorzystana przez wielu rycerzy. To brak wyczucia. U Forda Maćko z Bogdańca wystąpił w stroju kupca weneckiego, bo akurat był ładny kostium… itd. Trzeba wiedzieć co jest charakterystyczne, co mówi o stylu danej epoki. W tamtych Krzyżakach chodziło też o to, aby pokazać jak się biło Niemców. Tymczasem Zakon Krzyżacki, co zresztą bardzo podkreśla Sienkiewicz, był zakonem w dużym stopniu międzynarodowym. Słusznie określił to pan Żamojda, że tamci Krzyżacy to coś w rodzaju bajkowej Historii żółtej ciżemki.”

Szymon Kobyliński (1927–2002) polski grafik, dziennikarz

Źródło: Olgierd Wojtkowiak, Specjalnie dla Stopklatki – Szymon Kobyliński, konsultant przy „Krzyżakach” Żamojdy, stopklatka.pl, 21 września 2000 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=866

O historii , Koń

„W Szczecinie miejsce abstrakcyjnego internacjonalizmu, lansowanego w poprzedniej epoce, w sposób całkowicie naturalny zajął autentyczny kontakt z sąsiadem. Z pewnością zadecydowało o tym położenie miasta, lecz częściowo także jego charakter. Bo jako miasto portowe, stolica Pomorza Zachodniego zawsze dawała swoim mieszkańcom poczucie kontaktu ze światem. (…) Co prawda, tamto poczucie kontaktu ze światem było dosyć złudne, ale i tak nie wynikało z większej niż gdzie indziej, ilości zachodnich towarów. Wynikało przede wszystkim z możliwości kontaktowania się z tymi, którzy przedostawali się za żelazną kurtynę. W co drugiej szczecińskiej rodzinie był przecież jakiś rybak lub marynarz. Poza tym, w szczecińskich knajpach i dyskotekach często siedziało się przy jednym stole z Duńczykami, Niemcami bądź Szwedami. Nie owocowało to, co prawda, kontaktami z dziedziny kultury wysokiej, ale z pewnością wzmagało potrzebę życia w normalnym europejskim kraju. I nie ma chyba przesady w stwierdzeniu, iż to właśnie uczyniło ze Szczecina jedno z najbardziej zbuntowanych miast wobec komunistycznego reżimu.”

Krzysztof Niewrzęda (1964) polski prozaik, poeta i eseista

Źródło: W centrum czy na peryferiach kontynentu? Miasto w poszukiwaniu własnej tożsamości – „Szczecin. Odrodzenie miasta” (Deutsches Kulturforum östliches Europa, 2017)

O prawdzie , O świecie , O rodzinie , O poszukiwaniu

„W znacznym stopniu tkwimy w tamtej epoce, w tym, co się wtedy stało, co się działo przez następne pół wieku. Przede wszystkim ponosimy konsekwencje i następne pokolenia po nas też będą ponosiły konsekwencje wszelkiego rodzaju: polityczne, gospodarcze, moralne.”

Leszek Żebrowski (1955) polski historyk, ekonomista i publicysta

Źródło: Bohaterowie czy zdrajcy?, blogpress.pl, 13 czerwca 2012 http://www.blogpress.pl/node/13272

O wieku

„Żyjemy w określonej epoce (odchrząknięcie) i z tego
trzeba sobie, nieprawda, zdać z całą jasnością.
Sprawę. Żyjemy w (bulgot
z karafki) określonej, nieprawda,
epoce, w epoce
ciągłych wysiłków na rzecz, w
epoce narastających i zaostrzających się i
tak dalej (siorbnięcie), nieprawda, konfliktów.
Żyjemy w określonej e (brzęk odstawianej
szklanki) poce i ja bym tu podkreślił,
nieprawda, że na tej podstawie zostaną
określone perspektywy, wykreślane będą
zdania, które nie podkreślają dostatecznie, oraz
przekreślone zostaną, nieprawda, rachuby
(odkaszlnięcie) tych, którzy. Kto ma pytania? Nie widzę.
Skoro nie widzę, widzę, że będę wyrazicielem,
wyrażając na zakończenie przeświadczenie, że
żyjemy w określonej epoce, taka
jest prawda, nieprawda,
i innej prawdy nie ma.”

Stanisław Barańczak (1946–2014) polski pisarz

Cytaty z tekstów literackich
Źródło: Określona epoka

O prawdzie , O wysiłku , Pytanie

„Wracam na chwilę pamięcią do mojego wielkiego dziadka, biłgorajskiego rabina. W pewnym sensie jest on dla mnie symbolem. Takich Żydów już dzisiaj nie ma i kto wie, czy jeszcze kiedykolwiek będą. Byli dziećmi epoki, która z pewnością już nie powróci.”

Isaac Bashevis Singer (1902–1991) pisarz amerykański, noblista

Dziadek

O dzieciach , Sens

„W epoce mroku i ciemnoty religia jest najlepszym przewodnikiem ludzi, tak jak w noc ciemną choć oko wykol najlepszym przewodnikiem będzie ślepiec. On zna wszystkie drogi i ścieżki lepiej aniżeli człek, który widzi. Kiedy jednak nastaje dzień, głupotą jest posługiwać się starymi ślepcami w roli tego, który idzie na przedzie.”

Heinrich Heine (1797–1856) poeta niemiecki

Źródło: Gedanken und Einfalle

O ludziach , O głupocie , O religii , O nocy

„Niestety, epoka powszechnego wykształcenia pozbawiła nas solidnej rezerwy analfabetów – podobnie jak łatwiej dziś usłyszeć tysiące mądrych ludzi rezonujących na temat kościoła niż znaleźć dawnych pustelników pośród skał i lasów.”

Ernst Jünger (1895–1998) pisarz niemiecki

Robotnik

O ludziach , O wykształceniz

„Patrząc w przeszłość zwykle bez trudu można ustalić moment narodzin nowej epoki, ale dla tych, którzy wtedy żyli, był to tylko kolejny dzień doczepiony do ogona dnia poprzedniego.”

John Steinbeck (1902–1968) pisarz amerykański, noblista

O narodzinach , O przeszłości

„W epoce upadku świata starożytnego i pojawienia się chrześcijaństwa „reakcyjna” była obrona zasad starożytnego oświecenia i starożytnej cywilizacji, natomiast „postępowa”, a nawet „rewolucyjna” była obrona tych zasad duchowych, które później zatriumfowały w kulturze średniowiecznej. Twórczy ruch, rewolucja ducha tamtych czasów, prowadziły ku „mrokom Średniowiecza”. To nie ostatni obywatele, nie ostatni pisarze i filozofowie świata starożytnego, ale nauczyciele i Ojcowie Kościoła byli ludźmi prawdziwego ruchu duchowego”.(…) Stary świat, który upada i do którego nie może być powrotu, jest właśnie światem nowożytnym z racjonalistycznym Oświeceniem, z indywidualizmem i humanizmem, z liberalizmem i demokratyzmem, ze wspaniałymi monarchiami narodowymi i polityką imperialistyczną, z potwornym systemem gospodarki industrialno-kapitalistycznej, z potężną techniką oraz pozornymi zdobyczami i pomyślnością, z wyuzdaną i bezgraniczną żądzą życia, z ateizmem i bezdusznością, z brutalną walką klas i socjalizmem jako ukoronowaniem epoki. Z ochotą gotowi jesteśmy śpiewać słowa pieśni rewolucyjnej „Starego wyprzyjmy się świata”, rozumiejąc pod „starym światem” właśnie świat nowożytny skazany na zagładę.”

Nikołaj Bierdiajew (1874–1948)

Źródło: Nowe średniowiecze

O świecie , O nauczycielach , O śpiewie , O walce

„Może urodziłem się w złej epoce? W latach czterdziestych kino było inne i było w nim miejsce na bardziej odpowiadający mi typ antybohatera.”

Michael Madsen (1957) aktor amerykański

„Epoka Misia Colargola oraz Bolka i Lolka minęła bezpowrotnie. Trudno, żeby w czasach, gdy dzieciaki siedzą pół dnia przed komputerem, Pomysłowy Dobromir pokazywał, jak można zrobić żarówkę z plasteliny. Zmienił się język, sposoby komunikacji, zacierają się różnice między 25- a 40-latkiem. Czasami ten młodszy jest szefem starszego. W tej zmieniającej się rzeczywistości trzeba również unowocześniać sposób dotarcia do młodego widza. Jednak najważniejsze są wzajemne relacje bohaterów i uczucia, a tutaj nic się nie zmieniło. Mam nadzieję, że te filmy wychowują.”

Grzegorz Pawlak (1961) polski aktor głosowy

o produkcjach animowanych.
Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 7 sierpnia 2006 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/rknd.htm

O emocjach , O komunikacji , O rzeczywostości , O relacjach

„Stawia nas twarzą w twarz wobec okrutnej alternatywy – albo bezpieczeństwo albo wolność. Tertium non datur. W naszej skołatanej epoce securitas może liczyć na rzesze wyznawców. Cenimy bezpieczeństwo, tę grę, w której główną wygraną jest zaledwie stawka, nędzny żeton, uprawniający do kontynuowania zabawy, dopóki służy ręka. Bezpieczeństwo, cóż to jest bezpieczeństwo. Trwożliwa formuła szczęścia. Życie bez walki.”

Zbigniew Herbert książka Król mrówek

Źródło: Securitas (Król mrówek)

O życiu , O wolności , O walce

„Epoka kamienia łupanego nie skończyła się z powodu braku kamieni, a epoka ropy naftowej skończy się długo przed tym, gdy na świecie skończy się ropa”

Ahmed Zaki Yamani (1930) saudyjski szejk i polityk

The Stone Age did not come to an end because we had a lack of stones, and the oil age will not come to an end because we have a lack of oil (ang.)
Źródło: Saudi dove in the oil slick http://www.theguardian.com/business/2001/jan/14/globalrecession.oilandpetrol, theguardian

„Gdybym miał nadać obecnej epoce jakąś nazwę, powiedziałbym, że żyjemy w epoce szaleństwa.”

Ai Weiwei (1957) chiński artysta i architekt

Źródło: rozmowa Henrika Borka, Zadarł z wielkim smokiem, „Süddeutsche Zeitung”, tłum. „Forum”, 11 kwietnia 2011.

O szaleństwie

„Rozmawialiśmy o tym, jak przygnębiająco wpłynął na niego raport Czumy. (…) Powiedział, że nie wyobraża sobie, że można tak go zaszczuć w sytuacji, kiedy niczego z zarzucanych mu czynów nie popełnił. (…) Powiedział, że nie był w stanie przewidzieć w jaki sposób może go zaszczuć Jarosław Kaczyński. I to nie jest prawda, że epoka Kaczyńskiego się skończyła wraz z jego odejściem. Premier Tusk pozostawił przy władzy CBA, pozostawił przy władzy większość prokuratorów Ziobry. Do dzisiaj, tak naprawdę nie zmieniono tych ludzi.”

Piotr Tymochowicz (1963)

o swojej ostatniej rozmowie (4 sierpnia) z Andrzejem Lepperem.
Źródło: tvp.info, 6 sierpnia 2011 http://tvp.info/informacje/polska/nie-przewidzial-ze-moze-go-zaszczuc-j-kaczynski/5032132/rozmowa-z-piotrem-tymochowiczem/5032125

O ludziach , O prawdzie , O odejściu

„(…) czasem czuję się trochę nie z tej epoki, nie potrafię się dopasować. To nie jest tylko kwestia łagodności, ale również mentalności, podejścia do życia i do człowieka. Ludzie dziś nie umieją i nie bardzo chcą słuchać. Mam wrażenie, że nawet kiedy nawiązują rozmowę z własnej inicjatywy, przez cały czas dają do zrozumienia, że mają do załatwienia jeszcze mnóstwo ważnych spraw, spieszą się, nie potrafią nawet na moment skupić się na drugiej osobie. Znakiem dzisiejszych czasów jest znerwicowanie i brak szacunku dla człowieka. To pierwsze łatwo mogę zrozumieć, to drugie – dużo trudniej.”

Dominika Ostałowska (1971) aktorka polska

Źródło: „Rzeczpospolita”, 26 maja 2001 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/dostalowska.htm

O ludziach , O zrozumieniu , O wrażeniach , O czasie

„Nigdy nie osądzi się w sposób właściwy ludzi, jeśli im się nie wybaczy przesądów ich epoki.”

Monteskiusz (1689–1755) francuski filozof i pisarz

O ludziach

„Lud darzył go sympatią, z uciechą gawędził o jego eskapadach miłosnych i z uczuciem satysfakcji rozpływał się nad tym, jak zalazł za skórę nienawistnym Filistynom. W Samsonie znalazło także wyraz wątłe uświadomienie polityczne Izraelitów w epoce sędziów, w epoce anarchii i plemiennych partykularyzmów. Nie jest on przecież wodzem, który podobnie jak inni sędziowie organizuje opór przeciwko ciemięzcom. Jego utarczki z Filistynami mają charakter samotnej partyzantki zagorzalca, który chce się pomścić za doznane lub urojone zniewagi. Pobudką jego czynów jest nie tyle patriotyzm, co chęć załatwienia osobistych porachunków. I dopiero pod koniec opowieści postać jego ulega wyraźnej sublimacji, staje się postacią bohaterską i prawdziwie tragiczną. W tym głęboko przejmującym finale tkwi jakby zapowiedź nadchodzących nowych czasów, kiedy skłócone plemiona izraelskie, pod grozą rosnącego niebezpieczeństwa filistyńskiego, zaczną wreszcie rozumieć konieczność jednoczenia się do wspólnej walki o wolność.”

Zenon Kosidowski (1898–1978) polski pisarz, esseista, poeta

o Samsonie.
Opowieści biblijne (1963)
Źródło: s. 244

O ludziach , O emocjach , O charakterze , O wolności

„Twierdzenie, że w epoce nieograniczonego panowania doktryn religijnych wszyscy ludzie byli szczęśliwsi niż dzisiaj, wydaje się wątpliwe – z pewnością nie prowadzili się bardziej moralnie. Zawsze natomiast umieli sprowadzać przepisy religijne do form czysto zewnętrznych, a w ten sposób niweczyli zamiary, jakie owym przepisom przyświecały.”

Zygmunt Freud (1856–1939) austriacki neurolog i psychiatra

Przyszłość pewnego złudzenia (1927)

O ludziach

„(…) na pewno wychodził poza swoją epokę. Miał w sobie coś tak uniwersalnego, co mogłabym określić: prawdą bycia. Nie grał, nie udawał. Po prostu był obecny. Wszystko wychodziło z jego środka, nie było techniczne. I kiedy myślę o nim, to właśnie te rzeczy są dla mnie czymś z goła oczywistym. Jest to dla mnie coś, czego musimy w tej chwili bardzo szukać. Jego gra pozbawiona była teatralności, nie była na wynos, ale też nigdy nie można mu zarzucić nijakości, bezbarwności, małego realizmu, a to moim zdaniem trudni i idealne połączenie, nad którym ciągle trzeba pracować. Z którym, wydaje mi się, teraz często aktorzy mają problem.”

Agata Buzek (1976) polska aktorka i modelka, córka Jerzego

o Zbigniewie Cybulskim.
Źródło: Artur Cichmiński, Nagroda im. Cybulskiego. Agata Buzek: Długo bez filmu nie mogłabym wytrzymać, 17 listopada 2009 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=60638

O grach , O myślach , O problemach , O myśleniu

„Istotą tego, co się dzisiaj w świecie dzieje, jest walka świata chrześcijańskiego z antychrześcijańskim. Po raz drugi od czasu narodzenia się islamu i od jego podbojów, które przekształciły w dziedziny muzułmańskie rozległe kraje, ongiś na wskroś chrześcijańskie (Syrię, Palestynę, Małą Azję, cały w ogóle Bliski Wschód, a dalej Egipt, Afrykę Północną, tę Afrykę Północną, która wydała świętego Augustyna, a wreszcie Konstantynopol i większą część Półwyspu Bałkańskiego, a nawet część Hiszpanii), po raz drugi od owej groźnej epoki, narodziły się w świecie siły, uosobione w komunizmie, a przelotnie także w hitleryzmie, które sprzysięgły się na to, by świat chrześcijański, by religia chrześcijańska, by cywilizacja oparta o podstawy chrześcijańskie, by cały w ogóle byt narodów, odwiecznie żyjących życiem chrześcijańskim, doprowadzić do ostatecznej zagłady.”

Jędrzej Giertych (1903–1992) harcerz, polityk, dyplomata, dziennikarz, pisarz, publicysta, historyk, prawnik

Źródło: My nowe pokolenie, 1929

O świecie , O religii , O sile , O czasie

„Człowiek wciąż ma emocje na poziomie epoki kamienia łupanego, instytucje ze średniowiecza, a technikę o boskich możliwościach.”

Edward Osborne Wilson (1929) amerykański biolog

Źródło: rozmowa Philipa Bethge i Johanna Grolle, Bądźcie jak owady, ale bez przesady, „Der Spiegel”, tłum. „Forum”, 25 lutego 2013.

„Myślenie „nihilizmu” oznacza raczej stanie w tym miejscu, z którego wszelkie czyny i cała rzeczywistość naszej epoki dziejów Zachodu czerpią swój czas i swoją przestrzeń, swoją podstawę i swoje tło, swoje drogi i cele, swój porządek i jego prawomocność, swoją pewność i swoje wahanie-jednym słowem: swoją „prawdę.””

Martin Heidegger (1889–1976) filozof niemiecki

O myślach , O rzeczywostości , O czasie , O myśleniu

„Naszą epokę cechuje przewaga liberalnego pojmowania demokracji nad obywatelskim.”

Bogusław Wolniewicz (1927–2017) filozof polski

O demokracji

„(…) to był arogancki, pewny siebie i zadufany w sobie wielki człowiek. Lider swojej epoki – ale z jego sposobem bycia i zdaniami ostatecznymi tkwiłby w naszej rzeczywistości na marginesie życia albo w jakimś małomiasteczkowym teatrzyku. Molier miał strasznie trudny charakter, jak wielu wielkich, którzy przeszli do historii.”

Marek Litewka (1948)

Źródło: „Dziennik Polski”, 13 grudnia 2004 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/molierz.htm

O historii , O charakterze , O rzeczywostości

„Po epokach, w których ziemia rodziła nieszkodliwe trylobity i motyle, ewolucja doszła do punktu, w którym wydała na świat Nerona, Dżyngis Chanów i Hitlerów. Sądzę jednak, że to tylko przejściowy koszmar; z czasem ziemia znowu nie będzie w stanie utrzymać życia i powróci pokój.”

Bertrand Russell (1872–1970) angielski logik, matematyk, filozof, myśliciel, działacz społeczny i eseista, noblista w dziedzinie literat…

Źródło: Judy Toth, „Bertrand Russell Society Quarterly”, luty 2003

O świecie , O pokoju , O czasie

„Gdy chodzi o odnalezienie rygorów języka umownego w miganiu obrazów filmowych, a zwłaszcza gdy się dąży do zaostrzenia tych rygorów, do ich kodyfikowania, trzeba naprzód założyć, że filmografia nie wyszła jeszcze ze stadium harmonii naśladowczych. Nasze filmy pochodzą z epoki (…) onomatopei wizualnych i dźwiękowych, prymitywnej dosłowności (…).”

Gilbert Cohen-Séat (1907–1980) francuski dziennikarz i producent filmowy

Zarys zasad filozofii filmu
Źródło: s. 129, cyt. za: Jerzy Płażewski, Język filmu, Książka i Wiedza, Warszawa 2008, s. 23, 24.

O książkach , O wiedzę , Obraz

„Epoki geologiczne: anatomia czasu.”

Antoni Regulski

Kolacja u Pascala

O czasie

„Światło, oświecenie, oto dewiza, którą wypisywali na sztandarach [przedstawiciele tej epoki], po raz pierwszy bowiem w historii epoka sama wybierała sobie imię.”

Paul Hazard (1878–1944) francuski historyk literatury

Myśl europejska w XVIII wieku od Monteskiusza do Lessinga (1946)

O historii , O świetle

„Teatr żyje i rozwija się w narodzie i dla narodu. W teatrze przemawia siła języka; piękność żywej mowy, w której przejawia się geniusz rasy. Teatr jest sztuką dla ogółu – scena jednak nie powinna być trybuną parlamentarną, ani katedrą naukową. Ale teatr nie może się oddzielać wałem obojętności od życia społecznego i zagadnień epoki; powinien żyć i krzepić się tym, co duch narodu tworzy w zakresie jego sztuki.”

Józef Kotarbiński (1847–1928) polski pisarz, krytyk i aktor

Źródło: W służbie sztuki i poezji http://www.sbc.org.pl/dlibra/doccontent?id=33950, wyd. Księgarnia F. Hoesicka, Warszawa 1929, s. 15.

O sile

„Umieć wyrazić obyczaje, idee, epokę wedle swego uznania; być nie tylko malarzem, ale człowiekiem; słowem, stworzyć sztukę żywą – oto mój cel… Uważam również, że malarstwo jest sztuką z gruntu konkretną i może polegać jedynie na przedstawianiu rzeczy realnych i istniejących. Jest to język fizyczny, którego słowami są wszystkie przedmioty widoczne; przedmiot abstrakcyjny, niewidoczny, nie istniejący, nie należy do dziedziny malarstwa. Wyobraźnia w sztuce polega na umiejętności znalezienia najpełniejszego wyrazu dla rzeczy istniejącej; ale nigdy na stworzeniu tej rzeczy.”

Gustave Courbet (1819–1877) malarz francuski

Źródło: Téophile Thoré Bürger, Courbet w oczach własnych i w oczach przyjaciół, red. P. Courthion, Warszawa 1963.

O malarstwie

„Najkrócej mówiąc, dwóch kobietach, które spotykają się w więzieniu, obie są oskarżone o morderstwo. Zatrudniają adwokata, któremu udaje się wybronić je od stryczka. Początkowo nastawione są do siebie negatywnie, z czasem jednak zaprzyjaźniają się i po wyjściu z więzienia rozpoczynają wspólne występy estradowe. Okazuje się, że piętno byłych morderczyń jest znakomitą reklamą, w efekcie dziewczyny robią zawrotną karierę. W sumie Chicago to opowieść o zbrodni, namiętnościach i show-biznesie, w dodatku osadzona w jakże barwnej epoce jazzu i prohibicji.”

Marta Bizoń (1971) polska aktorka

odpowiedź na pytanie, o czym jest musical Chicago.
Źródło: „Dziennik Polski”, 15 marca 2003 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/rewiaz.htm

O kobietach , O dziewczynach , O czasie

„Problem braku zainteresowania na ogół nie wynika z epoki, tylko marnej jakości historii, która jest na ekranie opowiadana. Spójrz na ostatni film Tarantino, rozgrywa się podczas drugiej wojny światowej, a widzowie tłumnie odwiedzili kina. Nie jest to zatem kwestia okresu historycznego. Chodzi głównie o to, kto, co i jak opowiada.”

Borys Lankosz (1973) polski reżyser, aktor i scenarzysta filmowy

Źródło: Artur Cichmiński, Chodzi o to kto, co i jak opowiada - rozmowa z Borysem Lankoszem, reżyserem filmu „Rewers”, stopklatka.pl, 10 listopada 2009 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=60334

O wojnie , O historii , O problemach

„Musimy być świadomi, że nasze czasy podobne są do epoki arianizmu i że zawsze musimy z dużą ostrożnością zwracać uwagę, by niepostrzeżenie nie ulec zatruciu. Nie wolno nam lekceważyć siły idei kształtujących atmosferę naszych czasów, groźby zarażenia klimatem duchowym, w którym żyjemy na co dzień, oraz niebezpieczeństwa znieczulicy. Bywa, że na początku dostrzega się w pewnym miejscu zniszczenie winnicy i reaguje prawidłowo. Ale kropla drąży skałę nie siłą, lecz ciągłym kapaniem: po pewnym czasie człowiek się przyzwyczaja. (…) Obojętniejemy wskutek przyzwyczajenia, ale i przez to, że spustoszenie się rozszerza i to, co przyszło wcześniej, w świetle postępujących wydaje się zmian niegroźne.”

Dietrich von Hildebrand (1889–1977)

Spustoszona winnica
Źródło: s. 282

O sile , O czasie

„Jeżeli mam kochać właśnie ten a nie inny skrawek ziemi tylko dlatego, że się na nim urodziłem, to dlaczego nie mam kochać tego wycinka czasu, który spośród wszystkich możliwych epok i stuleci został mi dany do dyspozycji? (…) Jeżeli mamy być patriotami naszych czasów, to powinniśmy starannie pielęgnować to, co się nam w nich udało osiągnąć.”

Michał Heller (1936) polski filozof, teolog, fizyk kosmolog

Wszechświat u schyłku stulecia (1994)
Źródło: s. 7-8, Wstęp

O czasie , Kochać się