Cytaty na temat wątpliwość (393 cytatów)

„Religie, które nie dostosowują się do zmian naukowych i społecznych, są moim zdaniem skazane na zanik. Zbiór przekonań może się rozwijać i zachować znaczenie tylko wtedy, gdy reaguje na najpoważniejsze zarzuty, jakie można wytoczyć przeciw niemu. (…) Moim zdaniem religie dla własnego dobra powinny zachęcać do sceptycznej oceny dowodów, na których opierają się ich fundamentalne zasady. Nie ma wątpliwości, że religie zapewniają pociechę i wsparcie, są podporą emocjonalną i mogą być użyteczne społecznie. Z tego jednak nie wynika, że religie powinny być chronione przed krytyką i sceptyczną analizą.(…) Twierdzę, że jeżeli jakiś system wierzeń nie może przetrwać krytyki, to nie warto go głosić. Te, które są w stanie przetrwać krytyczną ocenę, zapewne zawierają przynajmniej jądro prawdy.”

Carl Sagan (1934–1996) astronom amerykański, popularyzator muzyki

O religii , O zachowaniu , O wsparciu

„Kto ma uzasadnione wątpliwości, osiągnie wiedzę.”

Andrzej Frycz Modrzewski (1503–1572) polski pisarz polityczny

Qui bene dúbitat, bene sciet. (łac.)

„Lepiej jest nie odzywać się wcale i wydawać się głupim, niż odezwać się i rozwiać wszelkie wątpliwości.”

Mark Twain (1835–1910) amerykański pisarz, satyryk, humorysta

It is better to keep your mouth closed and let people think you are a fool than to open it and remove all doubt. (ang.)
Aforyzmy i sarkazmy

„Janku, przywdziałeś strój kapłański. (…) Pamiętaj jednak, że to nie szata zdobi a cnota. Gdyby któregoś dnia naszły cię wątpliwości co do twego powołania nie okrywaj tej szaty hańbą. Zdejmij ją natychmiast. Wolę mieć syna ubogiego chłopa niż zaniedbującego swe obowiązki księdza. Kiedy się urodziłeś poświęciłam cię Matce Bożej, a kiedy zacząłeś naukę, poleciłam ci zawsze kochać naszą Matkę. Teraz polecam ci, byś oddał Jej się cały.”

Jan Bosko (1815–1888) włoski duchowny katolicki, święty

matka do Jana Bosko
Źródło: Po Bogu najbardziej kochał młodzież, miewał prorocze sny i dar bilokacji https://www.gosc.pl/doc/4481902.Po-Bogu-najbardziej-kochal-mlodziez-miewal-prorocze-sny-i-dar, gosc.pl, 31 stycznia 2018.

Kochać się , O matce , O nauce

„Nasze wątpliwości są jak zdrajcy, sprawiają, że tracimy dobro, które częstokroć moglibyśmy zyskać tylko dla tego, że lękamy się spróbować.”

William Shakespeare (1564–1616) angielski poeta i dramatopisarz

„Każdy z nas jest trochę spełniony i niespełniony; czasem już się mu wydaje, że wie, jak żyć, a potem znów ma mnóstwo pytań i wątpliwości.”

Edyta Olszówka (1971) polska aktorka

Źródło: Wacław Krupiński, Takim wariatem jest każdy, „Dziennik Polski” nr 165, 17 lipca 2012 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/143368,druk.html

O wariatach , O czasie , Pytanie

„Oszczędność jest regułą umysłów gnuśnych. Jest ona bez wątpienia lepszą od rozrzutności, ale też nie ma wątpliwości, że nie jest tak dobra, jak użytek.”

Henry Ford (1863–1947) przemysłowiec amerykański, twórca masowej motoryzacji

„Istotne jest to, aby we wszystkim co się robi, uwolnić się od wątpliwości i nieufności.”

Padmasambhava (717–762)

Źródło: buddyzmwprost.com.pl http://www.buddyzmwprost.com.pl/index.php?id=35

„Świat, w którym gówno jest zanegowane i wszyscy się zachowują jakby nie istniało to estetyczny ideał, który nazywa się kiczem. (…)
Kicz jest estetycznym ideałem wszystkich polityków, wszystkich politycznych partii i ruchów. W społeczeństwie, w którym istnieją obok siebie różne kierunki polityczne i ich wpływy się wzajemnie znoszą albo ograniczają, możemy jeszcze jako tako uciec przed inkwizycją kiczu. Jednostka może uchronić swą osobowość, a artysta stworzyć nieoczekiwane dzieła. Ale tam, gdzie pełną władzę ma jeden jedyny ruch polityczny, znajdujemy się natychmiast w krainie kiczu totalnego. (…)
Oznacza to, że wszystko, co narusza kicz, jest eliminowane z życia: każdy przejaw indywidualizmu (dlatego, że każda odrębność jest plunięciem w twarz uśmiechającemu się braterstwu), każda wątpliwość (dlatego, że kto zaczyna wątpić w drobiazgi, musi skończyć na zwątpieniu w życie jako takie), ironia (dlatego, że w krainie kiczu wszystko należy traktować ze śmiertelną powagą)(…)
W krainie totalnego kiczu odpowiedzi są z góry znane i wykluczają jakiekolwiek pytania. Wynika z tego, że rzeczywistym przeciwnikiem totalnego kiczu jest człowiek, który pyta. Pytanie jest jak nóż, który rozcina płótno namalowanej dekoracji, abyśmy mogli zajrzeć, co się za nią kryje.”

Milan Kundera książka Nieznośna lekkość bytu

The Unbearable Lightness of Being

O życiu , O świecie , Pytanie , O osobowości

To tłumaczenie czeka na recenzję. Czy to jest poprawne?

„Ani Niemcy, ani Włochy nie mają wątpliwości. Nasz kryzys nie jest kryzysem materialnym. Straciliśmy wiarę w nasze przeznaczenie...Jesteśmy jak marynarze bez kapitana.”

Philippe Pétain (1856–1951) marszałek Francji, szef rządu Vichy

O wierze

„(…) dr Waldemar Kuczyński (…) krytykuje „Gazetę Wyborczą”, że chwali naszą obecność w Eurosojuzie bez żadnego opamiętania. Tymczasem wiadomo, że oczywiście trzeba chwalić, bo taki jest rozkaz, ale czujnie, żeby jednak nie przechwalić, bo jak się coś przechwali, to ludzie zaczynają zaraz nabierać wątpliwości.”

Stanisław Michalkiewicz (1947) polski pisarz i publicysta

O ludziach

„Zrozumiałem naraz, że Kartezjusz wypowiadał wprawdzie niezmiernie mądre myśli, nie one jednak decydują o życiu duchowym milionów ludzi. Wychowany na ideach XIX wieku wyolbrzymiałem rolę filozofów i pisarzy; to co – jak mi się zdawało – weszło społeczeństwu w krew, było tylko szatą zewnętrzną. Marynarki zamienono na mundury, humanitaryzm na krwiożerczość, wątpliwości kartezjuszowskie na dobrowolne wyrzeczenie się jakiejkolwiek pracy myśli.”

Ilja Erenburg (1891–1967) rosyjski pisarz

Ludzie, lata, życie. 1891–1917 Dzieciństwo i młodość
Źródło: s. 200.

O ludziach , O myślach , O wieku , O myśleniu

„22 grudnia 2009 roku Awiakor przekazał polskiemu Ministerstwu Obrony Narodowej pierwszego tupolewa po generalnym remoncie. Był to samolot, którym polski prezydent leciał 10 kwietnia 2010 roku do Smoleńska. W dniu, w którym maszyna ta wróciła z Samary do Warszawy, znaleziono zwłoki Grzegorza Michniewicza, dyrektora kancelarii tajnej premiera Donalda Tuska, posiadającego dostęp do tajemnic NATO o najwyższej klauzuli tajności. Według ustaleń prokuratury miał on popełnić samobójstwo. Pozostały jednak wątpliwości, ponieważ 23 grudnia Michniewicz planował wspólny, bożonarodzeniowy wyjazd z żoną i dziećmi. Wydaje się zatem, że decyzję o samobójstwie musiał podjąć „spontanicznie.””

Jürgen Roth (1945–2017) niemiecki dziennikarz

Tajne akta S. Smoleńsk, MH-17 i wojna Putina na Ukrainie.
Źródło: s. 119

O dzieciach , O tajemnicy , O decyzjach , O samobójstwie

„Teoretycznie nie ulega wątpliwości, że między kapitalizmem i komunizmem rozciąga się pewien okres przejściowy. Okres ten nie może nie łączyć w sobie cech lub właściwości obu tych ustrojów gospodarki społecznej. Ten okres przejściowy nie może nie być okresem walki między umierającym kapitalizmem a rodzącym się komunizmem – albo innymi słowy: między pokonanym, lecz nie unicestwionym kapitalizmem a komunizmem już narodzonym, ale jeszcze zupełnie słabym.”

Włodzimierz Lenin (1870–1924) organizator i przywódca Rewolucji Październikowej

Ekonomika i polityka w epoce dyktatury proletariatu (1919)

O walce

„Jedyną i najsilniejszą zaporę wobec zagrożeń sowieckich w stosunku do Polski stanowi Jej pozycja w obozie sprzymierzonych zdobyta dzięki roli, jaką ona odegrała w walce z Niemcami, i wierności, z jaką wywiązywała się i wywiązuje ze swych zobowiązań sojuszniczych. W tę właśnie pozycję moralną, jaką zdobyliśmy w świecie, uderzyła propaganda sowiecka, starając się zaszczepić w opinii anglosaskiej wątpliwość co do szczerości naszego stanowiska wobec Niemców, oskarżając Polski Ruch Podziemny o bierność, sabotowanie walki lub wprost otwartą współpracę z nieprzyjacielem. Kampania ta została rozpętana w momencie dla nas szczególnie ciężkim, gdy mocarstwa zachodnie wykazały przy stole obrad zbyt wielką ustępliwość w sprawach tyczących Polski.”

Leopold Okulicki (1898–1946) generał polski

fragment listu Okulickiego do prezydenta RP Władysława Raczkiewicza, 9 grudnia 1944.
Źródło: Andrzej Przemyski, Ostatni komendant generał Leopold Okulicki, op. cit., s. 45.

O walce , O współpracy

„Wątpliwości nie rujnują wiary, lecz wzmacniają ja.”

Lew Tołstoj (1828–1910) pisarz rosyjski

Religia

O wierze

„Ciotka Anda była starą panną. Była starą panną do szpiku kości. Była starą panną w o wiele większym stopniu, niż na przykład ciotka Luśka, jej młodsza siostra, również stara panna, która wszakże nie nosiła szczególnych znamion staropanieństwa. Ciotka Anda już przy pierwszym kontakcie nie nastręczała wątpliwości co do swego stanu. Spośród licznych cech typowej starej panny, trudnych do wyodrębnienia i opisu, choć wyraźnie widocznych w geście, postawie, słowach i zachowaniach, szczególnie rzucała się w oczy drobiazgowa pedanteria i ponadnormalna dbałość o higienę. Do miasta zawsze wychodziła w rękawiczkach, żeby nie dotknąć gołą ręką czegoś brudnego.”

Adam Augustyn (1936–2016)

Źródło: Pogrzeb starej panny

O zachowaniu , O siostrze

„To smutne, że głupcy są tak pewni siebie, a ludzie mądrzy tak pełni wątpliwości.”

Bertrand Russell (1872–1970) angielski logik, matematyk, filozof, myśliciel, działacz społeczny i eseista, noblista w dziedzinie literat…

Inna wersja: Oto cała bieda: głupi są tak pewni siebie, rozsądni tak pełni wątpliwości.
Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.

O ludziach

„Gdy człowiek na początku jest pewny, kończy na wątpliwości, a gdy zaczyna od wątpliwości, kończy na pewności.”

Francis Bacon (filozof) (1561–1626) angielski filozof

Źródło: Myślę, więc jestem. Aforyzmy, maksymy, sentencje, oprac. Czesława i Joachim Glenskowie, Antyk, Kęty 1993, ISBN 8386482001, s. 27.

O pewności siebie

„Mamy wątpliwość, czy zapowiadany na piątek strajk ostrzegawczy kolejowych związków zawodowych będzie legalny czy nie.”

Jakub Karnowski (1974)

Źródło: Prezes PKP SA: Mamy wątpliwość, czy strajk będzie legalny, tvn24,pl, 24 stycznia 2013 http://www.tvn24.pl/wiadomosci-z-kraju,3/prezes-pkp-sa-mamy-watpliwosc-czy-strajk-bedzie-legalny,302230.html

„Znałem dobrze Czesława Kiszczaka, obserwowałem z bliska jego polityczne dokonania. Kilka godzin po śmierci generała nie sposób obiektywnie ocenić kilkudziesięciu lat jego życia, zwłaszcza że my, Polacy, o wszystko się spieramy, gryziemy i kłócimy. Nie mam wątpliwości, że za 50–100 lat z tego okresu naszej historii zostaną zapamiętane tylko trzy nazwiska: Wałęsa, Jaruzelski, Kiszczak. Przy czym obu generałów łączę w jeden pakiet. Byli jednością, zwartą pięścią. Nie było między nimi zawiści, rywalizacji. Bezkrwawa zmiana systemu politycznego jest zasługą wspomnianej trójki polityków, czego zazdroszczono nam w całym postradzieckim bloku. Tymczasem my nadal spieramy się o to, czy Kiszczak był oficerem prowadzącym Jaruzelskiego, czy Wałęsa był „Bolkiem.””

Stanisław Ciosek (1939) polski polityk i dyplomata

Byli nie byli – jakie to miało znaczenie? Liczy się tylko to, że wszyscy sprostali wielkim wyzwaniom, jakie postawiła przed nimi historia.
Źródło: Krzysztof Różycki, Generał, który się kadrom nie kłaniał, „Angora” nr 46 (1326), 15 listopada 2015, s.7.

O śmierci , O historii , O zmianach

„Nikt nie ma wątpliwości, że ZSRR, Rosja wniosły decydujący wkład w przezwyciężenie podziału Europy i rozwiązanie problemu muru berlińskiego. Nie sądzę, aby najlepszym wynikiem tej polityki było wzniesienie nowych murów w Europie.”

Władimir Putin (1952) rosyjski polityk

O Rosji i ZSRR

„Jeśli ktoś mówi z całkowitą pewnością, że spotkał Boga, i nie ma nawet cienia wątpliwości, to nie jest w porządku. Dla mnie to istotny klucz. Jeśli ktoś ma odpowiedzi na wszystkie pytania, oto dowód, że Bóg nie jest z nim. To dowód, że jest fałszywym prorokiem, który używa religii do swoich celów. Wielcy przewodnicy ludu Bożego, tacy jak Mojżesz, zawsze pozostawiali miejsce dla wątpliwości.”

Franciszek (papież) (1936) papież

Źródło: rozmowa o. Antonio Spadaro, „Civiltà Cattolica”, tłum. Paweł Bravo i o. Kasper Mariusz Kaproń, Leczmy rany, „Tygodnik Powszechny” nr 39, 29 września 2013.

O Bogu , O ludziach , O religii , Pytanie

„Wierzysz w potęgę miłości, napełnia cię ona do tego stopnia, że nie zostawia miejsca na pytania. I dobrze tak jest. Bo skoro dopuścisz do jednego pytania, jednej wątpliwości, pustka zacznie wkradać się do twojego serca.”

Jarosław Iwaszkiewicz (1894–1980) polski poeta i pisarz

Cytaty z prozy, Opowiadania muzyczne
Źródło: s. 408

Serce , Pytanie

„Führer sądzi, że jeśli w jego ręce wpadnie Stalin, to będzie go bez cienia wątpliwości chronił i trzymał w jakimś kurorcie; Churchill i Roosevelt zostaną natomiast powieszeni.”

Joseph Goebbels (1897–1945) niemiecki polityk nazistowski, minister propagandy

w 1942.
Dzienniki (1923–1945)

„Gdy po tylu, tylu latach jałowych złudzeń zaczął przeczuwać, że człowiek nie żyje, kurwa, tylko przeżywa innych, że zbyt późno uczy się, iż najdłuższego i najużyteczniejszego życia starcza ci tylko na to, by nauczyć się żyć, poznał swoją niezdolność do miłości w zagadce linii swych niemych dłoni i w niewidzialnych cyfrach kart, i usiłował wynagrodzić sobie to nikczemne przeznaczenie spalającym kultem samotnego nałogu władzy, stał się ofiarą własnej sekty, by złożyć siebie w płomieniach tego niekończącego się całopalenia (…) w miarę jak z upływem swych niezliczonych lat odkrywał, że kłamstwo jest wygodniejsze niż wątpliwość, bardziej użyteczne niż miłość, trwalsze niż prawda, niczemu się nie dziwiąc doszedł do hańbiącej fikcji, w której rządził bez władzy.”

Gabriel García Márquez książka Jesień patriarchy

Jesień patriarchy (1975)

O miłości , O prawdzie , O kłamstwie

„Nacjonalizm to g….! Nie mam najmniejszych wątpliwości, że ślepe i bezkrytyczne wywyższanie własnego narodu, a przy tym lżenie innych ludzi z powodu na różnice narodowościowe, rasowe, religijne czy odmienne preferencje seksualne jest niedopuszczalne we współczesnym świecie. Po przerażających doświadczeniach Holocaustu, gdy już wiemy, w jak okrutny sposób byli mordowani ludzie w komorach gazowych w Auschwitz, nikt o zdrowych zmysłach nie powinien w demokratycznym państwie wspierać i popierać skrajnie nacjonalistycznej prawicy. Wyznawanie i propagowanie nacjonalistycznej ideologii, której trzonem jest nienawiść do mitycznego wroga (Żyda, geja, liberała, lewicowego demokraty, czarnoskórego imigranta), powinno być zakazane i surowo karane, jeżeli nie chcemy, żeby w Auschwitz za jedno lub dwa pokolenia znowu zaczęły dymić kominy.”

Jarosław Hebel (1974) dziennikarz polski

Oni już nie wierzą…

O nienawiści , O ludziach

„Nie mam wątpliwości, że PiS odrobiło lekcję z lat 2005–07 i wcześniejszych wyborów nie będzie. Jeśli więc opozycja chce wygrać przyszłe wybory parlamentarne, powinna bardzo mocno i solidnie pracować, z perspektywą czteroletnią. Bez żałobnych nastrojów, że to jest na 20 lat, i bez infantylnego ekscytowania się pierwszym potknięciem władzy, w przekonaniu, że za chwilę będą wybory. Namawiać będę każdego, by wyrażał swoją opinię, jeśli dzieje się coś złego. Są setki sposobów, by te opinie formułować, mój rząd też przeżył mnóstwo manifestacji, protestów. To jest norma, ale moim zdaniem opozycja nie może popełnić błędu w myśleniu, uznając, że jak się teraz skrzyknie, to na pewno ludzie wyjdą na ulice i zmienią scenariusz napisany na cztery lata.”

Donald Tusk (1957) polski polityk

Źródło: rozmowa Janiny Paradowskiej i Jerzego Baczyńskiego, Co mi zrobią, jak mnie złapią http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kraj/1644072,1,donald-tusk-po-raz-pierwszy-o-polskiej-polityce--oceny-i-prognozy.read, polityka.pl, 15 grudnia 2015.

O ludziach , O błędach , O myślach , O myśleniu

„Na zakończenie chciałbym wam przekazać słowa braterstwa. Z dumą noszę mundur harcerski z plakietką ZHR. To jest moja organizacja. Jestem z nią mocno związany i jestem z niej dumny. Czuwajmy wspólnie, abyśmy wszyscy bez wątpliwości przeżywali to uczucie. Bezinteresownie, z myślą o innych. Ściskam wasze dłonie.”

Tomasz Strzembosz (1930–2004) polski historyk

O emocjach , O myślach , O myśleniu

„To, co mi zaimponowało w buddyzmie, to fakt, że nie kazano mi po prostu wierzyć. To była droga, w której człowiek miał prawo mieć wątpliwości. Buddyzm oferował praktyczną drogę do odnalezienia prawdy, poprzez swoje własne doświadczenie, nie zaś poprzez akceptowanie nauczania innych ludzi.”

Ajahn Sumedho (1934)

Źródło: Roger Wheeler, Wywiad z Ajahnem Sumedho, s. 3 http://sasana.wdfiles.com/local--files/sumedho-ajahn/wywiad-z-ajahnem-sumedho.pdf

O ludziach

„Tyle rzeczy się wydarza, z których nikt nie zdaje sobie sprawy ani ich nie pamięta. Niewiele z tego zostaje utrwalone, myśli i ruchy ulotne, zamiary i pragnienia, skryte wątpliwości, marzenia, okrucieństwo i zniewaga, słowa wypowiedziane i usłyszane, a później zanegowane albo źle zrozumiane, lub przekręcone, przyrzeczenia złożone i nie traktowane poważnie, nawet przez tych, którym zostały złożone, wszystko ulega zapomnieniu lub wygaśnięciu, wszystko, co robi się samemu i w pojedynkę, i czego się nie karbuje w pamięci, jak również niemal wszystko czego wcale nie robi się w pojedynkę, tylko razem z innymi; jakże mało zostaje po człowieku, jakże mało wiadomo, a z tego, co tak mało wiadomo, tak wiele się przemilcza, a z tego, czego się nie przemilcza, pamięta się później jedynie znikomą część, i to krótko, pamięć indywidualna nie daje się przekazać, a przy tym nie interesuje ona tego, komu jest przekazywana, on ma swoją własną i swoją własną kształtuje.”

Javier Marías (1951) hiszpański pisarz

Jutro, w czas bitwy, o mnie myśl

O marzeniach , O myślach , O myśleniu

„Niektórzy twierdzą, że jestem zarozumiały. Muszę jednak kategorycznie zaprzeczyć tej krzywdzącej opinii. Bywają chwile, kiedy ogarnia mnie wątpliwość, czy rzeczywiście jestem najlepszym śpiewakiem na świecie…”

Jan Kiepura (1902–1966) śpiewak polski (tenor)

Źródło: Przemysław Słowiński, Sławni ludzie w anegdocie, Videograf II, Katowice 2009, ISBN 978-83-7183-727-2.

O ludziach

„Wybrałem się z Zosią w piękne, lipcowe popołudnie na spacer na most Poniatowskiego. Tam oczom naszym przedstawił się niebiański widok. Obraz, o jakim marzyliśmy od lat. Po jezdni ciągnął nieprzerwany sznur żołnierzy niemieckich, ale takich, jakich nigdy nie widzieliśmy. Obdarci, brudni, często bez broni i butów, pieszo, na rowerach i wozach, w nieładzie i rozsypce i często bez dowódców. A wśród nich ranni z obwiązanymi głowami i rękami na temblakach. O widoku niezapomniany! A tu w dodatku słońce lipcowe, jak gdyby chcąc tę nędzę lepiej wystawić na widok, wydobywało z mundurów każdą dziurą, każdą plamę z bandaża, każdą rdzę na karabinie. Trzymając się za ręce i z trudem hamując radość, sygnalizowaliśmy sobie uściskiem dłoni ciekawsze widoki. Takich jak my przechodniów było na moście więcej. Wędrowała tam cała Warszawa. Ludzie, udając, że rozkoszują się pięknym, lipcowym popołudniem i Wisłą połyskującą w potokach światła, w gruncie rzeczy paśli oczy widokiem pobitych Niemców. Wymienialiśmy z nimi ukradkiem rozradowane spojrzenia, a tłumy zdemoralizowanych Niemców płynęły bez końca, ścigane głuchym głosem armat dolatujących od Radzymina i Otwocka. Nie ulegało wątpliwości, że front zbliżał się do Warszawy. Już od dawna obserwowaliśmy wśród Niemców oznaki rozkładu i strachu.”

Stefan Korboński (1901–1989) polski polityk ruchu ludowego, działacz Polskiego Państwa Podziemnego

Źródło: W imieniu Rzeczypospolitej…, op. cit., s. 342–343.

O ludziach , O strachu , O butach , O słońcu

„Jeżeli coś nie ma sensu, jest piękne, jeśli coś ma sens, pojawiają się wątpliwości.”

Juliusz Erazm Bolek (1960) polski poeta

Źródło: Prywatne zagrożenie Wydawnictwo Iskry, Warszawa 1989, s. 64.

Sens

„Filozofizm zaczyna od tego, że zręcznie grubą zasłoną przykrywa prawdę i światło, któreśmy z nieba otrzymali, zaś rozumowi podaje nierozwiązalne zagadnienie, jak wyprowadzić w płodny sposób prawdę i światło z wątpliwości i ciemności, rzeczy przeciwnych wszelkiej płodności w rozumie ludzkim”

Juan Donoso Cortés (1809–1853)

Źródło: Cartas de Paris à „El Heraldo”

O świetle

„Człowiek pozbawiony wewnętrznych wątpliwości jest bez wątpliwości półgłówkiem.”

Stefan Pacek (1938)

„Zawsze byłem antyunijny i zdania nie zmienię. Wciąż mam mnóstwo wątpliwości. Dzisiaj ludzie mówią: nie taki diabeł straszny jak go malują. Ale jeszcze zobaczycie, wszystko się zmieni.”

Henryk Jankowski (1936–2010) polski ksiądz katolicki, biznesmen

Źródło: Henryk Jankowski: Wałęsa? Lubię Danutę, Lecha mniej, se.pl, 20 sierpnia 2008 http://www.se.pl/wydarzenia/kraj/waesa-lubie-danute-lecha-mniej_68842.html

O ludziach

„Nie mam wątpliwości, że trwała nasza niezdolność do modernizacji ma źródło w sferze fantazmatycznej, w kulturze przywiązania zbiorowej nieświadomości do bólu, którego źródeł dotykamy z największym trudem, po omacku. Naród, który nie umie istnieć bez cierpienia, musi sam sobie je zadawać. Stąd płyną szokujące sadystyczne fantazje o zmuszaniu kobiet, do rodzenia półmartwych dzieci, stąd rycie w grobach ofiar katastrofy lotniczej, zamach na zabytki przyrody.”

Maria Janion (1926) polska uczona, historyk literatury

Źródło: List do uczestników Kongresu Kultury http://www.kongreskultury2016.pl/wp-content/uploads/2016/10/Maria-Janion.pdf, 7 października 2016.

O kobietach , O dzieciach , O fantazji , O cierpieniu

„Zdumiony oczywiście jest Marcin… ale pan Lojtojzer nie miał wątpliwości, że Marcin dotknął siatki.”

Zdzisław Ambroziak (1944–2004) polski siatkarz i dziennikarz

„Rząd sobie radzi średnio, ja nie mam, co do tego żadnych wątpliwości że bardzo średnio sobie radzi, idzie taką ścieżką pragmatyczną, ja bym powiedział że rządzą nami pragmatyczni liberałowie, ja bym wolał żeby rządzili nami pragmatyczni lewicowcy, ale nie tacy z SLD.”

Ryszard Bugaj (1944) polski polityk

o rządzie Donalda Tuska.
Źródło: bankier.pl, 17 stycznia 2011 http://www.bankier.pl/wiadomosc/Bugaj-nie-podobaja-mi-sie-pomysly-rzadu-w-sprawie-OFE-2273096.html

„Program Tuska uderza radykalizmem na tle jego dotychczasowej polityki. Można mieć wątpliwości co do jego czysto obronnego charakteru. Nie ma w nim pozytywnych działań na rzecz zatrudnienia i wzrostu dochodów. Zaskakuje też zupełny brak działań na rzecz młodzieży. A jest to grupa, która wszędzie płaci obecnie najwyższą cenę.”

Aleksander Smolar (1940)

Źródło: rozmowa Michała Sutowskiego, Koniec opowieści o zielonej wyspie?, krytykapolityczna.pl, 19 listopada 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/Wywiady/SmolarKoniecopowiesciozielonejwyspie/menuid-1.html

O młodzieży , O charakterze

„Od jakiegoś czasu także polskie media chcą uniemożliwić mówienie prawdy na temat homoseksualizmu. A robią to w bardzo prosty sposób budując wrażenie, że każda negatywna opinia na temat homoseksualizmu czy aktów homoseksualnych jest niedopuszczalna, (…) i godna potępienia. Kolejnym krokiem jest wytaczanie procesów, a dalej będzie całkowity zakaz wątpliwości moralnych.”

Tomasz Terlikowski (1974) polski dziennikarz i publicysta

Źródło: Terlikowski broni Węgrzyna: „Powiedział prawdę o gejach i lesbijkach”, gazeta.pl, 10 lutego 2011 http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80708,9083603,Terlikowski_broni_Wegrzyna___Powiedzial_prawde_o_gejach.html

O wrażeniach , O czasie

„(…) był człowiekiem, którego darzyłem wielkim szacunkiem. Był zdecydowaną i głęboko uduchowioną osobą, dla której miałem głębokie poważanie i podziw. Jego doświadczenia z Polski, niegdyś komunistycznego kraju, oraz moje własne problemy z komunistami, dały nam bezpośrednią wspólną podstawę. Kiedy spotkaliśmy się po raz pierwszy, uderzyło mnie jego praktyczne podejście i otwarcie wraz z głębokim zrozumieniem problemów globalnych. Nie miałem wątpliwości, że był wielkim przywódcą duchowym.”

Jan Paweł II (1920–2005) papież, święty Kościoła katolickiego

kondolencje złożone po śmierci Jana Pawła II.
Źródło: J. Św. Dalajlama i Tenzin Rinpocze o Papieżu Dalaj Lama o Papieżu Janie Pawle II, bongaruda.pl http://a.bongaruda.pl/biuletyn/publikacje/garuda_12/1231938612/

O śmierci , O zrozumieniu

„Konstytucja z 1997 r. nie była przedmiotem szerokiej debaty publicznej, co więcej warto przypomnieć, że referendum konstytucyjne było jedynym referendum, w ramach którego nie było wymagane minimum 50 proc. obywateli, żeby zatwierdzić konstytucję. Per saldo dawało to taki wynik, że za przyjęciem konstytucji opowiedziało się 22 proc. obywateli. Mam wątpliwości, czy ci, którzy mówią, że „suweren” przyjął konstytucję, wiedzą, co mówią.”

Kamil Zaradkiewicz (1972) polski prawnik

Źródło: Mocne słowa prof. Kamila Zaradkiewicza: spór wokół TK to spór o Polskę http://www.fronda.pl/a/mocne-slowa-prof-kamila-zaradkiewicza-spor-wokol-tk-to-spor-o-polske,72868.html, fronda.pl, 5 czerwca 2016.

„Opór biskupów przeciwko niektórym decyzjom soboru [nicejskiego] był silny, choć ze strachu, ale i szacunku dla pierwszego chrześcijańskiego władcy otwarcie nie kontestowano decyzji Nicei. (…) Nie ma wątpliwości, że Konstantyn gorąco pragnął jedności Kościoła, która w jego oczach stanowiła warunek konieczny utrzymania stanu łaski płynącej od Boga i dającej siłę jego imperium.”

Konstantyn I Wielki (274–337) cesarz rzymski od 306 roku

Autorka: Ewa Wipszycka, Religia cesarzy, w: Ziemskie dzieje Kościoła, „Pomocnik Historyczny Polityki” nr 7/2015.
O Konstantynie

O Bogu , O strachu , O decyzjach , O sile

„Myślę, że ich [bohaterów filmu Fałszerze] problemy są jak najbardziej uniwersalne. To mnie właśnie najbardziej zafascynowało. Czy można grać w ping ponga w obozie koncentracyjnym, gdy za ścianą torturuje się ludzi na śmierć? Teraz niektórych prześladuje wątpliwość, czy powinno się jeździć na luksusowe wakacje do kraju, którego mieszkańcy umierają z głodu? Czy w ogóle można cieszyć się bogactwem i bezpieczeństwem, gdy na świecie jest tyle cierpienia?”

Stefan Ruzowitzky (1961)

Źródło: Stefan Ruzowitzky o filmie „Fałszerze”, „Monolith Plus”, 22 sierpnia 2007 http://www.kinomaniak.pl/katalog/wywiad/25,1

O śmierci , O głodzie , O ludziach , O myślach

„(…) gdziekolwiek istnieje wątpliwość co do nałożenia kary, kary się nie nakłada, a taka wątpliwość bezsprzecznie istnieje w przypadku ekskomuniki arcybiskupa Lefebvre.”

Michael Davies (1936–2004) brytyjski nauczyciel, tradycjonalista katolicki, publicysta

O karze

„Pisarz ma dylemat, czy użył dobrego sformułowania, my [aktorzy] mamy wątpliwości, czy dobrze interpretujemy tekst.”

Borys Szyc (1978) aktor polski

Źródło: Rafał Bryndal, Jaki kraj, tacy celebryci, „Gazeta Wyborcza”, 5 sierpnia 2011 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/121918.html?josso_assertion_id=F9CEED30C2CD65B9

„To również charakterystyczne sytuacje, kiedy tylko nad nim rozkładano parasol, podczas gdy jego goście mokli na deszczu, czy podawanie przez niego w wątpliwość wierności żony prezydenta USA Baracka Obamy, albo sięgnięcie po kieliszek królowej Szwecji itd. Ale ta jego nieporadność, te wszystkie kompromitujące sytuacje są mniej ważne niż zachowanie w sprawie wyjaśnienia i upamiętnienia katastrofy smoleńskiej. Znamienne było też poparcie przez obecnego prezydenta budowy pomnika czerwonoarmistów pod Ossowem. Dotychczasowy przebieg kadencji Komorowskiego określa też przemówienie wygłoszone niedawno w Jedwabnem podczas uroczystości rocznicowych. Wystarczy je porównać choćby z przemówieniem Aleksandra Kwaśniewskiego. Wszystko to pokazuje, że nie jest to prezydent, który potrafi wskazywać kierunki polskiej polityki, prezentować jakieś wizje, pomysły. To nie jest człowiek, który wyznacza kierunki rozwoju państwa. On nie spełnia nawet tej roli, którą w RFN odgrywa jego odpowiednik, choć ma znacznie mniejszy zakres władzy wykonawczej. W Niemczech prezydent wskazuje problemy w rozwoju kraju i kierunki, w których należy podążać. Minął rok, a my od Bronisława Komorowskiego nie usłyszeliśmy nic ważnego. Z Belwederu nie płyną żadne istotne słowa, nie widać też działań zmierzających do realizacji strategicznych dla Polski celów. Dlatego jest to wręcz wsteczna prezydentura.”

Zdzisław Krasnodębski (1953) socjolog, profesor, filozof

Źródło: Ochroniarz establishmentowej biurokracji, naszdziennik.pl, 16 lipca 2011 http://www.naszdziennik.pl/index.php?dat=20110716&typ=my&id=my11.txt

O zachowaniu

„Federacja Rosyjska nie tylko powinna potępić pakt Ribbentrop-Mołotow, ale również zaproponować cofnięcie jego skutków, włącznie ze zmianami terytorialnymi. W żadnym razie nie może to oznaczać, że Niemcy powinny otrzymać z powrotem swoje byłe terytoria. Niemcy przegrali „sprawiedliwie”, zatem żadnych pytań i wątpliwości co do tego być nie może. Śląsk i Pomorze powinny pozostać w granicach Polski, obwód kaliningradzki – w granicach Rosji, a Kłajpeda – Litwy. Natomiast te ziemie, które przyłączył Związek Radziecki, czyli zachodnią Ukrainę, zachodnią Białoruś, wschodnią Litwę z Wilnem, należy zwrócić Polsce. Jeśli odrzucać pakt Ribbentrop-Mołotow, to w całości. Logiczne, prawda?”

Aleksandr Chramczichin (1967)

Źródło: Wilno i Lwów do zwrotu?, „Czastnyj Korriespondient”, tłum. „Forum”, 30 sierpnia 2010.

O prawdzie , Pytanie

„Nie ma przecież wątpliwości, że pomiędzy dwoma mężczyznami albo dwiema kobietami może istnieć jedynie przyjaźń, nie miłość, a już zupełnie nie miłość małżeńska. To nie jest kwestia tylko religii, ale i biologii. Miłość małżeńska prowadzi do prokreacji, osoby tej samej płci nie mogą się rozmnażać, nawet teoretycznie.”

Artur Górski (polityk) (1970–2016) polski politolog, polityk

w trakcie debaty nad projektami ustaw o związkach partnerskich.
Źródło: gazeta.pl http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114871,13293316,Debata_o_zwiazkach_partnerskich___najmocniejsze_cytaty.html#MT, 24 stycznia 2013

O miłości , O kobietach , O przyjaźni , O religii

„Nie ulega wątpliwości, że złe wychowanie dziewcząt szkodliwszym jest, niż złe wychowanie chłopców.”

François Fénelon (1651–1715)

„Oponujący przeciw Krzyżowi Narodowego Czynu Zbrojnego pan minister Lech Falandysz wyraził wątpliwość, czy można taki krzyż wprowadzić bez konsultacji z dowództwem NSZ, albowiem – jak twierdzi – byłoby to wbrew interesowi tej organizacji. Niestety, większość kadry dowódczej NSZ została wymordowana przez oprawców hitlerowskich i stalinowskich, a niektórzy wymarli później, często w wyniku szykan i obrażeń doznanych na torturach.”

Mariusz Marasek (1959) polski polityk

Źródło: Wystąpienie na posiedzeniu Sejmu, 29 lipca 1992 http://orka2.sejm.gov.pl/Debata1.nsf/main/01620D1C

„Niech pochwalone będą wątpliwości.”

Bertolt Brecht (1898–1956) niemiecki pisarz, dramaturg, teoretyk teatru, inscenizator i poeta

Źródło: Pochwała wątpliwości

„W momencie urodzenia, przyjścia na świat, rozpoczyna się życie biologiczne, wtedy nie ma już wątpliwości, że to jest człowiek. Ale w pełni człowiekiem stajemy się w ciągu naszego życia, zdobywając się na wysiłek rozwijania świadomości, poglądu na świat i charakteru.”

Maria Szyszkowska (1937) polska działaczka polityczna, filozof

O życiu , O świecie , O charakterze , O wysiłku

„Uniósł okulary i nastawił ostrość na dziewczynę. Była piękna – nie było co do tego żadnych wątpliwości. Lecz w tym morzu otwartych ust jej usta były zamknięte. Nie śpiewała. Dostrzegł lśniące łzy spływające w dół po policzkach, a gdy na nią patrzył, przetarła grzbietem dłoni swoje pełne, miękkie wargi.”

Ted Allbeury (1917–2005)

Człowiek z mózgiem prezydenta

O śpiewie , O łzach

„Zasada reinkarnacji jest głęboko chrześcijańska, gdyż opiera się na nieśmiertelności duszy, na karach i nagrodach przyszłych, na sprawiedliwości Bożej, na wolnej woli człowieka i na etyce Chrystusowej; nie jest więc sprzeczna z religią. Nawet słowa Chrystusa nie dopuszczają pod tym względem żadnej wątpliwości.
Czytamy w Ewangelii św. Jana w r. III.
„Odpowiedział Jezus Nikodemowi: Zaprawdę powiadam ci: Jeżeli się kto nie narodzi znowu, nie może widzieć Królestwa Bożego: Rzekł do niego Nikodem: Jakoż się może człowiek narodzić będąc stary? I zali powtóre może wejść w żywot matki swojej i narodzić się?
Odpowiedział Jezus: Zaprawdę, powiadam ci: Jeżeliby się kto nie narodził z wody, nie może wejść do Królestwa Bożego. Co się narodziło z ciała, ciało jest, a co się narodziło z ducha duch jest. Nie dziw się, że ci powiedziałem. Musicie się znowu narodzić.””

Allan Kardec (1804–1869)

Księga duchów
Źródło: s. 55

O religii , O sprawiedliwości , O karze , O duszy

„Zaczęliśmy jako wątpliwość, a osiągnęliśmy cud. Mało ziemi, niedostatek wody, wrogie otoczenie, żadnych surowców, po prostu nic poza niebezpieczeństwami. Ale jednak ten kraj pokazał, że człowiek może bardziej wzbogacić ziemię, niż ziemia wzbogacić człowieka. Czujemy, że wygrywamy wojny, ale co ważniejsze wygrywamy życie.”

Szimon Peres (1923–2016) izraelski polityk, noblista w dziedzinie pokoju

posłanie z okazji 64. rocznicy niepodległości Izraela.
Źródło: Prezydent Peres na Dzień Niepodległości (Jom Haacmaut), izrael.org.il, 25 kwietnia 2012 http://izrael.org.il/news/2220-2012-04-25-11-36-02.html

O życiu , O wojnie

„Chrześcijaństwo tak samo jak islam uczy dzieci, że wiara bez wątpliwości jest cnotą – jeśli w coś wierzysz, nie musisz tego dowodzić. Kiedy człowiek stwierdza, że coś stanowi element jego przekonań religijnych, pozostali członkowie społeczeństwa na mocy niepisanego prawa zobligowani są do „respektowania” jego przekonań; respektowania przynajmniej do czasu, póki ich manifestacją nie stanie się kolejna potworna masakra na skalę zamachów na WTC, londyńskie metro czy madrycki dworzec. Wtedy słyszymy gromki chór wypierających się rozmaitych duchownych i „przywódców społeczności”, którzy zgodnie tłumaczą nam, że to ekstremizm, błędy i wypaczenia „prawdziwej” wiary. Jak jednak możemy mówić o wypaczeniach – jeżeli nie istnieją obiektywne kryteria (a tak jest w wypadku religii), nie ma też wypaczeń.”

Richard Dawkins (1941) angielski biolog

Cytaty z książek, Bóg urojony (2006)
Źródło: s. 412.

O dzieciach , O wierze , O religii , O czasie

„Brakowało wizji i strategii, na przykład spot z trzema naszymi koleżankami, które nie startowały do europarlamentu to był strzał kulą w płot. Jest pewien konflikt interesów w sytuacji, gdy osoby kandydujące z pierwszych miejsc jednocześnie kształtują politykę medialną partii. Bo to może rodzić wątpliwości, czy ta kampania prowadzona jest racjonalnie i celowo, a nie tylko i wyłącznie pod siebie.”

Arkadiusz Mularczyk (1971) polski adwokat i polityk

o działaniach Adama Bielana i Michała Kamińskiego przed eurowyborami w 2009.
Źródło: tvn24.pl http://www.tvn24.pl/-1,1604162,0,1,ziobro-chce-rozliczen-w-pis--przylaczaja-sie-inni,wiadomosc.html, 8 czerwca 2009

„Czasami ludzie muszą robić to, co wydaje się słuszne… A jeśli to zrobią, po czym nie czują się dobrze i przepełniają ich pytania, jakby dostali niestrawności, tyle że wewnątrz głowy, nie w brzuchu, uważają, że popełnili błąd… Nie przyjdzie im natomiast do Głowy, że może zanim zaczną kwestionować to, co mówi im serce, powinni zakwestionować owe dręczące ich wątpliwości.”

Stephen King Smętarz dla zwierzaków

Cmętarz zwieżąt (Smętarz dla zwierzaków)
Źródło: s. 130, 131

O ludziach , O błędach , Serce , Pytanie

„Nie chciałbym pozostawiać już jakichkolwiek wątpliwości. (…) Moim najważniejszym celem w tej walce jest utrzymanie jedności Unii, nie zaś zachowanie czy likwidacja niewolnictwa. Gdybym mógł utrzymać jedność Unii, nie uwalniając żadnych niewolników, zrobiłbym to; gdybym mógł ją utrzymać, uwalniając wszystkich niewolników, uczyniłbym to bez wahania; gdybym mógł to zrobić uwalniając część z nich, a zostawiając w niewoli innych, tak właśnie bym postąpił. Wszystko, co robię odnośnie do niewolnictwa i ludności kolorowej, robię, aby zachować Unię, a jeśli z czegoś rezygnuję, czynię to, bo nie wierzę, że pomoże to zachować Unię. (…) Wyłożyłem tu swój cel zgodnie z tym, jak postrzegam swoje urzędowe obowiązki, i nie mam zamiaru naginać ich do mojego osobistego, często wyrażanego życzenia, aby wszyscy ludzie – i wszędzie – byli wolni.”

Abraham Lincoln (1809–1865) prezydent USA

fragment listu z sierpnia 1862 do Horace’ego Greeleya, redaktora gazety „New-York Tribune”.
Źródło: Howard Zinn, Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś, tłum. Andrzej Wojtasik, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2016, s. 253.

O ludziach , O zachowaniu , O historii , O walce

„(…) od razu zadałem sobie pytanie, jak ja zagram tego Boga? Reżyser rozwiał moje wątpliwości, mówiąc, że Bogiem jestem już z założenia, teraz mam zagrać człowieka.”

Marcin Perchuć (1973)

Źródło: Zagrał Boga Ojca z ludzką twarzą, „Gazeta Krakowska”, 3 marca 2011 http://www.gazetakrakowska.pl/kultura/375743,zagral-boga-ojca-z-ludzka-twarza,id,t.html

O Bogu , Pytanie

„Nie chcę się zachowywać jak trzydziestoparoletni historycy, którzy bez krztyny wątpliwości i z pogardą w głosie oceniają ludzi żyjących w niełatwych czasach i stających w obliczu decyzji, których konsekwencje trudno sobie dziś wyobrazić. Siedzą na kanapie, popijają dobrą kawę i wiedzą, że zrobiliby inaczej, a ubecy odbiliby się od ich wewnętrznej siły jak od rycerskiej tarczy.”

Maciej Pieprzyca (1964) polski scenarzysta i reżyser filmowy

Źródło: My jesteśmy tanie dranie. Z Maciejem Pieprzycą rozmawia Anna Bielak, "Gazeta Wyborcza" sobota–niedziela 5–6 listopada 2016, s. 24.

O ludziach , O kawie , O decyzjach , O sile

„(…) jak raz zacznie się mieć wątpliwości, to one już nigdy nie odejdą. Nigdy.”

Andrew Klavan (1954)

Korupcja

O odejściu

„Nie ulega wątpliwości, że Aleksander Kwaśniewski został zarejestrowany jako tajny współpracownik bezpieki i to również potwierdził, podkreślił, w swojej sentencji Sąd Lustracyjny.”

Janusz Kurtyka (1960–2010) historyk polski, działacz państwowy

Źródło: Janusz Kurtyka: Putin – mielizny, przemilczenia i manipulacje, rmf24.pl, 2 września 2009 http://www.rmf24.pl/tylko-w-rmf24/wywiady/news-janusz-kurtyka-putin-mielizny-przemilczenia-i-manipulacje,nId,212047

„O dziesiątej wieczorem, powołuję Legion Michała Archanioła pod moim przywództwem. Niech doń wstąpi ten, kto bezgranicznie wierzy.
Niech poza nim pozostanie ten, kto ma wątpliwości”

Corneliu Zelea Codreanu (1899–1938)

Źródło: Roman Wyborski, Lepiej, żeby jeden zginął, „Fronda” nr 6/1996.

„Wiara to jest ciągłe szukanie, ciągłe wątpliwości, wiara nie oznacza kamiennego spokoju, braku rozdarcia. W tym także jest podobna do miłości. Nawet wiara prosta nie istnieje bez niepokoju.”

Jan Twardowski (1915–2006) poeta polski, duchowny katolicki

O wierze

„Jego czternastoletni syn, także Edward, w niczym nie przypominał rodziców. Odziedziczył natomiast wiele cech dziadka. Czekał cierpliwie, nabierając sił, i dopiero gdy był wystarczająco potężny, pomścił śmierć ojca. W czasie błyskawicznej wyprawy pojmał Mortimera, a następnie publicznie go powiesił, wypatroszył i poćwiartował. Później uwięził dożywotnio matkę. Edward wyrósł na silnego, przystojnego mężczyznę. Był pierwszym od francuskiej konkwisty królem, który władał językiem angielskim. Surowy, ale sprawiedliwy, był także rozpustnikiem i czcił szatana. Kult czarnej magii był w Anglii od dawna zakazany, ale ludność nadal trwała przy starych obyczajach. Nie ma jednak wątpliwości, że ze wszystkich Plantagenetów Edward III był najbardziej lubiany ze wszystkich.”

Edward III (1312–1377) król Anglii

Autorzy: Nigel Blundell, Susan Blackhall, Upadek domu Windsorów, op. cit., s. 35.

O śmierci , O matce , O rodzicach , O czasie

„Ujawniać swe wątpliwości – to zawsze jest dozwolone wolnemu człowiekowi.”

Georg Christoph Lichtenberg (1742–1799) pisarz niemiecki, aforysta

„Po moim felietonie Louis i George, w którym opowiadałam się za przyznaniem osobom homoseksualnym prawa do zawierania związków małżeńskich i adoptowania dzieci, otrzymałam parę listów z wątpliwościami. Na przykład – jaki jest sens istnienia takiej zboczonej szmaty jak ja? Trudno mi na to pytanie odpowiedzieć. Może jest nim powielanie DNA?”

Kinga Dunin (1954) polska publicystka, socjolog kultury, krytyk literacki

Źródło: felieton dla „Wysokich Obcasów”

O dzieciach , Sens , Pytanie

„Mam w planach zrobienie filmu o kobietach Picassa, nie o nim samym, lecz o pewnej sile tworzenia i destrukcji. Nie patrzę na tę postać jak na geniusza, lecz widzę w niej bardzo ludzką istotę z ogromną niszczącą, a zarazem kreatywną energią. Przygotowania do tego filmu okazały się bardzo interesujące i zabrały mnie w daleką podróż w głąb, gdzie jest bardzo mrocznie. Sprowokowały też wiele wątpliwości na temat natury człowieka oraz refleksji o relacjach między kobietami a mężczyznami. (…) prawdopodobnie będzie to film fikcji. W rzeczywistości te kobiety nigdy się nie spotkały, ale ja umieszczam je w jednym miejscu.”

Thomas Grube (1971)

Źródło: wywiad, 2008 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=47451

O kobietach , O naturze , O rzeczywostości , O sile

„Jednego możemy być pewni. Przyszłe pokolenia nie będą musiały pytać z dezaprobatą: a czy naziści mieli możność powiedzenia czegoś na swoją obronę. Jest faktem, że zeznania oskarżonych usunęły wszelkie wątpliwości co do ich winy. Sami pomogli w podpisaniu własnego wyroku.”

Robert Houghwout Jackson (1892–1954) prawnik amerykański

Źródło: Bogusław Wołoszański, Ten okrutny wiek, Wydawnictwo Colori, Warszawa 1995, ISBN 8390497204, s. 245–246.

O wieku

„Czasem bronię się, nakładając maskę faceta pewnego siebie. Jestem pewien swoich ambicji. Ale to nie znaczy, że wierzę w siebie i swoją pracę. Stale mam mnóstwo wątpliwości, tworzę w ciągłej niepewności.”

Xavier Dolan (1989) kanadyjski aktor, reżyser i scenarzysta

Źródło: Krzysztof Kwiatkowski, Dojrzałość hipstera, „Wprost” nr 23, 2-8 czerwca 2014, s. 92–93.

O czasie

„Otóż nie ma silniejszego odczucia niż cierpienie fizyczne. Jego doznania są głębokie, nie budzą najmniejszych wątpliwości, w przeciwieństwie do wrażenia przyjemności, które kobiety nieustannie udają, prawie nigdy go nie przeżywając. Ani miłość własna, ani młodość, ani siła, ani zdrowie, nie są w stanie wywołać u kobiety tego wątpliwego i mało satysfakcjonującego wrażenia przyjemności. Natomiast uczucie bólu nie wymaga szczególnych starań. Im więcej wad cielesnych ma mężczyzna, im jest starszy, im mniej zdolny jest się podobać, tym łatwiej osiąga ten cel. Gdy idzie o cel, to istotę jego rozumiemy najlepiej uświadamiając sobie, że najbardziej podnieca i podrażnia nasze zmysły właśnie to, co wywołuje w służącym nam przedmiocie możliwie najsilniejsze wrażenia jakiegokolwiek rodzaju. A zatem ten, kto wywoła u kobiety najbardziej wstrząsające wrażenie i zbulwersuje jej istotę, bezsprzecznie zapewni sobie największą dozę rozkoszy. Albowiem wzburzenie, jakiego doznajemy obserwując przeżycia kobiety, będzie niewątpliwie żywsze jeżeli jej odczucia będą okrutne, niż gdyby były łagodne lub miłe. W ten sposób egoistyczny rozpustnik przekonany, że jego przyjemności będą tym większe, im więcej obejmą doznań, zada poddanemu sobie obiektowi (kiedy już stanie się jego panem) możliwie najdotkliwszy ból wiedząc, że osiągnięta rozkosz będzie tak duża, jak silnymi będą wrażenia, które zdoła wywołać w służącym obiekcie.”

Donatien Alphonse François de Sade (1740–1814)

Pozostałe dzieła

O miłości , O kobietach , O bólu , O zdrowiu

„Jeśli przez Kościół rzymski rozumieć jego głowę czy biskupa, nie ulega wątpliwości, że może on zbłądzić nawet w kwestiach dotyczących wiary. Dzieje się tak, gdy naucza herezji przez własny osąd lub dekret. W rzeczywistości wielu biskupów rzymskich było heretykami. Ostatnim z nich był Jan XXII”

Hadrian VI (1459–1523) papież

zm. 1334
słowa z czasów, gdy był jeszcze wykładowcą.
Źródło: Commentarius in Lib. IV Sententiarum Petri Lombardi, 1512.

O wierze , O rzeczywostości

„Powstanie w getcie było pierwszym aktem oporu zbrojnego w okupowanej przez Niemców Europie i końcowym rozdziałem tragedii Żydów. W kwietniu 1943 roku w getcie warszawskim było już niewiele ponad 50 tys. osób. Wiedzieliśmy, że koniec będzie ten sam dla wszystkich (…). Chcieliśmy wybrać rodzaj śmierci – to wszystko. Ale do dziś dręczy mnie myśl, czy wolno nam było zadecydować o wybuchu powstania i tym samym o skróceniu życia wielu ludzi o dzień, tydzień czy dwa tygodnie. Nikt nas do tego nie upoważnił. Z tymi wątpliwościami muszę żyć”

Symcha Ratajzer-Rotem (1924–2018) polski działacz ruchu oporu

fragment przemówienia wygłoszonego podczas uroczystości 70. rocznicy powstania w warszawskim getcie.
Źródło: Żydowski powstaniec Symcha Ratajzer-Rotem „Kazik” odznaczony przez prezydenta, newsweek.pl, 19 kwietnia 2013 http://historia.newsweek.pl/zydowski-powstaniec-symcha-ratajzer-rotem--kazik--odznaczony-przez-prezydenta,103616,1,1.html

O śmierci , O ludziach , O historii , O myślach

„Bo na sumieniu mam teraz tylko ten napis. Olbrzymi. Na całej ścianie kamienicy, z przodu. Imponujący, szczery, prawdziwy. I teraz nie mam już żadnych wątpliwości. Nie mam wyrzutów sumienia ani żadnych mrocznych sekretów, jestem bez grzechu, nie mam już przeszłości. Mam jedynie nieprzeparte pragnienie, by zacząć raz jeszcze. I by być szczęśliwym. Z Tobą. Jestem tego pewien. Tak, dokładnie tak. Widzisz, nawet Ci to napisałem. Tylko Ciebie chcę.”

Federico Moccia (1963)

Tylko ciebie chcę

O przeszłości

„Otrzymane [od donatorów] pieniądze Maciel przekazywał do Watykanu. Wysłannicy Maciela regularnie dostarczali koperty z tysiącami dolarów w gotówce kluczowym hierarchom Kościoła. Prywatne audiencje z papieżem kosztowały nawet 50 tys. dolarów za spotkanie, a pieniądze przechodziły przez Stanisława Dziwisza… Według pewnego byłego jezuity orientującego się w sprawie jeden z pierwszych znaczących datków, jakie otrzymała polska „Solidarność”, pochodził od Maciela, który zebrał pieniądze wśród konserwatywnej elity meksykańskiej, o której względy tak wytrwale zabiegał. Nie ma wątpliwości, że Polak Karol Wojtyła, już wtedy papież Jan Paweł II, słyszał o tym akcie hojności i cenił ideologiczną postawę Maciela. Maciel był obok papieża w czasie jego pierwszych trzech z pięciu wizyt w Meksyku: pieniądze Legionu, jego księża i aktywni świeccy z ruchu Regnum Christi wzmocniły kampanię papieża na rzecz odsunięcia z wysokich stanowisk w hierarchii społecznie radykalnych bądź liberalnych księży i przyczynili się do przewagi jego konserwatywnego katolicyzmu.”

Marcial Maciel (1920–2008) meksykański duchowny katolicki

Autorka: Alma Guillermoprieto, The Mission of Father Maciel, The New York Review of Books, 24 czerwca 2010 http://www.nybooks.com/articles/archives/2010/jun/24/mission-father-maciel/

O pieniądzach , O czasie

„Miałam dużo oporów przed wystąpieniem w scenach rozbieranych. Wątpliwości rozwiała moja mama, wysuwając słuszne argumenty: że przecież występują w tym filmie wybitni aktorzy, a reżyseruje sam Janusz Majewski. Zagrałam postać Małgorzaty, uświadamianej przez uroczego diabła, granego przez Marka Kondrata. Do tej pory lubię ten film, jest to dla piękna malarska impresja.”

Renata Dancewicz (1969) aktorka polska

o filmie Diabelska edukacja.
Źródło: Marek Pałka, Nie znoszę rywalizacji, „Dziennik Zachodni”, 27 czerwca 2007 http://www.dziennikteatralny.pl/artykuly/nie-znosze-rywalizacji.html

„Jeśli, przeciwnie, natura ludzka jest upadła, to zawodność – choroba inteligencji, którą życie starannie ukrywa, jest pierwszym z największych kalectw człowieka, z czego wynika szereg konsekwencji: skoro rozum nie jest święty i prawy, jest zawodny, to człowiek nigdy nie może być pewny prawdy; skoro nie może nigdy być pewien prawdy, to ta niepewność ma charakter radykalny, tak u jednostki, jaki i wśród zebranych ludzi; skoro ta niepewność jest powodem wątpliwości u każdego poszczególnego człowieka, jak i u ludzi jako całości, to zarówno wszelka afirmacja jak i wszelka negacja czegokolwiek z ich strony jest sprzecznością z samej definicji, gdyż czy to afirmować czy to negować, to nic innego jak stwierdzać pewność samej afirmacji lub jej negacji. Skoro wszystko to są sprzeczności, są to wszystko tezy niepewne, to widać, że już przy tym przypuszczeniu, wszelka dyskusja jest absurdalna i niedorzeczna.”

Juan Donoso Cortés (1809–1853)

O życiu , O ludziach , O chorobach , O inteligencji

„„Przekrój”: Co sprawia, że życie jest wyjątkowe?
T. Raczek: Poczucie wolności – że mogę, chcę i umiem kształtować po swojemu.
„Przekrój”: Gdybyś był psem, kogo byś ugryzł?
T. Raczek: Ludzi w mundurach; wszystkich którzy stają przede mną nie we własnym imieniu, lecz w imieniu jakiejś władzy lub wiary, którą reprezentują. Nie ufam im.
„Przekrój”: Twoje grzechy główne?
T. Raczek: Niecierpliwość. Wieczna niesytość. Nadmiar wątpliwości. (…)
„Przekrój”: Czego powinno nie być?
T. Raczek: Wojska, polityki i religii. Wtedy okazałoby się, że jesteśmy w raju.”

Tomasz Raczek (1957) polski krytyk filmowy, publicysta

Źródło: „Przekrój”, 20 maja 2001

O życiu , O ludziach , O wierze , O religii

„Zajęcie się gospodarstwem, bezpośrednio lub w formie nadzoru, stanowi jeden z najdrażliwszych punktów między mężczyzną a kobietą. Pomimo że przy większych wymaganiach kucharkę zastępuje kucharz, młodszą lokaj, niemniej gotowanie, sprzątanie, pranie uznane są powszechnie jako zajęcia kobiece, dlatego że przykre i mało popłatne, jak twierdzi złośliwie Edwiga Dohm. Powszechnym jest też oburzenie na niechęć rodziców do kierowania swych córek na służące, a także na kobiety mające odwagę przyznania, iż przyprawianie sosów i oglądanie się, czy pył pościerany został dokładnie, nie wystarcza im jako działalność życiowa. Nie ulega wątpliwości, iż dobroć pożywienia i czystość w mieszkaniu ma doniosłe znaczenie, gdyż stanowi o zdrowiu, a więc i życiu ludzkim, przeto starannie powinny być przestrzegane, staranniej niż się to dzieje obecnie; czy jednak dla otrzymania tego rezultatu niezbędnym jest poświęcenie rodu kobiecego na pastwę garnka i miotły – to rzecz inna.”

Paulina Kuczalska-Reinschmit (1859–1921) polska działaczka społeczna i dziennikarka

o nieodpłatnej pracy kobiet w domu.
„Przegląd Tygodniowy"
Źródło: E pur si muove… cz. III, «Przegląd Tygodniowy» 1893, nr 31.

O kobietach , O zdrowiu , O domu , O rodzicach

„Poszukiwanie fundamentu nie jest jeszcze fundamentalizmem. Pojawia się on dopiero wówczas, gdy przedwcześnie zaniechamy poszukiwań, gdy jakąś tezę, pogląd, formułę, przekonanie, dogmat, wartość, zjawisko czy jakiś aspekt rzeczywistości uznamy za absolutnie obowiązujący, jedynie prawdziwy, gdy uczynimy go punktem archimedesowym całej swojej egzystencji i nie będziemy w ogóle podawać go w wątpliwość, i z takiego to punktu widzenia będziemy wyłącznie, bez reszty, rozpatrywać i pojmować całą rzeczywistość.”

Hubertus Mynarek (1929)

Zakaz myślenia. Fundamentalizm w chrześcijaństwie i islamie
Źródło: s. 9, 10

O poszukiwaniu , O rzeczywostości

„Kto nie ma w filozofii pomysłów, ten sypie wątpliwościami. Naiwni zaś myślą: „jakiż to umysł dociekliwy i otwarty.””

Bogusław Wolniewicz (1927–2017) filozof polski

O Polsce i życiu

O myślach , O myśleniu

„Jeżeli chodzi o Trybunał Konstytucyjny, to, oczywiście, będą wątpliwości, czy jego orzeczenia są skuteczne, skoro skład jest wadliwie obsadzony, na co zwróciła uwagę także Komisja Wenecka. W razie tych wątpliwości sądy mogą stosować tzw. rozproszoną kontrolę konstytucyjną, czyli samodzielnie oceniać zgodność przepisu z konstytucją, na użytek konkretnej sprawy.”

Krystian Markiewicz (1976) profesor prawa

Źródło: Krystian Markiewicz: Przegrywa władza, która walczy z prawem, z praworządnością http://www.dziennikzachodni.pl/wiadomosci/a/krystian-markiewicz-przegrywa-wladza-ktora-walczy-z-prawem-z-praworzadnoscia-rozmowa,11708234/, dziennikzachodni.pl, 19 stycznia 2017.

„Erskine Caldwell, wybitny amerykański pisarz, mówił, że czasem wątpliwości dowodzą znajomości rzeczy. Otóż to nie jest ten przypadek, tu wątpliwości nie dowodzą znajomości rzeczy.”

Tadeusz Iwiński (1944) polski polityk

podczas głosowania nad ratyfikacją konwencji o zapobieganiu przemocy.
Źródło: stenogram z posiedzenia Sejmu w dniu 6 lutego 2015 r. http://orka2.sejm.gov.pl/StenoInter7.nsf/0/03794DE1EC3524EEC1257DE700413168/%24File/86_c_ksiazka.pdf

O czasie

„Po tym, jak za pierwszym razem nie dostałam się na studia aktorskie, wróciłam do rodzinnego Olsztyna i zaczęłam się zastanawiać, co dalej ze sobą zrobić. Przez dwa lata studiowałam zaocznie dziennikarstwo na UW a równocześnie brałam udział w zajęciach teatralnego studium aktorskiego. Tam trafiłam na casting, który miał wyłonić kandydatkę do roli Racheli w Weselu Wyspiańskiego. Adam Hanuszkiewicz obsadził mnie jednak w roli Panny Młodej i tak niespodziewanie znalazłam się na głębokiej wodzie, ale dzięki temu nie miałam już wątpliwości, że chcę zająć się aktorstwem.”

Hanna Kochańska (1976)

Źródło: Z drogi! jadę autem, „Tele Tydzień”, nr 24, 7 czerwca 2004 http://www.plebania.pl/wywiady/kochanska.html

O studiach

„Somalijczycy, mężczyźni i kobiety, starzy i młodzi. Składam wam w darze tych kilka słów, jako spuściznę, spadek, o piśmiennictwie, literaturze i języku Somalijczyków. Nie mam wątpliwości, że jest to wspaniała podstawa waszej kultury, o którą musicie się troszczyć ze wszystkich stron, zewsząd, gdziekolwiek będziecie. Zarówno, gdy będzie to literatura w pojęciu ogólnym, jak i poezja, prawdziwe opowieści czy fikcja, teatr czy krytyka. Jesteście wspaniałym narodem i utalentowanymi ludźmi. Jestem tego pewien.”

Bogumił Andrzejewski (1922–1994) polski językoznawca i poeta

ostatnie słowa skierowane do Somalijczyków krótko przed śmiercią w 1994 roku.

O śmierci , O kobietach , O mężczyznach , O literaturze

„Doświadczenie aż nazbyt potwierdza wątpliwości co do tego, czy sumienie wszystkich i zawsze wskazuje czyn słuszny. I dalej: albo każde moje przekonanie uważam za głos sumienia, a wtedy zbędne jest wszelkie poszukiwanie dobra, i wskazane tylko słuchanie głosu sumienia, zbędna jest praca moralna, niby w najbardziej kwiecistym systemie moralności. Albo też nie każde moje przekonanie jest głosem sumienia; trzeba ten głos odnaleźć, ale wtedy, jakiż jest probierz do odróżnienia?”

Władysław Tatarkiewicz (1886–1980) filozof polski

O bezwzględności dobra

O poszukiwaniu

„Zawsze kiedy czułam się źle, mogłam o tym napisać. Ale ostatnio wszystko tak genialnie się układa, że wszystkie wątpliwości się rozproszyły. Teraz jest tak, jakbym była zbyt szczęśliwa na pisanie.”

Selah Sue (1989)

Źródło: Selah Sue: Jamajska dusza z Louvain, cafebabel.pl, 14 stycznia 2011 http://www.cafebabel.pl/article/36306/selah-sue-jamajska-dusza-z-louvain.html

O duszy

„Stan wojenny zastał mnie w Szwajcarii. Łaziłem nad Renem, układałem sobie fragmenty tekstów w głowie i czekałem na okazję powrotu. Dostałem propozycję, że mogę mieć od zaraz szwajcarski paszport, a rodzinę można ściągnąć przez Czerwony Krzyż. Miałbym z czego żyć, bo mogłem pracować w paryskiej „Kulturze”. Jednak ani przez sekundę nie miałem wątpliwości, że moje miejsce jest w Polsce. Nie chwalę się, że byłem taki dzielny. To nie ja wybrałem Polskę. To Polska wybrała mnie. Nie mógłbym żyć bez polskiego powietrza.”

Wojciech Młynarski (1941–2017) polski kompozytor i wykonawca piosenki autorskiej

Źródło: „Dziennik Zachodni”, 17 maja 2005 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/calycz.htm

O rodzinie , O czekaniu

„Otóż nie ulega wątpliwości, że żyjemy w momencie powszechnego kryzysu autorytetów dotychczas jakoś funkcjonujących w społecznej świadomości.”

Barbara Skarga (1919–2009) polska filozof i uczona, członkini PAN

Źródło: Kilka słów o autorytecie, „Gazeta Wyborcza”, 18–19 września 2010. (tekst powstał w 2004 r.)

„Wiemy, że słońce wschodzi i zachodzi, że deszcz pada i rosa, że żyjemy po to, by orać, by siać, by plony zbierać i znowu siać. A gdy jest urodzaj, wiemy, że Bóg dał, gdy nieurodzaj, że Bóg zabrał. Wiemy po co żyjemy, wiemy dlaczego pomrzemy. My wszystko wiemy, bo oczy mamy otwarte, bo ziemia nas uczy. Kształci nas na swoich pewnikach, niezachwianych, trwałych, wiecznych. Nie mamy potrzeby, nie mamy woli grzebania się w naszych prawdach. Stoją nad nami jak las, a my wśród nich żyjemy bezpieczni o swoją równowagę, w której znajdujemy siłę, nie siłę pędu lecz trwania. A owe wiedza i wykształcenie karczują ci wszystkie prawdy, podważają pewniki, burzą harmonię świata, napełniają umysł chaosem wątpliwości. I w końcu robią z człowieka to, że swoją niepotrzebnością sam się zatruje.”

Tadeusz Dołęga-Mostowicz (1898–1939) polski pisarz

Świat pani Malinowskiej
Źródło: Świat pani Malinowskiej, s. 238–239

O Bogu , O świecie , O wykształceniz , O wiedzę

„Na skutek zaprzeczenia przez posłów-sekretarzy Elżbietę Borowską oraz Krystiana Jarubasa, aby byli obecni podczas obrad w Sali Kolumnowej oraz ujawnionych okoliczności co do podpisywania się przez posłów na liście obecności (wyłożonej już wówczas posłom do podpisu niezgodnie z dyspozycją art. 7 ust. 5 Regulaminu Sejmu) po zakończeniu obrad, a także obecność pomiędzy posłami osób niewchodzących w skład Izby – rodzą się poważne wątpliwości co do kworum podczas obrad i przeprowadzonych głosowań.”

Anna Rakowska-Trela (1978)

Źródło: „To nie było posiedzenie”. „To złamanie konstytucji”. PO pokazuje dwie nieznane opinie ws. obrad w Sali Kolumnowej http://wiadomosci.dziennik.pl/polityka/artykuly/539728,sejm-w-sali-kolumnowej-opinie-ekspertow-o-posiedzeniu.html, 9 stycznia 2017.

„Kapitalizm jest na drodze do upadku i to dla mnie nie ulega żadnej wątpliwości. I komunizm zwycięży.”

Kazimierz Mijal (1910–2010) polski działacz komunistyczny

Źródło: Ostatni towarzysz – wywiad z Kazimierzem Mijalem, trzeciswiat.wordpress.com http://web.archive.org/20110513080143/trzeciswiat.wordpress.com/2010/09/15/ostatni-towarzysz-wywiad-z-kazimierzem-mijalem/

„Sądzę, że ludzie w zbiorowości i publicznie mają skłonność do tworzenia fikcji i upiększania rzeczywistości. Te piosenki [Koniec, Wszystko ch., Dzieci wybiegły] są trochę o tym. Gdy pewne wartości tworzone przez człowieka przez wiele pokoleń podda się w wątpliwość wszystkie jak lecą, to jest w tym pewna złośliwa satysfakcja – odreagowanie.”

Kuba Sienkiewicz (1961) polski muzyk i lekarz

Wywiady i rozmowy
Źródło: Jestem zdrowy, 1994

O dzieciach , O ludziach , O rzeczywostości

„Chciałbym podkreślić jedno: nie powinniśmy okazywać przesadnych emocji, kiedy słyszymy o 17 000 rozstrzelanych… Śmieszne by było rozpowszechnianie jakichkolwiek wątpliwości na temat metod postępowania.”

Hans Frank (1900–1946) nazista, gubernator Generalnego Gubernatorstwa

z dziennika pod datą 25 stycznia 1943.
Źródło: Norbert i Stephan Lebertowie, Noszę jego nazwisko. Rozmowy z dziećmi przywódców III Rzeszy, op. cit., s. 83.

O dzieciach , O książkach , O świecie

„Obawy takie pojawiły się już w trakcie Soboru Watykańskiego I i doprowadziły do powstania Kościoła starokatolickiego. Wynikały one z niezrozumienia, czym jest prymat i nieomylność papieża. Życie usunęło tę wątpliwość i pokazało potrzebę zarówno tego dogmatu, jak i nowego soboru. Społeczność bowiem bez ośrodka jedności i gwaranta prawdy zawsze będzie kulała.”

Edward Ozorowski (1941)

o wątpliwościach względem tego, czy nowy sobór będzie potrzebny.
Źródło: Paweł Bieliński, Sobór scalił naukę o Kościele http://ekai.pl/wydarzenia/temat_dnia/x59843/sobor-scalil-nauke-o-kosciele/, ekai.pl, 20 października 2012

O życiu , O nauce

„Niechże sprawy, które wywodzą się z mojego nakazu, nie będą podawane w wątpliwość, ale niech każdy wykonuje moje rozkazy.”

Ludwik XIII (1601–1643)

Źródło: M.J. Ptak, M. Kinstler, Powszechna historia państwa i prawa. Wybór tekstów źródłowych, Wrocław 1996

O historii , O ptakach