Cytaty na temat posłuszeństwo (127 cytatów)

„Każda religia nakazuje cierpliwość, rezygnację, posłuszeństwo.”

Michał Bakunin (1814–1876) rosyjski myśliciel, rewolucjonista

Religia

O religii , O cierpliwości

„(…) czyż nie jest jasne, że po to, by się umocnić, tyrani usiłują przyzwyczaić lud nie tylko do posłuszeństwa i służalczości, ale też do dewocji?”

Étienne de La Boétie (1530–1563)

Rozprawa o dobrowolnej niewoli

O ludziach

„Zarówno dla skauta jak i dla żołnierza dyscyplina i posłuszeństwo są równie ważne jak dzielność.”

Robert Baden-Powell (1857–1941) brytyjski wojskowy, pisarz, twórca skautingu

Skauting

„W tej rozstrzygającej godzinie zachęcamy i napominamy naszych katolickich żołnierzy, w imię posłuszeństwa Führerowi, żeby spełniali swój obowiązek i byli gotowi ofiarować całą swoją osobę.”

Klemens August von Galen (1878–1946) niemiecki duchowny katolicki, kardynał, błogosławiony Kościoła katolickiego

we wrześniu 1939.
Źródło: Ulrich von Hehl, Kirche, Katholizismus und das nationalsozialistische Deutschland, w: Katholische Kirche im Dritten Reich, Mainz 1976, s. 222.

„Pracownik nie jest winien swemu pracodawcy służalczości i posłuszeństwa. Jest mu jedynie winien usługę, za którą otrzymuje zapłatę, będącą nie łaską, lecz zasłużonym wynagrodzeniem.”

Ludwig von Mises (1881–1973) ekonomista austriacki

The worker does not owe his employer subservience and obedience; he owes him services; he receives his wage not as a favor, but as an earned reward. (ang.)
Źródło: Interwencjonizm

„Tych, co z niechęcią i bez zgody wewnętrznej wykonują jednak rozkazy przełożonych, winno się zaliczyć pomiędzy najnędzniejszych niewolników. – NB. w tej formie jest to zdanie przesadne i nigdzie u Ignacego nie spotykane. Ceni on, choć na najniższym stopniu stawia, posłuszeństwo samego tylko wykonania rozkazu (oboedientia executionis). Za autora tego zdania trzeba zatem, uznać Jana Piotra Maffei.”

Ignacy Loyola (1491–1556) założyciel jezuitów, święty Kościoła Katolickiego

Sentencje wybrane św. Ignacego

„Mianowany przed kilkoma miesiącami dyrektor gimnazjum, Rosjanin Mielnikow, z niesłychaną surowością wymagał od swych wychowanków ślepego posłuszeństwa i przywiązania do carskiej Rosji. Niezwykła ta opowieść rozpoczyna się bowiem w roku tysiąc dziewięćset drugim, gdy znaczna część Polski znajdowała się pod zaborem rosyjskim. Znienawidzony przez uczniów nowy dyrektor wykazywał szczególną gorliwość w dziele rusyfikacji polskiej młodzieży. Mało mu było tego, że wszystkie lekcje prowadzono wówczas w języku rosyjskim. Mielnikow, a pod jego wpływem i niektórzy nauczyciele pilnie przestrzegali, aby uczniowie w szkole w ogóle nie rozmawiali po polsku. Dyrektor wiele czasu poświęcał również badaniu stosunków panujących w rodzinach wychowanków. Na każdym kroku węszył nieprzychylność Rosji, co w szkole znajdowało odbicie w ujemnej ocenie postępów w nauce.”

Alfred Szklarski książka Tomek w krainie kangurów

Tomek w krainie kangurów
Źródło: rozdział 1

O młodzieży , O nauce , O nauczycielach , O czasie

„Nie może się naród ocalić bez rządu, ale rząd nie może być czynny bez zaufania, posłuszeństwa i gorliwości ludu.”

Tadeusz Kościuszko (1746–1817) polski i amerykański generał

O ludziach , O zaufaniu

„Lecz oto zjawia się Szatan, pierwszy wolnomyśliciel i pierwszy bojownik o emancypację światów; on ukazuje pierwszym ludziom jak wielką hańbą jest ich zwierzęca ignorancja i posłuszeństwo; wyzwala człowieka, na jego czole wyciska pieczęć wolności i człowieczeństwa, skłaniając go do nieposłuszeństwa i spożycia owocu poznania.”

Michał Bakunin (1814–1876) rosyjski myśliciel, rewolucjonista

Religia

O świecie , O wolności

„Celem kościoła jest utrzymanie porządku w społeczeństwie przez uświęcenie, przez konsekrację posłuszeństwa obywatela wobec państwa.”

Pierre-Joseph Proudhon (1809–1865) francuski polityk i filozof

„Jeśli energiczne kroki wydają się jedynym pozostałym środkiem wymuszenia na Ameryce należnego posłuszeństwa wobec ojczyzny, to kolonie muszą się z tym pogodzić.”

Jerzy III Hanowerski (1738–1820) król Wielkiej Brytanii

Źródło: Stephen Weir, Najgorsze decyzje w historii świata. Okoliczności, sprawcy, konsekwencje, tłum. Dorota Gabon, Wydawnictwo Publicat, Poznań 2008, ISBN 9788324515813, s. 64.

O historii , O decyzjach , O ojczyźnie

„Wyznaję, że czuję olbrzymi wstręt do siebie i z wielkim trudem piszę swoją historię, ale czuję, że muszę być posłuszny Bogu (przez posłuszeństwo spowiednikowi) raz jeszcze i ukazać Jego chwałę poprzez obnażenie mojej nicości.”

Dolindo Ruotolo (1882–1970) włoski ksiądz

wstęp do pierwszego tomu autobiografii.
Źródło: Joanna Bątkiewicz-Brożek, Jezu, Ty się tym zamij! O. Dolindo Ruotolo. Życie i cuda, Wydawnictwo Esprit, Kraków 2017, s. 358.

O pewności siebie , O Bogu , O historii

„Silnie zhierarchizowana struktura Opus Dei pod kierownictwem przewodniczącego generalnego (obecny, Alvaro del Portillo, miał decydujący wpływ na powstanie nowego kodeksu katolickiego z roku 1983), w połączeniu z ideologią kształtuje u swoich członków świadomość elitarną, której nieobce są cechy wojownicze. Społeczeństwo, a także Kościół, mają zostać poddane pracy misyjnej, a nawet zdobyte, aby wszędzie przeforsować ideologię Opus Dei. Członkowie tej organizacji muszą okazywać zwierzchnikom absolutne posłuszeństwo. Lektura książki założyciela Opus Dei demonstruje, że mamy tu do czynienia z ruchem fundamentalistycznym par excellence (…)! należałoby (…) przeczytać oryginalną wersję hiszpańską, ponieważ przekład niemiecki jest wygładzony.”

Hubertus Mynarek (1929)

Co zresztą dotyczy również innych kościelnych dokumentów podstawowych
Zakaz myślenia. Fundamentalizm w chrześcijaństwie i islamie
Źródło: s. 7

O książkach

„Biedacy nie powinni za dużo wiedzieć, bo niewiedza gwarantuje posłuszeństwo.”

Isabel Allende książka Portret w sepii

przekonania rodziny Pauliny del Valle.
Portret w sepii

„Polityka państwowa, wzmacniając niezbędność państwa w życiu ludzkiem, wykształcić może tylko przystosowany do tego typ moralny, to jest typ ludzi, którzy są związani z państwem tysiącznymi potrzebami osobistymi, którzy w każdej sprawie rachują tylko na instytucje biurokratyczne i którzy, wskutek tego, solidaryzują się jak najzupełniej ze wszystkimi interesami państwa i umieją cenić praktyczną wartość obywatelskiego posłuszeństwa władzom.”

Edward Abramowski (1868–1918) polski filozof i działacz polityczny

Źródło: Moralność i polityka doktryny w: Edward Abramowski, Pisma, tom II http://dir.icm.edu.pl/pl/Pisma/Tom_2/315, Warszawa 1924.

O ludziach , O morzu

„Gdy tylko doszła do nas wieść o strasznych klęskach, które w roku ubiegłym kwitnące wasze Królestwo nawiedziły, zaraz obudziło się w nas przypuszczenie, że one nie skądinąd pochodzą, jak od niektórych podstępu i kłamstwa sprawców, którzy pod pozorem religii w czasach naszych smutnych przeciwko legalnej książąt władzy głowę podnosząc, ojczyznę swoją, spod należnego posłuszeństwa się wyłamującą, bardzo ciężką żałobą okryli.”

Grzegorz XVI (1765–1846)

o powstaniu listopadowym do wszystkich arcybiskupów i biskupów Królestwa Polskiego.
Źródło: encyklika Cum primum, 1832 r.

O kłamstwie , O religii , O ojczyźnie

„Dzisiaj prasa rządowa opiera swoje nadzieje na argumencie bata, na pokorze, na posłuszeństwie większości Sejmu wobec samej groźby bata.”

Ignacy Daszyński (1886–1936) polski polityk

Źródło: „Robotnik”, 19 czerwca 1926

„Prawo państwowe powinno być jednak zgodne z prawem bożym. Chrześcijaństwo, żądając od wiernych posłuszeństwa wobec władz państwowych, odrzucało zawsze doktryny ubóstwiające państwo podporządkowujące w sposób totalitarny obywateli jego władzy.”

Andrzej Rychlik (1955) polski polityk

Źródło: wystąpienie na posiedzeniu Sejmu, 24 lipca 1992 http://orka2.sejm.gov.pl/Debata1.nsf/5c30b337b5bc240ec125746d0030d0fc/66d91e3321f941f8c125750c0043fa3b?OpenDocument

„Rządzący Senat… uznał za niezbędne podanie do wiadomości, iż chłopi pańszczyźniani oraz włościanie… poddani są swoim panom i winni im całkowite posłuszeństwo we wszystkim, na mocy praw ustanowionych przez przodków Jej Cesarskiej Wysokości. Prawa te nigdy nie zostały zniesione, a stanowią one, iż wszystkie osoby, które ośmielą się nakłaniać chłopów pańszczyźnianych i włościan do nieposłuszeństwa wobec ich panów, mają być aresztowane i zaprowadzone do najbliższego urzędu państwowego, gdzie zostaną niezwłocznie ukarane jako wrogowie porządku publicznego, zgodnie z prawem i bez pobłażania.”

Katarzyna II (1729–1796) cesarzowa Rosji w latach 1762–1796

Źródło: Dekret o chłopach pańszczyźnianych, 1767, cyt. za: Shelley Klein, Największe zbrodniarki w historii, op. cit., s. 98.

O historii

„Sprzeciwienie się postanowieniom władzy w stanie wojennym może wywołać gwałtowne wymuszenie posłuszeństwa, aż do rozlewu krwi włącznie, ponieważ władza dysponuje siłą zbrojną. Możemy się oburzać, protestować o naruszenie praw obywatelskich, praw człowieka – jednak władza w stanie wojennym nie jest władzą dialogu.”

Józef Glemp (1929–2013) polski duchowny katolicki, kardynał

w kazaniu 13 grudnia 1981.
Źródło: Katarzyna Wiśniewska, Kardynał Józef Glemp nie żyje, „Gazeta Wyborcza”, 25 stycznia 2013.

O sile

„I tak samo państwo zaniknie samo przez się, gdy rozerwany będzie wszelki łącznik między potrzebami życia ludzkiego a instytucjami państwowemi, gdy lud odmówi wszelkiego współudziału w wykonywaniu praw państwowych; jeden dzień powszechnego bojkotu, wypowiedzenia posłuszeństwa władzom wojskowym, sądowniczym, policyjnym i administracyjnym wystarczy do osłabienia najpotężniejszego państwa.”

Edward Abramowski (1868–1918) polski filozof i działacz polityczny

Źródło: Program wykładów nowej etyki w: Edward Abramowski, Pisma, tom I http://dir.icm.edu.pl/pl/Pisma/Tom_1/319, Warszawa 1924.

O ludziach

„Jezus, gdy mówił o błogosławieństwach, mówił, że są one propozycjami, ale również są źródłem głębszego chrześcijańskiego życia. Z tych 8 błogosławieństw, dla osób konsekrowanych szczególnie liczą się trzy wartości – ubóstwo, posłuszeństwo oraz czystość.”

Edmund Piszcz (1929) duchowny katolicki, biskup, historyk Kościoła

Źródło: Ubóstwo to wolność http://olsztyn.gosc.pl/doc/1873017.Ubostwo-to-wolnosc, olsztyn.gosc.pl, 4 lutego 2014

O wolności

„Bracia! Jesteście z tego samego ludu co i my. Zabijacie waszych braci wieśniaków. Człowiek może dać wam rozkaz do zabijania, ale więcej musi znaczyć dla Was prawo Boże, które mówi: „Nie zabijaj!”. Żołnierz nie jest zobowiązany do posłuszeństwa wobec prawa, które jest sprzeczne z prawem Bożym!”

Oscar Romero (1917–1980) salwadorski duchowny katolicki, arcybiskup

Źródło: Artur Domosławski, Święty pęknięty, „Polityka” nr 14 (3003), 1–7 kwietnia 2015, s. 65.

O Bogu , O ludziach

„Znalazłem tu [w Ameryce] tyle posłuszeństwa, że wcale już nie było powodu jechać do Niemiec. Gdyby w Stanach Zjednoczonych powstał system obozów na wzór nazistowskich obozów niemieckich, odpowiedni personel można by dobrać w każdym amerykańskim miasteczku średniej wielkości.”

Stanley Milgram (1933–1984) amerykański psycholog

podsumowując swoje badania na pocz. lat 60.
Źródło: Olga Andriejewa, W głowach uczonych, „Russkij Rieportior”, tłum. „Forum”, 27 września 2010.

„Posłuszeństwo jest wielkim darem, jaki otrzymujemy w chrześcijaństwie. Ale to nie jest posłuszeństwo rozumiane jako poddaństwo. Proszę pamiętać, że posłuszeństwo w Piśmie Świętym nie ma nic wspólnego z poddaństwem. W naszej rzeczywistości, w krajach demokratycznych spotykamy się nie z posłuszeństwem, ale z poddaństwem. Wszystkie administracyjne instytucje domagają się od nas poddaństwa. Posłuszeństwo w rozumieniu biblijnym, chrześcijańskim jest niczym innym, jak wzajemnym zaufaniem. Pan Bóg nie wymaga od nas poddaństwa. On okazuje nam zaufanie i oczywiście czeka na odpowiedź. Kapłaństwo jest pewną wymianą zaufania z Jezusem Chrystusem.”

Antoni Dydycz (1938) polski duchowny katolicki, biskup

Źródło: Marta Brzezińska-Waleszczyk, Bp Dydycz tylko dla Fronda.pl: Polska to chyba państwo bez morale http://www.fronda.pl/a/bp-dydycz-dla-frondapl-polska-to-panstwo-chyba-bez-morale,30521.html, fronda.pl, 6 września 2013

O Bogu , O zaufaniu , O rzeczywostości , O czekaniu

„Sobór pod wieloma względami stanowił przełom. Najogólniej rzecz ujmując, przyznał on znacznie większą rolę świeckim w życiu i posłannictwie Kościoła. Przed Soborem rolę tę określało się w sposób całkowicie bierny. Np. prawo kanoniczne tak ustawiało zakres praw świeckiego: ma on prawo otrzymywać w Kościele sakramenty, pouczenie i jest zobowiązany do posłuszeństwa w wierze i obyczajach, a także do łożenia finansowego na sprawy Kościoła. W dziedzinie liturgii świeccy mieli obowiązek pobożnie wysłuchać Mszy świętej w niedziele i święta. Mszę odprawiał ksiądz, wszyscy inni byli jej biernymi uczestnikami. Sobór naucza natomiast, że Mszę świętą odprawia cała wspólnota, a ksiądz jej przewodniczy.”

Stanisława Grabska (1922–2008) polski teolog, publicystka, artysta plastyk

o Soborze Watykańskim II.
Źródło: Obywatele Kościoła. Ze Stanisławą Grabską rozmawiają Elżbieta Adamiak i Józef Majewski w: Dzieci soboru zadają pytania, op. cit.

O dzieciach , O wierze

„To, co jako żołnierz mogłem dać z siebie najlepszego: wierność i posłuszeństwo, zostało wykorzystane do celów, których nie mogłem znać.”

Wilhelm Keitel (1882–1946) niemiecki feldmarszałek

na procesie norymberskim.
Źródło: Bogusław Wołoszański, Ten okrutny wiek, op. cit., s. 246.

O wieku , O wierności

„Każdy we wszystkim chętnie okazuje posłuszeństwo miłości.”

Simone Weil (1909–1943) francuska filozof i myślicielka

„Stąd wynika, że naprawić wszystko w Chrystusie znaczy to samo, co nawrócić ludzi do posłuszeństwa Bożego. Należy więc nam skierować nasze usiłowania do tego, abyśmy rodzaj ludzki zawrócili do panowania Chrystusowego: po dokonaniu tego, wróci już do Boga samego. Mówimy do Boga, nie do tego bóstwa bezwładnego i obojętnego na sprawy ludzkie, jakiego wymyśliły majaczenia materialistów, ale do Boga żywego i prawdziwego, jednego z natury, troistego w osobach, twórcy świata, rządcy najmędrszego wszechrzeczy, prawodawcy najsprawiedliwszego, który karze złe uczynki, ale też jest rychły w nagradzaniu cnoty.”

Pius X (1835–1914) patriarcha Wenecji, papież, święty Kościoła katolickiego

Źródło: encyklika E supremi apostolatus.

O Bogu , O ludziach , O karze , O naturze

„O, jak dobrze jest żyć pod posłuszeństwem, żyć w świadomości, że wszystko, co czynię, jest miłe Bogu.”

Faustyna Kowalska książka Dzienniczek

Dzienniczek
Źródło: 894, s. 281.

O Bogu

„Pan Tadeusz Mazowiecki przy okazji swojego jubileuszu wyraził troskę o Polskę, zagrożoną „pełzającym puczem”. Jeśli wierzyć, że troska ta jest szczera, to wygląda na to, że dostojny jubilat cierpi na ogromną lukę w pamięci. Warto więc przypomnieć „pierwszemu niekomunistycznemu premierowi”, co on sam i jego środowisko robili w latach 2005–2007. Mówiąc najkrócej, odmówili oni wtedy uznania demokratycznej decyzji wyborczej większości Polaków, wypowiedzieli posłuszeństwo rządowi, prawu i w ogóle państwu polskiemu – tejże III RP, dla której o zasługach Mazowieckiego było z okazji jubileuszu tak głośno. Wedle zasady znanej z filmu „Sami swoi”: demokracja demokracją, ale rządzić musimy my albo siły przez nas zaakceptowane. Jak wyborcy wybierają Kaczyńskiego, Leppera i Giertycha, to nie są już żadnymi wyborcami, żadnym suwerenem, tylko „homo sovieticus”, który do demokracji nie dorósł. I trzeba się przeciwko niemu odwołać do instancji wyższej.”

Rafał A. Ziemkiewicz (1964) polski pisarz

Źródło: Dziura w pamięci, „Gazeta Polska”, 2 maja 2012

O demokracji , O decyzjach , O sile , O cierpieniu

„Więcej zyskuje dusza niemowlęcym poddaniem swej woli pod Wolę Bożą na drodze posłuszeństwa, niż gdyby z własnej woli poszła na męczeństwo.”

Leonia Nastał (1903–1940) polska zakonnica

Pisma Sługi Bożej Leonii Marii Nastał siostry Profeski Zgromadzenia Służebniczek NMP Niepokalanie Poczętej w Starej Wsi, t. 1, s. 132.
Źródło: o. Joachim Roman Bar, s. Janina Bernadeta Lipian – Polscy święci. Służebnica Boża Leonia Maria Nastał, t. 2, op. cit., s. 313.

O duszy , O siostrze

„Kiedy interesuje nas tylko posłuszeństwo, a nie charakter, odchodzi prawda, nadchodzi kłamstwo.”

Ödön von Horváth (1901–1938) austriacki dramatopisarz i prozaik

O prawdzie , O kłamstwie , O charakterze

„Mogę udawać i pamiętać tylko dobre rzeczy, ale dojrzała przyjaźń, czy nawet szacunek do rodziców polega na przejściu całej drogi – od posłuszeństwa, idealizacji, utożsamiania, do oceny, że ten człowiek jest niedoskonały. Że ma cudowne zalety i okropne wady, ale szanujesz go takim, jakim jest. To trudna droga. Operacja długa i żmudna. W pewnych okresach życia się tym zajmujesz, w innych pochłaniają cię sprawy codzienne. Ale przeszłość i teraźniejszość stale wywierają na siebie ogromny wpływ, którego sami na ogól nie rozumiemy”

Kazimiera Szczuka (1966) polska historyczka literatury

Źródło: „Viva!”

O przyjaźni , O rodzicach , O przeszłości

„Istota posłuszeństwa sprowadza się do tego, że człowiek zaczyna traktować siebie jako narzędzie, za pomocą którego ktoś inny realizuje swe plany. Przyjmując taką postawę uwalnia się od odpowiedzialności za własne czyny.”

Stanley Milgram (1933–1984) amerykański psycholog

Źródło: Obedience to Authority

O pomocy

„Wprawdzie Pismo święte nakazuje posłuszeństwo rodzicom; lecz ktokolwiek kocha ich więcej niż Chrystusa, traci duszę swoją.”

Hieronim ze Strydonu (345–420) pisarz chrześcijański, święty Kościoła katolickiego, ojciec Kościoła

Źródło: List 14.

O duszy , O rodzicach , Kochać się , Chrystus

„Nie ma socjalistycznej ojczyzny polskiej, jest tylko polska ojczyzna, jedna dla wszystkich, jedna od tysiąca lat. I nie ma takiego internacjonalizmu proletariackiego, który by nakazywał posłuszeństwo Moskwie, cokolwiek głosi i cokolwiek czyni: gdy idzie przeciwko Hitlerowi i gdy idzie razem z Hitlerem, gdy idzie ręka w rękę z Mao Tse-tungiem jako rewolucjonistą i gdy zwalcza Mao Tse-tunga jako renegata. Właśnie dlatego, że jesteśmy internacjonalistami, internacjonalistami w rozumieniu Worcella – bronimy własnego kraju przed uciskiem i wyzyskiem ze strony „najjaśniejszej gwarantki” bez względu na to, jak się ona czy on nazywa, Katarzyna czy Leonid. Tę postawę określa polityka i publicystyka sowiecka jako polski nacjonalizm. Lecz to nieprawda.”

Adam Ciołkosz (1902–1978) polski działacz socjalistyczny, instruktor harcerski

Źródło: Nacjonalizm? Nie!, „Zew”, Nr 21, czerwiec 1973 http://lewicowo.pl/nacjonalizm-nie/.

O ojczyźnie

„Aby się modlić zawsze, a modlić się dobrze. Dobrze: z pokorą (niegodnym), z ufnością (że otrzymam), wytrwale (nie ustawać i w ciężkościach, owszem wtedy jeszcze więcej). O co się najpierw modlić? O łaski potrzebne do uświęcenia. Co do uświęcenia, to wszystko z łaski, wszystko łaską. A więc o wszystko się modlić. I tak o nawrócenie samo do Jezusa. Dalekim od tego Wzoru. A więc błagać i błagać Jezusa: o Jego pokorę; o umiłowanie upokorzeń; o Jego cierpliwość, o dziękczynienie za cierpienia; o Jego ubóstwo; radość w stratach; o Jego wolę (moja nie), o Jego łaskę (natura milcz), o Jego natchnienia, o Jego posłuszeństwo, męczeństwo.”

Jan Wojciech Balicki (1869–1948) polski duchowny katolicki, teolog, błogosławiony Kościoła katolickiego

Rozważania. O. Joachim Bar, Wybór pism ks. Jana Balickiego, Warszawa 1978, s. 246.
Źródło: o. Joachim Roman Bar, ks. Stanisław Zygarowicz, Polscy święci. Sługa Boży Jan Balicki, t. 11, ATK, Warszawa 1987, s. 278.

O naturze , O cierpieniu , O stracie , O cierpliwości

„Rząd więc, czyli kościół i państwo niepodzielnie złączone uznaje za dogmaty: przyrodzoną przewrotność natury ludzkiej; zasadniczą nierówność stanów; trwałość antagonizmów i wojen; nieunikniony charakter ubóstwa; konieczność istnienia rządu, posłuszeństwa, rezygnacji i wiary.”

Pierre-Joseph Proudhon (1809–1865) francuski polityk i filozof

O wierze , O charakterze , O naturze

„Jest wiele kobiet o silnych konstrukcjach i mężczyzn z natury wiotkich. I nawet wolę takiego niż macho. Cechy kobiece i męskie? Nie ma czegoś takiego. Nie dzielę ludzi na kobiety i mężczyzn, to jakieś przedpotopowe myślenie. Tak jak nie dzielę ich na homoseksualnych i heteroseksualnych. Przyjaźnię się z kobietami i z mężczyznami. Tylko że mamy społeczeństwo historyczne uwarunkowane szowinizmem i mizoginizmem. Oczywiście występuje zjawisko babińca, ale też jest ono uwarunkowane kulturowo. Bo kobiety były wychowywane pod kątem określonych ról społecznych i uczone pokory, posłuszeństwa, niepewności. Zatem to nie ich wina.”

Małgorzata Szumowska (1973) polska reżyserka i scenarzystka

Źródło: „Zwierciadło” nr 2/1960, luty 2010

O kobietach , O przyjaźni , O ludziach , O myślach

„W prawdziwej społeczności wierzących w Chrystusa jedno jest tylko Ciało, jeden Duch, jeden Pan i jeden chrzest, tak też jedna tylko może być wiara (por. Ef 4, 5) i dlatego ktokolwiek odmówi Kościołowi posłuszeństwa, ma być, mocą Pana, uważany za poganina i publicznego grzesznika (por. Mt 18, 17). Z tego powodu ci, którzy są wzajemnie rozdzieleni wiarą lub kierownictwem, nie mogą żyć w tak pojętym jednym Ciele, ani też w jednym jego boskim Duchu.”

Pius XII (1876–1958) papież

Encyklika Mystici Corporis Christi o Mistycznym Ciele Chrystusa i Kościele

O wierze , Chrystus

„Jako chrześcijanin i Austriak nie mogę złożyć przysięgi posłuszeństwa komuś takiemu jak Hitler. Muszą istnieć ludzie, którzy zaprotestują przeciwko nadużyciu autorytetu; a ja czuje się być powołany do tego protestu”

Franz Reinisch (1903–1942) niemiecki duchowny katolicki, pallotyn

Ich kann als Christ und Österreicher einem Mann wie Hitler niemals den Eid der Treue leisten. Es muss Menschen geben, die gegen den Missbrauch der Autorität protestieren; und ich fühle mich berufen zu diesem Protest. (de.)
1940

O ludziach

„Rozpoczął się nieunikniony proces rozpadu Platformy. Rokita nie miał zgody lidera partii, a charakter wystąpienia nosił pewne cechy wewnątrzpartyjnego puczu. Nie znam przykładu, by ktoś wypowiedział posłuszeństwo liderowi, a ten powiedział, że nic się nie stało.”

Tomasz Sakiewicz (1967) polski dziennikarz

na temat wystąpienia Jana Rokity, odnośnie kierunku programowego Platformy Obywatelskiej.
Źródło: „Gazeta Polska” nr 5, 31 stycznia 2007

O charakterze

„Bogu należy być bardziej posłusznym niż człowiekowi. Jeśli wymaga się od nas czegoś, co godzi w Boga lub wiarę, to nie tylko wolno nam, lecz nawet jesteśmy zobowiązani odmówić posłuszeństwa”

Mikołaj Gross (1898–1945) błogosławiony Kościoła katolickiego, męczennik, niemiecki działacz społeczny

człowiekowi

O Bogu , O wierze

„Cel państwa polega na utrzymywaniu porządku w społeczeństwie przez uświęcenie, przez konsekrację posłuszeństwa obywatela wobec państwa, podporządkowanie biednych bogatym, chłopa szlachcicowi, świeckiego duchownemu, bourgeois żołnierzowi.”

Pierre-Joseph Proudhon (1809–1865) francuski polityk i filozof

„Jednym z najpoważniejszych problemów Kościoła staje się dziś wiarygodność kapłanów. Media bezwzględnie nagłaśniają wszelkie słabości księży i zakonników w sferze trzech zasadniczych postaw, zasadniczych rad ewangelicznych: czystości, ubóstwa i posłuszeństwa. Nagłaśniają zwłaszcza bulwersujące, skandaliczne zachowania. Naszą odpowiedzią nie powinno być użalanie się na media, bo i tak to nic nie pomoże, a ponadto pełnią one często funkcję „oczyszczającą”, przypominającą o tym, jakimi powinniśmy być.”

Stanisław Dziwisz (1939) polski duchowny katolicki, sekretarz Jana Pawła II, arcybiskup krakowski

Źródło: Broniąc krzyża, bronimy naszej tożsamości, „Dziennik Polski”, 4 listopada 2011

O zachowaniu

„Kobieta powinna wspomagać swego męża przez posłuszeństwo wobec niego. Musi we wszystkim go słuchać. Niezależnie od tego, co chce zrobić, powinna zawsze pytać się go o zgodę.”

Warren Jeffs (1955)

Źródło: Marcin Gadziński, Najgroźniejszy mormon Stanów Zjednoczonych, wyborcza.pl, 12 maja 2006 http://wyborcza.pl/1,86746,3338986.html

O kobietach

„Wszyscy rosyjscy władcy są autokratami i nikt nie może uważać ich za omylnych, monarcha może narzucać swą wolę niewolnikom, których dał mu Bóg (…) Jeśli nie jesteś posłuszny suwerenowi, który popełnia niesprawiedliwość, nie tylko stajesz się winny zbrodni, lecz także gubisz swą duszę, gdyż to sam Bóg nakazuje ci ślepe posłuszeństwo wobec twego księcia.”

Iwan IV Groźny (1530–1584) car Rosji

z listu do księcia Andrzeja Kurbskiego.
Źródło: Miranda Twiss, Najwięksi zbrodniarze w historii, tłum. Arkadiusz Czerwiński, wyd. Muza, Warszawa 2004, ISBN 8373194428, s. 98.

O Bogu , O duszy , O historii

„Jestem czymś, co nie ma w Polsce swojej reprezentacji ani nawet swojego miejsca w języku. Jestem lewicą antytotalitarną. Już samo słowo „lewica” brzmi dzisiaj tak, że strach je nosić na czole. Ale jak inaczej nazwać to, czym jestem? Lewica, bo przywiązuję wagę do solidarności społecznej. Antytotalitarna, bo wyobrażenie społeczeństwa jako hierarchicznej organizacji, opartej na ideologii i egzekwującej posłuszeństwo, jest dla mnie nie do przyjęcia.”

Magdalena Tulli (1955) polska pisarka i tłumaczka

Źródło: Agnieszka Sowińska, Czytelnia: Rozlazłość mi wyszła uszami http://www.dwutygodnik.com/artykul/4729-czytelnia-rozlazlosc-mi-wyszla-uszami.html, dwutygodnik.com nr 115/2013.

O strachu

„Msza, chrzciny, komunia, szkolna katecheza – to w wielu miejscowościach jedyne duchowe dobra prócz telewizyjnego „tańca z gwiazdami”, seriali czy programów sportowych. Dla wielu – to jedyne źródło kultury religijnej, duchowej, intelektualnej by nie powiedzieć – metafizycznej. Tymczasem kultura ta tkwi w rękach osób dość prymitywnych, niewykształconych o zawężonym polu wyobraźni i z reguły pozbawionych empatii. Wykształcenie księży, na tle coraz bardziej wykształconego społeczeństwa jest coraz gorsze. Do seminarium (pomijam ekskluzywne seminaria jezuitów czy dominikanów) często trafiają ci, którzy nie mogą zdać matury, nie radzą sobie ze sobą, nie mają pojęcia o świecie i potrzebach innych. Życie w seminarium przypomina koszary, gdzie najważniejsza zasadą jest posłuszeństwo przełożonym i starszym rangą. Myślenie nie jest wymagane, krytyka – zabroniona. Młody ksiądz mało wie o życiu, niewiele o świecie współczesnym, nie zna psychologii, filozofii, historii sztuki. Dlatego nowoczesna architektura kościelna to taśmowa produkcja estetycznych koszmarków. Bogatych, kiczowatych, pompatycznych, zimnych.”

Magdalena Środa (1957) polska filozof, etyk, działaczka państwowa

Źródło: To jest największy problem polskiego katolicyzmu, wp.pl, 26 kwietnia 2011 http://wiadomosci.wp.pl/kat,1342,title,To-jest-najwiekszy-problem-polskiego-katolicyzmu,wid,13350019,komentarz.html

O życiu , O wykształceniz , O historii , O myślach

„Praktycznie w Kościele mi zabrano wszystko. W tych dniach ksiądz kardynał wydał dokument suspendujący mnie, zabierający – mi wedle prawa ludzkiego – wszystką władzę w Kościele. Tego pisma nie przyjmuję i dalej idę swoją drogą. (…) W starym systemie Kościoła było tak, że jak ktoś był związany z wrogami Kościoła, podwładni byli zwolnieni z posłuszeństwa wobec niego. Idę ze starym prawem Kościoła, nie będę współpracował z masonami i z ich zwolennikami.”

Piotr Natanek (1960)

Źródło: Ks. Natanek wybiera nieposłuszeństwo, ekai.pl, 24 lipca 2011 http://ekai.pl/wydarzenia/polska/x44269/ks-natanek-wybiera-nieposluszenstwo/

„Wszyscy uznają prawo do rewolucji, to znaczy prawo do odmowy posłuszeństwa oraz prawo do występowania przeciwko rządowi, kiedy jego tyrania albo nieudolność przybierają zbyt wielkie rozmiary i stają się nie do zniesienia.”

Henry David Thoreau (1817–1862) amerykański pisarz, poeta i filozof

„Powiedz, przechodniu, Sparcie, że widziałeś tu nas poległych w imię posłuszeństwa świętym prawom ojczyzny.”

Simonides z Keos (-556–-468 p. n. e.) liryk grecki

ὦ ξεῖν', ἀγγέλλειν Λακεδαιμονίοις ὅτι τῇδε κείμεθα τοῖς κείνων ῥήμασι πειθόμενοι (gr.)
dosł. „O cudzoziemcze, powiedz Lacedemończykom, że wierni ich prawom, tu polegliśmy”.
napis na grobowcu Leonidasa i jego oddziału w Termopilach (po 480 p.n.e.).

O ojczyźnie

„Służalczość pochlebców, tych, którzy unikają i obawiają się wszelkiego starcia, którzy cenią nade wszystko święty spokój, nie jest prawdziwym posłuszeństwem. To, czego Kościół dzisiaj potrzebuje, tak jak zresztą zawsze potrzebował, to nie pochlebcy pomagający zachować święty spokój, ale ludzie gotowi stanąć twarzą w twarz wobec każdego nieporozumienia i ataku, które może sprowokować ich postawa, jednym słowem ludzie, którzy bardziej kochają Kościół niż wygodne i bezkonfliktowe życie.”

Benedykt XVI (1927) papież

Źródło: Freimut und Gehorsam, w: Das neue Volk Gottes. Entwurfe zur Ekklesiologie, Düsseldorf 1977.

O życiu , O ludziach , O zachowaniu , Kochać się

„Jeśli ktoś chciał zaszkodzić idei intronizacji, świadomości, że Chrystus jest Królem świata i każdego serca ludzkiego, i beatyfikacji Rozalii Celakówny – to powinien wymyślić bunt księży Tadeusza Kiersztyna i Piotra Natanka. Niestety tego nikt nie wymyślił. To się dzieje naprawdę. (…) Nie wycofuje się z tego, co napisałem o charyzmie ks. Piotra Natanka, ani z tego, że podziw dla niego ma swoje głębsze korzenie w życiu Kościoła w Polsce. (…) I jeszcze raz powtórzę nie ma znaczenia, czy w konkretnych sprawach rację ma ks. Piotr Natanek czy jego biskup. Głos przełożonego jest bowiem głosem Boga. Bóg może chcieć sprawdzić pokorę, posłuszeństwo, wierność Kościołowi – i dopuszczać złe decyzje (nie twierdzę, że ta jest taka). A kapłan, zakonnik ma się im podporządkować.”

Tomasz Terlikowski (1974) polski dziennikarz i publicysta

Źródło: Kto szkodzi Chrystusowi Królowi?, 3 sierpnia 2011 http://areopag21.pl/contra_gentiles/blog_51.html

O miłości , O Bogu , O decyzjach , O wierności

„(…) każda koncepcja boskości, która wyżej stawia posłuszeństwo niż konieczność przyzwoitego traktowania każdej niewinnej ludzkiej istoty, musi być z gruntu zła.”

Dan Simmons (1948) amerykański pisarz fantastyki naukowej

Cykl Hyperion Cantos, Dylogia Hyperion, Hyperion (1989)
Źródło: Gorzki jest smak wód rzeki Lete

„Jeśli będziecie żądać tylko posłuszeństwa, to zgromadzicie wokół siebie samych durniów.”

Empedokles z Agrygentu (-490–-430 p. n. e.) antyczny poeta i filozof

„We Francji jest teraz tylko jeden władca, a jest nim Hitler. Francuskie rządy skazane są na wzajemne prześciganie się w posłuszeństwie i wypełnianiu poleceń. Któregoś dnia to się zmieni, a źródło tej zmiany bije w głębi warstw ludowych, ale na razie jest tak jak jest. Czy się to komu podoba, czy nie, tak zwane rządy francuskie będą dążyły do realizowania we Francji zasad i metod nazizmu. Będą miały swoje gestapo i swoje oddziały szturmowe, dokonując egzekucji jednostek i prześladując zbiorowości; będą ścigały socjalistów i upokarzały Żydów.”

Léon Blum (1872–1950) francuski polityk

w lipcu 1940.
Źródło: Tony Judt, Brzemię odpowiedzialności…, op. cit., s. 108.

„W słowniku polskich cnót publicznych mogły być wszystkie cnoty, tylko posłuszeństwa w nim się nie znajdzie.”

Walerian Kalinka (1826–1886) polski duchowny, historyk, założyciel Polskiej Prowincji Zmartwychwstańców

„Kiedy obywatel odmawia posłuszeństwa, a urzędnik rezygnuje z posady, wówczas dokonuje się rewolucja.”

Henry David Thoreau (1817–1862) amerykański pisarz, poeta i filozof

„Przykazaniem chrześcijan jest posłuszeństwo dla władzy, nie zaś jej sprawowanie albo wykonywanie jej funkcji, jak np. skazywanie niektórych ludzi na śmierć czy ścinanie złoczyńców. Nie przystało to bowiem chrześcijaninowi, który winien być miłosierny, a mianowicie odpuszczać siedemdziesiąt siedmiokroć, podczas gdy władza nie może znać miłosierdzia i nikomu ani razu przebaczać, ale ma karać stosownie do wagi przestępstwa.”

Grzegorz Paweł z Brzezin (1525–1591)

Przeciwko zdaniu o wojnie Jakuba Paleologa (1572)
Źródło: s. 137-138.

O śmierci , O ludziach

„Chrześcijaństwo i islam są proroczymi, a nie mistycznymi religiami (przynajmniej pojawiające się w nich mistyczne zjawiska nie mają zasadniczej wagi, nie konstytuują religii). W religiach profetycznych dominuje słuchanie, w mistycznych zaś widzenie, wizja, intuicja, iluminacja. Mistyk widzi coś tajemniczego, co w rzeczy samej może zobaczyć każdy. Natomiast prorok słyszy coś, czego inni nie mogą usłyszeć. Słyszy Słowo Boże, głos Boga albo anioła; pozostali mają słuchać, dawać posłuch, a więc przyjmować z wiarą i posłuszeństwem to, co usłyszał wysłannik Boga. Wszystkie te ogólne uwagi o religiach profetycznych dotyczą zarówno Jezusa, jak i Mahometa.”

Hubertus Mynarek (1929)

Zakaz myślenia. Fundamentalizm w chrześcijaństwie i islamie
Źródło: s. 34

O Bogu , O wierze , O religii , O aniołach

„Panie Premierze, Drodzy Polscy Przyjaciele, Drodzy Państwo, Rodacy!Przywiodła nas tutaj wspólna pamięć, wspólny dług historyczny i wiara w przyszłość. Dzisiaj pochylamy głowy przed tymi, którzy mężnie przyjęli tutaj śmierć; przed tymi, których dążenia, nadzieje, talenty zostały bezlitośnie rozdeptane, przed tymi, kogo się nie doczekano. Nie doczekały się, ale na zawsze zachowały w swoich sercach matki, dzieci, ukochane. W ziemi tej spoczywają obywatele radzieccy, którzy spłonęli w ogniu represji stalinowskich w latach 30., oficerowie polscy, rozstrzelani na podstawie tajnego rozkazu, żołnierze Armii Czerwonej rozstrzelani przez nazistów podczas Wielkiej Wojny Ojczyźnianej. Katyń nierozerwalnie powiązał ich losy. Tutaj obok siebie, jak w bratniej mogile, zyskali wieczne odpoczywanie. Odpoczywanie, ale nie zapomnienie, ponieważ nie może być wytarta z pamięci śmierć męczeńska niewinnych ofiar. Nie można schować prawdy o zbrodniach. Rosja i Polska, jak żadne inne państwa, Rosjanie i Polacy, jak żadne inne narody Europy, musieli przeżyć praktycznie wszystkie tragedie XX w. Zapłacić olbrzymią, zbyt wysoka cenę za dwie wojny światowe, za bratobójcze zbrojne konflikty, za okrucieństwo i nieludzkość totalitaryzmu. Nasz naród, który przeżył koszmar wojny domowej, przymusową kolektywizację wsi, masowe represje lat 30., doskonale rozumie, chyba lepiej niż ktokolwiek inny, co oznacza dla wielu polskich rodzin Katyń, Miednoje, Piatichatki, dlatego że w tym żałobnym rzędzie i miejscach masowych kaźni obywateli radzieckich jest poligon w Butowie pod Moskwą, Góra Siekierna na Sołowkach, rowy egzekucyjne w Magadanie i Workucie, bezimienne mogiły Norylska i Kanału Białomorskiego. Represje niszczyły ludzi nie zważając na ich narodowość, przekonania, wiarę. Ich ofiarami stawały się całe warstwy społeczne w naszym kraju: Kozacy, duchowni, zwykli chłopi, profesorowie, oficerowie – w tym również oficerowie armii carskiej, którzy w swoim czasie wstąpili na służbę do Armii Czerwonej – również ich nie oszczędzono – nauczyciele, robotnicy. Logika była jedna: zasiać strach, obudzić w człowieku najniższe instynkty, podjudzać ludzi przeciwko sobie i zmuszać ich do ślepego posłuszeństwa.Zbrodnie te nie mogą być usprawiedliwione w żaden sposób. W naszym kraju została dokonana jasna ocena polityczna, prawna i moralna zbrodni reżimu totalitarnego. I ocena ta nie podlega żadnej rewizji. Wobec tych grobów, wobec ludzi, którzy przychodzą tutaj oddać hołd swoim bliskim byłoby cyniczne powiedzieć: zapomnijmy o tym, że wszystko zostało w przeszłości. Nie. Jesteśmy zobowiązani pielęgnować pamięć o przeszłości, i oczywiście będziemy to czynić, jakkolwiek gorzka nie byłaby ta prawda. Nie jesteśmy w stanie zmienić przeszłości, ale w naszych siłach jest zachować albo przywrócić prawdę, a to znaczy również sprawiedliwość historyczną. Jest to ciężka praca, praca bardzo żmudna, której podjęli się historycy Rosji i Polski, przedstawiciele społeczeństwa i duchowieństwa. Wracając w przeszłość pracują w imię prawdy, a to znaczy w imię przyszłych stosunków między naszymi krajami. Właśnie taka wspólna droga dla zdefiniowania pamięci narodowej, ran historycznych pozwoli nam uniknąć ślepej uliczki niezrozumienia, wyrównywania rachunków, prymitywnych interpretacji dzielenia narodów na te, które miały rację i te, które były winne, jak to czasami usiłują robić nieodpowiedzialni politykierzy. W ciągu dziesięcioleci cynicznych kłamstw usiłowali zataić prawdę o egzekucjach katyńskich, ale byłoby takim samym kłamstwem obarczanie tą winą narodu rosyjskiego. Historia pisana przez złość i nienawiść jest równie fałszywa i zalakierowana jak wylizana historia w interesie konkretnych ludzi czy grup politycznych. Jestem pewny, że coraz częściej i w Rosji, i w Polsce zdajemy sobie z tego sprawę i jakie by to nie było trudne musimy wychodzić naprzeciwko sobie i zdawać sobie sprawę, że nie sposób żyć tylko i wyłącznie tą przeszłością. Dlatego jesteśmy dzisiaj wspólnie razem tutaj w Katyniu na tej uroczystości z okazji 70. rocznicy polskiej tragedii. Byliśmy wspólnie w Gdańsku w rocznicę wybuchu II wojny światowej. Na jej frontach nasze narody walczyły przeciwko wspólnemu wrogowi i jestem przekonany, że będziemy wspólnie obchodzić jubileusz wielkiego zwycięstwa – w którym główną, decydującą rolę odegrali żołnierze Armii Czerwonej – za które oddały swoje życie setki tysięcy żołnierzy wojska polskiego armii Andersa i Armii Krajowej, obrońcy Moskwy i Warszawy, Westerplatte i Smoleńska. Nasze straty i doświadczenia sojusznicze powinny nas zbliżać do siebie. Nie mamy moralnego prawa pozostawić przyszłym pokoleniom brzemienia nieufności do siebie. We współczesnym świecie, w Europie XXI w. nie ma innej alternatywy dla prawdziwego dobrego sąsiedztwa między narodami Polski i Rosji. Jest to wybór godny naszych dwóch narodów, które są skazane na to sąsiedztwo; wybór godny naszego wspólnego, tragicznego, ale wielkiego losu.Światła pamięć i wieczne odpoczywanie wszystkim, których przyjęła ziemia Katynia. Pokoju, pomyślności i dobrobytu dla żyjących obecnie.Dziękuję.”

Władimir Putin (1952) rosyjski polityk

przemówienie wygłoszone podczas obchodów 70 rocznicy zbrodni katyńskiej, tekst za PAP.
Przemówienia rocznicowe
Źródło: interia.pl, 7 kwietnia 2010 http://fakty.interia.pl/raport/70-rocznica-zbrodni-katynskiej/news/przeczytaj-pelna-tresc-przemowienia-putina-w-katyniu,1461636,6896

Serce , O życiu , O śmierci , O nienawiści

„Niebezpieczny dar Europy, polegający na tym, że to właśnie ona dostarczała światu kolejnych załóg niezbędnych do realizacji jej projektów kolonizacyjnych czy „cywilizacyjnych”, nie zanikł na skutek hamującego działania chrześcijańsko-mieszczańskiej tresury do posłuszeństwa. Ten stan rzeczy stanowił podstawę świadomości, która utrzymywała się przez cały okres ekspansji, świadomości, w której także mieszczanom i chrześcijanom wolno było czynić wyjątki od własnych norm, o ile tylko pozwalały na to bądź wymagały tego okoliczności.”

Peter Sloterdijk (1947)

Kryształowy pałac. O filozoficzną teorię globalizacji
Źródło: s. 91–92.

O świecie

„Człowiek, który dorasta, powinien buntować się przeciw zastanemu porządkowi świata. Bowiem zawsze ten porządek sprzeniewierza się ideałom, w których wychowuje się dzieci. Alternatywą każdego młodzieńczego buntu jest przystosowanie, a więc posłuszeństwo i naśladownictwo, a przecież każdy człowiek, a zwłaszcza młody, chce być podmiotem swojego życia.”

Jacek Kuroń (1934–2004) polski historyk, pisarz, polityk, działacz społeczny i polityczny

Źródło: Wiara i wina, w: Autobiografia, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2009.

O dzieciach , O wierze

„Biorąc przeciętną ze wszystkich ludzi, których poznałem, i przyjmując to za standard ludzkiej umysłowości, uważam, że należy ponad nią stawiać posłuszeństwo, przywiązanie i instynkt psa.”

Michael Faraday (1791–1867) fizyk i chemik angielski

Źródło: Wacław Gołembowicz, Uczeni w anegdocie, wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa 1968, s. 57.

O ludziach , O wiedzę

„Bardziej Bóg żąda od ciebie choćby najmniejszego stopnia posłuszeństwa i uległości, niż wszystkich innych czynów, jakie chcesz podjąć dla Niego.”

Jan od Krzyża (1542–1591)

Wariant: Bardziej Bóg pragnie od ciebie choćby najmniejszego stopnia czystości duszy, niż największych dzieł, jakich możesz dokonać.
Źródło: Marta Żurawiecka, Z księdzem Twardowskim 2014, Wyd. Diecezjalne i Drukarnia w Sandomierzu, Sandomierz 2013, s. 88.

O Bogu

„Stworzenie przez selfizm ideologii wrogiej dyscyplinie, posłuszeństwu i odraczaniu gratyfikacji okazało się pożyteczne ze względu na wzrastające zapotrzebowanie gospodarek zachodnich na konsumentów. Podkreślanie znaczenia stałego poszukiwania nowych doświadczeń, przy jednoczesnym odrzucaniu hamowania i tłumienia dążeń, było prawdziwym dobrodziejstwem dla przemysłu stojącego za reklamami. Doświadczał on bowiem malejącej skuteczności odwoływania się jedynie do statusu społecznego czy samej jakości produktu. Większość haseł i sloganów selfizmu doskonale nadaje się do reklam: Zrób to teraz! Zdobądź nowe doświadczenie! Jesteś tego wart!”

Paul Vitz (1935)

Psychologia jako religia
Źródło: s. 113

O poszukiwaniu

„Każdy plantator jest patriarchą. Jego pozycja wręcz zmusza go do tego, by był władcą w domu. Od początku niewolnicy i dzieci patrzą na niego jak na głowę domu, a posłuszeństwo i subordynacja stały się ważnymi elementami w edukacji. Tego rodzaju stosunki w domu były pożądanym modelem rodziny.”

Christopher Memminger (1803–1888)

napisane w 1851.
Źródło: Krzysztof Michałek, Dyplomaci i okręty z dziejów polityki zagranicznej Skonfederowanych Stanów Ameryki 1861–1865, Warszawa 1987, s. 27.

O dzieciach , O domu

„Pomyślność państwa opiera się na rozumie rządzących i posłuszeństwie rządzonych.”

Armand Jean Richelieu (1585–1642) francuski książę, kardynał

„Mniej kosztuje mnie, pod każdym względem, narażanie się na karę za nieposłuszeństwo rządowi, aniżeli kosztowałoby mnie posłuszeństwo; gdybym je okazał, czułbym się tak, jak gdybym stracił na wartości.”

Henry David Thoreau (1817–1862) amerykański pisarz, poeta i filozof

O karze

„Nie ma czegoś takiego jak posłuszeństwo w sprawach moralnych i politycznych.”

Hannah Arendt (1906–1975) amerykańska teoretyk polityki, filozof i publicystka

Źródło: Odpowiedzialność osobista w warunkach dyktatury, 1964, tłum. Mieczysław Godyń

„Dusze, które idą za głosem św. posłuszeństwa, znajdą zwycięstwo w walkach i przeciwnościach i błogosławieństwo Boże spocznie na nich.”

Małgorzata Szewczyk (1828–1905) polska zakonnica, błogosławiona katolicka

wskazówki duchowe bł. Małgorzaty Szewczyk.
Źródło: Myśli bł. Małgorzaty Szewczyk (strona sióstr serafitek) http://www.serafitki.pl/matka-malgorzata-szewczyk/zapiski

O Bogu , O duszy , O matce , O myślach

„Dobór naturalny wbudował w dziecięcy mózg skłonność do wierzenia w to, co mówią rodzice i starszyzna plemienna. Takie posłuszeństwo oparte na zaufaniu sprzyja przeżyciu (…). Od posłuszeństwa opartego na zaufaniu blisko jednak do bezwarunkowego podporządkowania, a skutkiem jest podatność na zarażenie „umysłowym wirusem.””

Richard Dawkins (1941) angielski biolog

za ten „umysłowy wirus” autor uważa religię.
Cytaty z książek, Bóg urojony (2006)

O religii , O zaufaniu , O rodzicach

„Stara tradycja sabbatajska głosiła, że kiedy Mojżesz schodził z góry Horeb z kanonem moralnym danym od Boga człowiekowi na kamiennych tablicach, ujrzał, że jego lud oddał się wszelkiemu możliwemu rozpasaniu i głupocie. Uznał wtedy, że człowiek nie zasłużył na tak szczodre i wielkoduszne potraktowanie przez Boga i rozbił boskie tablice. W zamian – napisał swoje własne przykazania, obmyślone po to, żeby trzymać ludzi w karności, niewoli, posłuszeństwie i narzuconym prostackim reżimie moralnym.”

Olga Tokarczuk (1962) polska pisarka

Źródło: rozmowa Tomasza Stawiszyńskiego, Tropem herezji, „Tygodnik Powszechny”, 19 października 2014.

O Bogu , O ludziach , O głupocie

„Posłuszeństwo to [żony mężowi] nie zaprzecza bynajmniej i nie znosi wolności, która słusznie przysługuje kobiecie na podstawie jej człowieczej godności i szczytnych obowiązków małżonki, matki i towarzyszki; nie nakazuje też posłuszeństwa wobec jakichkolwiek zachcianek męża, mniej zgodnych może z rozsądkiem i kobiecą jej godnością; nie stawia jej w końcu na równi z osobami nazwanymi w prawie małoletnimi, którym dla braku dojrzałego sądu i doświadczenia życiowego odmawia się wolnego wykonywania praw osobistych. Posłuszeństwo to przeciwstawia się raczej tylko rozwydrzonej wolności, nie dbającej o dobro rodziny, zabrania w ciele rodziny serce odrywać od głowy ze szkodą niepowetowaną dla ciała i z niebezpieczeństwem bliskiej jego zagłady. Gdy bowiem mąż jest głową, żona jest sercem i jak mąż posiada pierwszeństwo rządów, tak żona może i powinna kierować się we wszystkim przywilejem miłości.”

Pius XI (1857–1939) papież

Encyklika Casti connubii o małżeństwie chrześcijańskim

O kobietach , O matce , O wolności , Serce

„Posłuszeństwo było mi jedną z najdroższych cnót w życiu zakonnym. Pielęgnowałam je w swojej duszy jak kwiat cieplarniany. Pragnęłam, by wyrósł bujnie, bo wiem, że w jego cieniu chętnie odpoczywa Ten, który był posłuszny aż do śmierci, a śmierci krzyżowej.”

Leonia Nastał (1903–1940) polska zakonnica

Pisma Sługi Bożej Leonii Marii Nastał siostry Profeski Zgromadzenia Służebniczek NMP Niepokalanie Poczętej w Starej Wsi, t. 1, s.3.
Źródło: o. Joachim Roman Bar, s. Janina Bernadeta Lipian – Polscy święci. Służebnica Boża Leonia Maria Nastał, t. 2, op. cit., s. 308.

O śmierci , O duszy , O siostrze , O Kwiatach

„Zdawało mi się, że pracę mą rozpoczynam jak zwykle, robiąc intencję, że wszystko będę czynić z miłości ku Panu Jezusowi. I tak spełniam moje obowiązki, nałożone mi przez posłuszeństwo, nawet takie nic nie znaczące w oczach ludzkich. Po chwili zobaczyłam, że Pan Jezus czyn, nawet najpospolitszy, jakim jest zamiatanie, wykonywał ze mną. Ja nie śmiałam pójść do Pana Jezusa.”

Rozalia Celakówna (1901–1944) polska pielęgniarka

widzenie w Uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa 11 czerwca 1926.
Źródło: o. Zygmunt Dobrzycki, o. Sykstus Szafraniec: Wielkie wezwanie Serca Jezusa do narodu polskiego. Rozalia Celakówna i jej misja, op. cit., s. 37.

„Pierwsi chrześcijanie postawili nam pod tym względem wzór znakomity; z największą niesprawiedliwością i okrucieństwem prześladowani przez pogańskich cesarzy, nigdy nie przestali się zachowywać posłusznie i ulegle; wydawało się wprost, iż tamtych srogość chcą przemóc własną pokorą (…). Inna sprawa była, gdy cesarze przez swoje dekrety lub pretorzy przez swoje groźby chcieli ich zmusić do sprzeniewierzenia się wierze chrześcijańskiej lub innym obowiązkom: w takich chwilach woleli zaiste odmówić posłuszeństwa ludziom niż Bogu. Wszakże i w podobnych okolicznościach dalecy byli od tego, aby jakikolwiek wszczynać bunt i majestat cesarski obrażać, a jednego tylko żądali, aby wolno im było swoją wiarę otwarcie wyznawać i być jej niezachwianie wiernymi. Poza tym nie myśleli o żadnym buncie, a na tortury szli tak spokojnie i ochoczo, że wielkość ich ducha brała górę nad wielkością zadawanych im mąk.”

Leon XIII (1810–1903) papież

Encyklika Diuturnum illud o pochodzeniu władzy cywilnej

O Bogu , O wierze , O górach , O myślach

„Dla nie-niemieckiej ludności Wschodu nie mogą istnieć szkoły wyższego typu niż czteroklasowa szkoła ludowa. Zadaniem takiej szkoły ludowej ma być tylko: proste liczenie najwyżej do 500, pisanie nazwiska, nauka, że przykazaniem boskim jest posłuszeństwo wobec Niemców, uczciwość, pilność i grzeczność.”

Heinrich Himmler (1900–1945) niemiecki przywódca, nazista

Źródło: Kazimierz Leszczyński, Okupacja hitlerowska w Polsce, Wyd. Polonia, Warszawa 1961, s. 35.

O szkole , O nauce

„Pierwszy raz w historii socjalizmu postrzegacie terroryzm nie tylko jako ostatnią deskę ratunku, ostateczny środek umożliwiający zapewnienie bezpieczeństwa publicznego, który należałoby zastosować w obliczu oporu burżuazji; czy też jako konieczną przesłankę rewolucji – lecz jako metodę rządzenia. I to właśnie ów nacisk na terror, na model rosyjski, który, chcąc nie chcąc, należy zastosować w odniesieniu do Francji wraz z niewolniczym, ślepym posłuszeństwem wobec Moskwy, jaki model ten zakłada – to właśnie, powiadam, nas różni i zawsze będzie nas różnić.”

Léon Blum (1872–1950) francuski polityk

mowa wygłoszona w Tours w grudniu 1920 o bolszewikach i ich francuskich sympatykach.
Źródło: Tony Judt, Brzemię odpowiedzialności…, op. cit., s. 92

O historii

„Myśl wielka, a mianowicie stosująca się do posłuszeństwa względem starszych i rodziców, ukryta jest w formie bajki; całe życie człowieka lekkomyślnego przeprowadzone jest pod obrazem nieposłusznego radom ojca młodzieńca.”

Stefan Żeromski książka Dzienniki

Dzienniki

O życiu , O myślach , O rodzicach , O myśleniu

„W wyższych sferach urzędowych krąży obecnie prawdziwa podobno historyjka z życia rodzinnego, będąca tematem literackim na miarę naszej epoki. Żona, wychodząc na zakupy, kazała mężowi zreperować kaloryfer, z którego ciekła woda. Po powrocie zobaczyła męża od pasa w dół. Leżał bowiem na wznak na podłodze z korpusem i głową skrytą pod meblem i stukał narzędziem w kaloryfer. Będąc kontenta z mężowskiego posłuszeństwa, poczochrała leżącego pieszczotliwie po genitaliach i przeszła do drugiego pokoju. (Prominenci miewają bowiem w swoich mieszkaniach po dwa pokoje, a nawet trzy). Ku swemu przerażeniu zobaczyła męża siedzącego w fotelu. Małżonkowie postanowili, że musi ona iść i przeprosić hydraulika za to, że go przywitała nazbyt poufale. Rzemieślnik nie reagował jednak na jej słowa i nie ruszał się. Wezwano pogotowie, tym razem lekarskie, a nie ogrzewnicze. Głaskanie hydraulika po genitaliach – jak się okazało – tak zaszokowało nie rozpieszczonego widać specjalistę, że gwałtownie poderwał głowę, walnął się czołem o żeliwne żeberko i stracił przytomność. Wstrząśnienie mózgu skończyło się happy endem i on też mógłby wieńczyć powieść poświęconą temu zdarzeniu.”

Jerzy Urban (1933) polski dziennikarz

Źródło: Rola mezaliansów, „Szpilki”, maj 1986

O pokoju , O wodzie

„Nieograniczone posłuszeństwo wymaga ciemnoty u tego, który rozkazuje, prawie w takim samym stopniu jak u tego, który słucha.”

Monteskiusz (1689–1755) francuski filozof i pisarz

„Przydałoby ci się trochę rozsądku – padła odpowiedź. – Ta cecha pomaga rozpoznać mądrość, okazywać jej szacunek i posłuszeństwo.”

Philip Pullman (1946) pisarz angielski

Mroczne materie III: Bursztynowa luneta (2000)

O mądrości

„Jeden jest tylko powód uwalniający ludzi od posłuszeństwa [władzy politycznej], mianowicie gdyby żądano od nich czegoś przeciwnego prawu naturalnemu albo Bożemu, tam bowiem, gdzie zachodzi pogwałcenie prawa natury lub woli Bożej, zarówno sam rozkaz, jak wykonanie go, byłoby niegodziwe. Gdyby więc kto znalazł się w tym położeniu, iż miałby do wyboru nie usłuchać rozkazów Boga albo panujących, powinien postąpić według słów Jezusa Chrystusa, nakazującego oddać „Cezarowi to, co należy do Cezara, a Bogu to, co należy do Boga" (Mt 22, 21), a idąc za przykładem Apostołów, śmiało odpowiedzieć: „Bardziej trzeba słuchać Boga niż ludzi"”

Leon XIII (1810–1903) papież

Dz 5, 29
Encyklika Diuturnum illud o pochodzeniu władzy cywilnej

O Bogu , O ludziach , O naturze , Chrystus

„Jedynie ten rząd [rząd radziecki] może utworzyć komisję w celu przeprowadzenia wyczerpującego i publicznego dochodzenia w sprawie korniłowców, jak również we wszystkich innych, choćby wytoczonych przez burżuazję sprawach – i partia bolszewików ze swej strony wezwała by robotników do zupełnego posłuszeństwa tylko takiej komisji i do współdziałania z nią.”

Włodzimierz Lenin (1870–1924) organizator i przywódca Rewolucji Październikowej

Zadania rewolucji
Źródło: s. 13

„Żyjemy w świecie, w którym codziennie za grubymi murami mordowane są miliony zwierząt, a my kupujemy ich ciała zapakowane w kolorowe opakowania. Bo lubimy też sterylnie jeść. Te martwe ciała są pocięte na fragmenty, posolone, albo zamarynowane, uwędzone, ładnie są pocięte. Nie chcemy widzieć filmów dokumentalnych, na których ludzie zabijają maczetą ludzi. Rwanda to przecież 1994 rok. Holocaust wydarzył się niedawno, a w głowach tych, którzy ocaleli i ich dzieci trwa nadal. Tych przykładów jest mnóstwo. Bo można oszaleć od nadmiaru, od całej jaskrawości, o której pisał Stachura. Dlatego już dzieci uczy się gry w role, gry w posłuszeństwo lub rozpychanie się, osiąganie sukcesów, kończenie kursów, łaszenie się i kokietowanie, wspinania się po drabinie, która jest iluzją, bo przecież śmierć i tak przyjdzie, i wszystko zabierze, każdemu z nas. Ale mało kto kontempluje tę myśl, a przecież to ona daje wolność.”

Robert Rient (1980) polski dziennikarz, reportażysta, pisarz

Źródło: Natalia de Barbaro, Nie wierzę w cudze sny https://www.tygodnikpowszechny.pl/nie-wierze-w-cudze-sny-28935, „Tygodnik Powszechny”, 27 września 2015.

O śmierci , O dzieciach , O ludziach , O wierze

„Bieda jest prawdziwym nieszczęściem. Ale od biedy gorsza jest choroba ciała, a od choroby ciała gorsza jest choroba duszy. Bogactwo jest prawdziwą łaską, ale od bogactwa lepsze jest zdrowie, a od zdrowia – posłuszeństwo duszy.”

Ali ibn Abi Talib (601–661)

O nieszczęściu , O zdrowiu , O chorobach , O duszy

„Ci, którzy trwają w niepokonalnej niewiedzy względem najświętszej naszej religii, a którzy – pilnie zachowują prawo naturalne i jego nakazy, przez Boga wpisane w sercach wszystkich ludzi, i trwając w gotowości okazania Bogu posłuszeństwa – prowadzą życie uczciwe i prawe, mogą, wskutek działającej łaski i światła Bożego, dostąpić żywota wiecznego, ponieważ Bóg, który widzi, przenika i zna doskonale wszystkie umysły, dusze, myśli i postawy, nie pozwoli w dobroci swej i łaskawości, by ktoś bez dobrowolnej winy został ukarany męką wieczną.”

Pius IX (1792–1878) papież

Źródło: encyklika Quanto conficiamur moerore

O życiu , O Bogu , O ludziach , O religii

„Usuwa zewsząd samozwańcze władze i dookoła z poszczególnych prowincji wypędza niegodnych książąt i przywraca należne posłuszeństwo.”

Kazimierz I Odnowiciel (1016–1058) książę z dynastii Piastów, władca Polski w latach 1034-1058

Źródło: Mistrza Wincentego Kronika polska, tłum. K. Abgarowicz, B. Kürbis

„Młodzież to młodzież. Nie da się zmienić niestosownych zachowań młodzieży. Zresztą nie są one niczym nowym, na świecie nigdy nie dzieje się nic nowego. Proszę się zastanowić nad przeszłością: przekona się pani, że nieposłuszeństwo młodzieży jest odwieczne. Młodzież nie wie, czego chce. Nie może tego wiedzieć, ponieważ brakuje jej doświadczenia, brakuje jej mądrości. To przywódca państwa musi pokazać młodzieży słuszną drogę i ukarać ją, jeśli się buntuje przeciwko władzy. To My musimy to zrobić. Ale nie cała młodzież jest zła i tylko najbardziej winni muszą być bezlitośnie ukarani. Pozostałych powinno się zmusić do posłuszeństwa, a następnie skłonić do służenia swojemu krajowi. Tak My sądzimy i tak musi być.”

Haile Selassie I (1892–1975) cesarz Etiopii

z wywiadu z Orianą Fallaci w czerwcu 1972.
Źródło: Oriana Fallaci, Wywiad z historią, op. cit., s. 413–414.

O młodzieży , O zachowaniu , O historii , O przeszłości

„Tak więc papież Innocenty II stwierdza (De consuetudine), że koniecznym jest okazywanie posłuszeństwa papieżowi we wszystkich rzeczach tak długo, jak on sam nie występuje przeciwko powszechnym zwyczajom Kościoła. Jeśli jednak wystąpiłby przeciwko powszechnym zwyczajom Kościoła, nie trzeba mu [w tym] okazywać posłuszeństwa.”

Juan Torquemada (1388–1468) hiszpański kardynał, stryj Tomása

Źródło: „Zawsze Wierni” nr 2 (177), marzec-kwiecień 2015, s. 44.

„Rzym żyje we własnym świecie, w świecie, w którym wszystko sprowadza się do posłuszeństwa okraszonego hipermaryjną pobożnością.”

Yves Congar (1904–1995) francuski teolog katolicki, dominikanin, kardynał

Teolog na wygnaniu. Dziennik 1952–1956
Źródło: s. 159.

„Uczyłem ślepego posłuszeństwa, by było ono dla Francuzów niemal religią.”

Armand Jean Richelieu (1585–1642) francuski książę, kardynał

Testament polityczny (1642)

O religii

„Chciała pięknie pisać, ale słowa odmawiały jej posłuszeństwa.”

John Irving książka Hotel New Hampshire

Hotel New Hampshire (1981)

„Wszystko, co z posłuszeństwa spełniam, nie budzi we mnie niepokoju i wątpliwości.”

Maria Angela Truszkowska (1825–1898) polska założycielka felicjanek, błogosławiona katolicka

zalecenia dla sióstr felicjanek Matki Angeli.
Źródło: o. Joachim Roman Bar, s. Elżbieta Cherubina Frankowska, Polscy święci. Służebnica Boża Maria Angela Truszkowska, t. 7, op. cit., s. 100.

O matce

„W całej historii zdecydowanie więcej zbrodni popełniono z powodu posłuszeństwa wobec władzy, niż nieposłuszeństwa. Tak więc to nie sprzeciw, nie bunty i nie odmieńcy są zagrożeniem dla społeczeństwa. Prawdziwym zagrożeniem dla wszystkich społeczeństw, są ludzie ślepo posłuszni wobec władzy.”

Philip Zimbardo (1933) psycholog amerykański

Źródło: film Five Steps to Tyranny (2001)

O ludziach , O historii

„religijna propaganda niesie ze sobą zło, przeważające nad dobrymi jej stronami: uczy ona posłuszeństwa, uczy podporządkowania się autorytetowi i wysuwa na czoło przede wszystkim ludzi ambitnych, którzy lubią rządzić”

Piotr Kropotkin (1842–1921)

Religia

O ludziach , O złu

„Niechże więc rządcy państw nie wzbraniają się sami i wraz ze swoim narodem oddać królestwu Chrystusowemu publicznych oznak czci i posłuszeństwa, jeżeli pragną zachować nienaruszoną swą powagę i przyczynić się do pomnożenia pomyślności swej ojczyzny.”

Pius XI (1857–1939) papież

Encyklika Quas primas ustanawiająca święto liturgiczne na cześć Chrystusa Króla

O zachowaniu , O ojczyźnie