Cytaty na temat owo (64 cytatów) | Cytaty sławnych ludzi

„Każdy naród – podobnie jak gatunek – ma swoje centrum, swój rdzeń. Oprócz tego ma on swoje obrzeża, gdzie jego właściwy charakter jest słabszy, gdzie mieszka się z innymi narodami, gdzie podlega zmianom… Te właśnie obrzeża są często kulturowo najbardziej płodne, ale gdyby zginęło owo jądro zginąłby i naród; i jedno i drugie jest niezbędnie potrzebne: jądro, do stabilizacji, kresy do wprowadzenia zmian i eksperymentowania nie szkodzącego centrum, które może modyfikacje przyjąć lub zignorować.”

Janusz Korwin-Mikke (1942) polski polityk

Źródło: Nie tylko o Żydach

O charakterze

„Światło, które dostrzegam… jest dużo jaśniejsze od chmury noszącej w sobie słońce. …Gdy podziwiam widowisko, jakim jest owo światło, wszelki smutek i żal znikają z mej pamięci.”

Hildegarda z Bingen (1098–1179) błogosławiona Kościoła Katolickiego, pustelnica, uzdrowicielka

O smutku , O świetle , O słońcu

„Ja dzień w dzień
przechodzień
w maju
raju
mijam
w sekundę
(śnię?)
wiśnię
w roztargnieniu
niepotrzebne już gubiącą płatki
w pośpiechu do owoców
owo – cud!
i jabłonkę
jeszcze w różowości stuloną
najskromniej”

Uta Przyboś (1956)

Źródło: Oczywistość opatrzności

„Głupio mi prosić Boga o konkretne rzeczy, bo to świadczy chyba o słabości wiary. Nie lubię prosić: czy mógłbyś zmienić to lub owo w moim życiu, bo sprawia mi kłopot? Bóg może przecież mieć powód, żeby kazać mi zmagać się z tą konkretną trudnością. Łatwiej mi modlić się o siłę, która pozwoli mi spokojnie zmierzyć się z tym co mnie w życiu spotka. Obojętnie czym to się skończy.”

Elizabeth Gilbert książka Jedz, módl się, kochaj

Jedz, módl się, kochaj

O Bogu , O wierze , O sile

„Bez znajomości przeszłości nie można ani sensownie żyć dzisiaj, ani budować przyszłości.(…) Trzeba więc myśleć o przeszłości i znać tę przeszłość – i ja w owo myślenie chcę włożyć choćby małą cegiełkę.”

Tomasz Strzembosz (1930–2004) polski historyk

O myślach , O przeszłości , O przyszłości , O myśleniu

„Istnieje owo niepisane, lecz przyrodzone prawo, iż siłę siłą odeprzeć wolno.”

Cyceron (-106–-43 p. n. e.) mówca rzymski, popularyzator filozofii greckiej, polityk

Est enim ea non scripta, sed nata lex, quod vim vi repellere licet. (łac.)

O sile

„Mechaniczne takie wprowadzanie żywiołów rosyjskich do Polski nie ogranicza się do tego jednego środka. Nie przypominając już znanych od dawna praw nabywania ziemi na Litwie i Rusi, nie mówiąc o wprowadzeniu Rosjan na wszelkie rządowe lub zależne od rządu posady, dość zwrócić uwagę na owo niepomyślne osiedlanie kacapów w miejscowościach pod – fortecznych, na sprowadzanie robotników z całej Rosji do robót rządowych w Polsce, wreszcie na owo wydalanie Żydów z Moskwy z pozostawieniem im możności osiedlania się u nas, wskutek czego do Warszawy napłynęła olbrzymia masa zruszczonego żydostwa.”

Roman Dmowski (1864–1939) polski polityk

Źródło: Myśli nowoczesnego Polaka, 1903

O myślach , O myśleniu

„Parcie na wschód uchodzi za jedną z najmniej subtelnych cech niemieckiego charakteru. Jeśli jednak owo parcie wynika z pożądliwości ducha? Kiedy zawiera w sobie chęć czytania polskiej literatury, odkrywania słowackich górskich ścieżek, spotykania litewskich przyjaciół czy praktycznego zastosowania rosyjskiego języka?”

Matthias Biskupek (1950)

Rodzona ojczyzna. Wschodnie rozważania jawne, ze skrycie przyklejoną zniewagą

O literaturze , O charakterze , O czytaniu

„Słuszne i mądre prawa dżungli wzbraniają zwierzętom zabijać człowieka. Dozwolone to jest jeno, gdy idzie o pokazanie dzieciom, jak należy walczyć z ludźmi, a i wówczas polowanie takie musi się odbywać zdala od rodzimego lasu, poza terytorium gminy własnej, czy rodu. Prawo to uzasadnione jest względami natury praktycznej. Zamordowanie człowieka wywołuje niechybnie najście na dżunglę ludzi białych, z karabinami, siedzących na słoniach, otoczonych krajowcami uzbrojonymi w hałaśliwe gongi, pochodnie i inne straszne przyrządy. Gdy taka czereda zwali się do lasu, źle się dzieje mieszkańcom dziewiczych borów. Zwierzęta tłumaczą sobie owo prawo inaczej. Nie przystoi, powiadają, dzielnemu łowcy uganiać się za człowiekiem, który jest najsłabszem ze stworzeń i nie posiada naturalnych narządów obrony.”

Rudyard Kipling książka Księga dżungli

Księga dżungli
Źródło: Bracia małego Mauli, s. 7.

O dzieciach , O ludziach , O naturze , O zwierzętach

„Nie lubię i wywołuje we mnie sprzeciw wszelka łopatologia, nudne oczywistości, bezsensowne wulgaryzmy. Poza tym, odpycha mnie głupie epatowanie brutalnością i mania „straszenia widza”. Często słyszę ze sceny, że oto tak naprawdę nie ma miłości, a życie i człowiek jest zdegenerowany, ohydny i nic nie wart. Widzowie oczekują od teatru nie tylko negatywnego obrazu współczesności. Zagoniony człowiek, zmęczony rzeczywistością, skołowany codziennymi problemami szuka przecież w teatrze także jakiejś nadziei, chwili spokoju, poezji, odpowiedzi na trudne pytania… a ja często wychodzę z teatru przestraszona, zmęczona i jeszcze bardziej skołowana. I myślę sobie wtedy, że teatr na własne życzenie odsuwa się od ludzi poprzez owo „straszenie”.”

Anna Dymna (1951) polska aktorka

Źródło: „Ad Spectatores”, 7 marca 2008 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/wtim.htm

O życiu , O ludziach , O myślach , O rzeczywostości

„Nad ruinami spoczywał, podobnie jak nad wszystkimi niebezpiecznymi strefami tego obszaru, gęsty trupi odór, gdyż ogień był tak silny, że nikt nie troszczył się o poległych. Zaprawdę gnaliśmy na śmierć i życie, a gdy w biegu poczułem ów odór, nie zaskoczyło mnie to – był temu miejscu właściwy. Owo ciężkie i słodkawe tchnienie nie było tylko czymś odrażającym; wywoływało ponadto, ściśle zmieszane z kłującymi oparami materiałów wybuchowych, jasnowidzącą ekscytację, jaką wzbudzić może tylko namacalna bliskość śmierci.”

Ernst Jünger (1895–1998) pisarz niemiecki

W stalowych burzach
Źródło: s. 85

O życiu , O śmierci

„Ujrzeć dno życia – to nie jest najstraszniejsze. Najstraszniejsze jest, gdy owo dno staje się własnością człowieka, gdy miara jego moralności zapożyczana jest z łagrowego doświadczenia, kiedy zastosowanie w waszym życiu znajduje moralność błatniaków. Gdy rozum człowieka stara się nie tylko usprawiedliwić owe łagrowe uczucia, ale też im służyć.”

Warłam Szałamow (1907–1982)

Opowiadania kołymskie
Źródło: s. 277

O emocjach , O morzu

„Gospodarcza anarchia społeczeństwa kapitalistycznego w jego obecnej formie jest moim zdaniem prawdziwym źródłem zła. Widzimy przed sobą ogromną społeczność producentów, której członkowie nieustannie usiłują pozbawić się nawzajem owoców swojej wspólnej pracy – nie siłą, lecz ogólnie rzecz biorąc zgodnie z legalnie ustanowionymi regułami. (…) Nieograniczona konkurencja powoduje ogromne marnotrawstwo pracy i okaleczenie społecznej świadomości jednostek, o którym wspomniałem wcześniej. Owo okaleczenie świadomości jednostek uważam za najgorsze zło kapitalizmu.(…) Jestem przekonany, że jest tylko jeden sposób wyeliminowania całego tego zła, a mianowicie stworzenie gospodarki socjalistycznej i systemu edukacyjnego ukierunkowanego na cele społeczne.”

Albert Einstein (1879–1955) fizyk niemiecki, noblista

The economic anarchy of capitalist society as it exists today is, in my opinion, the real source of the evil. We see before us a huge community of producers the members of which are unceasingly striving to deprive each other of the fruits of their collective labor – not by force, but on the whole in faithful compliance with legally established rules. (…) Unlimited competition leads to a huge waste of labor, and to that crippling of the social consciousness of individuals which I mentioned before. (…) I am convinced there is only one way to eliminate these grave evils, namely through the establishment of a socialist economy, accompanied by an educational system which would be oriented toward social goals. (ang.)
Źródło: Dlaczego socjalizm?, „Monthly Review”, maj 1949 http://monthlyreview.org/598einstein.php

O sile , O złu

„Mam wrażenie, że tylko poeci naprawdę mieszkają w języku. Może zresztą mylę się, może zdanie to wyraża jedynie jak uwodzicielski bywa język dla poety. Niemniej jednak trudno mi odepchnąć od siebie owo przekonanie.”

Marek Śnieciński (1958)

Pożądanie

O wrażeniach

„Ojciec Święty Pius XII mówił cudowne rzeczy o Warszawie, pogrążonej w walce powstańczej o honor i wolność. Nazwał ją: „Miastem opromienionym aureolą wytwornej kultury, miastem dziś przemienionym dla swych własnych synów w ognistą kaźń. Ale nie tylko (…). Nazwał ją „tyglem, w którym oczyszcza się i uszlachetnia złoto najwyższej próby” (15 XI 1944) (…). Niedawne to chwile, gdy przez Archikatedrę biegł front walki. Nacierała nienawiść najeźdźcy, broniła świętych ołtarzy miłość i wiara powstańców warszawskich. Tu na posadzce, którą omywamy dziś wodą poświęconą, płynęły potoki krwi najlepszych synów Stolicy. Tu ułożono z ich ciał istny stos ofiarny, który miał zaświadczyć wobec całej ludzkości, że Polacy giną pro aris et focis (za ołtarze i ogniska domowe) w samym „sercu Stolicy”, w Archikatedrze Świętego Jana. Czy to wylanie krwi ofiarnej nie jest najwierniejszym wyrazem przedziwnej jedności spraw ludzkich i Bożych w Ojczyźnie naszej? Gdy posnęli snem śmierci najlepsi synowie Narodu na sercu Oblubienicy miasta, najeźdźcza nienawiść usypała im kopiec grobowy z kolumn, sklepień i ścian i Katedry, wysadzonej w powietrze przez niemieckie Vernichtungskommando w nadziei, że już się nie porwą do broni. Ale trotyl, który zniszczył 90% murów świątyni, nie zdołał zabić ducha synów Narodu. Kopiec grobowy stał się kolebką zmartwychwstania. Miłość ofiarna dźwignęła mury, a wiara budzi nadzieję na nowe, lepsze życie. Ci, którzy tu padli, pouczyli nas, jak trzeba żyć i umierać w obronie największych świętości Narodu. Padając w obronie Katedry pouczyli nas, że nie wystarczy żyć z wiary: trzeba umieć dać życie za wiarę; nie wystarczy składać Bogu ofiarę z Ciała i Krwi Jego Syna: trzeba oddać własne ciało i krew Ojcu śmierci i życia. Oto „tygiel warszawski”, w którym odmieniło się życie nasze tak bardzo, iż Stolica budziła w całym świecie uczucie podziwu, „które każe nisko pochylić czoła przed męstwem bojowników i ofiar”. „Te ofiary - mówił Pius XII - i ci bojownicy wykazali światu, do jakich to wyżyn wznieść się potrafi bohaterstwo zrodzone i podtrzymywane przez owo tak szlachetne poczucie honoru człowieka i przez silne przekonanie wiary chrześcijańskiej”. (15 XI 1944).”

Stefan Wyszyński (1901–1981) polski duchowny katolicki, prymas

fragment listu z okazji konsekracji Archikatedry św. Jana Chrzciciela w Warszawie, w dniu Zesłania Ducha św. 1960 r.

O miłości , O życiu , O śmierci , O Bogu

„W jazzie, jak w żadnej innej muzyce, jest owo wzniosłe uczucie swingu, które dodaje ci skrzydeł, i masz wrażenie, jakbyś podrywał się do lotu, wyzwalając się od siły ciążenia.”

Adam Makowicz (1940) polski pianista jazzowy

Źródło: Gra muzyka!

O muzyce , O emocjach , O grach , O wrażeniach

„Mam dystans do mojej pracy. I żadnych kompleksów. Wiem, ile jestem wart, ale znam też swoje ogranicznenia. Owo spokojne, zrównoważone podejście do życiowej pasji - bo o tym jest dla mnie pisanie fantastyki - wyziera, zdaje mi się, z większości felietonów. Lwią część rad i nauk opatruję licznymi zastrzeżeniami, bo - jak powiedziałem - nie do każdych czasów i nie do wszystkich autorów pasują. Ale tę jedną rzecz mogę z czystym sumieniem zalecić każdemu: dystans. Twarde stąpanie po ziemi. Umiar i zdrowy rozsądek.”

Feliks W. Kres (1966) polski pisarz

Galeria dla dorosłych (2010)
Źródło: Od Autora, Łódź, 2 kwietnia 2009, s. 10.

O nauce

„Rozumiem, że pijaństwo w Polszcze zasadziło
Swe gniazdo. Tu się mnoży i swoje wywodzi
Gniazdusięta; bo ledwie że ząbki narostą
Dzieciuszkowi, aż on już kieliszki wytrząsa,
Już pilnuje, co wypić, czasem i ampułki
Nie wybiegają się więc, kiedy ministruje,
Bo księdzu trochę wlawszy, ostatek wypije
Za ołtarzem, stąd biorąc swóją pierwszą próbę.
Owo zgoła pijaną Polska zwać się może.
Piją wszyscy, biskupi, i senatorowie,
A piją do umoru; piją i prałaci,
Żołnierze, szlachta, w miastach, we dworach i we wsiach.”

Krzysztof Opaliński (1611–1655) wojewoda poznański, poeta

Źródło: Satyry, VIII

O piciu , O czasie

„Dopóki nie osiągniemy oświecenia, umysł funkcjonuje jako osiem różnych świadomości. Pięć z nich związanych jest z naszymi zmysłami. (…) Szósta jest jakby świadomością „policyjną” – biega za pozostałymi pięcioma sprawdzając co się dzieje. (…) Siódma świadomość to świadomość magazynująca, przechowująca wszystkie wrażenia,(…) ósma świadomość to poziom komunikacji, na którym porozumiewamy się używając symboli, terminów, słów, języka itd. Dopóki nie będziemy oświeceni umysł będzie funkcjonował w ten sposób. Kiedy natomiast osiągniemy ten najwyższy poziom, owo kontaktowanie się ze światem poprzez zmysły stanie się tylko jedną z możliwości. Wówczas zaczniemy doświadczać go na zasadzie wibracji, jakbyśmy mieli radar… Będziesz wtedy świadom tego, co się dzieje we wszystkich czasach i miejscach, ponieważ staniesz się tego częścią, a nie dlatego, że twoje oczy to dostrzegają albo uszy słyszą. To właśnie jest oświecenie.”

Ole Nydahl (1941) duński mistrz buddyzmu

osiem świadomości to inaczej: świadomości 5 zmysłów, intelekt, samoświadomość i podświadomość.

O świecie , O komunikacji , O wrażeniach

„(…) im więcej od siebie wymagamy czy też im więcej aktualne nasze zadanie od nas wymaga, tym bardziej zdani jesteśmy na szukanie źródła siły w medytacji, na nieustannie odnawiane godzenie umysłu z duszą. Im bardziej zaś – a miałbym na to sporo przykładów – absorbuje nas jakieś zadanie, to podniecając i pobudzając, to znów nużąc i przytłaczając, tym łatwiej stać się może, iż zaniedbamy owo źródło, podobnie jak przy zatopieniu się w jakiejś umysłowej pracy łacno skłonny bywa człowiek do zaniedbania ciała i jego pielęgnacji. Ludzie prawdziwie wielcy w dziejach świata wszyscy albo umieli medytować, albo też nieświadomie znali drogę wiodącą ku temu właśnie celowi, do którego medytacja nas prowadzi. Inni zaś, nawet najzdolniejsi i najsilniejsi, wszyscy w końcu ponieśli klęskę i porażkę, ponieważ ich zadanie czy też ambitne marzenie tak nimi owładnęło, tak ich opętało i opętanymi uczyniło, że utracili zdolność do nieustannego odrywania się od tego, co aktualne, i do zachowania dystansu.”

Hermann Hesse książka Gra szklanych paciorków

Mistrz gry szklanych paciorków (magister ludi) do Józefa Knechta podczas wizyty w kastalskiej szkole drugiego stopnia w Waldzell.
Gra szklanych paciorków
Źródło: Gra szklanych paciorków (rozdz. Waldzell), tłum. Maria Kurecka, Wydawnictwo Poznańskie 1971, s. 102

O ludziach , O zachowaniu , O duszy , O grach

„Wszystkie te figury (…) cechowało owo życie i ruch skamieniały, owa moc tajemnicza sztuki egipskiej, skrępowanej przepisami kapłańskimi, podobnej do człowieka z zatkanymi ustami, który usiłuje wyznać swą tajemnicę…”

Théophile Gautier książka Romans mumii

Romans mumii (1858)
Źródło: s. 29

O życiu , O tajemnicy

„Martwiła go jedynie myśl, że królestwo owo było w ziemi Murzynów, a więc ludzie, którzy będą mu dani za wasalów, będą wszyscy czarni; na to jednak w wyobraźni swojej znalazł natychmiast dobre lekarstwo i mówił sobie: „Cóż mi to szkodzi, że poddani moi będą czarni? Cóż lepszego uczynię, jak załadować ich na okręt i zawieźć do Hiszpanii, gdzie będę ich mógł sprzedać i gdzie zapłacą mi gotówką, a za te pieniądze będę mógł kupić sobie tytuł albo urząd, aby żyć bez kłopotu po wszystkie dni żywota?””

Miguel de Cervantes książka Don Kichot

rojenia Sancza o przyszłym wielkorządztwie w Micomicon.
Przemyślny szlachcic Don Kichote z Manchy, Część I (dedykowana księciu de Bejar)

O pieniądzach , O ludziach , O myślach , O myśleniu

„Owo podległe państwo było wszelako państwem polskim i jako takie postrzegała je większość obywateli. Brak identyfikacji z reżimem nie był równoznaczny z odrzuceniem państwa. Partia i państwo, choć się przenikały, były postrzegane przez ludzi na różnych poziomach. Owe rozdwojenie i niejednoznaczność w postrzeganiu państwa suwerennego/zależnego, naszego/onych miały daleko idące konsekwencje, były jednym z elementów moralnych spustoszeń, które wchodzą w skład „masy spadkowej” PRL.”

Krystyna Kersten (1931–2008) polski historyk

Źródło: Andrzej Friszke, Kerstenowa odbierała PRL mit pięknego początku, wyborcza.pl, 17 lipca 2008 http://wyborcza.pl/1,75515,5465602,Friszke__Kerstenowa_odbierala_PRL_mit_pieknego_poczatku.html?as=1&startsz=x

O ludziach

„Nie jestem specjalistą od oceny stanów psychicznych. Wiem tylko, że Pan profesor ma pewne kłopoty z pamięcią. Gdzieś wspominał, że byliśmy razem w wojsku, i to jest prawda, ale że to był pułk czołgów. To niestety była zwykła piechota, tzw. zające, czyli najniższa w hierarchii formacja. To była tzw. szkółka podoficerska, z tym, że tam byli też studenci odbywający tzw. obóz wojskowy. To i owo się panu profesorowi myli. Jeśli chodzi o zagrożenie, to mogę powiedzieć, że ludzie różnie przeżywają stres i widocznie ta sytuacja powoduje stres u pana profesora.”

Jarosław Kaczyński (1949) polski polityk, premier RP

o służbie w wojsku polskim w odpowiedzi do Rzeplińskiego.
Źródło: Rzepliński chwalił się wspólną służbą w wojsku. Prezes PiS zdradził jak było naprawdę, niezalezna.pl, 30 marca 2016 http://niezalezna.pl/78334-rzeplinski-chwalil-sie-wspolna-sluzba-w-wojsku-prezes-pis-zdradzil-jak-bylo-naprawde

O ludziach , O prawdzie

„Polacy w tej chwili zostali poddani takiej obróbce psychospołecznej, którą nazwałbym narkozą. Trzeba nas obudzić. Owo przebudzenie powinno pokazać, do czego zmierza stan uśpienia. Budzenie świadomości to nic innego jak budzenie świadomości chrześcijańskiej, narodowej, by każdy wiedział, jaką ma odegrać rolę.”

Stanisław Stefanek (1936–2020) polski duchowny katolicki, biskup łomżyński

Źródło: Budzić świadomość chrześcijańską, naszdziennik.pl, 11 lipca 2011 http://www.naszdziennik.pl/index.php?dat=20110711&typ=pi&id=pi13.txt

„Teraz bowiem nie tylko w Nowym Jorku i Ameryce, ale prawie wszędzie nawet niewielkich projektów nie można realizować bez udziału społeczeństwa. Ludzie chcą wiedzieć, co się buduje. Dlaczego tak, a nie inaczej? Co znaczy to lub owo? Kto jest wykonawcą? Czy projekt nie stwarza zagrożenia dla środowiska? Ludzie interesują się nie tylko techniczną, ale też kulturalną stroną projektów. Nie chcą już polegać na decyzjach podejmowanych w salach konferencyjnych. Społeczeństwo pragnie dziś uczestniczyć w procesie kształtowania naszego otoczenia.”

Daniel Libeskind (1946) amerykański architekt

Źródło: rozmowa Vladimira Belogolovsky’ego, „Archnewsnow”, tłum. „Forum”, 10 października 2011.

O ludziach , O decyzjach

„Wojtyła wywodził się prawdopodobnie z najbardziej reakcyjnego bastionu Kościoła katolickiego, gdzie rzewnemu kultowi Maryi towarzyszyły nacjonalistyczny ferwor i zażarty antykomunizm. Lata kontaktów z polskimi władzami komunistycznymi sprawiły, że tak jak inni polscy biskupi przyszły papież stał się wytrawnym politycznym kombinatorem. Owo podejście przekształciło polski Kościół w strukturę czasami trudną do odróżnienia od stalinowskiej biurokracji. Obie instytucje były zamknięte, dogmatyczne, skłonne do potępień i hierarchiczne, a przy tym przesiąknięte mitem i kultem jednostki. Tak się jednak złożyło, że – jak wielu wrogów, będących w istocie swoimi lustrzanymi odbiciami – uwikłały się one w śmiertelną walkę toczoną o duszę polskiego ludu.”

Terry Eagleton (1943)

Źródło: krytykapolityczna.pl, 1 maja 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/Wywiady/Bielik-RobsonNiktniechcepsucswieta/menuid-1.html

O ludziach , O duszy , O walce

„Dzięki dziedzictwu patriarchalnej przeszłości, nasz system społeczny wymaga głównie od kobiety dawania widocznego świadectwa możliwości finansowych całego domu. Zgodnie z formułą obowiązującą we współczesnym cywilizowanym społeczeństwie dobre imię domu powinno być przedmiotem szczególnej troski kobiety i dlatego właśnie do niej przede wszystkim należy cała sfera reprezentacyjnych wydatków i konsumpcji na pokaz, na których owo dobre imię się opiera. W swej idealnej formie, którą chcą realizować klasy bogatsze, dbałość o ostentacyjne marnowanie majątku i wysiłku powinna być jedyną gospodarczą funkcją kobiety.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O kobietach , O domu , O wysiłku , O przeszłości

„Matka ucinała sobie drzemkę i jeśli miała szczęście, maluchy również zasypiały. Kiedy wstawała, zakładała nową sukienkę, jakby czekało ją spokojne popołudnie, przeznaczone na relaks. W rzeczywistości było to zmienianie pieluch, a także owo mało stosowne zajęcie, które zawsze starałam się ignorować i omijać wzrokiem, kiedy to najmniejsze z dzieci, przystawione przez matkę do piersi, łapczywie ssało mleko.”

Alice Munro (1931)

Oko
Źródło: s. 333.

O szczęściu , O dzieciach , O matce , O rzeczywostości

„Stajemy się państwem wyznaniowym, czego dowodem jest choćby to, że w TVP dominują wciąż treści o charakterze religijnym, a telewizja nie dopuszcza innych grup światopoglądowych aniżeli katolicki. Inne są wciąż nieobecne. Jakkolwiek istnieje zapis o wartościach chrześcijańskich, owo chrześcijaństwo sprowadza się wyłącznie do katolicyzmu, co jest nieporozumieniem.”

Maria Szyszkowska (1937) polska działaczka polityczna, filozof

O charakterze

„Dobro i prawda są dla wszystkich ludzi te same – natomiast przyjemne jest dla jednego to, dla drugiego owo.”

Demokryt

O ludziach , O prawdzie

„Nic się nie zaczęło. Nawet CBA (podlegające, przypomnę, bezpośrednio premierowi państwa, kiedyś Jarosławowi Kaczyńskiemu, dzisiaj Donaldowi Tuskowi), odkrywające to, o czym wszyscy wtajemniczeni (jakieś parę tysięcy ludzi, nie licząc dziennikarzy) wiedzieli od dawna. To znaczy to, że „polscy biskupi” (taka zbitka słowna) od dwudziestu lat odzyskują majątki Kościoła przy użyciu dawnych oficerów SB, najczęściej z IV Departamentu zajmującego się zwalczaniem Kościoła, którzy tak skutecznie łamali sumienia księży, że aż się z nimi w końcu zaprzyjaźnili. Nawet zatem owo (już Tuskowe, a nie Kaczyńskie) CBA odkrywające tę niezwykłą, niespodziewaną rewelację o esbekach ekspiacyjnie pracujących dla księży (u Goi, jak pamiętacie, osły dosiadają ludzi), to jedynie nowa forma tradycyjnego polskiego dialogu państwa i Kościoła.”

Cezary Michalski (1963) polski eseista i prozaik

Źródło: krytykapolityczna.pl, 26 września 2010 http://www.krytykapolityczna.pl/CezaryMichalski/Orientacjanaprawo/menuid-291.html

O ludziach

„Jeżeli zaś natchnieni pisarze to i owo zaczerpnęli z ludowych opowieści (co przyjąć wolno), nie można nigdy zapomnieć, że przy tego rodzaju postępowaniu wspomagało ich natchnienie Boże zabezpieczające ich od wszelkiego błędu w wyborze i ocenie dokumentów. Co zaś przeszło do Ksiąg Świętych z ludowych opowieści, tego żadną miarą nie można zestawiać z mitologicznymi albo innymi podobnymi opowieściami. O ile bowiem w tych ostatnich rolę gra raczej wybujała wyobraźnia, o tyle w Księgach Świętych, także Starego Testamentu, tak jasno występuje dążność do prostoty i prawdy, że naszym autorom natchnionym niepodobna nie przyznać jawnej wyższości nad świeckimi pisarzami starożytności.”

Pius XII (1876–1958) papież

Źródło: encyklika Humani generis

O Bogu , O błędach , O grach

„Wspólnotę ludzkich działań uzasadnia w końcu tylko jeden główny cel: wywalczyć dla ludzi prawo do bycia różnymi, odrębnymi jednostkami, żeby mogli po swojemu, każdy inaczej, czuć, myśleć, żyć na tym świecie. Żeby wywalczyć takie prawo, obronić je albo rozszerzyć, ludzie się jednoczą. Wtedy jednak rodzi się straszliwy, ale potężny przesąd, że właśnie owo zjednoczenie – w imię rasy, Boga, partii, państwa – jest nie tylko środkiem, ale i celem życia. Nie, nie, i jeszcze raz nie! W człowieku, w jego skromnej swoistości, w jego prawie do niej tkwi jedyny, prawdziwy i wieczny sens walki o życie.”

Wasilij Grossman (1905–1964) pisarz radziecki

Życie i los (1959)

O życiu , O Bogu , O ludziach , O myślach

„Do dziś jestem pod wrażeniem łatwości, z jaką elity wyłonione przez pracowniczy ruch dokonały zwrotu o 180 stopni, porzucając wartości uznawane dotąd za naczelne kryterium polityki społeczno-gospodarczej (…) tak raptowna zmiana punktu widzenia, owo nadzwyczajnie łatwe przeistoczenie związkowców w liberałów, świadczy o braku lub raczej zaniku poczucia lojalności wobec bazy społecznej ruchu (…). Dlatego wywołuje ona we mnie wstyd.”

Karol Modzelewski (1937–2019) polski historyk i polityk

Źródło: Dokąd od komunizmu, BGW, Warszawa 1993.

O wrażeniach , O zmianach

„Przekonanie, że Bóg wybrał dany naród jako wyróżniający się swym idealnym charakterem i doskonałością, celem przeprowadzenia swych zamierzeń na ziemie, wydaje się powszechne; w tej czy innej formie spotykamy je chyba u wszystkich narodów, które (…) przedstawiają je jako pewną stałą tendencję o idealnym charakterze, którą następnie stopniowo idealizują coraz bardziej, widząc w niej owo przeznaczenie, misję, przez Boga włożoną na naród.”

Jan Stanisław Bystroń (1892–1964) polski socjolog i etnograf

Źródło: Megalomania narodowa (1935)

O Bogu , O charakterze

„Żyjemy tu, w Warszawie życiem tramwajowym. Znaczy to, że w naszej warszawskiej epoce tramwaj wzniósł się do roli symbolu. Oczywiście tramwaj wyraża miejską jednostkę komunikacyjną, taką samą jak trolejbus czy autobus. Mówi się: żyjemy życiem takim czy innym, wtedy gdy życie owo dobywa z człowieka jego najistotniejsze cechy. Czyli że w zetknięciu z nim człowiek objawia się w całej okazałości. Przepełniony irracjonalnie tramwaj warszawski stanowi doskonały odczynnik, przekonujemy się w nim codziennie, jacy jesteśmy i jak bardzo żyjemy życiem tramwajowym. W chwili gdy najbliższy bliźni demoluje nam śledzionę, unicestwia czar dopiero co kupionego płaszcza, niweczy z trudem przyszyte guziki, gasi brutalnie przepiękny połysk żarliwie wyczyszczonych butów, gniecie na miazgę wiezione dla dzieci ciastka, uśmiecha się przepraszająco, pakując nam w usta rękaw od kurtki, w której przed chwilą czyścił kominy lub wypakowywał stare śledzie – w takiej chwili, powtarzam, instynkty, jak działa żaglowej fregaty, wysuwają się groźnie z burt naszych dusz. Wtedy dopiero spostrzegamy z przerażeniem, jacy potrafimy być pierwotni, dzicy, egoistyczni, kłótliwi, nietolerancyjni, zaślepieni, krótkowzroczni. Z drugiej strony – ileż wspaniałych wartości dostrzegamy naraz w życiu, gdy uda nam się wepchnąć jako ostatni do rozchodzącego się w szwach autobusu, gdy przygodny sąsiad, wisząc na stopniu, odstąpi nam trzy centymetry kwadratowe miejsca, akurat tyle, by postawić na nich szpic buta, gdy złapany rozpaczliwie za krawat ten, który już do połowy tkwi w środku, uśmiechnie się bez pretensji i przygnie nas mocnym ramieniem, gdy wreszcie starsza pani, której, prąc ku wyjściu, strąciliśmy kapelusz, porwali w strzępy gazety i wgnietli całą zawartość siatki z masłem, jajami i marmoladą w biust, uśmiechnie się z tramwajową melancholią i powie smutne, lecz przebaczające: – Nie szkodzi… – Wtedy widzimy, jak dalece potrafimy być solidarni, wyrozumiali, ludzcy i coś ciepłego rozpływa się nam jak słodka, rozgrzana czekolada koło serca. Nic nie wzbudza w nas tak nieprzytomnej złości i bezmyślnej chęci awantur, jak niekończące się wyczekiwanie na wypchane ludźmi trolejbusy, do których nie można się dostać, jak tępota, brutalności i nieuprzejmość w tramwaju, o nic nie będziemy się sprzeczać i kłócić tak namiętnie, jak o grubiaństwa współpasażerów i bezduszną wrogość konduktorów. Ale też nic nie wzbudza w nas takiego uczucia zadowolenia, satysfakcji i wygody, jak widok wyczekiwanego numeru na ulicznym horyzoncie i stwierdzenie, że znajdziemy w nim miejsce siedzące. Tramwaj wyzwala w nas dziś w Warszawie cenną bezpośredniość przeżywania i dlatego żyjemy tu, w Warszawie życiem tramwajowym.”

Leopold Tyrmand książka Zły

Zły

O życiu , O wrogości , O dzieciach , O uśmiechu

„Istnieje na tym świecie coś gorszego niż nadużywanie siły, a mianowicie służalcza uniżoność, z jaką owa siła się spotyka, gdy jej nadużycia wieńczy sukces; owo wiernopoddańcze lizusostwo, które zapomina o zbrodni, by wysławiać sukces.”

Léon Blum (1872–1950) francuski polityk

w lipcu 1928 o Charles’u Maurras i innych przedstawicielach prawicy wyrażających podziw dla Mussoliniego.
Źródło: Tony Judt, Brzemię odpowiedzialności…, op. cit., s. 91.

O sile , O sukcesie , O zapominaniu

„Również przyjętem jest dziś powszechnie do wiadomości, co od lat kilkunastu głoszę, a co z początku narażało nawet na przykrości: przekonanie, jako unja brzeska nie tylko nie wyszła na dobre Kościołowi, lecz powstrzymała rozwój katolicyzmu na Wschodzie. Gdyby nie to chybione dzieło brzeskie, byłoby się stawiało we wschodnich prowincjach Rzpltej nadal kościoły, a wszystko, co z pośród wschodnich żywiołów etnograficznych wzniosłoby się cywilizacyjnie ponad przeciętność nieuctwa schizmy, lgnęłoby do Kościoła. Unja brzeska ocuciła prawosławie z senności, podniosła je pod każdym względem, a rozbudziwszy świadomość orjentalnego pierwiastka w cerkwi, rozdmuchała na nowo nienawiść do „łaciństwa” w pożar nieugaszony… Gdyby nie unja brzeska. gdyby nie owo niefortunne dążenie do syntezy Zachodu i Wschodu w Kościele, hierarchja rzymsko-katolicka sięgałaby była już od XVIII wieku po Ural i cywilizacja zachodnia byłaby w Rosji zwyciężyła.”

Feliks Koneczny (1862–1949) historyk polski, historiozof

Uwaga: Reprint wydania z 1921 roku.
O Polsce
Źródło: Polskie Logos a Ethos, t. 2, Wyd. Antyk, Komorów, b.d.w., s. 341. ISBN 83-86482-23-0

O nienawiści , O wieku

„Gdy już traw, korzonków, myszy, psów, kotek, ścierwa nie stało; więźnie wyjedli, trupy wykopując z ziemie wyjedli, piechota się sama między sobą wyjadła i ludzie łapając pojedli. Truszkowski, porucznik piechotny, dwu synów swych zjadł; hajduk jeden także syna zjadł; drugi matkę; towarzysz jeden sługę zjadł swego; owo zgoła syn ojcu, ociec synowi nie spuścił, pan sługi, sługa pana nie był bezpieczen; kto kogo zgoła zmógł, ten tego zjadł, zdrowszy chorszego pozbył.(…) W tak tedy okrutnym głodzie nastąpiły rozmaite choroby, śmierci srogie, że na człowieka z głodu umierającego patrzeć z strachem i nie bez płaczu przychodziło, których wielem się napatrzył, ziemię pod sobą, ręce, nogi, ciało jako mógł żarł, a co najgorsza, że choćby rad umarł, a umrzeć nie mógł, kamień albo cegłę kąsał, prosząc Pana Boga, aby w chleb przemienił, ale ukąsić nie mógł.”

Józef Budziłło

relacjonując sytuację polskiej załogi na Kremlu na kilka dni przed kapitulacją w listopadzie 1612 r.
Źródło: Wojna moskiewska wzniecona i prowadzona z okazji fałszywych Dymitrów od 1603 do 1612 r., oprac.J. Byliński, J. Długosz, Wrocław 1995, s. 164.

O śmierci , O głodzie , O Bogu , O wojnie

„W Piśmie św. często używa się obrazu drogi w odniesieniu do ludzkiego postępowania i faktu, czy owo postępowanie jest zgodne z Bożymi planami i zamiarami. Z tego punktu widzenia droga może być fałszywa lub prawdziwa. Pan Jezus nawołuje do przyjęcia Drogi, która prowadzi do przyjaźni z Bogiem. Ta droga zapewnia nową jakość życia, nowy styl życia. Dlatego jednym z najwcześniejszych określeń powstającej wspólnoty chrześcijańskiej było: zwolennicy „drogi.””

Wojciech Ziemba (1941) polski duchowny katolicki, arcybiskup białostocki

Źródło: List Pasterski na rozpoczęcie Wielkiego Postu 2012 http://archwarmia.pl/biskupi/arcybiskup-wojciech-ziemba-metropolita-warminski/listy-pasterskie/list-pasterski-na-rozpocz-cie-wielkiego-postu-2012/, archwarmia.pl, 26 lutego 2012

O Bogu , O przyjaźni , Obraz

„Najwyższym i najświętszym prawem królów jest prawo łaski. Toteż zawsze czułem się jak król, bo bez ograniczeń stosowałem owo prawo.”

Anton Czechow (1860–1904) rosyjski nowelista i dramatopisarz

„Mój ojciec był aktorem. Rzadko bywał w domu, więc jego obecność traktowaliśmy z bratem prawie jak święto. Jednak równocześnie był moim największym przyjacielem i powiernikiem. Kiedy zakochałem się w koleżance z przedszkola i klockiem rozwaliłem głowę konkurentowi, tata poszedł na rozmowę z wychowawczynią. Po powrocie powiedział mi, że tak się nie załatwia spraw uczuciowych. Poradził, że jeśli rzeczywiście jestem w kimś zakochany, to powinienem okazywać swojej wybrance szacunek, na przykład modlić się za nią. Zostało mi to w pamięci do dziś. To on wyjaśnił mi też wszystkie tajemnice alkowy, czyli jak to i owo robi się z paniami.”

Krzysztof Krawczyk (1946) polski piosenkarz

Źródło: wywiad, 2004 http://uroda.onet.pl/plotki/wywiady/krzysztof-krawczyk,2,4973377,artykul.html

O tajemnicy , O domu

„To prawda, że film odbiega od fabuły. Tak to zwykle bywa, gdy twórcy filmu nie zapoznają się z fabułą. Oczywiście hoolywodzka maniera kręcenia filmów obowiązuje i stała się już nawet kanonem. Dobrze jest jednak – oczywiście nie twierdzę, że to warunek sine qua non – ale dobrze jest, gdy biorąc się za ekranizację dzieła literackiego, owo dzieło się przeczyta. Za twórcami filmu stoi jednak ogromny argument: „po co nam czytać, skoro mamy komiks?”. Jak państwo zapewne wiedzą, czytanie tych małych cholernych literek na białym tle jest niesłychanie trudne, wymaga skupienia. A jak się ma komiks, to ten problem odpada – zdjęcia i litery są duże, obrazki mówią same za siebie. Trudno się więc dziwić, że chłopcy mając do wyboru mozolne czytanie książki a szybkie obejrzenie komiksu, zdecydowanie wybierają komiks i kręcą film na jego podstawie. Czy państwa nigdy nie zastanawiało np. dlaczego w roli Jaskra obsadzono Zamachowskiego? Otóż w komiksie autor zadrwił sobie z jednego z polskich pisarzy fantastyki, wrocławianina zresztą – Jacka Inglota – i skarykaturował go w tym komiksie jako Jaskra. Traf chciał, że uroda Inglota jest nieco zbieżna z urodą Zamachowskiego. Czy państwo znają adaptację dzieła literackiego lepszą od książki? Ja znam tylko jedną – „Lśnienie”. Przez wiele lat i nawet do dzisiaj Roger Zelazny był dla mnie autorem, za którego dałbym się posiekać. No i co, obejrzałem film nakręcony na podstawie jego jednej z późniejszych noweli i powiem wam, że przy tym, to filmowy „Wiedźmin” powinien dostać siedem Oskarów. To mniej więcej sytuacja podobna do takiej, w której wygrywam konkurs piękności, gdy staję do niego ja i pies sołtysa, w dodatku baaardzo brzydki.”

Andrzej Sapkowski (1948) polski pisarz

Polcon we Wrocławiu, 2012 rok.
Wywiady i spotkania

O prawdzie , O książkach , O problemach , O czytaniu

„(…) umiem powiedzieć Jezusowi „dziękuję”, kiedy mi udzieli jakiejś łaski. Tak niewielu jest tych, którzy potrafią Mu powiedzieć owo „dziękuję”, którego nie odmawia się nawet śmieciarzowi, zamiatającemu nam chodnik!… Traktuje się dobrego Boga jak sługę, mającego obowiązek nas zadowolić…”

Maria Valtorta (1897–1961) włoska pisarka

Zeszyty z 1943
Źródło: s. 28.

O Bogu

„Istotą flamenco, jak zwykł mawiać Federico Garcia Lorca, jest „duende”, owo „coś”, co jest duszkiem, chochlikiem, może zjawą, a może marą, które czasami pojawia się będąc czymś ulotnym, nieuchwytnym, niewytłumaczalnym. Sądzę, że aby być dobrym tancerzem flamenco, trzeba mieć właśnie to „coś” specjalnego, co pozwala przekazywać publiczności uczucia, jakich doznajesz, tańcząc przy akompaniamencie gitary i pieśni. Flamenco to również technika – bardzo trudna, ale na scenie trzeba o niej zapomnieć. Na scenie musi królować jedynie sztuka wynikająca z doznań i… doskonałej techniki.”

Cristina Hoyos (1946)

Źródło: „Dziennik Polski”, 6 maja 2005 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/taniecdo.htm

O sztuce , O emocjach

„Ta prostytucja zachwytów była zresztą jednym z największych utrapień w życiu diuka Jana; niepojęte sukcesy psuły mu raz na zawsze obrazy i książki niegdyś umiłowane; zaznajamiając się z ogólną aprobatą sądu, odkrywał w nich na koniec niedostrzegalne skazy i tak odrzucał to lub owo z arcydzieł, medytując, czy nie tępieje mu węch i czy nie pomylił się aby.”

Joris-Karl Huysmans książka Na wspak

Źródło: Na wspak, tłum. Julian Rogoźiński

O książkach , O sukcesie , Obraz

„(…) chyba nie owo „cogito” konstytuuje świadomość, że się jest, ale takie właśnie poczucie współkwitnienia ze światem, współbycia ze wszystkim. Jest się o tyle, o ile się współjest.”

Julian Przyboś (1901–1970) poeta i eseista polski

Zapiski bez daty
Źródło: Ergo sum, s. 170.

O świecie

„Kiedy zadaje mi się to pytanie [Czy Jezus ustanowił papiestwo? ], mogę odpowiedzieć przez „Tak” lub „Nie”, przy czym owo „Nie” jest bardziej prawdopodobne niż „Tak.””

Yves Congar (1904–1995) francuski teolog katolicki, dominikanin, kardynał

Źródło: Adam Małaszewski, O. Iwo Congar – szara eminencja Vaticanum II http://www.piusx.org.pl/zawsze_wierni/artykul/468, „Zawsze wierni” nr 1/2002 (44), piusx.org.pl

Pytanie

„Odporność immunologiczna to ciągle, mimo tak rozległej wiedzy, pole pełne tajemnic. Fascynuje nas i popycha do opracowywania nowych strategii badawczych. Czasami przypomina to walkę z nieznajomym i niewidocznym przeciwnikiem, chociaż ostatnio, dzięki nowoczesnej technice, udało się już owo „pole walki” zupełnie nieźle rozpoznać.”

Włodzimierz Ptak (1928–2019) polski immunolog, mikrobiolog

Źródło: Artur Wolski, Wyniki badań dowodzą, że działanie limfocytów T przypomina wojnę, 1999 http://www.forumakad.pl/archiwum/99/7-8/artykuly/wielkie_nadzieje.htm.

O tajemnicy , O wiedzę , O walce

„Człowiek myśli sobie to i owo, ale jednak najczęściej to.”

Sławomir Mrożek (1930–2013) polski dramatopisarz, prozaik i rysownik

Źródło: Słoń i inne opowiadania, Wyd. Polityka Spółdzielnia Pracy, Warszawa 2008, s. 131.

O myślach , O myśleniu

„„Wolność”. Po namyśle zrozumiałem, że owo tajemnicze słowo w istocie rzeczy nie oznacza nic innego jak tylko… „wolność wyboru śmierci”. Taka teza może, bez wątpienia, gorszyć, a to dlatego, że życie jest pewnym obowiązkiem: czyż katolicy (życie jest święte, bo dane nam od Boga) i komuniści (trzeba żyć, by spełnić nasz obowiązek względem społeczeństwa) nie są co do tego zgodni? Z tym się zgadza także przyroda, a po to, by wspomóc nas w tym naszym miłosnym przywiązaniu do życia, wyposażyła nas w „instynkt samozachowawczy”. Jednakże w odróżnieniu od katolików i komunistów przyroda jest niejednoznaczna: wyposaża nas bowiem również w instynkt przeciwny, czyli w pragnienie śmierci.”

Pier Paolo Pasolini (1922–1975) włoski pisarz, poeta i reżyser filmowy

Źródło: Kino niepopularne, „Nuovi Argomenti” nr 20/1970, tłum. Mateusz Salwa.

O życiu , O śmierci , O Bogu , O wolności

„Stworzyliśmy najpotężniejszą bombę w dziejach świata. Może z tego wyniknąć owo zniszczenie ogniem, zapowiedziane przez proroka nad doliną Eufratu.”

Harry S. Truman (1884–1972) prezydent USA

zapisane w dzienniku z Poczdamu.
Źródło: Oliver Stone’s Untold History of the United States (2012), tłum. Edyta Czerwonka, odcinek 3

„Najpiękniejsza chwila u kobiety, jedyna, w której zdolna jest stworzyć owo upojenie duszy, o którym mówi się zawsze, a którego doświadcza się tak rzadko, to ta, kiedy przekonani o jej miłości, nie jesteśmy jeszcze pewni jej ustępstw.”

Pierre Choderlos de Laclos książka Niebezpieczne związki

Niebezpieczne związki

O kobietach , O duszy

„Drugim warunkiem skuteczności modlitwy jest wytrwałość. Warunek ten Zbawiciel jeszcze wyraźniej zaznaczył w swych wezwaniach do modlitwy błagalnej i żadna może z przypowieści, znajdujących się w Ewangelii, nie posiada tyle wyrazistości, co owo opowiadanie o człowieku, kołaczącym w nocy do sąsiada, aby mu pożyczył trojga chleba dla poczęstowania gościa (Łk 11, 5–8). Widzimy z Jego słów, że modlitwa nasza, aby być skuteczną, musi mieć tę cechę wytrwałości, którą w stosunkach ludzkich nazwalibyśmy natręctwem, ale która w stosunku do Boga i do dóbr nadprzyrodzonych, o które doń kołaczemy, nie jest natręctwem, jeno dowodem głębokiego przekonania o wszechmocy i miłosierdziu Bożym. W tym naleganiu bowiem zawiera się tyle ufności w nieskończoną dobroć Bożą, że podobna modlitwa, aczkolwiek treścią swą błagalna, staje się potężnym hymnem czci i chwały dla Pana wszechświata.”

Jacek Woroniecki (1878–1949) teolog polski, dominikanin

Pełnia modlitwy
Źródło: s. 79, 80

O Bogu

„Bo też gdyby owa konsumpcja przywilejów, owo wielkie żarcie odbywało się jakoś po cichu, dyskretnie -wziął, schował i nic nie widać, poucztował, przedtem zasłaniając firankami okna, pobudował się, lecz głęboko w lesie, żeby innych nie drażnić. Ale gdzie tam! Tutaj zwyczaj nakazuje, żeby olśnić i oszołomić, żeby wyłożyć wszystko jak na wystawie, zapalić wszystkie światła, oślepić, rzucić na kolana, przytłoczyć, zmiażdżyć! Po cóż w ogóle mieć? Żeby tylko milczkiem, na boku, gdzieś tam, coś tam, podobno mówią, ktoś mówił, ktoś słyszał, ale gdzie, co? Nie! Tak mieć, to nie mieć wcale! Naprawdę mieć, to trąbić, że się ma, zwoływać, żeby oglądali, niech patrzą i podziwiają, niech im oczy wychodzą na wierzch! I rzeczywiście, na oczach milczącego i coraz bardziej wrogiego tłumu nowa klasa daje pokaz irańskiego dolce vita, które nie zna umiaru w swoim rozpasaniu, zachłanności i cynizmie. Sprowokuje ona pożar, w którego płomieniach zginie wraz ze swoim stworzycielem i protektorem.”

Ryszard Kapuściński książka Szachinszach

Shah of Shahs

„Każde indywiduum przejawia tendencję do czucia się „bardziej innym” od wszystkich bliźnich i równocześnie każda kultura przejawia tendencję do myślenia o sobie nie tylko jak o różnej od innych, lecz ponadto jak o maksymalnie różnej od innych, bowiem każda kultura podtrzymuje owo uczucie „inności” wśród pozostających w jej kręgu jednostek.”

René Girard (1923–2015) antropolog francuski

The Scapegoat

O myślach , O myśleniu , O emocjach

„Co się tyczy [paryskich] bulwarów, to w ogóle nie można po nich chodzić. Wszyscy zasuwają z burdelu do kliniki, a z kliniki z powrotem do burdelu. A dokoła jest tyle trypra, że ledwie można złapać dech. Kiedyś wypiłem trochę i poszedłem Polami Elizejskimi - a dokoła było tyle trypra, że ledwie powłóczyłem nogami. Zobaczyłem dwoje znajomych: on i ona, oboje jedzą kasztany, bardzo starzy oboje. Gdzieś ich już widziałem? W gazetach? Nie pamiętam, ale poznałem: Louis Aragon i Elsa Triolet. "Ciekawe - błysnęła mi myśl - skąd idą: z kliniki do burdelu czy z burdelu do kliniki?" I sam sobie przerwałem: "Wstydziłbyś się. Jesteś w Paryżu, a nie w Chrapuszowie. Zadaj im lepiej pytania o sprawy społeczne, o najbardziej palące sprawy."
Doganiam Louisa Aragona i zaczynam mówić, otwierając przed nim serce. Mówię, że jestem zdesperowany, ale nie mam najmniejszych wątpliwości, że umieram od nadmiaru węwnętrznych sprzeczności, i dużo różnych takich. A on spogląda na mnie, salutuje mi jak stary weteran, bierze swą Elsę pod rękę i idzie dalej. Ja znów ich doganiam i zwracam się tym razem już nie do Louisa, lecz do Triolet. Mówię, że umieram na brak wrażeń, że gdy przestaję rozpaczać, ogarniają mnie wątpliwości, gdy tymczasem w chwilach rozpaczy w nic nie wątpiłem… A ona tymczasem, jak stara kurwa, poklepała mnie po policzku, wzięła pod rączkę swojego Aragona i poszła dalej.
Potem, rzecz jasna, dowiedziałem się z prasy, że to wcale nie byli oni, tylko Jean-Paul Sartre i Simone de Baeuvoir, ale jaka to teraz dla mnie różnica! Poszedłem do Notre-Dame i wynająłem tam mansardę. Mansarda, facjatka, oficyna, antresola, strych - ciągle to wszystko mylę i nie widzę różnicy. Krótko mówiąc, wynająłem miejsce, w którym można leżeć, pisać i palić fajkę. Wypaliłem dwanaście fajek i odesłałem do "Revue de Paris" mój esej pod francuskim tytułem "Szyk i blask - immer elegant". Esej na temat miłości.
A wiecie przecież, jak trudno jest we Francji pisać o miłości. Dlatego że wszystko, co dotyczy miłości, zostało już we Francji dawno napisane. Tam wiedzą o miłości wszystko, a u nas nic. Spróbujcie u nas komuś ze średnim wykształceniem pokazać twardy szankier i zapytać: "Jaki to szankier, twardy czy miękki!" - na pewno strzeli: "Jasne, że miękki." A jak zobaczy miękki, to już zupełnie straci orientację. A tam - nie. Tam mogą nie wiedzieć, ile kosztuje dziurawcówka, ale jeśli już szankier jest miękki, to będzie takim dla każdego i nikt go nie nazwie twardym…
Krótko mówiąc, "Revue de Paris" zwróciło mi esej pod pretekstem, że został napisany po rosyjsku, a francuski był tylko tytuł. Wypaliłem więc na antresoli jeszcze trzynaście fajek i stworzyłem nowy esej, również poświęcony miłości. Tym razem cały tekst od początku do końca był napisany po francusku, a rosyjski był jedynie tytuł: "Skurwysyństwo jako najwyższe i ostatnie stadium kurestwa." I posłałem tekst do "Revue de Paris".
[Znów mi go zwrócili. ] Styl, powiedzieli, znakomity, natomiast główna myśl - fałszywa. Być może, powiedzieli, da się to zastosować do warunków rosyjskich, ale nie francuskich. Skurwysyństwo, powiedzieli, wcale nie jest u nas stadium najwyższym i bynajmniej nie ostatnim. U was, Rosjan, powiedzieli, kurestwo, które osiągnie granice skurwysyństwa, zostanie przymusowo zlikwidowane i zastąpione przez programowy onanizm. Natomiast u nas, Francuzów, nie jest wprawdzie w przyszłości wykluczone organiczne zrastanie się pewnych elementów rosyjskiego onanizmu, potraktowanego bardziej swobodnie - z naszą ojczystą sodomią, będącą efektem transformacji skurwysyństwa za pośrednictwem kazirodztwa; jednakże owo zrastanie się nastąpi na gruncie naszego tradycyjnego kurestwa, mając charakter absolutnie permanentny.”

Wieniedikt Jerofiejew książka Moskwa-Pietuszki

Moscow to the End of the Line

O myślach , O myśleniu , O wrażeniach , O charakterze

„Ja sobie sam wezmę twoje wytłumaczenie - odpowiedział Western - ściągaj kubrak! Obiję cię tak, ty półgłówku, jak jeszcześ nigdy w życiu nie był obity!
Tu wybuchnął wymyślaniem, nie szczędząc wyrażeń, które uchodzą tylko między dwoma wiejskimi szlachcicami o odmiennej opinii. Przytaczał często miano pewnej części ciała, które zazwyczaj pojawia się we wszelkich konwersacjach wśród niższych sfer angielskiej szlachty, na wyścigach, w czasie walk kogutów i w innych publicznych miejscach spotkań. Podobne aluzje są również często przytaczane w formie żartu, który, moim zdaniem, jest zazwyczaj błędnie interpretowany. W rzeczywistości dowcip polega na tym, iż radzisz przeciwnikowi, aby pocałował ciebie w d… za to, że zagroziłeś kopnięciem go w d…, bo zaobserwowałem z całą pewnością, że nikt nigdy nie proponuje, żebyś ty go kopnął, ani nie występuje z propozycją pocałowania ciebie w omawianą część ciała.
Może również wydać się zdumiewające, iż pomimo wielu tysięcy uprzejmych zaproszeń tego rodzaju, które musiał słyszeć każdy, kto przestawał z wiejską szlachtą, nikt - o ile wiem - nie był ani razu świadkiem, aby owo życzenie było spełnione - wyraźny przykład prowincjonalnego braku grzeczności, bo w miastach jest to powszechnie spotykaną ceremonią, którą najelegantsi panowie odprawiają codziennie w stosunku do swoich zwierzchników, wcale nawet o to nie proszeni.

Tom Jones, t. 1, s. 297.”

Henry Fielding książka Historia życia Toma Jonesa, czyli dzieje podrzutka

Tom Jones: Volume 1

O rzeczywostości , O czasie

„Na wspomnienie o Traklu Amalfitano, prowadząc swój wykład niemal automatycznie, pomyślał o aptece nieopodal jego mieszkania w Barcelonie, do której zwykle chodził, kiedy potrzebował lekarstwa dla Rosy. Pracował w niej farmacueta wyglądający na nastolatka, nadzwyczaj chudy i w wielkich okularach, który nocami, kiedy apteka pełniła dyżur, zawsze czytał książkę. Pewnej nocy Amalfitano zapytał go, czuł bowiem, że powinien coś powiedzieć, podczas gdy farmaceuta szukał leków na półkach, jakie książki lubi i jaką książkę czyta w tej chwili. Farmaceuta odpowiedział mu, nawet się nie odwracając, że podobały mu się książki typu "Przemiana", "Bartleby", "Proste serce", "Opowieść wigilijna". A potem powiedział, że czyta teraz "Śniadanie u Tiffany'ego", Capotego. Pomijając "Proste serce" i "Opowieść wigilijną", które, jak powszechnie wiadomo, są opowiadaniami, a nie książkami, intrygujące było owo upodobanie młodego farmaceuty - który być może w swoim poprzednim życiu był Traklem, a być może w tym życiu miał napisać wiersze smutniejsze jeszcze niż te, które wyszły spod pióra jego dalekiego austriackiego kolegi - przedkładającego, ponad wszelką wątpliwość, dzieła mniejsze nad dzieła większe. Wybierał "Przemianę" zamiast "Procesu", wybierał "Bartleby'ego" zamiast "Moby Dicka", wybierał "Proste serce" zamiast "Bouvarda i Pecucheta", "Opowieść wigilijną" zamiast "Opowieści o dwóch miastach" albo "Klubu Pickwicka". Jakiż to smutny paradoks, pomyślał Amalfitano. Już nawet oświeceni farmaceuci nie mają odwagi siegnąć po wielkie dzieła, niedoskonałe, gwałtowne, te, które otwierają drogę w nieznane. Wybierają doskonałe wprawki wielkich mistrzów. Albo, by powiedzieć innymi słowy to samo: chcą widzieć wielkich mistrzów podczas szermierczych sesji treningowych, ale nie obchodzą ich prawdziwe batalie, gdzie wielcy mistrzowie walczą z czymś, z tym czymś, co przeraża nas wszystkich, czymś, co nas paraliżuje i bierze za rogi, i jest krew, i śmiertelne rany, i smród.”

Roberto Bolaño (1953–2003) chilijski pisarz

O nocy , Serce , O wspomnieniach , O książkach

„W historii politycznej Polski nigdy nie grałem jakiejkolwiek roli, nigdy nie byłem na scenie, ale często siedziałem w pierwszym rzędzie, obserwowałem spektakl dokładnie, a czasami udawało mi się na chwilę zabrnąć za kulisy, zerknąć na to lub owo, dojrzeć szminkowanie i kostiumowanie.”

Stanisław Mackiewicz (1896–1966) premier Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Wychodźstwie

Historia Polski od 11 listopada 1918 do 17 września 1939

O historii

„Czyż my, kobiety, możemy dobrze zanalizować pobudki, którymi kierują się mężczyźni? Nigdy. Ich psychika jest zupełnie inna. To i owo odgadujemy intuicją, to i owo opieramy na powierzchownych obserwacjach, ale gruntu, ale tego laboratorium, gdzie wylęgają się ich myśli, ich zamiary, nie poznajemy nigdy. A największy błąd popełniamy, dopatrując się w motywach ich działania analogii do naszych własnych pobudek. Weźmy na przykład miłość. Miłość kobiety jest zupełnie inna niż miłość mężczyzny. Zewnętrzne formy są podobne, ale tylko podobne. Materiał, treść będzie zawsze różna.”

Tadeusz Dołęga-Mostowicz (1898–1939) polski pisarz

Ich dziecko
Źródło: s. 298

O myślach , O myśleniu , O miłości , O kobietach

„Żyjemy tu, w Warszawie życiem tramwajowym. Znaczy to, że w naszej warszawskiej epoce tramwaj wzniósł się do roli symbolu. Oczywiście tramwaj wyraża miejską jednostkę komunikacyjną, taką samą jak trolejbus czy autobus. Mówi się: żyjemy życiem takim czy innym, wtedy gdy życie owo dobywa z człowieka jego najistotniejsze cechy. Czyli że w zetknięciu z nim człowiek objawia się w całej okazałości. Przepełniony irracjonalnie tramwaj warszawski stanowi doskonały odczynnik, przekonujemy się w nim codziennie, jacy jesteśmy i jak bardzo żyjemy życiem tramwajowym. W chwili gdy najbliższy bliźni demoluje nam śledzionę, unicestwia czar dopiero co kupionego płaszcza, niweczy z trudem przyszyte guziki, gasi brutalnie przepiękny połysk żarliwie wyczyszczonych butów, gniecie na miazgę wiezione dla dzieci ciastka, uśmiecha się przepraszająco, pakując nam w usta rękaw od kurtki, w której przed chwilą czyścił kominy lub wypakowywał stare śledzie – w takiej chwili, powtarzam, instynkty, jak działa żaglowej fregaty, wysuwają się groźnie z burt naszych dusz. Wtedy dopiero spostrzegamy z przerażeniem, jacy potrafimy być pierwotni, dzicy, egoistyczni, kłótliwi, nietolerancyjni, zaślepieni, krótkowzroczni. Z drugiej strony – ileż wspaniałych wartości dostrzegamy naraz w życiu, gdy uda nam się wepchnąć jako ostatni do rozchodzącego się w szwach autobusu, gdy przygodny sąsiad, wisząc na stopniu, odstąpi nam trzy centymetry kwadratowe miejsca, akurat tyle, by postawić na nich szpic buta, gdy złapany rozpaczliwie za krawat ten, który już do połowy tkwi w środku, uśmiechnie się bez pretensji i przygnie nas mocnym ramieniem, gdy wreszcie starsza pani, której, prąc ku wyjściu, strąciliśmy kapelusz, porwali w strzępy gazety i wgnietli całą zawartość siatki z masłem, jajami i marmoladą w biust, uśmiechnie się z tramwajową melancholią i powie smutne, lecz przebaczające: – Nie szkodzi…”

Leopold Tyrmand książka Zły

Wtedy widzimy, jak dalece potrafimy być solidarni, wyrozumiali, ludzcy i coś ciepłego rozpływa się nam jak słodka, rozgrzana czekolada koło serca. Nic nie wzbudza w nas tak nieprzytomnej złości i bezmyślnej chęci awantur, jak niekończące się wyczekiwanie na wypchane ludźmi trolejbusy, do których nie można się dostać, jak tępota, brutalności i nieuprzejmość w tramwaju, o nic nie będziemy się sprzeczać i kłócić tak namiętnie, jak o grubiaństwa współpasażerów i bezduszną wrogość konduktorów. Ale też nic nie wzbudza w nas takiego uczucia zadowolenia, satysfakcji i wygody, jak widok wyczekiwanego numeru na ulicznym horyzoncie i stwierdzenie, że znajdziemy w nim miejsce siedzące. Tramwaj wyzwala w nas dziś w Warszawie cenną bezpośredniość przeżywania i dlatego żyjemy tu, w Warszawie życiem tramwajowym.
Zły

O życiu , O dzieciach , O uśmiechu , O butach

„W Śrīmad Bhagavad-gīcie Pan oznajmia, że pojawia się w każdym milenium, by na nowo wytyczyć ścieżkę religii. Religię ustanawia Najwyższy Pan, tak jak prawo ustanawiają władze państwowe. Nikt nie może wymyślić sobie ścieżki religijnej, jak to weszło w zwyczaj wśród pewnych ambitnych osób. Prawdziwą religią jest uznanie Pana za najwyższy autorytet oraz, co za tym idzie, służenie Mu ze spontanicznej miłości. Żywe istoty nie mogą uniknąć służby, gdyż do tego zostały stworzone. Ich jedyną powinnością jest służyć Bogu, gdyż Pan jest wielki, a one są Mu podległe. Niestety, na skutek błędnego zrozumienia żywe istoty wiedzione pragnieniem materialnym zostają sługami zmysłów. Owo sprzeczne z prawem Boga pragnienie zwie się ignorancją (avidyā). To ono skłania żywą istotę do układania planów mających zapewnić jej przyjemność ześrodkowaną wokół wypaczonego życia seksualnego. W ten sposób wplątuje się ona w cykl narodzin i śmierci i pod kierunkiem Najwyższego Pana wędruje z ciała do ciała, z planety na planetę. Dopóki nie wydostanie się poza granice niewiedzy, nie uniknie trojakich niedoli życia materialnego. Tak stanowi prawo natury. Na szczęście Pan - okazujący cierpiącym istotom więcej miłosierdzia, niż mogłyby oczekiwać - pojawia się wśród nich i odnawia zasady służby oddania, na którą składa się słuchanie, intonowanie, pamiętanie, czczenie, modlenie się, współpraca z Nim i podporządkowanie się Mu. Już każdy z tych elementów służby oddania z osobna, cóż dopiero mówić o wszystkich razem wziętych, pomoże duszy uwarunkowanej wydostać się z pęt niewiedzy. Tym sposobem uwalnia się ona od wszelkich cierpień, których przysparza sobie zwiedziona przez energię zewnętrzną. Najwyższy Pan okazuje żywym istotom tę szczególną łaskę, kiedy zstępuje jako Śrī Caitanya Mahāprabhu.”

Bhaktiwedanta Swami Prabhupada (1896–1977) duchowny hinduski

Nauki Królowej Kuntī
Źródło: Ibidem., s. 137-138.

O współpracy , O narodzinach , O zrozumieniu , O naturze