Cytaty na temat żołnierz (97 cytatów)

„Tam, gdzie stanie żołnierz sowiecki, tam już jest Związek Radziecki.”

Józef Stalin (1879–1953) przywódca ZSRR

„Żołnierz polski walczy o wolność wszystkich narodów,
Ale umiera tylko dla Polski.”

Stanisław Maczek (1892–1994) generał polski

Źródło: napis na cokole pomnika gen. Maczka w Warszawie

O wolności

„Abyś źle nie umarł, żyj dobrze: jak żołnierz na warcie, bądź zawsze gotów!”

Michał Kozal (1893–1943) polski biskup, męczennik Kościoła Katolickiego

„Mundur […] powinniśmy wyżej cenić aniżeli złoto i brylanty bogacza, ponieważ żołnierz oddaje za Ojczyznę, to co najcenniejsze czyli swoją krew i swoje życie.”

Józef Panaś (1887–1940) polski ksiądz

cytat z „Katechizmu Obywatelskiego” Józefa Panasia z 1925 r.
Źródło: A. Kołodziejczyk, Katechizm obywatelski. Na Drogach Ruchu Ludowego, t. II, Warszawa 2003, s. 55.

O życiu , O ojczyźnie

„Nienawidzę wojny tak, jak nienawidzić może tylko żołnierz, który ją przeżył i widział całe jej okrucieństwo i głupotę.”

Dwight Eisenhower (1890–1969) prezydent USA

Źródło: Nigel Cawthorne, Dowódcy i generałowie. Prawdziwe historie, Grupa Wydawnicza Foksal, Warszawa, 2014, s. 178.

O wojnie , O głupocie , O historii

„Myśmy oszczędzali miasta, nie robiliśmy szkód, myśmy się nie zachowywali jak Niemcy, czy inni barbarzyńcy. Tylko nasz żołnierz był od razu przyjacielem i na rękach noszonym wybawcą. Szybkość i zaskoczenie są tymi elementami, dzięki którym można o wiele więcej zdziałać niż wielką ilością bombardowań, użytej amunicji i nagromadzonego sprzętu.”

Stanisław Maczek (1892–1994) generał polski

Źródło: Gen. Maczek: Bijcie się twardo, ale po rycersku https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/576419,Gen-Maczek-Bijcie-sie-twardo-ale-po-rycersku, polskieradio.pl, 11 grudnia 2017.

„Biegu czasu nie da się powstrzymać, nie ma żadnego mądrego odwrotu, żadnej rozsądnej rezygnacji. Tylko marzyciele wierzą, że istnieje jakieś wyjście. Optymizm jest tchórzostwem, urodziliśmy się w tej epoce i musimy dzielnie iść do końca drogą nam wyznaczoną. Nie pozostaje nam nic innego. Jest naszym obowiązkiem wytrwać na straconej pozycji bez nadziei i bez ratunku. Wytrwać jak ów rzymski żołnierz, którego szkielet znaleziono przed bramą w Pompei, a który zginął, ponieważ podczas wybuchu Wezuwiusza zapomniano odwołać go z posterunku. Oto wielkość, to się nazywa być rasowym. Ten honorowy koniec jest jedyną rzeczą, której nie można ludziom odebrać.”

Oswald Spengler (1880–1936) niemiecki filozof kultury i historii

Źródło: Człowiek i technika; w: Oswald Spengler: Historia, Kultura, Polityka, tłum. Andrzej Kołakowski, Państwowy Instytut Wydawniczy 1990.

O optymiźmie , O czasie

„Artysta jest to człowiek, on pisze dla ludzi.
Święta wolność kapłanką jest jego ołtarza,
Żywiołami dlań życie, w wszechświat trójnogiem;
Ból, harmonia i miłość kadzidło wyraża,
Ofiarą jest dlań serce, a zaś prawda bogiem.
Artysta jest to żołnierz, co armii szeregi
Opuszcza, śpiesząc naprzód, jak wodze lub zbiegi…”

Alfred de Musset (1810–1857) poeta i pisarz francuski

Un artiste est un homme, — il écrit pour des hommes.
Pour prêtresse du temple, il a la liberté;
Pour trépied, l’univers; pour éléments, la vie;
Pour encens, la douleur, l’amour et l’harmonie;
Pour victime, son cœur; — pour dieu, la vérité.
L’artiste est un soldat, qui des rangs d’une armée
Sort, et marche en avant, — ou chef, — ou déserteur. (fr.)
Źródło: Dedykacja: panu Alfredowi T. http://cyfrowa.chbp.chelm.pl/dlibra/docmetadata?id=1629 w: Poezye, Warszawa 1890, s. 76, tłum. Bolesław Londyński.

O miłości , O życiu , O Bogu , O bólu

„Kawaler: żołnierz bez Broni.”

Antoni Regulski

„Nic się nie stało, zginął przecież tylko jeden żołnierz.”

Decjusz (201–251)

na wieść o śmierci swego syna w bitwie.

O śmierci

„Regulamin nie określał bowiem, że żołnierz ma nie być idiotą.”

Josef Škvorecký książka Batalion czołgów

Batalion czołgów

„Ja, żołnierz, poeta, czasu kurz.”

Krzysztof Kamil Baczyński (1921–1944) polski poeta

Źródło: Rodzicom

O rodzicach , O czasie

„Niosłem swoją poezję, jak żołnierz imię
w blaszcze na piersiach przeciw kulom dwóch wojen.”

Julian Przyboś (1901–1970) poeta i eseista polski

Źródło: Słońce ze wzgórz Gwoźnicy

O słońcu

„Początki moich związków z harcerstwem sięgają okresu przedwojennego i zaangażowania w harcerstwie mojego starszego brata. Podczas wojny mieszkaliśmy pod Milanówkiem, gdzie mój brat był związany z organizacją harcerską Szarych Szeregów. Podobnie kilku starszych kolegów, z którymi chodziłem na komplety tajnego nauczania. W podziemiu była zaangażowana również moja mama, gdy tatuś walczył za granicą. Mój brat stryjeczny, żołnierz Armii Krajowej, zadenuncjowany wraz z kolegami w Milanówku, został zamordowany na Pawiaku. W Powstaniu Warszawskim w oddziałach harcerskich walczyło dwu dalszych kuzynów.”

Włodzimierz Bojarski (1930) polski polityk, naukowiec specjalizujący się w energetyce

Źródło: Harcerstwo otwierało skrzydła do lotu, naszdziennik.pl, 8 lutego 2008 http://www.naszdziennik.pl/index.php?typ=my&dat=20080209&id=my11.txt

O wojnie

„Bracia! Jesteście z tego samego ludu co i my. Zabijacie waszych braci wieśniaków. Człowiek może dać wam rozkaz do zabijania, ale więcej musi znaczyć dla Was prawo Boże, które mówi: „Nie zabijaj!”. Żołnierz nie jest zobowiązany do posłuszeństwa wobec prawa, które jest sprzeczne z prawem Bożym!”

Oscar Romero (1917–1980) salwadorski duchowny katolicki, arcybiskup

Źródło: Artur Domosławski, Święty pęknięty, „Polityka” nr 14 (3003), 1–7 kwietnia 2015, s. 65.

O Bogu , O ludziach

„Wtedy byliśmy krajem pozostającym w konflikcie z prawie wszystkimi sąsiadami. Granice II Rzeczpospolitej – można powiedzieć – polski żołnierz wyrąbał szablą. Dzisiaj żyjemy w pokojowej Europie. Otoczeni przez sąsiadów – z reguły przyjaznych.”

Lech Kaczyński (1949–2010) polski polityk, prezydent Polski

Przemówienia rocznicowe
Źródło: przemówienie podczas uroczystości na pl. Piłsudskiego w Warszawie z okazji Dnia Wojska Polskiego, 15 sierpnia 2006

„To strasznie żołnierzy boli. Zwłaszcza gdy ktoś jedzie na drugą zmianę po to, by nadal zdobywać doświadczenie w terenie. Przecież w instrukcjach podczas szkoleń, nawet tych dawnych, wyraźnie się podkreśla, że żołnierz ma bronić swojej ojczyzny. A taka misja to też jest reprezentowanie Polski. Oby tylko zdobytej tam wiedzy nie trzeba było faktycznie wykorzystać w obronie kraju.”

Grzegorz Kaliciak (1973) polski pułkownik

Źródło: Karolina Przewrocka, Kali z Karbali. Opowieść dowódcy oddziału, który obronił City Hall http://weekend.gazeta.pl/weekend/1,138262,18744453,kali-z-karbali-opowiesc-dowodcy-oddzialu-ktory-obronil-city.html#TRwknd, weekend.gazeta.pl

O wiedzę , O ojczyźnie

„To, co jako żołnierz mogłem dać z siebie najlepszego: wierność i posłuszeństwo, zostało wykorzystane do celów, których nie mogłem znać.”

Wilhelm Keitel (1882–1946) niemiecki feldmarszałek

na procesie norymberskim.
Źródło: Bogusław Wołoszański, Ten okrutny wiek, op. cit., s. 246.

O wieku , O wierności

„Po aferze ze zwłokami Anny Walentynowicz intuicja mi podpowiada, że w sarkofagu prezydentostwa na Wawelu leży żołnierz radziecki wraz ze szkieletem wiernego konia.”

Jerzy Urban (1933) polski dziennikarz

Źródło: Kopanie trupów, blog Jerzego Urbana, 26 września 2012 http://jerzyurban.blog.pl/2012/09/26/kopanie-trupow/

Koń

„Mnie imponuje ten żołnierz,
Przynajmniej jest czemuś wierny.”

Andrzej Waligórski (1926–1992) polski artysta kabaretowy, poeta

Cytaty z tomu wierszy Błędny rycerz (wyd. 1999)

„Podczas wymiany kilku kul z jego załogą jeden z ludzi padł na ziemię jakby powalony niewidzialną pięścią. Pocisk przewiercił czubek stalowego hełmu i wyrył długą bruzdę w czaszce. Mózg podnosił się i opadał w ranie w rytm pulsowania krwi, mimo to żołnierz był w stanie iść o własnych siłach. Musiałem mu jeszcze wydać rozkaz, aby pozostawił tornister, i zaklinałem go, by szedł bardzo wolno i ostrożnie.”

Ernst Jünger (1895–1998) pisarz niemiecki

W stalowych burzach
Źródło: s. 192

O ludziach , O sile

„Fagas się trzęsie
Rab rechoce
Kat na kamieniu
Topór toczy
Tyran zatapia nóż w kapłonie
W górze zimowy księżyc płonie
Oto ojczyzna na obrazku
Z idiotką żołnierz siedzi w lasku
Baba się drapie taki odruch”

Josif Brodski (1940–1996) rosyjski poeta i eseista

Źródło: Oto ojczyzna oleodruk

O ojczyźnie

„Był to pierwszy niemiecki żołnierz, jakiego zobaczyłem w stalowym hełmie i od razu wydał mi się jakby mieszkańcem obcego, bardziej surowego świata. Siedząc obok niego w rowie wypytywałem go natarczywie o sytuację na pozycji i usłyszałem monotonną opowieść o wielodniowym przesiadywaniu w lejach granatnich bez łączności i dróg obiegowych, o nieustannych natarciach, o polach zwłok i obłędnym pragnieniu, o konaniu rannych i wielu innych sprawach. Nieruchoma, obramowana stalowym hełmem twarz i monotonny głos, któremu towarzyszył huk frontu, wywarły na nas upiorne wrażenie. Kilka dni odcisnęło na tym posłańcu, który towarzyszyć miał nam do królestwa płomieni, piętno, jakie zdawało się go odróżniać od nas w niewypowiedzialny sposób. „Kto padnie, ten zostaje. Nic nie można poradzić. Nikt nie wie, czy powróci żywy. Każdego dnia nacierają, ale front trwa. Każdy wie, że chodzi o życie albo śmierć.””

Ernst Jünger (1895–1998) pisarz niemiecki

Nic nie pozostało w tym głosie, jak tylko wielka obojętność; wypalił go ogień. Z takimi ludźmi można walczyć.
W stalowych burzach
Źródło: s. 84

O życiu , O śmierci , O wrażeniach , O obojętności

„Błędny jest pogląd, że żołnierz nie wytrzyma za granicą, jeżeli nie będzie miał co palić. To był błąd, który trzeba zapisać na konto ówczesnego dowództwa, że na początku wojny zaczęliśmy od przyznania każdemu żołnierzowi określonego dziennego przydziału dymu. Teraz się tego nie da odkręcić. Ale jak tylko będzie pokój, skończę z tym. Mamy co robić z dewizami, nie musimy za nie sprowadzać trucizny. Zacznę od młodzieży, wystarczy im powiedzieć: nie bierzcie przykładu ze starych, tak też jest fajnie!”

Adolf Hitler (1889–1945) kanclerz Rzeszy, twórca i dyktator III Rzeszy niemieckiej

Cytaty przypisywane, Rozmowy przy stole
Źródło: s. 325

O wojnie , O młodzieży , O pokoju , O błędach

„Cudu nad Wisłą, czyli zwycięstwa w walnej bitwie pod Warszawą nie należy wyłącznie przypisywać pojedynczym dowódcom, poszczególnym Armiom lub oddziałom, czy też poświęceniu się jednostek – wiadomo, że zwycięstwo jest łatwe gdy wojsko i dowódcy są dobrzy, jednak jest ono bardzo wątpliwe gdy żołnierz jest wyczerpany i zwątpiony, nieufny i zdemoralizowany. Wówczas najświetniejsze plany, najmądrzejsze i najostrzejsze rozkazy nie pomogą nic, jeśli nie przyjdą z pomocą duchowe i moralne czynniki, przekuwające u żołnierza psychologię odwrotu na psychologię zwycięstwa, na pobudzenie do największego wysiłku i do szlachetnej ofiarności krwi za drogą Ojczyznę. Do Cudu nad Wisłą przyczynił się zbiorowy wysiłek całego Narodu, a bezpośrednio ludność stolicy, duchowieństwo, patriotyczne organizacje wojskowe i cywilne, które ofiarując swoje siły i wiedzę w chwili najbardziej przełomowej przetworzyły zmęczenie w rześkość, zwątpienie w zapał, cofanie w natarcie, odwrót w zwycięstwo – i przez to dopomogły w obronie Warszawy.”

Franciszek Latinik (1864–1949) polski wojskowy, generał

Bój o Warszawę. Rola wojskowego gubernatora i 1-ej armii w bitwie pod Warszawą w 1920 r.

O wysiłku , O sile , O zwycięstwie , O pomocy

„Na śmierć pobożną pędzi żołnierz Mahometa,
Lecz męczennik miłości koniec ma zacniejszy:
W dniu bowiem zmartwychwstania jawno się okaże,
Że pierwszy padł z rąk wrogów, drugi – z rąk kochanki.”

Abu Sajid Fadlullah ben Abulchajr książka Czterowiersze

Źródło: Czterowiersze, V

O śmierci , O kochankach

„Żołnierz i bohater.”

George Bernard Shaw Arms and the Man

Arms and the Man. (ang.)
tytuł sztuki z 1894 (wyd. pol. 1904), nawiązanie do słów z Eneidy – „broń i męża (opiewam)”.

„Najbardziej śmiercionośną bronią na świecie jest żołnierz Marines i jego strzelba/karabin.”

John Pershing (1860–1948)

„Do grupy łączników należał strz. Warszawiak (Witold Modelski). Był to chłopczyk w wieku 11 lat, podobno był synem inżyniera. Jego bohaterstwo nie ma równego w historii. Dowiemy się o tym, gdy zbliżymy się do dramatycznych walk na reducie Banku Polskiego, Ratusza, reducie Długa – Bielańska. Warszawiak ubrany był jak prawdziwy żołnierz w hełm francuski, w mundur żołnierski, a za pasem nosił granat ręczny. Tam, gdzie nikt z łączników nie odważył się biec z meldunkiem, Warszawiak zgłaszał się zawsze na ochotnika, mimo huraganowego ognia.”

Lucjan Fajer (1904–1984)

O historii , O wieku

„To był bardzo wybitny polityk, bardzo dobry żołnierz, a jeszcze bardziej wybitny człowiek: sympatyczny, lojalny, najlepiej wykształcony ze wszystkich przywódców PRL-u. Był zwolennikiem Realpolitik, co osobiście jest mi bardzo bliskie. Po wprowadzeniu stanu wojennego chyba zmarnował szansę reformy ekonomicznej kraju, ale na jego usprawiedliwienie trzeba pamiętać, jaką wówczas dysponował bazą, która nie nadawała się do wsparcia takiej reformy.”

Andrzej Werblan (1924)

o Wojciechu Jaruzelskim.
Źródło: Krzysztof Różycki, Człowiek o wielu twarzach, „Angora” nr 23, 8 czerwca 2014, s. 15.

O wsparciu

„To jedyna jednostka specjalna na świecie, w której przez dwadzieścia lat, przy kilkuset operacjach bojowych, w trakcie których wykończono ponad pięciuset terrorystów, nie zginął nawet jeden żołnierz.”

Sławomir Petelicki (1946–2012) generał polski

o GROM-ie.
Źródło: wywiad dla miesięcznika „Playboy” nr 1/2011

O grach

„Żołnierz musi mieć poczucie, że to, co robi, jest komuś potrzebne, jest dla kogoś ważne, że ktoś na niego patrzy i ktoś mu pomaga, jest z nim. Inaczej żołnierz wszystko rzuci i pójdzie do domu.”

Ryszard Kapuściński (1932–2007) polski reportażysta, dziennikarz, pisarz i publicysta

O domu

„Odebrałem pismo WPana Mości Panie Rzewuski, nad którym długo myślałem, co ono ma znaczyć i czyli mam na nie odpowiedzieć? Lecz człowiek poczciwy nie ukrywa swych myśli – wzgarda dla podłych jest jego prawidłem! Tak i ja dziś z WPanem postępuję. Jako żołnierz przysięgły, honor kochający i powinności swojej zadosyć czyniący, nie znam innej władzy jak władzę, którą naród cały ustanowił, żadnego innego prawa jak rozkaz Króla i P. Komisyi Wojskowej, żadnego innego obowiązku jak żyć z ukochaną ojczyzną lub za nią umierać. Jako obywatel nie mogę słuchać rady WPana, która pod pozorem wolności, upstrzona licznemi bajkami, wsparta jest obcą przemocą. Ci, którzy śmieli dla ich dumy i własnej miłości zaprzedać krew współziomków swoich, są ohydą narodu i zdrajcami ojczyzny! To są moje sentymenta i wszystkich podkomendnych moich, zacząwszy od prostego żołnierza. Proszę więc WPana zaniechać odtąd niepotrzebnych pism, które nikogo omamić nie potrafią i być przekonanym: że ojczyzna jest naszym Bogiem, że zbrojny obcy żołnierz na gruncie polskim znajdujący się, nie sprzymierzony, nie może nam przynosić przyjaźni i że takowego żołnierz Rzeczpospolitej szukać będzie albo zwyciężyć albo umrzeć ze sławą.”

Józef Poniatowski (1763–1813) książę, polski generał

O Bogu , O przyjaźni , O myślach , O wolności

„Każdy żołnierz szkolony jest w okrutnym przeświadczeniu, że to się kiedyś przyda.”

Stanisława Fleszarowa-Muskat (1919–1989) polska pisarka

„Kilkanaście lat temu reżyser został podczas festiwalu w Gdyni zlinczowany za film Deszczowy żołnierz. Dostał „Złotego Pawia” dla najgorszego polskiego filmu za obraz, który wcale nie był na festiwalu najgorszy, nie był nawet filmem złym. Rozpętała się afera na cały kraj, w obronie krojonego na kawałki tępym nożem Saniewskiego stawali Jacek Kuroń i Jan Miodek. (…) Dziś można już tylko domyślać się, co było powodem tamtego ataku. Saniewski, wrocławianin, zawsze funkcjonował poza środowiskiem. Wcześniej był krytykiem filmowym, który przeszedł na druga stronę barykady. Zaczął robić filmy, ale nie uczestniczył w koteriach filmowych dzielących nagrody i sterujących recenzjami. Łatwo więc byłoby atak na jego film wytłumaczyć spiskiem wymierzonym w człowieka spoza układu. Ale równie dobrze powód mógł być banalnie prosty. „Złotego Pawia” trzeba było po prostu komuś dać, a reszta reżyserów miała w jury kogoś znajomego, zaprzyjaźnionego. Padło na Saniewskiego.”

Mariusz Urbanek (1960)

Źródło: Saniewski, czyli bajka o Wygranym i Deszczowym żołnierzu http://wroclove2012.com/kulturozerca/blog/saniewski-czyli-bajka-o-wygranym-i-deszczowym-zolnierzu/

O bajkach , Obraz

„Wszędzie i zawsze, niezależnie od nazwy, jaką przybiera rząd, niezależnie od tego, jakie jest jego pochodzenie i organizacja – zasadniczą jego czynnością jest gnębienie i wyzyskiwanie mas, bronienie ciemiężców i przywłaszczycieli, jego głównymi narzędziami charakterystycznymi i niezbędnymi są żandarm i poborca podatkowy, żołnierz i dozorca więzienny, do szeregu których dołącza się handlarz obłudy i kłamstwa: ksiądz lub nauczyciel, opłacani i protegowani przez rząd celem ujarzmienia umysłów i robienia ich uległymi.”

Errico Malatesta (1853–1932) włoski myśliciel polityczny, anarchista

Państwo i władza

O kłamstwie , O nauczycielach

„Przebywający w okolicy na wakacjach żołnierz powiedział, że był świadkiem niebywałych potworności na terenach okupowanej Polski. Obserwował nagich Żydów – mężczyzn i kobiety – ustawianych przed długim głębokim rowem. Na rozkaz oficera SS wszyscy oni zostali zabici przez Ukraińców strzałem w tył głowy, po czym padali do rowu. Ten wypełniano potem ziemią, mimo, że ze środka dochodziły okrzyki tych, którzy nadal żyli. Te akty okrucieństwa były tak nieludzkie, że część użytych jak narzędzia Ukraińców przechodziła załamanie nerwowe. Wszyscy żołnierze wiedzący o tak bestialskich poczynaniach nazistowskich podludzi wyrażali opinię, że naród niemiecki powinien trząść się jak galareta, gdyż niedługo nadejdzie czas zapłaty. Nie ma kary, która byłaby adekwatna dla tych nazistowskich potworów. Oczywiście, gdy nadejdzie już czas zapłaty, razem z winnymi będą musieli cierpieć niewinni. Z racji jednak na to, że obecnej sytuacji winne jest 99 procent ludności Niemiec, czy to pośrednio, czy bezpośrednio, można powiedzieć, że ci, którzy podróżują razem, razem zawisną.”

Friedrich Kellner (1885–1970) historyk niemiecki

Źródło: Friedrich Kellner, Vernebelt, verdunkelt sind alle Hirne, Tagebücher 1939–1945, red. Sascha Feuchert, Robert Martin Scott Kellner, Erwin Leibfried, Jörg Riecke, Markus Roth, Wallstein Verlag, Getynga 2011, ISBN 9783835306363, 28 października 1941.

O kobietach , O karze , O podróżowaniu , O cierpieniu

„Żadna przysięga nie może mieć w sobie nic symbolicznego i żadnego ersatzu. Żołnierz nasz walczył i umierał za Polskę niepodległą, a nie symboliczną.”

Eugeniusz Pławski (1895–1972) polski komandor

Fala za falą

„to znowu ja twój brudny żołnierz
wycieram twarz o włosy twoje
dotykaj mnie najdelikatniej
me brudne słowa w twoich dłoniach”

Grzegorz Ciechowski (1957–2001) polski muzyk rockowy

Z utworów
Źródło: Spoza linii świata, Obywatel G.C. (1986)

„Uprzemysłowienie ZSRR, socjalistyczna przebudowa wsi i sukcesy rozwoju oświaty sprawiają, że w szeregi armii wstępuje kulturalniejszy i klasowo świadomy żołnierz, coraz lepiej wyposażony w techniczne środki walki. Czerwonoarmista powinien aktywnie uczestniczyć w wykonaniu pięciolatki, socjalistycznej przebudowie wsi i opanowywać sprzęt techniczny, który z każdym rokiem w coraz większych ilościach wpływa na wyposażenie Armii Czerwonej. Armia Czerwona stanowi wielką siłę zabezpieczającą budownictwo socjalizmu.”

Michaił Tuchaczewski (1893–1937) radziecki wojskowy, marszałek

o przygotowaniu nowej wojny przeciw ZSRR.

O wojnie , O sile , O sukcesie , O walce

„Żołnierz dziewczynie nie skłamie,
chociaż nie wszystko jej powie.
Żołnierz zarzuci broń na ramię,
Wróci, to resztę dopowie.”

Bronisław Brok (1906–1975)

piosenka do muzyki Jerzego Wasowskiego, za którą Urszula Sipińska dostała pierwsze miejsce na festiwalu w Opolu.
Źródło: Po ten kwiat

O Kwiatach

„Serce pełne miłości smutnej niosę
jak żołnierz mogiłę pod swym hełmem
niesie przez czas.”

Tadeusz Gajcy (1922–1944) polski poeta

Źródło: poemat Do potomnego

O czasie , Serce

„Ten incydent, w którym żołnierz amerykański zamordował 17 niewinnych Afgańczyków, był doprawdy straszny. Prezydent Obama publicznie za to przeprosił, pracujemy nad tym, by coś takiego się nigdy nie powtórzyło i, co najważniejsze, nasi afgańscy przyjaciele rozumieją, że to wielokrotne zabójstwo nie odzwierciedla stosunku wojsk amerykańskich do Afgańczyków.”

Ryan Crocker (1949)

o masakrze w prowincji Kandahar w marcu 2012.
Źródło: Wawrzyniec Smoczyński, WYWIAD: Jak zakończyć wojnę w Afganistanie Nie wybijemy talibów, polityka.pl, 29 kwietnia 2012 http://www.polityka.pl/swiat/rozmowy/1526091,2,wywiad-jak-zakonczyc-wojne-w-afganistanie.read

O wojnie

„Czyniłem swą powinność jako żołnierz, ponieważ byłem przekonany, że w ten sposób najlepiej służę narodowi niemieckiemu i ojczyźnie, dla których żyłem i dla których zawsze jestem gotów umrzeć. Jeżeli w jakimś sensie uczyniłem siebie winnym, to najwyżej w tej mierze, że być może mimo mego czysto wojskowego stanowiska powinienem być nie tylko żołnierzem, lecz do pewnego stopnia również politykiem. Oznaczałoby to jednak moralną winę wobec narodu niemieckiego i w żadnym wypadku nie można mnie za to napiętnować jako zbrodniarza wojennego; nie byłaby to wina przed sądem karnym ludzi, lecz wina przed Bogiem.”

Erich Raeder (1876–1960) dowódca wojskowy III Rzeszy, admirał

wypowiedziane w dniu 31 sierpnia 1946 w norymberskim Pałacu Sprawiedliwości jako ostatnie słowo w procesie.
Źródło: Joe J. Heydecker, Johannes Leeb, Proces w Norymberdze, tłum. Marek Zeller, wyd. Świat Książki, Warszawa 2006, ISBN 8324701583, s. 418.

O Bogu , O ludziach , O książkach , O świecie

„Niemiecki żołnierz oświadczył więźniom, że ma dla nich dobrą i złą wiadomość. Dobra jest taka, że połowa was zostanie przeniesiona do innego obozu. Zostało to przyjęte okrzykami radości. Zła wiadomość jest taka, że przeniesiona zostanie tylko wasza połowa od pasa w dół.”

Silvio Berlusconi (1936) włoski polityk

dowcip o Holocauście.
Źródło: pardon.pl http://www.pardon.pl/artykul/7533/znacie_to_o_obozie_polityk_zartuje_z_holocaustu, 18 stycznia 2009

„Im trudniejsze dla nas nadchodzą czasy, tym więcej hartu, zwartości i poświęcenia mamy z siebie wydobyć. Nagrodą naszą nie będą zaszczyty, lecz wewnętrzne poczucie spełnionego obowiązku względem Narodu i Ojczyzny. Przed tymi, którzy spełniając swój żołnierski obowiązek złożyli życie w ofierze, często nieznanymi bohaterami i bohaterkami, chylimy nasze czoła. Obecnie, gdy odgłosy walki w Europie ucichły, myśli nasze zwracają się ku Polsce takiej, jaką ukochaliśmy, ku Polsce, za którą przelewaliśmy krew, ku Polsce wolnej, niepodległej i demokratycznej. Do takiej Polski prowadzi nasza droga. Droga ta może być przed nami jeszcze daleka, ale wierzę głęboko, że sprawiedliwości dziejowej stanie się zadość i że utrudzony żołnierz polski nie tylko powróci na łono swej wolnej nieumniejszonej Ojczyzny, lecz tworząc zbrojne ramię Narodu, stać będzie na wieki na straży jej niepodległości i granic. W naszych modłach codziennych Boga Wszechmogącego gorąco o to błagamy. Żołnierze! Wykonujcie swe obowiązki wierni ideałom, przyświecającym naszej walce, posłuszni rozkazom Prezydenta Rzeczypospolitej, Najwyższego Zwierzchnika Sił Zbrojnych, oraz prawom Rzeczypospolitej, pomni na nasze sztandary, na których widnieje dewiza: BÓG, HONOR i OJCZYZNA.”

Tadeusz Komorowski (1895–1966) polski generał, dowódca AK, polityk emigracyjny

Źródło: Tadeusz Bór-Komorowski w relacjach i dokumentach, opracował Andrzej Kunert, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2000, s. 425–426.

O życiu , O Bogu , O sprawiedliwości , O myślach

„Jesteśmy – mimo woli – pokoleniami bohaterów. W ciągu półwiecza wieku XX spędziliśmy wśród szczęku broni dziesiątki lat. Patrzyliśmy na ludzi uzbrojonych po zęby, jak zalegali okopy; muzyką naszą są armaty, bomby i karabiny maszynowe. Widzieliśmy tysiące poległych żołnierzy, przeżyliśmy śmierć olbrzymów, dyktatorów, autokratów, jednowładców. Rządy zmieniały się w oczach naszych, jak liście na drzewach (…). Czyż może nam coś imponować? Przestaliśmy się bać luf karabinów i armat. Człowiek uzbrojony nie budzi w nas ani lęku (…) ani szacunku. Co więcej, bardziej bohaterski wydaje się nam być człowiek bezbronny niż uzbrojony. Śmiesznie wygląda „człowiek z bronią”, gdyż żołnierz, którego zawodową cnotą ma być męstwo, powinien wystąpić do walki z gołymi rękoma, jak Dawid (…). Czekamy teraz na mocarzy myśli, woli, serca, cnoty (…). Tylko tych zdolni jesteśmy szanować. Tylko ci są godni stawać w szranki walki o lepsze (…) Abiciamini opera tenebrarum et induamini arma lucis”

Stefan Wyszyński (1901–1981) polski duchowny katolicki, prymas

Odrzućcie dzieła ciemności i obleczcie się w zbroję światła
z Zapisków więziennych prymasa Wyszyńskiego, 1 sierpnia 1954.
Źródło: Świadectwa powstania warszawskiego 1944, Andrzej Gałka (red.), Wydawnictwo Kuria Metropolitalna Warszawska, Warszawa 1988, s. 10.

O śmierci , O ludziach , O myślach , O czekaniu

„Każdy żołnierz nosi buławę w tornistrze.”

Napoleon Bonaparte (1769–1821) cesarz Francuzów

„W amerykańskiej armii nie służył nigdy ani jeden żołnierz, który nie byłby w każdej chwili gotowy do podjęcia ofensywy.”

George Patton (1885–1945) amerykański generał

„Dzień, w którym Jesse Cooke, były żołnierz piechoty morskiej, da się przechytrzyć kobiecie będzie dniem, w którym w piekle po obiedzie podadzą lody…”

Nora Roberts (1950)

Źródło: Niebo Montany

O kobietach

„Karen to samuraj, którego cesarzem jest firma, żołnierz gotowy do wykonania każdego rozkazu. Jej garnitur jest równie dehumanizujący jak wojskowy mundur. Korporacyjny świat zamienia ludzi w perfekcyjne roboty, wypiera z osobowości. Rozmawiałam z wieloma pracownikami biurowymi, którzy byli przekonani, że straciliby pracę, gdyby włożyli nieodpowiednią koszulę albo skarpetki w złym kolorze.”

Tilda Swinton (1960) aktorka brytyjska

O ludziach , O świecie , O osobowości

„Każdy Węgier – chłop, robotnik, czy żołnierz – który swym działaniem nas odciąża, wzmacnia rezerwy Fuehrera (…). Każdy Węgier, który dla nas krwawi, zmniejsza naszą daninę krwi.”

Edmund Veesenmayer (1904–1977) niemiecki zbrodniarz hitlerowski

Źródło: György Ránki, Emlekiratorok es valosag Magyarorszag masodikvilaghaborus szereperol, „Kossuth Konyvkiado”, Budapeszt 1964, s. 247–248, cyt. za: Maciej Koźmiński, Piotr Luppóczy, Jerzy Robert Nowak, Węgry w: Europejskie kraje demokracji ludowej 1944–1948, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1972, s. 402.

O książkach , O demokracji , O wiedzę

„Najlepszy żołnierz ma w sobie trochę złośliwości.”

Archibald Wavell (1883–1950) brytyjski marszałek polny, dowódca wojskowy podczas II wojny światowej

Źródło: Nigel Cawthorne, Dowódcy i generałowie. Prawdziwe historie, Grupa Wydawnicza Foksal, Warszawa 2014, s. 164.

O historii

„Żołnierz wolności” Jakubowskiej, gdyż ukazuje, jak generał Karol Świerczewski bezwzględnie kochał ojczyznę.”

Jerzy Urban (1933) polski dziennikarz

odpowiedź na pytanie, jaka jest jego ulubiony film erotyczny.
Źródło: Michał Hernes, shemag.pl http://www.shemag.pl/ona-on/piotr-adamczyk-ulubiona-aktorka-erotyczna-jerzego-urbana/

O wolności , O ojczyźnie , Kochać się

„Zasadniczą cechą tego okresu była jedność – zespolenie całego narodu, prawdziwe, istotne. Dziedzic i chłop, rolnik, fabrykant, sprzedawca, kupujący, żołnierz, dowódca – jedna myśl, jeden cel, jeden duch. Bojownik Podziemia był przez Niemców tropiony, ścigany jak dzikie zwierzę, lecz wieleż radosnej siły dodawało mu poczucie niezawodnego zaplecza! Domy, ludzie, wszystko mu sprzyjało, chroniło, wspomagało. O, wzruszające wspomnienia wędrówek po kraju, gdy nieznajomy robotnik zapytany, gdzie by można znaleźć nocleg, wskazując ręką gospodę dodawał poufnie: „Politycznie ja za nich nie ręczę… Z polityką lepiej ostrożnie… Za to w tamtej chałupie, choć ciasno, ale o wszystkim mówić można… To Polacy murowani…” (…). Jedności, kto ciebie nie znał… Dalsze cechy to były braterstwo i ludzkość. Nigdy i nigdzie nie spotkałbyś tyle przejawów dobroci, ofiarności, poświęcenia dla drugich, co w życiu Podziemia długie cztery lata – wiedziałam, doznałam, stwierdziłam.”

Zofia Kossak-Szczucka (1889–1968) pisarka polska

o Polsce w czasach II wojny światowej i okupacji niemieckiej.
Cytaty z Zofii Kossak-Szczuckiej
Źródło: Zofia Kossak, W Polsce Podziemnej. Wybrane pisma dotyczące lat 1939–1944 red. Stefan Jończyk, Mirosława Pałaszewska, wyd. Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1999, s. 29.

O wojnie , O ludziach , O myślach , O sile

„Gdy dookoła nas wre wszędzie kłótnia i zawiść partyjna, gdy dygoce i rozpala się niechęć dzielnicowa, trudno, by żołnierz był spokojny.”

Józef Piłsudski (1867–1935) polski działacz niepodległościowy i polityk, premier, Naczelnik Państwa, twórca tzw. rządów sanacyjnych

o przyczynach zamachu majowego.

„Może na skutek kompleksów, braku akceptacji? Nie wiem. Kumpel o ksywce „Morda” chciał zdawać. Pojechałem z nim do Łodzi na spotkanie konsultacyjne. Spodobało mi się miejsce. Po korytarzach jacyś ludzie chodzili, mówili wierszem, panny fajne i wiele z błyskiem w oku – bierz mnie. „Dobre miejsce”, pomyślałem. Ale „Morda” się nie dostał, ja też nie i kolejne 707 dni spędziłem w wojsku. Potem, jako żołnierz służby zasadniczej, zdałem.”

Maciej Kozłowski (1957–2010) polski aktor

odpowiedź na pytanie, dlaczego został aktorem.
Źródło: „Viva!” nr 8, 13 kwietnia 2004

O ludziach

„O generale Stanisławie Skalskim mogę wyrażać się jedynie z najgłębszym szacunkiem. Ten, jak Pan słusznie go określa, bohater z czasów drugiej wojny, miał niezwykle ciężkie życie. Po powrocie z Anglii do kraju siedział bardzo długo w więzieniu i to z wyrokiem śmierci. Kto, jak kto, ale właśnie on powinien z najwyższym uznaniem powitać zmiany, jakie u nas nastąpiły po upadku komunizmu. Jako gorący patriota i wnikliwy, realistyczny obserwator spraw krajowych, generał Skalski szybko się jednak zorientował, że kolejne rządy, poczynając od Rakowskiego, przez Mazowieckiego po Suchocką, narzuciły nam nowy system zniewolenia, zastąpiły jedną zależność inną zależnością. Co z tego, że, być może, prawa jednostki są u nas dziś szersze, niż były za komuny, skoro drastycznie narusza się i ogranicza prawa i wolność narodu, jako całości! Skutki tego wszystkiego są wprost zastraszające i widoczne dla każdego. Generał Skalski to rozumie i jako doświadczony, zahartowany w bojach o Polskę żołnierz stanął w pierwszym szeregu samoobrony, będąc członkiem ogólnokrajowego komitetu noszącego nazwę, o czym już zresztą mówiłem, Komitetu Samoobrony Narodu.”

Andrzej Lepper (1954–2011) polski polityk

Źródło: Samoobrona. Dlaczego? Przed czym?, Warszawa 1993

O życiu , O śmierci , O wojnie , O wolności

„Jeżeli żołnierz jest zmuszany do oddawania honoru osobie, która na dobrą sprawę nie ma żadnych uprawnień do tego, żeby być tym, za kogo się podaje, to pomijam, że to łamanie prawa i regulaminów wojskowych, ale jest to pogardzanie żołnierzem i mundurem żołnierskim.”

Waldemar Skrzypczak (1956) generał polski

Źródło: „Nadszedł czas pogardy dla munduru”. Za te słowa generał Skrzypczak został zwolniony z pracy http://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/nadszedl-czas-pogardy-dla-munduru-za-te-slowa-general-skrzypczak-zostal-zwolniony-z/xs2rpb9, onet.pl, 3 lutego 2017.

O czasie

„Oblicze świata nosi ślady rewolucji, spustoszyły je pożary i konflikty interesów. Od dawna już nie znamy jedności panowania, zobowiązanego wobec tego, co najwyższe – nie znamy miecza władzy i sprawiedliwości, który jako jedyny gwarantuje pokój wioskom, świetność pałacom, zgodę narodom. A przecież tęsknota za tym żywa jest wszędzie, w marzeniach kosmopolitów, w teorii nadczłowieka, w wierze w czarodziejską moc ekonomii, wreszcie w śmierci, w którą żołnierz rzuca się na polu bitwy.”

Ernst Jünger (1895–1998) pisarz niemiecki

Robotnik

O śmierci , O pokoju , O wierze , O sprawiedliwości

„Trudno pojąć, czemu żołnierz idzie do ataku – ale idzie.”

Stefan Kisielewski (1911–1991) polski publicysta, działacz polityczny, kompozytor

„Żadnej z moich praprababci, żaden francuski żołnierz nie zgwałcił i nie mam potrzeby chodzenia w różowych marynarkach.”

Joachim Brudziński (1968) polski polityk

o różowej marynarce Janusza Palikota.
Źródło: wp.pl http://wiadomosci.wp.pl/gid,62661,title,Mojej-babci-zolnierz-nie-zgwalcil---w-rozowym-nie-chodze,galeria.html

„Piękniej wygląda żołnierz poległy w bitwie niż wolny w ucieczce.”

Miguel de Cervantes książka Don Kichot

Przemyślny szlachcic Don Kichote z Manchy, Część II (dedykowana hrabiemu De Lemos)

„Każdy aktor nosi w sobie reżysera niczym żołnierz marszałkowską buławę. Jak już się nagra przez 30 lat, wówczas stwierdza, że reżyseria to cholernie łatwa robota…”

Marek Litewka (1948)

Źródło: „Dziennik Polski”, 13 grudnia 2004 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/molierz.htm

„Stefan Batory jest wzrostu słusznego, budowy silnej, chudy; nosi wąsy jak stary żołnierz. Ubiera się skromnie po węgiersku; na głowie nosi kołpaczek przycięty krótko z piórem rzekomo kapłoniem, lecz które rzeczywiście kapłoniem nie jest. (…) Żyje jak najoszczędniej. Posiada przy tem następne cztery wielkie zalety. Po pierwsze jest dobrym katolikiem, po wtóre lubi słuchać cudzej rady, po trzecie, wykonywa natychmiast to, co postanowił; po czwarte, nie żałuje swego życia w potrzebie. W sądach cywilnych nader rozważnym i przytomnym jest.”

Stefan Batory (1533–1586) król Polski w latach 1576-1586

z listu Dominika Ridolfino, inżyniera wojskowego w służbie Stefana Batorego, z 16 lutego 1580.
Źródło: K. Th., Dominik Ridolfino – podpułkownik w służbie Rzplitej Polskiej w XVI wieku, „Przegląd Naukowy i Literacki”, t. 6 (1878)

O wieku

„Kobiety są traktowane jak towar, przechodzą z rąk do rąk. Ceny są niewielkie – sto dolarów. Kiedy „wojownicy” Proroka nasycą się nimi i nikt nie chce ich odkupić, zabijają je, podrzynając im gardła. Ponad dwieście jazydzkich kobiet na górze Singar rzuciło się w przepaść, aby nie wpaść w ręce ludzi z ISIS. W obozie dla uchodźców Baadra usłyszeliśmy opowiadanie o kobiecie, która błagała o oddanie jej trzyletniego dziecka. W końcu jeden z oficerów ISIS zgodził się to zrobić. Najpierw musiała zjeść obiad z islamistami. Pierwszy kęs sprawił, że wypluła słone mięso i zemdlała. Inna kobieta wykupiła z Mosulu ciało swego męża. Islamiści przyjęli ją grzecznie, podali obfity posiłek. Po jedzeniu poprosiła o oddanie ciała.”

Witold Gadowski (1964)

Już to zrobiliśmy – zaśmiał się żołnierz ISIS. Zjadła własnego męża.
Źródło: Tomasz Plaskota, W imię Allacha (wywiad z Witoldem Gadowskim o Państwie Islamskim w Iraku), „Angora” nr 20 (1300), 17 maja 2015, s. 18.

O kobietach , O dzieciach , O ludziach , O jedzeniu

„Tylko głupi żołnierz odrzuca tuż przed bitwą nawet najskromniejszą broń.”

Andre Norton (1912–2005) amerykańska pisarka science fiction i fantasy

Źródło: Tkaczka pieśni

„Zadzwonił do mnie gen. Stanisław Skalski, as polskiego lotnictwa, uczestnik bitwy o Anglię. Powiedział, że jest spotkanie i żebym przyszedł. Spotkaliśmy się u niego w domu. Byli tam jeszcze Kazimierz Studentowicz, działacz Stronnictwa Pracy, więzień stalinowski, Tadeusz Bednarczyk, historyk i żołnierz AK oraz Zdzisław Ciesiołkiewicz, prezes stowarzyszenia berlingowców. I to chyba Ciesiołkiewicz tę nazwę wymyślił”

Bohdan Poręba (1934–2014) reżyser polski

o powołaniu Zjednoczenia Patriotycznego „Grunwald”.
Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 4 marca 2008

O domu

„Ani jeden sowiecki żołnierz nie zginął w Warszawie. Po co są te pomniki? To jest policzek, upodlenie Narodu i państwa polskiego, wszystko jedno jakie ono jest (…) Nie było żadnego wyzwolenia Warszawy. Ja wchodziłem przed armią radziecką i polską do Warszawy z chłopakami z podwórka. Szliśmy po lodzie. Elektrownia nie działała i Wisła była skuta lodem. Rosjanie dopiero wtedy budowali most pontonowy. W Warszawie było 400 Niemców, którzy wysadzali budynki. Rosjanie weszli. Nie było wyzwolenia. Nikt do nich nie strzelał.”

Przemysław Górny (1932) polski działacz opozycji antykomunistycznej

Źródło: Przemysław Górny o komunistycznych pomnikach, podobieństwach pomiędzy PRL a III RP i Prezydencie Lechu Kaczyńskim, blogpress.pl, 14 sierpnia 2012 http://www.blogpress.pl/node/13936

Chłopak

„Naród i wojsko to jedno i nie może być żadnych między nimi rozgraniczeń. Wojsko zawsze było, jest i będzie największym ukochaniem wszystkich zdrowych środowisk polskiego Narodu, które rozumieją, że żołnierz stoi na straży jego wolności i możności pracy nad poprawą losu jego obywateli. Za to uczucie możesz odpłacić ludowi polskiemu tylko miłością. Tradycja przekazała nam, że wojsko i jego dowódcy zawsze byli pionierami postępu, nieśli powiew wolności, braterstwa i równości.”

Stefan Rowecki (1895–1944) generał polski

Źródło: Duch wojska narodowego (1942), cyt. za: Jan Rzepecki, Wspomnienia i przyczynki historyczne, wyd. Czytelnik, Warszawa 1983, s. 203–204.

O losie , O ludziach , O emocjach , O wolności

„Bohaterem tej walki jest powstańczy żołnierz nieznany i ludność stolicy.”

Tadeusz Pełczyński (1892–1985) Oficer dyplomowany Wojska Polskiego

o powstaniu warszawskim 1944.
Źródło: Tadeusz Pełczyński, przedmowa [w:] Armia Krajowa w dokumentach 1939–1945, praca zbiorowa, tom IV, Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich Wydawnictwo 1991, Wrocław – Warszawa – Kraków, ISBN 8304036363, s. XXXV (35).

O walce

„Każdy niemiecki żołnierz musi czuć, że żyje pod lufą rosyjskiego karabinu.”

Wasilij Czujkow (1900–1982) marszałek ZSRR

„Zamiast czekać, aż ZSRR upadnie i potem rzucić się na osłabione Niemcy, Amerykanie włączyli się do walki w sam czas, by uratować rozsypujący się reżim komunistyczny. To rosyjski żołnierz, powtarzam, pokonał żołnierza niemieckiego, lecz system marksistowski ocalony został przez amerykańskie dostawy materiału wojennego. Gdy Mołotow zaproponował w zamian za te dostawy pewną liberalizację systemu, Roosevelt odrzekł, że nie widzi takiej potrzeby.”

Vladimir Volkoff (1932–2005) pisarz francuski

Źródło: Montaż, Klub Książki Katolickiej 2006, s. 342. ISBN 83-88481-69-X

O książkach , O czasie , O czekaniu , O walce

„Spodziewam się tego, czego można się spodziewać po reżyserze. Pierwszym filmem Wajdy był „Popiół i Diament”. Ten obraz kończy się sceną, której bohaterem jest sekretarz Szczuka, a Maciek żołnierz podziemia niepodległościowego ginie symbolicznie na śmietniku. Tak Wajda zaczął karierę i tak kończy.”

Andrzej Gwiazda (1935) polski działacz związkowy

Źródło: Gwiazda: Film Wajdy o Wałęsie to najbardziej spektakularna próba fałszowania historii, wpolityce. pl, 3 lipca 2012 http://wpolityce.pl/wydarzenia/31641-nasz-wywiad-gwiazda-film-wajdy-o-walesie-to-najbardziej-spektakularna-proba-falszowania-historii

O historii , O gwiazdach , Obraz

„Patrzyłem na zburzone miasta i – proszę mi wierzyć – w jakiś sposób czułem się odpowiedzialny za tę wojnę, której sensu i celu nie byłem w stanie pojąć: żołnierzowi każe się walczyć i ginąć, reszta nie należy do niego. Wszystko, co może osiągnąć żołnierz na wojnie, w najlepszym przypadku, to udział w jakimś mglistym zwycięstwie, które – zaręczam panu – po tym wszystkim co musi przeżyć i przecierpieć – nie ma dla niego żadnego sensu. Można odnieść jakieś zwycięstwo w życiu, lecz nigdy na wojnie, na wojnie przegrywa się wszystko, czym żyło się dotychczas; można najwyżej ocalić ciało, gdyż na wojnie – przegrywają wszyscy. Sama wojna jest poza życiem, tam najświętsze słowa brzmią pusto. (…) … widok tych martwych drzew targnął mną silniej niż widok zabitych ludzi… Tam, między tymi drzewami, po raz pierwszy pocałowała mnie kobieta. Czy wie pan, co czuje człowiek, kiedy zrozumie, że już nigdy nie ujrzy drzewa, pod którym został pierwszy raz pocałowany? (…) Do mojego domu, do mojego życia wtargnęli ludzie, którzy pozostawili gdzieś swoje sady, swoje domy, swoje miłości i – zburzyli mój dom. Ja wtargnąłem do domów innych ludzi i burzyłem je… (…) Jakże to jest – myślałem – że miliony ludzi, którzy kochają swoje domy, swoje dzieci i żony, którzy pragną pracować, a nienawidzą wojny – na rozkaz setki generałów porzucają wszystko i mordują się, niszczą i grabią swoje domy? Na wojnie o wszystkim decyduje pierwszy strzał: potem zostaje tylko strach i chęć ocalenia siebie. Nie byłem dłużej w swoim domu niż kwadrans – trzeba było iść dalej, znowu zabijać i burzyć – lecz przysiągłem sobie wówczas, że ostatni strzał tej wojny będzie ostatnim dniem mego życia wśród tych wszystkich prawd i haseł… Nie ma takich prawd, panie doktorze, za które musieliby ginąć ludzie wolni, to nie są ludzkie prawdy. (…) Człowiek musi czymś żyć, a dzisiejszy świat zabiera mu wszystko…”

Marek Hłasko (1934–1969) polski pisarz

Umarli są wśród nas

O kobietach , O wojnie , O dzieciach , O ludziach

„To zależy, dla których. Dlatego, że protesty na Wybrzeżu miały kilka faz. Co ma zrobić żołnierz, który dostał rozkaz obrony budynku użyteczności publicznej?
Czymś innym były natomiast salwy do robotników w Gdyni, którzy szli do stoczni, wezwani poprzedniego dnia przez Stanisława Kociołka do przerwania strajku. Nie widzę żadnego usprawiedliwienia dla tych salw. Żadnego. Nie ścigałbym jednak konkretnego żołnierza, który wykonywał polecenie. To była decyzja Gomułki i Biura Politycznego. Gen. Jaruzelski był wykonawcą.”

Adam Michnik (1946) polski dziennikarz i publicysta

w odpowiedzi na pytanie, czy nie ma usprawiedliwienia dla strzałów.
Źródło: Pożegnanie z bronią, 6 lutego 2001 http://wyborcza.pl/1,76842,126485.html

O decyzjach , O pożegnaniu

„Oglądam się, wjeżdża czołg, rozwala bramę i staje. Z czołgu żołnierz wyskakuje. Wyjmuje z kabury pistolet i na wiwat strzela w górę. Zaczynam do niego mówić po angielsku, bo w czasie okupacji zaczęłam się uczyć angielskiego u Szachtmajerowej. Tymczasem żołnierz woła: „Dziewczyno, my Polacy!”. W tym czołgu jechał dowódca pułku, pułkownik Koszucki, który napisał później wspomnienia: „Wjeżdżam do obozu pierwszym czołgiem, a naprzeciwko stoi mała dziewczynka w szynelu do ziemi i do mojego żołnierza zwraca się po angielsku.””

Hanna Szczepanowska (1929–2017)

To jest opowieść, która się tylko mnie przydarzyła, dlatego ją sobie bardzo cenię.
o wyzwoleniu obozu przez polskich żołnierzy 1. Dywizji Pancernej gen. Stanisława Maczka
Źródło: Hanna Szczepanowska „Heban” Archiwum Historii Mówionej http://www.1944.pl/archiwum-historii-mowionej/hanna-szczepanowska,607.html 1944.pl

O historii , O górach , O czasie

„Żołnierz maszeruje, a buty idą.”

Antoni Regulski

O butach

„(…) nagle Bronkowi przypomniała się rozmowa, jaką kilka dni temu prowadził z jego ojcem ranny żołnierz polski.
„Schowajcie to – mówił podając krótki, kawaleryjski karabinek. – Mnie już nie będzie potrzebny – dodał po chwili, spoglądając na swoje potrzaskane nogi – a wam może się przydać”.
„Mnie na co?” – wzbraniał się ojciec.
„Na co? Na Niemców – padła odpowiedź.”

Władysław Kisielewski (1907–1977)

Żebyście mieli się czym bronić, jak przyjdzie zła godzina”.
Echa Świętokrzyskich Gór
Źródło: s. 12, 13

„Nie oznacza, że każdy Emisariusz jest komandosem. Nie, niezupełnie, ale właściwie, kim jest żołnierz? Ile ze szkolenia sił specjalnych odciska się na ciele, a ile w umyśle? I co się stanie, jeśli się je rozdzieli?
Żeby użyć frazesu – kosmos jest wielki. Najbliższy z Zamieszkałych Światów znajduje się pięćdziesiąt lat świetlnych od Ziemi. Najdalszy – cztery razy dalej, a niektóre z transportowców kolonizacyjnych wciąż jeszcze lecą. Jeśli jakiś maniak zacznie potrząsać ładunkami taktycznymi albo innymi zabawkami zagrażającymi biosferze, to co wtedy? Informację można przesyłać przez strunową transmisję nadprzestrzenną tak blisko natychmiastowości, że naukowcy wciąż spierają się o terminologię, ale to, by zacytować Quellcristę Falconer, nie przenosi żadnych cholernych dywizji. Nawet gdyby wystrzelić transportowiec z wojskiem, gdy tylko zacznie się bałagan, oddziały ekspedycyjne doleciałyby na miejsce akurat na czas, by pobawić się z wnukami zwycięzców.
To nie jest metoda na rządzenie Protektoratem.
Dobra, można zdigitalizować i przesłać umysły solidnej grupy bojowej. Dawno już minęły czasy, gdy w wojnie decydowała liczebność, a większość zwycięstw ostatniej połowy tysiąclecia została osiągnięta przez małe, ruchliwe siły partyzanckie. Można nawet przelać p. m. c. żołnierzy wprost w powłoki z uwarunkowaniem bojowym, podrasowanym systemem nerwowym i ciałami napakowanymi hormonami. I co dalej?
Znajdą się w ciałach, których nie znają, w nieznanym świecie, walcząc z bandą nieznajomych przeciwko innym obcym za sprawę, o której prawdopodobnie nigdy nawet nie słyszeli, a już z pewnością nie rozumieją. Klimat jest inny, tak samo jak język, kultura, zwierzęta, roślinność i atmosfera. Szlag, nawet grawitacja się różni. O niczym nie mają pojęcia, a nawet jeśli przetransferuje się ich z zaimplantowaną wiedzą o lokalnych warunkach, dostaną potężną dawkę informacji, które powinni zasymilować, kiedy najprawdopodobniej już kilka godzin po upowłokowieniu będą musieli walczyć na śmierć i życie.
I tu właśnie wkracza Korpus Emisariuszy.
Wspomaganie neurochemiczne, interfejsy elektroniczne, mechanika – to wszystko jest fizyczne. Większość nawet nie dotyka samego umysłu, a to właśnie umysł zostaje przesłany. Stąd wziął się Korpus. Zaczęli od technik psychoduchowych od tysiącleci rozwijanych na Ziemi przez kultury orientalne i wydestylowali je w system szkoleniowy tak złożony, że jego absolwenci na większości planet mają prawny zakaz sprawowania jakichkolwiek stanowisk wojskowych lub politycznych.
Nie żołnierze. Niezupełnie.”

Richard Morgan książka Modyfikowany węgiel

Modyfikowany węgiel (2002)
Źródło: s. 44–45

O życiu , O śmierci , O wojnie , O świecie

„Każdy żołnierz, który opuści swoje stanowisko, zostanie rozstrzelany! Każdy łajdak agitujący za odwrotem zostanie rozstrzelany!”

Lew Trocki (1879–1940) rosyjski rewolucjonista

Źródło: Rewolucja permanentna

„Wojna staje się zarazem potępieniem, karą i odkupieniem win, z których wyrosła. Potępieniem, ponieważ ujawnia całą jej tragiczną absurdalność; oczyszczeniem dzięki ofierze ludzi i rzeczy; odkupieniem, jako że może dać ludziom dobrej woli godniejsze życie w przyszłości.
W tym tajemniczym związku między człowiekiem a prawem moralnym, między Bogiem a ludzkością, między tym, co tymczasowe a tym, co wieczne, ten kto cierpi z powodu wojny, składa ofiarę za wszystkich, jedna człowieka z Bogiem przywracając pokój i porządek dla swych braci. Żołnierz, będąc taką osobą, jest odkupicielem na ludzką miarę – używam słowa odkupiciel mając na myśli Chrystusa – ponieważ prawo, na mocy którego cierpi i umiera jest takie samo jak to, na mocy którego Chrystus niósł krzyż i na nim zawisł: dla ludzi i ich zbawienia.”

Carlo Gnocchi (1902–1956)

Chrystus wśród Strzelców Alpejskich
Źródło: s. 95.

O życiu , O Bogu , O wojnie , O ludziach

„Masyw. No to może być żołnierz wracający z Sajgonu.”

Leszek Niedzielski (1942)

Właściwe znaczenie słów

„Opowiada się często o gwałceniu kobiet przez żołnierzy. Nie wątpię, że są jakieś dzikusy, które tak postępują. Ale normalny europejski żołnierz kobiet nie gwałci, nie dlatego by był szczególnie uczciwy, albo wstrzemięźliwy pod tym względem, ale dlatego, że żadnej kobiety na wojnie gwałcić nie potrzeba; wszystkie, albo prawie wszystkie, od wielkich pań do prostych dziewcząt wiejskich są do dyspozycji żołnierzy. Mówię z własnego przyjemnego doświadczenia. Dodam, że wiem nawet dlaczego tak jest, kobiety są łatwe na wojnie, bo zdają się wyczuwać, że ludzie giną i instynktownie jakby chciały naprawić straty.”

Józef Maria Bocheński (1902–1995) polski duchowny katolicki, dominikanin, filozof

Wspomnienia
Źródło: s. 48

O kobietach , O wojnie , O ludziach , O stracie

„Ileż to już razy widziałem, co robi z ludźmi pragnienie życia, a ciągle nie mogę przestać się dziwić. Zrezygnowanie z siebie, złożenie siebie w ofierze, męczeństwo - to się zdarza w żywotach świętych i bajkach dla dzieci. A w życiu bardzo rzadko, zazwyczaj w szale walki, w ataku wściekłości. Wtedy prosty żołnierz, który nie ma za sobą ani starożytnego rodu, ani szlachectwa, kładzie się piersią na kulomiot, torując drogę towarzyszom. Wtedy ludzie wbiegają do płonących budynków, skaczą w odmęty, z uśmiechem idą na szafot. Wsciekłość! Wsciekłość i nienawiść - tylko one tworzą prawdziwe męczeństwo.”

Siergiej Łukjanienko książka Seekers of the Sky

Холодные берега. Близится утро

O uśmiechu , O walce , O ludziach , O dzieciach

„Romuald Rajs to żołnierz podwójnie wyklęty. Można zastanawiać się skąd jest taka kampania nienawiści wobec tego żołnierza, który walczył z Niemcami i Sowietami. Trzeba tu oddać zasługi mniejszości białoruskiej z Podlasia, która utrwala mit Rajsa mordującego kobiety w ciąży i palącego białoruskie wioski. Te akcje przeciwko białoruskim wsiom wynikały z działań bojówkarzy, którzy już wcześniej występowali przeciwko Polsce.”

Andrzej Kołakowski (1964)

Źródło: Andrzej Kołakowski: Romuald Rajs to żołnierz podwójnie wyklęty https://www.polskieradio24.pl/130/5925/Artykul/2413489,Andrzej-Kolakowski-Romuald-Rajs-to-zolnierz-podwojnie-wyklety/, polskieradio24.pl, 30 listopada 2019.

O kobietach

„Generał Sosabowski, który zyskał sobie trwałe miejsce w historii naszej wojskowości jako inicjator i twórca nowego rodzaju broni w Polskich Siłach Zbrojnych, na pewno nie chciałby widzieć swego własnego dziecka, swej ukochanej Brygady, bez owego posagu tradycji bojowej. Drogę wiodącą do ziemi ojczystej przed nami zamknięto; zwycięski żołnierz polski z winy wiarołomnej polityki Zachodu stał się wygnańczym tułaczem. Jestem jednak głęboko przekonany, że nasi żołnierze mają spore, a najmłodsi spośród nich niewątpliwe widoki na powrót do wolnej i niepodległej Ojczyzny.”

Kazimierz Sosnkowski (1885–1969) generał polski, minister

o 1. Samodzielnej Brygadzie Spadochronowej i gen. Stanisławie Sosabowskim.
Źródło: Słowo wstępne [w]: Stanisław Sosabowski, Najkrótszą drogą, Komitet Wydawniczy Polskich Spadochroniarzy, Londyn 1957, s. xxv.

O dzieciach , O ojczyźnie , O sile , O historii

„Tym, czym dla Francji nie była linia Maginota, tym dla Anglii stał się wynalazek radiolokacji, który umożliwił odparcie niemieckiej floty powietrznej. Witano tu nas wtedy, w chwilach śmiertelnego niebezpieczeństwa, z otwartymi ramionami. Szkoci, wśród których stacjonowało wojsko polskie, twierdzili, że milszych ludzi w ogóle nie ma na świecie. Przyjeżdżającego prezydenta Rzeczypospolitej witał król, Jerzy VI. Jakiż wtedy był nastrój!… Jakże z góry spojrzałby, zachwycony braterstwem broni z Anglikami, polski marynarz, lotnik, żołnierz na tego, który by mu mówił, że… jednak układy polityczne z Anglią… Jakie tam układy! Kto by tam chciał je czytać! Wspólnota walk w powietrzu, nad falami i pod falami mórz, wydawała się być silniejsza ponad wszystkie układy. Oby tylko Niemców zwyciężyć! Nikt o tym nie myślał, że przeminą kiedyś grzmoty najsilniejszych nawet armat, a z nimi razem odlecą uczucia wdzięczności…”

Stanisław Mackiewicz (1896–1966) premier Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Wychodźstwie

Lata nadziei

O myślach , O nastroju , O myśleniu , O ludziach

„Dunkierka – oto symbol prawdziwego, rozumnego, czynnego patriotyzmu. Anglicy uznali w pewnym momencie, nie za późno, że ich ziemia ojczysta może być w niebezpieczeństwie. Wycofali wtedy swe wojska z kontynentu. W dniu 17 czerwca Francja prosiła o zawieszenie broni nie wspominając słowem o Polsce, dezinteresując się naszym losem, pozostawiając nas samych sobie. I oto wojska nasze biją się nadal na froncie, zamiast dopaść okrętów i ładować się do Anglii. Nie wchodzę w krytykę działań wojennych. Gdyby generał Sikorski oświadczył, że wojska nasze nie były w stanie oderwać się od nieprzyjaciela, nie podniósłbym żadnych zarzutów, ale generał Sikorski tłumaczył, że wojska nasze biły się albowiem honor narodowy nie pozwalał im na opuszczenie sojuszników. Otóż żołnierz nasz był Polsce potrzebny w Anglii, a nie we Francji. Żołnierz nasz jest żołnierzem, tj. sługą interesów politycznych Polski, jego honor polega na służeniu tym interesom a nie na wykazywaniu odwagi w cudzej sprawie.”

Stanisław Mackiewicz (1896–1966) premier Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Wychodźstwie

Albo-albo

O losie

„Okulicki był synem chłopa z Małopolski. Zaciekły legionista, dzielny żołnierz, oficer zdolny, chętny, lojalny, znakomity kolega, wybuchowy, porywczy charakter. (…) Ze mną stosunki ułożyły się dobrze. Nie mieliśmy w ciągu wspólnej służby ani jednej scysji.”

Jerzy Kirchmayer (1895–1959) generał polski

o Leopoldzie Okulickim
Źródło: Leopold Okulicki. Biogram. 1921–1939. Pokojowy antrakt https://okulicki.ipn.gov.pl/oku/biogram/2079,Biogram.html, okulicki.ipn.gov.pl

O charakterze

„Żołnierz bije się wspaniale. O 23.00 nieprzyjaciel jest pobity, przejście wolne. Daję rozkaz do marszu i przez radio zawiadamiam inne oddziały. Nie mamy benzyny. Dlatego niszczymy samochody, tak pancerne, jak i osobowe. Tabory przejść nie mogą (…) Do dział zaprzęgamy po cztery konie, gdyż droga przez pola bardzo ciężka, a konie zmęczone. Jadę konno ze sztabem. Kiedy przekraczam szosę Tomaszów – Zamość, trafiam na walkę oddziałów Wołyńskiej Brygady Kawalerii z przybyłym odwodem niemieckim. W walce na granaty i bagnety Niemcy rozbici, dużo jeńców. Idziemy dalej. Walka na przeprawach w Krasnobrodzie. Wspaniały, niezmordowany 25. Pułk Ułanów Wielkopolskich w szarży otwiera przeprawę. Ginie, niestety, prawie cały szwadron. Pułk bierze jeńców i oswabadza kilkuset Polaków wziętych do niewoli. Odbito też szpital z wieloma rannymi. Straty niemieckie dość duże. Niemcy naciskają ze wszystkich stron. Trzeba ochraniać skrzydła, a z tyłu słychać ogień artylerii.”

Władysław Anders (1892–1970) polski generał

o bitwie pod Tomaszowem Lubelskim podczas kampanii wrześniowej 1939.
Źródło: Praca zbiorowa, redakcja Tadeusz Guz, Wojciech Lis, Ryszard Sobczuk, Bitwy pod Tomaszowem Lubelskim w 1939 roku, wydawnictwo Werset, Lublin 2010. ISBN 9788360133675. s. 161–162.

O koniach , O stracie , O walce

„Okres pobytu na Bliskim Wschodzie został wyzyskany jak najbardziej wydajnie dla szkolenia i zorganizowania Korpusu, który powstał z ludzi wydobytych z kaźni rosyjskich w stanie opłakanym. Wyszliśmy zwycięsko w walce z malarią. Ciężkie warunki klimatyczne nie odbiły się zbyt ujemnie na kondycji fizycznej żołnierza. Wojsko było odkarmione, dość dobrze wyszkolone, dyscyplina stała na wysokim poziomie, ponadto żołnierz pragnął walki. Czuł instynktownie, że oczy Polaków na świecie, a przede wszystkim w męczonym Kraju są na niego zwrócone.”

Władysław Anders (1892–1970) polski generał

przed inwazją Armii Polskiej na Wschodzie wraz z zachodnimi sojusznikami na Półwysep Apeniński.
Źródło: Generał Władysław Anders, 1892–1970 http://ww2.senat.pl/k6/agenda/anders/biogram.pdf, senat.pl

O ludziach , O walce

„Rybickiego do końca życia dręczyło pytanie: jak to jest, Rzepecki ujawnił czy sypnął? Jak to jest, że kiedy nazwiska swoich kolegów podaje żołnierz, to mówi się: sypie, a kiedy dowódca, to: ujawnia? Jak to jest: wyroki śmierci dostają żołnierze, a wyroki niższe, nawet ułaskawienia, dowódcy?”

Andrzej Kunert (1952) polski historyk

o wątpliwościach Józefa Rybickiego dotyczących zachowania Jana Rzepeckiego.
Źródło: Piotr Lipiński, Raport Rzepeckiego http://www.piotrlipinski.pl/ksiazki/raport-rzepeckiego.html, piotrlipinski.pl

Pytanie , O śmierci

„Żołnierz ten przyniósł wstyd Państwu Polskiemu oraz jego Siłom Zbrojnym. Wykazał się tchórzostwem, gdy tego samego dnia w Tbilisi lądował samolot prezydenta Francji. Przyniósł wstyd Państwu Polskiemu w oczach innych głów państw znajdujących się wówczas na pokładzie i doprowadził do drwiących z Polski artykułów w prasie zagranicznej.”

Karol Karski (1966) polski prawnik i polityk

o kapitanie Grzegorzu Pietruczuku.
Źródło: Incydent gruziński http://wyborcza.pl/1,75478,7808706,Incydent_gruzinski.html, wyborcza.pl, 24 kwietnia 2010.

O sile

„Byliśmy zgromadzeni w jednej dużej izbie. Gdzieś o 1 w nocy gen. Kleeberg odczytał nam ten rozkaz. Był to niezapomniany moment. Oficerowie, starzy pułkownicy mieli łzy w oczach. Trudno uwierzyć, że zaprawieni w walce żołnierze płakali. To była dla wszystkich wielka tragedia, stracona wolność, niepodległość. Byliśmy zawodowymi żołnierzami, to najtragiczniejsze, co może przeżyć żołnierz, mimo że zwyciężaliśmy Niemców, musieliśmy złożyć broń. Generał Kleeberg powiedział wówczas, że przydamy się jeszcze Polsce, a nie należy przelewać polskiej krwi nadaremnie. Dla niego to była najcięższa chwila.”

Zbigniew Ścibor-Rylski (1917–2018) Polski generał, żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego

o odczytaniu ostatniego rozkazu generała Franciszka Kleeberga po bitwie pod Kockiem w 1939.
Źródło: Maria Poprawa, Wywiad-relacja z generałem Ścibor-Rylskim "Motylem" http://www.sppw1944.org/index.html?http://www.sppw1944.org/wywiady/scibor.html, sppw1944.org

O łzach , O wolności , O walce , O płaczu

„Gdy byłem w szpitalu leżący obok mnie żołnierz spytał: Dlaczego my mamy jeden karabin na dwie-trzy osoby podczas gdy wszyscy Niemcy mają automaty?.”

Michaił Kałasznikow (1919–2013) rosyjski konstruktor broni

Sam byłem żołnierzem więc stworzyłem karabin maszynowy dla pojedynczego żołnierza. Nazwano go Automatem Kałasznikowa, w skrócie AK i nosił on datę jego pierwszej produkcji - 1947.
Źródło: wywiad dla "World Press Review", lipiec 2001.

„Kilkanaście lat temu reżyser został podczas festiwalu w Gdyni zlinczowany za film Deszczowy żołnierz.”

Mariusz Urbanek (1960)

Dostał „Złotego Pawia” dla najgorszego polskiego filmu za obraz, który wcale nie był na festiwalu najgorszy, nie był nawet filmem złym. Rozpętała się afera na cały kraj, w obronie krojonego na kawałki tępym nożem Saniewskiego stawali Jacek Kuroń i Jan Miodek. (…) Dziś można już tylko domyślać się, co było powodem tamtego ataku. Saniewski, wrocławianin, zawsze funkcjonował poza środowiskiem. Wcześniej był krytykiem filmowym, który przeszedł na druga stronę barykady. Zaczął robić filmy, ale nie uczestniczył w koteriach filmowych dzielących nagrody i sterujących recenzjami. Łatwo więc byłoby atak na jego film wytłumaczyć spiskiem wymierzonym w człowieka spoza układu. Ale równie dobrze powód mógł być banalnie prosty. „Złotego Pawia” trzeba było po prostu komuś dać, a reszta reżyserów miała w jury kogoś znajomego, zaprzyjaźnionego. Padło na Saniewskiego.
Źródło: Saniewski, czyli bajka o Wygranym i Deszczowym żołnierzu http://wroclove2012.com/kulturozerca/blog/saniewski-czyli-bajka-o-wygranym-i-deszczowym-zolnierzu/