Cytaty na temat ewolucja (132 cytatów)

„Przez miliony lat natura potrafiła poradzić sobie z wieloma przeciwnościami, eliminując - jeżeli była taka potrzeba - niejedno ogniwo z łańcucha ewolucji. Obecnie człowiek zdaje się zapominać, że podobny los może spotkać również i jego, jeżeli naruszy odwieczną równowagę i odwieczne prawa natury.”

Marek Żukow-Karczewski (1961) polski historyk, publicysta i działacz społeczny

Źródło: Wkraczamy w erę ekologii?!, Centrum Edukacji Ekologicznej Wsi, Krosno 1995 http://books.google.pl/books/about/Wkraczamy_w_erę_ekologii.html?id=-TmqtgAACAAJ&redir_esc=y, ISBN 8385426248, s. 109.

O losie , O naturze , O zapominaniu

„Kobiety nie mogą być zbyt inteligentne – dba o to mechanizm Ewolucji Naturalnej. Inteligentna istota nie wytrzymałaby przebywania przez dłużej niż godzinę dziennie z paplającym dzieckiem! Dlatego właśnie (i nie tylko dlatego) mężczyźni nie lubią wiązać się z kobietami inteligentnymi: instynktownie chcą, by ich dzieci miały dobrą opiekę.”

Janusz Korwin-Mikke (1942) polski polityk

Źródło: blog, 19 sierpnia 2009

O kobietach , O mężczyznach , O dzieciach

„Niewątpliwa ludzka ewolucja – od ludożerstwa po ludobójstwo. (Andrzej Coryell)”

Andrzej Coryell

„Czy naprawdę pytasz jaki powód skłaniał Pitagorasa do niejedzenia mięsa? Zastanawiam się raczej przez jaki przypadek oraz w jakim stanie świadomości musiał być pierwszy człowiek, który swoimi ustami posmakował rozlanej krwi i wbił swoje zęby w mięso nieżywego stworzenia, zastawił stoły martwymi, cuchnącymi ciałami i miał czelność nazwać jedzeniem i pożywieniem części, które jeszcze chwilę wcześniej krzyczały i płakały, poruszały się i żyły. Jak oczy mogły znieść widok rzezi, gdy podrzynane były gardła i zdzierana skóra, a kończyny odrywano od kończyn. Jak jego nos wytrzymać mógł ten zapach? Jak to się stało, że nieczystości nie odebrały mu smaku, gdy ten miał kontakt z ranami, wysysając ich soki oraz serum ze śmiertelnych ran? I z pewnością nie są to lwy czy wilki, które zjadamy w odruchu samoobrony – wręcz przeciwnie – ignorujemy to i zarzynamy niewinne, oswojone istoty, które nie posiadają żądeł ani kłów, którymi mogłyby nas zranić. Z powodu kawałka mięsa pozbawiamy ich słońca, światła, całej życiowej ewolucji, do której mają prawo poprzez narodziny oraz życie.”

Plutarch (46–127) pisarz antyczny

O życiu , O jedzeniu , O narodzinach , O płaczu

„Każdy zwolennik teorii ewolucji musi przyznać, że umysłowe władze wyższych zwierząt, lubo tak różne od naszych pod względem stopnia rozwoju, są jednak tej samej natury, co i nasze, i mają równą własność doskonalenia się.”

Karol Darwin (1809–1882) biolog angielski

O naturze , O zwierzętach

„Bo czyż nie jest także konsekwencją teorii ewolucji, że uczestniczymy w czymś wielkim, że każda najdrobniejsza forma życia ma znaczenie w wielkiej całości? To my jesteśmy żyjącą planetą, Zosiu! To my jesteśmy wielką łodzią, żeglującą przez wszechświat wokół płonącego słońca. Ale każdy z nas jest także łódką, która żegluje przez życie z ładunkiem genów. Jeśli przewieziemy ten ładunek do następnego portu, to znaczy, że nie żyliśmy na próżno.”

Jostein Gaarder książka Świat Zofii

Świat Zofii

O życiu , O wszechświecie

„HYLAS: (…) Przez jakiś czas potężniejące elektromózgi będą jeszcze wykonywały działania, które ludzie będą mogli zrozumieć, ogarnąć, pojąć choć w przybliżeniu. Potem jednak ten raz zapoczątkowany rozziew będzie się poszerzał. Machiny myślące będą nam przedstawiały wyniki swoich rozważań teoretycznych, które my potrafimy, być może zastosować, ale których nie będziemy już w stanie zrozumieć. Coraz większa będzie dziedzina zjawisk, nad którymi pieczę roztaczać będą automaty. Na koniec ludzie skarleją do wymiaru bezmózgich sług żelaznych geniuszy i, być może, poczną oddawać im cześć boską…
FILONOUS: Wyobraź sobie, przyjacielu, że słowa twojego proroctwa w odniesieniu do rodzaju ludzkiego już się spełniły, i to w dość odległej przeszłości.
HYLAS: Co ty mówisz? Nie rozumiem.
FILONOUS: Powstanie elektromózgów jest to początek ewolucji środków sztucznego myślenia. Mogą się one potencjalnie uniezależnić od człowiek, a tak jak uniezależniły się od niego w minionych wiekach skutki jego działalności społecznej, produkcyjnej. Wynikający z powstania społeczeństwa podział pracy, specyfika narzędzi wytwórczych, sposób produkowania utworzyły machinę, która uniezależniając się od ludzkiej woli jęła coraz bardziej ciążyć nad życiem jednostek, aż w niektórych epokach, ludzie jęli tej maszynie – państwu – oddawać boską niemal cześć…”

Stanisław Lem książka Dialogi

Utwory, Dialogi
Źródło: Wydawnictwo Literackie, Kraków – Wrocław 1984, s. 166

O ludziach , O myślach , O czasie , O wieku

„W porównaniu z całością wiedzy stale wykorzystywanej w procesie ewolucji dynamicznej cywilizacji różnica między świadome wykorzystywaną wiedzą największego mędrca i największego ignoranta jest mało istotna.”

Friedrich August von Hayek książka Konstytucja wolności

Konstytucja wolności

O wiedzę

„Teoria ewolucji opierała się początkowo na danych morfologicznych, embriologicznych i paleologicznych. W tym stuleciu znaczenie jej wzmocniło się dzięki całej serii wyników badań zgromadzonych przez genetykę, biochemię i biologię molekularną. Wszystkie informacje zgromadzone przez te różne dyscypliny tworzą to, co określa się często mianem współczesnego darwinizmu. Ślady ewolucji odnajdywane są dzisiaj w każdej z naszych komórek, w każdej naszej cząsteczce. Obecnie stało się w zasadzie niemożliwe wyjaśnienie olbrzymiej ilości danych zebranych od początku tego wieku bez teorii bardzo zbliżonej do współczesnego darwinizmu. Prawdopodobieństwo, że pewnego dnia teoria ta w całości zostanie obalona jest obecnie bliskie zeru. Tymczasem jednak jesteśmy jeszcze daleko od sformułowania jej wersji ostatecznej, zwłaszcza gdy chodzi o wytłumaczenie samych mechanizmów ewolucji.”

François Jacob (1920–2013) francuski genetyk, noblista

Źródło: Gra możliwości, PIW, Warszawa 1987.

O grach , O wieku

„Nic nie przyniesie większej korzyści ludzkiemu zdrowiu oraz nie zwiększy szans na przetrwanie życia na Ziemi w tak dużym stopniu jak ewolucja w kierunku diety wegetariańskiej.”

Albert Einstein (1879–1955) fizyk niemiecki, noblista

O zdrowiu

„Przez cały okres ewolucji wydatkowania na pokaz – dóbr, usług lub ludzkiego życia – obowiązuje niezłomna zasada: jeśli ma ono rzeczywiście przynieść dobrą sławę, wydatkować należy to, co ma się w nadmiarze. Musi być ono marnotrawstwem, by przynosić zaszczyt. Konsumpcja niezbędnych środków utrzymania nie jest tytułem do chwały, chyba że w porównaniu z nędzarzami, którym nie wystarcza nawet na minimum egzystencji; wyjściowy poziom konsumpcji dla takiego porównania okazałby się jednak bardzo nędzny, a „poziom przyzwoitości” – bardzo prozaiczny i nieatrakcyjny. Pewien standard można wyznaczać również w odniesieniu do innych wartości niż bogactwo, np. w odniesieniu do poziomu moralnego lub intelektualnego, urody bądź siły fizycznej, które mogą stać się przedmiotem rywalizacji. Rywalizacja tego rodzaju jest w dzisiejszych czasach na porządku dziennym. Jednakże jest ona zwykle tak mocno powiązana z rywalizacją majątkową, że trudno odróżnić jedną od drugiej. Dotyczy to zwłaszcza estetyki i poziomu intelektualnego, bardzo często bowiem różnice intelektualne bądź estetyczne są w gruncie rzeczy tylko różnicami majątkowymi.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O sile , O bogactwie

„Obydwa państwa nie znały nigdy biurokracji. Anglji niesposób sobie wyobrazić z administracją biurokratyczną. Polsce została ona narzucona dopiero przez państwa zaborcze, a wznowione państwo polskie dopóty nie odnajdzie samo siebie, dopóty będzie się błąkało po manowcach, póki nie wytnie ze siebie tego pasorzytnego nowotworu; jeżeli zaś nie zdobędziemy się na powrót do ustroju samorządnego, niepodległość sama będzie ciągle wystawiona na sztych, gdyż Polska biurokratyczna nie zdobędzie się na właściwą ewolucję społeczno-państwową.”

Feliks Koneczny (1862–1949) historyk polski, historiozof

Uwaga: Reprint wydania z 1921 roku.
O Polsce
Źródło: Polskie Logos a Ethos, t. 1, Wyd. Antyk, Komorów, b.d.w., s. 296. ISBN 83-86482-23-0

„A jaka jest nasza przyszłość? Tego nie wie nikt, jednak na pewno rządzić nią będą te same prawa przyrody, które uformowały nas w minionych eonach, oraz rewolucyjnie nowy czynnik powstały w wyniku ewolucji: intelekt.”

Zofia Kielan-Jaworowska (1925–2015) polski paleobiolog

Źródło: „Świat Nauki”, nr 3/187, marzec 2007

O świecie , O nauce , O przyszłości

„Triumf teorii ewolucji nie wypłynął pobudzająco na nauki humanistyczne. Literatura i sztuka utraciły nagle źródło wyższej inspiracji. Nastąpiła dekadencja, której przykładem na polu literatury może być Ulisses Joyce’a - transpozycja homeryckiej Odysei. W najlepszym wypadku zdolne były jedynie do ponownego przetwarzania dawniej utworzonych arcydzieł, w wyniku czego powstawało nieraz nawet i piękne dzieło, ale już nie dorównujące oryginałowi (A. Silitoe, Gawędziarz). Wielu autorów na nic innego nie potrafiło się zdobyć jak utytłanie czytelnika w brudzie. Prawdziwą inspiracją były natomiast hasła rewolucyjne, te jednak tylko dotąd pozostawały szczytnymi, dopóki rewolucja nie została wprowadzona w czyn. Po jej zrealizowaniu niemal natychmiast przychodziła degrengolada. Niektórzy, nie widząc wyboru, uznali że trzeba iść w dół. Szybko jednak osiągnięto dno, więc i to przestało bawić.”

Leszek Jańczuk (1965) biblista, duchowny protestancki

Filozofia historii

O sztuce , O literaturze , O nauce

„Nie jesteśmy przypadkowym i pozbawionym znaczenia produktem ewolucji. Każdy z nas jest owocem zamysłu Bożego. Każdy z nas jest chciany, każdy miłowany, każdy niezbędny.”

Benedykt XVI (1927) papież

Źródło: homilia na inaugurację pontyfikatu, 24 kwietnia 2005.

„Nie uważam, abym w swych różnych manierach używał elementów radykalnie odmiennych. Jeśli temat wymaga danych środków wyrazu, używam ich bez wahania. To nie są próby czy eksperymenty. Zawsze, gdy mam coś do powiedzenia, mówię o tym w sposób, który uważam za dobry. Różne motywy wymagają różnych metod. Nie oznacza to ewolucji czy postępu, ale zgodność pomiędzy tym, co pragnie się wyrazić, a środkami wyrażenia idei.”

Pablo Picasso (1881–1973) hiszpański malarz, rzeźbiarz

Źródło: Maria Rzepińska, Siedem wieków malarstwa europejskiego, wyd. II, popr., Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1986, s. 446.

O wieku , O malarstwie

„Po raz pierwszy w historii zdarza się, że ludzie zdolni są nie tylko poznać ewolucję i jej służyć, lecz kochać ją, i zaczynają wyraźnie mówić o Bogu, bez wysiłku i swobodnie, jakby już oswojeni z tym, iż Go kochają całym sercem i całą duszą, lecz całym wszechświatem.”

Pierre Teilhard de Chardin (1881–1955) francuski teolog katolicki, jezuita

Źródło: Anne Bancroft, Współcześni mistycy i mędrcy, Warszawa 2002, s. 55.

O Bogu , O ludziach , O duszy , O historii

„Rozumiem, jak trudno się z tym zgodzić, jestem jednak przekonany, że ewolucja działa bez z góry przyjętego planu.”

Karol Darwin (1809–1882) biolog angielski

Źródło: Michael White i John Gribbin – Darwin. Żywot uczonego

„Cała droga pośrednia jest znana i wiadomo, że po drodze sygnał jest poddawany przekształceniom matematycznym. Więc świat, tak jak go postrzegamy i rekonstruujemy w naukowych teoriach, na pewno jest w jakimś stopniu naszą konstrukcją. Co więcej, są zwierzęta, które mają inne zmysły niż my. Nie wiemy, co one widzą, jak czują ten świat. Matematyka jest wiedzą obiektywną, nie zależy od naszego widzimisię, ale przecież wszystkie symbole i aksjomaty my wymyślamy. Odkrywamy matematyczne struktury, ale nie całkiem biernie, wkładamy w ten proces nasze kategorie. Ale nasze kategorie poznawcze nie są dane z góry, tylko wypracowane przez ewolucję. Element wkładu człowieka jest ogromny, ale to, co niepoznane, da się jednak poznać przynajmniej w jakimś stopniu.”

Michał Heller (1936) polski filozof, teolog, fizyk kosmolog

Wywiad Dowód na istnienie Boga

O świecie , O matematyce , O zwierzętach

„Religijność też pojawiła się w toku ewolucji i jest korzystna dla gatunku ludzkiego. I mimo że jesteśmy przekonani, że to religia uczy nas, jak odróżniać dobro od zła, to raczej religia powstała jako próba racjonalizacji naszych przekonań moralnych. Mózg lubi uzasadniać nasze zachowania.”

Jerzy Vetulani (1936–2017) profesor nauk przyrodniczych, psychofarmakolog, neurobiolog, biochemik

Źródło: Olga Woźniak: Stań się dobrym. To się opłaca, „Gazeta Wyborcza” nr 299, 24–26 grudnia 2011.

O religii , O zachowaniu

„Nasza cywilizacja zawsze opierała się na komunikacji międzyludzkiej, dzieleniu kulturą, wymianie wiedzy, a teraz nagle to wszystko okazuje się przestępstwem? To bez sensu i wbrew ewolucji.”

Rickard Falkvinge (1972)

Źródło: Wikianarchia, dwutygodnik.com http://www.dwutygodnik.com/artykul/3105-wikianarchia.html

O komunikacji , O wiedzę , Sens

„Katastrofa jest naturalną częścią mojej ewolucji – szeptał Tyler – w kierunku tragedii i unicestwienia. (…) – Zrywam moje przywiązanie do rzeczy fizycznych i dóbr materialnych – szeptał Tyler – bo tylko niszcząc siebie, mogę uruchomić całą moc ducha. (…) – Wyzwoliciel, który zniszczy moją własność – powiedział Tyler – walczy o uratowanie mojego ducha. Nauczyciel, który usuwa z mojej drogi wszelką własność, uczyni mnie wolnym.”

Chuck Palahniuk (1962)

tłum. Lech Jęczmyk
Podziemny krąg (1996)

O nauczycielach

„Otóż rozumienie człowieka zmienia się z czasem, pogłębia się również świadomość człowieka. Pomyślmy o czasach, kiedy dopuszczalne było niewolnictwo albo bez problemu dopuszczano karę śmierci. A zatem wzrastamy w rozumieniu prawdy. Egzegeci i teologowie pomagają Kościołowi w procesie dojrzewania jego sądów. Także inne nauki i ich ewolucja wspomagają Kościół w tym jego wzroście w rozumieniu. Pewne drugorzędne normy i przepisy kościelne, niegdyś skuteczne, dziś utraciły wartość i znaczenie. Wizja doktryny Kościoła jako monolitu, którego należy bronić bez najmniejszego niuansu, jest błędna.”

Franciszek (papież) (1936) papież

Źródło: rozmowa o. Antonio Spadaro, „Civiltà Cattolica”, tłum. Paweł Bravo i o. Kasper Mariusz Kaproń, Leczmy rany, „Tygodnik Powszechny” nr 39, 29 września 2013.

O śmierci , O karze , O nauce , O czasie

„Szczególnie zdumiewająca jest ewolucja Romana Giertycha, który jeszcze niedawno ogłaszany był politykiem z przyszłością, takim cywilizowanym prawicowym radykałem. Dziś jego wystąpienia są wyłącznie toporną propagandą. Tak toporną, że nawet Lepper wydaje się na ich tle politykiem finezyjnym.”

Janina Paradowska (1942–2016) dziennikarka polska

O innych
Źródło: „Polityka” nr 23, 5 czerwca 2004

O przyszłości

„Głęboko wierzę w ewolucję (nie w sensie, że „nastąpiła” – bo ktokolwiek w to nie wierzy jest albo niedoinformowany albo obłąkany, ale w sensie, że „procesy ewolucyjne są fundamentalne i powinny być co najmniej rozpatrzone w niemal każdym kontekście”)”

Linus Torvalds (1969) informatyk, twórca systemu operacyjnego Linux

Źródło: LKML, September 28, 2006 http://groups.google.com/group/fa.linux.kernel/msg/892dc13a2f4c5483

Sens

„Jak słucham wypowiedzi niektórych przedstawicieli rządu, to mam czasem wrażenie, że to są postaci z zaginionego podręcznika teorii ewolucji.”

Aleksander Szczygło (1963–2010) polski prawnik i polityk

Źródło: deser.pl http://deser.pl/deser/1,83454,6504341,Kuba_Wojewodzki_inspiruje___.html, 16 kwietnia 2009

O wrażeniach , O czasie

„Po epokach, w których ziemia rodziła nieszkodliwe trylobity i motyle, ewolucja doszła do punktu, w którym wydała na świat Nerona, Dżyngis Chanów i Hitlerów. Sądzę jednak, że to tylko przejściowy koszmar; z czasem ziemia znowu nie będzie w stanie utrzymać życia i powróci pokój.”

Bertrand Russell (1872–1970) angielski logik, matematyk, filozof, myśliciel, działacz społeczny i eseista, noblista w dziedzinie literat…

Źródło: Judy Toth, „Bertrand Russell Society Quarterly”, luty 2003

O świecie , O pokoju , O czasie

„Nie można i nie powinno się eliminować chrześcijańskich podstaw z dalszej ewolucji społecznej, tak samo jak nie można i nie powinno się usuwać wież kościelnych z krajobrazu. Tymczasem zakazuje się umieszczania symboli religijnych w budynkach rządowych, państwo nie chce finansować szkół wyznaniowych, a religia jest usuwana na bok, marginalizowana, a jej ranga w życiu publicznym – pomniejszana.”

Sayeeda Warsi (1971) brytyjsko-pakistańska prawniczka i polityk

Źródło: Brytyjska minister za nowym modelem laicyzmu, znak.org.pl, 17 lutego 2012 http://www.znak.org.pl/index.php?lang1=pl&page1=news&subpage1=news00&infopassid1=13540&scrt1=sn

O religii

„Ewolucja ujawnia się w niedoskonałościach stanowiących zapis genealogii. Jakże byłoby możliwe, że szczur biega, nietoperz lata, delfin pływa, a ja wystukuję ten esej na maszynie za pomocą narządów zbudowanych z tych samych kości, gdybyśmy wszyscy nie odziedziczyli ich po wspólnym przodku? Inżynier, zaczynając od zera, mógłby w każdym z tych przypadków zaprojektować lepsze członki.”

Stephen Jay Gould (1941–2002) biolog amerykański

Źródło: Niewczesny pogrzeb Darwina. Wybór esejów, Biblioteka Myśli Współczesnej, PIW, Warszawa 1991, str. 134.

O myślach , O pomocy , O myśleniu

„Lewica to: Nieodwracalność podstawowych zdobyczy państwa opiekuńczego. Nieodwracalność ewolucji myśli liberalnej, w kierunku liberalizmu socjalnego. Nazywanie rzeczników odwrócenia tej ewolucji po imieniu, a więc określeniem „wstecznicy” – nie jest to bowiem epitet – ale dokładna nazwa zwolenników „ruchu wstecz”.”

Andrzej Walicki (1930) filozof i historyk polski

Źródło: Idee i ludzie – próba autobiografii, Warszawa 2010

O ludziach , O myślach , O myśleniu

„Legenda Legii Cudzoziemskiej sprawia, że kojarzy nam się ona z życiem pełnym przygód i wzgardzonych miłości. Większość ludzi ma o Legii wyobrażenie romantyczne, przywodzące na myśl epokę dekadentyzmu. Ewolucja człowieka spowodowała, że w dzisiejszym świecie nie istnieje nic, co usprawiedliwiałoby wojnę. 97 procent ludzkości było przeciwne amerykańskiej i brytyjskiej inwazji na Irak. Dla tych osób Legia Cudzoziemska nie ma nic wspólnego z romantyzmem i oznacza grupę najemników opłacanych prze Republikę Francuską; ludzi, którzy dla Francji i na jej rozkaz wykonują brudną robotę.”

Isabel Pisano (1948)

Ja, terrorysta! Rozmowy ze współczesnym katem (2004)
Źródło: s. 185

O ludziach , O myślach , O myśleniu

„Uwielbiam portretować kobiety, a przy okazji tego filmu chciałam również zgłębić temat macierzyństwa, ale w zupełnie inny sposób, niż miało to miejsce w moim wcześniejszym obrazie Zauważ morze. Tam dwa aspekty instynktu macierzyńskiego zilustrowane zostały przez dwie różne kobiety: dobrą matkę i złą matkę. W Rickym te dwa aspekty łączy w sobie postać Katie, a w miarę rozwoju wydarzeń widz staje się świadkiem złożonej ewolucji jej macierzyńskich impulsów.”

François Ozon (1967) pisarz i reżyser francuski

o filmie Ricky.

O kobietach , O matce , O macierzyństwie , O morzu

„Chodziło mi o to, by nasza praca nie stała się tylko ewolucjami towarzyszącymi piosenkom tego czy innego artysty, by balet pozostał jednostką artystyczną o ambitnym, interesującym, przeze mnie ułożonym repertuarze. Drugi warunek zastrzegał mój wgląd w stroje baletowe. Każdy kostium musiał mieć moją aprobatę. O ile mój pierwszy warunek był zawsze respektowany, ba nawet popierany, stanowił bowiem pewną ambicję teatru, o tyle na tle drugiego dochodziło do scysji, jednak dyrekcja zawsze na końcu ustępowała.”

Tacjanna Wysocka (1894–1970)

o udziale w rewiach.
Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/baza-muzyka-pelna-tresc/-/eo_event_asset_publisher/eAN5/content/tacjanna-wysocka

O muzyce

„Generalnie ewolucja pieniądza prowadzi od traktowania go jako skarbu, czegoś, co jest materialne, ma masę i wagę, do pieniądza jako uniwersalnego przelicznika. W starożytności czy średniowieczu pieniądz był czymś, czego używało się jako kruszcu. Taki pieniądz nie wchodził w wielorakie obroty tak jak dzisiaj – był raczej niemrawy w porównaniu z pieniędzmi w systemach bankowych. W rozwiniętych gospodarczo społeczeństwach stał się dosyć trwałą formą związków międzyludzkich, symbolicznym upostaciowieniem relacji społecznych. Moneta czy banknot w kieszeni nie liczyły się z urodą, wiekiem czy nazwiskiem ich posiadacza, stawały się rodzajem przepustki nawet do najskrytszych zakamarków gmachu nowoczesnego społeczeństwa.”

Roch Sulima (1942) polski kulturoznawca

Źródło: „Zwierciadło” nr 10/1956, październik 2009

O pieniądzach , O relacjach , O wieku

„Lecz życie nie wie, dokąd podąża. Nie ma żadnego długoterminowego planu. Nie myśli o końcu. W ogóle nie myśli. Nie istnieje umysł, w którym odbywałby się proces myślenia. Ewolucja stanowi przeciwieństwo teleologii. Życie jest rozrzutne i ślepe. Nie zna pojęcia sprawiedliwości. Może sobie pozwolić na marnotrawstwo.”

Carl Sagan (1934–1996) astronom amerykański, popularyzator muzyki

Źródło: Cienie zapomnianych przodków

O życiu , O sprawiedliwości , O myślach , O myśleniu

„Śmierć jest ceną, jaką płacą najwyżej uorganizowane istoty za swą ewolucję. Świadomość śmierci jest ceną, jaką płaci człowiek za ewolucję swego intelektu.”

Władysław Kunicki-Goldfinger (1916–1995)

O śmierci

„Dlaczego milion lat temu tak wielu z nas umyślnie nokautowało swe mózgi alkoholem, pozostaje do dziś intrygującą zagadką. Być może usiłowaliśmy w ten sposób skierować ewolucję na właściwe tory – w kierunku zmniejszenia ludzkich mózgów.”

Kurt Vonnegut książka Galapagos

Galapagos

„Możliwe są dwie drogi: albo droga gwałtu i przemocy, którą poszedł komunizm rosyjski, albo droga ewolucji, droga demokratyczna, ta którą akceptuje Międzynarodówka Socjalistyczna.(…) Rozumiem demokrację jako drogę do władzy, która nie jest sama w sobie celem, ale która jest instrumentem przebudowania życia gospodarczego tak, aby było nastawione nie na zysk jednostek, lecz na potrzebę społeczną.”

Adam Ciołkosz (1902–1978) polski działacz socjalistyczny, instruktor harcerski

w przemówieniu z 28 października 1931 r.
Źródło: Andrzej Friszke, Adam Ciołkosz. Portret polskiego socjalisty, wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2011.

O demokracji

„Człowiek jest obywatelem dwóch światów. Wchodząc na drabinę Darwina, drabinę ewolucji biologicznej, zszedł równocześnie z drabiny Jakuba – drabiny duchowego pochodzenia od Boga.”

Joachim Illies (1925–1982)

O Bogu , O świecie

„W wyniku ewolucji mózgu człowiek zdołał wypracować znacznie bardziej wydajne i mniej ryzykowne formy zdobywania pożywienia niż większość innych mięso – i wszystkożernych ssaków lądowych. Nie musimy obecnie, jak nasi dalecy przodkowie, przechodzić przez długie okresy na granicy głodu i wykorzystywać wszelkie nadające się okazje do nieumiarkowanej konsumpcji „na zapas”. Dzisiaj w świecie cywilizowanym pokarmu dzięki efektywnej produkcji mamy pod dostatkiem, i moglibyśmy spożywać go racjonalnie, w ilościach niezbędnych do sprawnego funkcjonowania. Ale po przodkach został nam głęboko zakorzeniony nawyk „obżerania się”, zwłaszcza, jeżeli pokarm jest atrakcyjny. Wraz z dobrobytem świat opanowała epidemia otyłości i nadwagi.”

Jerzy Vetulani (1936–2017) profesor nauk przyrodniczych, psychofarmakolog, neurobiolog, biochemik

Źródło: Stary tata, tłusty syn http://vetulani.wordpress.com/2013/02/18/stary-tata-tlusty-syn/

O głodzie , O świecie

„Genetyka zamorduje różnorodność, a więc i mechanizm ewolucji, a w konsekwencji zginie rodzaj ludzki.”

Janusz Korwin-Mikke/G

Źródło: Korwin – wolnościowiec z misją, wywiad-rzeka

„Ku swemu zakłopotaniu [naukowcy] nie mają na to [ewolucję] wyraźnej odpowiedzi, ponieważ chemikom jeszcze nie udało się powtórzyć eksperymentów tworzenia życia z materii nieożywionej, które przypisuje się przyrodzie. Uczeni nie wiedzą, jak to się stało.”

Robert Jastrow (1925–2008)

Źródło: The Enchanted Loom: Mind in the Universe, Nowy Jork 1981, s. 19.

„Rosja jest nieodpowiedzialna. I dlatego tu jeszcze będzie rewolucja. (…) U nas ewolucja jest niemożliwa. Kierunek rozwoju zawsze zmienia się gwałtownie.”

Eduard Limonow (1943) pisarz rosyjski, dziennikarz, działacz polityczny

Źródło: rozmowa Ludwiki Włodek, Limonow: Nie lubię spokojnego, głupiego życia, krytykapolityczna.pl, 5 października 2013 http://www.krytykapolityczna.pl/artykuly/czytaj-dalej/20131005/limonow-nie-lubie-spokojnego-glupiego-zycia

O czytaniu

„Owszem, może na Kubie widać jakieś oznaki przemian czy nawet technologicznej ewolucji, ale prawa człowieka i prawo do wolności utknęły w martwym punkcie. To mnie przybija.”

Omar Sosa (1965)

Źródło: Tomasz Handzlik, Świat, czyli dom z wieloma pokojami Rozmowa z Omarem Sosą, dwutygodnik.com http://www.dwutygodnik.com/artykul/1972-swiat-czyli-dom-z-wieloma-pokojami.html

O świecie , O pokoju , O domu , O wolności

„Pustka i zagubienie są nieusuwalną częścią kultury prawego kciuka. Do tego, co w tej kulturze stało się najważniejsze, nawet całej dłoni nie trzeba. Prawy kciuk wystarczy do wciskania klawiszy pilota i telefonu. Zapewne od początku ewolucji ludzie nie mieli tak sprawnych kciuków jak teraz. I również nigdy nie byli tak bezradni wobec własnego życia. Kiedy zaczynam rozmawiać ze studentami o najbardziej klasycznych dylematach, o których pisał już Platon okazuje się, że są jak dzieci we mgle. Mając 20 lat nie potrafią zrozumieć, że w kulturze, czyli rzeczywistości duchowej, emocjonalnej czy intelektualnej, która jest naszą prawdziwą rzeczywistością, obowiązują zupełnie inne prawa niż w świecie prawego kciuka. Materia, technologia narzuciły im sposób myślenia, który nie pasuje do ludzi.”

Tadeusz Gadacz (1955) polski filozof i religioznawca

Źródło: rozmowa Jacka Żakowskiego, Nie ma szczęścia bez myślenia, „Polityka” wydanie specjalne, 6/2010.

O dzieciach , O ludziach , O myślach , O rzeczywostości

„Nie. W tamtych czasach Krzaklewski wyraźnie sterował związkiem w prawo, w kierunku ówczesnego ZChN. A doszedł do Platformy. To ewolucja w dobrym kierunku. Każdy ma prawo do zmiany poglądów.”

Bogdan Borusewicz (1949) polski polityk i działacz związkowy

odpowiedź na pytanie, czy przeszkadza mu kandydowanie z listy PO Mariana Krzaklewskiego do Parlamentu Europejskiego.
Źródło: rzeczpospolita http://www.rp.pl/artykul/313610.html z 1 czerwca 2009

„Parę rzeczy jest bezspornych. Hitler zjednoczył Niemcy – przekreślił państwowości i patriotyzmy dzielnicowe (…), stworzył pełną i niczym nieograniczoną jedność narodu niemieckiego. Tego historia już nie przekreśli – to jest dorobek trwały. Hitler odżydził Niemcy. (…) Hitler przerwał ewolucję narodu niemieckiego w kierunku plutokratycznym – odwrócił go od pościgu za pieniądzem, zdegradował w hierarchii jego pojęć finanse, handel. Na powrót związał Niemcy z ziemią, z glebą, z rolnictwem. (…) Wyplenił pierwiastki kosmopolityczne. (…) To, co wyżej wymieniłem, to są wielkie fakty! Gdyby Hitler tyle tylko zrobił – zasłużyłby sobie na wielkie imię w historii i pamięć jego powinna być błogosławiona przez Niemców. (…) Mimo wszystko nie mogę się opędzić wrażeniu, że w pozytywnej stronie dzieła Hitlera jest jakiś defekt, jakaś skaza.(…) Przez silne oparcie się o doktrynę rasową (…) hitleryzm wziął na siebie pierworodny grzech ugrzęźnięcia w światopoglądzie materialistycznym, co może stać się kiedyś źródłem jego słabości. Naród – to jest formacja spojona pierwiastkami przede wszystkim duchowymi.”

Jędrzej Giertych (1903–1992) harcerz, polityk, dyplomata, dziennikarz, pisarz, publicysta, historyk, prawnik

Źródło: Kajakiem po Niemczech, 1936

O historii , O wrażeniach

„Erotyzm należy do niższego rzędu instynktów i jest cechą zwierzęcą raczej niż szlachetnie ludzką. Dla człowieka – szczytu organicznej ewolucji na Ziemi – jakie zajęcia są bardziej odpowiednie niż te, które zajmują tylko jego wyższe i wyłącznie ludzkie zdolności?”

Howard Phillips Lovecraft (1890–1937) pisarz amerykański

Źródło: list z 23 stycznia 1920

„Nic w biologii nie ma sensu jeśli jest rozpatrywane w oderwaniu od ewolucji.”

Theodosius Dobzhansky (1900–1975) genetyk amerykański pochodzenia rosyjskiego

Źródło: Wikipedia

Sens

„Otóż 99 procent historii człowieka, wiemy to na pewno, upłynęło w ustroju zupełnie różnym od opartego na indywidualnej konkurencji. W społeczeństwach paleolitycznych panował ustrój egalitarny, z równym podziałem łupów w małych grupkach łowieckich. W tych grupach nie było żadnych zróżnicowań społecznych, indywidualnego bogacenia się, kładziono nacisk na współpracę. I w tym archaicznym ustroju rozegrał się cały proces ewolucji, aż do wyłonienia się Homo sapiens.(…) Jedyny prawdziwy komunizm na dużą skalę jaki znamy.”

Tadeusz Bielicki (1932) polski antropolog

Źródło: rozmowa Sławomira Mizerskiego, Przygody człowieka na ziemi niczyjej, „Polityka” wydanie specjalne, 6/2010.

O historii , O współpracy

„Teoria ewolucji to kłamstwo. Mam przekonanie, że to pomyłka, którą zalegalizowano jako obowiązującą prawdę. Dla mnie to opowieść o charakterze literackim, mogłaby np. stać się kanwą filmu science fiction.”

Mirosław Orzechowski (1957) polityk polski

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 14 października 2006

O kłamstwie , O charakterze

„Kto sieje ewolucję, ten zbiera rozum. A rozum nie chce nikomu służyć.”

Stanisław Lem (1921–2006) polski pisarz, futurysta

Utwory, Pokój na ziemi
Źródło: s. 120

„Holenderski rząd nie powinien finansować szkół koranicznych, ponieważ odrzucały one wartości uniwersalnych praw człowieka. W szkołach tych nie wszyscy są równi. Ponadto nie przestrzega się w nich wolności słowa i sumienia (…) Zaniedbywane są przedmioty, które pozostają w sprzeczności z nauczaniem islamu, takie jak ewolucja i seksualność. Nauczanie odbywa się metodą pamięciową, a nie poprzez zadawanie pytań. Wpajana jest także, szczególnie dziewczętom, uległość. Nie wdraża się dzieci do życia w społeczności szkolnej i lokalnej, co powoduje późniejsze trudności integracyjne.”

Ayaan Hirsi Ali (1969) holenderska działaczka polityczna pochodzenia somalijskiego

O dzieciach , O wolności , Pytanie

„Jesteśmy krajem zależnym i monoprodukcyjnym. Tu stadia ewolucji mylą się, mieszają i zrywają logiczną jedność – jak warstwy skorupy ziemskiej po gwałtownym kataklizmie. W naszym kraju można spotkać wszystko. Od prymitywnego komunizmu plemion leśnych, przez patriarchalny system Płaskowyżu i rolniczy feudalizm Oriente, po najbardziej rozwinięty kapitalizm, reprezentowany np. przez fabrykę Said.”

Juan Lechín Oquendo (1914–2001)

Źródło: Marcin Kula, Anatomia rewolucji narodowej (Boliwia w XX wieku), Wydawnictwo Leopoldinum, Wrocław 1999, s. 148.

O wieku

„Diplodok: Precz! A kysz! Słyszysz?
Lord Hokus-Pokus: No wiesz i o to narobiłeś tyle krzyku? Przecież to zwykła kura. Zresztą twoja bliska kuzynka. Pochodzi z prostej linii gadów.
Diplodok: Straszne, co porobiła ta ewolucja!”

Tadeusz Baranowski (1945) polski scenarzysta i rysownik komiksów, ilustrator, grafik

Podróż smokiem Diplodokiem

„Całe to datowanie jest nieprawdziwe. To, że mówimy o milionach lat, wynika z błędu naukowców z XIX wieku. I to kładzie całą tę ewolucję. Nie było na nią czasu. Jest za to dewolucja, gatunki wymierają, a materiał genetyczny ubożeje.”

Maciej Giertych (1936) polski polityk narodowy

Źródło: wykład w Akademii Orła Białego, 21 października 2006 roku

O błędach , O czasie , O wieku

„Miałem zamiar założyć w Rosji zakon wojskowy buddystów. Po co? – Dla obrony moralnej ewolucji ludzkości od zgubnych wpływów rewolucji, gdyż jestem tego zdania, że postęp ewolucyjny prowadzi do ideału, t. j. bóstwa, rewolucja zaś po gwałtownym skoku naprzód wstrzymuje rozwój i prowadzi wstecz do zezwierzęcenia.”

Roman von Ungern-Sternberg (1885–1921)

Źródło: A. F. Ossendowski, Przez kraj ludzi, zwierząt i bogów, Gdańsk 2002, s. 160.

O Bogu , O ludziach , O zwierzętach

„Tak, człowiek stoi niewątpliwie wyżej od szympansa. Mimo to szympans jest istotą niezwykle ważną dla lepszego zrozumienia człowieka… Szympans potrafi rozwiązywać dość skomplikowane problemy, jego struktura społeczna i sposoby porozumiewania się ze współbraćmi są złożone, a on sam wykazuje początki samoświadomości. Kto wie, kim będzie szympans za czterdzieści milionów lat? Powinniśmy wszyscy zatroszczyć się o to, aby pozwolić mu żyć, by podarować mu choć szansę ewolucji.”

Jane Goodall (1934) brytyjska badaczka zwierząt

Źródło: In the Shadow od Man, cyt. za: Deborah G. Felder, 100 kobiet, które miały największy wpływ na dzieje ludzkości, wyd. Świat Książki, Warszawa 1998, ISBN 8371296665, s. 153, tłum. Maciej Świerkocki.

O kobietach , O książkach , O świecie , O zrozumieniu

„Gdy raz nastąpi dokładne zamącenie wody, trzeba wiele czasu, aby brudy osiadły znowu na dnie. Zamącenie jest dziś kompletne, totalne. We wszystkim. Zmienił się świat, zmienili się ludzie, myśli, kierunki, idee. Powrót do „przed tym” jest niemożliwy. Ale w takim razie co? Oddziaływanie człowieka na to, co ujmuje się ogólną nazwą „ewolucja” jest w gruncie rzeczy ograniczone. Prawdziwy wynik końcowy jest zwycięstwem sił, które ścierają się pod powierzchnią, niewidoczne, biorą górę. Tym siłom trudno nadać kierunek. Można je rozpętać, ale trudno nimi pokierować, jak trudno pokierować ogniem lub powodzią.”

Andrzej Bobkowski (1913–1961) polski pisarz i przedsiębiorca emigracyjny

1 września 1943.
Szkice piórkiem

O ludziach , O świecie , O górach , O myślach

„Trzeba przyznać, że ewolucja człowieka rozumiana w linii prostej jest hipotezą wciąż trudną do przyjęcia. Należałoby wykazać, na jakiej podstawie, w świetle jakich praw biologicznych materiał genetyczny ze wzorem chromosomowym małpy przeszedł w materiał genetyczny ze wzorem chromosomowym człowieka, który jest absolutnym unikatem w środowisku przyrody.”

Antoni Jozafat Nowak (1935–2013) polski franciszkanin, antropolog i psycholog

Źródło: Osoba. Fakt i tajemnica, Rzeszów 2010, s. 47.

O tajemnicy

„Mieszkam w bloku wybudowanym w czasach Gierka, chociaż w przerażająco szybkim tempie zmienia się pejzaż mojego osiedla. W jego okolicy powstają coraz nowsze i coraz bardziej okazałe budowle. Dzisiaj można by sobie zadawać pytanie, jak w tamtych czasach można było żyć bez trzech aptek w pobliżu, stacji benzynowej czy najlepszej na świecie piekarni? To jednak prawda, że ludzie potrafili żyć bez telefonów komórkowych i Internetu. Może dzięki temu więcej czytali, a na pewno częściej przebywali we własnym towarzystwie, a nie na "czatach" czy innych wirtualnych komunikatorach. Jeżeli się zakochiwali, to w prawdziwym człowieku, nigdy zaś w literkach piszącego w wirtualnej przestrzeni czy w minkach przesyłanych pismem obrazkowym. Pili też ze sobą - zawsze i wszędzie, i na potęgę… aby Polska nie zginęła! Nikt wtedy nie myślał, że kiedyś będzie można pić samotnie przed monitorem komputera, prowadząc rozmowę z "Niunią", "Barbie", "Nikitą", "Jamesem" lub z jakimś innym gościem, który ukrywa się pod jeszcze głupszym i bardziej beznadziejnym nickiem. W tamtych czasach nikt tego jeszcze nie wiedział… chociaż… co bardziej wrażliwi mogli przeczuwać, że ewolucja człowieka na polu kultury zmierza w kierunku bagna i zupełnej degrengolady.”

Jarosław Hebel (1974) dziennikarz polski

Żal

O ludziach , O prawdzie , O myślach , O piciu

„Jeśli tylko posiądziemy dostateczną wiedzę, sami będziemy kierować procesem ewolucji.(…) Nie będziemy już biernymi obserwatorami ograniczanymi prawami darwinizmu i dostaniemy szansę na rzeczywisty udział w ewolucji. W porównaniu z tym nasze przygody z rozszczepianiem atomu będą wyglądały jak dziecinna igraszka.”

Rodney Brooks (1954)

Źródło: Karol Jałochowski, W cieniu zakwitających teorii, „Polityka” wydanie specjalne, 6/2010.

„Otóż, przed wielu laty zostałem zaproszony na debatę w brytyjskiej telewizji BBC w znanym niedzielnym programie „Sedno sprawy”. Wśród dyskutantów był też Richard Dawkins, autor „Boga urojonego”, prorok ateizmu, człowiek w poglądach dość agresywny. Nagranie w czeskim klasztorze w Brnie trwało kilka godzin. Ktoś nas w końcu zapytał, jaka jest główna różnica między poglądami moimi i Dawkinsa, bo on sam był chyba zaskoczony, że nie walczyłem np. z teorią ewolucji. Powiedziałem, że widzę między nami jedną małą różnicę – in spelling, w pisowni… Co to znaczy, pyta Dawkins? Bo ty słowo rationality mówisz małą literą, a ja dużą – odpowiedziałem. On chwilę pomyślał i odrzekł: you are probably right, chyba masz rację.”

Michał Heller (1936) polski filozof, teolog, fizyk kosmolog

Wywiad Cząstka Pana Boga

O Bogu , O lecie

„Jesteśmy być może świadkami końcowego punktu ideologicznej ewolucji historii.”

Francis Fukuyama (1952)

Źródło: Koniec historii, Warszawa 1992.

O historii

„Jeżeli chodzi o rozwój gminy, mamy już przygotowane warianty drogowe na najbliższych dwadzieścia lat. Idąc tropem ewolucji – przyszłość widzimy w lotnictwie”

Andrzej Szczepocki (1951)

Źródło: W Kleszczowie planują budowę lotniska http://epiotrkow.pl/news/W-Kleszczowie-planuja-budowe-lotniska,12308, epiotrkow.pl, 19 września 2012.

O przyszłości

„Zaprosiłem naukowców nastawionych krytycznie do teorii ewolucji. Ale to było stricte naukowe spotkanie, nie, jak mówiło się w mediach, kreacjonistyczne. Media zrobiły wokół tego hałas na skalę światową. To jest droga do zwrócenia uwagi na jakąś ważną sprawę. Natomiast nie wpływa to na przykład na linię polityki edukacyjnej UE.”

Maciej Giertych (1936) polski polityk narodowy

Źródło: Giertych: mam dosyć, to już jest trochę nudne http://wiadomosci.wp.pl/kat,1022301,title,Giertych-mam-dosyc-to-juz-jest-troche-nudne,wid,11190877,wiadomosc.html

„Sopa jest martwe. PIPA jest martwe. ACTA jest martwe. MEGA powróci. Większy. Lepszy. Szybszy. Z bezpłatnymi usługami i bezpieczny. Ewolucja!”

Kim Dotcom (1974) niemiecko-fiński przedsiębiorca

Źródło: Aleksandra Szyłło, MegaUpload: słynny internetowy pirat Kim Dotcom zapowiada wielki powrót, wyborcza.pl, 8 lipca 2012 http://wyborcza.pl/1,75477,12093919,MegaUpload__slynny_internetowy_pirat_Kim_Dotcom_zapowiada.html

„Brak przemocy prowadzi do najwyższej etyki, która jest celem całej ewolucji. Dopóki nie przestaniemy krzywdzić innych żywych stworzeń, ciągle będziemy dzikusami.”

Thomas Alva Edison (1847–1931) amerykański wynalazca

„Ewolucja jest ślepa niczym bogini sprawiedliwości. Bardziej ceni sobie okoliczności przetrwania i ekspansji genów oraz szczęśliwy traf mutacji niż osiągnięcia jednostki. Ludzkość przeciwstawiła się tym jej preferencjom, ludzie nabrali świadomości siebie i teraz nie mamy już wyboru. Tylko od jednostki zależy jej klasa i przed nikim nie da się usprawiedliwić omyłki zaniechania bycia tym, kim można być.”

Kazimierz Obuchowski (1931–2014) polski psycholog, doktor habilitowany

Źródło:Przez galaktykę potrzeb – Psychologia dążeń ludzkich, Zysk i S-ka, Poznań 1995

O ludziach , O sprawiedliwości

„Walczę i umrę jedynie dlatego, że w wychodku, jakim jest nasze życie, żyć nie mogę, to ubliża – słyszysz! – ubliża mi jako człowiekowi z godnością nie niewolniczą. Niech inni się bawią w hodowanie kwiatów czy socjalizmu, czy polskości, czy czego innego w wychodkowej (nawet nie klozetowej) atmosferze – ja nie mogę! To nie sentymentalizm, nie mazgajstwo, nie maszynka ewolucji społecznej, czy tam co, to zwyczajne człowieczeństwo. Chcę zwyciężyć, a bez walki, i to walki na ostre, jestem nie zapaśnikiem nawet, ale wprost bydlęciem, okładanym kijem czy nahajką. Rozumiesz chyba mnie. Nie rozpacz, nie poświęcenie mną kieruje, a chęć zwyciężenia i przygotowania zwycięstwa. Ostatnią moją ideą (…) jest konieczność wytworzenia w każdej partii, a tym bardziej naszej [PPS-Frakcja Rewolucyjna], funkcji siły fizycznej, funkcji, że użyję tak nieznośnego dla uszu „humanitarystów” określenia (histeryczne panny, nie znoszące drapania po szkle, ale znoszące pranie ich po pysku) funkcji „przemocy brutalnej”.”

Józef Piłsudski (1867–1935) polski działacz niepodległościowy i polityk, premier, Naczelnik Państwa, twórca tzw. rządów sanacyjnych

Źródło: list do Feliksa Perla, 1908, cyt. za: Andrzej Garlicki, Józef Piłsudski 1867–1935, Warszawa 1988.

O życiu , O piciu , O sile , O walce

„Prędzej czy później uda nam się odkryć życie poza Ziemią. I dopiero wtedy zrozumiemy, czym jest życie, jaka jest jego definicja, kim my właściwie jesteśmy. Będziemy mogli się wreszcie do czegoś porównać. Dowiemy się, czy rzeczywiście jesteśmy ważnym elementem Wszechświata, czy tylko ubocznym i nic nieznaczącym produktem reakcji chemicznej. Wciąż nie wiemy, czy ludzka inteligencja jest pozytywnym, czy negatywnym efektem ewolucji. Być może cywilizacja nas zniszczy? Być może żylibyśmy bez niej dłużej i bardziej szczęśliwie?”

Aleksander Wolszczan (1946) astronom polski

Źródło: rozmowa Tomasza Ulanowskiego, Inne życie, wysokieobcasy.pl, 21 stycznia 2008 http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,53581,4846817.html

O życiu , O inteligencji

„Ten, kogo bardziej przejmują i poruszają procesy kosmiczne, ewolucja i naukowe spekulacje niż obraz świętego człowieczeństwa Chrystusa w człowieku, który świętość osiągnął, niż to zwycięstwo nad światem, jakie samo istnienie świętego uosabia – nie jest już napełniony duchem chrześcijaństwa. Ten, kto troszczy się bardziej o doczesną pomyślność ludzkości niż o jej uświęcenie, zgubił chrześcijański pogląd na świat.”

Dietrich von Hildebrand (1889–1977)

Koń trojański w mieście Boga
Źródło: s. 345

O świecie , O zwycięstwie , Obraz , Chrystus

„Kobieta jest zagadnieniem przyrodniczego odradzania się, konstruktorką myśli, najważniejszym bo jedynym elementem ewolucji człowieka.”

Emil Zegadłowicz (1888–1941)

Motory
Źródło: Motory http://www.sbc.org.pl/dlibra/doccontent?id=8641, tom I, wyd. Sirinks, Kraków 1938, s. 43.

O kobietach , O myślach , O myśleniu

„(…) nauka i technika w rękach istot rozumnych to tylko narzędzie ewolucji.”

Wiktor Żwikiewicz (1950) polski pisarz science fiction

Wołanie na Mlecznej Drodze

O nauce

„Zahamowanie rozwoju duchowego może przejawiać się nie tylko w bezpośrednim popełnianiu przez ludzi dorosłych młodzieńczych czynów agresywnych, lecz również pośrednio w wywoływaniu takich zachowań u młodzieży i zachęcaniu młodszych do tych poczynań. Taka pośrednia działalność sprzyja wytwarzaniu nawykowego okrucieństwa, które może stać się trwałą cechą charakteru nowej generacji i przyczynić się do opóźnienia ewolucji psychicznej całego społeczeństwa w kierunku pokojowym i konstruktywnym. Jeśli osoba posiadająca skłonności agresywno-eksploatacyjne ma możliwości kształtowania charakteru młodzieży, może wywrzeć znaczny wpływ uwsteczniający i przyczynić się do nawrotu barbarzyńskiej dzielności. Takie jest właśnie opiekuńcze oddziaływanie wielu przedstawicieli kleru i innych filarów społeczeństwa na «brygady chłopięce» i podobne organizacje paramilitarne. To samo można powiedzieć o umacnianiu «ducha college’u», tworzeniu w college’ach rywalizujących drużyn sportowych i o podobnych zabiegach wychowawczych praktykowanych na wyższych uczelniach.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O ludziach , O młodzieży , O zachowaniu , O charakterze

„Czuję się zażenowana tym, że w XXI wieku Maciej Giertych, profesor nauk leśnych, który musiał otrzeć się o biologię, może wypowiadać opinię kwestionującą istnienie ewolucji. Świadczy to o bezprzykładnej ignorancji i braku podstawowych wiadomości z geologii, paleontologii i biologii.”

Zofia Kielan-Jaworowska (1925–2015) polski paleobiolog

O wypowiedziach Macieja Giertycha dotyczących teorii ewolucji
Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 13 października 2006

O nauce , O wieku

„To najlepsze kiedyś może nadejść tylko jako etap po etapie – nie ma skoków w przyrodzie, i kataklizm jest formą ewolucji, i rewolucja nie jest niczym innym jak ewolucją przyspieszoną.”

Emil Zegadłowicz (1888–1941)

„Przyglądam się jeszcze pająkom w terrarium. Tylko teorią ewolucji może sobie bozia umyć ręce. Paskudy.”

Maciej Rajk (1984)

Miłość i inne pajęczyny (2009)

„Próbuję napisać scenariusz o erotycznej ewolucji kobiety. To będzie czterogodzinny film porno. Znowu inspirowany de Sade’em – od szlachetnej Justyny do „złej” Julietty. (…) Tym razem mam trudniej – erotyzm kobiet jest jednak zupełnie inny niż mężczyzn.”

Lars von Trier (1956) duński reżyser filmowy

Źródło: rozmowa Pawła Felisa, „Duży Format”, 26 maja 2011

O kobietach

„W kalkulatorze wystarczy nacisnąć odpowiednie klawisze, by coś na nim policzyć. Zachodzące w środku procesy to nic innego jak określone operacje elektroniczne. Kalkulator nie wie, czym są liczby – dopiero my je do niego wpisujemy. Podobnie jest z mózgami. Są to maszyny, które w toku ewolucji zostały zaprogramowane do wykonywania określonych czynności w odpowiedzi na bodźce otoczenia.(…) Czynności tych nie da się wytłumaczyć wyłącznie budową maszyny.”

Wolfgang Prinz (1942)

Źródło: rozmowa Thomasa Asseheuera i Ulricha Schnabela, Wolna wola nie istnieje, „Die Zeit”, tłum. „Forum”, 27 lutego 2012.

O woli

„Gdy nadejdzie dzień, w którym zechce ktoś opisać ewolucje i błądzenia malarstwa francuskiego w XIX wieku, będzie mógł pominąć Cabanela, będzie musiał natomiast zdać sprawę o Manecie.”

Jules-Antoine Castagnary (1830–1888)

Źródło: „Siècle”, 29 maja 1875, cyt. za: Zdzisław Kępiński, Impresjonizm, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1982, s. 157.

O wieku , O malarstwie

„Wierzę, że inteligentne życie rozprzestrzeni się z Ziemi na całą galaktykę i poza nią. Ewolucja drastycznie przyspieszy w tym stuleciu. Nie będzie dłużej wynikiem darwinowskiej selekcji naturalnej, lecz inteligentnej interwencji – poprzez genetyczne modyfikacje, specjalnie zaprojektowane leki czy krzemowe implanty w mózgu.”

Martin John Rees (1942)

Źródło: wyborcza.pl, 24 stycznia 2005 http://wyborcza.pl/1,75248,2509424.html

O życiu

„Słabość dyskusji o gatunkach literackich. Że traktuje się je statycznie, jako formy niezmienne. Tymczasem gatunki przechodzą ewolucję, zmieniają się.”

Ryszard Kapuściński (1932–2007) polski reportażysta, dziennikarz, pisarz i publicysta

Lapidaria

„Dzieje chemii i przemysłu chemicznego biegną dalej naprzód! W tej dziedzinie nie ma ani stacji końcowej, ani stanu nasycenia, ani skrzepnięcia fali wielkiej ewolucji.”

Eugeniusz Kwiatkowski (1888–1974) polski polityk i ekonomista

Źródło: Dzieje chemii i przemysłu chemicznego, WNT, Warszawa 1962

„Koniec świata trwa już od lat. To, co się dzieje na świecie – w społeczeństwie, w przyrodzie, już od dawna przyjmuje znamiona apokalipsy. Nie jest to jednak rewolucja. To raczej powolna, ale systematyczna i skuteczna ewolucja. Proroctwa Nostradamusa, różnych magów i szamanów, przewidywały już wiele końców świata. I oni w pewien sposób mieli rację, z tym, że nie będzie to krótkotrwałe wydarzenie. Słońce nie zgaśnie nagle. Przynajmniej nie w krótkim czasie. Na tej nagonce korzystają korporacje, politycy, media, showbiznes. Powstają apokaliptyczne filmy, reklamy. Biznes się kręci.”

Błażej Peszek (1970) polski aktor

Źródło: Natalia Sokólska, Dajcie mi rząd dusz!, „Magazine TOUCHÉ”, grudzień 2012 http://issuu.com/touche_magazine/docs/touche_grudzien2012/18

O duszy , O biznesie , O czasie , O słońcu

„Rewolucja, taka jak ją pojmujemy, przebiega w zgodzie z teorią ewolucji żyjących gatunków, jaką głoszą dzisiaj spadkobiercy Darwina.”

Léon Blum (1872–1950) francuski polityk

Źródło: Tony Judt, Brzemię odpowiedzialności…, op. cit., s. 76.

„Nowoczesne ideologie, ta największa plaga naszego życia, polegają najczęściej na tym, że pewne tezy bądź rozstrzygnięcia, które sprawdzają się w jednej, wąskiej dziedzinie, przenosi się na wszystko. Na przykład darwinizm, który jest sensowną teorią ewolucji, staje się podstawą ogólnego spojrzenia na świat w rodzaju socjobiologii, stworzonej przez tego wariata Dawkinsa. Cały neoateizm z tym związany to typowy przypadek ideologii, która hipotezę sprawdzającą się w małym fragmencie rzeczywistości ekstrapoluje na całość. Robi się z tego ostatecznie kompletna bzdura – taka sama wiara jak każda inna, bo tego rodzaju ateiści też wierzą, tylko że wierzą głupiej.”

Richard Dawkins (1941) angielski biolog

Autorka: Agata Bielik-Robson, rozmowa Agaty Bielik-Robson i Tadeusza Bartosia, Ateizm, gnoza i magiel polski, krytykapolityczna.pl, 16 marca 2013 http://www.krytykapolityczna.pl/artykuly/czytaj-dalej/20130316/ateizm-gnoza-i-magiel-polski

O świecie , O wierze , O wariatach , O rzeczywostości

„Choć ewolucjonizm chrześcijański jest logicznie możliwy, to jednak faktyczny sposób propagowania go odbieram jako próbę oszukania ludzi wierzących. Ewolucjonizm chrześcijański to pogląd, że Bóg stworzył życie i człowieka, ale sposobem stworzenia była/jest ewolucja. (…). Dzisiejsza nauka przyjmuje ewolucję darwinowską, a więc taką, w której nie ma udziału żaden nadprzyrodzony czynnik. Mechanizm ewolucji to tylko mutacje + dobór naturalny. Oczywiście, można twierdzić, że oprócz tego co jakiś czas działała ręka Boska, poprawiająca coś lub wyznaczająca kierunek ewolucji. To też będzie ewolucja. Ale nie jest to taka ewolucja, o jakiej mówią dzisiejsi uczeni. Kiedy zwykli ludzie słyszą o chrześcijańskim ewolucjonizmie, to myślą, że można pogodzić ich chrześcijańską wiarę ze współczesną nauką, a to nie jest prawda.”

Kazimierz Jodkowski (1950)

Źródło: wywiad Radosława Kopcia i Pawła Chojeckiego, podprad.org, 30 listopada 2007 http://www.podprad.org/archiwum-2.php?idg=662&tyt=WYWIAD%20Z%20PROFESOREM%20JODKOWSKIM

O życiu , O Bogu , O ludziach , O prawdzie

„rewolucja to okres przyspieszonej ewolucji, przyspieszonego rozwoju i szybkich zmian; za każdym razem gdy do nich dochodzi, może wybuchnąć wojna domowa w mniejszej lub większej tylko skali”

Piotr Kropotkin (1842–1921)

Rewolucja

O wojnie

„Ubiór, by skutecznie spełniał swoją rolę, musi być nie tylko drogi, ale ma również wyraźnie świadczyć, że jego użytkownik nie ma nic wspólnego z żadną pracą produkcyjną. Ten aspekt funkcji stroju pełnił odpowiednią rolę w całym procesie ewolucji sposobu ubierania się, co w wyniku doprowadziło do tak dziś idealnego dostosowania stroju do tej jego funkcji. Dokładna analiza powszechnych pojęć o eleganckim ubiorze wykaże z łatwością, że elegancki strój to taki, który świadczy, że jego właściciel nie plami się żadnym pożytecznym trudem. Jest rzeczą zupełnie oczywistą, że ubranie nie może być uznane za eleganckie ani nawet przyzwoite, jeżeli nosi na sobie piętno fizycznej pracy właściciela – w postaci plam i zniszczeń. Efekt estetyczny schludnego i czyściutkiego ubrania zawdzięczamy głównie, jeśli nie wyłącznie, temu, że świadczy ono o bezczynności właściciela – o braku styczności z jakimkolwiek procesem produkcyjnym.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

„Znano już fakty, dobitnie świadczące o tym, że organizmy żyjące na Ziemi ulegały zmianom, jedne znikały, inne się pojawiały; zebrano dane, dzięki którym można było uporządkować kolejność wydarzeń, a nawet ustalić niektóre daty (nie ma znaczenia, że mylono się co do wielu szczegółów). Dzieło Darwina było, między innymi, skrupulatnym zestawieniem tych obserwacji w jednolity obraz przemian życia w historii Ziemi, przekonującym zbiorem argumentów za tym, że ewolucja jest faktem.”

January Weiner (1947) polski biolog, profesor UJ

Źródło: Etyka po Darwinie, „Znak”, Nr 551, kwiecień 2001 http://www.miesiecznik.znak.com.pl/weiner_551.html.

O historii , Obraz

„FILONOUS: (…) Ogólny dowód znakomitego matematyka angielskiego Turinga przedstawia nam teoretyczną możliwość zbudowania sieci, która „potrafi absolutnie wszystko”, tzn., rzecz jasna, wszystko, co jest możliwe. W tym sensie da się w przyszłości zaprojektować sieć zdolną do tworzeni symfonii albo do rozważania, jakie m o g ą być odmienne od ziemskiego przebiegi ewolucji życia na różnych od naszej planetach.
HYLAS: Filonousie, ty drwisz sobie ze mnie!
FILONOUS: Mój przyjacielu, czyżbyś poczuł się dotknięty w swej ludzkiej godności? Dlaczego nie dotyka cię widok dźwigu 10 000 razy silniejszego od ciebie, a obraża cię obraz machiny 1000 razy od ciebie rozumniejszej?”

Stanisław Lem książka Dialogi

Utwory, Dialogi
Źródło: Wydawnictwo Literackie, Kraków – Wrocław 1984, s. 163

O matematyce , O przyszłości , Obraz , Sens

„Nowoczesne ideologie, ta największa plaga naszego życia, polegają najczęściej na tym, że pewne tezy bądź rozstrzygnięcia, które sprawdzają się w jednej, wąskiej dziedzinie, przenosi się na wszystko. Na przykład darwinizm, który jest sensowną teorią ewolucji, staje się podstawą ogólnego spojrzenia na świat w rodzaju socjobiologii, stworzonej przez tego wariata Dawkinsa. Cały neoateizm z tym związany to typowy przypadek ideologii, która hipotezę sprawdzającą się w małym fragmencie rzeczywistości ekstrapoluje na całość. Robi się z tego ostatecznie kompletna bzdura – taka sama wiara jak każda inna, bo tego rodzaju ateiści też wierzą, tylko że wierzą głupiej.”

Agata Bielik-Robson (1966) polska filozof

Źródło: rozmowa Agaty Bielik-Robson i Tadeusza Bartosia, Ateizm, gnoza i magiel polski, krytykapolityczna.pl, 16 marca 2013 http://www.krytykapolityczna.pl/artykuly/czytaj-dalej/20130316/ateizm-gnoza-i-magiel-polski

O świecie , O wierze , O wariatach , O rzeczywostości

„Ewolucja muzyki XX wieku, zerwanie z tonalnością, dodekafonia, aleatoryzm, pierwsze eksperymenty z muzyką konkretną, a w końcu możliwość utrwalania na płycie i taśmie wyznaczyły kierunki rozwoju w następnych dziesięcioleciach. Muzyka stała się powszechnie dostępna nie tylko z poziomu sal koncertowych czy ludowych festynów, ale także w domu. Okazało się, że istnieje ogromne zapotrzebowanie społeczne na muzykę odartą z patosu filharmonii, bardziej rozrywkową, mogącą towarzyszyć ludziom na co dzień. Jazz, blues, rock&roll, a potem rock torowały sobie niezależnie drogę do słuchaczy, równolegle do muzyki określanej mianem poważnej. Twórcy awangardowi dostrzegli wielki potencjał w instrumentach elektronicznych, które po wojnie zaczęły stopniowo zdobywać studia eksperymentalne rozgłośni radiowych, a później stawać się normalnym instrumentarium wykorzystywanym w procesie twórczym. Kraftwerk zaczynał na początku lat 70., w okresie przez wielu uważanym za jeden z najbardziej płodnych i twórczych w dziejach muzyki współczesnej. Psychodelia, rock progresywny czy eksperymenty z elektroniką były wyznacznikami zmian mentalności młodego pokolenia, które nie chciało już słuchać Elvisa Presleya czy skocznych piosenek The Beatles, a znaleźć w dźwiękach ulubionych wykonawców coś mistycznego, pozwalającego oderwać się od rzeczywistości.”

Przemysław Mieszko Rudź (1976)

Źródło: Tomek Nowak, Kraftwerk jest tu, muzyka.pl, 26 czerwca 2013 http://www.muzyka.pl/wywiady/strona/229/1.html

O wojnie , O muzyce , O domu , O rzeczywostości

„Ego oraz intelekt są wynikiem potężnego kroku ewolucji. Jednocześnie stanowią ograniczenie i zahamowanie innych możliwości – jakie ma świadomość – które trzeba na nowo obudzić.”

Willigis Jäger (1925) filozof niemiecki, benedyktyn i mistrz zen

„Przez wiele lat byliśmy waszymi waszymi przyjaciółmi. Nigdy nie żądaliśmy zapłaty za tę przyjaźń. W pewnym momencie wyobraziliście sobie jednak, że nie Arabowie, lecz Izrael może zapewnić wasze interesy na Bliskim Wschodzie. Wojna z 6 października udowodniła coś wręcz przeciwnego. W zależności od przebiegu tego etapu, trudnego dla świata arabskiego, określony zostanie los naszej przyjaźni. Ewolucja w naszych stosunkach musi być poprzedzona poważnym działaniem ze strony Ameryki. Jesteście w stanie zobowiązać Izrael do natychmiastowego wycofania się z okupowanych ziem arabskich.”

Fajsal ibn Abd al-Aziz Al Su’ud (1906–1975)

w rozmowie z Henrym Kissingerem (relacja za agencją Reutera, serwis z 21 listopada 1973).
Źródło: Kazimierz Kozub, Politycy z pierwszych stron gazet, wyd. Iskry, Warszawa 1976, s. 104.

O przyjaźni , O losie , O wojnie , O relacjach

„Zatrucie świata stanem półświadomości. Nie ma nic gorszego niż półświadomość, niedouczenie, półprawda, półinteligent. Nie darmo (objaw, to sygnał) nastał czas miernot. Upowszechnienie kultury, w tym pojęciu kryje się jakaś zabójcza bzdura. Popularyzacja, uproszczenia, skróty, digesta, kultura masowa – to coś bardzo śmiesznego i groźnego jednocześnie. Nie jestem reakcjonistą w tym sensie, że bynajmniej się nie łudzę, że można i trzeba czynnie temu przeciwdziałać. Nie chce mi się tłumaczyć czemu nie można. Nie można przeciwdziałać ewolucji gatunku. Chcę mieć tylko prawo do powiedzenia sobie, że bynajmniej ewolucja nie musi oznaczać lepszości.”

Sławomir Mrożek (1930–2013) polski dramatopisarz, prozaik i rysownik

Dzienniki, Dziennik. Tom 1. 1962–1969

O czasie , Sens

„Chciałem zwrócić uwagę na pewien bardzo niepokojący fakt. Otóż, nieskrępowana współpraca międzynarodowa i brak ideologicznie motywowanej ingerencji w naukę są podstawą działania nas, którzy zajmują się nauką. Przypomnę, że w faszystowskich Niemczech, fizyka została podzielona na tą poprawną niemiecką fizykę i na tą fałszywą żydowską fizykę. W rezultacie fizycy o korzeniach żydowskich zostali zmuszeni do emigracji. (…) Oczywiście w Polsce nie jest tak źle, ale jednak z niepokojem obserwuję ingerencję, która jest motywowana politycznie i ideologicznie, w naukę.(…) Mamy bowiem próby zastąpienia teorii ewolucji kreacjonizmem, mamy próby zastąpienia nauk medycznych ideologicznie motywowanymi regulacjami, mamy próby zastąpienia praw aerodynamiki argumentami opartymi na parówkach i puszkach z coca-coli. Otóż to wszystko wskazuje na to, że wymagana jest jednak pewna zdecydowana tutaj reakcja na tego typu wtargnięcia ignorantów na teren, który jest domeną nauki.”

Iwo Białynicki-Birula (1933) polski fizyk

wystąpienie 14 grudnia 2016 w obecności prezydenta Andrzeja Dudy i ministra nauki i szkolnictwa wyższego Jarosława Gowina podczas wręczenia odznaczeń naukowcom w Pałacu Prezydenckim.
Źródło: Słynny polski fizyk o „dobrej zmianie”: Parówki zamiast nauki https://www.newsweek.pl/wiedza/nauka/iwo-bialynicki-birula-fizyk-krytykuje-dobra-zmiane/x7vxwgz, newsweek.pl, 14 grudnia 2016.

O nauce , O zmianach , O współpracy

„Ewolucja to nie jest plan nowej konstrukcji, nie jest procesem zaplanowanym, ale losowym. Odbywa się drogą drobnych zmian, które są akceptowane tu i teraz, albo odrzucane.”

Adam Łomnicki (1935) polski biolog i ekolog

Źródło: Andrzej Kobos, Teoria ewolucji..., op. cit.

„Funkcja klasy próżniaczej w ewolucji społecznej polega na opóźnianiu postępu i zachowywaniu tego, co przestarzałe.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)