Cytaty na temat całość (330 cytatów)

„Ja, Tadeusz Kościuszko, przysięgam w obliczu Boga całemu Narodowi Polskiemu, iż powierzonej mi władzy na niczyj prywatny ucisk nie użyję, lecz jedynie dla obrony całości granic, odzyskania samowładności Narodu i ugruntowania powszechnej wolności używać będę.”

Tadeusz Kościuszko (1746–1817) polski i amerykański generał

O Bogu , O wolności

„Kiedy siła do walki o własne zdrowie przestaje istnieć, oznacza to koniec prawa do życia w tym świecie walki. Ona należy do silnej całości, nie słabej połowy.”

Adolf Hitler książka Mein Kampf

Wenn die Kraft zum Kämpfe um die eigene Gesundheit nicht mehr vorhanden ist, endet das Recht zum Leben in dieser Welt des Kampfes. Sie Gehört nur dem kraftvollen „Ganzen” und nicht dem schwachen „Halben”. (niem.)
Mein Kampf

O zdrowiu , O sile , O walce

„Chłop i szlachcic, dwa główne pierwiastki Polski stanowią jedną całość. Kto chce zniszczyć tą całość i ich interesy skłócić, by walczyli przeciw sobie, nie skupiając się na walce z wrogiem zewnętrznym, ten da przysługę Rosji.”

Maurycy Mochnacki (1803–1834) generał, polski działacz polityczny, publicysta

O walce

„Pożyczający pieniądze przenosi posiadanie ich na tego, kto od niego pożycza; ten przeto, któremu pieniądze pożyczono, posiada je na własne ryzyko i obowiązany jest oddać je w całości: stąd wniosek, że nie wolno wierzycielowi żądać więcej, niż pożyczył. Natomiast człowiek, który powierza swe pieniądze czy to kupcowi czy wytwórcy w formie jakiegokolwiek rodzaju spółki, nie przenosi na tego kupca czy wytwórcę posiadania swoich pieniędzy, przeciwnie te pieniądze pozostają nadal jego własnością; skutkiem tego kupiec handluje tymi pieniędzmi na ryzyko ich właściciela, podobnież wytwórca na jego ryzyko używa tych pieniędzy do produkcji. Wobec takiego stanu rzeczy wolno pożyczającemu godziwie domagać się części zysku, płynącego z danego przedsiębiorstwa, jako że zysk ten płynie z jego własności.”

Tomasz z Akwinu (1225–1274) filozof i teolog katolicki

Suma teologii
Źródło: II, II, q. 78, a.1.

O pieniądzach

„Galia jako całość dzieli się na trzy części.”

Juliusz Cezar książka O wojnie galijskiej

Gallia est omnis divisa in partes tres. (łac.)
Źródło: O wojnie galijskiej

„A jeśli kiedy taki czy jakikolwiek inny człowiek przypadkiem znajdzie swą drugą połowę, wtedy nagle dziwny na nich czar jakiś pada, dziwnie jedno drugiemu zaczyna być miłe, bliskie, kochane, tak że nawet na krótki czas nie chcą się rozdzielać od siebie, i niektórzy życie całe pędzą tak przy sobie, a nie umieliby nawet powiedzieć, czego jedno chce od drugiego. Bo chyba nikt nie przypuści, żeby to tylko rozkosze wspólne sprawiały, że im tak dziwnie dobrze być, za wszystko w świecie, razem. Nie. Ich obojga dusze, widocznie, czegoś innego pragną, czego nie umieją w słowa ubrać, i dusza swe pragnienia przeczuwa tylko i odgaduje. I nie wiedzieliby, co odpowiedzieć mają, gdyby tak nad ich łożem Hefajstos z narzędziami stanął i zapytał: „Czego wy chcecie od siebie, ludzie?” Nie wiedzieliby, czego. Więc gdyby znowu pytał: „Prawda, że chcecie tak się złączyć w jedno, możliwie najściślej, żebyście się ani w dzień, ani w nocy nie rozłączali? Jeżeli tego chcecie, ja was spoję i zlutuję w jedno, tak że dwojgiem będąc, jedną się staniecie istotą (…). Miłość jest na imię temu popędowi i dążeniu do uzupełnienia siebie, do całości.”

Platon Uczta

Uczta

O miłości , O życiu , O ludziach , O prawdzie

„Największy błąd w leczeniu ciała ludzkiego polega na tym, że lekarze nie znają całości. Żadna część nie będzie zdrowa, dopóki całość nie będzie zdrowa.”

Platon (-427–-347 p. n. e.) grecki filozof

Źródło: Małgorzata Kronenberger, Muzykoterapia. Podstawy teoretyczne do zastosowania muzykoterapii w profilaktyce stresu, Mediatour, Szczecin 2003, ISBN 8391200620.

O błędach

„Ale dlaczego zajmujemy się ową nicością? Nicość jest odrzucona przez naukę i uświęcona jako nierzeczywista. Nauka nie chce nic wiedzieć o owym „nic”. Czym jest nicość? Czy nicość istnieje tylko dlatego, że istnieje „nie”, tzn. negacja? Czy też może „nie” i negacja istnieją tylko dlatego, że istnieje nicość? My uważamy: nicość jest prostą negacją całości bytu. Trwoga ujawnia nicość. To nicość sama nicoś-ciuje.”

Martin Heidegger (1889–1976) filozof niemiecki

Źródło: Richard H. Popkin, Avrum Stroll, Filozofia, Poznań 1994, s. 493, tłum. Jan Karłowski, Norbert Leśniewski, Andrzej Przyłębski.

O nauce

„Wspomnienia bywają kapryśne, niestety,
Zbyt wiele szczegółów lub tychże za mało,
Cóż z dat kronikarza, cóż z pióra poety,
Gdy nie chcą wspomnienia układać w całość.”

Jonasz Kofta (1942–1988) polski poeta, dramaturg, satyryk, i piosenkarz

„Ogólnym celem, do którego dążą lub powinny dążyć wszystkie prawa, jest zwiększać w całości szczęście społeczeństwa.”

Jeremy Bentham (1748–1832) angielski filozof, prawnik i ekonomista

Źródło: Przykazania etyki prawniczej: księga myśli, norm i rycin, oprac. Roman Tokarczyk, wyd. Wolters Kluwer Polska, s. 51.

O szczęściu , O myślach , O myśleniu

„Właśnie Jan, Apostoł Miłości, który zdaje się, że w swej Ewangelii odsłonił tajemnicę Najświętszego Serca Jezusowego, a który uczniom swym zwykł był wpajać nowe przykazanie „miłujcie się wzajemnie”, (…) ostro zabronił utrzymywać stosunki z tymi, którzy by nie wyznawali wiary Chrystusa w całości i bez uszczerbku: „Jeśli ktoś przychodzi do was i tej nauki nie przynosi, nie przyjmujcie go do domu i nie pozdrawiajcie go” (2 J 10). Ponieważ więc miłość wspiera się na fundamencie nietkniętej i prawdziwej wiary, przeto więc uczniowie Chrystusa muszą być przede wszystkim spojeni węzłami jedności wiary.”

Pius XI (1857–1939) papież

Encyklika Mortalium animos o popieraniu prawdziwej jedności chrześcijan

O miłości , O tajemnicy , O wierze , O domu

„Powie ktoś, że demokracja nie jest ani rozumna, ani sprawiedliwa i że najlepiej rządzą ludzie bogaci. Ja zaś twierdzę, że po pierwsze państwo tworzy lud, a oligarchia jest tylko jego cząstką; po wtóre ludzie bogaci najlepiej pilnują pieniędzy, ludzie rozumni udzielają mądrych rad, ale najlepsze decyzje podejmuje lud po wysłuchaniu przedłożonych mu wniosków; w końcu w ustroju demokratycznym wszystkie te klasy, zarówno każda z osobna jak wszystkie razem, korzystają z równych praw. Oligarchia zaś zmusza lud do współudziału w niebezpieczeństwach, natomiast korzyści już nie w części, ale w całości dla siebie zagarnia: tego właśnie pragną nasi możnowładcy i ich młodzież.”

Tukidydes Wojna peloponeska

mowa Atenagorasa z Syrakuz.
Wojna peloponeska
Źródło: s. 338-339.

O ludziach , O młodzieży , O demokracji , O decyzjach

„Jeśli w pierwszych wiekach chrześcijaństwa Pan Jezus Sam, bez pośrednictwa Apostołów, objawił całość swej nauki św. Pawłowi, – to może uczynić to samo i dzisiaj, zwłaszcza, że tyle jest błędów w Kościele.”

Feliksa Kozłowska (1862–1921) założycielka i duchowa opiekunka mariawityzmu

O nauce , O wieku

„Chociaż własność prywatna uważana jest za kategorię naturalną i uniwersalną, w rzeczywistości, biorąc pod uwagę całość ludzkiej historii (z prehistorią włącznie), a zwłaszcza kultury pozaeuropejskie, dla których ekonomia nie stanowi najważniejszej rzeczy w życiu, okazuje się ona raczej wyjątkiem niż regułą.”

Erich Fromm książka Mieć czy być?

Mieć czy być? (1976)

O historii , O rzeczywostości

„Być może dlatego tak dobrze się tu czuję, że znam także drugą stronę świata – i ponura klimatyzacja w hotelu jest połową yin i yang natury, której drugą połową jest zielony krajobraz malezyjskiej dżungli. I w jakiś magiczny sposób łączą się ze sobą, stanowiąc całość. I być może dlatego nie potrafię wybrać żadnego z nich na stałe, bo zawsze brakuje mi jakiegoś elementu z tego drugiego świata.”

Beata Pawlikowska (1965) polska pisarka, podróżniczka, dziennikarka, tłumacz

Blondynka Tao. Wyprawa samochodami przez dżunglę w Malezji

O naturze

„Stanowię całość. Podstawą sztuki, a więc i muzyki jest prowokacja, a prowokować można tylko całą sobą.”

Lady Gaga (1986) amerykańska piosenkarka pop, autorka piosenek

„Problem myślenia nie jest związany z istotą, lecz z oceną tego, co jednostkowe, i tego, co jej nie ma, z rozdzieleniem tego, co jednostkowe, i tego, co regularne, tego, co wyróżniające, i tego, co zwyczajne, a ta ocena w całości powstaje w tym, co nieistotne, albo w opisie wielości, w odniesieniu do zdarzeń idealnych, które stanowią „warunki problemu.””

Gilles Deleuze (1925–1995) francuski filozof

Co to jest filozofia? (z Feliksem Guattarim)

O myślach , O problemach , O myśleniu

„Wielu obdarzonych wyobraźnią przywódców marzyło o nadejściu czasów, kiedy istota ludzka nie będzie utożsamiała się z konkretnym państwem czy narodem, religią, rasą czy grupą zawodową, lecz uzna się za przynależną do rodzaju ludzkiego jako całości. (…) Świat wprawdzie zmierza w tym kierunku, lecz dzieje się to rozpaczliwie powoli. Istnieją poważne obawy, czy w skali globalnej taki stopień (samo)identyfikowania się ludzkości zostanie osiągnięty, zanim doprowadzimy do własnej zguby za pomocą środków technicznych, które powstały z udziałem naszej inteligencji.”

Carl Sagan (1934–1996) astronom amerykański, popularyzator muzyki

Źródło: Kosmiczne związki, s. 21

O świecie , O religii , O inteligencji , O pomocy

„Bo czyż nie jest także konsekwencją teorii ewolucji, że uczestniczymy w czymś wielkim, że każda najdrobniejsza forma życia ma znaczenie w wielkiej całości? To my jesteśmy żyjącą planetą, Zosiu! To my jesteśmy wielką łodzią, żeglującą przez wszechświat wokół płonącego słońca. Ale każdy z nas jest także łódką, która żegluje przez życie z ładunkiem genów. Jeśli przewieziemy ten ładunek do następnego portu, to znaczy, że nie żyliśmy na próżno.”

Jostein Gaarder książka Świat Zofii

Świat Zofii

O życiu , O wszechświecie

„Tylko w ramach ładu społeczno-ekonomicznego – zwanego „socjalizmem skandynawskim”, niemiecką „społeczną gospodarką rynkową” czy z amerykańska „państwem dobrobytu” – możliwa była niezwykła efektywność pracy uznawana u nas za kapitalistyczną. Beneficjentami tego ładu byli wszyscy jego uczestnicy – i tylko w tak zarysowanej całości mógł on funkcjonować.”

Jacek Kuroń (1934–2004) polski historyk, pisarz, polityk, działacz społeczny i polityczny

Źródło: Nadzieja i rozczarowanie. Pisma polityczne 1989–2004, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2010.

O nadziei , O rozczarowaniu

„Ważny jest w momencie montażu (…) czynnik uczuleniowo-sublimujący, nastawienie na pewne formy, kształty, układy, emocje – przekazywane, emanujące w foto-elemencie – które, przy montowaniu całości jeszcze nasycam, wzmacniam w potędze wydobywanego wyrazu plastycznego.”

Aleksander Krzywobłocki (1901–1979)

Źródło: Śladem spotkań i wspomnień (1968–1970), cyt. za: Krzysztof Jurecki, Aleksander Krzywobłocki, culture.pl, czerwiec 2004 http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_krzywoblocki_aleksander

„Każda Całość prysła już,
Każdy płomień tli się jedynie…”

Endre Ady (1877–1919) węgierski poeta

Źródło: Jazda wozem nocą, tłum. Bohdan Zadura

„Błaszczak w roli silnego człowieka stara się, jak może. Wymusza na niechętnej policji coraz twardsze interwencje wobec ludzi protestujących przeciw władzy PiS. Zniechęca ją zaś do działań wobec kiboli czy narodowców, których partia Kaczyńskiego chce uczynić swymi sojusznikami. Zastrasza uczestników protestów pod Sejmem i pod Wawelem poprzez publikowanie ich portretów – wraz z wezwaniem do stawienia się lub wskazania policji miejsca ich pobytu. Wypowiada się przeciw imigrantom, jeśli wcześniej tak samo wypowie się prezes. I milczy w sprawach trudnych, dopóki prezes nie przedstawi swego stanowiska. (…) Błaszczak jest człowiekiem bez właściwości, bez charakteru, wydaje się, że nawet jego energia życiowa jest w całości pożyczona od Kaczyńskiego.”

Cezary Michalski (1963) polski eseista i prozaik

Źródło: Straszak Mariusz Błaszczak http://www.newsweek.pl/polska/mariusz-blaszczak,artykuly,403999,1.html?src=HP_Section_1, newsweek.pl, 22 stycznia 2017.

O ludziach , O charakterze

„Królestwo komunistyczne jest (…) obarczone całością zadań, które należą do kościoła. Kształtuje ono dusze ludzką, zwiastuje obowiązujące dogmaty, czuwa nad tym, aby ta dusza oddawała mu cześć nie tylko „jako cesarzowi”, ale także „jako Bogu”.(…) Mamy tu do czynienia z monizmem społecznym posuniętym do ostateczności, zamykającym w jednym pojęciu państwo, społeczeństwo, kościół.”

Nikołaj Bierdiajew (1874–1948)

Źródło: Problem komunizmu (1937)

O Bogu , O duszy , O problemach

„W porównaniu z całością wiedzy stale wykorzystywanej w procesie ewolucji dynamicznej cywilizacji różnica między świadome wykorzystywaną wiedzą największego mędrca i największego ignoranta jest mało istotna.”

Friedrich August von Hayek książka Konstytucja wolności

Konstytucja wolności

O wiedzę

„Jestem Polakiem – to słowo w głębszym rozumieniu wiele znaczy. Jestem nim nie dlatego tylko, że mówię po polsku, że inni mówiący tym samym językiem są mi duchowo bliżsi i bardziej dla mnie zrozumiali, że pewne moje osobiste sprawy łączą mnie bliżej z nimi, niż z obcymi, ale także dlatego, że obok sfery życia osobistego, indywidualnego znam zbiorowe życie narodu, którego jestem cząstką, że obok swoich spraw i interesów osobistych znam sprawy narodowe, interesy Polski, jako całości, interesy najwyższe, dla których należy poświęcić to, czego dla osobistych spraw poświęcić nie wolno.”

Roman Dmowski (1864–1939) polski polityk

Źródło: Myśli nowoczesnego Polaka, 1903

O życiu , O myślach , O myśleniu

„Reżyserując, zaczynam sobie zdawać sprawę, jak wiele błędów popełniałem jako aktor; skupiałem się na sobie, ponosił mnie temperament. (…) Reżyseria to fascynująca rzecz, bierze się odpowiedzialność za całość przedstawienia, za cały zespół, także za światło, dźwięk.”

Jerzy Bończak (1949) polski aktor

Źródło: „Gazeta na Mazowszu”, 17 listopada 2001 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/jbonczak.htm

O świetle

„Powinno być utworzone niepodległe państwo polskie, które winno obejmować ziemie zamieszkałe przez ludność bezspornie polską, mieć zapewniony wolny i bezpieczny dostęp do morza; jego niezawisłość polityczna, gospodarcza oraz całość terytorialna winna być zagwarantowana układem międzynarodowym.”

Thomas Woodrow Wilson (1856–1924) prezydent USA

O zamieszkaniu

„Dopiero wtedy mamy do czynienia z człowiekiem, gdy owa istota w refleksji, słowie i wolności staje wobec całości świata i egzystencji i zadaje pytania dotyczące jednego i drugiego, nawet jeśli w obliczu tego jednego pytania pozostaje bezradna i milcząca.”

Karl Rahner (1904–1984) niemiecki teolog katolicki, jezuita

Źródło: Podstawowy wykład wiary. Wprowadzenie do pojęcia chrześcijaństwa, Warszawa 1987, s. 45.

O wierze , O wolności , Pytanie

„Teoria ewolucji opierała się początkowo na danych morfologicznych, embriologicznych i paleologicznych. W tym stuleciu znaczenie jej wzmocniło się dzięki całej serii wyników badań zgromadzonych przez genetykę, biochemię i biologię molekularną. Wszystkie informacje zgromadzone przez te różne dyscypliny tworzą to, co określa się często mianem współczesnego darwinizmu. Ślady ewolucji odnajdywane są dzisiaj w każdej z naszych komórek, w każdej naszej cząsteczce. Obecnie stało się w zasadzie niemożliwe wyjaśnienie olbrzymiej ilości danych zebranych od początku tego wieku bez teorii bardzo zbliżonej do współczesnego darwinizmu. Prawdopodobieństwo, że pewnego dnia teoria ta w całości zostanie obalona jest obecnie bliskie zeru. Tymczasem jednak jesteśmy jeszcze daleko od sformułowania jej wersji ostatecznej, zwłaszcza gdy chodzi o wytłumaczenie samych mechanizmów ewolucji.”

François Jacob (1920–2013) francuski genetyk, noblista

Źródło: Gra możliwości, PIW, Warszawa 1987.

O grach , O wieku

„Problem polega na tym, że cały świat jest śladem Boga, jest dziełem Stwórcy i dlatego nie można znaleźć jakiegoś bożego podpisu, bo dzieło tworzy całość, całe jest podpisem. Żeby widzieć ruch, musimy odnieść się do czegoś, co jest nieruchome. Lecąc samolotem i nie widząc ziemi pod nami, nie czujemy w ogóle ruchu. Żeby zobaczyć, że świat jest dziełem Boga, musielibyśmy zobaczyć coś, co nie jest światem, czyli wyjść poza świat.”

Michał Heller (1936) polski filozof, teolog, fizyk kosmolog

Wywiad Dowód na istnienie Boga

O Bogu , O świecie , O problemach

„(…) muzyka [teatralna] jest tylko częścią większej całości, ale jednocześnie na tyle niezależną, że mogę spokojnie uznać ją za swoją indywidualną wypowiedź.”

Renata Przemyk (1966) polska piosenkarka

Źródło: Wojtek Wysocki, Renata Przemyk: „Czyste gatunki mnie nudzą”, nuta.pl http://www.nuta.pl/wywiady/d/2/113/

O muzyce

„Wcześniej tego roku pojechaliśmy na narty. Byłem właśnie w sklepie, gdzie płaciłem rachunek, i stała tam pewna znana mi pobieżnie kobieta. Czekałem na swój rachunek, a ona coś kupowała, sitko do herbaty. Zupełnie nagle zapytała mnie: „Gdzie zginął twój ojciec?” Byłem bardzo zaskoczony, wyrzuciłem z siebie jakieś „Oh, Anzio”. I teraz: to jest kobieta mniej więcej w moim wieku, a więc gdzieś tak w okolicach czterdziestki. Powiedziała: „Mój ojciec także zginął na wojnie”. Najwyraźniej ktoś pożyczył jej egzemplarz The Final Cut, a ona wysłuchała go w całości i uznała za bardzo poruszający. Tak naprawdę to powiedziała, że wzruszył ją do łez. Powiedziała mi to, stojąc w sklepie, z pewnym wysiłkiem jak podejrzewam, i pamiętam, że pomyślałem wtedy: „To naprawdę wystarczy. I nie będzie miało żadnego znaczenia, jeśli Amerykanie tego nie kupią”.”

Roger Waters (1943) muzyk rockowy, basista i wokalista

Filozofia, Muzyka
Źródło: wywiad przeprowadzony przez Karla Dallasa, 1984

O kobietach , O wojnie , O wysiłku , O czekaniu

„Powiedzmy prawdę. Potrzeby Europy na następne trzy, cztery lata, gdy chodzi o żywność z zagranicy i inne towary o zasadniczym znaczeniu – głównie z Ameryki – tak dalece przekraczają jej możliwości płatnicze, że musi ona otrzymać dodatkową pomoc znacznych rozmiarów. Inaczej wkroczy na drogę spadku produkcji i pogorszenia sytuacji społeczno-politycznej. Oba te zjawiska miałyby charakter niezwykle poważny.
Lekarstwem jest wyrwanie się z błędnego koła i odbudowanie wiary Europejczyków w gospodarczą przyszłość swoich krajów i Europy jako całości.”

George Marshall (1880–1959) amerykański generał i polityk

na Uniwersytecie Harvarda, 5 czerwca 1947 r.
Źródło: Plan Marshalla, tłum. Zbigniew Mach, w: Wielkie Mowy Historii, t. 3, wyd. POLITYKA Spółdzielnia Pracy, Warszawa 2006.

O wierze , O historii , O charakterze , O przyszłości

„Sektę tworzą ludzie zorganizowani wokół przywódcy lub symbolu, dla których przynależność do tej grupy i jej idolatryczne sacrum znaczy więcej niż przynależność do większych całości i autentycznego Sacrum. Inaczej mówiąc, sekta się wyłamuje i nie słucha poleceń instancji nadrzędnych, ponieważ „wie swoje” i gotowa jest bezcześcić prawdziwe Sacrum, preferując własne. Staje się jednostką schizmatycką, przejawem buntu i anarchii, bez względu na to, jak spoistą by miała wewnętrzną organizację. Sekta jest przejawem dezintegracji większej całości…”

Karol Tarnowski (1937) polski filozof

Źródło: Sekciarstwo i bałwochwalstwo http://www.miesiecznik.znak.com.pl/Tekst/pokaz/4054, „Znak” nr 664, wrzesień 2010.

O ludziach

„Federacja (wojewódzka) nie miała żadnej motywacji, żeby stworzyć z młodego sportowca starszego zawodnika, który jako senior będzie zdobywał medale. Federacja miała tylko i wyłącznie motywację, żeby wycisnąć z tego dziecka jak najwięcej w tym czasie, kiedy on jest pod jej opieką. I to zmieniliśmy. Związek sportowy przejął dziecko w całości, pilnuje jego rozwoju na całym etapie kariery.”

Joanna Mucha (1976) polska działaczka polityczna

Źródło wyborcza.pl http://wyborcza.pl/1,76842,15075397,Joanna_Mucha___Odeszlam_przez_mezczyzn__Nie_pilam.html, 4 grudnia 2013

O dzieciach , O motywacji , O czasie

„Całość jest wspanialsza niż suma części.”

Woody Allen (1935) amerykański scenarzysta, reżyser, producent i aktor pochodzenia żydowskiego

Cytaty z utworów literackich (w tym scenariuszy), Wrzesień

„Jak przyrośnięte do grzbietów bijajaków, fagory zwróciły posępne, bycze twarze ku wyżynie w dali, gdzie stado zatrzyma się na popas. Pod wygiętymi do góry rogami świeciły oczy. Co rusz któryś wysuwał biały mlecz i zapuszczając go w szczeliny potężnych nozdrzy wymiatał dokuczliwe muszki. Niezgrabne głowy siedziały na cielskach w całości porośniętych długim białym włosem. Fagory były białe od stóp do głów – z wyjątkiem różowo – szkarłatnych oczu. Jechały na bijajakach, jakby stanowiły z nimi jedno. Za ich plecami bujały się prymitywne skórzane juki z pałkami i innym orężem.”

Brian Aldiss książka Wiosna Helikonii

Wiosna Helikonii (1982)

„Despotyzm niczego tak nie lęka się, jak organizacji społecznych. Najpewniej czuje on się wtedy, gdy władza państwowa jest w ogóle jedyną organizacją społeczną, i gdy ma ona do czynienia z obywatelami, z których każdy jest tylko oderwaną od całości jednostką.”

Karl Kautsky (1854–1938) niemiecki teoretyk marksizmu

Źródło: Pochodzenie chrześcijaństwa, tłum. Jan Hempel (1923), s. 103

„To być może najtrudniejsza rzecz: zrezygnować z całościowego obrazu rzeczy. Zgodzić się na fragmentaryczność jakby stłuczone lustro jako normalny stan rzeczy, nie składać puzzli w całość, bo całość nie istnieje. Jednak ciągle instynktownie to robimy. Nasz mózg automatycznie tworzy obraz, nie lubi abstrakcji, która jest bardziej energochłonna: wytworzony w jednej dziedzinie sens uogólniamy i przerzucamy na całość obrazu człowieka i społeczeństwa.”

Tadeusz Bartoś (1967) polski teolog i filozof

Źródło: rozmowa Agaty Bielik-Robson i Tadeusza Bartosia, Ateizm, gnoza i magiel polski, krytykapolityczna.pl, 16 marca 2013 http://www.krytykapolityczna.pl/artykuly/czytaj-dalej/20130316/ateizm-gnoza-i-magiel-polski

O czytaniu , Obraz , Sens

„Pamiętaj, jaką ksywkę miałeś
Pamiętaj, jaki hip-hop grałeś
Pamiętaj, jak się zachowywałeś
Twoje życie całe to ty, to całość
Tylko incognito zmienia tożsamość.”

Tede (1976) polski raper

Źródło: Warszafski Deszcz, Czas nas zmienił chłopaki

O życiu , O czasie

„W wychowaniu narodowym mężczyzn patriotyzm nie wystarcza. Muszą oni za młodu nawykać, w odpowiednim wiekowi swemu zakresie, do systematycznego obejmowania całości życia narodu, całokształtu jego zadań, spraw i celów, do umiejętności rozwiązywania węzłów i sprzeczności życia publicznego, muszą nadto mieć tę głęboko zakorzenioną w duszy świadomość, że Ojczyzna – to gmach realny, który nieustannie planem budować i wznosić należy, że nie wolno nic trwonić z dorobku przeszłości, lecz trzeba go w każdym pokoleniu pomnażać. W ten sposób młodzież ma zawczasu rozwijać w swej duszy zarówno poczucie przyszłej za całość dóbr narodowych odpowiedzialności, jak i uczucia gospodarcze względem własnego kraju. Spadkobierca spuścizny ojczystej i późniejszy odpowiedzialny jej gospodarz innym okiem i z innym uczuciem patrzeć musi na czekające go w przyszłości dziedzictwo, niż widz postronny, dla którego jest ono tylko podmiotem spostrzeżeń.”

Zygmunt Balicki (1858–1916) polski socjolog, publicysta, polityk, działacz narodowy

Źródło: Zasady wychowania narodowego

O młodzieży , O emocjach , O duszy , O przeszłości

„Skoro nigdy oglądać siebie w całości nie jestem w stanie, to skąd ta pewność we mnie, że znam siebie aż tak dobrze?”

Stefan Pacek (1938)

„Każdy z jego kształtów ma swoistą szybkość; każdemu odpowiada szczególny dźwięk. Całość żyje intensywnie, jak skomplikowany mechanizm, równie precyzyjny jak ryzykowny, jak zegar, którego sprężyną jest ciążenie określonej masy pary w przyspieszeniu.
Dzwonienie o ziemię pionowych siatek, bul-bul rynien, małe uderzenia gongu mnożą się i dźwięczą jednocześnie w koncercie pozbawionym monotonii i dosyć delikatnym.
Gdy sprężyna się rozkręci, niektóre kółka poruszają się jeszcze, coraz bardziej zwalniając, aż w końcu cała maszyneria zatrzymuje się. A jeśli słońce ukazuje się znowu, wszystko wkrótce niknie, błyszczący aparat ulatnia się: padał deszcz.”

Francis Ponge (1899–1988)

Źródło: Deszcz

O słońcu

„(…) możliwa jest teatralna sztuka w której samo stawanie się, uniezależnione od spotęgowanego obrazu życia, może widza wprowadzić w stan pojmowania metafizycznego uczucia, niezależnie, od tego, czy 'fond' sztuki będzie realistyczne, czy fantastyczne, lub też czy będzie syntezą obu rodzajów w swoich poszczególnych częściach, naturalnie o ile całość sztuki będzie wypływała ze szczerej konieczności stworzenia w warunkach scenicznych wyrazu metafizycznych uczuć w czysto formalnych wymiarach u autora.”

Stanisław Ignacy Witkiewicz (1885–1939) polski pisarz, filozof, dramaturg i malarz

Źródło: Wstęp do teorii czystej formy w teatrze w: Teatr i inne pisma o teatrze, Warszawa 1995.

O sztuce , O emocjach , Obraz

„Adam Michnik nigdy nie był redaktorem naczelnym „Gazety”. Należy to wydrukować wersalikami. On był ideologiem „Gazety”, jednak jego wpływ zarówno na pracę redakcji, jak i na kształt gazety ograniczał się wyłącznie do stron publicystycznych, do komentarzy i działu politycznego. Całością „Gazety” zawsze zarządzała Helena”

Michał Cichy (1967)

Łuczywo
Źródło: rozmowa Cezarego Michalskiego, „Dziennik – Europa”, 21 lutego 2009 http://niniwa2.cba.pl/wojna_pokolen_przy_uzyciu_cyngli.html

„Znakiem nazywamy połączenie pojęcia i obrazu akustycznego; lecz w powszechnym użyciu termin ten oznacza na ogół sam obraz akustyczny, na przykład jakiś wyraz (arbor itd.). Zapomina się, że jeśli arbor nazywamy znakiem, to tylko dlatego, że wyraża pojęcie „drzewa” w ten sposób, że wyobrażenie części sensorycznej zakłada wyobrażenie całości.”

Ferdinand de Saussure (1857–1913) językoznawca szwajcarski

Źródło: Walery Pisarek, Wstęp do nauki o komunikowaniu, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008, s. 48.

O nauce , O zapominaniu , Obraz

„Etyka i prawo są w dziejach cywilizacji sprzężone ściśle, bo powinny tworzyć jedną całość, zgodną w motywach i w przejawach. Niezgodność ich stanowi zawsze klęskę publiczną. Nie ma poczucia tożsamości zrzeszeniowej bez jedności etycznej; harmider etyk podważa ściany budowli społecznych i państwowych. Poczucie zrzeszeniowe wymaga również jednakowych pojęć o prawie; stanowi to zresztą prostą konsekwencję jedności etycznej. Może wszakże zachodzić wypadek, że w pewnym zrzeszeniu obowiązują różne prawa, a nie wszystkie zgodne z właściwymi temu zrzeszeniu pojęciami o prawie, narzucone mu przemocą. Nie ma cięższego nieszczęścia, jak gdy wróg znosi prawo krajowe, a narzuca obce; nie ma nic gorszego, jak nie móc rządzić się „prawem własnym.””

Feliks Koneczny (1862–1949) historyk polski, historiozof

Ale też nie ma większej nikczemności i zbrodni, jak pozbawiać ludność prawa rodzimego.
Prawo a etyka
Źródło: Państwo i Prawo, Wydawnictwo WAM, Kraków 1997, s. 36.

„Europa jako całość – jak i każde państwo członkowskie w pojedynkę – powinna przyjąć szeroki program inwestycji, by zapoczątkować trzecią rewolucję przemysłową. Jednocześnie trzeba stworzyć silne fundamenty, aby ten ambitny projekt nie rozpadł się na kawałki i nie spalił na panewce.”

Jeremy Rifkin (1945) amerykański ekonomista

Źródło: rozmowa Stevena Geyera i Franka Wenzela, Trzecia rewolucja przemysłowa, „Frankfurter Rundschau”, tłum. „Forum”, 24 października 2011.

„Rząd rosyjski rozmaitymi czasy rozmaicie usprawiedliwiał swoje gwałty na Polsce. Dowodząc, że ziemie litewskie i ruskie stanowią odwieczną jedność z moskiewskim rdzeniem państwa carów, dziką działalność swą w tych ziemiach nazywał wyzwalaniem swego ludu z pod jarzma polskiego. Gnębiąc szlachtę w etnograficznej Polsce, podawał się za obrońcę uciśnionych ekonomicznie i politycznie włościan. Wieszanie i masowe wysyłanie na Sybir najlepszych sił społeczeństwa polskiego nazywało się uzdrawianiem narodu z chorobliwych marzeń, gwałty na unitach – przyjmowaniem na łono swego kościoła braci, których niegdyś przemoce oderwano i którzy teraz dobrowolnie powracają. Do ostatnich jeszcze czasów słyszeliśmy, że rząd rosyjski nic nie ma przeciw pomyślnemu rozwojowi narodowości polskiej, że chodzi mu tylko o zachowanie w całości granic państwa, o wytępienie dążności separacyjnych.”

Roman Dmowski (1864–1939) polski polityk

Źródło: Nasz patriotyzm, 1893

O ludziach , O zachowaniu

„Federacja Rosyjska nie tylko powinna potępić pakt Ribbentrop-Mołotow, ale również zaproponować cofnięcie jego skutków, włącznie ze zmianami terytorialnymi. W żadnym razie nie może to oznaczać, że Niemcy powinny otrzymać z powrotem swoje byłe terytoria. Niemcy przegrali „sprawiedliwie”, zatem żadnych pytań i wątpliwości co do tego być nie może. Śląsk i Pomorze powinny pozostać w granicach Polski, obwód kaliningradzki – w granicach Rosji, a Kłajpeda – Litwy. Natomiast te ziemie, które przyłączył Związek Radziecki, czyli zachodnią Ukrainę, zachodnią Białoruś, wschodnią Litwę z Wilnem, należy zwrócić Polsce. Jeśli odrzucać pakt Ribbentrop-Mołotow, to w całości. Logiczne, prawda?”

Aleksandr Chramczichin (1967)

Źródło: Wilno i Lwów do zwrotu?, „Czastnyj Korriespondient”, tłum. „Forum”, 30 sierpnia 2010.

O prawdzie , Pytanie

„To pytanie o istotę człowieczeństwa. Gdzie ona tkwi? W mózgu? Czy rozebranie człowieka na części i złożenie potem w całość ją pokaże? Redukcjonizm przyniósł szalenie dużo w zakresie poznania naukowego. Ale istotniejsza jest emergencja: bo całość to coś więcej niż suma części.”

Andrzej Szczeklik (1938–2012) polski lekarz

Źródło: Prof. Andrzej Szczeklik: Medycyna to sztuka rozmowy, wyborcza.pl, 21 października 2011 http://wyborcza.pl/1,75402,11083642,Prof__Andrzej_Szczeklik__Medycyna_to_sztuka_rozmowy.html?as=2&startsz=x

O sztuce , Pytanie

„Pomysł na film to jedno, równie konieczny jest oczywiście talent, żeby przełożyć obrazy na papier pisząc scenariusz, ale w kontekście całości pracy – to jej najłatwiejszy etap. Dużo trudniejsze jest zdobycie producenta i pieniędzy, których się nie posiada.”

Mike Figgis (1948)

Źródło: Wywiad, 27 kwietnia 2010 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=65087

Obraz

„Polski. Choć cały czas jest dla mnie zagadką, dlaczego tak go lubię. Dużo ludzi podejrzewa, że mam słowiańską duszę. Nie, nie mogę tak uogólniać. Żaden inny słowiański język, może poza rosyjskim, mi się nie podoba pod względem brzmienia, choć we wszystkich podoba mi się, że słowa muszą być do siebie dokładnie dopasowane jak klocki lego, zrastają się w jedną całość i nie jest ważne, w którym miejscu zdania występują.”

Steffen Möller (1969) niemiecki artysta kabaretowy

Źródło: Polski jak łacina – opowiada Steffen Möller http://www.studentnews.pl/serwis.php?s=142&pok=4070

O ludziach , O duszy , O czasie

„Jedynie obserwator, nigdy zaś aktor, nie może rozumieć i wiedzieć, co dokonuje się w widowisku.(…) Podstawowe jest tu przekonanie, że wyłącznie obserwator posiada miejsce, które umożliwia oglądanie całości sztuki.”

Hannah Arendt (1906–1975) amerykańska teoretyk polityki, filozof i publicystka

Źródło: O myśleniu, Warszawa 1989, tłum. Hanna Buczyńska-Garewicz, s. 26.

O myślach , O myśleniu

„Nierówni potrzebują siebie,
im najłatwiej zrozumieć że każdy jest dla wszystkich
i odczytywać całość.”

Jan Twardowski (1915–2006) poeta polski, duchowny katolicki

Źródło: Sprawiedliwość

O sprawiedliwości

„Wesele Wyspiańskiego to jakby wycinek z takiego dzieła poetyckiego jak Boska Komedia Dantego. Tylko że Boska Komedia porusza problematykę swoich czasów w sposób uniwersalny, absolutny. Olbrzymie to dzieło jednocześnie rozstrzyga wszelkie problemy polityczne i moralne, a potem jeszcze z punktu widzenia zasad w tym dziele sformułowanych ocenia moralną i polityczną wartość osób znanych Dantemu bądź z historii czy literatury, bądź osobiście. Wesele zajmuje się problemem, który wobec gigantyczności tematyki Boskiej Komedii jest po prostu mikroskopijny – mianowicie stosunkiem inteligenckiej elity Krakowa z 1900 roku do haseł politycznych narodu polskiego. Tam całość zagadnień ówczesnego świata cywilizowanego – tu zaścianek polski, a w tym zaścianku jeszcze zaścianeczek krakowski.”

Stanisław Mackiewicz (1896–1966) premier Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Wychodźstwie

Herezje i prawdy
Źródło: s. 77, 78.

O historii , O literaturze

„Życie to komedia absurdu, która co i rusz jest przerywana gromami tragedii, żeby nastrój całości nie był monotonny, a slapstickowy efekt przez kontrast mógł być zabawniejszy.”

Dean Koontz (1945) pisarz amerykański

Źródło: Grom (1992), tłum. Paweł Korombel

O życiu , O grach , O nastroju

„ZSRR i Niemcy dopuściły się agresji wobec Polski. Należy zatem Polsce zwrócić to, co straciła w rezultacie agresji. Jeśli potępiać zbrodnie stalinizmu, to niewątpliwie wszystkie i w całości.(…) Litwa w ogóle nie uznaje swojej obecności w składzie ZSRR za prawowitą, legalną i zgodną z prawem, na jakiej więc podstawie włada terytorium, które podarował jej Związek Radziecki? Jeszcze pół roku temu to, co teraz mówimy o Litwie, można było powiedzieć i o Ukrainie, podstawy po temu byłyby nawet jeszcze większe.”

Aleksandr Chramczichin (1967)

Źródło: Wilno i Lwów do zwrotu?, „Czastnyj Korriespondient”, tłum. „Forum”, 30 sierpnia 2010.

„Co do zasady uważam, że polskiej polityce europejskiej potrzebna jest korekta. My powinniśmy być krajem, który stabilizuje Unię i ma poczucie odpowiedzialności za całość tego domu. Unia Europejska – nawet obciążona rozlicznymi wadami – jest nam potrzebna do bezpieczeństwa i dalszego rozwoju. Uważam, że przyszedł czas, aby dokonać poważnej korekty i w żadnym wypadku nie kibicować eurosceptykom. Powinniśmy przejść z pozycji krytycznej do pozycji współgospodarza Unii Europejskiej. To wymaga rozmaitych rzeczy, ale przede wszystkim zdolności do kooperacji z zasadniczymi partnerami europejskimi – z Niemcami i Francją, z jednoczesną animacją współpracy regionalnej. Myśl o tym, że współpraca regionalna jest złotym środkiem i kluczem do wszystkiego, jest anachroniczna. Jestem wielkim zwolennikiem napełnienia treścią Grupy Wyszehradzkiej, ale Polska musi mieć większą niż dotąd zdolność do współpracy z tymi państwami, z którymi możemy ustabilizować Unię Europejską. Dlatego też potrzebna jest inna retoryka. PiS na początku swojej politycznej historii głosił hasło sprawnej Polski w zintegrowanej Europie. Wsparliśmy akcesję do UE. Dziś potrzebny jest właśnie powrót do takiego stanowiska i do takiej retoryki.”

Kazimierz Michał Ujazdowski (1964) polski polityk

o polityce zagranicznej rządu PiS.

O domu , O historii , O myślach , O czasie

„Prawdziwa wielkość jest wymagająca, ale w dobroczynny sposób. Uznaje innych i oczekuje od innych uznania. To oczekiwanie wszystkim wychodzi na dobre. Łączy tam, gdzie wyniosłość lub odmowa dzielą. Coś, co mamy wyjątkowego, jest wspólne wszystkim ludziom i wiąże, a nie dzieli, ponieważ pozostaje w służbie całości. Dlatego nawet gdy wydaje się odmienne, jest w całości równe każdemu innemu wyjątkowemu.”

Bert Hellinger (1925–2019) niemiecki psychoterapeuta

Źródło: Odchodzimy spełnieni

„Truman pisał Śniadanie u Tiffany’ego w ten sam sposób, w jaki tworzył przeważającą większość swoich dzieł – z zimną, niemal naukową precyzją. Drwił z pisania pod wpływem impulsu i z pisarzy, którzy zawczasu nie przemyśleli całości dzieła, woląc zamiast tego planować, kombinować i znów planować, podczas gdy on w tym czasie temperował ołówek i pisał.”

Truman Capote (1924–1984) pisarz amerykański

Źródło: Sam Wasson, Piąta Aleja, piąta rano, wyd. Świat Książki, Warszawa 2013, s. 82; tłum. Agnieszka Lipska-Nakoniecznik.

O książkach , O świecie , O czasie

„Swobodnie czułam się na planie u Juliusza Machulskiego. W jego scenariuszach zawsze można coś dodać lub zmienić, dobry pomysł był przez niego „kupowany”, i tak każdy dokładał swój kamyczek do całości. Realizując „Vabank II”, w którym grałam „hrabinę” Żwirską, zapytał mnie:
– Co byś powiedziała strażnikowi pilnującemu głównej bramy więzienia, żeby odwrócić jego uwagę, by móc sforsować wyjście i porwać naczelnika więzienia?
– Przepraszam, czy ja byłam z pieskiem czy bez pieska?…”

Beata Tyszkiewicz (1938) aktorka polska

powiedziałam spontanicznie.
I tak w filmie zostało.
Nie wszystko na sprzedaż (2004)
Źródło: s. 117–118

„Gdyż, mówiąc po ludzku, śmierć jest rzeczą ostateczną i, mówiąc po ludzku, nadzieja istnieje, póki istnieje życie. Ale, rozumując po chrześcijańsku, śmierć nie jest czymś ostatecznym, jest tylko drobnym zdarzeniem w przebiegu całości, to znaczy życia wiecznego i, rozumując po chrześcijańsku, w śmierci jest nieskończenie więcej nadziei niż wtedy, kiedy po ludzku mówimy, że istnieje jeszcze życie, nawet życie w pełni zdrowia i sił.”

Søren Kierkegaard książka Bojaźń i drżenie

Źródło: Bojaźń i drżenie: Choroba na śmierć http://books.google.pl/books?id=cFY_AAAAIAAJ&q=Gdy%C5%BC,+m%C3%B3wi%C4%85c+po+ludzku,+%C5%9Bmier%C4%87+jest+rzecz%C4%85+ostateczn%C4%85&dq=Gdy%C5%BC,+m%C3%B3wi%C4%85c+po+ludzku,+%C5%9Bmier%C4%87+jest+rzecz%C4%85+ostateczn%C4%85&hl=pl&ei=CeQUTan4LcPpObOCmaMJ&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCUQ6AEwAA, PWN, 1969, s. 144.

O życiu , O śmierci , O chorobach , O nadziei

„W inną Polskę niż ta, którą lud nasz pracowitymi rękoma z grobu podźwignie – nie wierzę; innej Polski nad tę, jaka przy całości historycznych swych granic, całością praw obywatelskich obdarzy wszystkich swych synów – nie pragnę; dla innej Polski jak ta, gdzie panowanie człowieka nad człowiekiem ustąpi miejsca panowaniu wolności rozumu i prawa, gdzie ciemnota zniknie w promieniach powszechnej oświaty, a nędza – w sumiennym rozkładzie społecznych korzyści – dla innej Polski ani żyć, ani umierać nie mogę.”

Walery Antoni Wróblewski (1836–1908) Polski działacz rewolucyjno-demokratyczny, dowódca w powstaniu styczniowym, generał Komuny Paryskiej.

Źródło: Leonard Dubacki, Walery Wróblewski, „Przegląd Socjalistyczny” nr 1 (22), 2009 http://lewicowo.pl/walery-wroblewski/

O ludziach , O wolności

„O rzeczach zaś bez naruszenia wiary i obyczajów, gdy o nich nie zapadło orzeczenie Stolicy Apostolskiej, można dyskutować i wolno oczywiście każdemu mieć swoje zdanie i tego zdania bronić. Jednakże w tych dyskusjach należy wystrzegać się wszelkiej niepowściągliwości w słowach, która często może obrażać miłość; niech każdy swobodnie broni swego zdania, lecz niech czyni to z umiarkowaniem; niech nie myśli, że godzi się tych, którzy mają inne zapatrywanie z powodu tej jednej tylko przyczyny, podejrzewać o złą wiarę lub obyczaje. Siła i natura wiary katolickiej ma tę właściwość, że nie można jej ani nic dodać, ani ująć: albo się ją wyznaje całą, albo się ją w całości odrzuca.”

Benedykt XV (1854–1922) papież

Encyklika Ad bestissimi Apostolorum

O miłości , O wierze , O myślach , O naturze

„(…) zajmijmy się idealnym obrazem komunizmu jako całości. O ile jest on oczywiście ideałem człowieka, jego przyszłej natury, to trzeba powiedzieć, że mamy tu do czynienia z prastarym snem chiliastów, utopistów i innych. Jest to marzenie, cudowny sen o człowieku wolnym od wszelkiej nędzy, od wszelkiego zła, tak potężnym i jednocześnie dobrym, że mógłby osiągnąć raz na zawsze pełnię szczęścia na ziemi. Niestety jest to tylko sen. Tak jak to już widzieli starożytni, tak i my, w świetle psychologii głębi, dzięki analizom filozofii egzystencjalnej i innym spostrzeżeniom zyskaliśmy tę smutną pewność, że nie może istnieć dla człowieka raj na ziemi. Jest on tak ukształtowany, że nie ma ani siły, by wznieść się ponad własne ograniczenia, ani możliwości, by przemienić się w świętego. Może jest to sytuacja tragiczna. Ale wiemy, że jest to nasza faktyczna sytuacja.”

Józef Maria Bocheński (1902–1995) polski duchowny katolicki, dominikanin, filozof

Marksizm-leninizm. Nauka czy wiara?
Źródło: s. 132

O naturze , O snach , O sile , Obraz

„Wszystkie te przepisy są w tętnie swej istoty niczym więcej, tylko środkiem do urzeczywistnienia najpierwszego dydaktycznego prawa, które, jak już wiadomo, brzmi: rozwijaj w wychowańcu twym wszystkość, jedność i całość.”

Bronisław Ferdynand Trentowski (1808–1869) filozof i pedagog polski

„Wiluś Szewczyk zaklina się, że Stasia Gierkowa w październiku ubiegłego roku obroniła pracę magisterską. Napisała (to znaczy, ktoś za nią napisał) wspomnienia o swojej pracy politycznej w Belgii. Całość opatrzono tzw. aparatem naukowym i w ten sposób Uniwersytet Śląski nadał jej tytuł magistra. Moczar, którego podczas naszego niedawnego spotkania zapytałem czy to prawda, potwierdził.”

Mieczysław Rakowski (1926–2008) polski dziennikarz i polityk

o obronie przez żonę Edwarda Gierka pracy magisterskiej na Wydziale Historii Uniwersytetu Śląskiego.
Źródło: Sławomir Koper Kobiety władzy PRL, Warszawa 2012 s. 304 (za M. Rakowski, Dzienniki polityczne 1979–1981, Warszawa 2004)

O kobietach , O prawdzie , O historii

„Książka ta poświęcona jest uwagom na temat, w jaki sposób życie Dostojewskiego wpływało na jego twórczość. U wielu ludzi na świecie życie, przekonania i twórczość jak gdyby „pasują” do siebie, jeśli można się tak wyrazić, stanowią zharmonizowaną architektonicznie całość. Na przykład Ludwik XIV: życie królewskie, przekonania królewskie i działalność królewska. U Dostojewskiego było to zupełnie inaczej, życie jego nie było podobne do jego przekonań, a przekonania nie harmonizowały z formą jego literackiej twórczości.”

Stanisław Mackiewicz (1896–1966) premier Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Wychodźstwie

Dostojewski
Źródło: s. 117

O życiu , O ludziach , O książkach

„Jeśli, przeciwnie, natura ludzka jest upadła, to zawodność – choroba inteligencji, którą życie starannie ukrywa, jest pierwszym z największych kalectw człowieka, z czego wynika szereg konsekwencji: skoro rozum nie jest święty i prawy, jest zawodny, to człowiek nigdy nie może być pewny prawdy; skoro nie może nigdy być pewien prawdy, to ta niepewność ma charakter radykalny, tak u jednostki, jaki i wśród zebranych ludzi; skoro ta niepewność jest powodem wątpliwości u każdego poszczególnego człowieka, jak i u ludzi jako całości, to zarówno wszelka afirmacja jak i wszelka negacja czegokolwiek z ich strony jest sprzecznością z samej definicji, gdyż czy to afirmować czy to negować, to nic innego jak stwierdzać pewność samej afirmacji lub jej negacji. Skoro wszystko to są sprzeczności, są to wszystko tezy niepewne, to widać, że już przy tym przypuszczeniu, wszelka dyskusja jest absurdalna i niedorzeczna.”

Juan Donoso Cortés (1809–1853)

O życiu , O ludziach , O chorobach , O inteligencji

„Osoba wyznająca filozofię Ubuntu jest otwarta na innych, świadoma innych, nie przeraża jej to, że inne osoby są od niej samej lepsze bądź bardziej utalentowane, ponieważ czuje ten rodzaj pewności siebie, który wynika z głębokiego przekonania o przynależności do większej całości.”

Desmond Tutu (1931) duchowny południowoafrykański, noblista w dziedzinie pokoju

Źródło: Nie ma przyszłości bez przebaczenia

O przebaczeniu , O przyszłości , O pewności siebie

„(…) Jeżeli świat nie jest rozsypaną przed nami łamigłówką, tylko zupą, w której pływają bez ładu i składu kawałki, od czasu do czasu zlepiające się przez przypadek w jakąś całość? Jeżeli wszystko, co istnieje, jest fragmentaryczne, nie donoszone, poronne, zdarzenia mają koniec bez początku albo tylko środek, sam przód albo tył, a my wciąż segregujemy, wyławiamy i rekonstruujemy, aż zaczynamy widzieć całe miłości, całe zdrady i klęski, chociaż naprawdę jesteśmy cząstkowi, byle jacy. Nasze twarze, nasze losy urabia statystyka, jesteśmy wypadkową ruchów brownowskich, ludzie to nie dokończone szkice, przypadkowo zarysowane projekty. Perfekcja, pełnia, doskonałość – to rzadki Wyjątek, zdarzający się tylko dlatego, że wszystkiego jest tak niesłychanie, niewyobrażalnie wiele! Olbrzymiość świata, nieprzeliczalna jego mnogość jest automatycznym regulatorem codziennej zwyczajności, dzięki niej uzupełniają się pozornie luki i wyrwy, myśl dla własnego zbawienia odnajduje i scala odległe fragmenty. Religia, filozofia są klejem, wciąż składamy i zbieramy rozpełzające się w statystykę ochłapy, żeby je złożyć w sens, jak w dzwon naszej chwały, żeby odezwały się jednym, jedynym głosem! Tymczasem jest tylko zupa. Matematyczny ład świata to nasza modlitwa do piramidy chaosu. Na wszystkie strony wystają kawałki życia poza znaczenia, które ustaliliśmy jako jedyne, a my nie chcemy, nie chcemy tego widzieć! Tymczasem istnieje tylko statystyka. Człowiek rozumny to człowiek statystyczny. Czy dziecko będzie piękne czy brzydkie? Czy muzyka da mu rozkosz? Czy dostanie raka? O tym wszystkim decyduje gra w kości. Statystyka stoi u naszego poczęcia, ona wylosowuje zlepki genów, z których tworzą się nasze ciała, ona wylosowuje naszą śmierć. O spotkaniu kobiety, którą pokocham, o mojej długowieczności, o wszystkim decyduje normalny rozkład statystyczny, więc może także o tym, czy będę nieśmiertelny? Może ona staje się czyimś udziałem na ślepo, przez przypadek, od czasu do czasu, tak samo jak uroda lub kalectwo? A skoro nie istnieją jednoznaczne przebiegi, skoro rozpacz, piękno, radość i brzydota są dziełem statystyki, statystyką jest podszyte nasze poznanie, istnieje tylko ślepa gra, wiekuiste układanie się przypadkowych wzorów. Nieskończona liczba Rzeczy szydzi z naszego umiłowania Ładu. Szukajcie – a znajdziecie; zawsze w końcu znajdziecie, jeżeli będziecie tylko dość żarliwie szukali, statystyka bowiem niczego nie wyklucza, czyni wszystko możliwym, jedynie mniej lub więcej prawdopodobnymi. Historia zaś jest ziszczaniem się brownowskich ruchów, statystycznym tańcem cząstek, które nie przestają marzyć o innym doczesnym świecie…
– Może i Bóg istnieje tylko czasami? – rzucił niegłośno Inspektor. Pochylił się do przodu i z niewidzialną twarzą słuchał tego, co Gregory z takim trudem wyrzucał z siebie, nie śmiejąc nań spojrzeć.
– Może – obojętnie odparł Gregory. – A przerwy w jego istnieniu są bardzo długie, wie pan?
Wstał, podszedł do ściany i wpatrzył się niewidzącymi oczami w jakąś fotografię.
– Może i my…”

Stanisław Lem książka Śledztwo

zaczął i zawahał się – ... i my jesteśmy tylko czasami, to znaczy: raz mniej, niekiedy prawie znikamy, rozpływamy się, a potem nagłym skurczem, nagłym wysiłkiem, scalając na chwilę rozpadające się rojowisko pamięci... na dzień stajemy się...
finalna rozmowa Inspektora z Gregorym.
Utwory, Śledztwo

O rozpaczy , O myśleniu , Radość , O śmierci

„Moich ludzi nękał tak nieznośny głód, że jedli wszystko, co z natury budzi największą odrazę: ludzkie ciała i odchody, zarówno Anglików, jak i Indian; niektórzy wykopywali z grobów zwłoki pochowane tam trzy dni wcześniej i pożerali je w całości, inni, zazdroszcząc lepszego stanu ciała każdemu, kogo głód nie zniszczył jeszcze tak bardzo jak ich samych, czyhali na nich, grożąc, że zabiją ich i zjedzą; pewien mężczyzna zabił swoją żonę, gdy spała na jego łonie; pokroił ją na kawałki, zapeklował i zjadł całą, oprócz głowy, którą zachował.”

Thomas Smith (1558–1625)

zapis z zimy na przełomie 1609 i 1610 roku.
Źródło: Journals od the House of Burgesses of Virgina (1619)

O głodzie , O ludziach , O zachowaniu , O naturze

„Granie za pomocą oczu stanowiło dla mnie jako aktora ekscytujące wyzwanie. Uznałem, że będzie naprawdę interesujące, jeśli spróbuję odgadnąć, w jaki sposób ten strój wpłynie na to, co się będzie działo w moim wnętrzu, i w jaki sposób ten wpływ dopełni całości przebrania. Bohater całkiem zatracił własną tożsamość w tym przebraniu. Traktuje on je jako rodzaj ucieczki przed własną przeszłością, przed człowiekiem, którym był. Równocześnie, posługuje się nim w imię pewnej idei, walcząc o to, co uważa za słuszne, aby móc rozwiązać problem ustawiania wyścigów i korupcji.”

Matthew Fox (1966) aktor amerykański

o pracy w filmie Speed Racer.
Źródło: Matthew Fox o filmie „Speed Racer”, Warner Bros. Entertainment Polska, 27 maja 2008 http://www.kinomaniak.pl/katalog/wywiad/51,1

O problemach , O przeszłości , O pomocy

„Pragnienia mają tylko początek, nie mają zaś końca. Nie mogą się więc spełniać w całości.”

Stefan Pacek (1938)

„Wspólnota socjalistyczna jako całość ma prawo do interwencji na terytorium każdego państwa członkowskiego bloku socjalistycznego w sytuacji, gdy wewnętrzne lub zewnętrzne siły, wrogie wobec socjalizmu, usiłują zakłócić rozwój tego kraju i przywrócić ustrój kapitalistyczny.”

Leonid Breżniew (1906–1982) radziecki polityk, działacz Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego

treść „doktryny Breżniewa” przedstawiona podczas V zjazdu PZPR w listopadzie 1968.
Źródło: kalendarium.polska.pl http://kalendarium.polska.pl/wydarzenia/article.htm?id=56028

O sile

„Co czyni świat tak niemiłym, to najpierw łajdaki, a potem porządni ludzie; aby całość była znośna, trzeba by wytępić jednych, a przerobić drugich; zniszczyć piekło, a przeobrazić niebo.”

Sébastien-Roch Nicolas de Chamfort (1741–1794)

Charaktery i anegdoty

O ludziach , O świecie , O piekle

„Odpisała mi w tonie przyjaznym, że nie jestem w jej typie. Po czym poszła ze mną na całość. Boże, jak ja znam się na kobietach. Muszę szybko zrobić coś kretyńskiego, bo mi jeszcze nie uwierzą.”

Marek Konecki (1949)

Kalendarium kpin

O kobietach , O Bogu

„[Polski system podatkowy] jako całość jest degresywny, tzn. dochody po opodatkowaniu są bardziej zróżnicowane niż przed opodatkowaniem. Krótko mówiąc, system podatkowy jest tak zbudowany, że ci, co mają dużo, po opodatkowaniu mają jeszcze więcej. Najlepszymi podatnikami w Polsce są z całą pewnością emeryci. Pracownicy są w drugiej kolejności, w trzeciej jest biznes. Mały biznes można zrozumieć, mamy coś za coś: on się wiąże z małą wydajnością pracy i dlatego stosunkowo dużo ludzi zatrudnia. Inna sprawa, jakie ma praktyki przy zatrudnianiu.”

Ryszard Bugaj (1944) polski polityk

o przyczynach wysokiego rozwarstwienia społecznego w Polsce.
Źródło: rozmowa Jana Fusieckiego i Bogumiła Kolmasiaka, Bugaj: Ni pies, ni wydra, krytykapolityczna.pl, 5 października 2014 http://www.krytykapolityczna.pl/artykuly/opinie/20141005/bugaj-ni-pies-ni-wydra

O ludziach , O biznesie

„Badania doświadczalne, na których podstawie Ampère ustalił prawa działania mechanicznego miedzy prądami elektrycznymi, stanowi jedno z najświetniejszych osiągnięć w nauce. Wydaje się, że całość, teoria i doświadczenie wyskoczyła z tego „Newtona elektryczności” całkowicie ukształtowane i gotowe do użytku.”

James Clerk Maxwell książka A Treatise on Electricity and Magnetism

The experimental investigation by which Ampere established the laws of the mechanical action between electric currents is one of the most brilliant achievements in science. The whole, theory and experiment, seems as if it had leaped, full grown and full armed, from the brain of the 'Newton of electricity'. (ang.)
Źródło: A treatise on electricity and magnetism http://books.google.pl/books?id=57-jlpqK2pkC&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false, Oxford University Press, 1998, tom 2, s. 175.

O nauce

„Po przejściu do Eintrachtu, byłem głupim Polaczkiem. Niemcy na każdym kroku chcieli mi pokazać, że się nie nadaję. Że to Bundesliga, zbyt dobra dla Polaczków. Pamiętam, jak na jeden z pierwszy treningów wyszedłem bez ochraniaczy. Pierwszy raz biegnę z piłką, któryś mnie kopnął. Drugi raz, to samo. Trzeci, to samo. Zatrzymuję się, spoglądam na trenera, a on patrzy się w ogóle w inną stronę. Następnego dnia wyciągnąłem z szafy najdłuższe korki i na treningu poszedłem na całość. Trener zatrzymuje grę, biegnie wściekły i krzyczy: „Włodek, co ty wyrabiasz?””

Włodzimierz Smolarek (1957–2012) polski sportowiec

Źródło: Z Włodzimierzem Smolarkiem o szkoleniu, PZPN i Ebim..., weszlo.com, 13 lipca 2011 http://www.weszlo.com/news/7222-Z_Wlodzimierzem_Smolarkiem_o_szkoleniu_PZPN_i_Ebim

Trening

„Dziecko, wyrazić dokładnie to, co masz na myśli, wyrazić w całości, ni mniej ni więcej tylko to, co rzeczywiście pragniesz powiedzieć – oto cała radość sztuki słowa.”

Clive Staples Lewis książka Dopóki mamy twarze

Dopóki mamy twarze

O dzieciach , O myślach , O myśleniu , Radość

„(…) trzeba mi teraz trochę samotności, żeby sklecić siebie w jakąś całość, tak bardzo czuję się rozbita.”

Krystyna Siesicka (1928–2015) polska prozaik, autorka utworów dla młodzieży

Źródło: Pejzaż sentymentalny

O samotności

„Ludzką jest słabością, że nikt nie chce zadowolić się częścią a tylko całością.”

Stefan Pacek (1938)

„Zastaliśmy jednak gen. Jaruzelskiego w bardzo dobrym humorze. Powiedział nam, że posiedzenie, transmitowane w całości przez telewizję, było widowiskiem tak denerwującym, że co chwila wyłączał telewizor. Po zakończeniu był jednak uśmiechnięty, a nawet promienny. Podejrzewałem nawet, że wziął jakieś środki uspokajające. Złożyłem mu gratulacje. Również marszałek Stelmachowski uczynił to. Wszyscy trzej udzieliliśmy krótkich wywiadów telewizji i pojechaliśmy do Sejmu. Dopiero po zakończeniu uroczystości zaprzysiężenia, u mnie, w gabinecie, zarządziłem trzy koniaki i wtedy po raz pierwszy widziałem Wojciecha Jaruzelskiego pijącego koniak. Powiedział – nigdy nie piję, ale dziś napiję się. Być może to wszystko go jednak poruszyło.”

Mikołaj Kozakiewicz (1923–1998) polski polityk, socjolog

o wyborze Wojciecha Jaruzelskiego na Prezydenta PRL.
Źródło: wp.pl http://wiadomosci.wp.pl/kat,1025897,title,Gen-Wojciech-Jaruzelski-prezydentem-Wygral-dzieki-przewadze-jednego-glosu,wid,15826484,wiadomosc.html z 19 lipca 2013 r.

O piciu

„Przyznam się, że trochę przeraża mnie dzisiejszy sposób wychowywania dzieci. Często spotykam się z twierdzeniem, że dziecko to inwestycja, kapitał… Rodzice od najmłodszych lat próbują zapewnić swoim pociechom to, co ich zdaniem najlepsze – wykształcenie. Opłacają dzieciom drogie kursy językowe, zajęcia sportowe, dodatkowe lekcje z wybranych przedmiotów. Planują ich przyszłą karierę, przygotowują do wyścigu o najwyższe stanowiska, pieniądze… I nie ma w tym nic nagannego, tylko że gdzieś w tym wyścigu gubi się naturalna potrzeba bycia razem rodziny jako całości, nie tworzymy więzi, zostawiamy dzieci same sobie. Zapracowani rodzice, zajęci zaspakajaniem potrzeb materialnych, nie mają czasu na zwyczajną rozmowę ze swoim dzieckiem. Tymczasem wypowiedzi młodych ludzi ukazują nam, jak bardzo frustruje ich bycie „inwestycją”, która musi przynosić oczekiwane efekty.”

Dariusz Chętkowski (1970)

Źródło: czytelnia.onet.pl http://czytelnia.onet.pl/0,1218848,3,do_czytania.html

O pieniądzach , O dzieciach , O ludziach , O wykształceniz

„W metafizyce średniowiecznej, w teologii, a także w potocznym światopoglądzie ugruntowało się przekonanie o znakowej naturze stworzenia. Każda rzecz widzialna (visibilium) okazywała się znakiem (symbolem) niewidzialnej (invisibilium); świat jako całość stawał się swoistym śladem (vestigium) Boga.”

Teresa Michałowska (1932)

Średniowiecze
Źródło: s. 23

O Bogu , O świecie , O naturze

„Tak długo będę się przełamywać, aż się stanę całością.”

Elias Canetti (1905–1994) poeta i dramaturg austriacki, noblista

„Towarzysze, bądźmy gotowi bronić w każdym momencie naszej socjalistycznej ojczyzny, Rumunii. Jest nie do pomyślenia we współczesnym świecie, żeby kiedy naród się podrywa do walki w obronie swej niepodległości i równych praw, jakikolwiek kraj socjalistyczny, a wręcz kraje socjalistyczne, naruszał wolność i niezależność innego państwa… Zdecydowaliśmy, że od dzisiaj będziemy tworzyć zbrojne, patriotyczne oddziały robotników, chłopów i inteligencji, obrońców niepodległości kraju… Naród rumuński jako całość nie pozwoli nikomu ruszyć granic swej ojczyzny.”

Nicolae Ceaușescu (1918–1989) komunistyczny przywódca Rumunii

z przemówienia do tłumów zgromadzonych na placu Republiki w Bukareszcie, potępiając radziecką inwazję na Czechosłowację 22 sierpnia 1968.
Źródło: Julian Hale, Ceaușescu’s Romania, cyt. za: Shelley Klein, Najgroźniejsi…, op. cit., s. 148.

O inteligencji , O wolności , O walce , O ojczyźnie

„Więc cóż jest piękno? Wód słoneczne bryzgi?
Diament w popiołach? Pamięć? Doskonałość?
Gdyby to tylko – byłoby za mało! –
Dusza, rozpięta raz na Krzyżu Myśli
– Wyrazi – Całość!”

Jacek Kaczmarski (1957–2004) polski bard, poeta i prozaik

Źródło: Ostatnie dni Norwida, 1987

Cytaty o pięknie , O duszy , O myślach , O myśleniu

„Jeśli nie pasują szczegóły – należy przewrócić całość.”

Jerzy Andrzejewski książka Miazga

Miazga
Źródło: s. 234.

„Nasza encyklopedia tkwi w całości w komputerze i jest codziennie poprawiana i uzupełniana.”

Isaac Asimov książka Agent Fundacji

Źródło: Agent Fundacji (ang. Foundation’s edge), tłum. Andrzej Jankowski, Poznań 2002, s. 10.

„Niektórzy aktorzy nie sprawdzają się jako reżyserzy, a niektórzy – jak Ed Harris – nadają się do reżyserowania. Jako aktorzy posiadają umiejętności, których potrzebuje reżyser. Potrafią skupiać się na całości, tworzyć potrzebną projektowi wizję. Harris pokazał najpierw w Pollocku, a teraz w Appaloosie potwierdził, że doskonale rozumie język filmu i zrobił naprawdę wspaniałą robotę.”

Viggo Mortensen (1958) aktor amerykański

Źródło: wywiad, 2008 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=51171

„Ponieważ wszystkim rzeczom na równi brak substancji – nie mają jej przyczyny ani warunki, (w) całości ani pojedynczo – dlatego są one puste.”

Nagardżuna (150–250)

Źródło: Sunjatasaptati, 3

„Miłość pojawia się, gdy mur runął i dwie energie spotkały się w jedności, złączyły. Miłość pojawia się, gdy ściany między dwojgiem ludzi runęły i ich istoty spotkały się, połączyły i stały jednym. Gdy do tego doświadczenia dochodzi między dwojgiem ludzi, nazywamy je miłością. Gdy do tego samego doświadczenia dochodzi między jednostką a całością, nazywam je boskością.”

Osho (Bhagwan Shree Rajneesh) (1931–1990)

Seks się liczy część I – od seksu do nadświadomości

O miłości , O ludziach

„Cybulski jest dla mnie niezwykle ważny jako postać. Filmy, w których grał, jako całość, są dla mnie wybitne. Był to też wspaniały czas polskiego kina, a on się w to idealnie wpasowywał. Jeśli jednak mam być zupełnie szczera to, nie jest to typ aktorstwa, którym się najbardziej zachwycam.”

Maja Ostaszewska (1972) aktorka polska

Źródło: wywiad, 2005 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=28327

O czasie

„Swego czasu opery zaczęto wykonywać w językach narodowych, wychodząc z założenia, że w ten sposób będą bardziej zrozumiałe dla publiczności danego kraju. Założenie było błędne nie tylko dlatego, że dla publiczności wyśpiewywane słowa najczęściej i tak są niezbyt zrozumiałe. Chodzi o to, że przecież kompozytorzy, tworząc muzykę do opery, brali pod uwagę brzmienie konkretnych słów. Inaczej się pisze do słów, powiedzmy, niemieckich, a inaczej – włoskich. Pod względem artystycznym brzmienie libretta i muzyka tworzą nierozerwalną całość i nie należy pozbawiać tego słuchaczy. Również śpiewak inaczej wykonuje swoją partię, gdy używa słów „zjednoczonych” z muzyką. Na szczęście nastąpił powszechny powrót do śpiewania oper w języku, w jakim napisane było oryginalne libretto. Jeśli zaś można zaproponować publiczności przedstawienie, które uwzględnia także inne istotne realia – warto z tego skorzystać, uszanować charakter epoki, w imię niezapomnianego przeżycia artystycznego. Naszą ideą jest zatem to, by publiczność festiwalu obcowała z takim dziełem, jakim mógł je słyszeć i widzieć Mozart, w jakie zaangażował cały swój geniusz.”

Stefan Sutkowski (1932–2017) polski muzykolog, twórca Warszawskiej Opery Kameralnej

Źródło: Alicja Hendler, Festiwal (bardzo) Mozartowski, „Rzeczpospolita”, 26 kwietnia 2011 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/115859.html?josso_assertion_id=9DAF5028E624D2C4

O szczęściu , O muzyce , O charakterze , O czasie

„Największym przegranym tego procesu (powstawania Europy dwóch prędkości) jest demonizowana jeszcze niedawno Komisja Europejska. Jeśli obecny trend będzie kontynuowany, władza przepłynie w całości do rządów kilku najsilniejszych państw, a KE będzie mogła co najwyżej rozdzielać jakieś skromne fundusze.”

Iwan Krystew (1965)

Źródło: rozmowa Michała Sutowskiego, Europa do przebudowy, krytykapolityczna.pl, 23 listopada 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/Wywiady/KrastewEuropadoprzebudowy/menuid-77.html

O prędkości

„Są bowiem prawdy objawione, które nas doszły drogą ustnego podania i w Piśmie św. nie są wcale wzmiankowane, albo tylko bardzo niewyraźnie; następnie także i dlatego, że prawdy zawarte w Piśmie św. nie są tam ujęte w systematyczną całość tak, jak w wykładzie teologji, a to, ze względu na potrzeby nauczania wiernych, jest konieczne. I teologja więc nie jest niczem innem, jak Pismem św., którego prawdy objawione zostały inaczej ugrupowane, między sobą powiązane i uzupełnione danemi podania ustnego i objaśnieniami Kościoła; biada jej, jeśli o tem zapomina i niedość się do swego źródła zwraca, traci wtedy bowiem swą żywotność i sczasem gubi się w bezpłodnych spekulacjach.”

Jacek Woroniecki (1878–1949) teolog polski, dominikanin

Królewskie kapłaństwo
Źródło: s. 80, 81

O zapominaniu