Cytaty na temat swoboda (201 cytatów)

„Kto pełznie, ma dużą swobodę poruszania.”

Ninus Nestorović (1965) serbski aforysta

Tom Wymięte myśli

„Mam dosyć całego tego gówna mówiącego mi, bym myślał pozytywnie
Jak mam myśleć pozytywnie, kiedy ja nie widzę nic pozytywnego.
Wiesz o czym mówię?
Rapuję o otaczającym mnie gównie, bo to gówno widzę.
Wiesz o czym mówię?
Na razie mam dosyć wszystkiego.
Mam dosyć tego, co dzieje się w moim mieście.
Brak mi swobody, wiesz o czym mówię?
Ale jednak jest wporzo, wiesz o czym mówię?
Mam tylko dosyć. Oto moje zdanie.”

Eminem (1972) Amerykański raper, uznawany za legendę hip-hopu wszech czasów

Źródło: utwór: If I Had

O myślach , O myśleniu

„Szukaj swobody, a staniesz się niewolnikiem swoich pragnień. Szukaj dyscypliny, a znajdziesz wolność.”

Frank Herbert książka Diuna

Diuna

O wolności

„Sceptycyzm jest może najrozumniejszym stanowiskiem, ale, wyzwalając nas od błędu, zabija on życie. Dojrzałość umysłu polega, być może, na tym, ażeby dobrowolnie brać udział w przymusowej grze życia, zachowując pozory kogoś, co grę tę traktuje poważnie. Taka dobrowolna rezygnacja, uzupełniona przez lekki uśmiech ironii, zachowuje nam przynajmniej pozory swobody.(…) Kto wpadł już w potrzask życia, powinien los swój znosić pogodnie; opór nie prowadzi do niczego, co najwyżej – do szaleństwa, jeżeli już odmawiamy sobie samobójstwa. Rezygnacja pełna pokory – czyli stanowisko religii – lub też pogodne rozczarowanie z pewną domieszką ironii – oto jedyne dwa wyjścia.”

Henri Frédéric Amiel (1821–1881)

Dziennik intymny

O życiu , O losie , O religii , O uśmiechu

„Dajcie ludziom swobodę działania, a zaskoczą was swoją pomysłowością.”

Peter Drucker (1909–2005) ekonomista amerykański, teoretyk zarządzania

„Kapłan ten powiedział mi te głębokie słowa, że są trzy stopnie pełnienia woli Bożej: pierwszy jest ten, kiedy dusza pełni wszystko to, co jest na zewnątrz zawarte przez nakazy i ustawy; drugi stopień jest ten, kiedy dusza idzie za natchnieniami wewnętrznymi i pełni je; trzeci stopień jest ten, że dusza, zdana na wolę Bożą, pozostawia Bogu swobodę rozporządzania sobą i Bóg czyni z nią, co Jemu się podoba, jest narzędziem uległym w Jego ręku.”

Faustyna Kowalska książka Dzienniczek

Dzienniczek
Źródło: 444, s. 164.

O Bogu , O duszy

„W góry! w góry, miły bracie!
Tam swoboda czeka na cię.”

Wincenty Pol (1807–1872) polski poeta i geograf

Źródło: Pieśń o ziemi naszej

O czekaniu

„Coraz śmielej starałem się dochodzić do formy nie narzucającej jednej interpretacji, lecz pozostawiającej widzowi pełną swobodę sięgania do jego własnego świata nieuświadomionych lub przygłuszonych prawdziwych treści jego osobowości. Starałem się i staram się nadal stworzyć formę, która jest tylko początkiem kreowania przez widza dzieła, za każdym razem w innej postaci…”

Stanisław Fijałkowski (1922) polski malarz i grafik

Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/baza-sztuki-pelna-tresc/-/eo_event_asset_publisher/eAN5/content/stanislaw-fijalkowski

O osobowości

„Dyktatura z konieczności musi rodzić spiski, knowania i zdrady. Człowiekiem, dopuszczającym się najcięższej zdrady wobec własnej Ojczyzny – jest ten, kto odbiera własnemu narodowi wolność i swobodę.”

Zygmunt Żuławski (1880–1949)

Źródło: Refleksje, wyd. Komisji Centralnej Związków Zawodowych, Warszawa 1939 http://lewicowo.pl/zdrajcy/.

O zdradzie , O wolności , O ojczyźnie

„Możliwe, że każdy z nas ma w sobie jakąś utajoną sadzawkę, w której zło i szpetota legną się i rosną w siłę. Jednakże ta hodowla jest odgrodzona i pływające wewnątrz plemnię wspina się na zapory jedynie po to, by spaść na powrót. Czy nie może się zdarzyć, iż w mrocznych sadzawkach niektórych ludzi zło nabiera takiej siły, że przesadza zapory, aby wypłynąć na swobodę? Czyż taki człowiek nie jest właśnie owym potworem i czy nie jesteśmy mu pokrewni przez nasze utajone wody? Byłoby czymś niedorzecznym, gdybyśmy nie rozumieli zarówno aniołów, jak szatanów, skoro ich sami wymyśliliśmy.”

John Steinbeck książka Na wschód od Edenu

Na wschód od Edenu

O ludziach , O aniołach , O sile , O złu

„Przedmiotem potępienia nowych swobód przez papieży jest wolność edukacji. Bądźcie więc zgorszone, dusze niedoświadczone, liberalne umysły, które nie znacie same siebie, mózgi wyprane przez dwa wieki kultury liberalnej! Tak, przyznacie, że nie możecie tego zrozumieć: papieże potępiają wolność w edukacji! Co za zdziwienie! Co za skandal! Papież – i to jaki papież! Leon XIII, zwany przez niektórych liberalnym, potępia najświętszą wolność nauczania!”

Marcel Lefebvre (1905–1991) francuski biskup katolicki, twórca schizmy

Oni Jego zdetronizowali
Źródło: s. 91

O duszy , O wolności , O wieku

„Tak samo u was, na swobodzie każdy jeździ jak na skradzionym koniu: „Galop! i niech zdechnie.””

Stanisław Vincenz (1888–1971) pisarz polski

Źródło: Listy z Nieba (1974)

Koń

„Okna Motown Studio wychodziły na park i pamiętam jak patrzyłem przez nie na bawiące się tam dzieci. Przyglądałem im się ze zdumieniem – nie umiałem wyobrazić sobie takiej wolności, takiego beztroskiego życia – i pragnąłem bardziej niż czegokolwiek takiej swobody. Żałowałem, że nie mogę rzucić tego wszystkiego i żyć tak jak one.”

Michael Jackson (1958–2009) amerykański muzyk, kompozytor i autor tekstów

Źródło: autobiografia Moonwalk

O dzieciach , O wolności

„Jedyną wolnością zasługującą na to miano, jest swoboda dążenia do własnego dobra na swój własny sposób, o ile nie próbujemy pozbawiać innych wolności ani powstrzymywać ich starań o jej osiągnięcie.”

John Stuart Mill (1806–1873) angielski filozof, politolog i ekonomista

Utylitaryzm. O wolności

O wolności

„Kto ślepo słucha otoczenia, ten nie może zyskać swobody dla siebie samego.”

Zhuangzi (-369–-286 p. n. e.)

Źródło: Taoizm, op. cit.

„Na gruncie sztuki to odmienne (powiedziałbym: niechętne, lekceważące) podejście do formy może zapewnić odnowienie i rozszerzenie środków artystycznego wyrazu. Proklamując wszędzie gdzie się da, zasadę, że człowiek jest wyższy od swoich wytworów, dostarczam swobody, jakiej bardzo potrzebuje dzisiaj nasza pokurczona dusza.”

Witold Gombrowicz (1904–1969) pisarz polski

Dziennik 1953 - 1956

O duszy

„W Europie żądzę podnieca skrępowanie, w Ameryce wabi ją swoboda.”

Stendhal (1783–1842)

„Urodzony i żyjący w poddaństwie, potomek całych pokoleń niewolników – człowiek, gdy zaczął myśleć, wierzył że poddaństwo jest niezbędnym warunkiem życia: swoboda wydawała mu się niemożliwa.”

Errico Malatesta (1853–1932) włoski myśliciel polityczny, anarchista

Państwo i władza

O myślach , O myśleniu

„Nasza propozycja zmusza państwa członkowskie do przyjęcia przepisów chroniących swobodę wypowiedzi. (…) Nie zgodzę się na kompromis w sprawie ochrony europejskich wartości. Jesteśmy na dobrej drodze. Myślę, że w latach 2015–16 prawo wejdzie w życie w państwach członkowskich.”

Viviane Reding (1951)

Źródło: rozmowa Adama Leszczyńskiego, Ostrożnie daję moje dane internetowym firmom, „Gazeta Wyborcza”, 15 maja 2013 http://wyborcza.pl/1,76842,13910269,__Ostroznie_daje_moje_dane_internetowym_firmom____.html#ixzz2TSTPCkJ6

O życiu , O myślach , O myśleniu

„Myślę, że każdy ma jakąś indywidualną drogę do tego zawodu. Uważam, że naturalną rzeczą jest zaczynanie od fotografii, a potem sens ma szkoła filmowa, bo jest to czas na eksperymenty, na które później w życiu zawodowym nie możemy sobie z taką swobodą pozwalać. Jest to czas na błędy.”

Paweł Edelman (1958) polski operator filmowy

o zawodzie operatora filmowego.
Źródło: Czat, 2007 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=41982

O szkole , O myślach , O czasie , O myśleniu

„Chciałem pracować w nieskazitelnej wolności i swobodzie artystycznej. Robić to, na co mam ochotę. Nie chciałem ulec jakimś naciskom, konieczności nadawania swojemu filmowi waloru komercyjnego, narzucania sobie presji ekonomicznej. Akacje to część mojego życia. One popłynęły prosto z mojego serca, ale stało się tak też właśnie dlatego, że nie nastawiałem się, czy na nich zarobię. Od jedenastu lat prowadzę bar w Buenos Aires i z tego się utrzymuję. Po cichu marzę, że kiedyś będę mógł żyć z moich filmów.”

Pablo Giorgelli (1967)

Źródło: Urszula Lipińska, Jak barman dostał się do Cannes, stopklatka.pl, 24 sierpnia 2012 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=90259

O wolności , Serce

„Tak, uważam że w szkołach powinno się mówić o środkach antykoncepcyjnych. (…) Przecież informacja o tym, jak się zabezpieczać, nie równa się promowaniu swobody seksualnej czy wczesnego współżycia z zabezpieczeniem jako stylu życia. A gdy tej informacji brakuje, kwitnie ignorancja, z której bierze się najwięcej tragedii.”

Jacek Prusak (1971) polski jezuita, dziennikarz

Źródło: wyborcza.pl, 14 czerwca 2008 http://wyborcza.pl/1,76842,5312319,Ks__Prusak__szkola_musi_uczyc_o_antykoncepcji.html#ixzz0wGr5jkbE

„W tym bloku (sowieckim) byliśmy, można powiedzieć, na szczególnych prawach, byliśmy swego rodzaju heretycką wyspą. Polskę cechowało wiele odrębnych rozwiązań, szerszy niż w innych państwach bloku zakres różnych swobód, zwłaszcza w obszarze kultury i sztuki, (…). Bezprecedensowa pozycja Kościoła, dominująca indywidualna własność chłopska. Mimo nieustających zewnętrznych nacisków nie zeszliśmy z tej drogi.”

Wojciech Jaruzelski (1923–2014) generał, działacz PZPR, prezydent PRL i RP

Źródło: rozmowa Zbigniewa Hołdysa, Tajemnica generała, „Wprost” nr 30, 25 lipca 2011.

O tajemnicy

„Afryka – ten kontynent straszny, a zarazem przepiękny, kontynent niewyobrażalnych cierpień – była zarazem ziemią wolności, gdzie istoty ludzkie mogły być maltretowane w wyjątkowo okrutny sposób, a jednocześnie zachowywały swobodę manifestowania swych namiętności, fantazji, pragnień, instynktów i marzeń, bez wędzideł i przesądów, które hamowały rozkosz w Wielkiej Brytanii.”

Mario Vargas Llosa książka Marzenie Celta

Marzenie Celta

O fantazji , O wolności , O cierpieniu

„To, co człowiek czyni, musi on uważać za swoją odpowiedzialność, musi przyjmować odpowiedzialność za wszystko w czym bierze udział, do czego przyczynia się całym życiem swoim – gdyż inaczej demoralizuje sam siebie. Zrzucanie z ludzi odpowiedzialności za ich czyny, przyzwyczajanie ich do tej myśli jest budowaniem i rozwijaniem psychiki niewolniczej. Nasza swoboda sięga tak daleko, ten sam ma okres co i nasze poczucie odpowiedzialności.”

Stanisław Brzozowski (1878–1911) polski pisarz i filozof

Płomienie (1908)
Źródło: tom I, V, Katia

O ludziach , O myślach , O myśleniu

„Ciekawe, że feminizm nie doprowadził do odnowy uczucia namiętności, a tylko do powstania nowej swobody, zwanej „koleżeństwem.””

René Nelli (1906–1982)

O emocjach

„Czym więcej kultury, tym mniej swobody.”

E.T.A. Hoffmann (1776–1822) niemiecki pisarz, kompozytor i malarz

Je mehr Kultur, desto weniger Freiheit (niem.)

„Kiepski nauczył mnie znacznie większej swobody przed kamerą. Nie muszę sobie zaznaczać kredą czy taśmą, gdzie mam się zatrzymać, jak mam stanąć albo kiedy wolno mi improwizować. Przez te sześć lat nauczyłem się zapominać o kamerze nie tracąc czujności. Dał mi też sporą popularność.”

Andrzej Grabowski (1952) aktor polski

Źródło: „Słowo Polskie”, „Gazeta Wrocławska”, 19 sierpnia 2005 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/pozarlem.htm

O zapominaniu

„Kobiecie zalotnej swoboda obyczajów raczej dodaje wartości, za to zalotny mężczyzna jest gorszy niż lekkoduch. Kokiet i puszczalska – to dopiero para.”

Jean de La Bruyère (1645–1696) pisarz francuski

O kobietach

„Swobody pojawiają się tylko wtedy, gdy brakuje wolności: są one specjalnymi przywilejami lub ulgami, które mogą uzyskać grupy albo jednostki gdy reszta w mniejszym lub większym stopniu nie jest wolna”

Friedrich August von Hayek książka Konstytucja wolności

Konstytucja wolności

O wolności

„Insza wolność, albo swoboda; insza swawola, albo rozpusta.”

Andrzej Maksymilian Fredro (1620–1679) polski pisarz polityczny

Źródło: op.cit., s. 12

O wolności

„Lud zaczyna od swobody, a kiedy swoboda się ustali, wtedy sięga po dochody.”

Karol Hubert Rostworowski (1877–1938) poeta, dramaturg i muzyk polski

Źródło: Księga cytatów z polskiej literatury pięknej od XIV do XX wieku, wyb. Paweł Hertz, Władysław Kopaliński, Warszawa 1975, PIW, s. 423.

O ludziach , O literaturze , O wieku

„Jasno sobie powiedzmy, że wszyscy ludzie pragną swobody i nienawidzą niewolnictwa, powtórzmy ten truizm jeszcze raz, wbijmy sobie w głowę, że będą pierwszego pragnęli, że będą drugiego nienawidzili, że nie zmieni się to nigdy, bo nie może (…).”

Jacek Bocheński (1926) polski pisarz

Źródło: Boski Juliusz

O ludziach

„Myślę, że Hiroshige w znacznie większym stopniu wyczuwał, jaka jest jego rola, i z czym wiąże się jego praca. A dziś kto wie, na czym polega zadanie artysty? […] Dla artysty, który skończył akademię sztuk pięknych, swoboda musi być ciężarem. Nie mamy tradycji odlewów z brązu czy obrazów olejnych, w której można by się było zakotwiczyć, a to właśnie mógł zrobić Hiroshige. Jednocześnie cieszę się, że mam tak wielki wachlarz dostępnych możliwości, bo nie chcę czuć się niczym ograniczony. Lubię wybierać między rozmaitymi opcjami.”

Julian Opie (1958)

w 2008 Opie udzielał wywiadu jako kurator wystawy drzeworytów Utagawy Hiroshige (1797–1858)
Źródło: Stuart Jeffries, Mam was w 3D, „The Guardian”, 12 lutego 2011, cyt za: „Forum”, nr 29 (2395), 18–24 lipca 2011, str. 41

O myślach , O myśleniu , Obraz

„Nieuk – im mniej wie, tym wie lepiej. Brak jakiegokolwiek wykształcenia odczuwa tylko jako swobodę.”

Stefan Pacek (1938)

O wykształceniz

„Pawelić jest oddanym katolikiem i Kościół ma całkowitą swobodę działania.”

Alojzije Stepinac (1898–1960) chorwacki duchowny katolicki, prymas Chorwacji i błogosławionykatolicki

Źródło: Karlheinz Deschner, Polityka papieska w XX wieku, t. 2, op. cit., s. 176.

O wieku

„Jeśli ktoś walczy o wolny rynek i wolną konkurencję, nie staje w obronie tych, którzy są już bogaci, lecz zabiega o swobodę działania dla anonimowych ludzi, którzy niebawem zostaną przedsiębiorcami, a ich pomysłowość sprawi, że życie przyszłych pokoleń stanie się lżejsze.”

Ludwig von Mises książka Ludzkie działanie

Źródło: Ludzkie działanie. Traktat o ekonomii

O życiu , O ludziach

„Zaiste wariat na swobodzie największą klęską jest w przyrodzie.”

Czesław Miłosz (1911–2004) polski poeta, prozaik, eseista, tłumacz i krytyk literacki, noblista

O wariatach

„Dziś w sztuce dominuje tzw. antysztuka, która uderza w tradycję i nieomalże chce ją fizycznie zlikwidować lub odesłać ją do lamusa historii. Z drugiej strony lansuje ona poetykę tzw. wolności i kreatywności, kiedy to istota sztuki jest nieskrępowana niczym swoboda i każdy artysta jest wtedy sam sobie sterem, żeglarzem i okrętem, nie obowiązują go żadne zasady i kanony. Wtedy sztuka nie ma żadnego związku z prawdą, czyli zgodności z celem życia ludzkiego (a sztuka ma to życie doskonalić we wszystkich aspektach) i z zasadami moralnymi.”

Henryk Kiereś (1943)

Źródło: Na nicości jeszcze nic nie zbudowano, naszdziennik.pl, 21 kwietnia 2009 http://www.naszdziennik.pl/index.php?dat=20090421&typ=po&id=po02.txt

O życiu , O sztuce , O historii , O wolności

„Gdy w 1819 roku w Wielkiej Brytanii przyjęto pierwszą ustawę regulującą pracę dzieci w fabrykach, która zakazywała zatrudniania dzieci młodszych niż dziewięć lat, a pracę starszych ograniczała zaledwie do 12 godzin dziennie, krytykowano, że to niedopuszczalna ingerencja państwa w wolny rynek. Zatrudnianie dzieci w fabrykach uważano wtedy za coś naturalnego.(…)
To jest bardzo dobry przykład, bo jeśli ktoś mówi, że jest za pełną swobodą wolnego rynku, warto go zapytać, czy jest także za zatrudnianiem dzieci w kopalniach. Jeśli ten ktoś nie pochodzi z Pakistanu ani z XVIII-wiecznej Europy, zapewne odpowie, że jest przeciw. Więc nie jest tak naprawdę za wolnym rynkiem.”

Ha-Joon Chang (1963)

Źródło: rozmowa Wojciecha Orlińskiego, Wolny rynek? Nie ma czegoś takiego, „Gazeta Wyborcza”, 31 grudnia 2011–1 stycznia 2012.

O dzieciach , O ustawie

„Cóż wżdy za pożytek ma Król J. M. z tak wielu kłopotów, które zażył z narodem ruskim. Ten pożytek ma, że jest nas słowiańskich narodów różnych ośmnaście. Ci wszyscy składali swobody swej ratunek na królach polskich, ci wszyscy rozumieli, że naród polski miał ich z ciężkiego pogańskiego (tj. tureckiego w Słowiańszczyźnie południowej) jarzma wyswobodzić. Ci wszyscy na każdą potrzebę króla i narodu polskiego gardła swe dać byli gotowi. A teraz jako krzywdę poczęto czynić narodowi ruskiemu, są nam głównymi nieprzyjaciółmi. Teraz wolą pomrzeć sami na wojnie, żony i dzieci popalić, jako w Smoleńsku uczynili (w czasie oblężenia r. 1611), niżby mieli do zgody jakiejś przyjść z nami krwią swoją. A co jest przeszkodą do uspokojenia Moskwy? Jeno ruska wiara…”

Jan Szczęsny Herburt (1567–1616) polski pisarz i dyplomata, sekretarz królewski

Źródło: Zdanie o narodzie ruskim

O wojnie , O dzieciach , O wierze , O czasie

„Od Boya nauczyłam się rzeczy zasadniczej, z której z początku nie śmiałam korzystać: swobody. Nauczyłam się, że dosłowność jest śmiercią każdego tłumaczenia, a nawet każdego tekstu. Nie mogę przecież opisać tej firanki dokładnie taką, jaką ona jest. Mogę ją tylko opisać w przybliżeniu.
Każdy pisarz chce pokazać jądro rzeczy. Flaubert szukał go nie w dosłowności, tylko w przenośni. To nieprawda, że Dostojewski jest dosłowny, mimo że on opisuje w sposób dosłowny, np. że jakaś pani, rozmawiając z młodym człowiekiem, pyta go o najbanalniejsze rzeczy i on odpowiada jej najbanalniejszym językiem. Chodzi o to, że Dostojewski opisuje jakby skórkę, przez którą my widzimy coś, co jest pod spodem. Gombrowicz nie jest dosłowny ani przez sekundę. Po pierwsze, gwiżdże na to, po drugie, potwornie pracuje, żeby nie być dosłownym. Wychodzi ze skóry, żeby było inaczej.”

Joanna Guze (1917–2009) polska tłumaczka, krytyk literacki, popularyzatorka malarstwa

Źródło: Jacek Szczerba, wywiad, „Gazeta Wyborcza” http://www.textum.pl/tlumaczenia/portal_tlumaczy/informacje/tlumaczenia_literackie/artykuly/wywiad_guze.html

O śmierci

„Miłość potrzebuje swobody i czasu do wydania najpiękniejszych plonów.”

Bolesław Prus książka Faraon

Faraon

O miłości , O czasie

„W Podziemiu, teoretycznie stanowiącym kontynuację państwa polskiego, powstała sytuacja paradoksalna. Upadek wolności przywrócił standardy demokracji. Okazało się, że w Podziemiu stronnictwa polityczne (Polska Partia Socjalistyczna, Stronnictwo Narodowe, Stronnictwo Ludowe, Stronnictwo Demokratyczne i Stronnictwo Pracy) uzyskały większe możliwości i swobodę działania niż za… niepodległej RP lat 1935–1939.”

Jan Karski (1914–2000) prawnik, dyplomata, wykładowca akademicki, polski kurier czasów II wojny światowej

Tajne państwo: opowieść o polskim Podziemiu

O demokracji , O wolności

„Krótko mówiąc, tutaj jest bogactwo i cywilizowany świat; ci, którzy zwą Anglików barbarzyńcami, sami, jak sądzę, na tę nazwę zasługują. Dostrzegam tu nader wytworne maniery, najwyższą obyczajność i wyborną grzeczność. A poza tym jest tu król zgoła niezwyciężony (…); błogosławionym i szczęśliwym zwać się może kraj mający tak godnego i znakomitego władcę, którego rządy są przyjemniejsze i łagodniejsze niż największa pod kim innym swoboda.”

Francesco Chieregati (1479–1539)

fragment listu do Izabelli d’Este, 1517.
Źródło: Tudorowie i Stuartowie (tom 2. Dynastie Europy), Biblioteka Gazety Wyborczej, 2010, ISBN 97883268008525, s. 4.

O świecie , O bogactwie

„Lud, który walczy o swoją niepodległość albo o rozszerzenie swoich swobód… powinien nie ufać wysokim dostojnikom Kościoła, którzy wszyscy jednakowo są przywiązani do kultu absolutyzmu bez względu na to, czy ten absolutyzm jest mahometańskim, czy heretycki, czy nawet ateistyczny.”

Adam Mickiewicz (1798–1855) polski poeta

Wykłady paryskie

O ludziach

„(…) zdeklarowany wielbiciel faszyzmu. Wzorem swych europejskich mistrzów rozwiązał w 1937 roku parlament i po odpowiednio przygotowanym referendum przejął całkowicie władzę. Gdy jednak pod koniec II wojny światowej szale zwycięstwa zaczęły przechylać się na korzyść aliantów, Vargas bez wahania zmienił swe poglądy polityczne na znacznie bardziej liberalne. W pewnym momencie był gotów nawet stać się człowiekiem lewicy, szukając u niej poparcia w drodze do odzyskania władzy, którą utracił na skutek zamachu stanu. W decydującej chwili uznał, że bezpieczniej będzie użyć w tym celu armii, zdecydowanie konserwatywnej. W pierwszym okresie po ponownym objęciu władzy dopuścił do uchwalenia kilku postępowych reform, aby niedługo potem odebrać Brazylijczykom resztki jakichkolwiek swobód. Wreszcie, znienawidzony przez cały naród, popełnił wzorem Hitlera samobójstwo; czuł prawdopodobnie, że pucz, który wybuchł w sierpniu 1954 roku, musi skończyć się jego klęską.”

Getúlio Vargas (1882–1954) polityk brazylijski, prezydent

Autorzy: Pierre Accoce, Pierre Rentchnick, Chorzy, którzy nami rządzą, tłum. Marta Kubiak, Wydawnictwo Test, Lublin 1992, s. 124–125.

O wojnie , O samobójstwie

„Brema może uchodzić za wzorzec niemieckości. I to przekonanie z roku na rok się u mnie nasila. W Bremie nie ma tej elastyczności, swobody, która jest w Berlinie. Mimo że i Brema i Berlin są miastami o lewicowym charakterze i od dziesięcioleci rządzi w obu SPD. Ale lewicowość Bremy, co może wydawać się zadziwiające, jest konserwatywna. I to niebywale konserwatywna. Wszystko ma tam swój ustalony z góry porządek i styl. Nawet sposób ubierania się. Berlin natomiast jest całkowicie inny. Właściwie jest tak inny, iż można powiedzieć, że jest kolejnym niemieckojęzycznym państwem. Tworzy społeczność, która jest nie do podrobienia.”

Krzysztof Niewrzęda (1964) polski prozaik, poeta i eseista

Źródło: W Berlinie przestałem się czuć emigrantem – rozmowa Tomira Mazura – „tomir pisze o kulturze” https://tomirmazur.wordpress.com/2015/10/15/w-berlinie-przestalem-sie-czuc-emigrantem/

O charakterze

„Ezaw był krępy i barczysty, w dodatku rudy i owłosiony na całym ciele. Odznaczał się buńczucznością i brawurą, kochał rubaszne żarty i chętnie mocował się z domownikami. Łatwowierny, dobroduszny i naiwny, łatwo jednak wpadał w gniew i wtedy stawał się niebezpieczny. Całymi dniami gonił po okolicy, polując na zwierzynę, albo też przebywał na pastwiskach, kumając się z czeladzią pasterską. Nie dbał zupełnie o wygląd zewnętrzny, chodził zaniedbany, a z jego przepoconych szat zalatywało polem i kozami. Życie było niego sprawą szerokich przestrzeni, słońca i swobody. Nigdy nie bolała go głowa o to, co przyniesie mu jutro. Gdy wracał do domu z włóczęgi, nie troszczył się o gospodarstwo. Gdy był głodny, zasiadał do jedzenia; gdy był spragniony, pił; gdy stawał się senny, kładł się gdziekolwiek i spał.”

Zenon Kosidowski (1898–1978) polski pisarz, esseista, poeta

Opowieści biblijne (1963)
Źródło: s. 51

O życiu , O jedzeniu , O domu , O wyglądzie

„Musimy znaleźć równowagę między nadmierną represyjnością aparatu podatkowego i ograniczeniem swobody działalności gospodarczej z jednej strony, a z drugiej niedopuszczeniem do nadmiernej erozji bazy podatkowej. To nie lada wyzwanie.”

Mateusz Szczurek (1975) polski ekonomista

Źródło: Mateusz Szczurek: Państwa nic nie zastąpi http://biznes.gazetaprawna.pl/artykuly/776174,mateusz-szczurek-panstwa-nic-nie-zastapi.html, „Dziennik Gazeta Prawna”, 7 lutego 2014

O biznesie

„Jest się choćby w niekontrolowanych myślach swych takim, jakim się jest naprawdę, i nie trzeba żałować tej odrobiny swobody, jaką się ma w tym potwornym więzieniu, jakim jest świat i sam człowiek dla siebie.”

Stanisław Ignacy Witkiewicz książka Nienasycenie

Nienasycenie

O świecie

„Kardynalnym błędem była próba ograniczenia swobody pracy dziennikarzy w parlamencie. Na to nie ma i nie będzie zgody. Fatalną rólkę w tym wszystkim odgrywała telewizja publiczna, która w swych programach informacyjnych protestujących przedstawiała jako obrońców esbeckich emerytur, nieomal rosyjskich agentów, przygotowujących zamach stanu. Obrażanie ludzi o innych poglądach przywoływało najgorsze skojarzenia z przeszłości. Trudno się więc dziwić, że jej dziennikarze byli wybuczeni na wiecach.”

Andrzej Grajewski (1953)

o podjętej przez marszałka Marka Kuchcińskiego próbie ograniczenia dostępu dziennikarzy do prac sejmowych w grudniu 2016.
Źródło: Innym głosem http://gosc.pl/doc/3609196.Innym-glosem, gosc.pl, 20 grudnia 2016.

O ludziach , O błędach , O przeszłości

„Z jednej strony uważam, że ludzie powinni sami decydować o tym, jak żyją, ponieważ na tym polegają swobody obywatelskie. Z drugiej – pełniąc funkcje publiczne, stykałem się często z opiniami lekarzy i socjologów młodzieży, którzy traktują sprawę legalizacji nieufnie ze względu na dobro młodych ludzi. Ja sam zezwoliłbym na posiadanie małych ilości marihuany na własny użytek na ściśle określonych warunkach.”

Ryszard Kalisz (1957) polski polityk

o legalizacji miękkich narkotyków.
Źródło: Pardon.pl, 3 maja 2007

O ludziach , O młodzieży

„Pamiętajcie nie tykać jego duchowej swobody i woli. Niech się sam kształci, sam uczy, sam wybiera, sam szuka prawdy. Dlatego nie dałem mu żadnej religii, bo wiara powinna być rzeczą wyrozumowaną, przekonaniem a nie narzuconą niemowlęciu formułą. Niech samodzielnie roztrząsa i waży i boryka się z własnym krzyżem (…), nie nakładajcie mu pęt i kajdan, bo zmarnieje jak ludzkość cała marnieje skrępowana wiekowymi fałszami.”

Maria Rodziewiczówna (1864–1944) polska pisarka

Kwiat lotosu

O wierze , O religii

„Swobody obywatelskie są jak kapiszony: czuje się je dopiero wtedy, gdy się na nie nadepnie.”

Paul Reynaud (1878–1966) polityk francuski

„Ta zmiana co najwyżej mocniej moje poglądy rozwinęła. One ewoluowały w kierunku lekko liberalnym, jeśli chodzi o swobodę prowadzenia działalności gospodarczej, czy politykę gospodarczą.”

Anna Kalata (1964) polska działaczka polityczna

Źródło: Zobacz, co czuła Anna Kalata kiedy kusił ją Pawlak, money.pl, 28 lipca 2011 http://www.money.pl/archiwum/mikrofon/artykul/zobacz;co;czula;anna;kalata;kiedy;kusil;ja;pawlak,51,0,881715.html

O zmianach

„Nadmiar swobody krępuje.”

Urszula Zybura (1952)

„Niedługo przed zakończeniem mityngu wyszedł na estradę politruk i opowiadał nam bardzo wzruszająco o prawach i obowiązkach obywateli sowieckich. Długo porównywał je z prawami obywateli państw kapitalistycznych. I zrozumieliśmy, że tam są nie prawa obywateli, lecz całkowite bezprawie, terror i wyzysk. Tylko my, szczęśliwi obywatele Związku Radzieckiego, cieszymy się swobodą, o jakiej nawet pojęcia nie mają obywatele państw burżuazyjnych.”

Sergiusz Piasecki książka Zapiski oficera Armii Czerwonej

Zapiski oficera Armii Czerwonej
Źródło: op. cit., s. 69.

„To ograniczanie swobody dyskusji. Oceniam to jako – swego rodzaju – wyraz politycznej poprawności. Niejednokrotnie obserwowałem debaty na UW, na których był prezentowany pogląd tylko jednej strony, i nikomu to nie przeszkadzało.”

Krzysztof Bosak (1982) polski polityk

o odwołaniu debaty narodowców na Uniwersytecie Warszawskim.
Źródło: Debata narodowców na UW odwołana! Bosak dla Fronda.pl: To ograniczanie swobody dyskusji http://www.fronda.pl/a/debata-narodowcow-na-uw-odwolana-bosak-dla-frondapl-to-ograniczanie-swobody-dyskusji,26171.html, fronda.pl, 13 lutego 2013.

„Ludzie stąd są szalenie autentyczni, niczego nie udają, panuje tu też większa swoboda obyczajowa. Na Pradze możesz spacerować z piwkiem w ręku i policja przejdzie obok tego obojętnie.”

Marcin Kwaśny (1979) Polski aktor

Źródło: Wywiad, 2008 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=42719

O ludziach

„Jestem tej ustawie stanowczo przeciwny, bo proponuje tylko powierzchowne zmiany, które nie będą lepiej zabezpieczać naszych swobód obywatelskich.”

Dennis Kucinich (1946) polityk amerykański

Znaczenie: Kucinich zwalcza w Kongresie tzw. Patriot Act.
Źródło: „Polityka”, 2006

O ustawie

„Widzi problemy ludzi. Chce te problemy ludzi rozwiązywać w taki sposób, aby przy swobodzie gospodarczej nie zapominać o potrzebach ludzi.”

Andrzej Lepper (1954–2011) polski polityk

o Zycie Gilowskiej.
Źródło: PR 3 http://www.samoobrona.org.pl/pages/08.Wywiady/03salon/index.php?document=/31.html, 14 lipca 2006

O ludziach , O zapominaniu

„Prasa musi mieć swobodę mówienia wszystkiego, by niektórzy ludzie nie mieli swobody robienia wszystkiego.”

Louis Terrenoire (1908–1992) polityk francuski

O ludziach

„Nie do końca wierzę, że porażka jest czymś złym. Daje ci pewną swobodę, aby powiedzieć „pierdol to!””

Billy Corgan (1967)

I don’t necessarily believe that the sting of failure is a bad thing. It gives you a certain amount of freedom to just say fuck it!
Źródło: „Guitar World”, lipiec 1998

„Do takich uporządkowanych i dobrze rządzonych państw nam współczesnych należy Francja, która ma wiele dobrych urządzeń, na których oparta jest swoboda i bezpieczeństwo króla, a najważniejszą z nich jest parlament i jego powaga. Ten bowiem, kto urządził to państwo, znając ambicję i butę możnowładców i sądząc, że dla ich poskromienia trzeba nałożyć im wędzidła, a z drugiej strony znając nienawiść ludu ku możnym, wynikłą ze strachu, pragnął państwo przed jednymi i drugimi zabezpieczyć; lecz nie chciał, by było to wyłączną troską króla, aby ten nie potrzebował narażać się na starcie z możnymi, gdyby popierał lud, lub z ludem, gdyby popierał możnych; dlatego też sędzią ustanowił trzeciego, aby ten, nie obciążając tym króla, chłostał możnych i brał w opiekę słabszych. Trudno o lepszy i rozumniejszy ustrój i o skuteczniejsze zabezpieczenie króla i królestwa.”

Niccolò Machiavelli książka Książę

Książę (1513)
Źródło: rozdz. XIX

O nienawiści , O ludziach , O strachu

„My też byliśmy bardziej porąbani niż nasi rodzice. Ale granica przesunęła się jeszcze dalej. Jest swoboda i anonimowość, którą dały internet i komórka.”

Zbigniew Hołdys (1951) polski muzyk, wokalista i kompozytor

Źródło: „Gazeta Wyborcza Stołeczna”, 24 czerwca 2008 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/gdpi.htm

O rodzicach

„Opanowywanie czasu (tj. celowe nim rozporządzanie) stanowi w cywilizacji czynnik ważniejszy, niż opanowywanie przyrody i przestrzeni. Czym w przestrzeni meta, tym w czasie jest termin. Wyznaczaniem terminów na swoje czynności ogranicza człowiek swoją swobodę, a zatem opanowuje samego siebie; wyrabia wolę i wytwarza duchową siłę twórczą. Tędy droga, by stać się panem życia. Wraz z opanowywaniem czasu rozwija się etyka. Rodzi się pilność w imię oszczędzania czasu, zapobiegliwość, oszczędność, myśl o dalszej przyszłości, wreszcie poczucie obowiązku względem następnego pokolenia. Postęp zawisł od takich, którzy patrzą poza własny zgon, poza grób, na przyszłość dzieci i wnuków.”

Feliks Koneczny (1862–1949) historyk polski, historiozof

O postępie
Źródło: Państwo i Prawo, Wydawnictwo WAM, Kraków 1997, s. 85.

O dzieciach , O myślach , O sile , O czasie

„Nigdy nie pisałem listów z myślą o niedyskretnej potomności i włosy mi stają na głowie, kiedy pomyślę o szperaczach. Ale życie z pozowaniem do portretu w ramach byłoby nie do zniesienia, niechby przynajmniej tyle swobody, że après nous le déluge.”

Czesław Miłosz (1911–2004) polski poeta, prozaik, eseista, tłumacz i krytyk literacki, noblista

Źródło: list do Jana Błońskiego (prawdop. 1979), cyt. za: Urszula Klatka, Małgorzata Kusak, Katarzyna Maślanka, Portret złożony, „Alma Mater” nr 137, lipiec-wrzesień 2011, s. 64.

O życiu , O myślach , O myśleniu

„W zakresie życia moralnego proletariat polski usunąć musi przesądy, ciemnotę i wszystko, co znamionuje moralny ucisk, i na tym gruncie walczyć będzie ze wszystkimi, którzy dla zapewnienia sobie nad ludem przewagi utrzymują go w stanie umysłowego dziecięctwa. Moralne stosunki powinny się opierać na swobodzie sumienia, uczuć, myśli i nauki, a przy tym: nauczanie powinno być obowiązujące, bezpłatne i bezwyznaniowe, sprawy religijne mają być niezależne od państwa, stosunek płci winien się opierać jedynie na uczuciu, całkowite równouprawnienie kobiet.”

Ludwik Waryński (1856–1889) działacz i ideolog polskiego ruchu socjalistycznego

fragment programu partii Proletariat ogłoszony 1 września 1882.

O kobietach , O ludziach , O emocjach , O myślach

„W lotniskach jest coś fascynującego – dają poczucie wolności, swobody i wielu możliwości. Można przecież udać się stamtąd w podróż w każdym kierunku świata. To także brama do innego wymiaru. Kiedy człowiek patrzy na startujący samolot nie może nie myśleć o wszechświecie.”

Petr Zelenka (1967) reżyser i scenarzysta czeski

Źródło: Wywiad, 2008 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=45527

O myślach , O wolności , O myśleniu

„Ludziom się wydaje, że reżyser „z nazwiskiem” ma do dyspozycji tyle pieniędzy, ile mu się tylko podoba. Wystarczy, że kiwnie palcem i już zlecą się sponsorzy. Tymczasem to tak nie działa. Nawet ci najbardziej poważani filmowcy muszą liczyć się ze zdaniem producentów, ci zaś mogą dojść do wniosku, że dany projekt jest absolutnie nierynkowy i jego realizacja się nie opłaca. Chyba tylko Steven Spielberg może cieszyć się absolutną swobodą, bo jego filmy i tak zarabiają na siebie. Niezależnie od tego, co wymyśli, ludziom się to podoba.”

Francis Ford Coppola (1939) reżyser, scenarzysta, kompozytor, producent filmowy i aktor amerykański

Źródło: Yola Czaderska-Hayek, Francis Ford Coppola specjalnie dla Stopklatki!, stopklatka.pl, 11 lipca 2008 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=47140

„Najwyższy czas, by słowa Jana Pawła II zostały przypomniane, podjęte i przemyślane. Nie jest tak, że Bóg i Kościół mają w świecie samych tylko przyjaciół. Zwodnicze są głosy, że najpotrzebniejsi Kościołowi są ci, którzy go bezwzględnie krytykują i szykanują. Od pewnego czasu, pod płaszczykiem wolności i demokracji, odbywa się bezkarne poniewieranie wiary chrześcijańskiej i opluwanie jej wyznawców. Wolność jest mylona ze swobodą, a nawet ze swawolą, nie do pomyślenia np. wobec Żydów i judaizmu, bo w ich przypadku nie ujdzie to płazem ani nie pozostanie bezkarne. Życie pokazuje bezdroża i porażkę tzw. Kościoła otwartego, który, głosząc pobłażliwą wyrozumiałość względem wszystkiego, co inne, a nawet wrogie wierze i wierzącym, z wyższością odcina się od wiernych z własnej wspólnoty religijnej, strzegących integralności oraz ciągłości wiary i tradycji.”

Waldemar Chrostowski (1951)

Źródło: Antyewangelizacja w natarciu, „Nasz Dziennik” nr 217 (4148), 17–18 września 2011

O życiu , O Bogu , O wierze , O demokracji

„Jesteśmy ruchem swobód obywatelskich nowej generacji. Nie podoba nam się sposób, w jaki niektórzy politycy traktują internet – jak zabawkę, którą można odebrać niegrzecznym dzieciom. Uważamy, że internet to integralna część społeczeństwa – narzędzie, przy pomocy którego obywatele realizują swoje podstawowe prawa.”

Rickard Falkvinge (1972)

Źródło: Wikianarchia, dwutygodnik.com http://www.dwutygodnik.com/artykul/3105-wikianarchia.html

O dzieciach , O pomocy

„Z siostrą wychowywaliśmy się w ogromnej dyscyplinie i skromności. Nasza babka, wielka dama, protestowała, gdy opalaliśmy się w ogrodzie: „Opalenizna przystoi dziewczynie z czworaków”. Wychodziła do ogrodu z parasolką, w ażurowych rękawiczkach i zajęczą łapką pudrowała twarz pudrem ryżowym. Kawałki ryżu odpadały jej od nosa. Wyglądała jak zjawa. Boże, jak my wstydziliśmy się kolegów. Wychowano nas, żeby zakrywać ciało. Wyjście z łazienki w majtkach było niemożliwością. Wszystko było zamknięte w pancerzu. To powoduje w człowieku skurcz na całe życie. Do tej pory mam kompleksy, że nawet u lekarza krępuję się rozebrać. Mało miałem swobody. Od najmłodszych lat wszystko musieliśmy robić bez dyskusji.”

Bogusław Kaczyński (1942–2016) polski dziennikarz i krytyk muzyczny

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 29 grudnia 2008 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/jmcal.htm

O życiu , O Bogu , O siostrze

„W dniu tym nie wspominamy, nie kierujemy uwagi naszej ku czasom minionym, ale wszystkie nasze myśli zwracamy ku świtającym ideałom Jutra. Jest to jedyny dzień w roku, w którym ludzkość wychodzi naprzeciw oczekiwanym, wielkim przemianom, daje wyraz swej głębokiej wierze w postęp i rozwój świata, jedyny dzień, w którym myśl nasza wypowiada swoje nadzieje, oczekiwania i tęsknoty. Proletariat, czołowy oddział ludzkości w pochodzie ku przyszłości, wskazuje dnia tego całemu światu wielki ideał gmachu sprawiedliwości i swobody. Nie jest to święto wspomnień i rozpamiętywań, ale święto nadziei i wiary w zwycięstwo.”

Adam Próchnik (1892–1942) działacz socjalistyczny i oświatowy, historyk

Źródło: Czym jest dzień 1 maja, „Jednodniówka majowa–1 maj 1920 r.” http://lewicowo.pl/czym-jest-dzien-1-maja/

O świecie , O wierze , O sprawiedliwości , O myślach

„Ukraińców, którzy od wieków uważali się za jeden naród i chcieli być zjednoczeni w jednym państwie, składa Wam naród ukraiński serdeczne dzięki. Te światłe pociągnięcia wywołały i w naszej Cerkwi nadzieję, że Cerkiew jak i cały naród znajdzie w ZSRR pod Waszym przewodem pełną swobodę pracy i rozwoju w dobroci i szczęściu.”

Andrzej Szeptycki (1865–1944) greckokatolicki metropolita kijowsko-halicki

List do Józefa Stalina, październik 1944
Źródło: ?

O wieku

„Mam usposobienie kota. Nie znoszę, jak mnie ktoś osacza, bo to mnie męczy, peszy i wtedy uciekam. Najbardziej cenię swobodę. Wiecznie chadzam własnymi drogami i lubię prywatność. Czasami wolę pobyć po prostu sama.”

Małgorzata Teodorska (1981) polska aktorka i modelka

Źródło: Słodycze to moja zguba, „Tele Tydzień”, 23 kwietnia 2007 http://www.plebania.pl/wywiady/teodorska.html

„W rzeczach koniecznych – jedność, w sprawach wątpliwych – swoboda, we wszystkim – miłość.”

Aureliusz Augustyn z Hippony (354–430) wczesnochrześcijański biskup i teolog

In necessariis unitas, in dubiis libertas, in omnibus caritas (łac.)
Źródło: Thomas E. Woods, Kościół a wolny rynek, tłum. Szymon Czarnik, Fijorr Publishing, Warszawa 2007, s. 369.

O miłości

„Mamy dwa wyrazy: swoboda i wolność. Swoboda, zda mi się oznacza posiadanie: rozporządzam swoją osobą. W wolności mamy pierwiastek woli, więc czynu zrodzonego z dążenia.”

Janusz Korczak (1878–1942) polski pisarz, lekarz

Źródło: Igor Newerly, Żywe wiązanie, wyd. Czytelnik, 2001, s. 164.

O wolności

„Od dzieciństwa dziadek z babcią, ojciec z mamą czegoś mi zabraniali, narzucali, za coś karcili. Jak poszedłem do szkoły, rodzice zaczynali mi mierzyć długość baków. Kazali skracać, wyrzucali do fryzjera. To też była próba zmuszania mnie do czegoś, ograniczania mojej swobody. Czasami była to gra głupoty. Nauczyciele wprowadzali reguły, jak należy wyglądać, bo – ich zdaniem – tak było ładniej. Nie zastanawiali się nad tym, że drażnią w ten sposób uczniów. Pamiętam, jak mój nauczyciel – całkiem młody, ładnie wyglądał na ślubnym portrecie z małżonką, na monidle – narzucał podobny styl. Cenzura polega także na dyktowaniu innym, aby byli do siebie podobnym.”

Franciszek Maśluszczak (1948)

Źródło: Błażej Torański, Knebel. Cenzura w PRL-u, wyd. Zona Zero, Warszawa 2016, ISBN 978-83-946131-0-5, s. 102.

O głupocie , O grach , O rodzicach , O nauczycielach

„Młody człowiek boi się związać – ceni własną swobodę, która jest mu niezbędna do wielu innych rzeczy.”

Lew Tołstoj książka Wojna i pokój

Źródło: Wojna i pokój

O wojnie , O pokoju

„Gdy Julian Assange z WikiLeaks publikuje poufne dokumenty, np. na temat wojny w Afganistanie, to dobrze widać, że brak kontroli nad informacją w internecie umożliwia stworzenie przeciwwładzy, poszerza zakres swobód publicznych.”

Catherine Deneuve (1943) francuska aktorka filmowa

Źródło: wywiad Jerome’a Garcina, „Le Nouvel Observateur”, tłum. „Forum”, 20 grudnia 2010.

O wojnie

„Swoboda jest zawsze swobodą nad czymś, być swobodnym od czegoś znaczy zrzekać się i wyrzekać, – najbardziej obłudna forma zależności.”

Stanisław Brzozowski (1878–1911) polski pisarz i filozof

Kultura i życie (1907)

„Kazimierz Wyka był przeciwnikiem pisania hermetycznego, tylko dla profesjonalistów, pisania, które jest grą dla wtajemniczonych. Chciał pisać dla szerszego czytelnika i nieśmiało powiem, że to jest coś, co mnie z nim łączy. Ja nigdy nie chciałam pisać tylko dla historyków sztuki. Może właśnie dlatego, że wybrałam niejako boczną ścieżkę, na marginesach akademickiej nauki, dlatego że moje książki to nie są doktoraty i habilitacje, tylko po prostu książki, przyznawałam sobie zawsze prawo do większej swobody i do bardziej osobistego opowiadania o moich bohaterach. Dla mnie zawsze najważniejsze w sztuce było bezpośrednie spotkanie z człowiekiem.”

Krystyna Czerni (1957) polski krytyk sztuki

Źródło: Z DBAŁOŚCIĄ O SZCZEGÓŁY, Z TAKTEM I WYCZUCIEM. Nagroda im. Kazimierza Wyki dla Krystyny Czerni, „Alma Mater” nr 144, luty 2012, s. 51.

O książkach , O nauce

„Czasem dobrze jest dać sobie trochę swobody.”

Jerome K. Jerome (1859–1927) pisarz angielski

Trzech panów na włóczędze

O czasie

„Co musiałbym, robić?
– Co tylko byś chciał, byle to nie odbiegało od tego, co każemy ci mówić i robić dla wspierania naszej polityki, obojętnie czy się z nią zgadzasz, czy nie. Będziesz miał pełną swobodę.
Golda ogarnęły mieszane uczucia.
– minie nie można kupić, Ralph – powiedział ostrożnie.
– Gdyby było można, nie bralibyśmy cię pod uwagę Bruce – odparł Ralph. – Prezydent nie chce się otaczać potakiwaczami. Szukamy prawych, niezależnych ludzi, którzy poprą wszystkie decyzje, jakie podejmiemy. Będziesz miał całkowicie wolną rękę.
– Chybabym się nadał – uznał Gold.”

Joseph Heller (1923–1999) pisarz amerykański

Gold jak złoto

O ludziach , O emocjach , O decyzjach

„[Obcy to] osoba, która dziś przychodzi, jutro zaś zostaje – niejako potencjalny wędrowiec, który, aczkolwiek nie wyruszył dalej, nie zrezygnował też ze swojej swobody przychodzenia i odchodzenia. Tkwi on przestrzennie (…) w określonym kręgu. Jednak istotnym wyznacznikiem jego pozycji jest fakt, że nie należy on od początku do tego kręgu, że wnosi jakości nie będące i nie mogące być rdzennymi właściwościami tego kręgu.”

Georg Simmel (1858–1918) niemiecki socjolog

Źródło: Obcy; cyt. za Sławomir Mandes, Raport: Miejsce Obcego w kulturze, afryka.org, 24 czerwca 2010 http://afryka.org/afryka/raport--miejsce-obcego-w-kulturze,news/

„Wolałbym aby moje płyty sprzedawały się coraz mniej i rzadziej… i wiem, że brzmi to jak absurd i fałszywa skromność, ale nie kieruje się pragnieniem by zostać doceniony na większą skalę. Jestem swego rodzaju uprzywilejowany i wygodny gdy posiadam swobodę w tworzeniu muzyki, a wydając płyty wystarczająca grupa ludzi je wspiera i kupuje pozwalając mi na kontynuowanie tras koncertowych. To jest wielka rzecz dla mnie, mieć taką wolność i to naprawdę wszystko czego potrzebuję. Nie potrzebuję pieniędzy. Nie potrzebuję sławy i bogactwa. Nie potrzebuję uznania. Jestem naprawdę zadowolony z tego gdzie jestem teraz.”

Sufjan Stevens (1975)

Źródło: Blitz, 31 maja 2011 http://blitz.aeiou.pt/gen.pl?p=stories&op=view&fokey=bz.stories/73721

O ludziach , O wolności , O bogactwie

„Młode pokolenie ma dużo zapału ale jest inne niż to z lat 80-tych niż ci wielcy wojownicy, lodowi. Na pewno nie jest słabsze, bo kondycyjnie i zdrowotnie są świetni. Są tak wytrenowani i wybiegani, robią maratony w świetnych czasach - tego nigdy w himalaizmie nie było, żaden z moich kolegów himalaistów nigdy nie biegł żadnego maratonu w historii. Natomiast, no technicznie jest trochę słabiej i powiedziałbym bym motywacja jest nie ta. Wtedy to był himalaizm zawodowy, każdy mógł się z tego utrzymać. Nikt nie był na żadnej liście płac, no ale radziliśmy sobie. Przywoziliśmy z wypraw więcej pieniędzy niż wywoziliśmy, tak że nikt nie miał żadnej stałej pracy, ewentualnie roboty wysokościowe z doskoku i tak się po prostu żyło na całkiem przyzwoitym poziomie jak na czasy komuny. Na pewno ja za komuny jako himalaista miałem większą swobodę finansową niż dzisiaj jako przedsiębiorca i prezes średniej wielkości firmy. Taka prawda.”

Artur Hajzer (1962–2013) polski alpinista i himalaista

Źródło: 9 Krakowski Festiwal Górski / 2-4.12.2011 https://www.youtube.com/watch?v=pJBk2lD3RtA

O prawdzie , O historii , O motywacji

„Państwo polskie jest państwem katolickim.
Nie jest nim tylko dlatego, że ogromna większość jego ludności jest katolicką, i nie jest katolickim w takim czy innym procencie. Z naszego stanowiska jest ono katolickim w pełni znaczenia tego wyrazu, bo państwo nasze jest państwem narodowym, a naród nasz jest narodem katolickim.
To stanowisko pociąga za sobą poważne konsekwencje. Wynika z niego, że prawa państwowe gwarantują wszystkim wyznaniom swobodę, ale religią panującą, której zasadami kieruje się ustawodawstwo państwa, jest religia katolicka, i Kościół katolicki jest wyrazicielem strony religijnej w funkcjach państwowych.
Mamy w łonie naszego narodu niekatolików, mamy ich wśród najbardziej świadomych i najlepiej spełniających obowiązki polskie członków narodu. Ci wszakże rozumieją, że Polska jest krajem katolickim i postępowanie swoje do tego stosują. Naród polski w znaczeniu ściślejszym, obejmującym świadome swych obowiązków i swej odpowiedzialności żywioły, nie odmawia swoim członkom prawa do wierzenia w co innego, niż wierzą katolicy, do praktykowania innej religii, ale nie przyznaje im prawa do prowadzenia polityki, niezgodnej z charakterem i potrzebami katolickimi narodu, lub przeciw katolickiej.”

Roman Dmowski (1864–1939) polski polityk

Źródło: Kościół, naród i państwo, 1927

O religii , O charakterze

„Chłopcy z tożsamościowej telewizji Fox News należącej do globalnego mecenasa wartości i rynku Ruperta Murdocha, uprzedzając atak „liberałów” na konserwatywne wartości i rynek handlu bronią w USA, już tłumaczą swojej połowie amerykańskiej widowni, że gdyby w kinie wszyscy byli uzbrojeni, to uzbrojony wariat nie mógłby do nich strzelać jak do kaczek, bo oni by go zastrzelili pierwsi. Zatem tragedia w Aurorze nie tylko nie jest dowodem na to, że trzeba ograniczyć swobodę dostępu do broni, ale przeciwnie, staje się promocją sprzedaży broni każdemu obywatelowi, najlepiej po parę sztuk.”

Cezary Michalski (1963) polski eseista i prozaik

Źródło: Przepis na tożsamość, krytykapolityczna.pl, 23 lipca 2012 http://www.krytykapolityczna.pl/CezaryMichalski/Przepisnatozsamosc/menuid-291.html

O wariatach

„Mam w więzieniu o wiele więcej swobody, niż miałam, żyjąc z nim.”

Karla Homolka (1970) kanadyjska seryjna morderczyni

Źródło: John S. Bowman, Procesy Karli Homolki i Paula Bernarda w: 100 najsłynniejszych procesów pod redakcją Edwarda W. Knappmana, wyd. Świat Książki, Warszawa 1998, ISBN 83-7227-057-0, tłum. Jarosław Mikos, s. 454.

O książkach , O świecie

„(…) handel zagraniczny to był dobry i ciekawy job. Pisarstwo – a wcześniej próby przekładów – uważałem za coś w rodzaju hobby, za taką, jak mówią Niemcy, Freizeitaktivität. Nie były to – choć zapewne wolałby pan to usłyszeć – szamotania, konwulsje i spazmy więzionego w klatce orła. Mógłbym tak właśnie twierdzić i być modnym. Ale nie myślę łgać. I stawać w jednym szeregu z czeredą łgarzy i hipokrytów, którzy teraz opowiadają, jak to rwali się na swobodę z mrocznych lochów reżymu i jak to cały czas ten reżym zwalczali.”

Andrzej Sapkowski (1948) polski pisarz

Historia i fantastyka
Źródło: s. 176

O myślach , O czasie , O myśleniu

„Nie chciałabym stąd emigrować. Chociaż denerwuje mnie, że jest to kraj żyjący w permanentnym stresie. Wolność mam w Gruzji, do której ciągle wracam. Tam czuję swobodę, odlot. Robię się na przykład cudnie cyniczna i złośliwa.”

Katarzyna Pakosińska (1972) polska artystka kabaretowa

Źródło: Cztery rozwody z wesołą panną. http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,53581,10214249,Cztery_rozwody_z_wesola_panna.html

O wolności

„Ja smukle prosty. Moja sytuacja to jakieś pół drogi do uświadomienia sobie, że człowiek jest przeraźliwie sam wobec wszystkiego, z czego może wyniknąć albo wielki strach, albo wielka siła i niejaka swoboda.”

Sławomir Mrożek (1930–2013) polski dramatopisarz, prozaik i rysownik

Dzienniki, Dziennik. Tom 1. 1962–1969

O strachu , O sile

„Opera to teatr, tyle że bardzo trudny. Akcją sceniczną, ruchem, gestem kieruje muzyka. W teatrze dramatycznym aktor ma dużą swobodę interpretacji i miejsce na improwizację. To samo zdanie może mówić raz przez minutę, innym razem przez trzy i nic tym nie zepsuje. Tymczasem w operze bywają sytuacje, w których jakiś ruch jest wręcz niemożliwy, bo nie pasuje do muzyki. Improwizacja także tutaj jest ważna, ale ogranicza ją zamknięta struktura muzyczna dzieła. To w niej musi się odnaleźć śpiewak, reżyser, choreograf, scenograf i wszyscy inni. Bywają sytuacje, gdy reżyser, który przyszedł z teatru dramatycznego, nie bardzo rozumie realia śpiewu. Mówi: połóż się i tak śpiewaj, a ja mówię, że się nie położę, bo w takiej pozycji w życiu nie zaśpiewam swojej kadencji. Każdy spektakl operowy to kompromis pomiędzy artystyczną wizją reżysera a fizycznymi możliwościami śpiewaków.”

Aleksandra Kurzak (1977)

Źródło: Maciej Łukasz Gołębiowski, Opera to teatr, tyle że bardzo trudny, „Hi Fi i Muzyka”, 23 września 2010 http://www.teatry.art.pl/n/czytaj/24232

O muzyce , O śpiewie , O czytaniu

„(…) była w tym spojrzeniu tradycja trzynastu tysięcy lat – sposób myślenia i styl życia tak stare, tak ugruntowane, tak logiczne i spójne, że dawały człowiekowi swobodę, autorytet, perfekcję dzikiego zwierzęcia, wielkiego i dziwnego stworzenia, które przygląda się człowiekowi ze swojej wiecznej teraźniejszości.”

Ursula K. Le Guin książka Lewa ręka ciemności

Cykl Hain (Ekumena), Lewa ręka ciemności

O myślach , O zwierzętach , O perfekcji , O myśleniu

„Oczekuje się ludzi, którzy – dlatego, że jest to im po prostu potrzebne – odchodzą od prywatnej wygody, szukają odsłonięcia się w pracy, w spotkaniu, w ruchu i w swobodzie.”

Jerzy Grotowski (1933–1999) polski reżyser, teoretyk teatru, pedagog

Źródło: Propozycja współpracy Teatru Laboratorium http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=59849, „Przekrój” nr 1327, 13 września 1970, s.8.

O ludziach , O współpracy

„W Ameryce trwa dziś niezwykle istotna debata na temat powszechnej opieki medycznej. Jest tak istotna, bo godzi w samo serce ideologii wolnego wyboru. Wolność wyboru jest oczywiście czymś bardzo cennym, ale funkcjonuje dobrze jedynie wówczas, gdy podlega pewnym ograniczeniom. Dziś, w dobie społeczeństwa ryzyka, ideologia wolnego wyboru usiłuje nam kłamliwie sprzedać niepewność – choćby tę wynikającą z demontażu państwa opiekuńczego – jako obietnicę nowych wolności. Fakt, że jesteśmy zmuszeni zmieniać pracę raz do roku, zatrudniać się na podstawie krótkoterminowych kontraktów, przedstawia się jako szansę na uwolnienie od ograniczeń stałego zatrudnienia, możliwość zdefiniowania się od nowa, sposobność do odkrycia potencjału naszej osobowości. A jeśli ktoś zaczyna mówić o niepokojach związanych z tą sytuacją, natychmiast słyszy, że po prostu nie dojrzał do życia w dzisiejszym świecie z jego nowymi swobodami.”

Slavoj Žižek (1949) słoweński socjolog, filozof, psychoanalityk i krytyk kulturalny

Źródło: Wywiad w Newsweeku, 5 stycznia 2010 http://www.newsweek.pl/magazyn/artykuly/Europa/zizek-dla-newsweeka--dlaczego-kapitalizm-zawsze-zwycieza,51206,6

O wolności , O osobowości , Serce

„Zadowolenie i poczucie swobody człowiek ma w sobie i nie musi to być wcale uzależnione od otoczenia.”

Ellinor Rafaelsen (1945)

Cygańskie życie (2007)

O uzależnieniu