Cytaty na temat cywilizacja (398 cytatów)

„Niekiedy człowiek zdaje się sądzić, iż twory jego cywilizacji nie mają sobie równych odpowiedników. Lecz, gdy upoiwszy oko barokową lub klasycystyczną fasadą pałacu, zagłębimy się w cienistą aleję ogrodową, gdy zamknie się za nami zielone listowie i ogarnie nas najpiękniejsza muzyka przyrody - cisza, przerywana jedynie śpiewem ptaków, wypadnie nam chyba zweryfikować dotychczasowe poglądy. Natura bowiem najlepszym i najmądrzejszym jest architektem i urbanistą.”

Marek Żukow-Karczewski (1961) polski historyk, publicysta i działacz społeczny

Źródło: Ogrody i sady w dawnej Polsce, „Aura” nr 11, listopad 1987, s. 17-18. http://pbn.nauka.gov.pl/sedno-webapp/works/508860

O muzyce , O ptakach , O naturze , O ciszy

„Nawet pobieżny rzut oka na mapę przedstawiającą lokalizację najbardziej zaawansowanych cywilizacji starożytnego świata uświadamia nam, jak ogromną rolę w ich rozwoju odgrywała sprzyjająca temperatura otoczenia. Ciepły klimat zapewniał nie tylko odpowiednią ilość pożywienia, ale także zwalniał człowieka z jakże absorbującego obowiązku ciągłego ogrzewania swoich siedzib i swojego organizmu. Łatwiej było zatem poświęcić wolny czas i energię na rozwijanie nauki, kultury, sztuki i techniki.”

Marek Żukow-Karczewski (1961) polski historyk, publicysta i działacz społeczny

Źródło: W poszukiwaniu ciepła. Dawne sposoby i systemy ogrzewania pomieszczeń, Ekologia.pl, 2013. http://ekologia.pl/dom-i-ogrod/energia-dla-domu/w-poszukiwaniu-ciepla-dawne-sposoby-i-systemy-ogrzewania-pomieszczen,17558.html

O domu , O poszukiwaniu , O nauce , O czasie

„Systemy dostarczania i dystrybucji wody scalały imperia, dając poczucie bezpieczeństwa ich mieszkańcom i świadcząc o potędze państwa i jego władców. Rozwiązania techniczne zastosowane w tych systemach mówiły zaś o poziomie zaawansowania technologicznego i naukowego. (…) Obecnie systemy wodociągowe wielkich aglomeracji miejskich to obiekty o znaczeniu strategicznym, strzeżone jak bazy rakietowe i taką też okryte tajemnicą. Jest to podyktowane wieloma względami, m. in. zagrożeniem terrorystycznym, ale podstawowa i niezmienna przyczyna jest ciągle tylko jedna – bez wody nie ma życia, a bez sprawnego systemu jej dostarczania nie ma miejskiej cywilizacji.”

Marek Żukow-Karczewski (1961) polski historyk, publicysta i działacz społeczny

Źródło: Wodociągi. Historia wodociągów w Polsce. Woda – źródło życia, Ekologia.pl, 2011. http://ekologia.pl/srodowisko/specjalne/woda-zrodlo-zycia-rzecz-o-dostarczaniu-wody-do-miast-w-europie-i-polsce-w-dawnych-wiekach,15262.html

O tajemnicy , O historii , O wodzie , O wieku

„Współczesna cywilizacja jest bardzo skomputerroryzowana.”

Andrzej Majewski (1966) pisarz i fotografik polski

Wariant: Współczesne cywilizacje są mocno skomputerroryzowane.

„Cywilizacja gnije, barbarzyństwo nie osiągnęło jeszcze dostatecznej siły (…) chciałoby się dożyć wielkiego dnia Nemezis (…) Niech moi przyjaciele budują – ja pragnę zniszczenia, ponieważ jestem przekonany, że budować w martwocie ze zgniłych materiałów jest syzyfową pracą i że tylko z wielkiego zniszczenia mogą powstać nowe materiały, a z nich nowe organizmy”

Michał Bakunin (1814–1876) rosyjski myśliciel, rewolucjonista

Społeczeństwo
Źródło: H. Temkinowa, Bakunin i antynomie wolności, Warszawa 1968

O wolności , O sile

„Kryzys naszej cywilizacji został zrodzony przez dysproporcję. W dysharmonii znajdują się dwa pojęcia: rozwój materialny i rozwój duchowy.”

Andriej Tarkowski (1932–1986) rosyjski reżyser, aktor, scenarzysta

„W miarę, jak wzrasta (…) liczba tych, którzy przedwcześnie i nagle rozstają się z życiem, rośnie znaczenie wiedzy, tłumaczącej sens biologicznego życia i śmierci. W dzisiejszej, globalnej cywilizacji, chrześcijańska spowiedź i rozgrzeszenie tracą swój uniwersalny wymiar. Cieszmy się więc, że nasze czasy podsuwają nam tak wiele nowych poglądów i punktów widzenia na podstawowe kwestie naszej egzystencji.”

Václav Havel (1936–2011) pisarz i prezydent Republiki Czeskiej

Źródło: posłowie do Tybetańskiej księgi życia i śmierci Sogjala Rinpocze (1996), cyt. za: Aleksander Kaczorowski, Czy Havel był komunistą?, krytykapolityczna.pl, 12 lutego 2013 http://www.krytykapolityczna.pl/artykuly/serwis-czeski/20130212/kaczorowski-czy-havel-byl-komunista

O śmierci , O wiedzę , Sens

„Cywilizacja to niekończący się ciąg potrzeb, których nie potrzebujemy.”

Mark Twain (1835–1910) amerykański pisarz, satyryk, humorysta

Civilization is the limitless multiplication of unnecessary necessities. (ang.)

„Cywilizacja choruje na progerię.”

Andrzej Majewski (1966) pisarz i fotografik polski

„Religia jest kompletnym nonsensem i okropną szkodą dla ludzkiej cywilizacji.”

Steven Weinberg (1933) fizyk amerykański

O religii

„Ameryka jest jedynym krajem, który przeszedł od barbarzyństwa do dekadencji, nie zahaczając po drodze o stadium cywilizacji.”

Georges Clemenceau (1841–1929) francuski pisarz, lekarz i polityk

America is the only country that went from barbarism to decadence without civilization in between. (ang.)
cytat przypisany Clemenceau przez Hansa Bendixa w Merry Christmas, America!, „The Saturday Review of Literature” z 1 grudnia 1945; przypisywany też Oscarowi Wilde.

„Co może powiedzieć ludzkość dziś, ta ludzkość, która chce dowieść postępu kultury, a XX wiek postawić znacznie wyżej od wieków przeszłych. Czy w ogóle my, ludzie XX wieku, możemy spojrzeć w twarze tych, co żyli kiedyś i – śmieszna rzecz – dowodzić naszej wyższości, kiedy za naszych czasów zbrojna masa niszczy nie wrogie sobie wojsko, lecz całe narody, bezbronne społeczeństwa, stosując najnowsze zdobycze techniki. Postęp cywilizacji – tak! lecz postęp kultury?”

Witold Pilecki (1901–1948) rotmistrz WP, bohater państwa podziemnego

śmieszne. Zabrnęliśmy, kochani moi, straszliwie. Przerażająca rzecz, nie ma na to słów! Chciałem powiedzieć: zezwierzęcenie… lecz nie! Jesteśmy od zwierząt o całe piekło gorsi!
fragment raportu Witolda Pileckiego z 1945 z pobytu w obozie koncentracyjnym KL Auschwitz-Birkenau.
Źródło: Bartłomiej Kuraś, Witold Pilecki – w Auschwitzu z własnej woli, „Ale Historia”, w: „Gazeta Wyborcza”, 22 kwietnia 2013.

O ludziach , O wieku

„A propos pocałunku, to powracając do tematu gestów symbolicznych trzeba stwierdzić, iż jest to dopuszczalna również w miejscach publicznych forma okazywania czułości na obszarze cywilizacji zachodniej. Wschód ma w tej kwestii odmienne zdanie, widząc w pocałunku erotyczną grę miłosną, która powinna być prowadzona wyłącznie w warunkach intymnych.”

Marek Żukow-Karczewski (1961) polski historyk, publicysta i działacz społeczny

Źródło: Język ciała, Wolne Media, 16 kwietnia 2013. http://wolnemedia.net/jezyk-ciala/

„Krew tysięcy ludzi, nawet tych, którzy nie brali udziału w służbie wojskowej, a jednak zostali zabici, zanosi bolesną skargę, zwłaszcza w Polsce, narodzie tak Nam drogim, tej Polsce, która przez swą niezłomną wierność dla Kościoła i przez wielkie zasługi, jakie zdobyła, broniąc chrześcijańskiej kultury i cywilizacji – o czym historia nigdy nie zapomni – ma prawo do ludzkiego i braterskiego współczucia całej ludzkości. Położywszy swą ufność w Bogarodzicy Dziewicy, „Wspomożycielce Wiernych”, czeka ona upragnionego dnia, w którym, jak tego domagają się zasady sprawiedliwości i prawdziwie trwałego pokoju, wyłoni się wreszcie zmartwychwstała z owego jak gdyby potopu, który się na nią zwalił.”

Pius XII (1876–1958) papież

Encyklika Summi Pontificatus o solidarności ludzkiej i państwie totalitarnym
Źródło: 79

O ludziach , O pokoju , O sprawiedliwości , O historii

„Cywilizacja to nie ziemia i miasta, nie zamki i fabryki, nie armie i populacje milionowe nawet – ale przede wszystkim i najsampierw: zdrowy, spójny związek moralności, wiary, prawa i obyczaju – ziarno Idei.”

Feliks Koneczny (1862–1949) historyk polski, historiozof

O cywilizacjach

O wierze

„Aby uczynić zło, człowiek musi najpierw uznać je za dobro albo za rzecz rozumną i zgodną z prawem. Taka już jest, na szczęście, natura człowieka, że dla swoich czynów musi on szukać usprawiedliwienia. (…) Ideologia – to ona dostarcza upragnionego usprawiedliwienia łotrostwu i koniecznej, wieloletniej odporności zbrodniarzowi. Potrzebna mu jest teoria społeczna, która pomoże mu – przed sobą samym i przed innymi – wybielić własne postępki i słyszeć – nie wyrzuty, nie przekleństwa, tylko pienia pochwalne i wyrazy czci. W ten sposób inkwizytorzy szukali oparcia i usprawiedliwienia w chrześcijaństwie, konkwistadorzy – w chwale ojczyzny, kolonizatorzy – cywilizacji, hitlerowcy – w rasie, jakobini i bolszewicy – w równości, braterstwie i szczęściu przyszłych pokoleń.”

Aleksander Sołżenicyn (1918–2008) rosyjski prozaik, noblista

Archipelag Gułag

O szczęściu , O naturze , O złu , O ojczyźnie

„Dziś trzeba coś znaczyć w świecie: trzeba być użytecznym, być siłą. Inaczej świat nas nie dojrzy, nie zatroszczy się, choćby z nas darto pasy, bo świat pochłonięty jest zdobywaniem dobrobytu i cywilizacji i rachuje się tylko z tymi czynnikami, które mu pomagają.”

Bolesław Prus (1847–1912) polski pisarz i publicysta

O świecie , O sile

„Co może powiedzieć ludzkość dziś, ta ludzkość, która chce dowieść postępu kultury, a XX wiek postawić znacznie wyżej od wieków przeszłych. Czy w ogóle my, ludzie XX wieku, możemy spojrzeć w twarze tych, co żyli kiedyś i – śmieszna rzecz – dowodzić naszej wyższości, kiedy za naszych czasów zbrojna masa niszczy nie wrogie sobie wojsko, lecz całe narody, bezbronne społeczeństwa, stosując najnowsze zdobycze techniki. Postęp cywilizacji – tak! lecz postęp kultury? – śmieszne. Zabrnęliśmy, kochani moi, straszliwie. Przerażająca rzecz, nie ma na to słów! Chciałem powiedzieć: zezwierzęcenie… lecz nie! Jesteśmy od zwierząt o całe piekło gorsi!”

Witold Pilecki (1901–1948) rotmistrz WP, bohater państwa podziemnego

fragment raportu Witolda Pileckiego z 1945 z pobytu w obozie koncentracyjnym KL Auschwitz-Birkenau.

O ludziach , O historii , O piekle , O wieku

„Około 100-tysięczną armię NSZ stworzyła elita polskiej inteligencji. Profesorowie, doktorzy, ludzie z wyższym wykształceniem humanistycznym, ekonomicznym, prawniczym. Ta elita chciała, by po wojnie Polska była silnym organizmem państwowym, sięgającym Odry i Nysy Łużyckiej na Zachodzie. To miała być Polska wielka, która w ramach projektu Międzymorza łączyłaby rejon Europy określany granicami Bałtyku, Adriatyku i Morza Czarnego. Wewnętrznie państwo miało być zarządzana przez ludzi światłych, którym nieobca jest wrażliwość cywilizacji chrześcijańskiej. A zatem Polska chrześcijańska w prawie i praktyce, posiadająca dobro w postaci państwa służącego narodowi i broniącego jego praw. Również w konfrontacji z potencjalnymi wrogami zewnętrznymi. Po wojnie znajdujący się na emigracji działacze Organizacji Polskiej stali się pierwszymi sojusznikami Amerykanów w strefie niemieckiej. W swoich publikacjach bardzo mocno liczyli na to, że Polska po odzyskaniu niepodległości wejdzie do struktur europejskiej wspólnoty, będzie się z nią integrować. Byli też zdecydowanymi zwolennikami członkostwa w NATO. Podsumowując, ludzie tworzący we wrześniu 1942 r. NSZ posiadali ogromną wiedzę co do potrzeb naszej polityki. Byli suwerenni, a projekty polityczne wypracowywali w Polsce, a nie w Moskwie, Berlinie, Brukseli czy Nowym Jorku. Jednocześnie byli to politycy na wskroś nowocześni. Nie patrzący tylko w przeszłość – choć z naszej tożsamości czerpali wszystko, co najważniejsze – ale również świetnie zorientowani w bieżącej rzeczywistości, do której dostosowywali swoje koncepcje.”

Jan Żaryn (1958) polski historyk

Źródło: Specjalnie dla nas: Jan Żaryn o NSZ, niezalezna.pl, 20 września 2012 http://niezalezna.pl/33060-specjalnie-dla-nas-jan-zaryn-o-nsz

O wojnie , O ludziach , O wykształceniz , O inteligencji

„Cywilizacje są letnim brzęczeniem owadów między dwoma zimami.”

Nicolás Gómez Dávila (1913–1994)

„Istnieją choć nie mają na to pozwolenia. Są znienawidzone i prześladowane.
Żyją w syfie, w cichej rozpaczy. A jednak mają siłę by zmusić całe cywilizacje by upadły przed nimi na kolana.
Jeżeli jesteś brudny, niewiele znaczysz i nikt Cię nie kocha, to szczur jest dla Ciebie idealnym wzorcem osobowym.”

Banksy brytyjski artysta graffiti

Wojna na ściany (2005)

O szkole , O sile , Kochać się

„Wydelikaciła nas cywilizacja jak jagódki cieplarniane: pulchniśmy, rumiani, nie zahartowani dostatecznie, nie uwędzeni w dymie diabelskim!”

Stanisław Lem książka Obłok Magellana

konstruktor Yrjöla do głównego bohatera.
Utwory
Źródło: Obłok Magellana

„Należy z całą mocą powtórzyć w tych czasach społecznej i intelektualnej anarchii, gdy każdy sam siebie ustanawia nauczycielem i prawodawcą – społeczeństwo nie będzie zbudowane inaczej niż Bóg to uczynił. Społeczeństwo nie będzie zbudowane, o ile Kościół nie położy fundamentów i nie będzie kierował budową. Nie. Cywilizacji nie trzeba powtórnie odkrywać, nie trzeba budować nowego społeczeństwa na obłokach. To zostało już dokonane. Jest nim chrześcijańska cywilizacja i katolickie społeczeństwo. Należy je tylko ustanawiać i bezustannie przywracać, w oparciu o naturalne i boskie podwaliny, przeciwko wciąż odradzającym się atakom niezdrowych utopii, buntów i bezbożności: omnia instaurare in Christo.”

Pius X (1835–1914) patriarcha Wenecji, papież, święty Kościoła katolickiego

Źródło: encyklika Notre Charge Apostolique, 25 sierpnia 1910.

O Bogu , O nauczycielach

„Żyjemy (…) w pierwszej cywilizacji ateistycznej, czyli w cywilizacji, która utraciła związek z nieskończonością i wiecznością. Dlatego przeważa w niej zawsze korzyść krótkotrwała nad długotrwałą. Ważne jest, czy jakaś inwestycja zwróci się w ciągu dziesięciu albo piętnastu lat, a mniej ważne, jak wpłynie na życie naszych potomków za lat sto.”

Václav Havel (1936–2011) pisarz i prezydent Republiki Czeskiej

Źródło: Trzeba się dziwić, wyborcza.pl, 1 listopada 2011 http://wyborcza.pl/1,76842,8590685,Trzeba_sie_dziwic.html

O życiu

„Im wyższa w galaktyce cywilizacja, tym więcej tam naśmiecono.”

Stanisław Lem (1921–2006) polski pisarz, futurysta

„Jeszcze wczoraj uważaliśmy koleje żelazne za miernik niezawodny cywilizacji kraju, dziś sapiąca lokomotywa wydaje się kupą żelastwa i przeżytkiem, auto budzi entuzjazm, jest ulubionym środkiem lokomocji…”

Bruno Winawer (1883–1944) polski komediopisarz, prozaik, dramaturg, felietonista i fizyk

Źródło: Felieton "Folwark od bieguna do bieguna"

„Nie trzeba być Indianinem, by czuć się samotnym i przerażonym w środku lasu. Była pani kiedykolwiek w lesie, setki kilometrów od cywilizacji? Las ma swoje ogromne, mroczne serce, niech mi pani wierzy. Nie będzie pani chciała wejść czemuś takiemu w drogę.”

Graham Masterton (1946) brytyjski pisarz

Wendigo (2006)

Serce

„Te wybory [prezydenckie w USA w 2004 roku] były o wielkich sprawach, które nie mają żadnego wpływu na nasze codzienne życie, ale my jesteśmy maleńkimi sprawami. Powinniśmy troszczyć się o opiekę dla siebie; Telewizja nas rujnuje; czasami wpadam w depresję i czuję jak w ten sposób upada cywilizacja. Politycy nie są zainteresowani tym, co ludzie chcą: oni są zainteresowani własną karierą zawodową.”

Sufjan Stevens (1975)

Źródło: „The Harvard Crimson”, 19 listopada 2004 http://www.thecrimson.com/article/2004/11/19/songwriter-sufjan-stevens-starts-small-even/

O życiu , O ludziach

„Żyjemy w dobie bankructwa wielu podstaw, na których opierało się życie świata naszej cywilizacji w ostatnim okresie dziejów. W krajach przodujących cywilizacyjnie dotychczasowe podstawy walą się szybko, a niewiele widać twórczości w kierunku budowania nowych. Raczej widzi się upór w kierunku ratowania tego, czego się uratować nie da.
Takie momenty w dziejach cywilizowanej ludzkości bywały już nieraz. Znamionowały je zawsze pewne rysy wspólne, bez względu na warunki czasu i miejsca: upadek wiary, silnej wiary w cokolwiek; upadek myśli – zanik twórczości; upadek smaku – górowanie brzydoty nad pięknem; rozkład dyscypliny moralnej i upadek obyczajów; wreszcie, rozpowszechnienie się rozmaitych zabobonów, zastępujących wierzenia religijne. Wszystkie te rysy występują w bardzo uwypuklony sposób w dzisiejszym życiu naszej cywilizacji.”

Roman Dmowski (1864–1939) polski polityk

Źródło: Kościół, naród i państwo, 1927

O życiu , O wierze , Cytaty o pięknie , O myślach

„Maczuga: pionier cywilizacji.”

Antoni Regulski

„Moja firma, Patagonia, jest eksperymentem. Istnieje po to, by wprowadzić w życie wszystkie zalecenia literatury katastroficznej, usilnie namawiając nas do podjęcia natychmiastowych działań, bez których dzika przyroda zginie, a cywilizacja ludzka ulegnie zagładzie. Choć naukowcy zgodnie twierdzą, że świat znajduje się na krawędzi katastrofy ekologicznej, społeczeństwu nadal brakuje woli działania. Wszystkich nas paraliżują apatia, bezwładność i brak wyobraźni. Patagonia istnieje po to, by podważyć powszechnie obowiązujące przekonania i zaprezentować nowy styl odpowiedzialnego biznesu. Jesteśmy przekonani, że powszechnie akceptowany model kapitalizmu, który wymusza nieustanny wzrost i jest winny zniszczeń w środowisku naturalnym, musi zostać zastąpiony nowym modelem działania. Patagonia i tysiąc zatrudnionych w niej osób ma środki i wolę, by udowodnić pozostałej części świata biznesu, że owocem słusznego postępowania jest zdrowe i zyskowne przedsiębiorstwo.”

Yvon Chouinard (1938)

Źródło: Dajcie im popływać, cyt. za: Yvon Chouinard, drytooling.com.pl http://drytooling.com.pl/baza/ludzie/6260-yvon-chouinard-z-firmy-patagonia-przedsiebiorca-mimo-woli

O życiu , O ludziach , O świecie , O literaturze

„Wstąpiwszy w posiadanie ziem dziedzicznych postanowiłem prowadzić życie ciche, oddalone od świata, pracowite z pobudek religii i patriotyzmu, odpowiadające chęciom i zamiarom panujących monarchów; chciałem się zająć cały w ziemi i w dobrach swoich, dając poddaństwu nauki, jakie takie oświecenie i cywilizację, stosowną do ich stanu wieśniaczego, chciałem im ulżyć i znośniejszym uczynić poddaństwo, ile możności niewolę przemienić na rozumną wolność; nadałem im prawo albo raczej zawarłem z poddanymi rolnikami przymierze, tyle, ile to do objęcia ich i prostoty zbliżyć się mogło. Tak właśnie, jak Solon o Ateńczykach powiedział: „dałem im prawo, nie takie, jakie być powinno, ale jakie Ateńczykowie znosić potrafią.””

Ignacy Ścibor Marchocki (1755–1827)

Przymierze dziedzica z poddanymi rolnikami (rozprawa, 1804)
Źródło: Marek Urbański, Ignacy Ścibor Marchocki [w:] Andrzej Szwarc, Marek Urbański, Paweł Wieczorkiewicz, 100 postaci, które tworzyły historię Polski, wyd. Świat Książki, Grupa Wydawnicza Bertelsmann Media, Warszawa 2000, ISBN 837311288X, s. 209.

O życiu , O książkach , O świecie , O religii

„W porównaniu z całością wiedzy stale wykorzystywanej w procesie ewolucji dynamicznej cywilizacji różnica między świadome wykorzystywaną wiedzą największego mędrca i największego ignoranta jest mało istotna.”

Friedrich August von Hayek książka Konstytucja wolności

Konstytucja wolności

O wiedzę

„Jednym z ważnych elementów europejskiej integracji, obok utworzenia w 1951 r. Wspólnoty Węgla i Stali, było powołanie do życia CERN, Laboratorium Fizyki Cząstek. Fakt istotny dla samej nauki, jeszcze bardziej dla całej współczesnej cywilizacji – wszak w CERN Timothy Berners-Lee opracował WWW. (…) World Wide Web powstała w odpowiedzi na potrzeby komunikacyjne liczących setki osób zespołów badawczych pracujących and eksperymentami w CERN.”

Edwin Bendyk (1965) polski publicysta

Źródło: Antymatrix, 9 maja 2007 http://bendyk.blog.polityka.pl/?p=222

O nauce

„Zdarzają się jeszcze tacy ludzie jak ja. Poruszamy się w tłumie, normalni pod każdym względem – może nawet bardziej niż inni, bo nie daliśmy się owinąć jak mumie sterylnymi bandażami cywilizacji.”

Tess Gerritsen (1953)

Chirurg (2001)
Źródło: rozdział 16

O ludziach

„My, ludzie z Ameryki Łacińskiej, umieramy przeciętnie w wieku lat 35; wy żyjecie ponad 65 lat. Czy masy niepiśmiennych, głodnych i dręczonych chorobami chłopów z Boliwii, Haiti czy Wenezueli, wczoraj zaś jeszcze i z Kuby są częścią tej samej „zachodniej cywilizacji” co i wy? Jakaż to cywilizacja, w której mogą dziać się podobne rzeczy?… Ustalamy to raz na zawsze: należymy do ludów głodnego świata. Czy ludy te zamieszkują Afrykę i Azję, czy Amerykę Łacińską, nie czyni to zbyt wielkiej różnicy… Śmierć poniesiona w 35 roku życia w Ameryce Środkowej w czasie pracy dla koncernu owocowego nie różni się tak bardzo od śmierci poniesionej w Afryce Południowej w czasie pracy w kopalni diamentów… Brak zaś umiejętności czytania jest takim samym brakiem w każdym języku… Prawie połowa nas, mieszkańców Ameryki Łacińskiej to takie właśnie prymitywne stworzenia – jesteśmy niepiśmienni.”

Charles Wright Mills (1916–1962) socjolog amerykański

Źródło: Słuchajcie, Jankesi, cyt. za: Grzegorz Jaszuński, Świat..., s. 318.

O śmierci , O ludziach , O świecie , O chorobach

„Rasa ludzka wyginie ostatecznie od choroby zwanej cywilizacją.”

Ralph Waldo Emerson (1803–1882) filozof amerykański

Źródło: Wielka księga mądrości, wybór Jacek i Tomasz Ilga

O chorobach

„To co się dzieje, te czarne marsze, są przerażającą współczesną manifestacją cywilizacji śmierci. Chce się dzisiaj bronić anty-ewangelii. Można by powiedzieć, czarnej ewangelii.”

Marek Jędraszewski (1949) polski biskup katolicki

reakcja na manifestacje odbywające się 3 października 2016 w wielu miastach Polski przeciwko zaostrzeniu prawa antyaborcyjnego.
Źródło: Czarnyprotest. Tłumy na demonstracji w Warszawie. Protesty także w innych miastach http://www.newsweek.pl/polska/czarny-protest-ogolnopolski-strajk-kobiet-relacja-na-zywo,artykuly,398044,1.html, newsweek.pl, 3 października 2016.

O śmierci , O kobietach , O relacjach

„Istotą równości nie jest przymus pracy i rozwoju zawodowego kobiet, tylko możliwość wyboru, prawo do tego, aby kobiety mogły być niezależne i samodzielne ekonomicznie, jeśli chcą. Gender to nie jest zagłada cywilizacji. Świat się zmienił już dawno. Jeśli chcemy, aby ludzie tworzyli trwałe związki, trzeba promować równouprawnienie. Bo kobieta nie udźwignie tych wszystkich obowiązków i zawodowych, i rodzinnych bez udziału męża. Jeśli nie są w stanie się dogadać, to kończy się to rozwodem. I Kościół powinien tu być naszym sojusznikiem, bo chodzi o dobro rodziny.”

Agnieszka Kozłowska-Rajewicz (1969) polski polityk

Źródło: rozmowa Dominiki Wielowieyskiej, Gender to nie zagłada cywilizacji, „Gazeta Wyborcza”, 7 stycznia 2014.

O kobietach , O ludziach , O świecie

„Odczuwam silną potrzebę odnalezienia trwałych punktów odniesienia, niezmiennych wartości, korzeni cywilizacji, w której wzrastałem. Sztuka klasyczna pozwala lepiej żyć w tym głupkowatym świecie. I podobne potrzeby dostrzegam u wielu widzów zmęczonych tzw. nowoczesną sztuką.”

Igor Mitoraj (1944–2014) polski rzeźbiarz

Źródło: Polityka.pl http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/kultura/1595015,1,igor-mitoraj-polski-rzezbiarz-w-toskanii.read

O sztuce

„Okresy ubiegłe od zaczęcia cywilizacji stanowią zaledwie cząstkę zarówno przeszłego istnienia człowieka, jak i wieków nadchodzących. Rozprzężenie społeczne musi zakończyć zawód, dla którego posiadanie jest kresem i celem, gdyż zawód taki nosi w sobie pierwiastki samorozkładu. Demokracya w rządzie, braterstwo w społeczeństwie, równość w prawach i przywilejach, nauczanie powszechne, z góry zapowiadają następny, wyższy poziom społeczny, ku któremu doświadczenie, rozum i wiedza stale dążą. Będzie on odrodzeniem się, lecz w formie wyższej wolności, równości i braterstwa starych rodów.”

Lewis Morgan (1818–1881) amerykański antropolog i historyk

Źródło: Społeczeństwo pierwotne, czyli badanie kolei ludzkiego postępu od dzikości przez barbarzyństwo do cywilizacji, tłum. Aleksandra Bąkowska, posł. Ludwik Krzywicki, Warszawa 1887.

O wiedzę , O wolności , O wieku

„W XIX w. państwa chrześcijańskie podbiły lub zwasalizowały niemal cały świat islamu. Nigdy muzułmanie nie uzyskali takiej dominacji nad krajami chrześcijańskimi. Od trzystu lat w konfliktach między muzułmanami oraz chrześcijanami i ich sojusznikami (np. Izrael) niemuzułmanie zabili wielokrotnie więcej muzułmanów, w tym cywilów, niż vice versa. Dotyczy to także konfliktów współczesnych (np. Bośnia, Czeczenia, Karabach, Kosowo, Irak, Izrael vs Liban i Palestyna).
Wbrew wizji odwiecznego zderzenia cywilizacji na przestrzeni dziejów chrześcijanie zabijali przede wszystkim chrześcijan, a muzułmanie muzułmanów. Tak też jest obecnie. W konfliktach w Kongu i Rwandzie z rąk chrześcijan zginęły w latach 90. i w pierwszej dekadzie XXI w. co najmniej 4 miliony współwyznawców. Konflikt iracko-irański pochłonął wielokrotnie więcej ofiar niż wszystkie wojny izraelsko-arabskie razem wzięte.”

Adam Balcer (1976)

Źródło: Druga strona półksiężyca, „Gazeta Wyborcza”, 19–20 października 2013.

O wojnie , O świecie

„[…] szansa zredukowania „problemu Solaris” do nonsensu czy do zera, sąd, że nie mamy do czynienia z żadną Istotą, a tym samym przegrana nasza nie jest bynajmniej przegraną – wszystko to upadało raz na zawsze. Czy chcieli tego, czy nie, ludzie teraz musieli przyjąć do wiadomości sąsiedztwo, które, choć za bilionami kilometrów próżni, oddzielone przestrzenią całych świetlnych lat, legło na drogach ich ekspansji, trudniejsze do ogarnięcia od pozostałego Wszechświata.
Jesteśmy, być może, w punkcie zwrotnym całych dziejów – myślałem. Postanowienie rezygnacji, odwrotu, aktualnego lub w niedalekiej przyszłości mogło wziąć górę, nawet zlikwidowania samej Stacji nie uważałem za rzecz niemożliwą czy choćby nieprawdopodobną. Nie wierzyłem jednak, aby w ten sposób dało się ocalić cokolwiek. Samo istnienie myślącego kolosa nigdy już nie da ludziom spokoju. Choćby przemierzyli Galaktyki, choćby związali się z innymi cywilizacjami podobnych do nas istot, Solaris będzie wiecznym wyzwaniem, rzuconym człowiekowi.”

Stanisław Lem książka Solaris

Utwory, Solaris

O ludziach , O górach , O myślach , O szansie

„W żadnym wypadku nie można używać określeń, które prowadzą do zderzenia cywilizacji w rodzaju „wypraw krzyżowych”. To nie do przyjęcia, bo może się to skończyć bardzo źle. Wszyscy powinni o tym pamiętać.”

Dmitrij Miedwiediew (1965) polityk rosyjski

Źródło: interia. pl, 21 marca 2011 http://fakty.interia.pl/raport/rewolucja-w-krajach-islamskich/news/miedwiediew-kontra-putin-sensacyjna-zmiana-stosunkow,1613107

O zmianach

„Dziwaczne szaleństwo ogarnęło klasę robotniczą krajów o rozwiniętej cywilizacji kapitalistycznej. To szaleństwo pociąga za sobą osobiste i społeczne niedole, torturujące od dwóch wieków zmęczoną ludzkość. Tym szaleństwem jest miłość do pracy, wściekła namiętność pracy aż do wyczerpania sił witalnych osobnika i jego potomstwa.”

Paul Lafargue (1842–1911) polityk francuski

Prawo do lenistwa
Źródło: s. 3

O miłości , O wieku , O szaleństwie

„Zło, które chcemy potępić i ukarać było tak skalkulowane, tak złe i niszczące, że cywilizacja nie mogła tolerować dalszego jego ignorowania, ponieważ nie mogłaby przetrwać, gdyby je powtórzono.”

Robert Houghwout Jackson (1892–1954) prawnik amerykański

Źródło: Howard J. Langer, Księga najważniejszych postaci II wojny światowej, tłum. Marek Rudowski, wyd. Bellona, Warszawa 2008, ISBN 9788311111110, s. 350

O wojnie , O złu

„Koran podżega do nienawiści i wzywa do mordowania i chaosu. To absolutnie konieczne, żebyśmy zabronili rozpowszechniania Koranu w celu obrony i wzmocnienia naszej cywilizacji i konstytucji.”

Geert Wilders (1963)

Źródło: gazeta.pl, 5 marca 2010 http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80587,7629440,Holenderski_posel_pokaze_swoj_antyislamski_film_w.html

„Cywilizacja, cywilizacja, smog i morderstwa, to bez porównania przyjemniejsze. Szaleńcy i pijacy są ostatnimi świętymi na świecie.”

Charles Bukowski (1920–1994) amerykański poeta i powieściopisarz

Tom Na południe od nigdzie (1973)
Źródło: Bez szyi i zły jak wszyscy diabli

„Jazz w pięknych restauracjach. To była inna cywilizacja. I świetna szkoła życia i sztuki. Policzyłam, że mam w repertuarze 500 amerykańskich standardów! A jacy muzycy! Oprócz Urbaniaka Wojciech Karolak, Andrzej Dąbrowski, a mój brat Leszek grał na bębnach.”

Urszula Dudziak (1943) polska piosenkarka

o restauracjach w Szwecji.
Źródło: Wywiad, 2008 http://uroda.onet.pl/plotki/wywiady/urszula-dudziak,1,4973635,artykul.html

O szkole

„(…) nie ma (…) lepszego środka na zapewnienie jedności niż wojna. W tym sensie rozpoczęcie wojny jest niemal zawsze aktem przyjacielskim. Nie ma zaś doktryny, która bardziej pragnie jedności niż wiara w jednego Boga. Dlatego cywilizacja militarna kwitnie w obrębie religii monoteistycznych.”

Leszek Kołakowski (1927–2009) polski filozof

Klucz niebieski albo Opowieści biblijne zebrane ku pouczeniu i przestrodze (1965)

O Bogu , O wojnie , O wierze , O religii

„Podstawą jedności Europy jest idea wspólnoty chrześcijańskiej, kultura i cywilizacja europejska.”

Konrad Adenauer (1876–1967) niemiecki polityk

„Niemcy są cywilizacyjnie obcym ciałem w Europie, pozostającym w konflikcie z cywilizacją łacińską. Ich germańska cywilizacja odrodzona w XVI wieku poprzez zerwanie z Kościołem i zaprowadzenie fałszywego chrześcijaństwa – protestantyzmu, cywilizacja pełna nieuzasadnionej żadnymi wartościowymi względami pychy i arogancji, o mocnych pokładach pogańskich, doprowadziła ich do hitlerowskiej aberracji. Hitleryzm nie był więc „niemieckim wypadkiem przy pracy.””

Dariusz Ratajczak (1962–2010) historyk polski

Był konsekwencją kilkusetletniej, świadomej akcji przeciwstawiania się chrześcijańskiej cywilizacji łacińskiej.
Źródło: Piąta cywilizacja?, Blog autora http://wykluczeni.info/?op=explorer&ak=dariuszratajczak&t=Czy_postkomunisci_to_postsatanisci?&u=dariuszratajczak.blogspot.com/2009/01/czy-postkomunisci-to-postsatanisci.html&ub=op=browse

O zerwaniu , O wieku

„Etyka i prawo są w dziejach cywilizacji sprzężone ściśle, bo powinny tworzyć jedną całość, zgodną w motywach i w przejawach. Niezgodność ich stanowi zawsze klęskę publiczną. Nie ma poczucia tożsamości zrzeszeniowej bez jedności etycznej; harmider etyk podważa ściany budowli społecznych i państwowych. Poczucie zrzeszeniowe wymaga również jednakowych pojęć o prawie; stanowi to zresztą prostą konsekwencję jedności etycznej. Może wszakże zachodzić wypadek, że w pewnym zrzeszeniu obowiązują różne prawa, a nie wszystkie zgodne z właściwymi temu zrzeszeniu pojęciami o prawie, narzucone mu przemocą. Nie ma cięższego nieszczęścia, jak gdy wróg znosi prawo krajowe, a narzuca obce; nie ma nic gorszego, jak nie móc rządzić się „prawem własnym.””

Feliks Koneczny (1862–1949) historyk polski, historiozof

Ale też nie ma większej nikczemności i zbrodni, jak pozbawiać ludność prawa rodzimego.
Prawo a etyka
Źródło: Państwo i Prawo, Wydawnictwo WAM, Kraków 1997, s. 36.

„W cywilizacji turańskiej państwa znaczniejsze trwają tylko dopóty, póki rozszerzają swe granice; giną, gdy ich nie stać na dalsze zabory, a rozkwitnąć na nowo zdołają tylko wznowieniem zaborczości. Tak było z Mongołami, Tatarami, i z Turkami i okazało się to na dziejach Rosji. Ponieważ zabory muszą się wyczerpać, państwa takie nie mogą kwitnąć długo, lecz tylko epizodami. Metoda opryszkowska mieści w sobie zarodki upadku.”

Feliks Koneczny (1862–1949) historyk polski, historiozof

O cywilizacjach
Źródło: Państwo i Prawo, Wydawnictwo WAM, Kraków 1997, s. 52.

„Tam, gdzie w rasizmie dominuje jedynie składnik humanistyczno-materialistyczny, może zdarzyć się, iż w swych formach ekstremistycznych, znajdzie on swe miejsce ideowe właśnie wśród idei i nurtów końca cyklu. Tracąc poczucie rzeczywistości metafizycznej i elementu boskości w człowieku, cywilizacja zachodnia poczęła uważać człowieka za zwykły gatunek zwierzęcy, a rasę – jako rzeczywistość wyłącznie biologiczną, czyniąc z tego jednocześnie swego rodzaju mistykę.”

Julius Evola (1898–1974) włoski filozof

O rzeczywostości

„Otwarcie na cywilizację ostatniej części naszego globu, do której ona jeszcze nie dotarła, rozproszenie ciemności, które tam panują, i oświecenie tamtejszych ludów.”

Leopold II Koburg (1835–1909)

o celach kolonizacji europejskiej w Afryce.
Źródło: Simon Sebag Montefiore, Potwory. Historia zbrodni i okrucieństwa, op. cit., s. 189.

O ludziach , O historii

„Płeć jest biologiczna, jak mówił ostatnio bp Jędraszewski, ona decyduje. I można biologa zaprosić, powiada biskup – miłośnik Sartre’a – żeby to potwierdził. Ten biologizm jest ciekawy, bo bardzo materialistyczny. Kultura niby zawsze była sferą ducha, więc wydawałoby się, że duchownym byłoby bliżej kultury, aniżeli anatomii organów płciowych i fizjologii rozmnażania. No, ale to żarty. Idzie o to, skąd ma płynąć normatywność. Idzie o coś, co nie jest tylko konwencją, a kultura dziś to konwencja. Doszliśmy od przekonania w naszej cywilizacji – to proces kilkusetletni, zwany nowoczesnością – że kultura to nie jest porządek nadany przez Boga, ale ustanowiony przez ludzi i zmienny. To jest dramat katolicyzmu, który był zawsze tylko kulturą, a sankcja boska, absolutna, też się okazała jedynie instytucją kultury. Tak więc kultura dziś dla Kościoła katolickiego to zmora. Bo nie jest monokulturą, bo jest niestabilna, płynna – jak to się dzisiaj modnie mówi.”

Tadeusz Bartoś (1967) polski teolog i filozof

Źródło: rozmowa Tomasza Stawiszyńskiego, Bartoś: „Gender” służy jako hasło wojenne, krytykapolityczna.pl, 2 grudnia 2013 http://www.krytykapolityczna.pl/artykuly/opinie/20131202/bartos-gender-sluzy-jako-haslo-wojenne

O Bogu , O ludziach

„Nareszcie cywilizacja, tu znajdziemy monopolowy.”

Andrzej Pilipiuk książka Zagadka Kuby Rozpruwacza

Cykl Kroniki Jakuba Wędrowycza, Zagadka Kuby Rozpruwacza
Źródło: Wyprawa

„Obaj z Kapuścińskim uważaliśmy, że nasza cywilizacja jest znacznie bardziej krucha niż cesarstwo rzymskie, bo za bardzo opieramy się na technice. Jeśli zepsuje się rower, to do naprawy wystarczą obcęgi i jakieś drobiazgi. Ale jak padnie twardy dysk, to koniec.”

Werner Herzog (1942) reżyser niemiecki

Źródło: wywiad Michała Chacińskiego Historie są jak złodzieje, „Duży Format”, 6 maja 2010.

O historii

„Proces ks. bp. Kaczmarka udowodnił również naocznie, i to nie po raz pierwszy, jak dalece imperializm amerykański, pragnący przy pomocy nowej wojny, a więc śmierci milionów ludzi, narzucić panowanie swe go ustroju wyzysku i krzywdy społecznej krajom, które obrały nową drogę dziejową, usiłuje różnymi drogami oddziaływać na duchowieństwo oraz ludzi wierzących i kierować ich na drogę walki z własną ojczyzną, stanowiącą wspólne dobro wszystkich obywateli. Przedstawiając się jako obrońca cywilizacji chrześcijańskiej, imperializm amerykański dokonuje nadużycia, pragnąc oszukać katolików w krajach demokracji ludowej, w szczególności Polsce, że nowa wojna, wojna dokonywana przy pomocy neohitlerowskiego Wehrmachtu ma pozostawać w zgodzie z dobrem Kościoła. To nadużycie wymaga stanowczego odporu od nas, którzy wiemy że dobrem Kościoła nie jest wojna, a katolicyzm pełni swą misję przez apostolstwo, a nie przez siłę polityczną i militarną.”

Tadeusz Mazowiecki (1927–2013) polski polityk, premier RP

Źródło: Wnioski, [w:] „Wrocławski Tygodnik Katolicki” nr 5, s. 3–4, 27 września 1953, przedruk w tygodniku „Nasza Polska” nr 4 (225), 26 stycznia 2000, s. 11.

O śmierci , O wojnie , O ludziach , O demokracji

„Ja niczego się nie boję. Jestem żołnierzem narodowej i katolickiej Polski, obrońcą tradycyjnej cywilizacji chrześcijańskiej, która nie spekuluje i nie żyje dla pieniędzy, tylko uznaje prawdę, dobro i piękno za wytyczne życia człowieka.”

Bohdan Poręba (1934–2014) reżyser polski

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 12 listopada 2008

Cytaty o pięknie

„Koncepcja twardości i programy służące jej kształceniu brzmią dzisiaj trochę, jak echo epoki wiktoriańskiej, gdzie w akceptowanych systemach wartości kontrolę nad sobą stawiano na jednym z pierwszych miejsc. Propaganda spontaniczności i wrażliwości, która nadal niesiona jest na fali psychologii humanistycznej, odrzuciła już dawno te wartości, nie tylko jako zbędne, ale wręcz hamujące samorealizację i „bycie sobą”. W rezultacie współczesne społeczeństwa cywilizacji zachodniej wychowują „wrażliwych” ludzi, którzy nie radząc sobie z własnymi emocjami „rozładowują” je na przykład strzelając z karabinu maszynowego do przypadkowo spotkanych ludzi w supermarkecie.”

Tomasz Witkowski (1963)

Zakazana psychologia. Tom I
Źródło: s. 236.

O ludziach

„Gdy ktoś był w Izraelu, to ma świadomość, że tam przebiega granica cywilizacji i to się czuje namacalnie, przechodząc w Jerozolimie z dzielnicy żydowskiej do dzielnicy arabskiej; to są różne kultury, niezależnie od podobieństwa języka hebrajskiego do arabskiego i podobieństw kulturowych Żydów z krajów arabskich do Arabów.”

Tomasz Terlikowski (1974) polski dziennikarz i publicysta

Źródło: Zuzanna Marczyńska i Paweł Jędrzejewski, Wywiad z Tomaszem P. Terlikowskim, salon24.pl, 19 lutego 2011 http://fzp.salon24.pl/280017,wywiad-z-tomaszem-p-terlikowskim

„Amerykanie nie mają wyrzutów sumienia, gdy koncerny naftowe wypłacają władcom feudalnym miliony dolarów, wspierając ich nikczemne reżimy; ale czuliby się źle, gdyby ich wpływy albo ich pieniądze przydały się mieszkańcom Afryki Północnej (Francuzom i muzułmanom) przy tworzeniu wspólnoty formowanej w duchu zachodniej cywilizacji.”

Raymond Aron (1905–1983) francuski filozof, socjolog, teoretyk polityki i publicysta polityczny

Źródło: Tony Judt, Brzemię odpowiedzialności. Blum, Camus, Aron i francuski wiek dwudziesty, tłum. Michał Filipczuk, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2013, s. 237–238.

O pieniądzach , O wieku

„Nasza cywilizacja zawsze opierała się na komunikacji międzyludzkiej, dzieleniu kulturą, wymianie wiedzy, a teraz nagle to wszystko okazuje się przestępstwem? To bez sensu i wbrew ewolucji.”

Rickard Falkvinge (1972)

Źródło: Wikianarchia, dwutygodnik.com http://www.dwutygodnik.com/artykul/3105-wikianarchia.html

O komunikacji , O wiedzę , Sens

„Gadamy o cywilizacji i humanitaryzmie, ale ci, którzy nie są na tyle hipokrytami, by poddawać się samooszustwu, wiedzą, że pod naszymi wykrochmalonymi koszulami czai się dzikus ze wszystkimi swoimi nietkniętymi instynktami. Czasami może być słabszy, ale nie ma obawy, żeby kiedykolwiek umarł. Z drugiej strony przekarmianie go wydaje się nierozsądne.”

Jerome K. Jerome (1859–1927) pisarz angielski

Trzech panów na włóczędze

„Egipt zawsze pozostawał jednym z pierwszych źródeł moich inspiracji, ponieważ to kraj moich przodków, ale jest to również kraj, który dał ludzkości pierwszą i najświetniejszą cywilizację. Potem idzie Demokratyczna Republika Konga, kraj, w którym się urodziłem, który przeżywa trudne momenty, doprowadza do tragedii i niszczy marzenia z powodu ludzkiego szaleństwa. Cierpienie ludzi jest dla mnie inspiracją do pisania poezji. Biorę część z walki tych, którzy stracili nadzieję, ale również od tych, którzy opierają się fatalnemu losowi i występkom uzurpatorów w nadziei na lepszy świat.”

Kama Sywor Kamanda (1952)

O ludziach , O świecie , O marzeniach , O cierpieniu

„Słowianofile w niszczeniu powstania polskiego i Polski widzieli misję Rosji. Polska w ich oczach była zdrajczynią Słowiańszczyzny, awangardą Europy, cywilizacji łacińskiej, katolicyzmu, wszelkiej w ogóle „zachodowości”, której tak nienawidzili.”

Stanisław Mackiewicz (1896–1966) premier Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Wychodźstwie

Dostojewski
Źródło: s. 158

„Natura jest dla mnie sprawą przestrzeni, pewnej konsystencji świata – to ziemia i powietrze, chmury, ogień i woda; to ciągłe przekształcanie się przyrody. człowiek pragnie otworzyć oczy dla słońca i nieba, wdychać zapach ziemi. Bo właśnie Natura daje nam uczucie, że istniejemy. Sądziłem, że w naturalności jest złoże, które może uczynić moją sztukę żywą. Dlatego w obrazach starałem się pokazać przede wszystkim człowieka. Człowieka obnażonego, bez atrybutów kultury czy cywilizacji: kobietę i mężczyznę w ich odwiecznych gestach. Poprzez erotykę pragnąłem ukazać, jak silnie człowiek pożąda natury i że jest ona dobra.”

Jan Dobkowski (1942) polski malarz

Źródło: „Przegląd Powszechny” 1986, cyt. za: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_dobkowski_jan

O kobietach , O emocjach , O naturze , O wodzie

„Indie są państwem, które mieści w sobie całą cywilizację, obejmującą wielką liczbę grup etnicznych i językowych o wspólnym podłożu kulturowym.”

Dietmar Rothermund (1933)

Źródło: Indie. Nowa azjatycka potęga, Warszawa 2010, s. 12.

„Historyczna teoria osobowości wskazuje więc, iż rozwój osobowości przebiega zawsze w konkretnych warunkach historycznych i polega w gruncie rzeczy na takim wyborze drogi życia, dzięki któremu człowiek pozostawałby w przymierzu z zasadniczym nurtem dziejowym rozwoju cywilizacji, choćby nawet za cenę walki z istniejącymi „faktami dokonanymi”, za cenę ofiar w tej walce ponoszonej.”

Bogdan Suchodolski (1903–1992) polski pedagog, historyk nauki i kultury

Źródło: Problem wychowania osobowości w społeczeństwie socjalistycznym w: Moralność i wychowanie, Warszawa 1959, s. 192.

O problemach , O walce , O osobowości , O morzu

„Teza o starciu cywilizacji służy dżihadystom. Może skłócić rdzennych mieszkańców Europy z obywatelami ich państw pochodzących ze świata islamu. We Francji takich obywateli jest co najmniej pięć milionów. Są dobrze zintegrowani z Francją, zajmują niekiedy bardzo wysokie stanowiska w państwie i tworzą blisko 20 proc. składu francuskiej armii. Jeśli zostaną odtrąceni na tle rzekomej konfrontacji cywilizacyjnej, część z nich zacznie sympatyzować z islamistami. A tym właśnie o to chodzi.”

Jerzy Zdanowski (1949)

Źródło: rozmowa Dariusza Jaronia, Zamachy w Paryżu. Prof. Zdanowski: Jesteśmy w trakcie wojny http://fakty.interia.pl/raporty/raport-zamachy-w-paryzu/komentarze/news-zamachy-w-paryzu-prof-zdanowski-jestesmy-w-trakcie-wojny,nId,1922395, interia.pl, 15 listopada 2015.

O wojnie

„W epoce upadku świata starożytnego i pojawienia się chrześcijaństwa „reakcyjna” była obrona zasad starożytnego oświecenia i starożytnej cywilizacji, natomiast „postępowa”, a nawet „rewolucyjna” była obrona tych zasad duchowych, które później zatriumfowały w kulturze średniowiecznej. Twórczy ruch, rewolucja ducha tamtych czasów, prowadziły ku „mrokom Średniowiecza”. To nie ostatni obywatele, nie ostatni pisarze i filozofowie świata starożytnego, ale nauczyciele i Ojcowie Kościoła byli ludźmi prawdziwego ruchu duchowego”.(…) Stary świat, który upada i do którego nie może być powrotu, jest właśnie światem nowożytnym z racjonalistycznym Oświeceniem, z indywidualizmem i humanizmem, z liberalizmem i demokratyzmem, ze wspaniałymi monarchiami narodowymi i polityką imperialistyczną, z potwornym systemem gospodarki industrialno-kapitalistycznej, z potężną techniką oraz pozornymi zdobyczami i pomyślnością, z wyuzdaną i bezgraniczną żądzą życia, z ateizmem i bezdusznością, z brutalną walką klas i socjalizmem jako ukoronowaniem epoki. Z ochotą gotowi jesteśmy śpiewać słowa pieśni rewolucyjnej „Starego wyprzyjmy się świata”, rozumiejąc pod „starym światem” właśnie świat nowożytny skazany na zagładę.”

Nikołaj Bierdiajew (1874–1948)

Źródło: Nowe średniowiecze

O świecie , O nauczycielach , O śpiewie , O walce

„Nie wiem, czy spłodzono kiedyś głupsze i bardziej fałszywe określenie, jak Matka Natura. Cywilizację wymyślono tylko dlatego, że Natura jest nielitościwa, nikczemna i niewiarygodnie okrutna. Każdy gatunek musi walczyć o przetrwanie przy użyciu odrażających, plugawych środków.”

John Wyndham (1903–1969)

Kukułcze jaja z Midwich (1957)

O matce , O naturze

„Dzisiejsza cywilizacja spycha na margines ludzi chorych i słabych, liczy się dla niej sukces i skuteczność.”

Mieczysław Mokrzycki (1961) polski arcybiskup

Źródło: „Czy z tego powodu Radio Maryja jest złe i nienowoczesne?”, wp.pl, 10 lipca 2011 http://wiadomosci.wp.pl/kat,1342,title,Czy-z-tego-powodu-Radio-Maryja-jest-zle-i-nienowoczesne,wid,13583029,wiadomosc.html

O ludziach , O sukcesie

„Ten eksperyment świata [cywilizacja ludzka] trwa dopiero 40 tysięcy lat, jego zachodni wariant 250 lat – a w tym nieznacząco krótkim okresie zniszczono więcej fundamentów przeżycia niż przez poprzednie 39 750.”

Harald Welzer (1958)

Źródło: Wojny klimatyczne, tłum. Michał Sutowski, Warszawa 2010.

O wojnie

„Jest przecież rzeczą ogólnie znaną – a w każdym razie takie jest powszechne przekonanie – że począwszy od schyłku okresu patriarchalnego zaznacza się stopniowy upadek obyczajów. Proces ten sprowokował niejednego dżentelmena ze starej szkoły do wyrażenie swej dezaprobaty dla prostackich obyczajów panujących nawet wśród klas wyższych nowoczesnego społeczeństwa przemysłowego. Ten zanik dobrych manier dający się zaobserwować w klasie przemysłowców – a określany często jako wulgaryzacja obyczajów czy też po prostu prostactwo – dla tak zwanych ludzi subtelnych i wrażliwych stał się jedną z głównych plag dzisiejszej cywilizacji. Niedocenianie dobrych manier przez ludzi zajętych świadczy tylko o tym – nie obniżając ich wartości – że pojęcie przyzwoitości jest produktem stylu życia klasy próżniaczej i zachowuje żywotność tylko dopóty, dopóki najważniejszym czynnikiem organizacji społecznej jest hierarchia pozycji.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O ludziach

„Jako zwolennik lewicowo liberalnej relatywistycznie moralnej poprawnie politycznej cywilizacji śmierci jestem też, naturalnie, zaprzysięgłym wrogiem rodziny. A właściwie jej modelu wyobrażonego jako twierdza na wrogim terytorium czy mafia zjednoczona omertą.”

Wojciech Orliński (1969) polski dzienikarz

Źródło: Miasto zasłoniętych firanek, blog Wojciecha Orlińskiego, 7 listopada 2013 http://wo.blox.pl/2013/11/Miasto-zaslonietych-firanek.html#ListaKomentarzy

O śmierci

„Wy, ludzie złą cywilizacją zepsuci, przywykliście w każdym kwiecie wprzód niż zapachu i barwy szukać robaczka, co go toczy; z pyłków kielicha często tworzycie sobie potwory.”

Józef Ignacy Kraszewski (1812–1887) pisarz polski

Jaryna

O ludziach

„Drugą straszliwą pomyłkę stanowi zabobon równości. Już w r. 1447 głoszono w uniwersytecie krakowskim, jakoby wszyscy ludzie równymi byli z urodzenia. Rzeczywiście rodzimy się z ogromnymi nierównościami, których niewolnikami jesteśmy przez całe życie. Umysły, ćwiczone w cywilizacji łacińskiej, doszły następnie do równości wobec prawa i to jest jedyna możliwa równość. (…) Równość zniosłaby wszelkie dążenia do wyższości, tak w duchowym zakresie, jako też w materialnym. Zniknęłaby przedsiębiorczość i odpowiedzialność. Pod hasłem równości przemyca się jednostajność i często robi się z niej jakąś wielką zasadę.”

Feliks Koneczny (1862–1949) historyk polski, historiozof

O nierównościach społecznych
Źródło: Państwo i Prawo, Wydawnictwo WAM, Kraków 1997, s. 148–149.

O życiu , O ludziach

„Istotą tego, co się dzisiaj w świecie dzieje, jest walka świata chrześcijańskiego z antychrześcijańskim. Po raz drugi od czasu narodzenia się islamu i od jego podbojów, które przekształciły w dziedziny muzułmańskie rozległe kraje, ongiś na wskroś chrześcijańskie (Syrię, Palestynę, Małą Azję, cały w ogóle Bliski Wschód, a dalej Egipt, Afrykę Północną, tę Afrykę Północną, która wydała świętego Augustyna, a wreszcie Konstantynopol i większą część Półwyspu Bałkańskiego, a nawet część Hiszpanii), po raz drugi od owej groźnej epoki, narodziły się w świecie siły, uosobione w komunizmie, a przelotnie także w hitleryzmie, które sprzysięgły się na to, by świat chrześcijański, by religia chrześcijańska, by cywilizacja oparta o podstawy chrześcijańskie, by cały w ogóle byt narodów, odwiecznie żyjących życiem chrześcijańskim, doprowadzić do ostatecznej zagłady.”

Jędrzej Giertych (1903–1992) harcerz, polityk, dyplomata, dziennikarz, pisarz, publicysta, historyk, prawnik

Źródło: My nowe pokolenie, 1929

O świecie , O religii , O sile , O czasie

„Zamachy norweskie przypominają Europie, że zabijać przypadkowych niewinnych ludzi potrafią nie tylko radykalni islamiści, lecz także „obrońcy cywilizacji białego człowieka”. Dorobią sobie usprawiedliwienie dla zbrodni z realnych konfliktów i problemów wynikających z tego, jak wygląda dziś nasz kontynent. (…) Zdrowie społeczne nie polega na izolacji mniejszości, tylko fanatyków.”

Adam Szostkiewicz (1952)

Źródło: Oslo, Utøya, szaleństwo, polityka. pl, 23 lipca 2011 http://www.polityka.pl/swiat/komentarze/1518036,1,tragedia-w-norwegii.read#ixzz1T96prtqy

O ludziach , O zdrowiu , O szaleństwie

„Poprawiły się poglądy na administrację, gdy w łonie cywilizacji łacińskiej społeczności wykształciły się na społeczeństwa. W państwie stanowym administracja była organizmem, a polegała na autonomii. Załamał się rozwój organiczny, administracja poczęła się stawać mechanizmem, gdy dzięki legizmowi wzmagała się warstwa urzędnicza, gdyż centralizacja tego wymagała. Równocześnie ubywało obywatelowi praw wobec państwa. Zeszło się na fatalną drogę, której koniec dobiegał naszych czasów i wydał jakby normę, że administracji względem obywatela wszystko jest dozwolone. Mnożą się bowiem bez ustanku jej uprawnienia w imię totalizmu państwowego. Państwo „myśli” o wszystkim' myśli za obywatela; toteż gdyby administracja mogła, zakazałaby obywatelowi myśleć. Odkąd jednak ideałem administracji państwowej stało się, żeby ona sama zaspokajała wszelkie potrzeby całej ludności, zachodzi obawa, że poddani zmienią się w niedołęgów, a rządziciele będą posiadać coraz mniej rozumu.”

Feliks Koneczny (1862–1949) historyk polski, historiozof

O biurokracji
Źródło: Państwo i Prawo, Wydawnictwo WAM, Kraków 1997, s. 82.

O myślach , O myśleniu

„(…) chrześcijaństwo nie tylko nie należało do ciemnych wieków średniowiecza, ale stanowiło jedyny ich jasny element. Chrześcijaństwo było świetlistym mostem łączącym ze sobą dwie przejrzyste cywilizacje.”

Gilbert Keith Chesterton (1874–1936) pisarz angielski

Ortodoksja
Źródło: s. 260

O wieku

„Jesteśmy potwornie Europocentryczni i jesteśmy butni w stosunku do innych cywilizacji. Wydaje nam się, że stworzyliśmy najlepszy system funkcjonowania człowieka. Okazuje się, że tak nie jest i powolutku to do nas dociera.”

Waldemar Dziki (1956–2016) reżyser polski, producent filmowy

Źródło: wywiad, 2001 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=2872

„My z zachodniego świata jesteśmy słusznie dumni z faktu, że nasza cywilizacja jest wyższa niż inne. Lecz podajemy niewłaściwą przyczynę tej wyższości. Zakładamy, że jesteśmy lepsi, ponieważ jesteśmy biali. Nie jesteśmy. Nasza wyższość wynika z tego, że jesteśmy chrześcijanami.”

Fulton John Sheen (1895–1979) amerykański duchowny katolicki, arcybiskup

Wstęp do religii
Źródło: s. 159

„Rządy Heroda, który był faktycznym władcą Judei i wielu okolicznych ziem, począwszy od roku 37 p. n. e. aż do swojej śmierci na cztery lata przed nastaniem ery chrześcijańskiej, to epizod w historii żydowskiej, z którym ani żydowscy, ani chrześcijańscy historycy nie mogą sobie poradzić. Herod był jednocześnie Żydem i anty-Żydem; obrońcą i dobroczyńcą cywilizacji grecko-rzymskiej, a zarazem wschodnim barbarzyńcą zdolnym do niewypowiedzianego okrucieństwa.”

Herod Wielki (-74–-3 p. n. e.) król Judei

Źródło: Paul Johnson, Historia Żydów, cyt. za: Shelley Klein, Najgroźniejsi dyktatorzy w historii, op. cit., s. 13.

O śmierci , O historii

„Istotne jest nie tyle to, kiedy, a czy nawet w ogóle zdołamy zbudować powszechną, globalną, chrześcijańską kulturę i cywilizację – ważne, byśmy w tym kierunku podejmowali wszelkie możliwe starania.”

Karl Stehlin (1962) niemiecki prezbiter, przełożony Bractwa Świętego Piusa X w Europie Środkowej i Wschodniej, przełożony Bractwa w …

Źródło: „Zawsze Wierni” nr 5 (168), wrzesień-październik 2013, s. 5.

„Cywilizacje mają swoje śmierci i groby, jak ludzie.”

Mirosław Żuławski (1913–1995) polski pisarz, dyplomata

O śmierci , O ludziach

„Polska więc będzie katolicką i będzie w przyszłości dzieliła losy katolicyzmu, tak samo jak je dzieliła w przeszłości. A te losy straszne są od trzech wieków, od chwili, w której powstała Reformacja i dojrzała rewolucja. Gdy patrzymy na to, co się od tego czasu dzieje z narodami katolickimi, to serce się ściska i strach przejmuje na myśl, że my do nich należymy – należeć musimy. Gdyby przyszłość nie miała być lepszą od przeszłości, to los taki promienia nadziei lepszego bytu nie zostawiłby. Bo w tym okresie narody katolickie żyją jakby pod klątwą bożą, wydziedziczone od wszelkich nabytków postępu i cywilizacji, tym bardziej upośledzone, im wyłączniej są katolickimi.”

Stanisław Szczepanowski (poseł) (1846–1900) przedsiębiorca polski, poseł galicyjski

Źródło: Walka Narodu Polskiego o Byt, Londyn,1942, s. 177 i nast.

O losie , O strachu , O myślach , O czasie

„Antykomunizm papieża, podparty silną romantyczną identyfikacją polskością, nieuchronnie podszytą kompleksami i resentymentem, wydał owoc w postaci nieufności wobec Zachodu. Papież wykrył w nim wiele elementów „bolszewickiego nihilizmu”, jaki piętnował w bloku wschodnim i który nazwał w związku z tym cywilizacją śmierci.(…) Ten nieszczęsny papieski topos, który pozwala rozkwitać do woli polskim resentymentom i każdemu obywatelowi tego niedorozwiniętego cywilizacyjnie kraju nazywać zachodni system grzeszną i upadłą „cywilizacją śmierci”, uważam za największe oszustwo, pociągające za sobą same fatalne następstwa.”

Agata Bielik-Robson (1966) polska filozof

Źródło: Jakub Majmurek, Bielik-Robson: Nikt nie chce psuć święta, krytykapolityczna.pl, 1 maja 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/Wywiady/Bielik-RobsonNiktniechcepsucswieta/menuid-1.html

O śmierci , O oszustwie

„Cywilizacja to władza nad światem, a kultura to miłość do świata.”

Antoni Kępiński (1918–1972) polski psychiatra i pisarz

Autoportret człowieka. Myśli, aforyzmy, Cywilizacja
Źródło: s. 132

O miłości , O świecie

„Czy służy to tylko gnębieniu nas w momencie, gdy walczymy o wydobycie się z krępujących więzów naszej pradawnej cywilizacji, gdy nieustannie mają miejsce udoskonalenia i postęp? Czy Chiny mają znosić nieszczęście inwazji na swe brzegi i okupacji własnego terytorium z powodu zdarzenia, z którym kraje Zachodu uporałyby się na drodze prawnej, a nie wojennej?”

Li Hongzhang (1823–1901)

po inwazji wojsk niemieckich na Shandong, sprowokowanej zabiciem dwóch niemieckich misjonarzy.
Źródło: Jonathan Fenby, Chiny. Upadek i narodziny wielkiej potęgi, Kraków 2009, str. 124.

O nieszczęściu , O narodzinach