Cytaty o zmarłych (158 cytatów) | Cytaty sławnych ludzi

„Około w pół do dwunastej w korytarzach rozległ się głuchy odgłos, jakby olbrzymi, ciągnięty przez wiele koni wóz zbliżał się do drzwi sypialni. Z każdą minutą dźwięk ten stawał się coraz bardziej posępny, jak grzmot. Cała sypialnia się trzęsła. Przerażeni klerycy wyskoczyli ze swych łóżek i stłoczyli się w jednym kącie. I wtedy właśnie, wśród posępnego łoskotu gromu, rozległ się jasny głos Alojzego Comollo, który po trzykroć powiedział: Bosko, jestem zbawiony!”

Jan Bosko (1815–1888) włoski duchowny katolicki, święty

o swoim zmarłym przyjacielu Alojzym Comollo, którego umierającego prosił o odpowiedź czy został zbawiony.
Źródło: Po Bogu najbardziej kochał młodzież, miewał prorocze sny i dar bilokacji https://www.gosc.pl/doc/4481902.Po-Bogu-najbardziej-kochal-mlodziez-miewal-prorocze-sny-i-dar, gosc.pl, 31 stycznia 2018.

O miłości , Koń

„To było jedyne stworzenie zdolne zmiękczyć moje kamienne serce. Umarła, a razem z nią wszystkie ciepłe uczucia, jakie miałem dla ludzkich istot.”

Józef Stalin (1879–1953) przywódca ZSRR

nad grobem ukochanej Jekatieriny Swanidze, która zmarła na tyfus w wieku 27 lat.
Źródło: Diane Durcet, Kobiety dyktatorów, wyd. Znak, 2012.

O kobietach , O emocjach , O wieku , Serce

„Pamiętam, że w młodości myślałem, że śmierć to zjawisko cielesne. Teraz wiem, że to tylko funkcja umysłu – i to umysłu tego, kto pozostaje po zmarłym przy życiu. Nihiliści mówią, że to jest koniec. Fundamentaliści, że początek, a w rzeczywistości to tylko wyprowadzka lokatora czy całej rodziny z jakiegoś domu albo miasta.”

William Faulkner książka Kiedy umieram

Kiedy umieram
Źródło: wyd. Czytelnik, Warszawa 1968, s. 50.

O śmierci , O domu , O myślach , O rzeczywostości

„Gdyby tylko Bóg dziś zobaczyć mógł, ile każdy z nas w sobie grzechów ma
Czułby pewnie żal, bo odkupienie dał całej masie psów, które czynią ból
Gdyby karał też tych, co niosą śmierć.
Patrzył winnym w twarz tak, by czuli strach…”

Kasia Kowalska (1973) piosenkarka polska

utwór poświęcony zmarłym marynarzom w katastrofie okrętu Kursk (2000).
Płyta 5
Źródło: Czekam, boję się

O śmierci , O Bogu , O bólu , O strachu

„No wiesz, jednego dnia widzisz go na ulicy, jak macha do swoich znajomych – a potem, następnego już leży u nas na stole. To trudne. Ale i zabawne. Ma się inne podejście do życia, kiedy człowiek tak blisko się styka ze zmarłymi.
– Czy kiedyś, no wiesz…? – Tucker próbuje wyartykułować jedną ze swych mrocznych myśli.
– Czy kiedyś… hmm…?
– Co? – Bobby jest cierpliwy. – No wiesz. Czy kiedyś figlowałeś z jakimś ciałem?
– Nie!
– Myślałeś o tym kiedyś?
– Tucker, błagam – wtrącam.”

Peter Hedges (1962)

Co gryzie Gilberta Grape'a

O myślach , O myśleniu

„Śmierć dzieli zmarłych na trzy kategorie: świętych, świętej pamięci i takich, bez których mamy wreszcie święty spokój.”

Bolesław Paszkowski

O śmierci

„Jest ktoś taki, kto włosy me wziął.
Niesie je jak się zmarłych niesie na rękach.
I jak niebo je niosło, gdy kogoś kochałam.
On przez próżność tak właśnie je nosi.”

Paul Celan (1920–1970) reprezentant niemieckojęzycznej poezji lat powojennych

Źródło: Chanson damy stojącej w cieniu, tłum. Feliks Przybylak

Kochać się

„Można się różnić, można się spierać. Ale nie wolno się nienawidzić.”

Tadeusz Mazowiecki (1927–2013) polski polityk, premier RP

Źródło: Tadeusz Mazowiecki nie żyje. Najsłynniejsze cytaty zmarłego premiera, gazeta.pl, 28 października 2013 http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/5,114944,14856115,Tadeusz_Mazowiecki_nie_zyje__Najslynniejsze_cytaty.html?i=8

„Wielki Bóg miał na mnie zbyt wiele spluw, był zbyt potężny i racja była po jego stronie aż za bardzo. Nie chciałem żeby mi wybaczono albo mnie zaakceptowano, albo odnaleziono, chciałem czegoś mniej, czegoś nie za wiele – kobiety o przeciętnej uczciwości ducha i ciała, samochodu, miejsca do mieszkania, trochę jedzenia, niezbyt wielu bolących zębów i przebitych opon, nie chorować długo przed śmiercią; dobry byłby nawet telewizor, w którym pokazywano by kiepskie programy, i pies byłby czymś miłym, i małe grono przyjaciół, i dobra kanalizacja, wystarczająco dużo czegoś do picia, by wypełnić czas do śmierci, której (jak na tchórza) niespecjalnie się boję. Śmierć niewiele dla mnie znaczy. To ostatni dowcip z serii fatalnych dowcipów. Śmierć nie jest problemem dla umarłego. Śmierć to kolejny film i to jest w porządku. Śmierć przysparza problemów tylko tym, których się za sobą zostawia, związanym jakoś ze zmarłym, a te problemy zwiększają się bezpośrednio w racjonalnym świecie, proporcjonalnie do wielkości majątku zostawionego przez umrzyka. Przy wypadku samochodowym jedynym problemem jest usunięcie resztek.”

Charles Bukowski (1920–1994) amerykański poeta i powieściopisarz

Szekspir nigdy tego nie robił

O śmierci , O kobietach , O Bogu , O jedzeniu

„Heacox zlekceważył dwa podstawowe prawa bezpieczeństwa i przeżycia: „Nie dotykaj, jeśli nie musisz” oraz „Nie dotykaj, jeśli nie sprawdziłeś”. A tutaj, w Świątyni Zmarłych, prawdopodobnie obowiązuje jeszcze jedno prawo, może najważniejsze: „Nie dotykaj, dopóki nie zrozumiesz”.”

Graham Masterton (1946) brytyjski pisarz

Trans śmierci

„Biegli prokuratury orzekli: śp kpt Protasiuk nie próbował lądować za wszelką cenę. I co, wy zaplute z nienawiści do zmarłych kurwy?”

Rafał A. Ziemkiewicz (1964) polski pisarz

Źródła: Twitter https://twitter.com/R_A_Ziemkiewicz/status/470168535915069440, stefczyk.info http://www.stefczyk.info/wiadomosci/polska/protasiuk-nie-ladowal-za-wszelka-cene,10709744319

„Role, które stworzyła u Jerzego Kawalerowicza, to zdecydowanie role wybitne. Matka Joanna od Aniołów to jej ogromna kreacja. Bardzo skomplikowana, dziwna. W tej roli wydobyła rodzaj wewnętrznego ciepła. To było nieoczekiwane, ponieważ jest to rola, która polega na kontraście historycznym. Z jednej strony opętanie przez demona, z drugiej strony dość intrygująca postać, która coś knuje. To była piękna rola, skomplikowana i interesująca.”

Lucyna Winnicka (1928–2013) polska aktorka i dziennikarka

O Lucynie Winnickiej
Źródło: Zmarła Lucyna Winnicka, culture.pl, 22 stycznia 2013 http://www.culture.pl/kalendarz-pelna-tresc/-/eo_event_asset_publisher/L6vx/content/zmarla-lucyna-winnicka

O aniołach , O matce

„Zmarli są cierpliwi. Nie skarżą się, nie grożą, nie zwodzą pochlebstwami. Zmarli nie krzywdzą. Ból zadają żywi.”

Tess Gerritsen (1953)

Grzesznik (2003)
Źródło: Rozdział 1.

O bólu

„Świat małej Ani zawalił się, kiedy miała zaledwie 10 lat. Ojciec zginął, walcząc z Niemcami w wojnie obronnej we wrześniu 1939 roku. Niedługo po tym na zawał serca zmarła jej mama. I znów kolejna tragedia. Po zajęciu Równego Sowieci zaprowadzili nowe porządki. Zamknęli szkoły, dlatego w 1940 r. Ania zakończyła edukację na niepełnych pięciu klasach szkoły powszechnej. Sowieci zaaresztowali grupę dorastających chłopców, w tym również starszego brata Ani – Andrzeja. Zaginął na zawsze.”

Sławomir Cenckiewicz (1971) historyk polski

o Annie Walentynowicz
Źródło: Pani Aniu, dziękujemy za Pani życie..., naszdziennik.pl, 31 sierpnia 2010 http://www.naszdziennik.pl/index.php?typ=rs&dat=20100831&id=rs31.txt

O życiu , O wojnie , O świecie , Serce

„Władysław Warneńczyk zajmował się prawdopodobnie krystalomancją, ponieważ w należącym do niego modlitewniku znajdowały się opisy wywoływania duchów zmarłych za pomocą kryształu.”

Jerzy Jankowski (1887–1941)

Monarsze sekrety

O pomocy

„Zmarłych się nie boję. W odróżnieniu od żywych ludzi, jak wiem z doświadczenia, nie mogą nic człowiekowi zrobić.”

Kerstin Gier Trylogia czasu

Postać: Gwendolyn Shepherd
Trylogia czasu, Błękit szafiru

O ludziach

„Jest kraj żywych i kraj zmarłych, a mostem między nimi jest miłość. I tylko ona przetrwa, tylko ona ma znaczenie.”

Thornton Wilder (1897–1975)

O miłości

„Łkają przeciągle dzwony nieszporne,
Prosząc o ciszę dla zmarłych dzielnic;
W mojej samotni, jakby z kadzielnic,
Snują się z wolna mroki wieczorne.”

Stanisław Korab-Brzozowski (1876–1901) polski poeta i tłumacz, przedstawiciel "fin de siècle'u" w literaturze Młodej Polski; jeden z najwybitniejs…

Źródło: Anioł Pański

O aniołach

„Ale potrzeba zapewnienia spokoju zmarłym jest bardzo silna we wszystkich kulturach na świecie. Chińczycy palą na pogrzebach papierowe pieniądze, żeby zmarły był bogaty, kiedy znajdzie się w niebie. Na Nowej Gwinei smaruje się zwłoki błotem i popiołem, żeby ciało łatwiej mogło powrócić do ziemi, z której powstało. A jakie słowa wyryte są na chrześcijańskich nagrobkach? „Spoczywaj w pokoju”. To jest ważne, nawet jeśli wcale tego nie rozumiemy. To jest instynktowne. Wiemy, że kiedy nasi najbliżsi umierają, doświadczają po śmierci przeżyć krańcowo odmiennych od tego, co znali za życia, w sensie fizycznym i psychicznym, toteż odczuwamy silną potrzebę, żeby ich chronić, żeby nimi pokierować, żeby zapewnić im bezpieczeństwo. Dlaczego reagujemy w ten sposób? Logicznie biorąc to absurd. Ale może w dawnych czasach zmarłym groziło bardziej jawne niebezpieczeństwo, może rytuał pogrzebowy stanowił istotny i zrozumiały środek ostrożności przeciw zagrożeniu, któremu musieli stawić czoło, zanim mogli odejść na wieczny odpoczynek?”

Graham Masterton książka Wyklęty

Wyklęty (1983)

O śmierci , O pieniądzach , O pokoju , O odejściu

„Chciałem się stąd wydostać, ja i wszyscy inni zmarli, bo to straszne miejsce, Lyro, beznadziejne, nic się nie zmienia, kiedy nie żyjesz, i te ptaszyska… Wiesz, co robią? Czekają kiedy odpoczywasz… Nigdy nie możesz porządnie zasnąć, tylko jakby drzemiesz… i podchodzą do ciebie po cichu, i szepczą o wszystkich złych rzeczach, które zrobiłeś za życia, żebyś nie mógł ich zapomnieć. Wiedzą o tobie najgorsze rzeczy. Wiedzą, jak sprawić, żebyś poczuł się okropnie, myśląc o głupich i złych uczynkach, które ci kiedykolwiek popełniłeś. I znają chciwe, brzydkie myśli, które ci kiedyś przyszły do głowy, i zawstydzają cię, i sprawiają, że brzydzisz się sobą… Ale nie możesz przed nimi uciec.”

Philip Pullman (1946) pisarz angielski

Mroczne materie III: Bursztynowa luneta (2000)

O myślach , O czekaniu , O myśleniu

„Zmarły król, choć czasem jowialny i – jak na króla – uczciwy, był osobą słabą, niewykształconą i nieciekawą… Nie bacząc na słabość jego charakteru i skąpy intelekt, na jego ignorancję i przesądy, William IV był do ostatnich dni popularnym władcą, ale ta jego popularność zdobyta została za cenę czegoś w rodzaju powszechnej pogardy…”

Wilhelm IV Hanowerski (1765–1837)

z nekrologu zamieszczonego w tygodniku „Spectator” po śmierci Wilhelma IV.
Źródło: Grzegorz Jaszuński, Ostatni monarchowie, wyd. Czytelnik, Warszawa 1975, s. 21–22.

O śmierci , O charakterze , O czasie

„Kiedy umiera jakaś bardzo ważna lub nawet nie tak ważna osoba, doznaję gwałtownego, osobliwego, a zarazem kojącego uczucia, że ów zmarły całkowicie zasymilował się ze światem Dalego, gdyż odtąd czuwać będzie nad mym rodzącym się dziełem.”

Salvador Dalí (1904–1989) malarz hiszpański

Dziennik geniusza

O świecie , O emocjach

„Religia jest ludziom potrzebna, tak jak potrzebna jest nadzieja na życie wieczne, na spotkanie drogich zmarłych, wiekuiste szczęście itd.”

Stanisław Lem (1921–2006) polski pisarz, futurysta

O życiu , O szczęściu , O religii , O nadziei

„Miałem też okazję przeczytać felieton Stanisława Michalkiewicza w ostatnim numerze „konserwatywno-liberalnej” gazety „Najwyższy Czas!”. (…) Nie jest to, powiedzmy sobie szczerze, jakiś przypadkowy wybryk pana Michalkiewicza, publikującego także na łamach antysemickiej „Naszej Polski”. (…) Władze Unii Wolności Michalkiewicz zwykł był nazywać „Sanhedrynem”. Felietoniście wszystko się jakoś tak kojarzy… (…) Przypisanie polskiemu inteligentowi antysemityzmu stanowi dzisiaj faktycznie wyrok śmierci – frasuje się Ryszard Legutko w piątkowym „Życiu”. Dobry Boże, gdyby w tym była choć krzyna prawdy… (…) Jak na osobę zmarłą śmiercią cywilną, nasz nieboszczyk ma się całkiem nieźle”

Lesław Maleszka (1952) dziennikarz polski

Źródło: Nieboszczycy mają się nieźle, „Gazeta Wyborcza”, 26 czerwca 2000

O śmierci , O Bogu , O wolności , O czasie

„(…) poza wszechświatem nie ma nic, nie ma żadnego całkiem innego miejsca. Choć mogłoby takie być, gdyby się przeszło przez czarną dziurę (…). Gdyby więc niebo znajdowało się po drugiej stronie czarnej dziury, to zmarłych, żeby tam dotarli, trzeba by wystrzelać w przestrzeń rakietami, a przecież się ich nie wystrzela, bo ktoś by to zauważył.”

Mark Haddon książka Dziwny przypadek psa nocną porą

o miejscu, gdzie znajduje się niebo.
Dziwny przypadek psa nocną porą
Źródło: rozdział 61

O wszechświecie

„Troje zmarłych z Ewangelii zostało przywróconych do życia, ponieważ nie potrafiłem oprzeć się łzom ojca, matki, siostry. Dusze ofiarne i apostolskie powinny być siostrami, matkami i ojcami dla biedaków, którzy umarli dla łaski, i przyjść od Mnie ze zwłokami nieszczęśnika na rękach, niosąc je niczym swój najcięższy krzyż, i cierpieć za niego, dopóki Ja nie wypowiem słów Życia.”

Maria Valtorta (1897–1961) włoska pisarka

Zeszyty z 1943
Źródło: s. 170.

O duszy , O matce , O siostrze , O cierpieniu

„24 września 366 r. natychmiast po śmierci Liberiusza zebrali się bliscy mu prezbiterzy, trzej diakoni i „lud święty” w bazylice Juliusza i tam jako następnego biskupa Rzymu wybrali Ursyna. Inni członkowie kleru, zwolennicy zmarłego antypapieża Feliksa, wybrali Damazego. Biskup Tiburu (dziś Tivoli), Paweł, od razu wyświęcił Ursyna (…). Zawiadomiony o ceremonii Damazy, „który zawsze dążył do objęcia biskupstwa, posługując się pieniędzmi, podburzył woźniców cyrkowych i głupi tłum” i zaatakował bazylikę Juliusza. (…) Walki trwały trzy dni i były bardzo krwawe. Damazy w tydzień po śmierci Liberiusza zajął Lateran (pamflecista napisał: „po siedmiu dniach wraz ze wszystkimi krzywoprzysięzcami i ludźmi cyrku, których przekupił wielkimi pieniędzmi, opanował bazylikę laterańską”) i tam został konsekrowany. Za pieniądze kupił poparcie prefekta miasta Wiwencjusza i uzyskał cywilny wyrok wygnania Ursyna i jego dwóch diakonów. Na tę wieść „lud święty”, czyli zwolennicy najpierw Liberiusza, a następnie wypędzonego Ursyna, zorganizowali opór i zajęli bazylikę Liberiusza (dziś bazylika Matki Bożej Większej). W dniu 26 października Damazy przypuścił szturm, wezwawszy „ludzi cyrku, woźniców, grabarzy oraz cały kler z siekierami, mieczami i kijami”. Atakujący próbowali podłożyć ogień i zrzucać z dachu do środka dachówki. Zamknięci w bazylice przeciwnicy Damazego zaczęli recytować: „Nie bójcie się tych, którzy zabijają ciała, gdyż nie mogą zabić duszy.””

Damazy I papież, święty katolicki

(…) W bazylice, ostatecznie zdobytej przez ludzi Damazego, zginęło 160 osób, mężczyzn i kobiet.
Autorka: Ewa Wipszycka, Kościół w świecie późnego antyku, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2014, s. 23.

O śmierci , O kobietach , O pieniądzach , O ludziach

„Nadał Rzymowi raz jeszcze w dziejach wymiar mityczny i teraz patrzymy na to miasto przez pryzmat jego wizji, nawet nie zdając sobie z tego sprawy. Był kimś w rodzaju wieszcza. Przewidywał przyszłość. Dużo z tego, co intuicyjnie wyczuwał, już się spełniło lub spełnia się na naszych oczach.”

Maria Kornatowska (1935–2011)

o Fellinim.
Źródło: Marzena Bomanowska, Zmarła Maria Kornatowska, professoressa z Filmówki, „Gazeta Wyborcza”, 22 sierpnia 2011 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/122338.html

O przyszłości

„Jeśli zmarli żyją dalej, to tylko w naszych umysłach i sercach.”

Simon Beckett książka Zapisane w kościach

Written in Bone
Zapisane w kościach (2007)

Serce

„Drobiazgi, przypominające zmarłą osobę, na dłuższą metę są czymś miłym, w czasie trwania żałoby pogłębiają jednak tylko cierpienie.”

John Grisham (1955) pisarz amerykański

Cytaty z powieści, Raport Pelikana (1992)

O cierpieniu , O czasie

„Z narybku żeńskiego wyróżniamy przede wszystkim I. Kwiatkowską, warunki zewnętrzne skierują ją raczej w kierunku charakterystycznym.”

Irena Kwiatkowska (1912–2011) aktorka polska

O Irenie Kwiatkowskiej
Źródło: notatka prasowa „Gazeta Polska”, 1935, cyt za: Grzegorz Sroczyński, Zmarła Irena Kwiatkowska, wyborcza.pl, 3 marca 2011 http://wyborcza.pl/1,76842,9194326,Zmarla_Irena_Kwiatkowska.html

„(…) cmentarz koło ogrodu zoologicznego ma w sobie pewną lekkość, jakby zmarli, leżąc pod ziemią, nucili sobie coś cichutko.”

Cees Nooteboom (1933)

Hotel nomadów

„Gdy zmarłego już pochowano, niechaj żywi zbyt długo nie noszą żałoby.”

Mo Di (-470–-391 p. n. e.)

„Wybitny ekonomista musi posiadać rzadki zestaw talentów… Musi być matematykiem, historykiem, mężem stanu, filozofem – wszystkim po trochu. Musi rozumieć symbole i wiedzieć, jak używać słów. Musi rozważać to, co partykularne, w kategoriach tego, co ogólne, i w tej samej chwili dotykać abstrakcji i konkretu. Musi badać teraźniejszość w świetle przeszłości w imię celów przyszłości. Nie może całkiem pominąć żadnej części ludzkiej natury ani tworzonych przez ludzi instytucji. Musi działać jednocześnie celowo i bezinteresownie, musi być zdystansowany i nieprzekupny niczym artysta – ale czasem równie bliski życia jak polityk.”

John Maynard Keynes (1883–1946) angielski ekonomista

fragment eseju o zmarłym Alfredzie Marshallu.
Źródło: Essay in Biography, w: The Collected Writings of John Maynard Keynes, t. 10, Palgrave Macmillan, Londyn 1972.

O ludziach , O naturze , O czasie , O przeszłości

„Nie jest adekwatną formą mszy żałobnej odprawianie jej, jak gdyby świętowano wejście zmarłego do królestwa wiecznej szczęśliwości. Bo gdzież tu różnica względem uroczystości ku czci świętych, o których na gruncie wiary wiemy, iż osiągnęli szczęśliwość wieczną? Optymizm i pomniejszanie wagi Sądu dominują więc w dzisiejszej liturgii pogrzebowej, w przeciwieństwie do trydenckiego Requiem i to spłycenie wiąże się ściśle z zanikaniem sensus supernaturalis.”

Dietrich von Hildebrand (1889–1977)

Spustoszona winnica
Źródło: s. 258

O wierze , O optymiźmie

„Po śmierci znanych i podziwianych ludzi mówi się, że świat będzie już inny. Często jest to rytualny frazes, tym razem zabrzmiał mi wyjątkowo prawdziwie. Może dlatego, że świat bardzo zmarniał. Wystarczy spojrzeć na polityków, „mężów stanu”, twórców, myślicieli. Tych ludzi, na których świat instynktownie spogląda w przełomowych dla siebie momentach – i u nich szuka odpowiedzi. A teraz jakoś pusto. Zadziwiająco pusto.”

Ewa Szumańska (1921–2011)

po śmierci Zbigniewa Zapasiewicza i Leszka Kołakowskiego.
Źródło: Magda Piekarska, „Młoda lekarka” Ewa Szumańska zmarła w wieku 90 lat, „Gazeta Wyborcza - Wrocław”, 18 maja 2011 http://wroclaw.gazeta.pl/wroclaw/1,35751,9614566,_Mloda_lekarka__Ewa_Szumanska_zmarla_w_wieku_90_lat.html

O śmierci , O ludziach , O świecie , O wieku

„To, że została tam sama… ona po prostu była sama. Ja poszedłem dalej… „Znieczulica”. Mój Boże, nawet samo istnienie jest formą znieczulicy wobec naszych zmarłych.”

Roman Bratny (1921–2017) polski prozaik, poeta i publicysta

Ile jest życia

O Bogu

„Nigdy nie było jednostki mniej opłakiwanej przez współobywateli niż zmarły król. Któreż oko płakało po nim? Któreż serce wydało choćby jeden szloch?”

Jerzy IV Hanowerski (1762–1830) król Wielkiej Brytanii

tekst z londyńskiego „Times” opublikowany nazajutrz po śmierci Jerzego IV.
Źródło: Grzegorz Jaszuński, Ostatni monarchowie, wyd. Czytelnik, Warszawa 1975, s. 21.

O śmierci , O płaczu , Serce

„Kto jest wyczulony na odcinanie polityczno-wyborczych kuponów od tragedii, ten słusznie czuje się wzburzony wawelskim pomysłem zrodzonym w kręgu rodziny tragicznie zmarłego prezydenta. Bo trudno oprzeć się wrażeniu, iż zwolennicy tej idei mają plan czysto polityczny: wykorzystania nastrojów współczucia i smutku do poszerzenia bazy wyborczej tego, kto z ramienia obozu PiS wystartuje do rywalizacji o prezydenturę. Być może – czego nie można wykluczyć – Jarosława Kaczyńskiego.”

Adam Szostkiewicz (1952)

o pochówku Lecha i Marii Kaczyńskich na Wawelu.
Źródło: Polityka grobów http://www.polityka.pl/kraj/opinie/1505114,1.read, „Polityka”, 13 kwietnia 2010

O wrażeniach

„Skazuję zwłoki na zapłacenie 40 dolarów grzywny za ukrywanie broni!”

Roy Bean (1825–1903)

po konfiskacie w 1892 rewolweru z ciała zmarłego Irlandczyka (noszenie broni w niewidocznym miejscy było nielegalne).
Źródło: Przemysław Słowiński, Sławni…, op. cit.

„I dokąd może pójść zmarły człowiek?
Na to pytanie odpowiedź tylko zmarli znają.”

John Connolly (1968)

Niespokojni

Pytanie

„Krzyż na Krakowskim Przedmieściu powinien pozostać. Ten krzyż jest szczególny. Ktoś postawił go, aby być bliżej zmarłego prezydenta. Ulica jest wprawdzie wspólna, ale uważam, że nikomu, naprawdę nikomu, nie powinna przeszkadzać grupa modlących się ludzi. A poza tym mamy krzyże upamiętniające zmarłych zarówno przy polnych drogach, szosach, jak i na ulicach miast. (…) Nie bierze się pod uwagę woli mniejszości, która żąda, aby krzyż pozostał przed Pałacem. (…) A przecież tyle mówi się o tym, że demokracja to ustrój, który szanuje oczekiwania rozmaitych mniejszości.”

Maria Szyszkowska (1937) polska działaczka polityczna, filozof

Źródło: Miłada Jędrysik, Nieogórkowo, „Gazeta Wyborcza”, 21–22 sierpnia 2010.

O ludziach , O demokracji

„Zaprawdę, aby was zadowolić, połączyłam się już ślubem z jednym małżonkiem, a zwie się on Królestwem Anglii. (…) A nie łajcie mnie za nieszczęsny brak dzieci, bo wy wszyscy i wszyscy, ilu ich jest, Anglicy, dzięki którym jeśli mnie Bóg ich nie pozbawi (czego uchowaj Boże), nie mogę bez zniewagi uznana być za niepłodną… A dla mnie to będzie pełnym zadowoleniem, zarówno dla pamięci mojego imienia, jak również dla mojej chwały, jeśli, gdy oddam moje ostatnie tchnienie, wyryte będzie na marmurze mojego grobu: Tu leży Elżbieta, która rządziła jako dziewica i zmarła jako dziewica.”

Elżbieta I Tudor (1533–1603)

z mowy do delegacji obu izb Parlamentu w sprawie wyboru małżonka, 6 lutego 1559.
Źródło: Elżbieta Wielka, biografia autorstwa Stanisława Grzybowskiego, Wrocław 1984

O Bogu , O dzieciach , O ślubie

„Wygląda więc na to, że Moskwie łatwiej będzie rozmawiać z odnowionym Jarosławem niż z jego tragicznie zmarłym bratem Lechem. A może nawet łatwiej niż z Komorowskim, mimo lojalności tego ostatniego względem Tuska.”

Maksim Samorukow

Źródło: slon.ru, 21 czerwca 2010 http://slon.ru/blogs/samorukov/post/414578/, tłum. „Forum”, 28 czerwca 2010.

„Dym – żywioł magiczny. Jest dobry – i–zły. Osłania i maskuje, ale jednocześnie zdradza naszą obecność. Płoszy moskity, ale przyciąga drapieżniki. Jest zapowiedzią ogniska domowego, ciepła i bezpieczeństwa, ale także zwiastunem pożogi. Przedłuża żywotność mięsa, ale stanowi niebezpieczną materię, z której korzystają zmarli…”

Wojciech Cejrowski książka Rio Anaconda

Utwory, Rio Anaconda

„Byłam pierwszą żoną angażowaną w Polsce przez męża reżysera, co trochę napsuło ludziom krwi. Naprawdę miałam kompleks „żony obsadzanej, bo jest żoną”. Zrobiliśmy razem kilka ważnych filmów, chociaż jak na 30 lat małżeństwa w sumie niewiele. Ale to on nauczył mnie aktorstwa filmowego.”

Lucyna Winnicka (1928–2013) polska aktorka i dziennikarka

Źródło: Lucyna Winnicka: Słynna aktorka zmarła w wieku 85 lat, wp. pl, 23 stycznia 2012 http://film.wp.pl/idGallery,11256,idPhoto,338153,galeria.html

O małżeństwie , O wieku

„Mogiła, powiernica snów moich tajemnych,
(Bowiem mogiła zawsze poecie jest zwierna)
W tych nocach, co nie znają snu – długich i ciemnych,

Rzeknie: Cóż ci, miłości kapłanko niewierna,
Żeś nie zaznała – za czem płaczą zmarłych oczy?
I czerw ci jak serdeczny wyrzut – ciało stoczy.”

Charles Baudelaire (1821–1867) francuski poeta

Źródło: Wyrzut pośmiertny, [w:] Liryka francuska. Serya pierwsza http://www.sbc.org.pl/dlibra/info?forceRequestHandlerId=true&mimetype=image/x.djvu&sec=false&handler=djvu&content_url=/Content/24336/_6034_I.djvu, wyd.J. Mortkowicz, Warszawa 1911, s. 34, tł. Bronisława Ostrowska.

O snach , O płaczu , O nocy

„Ona, ta Październikowa Rewolucja, nazywała się październikowa, bo ona wybuchła w listopadzie. Za tamtą granicą tak jest z wszystkim. Oni musieli mieć jesienną nazwę, bo oni szturmowali na pałac zimowy. To jest tak, jakby ktoś w lutym poszedł na nabożeństwo majowe z okazji Święta Zmarłych.”

Krzysztof Jaroszyński (1953)

Monolog z 1990

„Pewien bardzo fajny satyryk (…) opowiadał kiedyś w gronie, w którym ja byłem: „Panowie, nie chciałem Wam mówić, ale zmarła mi żona”. Paraliż. To nie jest anegdota, to jest prawdziwa historia. „No to co, kiedy pogrzeb?”, „No pogrzeb będzie za parę dni”, „No tak, jestem już zmuszony, bo ona zmarła parę dni temu”. Szydził, czy drwił, czy przekraczał pewne granice tylko po to, żeby ten żałosny świat nie próbował zrozumieć, docenić albo wczuć się w jego ból.”

Kuba Wojewódzki (1963) polski dziennikarz muzyczny

Źródło: W roli głównej, TVN Style

O bólu , O świecie , O historii

„Otóż Kościół od wieków cieszy się, iż bardzo wielu zmarłych przebywa u Boga w niebie. Dla podkreślania tejże radości świętuje ten fakt od roku 610.”

Piotr Koj (1962)

O Bogu , O wieku

„Agresję wielu z Was wywołały moje słowa, żeby nie liczyć na emerytury z ZUS. Jest ona o tyle zrozumiała, że politykom udało się wam wmówić, że jesteście „ubezpieczeni”, płacicie „składki” i w ten sposób „oszczędzacie” na własne emerytury. Tymczasem Wasze pieniążki, które co miesiąc pod przymusem i groźbą kary pozbawienia wolności, są Wam pobierane pod mylącą nazwą „składki ubezpieczeniowej” są po prostu ordynarnym podatkiem celowym, przeznaczanym prawie w całości nie na Wasze przyszłe emerytury, tylko na wypłatę świadczeń dla aktualnie je otrzymujących emerytów i rencistów. W związku z tym w ZUS-ie nie ma w ogóle żadnych pieniędzy. Nie ma ich też w OFE. Nie mogą one inwestować za granicą. Nie mogą też kupować nieruchomości w Polsce. Dlatego na wzroście cen polskich nieruchomości zarabiają emeryci holenderscy i niemieccy, bo ich fundusze emerytalne mogą inwestować bezpośrednio w nieruchomości w Polsce i właśnie to robią. (…) Bo skąd Skarb Państwa weźmie pieniądze na wykup tych „dobrze oprocentowanych” obligacji i na kolejną dotację do ZUS na spłatę zaciągniętych kredytów? Od „ubezpieczonych” podatników je weźmie. Zapłacicie więc odsetki od swoich własnych pieniędzy, które dziś są Wam odbierane na „ubezpieczenie”.
System państwowych ubezpieczeń emerytalnych to, jak pisał zmarły przed kilkoma dniami Milton Friedman, „łańcuszek świętego Antoniego”. Płacimy dziś na emerytury naszych dziadków i rodziców w nadziei, że nasze dzieci i wnuki będą płaciły na nasze. Problem tylko w tym, że dzieci robimy coraz mniej – no bo przecież na swoje emerytury właśnie „oszczędzamy” w ZUS i w OFE. Więc po co nam dzieci? Nie mamy zresztą za dużo pieniędzy na ich utrzymanie, bo przecież połowę wynagrodzenia zabiera nam… ZUS!!! A te, które w przypływie nierozwagi spłodziliśmy, posłuchały, zdaje się, rady Pana Prezydenta i „spieprzają” do Londynu.”

Robert Gwiazdowski (1960) ekonomista polski, komentator gospodarczy

Źródło: List otwarty do ubezpieczonych w ZUS http://www.blog.gwiazdowski.pl/index.php?subcontent=1&id=21, blog. gwiazdowski. pl, 22 listopada 2006

O pieniądzach , O dzieciach , O karze , O problemach

„Nie czuje się winna za to, co zrobiłam. To było słuszne. Jakby mogło nie być, jeśli robiłam to z miłości.”

Susan Atkins (1948–2009)

Źródło: Zmarła zabójczyni Sharon Tate http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114873,7080098,Zmarla_zabojczyni_Sharon_Tate.html, gazeta.pl, 25 września 2009

„Płyniemy jak woda płynie. Każdy z nas jest obrazem.
I znowu stajemy się dziećmi na te chwile. Stajemy się ptakami, zmarłymi mewami na palach, wrzeszczącymi gaworami czerniącymi gałęzie, trzepoczącymi w przezroczystym powietrzu zimnokrwistymi zwierzętami i tak jak one jesteśmy rysownikami imaginacji.
Ludzie pojawiają się jak zagadka, jak obraz sam w sobie.
Gdy rozpłatamy się w życiu na części, w obrazie stajemy się jednością…
Nikt nie rozumie siebie bardziej niż po dziele, które stworzył.”

Małgorzata Starowieyska (1953–2006)

Źródło: Mironalia '99

O dzieciach , O ludziach , O ptakach , O wodzie

„Nasze imperium indyjskie utworzone zostało za pomocą takich samych metod, jak i większość wielkich imperiów, tzn. ambicji, przestępstwa i zaborczości. Co się zaś tyczy dochodów, to otrzymujemy od Indii około 50 milionów funtów rocznie. Pobieramy podatki gruntowe, cła wwozowe, opłaty stemplowe, podatek od soli. Do pobierania [tego podatku] wysyłamy poborców do najbiedniejszej chaty ogromnego imperium. Jednak jest rzeczą oczywistą, że Indie to kraj straszliwej nędzy i że opinia o ich bogactwie jest osnuta wyłącznie na tym, że łupieżca zawsze mógł z łatwością je rabować. Obecnie stoimy w obliczu innego wielkiego nieszczęścia – w obliczu głodu. W ciągu ostatnich 10 lat zmarły z głodu prawie 3 miliony ludzi, a w tym roku powiększyliśmy tę liczbę o dalsze 500 tysięcy. Powstaje pytanie – jak długo to będzie trwało?”

John Bright (1811–1889)

Źródło: Przemówienie posła Johna Brighta w Manchesterze, 1877, cyt. za: Tomasz Małkowski, Jacek Rześniowiecki, Historia III. Podręcznik do klasy III gimnazjum, Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe, Gdańsk 2012, ISBN 978-83-7420-253-4, s. 159.

O głodzie , O ludziach , O historii , O pomocy

„Odrodzenie nauczyło nas – albo nauczyło na nowo – opłakiwać zmarłe dzieci. Luter głęboko przeżył utratę szesnastoletniej córki Magdaleny. Jest rzeczą charakterystyczną, że największy polski poeta wieku XVI, humanista Kochanowski, najlepsze swoje dzieło, Treny, poświęcił córeczce Urszuli, która umarła, mając dwa i pół roku. Oczywiście utwór jest starannie wypracowany, czasem przeładowany erudycją, jednakże jego szczerość nie budzi wątpliwości; ona decyduje o wartości jego najpiękniejszych wierszy, „przejrzystych i czystych jak łzy.””

Jean Delumeau (1923–2020) francuski historyk

Cywilizacja odrodzenia (1967)

O dzieciach , O czasie , O wieku , O szczerości

„Kiedy się z kimś dzieli życie, patrzy się na jego twarz zamiast w lustro. Widzi się swój uśmiech w czyimś uśmiechu; widzi się wzbierający w swoim wnętrzu gniew, zanim jeszcze wybuchnie. Widzi się sarkazm; widzi się miłość. Kiedy się mieszka samemu, trzeba polegać na lustrze, pokrytym z tyłu srebrną farbą, a żadna tafla, choćby pokryta od tyłu srebrem, nigdy nie powie prawdy. Ojciec powiedział jej kiedyś: „Lustra są dobre do jednego: przyłożone do ust zmarłego człowieka pozwalają zyskać pewność, że nie żyje naprawdę.””

Graham Masterton (1946) brytyjski pisarz

O miłości , O życiu , O uśmiechu , O gniewie

„O Kościele, jak o zmarłym, mówić tylko dobrze – dziewięćdziesiąt procent ludzi może cię poprze.”

Hans (raper) (1981) polski raper

Religia
Źródło: utwór Powiem

O ludziach

„Współpraca o. Krąpca z komunistyczną bezpieką trwała od lat 50. Oficerem prowadzącym zmarłego sześć lat temu zakonnika był Konrad Straszewski – jeden z najwyższych urzędników komunistycznego aparatu bezpieczeństwa, który stał na czele Departamentu IV MSW powołanego do zwalczania Kościoła katolickiego.”

Mieczysław Albert Krąpiec (1921–2008) filozof polski, duchowny katolicki

O Mieczysławie Albercie Krąpcu
Źródło: Dariusz Rosiak: ojciec Krąpiec współpracował z SB https://dominikanie.pl/2014/04/dariusz-rosiak-ojciec-krapiec-wspolpracowal-z-sb/, dominikanie.pl, 22 kwietnia 2014.

O współpracy

„W dyskursie historycznym, prowadzonym pod hasłem „przywracania pamięci”, usuwano z tradycji wszystko, co wiązało się z lewicą. Do ostatnich wyborów tradycja lewicowa to była nieledwie tradycja zdrady. Czy trzeba przypominać, że obrażało to pamięć Piłsudskiego? I czy należało się godzić z kompletną społeczną nieświadomością, czym była niepodległościowa PPS? Z ignorancją tego, że ostatnim uznawanym przez świat premierem rządu londyńskiego był socjalista Tomasz Arciszewski? Z zapomnieniem, jakie stało się udziałem Kazimierza Pużaka zmarłego w stalinowskim więzieniu?”

Andrzej Romanowski (1951) literaturoznawca

Źródło: Z pamięcią katastrofa, „Gazeta Wyborcza”, 24–25 lipca 2010

O świecie , O zdradzie

„Zwolennicy Radia Maryja i Telewizji Trwam uważają, że Polska nie jest krajem demokratycznym, a Lech Kaczyński zginął w wyniku spisku. Rydzyk z Kaczyńskim mową nienawiści inspirują do zamieszek. Oni pokazują kibolom wroga, którym jest Rosjanin. Wysyłają do społeczeństwa jednoznaczny sygnał: „Tylko prawdziwy Polak bije Ruskiego”. Kaczyński idzie drogą podobną do Hitlera. Próbuje zawłaszczyć patriotyzm. Patriotami dla niego są tylko ci, którzy oddają mu hołd lub jego zmarłemu bratu. Widzę analogie między tym, co robi Kaczyński, a tym, co robił Hitler w latach 30-tych. Hitler też maszerował z pochodniami i stopniowo przejmował władzę, powtarzając, kto jest prawdziwym patriotą, a kto nim nie jest.”

Armand Ryfiński (1974) polski polityk

Źródło: Ryfiński: Kaczyński idzie drogą podobną do Hitlera. Marzy, by być dyktatorem, onet. pl, 17 czerwca 2012 http://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/ryfinski-kaczynski-idzie-droga-podobna-do-hitlera-,1,5163017,wiadomosc.html

„Wal-Mart, firma generująca najwyższe przychody na świecie, liczy na śmierć zatrudnianych przez siebie osób, wykupując polisy w imieniu 350 tys. szeregowych pracowników bez ich wiedzy czy zgody. Gdy ktoś umiera Wal-Mart występuje o odszkodowanie. Ani jeden cent z wypłaty uposażenia, które czasem wynosi nawet milion dolarów, nie trafia do rodziny zmarłego. Wal-Mart zatrzymuje całą kwotę. Śmierć pracownika przynosi firmie zysk. Wal-Mart nie jest w tych praktykach odosobniony.”

Michael Moore (1954) amerykański filmowiec, dokumentalista

Źródło: Chris McGreal, „The Guardian”, tłum. „Forum”, 29 marca 2010.

O śmierci , O wiedzę , O czasie

„Śmierć Jawaharlala Nehru była dla Indii ciosem o wielorakich skutkach. Wyzwoliła w tym kraju siły odśrodkowe o niespotykanej skali. Jak długo będzie pamięć zmarłego premiera inspirować jego rodaków do utrzymywania w całości wielojęzycznych Indii, tego ogromnego kraju tajemniczych i przerażających przeciwieństw. Magiczny czar Nehru prysł. Nie będzie już oddziaływał na masy urokami swej wymowy. Już żadna więcej jednostka nie będzie trzymała w rękach klucza do jedności i wielkości Indii. To zostało pogrzebane razem z martwym ciałem Nehru.”

Zulfikar Ali Bhutto (1928–1979) pakistański polityk

Źródło: Barbara Wizimirska, Drogi kariery. Zulfikar Ali Bhutto i jego partnerzy: Indira Gandhi i Mujibur Rahman, op. cit., s. 56–57.

O śmierci , O sile

„Barbarzyńcę zgubiło to, że był właśnie nieprzytomny po pijatyce, bo właśnie w tym czasie wyprawiał uroczystość nagrobną po swoim zmarłym bracie, jak to u nich jest w zwyczaju.”

Teofilakt Symokatta (580–630) kronikarz bizantyński

Źródło: Bachórz nad Sanem a sprawa słowiańska, „Alma Mater”, nr specjalny, nr 98, 2008, s. 77.

O czasie

„Zmarły premier Nehru osobiście opracował politykę specjalnego traktowania Wschodniego Bengalu w odróżnieniu od Zachodniej części. Kierowano się przy tym związkami łączącymi ponad 10-milionową ludność hinduską Wschodniego Bengalu z Bengalczykami indyjskimi… Indie inspirowały rozwój handlu granicznego między Wschodnim a Zachodnim Bengalem, nie wprowadzały w życie zasad udzielania wiz i zezwoleń. Od początku Indie zmierzały do odłączenia Wschodniego Bengalu od Pakistanu.”

Zulfikar Ali Bhutto (1928–1979) pakistański polityk

Źródło: Barbara Wizimirska, Drogi kariery. Zulfikar Ali Bhutto i jego partnerzy: Indira Gandhi i Mujibur Rahman, op. cit., s. 173.

O życiu

„Szacunek winniśmy okazywać żywym; zmarłym jesteśmy winni tylko prawdę.”

Elizabeth Adler (1951)

Podróż na Capri

„Od tego dnia, jak go zobaczyłam nieżywego, nigdy nie zasypiam przy zgaszonym świetle. Kiedyś myślałam, że zamordowali go za Samoobronę. Albo z mojego powodu… Teraz myślę, że mógł mieć jakąś własną tajemnicę. Ale pewna jestem jednego – to nie była zwykła śmierć, tylko morderstwo. Dlaczego nie zostawił żadnego listu, jakby miał się zabić? Dlaczego dowód i paszport po wyciągnięciu z wody były jak nowe? Dwóch jasnowidzów przepowiedziało, że to było morderstwo. Zabili go, gdzieś trzymali, potem włożyli dokumenty i do wody… Jeden jasnowidz mnie ostrzegł, że jak będę głośno mówić o tej zbrodni, to mnie też grozi niebezpieczeństwo. Trzy lata temu wspomniałam o Ryśku z sejmowej trybuny. Poszłyśmy potem z Renatką Beger do mojego pokoju, na telewizorze miałam kolekcję porcelanowych słoników. Nagle same z siebie, trach, lecą na ziemię i rozsypały się w proszek. To było ostrzeżenie od Ryśka.”

Danuta Hojarska (1960) polski rolnik i polityk

o swoim zmarłym mężu.
Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 13 lutego 2006

O śmierci , O tajemnicy , O pokoju , O myślach

„Kult dusz zmarłych przejawiał się w modłach i ofiarach, przede wszystkim w ucztach zadusznych, a zarazem po zgonie w stypie, po staropolsku strawie, po chorwacku karminie, po starorusku triznie (…). Zapisy folklorystyczne z ziem polskich mówią o pozostawianiu miejsca przy stole dla nieboszczyka w czasie tego „bożego obiadu”. Na Białorusi w czasie takiej uczty gospodarz wzywa przodków, zwracając się do nich: „Święci dziadowie, chodźcie do nas wieczerzać, proszę was na wieczerzę”. Niekiedy odbywa się to przy grobie, co należałoby uznać za formę starszą, której liczne inne elementy przechowała bałkańska kultura ludowa. Zmonumentalizowane przez Adama Mickiewicza dziady to poetycka synteza wierzeń i obyczaju litewskiego, białoruskiego i ukraińskiego, wierna w wielu szczegółach, pozbawiona jednak autentycznego modelu obrzędu wywoływania dusz.”

Aleksander Gieysztor (1916–1999) polski historyk mediewista

Mitologia Słowian
Źródło: s. 259–260.

O duszy , O czasie

„Teraz, wiosną,
nie potrafię już zrozumieć
mowy pól,
zmarli przyglądają mi się
rozszerzonymi oczyma
i pszenica się pieni
i tylko rzeka zdaje sprawę z nieba…”

Thomas Bernhard (1931–1989) austriacki pisarz i dramaturg

Źródło: Teraz, wiosną, tłum. Stanisław Barańczak

O wiośnie

„Na Tralfamadorii istniało pięć różnych płci i każda z nich miała swoją rolę w procesie tworzenia nowego osobnika. (…) Prawdziwą bombą z punktu widzenia moralności była, nawiasem mówiąc, wiadomość jaką Billy uzyskał od Tralfamadorczyków na temat życia płciowego na Ziemi. Powiedzieli mu, że załogi latających talerzy zidentyfikowały na Ziemi co najmniej siedem płci niezbędnych do podtrzymania gatunku. (…) Powiedzieli mu, że na Ziemi nie byłoby dzieci bez męskich homoseksualistów. Homoseksualistki nie były do tego niezbędne. Nie byłoby dzieci bez kobiet po sześćdziesiątce. Mężczyźni po sześćdziesiątce nie byli natomiast konieczni. Nie byłoby dzieci bez innych dzieci, które zmarły w pierwszej godzinie po urodzeniu. I tak dalej.”

Kurt Vonnegut książka Rzeźnia numer pięć

Rzeźnia numer pięć

O kobietach , O mężczyznach , O dzieciach

„Na miejsce Boga próbują bolszewicy postawić swych krwawych czerwonych carów, zmarłego Lenina i żyjącego Stalina, którzy lud rosyjski zamienili na stado pędzonych batem niewolników. Obecne stosunki w Rosji bolszewickiej przypominają krwawe czasy faraonów egipskich, gdy to sto tysięcy niewolników musiało pod batem pracować, przez 40 lat by dla boga faraona zbudować olbrzymią piramidę na grobowiec.”

Józef Panaś (1887–1940) polski ksiądz

komentarz odnośnie wewnętrznej polityki ZSRR.
Źródło: Chwała na wysokości Bogu, a na ziemi pokój ludziom dobrej woli, „Gazeta Grudziądzka” nr 148 z 24 listopada 1932.s.1.

O Bogu , O ludziach , O pokoju

„Proszę was, nie żerujcie więcej na tej tragedii, pozwólcie odejść zmarłym i pozwólcie żyć żywym.”

Sławomir Nowak (1974) polski polityk

podczas I pierwszego posiedzenia Sejmu VII kadencji.
Źródło: tvn24.pl http://www.tvn24.pl/0,1723585,0,1,nie-wystarczy-byc-kobieta-przerwac-to-szowinistyczne-wystapienie,wiadomosc.html, 8 listopada 2011

O kobietach , O odejściu

„Nie wiem jaka to była pora
gdy przybyłem do wuja seniora
spóźniony – zjazd się rozpoczął
wielki nie wierzę własnym oczom
podobnego dwór ten nie gościł
górowali starsi w większości
gdy rozejrzałem się po sali
nie było innych tylko zmarli”

Stefan Gołębiowski (1900–1991) polski poeta i działacz społeczny

Źródło: Familia

Pora roku

„Słusznie odmówiono mu pogrzebu, bo zmarły publicznie nawoływał do zabójstw nienarodzonych.”

Tadeusz Pieronek (1934–2018) polski duchowny katolicki, biskup

o pogrzebie ginekologa prof. Wacława Deca (zginął w wypadku, Kościół nie wyraził zgody na pochowanie go w obrządku katolickim, bo przeprowadzał aborcje).

„Zmarli (…) współczują nam, bo naprawdę zasługujemy na współczucie.”

Dean Koontz (1945) pisarz amerykański

Odd Thomas (2003)

„Fidel Castro nieodmiennie od 50 lat uosabia mit rewolucji kubańskiej, ale w ostatnim czasie zaczynał już być dla nas tylko wspomnieniem przeszłości. Wielu było gotowych wybaczyć mu jego błędy i porażki. Postawili go na szarym piedestale historii XX wieku, uwieczniając w godzinie chwały, jak w przypadku wielkich zmarłych. Jednak jego nagłe ponowne pojawienie się zniweczyło te wysiłki.”

Yoani Sánchez (1975)

o powrocie Fidela Castro do życia publicznego po czterech latach nieobecności.
Źródło: Alessandro Scotti, Blogerka z Hawany, „Courrier International”, tłum. „Forum”, 23 sierpnia 2010.

O historii , O wysiłku , O czasie , O wieku

„Do dziś nie padło słowo przepraszam wobec tragicznie zmarłego prezydenta, z którego szydzono i kpiono, upokarzano i pogardzano. Czy dlatego, że kochał Polskę, chciał, by zajęła miejsce godne wśród narodów Europy, pozostała wierna swojej chrześcijańskiej tożsamości?”

Sławoj Leszek Głódź (1945) polski duchowny katolicki, arcybiskup, generał

Źródło: gazeta.pl, 26 sierpnia 2010 http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,81048,8297919,Abp_Glodz__do_dzis_nie_padlo__przepraszam__wobec_L_.html

Kochać się

„Niech biali zginą. Przejmują wasze ziemie, deprawują wasze kobiety, depczą prochy waszych zmarłych! Niech wracają tam, skąd przyszli, znacząc swój szlak krwią. Musimy ich wygnać.”

Tecumseh (1768–1813) wódz Indian

mowa na wielkim zebraniu nad brzegiem rzeki Tallapoosa w 1811, kiedy inne plemiona uległy namowom białych i przekazały znaczne obszary rządowi USA.
Źródło: Howard Zinn, Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś, tłum. Andrzej Wojtasik, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2016, s. 180.

O kobietach , O historii

„Kiedy myślimy z wdzięcznością o zmarłych, dziękujemy Bogu, że przez tych, co odeszli, tyle nieraz otrzymaliśmy dobrego.”

Jan Twardowski (1915–2006) poeta polski, duchowny katolicki

O Bogu , O myślach , O odejściu , O myśleniu

„W dniach śmierci i pogrzebu Jana Pawła II ożyło w nas poczucie solidarności i więzi mimo wszystkich różnic i spraw dzielących nas, Polaków na co dzień, zwłaszcza w sferze życia społecznego i politycznego. Trzeba nam powracać do tego doświadczenia, by nie trwonić pokładów dobra, które przecież jest w nas, ale nie zawsze to dobro dochodzi do głosu. Dojrzała troska każdego z nas o dobro wspólne i o dobro każdego człowieka będzie najlepszą formą odczytywania testamentu Jana Pawła II, utrwalenia o nim pamięci, okazania Bogu wdzięczności za ten dar i podjęcia dziedzictwa, jakie nam zostawi. Pamięć o zmarłym Ojcu Świętym powinna nas prowadzić do przejrzystego życia, zgodnego z Ewangelią, do wychodzenia poza krąg naszych prywatnych spraw i do troski o drugiego człowieka, a zwłaszcza tego bezbronnego, słabego, ubogiego, potrzebującego naszej solidarności.”

Roman Marcinkowski (1942) polski duchowny katolicki, biskup

Źródło: homilia w katedrze płockiej podczas mszy w trzecią rocznicę śmierci Jana Pawła II, 2 kwietnia 2008

O śmierci , O Bogu

„Ośmieliłem się zaśpiewać tę piosenkę [Blues dla Dorotki] na Rawie Blues, chociaż faktem jest, że jak grałem na scenie, to nie mogłem się powstrzymać od łez. Było ciężko to wyśpiewać, ale jakoś wyśpiewałem i widziałem, że ludzie odebrali to tak, jak to pokazywałem.”

Ireneusz Dudek (1951) polski muzyk rockowy, wokalista

o piosence poświęconej zmarłej córce.
Źródło: Lesław Dutkowski, „Trzy razy otarłem się o śmierć”. Rozmowa z Irkiem Dudkiem z okazji 60. urodzin artysty, muzyka.onet.pl, 9 maja 2011 http://muzyka.onet.pl/publikacje/wywiady/trzy-razy-otarlem-sie-o-smierc,2,4590456,wiadomosc.html

O śmierci , O ludziach , O muzyce , O urodzinach

„Człowiek ma często zabobonny stosunek do ostatnich czynów i słów osób zmarłych i doszukuje się w nich ukrytej symboliki.”

Paul Johnson (1928) dziennikarz i historyk angielski

W poszukiwaniu Boga (1996)

„Człowiek nie należy do żadnej ziemi, póki nie ma w niej nikogo ze swych zmarłych.”

Gabriel García Márquez książka Sto lat samotności

Sto lat samotności (1967)

„Tochman towarzyszy antropolożce Ewie Klonowski w jej wysiłku scalenia rozproszonych szczątków, w jej nadziei, że kolejny odkopany masowy grób pomoże połączyć kości zmarłych z pogrążoną w żałobie rodziną. Nie ferując wyroków, nie proponując komentarza autor pozwala, by głosy ocalonych same opowiedziały o tych wstrząsających poszukiwaniach. W rezultacie otrzymujemy żywy portret kraju nadal zmagającego się z konsekwencjami wojny. Jednak głęboki sens „Jakbyś kamień jadła” nie odnosi się wyłącznie do Bośni – opowiada o uniwersalnym ludzkim pragnieniu, by móc pogrzebać i opłakać ciało.”

Wojciech Tochman (1969) polski dziennikarz

Źródło: „The Financial Times”

O wojnie , O rodzinie , O poszukiwaniu , O wysiłku

„W Dniu Zadusznym wspomina się zmarłych pokutujących za grzechy w czyśćcu. Chodzi więc o tych zmarłych, którzy nie mogą wejść do nieba, ponieważ mają jeszcze pewne długi do spłacenia Bożej sprawiedliwości.”

Marek Jędraszewski (1949) polski biskup katolicki

Źródło: Halloween to nie zabawa, lecz pogaństwo! http://gosc.pl/doc/1755275.Halloween-to-nie-zabawa-lecz-poganstwo, gosc.pl, 27 października 2013

O sprawiedliwości

„Kino stwarza, powołuje do istnienia świat, w którym rządzą prawa, jakie artysta mu narzuca (…).”

Maria Kornatowska (1935–2011)

Źródło: Marzena Bomanowska, Zmarła Maria Kornatowska, professoressa z Filmówki, „Gazeta Wyborcza”, 22 sierpnia 2011 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/122338.html

O świecie

„Idealna kobieta – według zmarłego papieża – to dobra matka i opiekunka domu. Nie mogę się nadziwić, że tak wiele kobiet chodzi ciągle do Kościoła i nie występuje z tej maczystowskiej instytucji.”

Hubertus Mynarek (1929)

Wypowiedzi w wywiadach
Źródło: Kościół to perwersja, eioba.pl http://www.eioba.pl/a/2e05/kosciol-to-perwersja

O kobietach , O domu , O matce

„Szympansy przeżywają żałobę, deliberują nad zwłokami i pewno wiedzą, że śmierć jest nieodwracalna. Słonie długo przechowują pamięć o zmarłych przyjaciołach czy krewnych, odróżniają jedne zwłoki od innych i okazują im przywiązanie: odwiedzają, delikatnie ich dotykają, a po ich rozkładzie dotykają szkieletu. Starsze szympansy czy słonie mogą wiedzieć, że umrą.”

Andrzej Elżanowski (1950) polski zoolog i paleontolog

Źródło: rozmowa Ewy Siedleckiej, Krowa też człowiek, wyborcza.pl, 15 listopada 2012 http://wyborcza.pl/magazyn/1,129627,12861511,Krowa_tez_czlowiek.html?bo=1

O śmierci

„Ja wiem, że jak kobieta chce mieć dziecko, to zrobi wszystko, żeby je mieć, a jak nie chce mieć dziecka, to zrobi wszystko, żeby go nie mieć. Trzydzieści klika lat temu pojawiały się w szpitalach pacjentki, które wlewały sobie do macicy żrący płyn jako środek poronny. Pamiętam taką, która po tego typu działaniu zmarła.”

Romuald Dębski (1956–2018) polski lekarz

Źródło: rozmowa Aleksandry Szyłło, Dębski: Jestem z pacjentką na dobre i na złe, „Duży Format” http://wyborcza.pl/duzyformat/1,139142,16171511,Debski__Jestem_z_pacjentka_na_dobre_i_na_zle.html, wyborcza.pl, 18 czerwca 2014.

O kobietach , O dzieciach

„W swojej przedmowie do drugiego wydania Histarycznego słounika Biełarusi Wital dedykował ją pamięci Uładzimira Katkouskiego (…) Jaka tragiczna ironia losu: jeden umiera w wieku 31 lat, drugi – 38! (…) Jasne postaci dwóch przedwcześnie zmarłych naukowców i patriotów, niezależnie złączonych w poszukiwaniu wyjścia Białorusi z postsowieckiego ślepego zaułka, stoją przed nami jako symbol białoruskiej historycznej tragedii.”

Uładzimir Katkouski (1976–2007) białoruski informatyk

O losie , O poszukiwaniu , O wieku

„W sierpniu tego samego roku na skutek politycznego podburzenia wybuchły zamieszki (Putsch), wtedy to miały miejsce zacięte walki uliczne i wielu zostało rannych a nawet utraciło życie.
Wielce czcigodny dr Mielęcki (gotykiem: Milenski), który zaopiekował się rannymi i ich opatrywał, sam poniósł straszliwą śmierć przez fanatycznych i odczłowieczonych ludzi. (Podkreślenie autora) Nie dość okrutnego pastwienia się, w którym śmiertelnie go zatratowano (dosłownie: todegetroten), to nadto wleczono konającego dobrodzieja ludzkości do brudnej rzeki Rawy aby go utopić.
Tak oto niemiecka odwaga zemściła się na dobroczyńcy ludzkości, bo on się jako Polak deklarował i tego nie ukrywał.
Wszyscy obywatele Katowic, którzy znali szlachetny charakter zmarłego, byli przerażeni takim okrucieństwem i nienawiścią rasową”

Andrzej Mielęcki (1864–1920) polski działacz na Śląsku, lekarz

narodową
Źródło: fragment niemieckiego rękopisu z 1920 roku. Rękopis, sporządzony w pisowni gotyckiej jest autorstwa zakonnicy – kronikarki Domu Sióstr św. Elżbiety w Katowicach.

O życiu , O śmierci , O ludziach , O domu

„Te gigalampiony ze sztucznymi kwiatami i różańcem zatopionym w przezroczystym, palnym żelu, to nic innego jak pamięć zewnętrzna. Pracuje za nas. Pokazuje wszystkim, za ile nam żal mamusi, dziadka, teściowej, której za życia nie mogliśmy znieść. (…) To reklama i marketing. To public relations, w imieniu zmarłych, ze światem żywych.”

Małgorzata Kalicińska (1956) polska powieściopisarka

Cykl Rozlewisko, Dom nad rozlewiskiem
Źródło: rozdział 5, O Zaduszkach i ognistym początku listopada

O świecie

„Musi być dla wszystkich, także dla PZPR, zapewniony udział, otwartość i współodpowiedzialność. Dlatego mówię o szerokiej koalicji, ale ja biorę za nią odpowiedzialność.”

Tadeusz Mazowiecki (1927–2013) polski polityk, premier RP

wystąpienie na posiedzeniu Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego 23 sierpnia 1989.
Źródło: Tadeusz Mazowiecki nie żyje. Najsłynniejsze cytaty zmarłego premiera, gazeta.pl, 28 października 2013 http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/5,114944,14856115,Tadeusz_Mazowiecki_nie_zyje__Najslynniejsze_cytaty.html?i=1

„Publiczny kult głównych bóstw naturalnie już upadł; kapłanów już nie ma, wprawdzie składają jeszcze ofiary bogom, lecz najuroczyściej obchodzi rolniczy lud święto dożynków: zebrawszy plon doroczny, urabiają (z ostatnich snopków) bałwana, Kurkiem zwanego, i czczą go jako boga (urodzajów), dziękując za zbiór świeży, a prosząc na rok przyszły o jeszcze obfitszy. Prócz obchodów dożynkowych tkwi pogaństwo najgłębiej w pogrzebowych; nawróceni obiecują więc, że nadal zmarłych nie będą palić ani grzebać w bogatej odzieży lub rynsztunku, z końmi lub ludźmi; że nie będą zachowywać innych pogańskich obrzędów, że zadowolą się chrześcijańskim trybem i poświęconym cmentarzem. W owych obrzędach pogrzebowych główną rolę odgrywali śpiewacy; układ równa ich wprawdzie z kapłanami pogańskimi, lecz sama nazwa, tulisze albo Ugaszę, raczej śpiewaków oznacza; tulisz bowiem zdaje się nam tyle, co szerzyciel, mnożyciel (tj. głosiciel sławy), ligasz zaś jej rozstrzygacz, sędzia…”

Aleksander Brückner (1856–1939) polski filolog

Źródło: Starożytna Litwa. Ludy i bogi. Szkice historyczne i mitologiczne (1904)

O Bogu , O ludziach , O odzieży

„Szłam po niewłaściwych torach. Czułam, że nie rosnę, ale schnę. Przyglądałam się wzajemnemu podgryzaniu i oskarżaniu o kradzież ról, nie umiałam walczyć o swoje, zamykałam się w skorupie.”

Lucyna Winnicka (1928–2013) polska aktorka i dziennikarka

o przyczynach zrezygnowania z kariery filmowej.
Źródło: „Polityka”, cyt. za: Lucyna Winnicka: Słynna aktorka zmarła w wieku 85 lat, wp.pl, 23 stycznia 2012 http://film.wp.pl/idGallery,11256,idPhoto,338155,galeria.html

O wieku

„Charakterystyczny jest fakt, że prawie połowa tych naukowców podaje, iż w dzieciństwie byli pozbawieni ojca: „ich ojcowie albo wcześnie zmarli, albo pracowali daleko od domu, albo byli tak oddaleni i tak mało opiekuńczy, że ich synowie prawie ich nie znali. (…) Często pozbawieni ojców, nieśmiali, samotni””

Richard Rhodes Jak powstała bomba atomowa

pisze psychometryk Lewis M. Terman (...).
cytując z „Scientific American” 1955.
Jak powstała bomba atomowa (1986)

O domu , O dzieciństwie

„Bo ja ich po prostu bardzo lubiłam, oprócz miłości do nich. Oni są bardzo mili, mają poczucie humoru. A jako bracia kochają się bardzo. Obaj są uczuciowi. A dziećmi byli naprawdę przezabawnymi. No i ważne, że mimo ich posiadania mogłam też zrobić wiele zawodowo. Nie byli tacy zaborczy, jak niektóre dzieciaki.”

Jadwiga Kaczyńska (1927–2013) polska filolog

Źródło: Zmarła Jadwiga Kaczyńska, matka śp. Lecha Kaczyńskiego i Jarosława Kaczyńskiego. Miała 87 lat, wpolityce.pl, 17 stycznia 2013 http://wpolityce.pl/wydarzenia/44950-zmarla-jadwiga-kaczynska-matka-sp-lecha-kaczynskiego-i-jaroslawa-kaczynskiego-miala-87-l

O dzieciach , O matce , Kochać się

„Nie powinno się mówić źle o zmarłych, ale o tych zmarłych – jak Hitler, Mussolini, Ceausescu i ben Laden – należy mówić źle i dużo.”

Adam Michnik (1946) polski dziennikarz i publicysta

Źródło: Mówmy o Osamie, wyborcza.pl, 4 maja 2011 http://wyborcza.pl/1,75968,9535212,Mowmy_o_Osamie.html#ixzz1LMHufLEH

„Nie tylko jego twarz, ale cała postać wyrażała tak wielki smutek, że nie odważyłam się go pocieszać nawet najmniejszym gestem. Było jasne, że chce pozostać sam na sam ze swą żałobą. Wydawało mi się, że zmalał: czapka niemal zakrywała mu twarz, oczy tonęły w powstrzymywanych z wysiłkiem łzach. Gdy nasze grono postąpiło naprzód wraz z tłumem żałobników, poszedł za nami bez oporu, tak jakby wdzięczny był, że prowadzimy go do zmarłej towarzyszki.”

Andżelika Bałabanowa (1878–1965)

opisując reakcję Włodzimierza Lenina na śmierć Inessy Armand.
Źródło: Nigel Cawthorne, Życie erotyczne wielkich dyktatorów, tłum. Zofia Domaniewska, wyd. Puls, ISBN 1859170676, s. 51.

O życiu , O śmierci , O smutku , O wysiłku

„Ludzie zanoszą do zmarłej różne prośby: o zdrowie, o pomoc w nauce, o zgodę w rodzinie, o zachowanie przy życiu syna – żołnierza w czasie wojny ZSSR z Afganistanem… Wiele próśb – i wszystkie wysłuchane. Panuje powszechne przekonanie, iż zmarła w stosunkowo młodym wieku Siostra (miała 30 lat) pomaga szczególnie młodym. Na grób siostry przychodzą wszyscy i katolicy, i prawosławni i starsi wiekiem i młodzi.”

Marta Wiecka (1874–1904) polska zakonnica

fragment protokołu komisji badającej kult i łaski w 1990 r.
O Marcie Wieckiej
Źródło: Bł. Marta Wiecka Świadectwa http://martawiecka.pl/?page_id=355, martawiecka.pl

O wojnie , O ludziach , O zdrowiu , O rodzinie

„W roku od wcielenia Pańskiego 977. Zmarła Dąbrówka, która ponieważ była nad miarę bezwstydna, kiedy poślubiała księcia polskiego będąc już kobietą podeszłego wieku, zdjęła ze swej głowy zawój i nałożyła panieński wianek, co było wielkim głupstwem tej kobiety.”

Dobrawa Przemyślidka księżna polska, żona Mieszka I

O Dobrawie
Źródło: Kosmasa. Kronika Czechów

O kobietach , O wieku , O zdjęciach

Cytaty o zmarłych

Najlepsze cytaty o zmarłych

Cytaty o zmarłych