Cytaty na temat tron (123 cytatów) | Cytaty sławnych ludzi

„Mam zaufanie do moich ludów, które podczas wszystkich burz zawsze skupiały się w jedności wokół mego tronu… Mam zaufanie do Wszechmogącego, który da zwycięstwo mojemu orężowi.”

Franciszek Józef I (1830–1916) cesarz Austrii i król Węgier

zakończenie wydanego przez Franciszka Józefa I manifestu Do moich ludów ogłoszonego w dniu 29 lipca 1914.
Źródło: Grzegorz Jaszuński, Ostatni monarchowie, wyd. Czytelnik, Warszawa 1975, s. 179.

O ludziach , O zaufaniu , O zwycięstwie

„Dziś przeciw sobie zgrzeszył mój kraj
Zbrodnia na tronie, mordercy w rządzie i świetle praw
Opluta hańbą narodu twarz, skurwiona sprawiedliwość
Pozostaną wspomnieniem tych lat”

Mariusz Szczerski (1970–2005) wokalista polski (Honor)

Cytaty z utworów zespołu Honor
Źródło: Maska czerwonego mordu

O sprawiedliwości

„Widziano rządy despotyczne posługujące się tą zasłoną religii w przekonaniu, że była ona najmocniejszą podporą ich władzy; wówczas to wyposażono w sposób możliwie najbogatszy księży kosztem nędzy ludów. Przyznano im najbardziej oburzające przywileje łącznie z zasiadaniem przy tronie. Słowem, do tego stopnia rozmnożono łaski, dobra i bogactwa duchowieństwa, że połowa narodu z tego powodu cierpi i jęczy w nędzy, podczas gdy oni nic nie robiąc opływają we wszystko.”

Tadeusz Kościuszko (1746–1817) polski i amerykański generał

list do Adama Czartoryskiego (1814).
Źródło: „Kwartalnik Historyczny”, R. LXXII, nr 4, 1965.

O ludziach , O religii , O cierpieniu , O bogactwie

„Kolejną nastoletnią monarchinią była nieszczęsna lady Jane Gray, która uznała pretensje Marii Tudor do tronu, ale została nań wepchnięta przez ambitnych krewnych. Jej panowanie trwało tydzień. Została ścięta na rozkaz Marii, która w ten sposób, zbroczona krwią, rozpoczęła rządy jawnego terroru.”

Lady Jane Grey (1537–1554) królowa Anglii

Autorzy: Nigel Blundell, Susan Blackhall, Upadek domu Windsorów, Wydawnictwo Prolog, Warszawa 1993, ISBN 83-85763-058, tłum. Grażyna Jagielska, s. 38-39.

„Trzy Pierścienie dla królów elfów pod otwartym niebem,
Siedem dla władców krasnali w ich kamiennych pałacach,
Dziewięć dla śmiertelników, ludzi śmierci podległych,
Jeden dla Władcy Ciemności na czarnym tronie
W krainie Mordor, gdzie zaległy cienie,
Jeden, by wszystkimi rządzić, jeden, by wszystkie odnaleźć,
Jeden, by wszystkie zgromadzić i w ciemności związać
W krainie Mordor, gdzie zaległy cienie.”

John Ronald Reuel Tolkien Władca Pierścieni

przekład: Maria Skibniewska.
Władca Pierścieni

O śmierci , O ludziach

„A zakopać cara ze złotym tronem – żal.”

Zbigniew Herbert (1924–1998) polski poeta

Źródło: Bajka ruska

O bajkach

„Pretensje Bolingbroke'a do tronu były wątpliwe. Był kuzynem Ryszarda i synem Jana z Gandawy. Większe prawa miał Edward Mortimer przez związek z córką starszego brata Gandawczyka. Jednak to Bolingbroke został koronowany jako Henryk IV i tak zaczęło się nowe, czternastoletnie, burzliwe królewskie panowanie, w czasie którego doszło do wojny z Walijczykami. Henryk IV był godnym przedstawicielem klanu Andegawenów-Plantagenetów, podłym i okrutnym. Był przekonany, że ma trąd i uznając chorobę za karę Bożą prosił, aby go pochowano obok Tomasza Becketa, w nadziei, że w takim towarzystwie łatwiej mu będzie dostać się do nieba.”

Henryk IV Lancaster (1367–1413) król Anglii

Autorzy: Nigel Blundell, Susan Blackhall, Upadek domu Windsorów, tłum. Grażyna Jagielska, Wydawnictwo Prolog, Warszawa 1993, ISBN 8385763058, s. 36.

O wojnie , O karze , O czasie

„Tron w sercu kobiety jest elekcyjny i zawsze wakujący.”

Aleksander Świętochowski (1849–1938) polski pisarz, publicysta, filozof i historyk

O kobietach , Serce

„Wasi władcy, urodzeni na tronie, mogą ponieść dwadzieścia klęsk militarnych, a mimo to zawsze wracają do swych rezydencji. Moje panowanie natomiast nie przetrwa nawet dnia, jeśli stracę siłę i przestaną się mnie bać.”

Napoleon Bonaparte (1769–1821) cesarz Francuzów

w rozmowie z austriackim następcą tronu.
Źródło: Jan Fleischhauer, Cesarz wszystkich parweniuszy, „Der Spiegel”, tłum. „Forum”, 14 sierpnia 2013.

O sile

„Skutki społeczne tej ["tronu i ołtarza”] symbiozy są zawsze podobne, choć, rzecz jasna, nieidentyczne: miewają swoisty koloryt lokalny, a przede wszystkim występują z rozmaitym nasileniem, co każe traktować pojęcie państwa wyznaniowego jako stopniowalne, pozwala zatem określać dane państwo jako mniej lub bardziej wyznaniowe i mówić o procesie nabierania przez nie (lub tracenia) wyznaniowego charakteru.”

Barbara Stanosz (1935–2014) uczona polska, filozof, logik

Źródło: Państwo wyznaniowe, „Bez Dogmatu” http://www.iwkip.org/bezdogmatu/68/, nr 68, wiosna 2006

O wiośnie , O charakterze

„W 1377 roku tron przejął od niego wnuk, występny Ryszard II. Ryszard był homoseksualistą, co nie przeszkodziło mu ożenić się i to dwukrotnie. Prostackie upodobania i ekstrawagancja Ryszarda sprawiły, że jego dwór stał się najbardziej egzotyczny w Europie. Król nie zaprzątał sobie głowy sprawami zwykłych śmiertelników, aż do czasu, gdy Jack Straw i Wat Tyler stanęli na czele chłopskiego buntu. Powstańcy, protestujący przeciwko podatkom, poczynali sobie dzielnie i omal nie zmusili rządu do ucieczki z Londynu. Ryszard wspominany jest dziś jako król, który przyjął chłopów w Smithfield w Londynie (gdzie zakończył bunt i złożył obietnice, których potem nie dotrzymał). Został obalony przez swojego kuzyna Bolingbroke'a. Umarł w wieku trzydziestu trzech lat. Jest prawie pewne, że został zamordowany.”

Ryszard II (1367–1400) król Anglii

Autorzy: Nigel Blundell, Susan Blackhall, Upadek domu Windsorów, tłum. Grażyna Jagielska, Wydawnictwo Prolog, Warszawa 1993, ISBN 8385763058, s. 35–36.

O czasie , O wieku

„Po dziadku Karolu VI Henryk VI odziedziczył skłonność do zaburzeń psychicznych. Poślubił silną, apodyktyczną kobietę, Małgorzatę Andegaweńską, która siłą utrzymała go na tronie, choć on sam czułby się znacznie lepiej w klasztorze. Uwielbiał towarzystwo uczonych i polecił wybudować dwie wielkie uczelnie – Eton w Windsorze i Kings w Cambridge. Był jednak zbyt słaby, by zapobiec waśniom rodowym między Lancasterami i Yorkami. Zakończyła je dopiero wojna Dwóch Róż. Królowa Małgorzata z upodobaniem mieszała się do polityki, wydatnie zwiększając zamieszanie. Co gorsze, urodziła syna. Henryk był impotentem i na wieść o potomku kompletnie się załamał. Na dworze szeptano, że prawdziwym ojcem jest książę Somerset.”

Henryk VI Lancaster (1421–1471) król Anglii

Autorzy: Nigel Blundell, Susan Blackhall, Upadek domu Windsorów, tłum. Grażyna Jagielska, Wydawnictwo Prolog, Warszawa 1993, ISBN 8385763058, s. 36–37.

O kobietach , O wojnie , O sile

„Kiedy ja sam w pewnym czasie poważnie zaniemogłem, to ci, których nazywasz dobrze życzącymi, z popem Sylwestrem i waszym naczelnikiem Aleksym na czele (…) zdecydowali, że już przestaliśmy istnieć i nie troszcząc się ani o naszą duszę, a ni o dusze swoje, zapomniawszy o przysiędze uczynionej ojcu naszemu i nam samum, by nie szukać sobie innego monarchy prócz dzieci naszych, postanowili osadzić na tronie naszego dalekiego krewnego księcia Włodzimierza, a niemowlę nasze od Boga dane zgubić obyczajem Heroda (…)”

Iwan IV Groźny (1530–1584) car Rosji

w liście do Andrzeja Krubskiego, opisując sytuację z 1 marca 1553, kiedy poważna choroba tak go zmogła, że jego otoczenie było przekonane o jego śmierci.
Źródło: Ludwik Stomma, Choroby i dolegliwości sławnych ludzi, op. cit., s. 71.

O śmierci , O Bogu , O dzieciach , O ludziach

„Dzisiaj przeczytałem – ze złotego tronu
przyjechał tutaj król wielkiego Babilonu
Z dala od niego w pewnej odległości
stoi tłum niewolników własnej wolności”

Kazimierz Staszewski (1963) polski muzyk rockowy

Kult
Źródło: utwór Babilon z płyty Posłuchaj to do ciebie

O wolności , O odległości

„Władca, którego naród polski dwa razy na tron powołał; który w nieszczęściu sercem czułym, spokojnym, a nawet wesołym najdotkliwsze ciosy losu znosił; który na koniec zaszczycony wszelkimi cnotami człowieka i monarchy, jak ów Marek Aureliusz od współczesnych jednomyślnie królem-filozofem nazwany został.”

Stanisław Leszczyński (1677–1766) król Polski

Źródło: Materyały do historyi Stanislawa Leszczyńskiego króla polskiego

O losie , O historii , Serce

„Był wielkim znawcą i mecenasem sztuki. Niestety, był także schizofrenikiem. Kochał piękną architekturę, budował wspaniałe pałace i inne budowle – jedne coraz bardziej dziwaczne od drugich. Kazał ich wybudować dziesiątki. Obciążyło to skarb państwa do tego stopnia, że w końcu zdesperowani ministrowie pozbawili go tronu.”

Ludwik II Wittelsbach (1845–1886) król Bawarii

Autorzy: Pierre Accoce, Pierre Rentchnick, Chorzy, którzy nami rządzą, tłum. Marta Kubiak, Wydawnictwo Test, Lublin 1992, s. 27–28.

Kochać się

„(…) Dość śmiesznej powierzchowności i manier, pozbawiony wszelkiego uczucia dostojeństwa, gadał dużo, ale z trudem, i język plątał mu się w ustach. Bufonada jego przemówień maskowała treść, która zawsze miała pewną subtelność. Powiadano, że osadzając Jakuba Stuarta na tronie Elżbiety Tudor, Anglicy wprowadzili naturę kobiecą na miejsce natury męskiej, i istotnie, spędziwszy dzieciństwo w atmosferze morderstw i spisków, Jakub I Stuart zachował lęk przed uzbrojonymi ludźmi. (…) Nosił strój wywatowany, żeby, żeby zatrzymać ciosy sztyletów, i na widok miecza robiło mu się słabo. Był dość wykształcony, ale miał więcej intelektu niż inteligencji. Jako młodzieniec wcześnie rozwinięty pisywał wiersze, traktaty teologiczne i skomponował dwie książki o treści politycznej: Basilikon Doron i True Law of Free Monarchies, gdzie ustalał, że królowie są przeznaczeni od Boga do rządzenia, a poddani do posłuchu.”

Jakub I Stuart (1566–1625) król Anglii i Szkocji

O Jakubie I Stuarcie
Źródło: André Maurois, Dzieje Anglii, op. cit., s. 290.

O Bogu , O książkach , O zachowaniu , O emocjach

„BUDDO, PANIE na swym tronie z lotosu,
Oczy twe wzniosłe, rozmodlone ręce,
Jakiż mistyczny zachwyt, na swój sposób,
Tak niezłomny wzbudzasz ostatecznie?
Czyż takiego spokoju pozbawieni,
Mielibyśmy nie zaznać na tej ziemi?

Wiatr zmian nieustannie wieje,
Na naszej drodze jazgotów,
Jutrzejsze smutki zwiastuje,
Naszych wczorajszych kłopotów.
Sen goni sen; kłótnia kłótnię,
I śmierć życia nici utnie.

Dla nas harówki palące,
Sekret dumy połamany,
Porażek lekcje męczące,
Kwiat i owoc zakazany;
A nie absolutny spokój,
Buddo na tronie z lotosu.

Marnymi dłońmi sięgamy
Po nasze złudne pragnienie,
Znak, że szczyty zdobywamy
Bez wiary i ze znużeniem
Lecz nic nie zmoże, nie zdusi
Głodu nieba naszej duszy.

Cel choć daleki, ulotny,
Wciąż nęci w urokliwości
A każdy moment przelotny
Przedsionkiem nieskończoności.
Jak schwytać to co nieznane,
Twego lotosu Nirwanę?”

Sarojini Naidu (1879–1949)

Źródło: Do Buddy siedzącego w lotosie http://www.bartleby.com/236/379.html/

O śmierci , O głodzie , O smutku , O wierze

„Astarocie, Asmodeuszu, wy książęta miłości, zaklinam was, ofiarując wam część tego dziecka, byście zatroszczyli się o rzeczy, o które was upraszam, a mianowicie o to, abym zachowała względy króla i następcy tronu, abym cieszyła się szacunkiem książąt i księżniczek na dworze, aby król nie odmówił mi niczego, o co go poproszę, czy to dla moich krewnych, czy dla służby.”

Markiza de Montespan (1640–1707) metresa króla Francji Ludwika XIV

podczas składania ofiar z dzieci.
Źródło: Helmut Werner, Tyranki. Najokrutniejsze kobiety w historii, Wydawnictwo Jeden Świat, Warszawa 2005, tłum. Monika Gajowa, ISBN 8389632241, s. 157.

O kobietach , O dzieciach , O świecie , O zachowaniu

„Bo to kim jest, zawdzięcza tylko sobie. I najważniejszy dla niego jest on sam. No wiesz, pije, pieprzy się, włóczy i jeśli chce przejąć tron, to to robi. To typ faceta, ktróego lepiej mieć po swojej stronie.”

Jason Momoa (1979) aktor amerykański

odpowiedź na pytanie, dlaczego faceci kochają Conana Barbarzyńcę.
Źródło: „Cosmopolitan”, nr 10/2011.

O piciu

„W nieruchome wężowe oko mózgu
wachlarze światła
Szczeliny źrenic zwężają się
w stronę obrazu Jego Wyrafinowanej Ciemności
Kora fałduje się zapada i wzdyma
Szara tęczówka podzielona na płaty
Kiedy z obłudnie błękitnego nieba
płynnie runął wspaniały tron
atakowany niegdyś przez najpotężniejszego z aniołów”

Jaromír Typlt (1973)

Źródło: Intelektea (1991), tłum. Piotr Gierowski

O aniołach , Obraz

„Proszę o przyjaźń króla i następcy tronu; proszę, abym pozostała w łasce i aby królowa pozostała bezdzietna, aby król opuścił tę Valliere i nie okazywał jej już żadnych względów i gdy król porzuci żonę, abym mogła zająć jej miejsce.”

Markiza de Montespan (1640–1707) metresa króla Francji Ludwika XIV

podczas pierwszej czarnej mszy w 1667, kiedy kochanką króla była Catherine Valliere.
Źródło: Helmut Werner, Tyranki. Najokrutniejsze kobiety w historii, op. cit., s. 156.

O kobietach , O przyjaźni , O historii

„Istnieje humor szubieniczny; tzn., że człowiek, który wstępuje na stopnie szubienicy, stroi sobie niekiedy żarty. Ale o ile wiem, nie istnieje żaden humor koronacyjny; wydaje się, że człowiek, który wstępuje na stopnie tronu, czyni to ze straszliwą powagą i bez żartów.”

Karel Čapek (1890–1938) pisarz czeski

„Cóż widzę w początkach chrześcijańskiej doby? Wojny, zawieruchy, bunty, masakry, owoce chciwości i ambicji zbrodniarzy, którzy ubiegali się o papieski tron; już to rydwany ciągnęły w Rzymie dumnych arcykapłanów twego przerażającego Kościoła; już to plamiły ich zbytek i lubieżność; już to okrywali się purpurą.”

Donatien Alphonse François de Sade (1740–1814)

Justyna, czyli Nieszczęścia cnoty

O wojnie

„Zabiłem trojańskiego potwora morskiego – ciągnął Jason – Zwaliłem czarny tron Kronosa i udusiłem tytana Kriosa gołymi rękami. A teraz zamierzam zniszczyć ciebie, Porfyrionie, i nakarmić tobą twoje własne wilki.
– Ożeż, koleś – mruknął Leo – Najadłeś się czerwonego mięsa?”

Rick Riordan (1964)

Zagubiony heros

„Cóż jest nacjonalizm, jak nie narkoza, która oszałamia tłumy, ukazując im większe Włochy, Włochy na Morzu Śródziemnym panujące, grając przed oczyma tłumów wojną zwycięską, sławiąc wyższość, boską niemal, narodu włoskiego nad wszelkimi innymi narodami. Rozpatrując ten szał nacjonalizmu, ze strachem patrząc na przyszłe wojny, które on wywołać może, równie okrutne i bezmyślne, jak były wojny religijne i dynastyczne, przychodzimy do skromnego przekonania, że wady parlamentu nigdy nie są gorsze od wad, systemów nieparlamentarnych albo antyparlamentarnych. Czy faszyzm, czy bolszewizm, czy monarchizm zmartwychwstały na gruzach dawnych tronów to są rzeczy tak groźne i ciężkie, że parlament wobec nich jest ostoją dla masy.”

Ignacy Daszyński (1886–1936) polski polityk

wystąpienie sejmowe 5 lipca 1926.
Źródło: W obronie parlamentu, w: Wielkie mowy historii, t. 2, wyd. Polityka Spółdzielnia Pracy, Warszawa 2006

O wojnie , O strachu , O historii

„To jest moja córka Hatszepsut, oby żyła! Ja ustanowiłem ją moim następcą na tronie i właśnie ona na nim zasiądzie. Ona będzie was prowadzić i kiedy wypowie słowo, zgromadzicie się na jej rozkazy.”

Totmes I

z inskrypcji ściennej w świątyni w Deir el-Bahari w Tebach.
Źródło: Andrzej Donimirski, Niezwykłe kobiety w dziejach, Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1988, ISBN 8320206782, s. 7.

O kobietach , O córce

„O, jak słodko jest trudzić się dla Boga i dusz. Nie chcę spoczynku w boju, ale walczyć będę do ostatniego tchu życia o chwałę Króla i Pana swego. Nie złożę miecza, aż mnie wezwie przed tron swój; nie lękam się ciosów, bo tarczą moją jest Bóg. Lękać się powinien nas wróg, a nie my wroga.”

Faustyna Kowalska książka Dzienniczek

Dzienniczek
Źródło: 450, s. 167.

O Bogu , O duszy

„Miejsce, w którym stoimy jest niezwykle wymowne. Tędy przechodził front wojenny, gdy w czasie powstania warszawskiego wojska niemieckie wdarły się tutaj, gdzie stoi pomnik obrońcy ludu, marszałka Małachowskiego, aby założyć front na linii od Kaplicy Literackiej do Kaplicy Prymasowskiej. Z drugiej strony broniły się oddziały powstańcze. Tędy biegła linia frontu, tutaj lała się krew. Tutaj też wypowiadano nadzieję i oczekiwanie, że Bóg strąci mocarzy z tronu, a walczących powstańców poderwie z prochu do życia. Stoimy (…) na froncie walki, która się tutaj rozegrała, wiemy kto zwyciężył.”

Stefan Wyszyński (1901–1981) polski duchowny katolicki, prymas

w Bazylice Archikatedralnej św. Jana Chrzciciela w Warszawie, 23 września 1975.
Źródło: Świadectwa powstania warszawskiego 1944, Andrzej Gałka (red.), op. cit., s.9.

O Bogu , O ludziach , O czasie , O walce

„W dalszym horyzoncie czasowym jako obywatel Europy mam nadzieję na europejską konfederację. Nie byłaby taka jak USA – Europejczycy mają swoją tradycję i historię. Ale naturalnie mielibyśmy wtedy europejskie ministerstwo finansów, o pewnym zakresie kompetencji. (…) Mówimy o procesie historycznym, który rozpoczął się 60 lat temu. Przyszłość Europy ma głębokie korzenie historyczne. Nigdzie indziej nie są one bardziej odczuwalne niż w Akwizgranie, u tronu Karola Wielkiego.”

Jean-Claude Trichet (1942) ekonomista francuski

Źródło: rozmowa Helgi Einecke i Hansa-Jürgena Jakobsa, „Süddeutsche Zeitung”, tłum. „Forum”, 8 sierpnia 2011.

O historii , O przyszłości

„Jak się pan czuje? - w słuchawkach metaliczny głos Nowinkowa - Wzrasta panu tętno. - Nie mam pojęcia dlaczego - cedzę w ustnik. Durny konował. Czuję się jak jakiś pradawny, martwy władca. Przywiązany do tronu, który za chwilę stanie w płomieniach. Przede mną przeciąga się korowód żałobników z darami… brakuje tylko płaczek”

Jarosław Grzędowicz Pan Lodowego Ogrodu

Pan Lodowego Ogrodu
Źródło: tom 1, rozdział 1, Nocny wędrowiec

„Chętniej bym wolał Solimana Turczyna w Krakowie oglądać niż Radziwiłłównę na polskim tronie.”

Jan Amor Tarnowski (1488–1561) hetman wielki koronny

komentarz odnośnie małżeństwa Zygmunta Augusta i Barbary Radziwiłłówny.
Źródło: Janusz Tazbir, Świat panów Pasków, Łódź 1986.

O małżeństwie , O świecie

„Jeżeli Bóg i okoliczności doprowadzą mnie do hiszpańskiego tronu, usiłował będę pogodzić lojalnie instytucje pożyteczne naszej epoki z tymi, które przeszłość przekazała nam jako nieodzowne, polecając Kortezom wolno wybranym trudne i wielkie zadanie wyrobienia dla mojej ukochanej ojczyzny konstytucji, która będzie, mam nadzieję, zarazem hiszpańską i ostateczną.”

Karol Maria Burbon (1848–1909)

Źródło: Jacek Bartyzel, Setna rocznica zgonu (18 VII 1909–18 VII 2009) Don Karlosa Marii de Burbon y Austria-Este, księcia Madrytu, od 1868 prawowitego króla Hiszpanii Karola VII, od 1887 prawowitego króla Francji i Nawarry Karola XI, legitymizm.org http://www.legitymizm.org/setna-rocznica-zgonu-karola-vii-xi

O Bogu , O przeszłości , O ojczyźnie

„Ja go za lat pacholęcych wychowałem w Polsce, ja go osadziłem na tronie węgierskim. Nie godzi się, bym mu ja, jako równemu, cześć okazywał, lecz siedząc na koniu oddam mu pocałunek jak jednemu z książąt.”

Bolesław II Śmiały (1041–1081) król Polski

sprzeciwiając się złożeniu pokłonu królowi Władysławowi Świętemu – władcy Węgier.
Źródło: Gall Anonim, Kronika polska http://www.zswsucha.iap.pl/STREFA_N/WiLeHi/lektury/kronika/0032.htm

O pocałunku , Koń

„Nie obawiam się zbrojnych ludzi. Jeśli napotkamy bandytów, mój Pan mnie obroni; On otworzy mi drogę pośród nich, abym dotarła do następcy tronu. Po to się narodziłam. Od czterech, a może pięciu lat moi bracia z Raju i mój Pan mówią mi o tym.”

Joanna d'Arc (1412–1431) francuska bohaterka narodowa, święta Kościoła katolickiego

O ludziach

„Kto tego cara zrzucił z tronu? Kto się domaga na wszystkch wiecach, zebraniach, żeby naród polski sam sobie decydował o losach własnego kraju. Tacy włąśnie jak ci z Czerwonej Gwardii, robotnicy, chłopi, lud rosyjski.”

Janina Broniewska (1904–1981) polska pisarka

O człowieku który się kulom nie kłaniał
Źródło: wyd. MON, Warszawa 1960, s. 47.

O losie , O ludziach

„Separacja Ameryki Północnej, Wasza Królewska Mość, jest nieunikniona. Niech zatem będzie niepodległość, ale nie za cenę krwi tej samej rodziny; niech przybędzie tu władca z domu Waszej Królewskiej Mości i zasiądzie tu na tronie i niech zawiążą się jak najbliższe stosunki przyjaźni pomiędzy dwoma boskimi monarchami…”

Augustyn I (1783–1824)

Augustyn I trzykrotnie prosił hiszpańskiego króla Ferdynanda VII o następcę dworu królewskiego, który zasiadłby na tronie Meksyku.
Źródło: Juan Balansó, Puste korony. Zapomniani królowie i królowe z serii Zakazane biografie, op. cit., s. 44.

O przyjaźni , O domu

„Powinnam zasiadać na tronie, jestem królową Szkocji i królową Francji.”

Maria I Stuart (1542–1587) królowa Szkocji

pierwsze słowa, które powiedziała po wprowadzeniu na salę rozpraw (14 października 1586).
Źródło: Curt Riess, Procesy, op. cit., s. 71.

„Czas już by wszyscy powrócili do zasad moralnych, a w stosunku do wrogów zastosowany został terror. Czas wypowiedzieć wojnę rozpasanej korupcji, zobowiązać wszystkich do oszczędnego i skromnego życia oraz przestrzegania cnót obywatelskich i unicestwić wrogów ludu, którzy pochlebiają występkom i namiętnościom zdeprawowanych jednostek, aby tą drogą tworzyć kliki, uzbrajać obywateli przeciwko obywatelom i wśród niezgody domowej przywrócić tron i służyć zagranicy.”

Louis de Saint-Just (1767–1794) rewolucjonista francuski

Źródło: Saint-Just, Wybór Pism, tłum. I. Bibrowska, Wyd. KiW, Warszawa 1954.

O ludziach , O czasie

„Okrutny wróg wytęża swe ostatnie siły i bliska jest godzina, gdy dzielna armia nasza, wspólnie ze wspaniałymi sprzymierzeńcami naszymi, zdoła ostatecznie zgnieść wroga. W tych decydujących dla życia Rosji dniach uznaliśmy za obowiązek swego sumienia ułatwić narodowi naszemu ścisłe jego zjednoczenie oraz skupienie wszystkich sił narodu na jak najszybszym odniesieniu zwycięstw i, w porozumieniu z Dumą Państwową, uznaliśmy za słuszne zrzec się z tronu państwa Rosyjskiego i złożyć z siebie władzę najwyższą.”

Mikołaj II Romanow (1868–1918) car Rosji

w manifeście abdykacyjnym z 1917.
Źródło: Władysław Andrzej Serczyk, Poczet władców Rosji (Romanowowie), Wydawnictwo Puls, Londyn 1992, ISBN 0907587836, s. 235.

O sile

„Na koronę mego cesarstwa! to, co widzę, większe jest niż wieść głosiła. Nie godzi się takiego i tak wielkiego męża, jakby jednego z dostojników, księciem nazywać lub hrabią, lecz [wypada] chlubnie wynieść go na tron królewski i uwieńczyć koroną.”

Otton III (980–1002) cesarz niemiecki

o Bolesławie Chrobrym, podczas Zjazdu gnieźnieńskiego (Kronika Galla Anonima).

„Coś się jednak w świecie zmieniło. Dawniej błaźni walczyli o miejsce przy tronie; dziś walczą o tron.”

Janusz Wasylkowski (1933)

„Myślę też o tym przedziwnym dzieciaku, który przez niespełna dwa lata zdążył być cesarzem – władcą świata, dowódcą, włóczęgą, niewolnikiem, robotnikiem portowym, kapłanem, szpiegiem, członkiem eskorty karawany i Bóg wie czym jeszcze. Który posługiwał się pięcioma imionami, dziesiątki razy próbowano go zabić na najróżniejsze sposoby, stawał przeciwko potworom, Czyniącym, zabójcom, wojownikom i wciąż żyje. A do tego jest prawowitym następcą tronu cesarskiego, co także może mieć znaczenie.”

Jarosław Grzędowicz Pan Lodowego Ogrodu

Postać: Vuko Drakkainen
o Filarze, synu Oszczepnika.
Pan Lodowego Ogrodu
Źródło: tom 3, rozdział 9, Śpiąca królewna

O Bogu , O myślach , O myśleniu

„Jak stoją nasze sprawy we Włoszech? A nasze sprawy w Niemczech? No, to doprawdy nie wiem, po co zrzekłem się tronu. Jeśli szło tylko o tracenie jednej prowincji za drugą, to mogłem to robić równie dobrze ja, a nie mój bratanek.”

Ferdynand I Habsburg (cesarz Austrii) (1793–1875) cesarz Austrii

podczas rozmowy z wysoko postawionym dostojnikiem w 1868 w Pradze (Włochy i Niemcy nie należały już wówczas do Austrii)
Źródło: Melania Sobańska-Bondaruk, Stanisław Bogusław Lenard, Wiek XIX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998, s. 280.

O historii , O nauczycielach , O wieku

„Pragnę żyć i panować tylko tak długo, jak długo moje życie i panowanie będzie dla waszego dobra. A choć mieliście i możecie jeszcze mieć wielu potężniejszych i mądrzejszych władców zasiadających na tym tronie, to nigdy nie mieliście i nie będziecie mieli władcy bardziej troskliwego i miłującego.”

Elżbieta I Tudor (1533–1603)

podsumowanie swych rządów złożone w 1601.
Źródło: Dariusz Skorupa, Elżbieta I Wielka w: Tudorowie i Stuartowie (tom 2. serii Dynastie Europy), op. cit., s. 54.

O życiu

„Zygmunt [III Waza] jako sukcesor tronu szwedzkiego musiał być protestantem, natomiast jako król polski katolikiem. Chowano go zatem w swoistym ekumenizmie. Z jednej strony brał udział w nabożeństwach luterańskich, z drugiej zaś wysłuchiwał nauk swoich jezuickich nauczycieli. Ta religijna niekonsekwencja osłabiła z pewnością jego psychikę.”

Jerzy Jankowski (1887–1941)

Monarsze sekrety

O nauce , O nauczycielach

„Filozofem na tronie był Marek Aureliusz, ale chyba mało kto poza nim.”

Leszek Kołakowski (1927–2009) polski filozof

O co nas pytają wielcy filozofowie
Źródło: Platon

„Kościół nigdy nie był apolityczny, bo jako instytucja społeczna uprawiał politykę – tyle że przez wieki ta polityka była raczej prawicowa, bo sprzymierzona z tronem. Dopiero kiedy Kościół ujął się za biedakami, ludźmi bez ziemi, Indianami, potomkami czarnych niewolników, za bezdomnymi i innymi wykluczonymi, oskarżono go o polityczność. A przecież to jest polityka sprawiedliwa, bo broni najsłabszych, których Jezus Chrystus i apostołowie miłowali szczególnie.”

Leonardo Boff (1938)

Źródło: Maciej Stasiński, Pan Bóg ma serce po lewej stronie, „Gazeta Wyborcza”, 16–17 sierpnia 2014.

O Bogu , O wieku , Chrystus

„Gdym patrzył z prymasowskiego tronu gnieźnieńskiej stolicy, w pełni zrozumiałem powagę dostojeństwa wieków naszych dziejów. Gdym przyglądał się pomnikom prymasów Polski, klęcząc przed prochami św. Wojciecha, oddając cześć sercu pierwszego prymasa Warszawy, tam, Drogie Dzieci, zrozumiałem jak wspaniały w swej przeszłości jest nasz Naród. Nie jest on Narodem od wczoraj, choć jest dziwnie młodym ludem. Jak Chrystus – Ojciec przyszłego wieku, tak i Naród, gdy z Chrystusem, Ojcem przyszłych wieków – żyje. Dostojeństwo dziejów czuje się w Gnieźnie.”

Stefan Wyszyński (1901–1981) polski duchowny katolicki, prymas

Źródło: przemówienie ingresowe, Warszawa, 6 lutego 1949, w: Jedna jest Polska. Wybór z przemówień i kazań, Warszawa 1989, s. 5.

O dzieciach , O ludziach , O wieku , O przeszłości

„Teraz oświadczam, że ten Aleksander nie jest papieżem i za takiego nie może być uważany. Pomijając nawet jego najobrzydliwszy grzech symonii, przez który kupił sobie tron papieski, oraz fakt, że każdemu sprzedaje beneficja kościelne, stwierdzam, że nie jest on chrześcijaninem i nie wierzy w istnienie żadnego Boga.”

Girolamo Savonarola (1452–1498) dominikanin włoski, reformator religijny

Źródło: Adam Ostrowski, Savonarola, op. cit., s. 199.

O Bogu

„Maria była zgorzkniałą, sfrustrowaną seksualnie kobietą. Koronowała się w wieku trzydziestu siedmiu lat. Jej fanatyzm religijny sprawił, że Anglia przeżyła własną odmianę hiszpańskiej inkwizycji. Na rozkaz Marii spalono na stosach setki protestantów. W ten sposób zakończył żywot arcybiskup Cranmer. Omal nie straciła tronu poślubiając Filipa Hiszpańskiego. Poddani bali się, że Filip wciągnie Anglię do swoich niezliczonych wojen. W całym kraju wybuchły bunty. Filip niewiele dbał o Marię i prawie jej nie widywał. Zaniedbywana przez męża i znienawidzona przez poddanych królowa umarła na puchlinę wodną do końca wierząc, że jest w ciąży. W ostatnich dniach jej pięcioletniego panowania Francja zajęła Calais, ostatnią francuską posiadłość Anglii. Maria powiedziała podobno, że gdy umrze, będzie mieć wypisane w sercu słowo „Calais.””

Maria I Tudor (1516–1558) królowa Anglii

„Callous – gruboskórna” byłoby chyba bardziej odpowiednie.
Autorzy: Nigel Blundell, Susan Blackhall, Upadek domu Windsorów, tłum. Grażyna Jagielska, Wydawnictwo Prolog, Warszawa 1993, ISBN 8385763058, s. 39.

O kobietach , O wieku , Serce

„Próżno wszelako wspinać się na szczudła – i na szczudłach trzeba nam chodzić własnymi nogami; na najwyższym tronie świata i tak siedzimy jeno na własnym zadku.”

Michel de Montaigne książka Próby

Próby (1580)

„To zacietrzewienie religijne odbiło się i na sztuce bizantyjskiej: ze ścian świątyni znikają tematy świeckie. Cesarz z centralnego miejsca w świątyni musiał wyjść do jej przedsionka, jego miejsce na tronie zajął Chrystus.”

Anna Klubówna (1906–1991)

Krajobraz z tęczą. Sylwetki artystów od Fidiasza do Picassa
Źródło: s. 39

Chrystus

„Na małej stacji w wiosce Poronin,
Gdy pociąg stanął wśród zgrzytu szyn,
Wysiadł z wagonu ojciec, a po nim
Raźno wyskoczył na peron syn.

Wyszli na drogę. Wesoło idą.
Wartko, radośnie płynie im czas,
Gdy podziwiają wspaniały widok:
Góry i chmury, strumień i las.

Ożywczy strumyk chłodził im mile,
Przez kładkę przeszli na drugi brzeg.
Ojciec przystanął, pomyślał chwilę
Spojrzał na syna i tak mu rzekł:

„Tu, po tych dróżkach, dawno już temu
Za moich młodych dziecinnych lat
Chodził na spacer człowiek, któremu
Nową epokę zawdzięcza świat.

Wiesz, o kim mówię?” „Wiem, o Leninie.
Czy Lenin tutaj mieszkał, tu żył?”
„Tak, na tej ziemi, tu, w Poroninie
Przed żandarmami cara się krył.

Nim rewolucja wstrząsnęła światem,
Zanim się carski zawalił tron,
Lenin dwukrotnie mieszkał tu latem,
Tu swe zwycięstwa obmyślał on.

Tu przemyśliwał nad tym jak skruszyć
W ojczyźnie swojej ucisku rząd…
Tutaj przyjmował proletariuszy
I swe wskazania dawał im stąd”.”

Janusz Minkiewicz (1914–1981) pisarz polski, satyryk

Źródło: Lenin w Poroninie

O świecie , O czasie , O ojczyźnie

„Kiedy cesarz był już właściwie zupełnie nieświadomy tego, co się wokół niego dzieje, przyprowadziłam mego syna do jego łoża i zapytałam, co postanawia w kwestii następstwa tronu. Nic na to nie odpowiedział, ale ja, jak zwykle w kryzysowych sytuacjach, byłam przygotowana na każdą ewentualność (…) Odetchnęłam z ulgą, gdy ta kwestia została rozstrzygnięta raz na zawsze.”

Cixi (1835–1908) cesarzowa Chin

Źródło: księżniczka Te-ling, Two Years in the Forbidden City, Mofatt, Yard & Co., 1911; Dodd, Mead & Co., 1929, cyt. za: Shelley Klein, Największe zbrodniarki w historii, wyd. Muza SA, Warszawa, 2006, ISBN 83-7319-854-7, tłum. Barbara Gutowska-Nowak, s. 61-62

O historii

„Bez względu na ilość wyszehradzkich kątów, samo miejsce, w którym je wykreślono, wydaje się mieć nie najlepsze dla naszego kraju konotacje. Stąd też można się dziwić, dlaczego polscy dyplomaci nie zechcieli przekonać swoich partnerów do uprawiania grupowych praktyk pod innym szyldem. No bo skoro w Wyszehradzie Jan Luksemburski wyłudził 400 tysięcy srebrnych groszy za rezygnację z roszczeń wobec tronu polskiego, a władcy Węgier i Czech wydali tam niekorzystne dla nas wyroki w naszym sporze z Krzyżakami i tam też Kazimierz Wielki zrzekł się tronu na rzecz Andegawenów, co zapoczątkowało degradację Piastów, aż do ich całkowitego zniknięcia, to chyba nie jest to najlepszy punkt wyjściowy dla jakiejkolwiek wspólnoty z naszym udziałem.”

Krzysztof Niewrzęda (1964) polski prozaik, poeta i eseista

Źródło: Koncert wyszehradzki – Pogranicza Nr 4/2002

„język złożony
obala trony
języki proste
porosną ostem”

Dawid Jung (1980) polski poeta i krytyk literacki

Poemat o mówieniu prawdy (2014)
Źródło: [kantyczka Świnki Adama], cz. 14

„Umierając, Edward IV mianował Ryszarda Lordem Protektorem Anglii i opiekunem dwóch królewskich synów, z których jeden był dziedzicem tronu. Młodzi książęta zostali porwani w drodze do Londynu, zamknięci w Tower i słuch po nich zaginął. Kości, które mogły być ich szczątkami, odnaleźli dwieście lat później robotnicy naprawiający schody w Tower. Tylko Ryszard miał powody, aby dokonać tego mordu. Po zniknięciu książąt objął tron, ale nie był to koniec jego kłopotów. Szlachta bała się go, wiedząc, że król bez mrugnięcia okiem poświęci tych, którzy mu wiernie służyli. Otruł nawet swoją żonę, królową Annę, ponieważ okazała się bezpłodna.”

Ryszard III York (1452–1485) król Anglii

Autorzy: Nigel Blundell, Susan Blackhall, Upadek domu Windsorów, Wydawnictwo Prolog, Warszawa 1993, ISBN 83-85763-058, tłum. Grażyna Jagielska, s. 37.

„Bóg został zdetronizowany a na Jego tronie zasiadł „autonomiczny” człowiek. Jest to odwieczna ludzka pokusa od samego początku (por. Rdz. 3,5), ale żadna dotychczasowa epoka nie ulegała jej z aż tak absurdalnym radykalizmem, jak to się dokonuje obecnie przez zaprzeczenie polaryzacji płciowej mężczyzny i kobiety.”

Gabriele Kuby (1944)

Globalna rewolucja seksualna
Źródło: s. 82

O kobietach , O Bogu

„Jestem Panczen, moim klasztorem jest Taszilhunpo. Siedzę na wysokim tronie. Mam klasztory w Cangu, Lhasie i Chinach”

Gendun Czokji Nima (1989)

Źródło: Proces poszukiwania inkarnacji Panczenlamy Centralna Administracja Tybetańska, hfhrpol.waw.pl http://www.hfhrpol.waw.pl/Tybet/raport.php?raport_id=200

O poszukiwaniu

„Kiedy nas pytają, kiedy dojdzie do naszego pojednania z Rzymem, moja odpowiedź jest prosta: „Kiedy Rzym z powrotem wyniesie na tron Naszego Pana Jezusa Chrystusa.””

Marcel Lefebvre (1905–1991) francuski biskup katolicki, twórca schizmy

Źródło: s. 252

Chrystus

„W twojej ojczyźnie karki się zgina
Przed każdą władzą,
Dla zwyciężonych – wzgarda i ślina,
Gdy ich na kaźń prowadzą.
W twojej ojczyźnie, gdyś hołdy składał -
Przed obce trony.
W ojczyźnie mojej, jeśli kto padał,
To krwią zbroczony.
W ojczyźnie twojej do obcych w wierze
Bóg się nie zniża.
Moja ojczyzna świat cały bierze
W ramiona krzyża.
W twojej ojczyźnie sławnych portrety,
Tom w etażerce.
W mojej ojczyźnie słowa poety
Oprawne w serce.
Chociaż ci sprzyja ten wieczór mglisty
I noc bezgwiezdna,
Jakże mnie wygnasz z ziemi ojczystej,
Jeśli jej nie znasz?”

Antoni Słonimski (1895–1976) polski poeta, felietonista, dramatopisarz, satyryk, krytyk teatralny i działacz społeczny

Źródło: Dwie ojczyzny (1938)

O Bogu , O świecie , O wierze , O nocy

„Wszystko, cokolwiek istnieje, bywa przedmiotem drwin. Nie ostoi się wobec nich żadna godność, wiadomo bowiem, że ten i ów śmie podrwiwać nawet z królewskiego majestatu. Śmiech uderza w trony i państwa. Jedne ludy drwią z innych lub z samych siebie. Bywało, że wyszydzano to nawet, co nie istnieje – czyż nie śmiano się z mitycznych bogów? Nawet zjawiska pełne powagi, ba, tragiczne, bywają przedmiotem żartów. Dość wspomnieć o humorze cmentarnym, o pokpiwaniu ze śmierci i nieboszczyków.(…) A jednak, choć przedmiotem kpin jest zarówno królestwo życia jak i śmierci, zarówno rzeczy małe jak wielkie, jest coś, czego nikt dotąd nie ośmielił się wyszydzić ani wyśmiać. Przy tym owa rzecz nie należy do rzędu takich, o których dałoby się zapomnieć, które ujść mogą uwagi, albowiem idzie o wszystko, co istnieje, to znaczy o Kosmos. Jeżeli zastanowisz się nad tym, królu, pojmiesz, jak bardzo jest Kosmos śmieszny…”

Stanisław Lem książka Bajki robotów

Utwory, Bajki robotów
Źródło: Król Globares i Mędrcy

O śmierci , O Bogu , O ludziach , O śmiechu

„Myślałem dotąd, że król nic nie robi, tylko siedzi na tronie i przyjmuje kilka razy na dzień hołdy swoich poddanych. Teraz przekonałem się, że król, który wypełnia poważnie swe obowiązki, może być najbardziej zapracowanym człowiekiem na świecie.”

Hugh Lofting (1886–1947)

Podróże doktora Dolittle (1922)

O myślach , O myśleniu

„Pierwszy polski król elekcyjny Henryk Walezy na miejscu drugim [w rankingu „Śmierć na wesoło”]! Myśleliście, że ucieczką w przebraniu kobiety zakończył dostarczanie nam beki? Nie Heniek! Ponieważ później, KIEDY SIEDZIAŁ NA „TRONIE”, został wybebeszony przez szalonego mnicha!!! : D”

Henryk III Walezjusz (1551–1589) pierwszy elekcyjny król Polski i król Francji

Postać: Nagrobki nie do ogarnięcia
Autorzy: Patryk Bryliński, Maciej Kaczyński, Facecje, Wydawnictwo Otwarte, Kraków 2015, ISBN 9788375153743, s. 180.
O Henryku Walezym

O śmierci , O kobietach , O myślach , O myśleniu

„Śmiać się pani będzie, gdy opowiem o indagowaniu Goleniewskiego przez komisję senacką. Zgodnie z procedurą musiał najpierw podać dla protokołu swoje dane. Oznajmił, że jest Alieksiejem Nikołajewiczem Romanowem, cudownie uratowanym carewiczem, synem cara Mikołaja II, pretendentem do tronu Rosji. Łatwo to pani sprawdzi w archiwach Senatu. Członkowie komisji żądali, by się nie wygłupiał, lecz on się upierał, że jest carską pociechą, więc przesłuchanie zostało zawieszone, i tak skończyła się "afera Goleniewskiego" - kompromitacją CIA. Nawet nie leczono wariata, osiadł gdzieś na prowincji. To są fakty, pani redaktor. (…) Numer z carską progeniturą rzeczywiście wart był Nobla i Oscara razem wziętych, no ale cóż…”

Michał Goleniewski (1922–1993) oficer polskiego wywiadu

O wariatach

„Polacy zadali cios śmiertelny monarchii pruskiej, wprowadzając dziedziczność tronu i konstytucję lepszą od angielskiej. Sądzę, że Polska wcześniej czy później odbierze nam Prusy Zachodnie [tj. Pomorze Gdańskie], a być może i Wschodnie. W jaki sposób bronić naszego państwa przeciw narodowi licznemu i dobrze rządzonemu?”

Ewald Friedrich von Hertzberg (1725–1795) polityk pruski

reakcja na konstytucję 3 maja uchwaloną w Polsce w 1791.
Źródło: Tomasz Małkowski, Jacek Rześniowiecki, Historia III. Podręcznik do klasy III gimnazjum, s. 83.

O historii

„Zostawienie cesarza na tronie będzie politycznym samobójstwem.”

James Francis Byrnes (1882–1972) amerikansk politiker

w maju 1945 o warunku zachowania cesarza, jedynym jaki postawili Japończycy podczas negocjowania swojej zgody na kapitulację.
Źródło: Oliver Stone's Untold History of the United States (2012), tłum. Edyta Czerwonka, odcinek 3

O zachowaniu , O samobójstwie

„Ale gdy zaczyna się nas karmić nienawiścią każdego dnia, w każdym przemówieniu w Sejmie, we wszystkich mediach, to ta nienawiść zaczyna wchodzić nam w krew. Przedostaje się do naszego myślenia. Porządkuje nam świat. Polityk wskazuje wroga, dziennikarz ogłasza to w formie sensacji, bo tylko w ten sposób trafi do odbiorcy, i tak powstaje trójkąt szaleństwa, w którym idea prawdy przestaje być ważna. Liczy się tylko skuteczność (polityka), sprzedawalność (media) i zaspokojenie ciekawości (wyborcy). A nad wszystkim czuwa przymierze tronu i ołtarza.”

Bogdan de Barbaro (1949)

Źródło: Karmieni nienawiścią. Dziś agresja wobec innych jest zachowaniem pożądanym, a jeśli potępianym to przez te niecne elity – mówi prof. Bogdan de Barbaro, psychiatra, współautor wydanej właśnie książki „Polska na kozetce”. Rozmawia Aleksandra Pawlicka, „Newsweek”, 5–11 grudnia 2016, s. 39.

O nienawiści , O książkach , O świecie , O zachowaniu

„Edward Plantagenet (nazywany tak ponieważ hołdował andegaweńskiej tradycji noszenia ozdób w kształcie gałązek janowca, planta genista) był człowiekiem surowym i miłującym wojnę. Wrócił z zagranicznych wypraw wojennych, aby się koronować. Z racji nienawiści do Szkotów jeszcze za życia zyskał przydomek Pogromcy Szkotów. Gromił też Walijczyków. Łamał obietnice, o ile było to korzystne z punktu widzenia polityki. Obdzierał ze skóry, wieszał i ćwiartował zarówno szkockich, jak walijskich przywódców, ku przestrodze wszystkich tych, którzy mieliby ochotę się zbuntować. Wypędził z Anglii Żydów i wymordował siedem tysięcy ludzi w Derwick po bitwie w tej miejscowości. Mimo to, kiedy umierał w 1307 roku zostawiał po sobie Anglię lepiej rządzoną, niż kiedy obejmował tron. Wprowadził też zwyczaj nadawania następcom tronu tytułu księcia Walii.”

Edward I Długonogi (1239–1307) król Anglii

Autorzy: Nigel Blundell, Susan Blackhall, Upadek domu Windsorów, Wydawnictwo Prolog, Warszawa 1993, ISBN 83-85763-058, tłum. Grażyna Jagielska, s. 34.

O ludziach

„Naturalnym porządkiem rzeczy tytuł i władza przechodzi z ojca na syna, nikogo więc nie zdziwiło, że po śmierci Osmyka na tronie zasiadł jego syn, Belohun. Synów Osmyk miał co prawda więcej, jeszcze czterech bodaj, ale wszyscy zrzekli się praw do korony, jeden nawet podobno dobrowolnie.”

Andrzej Sapkowski książka Sezon burz

Sezon burz

O śmierci , O prawdzie

„Obywatel, który nie jest posłuszny władzy, jest nieposłuszny samemu sobie. Czyż to z pochodnią buntu w ręku, wolni ludzie powinni przedstawiać swe zażalenia? Ach bez wątpienia, wolno było użyć groźby, ognia, żelaza gdy tyran z pogardą nas tu traktował! Lecz dzisiaj gdy w zgromadzeniu przedstawicielskim widzimy tylko równych nam obywateli, zaś na tronie króla obywatela, czyż nie jest zbrodnią obrazy narodu, obrazy wolności całe to podżeganie, namawianie do buntu?”

Jacques Brissot (1754–1793) francuski polityk

Źródło: Damian Żuchowski, Robespierre – przestroga dla idealistów–2, wolnemedia.net, 21 marca 2012 http://wolnemedia.net/historia/robespierre-przestroga-dla-idealistow-2/

O ludziach , O historii , O wolności , Obraz

„A ja ojca pańskiego znałem. Był także starostą, tylko w Grazu. Ależ panie, ja dziadka pańskiego znałem, był sekretarzem sądu najwyższego już wtedy, kiedy wstąpiłem na tron… Trzydzieści tysięcy koron. Jakaż to ogromna kwota… Ale to już czwarte pokolenie, które u mnie służy. Zobaczę, co się da zrobić.”

Franciszek Józef I (1830–1916) cesarz Austrii i król Węgier

gdy zrozpaczony ojciec oficera, zadłużonego na dług honorowy w wysokości 30 000 koron, został o szóstej rano wysłuchany przez Franciszka Józefa I.
Źródło: Melania Sobańska-Bondaruk, Stanisław Bogusław Lenard, Wiek XIX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998, ISBN 8301125829, s. 313.

O historii , O nauczycielach , O wieku

„Pośród niesnasków Pan Bóg uderza
W ogromny dzwon.
Dla słowiańskiego oto papieża
Otwarty tron.”

Juliusz Słowacki (1809–1849) polski poeta

Inne cytaty
Źródło: Pośród niesnasków Pan Bóg uderza… (1848), za: Henryk Markiewicz, Andrzej Romanowski, Skrzydlate słowa, PIW, Warszawa 1990.

O Bogu

„Biskupi czują się tak utwierdzeni na swoich tronach, że wizja Kościoła soborowego nie jest im potrzebna. Bo mają władzę. I uważają, że lepiej myślą niż wszyscy ci, którymi rządzą, bo… sam nie wiem – myślą, że mają natchnienie? Trzeba bić na alarm: biskupstwa to w Polsce dwory. A dwór i służba to fałszywa wizja Kościoła.”

Tadeusz Pieronek (1934–2018) polski duchowny katolicki, biskup

Źródło: Katarzyna Wiśniewska, Biskupowi wstyd za Episkopat, „Gazeta Wyborcza”, 8 czerwca 2011.

O myślach , O myśleniu

„Tylko monarchia konstytucyjna może zapewnić wolności demokratyczne. Gdybym nie był o tym przekonany – nie pretendowałbym do tronu.”

Cyrus Reza Pahlawi (1960)

Źródło: Tadeusz Pasierbiński, Monarchie świata. Poczet rodów królewskich i książęcych, wyd. Iskry, Warszawa, 2002, ISBN 8320717051, s. 489.

O wolności

„Ileż razy w mym życiu wyrwał się z mej duszy okrzyk dziękczynienia względem Boga za to, że urodziłam się w Starej Wsi, w Starej Wsi, gdzie sobie tron założyła Królowa niebios, by z niego, jako Matka Miłosierdzia, rozdawać łaski tłumom pielgrzymów, którzy rokrocznie przychodzą do Niej w dni odpustowe, a Ona leczy ich rany, koi bóle, osusza łzy. Jakże wdzięczna jestem Bogu za to, że urodziłam się w Starej Wsi, gdzie Maria założyła sobie ogród, w którym pielęgnuje z miłością Matki lilie białe, które nie tylko niebo zachwycać mają swą wonią i bielą, ale i ziemię odnawiać dla Boga… Na łonie przyrody starowiejskiej rosłam i wychowywałam się jak kwiat polny, nad którym specjalną pieczę roztacza sam Bóg, by mimo wichrów i burz mógł się rozwijać.”

Leonia Nastał (1903–1940) polska zakonnica

Pisma Sługi Bożej Leonii Marii Nastał siostry Profeski Zgromadzenia Służebniczek NMP Niepokalanie Poczętej w Starej Wsi, t. 1, s.4.
Źródło: o. Joachim Roman Bar, s. Janina Bernadeta Lipian – Polscy święci. Służebnica Boża Leonia Maria Nastał, t. 2, op. cit., s. 234.

O Bogu , O duszy , O matce , O siostrze

„Trwoga razem z potęgą na tronie zasiada.”

Ludwik Osiński (1775–1838) polski krytyk literacki, tłumacz i poeta

„zerwijmy z carów korony,
Gdy ludy dotąd chodzą w cierniowej;
I w krwi zatopmy nadgniłe trony,
Spurpurowione we krwi ludowej!”

Wacław Święcicki (1848–1900)

Hurra!

O ludziach , O zerwaniu

„Nie byłem na tyle naiwny, by nie brać pod uwagę tego, że komisja egzaminacyjna analizowała sytuację również ze względu na następcę tronu. Dla wszystkich członków rodziny królewskiej byłoby wygodniejsze, gdybym po prostu swoją karierę oficerską zawiesił na kołku.”

James Hewitt (1958)

w 1991 Hewitt musiał zakończyć karierę w wojsku, gdyż w decydujących egzaminach zabrakło mu jednego punktu
Źródło: Love and War, cyt. za: Eleanor Herman, Królowe i ich kochankowie. 900 lat intryg, namiętności i pasjonującej polityki, op. cit., s. 50.

O kochankach

„Fortuna ma tron na skale, ale ludzie wahają się po niego sięgnąć.”

Walter Scott (1771–1832) szkocki powieściopisarz i poeta

Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał K. Nowak, Warszawa 1998.

O ludziach , O myślach , O myśleniu

„Powiadają legendy, że najpotężniejszy wojownik ery hyboryjskiej, człek – jak pisał nemedyjski kronikarz – który swemi obutymi w sandały stopy podeptał zdobne w klejnoty trony Ziemi, urodził się na polu bitwy, w czym miała być wieszczba jego przyszłych losów. Jest to możliwe, albowiem niewiasty cymmeryjskie równie sprawnie jak ich mężowie władały orężem, nie można tedy wykluczyć, iż matka Conana, nie bacząc na poważny swój stan, pospieszyła, by odpierać atak wrażych Vanirów.”

Robert E. Howard Dom pełen łotrów

Źródło: Dom pełen łotrów

O losie , O domu , O matce

„Był Warneńczyk więc w koronie –
Tron węgierski dodał do niej
(Lecz na krótko, bo los marną
Śmierć zgotował mu pod Warną).”

Władysław III Warneńczyk (1424–1444) król Polski

O śmierci , O losie

„Sprężyno życia, wielowładny brzuchu,
Co ziemię całą utrzymujesz w ruchu,
Tobie, któremu hołdują i trony,
Brzmią moje strony
W obliczu twoim równymi są ludzie,
Ubogi wieśniak w pochylonej budzie,
Mocarz, przed którym sto narodów klęka,
Ciebie się lęka
Na twe rozkazy uniża się pycha,
Tyś jednym z celów jest dobrego mnicha…(…)”

Tomasz Kantorbery Tymowski (1790–1850)

Źródło: Oda do brzucha

O ludziach

„Samowładztwo bezwstydnie wyciąga ku nam zbroczone krwią ręce i doradza pojednanie! Ogłosiło jakiś „ukaz najwyższy”, w którym obiecuje nam jakąś tam „wolność” (…) Stare łotry! Myślą, że słowami nakarmią miliony głodującego proletariatu Rosji! Spodziewają się, że słowami zaspokoją zubożałe i udręczone wielomilionowe masy chłopskie! Obietnicami chcą zagłuszyć płacz osieroconych rodzin – ofiar wojny! Nikczemni! Tonąc chwytają się słomki!… Tak towarzysze, od podstaw chwieje się tron rządu carskiego! Rząd, który za złupione z nas podatki płaci pensje naszym siepaczom – ministrom, gubernatorom, naczelnikom powiatów i więzień, komisarzom policji, żandarmom i szpiegom: rząd, który żołnierzy wziętych spośród nas – naszych braci i synów – zmusza do przelewania naszej krwi; który na wszelkie sposoby popiera obszarników i przedsiębiorców w ich codziennej walce przeciwko nam; który spętał nam ręce i nogi i zepchnął nas do położenia wyzutych z praw niewolników; który bestialsko zdeptał i sponiewierał to, co mamy najświętszego – naszą godność ludzką – ten właśnie rząd chwieje się teraz i traci grunt pod nogami! Czas już pomścić! Czas pomścić okrytych sławą towarzyszy bestialsko zamordowanych przez siepaczy carskich w Jarosławiu, Dąbrowie, Petersburgu, Moskwie, Batumie, Tyflisie, Złatouście, Tichorieckiej, Michajłowie, Kiszyniowie, Komlu, Jakucku, Gurii, Baku i innych miejscowościach! Nastał czas porachunku za dziesiątki tysięcy niewinnych nieszczęsnych ludzi, którzy zginęli na polach Dalekiego Wschodu! Czas osuszyć łzy ich żon i dzieci. Czas pociągnąć carat do odpowiedzialności za cierpienia i poniżenia, za łańcuchy hańby, w które zakuł nas od wieków! Czas skończyć z rządem carskim i oczyścić szlak wiodący do ustroju socjalistycznego! Czas obalić rząd carski! I my obalimy go!”

Józef Stalin (1879–1953) przywódca ZSRR

Źródło: Robotnicy Kaukazu nadszedł czas pomsty!, styczeń 1905 r., tom I, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1949, s. 94, 95.

O wojnie , O dzieciach , O ludziach , O książkach

„Skończyłam z Grą o tron. Nieuzasadniona scena gwałtu jest obrzydliwa i nie do przyjęcia.”

Claire McCaskill (1953)

o scenie z serialu Gra o tron, w której Sansa zostaje zgwałcona w noc poślubną przez psychopatycznego męża na oczach przyjaciela z dzieciństwa.

O seksie , O grach , O dzieciństwie , O nocy

„Po zgłębieniu wszystkich motywów i nie wdając się we wszystkie możliwości jest prawdopodobne i nieodzowne, że osadzimy na tronie polskim przychylnego nam „Piasta”, użytecznego dla naszych rzeczywistych interesów, jednym słowem człowieka, który tylko nam zawdzięczać będzie swoje wyniesienie. W osobie stolnika litewskiego hrabiego Poniatowskiego, znajdujemy wszystkie warunki niezbędne dla naszej przychylności i w konsekwencji postanowiliśmy wynieść go na tron Polski.”

Katarzyna II (1729–1796) cesarzowa Rosji w latach 1762–1796

„Odkryłem wtedy prawo nieszczęścia,
tron z okrwawionego złota,
wolność nierządną,
ojczyznę nagą
serce poranione i zmęczone
i wrzawę umarłych bez łez,
suchych jak spadające kamienie.
I wtedy przestałem być dzieckiem
bo zrozumiałem, że mojemu narodowi
nie pozwolono na życie
i odmówiono pogrzebu.”

Pablo Neruda (1904–1973) poeta chilijski, noblista

Źródło: Niesprawiedliwość

O życiu , O dzieciach , O wolności , O ojczyźnie

„Trzykrotnie sprawa powstania została pchnięta naprzód: w noc 29 listopada, gdy pospólstwo Warszawy żywiołowym wystąpieniem wsparło akcję podchorążych i nielicznych sprzysiężonych oddziałów wojska, zamieniając pucz wojskowy w ruch powstańczy o znaczeniu ogólnonarodowym; potem w grudniu 1830 roku, gdy pod naciskiem całej krajowej opinii publicznej sejm uznał powstanie za sprawę ogólnonarodową; wreszcie w styczniu 1831 roku, gdy groza wystąpienia mas ludowych Warszawy zmusiła sejm do pozbawienia Mikołaja I i dynastii Romanowów tronu polskiego. W tych sytuacjach trzeba było ustąpić wobec opinii krajowej, ugiąć się przed zdecydowaną postawą większości społeczeństwa. Ale gdzie tylko było można, oficjalne władze powstania starały się cofać i osłaniały kapitulanckie koncepcje naczelnego wodza; cofano się więc skutecznie, aż do ostatecznej klęski.”

Jerzy Łojek (1932–1986) polski historyk i pisarz

Szanse powstania listopadowego
Źródło: s. 10

O nocy

„Sojusz tronu i Kościoła jest w dyktaturach – nie tylko prawicowych – raczej regułą niż wyjątkiem.”

Krystyna Skarżyńska polska psycholog

Źródło: Narodziny dyktatora. Z Krystyną Skarżyńską rozmawia Agnieszka Kublik, „Gazeta Wyborcza” sobota-niedziela 7–8 stycznia 2017, s. 31.

O narodzinach

„Ten, który ślubował poświęcić się służbie Kościołowi w okresie między wiekiem dojrzewania a osiągnięciem lat trzydziestu, jeśli żył w sposób godny pochwały, kontentując się jedną żoną, która w chwili zamążpójścia była dziewicą i którą otrzymał ze zwyczajowym błogosławieństwem kapłana, powinien zostać akolitą i subdiakonem; potem niech dostąpi diakonatu, pod warunkiem jednak, że wykaże się uprzednią wstrzemięźliwością. Jeśli będzie pełnił swe funkcje w sposób godny pochwały przez więcej niż lat pięć, niech otrzyma odpowiednio prezbiteriat. Potem, w dziesięć lat później, będzie mógł otrzymać tron biskupi, ale tylko wtedy, gdy przez cały ten czas wykaże się uczciwym życiem i słuszną wiarą.”

Syrycjusz (334–399) papież

Źródło: Ewa Wipszycka, Kościół w świecie późnego antyku, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2014, s. 33.

O wierze , O czasie , O wieku

„Wreszcie z przerażeniem ujrzałam, że do znieważania Jezusa w Najświętszym Sakramencie przyczyniało się także wielu kapłanów rozmaitych stopni hierarchii kościelnej nawet takich, którzy sami mieli się za wierzących i pobożnych. Z wielu tych nieszczęśliwców wspomnę jeden tylko rodzaj. Byli to tacy, którzy wierzyli w obecność żywego Boga w Najświętszym Sakramencie, czcili Go i stosowanie do tego nauczali lud, lecz z tej obecności Boga na ołtarzu niewiele sobie robili, a mianowicie nie starali się i niedbali o pałac, tron, namiot, siedzibę i strój królewski tego Króla Nieba i ziemi, tj. nie starali się utrzymać w porządku i schludności kościoła, ołtarza, tabernakulum, monstrancji żywego Boga; dalej, wszystkich naczyń, sprzętów, ozdób, strojów, wszystkich w ogóle przyborów i rzeczy kościoła, domu Bożego. Wszystko to pozostawiali ci kapłani w opuszczeniu na pastwę pyłu, rdzy, zbutwienia i wieloletniego niechlujstwa, a służbę Bożą, tj. obrzędy religijne odprawiali od niechcenia, opieszale, więc choć jeszcze nie popełniali istotnego świętokradztwa, ale pozbawiali je zewnętrznej godności blasku Bożego.”

Anna Katarzyna Emmerich (1774–1824)

Źródło: Żywot i bolesna Męka Pana Naszego Jezusa Chrystusa i Najświętszej Matki Jego Maryi, Wrocław 2012, s. 719n, [cyt. za:] ks. Grzegorz Śniadoch IBP, Msza święta trydencka. Mity i prawda, wydanie II popr. i uzup., Centrum Kultury i Tradycji, Ząbki 2014, s. 159–160.

O Bogu , O ludziach , O prawdzie , O domu

„Jeśli Wilhelma Zdobywcę uznamy za okrutnika, to jego drugi syn, Wilhelm Rufus, był prawdziwym potworem. Rudowłosy i czerwony na twarzy syn Zdobywcy odziedziczył po ojcu nikczemny charakter. Jego wystąpienie na tron wywołało straszliwą awanturę rodzinną, bo przy sukcesji pominięto jego starszego brata Roberta. Robert, Wilhelm i najmłodszy z rodzeństwa Henryk darzyli siebie nawzajem jednakową nienawiścią. Intrygi i kłótnie zaczęły się jeszcze za życia ich ojca, zaś po jego śmierci przerodziły się w otwartą wojnę. Jednak pod względem okrucieństwa i rozpusty Wilhelm II prześcignął wszystkich przedstawicieli rodu Normanów. Kronika anglosaska odnotowuje, że w czasie swoich rządów był „surowy i gwałtowny”. W końcu zginął na polowaniu. Jego panowanie przerwała strzała wypuszczona przez sir Waltera Tyrrella. Historia głosi, że był to nieszczęśliwy wypadek. Jednak młodszy brat Rufusa, Henryk, który też brał udział w polowaniu, pogalopował, nie tracąc czasu, do Londynu, aby zagarnąć królewski skarbiec. Trzy dni później odbyła się jego koronacja.”

Wilhelm II Rudy (1060–1100)

O Wilhelmie II

O śmierci , O historii , O charakterze , O czasie

„Postaram się, by tron papieski dostał się kiedyś jemu (Cezarowi Borgii) albo waszej republice.”

Aleksander VI (1431–1503) włoski duchowny katolicki, papież

do posła weneckiego Paolo Capello, powierzając swego syna opiece Republiki Weneckiej.
Źródło: Jakub Burckhardt, Kultura Odrodzenia we Włoszech, wyd. Czytelnik, Warszawa 1961.

„Nie ma religii, której wyznaniem wiary nie byłby terror, a obrzędami rytualnymi – składanie ofiar. Najbardziej okrutna ze wszystkich – religia chrześcijańska, za sztandar swój obrała śmierć, a krwawego swego Boga umieściła na ognistym tronie…”

Louis Auguste Blanqui (1805–1881) polityk francuski

O śmierci , O Bogu , O wierze , O religii

„Uznaję autorytet innych historyków, ale uważam, że wpajają wam od najmłodszych lat zupełne bzdury. Nie ma czegoś takiego jak podział dynastyczny polskich władców. Każdy kolejny polski władca był związany w jakiś sposób z pierwszymi Piastami – nikt spoza rodu nie mógł objąć tronu. Nic tak na prawdę się nie stało, żeby można mówić o zakończeniu panowania jednej dynastii i początku panowania zupełnie innej. Nie wylądowały meteoryty, nie wymarły dinozaury.”

Maciej Franz (1969) polski historyk

„Myślałem, że tylko przez usunięcie austriackiego następcy tronu Franciszka klika militarystów, której był przywódcą, straci na znaczeniu, przez co niebezpieczeństwo wybuchu wojny zostanie odsunięte… Zdecydowałem się dopiero, gdy Artamanow zapewnił, że Rosja nie zostawi nas na pastwę, gdyby Austria zaatakowała.”

Dragutin Dimitrijević (1876–1917) wojskowy serbski, organizator zamachu w Sarajewie

ujawniając na procesie w 1917 rolę swoją oraz Wiktora Artamanowa w spisku przeciwko zamordowanemu w 1914 arcyksięciu Franciszkowi Ferdynandowi.
Źródło: Dariusz Łyżnik, Morderstwa polityczne XX wieku, Oficyna Wydawnicza Maj, Warszawa 1992, s. 18–19.

O wojnie , O myślach , O stracie , O wieku

„Wolałbym usłyszeć wiadomość o nowym pretendencie do tronu niż o nowym biskupie Rzymu.”

Decjusz (201–251)

Źródło: Alex Axelrod, Charles Phillips Władcy, tyrani, dyktatorzy. Leksykon, wyd. Politeja, Warszawa 2000, s. 143

„Nie interesuje nas władza. Nie mamy pretensji do tronu i nie wyobrażamy sobie, aby republika mogła na nowo stać się monarchią.”

Mir Wais Zahir (1957)

Źródło: Tadeusz Pasierbiński, Monarchie świata. Poczet rodów królewskich i książęcych, wyd. Iskry, Warszawa, 2002, ISBN 83-207-1705-1, s. 478.

„Maria Leszczyńska: Ojcze! Czy wezwano cię z powrotem na tron Polski?
Stanisław Leszczyński: Nie, córko. Jeszcze łaskawsze okazało się dla nas niebo. Będziesz królową Francji.”

Maria Leszczyńska (1703–1768) królowa Francji, żona Ludwika XV

w marcu 1725.
Źródło: Ludwik Stomma, Tadeusz Dominik, Kobiet czar…, Wydawnictwo Książkowe Twój Styl, Warszawa 2000, ISBN 8371631537, s. 256.

O kobietach