Cytaty na temat sumienie (440 cytatów, strona 4)

„Nie chcesz już słuchać głosu sumienia? Bacz, by nie stało się nieme w duszach twoich dzieci.”

Raoul Follereau (1903–1977)

O dzieciach , O duszy

„Często pisano: „Chłopi to nasi dobrodzieje”, co oznacza istnienie wyrzutów sumienia, ale jest czystym frazesem. Refleksja przyszła w XVIII w. razem ze słabością państwa, gdy okazało się, że już nie jesteśmy spichlerzem Europy. Że jesteśmy słabi.
Folwarki opłacały się, powiedzmy, w XVI w. W XVII w. było jednak wyraźnie widać, że podstawy gospodarcze państwa nie są zdrowe. Było już chyba zbyt późno, żeby coś zmienić. Polska stała się wyłącznie fabryką zboża wysyłanego na Zachód, a kiedy popyt na nie spadł, to i eldorado się skończyło, a zaczął się kryzys bez światełka w tunelu.”

Michał Kopczyński (1964)

Źródło: rozmowa Adama Leszczyńskiego, Chłopi swoich panów, „Ale Historia”, w: „Gazeta Wyborcza”, 28 października 2013.

O historii

„Sumienie zajmuje w człowieku centralne miejsce. Daje mu poczucie, że jest on istotą ludzką. Sumienie to duchowy mechanizm, który pragnie, czuje, postrzega i zawsze jest otwarty na wieczność.”

Fethullah Gülen (1941)

Conscience, which has a central position in a person’s being and is the feeling that he or she is a human being, is a spiritual mechanism which wills, feels, perceives and is always open to eternity. (ang.)
Źródło: Perły mądrości

„Ludzi deprawuje życie w uległości wobec władzy, którą się pogardza, i praw, które są sprzeczne z sumieniem. Deprawuje stały opór wobec prawa i państwa. Deprawuje konspiracja, deprawuje życie w więzieniu i podziemiu.”

Jacek Kuroń (1934–2004) polski historyk, pisarz, polityk, działacz społeczny i polityczny

Źródło: Umiarkowanie radykalnych i radykalizm umiarkowanych, w: Polityka i odpowiedzialność, wyd. Aneks, Londyn 1984.

O życiu , O ludziach

„Ogólnie rzecz biorąc, tajemniczość, cuda i proroctwa to dodatki, przynależne raczej do świata religijnych baśni, niż do prawdziwej religii. To dzięki nim różne efektowne szalbierstwa stały się znane na całym świecie, a religia przekształciła się w działalność zawodową. Powodzenie jednego oszusta zachęcało kolejnych, a ich wszystkich od wyrzutów sumienia chroniło kojące przekonanie, że dopuszczając się pobożnych oszustw czynią wiele dobrego.”

Thomas Paine (1737–1809) pisarz i filozof angielski

Wiek rozumu (1794)

O religii

„Wiara czy niewiara, lub też przynależność do jakiejś religii, są indywidualną sprawą każdej jednostki, wobec czego rewolucja benińska zachowuje pozytywną neutralność. (…) Wasza Świątobliwość pełniąc rolę powszechnego sumienia moralnego, wielkiego orędownika pokoju, w jednym z ostatnich orędzi poruszył problemy pokoju w wielkiej skali. (…) Wizyta Waszej Świątobliwości na tej wolnej ziemi afrykańskiej w Beninie, umiłowanej ojczyźnie jednego z najwybitniejszych współpracowników Waszej Świątobliwości, kard. Gantin, wpisuje się złotymi literami w historię naszego zasłużonego pracującego narodu, który z niecierpliwością oczekuje Jego błogosławieństwa i słów poparcia oraz zachęty, aby jeszcze głębiej angażować się we wszystkich dziedzinach i na wszystkich szczeblach.”

Mathieu Kérékou (1933–2015) polityk Beninu

Źródło: Jan Paweł II w Afryce, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1985, s. 405.

O pokoju , O wierze , O religii , O historii

„To straszne pozbawić człowieka prawa do sumienia. Jeśli człowiek znajduje w sobie siłę, żeby uczynić to, co dyktuje mu sumienie, czuje niebywały przypływ szczęścia.”

Wasilij Grossman (1905–1964) pisarz radziecki

Życie i los (1959)

O sile

„Wielu przyrównuje obecną tragedię w naszej Ojczyźnie do wydarzeń sprzed pięciu lat, czasu śmierci Papieża Polaka. Wielu mówi wprost o kolejnych narodowych rekolekcjach. Czyż to wszystko, co ma miejsce przed Pałacem Prezydenckim i co widzimy na ulicach naszych miast, w czym uczestniczymy i współprzeżywamy, w pewien sposób nie jest potwierdzeniem tego? Ten narodowy czas żałoby, zadumy, refleksji, modlitwy, to równocześnie czas rachunku sumienia… Czas „mea culpa” ludzi polityki, ludzi mediów… Czas przejrzenia na oczy!”

Ireneusz Bruski (1961)

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, „Wielka mea culpa” http://olsztyn.gazeta.pl/olsztyn/1,48726,7785261,Wielka__mea_culpa____list_ks__Ireneusz_St__Bruskiego.html#ixzz1WMjrwwGv,, 18 kwietnia 2010

O śmierci , O ludziach , O czasie , O ojczyźnie

„Bezpośrednim i naturalnym rezultatem przesadnego szacunku dla prawa jest sytuacja żołnierzy, których szeregi – pułkownik, kapitan, kapral, szeregowcy i cała reszta – widuje się maszerujące na wojnę, ale na przekór własnej woli, ba, na przekór własnemu zdrowemu rozsądkowi i sumieniu.”

Henry David Thoreau (1817–1862) amerykański pisarz, poeta i filozof

„Sumienie to cichy głos, który przestrzega cię, by nie zostawiać odcisków palców.”

Alberto Sordi (1920–2003) włoski aktor

„Miałam ogromy dylemat, czy powinnam wystąpić przeciw oficjalnemu stanowisku kościelnych hierarchów, ale ważniejsza od dobrych stosunków z Kościołem jest dla mnie wierność sumieniu. A ja wierzę, że antykoncepcja może uratować życie wielu kobietom, szczególnie w krajach Trzeciego Świata.”

Melinda Gates (1964)

Źródło: Anna Jasińska, Zuzanna O’Brien, Top 10. Rok kobiet, „Twój Styl” nr 1 (270), styczeń 2013, s. 131.

O życiu , O kobietach , O wierności

„Głos sumienia: domofon duszy.”

Antoni Regulski

Kolacja u Pascala

O duszy

„Marzenie w niebezpieczeństwie jest bezwładnością, a w zepsuciu jest zagłuszeniem sumienia.”

Narcyza Żmichowska (1819–1876) polska poetka

„Sumienie to coś więcej niż obawa, że ktoś widzi; to obawa, że sam nie zapomnę.”

Stefan Florian Garczyński (1805–1833) polski poeta

„Sumienie jest naprawdę dobrze wychowane, więc wkrótce przestaje mówić do tych, co nie chcą go słuchać.”

Samuel Butler (poeta) (1612–1680) poeta i satyryk

Conscience is thoroughly well-bred and soon leaves off talking to those who do not wish to hear it. (ang.)

„Wytrych ma zawsze coś na sumieniu.”

Antoni Regulski

„Nie mogę ponosić odpowiedzialności przed Bogiem, swoim sumieniem i ojczyzną za powierzenie całkowitych rządów jednej partii, i to do tego partii o jednostronnym nastawieniu przeciwko ludziom o innych poglądach.”

Paul von Hindenburg (1847–1934) prezydent Niemiec

13 sierpnia 1932 odrzucając możliwość powierzenia Hitlerowi samodzielnych rządów.
Źródło: Eberhard Jäckel, Panowanie Hitlera, tłum. A. Karaszniewicz-Mazur, wyd. Ossolineum, Wrocław 1989, s. 30.

O Bogu , O ojczyźnie

„Wydaje mi się, że jako były aparatczyk PZPR pan prof. Geremek ma również coś na sumieniu i nie chciałbym domniemywać, że pan prof. Geremek ma powody, żeby nie poddać się lustracji (…) Ja jestem starym działaczem Solidarności tak, że wiem co mówię.”

Andrzej Fedorowicz (1950) polski polityk

Źródło: «Elity nie chcą się podporządkować? Niech emigrują!», wp.pl, 25 kwietnia 2007 http://wiadomosci.wp.pl/kat,9251,title,Elity-nie-chca-sie-podporzadkowac-Niech-emigruja,wid,8835242,wiadomosc.html

„Gdyby panowie zechcieli istotnie bezstronnie, nie pod kątem widzenia swego obozu, przemyśleć doświadczenie, praktykę i wyniki ustawodawstwa dekretowego i techniki dekretowej, to sądzę, że wielu z Panów w swym przekonaniu i w swym sumieniu doszłoby do tego samego wniosku, do którego my dochodzimy. Wynik tego nastawienia całej polityki państwowej polega na fakcie, że za płaszczem quasi dyrektury Prezydenta Rzeczypospolitej i w dużym stopniu za plecami wszechwładnego rządu wyrasta i rośnie coraz bardziej rzeczywisty, prawdziwy dyktator Rzeczypospolitej – polska biurokracja, coraz bardziej obca, coraz bardziej daleka potrzebom i dążeniom najszerszych mas społeczeństwa.”

Mieczysław Niedziałkowski (1893–1940) polityk polski

Źródło: fragment przemówienia sejmowego z 13 marca 1935 krytykującego rządy sanacji http://lewicowo.pl/mieczyslaw-niedzialkowski-1893-1940/; cyt. za: lewicowo.pl

„Niełatwo jest uciszyć sumienie.”

Eduardo Mendoza (1943) pisarz hiszpański

Sekret hiszpańskiej pensjonarki

„Wyrzutnie sumienia.”

Stanisław Jerzy Lec (1909–1966) poeta polski, aforysta

„Gdybym się czuła niepotrzebna, byłaby to dla mnie sytuacja bardzo trudna psychicznie. Natomiast na pewno nie załatwiam sobie spokojnego sumienia. Bo pomaganie to jest selekcja, wybór. Czasem okrutny.”

Janina Ochojska (1955) polska działaczka charytatywna

Źródło: rozmowa Grzegorza Sroczyńskiego, Janina Ochojska. Czy jesteś dobrym człowiekiem?, „Duży Format”, wyborcza.pl, 7 sierpnia 2014 http://wyborcza.pl/duzyformat/1,139945,16438335,Janina_Ochojska__Czy_jestes_dobrym_czlowiekiem_.html

O czasie

„Gdybym ja umierał na raka, cierpiał okrutne bóle i poprosił cię o skrócenie męczarni, czybyś to zrobiła?
– Tak – odparła Allie bez wahania. – Ale zaraz potem zabiłabym siebie.
Cam mimowolnie rozdziawił usta ze zdumienia.
– Ponieważ czekałaby cię kara za zabójstwo? Gnębiły wyrzuty sumienia?
– Nie. Ponieważ ciebie by już nie było.”

Jodi Picoult (1966)

Deszczowa noc (1996)

O karze , O cierpieniu , O czekaniu

„W moim posługiwaniu pasterskim chciałbym położyć nacisk na kształtowanie parafii jako żywej wspólnoty, więcej jeszcze – jako wspólnoty wspólnot. Ten wielki program trzeba powoli, ale realnie przekształcać w czyn. I znowu nie zależy mi na wielości, na fasadzie, tylko na rzeczywistym istnieniu i działaniu! Zróbmy sobie w tej sprawie prosty rachunek sumienia. Jest tak wiele ruchów, wspólnot, bractw i stowarzyszeń katolickich. Czy jako duszpasterz mogę z czystym sumieniem powiedzieć, że choćby dwie lub trzy z tych wspólnot dobrze pracują w powierzonej mi przez Biskupa wspólnocie parafialnej? Czy jako katolik świecki mogę spokojnie wyznać, że jestem autentycznie zaangażowany w życie i działanie przynajmniej jednej z nich?”

Piotr Libera (1951) polski duchowny katolicki, biskup

Źródło: list pasterski na Adwent 2007

O życiu

„Bo Niemcy to największa trauma Polaków, twoich, Paweł, rodaków, to jest wyrzut sumienia stojący za Odrą, który, owszem, jest zdolny do największych możliwych zbrodni, ale który od twojego państwa dzieli taki cywilizacyjny dystans, jak gdyby nie był on od tysiąca lat waszym sąsiadem, tylko znajdował się na obcej planecie. Dlatego gdy tylko wy, Polacy, znajdziecie w Niemczech coś, co nie działa, coś, co jest brudne, coś, co nie jest idealne, jakiekolwiek pęknięcie, to od razu robicie fotki, wrzucacie na Fejsa i cieszycie się jak dzieci – proszę bardzo, im też coś nie wyszło, wcale nie są tacy hop do przodu. Zupełnie jakby każde takie zdjęcie miało być obaleniem mitu o teutońskiej niepokonalności. Małym Grunwaldem.”

Ziemowit Szczerek (1978) polski pisarz i publicysta

Siódemka (2014)
Źródło: s. 53.

O dzieciach , O zdjęciach

„Mam czyste sumienie, nigdy go nie używałem.”

Jaser Arafat (1929–2004) palestyński polityk i przywódca

Źródło: „Wprost”

„W tym dniu nieistniejącym święta kobiet
A jednak właśnie ten dzień się pamięta
Doprawdy składam tę wiązankę tobie
Z wyrzutów sumienia”

Maciej Maleńczuk (1961) polski artysta rockowy, poeta

Źródło: utwór Święto Kobiet z płyty Pan Maleńczuk

O kobietach

„Po pokonaniu Niemiec hitlerowskich zostały osadzone w Polsce, w wyniku zdrady ze strony aliantów, władze okupacyjne podporządkowane Związkowi Sowieckiemu. W zamiarach Stalina leżała ostateczna likwidacja państwa polskiego, Narodu, kultury i języka, nie mówiąc już o zatarciu śladów religii katolickiej w tej części Europy. Komunistom nie wystarczyło wymordowanie tysięcy oficerów i przywódców polskich, nie wystarczyło zesłanie setek tysięcy (ostatecznie milionów) Polaków do syberyjskich łagrów, nie wystarczyło zakatowanie i wymordowanie dziesiątków tysięcy polskich patriotów, którzy po roku 1945 nie pogodzili się z poddaniem Polski czerwonej okupacji. Im to nie wystarczyło: przez ludzi, którzy nigdy nie byli Polakami, a w rządzie okupacyjnym jedynie udawali Polaków, postanowili zmienić duszę i sumienia Polaków. Podjęli różne zbrodnicze akcje zmierzające do ograniczenia działalności Kościoła, do zafałszowania jego oblicza poprzez różnego rodzaju dywersje, poprzez nękanie policyjne kapłanów i biskupów, poprzez oszczercze kampanie propagandowe, procesy pokazowe, w wyniku których wielu dzielnych kapłanów utraciło zdrowie, a nawet życie.”

Jerzy Bajda (1928–2012) polski teolog

Źródło: Oddać Polskę Chrystusowi, naszdziennik.pl, 21 maja 2008 http://www.naszdziennik.pl/index.php?typ=my&dat=20080521&id=my11.txt

O życiu , O ludziach , O zdrowiu , O zdradzie

„Spokojne sumienie to kolebka rozsądku.”

Jan Kurczab (1907–1969) pisarz polski

„Ja jako trener zrobiłem wszystko, żeby osiągnąć założony cel. Nie zawsze wszystko zależy od trenerów. W ten zawód są wkalkulowane sukcesy i porażki. Ze wszystkiego trzeba wyciągnąć wnioski. Jeśli zrobię sobie rachunek sumienia, że zrobiłem wszystko, co mogłem, by pomóc drużynie, to wiem, że po prostu, jak to w życiu bywa nie udało się osiągnąć założonego celu.”

Marek Chojnacki (1959) piłkarz polski

Źródło: Marek Chojnacki: Nie czas polować na czarownice, mmtrojmiasto.pl, 15 maja 2009 http://web.archive.org/web/20090517024349/http://www.mmtrojmiasto.pl/5569/2009/5/15/marek-chojnacki-nie-czas-polowac-na-czarownice?districtChanged=true

O czasie , O sukcesie

„Sumienie nie działa jak bezbłędna maszyna. Jest to sprawność, cnota, którą trzeba z największą starannością pielęgnować, jak najcenniejszą, subtelną roślinę.”

Stefan Swieżawski (1907–2004) polski historyk filozofii

Źródło: Nazywanie dobra i zła: Stefan Świeżawski, „Arka” nr 43, styczeń-luty, 1993, s. 5.

„Kto wam dał prawo udzielać nam rad? My liczymy się tylko z własnym sumieniem i nie znamy was. Wy nas wzywacie do powstania, panowie robotnicy! To wyście zrobili cesarstwo, więc je teraz zwalczajcie!”

Jules Favre (1809–1880) polityk francuski

do delegacji robotników, która domagała się dymisji deputowanych Paryża, którzy mimo bycia przedstawicielami ludu nie wzięli udziału w demonstracjach w sprawie włoskiej na początku listopada 1867.
Źródło: Irena Koberdowa, Leon Gambetta, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1959, s. 73.

O ludziach , O książkach , O wiedzę

„Kiedy jestem chora, mam wyrzuty sumienia, że w danym dniu czegoś nie zrobiłam, że nie wyszłam na rolki, na basen czy na biegi. A jak już jestem zdrowa, to mam wyrzuty sumienia, że byłam tylko na siłowni i na rolkach, a już nie starczyło czasu czy siły na resztę.”

Katarzyna Rogowiec (1977) polska sportsmenka, mistrzyni paraolimpijska

Źródło: Joanna Jaraszek, Rozmowa z Katarzyną Rogowiec laureatką konkursu „Człowiek bez barier 2005”, niepelnosprawni.pl, 24 października 2005 http://www.niepelnosprawni.pl/ledge/x/14075

O sile , O czasie

„Podczas rachunku sumienia trzeba wykorzeniać wady, jak się czyni w ogrodzie z chwastami, zostawiając jarzyny dobre. Trzeba wyrywać z korzeniami, aby nie odrosły. Tak trzeba postępować z wadami, które przeszkadzają w postępie duchowym.”

Małgorzata Szewczyk (1828–1905) polska zakonnica, błogosławiona katolicka

zalecenia duchowe przed sakramentem pokuty.
Źródło: Z pism bł. Małgorzaty Szewczyk (Tygodnik Rodzin Katolickich „Źródło”) http://www.zrodlo.krakow.pl/rocznik-2013/numer-23-2013-specjalny/z-pism-bl-matki-malgorzaty-szewczyk/

O matce

„Kilka razy widziałam tak Pana Jezusa cierpiącego, to w cierniowej koronie, to ubiczowanego, to na krzyżu. I tak mi było powiedziane, że to za grzechy nałogowe – i moje i drugich ludzi – tak Pan Jezus cierpiał. Zdawało mi się, że ja jestem w Jerozolimie i we wszystkich miejscach, gdzie Pan Jezus cierpiał i gdzie słyszę, co tam się z Nim działo. Tak to wszystko niekiedy kilka godzin trwa. Gdy przyjdę do siebie, to mi powstają wielkie wyrzuty sumienia, a z niczego poprawić się nie mogę. I nie wiem, skąd to pochodzi.”

Aniela Salawa (1881–1922) Polka, błogosławiona Kościoła katolickiego

Dziennik, 15 grudnia 1918.
Źródło: o. Joachim Roman Bar, o. Albert Wojtczak, Polscy święci. Służebnica Boża Aniela Salawa, t. 1, ATK, Warszawa 1983, s. 296.

O ludziach , O cierpieniu

„Wiem, że matką Korony Polskiej jest religia katolicka (…). Lecz jeśliby Ichmość tym się kontentować nie raczyli i oprócz powinności ciała i tego, co mam, albo umiem na świecie, dalej i w sumienie też (które nie ludziom, ale Bogu samemu należy i przeciwko woli i podobaniu mnie samemu panuje), gwałt mi czynić zechcieli, nie wiedziałbym coby czynić i ja na obroty Ichmości przyjeżdżać nie miałbym po co (…).
(…) najniższe poddaństwo oddaje w Miłościwą łaskę Waszej Królewskiej Mości, Pana Mego miłościwego.”

Krzysztof Arciszewski (1592–1656) generał artylerii Holandii, Brazylii i Polski oraz admirał floty Brazylii

w liście do Władysława IV, Amsterdam, 1 września 1637 r. W odpowiedzi na królewskie zaproszenie do powrotu do kraju i służby dla Rzeczypospolitej (wrócił dopiero kilka lat później).
Źródło: Stanisław Grzybowski, Dzieje Polski i Litwy (1506–1648), Kraków 2000.

O Bogu , O religii , O matce

„Prasa to sumienie z papieru.”

Malcolm Muggeridge (1903–1990)

„Prawo do wolności religijnej jest bluźniercze, ponieważ zamierza ono zniszczyć atrybuty Boga, Jego Majestat, Jego Chwałę, Jego Panowanie. Prawo to implikuje wolność sumienia, wolność myśli i wszystkie te masońskie wolności.”

Marcel Lefebvre (1905–1991) francuski biskup katolicki, twórca schizmy

O Bogu , O myślach , O wolności , O myśleniu

„Tu i teraz ma zawsze na sumieniu jakieś tam i kiedyś.”

Ryszard Nowosielski (1952)

„Teraz możemy sobie co najwyżej popłakać, nie ma sensu odwoływać się do sumienia prezesa Balcerowicza, bo on sumienia nie ma. Tam jest kamień.”

Eugeniusz Kłopotek (1953) polityk polski

komentarz do projektu uchwały autorstwa Ligi Polskich Rodzin, wzywającej Leszka Balcerowicza do ustąpienia ze stanowiska prezesa Narodowego Banku Polskiego.

Sens

„Mój ojciec nigdy nie czuł się dobrze w roli autorytatywnego opiekuna, który udaje, że zawsze wie, jak postępować. Szanuję to, że zawsze żył zgodnie ze swoim sumieniem i nie ukrywał swoich kontrowersyjnych poglądów na różne sprawy. Był wolnomyślicielem, od którego wiele się nauczyłem i może dobrze, że nie zabierał mnie na polowanie czy nie zmuszał do przechodzenia absurdalnych rytuałów męskości.”

David Sieveking (1977)

Źródło: Łukasz Knap, David Sieveking: czego nauczyłem się od Alzheimera, film.onet.pl, 28 października 2013 http://film.onet.pl/artykuly-i-wywiady/david-sieveking-czego-nauczylem-sie-od-alzheimera/nn9p5

„Czegoś takiego jak zbiorowa wina nie ma i dotyczy to zarówno Serbów, jak i wszystkich innych narodów. Jednak obywatele Serbii – tak jak zresztą obywatele Bośni i Chorwacji – głosujący swego czasu na nacjonalistycznych przywódców, którzy poprowadzili ich do autodestrukcyjnej wojny, nie powinni żyć w przeświadczeniu, że nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za przemianę Mladicia w zbrodniarza wojennego. Nie ma takiego sądu, który mógłby wydać wyrok w sprawie ich postępowania, pozostaje tylko sumienie i wyrok historii.”

Slavenka Drakulić (1949) chorwacka pisarka, dziennikarka i eseistka

Źródło: Slavenka Drakulić, Mladić w nas samych, wyborcza.pl, 7 lipca 2011 http://wyborcza.pl/1,86675,9904634,Mladic_w_nas_samych.html

O wojnie , O historii , O czasie

„Wiatr i życie to wielki młyn, w którym się trą na miazgę mózgi i sumienia.”

Władysław Reymont (1867–1925) polski pisarz

Komediantka

O życiu

„Demon dzisiejszej cywilizacji złamał równowagę w człowieku między jego rozumem a wolą, między nauką a sumieniem.”

Rabindranath Tagore (1861–1941) poeta i prozaik indyjski

O nauce

„Tragiczną była samotność Obrońców Warszawy. Bezcenna dla nas, tak obfitym strumieniem przelana krew, nie pójdzie jednak na marne! Świat zrozumie, że na tak bezprzykładne czyny bohaterstwa może się zdobyć tylko ten, kto walczy o najświętsze ideały. Dlatego Warszawa wstrząsnęła sumieniem świata i walka jej stała się dla wszystkich walką nie tylko o Honor i Niepodległość Polski, ale także walką o Sprawiedliwość i prawdziwą Wolność Świata.”

Władysław Anders (1892–1970) polski generał

do żołnierzy II Korpusu Polskiego, Włochy, 4 października 1944.
Źródło: Andrzej Krzysztof Kunert, Rzeczpospolita Walcząca. Powstanie Warszawskie 1944, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 1994, s. 379.

O świecie , O sprawiedliwości , O samotności , O wolności

„Pytasz, przyjacielu, co jest lepsze: być dręczonym przez nieczyste sumienie czy też zupełnie spokojnie wisieć na szubienicy.”

Georg Christoph Lichtenberg (1742–1799) pisarz niemiecki, aforysta

„Wszak każdy Polak miał choć jednego przyjaciela Żyda, który go prosił ze łzami w oczach o łaskę ulokowania rzeczy u niego. Wspaniałomyślnie zgadzano się, a jeśli Żyd okazał się grzecznym, to wyjechał do Treblinki i sprawa była wyjaśniona. Majątek się powiększał, sumienie czyste, tout va tres bien. Gorzej bywało, jeśli Żyd okazał się natrętnym, chciał żyć nadal i upominał się o swoje rzeczy. Zrozumiała rzecz, że nie warto oddać, wszak Żyd i tak wojny nie przeżyje; ani nie będzie mógł odwdzięczyć się po wojnie, ani też nie będzie mógł skarżyć ich przed sądem i rzucić jakiegokolwiek cienia na ich nieskazitelne imię. Więc powiedzcie sami, ludzie, nie warto oddać, po prostu grzech przed Bogiem, my mu oddamy, przyjdą inni i zabiorą.”

Calek Perechodnik (1916–1944)

Spowiedź (1943)

O Bogu , O wojnie , O ludziach , Łza

„Głos sumienia też miewa fałszywe brzmienia.”

Elżbieta Grabosz

„Osama bin Laden był jednym z najbrutalniejszych terrorystów na świecie. Ma na sumieniu życie tysięcy niewinnych ludzi. To, że krwawy proceder tego terrorysty został ukrócony, jest dobrą wiadomością dla wszystkich kochających pokój i wolność ludzi na świecie.”

Guido Westerwelle (1961–2016) polityk niemiecki (FDP)

o śmierci Osamy bin Ladena.
Źródło: to dobra wiadomość, rp.pl, 2 maja 2011 http://www.rp.pl/artykul/651844.htmlWesterwelle:

O życiu , O śmierci , O ludziach , O pokoju

„I liczy się też to, co sama o sobie myślisz, twój własny rachunek sumienia, a nie tylko ocena innych. Oni mogą się mylić.”

Dorota Terakowska (1938–2000) polska pisarka i dziennikarka

Dobry adres to człowiek

O myślach , O myśleniu

„Co z tym bogactwem, cierpicie na przesyt?
Za mało na dzień ginie z głodu w Afryce dzieci? (…)
(…) Za broń i kokainę i za życie w gnoju non-stop
Co, bawi ciebie widok jak brzuchy z głodu rosną?
Nalana mordo wypchana kotletem
To nasza Europa wysławiana w świecie
Wolisz odlecieć, sumienie zabijać
Niż myśleć, co się dzieje z noworodkami w Chinach”

O.S.T.R. (1980) raper polski

Album Ja tu tylko sprzątam
Źródło: Jestem tylko dzieckiem

O życiu , O głodzie , O dzieciach , O myślach

„No bo wreszcie coś w kato-Polsce pękło, a dokładnie kato-Polska pękła na Polskę i na kato. I ta Polska jakby trochę większa od tego kato, i coraz bardziej zła. Widzą to nawet nasi panowie kato, nasze katolickie Katony, moraliści od siedmiu boleści (najlepiej cudzych), specjaliści od zaglądania do sumienia i macicy. Kato-prezenterzy, kato-redaktorzy, kato-żurnaliści i kato-kaci znaleźli się, jak to mawiał Kisiel, na etapie szklanego nocnika: wreszcie widzą, co narobili.”

Tomasz Piątek (1974) polski pisarz i dziennikarz

Źródło: krytykapolityczna.pl, 3 września 2010 http://www.krytykapolityczna.pl/TomaszPiatek/Katosiedoigralo/menuid-215.html

„Dawny reżim nie upadł, a sumienie nie pozwala mi brać udziału w wyborach, które nie odbywają się w warunkach prawdziwej demokracji. (…) Polityka oparta na przemocy i złe zarządzanie procesem transformacji popychają Egipt w zupełnie innym kierunku, niż chcieli uczestnicy rewolucji.”

Muhammad el-Baradei (1942)

rezygnując z kandydowania w wyborach prezydenckich.
Źródło: Marta Urzędowska, Noblista już nie chce być prezydentem Egiptu, wyborcza.pl, 15 stycznia 2012 http://wyborcza.pl/1,86687,10970143,Noblista_juz_nie_chce_byc_prezydentem_Egiptu.html#ixzz1jipqABqI

O demokracji

„O Francjo słodka w jakiż mrok
kryje się człowiek w trwodze przed sumieniem
ponad miastami płyną obłoki
gwiazdy spadają – i nic się nie zmienia.”

Roman Husarski (1923–2004) polski rzeźbiarz, architekt i pisarz

Źródło: Koniec świata http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=14353, „Życie Literackie”, nr 1, 6 stycznia 1952, s. 6.

O życiu

„Zaskrzypiały otwierane drzwiczki i Edward mocno mnie przytulił. W pierwszy odruchu chciałam go odepchnąć, bo niewielka cząstką mnie – niewielka, ale z minuty na minutę coraz bardziej się awanturująca – pragnęła przytulać się do kogoś zupełnie innego. I tak do bólu dołączyły świeże wyrzuty sumienia.”

Stephenie Meyer książka Zaćmienie

Zaćmienie

„Oto Partia – ludzkości wzrok.
Oto Partia: siła ludów i sumienie.”

Wisława Szymborska (1923–2012) polska poetka, noblistka

Źródło: Ten dzień

O ludziach , O sile

„Na sumieniu Polski ciąży wiele grzechów przeciwko sobie, ale ani jeden przeciwko innym narodom.”

Aleksander Świętochowski (1849–1938) polski pisarz, publicysta, filozof i historyk

„Dając przykład wrażliwości na wszelkie przejawy niesprawiedliwości społecznej przekazuje nam Pan trafne diagnozy, dotyczące przemian ustrojowych w Polsce, które nie tylko często otwierają naszym Rodakom oczy na zakulisowe działania rządzących naszym krajem, ale również ukazują niekorzystną dla społeczeństwa ich politykę. Właśnie ten sposób pojmowania krzywdy ludzkiej stawia Pana w roli autorytetu moralnego i sumienia tych, którzy doprowadzili Polskę do stanu obecnego. Poprzez działalność społeczną i charytatywną, wskazuje Pan drogę jak można i należy pomagać biednym i poszkodowanym w wyniku transformacji ustrojowej.”

Andrzej Lepper (1954–2011) polski polityk

fragment listu do Jacka Kuronia.
Źródło: Do Jacka Kuronia, samoobrona.org.pl, 12 marca 2004 http://www.samoobrona.org.pl/pages/02.Partia/06.Listy/index.php?document=966.html

„Uwolnienie Aung San Suu Kyi dowodzi, że protest i interwencja, ingerowanie w imię wolności są słuszne i skuteczne. Pomagają. (…) Ważny jest ten wielki dowód na to, że presja świata na rzecz więźniów sumienia, odważnych ludzi takich jak ona, może przynieść skutek.”

Elie Wiesel (1928–2016) amerykański pisarz i dziennikarz, noblista w dziedzinie pokoju

Źródło: gazeta.pl, 14 listopada 2010 http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,81048,8657364,Elie_Wiesel__uwolnienie_Aung_San_Suu_Kyi_to_wygrana.html

O ludziach , O wolności

„(…) Polacy bardzo specyficznie widzą siebie na tle historii świata. Uważamy się za naród pokrzywdzony przez wszystkich innych. Jednak to, że sami też mamy coś na sumieniu już nam łatwo przez gardło nie przechodzi. Podobnie fakt, że w niektórych przypadkach sami byliśmy winni swoim nieszczęściom. Generalnie dojście do prawdy historycznej jest bardzo trudne, ponieważ tak naprawdę nie ma tylko jednej prawdy. Zawsze możliwa jest jakaś interpretacja konkretnego wydarzenia czy okresu. Natomiast zadaniem reżysera jest własne zinterpretowanie historii i przedstawienie takowej na ekranie. Mało tego uważam, że ma on do tego pełne prawo.”

Ryszard Bugajski (1943–2019) polski reżyser, scenarzysta, pisarz

Źródło: Twórcy nie powinni mieszać się w politykę, stopklatka.pl http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=54099

O nieszczęściu , O historii

„Stowarzyszenie Iustitia, którego mam zaszczyt być prezesem, z pewnością nie zostawi sędziów, którzy mieliby mieć kłopoty tylko dlatego, że orzekają zgodnie z prawem i ze swoim sumieniem. W tej trudnej sytuacji chcemy być razem. Groźby wypowiadane wprost i te zakamuflowane pod adresem sędziów są niedopuszczalne w demokratycznym państwie prawa. To nie sędziowie stworzyli bardzo trudną sytuację prawną, w której mają orzekać, tylko politycy, tworząc takie, a nie inne prawo. Stosowanie zaś rozproszonej kontroli konstytucyjności przez sądy powszechne to nie jest nic nagannego, ani nic nowego.”

Krystian Markiewicz (1976) profesor prawa

Źródło: Krystian Markiewicz: Przegrywa władza, która walczy z prawem, z praworządnością http://www.dziennikzachodni.pl/wiadomosci/a/krystian-markiewicz-przegrywa-wladza-ktora-walczy-z-prawem-z-praworzadnoscia-rozmowa,11708234/, dziennikzachodni.pl, 19 stycznia 2017.

„Musi zostać zarządzony zakaz konsumpcji alkoholu. Jego złamanie powinno być karane dożywotnim wykluczeniem z ludzkiego społeczeństwa. Wieczorem popiłem sobie i następnego ranka miałem wyrzuty sumienia.”

Joseph Goebbels (1897–1945) niemiecki polityk nazistowski, minister propagandy

w 1924.
Dzienniki (1923–1945)

„Przyznaję, że nękają mnie wyrzuty sumienia, gdyż nie zapobiegłem popełnieniu przez Żemczużynę, osobę bardzo mi drogą, błędów i nawiązaniu kontaktów z antysowieckimi nacjonalistami żydowskimi pokroju Michoelsa.”

Wiaczesław Mołotow (1890–1986) rosyjski działacz komunistyczny, polityk radziecki

składając w styczniu 1949 oficjalną samokrytykę za wstrzymanie się od głosu podczas przegłosowywania uchwały, która potępiała jego żonę, Żydówkę Polinę Żemczużynę, skazaną dzień potem na 5 lat gułagu za udział w fikcyjnym „spisku syjonistycznym”.
Źródło: Timothy Snyder, Skrwawione ziemie. Europa między Hitlerem a Stalinem, tłum. Bartłomiej Pietrzyk, wyd. Świat Książki, Warszawa 2011.

O książkach , O świecie

„Głośno także zachwalają i ową [wolność], którą nazywają wolnością sumienia: którą, jeśli ją tak można rozumieć, iż każdemu wolno według swego zdania czcić Boga lub Go i nie czcić, (…). Można ją jednakże i w tej myśli pojmować, że człowiekowi z poczucia obowiązku wolno w państwie bez jakiejkolwiek przeszkody pójść za wolą Boga i spełniać Jego rozkazy. Taka wolność to prawdziwa wolność i godna synów Bożych, która najszlachetniej strzeże godności osoby ludzkiej i jest wyższa od wszelkiej przemocy i niesprawiedliwości: Kościołowi też była zawsze pożądana i szczególnie droga. Tego rodzaju wolności domagali się dla siebie wytrwale Apostołowie.”

Leon XIII (1810–1903) papież

Encyklika Libertas praestantissimum o wolności człowieka

O Bogu , O myślach , O wolności , O myśleniu

„To nie jest XIX wiek, a tu nie jest Bantustan. Rządzący muszą dbać o godność państwa i robić tylko to co jest zgodne z sumieniem i prawem. (…) Będziemy starali się zapobiec negatywnym skutkom wyjaśniania tej sprawy, ale ona musi zostać wyjaśniona. Co do tego nie może być wątpliwości ani w tu ani pod drugiej stronie oceanu.”

Donald Tusk (1957) polski polityk

Źródło: Wojciech Czuchnowski, Tusk ostro o więzieniach CIA, wyborcza.pl, 29 marca 2012 http://wyborcza.pl/1,75248,11443662,Tusk_ostro_o_wiezieniu_CIA.html

O wieku

„(…) wolno ryzykować przypuszczenie, że słuchanie sumienia jest w sumie bezpieczniejsze i że ono mniej nas może oszukiwać aniżeli zasady moralne, które przecież niemal zawsze potrafimy na naszą korzyść przekręcić.”

Leszek Kołakowski (1927–2009) polski filozof

Mini wykłady o maxi sprawach (1997–2003)

O oszukiwaniu

„Moja odmowa nie ma charakteru demonstracji politycznej, lecz jest sprawą sumienia.”

Jan Zieja (1897–1991) polski duchowny katolicki, kapelan Szarych Szeregów i Armii Krajowej

uzasadniając w 1953 r. odmowę złożenia ślubowania na wierność PRL, które już zaprzysiągł cały Episkopat.
Źródło: Magdalena Grochowska, Zieja. Stoję na rynku nienajęty, wyborcza.pl, 12 września 2011 http://wyborcza.pl/1,76842,10263125,Zieja__Stoje_na_rynku_nienajety.html?as=18&startsz=x

O charakterze , O wierności

„Mam nadzieję, że nikt mi mej oryginalności nie zabierze. A jeżeli chodzi o sumienie. Sumienie… Ja naprawdę nie mam sobie nic do zarzucenia. Czynię najrozmaitsze wysiłki i starania.”

Wojciech Siemion (1928–2010) aktor polski

Źródło: film.onet.pl http://film.onet.pl/0,0,1609334,3,596,artykul.html

O wysiłku

„Ani Pan, ani ja nie przeżywamy najpiękniejszej chwili, największej radości, gdy rządzi nami umysł, lecz wtedy, gdy go tracimy. Straciliśmy oboje rozum – dla June. Ona zniszczyła rzeczywistość. Ona zniszczyła sumienie.”

Anaïs Nin (1903–1977) pisarka francuska

do Millera.
Związek z Henrym Millerem
Źródło: Dzienniki

O rzeczywostości

„Nie jest przyzwoite prosić kogoś o łaski, kiedy ma się na sumieniu winy przeciw niemu popełnione.”

Józef Maria Bocheński (1902–1995) polski duchowny katolicki, dominikanin, filozof

Kazania i przemówienia, Tom 1
Źródło: Kazanie na 200. rocznicę Konstytucji 3 Maja, Wydawnictwo Salwator, Kraków 2000, s. 35.

„Świat osiągnął jasność bez mądrości, moc bez sumienia. Żyjemy w świecie atomowych gigantów i moralnych dzieci. O wojnie wiemy więcej niż o pokoju, o zabijaniu więcej niż o życiu.”

Omar Bradley (1893–1981) amerykański generał

The world has achieved brilliance without wisdom, power without conscience. Ours is a world of nuclear giants and ethical infants. We know more about war than we know about peace, more about killing than we know about living. (ang.)
Źródło: fragment przemówienia z okazji Dnia Zawieszenia Broni, 10 listopada 1948

O wojnie , O dzieciach , O świecie , O pokoju

„Człowiek, którego nic poza cenzusem nie kwalifikuje na przysięgłego, ma sumienie cenzusu.”

Karol Marks (1818–1883) niemiecki filozof, ekonomista i działacz rewolucyjny

„Człowiek dobry ma nieczyste sumienie – nękają go moralne rozterki. Moralność istnieje tak długo, jak długo trawi nas poczucie winy i poczucie odpowiedzialności. Nie tylko za własne czyny, ale za wszelkie zło, które się wydarza.”

Jan Hartman (1967) polski filozof, bioetyk, wydawca, publicysta, polityk

Źródło: wywiad Aleksandry Klich Kto zna numer do Pana Boga, „Gazeta Wyborcza”, 25 stycznia 2010.

O Bogu , O złu , O morzu

„Gdzie byliście, wy, ideolodzy i praktycy syjonizmu, którzy próbujecie oszukać własne i świata sumienie, co uczyniliście dwadzieścia parę lat temu, by nas uratować? W swoim brudnym zacietrzewieniu łączycie się pod znakiem gwiazdy Dawida, tej samej gwiazdy, z którą my wchodziliśmy do komór gazowych (…) Naprawiacze i weryfikatorzy historii spod znaku syjonizmu, obrzucając Polskę błotem zapomnieli o jednym. To błoto nie ich brudzi, lecz ich samych.”

Iwona Śledzińska-Katarasińska (1941) polska działaczka polityczna, dziennikarka

Źródło: Tym, którzy zapomnieli. Syjonizm – aktywność i bierność, „Dziennik Łódzki”, maj 1968, cyt. za: Maciej Marosz, Antysemityzm i legitymacja, „Gazeta Polska”, 9 kwietnia 2008, s. 8.

O historii

„Nie mogłem zasnąć tej nocy. Kamieniarze Rzeczypospolitej ukamienowali biskupa, niby w obronie czystości Kościoła. Cóżeś uczynił, najgłupszy z siepaczy. Będziesz mógł spokojnie umrzeć? Belki w swoim oku nie widzisz? Ale dziś o belce też nie wolno mówić, bo to też polityka. Zasłananiacie swoje grzechy, belki w swoim sumieniu.”

Józef Zawitkowski (1938) polski duchowny katolicki, biskup

podczas mszy św. w bazylice św. Krzyża w Warszawie 24 lutego 2002, w II niedzielę Wielkiego Postu, po ujawnieniu afery seksualnej dotyczącej abp. Paetza.
Źródło: strona Radia Maryja http://www.radiomaryja.pl.eu.org/nagrania/Paetz/

„Świetnie. Zamierzałem go zabić. Jestem szczęśliwy. Każdy, kto ma na sumieniu śmierć Żydów, sam zasługuje na śmierć.”

Jigal Amir (1970) Izraelski zamachowiec

słowa, które miał wypowiedzieć Amir na wieść o śmierci Rabina według inspektora policji Yossiego Gershoma, który wiózł zamachowca do aresztu.
Źródło: Tom Smith, Proces Yigala Amira w: 100 najsłynniejszych procesów pod redakcją Edwarda W. Knappmana, op. cit., s. 476.

O śmierci

„Boże pomóż, bo mi sumienie pieprzy,
jak mam na siłę sobie świat tandetą ulepszyć,
jestem tym co chce spać, a nie węszyć za szczęściem,
dla ciebie hajs dla mnie czas, treści są piękne,
dlatego nic mi się nie chce, szczęście wchłaniam z powietrzem,
takiego świata ja nie chcę, więc go sobie ulepszę.”

O.S.T.R. (1980) raper polski

Źródło: Brzydki, zły i szczery z płyty HollyŁódź

O Bogu , O szczęściu , O świecie , O sile

„Wyspą każdego człowieka, Jean Louise, jego wartownikiem, jest sumienie.”

Harper Lee (1926–2016) amerykańska pisarka

Postać: wujek Jack
Idź, postaw wartownika

„A kłamstwo jest lepkie, nie sposób się go pozbyć, brudzi wszystko wokół i brudzi twoje sumienie.”

Małgorzata Musierowicz (1945) pisarka polska

Postać: dziadek
Małomówny i rodzina (1975), Szósta klepka (1975)
Źródło: s. 160

O kłamstwie

„Chwała dobrych jest w ich sumieniu, a nie w ustach ludzkich. Radość sprawiedliwych z Boga jest i w Bogu, a wesele ich z prawdy wytryska. Kto pragnie prawdziwej i wiecznej chwały, nie dba o doczesną.”

Tomasz à Kempis książka O naśladowaniu Chrystusa

O naśladowaniu Chrystusa
Źródło: księga druga, rozdział 6.2

O Bogu , Radość

„Teoretycy mają czyste ręce, praktycy – czyste sumienie.”

Wiktor Suworow (1947) pisarz rosyjski

Kontrola

„Republikanin ma inne sumienie niż rojalista, posiadający ma inne sumienie niż nieposiadający, myślący inne niż bezmyślny.”

Karol Marks (1818–1883) niemiecki filozof, ekonomista i działacz rewolucyjny

Myślący

„Powiedzenie, że to margines, uspokaja sumienia. Skoro zbrodnie popełniał margines, to wykluczymy go ze wspólnoty narodowej i wspólnota pozostanie czysta, w dobrym samopoczuciu. A tymczasem zbrodni dokonywali zupełnie zwyczajni ludzie.”

Barbara Engelking-Boni (1962) uczona polska, historyk

Źródło: wyborcza.pl, 9 stycznia 2011 http://wyborcza.pl/1,111789,8918167,Jak_Polska_dluga_i_szeroka.html

O ludziach

„Śpiewne i zbolałe głosy dzieci na opustoszałych polskich drogach, wołające o kawałek chleba (…) Ileż to razy powracały w mojej duszy, jak echo dalekiego płaczu i nie dający spokoju wyrzut sumienia! Maluchy te, to była sama skóra i kości, wychudzone i wyciągnięte rączki, nóżki jak patyczki, trzęsące się z zimna w zbyt szerokich spodenkach… Nagle zbiegały się zewsząd, kiedy pojawiały się pociągi z włoskimi żołnierzami (…) walczyły o kawałki chleba rzucane im z okien pociągu… i na własne oczy widziałem, jak niemiecki wartownik wystrzelił serię z karabinu w sam środek tej hałaśliwej, obdartej gromadki!”

Carlo Gnocchi (1902–1956)

Chrystus wśród Strzelców Alpejskich
Źródło: s. 122.

O dzieciach , O duszy

„„Nad-ja” to instancja, do istnienia której doszliśmy na drodze dedukcji, sumienie to funkcja przypisywana jej oprócz innych, nadzorujących i osądzających czynności i zamiarów „ja” polegających na działalności cenzorskiej.”

Zygmunt Freud (1856–1939) austriacki neurolog i psychiatra

Kultura jako źródło cierpień (1930)

„Gdy człowiek nie wie, co zrobić, sumienie mówi mu tylko jedno: „szukaj.””

Józef Tischner (1931–2000) filozof polski, ksiądz katolicki

„Spodziewałem się jakiejś uwagi, komentarza, żarciku z tylnych ławek. Pragnąłem spięcia, eksplozji: Czego chcecie?! – wrzasnąłbym wówczas – Dlaczego trzymacie z nimi, a nie ze mną?! Do dyni, co ja wam zrobiłem? Nienawidzicie indywidualistów, szczególnie takich, co się wyróżniają, każdy musi być podobny do was, broń Boże inny i zawsze do dyspozycji, skromniutki, grzeczny i gotów spełnić kolektywne życzenia. A jeśli nie mam już ochoty grać w zespole i układać piosenek? To sprawa między mną a paczką, co wam do tego?! Co wam do tego, że zrobiłem numer Joannie? Odczepcie się, do dyni!… Ani żartu, ani uwag. Cisza.
– W każdym razie uczciwie popracowałeś z Joanną – powiedziała Rura. – Nie spodziewałam się, że w ciągu kilku dni odrobicie tak duże zaległości. Przepuszczam Joasię z czystym sumieniem – Spojrzała po klasie – Chyba możemy wspólnie wyrazić uznanie Arturowi.
Cisza. Potem jakiś niewyraźny pomruk i głos Marcina:
– Oczywiście, pani profesorko.
– Nie trzeba! – rzuciłem – zrobiłem to tylko dla pani. Bo przyrzekłem.
Rura wyszła zza katedry, zbliżyła się do mnie.
– Klasa chce, żeby wasz zespół wszedł do finału turnieju – powiedziała cicho – Chce, żebyście dalej byli przyjaciółmi.
A więc wiedziała wszystko. Uśmiechnąłem się, wzruszyłem ramionami.
– Za dużo chcą – odparłem – Nie do wszystkiego wolno wtykać nos. Zwłaszcza gdy nie wie się, o co poszło.
– A może wiedzą?
Odruchowo spojrzałem na Marcina. Wcale nie po to, żeby zaprzeczył. A jednak nieznacznie poruszył głową, dał mi znak, że nie.
– Wszystko jedno – powiedziałem z uporem – Zresztą, nie zależy mi. Nie jestem sentymentalny, pani profesorko.”

Aleksander Minkowski (1933–2016) polski prozaik, reportażysta, scenarzysta filmowy

Artur

O Bogu , O ciszy

„Dla mnie to oczywiste, że jeżeli jest jakaś większość w klubie, to ona nie może stosować zasady dyktatu wobec mniejszości w sprawach sumienia.”

Jarosław Gowin (1961) publicysta, senator VI kadencji

o ustawie dot. zapładniania in vitro.
Źródło: politbiuro.pl http://politbiuro.pl/politbiuro/1,85402,6347819,Gowin___ostatnia_sierota_po_POPiS_ie.html, 5 marca 2009

O ustawie

„„Sprawa Chazana” to także kwestia etyki lekarskiej. I nie chodzi o prawo do klauzuli sumienia. Prof. Chazan poinformował pacjentkę, której płód miał stwierdzone, bez najmniejszych wątpliwości, bezmózgowie, a więc wadę szeroko w medycynie opisaną i w 100 proc. śmiertelną, że jej dziecko „może długo żyć i być leczone” i że „planowane są zabiegi”. Zrobił to publicznie, wszyscy słyszeli.
Potem zaś, również publicznie, komentując obawy pacjentki, że dziecko po narodzinach będzie cierpiało, stwierdził, że podczas aborcji będzie cierpiało bardziej, bo wykonuje się je przez kawałkowanie ciała żywcem. To oczywista nieprawda: takie płody uśmierca się w łonie, podając środek na zatrzymanie akcji serca. Lekarz nie może tego nie wiedzieć. A więc okłamywał opinię publiczną, a przede wszystkim oszukiwał i dręczył psychicznie pacjentkę. I to nie w obronie prawa do klauzuli sumienia, ale w celu uniknięcia odpowiedzialności za to, co zrobił.”

Bogdan Chazan (1944)

O dzieciach , O narodzinach , O cierpieniu , O oszukiwaniu

„Ludzie nie chcą oglądać „czarnuchy”, nie chcą oglądać filmów smutnych. Tymczasem już od dawna jesteśmy świadomi tego, że film nie zmienia świata, a na pewno nie potrząsa ludzkimi sumieniami. Funkcję taką już od dłuższego czasu spełniają telewizyjne newsy, które coraz częściej paradoksalnie pozostawiają nas obojętnymi. Metoda potrząsania sumieniami w kinie współczesnym, moim zdaniem w ogóle się nie sprawdza. W związku z tym musimy znaleźć sposób na to, żeby widz chciał zobaczyć film, mógł się na nim wzruszać i bawić jednocześnie. Przy okazji otrzymał też pewną dawkę propozycji myślowej, jakiegoś elementu do dyskusji oraz zapytań, które w nim potem pozostaną. Dla mnie prostą odpowiedzią na pytanie: czy film jest dobry, jest to czy on do mnie później wraca. Największy komplement, jaki może otrzymać reżyser następuje wtedy, kiedy ktoś po obejrzeniu jego filmu chce do niego powrócić i to czyni.”

Tomasz Wiszniewski (1958–2016) polski reżyser

Źródło: wywiad, 2007 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=40688

O ludziach , O czasie , Pytanie

„Co w życiu jest nieulękłe? Czyste sumienie.”

Bias z Prieny (-600–-530 p. n. e.)

„Byli wśród nas ludzie różnych pokoleń, tradycji, orientacji ideowych. Łączyła nas troska o wszystkich skrzywdzonych i bitych. Pragnęliśmy dawać temu świadectwo – bez względu na zagrożenie osobiste, bez względu na polityczną taktykę, bez względu na to, kim jest prześladowany. Kierowaliśmy się przekonaniem, że przestrzeganie praw człowieka i obywatela jest warunkiem pokoju między ludźmi i narodami; przekonaniem, że nie może być sprawiedliwej Europy bez niepodległej Polski na jej mapie. Służyliśmy sprawie wolności Polski i wolności Polaków w Polsce, tak jak mogliśmy i umieliśmy, jak dyktowało nam sumienie i obywatelskie rozeznanie sytuacji. Mieliśmy przed oczyma ideał Polski, która szczyciła się niegdyś tolerancją i wolnością; Polski, która umiała być wspólną ojczyzną Polaków, Białorusinów, Litwinów, Ukraińców, Żydów, ojczyzną wszystkich swych obywateli – bez względu na ich język, wyznanie, pochodzenie narodowościowe. Nie do nas należy ocena naszej pracy. My chcielibyśmy, aby stanowiła ona wkład do wielkiego narodowego dzieła: tworzenia niepodległej, sprawiedliwej, demokratycznej Polski.”

Edward Lipiński (1888–1986) polski ekonomista i polityk

Źródło: Jan Skórzyński, Siła bezsilnych. Historia Komitetu Obrony Robotników, Wyd. Świat Książki, Warszawa 2012.

O ludziach , O książkach , O świecie , O pokoju

„Satelita nie ma sumienia.”

Edward R. Murrow (1908–1965) dziennikarz amerykański

„Czy obywatel powinien – choćby tylko na chwilę, choćby w najmniejszym stopniu – podporządkowywać swoje sumienie prawodawcy?; po co w takim razie każdy człowiek ma sumienie?”

Henry David Thoreau (1817–1862) amerykański pisarz, poeta i filozof

„Wyrzuty sumienia w miłości to oznaki jej końca.”

Henryk Ferdynand Kaden (1871–1932) polski bankowiec

„A potem dodał na pół do siebie:
– To dziwne, jak łatwo kobiety zasypiają. Myślę, że jest to jedna z przyczyn, dla których odegrały tak małą rolę w rozwoju naszego gatunku.(…)
– Najprawdopodobniej cały postęp świata zawdzięczamy ludziom, którzy nie mogli usnąć nocą i leżeli wpatrzeni w sufit, nawet jeśli był to strop pieczary, kiedy jeszcze nie było domów. Mężczyźni potrafią rozmyślać o czymś, czego jeszcze nie ma, a co chcieliby stworzyć. Kobiety – nie. Są zdeterminowane psychicznie swoją funkcją matek – opiekunek małych. To czyni je nadal bliskimi krewnymi innych zwierząt. Kierują się instynktem. Dlatego wolałbym zawsze mieć do czynienia w sprawach myśli z najgłupszym mężczyzną niż z najprzemyślniejszą kobietą. A jeśli chodzi o sen, znane są wypadki, kiedy kobieta po dokonaniu najohydniejszej zbrodni spokojnie zasypiała natychmiast, gdy tymczasem mężczyźni w tej samej sytuacji leżą zwykle ogarnięci wyrzutami sumienia lub – jeśli ich nie mają – zajęci gorączkowym przewidywaniem najbliższej przyszłości. Jest w kobietach coś przerażającego, Cyrilu, czego nie spotkasz u samic ryb, ptaków, owadów, a nawet u wyższych szczurów. To cywilizacja oddaliła je od nas, a największe osiągnięcia myśli ludzkiej, dokonane wyłącznie przez mężczyzn, oddaliły je od nas jeszcze bardziej.
– Spojrzał znowu w stronę wygaszonych okien.
Dobre i złe, piękne i brzydkie, uczciwe i zbrodnicze, wszystkie one potrafią spać bez względu na sytuację, do jakiej spokojnie doprowadziły, bo dobro, zło, szlachetność i zbrodnia są dla nich tylko rekwizytami, jak dobrze lub źle dobrane barwy sukni, szala czy torebki.”

Maciej Słomczyński (1922–1998) pisarz polski, tłumacz

Źródło: Joe Alex, Cichym ścigałam go lotem…, 2005, Elipsa, Warszawa, ISBN 83-921322-4-6.

O kobietach , O mężczyznach , O matce , O myślach

„Lada chłystek sądzi i wydaje wyroki, potępia wszystko i każdego – od szczytu najwyższego do dołu przyziemnego. Sam czarny jak kominiarz – smaruje wszystkich na Murzynów, sam bankrut – uczy i krytykuje finansistę, sam głupiec, nie uznaje żadnego rozumu. Sam bez zasad, honoru, czci i sumienia – plwa na każdy autorytet.”

Maria Rodziewiczówna (1864–1944) polska pisarka

Gniazdo Białozora
Źródło: s. 86

O głupcach

„On [Janusz Józefowicz] miał żonę, więc dla ludzi byłam „tą złą”. A ja myślałam wtedy, że przecież to mężczyzna decyduje, czy w jego życiu jest miejsce na drugą kobietę. Nie miałam wyrzutów sumienia, nie zastanawiałam się, co czuje żona Janusza – byłam na to za młoda i za bardzo zakochana. Uważam, że nikt nikomu nie może dać gwarancji, że będzie z nim do śmierci. Czułam, że Janusz to miłość mojego życia, więc przejmowałam się tylko tym, czy myśli o mnie poważnie. Nie chciałam być wiecznie „tą drugą.””

Natasza Urbańska (1977) aktorka, tancerka i piosenkarka polska

I starałam się udowodnić, że dostaję role w Buffo, bo jestem dobra, a nie przez protekcję.
Źródło: Agnieszka Sztyler, Wyśpiewałam to sobie, „Twój Styl” nr 12, grudzień 2011 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/128793.html

O miłości , O śmierci , O kobietach , O ludziach

„Z podziwem dla Polaków i konfrontując się ze stopniem odzwierciedlenia żalu. W czasie Holokaustu w przeciwieństwie do Ukraińców i Litwinów, na przykład Polacy nie byli zaangażowani w nazistowską machinę śmierci i nawet niektórzy z nich, całkiem sporo z nich było Sprawiedliwymi wśród Narodów Świata, którzy ratowali Żydów, ale po tym polscy antysemici przeprowadzali pogromy a następnie Żydzi zostali wygnani z Polski w '68 roku i stosunki dyplomatyczne zostały zerwane pomiędzy Polską Ludową i Izraelem. To mają na sumieniu Polacy.”

Szewach Weiss (1935) izraelski polityk, politolog, pisarz, ambasador Izraela w Polsce

wywiad profesora Szewacha Weissa dla izraelskiej gazety Maariv.
Źródło: After 20 years as a public figure, Shevach Weiss satisfied: „The situation here is better than ever” http://www.maariv.co.il/news/new.aspx?pn6Vq=E&0r9VQ=GHFDG, „Maariv”, 23 października 2014.

O śmierci , O zerwaniu , O czasie

„Sumienie i tchórzostwo to to samo. Sumienie to po prostu nazwa firmowa. Nic więcej.”

Oscar Wilde książka Portret Doriana Graya

The Picture of Dorian Gray

Cytaty na temat sumienie strona 4

Cytaty na temat sumienie
strona 4