Cytaty o rzeczywistości (1198 cytatów, strona 8)

„Nie jest rzeczą możliwą być naukowcem, nawet naukowcem ateistą, i oprzeć się wrażeniu groźnego piękna, harmonii i pomysłowości przyrody. To, co mnie najbardziej uderza, to istnienie ukrytego, matematycznego porządku. Jak można przyjąć tak finezyjnie zaaranżowany, tak subtelny i trafny układ rzeczywistości jako zwyczajny fakt, jako zbiór właściwości, które po prostu się zdarzyły? Oczywiście, nauka nie jest w stanie dowieść istnienia celowości lub też Stwórcy, ale może ukazać całą głębie pomysłowości, która tworzy wspaniały świat.”

Paul Davies (1946) fizyk brytyjski

Źródło: Józef Życiński, Bóg i ewolucja: podstawowe pytania ewolucjonizmu chrześcijańskiego

O Bogu , O świecie , O wrażeniach , O nauce

„We śnie filmowym powstaje często specyficzny węzeł czasowy. Rzeczy przeszłe, sprawy minione nakładają się na aktualną rzeczywistość. Podświadomość wdziera się w realność. Sen pozwala więc odsłonić, pokazać przyszłość.”

Wojciech Jerzy Has (1925–2000) polski reżyser filmowy, scenarzysta, producent

Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_has_wojciech_jerzy

O snach , O przyszłości

„(…) pociąga mnie ten zawód [aktorki], który pozwala zaszaleć wyobraźni i otwiera na inną rzeczywistość. Staram się trzymać obranej drogi.”

Marta Kumik (1982)

Źródło: Ufam ludziom, „Tele Tydzień”, nr 07, 9 lutego 2009 http://www.plebania.pl/wywiady/kumik.html

„A jednak w przedziwnie uparty sposób ludzkość uważa przeczenie rzeczywistości za największą mądrość. Zaprzeczyć Boga i duszy – pozornie łatwo. Ale co począć z tradycją?”

Jan Bielatowicz (1913–1965) polski pisarz

Źródło: esej Duch objawia się w tradycji

O mądrości , O Bogu , O duszy

„Widzicie… wiem, że bierzecie pod uwagę jakiś rodzaj fantazji wiecznego życia ponieważ wybraliście żeby nie palić. Pozwólcie mi być pierwszym, który przedziurawi ten pieprzony balon i wyśle was z powrotem do rzeczywistości – ponieważ wy także jesteście martwi. A wiecie co powiedzą lekarze? „Cholera, gdybyś tylko palił. Mielibyśmy dla ciebie technologię, która by ci pomogła.””

Bill Hicks (1961–1994) amerykański komik i satyryk

To wy, ludzie, którzy umieracie od niczego jesteście robieni w chuja.
Występ w Centaur Theatre w Montrealu (1991)

O ludziach , O fantazji

„Artysta polityczny w równym stopniu, co estetyczny może kierować i rządzić światem, mamiąc go wyobrażeniem w miejsce rzeczywistości, na przykład wyobrażeniem o wolności ludu lub o jego randze i równości; to pierwsze istnieje jedynie formalnie w angielskim Parlamencie, to drugie zaś we francuskim konwencie. Lepiej jednak przecież mieć choćby pozór posiadania owego uszlachetniającego ludzkość dobra, niż czuć się go w oczywisty sposób pozbawionym”

Immanuel Kant (1724–1804) niemiecki filozof

Źródło: Antropologia w ujęciu pragmatycznym, Warszawa 2005

O ludziach , O świecie , O wolności

„Najprawdopodobniej wszyscy myślą o mnie, że jestem nimfomanką, która coś tam udaje i że mam stale niezaspokojony apetyt seksualny. W rzeczywistości wolałabym przeczytać jakąś książkę.”

Madonna (1958) amerykańska piosenkarka

O myślach , O myśleniu

„W rzeczywistości nie ma żadnej „umowy społecznej”. Rząd jako instytucja powinien być uważany za to, czym jest: jest to grupa ludzi posiadająca znaczną władzę, czyli siłę do dyspozycji i mogącą użyć jej – dla kontrolowania reszty obywateli w najrozmaitszy sposób.”

David Bergland (1935–2019)

Jedna lekcja libertarianizmu
Źródło: str. 3

O ludziach , O sile

„Należę do pokolenia, które wychowało się w innej rzeczywistości, a drugą część życia próbuje odnaleźć się w rzeczywistości nowej.”

Waldemar Zawodziński (1959)

Źródło: „Gazeta Wyborcza – Łódź” 2007, nr 52, cyt. za: Monika Mokrzycka-Pokora, Waldemar Zawodziński, listopad 2009 http://magazyn.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_zawodzinski_waldemar

„Trunek daje biedakowi, prostakowi to, co innym przynosi muzyka, biblioteka: ofiarowuje my wyższą rzeczywistość.”

Ernst Jünger (1895–1998) pisarz niemiecki

Promieniowania

O muzyce

„Kobiety działały, miały swoje marzenia polityczne, chociaż nigdy nie zależało im na tym, żeby znaleźć się we władzach związku. Do obrad przy Okrągłym Stole została zaproszona tylko jedna z nich – Grażyna Staniszewska. Po '89 roku niewiele kobiet Solidarności zdecydowało się wejść do polityki, co nie oznacza, że zrezygnowały z działalności publicznej. Ich walka wciąż trwa – cały czas działają na rzecz zmiany rzeczywistości, pracują w fundacjach, organizacjach samorządowych.”

Marta Dzido (1981) polska pisarka i dziennikarka

o działaczkach Solidarności.
Źródło: Anna Legierska, 10 lat za „ulotkę”, czyli kobieca twarz Solidarności , culture.pl, 19 lutego 2013 http://www.culture.pl/kalendarz-pelna-tresc/-/eo_event_asset_publisher/L6vx/content/10-lat-za-ulotke-czyli-kobieca-twarz-solidarnosci

O kobietach , O marzeniach , O czasie , O walce

„Wy, ludzie, tak wspaniale potraficie ignorować rzeczywistość. Jesteście prawie ślepi i prawie głusi. Patrzycie na drzewo i widzicie… tylko drzewo, roślinę. Nie dostrzegacie jego historii, nie czujecie, jak płyną w nim soki, nie słyszycie wszystkich owadów, które żyją w pniu, nie znacie chemii jego liści, nie widzicie tysięcy odcieni zieleni, delikatnych ruchów zwracania się ku słońcu, prawie niedostrzegalnego rośnięcia…”

Terry Pratchett (1948–2015) angielski pisarz

Kapelusz pełen nieba. Opowieść ze Świata Dysku (2004)

O ludziach , O historii , O drzewach

„Doceniam pana sztukę kreowania rzeczywistości dzisiejszego wieczoru.”

Andrzej Zybertowicz (1954) socjolog polski

do redaktora Mariusza Pietrasika.
Źródło: Wieczór Wyborczy w TVP INFO, 22 maja 2014.

„Ludzie są wciąż skłonni wmawiać sobie, że kamikadze wysadzający się w powietrze są jedynym orężem, jakim dysponują biedni i uciśnieni. Nie dostrzegają, że radykalny islamizm jest w rzeczywistości sektą, zjawiskiem patologicznym.”

Martin Amis (1949)

Źródło: „Forum” (tygodnik) nr 32, str. 37.

O ludziach

„Tak wielu ludzi jest nieszczęśliwych, a jednak nie podejmują żadnej próby by to zmienić, ponieważ przywykli do życia w pewności, konformizmie i konserwatyzmie, co może dawać poczucie spokoju umysłu, ale w rzeczywistości nie ma rzeczy bardziej niszczącej dla niespokojnego ducha niż pewna przyszłość.”

Christopher McCandless (1968–1992) amerykański wędrowiec i pamiętnikarz

O ludziach , O przyszłości

„Myśleliśmy, że rzeczywistość nowej Polski pozwoli nam jakoś, mniej lub bardziej spektakularnie, zaistnieć. Myliliśmy się bardzo. Dzisiaj ci, którzy teoretycznie powinni dbać o intelektualne i duchowe zaplecze, jawnie uczestniczą w nachalnym urabianiu najniższych społecznych gustów, bo tylko w ten sposób mogą jakoś zarobić na życie. A przy tym zarabianie pieniędzy to w naszych czasach niezwykle wielki przywilej! Wmawia się nam, że już sam fakt posiadania pracy powinien wystarczać za realizację największych życiowych aspiracji, i my się tak czujemy. Robiąc byle co, wmawiamy sobie, że właśnie uczestniczymy w realizacji nowego, wspaniałego świata i powinniśmy wszystkich całować po rękach, że dany nam był ten zaszczyt.”

Jakub Wandachowicz (1975)

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, Generacja nic, 4 września 2002

O życiu , O myślach , O myśleniu

„Umrzemy i to czyni z nas szczęściarzy. Większość ludzi nigdy nie umrze, ponieważ nigdy się nie narodzi. Ludzi, którzy potencjalnie mogliby teraz być na moim miejscu, ale w rzeczywistości nigdy nie przyjdą na ten świat, jest zapewne więcej niż ziaren piasku na pustyni. Wśród owych nienarodzonych duchów są z pewnością poeci więksi od Keatsa i uczeni więksi od Newtona. Wiemy to, ponieważ liczba możliwych sekwencji ludzkiego DNA znacznie przewyższa liczbę ludzi rzeczywiście żyjących. Świat jest niesprawiedliwy, ale cóż, to właśnie myśmy się na nim znaleźli, ty i ja, całkiem zwyczajnie.”

Richard Dawkins książka Rozplatanie tęczy

Cytaty z książek
Źródło: Rozplatanie tęczy (ang. Unweaving the Rainbow, 1988)

O ludziach , O świecie

„Zaniepokojona bezideowością lewicy, postanowiłam sporządzić w zwięzłej formie zarys 'manifestu człowieka lewicy'. Pragnę podkreślić, że ten, kto jest wrażliwy na biedę i nieszczęścia innych w naturalny sposób może stać się zwolennikiem prądów lewicowych.
Człowiekiem lewicy nie jest ten, kto wcześniej należał do PZPR, a dziś chce to zatrzeć i wtóruje prawicy w krytyce minionego systemu. Człowiekiem lewicy nie jest ten, kto kiedyś cenił wartość socjalizmu, a dziś mówi o tym pogardliwie chcąc czerpać profity w nowej rzeczywistości.
Lewicowość wiąże się nierozdzielnie z traktowaniem każdego człowieka jako celu samego w sobie, a nigdy jako środka do nawet najbardziej szczytnych celów. Ta zasada płynąca z filozofii Kanta stanowi podstawę socjalizmu.
Człowiek lewicy, ceniąc narodową tradycję i kulturę, czuje się przede wszystkim częścią ludzkości. Stanowi to zaporę dla kierowania się egoizmem rodzinnym w polityce.
Twierdzę, że obowiązkiem człowieka lewicy – w obliczu wynalezienia broni masowej zagłady – jest dążenie do trwałego pokoju, a nawet szerzej – urzeczywistnianie idei pacyfistycznych.
Człowiek lewicy powinien być rzecznikiem rozdzielenia religii i prawa, religii i polityki, jak również religii i nauki. Może wyznawać określoną religię, może być bezwyznaniowym, czy agnostykiem, bądź ateistą, ale zarazem zwolennikiem państwa neutralnego światopoglądowo.
Ideowość – nie zaś karierowiczostwo i pragmatyzm – ma znamionować człowieka lewicy. Troska o nią winna prowadzić do starań, by telewizja i radio publiczne wreszcie zaczęły nadawać programy o treściach lewicowych. Inaczej nie powstanie społeczeństwo obywatelskie, a więc wieloświatopoglądowe.
Człowiek lewicy nie powinien uznawać własności prywatnej za świętą i nienaruszalną. Powinien cenić także własność państwową i spółdzielczą.
Przedstawiciel lewicy powinien być człowiekiem czynu. Bieda, nędza, głód, bezrobocie, bezprawie – wymagają przezwyciężenia. Sprawiedliwość należy urzeczywistniać poprzez rozwiązania systemowe. Filantropia może jedynie doraźnie rozwiązać czyjś problem i z reguły uwłacza tym, do których jest skierowana.
Człowiek lewicy powinien pozwalać innym na głoszenie poglądów, które sam uznaje za błędne i nieprawidłowe. Ma być życzliwy dla prawd innych niż własne. Konsekwentnie ma wygłaszać niezgodę na nietolerancję.
Człowiek lewicy ma czynić wysiłki, by zmieniać świadomość społeczeństwa. Istotne znaczenie ma wyzbywanie się uprzedzeń i stereotypów.
Człowiek lewicy ma działać na rzecz eliminowania dyskryminacji i braku akceptacji rozmaitych grup społecznych.
Człowiek lewicy powinien czuć się częścią świata przyrody, a więc odznaczać się braterskim stosunkiem do innych istot żywych.
Wierność wobec wyznawanych wartości powinna znamionować człowieka lewicy.”

Maria Szyszkowska (1937) polska działaczka polityczna, filozof

Źródło: '„Manifest człowieka lewicy”', w: „Lewicowość w XXI wieku”, tChu, W-wa 2004.

O głodzie , O pokoju , O religii , O sprawiedliwości

„Wszystko było tak cholernie kruche. To oczywiste, pewnie, ale przeważnie zapominamy o tym – nie chcemy myśleć, jak łatwo nasze życie może lec w gruzach, ponieważ gdybyśmy zdali sobie z tego sprawę, odchodzilibyśmy od zmysłów. Ci, którzy wciąż się boją, potrzebują leków, żeby normalnie funkcjonować. Oni rozumieją rzeczywistość. Wiedzą, jak cienka jest granica. I nie chodzi o to, że nie potrafią zaakceptować prawdy – nie umieją o niej zapomnieć.”

Harlan Coben Zachowaj spokój

Zachowaj spokój (2008)
Źródło: rozdział 16

O życiu , O myślach , O myśleniu , O zapominaniu

„Myśl jest potęgą, ona kreuje naszą rzeczywistość.”

Dorota Deląg (1972) polska aktorka i prezenterka telewizyjna.

Źródło: Wywiad http://www.gala.pl/gwiazdy/wywiady/zobacz/artykul/dorota-delag-1/

O myślach , O myśleniu

„Mit badany w swej żywej postaci jest (…) narracją, w której zmartwychwstaje pradawna rzeczywistość (…). W kulturze pierwotnej mit jest nieodzowny: wyraża, wzbogaca i kodyfikuje wierzenia; chroni i wzmacnia moralność; gwarantuje skuteczność rytuału i zawiera reguły praktyczne, którymi człowiek powinien się kierować. Mit jest więc żywotnym składnikiem cywilizacji ludzkiej (…).”

Bronisław Malinowski (1884–1942) polsko-brytyjski antropolog

Mit w psychice człowieka pierwotnego

O morzu

„Nie zawsze dziennik odpowiada rzeczywistości, w której żyje jego autor.”

Rafael Ábalos (1956) hiszpański pisarz i prawnik

Kôt

„Potem pomyślał, że rzeczywistość nie pokrywa się na ogół z przewidywaniami; z przewrotną logiką wywnioskował stąd, że przewidzieć jakąś okoliczność to udaremnić jej realizację. Wierny tej wątłej magii wymyślał okrutne szczegóły po to, aby się one nie wydarzyły.”

Jorge Luis Borges (1899–1986) argentyński pisarz, poeta i eseista

Opowiadania
Źródło: opowiadanie Tajemny cud

„Moje obrazy, nawet te najbardziej seksistowskie, są w rzeczywistości zdecydowanie antymęskie… gdybym kiedykolwiek zmusił się do namalowania mężczyzny, byłby wielki, brzydki i żałosny.”

John Currin (1962)

Źródło: Jasper Joffe, John Currin [w:] 501 wielkich artystów pod red. Stephena Farthinga, wyd. MWK, Warszawa 2009, ISBN 978-83-61065-32-6, str. 603, tłum. Dominika Zielińska, Ryszard Jacoby

Obraz

„Dziś Michnik potrafi butnie powiedzieć, że nowej demokracji zagrażało narodowe, katolickie państwo Polaków. Wtedy trud życia jego, rodziny i bliskich mu ideowo trockistów poszedłby na marne. I może pójść na marne, jeśli zdobędziemy się na heroizm odrzucenia złudzeń, którymi się karmimy i dostrzeżemy dramat rzeczywistości. Ich klęskę zapowiada pojawienie się Ligi Polskich Rodzin i Samoobrony. Ich lęk zdradzają prowokacje, usiłujące udaremnić mój start w wyborach.”

Bohdan Poręba (1934–2014) reżyser polski

Źródło: Strona Bohdana Poręby http://bohdanporeba.webpark.pl/

O demokracji

„Kiedy robi się film współczesny, to pewnych komentarzy otaczającej nas rzeczywistości nie da się uniknąć.”

Andrzej Grabowski (1952) aktor polski

Źródło: Stopklatka, 2003 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=16597

„Najważniejszą rzeczą w praktyce kuratorskiej są obecnie dwie rzeczy. Pierwszy problem wielu wystaw to rodzaj oderwania.(…) Zawsze staram się budować relację z otaczającą rzeczywistością. Niekiedy ta relacja ma charakter abstrakcyjny, mniej lub bardziej poetycki, ale ta poetyckość bywa ostrzejsza niż jakiekolwiek agresywne i bezpośrednie przesłanie. Drugi problem to rodzaj agresywności ze strony widza, połączonej z brakiem uwagi. Ten aspekt dotyczący psychologii współczesnej publiczności jest niezwykle istotny, chociaż bardzo rzadko podejmowany przez strategie muzealne.”

Adam Budak (1966)

Źródło: Adam Mazur, W Ameryce mi niewygodnie, dwutygodnik.com, nr 98/2012 http://www.dwutygodnik.com/artykul/4186/

O charakterze , O problemach , O relacjach

„Na dnie swojej nędzy Polska dostała króla, i to takiego, o jakim śniła, z piastowskiego szczepu, sędziego pod jabłoniami, nieuwikłanego w skrzeczącą rzeczywistość polityki.”

Czesław Miłosz (1911–2004) polski poeta, prozaik, eseista, tłumacz i krytyk literacki, noblista

o Janie Pawle II.

„Rzeczywistość prześciga wszelką fantazję, bo fantazja musi się jednak liczyć z jakimś prawdopodobieństwem.”

Mark Twain (1835–1910) amerykański pisarz, satyryk, humorysta

O fantazji

„Wydaje mi się, że Krzywicka we wspomnieniach bywa mitomanką i w różnych sprawach przypisuje sobie rolę większą, niż odgrywała w rzeczywistości. Za gorszycielkę uznała się sama pod koniec życia, a jako świadek epoki jest niestety mało wiarygodna. Ale doceniam jej reportaże sądowe i muszę przyznać, że bywała zupełnie niezłą pisarką.”

Małgorzata Szpakowska (1940)

o Irenie Krzywickiej
Źródło: Zofia Zaleska, Niepiękne dwudziestolecie http://www.dwutygodnik.com/artykul/4019/, Dwutygodnik.com nr 93/2012.

„Różnica między patriotyzmem polskim a patriotyzmem zachodnioeuropejskim w jego fazie rewolucyjnej uwydatnia się najjaskrawiej w tym, że patrioci polscy pomagali czynnie patriotom niemieckim walczyć z Niemcami broniącymi praw dynastycznych; ginęli na barykadach paryskich w walce z francuskim legitymizmem i orleanizmem; towarzyszyli Garibaldiemu w bojach z włoskim partykularyzmem dynastycznym i papieskim. Lecz myśl, żeby w Polsce przyjść miało do orężnej rozprawy także z odłamem Polaków nie chcącym wyzbyć się przestarzałego przywileju – ta myśl wydawała im się potworna i zbrodnicza. Zdarzało się natomiast, że sami ginęli z rąk rodaków i to nie renegatów w służbie zaborcy, lecz tych, których pragnęli poprowadzić do walki. „Taki jest los szlachty polskiej” kończy Hubert Olbromski (w Wiernej rzece) opowiadanie o okrutnej śmierci ojca. Nie los szlachty polskiej, lecz los elity szlacheckiej, najczęściej faktycznie już zdeklasowanej inteligencji, która, nie mogąc wysnuć idei ojczyzny z konkretnej rzeczywistości (jak na Zachodzie z rewolucyjnego ruchu mieszczaństwa), usiłuje abstrakcyjną ideą przezwyciężyć konkretną rzeczywistość (istota wszelkiego romantyzmu). Mocą tej abstrakcyjnej idei dziedzic Chwalibóg (Turoń) poprowadzić miał do powstania chłopa, którego wczoraj jeszcze trzymał w lochu i zakuwał w kajdany.”

Julian Brun (1886–1942) polski dziennikarz i działacz komunistyczny

Źródło: Stefana Żeromskiego tragedia pomyłek, www.nowakrytyka.pl http://www.nowakrytyka.pl/spip.php?article446

O śmierci , O losie , O inteligencji , O myślach

„Można powiedzieć, że ojciec Krąpiec jako prawdziwy filozof, wielki, intelektualny wizjoner i myśliciel, świadek bytu, pochylał się nad rzeczywistością, nad światem, nad człowiekiem, nad kulturą. Zainspirowany przez największe umysły z dziejów kultury europejskiej odkrywał prawdę o bycie, a przez rzeczywistość i historię pokazywał wielkość i wspaniałość Boga.”

Ignacy Dec (1944) polski teolog katolicki, biskup

Źródło: Wydawał się najlepszym i najszczęśliwszym z ludzi, naszdziennik.pl, 8 maja 2009 http://www.naszdziennik.pl/index.php?typ=my&dat=20090508&id=my12.txt

O Bogu , O ludziach , O świecie , O historii

„Wszystkie najważniejsze dzieła filozofów sprowadzają się do wniosku, że rzeczywistość jest nie do zniesienia. Dlatego od dziecka próbowałem od niej uciec…”

Woody Allen (1935) amerykański scenarzysta, reżyser, producent i aktor pochodzenia żydowskiego

Źródło: Paweł T. Felis, Woody Allen: Rzeczywistość jest nie do zniesienia http://wyborcza.pl/1,75475,9227906,Woody_Allen__Rzeczywistosc_jest_nie_do_zniesienia.html?utm_source=RSS_aol&utm_medium=RSS&utm_campaign=6481029, „Gazeta Wyborcza”, 10 marca 2011

O dzieciach

„Mam dla moich bohaterów wiele sympatii i współczucia. Zachowuję wobec nich czuły dystans. Czy są prawdziwi? Może. Prawdziwy ma być przede wszystkim odbiorca. Literatura powinna zapraszać czytelnika, słuchacza, widza do współtworzenia. Staram się kondensować rzeczywistość w grotesce, w syntetycznym przemieszaniu świata realnego z możliwym, chciałbym łączyć poetycką przypowieść z ostrym widzeniem życia. Ufam, że niekiedy mi się udaje. Talent musi mieć nie tylko twórca, ale i odbiorca. I wyobraźnię, która w literaturze, sztuce i w życiu jest kluczową sprawą. Bez niej ludzie są w jakiś sposób ułomni.”

Henryk Bardijewski (1932)

Źródło: „Rzeczpospolita”, 2 października 2007 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/wwtc.htm

O ludziach , O literaturze

„Rolnikiem z wyboru w naszym kraju można być tylko wtedy, gdy się ma przynajmniej takie poczucie humoru jak ja.”

Janusz Rewiński (1949) polski aktor, satyryk i polityk

Źródło: Cezary Łazarewicz, Jaka rzeczywistość, taki kabaret. Rozmowa z Januszem Rewińskim, polityka.pl, 13 sierpnia 2010 http://www.polityka.pl/spoleczenstwo/artykuly/1507734,2,rozmowa-z-januszem-rewinskim.read

„Wśród (neo)endeckich tropicieli pochodzenia etnicznego funkcjonariuszy państwowych i partyjnych pierwszych lat Polski Ludowej szczególne zainteresowanie budzi resort bezpieczeństwa. Jest on (…) też najmocniej osadzony w wyobrażeniach społecznych jako zdominowany przez Żydów.(…) Akcentowanie przez niektórych prawicowych publicystów i historyków obcego etnicznie pochodzenia części osób w aparacie Polski Ludowej w sytuacji braku odmienności ich polityki od ogólnej polityki PPR prowadzi do wniosku, że zabieg taki jest jedynie funkcją ich rasistowskich uprzedzeń.”

August Grabski (1971)

Źródło: Krzysztof Szwagrzyk, Żydzi w kierownictwie UB stereotyp czy rzeczywistość?, Biuletyn IPN, 11/2005.

„Nawet najkonsekwentniejsi optymiści, odganiający od siebie myśl, że bydlęce wagony wiozą warszawskich Żydów nie do obozów pracy, uplasowanych gdzieś na wschodzie, ale na śmierć, nie mogli już nie zdawać sobie sprawy z tego, co się dzieje. Pojmowały to z większą lub mniejszą intensywnością i wyrazistością także dzieci; rzeczy miały się tak również wtedy, gdy rodzice starali się, jeśli nie ukrywać (byłoby to niemożliwe), to przynajmniej łagodzić straszną rzeczywistość, a więc zmniejszać strach, w jakim żyły, bo swoje już wiedziały. Lata tego nie miałem jeszcze ośmiu lat, ale docierało do mnie wiele, może nie ogarniałem wszystkich szczegółów, może ulegałem jakimś przywidzeniom i ułudom, które nie pozostawały w żadnym stosunku do realności, nie mogłem jednak nie dostrzegać tego, co się każdego dnia dzieje, nie mogłem się nie bać. Strach – można byłoby go nazwać strachem ostatecznym, bo nawet dziecko musiało dostrzec, że gra toczy się o samo istnienie – jest doskonałym nauczycielem, otwiera oczy i uszy, odbiera złudzenia. Dzieje się tak zwłaszcza wtedy, a może – tylko wtedy, gdy chodzi o życie. Ów strach ostateczny był także moim nauczycielem.”

Michał Głowiński (1934) polski historyk literatury

Źródło: Burza

O życiu , O śmierci , O dzieciach , O strachu

„Puszcza jest dzikim stanem przyrody. Zwierzęta wykonywają tu ruchy nagłe i zwinne; ich spojrzenia są bystre, lękliwe; głosy pełne trwogi; barwy połyskują świeżością. W puszczy człowiek przestaje rozumować, opadają go dziwne uczucia, a wyobraźnia jego tworzy, przerabia rzeczywistość na mity.”

Adolf Dygasiński (1839–1902) polski pisarz, publicysta i pedagog

W puszczy
Źródło: rozdz. II, s. 82

O emocjach , O zwierzętach

„Czasem przychodziły nam do głowy narwane pomysły. Pamiętam, że któregoś wrześniowego, gorącego popołudnia w Zielonce poszliśmy z Mironem i Anią Szulc do pobliskiego lasu, narwaliśmy jarzębin i chmielu, jakichś traw, rozebraliśmy się pręciutko i ustroili w girlandy, pióropusze i czerwone korale. Rozbrykani w nagrzanym pustym lesie wpadliśmy w jakąś euforię, śpiewaliśmy chyba Mozarta, tańczyliśmy niepomni dość ponurej rzeczywistości. Dionizja w stalinowskiej Polsce…”

Miron Białoszewski (1922–1983) polski poeta

Autorka: Teresa Chabowska-Brykalska
Źródło: Kamil Sipowicz, Encyklopedia polskiej psychodelii, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2013.

O trawie , O śpiewie , O czasie

„Proces pisania dobrej pracy z chemii jest trochę podobny do procesu tworzenia dzieła literackiego, tylko że w chemii nie można wymyślić rzeczywistości…”

Adam Bielański (1912–2016) polski chemik

Źródło: Rita Pagacz-Moczarska, Chemia to dla mnie dobry wybór. Rozmowa z prof. Adamem Bielańskim, „Alma Mater”, nr 136, nr specjalny 2011, s. 8.

„A na razie w urojeniach pogrążeni, środek bagna
To codzienna rzeczywistość polskiego nastolatka”

Peja (1976) polski wykonawca muzyki hip-hop i rap

Źródło: Mój rap moja rzeczywistość

„Znajomi mówią w nim o Stanisławie Staszewskim, że był człowiekiem cynicznym, że często drwił z samego siebie, ze śmierci, ale i z życia… Z całą pewnością to, co się jemu przydarzyło – a działo się bardzo dużo rzeczy złych – sprawiło, że nie umiał się odnaleźć w normalnej rzeczywistości. Dla mnie Staszewski był niezdiagnozowanym depresjonikiem. To słychać w tych tekstach. Wystarczy je przeczytać i okazuje się, że pozornie zwykłe piosenki, które można by było śpiewać na weselach albo gdzieś w knajpach, mają w sobie co najmniej podwójne dno.”

Jacek Bończyk (1967) polski aktor

Źródło: Martyna Słowik, Nigdy nie piszę do szuflady, „Dziennik Polski”, 30 sierpnia 2012 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/145228.html

O śmierci , O śpiewie

„W obliczu tej przerażającej rzeczywistości mój umysł wycofał się w dziwny stan alienacji. Zachowywałem się niemal tak, jakbym był robotem. Czułem, że jestem emocjonalnie znieczulony, chociaż superświadomy. Zdawało mi się, jakbym uciekł do bunkra ukrytego głęboko w mojej czaszce i spoglądał na obraz zniszczenia wokół przez wąską, opancerzoną szparę. (…) Zastanawiałem się, czy nie rozpocząłem już spiralnej podróży w koszmarne odmęty szaleństwa.”

Jon Krakauer (1954) Amerykański pisarz i dziennikarz

Wszystko za Everest
Źródło: s. 325

O szaleństwie , Obraz

„Nie potrafiłem żyć w tamtej rzeczywistości. To był chory świat. Byłem zmęczony wyszukiwaniem sposobów na to, żeby jakoś funkcjonować. Nie pomagało w tym obrzucanie ZOMO-wców kamieniami i wypijanie dużych ilości alkoholu. W społeczeństwie wypaliła się wola walki. Ludzie nie potrzebowali już nawet ubeków, zaszczuwali się sami. Cieszyli się gdy ponownie zaczęto im sprzedawać masło bez kartek.”

Krzysztof Niewrzęda (1964) polski prozaik, poeta i eseista

Źródło: Poza rzędem – rozmowa Józefa Plessa – „Samo Życie” Nr 2/1999

O życiu , O ludziach , O świecie , O woli

„Dla myśliciela tej epoki [średniowiecza] wytłumaczyć jakąś rzecz znaczy wskazać, że nie jest ona tym, czym się wydaje, że jest symbolem i znakiem jakiejś głębszej rzeczywistości.”

Étienne Gilson (1884–1978) filozof francuski, historyk filozofii

Źródło: Jean Paul Couchoud, Sztuka francuska I, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1985, tłum. Eligia Bąkowska, s. 73.

O sztuce

„Powinno się naśladować nauczyciela duchowego, który jest zdyscyplinowany, spokojny, pogodny,
Obdarzony specjalnymi cechami, sumienny, bogaty w wiedzę pism,
Wysoce zrealizowany odnośnie natury rzeczywistości, zręcznym mówcą,
Ucieleśnieniem miłości i niezmordowany.”

Asanga (300)

Źródło: Mahāyānasūtrālaṅkāra

O naturze , O nauczycielach

„(…) to realność powinna naśladować dzieła sztuki. To wszakże, iż dzieła sztuki są, wskazuje, że to, co nieistniejące, mogłoby być (…). To, ku czemu zmierza tęsknota w dziełach sztuki – rzeczywistość tego, czego nie ma – zmienia się w jej przypomnienie.”

Theodor Adorno (1903–1969) niemiecki filozof, socjolog, teoretyk muzyki i kompozytor

Teoria estetyczna
Źródło: s. 242

„Jednostkowa inspiracja może stać się w pełni rzeczywistością kulturową tylko wtedy, jeśli zawładnie opinią publiczną grupy, zyska materialne środki wyrazu i w ten sposób stanie się częścią instytucji.”

Bronisław Malinowski (1884–1942) polsko-brytyjski antropolog

Naukowa teoria kultury (1944)

„Materiałem badania historycznego są przedmioty rzeczywistości przeszłej, zakorzenione w rzeczywistości teraźniejszej. Przedmiotem zaś poznania jest rzeczywistość historyczna współcześnie nieistniejąca, proces dziejowy.”

Marceli Handelsman (1882–1945) polski mediewista, historyk dziejów nowożytnych i najnowszych

Źródło: Historyka. Zasada metodologii i teorii poznania historycznego, Warszawa 1928.

„To bez znaczenia, jaką się dysponuje wiedzą czy techniką, gdy po zakończeniu pracy nie masz życia osobistego, w rzeczywistości nie masz wiele do powiedzenia.”

Christopher Doyle (1952) australijski operator filmowy

Źródło: Wywiad, 2003 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=13704

„Aktorstwo to materia żywa, w której głównym czynnikiem jest człowiek oraz jego indywidualne i niepowtarzalne właściwości, osobowość, charakter lub jego brak, przeżycia, emocje, doświadczenie. Umiejętności nabyte w szkole lub „to coś”, czego nie zniszczyła żadna szkoła, wrażliwość na otoczenie, na zmieniającą się rzeczywistość i reagowanie z nią. To wszystko sprawia, że aktorstwo wymyka się klasyfikacji i dookreślaniu. Wymyka się również ocenom.”

Barbara Wysocka (1978)

Źródło: Rytmy wewnętrzne, „Tygodnik Powszechny” nr 51, 19 grudnia 2010 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/108221.html

O szkole , O charakterze , O osobowości

„Na rozprawie sądowej zanalizowana została przestępcza działalność oskarżonych jak i jej skutki. Wychowanie nacechowane podejrzliwością i wrogością wobec postępu społecznego, atmosfera środowiska społecznego rozniecająca lub choćby tylko podtrzymująca bezwzględną wrogość wobec osiągnięć społecznych Polski Ludowej, wpływy polityczne przychodzące z zewnątrz i wyrosła na tym wszystkim błędna postawa polityczna ks. bp. Kaczmarka, która doprowadziła go do kolizji z prawem – oto sumarycznie ujęte przyczyny działalności przestępczej oskarżonych. Doprowadziły one do czynów skierowanych przeciwko interesom własnego narodu. Doprowadziły ks. bp. Kaczmarka do działalności wrogiej wobec interesu narodowego i postępu społecznego w okresie przedwojennym, okupacyjnym i w Polsce Ludowej. Doprowadziły w szczególności nie tylko do postawy przeciwnej nowej rzeczywistości naszego kraju, nie tylko do podrywania zaufania w trwałość władzy ludowej i nowych stosunków społecznych w Polsce, ale i do uwikłania się we współpracę z ośrodkami wywiadu amerykańskiego, które pragnęłyby posługiwać się przedstawicielami duchowieństwa, jako narzędziem realizacji swych wrogich Polsce planów. Należy z całą siłą zaznaczyć, że proces skierowany był wyłącznie przeciwko działalności społeczno-politycznej ks. biskupa i współoskarżonych, nie zaś przeciwko urzędowi biskupiemu i ich godności kapłańskiej.”

Tadeusz Mazowiecki (1927–2013) polski polityk, premier RP

Źródło: Wnioski, [w:] „Wrocławski Tygodnik Katolicki” nr 5, s. 3–4, 27 września 1953, przedruk w tygodniku „Nasza Polska” nr 4 (225), 26 stycznia 2000, s. 11.

O wrogości , O zaufaniu , O sile , O współpracy

„Realizm to konwencja. Nasze subiektywne odczucia nigdy nie są realistyczne. Żyjemy w krainie ułudy i fantazji. Na przykład, jeśli jesteś zakochany, masz wrażenie, jakbyś płynął w powietrzu. Z punktu widzenia fizyki to absolutnie niemożliwe, ale tak się właśnie czujemy. Subiektywne odczucie staje się rzeczywistością. Realizm to demokracja, wszyscy ludzie powinni mieć takie same odczucia. Nic z tego. Nie można ograniczać ludzkich doświadczeń i odbierać im w ten sposób wartości.”

Etgar Keret (1967) Izraelski pisarz i scenarzysta

Wywiady
Źródło: Beata Zatońska, Czytelnicy staną się celebrytami, tvp.info, 29 czerwca 2012 http://tvp.info/opinie/wywiady/czytelnicy-stana-sie-celebrytami/7846319

O ludziach , O demokracji , O fantazji , O wrażeniach

„Kino jest wynalazkiem dla samotnych ludzi, którzy pragną uciec od swojej smutnej rzeczywistości. Natomiast dla mnie to strata czasu. Nie lubię patrzeć, jak inni za pieniądze udają, że żyją. Siedząc w kinie albo przed telewizorem, mam wrażenie, że ucieka mi moje własne życie, które może być przecież ciekawsze niż to widziane na ekranie.”

Kayah (1967) polska piosenkarka

Źródło: „Przegląd”, 3 kwietnia 2002

O życiu , O pieniądzach , O ludziach , O wrażeniach

„Bardzo często przynależność do nich jest nieodzowna, jeśli chce się zrobić karierę uniwersytecką, dziennikarską lub wydawniczą: wzajemna pomoc „braci masonów” nie jest mitem, jest rzeczywistością.”

Léo Moulin (1906–1996)

Źródło: Vittorio Messori, Czarne karty Kościoła, przeł. ks. Antoni Kajzerek, Księgarnia św. Jacka, Katowice 1998, s. 11.

O pomocy

„Powstanie jest karygodną zbrodnią, za którą ponoszą odpowiedzialność pewne polskie ośrodki. Tak te wypadki ocenia polskie społeczeństwo, tak wyglądają one w rzeczywistości. Winni muszą ponieść odpowiedzialność. To moje słowa z listopada 1944 r. Dziś pewnie tak bym tego nie sformułował. Nie w sensie oceny politycznej, bo ta raczej się pogłębiła, ale w sferze języka.(…) Ten mit miał duże znaczenie dla odzyskania niepodległości, choć nie tak wielkie jak na cenę, jaką przyszło za niego zapłacić. Ale cóż, jeżeli ktoś coś kupi, a później okaże się, że bardzo przepłacił, to nie znaczy, że tę rzecz wyrzuci.”

Wiesław Chrzanowski (1923–2012) polityk polski

Źródło: wywiad dla „Gazety Wyborczej”, sierpień 2002 r. http://wyborcza.pl/56,75402,10046201,Wieslaw_Chrzanowski__powstaniec_warszawski__polityk__w,,12.html

Sens

„W debacie publicznej zdrowy rozsądek był werbalnie miażdżony przez naukowy autorytet ekonomii i magię hermetycznego języka ekonomistów.(…) Problem polega na tym, że ekonomiści kształtujący doktrynę i dominujący w publicznej debacie mają interesy związane z wizjami, które głoszą. To im utrudnia dostosowanie poglądów do rzeczywistości.”

Francis Fukuyama (1952)

o tym, dlaczego tak wielu ekonomistów amerykańskich zignorowało oznaki nadchodzącego kryzysu.
Źródło: wyborcza.pl, 29 stycznia 2011 http://wyborcza.pl/1,97863,9021982,Bielecki__Madry_Polak_po_reformie.html?as=2&startsz=x#ixzz1CWKXXZ6U

O problemach

„Bez względu na to, co się stało, nie wolno unikać i omijać łukiem rzeczywistości.”

Haruki Murakami (1949) pisarz japoński

1Q84 T.2

„Nie rzeczywistość sama, ale serce, z jakiem ku niej przystępujemy, daje rzeczom kształty i kolory.”

Henryk Sienkiewicz książka Na marne

Źródło: Na marne, rozdz. IV, wyd. S. Demby, Warszawa 1901, s. 68–69.

Serce

„Myślę, że faceci zgubili swoje miejsce, zostali bardzo mocno zablokowani przez rzeczywistość, która wyjęła im oręż z dłoni i przestali być wojownikami. Już od ponad pięćdziesięciu lat w większości cywilizowanego świata, mężczyźni nie są wojownikami. Z drugiej strony kobiety stały się wojowniczkami dnia codziennego dużo bardziej niż faceci. Nie wiem czy to dobrze, czy źle. Najważniejsze jest to, co będzie. Może to prowadzić do jakiegoś totalnego otwarcia na te sfery, które były do tej pory obce mężczyznom. Nie wiem.”

Łukasz Barczyk (1974) polski reżyser, scenarzysta, producent, pedagog, aktor, montażysta

Źródło: Wywiad, 2000 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=1087

O kobietach , O mężczyznach , O myślach , O myśleniu

„Poezja zawsze narażona jest na śmieszność, bo ze wszystkich sztuk reaguje najszybciej na otaczającą nas rzeczywistość.”

Juryj Humianiuk (1969–2013) białoruski poeta, prozaik i dziennikarz

Źródło: Maciej Jung, Rozmowa z Jurym Humianiukiem i Vitalem Voranauem http://zeszytypoetyckie.pl/krytyka/223-z-jurym-humianiukiem-i-vitalem-voranauem-rozmawia-maciej-jung, „Zeszyty Poetyckie”

„To jest zachowanie porażające i przerażające. Ten człowiek zupełnie traci kontakt z rzeczywistością.”

Wojciech Reszczyński (1953) polski dziennikarz

o Donaldzie Tusku.
Źródło: Reszczyński: Tusk traci kontakt z rzeczywistością, stefczyk.info, 13 kwietnia 2012 http://www.stefczyk.info/publicystyka/opinie/reszczynski-tusk-traci-kontakt-z-rzeczywistoscia

O zachowaniu

„Ja się nie mogę zadeklarować jako chrześcijanin, natomiast jestem człowiekiem z tej kultury, który został przez nią w ogromnej mierze stworzony i który ją aprobuje, afirmuje. (…) Im dłużej żyje tym bardziej jestem konserwatystą, a im bardziej jestem konserwatystą i to właśnie takim konserwatystą, takim trochę jednak uniwersalistycznym w widzeniu rzeczywistości, a więc takim zachodnio-centrycznym. (…) To nie tylko jest to że ja mam świadomość, że jestem z tej kultury, ale mam głębokie przeświadczenie, że to jest coś najlepszego, co człowiek dotąd wyprodukował.”

Bronisław Wildstein (1952) dziennikarz polski

Źródło: promocja książki Bronisława Wildsteina dla fronda.pl http://www.youtube.com/watch?v=jWqtktJ5d6Q

O książkach

„Czy możemy w ogóle mówić o kontroli emocji czy zmysłów w naszej rzeczywistości? Żyjemy w świecie, w którym są one niezwykle intensywnie rozpędzone. W naszej cywilizacji są oczywiście ludzie, którzy nie mają z tym problemu i doskonale trwają w spokoju. Większość z nas jednak nie. Na każdym kroku cywilizacja stara się za wszelką cenę wyrwać kontrolę naszej świadomości i skierować ją do świata zmysłów, pragnień oraz podświadomości. Jeśli idąc ulicą jesteś atakowany wizerunkami nagich kobiet, to będąc heteroseksualnym mężczyzną, odbierasz nieustannie swoisty apel skierowany do twego instynktu. Cały czas trwasz w stanie lekkiego pobudzenia. Czy my to teraz kontrolujemy? Wydaje mi się, że już dawno nie.”

Łukasz Barczyk (1974) polski reżyser, scenarzysta, producent, pedagog, aktor, montażysta

Źródło: Wywiad, 2008 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=50479

O kobietach , O ludziach , O czasie

„W praktyce człowiek musi dowieść prawdziwości, tzn. rzeczywistości i mocy, ziemskiego charakteru swego myślenia. Spór o rzeczywistość czy nierzeczywistość myślenia izolującego się od praktyki jest zagadnieniem czysto scholastycznym.”

Karol Marks (1818–1883) niemiecki filozof, ekonomista i działacz rewolucyjny

In der Praxis muß der Mensch die Wahrheit, das heißt die Wirklichkeit und Macht, die Diesseitigkeit seines Denkens beweisen. Der Streit über die Wirklichkeit oder Nichtwirklichkeit eines Denkens, das sich von der Praxis isolirt, ist eine rein scholastische Frage. (niem.)
Tezy o Feuerbachu (1845)
Źródło: Teza II

O myślach , O charakterze , O myśleniu

„Druga zasada brzmi: „prawo jest wyrazem woli ogółu”. I tylko to. Przyjęcie prawa przez rządzącą większość ma rzekomo wystarczyć, by nie mogło być podważane. To rewolucyjna zmiana w stosunku do dawnej, normalnej zasady, obowiązującej w we wszystkich cywilizacjach, że prawo było wyrazem rzeczywistości wyższej od człowieka, obiektywnego, wspólnego dobra, które człowiek tłumaczył, interpretował, kodyfikował, w wolny sposób - ale nigdy arbitralnie.”

Michel De Jaeghere (1957)

Źródło: Franciszek L. Ćwik, Demokracja totalitarna http://www.pch24.pl/demokracja-totalitarna,17495,i.html, pch24. pl, 5 września 2013

O demokracji , O zmianach

„Dzisiaj głównym bohaterem Czeczenii jest milicjant czy funkcjonariusz struktur siłowych. Bez bezpieczeństwa, bez porządku publicznego niczego nie dokonamy. Czeczeni mają dosyć walki. Czeczeni w rzeczywistości w ogóle nie chcieli walczyć, nam narzucili wojnę ludzie, którzy rozwalili Związek Radziecki, a teraz chcą rozwalić Federację Rosyjską.”

Ramzan Kadyrow (1976) polityk czeczeński

Źródło: wywiad Pawła Szeriemieta, „Ogoniok”, tłum. „Forum”, 27 września 2010.

O ludziach , O walce

„Ludzie budują marzenia, czerpiąc z otaczającej rzeczywistości. Budując rzeczywistość z marzeń, zostaje się artystą.”

Malba Tahan (1895–1974)

Źródło: Farmácia de pensamentos, cyt. za: „Reader’s Digest. Przegląd – edycja polska” nr 5/2003, s. 23.

O ludziach , O marzeniach

„Miłość, to jakby zobaczyć mgłę o poranku, kiedy się przebudzisz a słońce jeszcze nie wzeszło. To trwa właśnie tę krótką chwilę a potem się wypala. Miłość jest mgłą, która się spala wraz z pierwszym brzaskiem rzeczywistości.”

Charles Bukowski (1920–1994) amerykański poeta i powieściopisarz

Źródło: film Bukowski: Born into this, 2003

O miłości , O słońcu

„Najpewniejszy sposób na rozmijanie się z rzeczywistością to ta żonglerka umysłowa, polegająca na wysuwaniu na pierwszy plan małych, prawdziwych, ale absolutnie nic nieznaczących faktów.”

Sybille Bedford (1911–2006)

„W żadnym wypadku przesadnej skromności nie zaliczam do zalet. Człowiek myślący logicznie powinien widzieć wszystkie zjawiska życiowe we właściwym świetle, to jest takimi, jakimi są w rzeczywistości. Gdy więc nie doceniamy siebie, zniekształcamy prawdę, podobnie, jak gdybyśmy przeceniali swe możliwości.”

Arthur Conan Doyle książka Grecki tłumacz

Źródło: Grecki tłumacz (ze zbioru Sherlock Holmes niepokonany, Poznań 1978)

Myślący

„Nie istnieje pełne przedstawienie rzeczywistości. Tylko wybór.”

Pär Lagerkvist (1891–1974) prozaik, poeta, dramaturg i krytyk szwedzki

„Człowiek z natury jest leniwy i przyjmuje dogmaty jako symbole spakowanej rzeczywistości. Wtedy jest wygodniej żyć oraz dokonywać wyborów. Natomiast ta wygoda życia jest w rzeczywistości kastracją intelektualną. Jeśli nie ma on poczucia humoru, które to rozłoży w jednej chwili, to jest niewolnikiem swoich własnych ustaleń, planów, dogmatów.”

Aleksy Awdiejew (1940) polski aktor, piosenkarz i językoznawca

Wypowiedzi w wywiadach
Źródło: Mówię o sobie „błazen”, wywiad http://hum.uwb.edu.pl/~kolo/wy_awd.htm

O naturze

„Co ma ożyć w pieśni, zginąć powinno w rzeczywistości.”

Friedrich Schiller (1759–1805) poeta niemiecki

„Kondominium niemiecko-rosyjskie pod żydowskim zarządem powierniczym.”

Grzegorz Braun (1967) polski reżyser i scenarzysta

o rządzie polskim.
Źródło: Braun o Polsce: To kondominium niemiecko-rosyjskie pod żydowskim zarządem powierniczym. Taka jest rzeczywistość, „wPolityce”, 14 kwietnia 2015 http://wpolityce.pl/polityka/240906-braun-o-polsce-to-kondominium-niemiecko-rosyjskie-pod-zydowskim-zarzadem-powierniczym-taka-jest-rzeczywistosc-wideo

„Ulotne dźwięki o umownym sensie mogą być z krwi i kości. Nieraz już w życiu przekonałem się, jak wiele mogą zdziałać słowa. Odkryłem ich czarodziejską moc. Potrafiły nie tylko zmienić rzeczywistość, potrafiły ją tworzyć, a w szczególnych przypadkach – nawet ją zastąpić. (…) O tak, nie darmo księga, która wysuwa twierdzenie, że na początku wszystkiego było i zawsze jest Słowo, uchodzi za księgę świętą!”

Antoni Libera książka Madame

Madame
Źródło: s. 63.

Sens

„Słowo „generacja” zawsze kojarzyło mi się z pewnym w miarę przejrzyście zdefiniowanym rezerwuarem wymagań światopoglądowych, z pewnym katechizmem wartości oraz z przekonaniem o powinności dokonania czegoś, co można nazwać próbą przekroczenia samego siebie, dokonania pewnego rodzaju skoku w przyszłość, odbicia się od miernoty rzeczywistości w imię rozmaicie pojmowanej utopii. Jeśli przyjmiemy, że utopia jest snem, który obiecuje nam więcej i mobilizuje do działania zaraz po przebudzeniu, to, niestety, należy stwierdzić, że my, generacja ludzi urodzonych w połowie lat 70., cierpimy na niezwykle zaawansowaną bezsenność.”

Jakub Wandachowicz (1975)

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, Generacja nic, 4 września 2002

O ludziach , O snach , O cierpieniu , O przyszłości

„Mówią, że w rzeczywistości jestem chudszy i wyższy. Mam 187 centymetrów, w dowodzie osobistym wpisane wysoki, ale ponieważ na boisku stoję wśród dwumetrowców, ludzie myślą, że jestem mikrusem. Telewizja potrafi robić cuda także w drugą stronę. Tom Cruise wydaje się nam wysoki, a gdzie mu do mnie z jego 170 centymetrami.”

Krzysztof Ignaczak (1978) siatkarz polski

Źródło: wywiad, 2009 http://aves.lksdwernicki.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=79:krzysztof-ignaczak-dla-aves&catid=3:newsflash&Itemid=75

O ludziach , O myślach , O myśleniu

„(…) na tym właśnie polega cała magia zawodu aktora: staramy się, by ludzie wierzyli, że jesteśmy lepsi niż w rzeczywistości. Prezentujemy widzom udoskonalone wersje samych siebie. Poniekąd sami też staramy się dążyć do tego ideału, ale nie zawsze się udaje. Jeśli więc czegokolwiek nauczyłem się od House'a, to głównie tego, że nie jestem wystarczająco bystry, aby zostać lekarzem.”

Hugh Laurie (1959) aktor brytyjski

Źródło: Wywiad, 2009 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=61631

O ludziach

„Medialne obrazki przedstawiające uwielbianego Jana Pawła II, któremu hołd oddają wszyscy przywódcy świata, teologowie, liderzy innych wyznań i religii, niewiele mają wspólnego z rzeczywistością. Oczywiście na pogrzeb stawili się wszyscy, dyskretnie roniąc łzę, wielu chciało mieć także fotkę z papieżem, by uwiarygodniać nią swoje własne postępowanie. Inni, jak Aleksander Kwaśniewski, jeździli do Watykanu, by uzyskać legitymację wobec własnego społeczeństwa. I nie ma co ukrywać, że niekiedy im się to – dzięki pomocy wysokich urzędników Stolicy Apostolskiej – udawało aż z nadmiarem. Wszystko to jednak nie zmieniało smutnej rzeczywistości, że od pierwszego dnia pontyfikatu środowiska postępowe (zarówno sowieckie, jak i zachodnie) robiły wszystko, by zdyskredytować osobę i urząd papieski.”

Tomasz Terlikowski (1974) polski dziennikarz i publicysta

Źródło: Zniszczyć Papieża, „Gazeta Polska”, 4 maja 2011

O religii , O pomocy

„Czym jest to równe, tzn. ta wspólna substancja, którą np. dom przedstawia wobec poduszki w wyrazie wartości poduszki? Coś podobnego „nie może w rzeczywistości istnieć” – mówi Arystoteles. Dlaczego? Dom przedstawia – wobec poduszki coś równego o tyle, o ile przedstawia to, co jest istotnie wspólne obojgu, poduszce i domowi. A tym jest – praca ludzka.
Ale Arystoteles nie mógł z samej formy wartości wyczytać, że w formie wartości towarów wszystkie prace są wyrażone jako jednakowa praca ludzka, a wiec jako praca równoznaczna, gdyż społeczeństwo greckie opierało się na pracy niewolników, a więc nierówność ludzi i ich sił roboczych była jego podstawą naturalną. Tajemnicę wyrazu wartości, równość i równoznaczność wszystkich prac, dlatego że są i o ile są pracą ludzką w ogóle, można było odgadnąć dopiero wtedy, gdy pojęcie równości ludzi utrwaliło się jak przesąd ludowy. A to stało się możliwe dopiero w społeczeństwie, w którym forma towarowa stała się powszechną formą produktu pracy, a co za tym idzie, wzajemny stosunek ludzi jako posiadaczy towarów – panującym stosunkiem społecznym.”

Karol Marks książka Kapitał

Kapitał (1867)
Źródło: tom I, rozdz. I, 3

O ludziach , O tajemnicy , O domu

„Jak byłem małolatem, natknąłem się na teledysk (…) Plus i minus i od razu zwariowałem. Jak widziałem rapującego te słowa Magika, w czarno-białym obrazie, widziałem w tym niesamowitą jazdę. Bałem się wtedy, że to może zginąć i nigdy już nie wróci. Tak też odkryłem wówczas Kaliber 44, a później Paktofonikę. Zarówno twórczość Magika, jak też Fokusa i Rahima, to głos pokolenia, niesamowita poezja oraz niezwykłe ujęcie tamtego czasu, tęsknota. Coś takiego mnie zachwyca, jak również to, jak oni tę rzeczywistość kreowali. W tym scenariuszu znalazłem ponadto historię o Polsce, ludziach, o specyficznym środowisku i typie człowieka, jego wrażliwości. Są to rzeczy, które się ze mną rymują, dlatego chciałem o tym opowiedzieć i wziąć w tym udział. Nawet gdybym nie dostał roli w tym filmie, to chciałem robi cokolwiek, aby być przy tej produkcji.”

Marcin Kowalczyk (1985) piłkarz polski

o roli w filmie Jesteś Bogiem.
Źródło: Marcin Kowalczyk z nagrodą im. Zbyszka Cybulskiego 2012, culture.pl, 21 stycznia 2013 http://www.culture.pl/kalendarz-pelna-tresc/-/eo_event_asset_publisher/L6vx/content/marcin-kowalczyk-z-nagroda-im-zbyszka-cybulskiego-2012

O Bogu , O historii , O czasie , Obraz

„Nie panuję bez reszty nad tworami swojej imaginacji, podobnie jak państwo nie panują (…) nad swoimi dziećmi, współpracownikami, przyjaciółmi czy nawet nad sobą. To absurd? Postać jest albo „rzeczywista”, albo „wyimaginowana”? Jeżeli tak myślicie, moi obłudni czytelnicy, mogę opowiedzieć tylko uśmiechem. Toć nawet własna przeszłość nie wydaje się państwu zupełnie rzeczywista – przystrajacie ją państwo, złocicie lub czernicie, cenzorujecie ją, majstrujecie przy niej… słowem, beletryzujecie ją i odkładacie na półkę – swoją książkę, swoją uromantycznioną autobiografię. Wszyscy wciąż uciekamy od realnej rzeczywistości. Jest to podstawowa definicja gatunku homo sapiens.”

John Fowles książka Kochanica Francuza

Kochanica Francuza
Źródło: s. 116

O dzieciach , O uśmiechu , O myślach , O przeszłości

„Nasze marzenia i życzenia bywają wspaniałe, ich przemiana ze snu w rzeczywistość nie zawsze jest taka oczywista.”

Juliusz Erazm Bolek (1960) polski poeta

Źródło: Nago, Staromiejski Dom Kultury, Warszawa 1986, s. 11.

O marzeniach , O domu

„Rzeczywistość jest ometkowana słowami, a większość naszego życia odbywa się w trybie przypuszczającym, przez pryzmat „byłbym” – żyjemy w zachwycających fototapetach. Rzeczywistość nie istnieje, jemy tekturę, a smak sobie wyobrażamy, na podstawie tego, co jest napisane na opakowaniu.”

Agnieszka Drotkiewicz (1981) polska pisarka

Źródło: Dla mnie to samo

„Faust to wielkie dzieło. Jest ono najpełniejszym wyrazem epoki, która się w Europie nie powtórzy. Epoki, kiedy społeczeństwo doszło do odrzucenia samego siebie, kiedy każdy obywatel stał się człowiekiem, kiedy wreszcie zaczęła się walka między starymi a nowymi czasami i ludzie przestali uznawać za niewzruszone cokolwiek prócz rozumu ludzkiego i przyrody. Francuzi w swojej rzeczywistości wprowadzali rządy rozumu ludzkiego; Niemcy wprowadzili je w teorii, w filozofii, w poezji… Fausta możemy uważać za najpełniejszy literacki wyraz epoki dzielącej średniowiecze od nowych czasów… W życiu każdego z nas przychodzi okres, kiedy Faust wydaje się nam najznakomitszym dziełem umysłu ludzkiego, kiedy zaspokaja on całkowicie nasze pragnienia; ale nadchodzi z kolei okres, kiedy nie przestając uważać Fausta za wspaniałe i przepiękne dzieło, idziemy jednak naprzód poszukując innych, może mniejszych talentów, ale silniejszych charakterów, kiedy dążymy do innych celów… Powtarzam, jako poeta Goethe nie ma równego sobie; ale nam teraz potrzebni są nie tylko poeci… staliśmy się (i to niestety jeszcze niezupełnie) jak ludzie, co na widok pięknego obrazu przedstawiającego nędzarza nie potrafią rozkoszować się „artyzmem dzieła”, lecz ze smutkiem niepokoją się myślą, że w naszych czasach mogą jeszcze istnieć nędzarze.”

Johann Wolfgang von Goethe (1749–1832) niemiecki poeta

Źródło: Iwan Turgieniew: „Połnoje sobranije soczinienij”, Petersburg 1898, t. XII.

O ludziach , O myślach , O charakterze , O walce

„Wydawało się niemożliwe, żeby Wendy Wright składała się jak inni ludzie z krwi i organów wewnętrznych. W jej sąsiedztwie czuł się jak drobny, tłusty, spocony, niewykształcony żarłok o rozklekotanym żołądku i świszczącym oddechu. Zaczynał wtedy zdawać sobie sprawę z mechanizmów, które utrzymywały go przy życiu: pompy, rury, zawory, sprężarki i paski klinowe musiały z hałasem wykonywać w jego organizmie swą pozbawioną szans powodzenia pracę, skazaną ostatecznie na klęskę. Widząc jej twarz miał wrażenie, że jego własna jest krzykliwą maską, obserwując jej ciało czuł się jak tandetna, nakręcana zabawka. Cała utrzymana była w subtelnych kolorach, jakby delikatnie podświetlonych. Jej oczy, przypominające zielone, polerowane klejnoty, spoglądały na wszystko beznamiętnie i nigdy nie dostrzegł w nich lęku, wstrętu czy pogardy. Wszystko, na co patrzyła, zyskiwało sobie jej akceptację. Robiła wrażenie osoby bardzo spokojnej: wydawała się przy tym silna, pogodna i opanowana, odporna na wyczerpanie, zmęczenie, choroby i niemoc. Miała pewnie jakieś 25 czy 26 lat – ale nie mógł sobie wyobrazić, by kiedykolwiek wyglądała młodziej, i wydawało mu się pewne, że nigdy się nie zestarzeje. Zbyt dobrze panowała zarówno nad sobą, jak i nad otaczającą ją rzeczywistością, by ulegać wpływom wieku.
– Jestem – odezwała się Wendy spokojnym, łagodnym głosem.”

Philip Kindred Dick książka Ubik

Ubik (1966)

O ludziach , O chorobach , O wrażeniach , O wieku

„Myślę, że pogubiliśmy się, jakim językiem opowiadać w teatrze historie. Dziś w naszej rzeczywistości obowiązuje język telewizji, szybkiego montażu, migawkowych informacji, a teatr niebezpiecznie zaczął go imitować. Wiele przedstawień przypomina telenowele, a moim zdaniem to jest błąd. Teatr przecież operuje pewną umownością, metaforą, z której trzeba uczynić atut. Tego w innych mediach nie da się uzyskać.”

Karolina Gruszka (1980) aktorka polska

Źródło: „Przegląd” 28/06, 13 lipca 2006 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/zwpw.htm

O błędach , O historii , O myślach , O myśleniu

„Moja twórczość jest dokumentacją pewnego procesu, to zapis stanu świadomości, odbicie mitologii, którą na bieżąco tworzę i aktualizuję, To świat endemiczny i złożony. Mówię o małym wycinku rzeczywistości. Jednak opisuję go nie patrząc zza okna na boisko, mówię o rzeczywistości widzianej przez pryzmat kultury, jej strzępków i fragmentów, zarówno tej wysokiej, jak i popkultury, z form literackich, filmów, muzyki, również z samej sztuki we wszelkich swych przejawach.”

Radosław Szlaga (1979)

Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_szlaga_radoslaw

O świecie

„Astrologia jest bez wątpienia jednym z najstarszych, ale i najbardziej złożonych systemów wiedzy. Jest to zresztą system znacznie bardziej spójny wewnętrznie i logicznie (choć przede wszystkim empirycznie) uzasadniony, niż wydaje się to zarówno krytykom, jak i powierzchownym jej „znawcom”, „fachowo” rozprawiającym o właściwościach poszczególnych znaków zodiaku. Istnieją przesłanki, a nawet empiryczne dowody, by sądzić, że obie te grupy mają, w najlepszym wypadku, bardzo mgliste rozumienie tego czym w rzeczywistości jest astrologia. Nie wiedzą też najczęściej, że Zodiak to tylko jej drobny fragment, jak i tego, że jest on znacznie głębszy w swojej wymowie i znaczeniu, niż to wynika z analizy treściowej pokaźnej większości aktualnie dostępnych na rynku publikacji z tej dziedziny.”

Jerzy Prokopiuk (1931)

O wiedzę

„Nie jest przeto koniecznym, by książę posiadał wszystkie owe zalety, które wskazałem, lecz jest bardzo potrzebnym, aby wydawało się, że je posiada. Śmiem nawet powiedzieć, że gdy się je ma i stale zachowuje, przynoszą szkodę, gdy zaś wydaje się, że się je ma, przynoszą pożytek; powinien więc książę uchodzić za litościwego, dotrzymującego wiary, ludzkiego, religijnego, prawego i być nim w rzeczywistości, lecz umysł musi mieć skłonny do tego, by mógł i umiał działać przeciwnie, gdy zajdzie potrzeba.”

Niccolò Machiavelli książka Książę

Książę (1513)
Źródło: rozdz. XVIII

O wierze

„Tak długo, jak demokracja istnieje, nawet w bardzo niedoskonałej angielskiej formie, totalitaryzm jest w śmiertelnym niebezpieczeństwie. Cały anglojęzyczny świat jest przeniknięty ideą równości ludzi i choć może okazać się po prostu kłamstwem powiedzenie, że my albo Amerykanie kiedykolwiek działaliśmy by ją zapewnić, to Idea nadal istnieje i może pewnego dnia stanie się rzeczywistością.”

George Orwell (1903–1950) pisarz i publicysta angielski

So long as democracy exists, even in its very imperfect English form, totalitarianism is in deadly danger. The whole English-speaking world is haunted by the idea of human equality, and though it would be simply a lie to say that either we or the Americans have ever acted up to our professions, still, the IDEA is there, and it is capable of one day becoming a reality. (ang.)
Źródło: The Lion and the Unicorn: Socialism and the English Genius http://ebooks.adelaide.edu.au/o/orwell/george/o79e/part14.html, 1941

O ludziach , O kłamstwie , O świecie , O demokracji

„Artystyczne geny pomagają, ale wyborów dokonuję sama. W dzieciństwie umiejętność grania pomagała mi na przykład przetrwać w szkole, która wydawała mi się z zupełnie innej bajki, nie znałam i nie rozumiałam jej reguł. Potem, wcielając się w różne postaci, mogłam uciekać od zbyt szarej i smutnej rzeczywistości do świata wyobraźni. Dziś granie to mój zawód.”

Juliette Binoche (1964) francuska aktorka

Źródło: „To i Owo” nr 24, 9 czerwca 2009, s. 5.

O dzieciństwie

„Myślę, że boimy się, że lada moment znajdziemy się w jakimś mrocznym i ponurym miejscu, z którego nie ma ucieczki. Miłość pomiędzy dorosłymi i dziećmi nie może być już w żaden sposób wyrażana fizycznie, w szczególności nie w przestrzeni publicznej. Czasy wolności dawno minęły, co w pewnym sensie nie dziwi, bo to poprzez ograniczanie jesteśmy w stanie utrzymywać kontrolę nad rzeczywistością. Ale w tym procesie wzmacniania kontroli też coś utraciliśmy: dotyk, możliwość bliskiego, fizycznego kontaktu. To ważne, a już nie wolno nam tego robić.”

Thomas Vinterberg (1969) duński reżyser i scenarzysta

Źródło: Anna Tatarska, Vinterberg: Dania stworzyła von Triera i jego nazistowski żarcik, stopklatka.pl, 7 marca 2012 http://stopklatka.pl/-/45534962,vinterberg-dania-stworzyla-von-triera-i-jego-nazistowski-zarcik

O miłości , O dzieciach , O myślach , O wolności

„Często brakuje odwagi. Chęci zmierzenia się z rzeczywistością i przetworzenia jej na własną wypowiedź artystyczną. Brakuje odwagi starszym, żeby odejść z honorem, a młodszym, żeby zająć własne stanowisko wobec świata.”

Joanna Brodzik (1973) polska aktorka

O odejściu

„Rzeczywistość zresztą jest zawsze ciekawsza od fikcji, ponieważ obciążona jest wagą realności. Jest to taka różnica, jak między jawą a snem. Śnić się nam może Bóg wie co. Natomiast na jawie jesteśmy przykuci do naszego bytu.”

Stanisław Lem (1921–2006) polski pisarz, futurysta

wywiad z 14 listopada 1998 roku.
Źródło: Katarzyna Janowska, Zawsze byłem niewidzialny http://www.polityka.pl/kultura/rozmowy/175232,1,rozmowa-ze-stanislawem-lemem.read, „Polityka.pl”, 26 marca 2006.

O Bogu , O snach