Cytaty o przyczynie (1035 cytatów, strona 10)

„„Gwiazda Wieczorna” i „Gwiazda Poranna” miałyby to samo znaczenie, ale nie ten sam sens.”

Gottlob Frege Sens i nominat

Źródło: Sens i znaczenie, 1892

O gwiazdach

„Niemal każdy piłkarz jest w pewnym sensie hazardzistą, bo sport to emocje i ryzyko. Nie wolno jednak przekroczyć pewnej granicy. Przez hazard wielu zmarnowało sobie nie tylko karierę, ale też życie.”

Jerzy Brzęczek (1971) polski piłkarz

Źródło: Piotr Nowik, Jerzy Brzęczek – metoda na piłkarską długowieczność, uwolnijswojczas.pl, 23 lipca 2009 http://www.uwolnijswojczas.pl/si-magazyn/si-sport-jerzy-brzeczek-metoda-na-pilkarska-dlugowiecznosc-wywiad/629

O życiu , O sporcie

„Sens ludzkiej miłości tkwi w uzasadnieniu i zbawieniu indywidualności przez ofiarę z egoizmu.”

Władimir Sołowjow (1853–1900) rosyjski teolog i poeta

O egoiźmie

„Dziś trzeba być w pewnym sensie akwizytorem własnego talentu. Kiedy teraz o wszystkim decydują producenci, trzeba umieć podpisać taką umowę, która nas nie krzywdzi. Skończyły się czasy, że bez czytania podpisywało się dokument i szło się śpiewać i grać.”

Jan Jakub Należyty (1964)

Źródło: Maryla Pawlak-Żalikowska, Jan Jakub Należyty: Trzeba być akwizytorem własnego talentu, „Gazeta Współczesna” nr 62 online, 31 marca 2011 http://www.podlaskie.strefabiznesu.pl/artykul/jan-jakub-nalezyty-trzeba-byc-akwizytorem-wlasnego-talentu-54617.html

O śpiewie , O czytaniu

„Nie mówmy o deptaku, bo to jedna wielka pijalnia piwa. Nie wiem, jaki sens ma zamykanie głównej ulicy miasta.”

Jan Dobrzyński (1958) polski działacz państwowy

październik 2005.

„Trzeba też się w pewnym sensie w tym „showbiznesie” zatracić – zapomnieć o tym, ile czasu i trudu potrzeba, by coś osiągnąć.”

Krzysztof Ibisz (1965) polski prezenter telewizyjny

Źródło: wywiad http://www.m-jak-milosc.pl/Wywiady/2077/Pracuje-tylko-z-najlepszymi-wywiad-z-Krzysztofem-Ibiszem.html

O czasie

„Nie ma sensu mieszać łez z piwem.”

Annie Proulx książka Kroniki portowe

Postać: Nutbeem
Kroniki portowe

„Zawsze wierzyłeś, że prawdziwym celem pisania jest dotrzeć do wszystkich ludzi i zmienić ich życie. Co jednak, jeśli taki cel jest nieosiągalny? Czy traci przez to sens?
(…) Jeśli nie możesz zbawić świata, dlaczego miałbyś się troszczyć o to, czy masz dużą czy małą publiczność?”

Czesław Miłosz (1911–2004) polski poeta, prozaik, eseista, tłumacz i krytyk literacki, noblista

Źródło: Noty o wygnaniu

O życiu , O ludziach

„Odnaleźć sens w czymś, co tak naprawdę nie ma sensu. Żadnego.”

Federico Moccia (1963)

Wybacz, ale będę ci mówiła skarbie

„Jako artysta muszę myśleć o tym, co dolega nam współczesnym; jako dyrektor chcę, by teatr był codziennie otwarty, pełen światła i widzów. Jestem więc między młotem a kowadłem. Między myśleniem odrzucającym wszelką komercję a uznaniem faktu, że kto płaci za bilet, jest najważniejszy. Widz jest potrzebny tak samo kasie teatru, jak i aktorowi. Aktorzy dobrze się czują i przedstawienie rozwija się, jeżeli widzowie chcą je oglądać z własnej i nieprzymuszonej woli, gaśnie, jeżeli widzów nie ma. Scena aktora uwzniośla. Daje mu poczucie siły i sensu – że to, co robi, jest dobre.”

Mikołaj Grabowski (1946) polski reżyser i aktor, pedagog

Źródło: Co dolega nam współczesnym, 13 kwietnia 2000 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/mgrabowski.htm

O myślach , O sile , O myśleniu

„Trzeba wiedzieć, że z 10 mln członków „Solidarności” połowę stanowili komuniści, a więc to nie były ideały czysto katolickie. (…) W pewnej chwili „Solidarność” straciła cały sens obrony robotników.”

Józef Glemp (1929–2013) polski duchowny katolicki, kardynał

w 1984.
Źródło: Katarzyna Wiśniewska, Kardynał Józef Glemp nie żyje, „Gazeta Wyborcza”, 25 stycznia 2013.

„Wall Street doszła do wniosku, że markom tak długo nie zagraża żadne niebezpieczeństwo, jak długo utrzymają żarliwą wiarę, w swój własny sens i w żadnej, absolutnie żadnej sytuacji nie pozwolą sobie na chwilę niepewności. Z dnia na dzień nastał renesans marketingu, któremu ton nadawała nowa generacja przedsiębiorstw, będących we własnych oczach „sprzedawcami znaczeń”, a nie wytwórcami produktu, i głoszących hasło: „Nie produkt, lecz marka!”. Najważniejsza zmiana w myśleniu – zarówno na poziomie reklamowania produktu, jak i kreowania marki – dotyczyła tego, co jest właściwie przedmiotem sprzedaży.”

Naomi Klein książka No Logo

No Logo

O wierze , O myślach , O zmianach , O myśleniu

„W pewnym sensie żałuję, że jestem malarką – zauważyła moja towarzyszka.
– Dlaczego? Wydawałoby się, że w takich chwilach umiejętność przenoszenia na płótno podobnych subtelności przyrody sprawiać będzie pani największą satysfakcję.
– Ale wówczas, zamiast zatracać się w nich tak, jak inni, zadręczam się zawsze pytaniem, czy mogłabym odtworzyć taki sam efekt na płótnie. A ponieważ uczynienie tego jest niemożliwością, wszystkie te rozterki są daremnym utrapieniem.”

Anne Brontë książka Lokatorka Wildfell Hall

Lokatorka Wildfell Hall

Pytanie

„Nie wiemy ku czemu zdążamy. Wiemy tylko, że wyruszyliśmy w długą podróż. Dopiero gdy znajdziemy się u kresu drogi, odnajdziemy przyczynę, dla której się w nią wyprawiliśmy, choć może się ona rozciągnąć na wiele pokoleń. W ten sposób zawsze znajdujemy się w stanie płodowym, wiele z tego, czego znaczenia nie dostrzegamy dzisiaj, objawi nam swój sens przy następnej krzyżówce. Nawet najdrobniejsze, pozbawione znaczenia wydarzenie może okazać się warunkiem koniecznym czegoś, co nastąpi.”

Jostein Gaarder (1952) pisarz norweski

Maja

„Za dobrą uważam tylko adaptację książki W księżycową, jasną noc. Reżyser i aktorzy wiedzieli, co chcą o książce powiedzieć. Konsultowali się ze mną, odpowiadali na moje pytania. Z kolei Alan Parker, reżyser Ptaśka, miał swoją własną koncepcję filmu. Nie kontaktował się ze mną. W rezultacie wypaczył sens książki, robiąc z niej sentymentalny sitcom. Wolę trzymać się od tego z daleka, choć nie mogę patrzeć na sprowadzanie wszystkiego do seksu, przemocy i sentymentalizmu.”

William Wharton (1925–2008) pisarz amerykański

Źródło: Dorota Nowak, Życie zastępuje mi teatr http://mbc.malopolska.pl/dlibra/docmetadata?id=61774, „Przekrój” nr 28/2820, 11 lipca 1999, s. 14–15.

O życiu , O książkach , O seksie , O nocy

„Każdy bezrefleksyjnie upolityczniony i zideologizowany obieg pozwala swoim satyrykom rozbawiać się według jednego kryterium, którego prostota jest skrajna: żadnych ograniczeń wobec świętości i świętych przeciwnika, ściśle badane i weryfikowane każdego ranka ograniczenia wobec świętości i świętych własnych. Wrogów dekomunizujemy, denazyfikujemy i lustrujemy, biografie swoich osłaniamy i udialektyczniamy. Zarówno moralizowanie, jak i dialektyka sprowadzone do plemiennego znaku rozpoznawczego tracą przez to jakikolwiek swój sens, wszelka satyra też zaczyna nieco przypominać odgłos młota regularnie uderzającego w kowadło, ale co tam, polityczności przynajmniej od tego przybywa, i to w formie czystego nieomal destylatu dla każdego, kto umie i lubi to pić.”

Cezary Michalski (1963) polski eseista i prozaik

Źródło: PRZEDTEM i TERAZ, krytykapolityczna.pl, 4 lipca 2012 http://www.krytykapolityczna.pl/CezaryMichalski/PRZEDTEMiTERAZ/menuid-291.html

O piciu

„Rodzina w jej kształcie, w jej rozumieniu, jako podstawowej struktury społecznej jest zagrożona, odrzucana i lekceważona. Stąd te prawdziwe nieszczęścia, które trapią także polskie społeczeństwo: wolne związki, rozwody, podważenie najbardziej podstawowej roli mężczyzny i kobiety, ucieczka od dzieci, dla których nie chce się mieć czasu i ucieczka przed dziećmi, poprzez rzucanie się w otchłań antykoncepcji i aborcji. Z wszystkim przerażającymi konsekwencjami tych postaw, które znajdują swoje wyraźne przełożenie w postaci danych demograficznych. Wśród ponad 200, narodów tego świata jesteśmy na szarym końcu, jeśli chodzi o nasz narodowy byt, w sensie biologicznym.”

Marek Jędraszewski (1949) polski biskup katolicki

Źródło: XVII Pielgrzymka Rodzin Archidiecezji Łódzkiej http://archidiecezja.lodz.pl/new/?news_id=1a7214638415af92d0e9d85352a09ef1, archidiecezja.lodz.pl, 14 października 2012

O kobietach , O dzieciach , O rodzinie , O czasie

„Ja ich określam „padalce polityczni”. Oni powinni się najpierw rozliczyć z tego co zrobili z krajem, a nie teraz ogłupiać ludzi, uciekać w temat następny, że Unia Europejska załatwi wszystkie sprawy. To tylko dla nich ma sens.”

Andrzej Lepper (1954–2011) polski polityk

o Unii Wolności.

O ludziach , O wolności

„Janusz Korwin-Mikke idzie jak burza dołączając do najsprawniejszych intelektualnie celebrytów świata takich jak Britney Spears („kara śmierci to nauczka na całe życie”) czy Paris Hilton („bardzo lubię dostawać listy, dostaje je z Indii i innych krajów Afryki”). Tym razem Janusz wyznał, że organizowanie paraolimpiad to jak organizowanie zawodów w szachy dla debili. Mikke wie co mówi. Przegrać w życiu pięć kolejnych wyborów parlamentarnych, cztery kampanie prezydenckie i trzy samorządowe to też w pełnym sensie niepełnosprawność.”

Kuba Wojewódzki (1963) polski dziennikarz muzyczny

o wpisie w blogu Janusza Korwin-Mikkego, w którym niepochlebnie wyraził się o sportowcach niepełnosprawnych.
Źródło: plejada.pl http://www.plejada.pl/17,60742,news,1,1,wojewodzki-korwin-mikke-sam-jest-niepelnosprawny,artykul.html, 6 września 2012

O życiu , O śmierci , O karze

„Wydaje mi się, że teatr telewizji, a konkretnie ludzie, którzy zajmują się i decydują o kształcie teatru telewizji, muszą poważnie zrewidować to, co chcieliby robić. Tak naprawdę, epoka teatrów telewizji, które udają filmy, a nie są nimi z wielu powodów, w jakimś sensie przeminęła.”

Mariusz Grzegorzek (1962) polski reżyser teatralny i filmowy

Źródło: Marta Odziomek, „Ad Spectatores”, 7 marca 2007 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/pwer.htm

O ludziach

„Są pewne siły, bardzo potężne, bardzo bogate, które chcą opanować przede wszystkim media i dlatego ich tak strasznie denerwuje, że są media niezależne: Radio Maryja, Telewizja Trwam, Nasz Dziennik. Tego nie mogą znieść, dlatego wykorzystują każdą okazję, by zwalczyć te media, by je zohydzić w oczach całego narodu, bo ich zdaniem prawo do istnienia, do działania mają tylko ci, którzy kłamią na temat Boga i religii, którzy czasami udają fałszywych przyjaciół Pana Boga i Kościoła katolickiego, którzy udają katolickich dziennikarzy, a robią wszystko, by zniszczyć świadomość religijną, chrześcijańską w duszy polskiego narodu. To jest to, co Ojciec Święty Jan Paweł II w swej książce „Pamięć i tożsamość” nazwał nową ideologią zła. Jest to ideologia w jakimś sensie być może gorsza niż minione, bo jest bardziej podstępna, bo oddziaływuje przez media na miliony ludzi, zwłaszcza młodych ludzi.”

Stanisław Wielgus (1939) polski arcybiskup katolicki

Źródło: Homilia w sanktuarium w Chodle podczas uroczystości ku czci Narodzenia NMP i uroczystości dożynkowej, 8 września 2007.

O Bogu , O ludziach , O religii , O duszy

„W stosunku do przeszłości w oczywisty sposób dokonujemy wyboru, przypisujemy się do pewnej tradycji, lub też za jej pomocą wyrażamy własne poglądy i opcje. W tym sensie mogę powiedzieć, że poza moją tradycją pozostawiam konfederację targowicką, zabójstwo Gabriela Narutowicza, terror stalinowski i ileż jeszcze zjawisk i wydarzeń z polskiej przeszłości. Gdy jednak myśli się o polskości jako o tożsamości wspólnoty, to wypada brać historię narodową z dobrodziejstwem inwentarza – w tym przynajmniej sensie, że w ramach tej wspólnoty możliwe było także to wszystko, co odrzucamy.”

Bronisław Geremek (1932–2008) polski historyk i polityk

Źródło: Wokół pojęcia polskości, „Znak” nr 11–12/1987

O historii , O myślach , O przeszłości , O pomocy

„W starożytności dobrze znano rozróżnienie trzech części świata: Europy, Azji i Afryki. Renesans karoliński piórami swych intelektualistów złączył nazwę Europy z formującym się kręgiem zachodnim, ale rychło zostało to zapomniane. Społeczność kręgu zachodniego, łacińskiego, określana była jako Christianitas, Res Publica Christiana, wyraźnie inna niż społeczność bizantyńska. Dopiero w XV w. nazwa Europy powraca i tym razem odnosi się do całego chrześcijaństwa zagrożonego śmiertelnie przez Turków. W takim sensie używa jej np. wielki humanista, Eneasz Sylwiusz Piccolomini, późniejszy papież Pius II, a w Polsce Długosz czy Kallimach. Dla Piccolominiego taka Europa jest naszą ojczyzną, naszym domem. Stopniowo też nazwa „chrześcijaństwo” w sensie kręgu cywilizacyjnego, tak zasadnicza dla średniowiecza, ustępować zaczyna świeckiej nazwie Europa.”

Jerzy Kłoczowski (1924–2017) historyk i polityk polski

Źródło: Młodsza Europa. Europa Środkowo-Wschodnia w kręgu cywilizacji chrześcijańskiej średniowiecza, PIW, Warszawa 2003.

O domu , O ojczyźnie

„Jestem częścią świata ludu Kesh, a on jest częściowo mną. Dlatego bardzo żal było mi kończyć pisanie tego dzieła i rozstawać się z tym światem, będącym w pewnym sensie moim domem.”

Ursula K. Le Guin (1929–2018) amerykańska pisarka

Źródło: Michał Hernes, Le Guin: Wracać wciąż do domu, esensja.pl, 3 listopada 2013 http://esensja.stopklatka.pl/ksiazka/wywiady/tekst.html?id=17347Ursula

O ludziach , O świecie , O domu

„Wbrew powszechnemu mniemaniu dziejące się w Nibylandiach historie o smokach, elfach i czarodziejach to zaledwie jeden z licznych subgatunków gatunku. Bardzo różny jest też w utworach fantasy stopień, że się tak wyrażę „ufantastycznienia”. To tak jak z koktajlem martini i proporcjami ginu i wermutu. Klasyka nakazuje brać jeden do trzech, kobiety zwykle mieszają jeden do sześciu, Hemingway preferował jeden do jednego albo i mniej. Ważenie i mierzenie zawartości fantastyki w fantastyce pozbawione jest sensu. Pisarz fantasy – w tym przypadku ja – próbuje sił w różnych podgatunkach genre’u, w tym i takich, w których fantastyki jest tyle, ile wermutu w martini „Hemingway style”.”

Andrzej Sapkowski (1948) polski pisarz

Wywiady i spotkania
Źródło: rozmowa Michała Wojtczuka, Fantasy jest jak martini, „Gazeta Wyborcza”, 8 listopada 2013.

O kobietach , O historii

„Jeżeli nie ma jutra, to dzisiaj jest stracone, bo wobec braku przyszłości wszystko traci swój sens.”

Manès Sperber (1905–1984) niemieckojęzyczny pisarz żydowski

O przyszłości

„Jeszcze do niedawna ojciec unikał rozmów związanych z jego przeżyciami w czasie wojny. Mimo to towarzyszyły mi one od dziecka: z tej książki, którą znalazłem w domowej bibliotece w wieku 12 lat, dowiedziałem się, dlaczego nie mam dziadków ze strony ojca i dlaczego u nas w domu nigdy się o tym nie wspominało. Wówczas pamiętnik ten pomógł mi w poznaniu nieznanej części naszej rodzinnej historii… I nadal nie mówiliśmy na ten temat. Może właśnie dlatego uszło mojej uwadze, że przeżycia ojca mogą dziś kogoś jeszcze zainteresować. O sensie wydania tej książki przekonał mnie mój przyjaciel, wielki niemiecki poeta Wolf Biermann, który uświadomił mi jej niezwykłą wartość dokumentalną.”

Andrzej Szpilman (1956) polski kompozytor, producent muzyczny i lekarz stomatolog

Źródło: Wstęp (marzec 2003) w: Władysław Szpilman, Pianista. Warszawskie wspomnienia 1939–1945, Wydawnictwo Znak, Kraków 2002, ISBN 8370069541, s. 5.

O wojnie , O dzieciach , O książkach , O domu

„Początki demokracji wyrosły na wierze, że jeśli ludzie w pewnym sensie są równi, to są równi we wszystkim.”

Arystoteles (-384–-321 p. n. e.) Filozof starożytnej Grecji

O ludziach , O wierze , O demokracji

„Jestem wielką zwolenniczką w literaturze dziecięcej tematyki historycznej sensu stricte, a także opartej na folklorze, bajkach i legendach.”

Hanna Januszewska (1905–1980) polska prozaiczka, poetka, tłumaczka, autorka sztuk teatralnych i słuchowisk.

Źródło: Monika Woźniak, Jak to z „Kotem w butach” było. Baśnie Charles'a Perraulta w przekładzie i w adaptacji Hanny Januszewskiej, „Przekładaniec”, numer 22–23, Wydawnictwo UJ, 2010, s. 69.

O butach , O kotach , O literaturze

„Związki to kiepska recepta na poczucie braku sensu w życiu. Przynajmniej dla mnie.”

Maciej Rajk (1984)

Miłość i inne pajęczyny (2009)

„Na znak, że miłość będzie zawsze gorąca, wymienia się obrączki. Zwyczaj ten ma głęboki sens. Miłość ulega zmianie, przedmiot pozostaje niezmienny.”

Sakutarō Hagiwara (1886–1942) japoński poeta, eseista i teoretyk literatury

O miłości

„Wbrew wszystkim planom i założeniom, ten album był pierdoloną porażką. Chciałem rzucić [narkotyki], nie chciałem rzucić, chciałem rzucić, nie chciałem rzucić, byłem w Woodstock i byłem chory i to wszystko było naprawdę zwariowane. A ten koleś, [współproducent Paul Lani], chodził do lasu, obierał i wycinał środki z pestkami z jabłek, i karmił nimi pierdolone jelenie, podczas gdy my usiłowaliśmy nagrać płytę. Myślałem sobie: „Wiesz co, jelenie jedzą pierdolone skórki od jabłka. One mają w dupie, czy jabłka są obrane i czy mają pestki czy nie!” Musieliśmy dwa razy remiksować ten album i mimo to nie uzyskaliśmy dobrego miksu, wszystko jest całkowicie pokryte pogłosem. Bardzo bym chciał powrócić do tej płyty i zremiksować ją, ale wiecie, trzeba wiedzieć, kiedy należy powiedzieć „dosyć”. Kiedy Jimmy Page zajął się piosenkami Led Zeppelin i je zremasterował, dla mnie to było świętokradztwo – w tym sensie, że ja byłem przyzwyczajony, że słuchając tych płyt słyszę te wszystkie szumy.””

Dave Mustaine (1961) gitarzysta amerykański (Metallica, Megadeth)

w 1997.

O myślach , O myśleniu

„Czy jesteśmy za tym, by chińskie firmy przybywały do Indii i za przenoszeniem produkcji tam? Moim zdaniem powinniśmy być za. Prowadzimy coraz bardziej otwartą gospodarkę, coraz bardziej integrujemy się z ekonomią światową. Patrzymy na kraj, który w ciągu dwudziestu lat będzie miał największy PKB na świecie. Byłoby bez sensu nie wiązać się z nimi.”

Montek Singh Ahluwalia (1945)

Źródło: Agnieszka Budyńska, Indie i Chiny chcą usunąć przeszkody w inwestycjach, polska-azja.pl, 4 kwietnia 2012 http://www.polska-azja.pl/2012/04/04/82541/

„W pewnym wieku każdy młody Polak bierze do rąk coś Gombrowicza i bardzo często bije głową w ścianę. Wie, że to coś wartościowego, ale nie może przez te dzieła przebrnąć. Ja też byłem w tym tłumie, ale znalazłem w sobie wystarczającą ilość zapału żeby przez Gombrowicza przebrnąć i zmienić ten stosunek niemożności na fascynację, która trwa od wielu, wielu lat. Język, forma i pytania stawiane przez tego pisarza są tak interesujące, że zacząłem widzieć w nich ogromny sens.”

Lew Rywin (1945) polski producent filmowy, aktor

Źródło: wywiad, 2003 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=16704

O wieku , Pytanie

„Nie wątpić, w sens ofiary wierzyć
Jest rzeczą łatwą – bywa wielką.”

Jacek Kaczmarski (1957–2004) polski bard, poeta i prozaik

Źródło: Pan Wołodyjowski, 1989

„Szczególnie na włoskiej prowincji jest to odczuwalne. Mężczyźni korzystają z usług prostytutek, ich żony o tym wiedzą, przymykają na to oko, są wyrozumiałe, gardzą jedynie tymi rozpustnicami, które uwodzą ich niewinnych mężczyzn. A w niedzielę razem na mszę do kościoła… W tym sensie we Włoszech wciąż panuje duże zakłamanie. Rozwód? Mamma mia, nigdy!”

Monica Bellucci (1964) włoska modelka i aktorka

Źródło: wywiad Anny Serdiukow, „Wysokie Obcasy”, 21 sierpnia 2010.

O mężczyznach

„Liczy się wyłącznie interes reprezentacji. Chętnie oddam wszystkie osobiste zaszczyty za sukces „La Celest”. Moje gole mają sens i wartość jedynie wówczas, gdy służą zwycięstwom narodowej drużyny.”

Diego Forlán (1979) piłkarz urugwajski

Źródło: wywiad, 2010 http://www.pomorska.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20100619/PILKA38/424400227

O sukcesie

„Żyć, będąc niezdolnym ani do życia, ani do śmierci; z świadomością małości i nędzy swoich idei; nie kochając nikogo i przez nikogo kochanym nie będąc; być samotnym zupełnie w nieskończonym, bezsensownym (sens jest tu rzeczą subiektywną) wszechświecie – jest rzeczą wprost okropną.”

Stanisław Ignacy Witkiewicz książka Pożegnanie jesieni

Pożegnanie jesieni

O śmierci , Kochać się

„Wiedział, że słowa wypowiadane na gorąco zwykle ranią. Nad słowem pisanym łatwiej zapanować. Ubezpieczyć je, wyjaśnić, otoczyć sensem.”

Jan Grzegorczyk (1959)

Adieu. Przypadki księdza Grosera

„Pięć lat przed powstaniem podjęty został w Warszawie bój, znany nam dobrze jako obrona stolicy z września 1939 r. Bój ten, którego wszak można było uniknąć ogłaszając Warszawę, podobnie jak potem Paryż, miastem otwartym, kosztował miasto kilkanaście procent jego zabudowy, z tym że najbardziej ucierpiało cenne śródmieście. Kosztował on także około 25000 zabitych cywilów i 6000 żołnierzy, a 50000 osób zostało rannych. Były to straty bardzo poważne, które dziś z punktu widzenia całkowitego zniszczenia miasta mógłby ktoś lekceważyć, ale jeśli porównamy je ze stratami innych stolic europejskich – należą do najcięższych. A kto dzisiaj podnosi te wszystkie straty kwestionując zasadność długotrwałej obrony stolicy? Obrony, która trwała trzy tygodnie, a już po dziesięciu dniach traciła wszelki sens operacyjny. Czy mówi się o zbrodniczym błędzie, o szaleństwie, o szukaniu odpowiedzialnych? Nie. Bo dojrzano sens tamtej walki w sferze zupełnie innej niż sfera zysków i strat materialnych, niż sfera wartości operacji wojskowych. Dostrzeżono ten sens w sferze moralnej, podkreślając ogromną rolę oblężenia Warszawy w podtrzymaniu woli narodu do stawienia oporu w okresie okupacji. A więc sens tej walki odnaleziony został w dziedzinie zupełnie różnej od tych, które decydują o ocenie powstania. W dziedzinie właściwie politycznej. Nie było sensu obrony stolicy z punktu widzenia przebiegu walk wrześniowych, gdyż nie miała ona żadnego wpływu na zwycięstwo, o którym trudno było marzyć. Miała ona sens na lata późniejsze, pozwalała je przetrwać w lepszej kondycji psychicznej, budowała dalszy opór, współdziałała z przyszłym zwycięstwem.”

Tomasz Strzembosz (1930–2004) polski historyk

Refleksje o Polsce i Podziemiu 1939–1945
Źródło: s. 125–126

O stracie , O zwycięstwie , O walce , O szaleństwie

„Nie pokonasz kobiety w kłótni, to niemożliwe. Nie wygracie, bo jeśli chodzi o kłótnię, to my mamy pod górkę. Bo my musimy mówić z sensem.”

Chris Rock (1965) amerykański aktor komediowy

O kobietach

„Więcej jest sensu, jeżeli mędrzec się wygłupia, niż jeżeli głupiec się mądrzy.”

Tadeusz Kotarbiński (1886–1981) polski filozof

O głupcach

„Brak sensu każdy obraz zbrudzi
I z pragnień zrodzi ideały,
A z ideałów zbrodnie.”

Jacek Kaczmarski (1957–2004) polski bard, poeta i prozaik

Źródło: Teza Don Kichota, 1990

Obraz

„Pierwsza reguła akustyki – nie ma reguł. Jeżeli zespół ma opracowane wszystko na próbach i wie czego chce, to tak naprawdę nie wymaga specjalnych zabiegów produkcyjnych i nie ma sensu wywracać wszystkiego do góry nogami. Chyba, że zespół tego chce.”

Tomasz Bonarowski (1969–2015)

Źródło: Marek Titow, Nie ma reguł, czyli rozmowa z Tomaszem Bonarowskim, eis.com.pl, 2002 http://www.eis.com.pl/virtual/modules.php?name=Sections&sop=viewarticle&artid=468

„Tak, jestem bolszewiczką. Ale wy, które tu stoicie, jesteście morderczyniami! Żadne zwierzę nie dałoby swojego młodego, jak wy je oddajecie: bez sensu, bez rozumu, w obronie złej sprawy. Trzeba wam wyrwać łono. Niech wyschnie, a wy stańcie się niepłodne, wszystkie, jak tu stoicie. Niechaj wasi synowie nie powrócą! Do takich matek? Niechaj ich zastrzelą w złej sprawie, bo strzelali w złej sprawie. A wy jesteście morderczyniami.”

Bertolt Brecht (1898–1956) niemiecki pisarz, dramaturg, teoretyk teatru, inscenizator i poeta

Źródło: Matka, tłum. R. Szydłowski w: Dramaty, Warszawa 1970, s. 268.

O matce , O zwierzętach

„Jeśli widz wrócił do domu, nie włączył telewizora, tylko zastanawiał się nad sztuką, to moja praca ma sens.”

Matylda Paszczenko-Witkowska (1976)

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, Łódź, 27 lutego 2004 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/zawszes.htm

O domu

„Pewne historie mają w sobie magię archetypu. Zawierają jakąś tajemnicę, dotyczącą ludzkich losów, wyborów, granicy między wolą a przypadkiem. Kiedy w takiej jednej historii wszystko to się zbiegnie, to historia ta zaczyna intrygować. Kiedy ma się w sobie choć odrobinę wrażliwości, drąży się do odgadnięcia tajemnicy i sensu tych zdarzeń. Ma się ochotę je opowiedzieć, bo wydaje się, że wtedy ten sens się odnajdzie. Zwykle się nie odnajduje, ale sam proces dochodzenia do poznania jest intrygujący.”

Agnieszka Holland (1948) polska reżyserka i scenarzystka

Źródło: Grzegorz Wojtowicz, „Julia wraca do domu”. Rozmowa z Agnieszką Holland, stopklatka.pl, 5 września 2003 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=16017

O losie , O tajemnicy , O domu , O historii

„Jaki sens, do cholery, ma kierowanie sprawami kulturalnymi przez tę kobietę, jeśli już mamy ministerstwo kultury.”

Humberto Ortega (1947)

o Rosario Murillo.
Źródło: Endy Gęsina-Torres, Wszechmogąca Rosario Murillo. Współprezydent http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,96856,11260627,Wszechmogaca_Rosario_Murillo__Wspolprezydent.html, 5 marca 2012, wysokieobcasy.pl

O kobietach

„Sutanna jest symbolem, symbolem ducha Naszego Pana Jezusa Chrystusa, ducha ubóstwa, ducha wyrzeczenia, ducha czystości. A cóż innego głoszą kapłani jak nie te cnoty? Cnotę ubóstwa, posłuszeństwa, czystości, pokory, wyrzeczenia, czego wzorem i symbolem jest sutanna. Zrezygnowanie z sutanny oznacza w oczach wiernych, w oczach ludzi w pewnym sensie zrezygnowanie z ideału Naszego Pana Jezusa Chrystusa, którego nasi wierni potrzebują, aby wytrwać w cnocie.”

Marcel Lefebvre (1905–1991) francuski biskup katolicki, twórca schizmy

Źródło: s. 210

O ludziach , Chrystus

„To, czego dopuścił się Adam Darski, nasuwa najgorsze i najbardziej mroczne skojarzenia. Chodzi o publiczne bluźnierstwo, którego apogeum stanowiło podarcie Pisma Świętego i rzucenie jego szczątków zebranej gawiedzi z okrzykiem: „Żryjcie to g…”. Gdybym nie wiedział, że wydarzyło się to w jakimś podrzędnym gdańskim klubie, myślałbym, że chodzi o pogardliwy okrzyk esesmana albo kagebisty wobec bezbronnych i upokorzonych ofiar. Tak zachowywali się oprawcy w Auschwitz i innych obozach śmierci oraz wrogowie Boga i Jego wyznawców w komunistycznych łagrach i katowniach. Tak odbierano godność i pozbawiano nadziei, że życie człowieka ma sens i cel. Kilka tygodni temu oglądałem kościół w Sewastopolu, w którym pod ołtarzem komuniści umieścili miejski szalet.”

Waldemar Chrostowski (1951)

Źródło: Antyewangelizacja w natarciu, „Nasz Dziennik” nr 217 (4148), 17–18 września 2011

O życiu , O śmierci , O Bogu , O myślach

„Aby życie miało sens
Można żyć hojnie, można ubogo:
Sens życia w tym, by mieć – żyć dla kogo!”

Leszek Wierzchowski (1949) polski polityk, pisarz i poeta

Źródło: Erotyczne przymiarki. Tylko dla kochających. Totalny cyrk! Fraszki

O życiu

„Ich nie trzeba prowokować. To są pożyteczni idioci Moskwy od dawna przecież, tylko oni tego nie rozumieją. Oni są takimi idiotami pożytecznymi a rebours, poprzez to właśnie, że bardzo odgrywają taką role, jaką Rosja oczekuje. Bo Rosja nie oczekuje w Polsce na kogoś, kto będzie wobec Rosji takim kimś w rodzaju wasala czy czegoś takiego. Rosja oczekuje, że Polska będzie się jej bać – to jest dzisiaj jej oczekiwanie. Rosjanie mają świadomość, że oni w Polsce nie znajdą kolaborantów. Natomiast chcą – bo to jest dla Rosji marzenie, że świat się ich boi, sąsiedzi się ich boją. I Kaczyńscy, ten obóz się Rosji boi, wręcz histeryzuje na dźwięk, na widok Rosji. I w tym sensie odgrywa taką pożyteczną z rosyjskiego punktu widzenia rolę pożytecznego idioty.”

Roman Kuźniar (1953) polski politolog

odpowiedź na pytanie czy Rosja prowokuje PiS.
Źródło: rmf24.pl http://www.rmf24.pl/tylko-w-rmf24/wywiady/kontrwywiad/news-roman-kuzniar-pis-to-pozyteczni-idioci-moskwy,nId,598457, 18 kwietnia 2012

O świecie , O idiotach

„(…) muzyka w teatrze to tylko pewien rodzaj kontrapunktu. I rzeczywiście pod tym względem soundtracki do filmów, czy muzyka teatralna, nie są samodzielnymi utworami. Są niepełne, ubogie. Nie widzę sensu, aby ktoś przychodził na koncert i słuchał na nim mojej muzyki teatralnej. Niech przyjdzie na spektakl, wtedy dostanie pełny obraz.”

Paweł Mykietyn (1971) polski kompozytor i klarnecista

Źródło: „Teatr” 9/08, 23 października 2008 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/kmtnk.htm

O muzyce , Obraz

„The World Needs a Hero jest w pewnym sensie antidotum na poprzedni album studyjny Megadeth, Risk. Myślę, że sam tytuł tamtego albumu był ostrzeżenie, że mamy zamiar zaryzykować, nagrywając tę płytę. Tylko głuchy punk nie zauważyłby takiej przestrogi. Ta płyta w niczym nie przypomina Risk. Takie stwierdzenie mogłoby was źle nastawić, więc powiedzmy, że są dużo większe szanse, że ta płyta spodoba się fanom.”

Dave Mustaine (1961) gitarzysta amerykański (Metallica, Megadeth)

w 2001.

O myślach , O myśleniu

„Problem teatru polega na tym, że zmarnował ostatnie kilkanaście lat na pokazywanie tego, co się w życiu i miłości nie udaje. Próbuję zająć się tym, co ma sens.”

Jan Englert (1943) aktor polski

Źródło: „Rzeczpospolita”, 21 kwietnia 2007 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/fpnh.htm

O problemach

„W świecie, gdzie symbol cały czas pokrywa się z rzeczą i nigdy nie może być zastąpiony kilkoma małymi śmiesznymi dźwiękami albo dziwaczną serią drobnych znaków na papierze, znaków, które ściśle rzecz biorąc nie mają nic wspólnego z jakimiś innymi rzeczami, inaczej jak tylko w naszych kruchych i przypadkowych społecznych konwencjach, zbiegają się naturalnie prawda i sens, kłamstwo i nonsens.
Jedyna namiastka kłamstwa, która istnieje w takim świecie, polega naturalnie na mówieniu tak niewyraźnie, tak nonsensownie, by nie można było zostać zrozumianym.
Normalne rozmowy, paplanina polegają na tej planecie na tym, że mieszkańcy jej z przyniesionych z sobą skórzanych woreczków wyjmują różne bardzo małe przedmioty, szklane kulki, małe, różnokolorowe kamienie, pięknie polerowane małe patyczki i żwawo wymieniają je między sobą.”

Lars Gustafsson (1936–2016)

Śmierć pszczelarza
Źródło: s. 104–105.

O prawdzie , O kłamstwie , O czasie

„Istnieje bowiem nie tylko prawda i poznanie rozumowe, lecz także analogiczny pogląd poprzez ludzkie serce. Pogląd taki potrafi zgłębić mowę zjawisk nie tylko w ich pierwotnym i realnym sensie, lecz również w sensie innym, wyższym, używając ich do przeniknięcia spraw świetlanych i duchowych.”

Thomas Mann (1875–1955) prozaik niemiecki, noblista

Zamienione głowy
Źródło: Ostatnie nowele, tłum. Walentyna Kwaśniakowa, Czytelnik, 1958, s. 21.

O prawdzie , Serce

„Zobacz, karmi nas kultura ideałami,
Wkłada nam te wszystkie bzdury w usta. I co?
Też chcę wierzyć w miłość, w coś co da mi szansę,
Pokaże sens by dalej prowadzić tę walkę.”

Eldo (1979) polski raper

Eternia
Źródło: List z Ziemi

O miłości , O walce

„„Niewidzialna ręka rynku” – to już na poziomie językowym nie ma sensu. (…) Niemniej rzeczywiście wiara, że rynek sam wszystko ureguluje, była bardzo silna. Nie powinniśmy być tak naiwni i wierzyć, że rynek działa racjonalnie i sprawiedliwie.”

Tomáš Sedláček (1977)

Źródło: rozmowa Piotra Burasa, Poukładajmy świat na nowo, „Gazeta Wyborcza”, 14–15 lipca 2012.

O świecie , O wierze

„Każda miłość jest pierwsza,
najgorętsza, najszczersza,
wszystkie dawne usuwa w cień.
Każda miłość jest siłą,
która burzy, co było,
zanim nastał dzisiejszy dzień.
Zostaje jeden cel, zostaje jeden sens
i ta myśl, jedna myśl, że się życie zaczyna od dziś.”

Jerzy Jurandot (1911–1979) polski poeta i dramaturg

Źródło: Każda miłość jest pierwsza

O miłości , O życiu , O myślach , O sile

„Widzę przeszłość wyraźniej niż teraźniejszość. Przecież to, co jest nabiera sensu dopiero, gdy minie.”

Andrzej Stasiuk (1960) pisarz polski

Wschód

O przeszłości

„W książce Foucaulta mowa jest często o "antropologicznej skończoności". Wyobrażam sobie, jak tego rodzaju formułki mogą działać na młodych. Oczywiście brzmi to uczeniej niż "nędza człowieka", "znikomość trwania" ludzkich dziejów.
Z wszystkich szalbierstw najgorsze jest językowe, bo najtrudniej dostrzegalne dla ogłupionych ludzi naszej epoki. Trzeba powiedzieć, że drogę otwarł Heidegger i że jeśli jakiś filozof chce doświadczyć ostracyzmu, na własnej skórze przeżyć wymienioną wyżej "skończoność", to wystarczy mu odrzucić żargon i użyć potocznego, sensownego języka. Automatycznie wytworzy się wokół niego pustka.

W sensie literackim rzadki błąd warto jest więcej od znanej, wypróbowanej i banalnej prawdy; w sensie duchowym jest wprost przeciwnie.
Niezwykłość nie ma żadnej wartości na płaszczyźnie duchowej. Liczy się tylko głębia, stopień pogłębienia danego przeżycia.”

Emil Cioran (1911–1995) pisarz pochodzenia rumuńskiego

Zeszyty 1957 - 1972

O ludziach , O błędach

„Wątpliwe, aby świat miał sens; jeszcze bardziej wątpliwe, aby miał sens podwójny lub potrójny, zauważy niedowiarek. Ja sądzę, że tak właśnie jest; (…).”

Jorge Luis Borges (1899–1986) argentyński pisarz, poeta i eseista

A Personal Anthology

O świecie

„(…) kwiaty raniły przechodzące obok twarze. Ponieważ były tak piękne, ponieważ nie straciły blasku krajobrazu, lasów i błoni, i łąk, napawały jedynie smutkiem. Należały do kraju, a kraj był zawsze przeciwieństwem państwa. Kwitły rok w rok, nie potrzebowały niczego, aby rosnąć. Ten upór piękna tuż obok biedy jawił mi się czasami jako obojętność, ignorowanie ludzi.

Jeśli w państwie przeżycie stało się sensem istnienia, piękno kraju jest bólem.”

Herta Müller książka Hunger und Seide

Hunger und Seide

Cytaty o pięknie , O ludziach , O obojętności , O Kwiatach

„Mówią, że kiedy rodzi się człowiek z nieba spada dusza i rozpada się na dwie części. Jedna trafia do kobiety, druga do mężczyzny… Sens życia polega na dnalezieniu tej drugiej połowy.
Połowy swojej duszy.
Połowy siebie.”

Paulo Coelho (1947) pisarz brazylijski

O kobietach , O duszy

„Krzyknąłem, że nie jestem ani pisarz, ani członek czegokolwiek, ani metafizyk, czy eseista, że jestem ja, wolny, swobodny, żyjący… Ach, tak, odrzekli, jesteś więc egzystencjalistą.

Ale nagość moja, transoceaniczna, stamtąd, z pampy, nagość, która była mi potrzebna do miłości mojej z Argentyną (wbrew memu wiekowi!) nie pozwalał mi nie być z nimi obnażającym. Wytworzyła się nieprzyzwoitość. Z jakimż zażenowaniem te tuzy przyjmowały mój wzrok namiętnie naiwny, dobierający się do nich poprzez ubranie… śmiertelna dyskrecja, dyskretna melancholia, zgaszenie taktowne, odpowiadały mojemu żądaniu stamtąd, z peryferii świata, z ojczyzny Indian. Ubrani od stóp do głowy, opatuleni, choć maj przecież, z twarzami wystylizowanymi przez fryzjerów… a każdy miał w kieszonce mały posążek, zupełnie nagi, by mu się przypatrywać okiem znawcy. Panuje skromność i rozwaga. Nikt nie narzuca się nikomu. Każdy robi swoje. Produkują i funkcjonują. Kultura i cywilizacja. Uwięzieni w stroju, ledwie się mogą ruszać, podobni do owadów posmarowanych czymś lepkim. Kiedy zacząłem zdejmować spodnie powstał popłoch, dawaj drała drzwiami i oknami. Pozostałem sam. Nikogo nie było w restauracji, nawet kucharze uciekli… dopierom wtedy się spostrzegł, że co to, na Boga, co robię, co ze mną… i skrzywiony stałem z nogawką jedną na nodze, drugą w ręku.

Wtem Kot wchodzi z ulicy i widząc mnie tak stojącego pyta ze zdumieniem: - Co ty, zwariowałeś? Mnie wstyd i chłodno, odpowiadam, że tak trochę zacząłem się obnażać, a wszystko uciekło. Mówi: - Oszalałeś, tobie się w głowie pomieszało, gdzie by tu kto się twojej nagości przestraszył, przecie na całym świecie nie znajdziesz takiego zdzierania szat, jak tutaj… czekaj, na królików trafiłeś, ale ja ci sproszę lwów takich, że choćbyś goły na stole tańczył, ani mrugną! Stanął tedy zakład między nami, zakład szlachecki i polski (bo ja z Kotem nie po argentyńsku a po polsku się czułem, bo tę babkę wspólną mieliśmy), i nie dzisiejszy, chyba tak z końca zeszłego stulecia. No, dobra! Sprosił kogo trzeba, intelekty najbrutalniej obnażające, ja nic, aż kiedy już do wetów przyszło, zaczynam portki zdejmować. Zwiali, grzecznie przeprosiwszy, że niby czas na nich! Więc Leonor Fini i Kot do mnie mówią: - Jakże to, nie może być żeby oni się przestraszyli, przecie intelekty wyspecjalizowane w tym mają! Mnie ciężko bardzo i źle na duszy, smutek mnie zżera, mało brakowało a byłbym się gorzko rozpłakał, ale mówię: - Cała rzecz w tym, że oni, uważacie, nawet rozbieraniem się ubierają i nagość to u nich tylko jedna para pantalonów więcej. Ale jak ja tak zwyczajni portki spuściłem, to ich zemgliło, a głównie dlatego, żem nie robił tego wedle Prousta, ani a la Jean Jacques Rousseau, ani wedle Montaigne'a czy w sensie egzystencjalnej psychoanalizy, tylko ot tak sobie, byle zdjąć.”

Witold Gombrowicz (1904–1969) pisarz polski

Dziennik 1961-1966

O kotach , O ojczyźnie , O Bogu , O czasie

„Często najlepsze chwile w życiu to te, kiedy nic nie robisz, tylko zastanawiasz się nad swoim istnieniem, kontemplujesz różne sprawy. I tak kiedy na przykład mówisz, że wszystko nie ma sensu, to nie może do końca nie mieć sensu, bo przecież jesteś świadom, że nie ma sensu, a twoja świadomość braku sensu nadaje temu jakiś sens. Rozumiecie, o co mi chodzi? Optymistyczny pesymizm.”

Charles Bukowski książka Pulp

Pulp

„Taki jest sens literatury, żeby cię wykoleiła z normalnej codzienności, żeby cię wystrzeliła w kosmos z tego zwykłego życia, żebyś się nie dał udupić. Żebyś nie słuchał rodziców, tylko żebyś słuchał Martina Edena, bo jednak, z całym szacunkiem dla rodziców, oferta, jaką on składa, jest ciekawsza.”

Andrzej Stasiuk (1960) pisarz polski

O rodzicach , O literaturze

„Cały kłopot z fikcją literacką polega na tym - rzekł John Rivers - że za dużo w niej sensu. W rzeczywistości nigdy nie ma sensu”

Aldous Huxley (1894–1963) pisarz angielski

O rzeczywostości

„Nie żywię żalu do ludzi, którzy pogodzili się z klęską i zawieszeniem broni 1940 roku. Zbyt się zadomowili wśród moich mebli, nazywając to losem ludzkim. Sami nauczyli się i nauczali innych owej "mądrości", tej zatrutej mikstury, którą przyzwyczajenie do życia sączy nam powoli do gardła, z jego słodkawym smakiem pokory, wyrzeczeniem i ugody. Ci wykształceni i myślący ludzie, subtelni marzyciele, dystyngowani sceptycy, szlachetnie urodzeni, dobrze wychowani, rozkochani w humanizmie, w gruncie rzeczy zawsze tajemnie wiedzieli w głębi duszy, że osiągnięcie człowieczeństwa jest ponad siły; przyjęli więc zwycięstwo Hitlera jako rzecz zrozumiałą samą przez się. Widząc naszą zupełnie oczywistą niewolę biologiczną i metafizyczną, uznali po prostu za zupełnie naturalne rozciągnięcie jej również na sprawy polityczne i społeczne. Posunąłbym się nawet dalej, nie chcąc bynajmniej nikogo urazić: mieli s ł u s z n o ś ć, i już to samo powinno ich przestrzec. Mieli słuszność, jeśli chodzi o spryt, rozwagę, niechęć do przygód, do ryzyka gry; mieli słuszność w takim sensie, który pozwoliłby Chrystusowi uniknąć krzyża, Van Goghowi - malowania, mojemu Morelowi - obrony słoni, Francuzom - śmierci od kul plutonów egzekucyjnych i który pogrążyłby we wspólnej nicości katedry i muzea, imperia i cywilizacje, nie pozwalając im przyjść na świat.”

Romain Gary książka Promise at Dawn

Promise at Dawn

O śmierci , O sile , O losie , O ludziach

„Zwróciłem się więc wprost do niego i z pasją czyniłem mu jakieś wyrzuty niepojęte, wsiadłem na niego ostro, wdałem się w jakąś potężną polemikę poza granicami sensu, gdzieś w absurdzie, to zaś grążyło się w nim, jak w poduszce, powoli obie głowy nasze ogarnął sen i pierwszy zasnął Berlevi, ja zaraz potem, prawie jak po wódce w knajpie, gdy się gada żeby gadać w słodki odurzeniu, było nie było, jeszcze kieliszeczek, co tam, która godzina, jeszcze go raz!… Jeszcze jednego! Bo, uważa pan, tylko dopodskóna kwietyzacja aglomeracji ujętej antropoidalnie nalej przepij wypij co już trzecia chodźmy zaraz surrealizm socjologii ta butelka szpulka no to jeszcze go za-s-y-mi-lo-wać tee ciee sznaps sznaps sznaps.”

Witold Gombrowicz (1904–1969) pisarz polski

Dziennik 1961-1966

O snach

„Lekceważenie zmian klimatu wynikające – moim zdaniem – z dwóch rzeczy: po pierwsze z paranoicznej wizji, że antropogeniczne zmiany klimatu to wymysł światowego lewactwa i że każdy Prawdziwy Polak nie powinien w nie wierzyć, choćby mu coraz częściej powodzie zatapiały domy, wichry zrywały dachy, a nawalne deszcze zalewały ulice i piwnice. To w ogóle pułapka każdego konserwatywnego myślenia: ma być tak jak było, bo tak jak było – było dobrze. Cóż, nawet jeżeli było dobrze, to nie znaczy, że zawsze tak będzie. Czasy się zmieniają. Bez względu na to, czy komuś się to podoba, czy nie. I po drugie – lekceważenie nadciągającej klimatycznej katastrofy wynika z działania węglowego lobby, które przekonuje, że naszego „narodowego skarbu” powinniśmy bronić jak Niepodległości, choćby to nie miało ekonomicznego sensu i działo się ze szkodą dla nas i naszych dzieci.”

Marek Kossakowski (1952) polski dziennikarz i polityk

Źródło: Wycinka drzew to też krzywda ludzka https://dekoder.com.pl/wycinka-drzew-to-tez-krzywda-ludzka-wywiad-z-markiem-kossakowskim/, dekoder.com.pl, 13 czerwca 2017.

O myślach , O myśleniu , O dzieciach

„W tym sensie przypisywane mi słowa o „wyssaniu przez Polaków antysemityzmu z mlekiem matki” odbiegają całkowicie od mojego poglądu na tę sprawę. Jeśli tymi słowami poczuli się dotknięci antysemici w Polsce, nie zamierzam ich przepraszać, ale jeśli Polak wolny od wszelkich uczuć ksenofobii, czuł się moimi słowami obrażony, bardzo mi jest z tego powodu przykro, gdyż nie zamierzałem rzucać oskarżenia pod adresem całego narodu, bo sam jestem synem narodu, który z powodu takich oskarżeń wiele w swojej historii wycierpiał. Moje słowa nie miały także w żadnym wypadku charakteru oskarżenia całego narodu polskiego, bo tak nie uważam i nie miałem takiego zamiaru.”

Icchak Szamir (1915–2012) polityk izraelski

Źródło: Aleksander Klugman, Icchak Szamir tłumaczył w „Rz”: Nie oskarżałem całego narodu https://www.rp.pl/Historia/190229877-Icchak-Szamir-tlumaczyl-w-Rz-Nie-oskarzalem-calego-narodu.html, rp.pl, 21 lutego 2019.

O matce , O charakterze , O emocjach , O historii

„Jeśli pytasz o prawdziwy sens życia i w odpowiedzi otrzymujesz jakąś opowieść, wiedz, że to zła odpowiedź. Jej szczegóły są w istocie nieważne. Każda opowieść jest zła – po prostu dlatego, że jest opowieścią. Wszechświat zwyczajnie nie funkcjonuje jak opowieść.”

Yuval Noah Harari (1976) izraelski historyk i profesor

21 lekcji na XXI wiek
Źródło: s. 358.

O wszechświecie

„Jeśli Lem stworzył literaturę instedyczną – literaturę zamiast literatury, to Moskal w podobnym czasie stworzył naukę instedyczną, obnażając paradoksalne roszczenia nauki – depozytariuszki prawdy i sensu. „Bajanie” Moskala poucza o względności racjonalnego widzenia świata, relatywizmie epistemologii naukowej oraz o nieusuwalnej retoryczności każdego dyskursu, lecz – co istotne – pisarz nie postuluje odrzucenia języka, paradygmatów i procedur badawczych nauki. Fikcja imagineskopii zakwestionowała prymat nauki jako dominującej wiedzy eksperckiej, podsunęła jej lustro, w którym mogła dojrzeć swoje pozornie obiektywne mechanizmy odkrywania prawd o świecie. „Bajkopisarstwo” nie tylko konkuruje z życiem, proponując fikcję czy fabułę równie prawdziwą, a nawet staje się prawdziwsza niż egzystencja codzienna. Wstęp do imagineskopii to w istocie „bajka” – fałszywy apokryf obnażający mit obiektywności i względność nauki. Jego adresatami pozostają dorośli czytelnicy, którzy z dziecięcą ufnością wierzą w obietnice ekspertów, ponieważ nie mają innego wyboru w świecie późnonowoczesnym.”

Stanisław Moskal (1935–2019) polski naukowiec i pisarz

Źródło: Przemysław Kaliszuk http://journals.umcs.pl/arte/article/view/5688/4479, „Artes Humanae”, tom 2, s. 172, 2017

O literaturze , O bajkach , O wiedzę , O nauce

„W przeszłości można było sięgać po realne zasoby gospodarcze: pola pszenicy, kopalnie złota czy niewolników. Zatem wojny miały sens, bo można się było wzbogacić, atakując sąsiadów. Dziś głównym zasobem gospodarczym jest wiedza, a trudno jest zdobyć wiedzę drogą przemocy. Większość wielkich konfliktów w dzisiejszym świecie występuje na takich obszarach jak Bliski Wschód, gdzie źródła bogactwa są materialne – to ropa naftowa i gaz.”

Yuval Noah Harari (1976) izraelski historyk i profesor

Źródło: Pożegnanie z wojną, wywiad dla „The Guardian”, 19 marca 2017, przedruk i tłumaczenie Andrzej Ehrlich, „Gazeta Wyborcza”, 15–17 kwietnia 2017.

O bogactwie , O wiedzę , O wojnie , O przeszłości

To tłumaczenie czeka na recenzję. Czy to jest poprawne?

„Jeśli nie można cieszyć się czytaniem książki w kółko, w ogóle nie ma sensu jej czytać.”

Oscar Wilde (1854–1900) angielski poeta, prozaik i dramatopisarz

O książkach , O czytaniu

„Proszę sobie wyobrazić, że w tej chwili informuję panią nie tylko o chorobie, ale i o tym, że musi pani na okres jednego miesiąca rzucić wszystko, położyć się w szpitalu, rozpocząć leczenie i czekać na jego wyniki. Pewnie najpierw pojawiłby się w pani bunt, że przecież ma pani plany, umówione spotkania, niedokończone artykuły, zaplanowane wakacje. Potem, być może, pojawiłby się też strach, dość częsty u kobiet, przed utratą włosów. Na końcu byłoby czekanie. Położyłaby się pani w tym szpitalnym, obcym łóżku z nadzieją, ale i z lękiem, że już może pani z niego nie wstać. Na szczęście większość ludzi wychodzi z tego doświadczenia, wracając do swojej wcześniejszej kondycji psychofizycznej. A w sensie psychicznym są oni najczęściej jeszcze wzmocnieni.”

Aleksander Skotnicki (1948) polski hematolog

Źródło: Piję z pacjentem kubek goryczy https://gazetakrakowska.pl/prof-aleksander-skotnicki-pije-z-pacjentem-kubek-goryczy/ar/3880765, z Aleksandrem Skotnickim rozmawia Maria Mazurek, Gazeta Krakowska, 28 maja 2015.

O kobietach , O szczęściu , O ludziach , O czekaniu

„Nie jesteśmy tylko świadczeniodawcami, a pacjenci – nie są świadczeniobiorcami. Żeby leczenie było skuteczne, pacjent musi mieć świadomość, że lekarzowi na nim zależy, że lekarz będzie o niego walczył. Powinno wytworzyć się między nami wzajemne zaufanie, więź w pewnym sensie przypominająca tę przyjacielską.”

Aleksander Skotnicki (1948) polski hematolog

Źródło: Piję z pacjentem kubek goryczy https://gazetakrakowska.pl/prof-aleksander-skotnicki-pije-z-pacjentem-kubek-goryczy/ar/3880765, z Aleksandrem Skotnickim rozmawia Maria Mazurek, Gazeta Krakowska, 28 maja 2015.

O zaufaniu

„Za komuny podpisywanie listów miało sens, bardzo często było aktem odwagi. Przecież za podpisywanie takich listów ludzie tracili robotę, a czasem nawet szli do więzienia. (…) Ta formuła bycia intelektualistą się dawno wyczerpała i właśnie dlatego ja żadnych listów staram się nie podpisywać, uważając to za działalność dosyć jałową.”

Marek Cichocki (1966) polski politolog i filozof

Źródło: Robert Mazurek, Intelektualista w fabryce parówek. Rozmowa z filozofem i politologiem Markiem Cichockim https://www.gazetaprawna.pl/artykuly/1439758,marek-cichocki-rozmowa-z-mazurkiem-o-polityce.html, „Dziennik Gazeta Prawna”, 15–17 listopada 2019 nr 221 (5123), s. 36.

O ludziach , O czasie

„A czemu ważne, że jest? Dlatego że zginęli Polacy, zginęli razem w służbie publicznej – i Polska nie może o nich nie pamiętać. Bo ludzie muszą wiedzieć, że kto ginie w służbie publicznej, ten jest upamiętniony po to, żeby byli także następni, którzy do służby publicznej pójdą i będą jej oddani. Będą służyli Rzeczypospolitej w przekonaniu, że warto, i że to przekonanie – że warto i że jest to zaszczyt – będą miały także ich rodziny i ich najbliżsi. Bo wtedy takie ryzyko jest w jakimś sensie wkalkulowane w koszt służby, choć oczywiście każdy ma nadzieję, że do tragedii nigdy nie dojdzie.”

Andrzej Duda (1972) polski polityk, prezydent, prawnik

o upamiętnieniu ofiar tragedii smoleńskiej w Warszawie.
Źródło: VIII rocznica tragedii smoleńskiej. Odsłonięcie pomnika ofiar katastrofy z 10 kwietnia 2010 roku https://wpolityce.pl/smolensk/390264-viii-rocznica-tragedii-smolenskiej-odsloniecie-pomnika-ofiar-katastrofy-z-10-kwietnia-2010-roku-zdjecia-i-wideo, wpolityce.pl, 15 kwietnia 2018.

O ludziach

„Chcę śpiewać, grać spektakle, spotykać się z ludźmi. To jest dla mnie najważniejsze, bo nie lubię nagrań, rejestracji telewizyjnych. Nie uznaję sztuki dla sztuki, gdyż śpiewam dla ludzi, z którymi chcę mieć dobry kontakt i myślę, że daję im sporo. Zresztą, oni też mi wiele dają. Na spektaklu następuje między nami sprzężenie zwrotne. Wspaniałe uczucie. to jest właśnie to, dlaczego warto uprawiać ten zawód. Tylko to ma sens, i dla tego warto żyć. Urodziłam się po to, by śpiewać.”

Ewa Demarczyk (1941) polska piosenkarka i aktorka

Źródło: rozmowa Bohdana Gadomskiego, Raczej słucham niż mówię http://b-gadomski.blogspot.com/p/wywiady.html, 1998.

O myślach , O myśleniu , O ludziach , O śpiewie

„Jimi Hendrix był dla nas wszystkich bardzo ważny w tym sensie, że pojawił się ze swoim zupełnie nowym podejściem do muzyki, do sceny muzycznej. Był ważny z wielu powodów. Dla mnie niezwykle istotne było to, że mieliśmy podobne podejście do warsztatu twórczego. Hendrix tworzył tak, jak kompozytorzy muzyki poważnej. Może z wyjątkiem bluesowych, jego utwory, tak jak i moje, odrzucają tradycyjne formy kompozycji i poszukują nowych. To podobieństwo widzenia było bardzo pomocne. Stanowiło dodatkową zachętę w trudnych latach, gdy byłem zmuszony pozyskiwać ważnych ludzi z wytwórni płytowych. Muzyka Hendrixa pomagała mi przekonywać tych ludzi do moich pomysłów. Pozwalała im zrozumieć, że to, co chcę robić na płytach, może okazać się sukcesem.”

Jack Bruce (1943–2014) brytyjski kompozytor, wokalista i basista (The Cream)

z wywiadu dla Radiowej Trójki – marzec 1997.
Źródło: Piotr Kaczkowski, Przy mikrofonie, Prószyński i S-ka, Warszawa 1999, ISBN 83-7052-806-6, s. 146.

O ludziach , O sukcesie , O muzyce , O poszukiwaniu

„Wszystko jest możliwe w czasach szaleństwa. Niedouczony w każdym sensie, nieodpowiedzialny aparatczyk może być wylansowany przez swoją partię i za jej pieniądze. Facet, który wpakował Polskę na pole minowe ustawy o IPN, mylący Dunaj z Dunajcem, czeską i polską Pragę, grożący na sali sądowej sędzi, popełniający masę gaf świadczących o tym, że to prostak i naturszczyk, może zostać prezydentem stolicy naszego kraju. To byłoby symboliczne. Mam nadzieję, że tak się nie stanie, choć cała skandaliczna afera reprywatyzacyjna i momenty bezmyślnej bufonady Trzaskowskiego to ułatwiają.”

Włodzimierz Cimoszewicz (1950) polski polityk, premier RP

o kandydatach na Prezydenta Warszawy.
Źródło: rp.pl https://www.rp.pl/Wywiady-i-rozmowy/180809394-Cimoszewicz-PiS-bedzie-probowalo-zniszczyc-media-prywatne.html, 11 sierpnia 2018 r.

O szaleństwie , O facetach , O pieniądzach

„Nie ma na świecie takiego leku, który nadałby sens życiu.”

Sarah Kane (1971–1999) dramatopisarka angielska

4:48 Psychosis

„Cyrkowe akrobatki to tak naprawdę jedyny sens tego całego życia! Co to za życie – bez nich? Zwykła egzystencja. Jak u grzyba albo jakiegoś pierwotniaka. Wszystko pozostałe, człowieku – od muchy po wieloryba – żyje wyłącznie miłością.”

Dmitrij Głuchowski (1979) rosyjski dziennikarz i pisarz

Futu.re
Źródło: rozdział 19, Basile, s. 398.

O życiu

„Ale w tamtym okresie gdyby nie zorganizowanie armii blisko milionowej, gdyby nie olbrzymi wysiłek wyniszczonego czteroletnią wojną narodu – chodzi o pierwszą wojnę światową – nie mielibyśmy państwa, które miało wtedy w rezultacie trzysta osiemdziesiąt osiem tysięcy kilometrów kwadratowych. (…) Nie mielibyśmy państwa 24–25 milionowego, które w ciągu lat dwudziestu doszło do 35 milionów. Mielibyśmy państwo może 16, może 18 milionowe. I to proszę pamiętać jest w największym stopniu dzieło Marszałka Piłsudskiego i jego obozu politycznego. Nie tylko ich, zaangażowani byli i inni, ale w pierwszym rzędzie jest to dzieło tego właśnie obozu. To olbrzymia wręcz historyczna zasługa Marszałka, który w tym sensie jest istotnie ojcem naszego państwa.”

Lech Kaczyński (1949–2010) polski polityk, prezydent Polski

o Józefie Piłsudskim i II RP.
Źródło: Uroczystość 73. rocznicy śmierci Marszałka Józefa Piłsudskiego http://www.prezydent.pl/archiwum-lecha-kaczynskiego/aktualnosci/rok-2008/art,148,398,uroczystosc-73-rocznicy-smierci-marszalka-jozefa-pilsudskiego.html, prezydent.pl, 12 maja 2008.

O wysiłku , O wojnie

„W chwili, gdy grozić będzie bezpośrednie okupowanie Warszawy przez Sowiety, dowództwo i sztab podzielić na dwa rzuty. Jeden z nich pozostaje w Warszawie, gdzie nie ujawniając się, wspólnie z rzutem politycznym, pozostawionym ewentualnie przez Delegata Rządu, kieruje oporem przeciwko sowieckiej polityce faktów dokonanych. Ujawnienie się nie ma sensu wobec utworzenia tzw. Komitetu Wyzwolenia Narodowego i perspektywy aresztowania ujawnionych władz przez Sowiety. Drugi rzut dowodzenia AK wycofuje się w ogólnym kierunku południowo-zachodnim do kolejnych punktów umożliwiających nadal kierowanie walką całości. Ten sposób postępowania obowiązuje również w wypadku, gdyby udało się opanować Warszawę przed wkroczeniem wojsk sowieckich.”

Kazimierz Sosnkowski (1885–1969) generał polski, minister

depesza do gen. Stanisława Kopańskiego w Londynie z instrukcją przekazania depeszy do Polski, 25 lipca 1944.
Źródło: Tadeusz Komorowski, Armia podziemna, wyd. Bellona, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2009, s. 257.

O walce

„Umieć, a nie rozumieć to sposób życia większości żywych istot na tej planecie. Powinno się go uznawać za domyślny, dopóki nie będziemy w stanie wykazać, że pewne pojedyncze organizmy naprawdę – w tym czy innym sensie – rozumieją to, co robią.”

Daniel Dennett (1942) filozof amerykański

Od bakterii do Bacha
Źródło: s. 123.

„Życie nie może trwać bez pokarmu. Każdy posiłek umożliwia człowiekowi doświadczenie skłaniające go do wdzięczności, że jego egzystencja związana jest z innymi ludźmi. Dlatego też ludzkie posilanie się otoczone jest rytuałami. Eucharystia rozwija ukryty w posilaniu się sens uczestniczenia w boskim życiu.”

Leonardo Boff (1938)

Sakramenty Kościoła (Os Sacramentos da Vida e a Vida dos Sacramentos; 1977)
Źródło: s. 53.

O życiu

„Fale reformacji w Polsce szybko hamowały, bo miały ziemskie przyczyny. W XVI w. szlachta przechodziła masowo na protestantyzm, bo nie chciała płacić podatków kościelnych i podlegać kościelnym sądom. W międzywojniu przyczyną był fakt, że protestanci dopuszczali rozwody. To choćby przypadek marszałka Józefa Piłsudskiego. Dziś ruch w konwersjach inspirują dzikie wyczyny Kościoła katolickiego, czyli też w pewnym sensie ziemska przyczyna. Cieszy mnie to zainteresowanie, ale to za mało. To musi mieć wymiar duchowy, głębszy, indywidualny.”

Tomasz Piątek (1974) polski pisarz i dziennikarz

Źródło: Joanna Podgórska Coraz więcej katolików przechodzi na protestantyzm. Skąd ten trend? https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/1682970,1,coraz-wiecej-katolikow-przechodzi-na-protestantyzm-skad-ten-trend.read, polityka.pl, 15 listopada 2016.

„Spoza układu pochodził Jan Olszewski. I w tym sensie on był najlepszy. Miał trudną szansę, która wymagała podjęcia ryzykownej, także moralnie, gry. Nie podjął jej i przegrał, choć z pewnych kierunków jego polityki, już nie sposób było się wycofać. Choćby z kierunku na NATO. Wtedy byłem pewien, że odmowa koalicji z UD była błędem, a i dziś myślę, że można by spróbować, ale nie ukrywam, że z mniejszą niż wtedy pewnością, podjąłbym się określić skutki tej decyzji.”

Jarosław Kaczyński (1949) polski polityk, premier RP

o Janie Olszewskim, w 2006.
Źródło: Michał Karnowski, Piotr Zaremba, Alfabet braci Kaczyńskich, Wydawnictwo M, Kraków 2010, ISBN 8372217890. s. 23

O decyzjach , O myślach , O myśleniu , O błędach

„Komisja Europejska nie złamie polskiej woli dokończenia reformy, bo to jest albo-albo; jeśli nie zreformuje się sądownictwa, inne reformy mają mały sens, gdyż prędzej czy później zostaną przez takie sądy, jakie mamy, zanegowane.”

Jarosław Kaczyński (1949) polski polityk, premier RP

Źródło: Jarosław Kaczyński: KE nie złamie polskiej woli dokończenia reformy https://www.tvp.info/37996383/jaroslaw-kaczynski-ke-nie-zlamie-polskiej-woli-dokonczenia-reformy, tvp.info, 8 lipca 2018

„Nadal sądzę, że świat pozbawiony jest wyższej zasady. Ale wiem, że coś w nim ma sens, to znaczy człowiek, jedyna istota, która domaga się sensu. Prawdą świata jest człowiek i winniśmy dostarczyć mu argumentu przeciw losowi.”

Albert Camus (1913–1960) francuski pisarz, noblista

Listy do przyjaciela Niemca

O świecie

„Jesli sens życia staje się czymś wątpliwym, a stosunek człowieka do innych ludzi i do siebie samego nie zapewnia my bezpieczeństwa, wtedy sława jest jednym ze srodków uciszenia jego wątpliwości.”

Erich Fromm (1900–1980) amerykański filozof, psycholog i psychoanalityk

Źródło: Myślę, więc jestem. Aforyzmy, maksymy, sentencje, Czesława i Joachim Glenskowie (oprac.), op. cit., s. 136.

O ludziach , O pewności siebie

„My musimy sobie zdawać sprawę, że jedynym krajem poważnym na świecie, któremu na Polsce zależy w sensie pozytywnym są Niemcy. Nie ma innego kraju na świecie, który by traktował Polskę bardzo poważnie jako swojego trwałego partnera i sąsiada. A my to niszczymy zachowując się jak dziecko w składzie porcelany.”

Marek Belka (1952) polski ekonomista, polityk, premier rządu

Źródło: Jedynym poważnym krajem na świecie, któremu zależy na Polsce w sensie pozytywnym, są Niemcy https://fakty.tvn24.pl/fakty-po-faktach,57/marek-belka-w-faktach-po-faktach,874534.html, tvn24.pl, 8 października 2018.

O dzieciach

„Profesor Vetulani powiedział kiedyś, że życie jest chaosem. Że życie się wyłania z chaosu, że samo jest taką krótką i dramatyczną próbą uporządkowania tego chaosu. I te wszystkie codzienne rzeczy, że sprzątasz, że gotujesz, że ubierasz, że podcinasz włosy, że starasz się – to jest takie odpychanie się na chwilę. Ale zależy w czym upatrujesz sensu życia. Dla mnie sensem, szczęściem i wygraną w totolotka jest to, że w ogóle się urodziłam i że żyję.”

Renata Dancewicz (1969) aktorka polska

Źródło: One. Kobiety kultury, w rozmowie z Łukaszem Orbitowskim, TVP Kultura, 2019 https://vod.tvp.pl/video/one-kobiety-kultury,renata-dancewicz,42300253

O gotowaniu , O szczęściu , O życiu

„Armia Polska utworzona w Związku Sowieckim budzi dzisiaj kontrowersje, nie tylko w politycznym sporze. Była to armia niewątpliwie formowana z Polaków, ale całkowicie zależna od Związku Sowieckiego, czyli niemająca swojej podmiotowości. Jej twórca gen. Zygmunt Berling w swoim czasie podpisał apel o odrodzenie Polski jako siedemnastej republiki Związku Sowieckiego, a kadra oficerska armii w ogromnym stopniu wywodziła się z Armii Czerwonej. Byli to obywatele sowieccy, Rosjanie, choć często z polskimi korzeniami, a językiem dowodzenia był język rosyjski. W sensie politycznym była to armia, która wykonywała polecenia naczelnego dowództwa Armii Czerwonej, była politycznym narzędziem Stalina.”

Tadeusz Rutkowski (1965) historyk polski

Źródło: Dr hab. T. Rutkowski: Wkład Polaków w zwycięstwo nad Niemcami w czasie II wojny był największy w pierwszej fazie starć http://dzieje.pl/aktualnosci/dr-hab-t-rutkowski-wklad-polakow-w-zwyciestwo-nad-niemcami-w-czasie-ii-wojny-byl, dzieje.pl, 8 maja 2018.

O języku słowackim , O czasie

„Powstanie Warszawskie było ukoronowaniem całej walki całego narodu polskiego o wolność i niepodległość. Bez niego kilkuletni krwawy nasz wysiłek musiałby pozostać na zawsze czymś połowicznym i niedokończonym. Dopiero wystąpienie Warszawy, jako przedstawicielki całej Polski, nadało mu pełny sens. Na tym polega znaczenie powstania.”

Andrzej Pomian (1911–2008) polski historyk, pisarz emigracyjny, korespondent RWE

o powstaniu warszawskim, w audycji Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa, 1968.
Źródło: Tadeusz Bór-Komorowski w relacjach i dokumentach, op. cit., s. 579–580.

O walce , O wysiłku , O wolności

„Każdy z nas ma swobodę, by wierzyć, w co tylko chce, jednak dla mnie najprostszym wyjaśnieniem jest, że Boga nie ma. Nikt nie stworzył wszechświata, nikt też nie kieruje ludzkimi losami. Przywodzi to mnie do głębokiej konstatacji, że najprawdopodobniej nie ma czegoś takiego jak niebo ani życie po życiu. Uważam wiarę w życie pozagrobowe co najwyżej za przykład myślenia życzeniowego, jako że nie ma na nie żadnych wiarygodnych dowodów i byłoby ono zasadniczo sprzeczne z całym dorobkiem nauki. Sądzę, że gdy umieramy, na powrót obracamy się w proch. Wszakże w pewnym sensie żyjemy nadal – w naszych dokonaniach oraz w genach, które przekazaliśmy swojemu potomstwu.”

Stephen Hawking (1942–2018) astrofizyk, kosmolog i fizyk angielski

Źródło: Stephen Hawking, Krótkie odpowiedzi na wielkie pytania, tłum. Marek Krośniak, Wydawnictwo Zysk i s-ka, Poznań 2018, s. 65-66.

O myślach , O myśleniu , O życiu , O nauce

Cytaty o przyczynie strona 10

Cytaty o przyczynie
strona 10