Cytaty na temat filozofia (311 cytatów, strona 2)

„To, co z sądami i sędziami chce zrobić PiS, wynika z pewnej filozofii polityki, która obca jest idei konstytucjonalizmu.”

Jerzy Zajadło (1954) Polski naukowiec

Źródło: (Nie)Jaki Trump http://wyborcza.pl/7,75968,21365397,nie-jaki-trump.html#BoxGWImg, wyborcza.pl, 12 lutego 2017.

„Udawana miłość prowadzi do kompromisów i łatwych filozofii, natomiast prawdziwa miłość zawsze kończy się rozlewem krwi.”

Gilbert Keith Chesterton (1874–1936) pisarz angielski

O miłości

„Niech wolno mi będzie powiedzieć kilka słów o filozofii reform. Cała historia postępu ludzkiej wolności pokazuje, że wszelkie ustępstwa, jakie czyniono na rzecz jej szlachetnych żądań, zrodziły się w walce (…). Bez walki nie ma postępu. Ci, którzy twierdzą, że sprzyjają wolności, a jednocześnie potępiają nastroje wzburzenia, to ludzie, którzy chcą uzyskać plon bez orki. Chcą deszczu bez grzmotów i błyskawic. Chcą oceanu bez strasznego huku fal. Walka może mieć charakter moralny, może również mieć charakter fizyczny lub też zarówno moralny, jak i fizyczny. Musi jednak być walką. Siła nie ustępuje, jeśli nie stawia się jej żądań. Nigdy nie uczyniła tego w przeszłości i nie uczyni tego nigdy w przyszłości.”

Frederick Douglass (1818–1895)

w 1857.
Źródło: Howard Zinn, Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś, tłum. Andrzej Wojtasik, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2016, s. 244.

O ludziach , O historii , O charakterze , O wolności

„Obydwie moje córki skończyły filozofię na KUL. Mogły zostać asystentkami, ale wyszły za mąż. Zaczęły się sypać dzieciaki. U jednej co półtora roku, u drugiej co dwa lata. Mam sześcioro wnucząt. Moje córki są do mnie podobne. Też takie kwoki. Kocie mamy. Prowadzą dom i wychowują dzieci. Bez żalu. Mają wiele cierpliwości i miłości dla swoich pociech. Ich rodziny są Bogiem silne. To moja radość.”

Ilona Kuśmierska (1948) aktorka polska

Źródło: „Kurier Lubelski”, 28 grudnia 2005 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/postawilamna.htm

O Bogu , O dzieciach , O domu , O cierpliwości

„Z filozofią trzeba się obchodzić ostrożnie. Jeżeli nabierze siły, ma bardzo silną tendencję, by się strywializować i zdegenerować do ideologii. Bo każdy, kto się wyzbędzie krytycyzmu i dociekliwości umysłowej, bardzo łatwo poprzestaje na tym, że chwyta tylko konkluzję, i powie jak kibic sportowy wybierający ulubiony klub: jestem egzystencjalistą, fenomenologiem albo jestem hermeneutą. Od powierzchownych identyfikacji bardzo blisko do ideologii. Na szczęście ideologie są tak prymitywne, że prędzej czy później pękają jak bańki mydlane.”

Jacek Hołówka (1943)

Źródło: wywiad Aleksandry Klich Dzikość serca na targowisku próżności, „Gazeta Wyborcza”, 26 stycznia 2010.

O szczęściu , O sile

„Dziennikarz: Czy klasyka literatury amerykańskiej ma jakiś wpływ na twoje teksty?
Sufjan Stevens: Hmm, tylko tyle, że to lektura obowiązkowa w liceum i na uczelni. Każdy czyta Thoreau i jego Walden, Emersona i transcendentalistów i tak dalej. Ale to wydaje się być archaiczną filozofią. Nie wiem, jak bardzo wpłynęła na mnie, na pewno mam respekt dla świata przyrody, który jest ogromny i myślę, że w mojej muzyce w dużej ilości to zakomunikowałem – niemal strach na cuda natury. Ale jednocześnie jestem bardzo społecznie aktywny i bardzo miejski i wolę żyć we wspólnocie i społeczeństwie. Wiem, że to trochę napięcie z transcendentalistami, jednak Whitman był przyrodnikiem i romantykiem, ale był również bardzo miejski i mieszkał na Brooklynie czując przynależność do miasta. Jest to w Ameryce dość powszechny rodzaj napięcia, miejski przeciw wiejski walka przez cały czas, czy to w polityce czy estetyce lub w sposobie życia i to coraz bardziej staje się wyraźne, ludzie wracają do miast za wszystkimi jego odnowami, a przedmieścia uważane są za te dziwne, problematyczne, czyścowa rzecz, która jest teraz zupełnie nie modna.”

Sufjan Stevens (1975)

Źródło: Bunyip Voodoo, 16 listopada 2009 http://bunyipvoodoo.blogspot.com/2009/11/law-of-abstraction-sufjan-stevens-urban.html

O ludziach , O strachu , O literaturze , O myślach

„Wszystkim polecamy lekturę tzw. Zasady Szajnfelda, która wejdzie niedługo do kanonu europejskiej filozofii. Te, panie Szejnfeld, a Newton to niby pies? Na pewno wolałby oberwać kijem niż jabłkiem centralnie w czaszkę!”

Piotr Lisiewicz (1972) polski publicysta, happener, aktywista Akcji Alternatywnej "Naszość"

ironiczny komentarz do twórczości publicystycznej Adama Szejnfelda.
Źródło: „Gazeta Polska” nr 7, 14 lutego 2007

„Trudno uprawiać ten zawód, zostawiając filozofię na boku. Można, oczywiście, wykonywać go w sposób formalny. Ja jednak potrzebuję wiedzieć, w jakim obszarze duchowym się poruszam. (…) Nawet grając szuję i łajdaka, trzeba dotrzeć do dna duszy takiego człowieka. To znacznie ciekawsze niż sama forma.”

Adam Woronowicz (1973) polski aktor

o aktorstwie.
Źródło: „Rzeczpospolita”, 24 kwietnia 2002

O duszy

„Filozofowie Wschodu w ogóle nie uwzględniają problemu dowcipu. Poczucie humoru z punktu widzenia tantryzmu nie istnieje. W ogóle z punktu widzenia filozofii…”

Hanna Bakuła (1950) polska malarka, kostiumolog

Źródło: Pierwszy nos

„Uczeszą włosy kostnymi grzebykami
i wcisną głęboko miedziane spirale.
Będziemy uprawiać filozofię wśród
glazurowej ceramiki.”

Dawid Jung (1980) polski poeta i krytyk literacki

Free Over Blood. New Polish Poets Series, 312685 powodów (2006)
Źródło: Dziewczęta z Koryntu stoją przy barze

„(…) filozofią Linuksa jest „śmiej się w obliczu niebezpieczeństwa”. Ups. Nie ta. „Zrób to sam.””

Linus Torvalds (1969) informatyk, twórca systemu operacyjnego Linux

Właśnie.
…) the Linux philosophy is 'laugh in the face of danger'. Oops. Wrong one. 'Do it yourself'. That’s it. (ang.
Źródło: Post na grupę dyskusyjną linux.dev.kernel http://groups.google.com/groups?&selm=Pine.LNX.3.91.961016155929.27735D-100000%40linux.cs.Helsinki.FI, 16 października 1996 (28 sierpnia 2006)

„Nigdy stosunek myślenia do prawdy nie był sprawą prostą, a jeszcze mniej stałą w dwuznaczności nieskończonego ruchu. Właśnie dlatego bezcelowe jest odwoływanie się do tego stosunku, aby zdefiniować filozofię.”

Gilles Deleuze (1925–1995) francuski filozof

Co to jest filozofia? (z Feliksem Guattarim)

O myślach , O myśleniu

„Wydaje się sobie taka maleńka wobec Twojej niezmierzonej wiedzy, filozofii i czułości…”

Natalia Fernández (1927)

Źródło: Erich Schaake, Kobiety dyktatorów, wyd. Videograf II, Katowice 2004, tłum. Roman Niedballa, s. 145.

O kobietach , O wiedzę

„(…) Budda (…) nie ma cech moralnego nadzorcy, nie jest sędzią sprawiedliwym i ostatecznym, którzy karze za zło i nagradza za dobro. Co więcej – filozofia buddyjska poszła chyba najdalej w Japonii w nauczaniu, że każdy człowiek jest potencjalnym Buddą i każdy ma szansę odkryć kiedyś w sobie własne światło, bez względu na to, jak dotąd postępował.”

Budda Siakjamuni (-563–-483 p. n. e.)

Źródło: Jacek Izydorczyk, Hanzai znaczy przestępstwo, Wolters Kluwer Polska, 2008, s. 21, 22.

O karze , O świetle , O złu

„Prawdziwa filozofia wyrasta z życia, wpływa na nie, pogłębia je. Wzorcowy przykład to Sokrates, który dla filozofii poświęcił życie. Żeby filozofować, nie trzeba mieć akademickiego wykształcenia. Bywają natomiast filozofowie, którzy mają wykształcenie, a obcują tylko z tekstem, z martwym, jałowym językiem.”

Zbigniew Mikołejko (1951) polski filozof religii

Źródło: wywiad Aleksandry Klich Wszyscy jesteśmy skazańcami, „Gazeta Wyborcza”, 27 stycznia 2010.

O życiu , O wykształceniz

„Nikt nie wejdzie do nieba inaczej aniżeli przez filozofię.”

Jan Szkot Eriugena (810–877) irlandzki filozof chrześcijański

Nemo intrat in caelum nisi per philosophiam. (łac.)
Źródło: Annotationes in Marciam

„Dziś świat poszukuje braku przemocy i przewodnictwa w formie dobroci i miłości (maitreya). Nigdzie ich nie widać, a dziś świat jest przerażony, sterroryzowany i niespokojny w imię materializmu. Jeśli zmienimy to pokolenie wojny, świat się odmieni na nowo, a to można uzyskać poprzez filozofię (dhyanmarga), którą ja podążam.”

Dharma Sangha (1990)

Kazanie z 22 listopada 2008
Źródło: dharmasangha.info http://www.dharmasangha.info/index.php/teachings/250-teachings-given-on-2008-11-22

O wojnie , O świecie , O poszukiwaniu

„Wszyscy bowiem moderniści, którzy jako mistrzowie występować i za mistrzów pragną w Kościele uchodzić, wysławiają głośno filozofię nowoczesną a gardzą filozofią scholastyczną; przyznają się do niej nie z innego powodu, lecz dlatego, że nie znając wcale filozofii scholastycznej, nie mieli argumentu do rozwikłania pomieszanych pojęć i odparcia sofizmatów! Z zaślubin zaś fałszywej filozofii z wiarą wyłonił się ich system, rażący niezliczoną ilością błędów potwornych.”

Pius X (1835–1914) patriarcha Wenecji, papież, święty Kościoła katolickiego

Encyklika Pascendi dominici gregis o zasadach modernistów

O wierze

„(…) taoizm to droga życia w harmonii z Tao, Drogą Wszechświata, która przejawia się w działaniu świata przyrody. Taoizm można by nazwać filozofią albo religią, albo też ani jednym, ani drugim, ponieważ w swych wielu formach nie przystaje do żadnych zachodnich definicji i pojęć.”

Benjamin Hoff (1946)

Te Prosiaczka
Źródło: Eeee… – jak to się nazywa? – Prosiaczka, s. 24

O religii

„Wychowałem się na Dżemie, więc staram się trzymać konwencji, być kontynuatorem filozofii riedlowskiej, jednocześnie dodając zawsze coś od siebie.”

Maciej Balcar (1971) polski muzyk i aktor

Źródło: Daria Prygiel, Maciej Balcar – Ostatecznie te dwa Macieje nie różnią się od siebie za bardzo..., maciekbalcar.pl http://www.maciekbalcar.pl/w_szczecinie_pl.htm

„Wszystko się zmieniło po upadku komunizmu. Społeczeństwo otwarte, konkurencyjne, kapitalistyczne bardzo skraca życiową perspektywę. Myśli się o tym, jak przeżyć do jutra, w co zainwestować w następnym roku, jak się przeorganizować w swojej pracy za dwa, trzy lata. To nie sprzyja filozofii.”

Jacek Hołówka (1943)

Źródło: wywiad Aleksandry Klich Dzikość serca na targowisku próżności, „Gazeta Wyborcza”, 26 stycznia 2010.

O myślach , O myśleniu

„Upadek scholastyki pod ciosami kpiących pisarzy odrodzenia jest równoznaczny z początkiem zaiste ciemnego, średniego okresu między dwiema żywymi epokami myśli: scholastyczną i współczesną. Większość dorobku zdobytego w starożytności i średniowieczu została wówczas zapomniana i trzeba było doczekać się końca XIX wieku, aby filozofia mogła znowu nawiązać do scholastycznej tradycji.”

Józef Maria Bocheński (1902–1995) polski duchowny katolicki, dominikanin, filozof

pod hasłem „scholastyka”.
Sto zabobonów
Źródło: s. 117

O myślach , O wieku , O myśleniu

„Uważam za powinność filozofii wyrażać to, co wielu chciałoby wyrazić, a nie może.”

Bogusław Wolniewicz (1927–2017) filozof polski

O Polsce i życiu

„Muzyka może być jak szaleństwo, to moje życie, mocniejsza filozofia.”

Sandra Nasić (1976) wokalistka niemiecka (Guano Apes)

Music can be like an insanity, it’s my life, a stronger philosophy. (ang.)
Źródło: utwór Candy Love

O życiu , O muzyce , O szaleństwie

„Filozofia jest bliska dzieciństwu. Filozofowanie to dziwienie się, zachwycanie, zadawanie pytań, intrygowanie, odszukiwanie sensu, który nam ucieka. Przy okazji to także zdawanie sobie sprawy z tego, że nic nie wiemy. Dla mnie filozofia z dzieciństwem jest związana bardzo mocno. Gdy słyszę, że jestem jak dziecko, odczytuję to jako komplement pod moim adresem jako filozofa.”

Éric-Emmanuel Schmitt (1960) pisarz francuski

Wywiad, „Dziennik Polski”, 16 września 2005

O dzieciach , O dzieciństwie , Sens , Pytanie

„Jeżeli chodzi o filozofię nauki, jestem doktrynalnym popperystą. Uważam, że jeżeli trudno sobie wyobrazić eksperyment, który by daną teorię potwierdził lub obalił, to tym nie należy się zajmować.”

Adam Łomnicki (1935) polski biolog i ekolog

Źródło: Andrzej Kobos, Teoria ewolucji..., op. cit.

O nauce

„Wszystkie faworyzowane przez nas idee – ład, tradycja, dyscyplina, hierarchia, autorytet, ciągłość, jedność, praca, rodzina, korporacja, decentralizacja, autonomia, organizacja pracy, są konserwowane i doskonalone przez katolicyzm. Tak jak katolicyzm wieków średnich znalazł wykończenie w filozofii Arystotelesa, tak samo nasz naturalizm społeczny odnajduje w katolicyzmie swoje najtrwalsze i najdroższe mu zasady.”

Charles Maurras (1868–1952)

Źródło: L’Action française et la Religion catholique, s. 33.

O rodzinie , O wieku

„Macierzyńska miłość bierze się jak filozofia, z zadziwienia.”

Manuela Gretkowska (1964) pisarka polska

O miłości

„Uczmy się od Stalina, czym i jaka powinna być filozofia.”

Adam Schaff (1913–2006) filozof polski

Źródło: Stalinowski wkład w filozofię marksistowską, „Myśl Filozoficzna” nr 2 (8), 1953, 43–85, 81.

O myślach , O myśleniu

„Jestem człowiekiem, ze swoją filozofią życia, jak każdy. Jestem normalnym chłopakiem, nie wydumanym, nie wycackanym (stąd ten mój boks). Aktorem stajesz się dopiero po spektaklu, gdy dostajesz oklaski za zadanie, które wykonałeś, za ożywienie na scenie papierowej postaci. Gajos, Zapasiewicz, Krzysztof Majchrzak, Globisz to artyści, a Łomnicki był archetypem aktora zarówno filmowego jak i teatralnego.”

Eryk Lubos (1974)

odpowiedź na pytanie, czy jest aktorem.
Źródło: Nie muszę się podobać http://www.teatry.art.pl/portrety/lubos_e/niem.htm

Chłopak

„Uważam, że nie jest on (katolicyzm) prawdziwą religią, lecz konglomeratem rozmaitych religii i światopoglądów. Można w nim znaleźć elementy chrześcijaństwa, religii pogańskich, filozofii antycznych i współczesnych. To nie jest jednolita i czysta religia. Katolicyzm jest pozbawiony oryginalności. Nie ma w tym Kościele jednej prawdy wiary, która nie zostałaby ukradziona jakiejś innej religii. A Kościół jako taki jest perwersją i zdradą religii, ponieważ nadużywa jej do manipulowania ludźmi, ogłupiania ich i wykorzystywania.”

Hubertus Mynarek (1929)

Wypowiedzi w wywiadach
Źródło: Kościół to perwersja, eioba.pl http://www.eioba.pl/a/2e05/kosciol-to-perwersja

O zdradzie , O wierze , O religii

„Aktorstwo to trochę filozofia w praktyce, poznawanie różnych aspektów człowieczeństwa. Może też i autoterapia? Zobaczenie, że jest się takim samym jak inni ludzie. A jednocześnie mierzenie się z czymś mrocznym w sobie.”

Ireneusz Czop (1968) polski aktor teatralny i filmowy

Źródło: „Zwierciadło”, nr 12/1946, grudzień 2008

O ludziach

„Żyjemy w dobie wielkiego upadku filozofii, która wytwarza już jedynie książki, a nie idee.”

Bogusław Wolniewicz (1927–2017) filozof polski

O książkach

„Msza, chrzciny, komunia, szkolna katecheza – to w wielu miejscowościach jedyne duchowe dobra prócz telewizyjnego „tańca z gwiazdami”, seriali czy programów sportowych. Dla wielu – to jedyne źródło kultury religijnej, duchowej, intelektualnej by nie powiedzieć – metafizycznej. Tymczasem kultura ta tkwi w rękach osób dość prymitywnych, niewykształconych o zawężonym polu wyobraźni i z reguły pozbawionych empatii. Wykształcenie księży, na tle coraz bardziej wykształconego społeczeństwa jest coraz gorsze. Do seminarium (pomijam ekskluzywne seminaria jezuitów czy dominikanów) często trafiają ci, którzy nie mogą zdać matury, nie radzą sobie ze sobą, nie mają pojęcia o świecie i potrzebach innych. Życie w seminarium przypomina koszary, gdzie najważniejsza zasadą jest posłuszeństwo przełożonym i starszym rangą. Myślenie nie jest wymagane, krytyka – zabroniona. Młody ksiądz mało wie o życiu, niewiele o świecie współczesnym, nie zna psychologii, filozofii, historii sztuki. Dlatego nowoczesna architektura kościelna to taśmowa produkcja estetycznych koszmarków. Bogatych, kiczowatych, pompatycznych, zimnych.”

Magdalena Środa (1957) polska filozof, etyk, działaczka państwowa

Źródło: To jest największy problem polskiego katolicyzmu, wp.pl, 26 kwietnia 2011 http://wiadomosci.wp.pl/kat,1342,title,To-jest-najwiekszy-problem-polskiego-katolicyzmu,wid,13350019,komentarz.html

O życiu , O wykształceniz , O historii , O myślach

„A przecież wszelka religia jest tylko fantastycznym odzwierciedleniem w głowach ludzkich tych zewnętrznych sił, które rządzą codziennym bytem ludzi, odzwierciedleniem, w którym siły ziemskie przybierają postać sił nadziemskich. W początkach dziejów przedmiotami tego odzwierciedlenia są zrazu siły przyrody, przybierające w dalszym rozwoju procesu ich personifikacji u różnych ludów najrozmaitsze, najróżnorodniejsze postacie. Mitologia porównawcza prześledziła ten pierwszy proces (…). Rychło jednak obok sił przyrody zaczynają też działać siły społeczne, które przeciwstawiają się ludziom jako siły tak samo im obce i na początku tak samo niewytłumaczalne, panujące nad nimi z tą samą na pozór koniecznością naturalną, co same siły przyrody. I fantastyczne postacie, w których początkowo odzwierciedlały się tylko tajemnicze siły przyrody, nabierają atrybutów społecznych, stają się reprezentantami sił dziejowycha. Na jeszcze wyższym szczeblu rozwoju wszystkie naturalne i społeczne cechy wielu bóstw zostają przeniesione na jednego wszechmocnego boga, który z kolei jest tylko refleksem abstrakcyjnego człowieka. Tak powstał monoteizm, który był, historycznie biorąc, ostatnim wytworem późnogreckiej filozofii ludowej i znalazł swoje gotowe ucieleśnienie w żydowskim, czysto narodowym bogu Jahwe. W tej wygodnej, poręcznej, łatwo przystosowalnej postaci religia może istnieć dalej jako bezpośrednia, to znaczy emocjonalna, forma ustosunkowania się ludzi do panujących nad nimi obcych sił przyrody i sił społecznych, dopóki ludzie pozostają pod panowaniem takich sił. Otóż widzieliśmy niejednokrotnie, że w dzisiejszym, burżuazyjnym społeczeństwie panują nad ludźmi jak obca jakaś siła przez nich samych stworzone stosunki ekonomiczne, przez nich samych wytworzone środki produkcji. Istnieje więc nadal faktyczne podłoże dla refleksu o charakterze religijnym, a wraz z nim i sam refleks religijny. I chociaż ekonomia burżuazyjna otwiera drogę do pewnego zrozumienia związku przyczynowego, z którego wyrasta to obce panowanie, fakt ten nie zmienia postaci rzeczy. Ekonomia burżuazyjna nie może ani zapobiec kryzysom w ogóle, ani uchronić poszczególnych kapitalistów przed stratami, niewypłacalnymi długami i bankructwem, a poszczególnych robotników przed bezrobociem i nędzą. Wciąż jeszcze mówimy: Człowiek myśli, Pan Bóg (to znaczy obce panowanie kapitalistycznego sposobu produkcji) kryśli. Samo zrozumienie - nawet szersze i głębsze niż to, które daje burżuazyjna ekonomia - nie wystarcza do poddania sił społecznych władzy społeczeństwa. Do tego potrzebny jest przede wszystkim czyn społeczny. Kiedy ten czyn zostanie dokonany, kiedy społeczeństwo przez objęcie w posiadanie wszystkich środków produkcji i ich planowe zastosowanie wyzwoli siebie i wszystkich swoich członków z niewoli, w jakiej trzymają ich obecnie te środki produkcji przez nich samych wytworzone, ale przeciwstawiające się im jako przemożna obca siła, z chwilą więc, gdy człowiek już nie tylko będzie "myślił", ale i "kryślił", dopiero wtedy zniknie ostatnia obca siła, która się jeszcze dziś odzwierciedla w religii, a tym samym zniknie też religijne odzwierciedlenie, jako że wówczas nie będzie już nic do odzwierciedlania. Natomiast pan Dühring nie może czekać, aż religia umrze taką śmiercią naturalną. Postępuje bardziej fundamentalnie. Przebismarczył Bismarcka, dekretuje obostrzone ustawy majowe 160 nie tylko przeciw katolicyzmowi, ale przeciwko wszelkiej religii w ogóle; szczuje swoich żandarmów przyszłości przeciw religii, pomagając jej zdobyć palmę męczeństwa i przedłużając jej żywot. Gdzie tylko spojrzeć - specyficznie pruski socjalizm.”

Fryderyk Engels (1820–1895) niemiecki filozof i rewolucjonista

Anty-Dühring (1878)

O śmierci , O Bogu , O ludziach , O religii

„Z ekonomicznego punktu widzenia próżnowanie, traktowane jako zajęcie, ma bardzo wiele wspólnego z czynami świetnymi, owoce bezczynnego życia, będące jednocześnie jego prestiżowymi oznakami, są w istocie swej bardzo zbliżone do trofeów uzyskanych dzięki czynom bohaterskim. Jednakże bezczynność w węższym sensie, w odróżnieniu zarówno od wykonywania tych czynów, jak jakichkolwiek zajęć produkcyjnych, na ogół nie pozostawia żadnych śladów materialnych. Dlatego też świadectwa spędzenia jakiegoś okresu życia na czcigodnym próżnowaniu przybierają zwykle formę dóbr «niematerialnych». Takimi niematerialnymi dowodami próżnowania są quasi-naukowe lub quasi-artystyczne osiągnięcia, a także wiedza nieużyteczna, która nie służy bezpośrednio podtrzymywaniu lub przedłużeniu życia ludzkiego. W naszych czasach np. funkcję taką pełni znajomość języków martwych i filozofii okultystycznej, znajomość zasad poprawnej wymowy, składni i prozodii; uprawianie różnych rodzajów muzyki (tylko w domu i dla przyjemności) oraz pielęgnowanie innego rodzaju «talentów»; kultywowanie mody w zakresie ubrania, umeblowania i ekwipaży; oddawanie się grom towarzyskim i sportowym, hodowanie nieużytecznych, służących rozrywce zwierząt, jak psy pokojowe lub konie wyścigowe. We wcześniejszych stadiach rozwoju motywem skłaniającym do zdobywania tych wszystkich umiejętności mogło być coś innego niż potrzeba udowodnienia, że nie spędziło się czasu na żadnym pożytecznym produkcyjnym zajęciu – inne mogły być także przyczyny, dla których umiejętności te i zainteresowania stały się modne. Jednakże, gdyby nie okazały się z czasem użyteczne jako świadectwo nieprodukcyjnego użytkowania czasu, nie przetrwałyby do dzisiaj i nie stałyby się zajęciami i zainteresowaniami właściwymi klasie próżniaczej.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O przyjemności , O psie , O domu , O grach

„Uważam, że muzyka jest mistyczna, jest w niej coś niewidocznego i coś fizycznego. Nie jest widzialna dla oka, ale odczuwana przez ciało i ducha. To jakaś oznaka jej wartości duchowej. To ekstatyczna forma. Muzyka jest duchowa i religijna, ale również dosadnie mistyczna i tajemnicza i sądzę, że to czyni ją nieskończenie przystępną i interesującą. Nawet w bardzo fizycznym, materialnym świecie, wciąż czujemy te duchowe impulsy z muzyki, sztuki i poezji. To jest wrodzone w psychice ludzkiej. Jesteśmy uspołeczniani i wykształceni, z biegiem czasu ta filozofia logiki ukształtowała sposób w jaki widzimy świat i jest to integralne i fizyczne. Doświadczamy tego i uczymy się. Uważam, że możesz człowieka uspołeczniać, ale on zawsze będzie duchowy, tak długo jak będzie skończony, tak długo jak istnieje jego data ważności. Człowiek jest całkowicie duchowy.”

Sufjan Stevens (1975)

Źródło: Bunyip Voodoo, 16 listopada 2009 http://bunyipvoodoo.blogspot.com/2009/11/law-of-abstraction-sufjan-stevens-urban.html

O świecie , O muzyce , O czasie

„Daleka byłam od zajmowania się polityką czy filozofią polityki, ale pamiętam, że Radom tak mną wstrząsnął, że nie podpisałam zobowiązania, które podpisywał każdy student, odbierając indeks. Było tam coś o dobru socjalistycznej ojczyzny. Nie podpisałam. Ojczyźnie gotowa byłam służyć, ale niekoniecznie socjalistycznej, choć nie wiedziałam jeszcze, jakiej.”

Magdalena Środa (1957) polska filozof, etyk, działaczka państwowa

Źródło: Aleksandra Pawlicka, Ta straszna Środa?, op. cit., s. 56.

O ojczyźnie

„Wśród różnych typów tworzących dzisiejsze nowe pokolenie, hipisi są najbardziej potulnymi konformistami. Niezdolni do samodzielnego zrodzenia jakiejkolwiek myśli, przyjęli filozoficzne przekonania poprzedniego pokolenia jako niewzruszalny dogmat, tak jak w poprzednich pokoleniach najsłabszych pośród młodych pociągało fundamentalne odczytywanie Biblii. Hipisi zostali nauczeni przez swych rodziców i swych sąsiadów, przez swe czasopisma i swych profesorów, że wiara instynkt i emocje górują nad rozumem, i są temu posłuszni. Nauczono ich, że troski materialne są złem, że państwo lub Pan ich utrzyma, że lilie polne nie pracują ani nie przędą, a oni posłuchali. Nie ma ani jednej podstawowej zasady uznawanej przez establishment, której by nie podzielali; nie ma ani jednego przekonania, którego by nie zaakceptowali. Odkrywszy, że ta filozofia nie działa, bo rzeczywiście działać nie może, hipisi nie znaleźli ani rozsądku, ani odwagi, by ją zakwestionować; znaleźli natomiast ujście dla swej bezsilnej frustracji w oskarżaniu starszych o hipokryzje, jakby była ona jedyną przeszkodą w realizacji ich ideałów.”

Ayn Rand książka Źródło

Powrót człowieka pierwotnego
Źródło: esej Apollo i Dionizos

O wierze , O myślach , O rodzicach , O myśleniu

„Nieokiełznany seksualizm prowadzi do filozofii nieznaczenia, a czystość odwrotnie – przywraca światu sens.”

Albert Camus (1913–1960) francuski pisarz, noblista

O świecie , Sens

„Wzrost dla samego wzrostu to filozofia komórki rakowej.”

Edward Abbey (1927–1989)

Growth for the sake of growth is the ideology of the cancer cell. (ang.)
Źródło: The Second Rape of the West

„Kultury seksualnie progresywne dały nam matematykę, literaturę, filozofię, cywilizację i resztę, podczas gdy kultury seksualnie recesywne dały nam Mroczne Wieki i Holokaust.”

Alan Moore (1953) pisarz brytyjski, autor komiksów

Źródło: „Arthur Magazine” nr 25

O literaturze , O matematyce , O wieku

„W nauce w końcu wróciliśmy do pre-sokratejskiego filozofa Heraklita, który powiedział: wszystko jest strumieniem, potokiem, procesem. Nie ma żadnych „rzeczy”. BEZPRZEDMIOTOWOŚĆ w języku Wschodu to „brak rzeczy”. Na Zachodzie myślimy o bezprzedmiotowości jako o próżni, pustce i braku egzystencji. We wschodniej filozofii i nowoczesnej fizyce „bezprzedmiotowość” i „brak rzeczy” to proces nieustannego ruchu.”

Bruce Lee (1940–1973) amerykański aktor i mistrz sztuk walki pochodzenia chińskiego

O myślach , O nauce , O myśleniu

„4. Wyrzeknij się dyskryminujących i dzielących filozofii i przyjmij Ścieżkę Prawdy”

Dharma Sangha (1990)

Satya Margha
11 Przykazań Miłości
Źródło: dharmasangha.info http://www.dharmasangha.info/index.php/teachings/229-teahings

„Od szóstego roku życia, trochę neurotycznie, oddawałem się rozważaniom i ćwiczeniom intelektualnym. Głosiłem, że będę filozofem i profesorem. W wieku 10 lat zacząłem pisać. Podstawowe idee mojej pracy habilitacyjnej urodziły się, gdy miałem 11 lat. Żyję dla filozofii i dlatego nie mam do niej stosunku nabożnego. Bo to było tak, jakbym zachwycał się samym sobą.”

Jan Hartman (1967) polski filozof, bioetyk, wydawca, publicysta, polityk

Źródło: wywiad Aleksandry Klich Kto zna numer do Pana Boga, „Gazeta Wyborcza”, 25 stycznia 2010.

O Bogu , O wieku

„W buddyzmie odnajduję harmonię i spokój. Filozofia tej religii pomaga mi skupić się na rzeczach istotnych i nie rozpraszać się błahostkami. Dążę do harmonii, do spokoju i bardzo intensywnie pracuję nad sobą.”

Orlando Bloom (1977) angielski aktor

Źródło: „Gazeta telewizyjna”, nr 99.

O religii

„Najważniejsze w filozofii Kanta, do podstaw której nawiązuję, jest nakaz traktowania każdego człowieka jako celu samego w sobie. Z tego nakazu płynie logiczny wniosek, że socjalizm jest najlepszym ustrojem. Tęsknię do scentralizowanego państwa rządzonego przez oświeconych polityków.”

Maria Szyszkowska (1937) polska działaczka polityczna, filozof

„W filozofii nie chodzi o wmawianie światu i ludziom, że jest bez reszty racjonalny i dobry. To kicz, a nie filozofia.”

Jan Hartman (1967) polski filozof, bioetyk, wydawca, publicysta, polityk

Źródło: wywiad Aleksandry Klich Kto zna numer do Pana Boga, „Gazeta Wyborcza”, 25 stycznia 2010.

O Bogu , O świecie

„Astronomia zrodziła się z przesądów, elokwencja z ambicji, nienawiści, fałszu i pochlebstwa, geometria z chciwości, fizyka z próżnej ciekawości, nawet filozofia moralna z ludzkiej pychy. Tak więc sztuki i nauki zawdzięczają swoje powstanie naszym wadom.”

Jean-Jacques Rousseau (1712–1778) szwajcarski filozof, pisarz i pedagog

O nauce

„Filozofia: obróbka kamienia filozoficznego.”

Antoni Regulski

Kolacja u Pascala

„Filozofia to sztuka tworzenia pojęć.”

Gilles Deleuze (1925–1995) francuski filozof

Co to jest filozofia? (z Feliksem Guattarim)

O sztuce

„Nacjonalizm epoki postkomunizmu może mieć twarz nostalgicznego komunisty Miloszevicia, postsowieckiego dyktatora Putina, postsowieckiego antykomunisty Orbána i Jarosława Kaczyńskiego – może mieć różne twarze. Zawsze jednak wspólnym mianownikiem jest niechęć do reguł liberalnego państwa prawa, do filozofii dialogu, do ducha pluralizmu i tolerancji.”

Adam Michnik (1946) polski dziennikarz i publicysta

Źródło: Rezygnacja z człowieczeństwa, „Gazeta Wyborcza”, 20–21 lutego 2010

„Zdarzyło mu się napisać Złotą galerę – zwij go autorem Złotej Galery. Popełnił to w wieku lat 15 – potem już mogło być tylko gorzej. Pisze zawsze nie to, co powinien, i gorzej, niż byłoby go stać. Sądząc po jego tekstach krytycznych, cierpi na daleko posuniętą schizofrenię. Teoretycznie można go czasami zobaczyć na spotkaniach fandomu – ale nie licz, że uda ci się to dwa razy w dekadzie. Nie marnuj czasu na czytanie jego tekstów: został porażony białym światłem filozofii i pisze w sposób kompletnie niezrozumiały i o rzeczach całkowicie wydumanych. W szczególności nie poświęcaj uwagi jego wypowiedziom o samym sobie: to patologiczny pesymista i malkontent.”

Jacek Dukaj (1974) pisarz polski

o samym sobie.

O cierpieniu , O czasie , O czytaniu , O wieku

„Filozofia jest dążeniem do prawdy. Rację miał Sokrates, kiedy powiedział, że jesteśmy między ignorantami a bogami. I na tym polega filozofia: wiedzy boskiej nie osiągniemy, ale za tę ziemską dziękujemy.”

Miłowit Kuniński (1946–2018) polski historyk

Źródło: Uniwersytet nie zapomina, „Alma Mater” nr 98, grudzień 2007, s. 63.

O Bogu , O wiedzę , O zapominaniu

„Mam słabość do teenage movies, lubię też subtelne horrory, gdzieś w środku chciałem, żeby Ziegenort było jak polskie Twin Peaks. Temat filmu leży gdzieś na styku głupich, nastoletnich problemów, darwinizmu społecznego, filozofii przyrody, symboliki ryby, słońca, czarnego i białego orła, nazizmu i chrześcijaństwa. Chciałem zderzyć beztroskie wakacje z okrutną naturą.”

Tomek Popakul (1986)

Źródło: Ziegenort making of, Shortcutview.com 2013 http://shortcutview.com/pl/issues/promocja/ziegenort-making-of

O naturze , O rybach , O wakacjach

„Buddyzm nie jest tak naprawdę ani religią, ani filozofią. To metoda, która umożliwia nam kontakt z naszą prawdziwą esencją, co czyni go tak szczególnym i różnym od wszystkich innych religii.”

Taje Dordże (1983)

Źródło: Budda w Krzemowej Dolinie: fragmenty wywiadu z XVII Karmapą Taje Dordże, buddyzm.edu.pl http://www.buddyzm.edu.pl/cybersangha/page.php?id=329

O religii

„W górach musisz wykonać pewien wysiłek bez zapłaty. Jest to mistyka, szukanie czegoś wyjątkowego. Do tego trzeba mieć wyobraźnię i filozofię życiową. Nie każdego na to stać, nie każdemu się chce. Bo w górach nie ma granic, tam się szuka wolności. A samo przebywanie w górach łagodzi, eliminuje agresję. Są elementy rywalizacji, ale rywalizacji z wyznaczonym celem, a nie z przeciwnikiem.”

Krzysztof Wielicki (1950) polski wspinacz, himalaista

Źródło: Najpiękniejsze cytaty górskie, Tatromaniak.pl http://tatromaniak.pl/aktualnosci/c/najpiekniejsze-cytaty-gorskie

O wysiłku , O wolności

„Podstawową cechą filozofii pozytywnej jest uznanie wszystkich zjawisk za coś, co podlega niezmiennym prawom przyrody.”

August Comte (1798–1857) filozof francuski

Le caractère fondamental de la philosophie positive est de regarder tous les phénomènes comme assujettis à des lois naturelles invariables. (fr.)
Źródło: A.Comte, E. Littré, Principes de philosophie positive http://books.google.pl/books?id=0XQGAAAAQAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false, Baillière, 1868, s. 98–99.

„Uniwersytet Łódzki był – można powiedzieć – poligonem dla komunistów. Tuż po wojnie przyjechał tam znany wówczas filozof Adam Schaff, oczywiście pochodzenia żydowskiego. Usiłował indoktrynować młodzież, przekonując ją do komunizmu. Był emisariuszem tego ruchu wysłanym z Moskwy. Właśnie on organizował dyskusje w auli uniwersyteckiej. Podczas jednej z nich jako 22-letni student podjąłem dyskusję z 35-letnim wówczas profesorem. Pomagał mu wtedy Władysław Bieńkowski (…) Powstało wówczas wokół mnie grono zdolniejszych studentów. Uczestniczył w nich również Leszek Kołakowski, znany profesor filozofii, znawca marksizmu. Jednak on od razu dał się poznać z sympatii do komunizmu. W gronie moich znajomych był również Andrzej Brzeski. Utrzymywał on kontakt z pewnym urzędnikiem w Łodzi, pracującym w przemyśle włókienniczym, który wówczas otrzymał wysokie stanowisko w Państwowej Komisji Planowania Gospodarczego. Był to minister Czesław Bąbiński.”

Stefan Kurowski (1923–2011) polski ekonomista

Źródło: Moja droga, moja walka, naszdziennik.pl, 10 maja 2008 http://www.naszdziennik.pl/index.php?typ=my&dat=20080510&id=my61.txt

O wojnie , O młodzieży , O walce

„Tak długo, jak wyznajesz filozofię siedzenia, tak długo będziesz miał wzorzec myślowy siedzenia, a jak długo będziesz miał myśli siedzenia, tak długo twoim czynem będzie siedzenie.”

Malcolm X (1925–1965) przywódca Organizacji Jedności Afroamerykańskiej

O myślach , O myśleniu

„Filozof sprawdza się w filozofii myśli, poeta w filozofii wzruszenia.”

Kostis Palamas (1859–1943)

O myślach , O myśleniu

„Czym jestem? Co powinienem robić? W co mogę wierzyć i czego mogę się spodziewać? Do tego sprowadza się wszystko w filozofii.”

Georg Christoph Lichtenberg (1742–1799) pisarz niemiecki, aforysta

„Nie mówcie Europa, mówią, mówcie Śmierć.
Filmy nieruchomieją, biblioteki płoną.
To nie cykady, to bomby głosują wśród traw,
Szemrzą ich zegary w arteriach ulic.
A ona nic nie mówi. Bierze wodę w usta.
Szuka ratunku wczepiona w ciało Rosji,
Biada nad losem swej siostry Atlantydy,
Rozszczepia widmo płomieni palących Jana Palacha,
Studenta filozofii, ucznia Empedoklesa.
Zaś jeśli już coś powie, to szyfrem,
w którym słowa nic nie znaczą.
I tylko na darmo strzępi język.”

Leszek Szaruga (1946) polski poeta, prozaik, tłumacz

Źródło: Nie mówcie Europa http://themarkdesign.byethost13.com/grondwet/internationa/nodeorder/term/128

O śmierci , O losie , O siostrze , O trawie

„Uczę się filozofii, architektury, literatury, po czym idę na film Chaplina i tam widzę to, co chciałbym osiągnąć.”

Zdzisław Leśniak (1930–2002)

Źródło: pamiętnik (1950), cyt. za: Danuta Leśniak, nota biograficzna, e-teatr.pl http://www.e-teatr.pl/pl/osoby/6948.html

O literaturze

„Mrówki mają w życiu jeden cel.(…) Cały dzień pracują, żeby zdobyć jedzenie, rozmnażać się, zapewnić przetrwanie gatunku. Tak jak wielu ludzi. Większość ludzi. Praca, zakupy, dzieci, obiad, seks, sen… Dopiero kiedy tworzysz muzykę, piszesz wiersz, którego nikt nie zrozumie, malujesz obraz, a potem tniesz go na tysiąc kawałków, czytasz filozofię, pytasz, krzyczysz, płaczesz, szukasz doskonałości… Dopiero wtedy stajesz się… czymś więcej niż mrówką.”

Marcin Bruczkowski (1965) polski pisarz

Singapur, czwarta rano

O dzieciach , O ludziach , O jedzeniu , O seksie

„Można powiedzieć, nie wdając się tutaj w nazbyt szczegółowe rozważanie tej kwestii, że marksistowska filozofia i socjologia w sposób najbardziej całościowy odniosła się do problemów społecznego uczestnictwa i współdziałania.”

Bronisław Misztal (1946)

Zagadnienia społecznego uczestnictwa i współdziałania
Źródło: s. 26 opublikowanej pracy habilitacyjnej Misztala

„Krytyka niemiecka aż do jej ostatnich usilnych prób nie porzuciła gruntu filozofii. Choć daleka była od badania swych ogólnofilozoficznych założeń, to jednak wszystkie jej zagadnienia wyrosły na gruncie pewnego określonego systemu filozoficznego, mianowicie heglowskiego. Nie tylko w jej odpowiedziach, ale już w samych pytaniach tkwią mistyfikacja.”

Karol Marks (1818–1883) niemiecki filozof, ekonomista i działacz rewolucyjny

Źródło: „Ideologia niemiecka”

„Jest rzeczą oczywistą, że możliwość lub niemożliwość skonstruowania Teorii Wszystkiego (przy bardziej maksymalistycznym jej rozumieniu) istotnie zależy od wielu filozoficznych założeń (zarówno ontologicznych, jak i epistemologicznych). Nie da się mówić o Wszystkim, nie wchodząc na teren filozofii.”

Michał Heller (1936) polski filozof, teolog, fizyk kosmolog

Wszechświat u schyłku stulecia (1994)
Źródło: s. 127

„Jest prawda realistyczna i prawda psychologiczna. Realizm to pewien styl, przyklejony do rzeczywistości. Ja jestem pisarzem bardziej abstrakcyjnym. Wywodzę się z teatru i z filozofii.”

Éric-Emmanuel Schmitt (1960) pisarz francuski

Źródło: Katarzyna Surmiak-Domańska Eric-Emmanuel Schmitt: Codziennie w pracowni uprawiam miłość http://wyborcza.pl/1,75475,9357034,Eric_Emmanuel_Schmitt__Codziennie_w_pracowni_uprawiam.html, „Gazeta Wyborcza”, 1 kwietnia 2011

O miłości , O prawdzie , O rzeczywostości

„Historię zawsze uprawia się i studiuje w relacji do filozofii, bez której znaleźlibyśmy się w obliczu niespójnej wielości.”

Raymond Aron (1905–1983) francuski filozof, socjolog, teoretyk polityki i publicysta polityczny

Źródło: Tony Judt, Brzemię odpowiedzialności…, op. cit., s. 241.

O historii , O relacjach

„Nazywa się mnie filozofem wolności. Jakiś prawicowy hierarcha powiedział o mnie, że jestem „niewolnikiem wolności”. Rzeczywiście, wolność jest czymś, co ukochałem nade wszystko. Cały wywodzę się z wolności. Jest ona niejako moją rodzicielką. Wolność stanowi dla mnie szczególny rodzaj stanu pierwotnego. Moja oryginalność jako filozofa sprowadza się do tego, że podstawą mojej filozofii nie jest byt, lecz – wolność. Wydaje mi się, że w sposób tak radykalny, jak ja nie czyni tego żaden inny filozof. W wolności kryje się tajemnica świata.”

Nikołaj Bierdiajew (1874–1948)

O tajemnicy , O wolności

„(…) nie podoba mi się polska szkoła.(…) Szkoła uczy kilku przedmiotów bardzo szczegółowo, a jednocześnie pomija wiele ciekawych dziedzin, choćby filozofię, psychologię, medycynę, ekonomię, nie mówiąc już o bardziej praktycznych przedmiotach, na czele z przedsiębiorczością.”

Łukasz Foltyn (1974) informatyk polski

Źródło: Lubię być Polakiem, „Zwierciadło”, 8/1942, sierpień 2008, s. 47

O szkole

„Wszyscy chcą się porozumiewać. Nie można uciekać się wyłącznie do pomocy języka – mojego czy twojego – bo jeśli nie znamy ani jednego wspólnie, nie zrozumiemy się. Da się jednak przebić przez tę powierzchnię. O ile wiem, dla ludzkości pierwszym instrumentem dialogu był bęben, jeszcze przed nim – uderzenia dłonią o dłoń. W Afryce brano kamienie; w Azji – misy z wodą, w które bito gałęzią drzewa albo sypano żwir, wreszcie zwilżano palec i wodzono po ich krawędziach. Takie narzędzia poruszają coś, co jest głęboko ukryte w każdym człowieku. Bóg stworzył atom, z atomów składa się wszystko w świecie; to fizyka uczy, że istnieje całość, ale każda jej część też jest całością. To oznacza, że twoi przodkowie i moi… że do pewnego stopnia jesteśmy tą samą osobą. Istnieje coś wspólnego w nas obojgu, rodzaj genetycznego kodu. A ponieważ nie ma kultury na świecie, która nie komunikowałaby się przy pomocy instrumentów perkusyjnych, dlaczego nie mielibyśmy używać tego rdzennego sposobu, by sprowokować kontakt. To moja filozofia.”

Ellen Stewart (1919–2011) amerykańska reżyserka i producentka teatralna

Źródło: Leszek Karczewski, Klucz brzmi L.O.V.E., „Gazeta Wyborcza Łódź”, 8 października 2003 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/kluczb.htm

O Bogu , O wodzie , O pomocy

„Zawsze znajdzie się odpowiednia filozofia do braku odwagi.”

Albert Camus (1913–1960) francuski pisarz, noblista

„Zakupy to nie jest pojęcie, tylko filozofia.(…) jak to jest, że facet wychodzi z domu na zakupy na dwie godziny, wraca, ma w ręku śrubokręt i jest szczęśliwy? Przecież to jest marnowanie potencjału (…)!”

Katarzyna Piasecka (1978)

Kryptonim „Meduza”

O facetach , O domu

„Filozofia jest uprawą ducha.”

Cyceron (-106–-43 p. n. e.) mówca rzymski, popularyzator filozofii greckiej, polityk

Cultura animi philosophia est. (łac.)
Dzieła filozoficzne i retoryczne, Rozmowy tuskulańskie (Tuskulanki)
Źródło: II, 5

„Ja przyniosłem w ramach ewangelizacji prezesa telewizji film „U źródeł prawdy”. Jest to 10 odcinków 25-minutowych, w którym filozof rozmawia z poetą. Jest tu najmądrzejszy człowiek, jaki żyje w Polsce o. prof. Mieczysław Krąpiec. Jego Pan nie znajdzie w telewizji. To jest człowiek, któy w tej chwili tworzy pomnik kultury polskiej – siódmy tom piątej na świecie powszechnej encyklopedii filozofii. Dlaczego się o nim nie mówi? Dlaczego się nie mówi o prof. Kieresiu? Dlaczego się nie mówi o prof. Jaroszyńskim? Dlatego, że to są patrioci.”

Ryszard Filipski (1934) aktor polski

Źródło: „Ring”, TVP, 17 listopada 2006 http://www.youtube.com/watch?v=kREbpswvmZ8

„Jako człowiek był osobowością niezbyt wysokiej próby, niezrównoważoną i autocentryczną. Ale w tym niezrównoważonym autocentryku zapalił się raz błysk geniuszu i tak powstał jego słynny „Traktat” – jedyne naprawdę wielkie dzieło filozoficzne, jakie wydał wiek XX. A potem ten błysk zgasł i tak powstała „nowa filozofia Wittgensteina” (…) Ta jego nowa filozofia to płód poroniony.”

Bogusław Wolniewicz (1927–2017) filozof polski

o Ludwiku Wittgensteinie.

O wieku , O osobowości

„Literatura – gówienko małe ludzkości wobec filozofii.”

Stanisław Ignacy Witkiewicz (1885–1939) polski pisarz, filozof, dramaturg i malarz

O literaturze

„Powiadają niektórzy, że filozofia narodziła się u ludów barbarzyńskich. Jako dowód przytaczają perskich magów, babilońskich czy asyryjskich Chaldejczyków, indyjskich gymnosofistów, oraz celtyckich i galickich druidów i semnoteów (…). Ale nie zdają sobie sprawy z tego, że przypisują barbarzyńcom osiągnięcia będące osiągnięciami Greków i że od Greków zaczyna się nie tylko filozofia, ale w ogóle rodzaj ludzki.”

Diogenes Laertios (180–240)

Źródło: Żywoty i poglądy słynnych filozofów

O ludziach

„Znasz przypowieść o żabie w śmietanie? Jak dwie żaby wpadły do dzbanka ze śmietaną? Jedna, myśląc racjonalnie, szybko zrozumiała, że opór jest bezcelowy i że losu nie da się oszukać. A może jest jakieś życie pozagrobowe, więc po co się niepotrzebnie wysilać i na próżno pocieszać płonnymi nadziejami? Złożyła łapki i poszła na dno. A druga była na pewno durna, albo niewierząca. I zaczęła się szamotać. Wydawałoby się, po co się szarpać, jeśli wszystko przesądzone? Szamotała się i szamotała… Aż ubiła śmietanę na masło. I wylazła z dzbanka. Uczcijmy pamięć jej towarzyszki, przedwcześnie poległej w imię postępu filozofii i racjonalnego myślenia.”

Dmitrij Głuchowski książka Metro 2033

Metro 2033
Źródło: rozdział 2, Myśliwy

O życiu , O losie , O myślach , O myśleniu

„Po morzu trosk żegluje człowiek nieszczęsny, otaczają nas dźwięki syrenich rozkoszy i na kształt wiatrów to z tej to z owej strony biją w nas przeciwności, a my naśladując małżonka Penelopy, wejdźmy w filozofię niby w niezłomne i boskie pęta cnoty.”

Teofilakt Symokatta (580–630) kronikarz bizantyński

„O ile grecka filozofia bardzo poszerzyła myślenie muzułmańskich myślicieli to jednak zaciemniła ich spojrzenie na Koran.”

Muhammad Iqbal (1877–1938)

Rekonstrukcja życia religijnego w islamie (1928)
Źródło: Bruce Lawrence, Koran. Biografia, Warszawa, Warszawskie Wydawnictwo Literackie, 2008, str. 146

O myślach , O myśleniu

„Gdy temperatura pieszczot wzrasta, rozpal ogień w świeczniku filozofii.”

Donatien Alphonse François de Sade (1740–1814)

Pozostałe dzieła

„Są ludzie przywiązani do teorii dyskalkulii, kochają ją i nie znają innej. Ta teoria ładnie się nazywa i daje jakieś wyjaśnienie, dużo łatwiejsze niż proponowane przeze mnie. Tylko że to jest zupełnie inna filozofia. Oni mówią dziecku: jesteś uszkodzony, nie umiesz, bo taki się urodziłeś i każą zwolnić je z wysiłku. Niektórzy naukowcy dochodzą wręcz do wniosków, że pewnych dzieci nie warto kształcić. Nie wolno wysnuwać tak kategorycznych wniosków.”

Edyta Gruszczyk-Kolczyńska (1940)

Źródło: Dzieci nie chorują na dyskalkulię, „Wiedza i Życie” http://archiwum.wiz.pl/2001/01093600.asp

O życiu , O dzieciach , O ludziach , O wiedzę

„Za przykładem niektórych ekstremistów znad Sekwany zaczęto i u nas lansować tzw. antypowieść i antyfilm, a co gorsza, zaczęto głosić filozofię beznadziejności i rozpaczy, zagubienia i samotności człowieka, filozofię bezsensu życia, zaczęto przenosić bezkrytycznie na nasz grunt poglądy z innego świata, ze świata kapitalizmu skazanego przez historię na zagładę.”

Władysław Gomułka (1905–1982) polski polityk komunistyczny, I sekretarz KC PZPR

o powodach zatrzymania filmu Ósmy dzień tygodnia.
Źródło: blog Kartki z podróży http://kartkazpodrozy.blog.onet.pl/klatwa-Gomulki,2,ID412626495,n, 15 sierpnia 2010.

O historii , O samotności

„Problem polega na tym, że szkoła nie uczy filtrowania informacji z internetu. Na przykład Platon – ponieważ studiowałem filozofię, wiem, czy jakaś strona o nim została stworzona przez szaleńca, czy przez eksperta. Ale 13-latek tego nie wie. Trzeba go tego nauczyć.”

Umberto Eco (1932–2016) włoski filozof i pisarz

Wypowiedzi w wywiadach
Źródło: rozmowa Miłady Jędrysik, Wszyscy mamy paranoję, „Książki. Magazyn do czytania” nr 2/październik 2011.

O książkach , O szkole , O problemach , O czytaniu

„Jeśli ktoś szuka ładu, niech idzie do świątyni. (…) Filozofia jest żyjącą inteligencją, żywym myśleniem, któremu przyświecać powinna dobra wola i intelektualna uczciwość. To właśnie jest mądrość, której szukamy.”

Jan Hartman (1967) polski filozof, bioetyk, wydawca, publicysta, polityk

Źródło: wywiad Aleksandry Klich Kto zna numer do Pana Boga, „Gazeta Wyborcza”, 25 stycznia 2010.

O mądrości , O Bogu , O inteligencji , O myślach

„Wybierać zwątpienie jako filozofię życia to tak, jak wybierać bezruch jako sposób przemieszczania się w przestrzeni.”

Yann Martel książka Życie Pi

Życie Pi
Źródło: rozdział 7

„Deklamuje się przeciwko namiętnościom, nie myśląc o tym, że w ich płomieniu filozofia zapala swój własny.”

Donatien Alphonse François de Sade (1740–1814)

Pozostałe dzieła

O myślach , O myśleniu

„W tej filozofii powodzenie jest integralną częścią rozumowania; przegrana odkryłaby błędność sztucznej dialektyki, która zostałaby zwyciężona przez rzeczywistość.”

Czesław Miłosz książka Zniewolony umysł

Zniewolony umysł

O rzeczywostości

„Dla tych, którzy dbają o „dystynkcje pojęciowe”, istnieje różnica pomiędzy filozofią, której logika jest czymś monstrualnym, oraz filozofią, która podatna jest na monstrualną interpretację.”

Raymond Aron (1905–1983) francuski filozof, socjolog, teoretyk polityki i publicysta polityczny

o realnej różnicy pomiędzy faszyzmem/nazizmem a komunizmem.
Źródło: Tony Judt, Brzemię odpowiedzialności. Blum, Camus, Aron i francuski wiek dwudziesty, tłum. Michał Filipczuk, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2013, s. 205.

O wieku

„Filozofia zaczyna się tam, gdzie kończy się „mądrościowość” schlebiająca światu i ludziom za pomocą cytatów z klasyków. Przeciwnie – filozof wie, że ludzkiego losu, nicości i zła nie da się zagadać ani zagłaskać.”

Jan Hartman (1967) polski filozof, bioetyk, wydawca, publicysta, polityk

Źródło: wywiad Aleksandry Klich Kto zna numer do Pana Boga, „Gazeta Wyborcza”, 25 stycznia 2010.

O Bogu , O losie , O świecie , O pomocy

„Dobra literatura przede wszystkim stawia pytania. Gdyby odpowiadała wprost, wchodziłaby na teren bądź filozofii i religii, bądź publicystyki i polityki.”

Maria Podraza-Kwiatkowska (1926–2016) polska historyk literatury

Źródło: Elżbieta Dziwisz, Podróż do krainy poezji, „Alma Mater”, nr 94, lato 2007, s. 75.

O religii , O literaturze , O lecie , Pytanie

„Razem pisałyśmy lepiej niż osobno. Susan jest powolna i ma umysł analityczny, ja zaś jestem gwałtowna i posiadam umysłowość syntetyczną. Ja jestem lepszą pisarką, ona lepszym krytykiem, ona dostarczyła faktów i danych, ja dodawałam filozofię i retorykę, a razem wysunęłyśmy argumenty, których nie zdołały obalić burze trzydziestu długich lat, i na które nie odpowiedział dotąd żaden mężczyzna.”

Elizabeth Cady Stanton książka History of Woman Suffrage

o wspólnej pracy z Susan B. Anthony.
Źródło: History of Woman Suffrage, tom 1., cyt. za: Deborah G. Felder, 100 kobiet, które miały największy wpływ na dzieje ludzkości, tłum. Maciej Świerkocki, wyd. Świat Książki, Warszawa 1998, ISBN 8371296665, s. 36.

O kobietach , O książkach , O świecie

„Współczesne interpretacje zjawisk mikroświata niewiele mają wspólnego z prawdziwie materialistyczną filozofią. Można właściwie powiedzieć, że fizyka atomowa sprowadziła naukę z drogi materializmu, którą kroczyła ona w dziewiętnastym stuleciu.”

Werner Heisenberg (1901–1976) fizyk niemiecki

Źródło: Fizyka a filozofia

O nauce

„Przygotowujący się do kapłaństwa – notabene uczyłem takich blisko 50 lat – studiują 6 lat, w tym nie tylko teologię, ale także filozofię, psychologię, socjologię, pedagogikę i literaturę. Wszyscy kończą magisteriami na wydziałach uniwersyteckich. Wielu z nich robi jeszcze doktoraty. Liberał powinien wiedzieć, że neoprezbiter ma wykształcenie dużo bardziej gruntowne, głębokie i szersze niż początkujący dziennikarze. Poza tym krytykowani przez liberałów proboszczowie są dużo mądrzejsi niemal od wszystkich polityków i demagogów medialnych. Przede wszystkim są sto razy bardziej uczciwi i patriotyczni. Co więcej, i przeciętny robotnik czy chłop polski przewyższa wyraźnie większość liberalnych inteligentów. Skrajni liberałowie bowiem wyglądają na szalonych.”

Czesław Bartnik (1929) polski teolog, duchowny katolicki, poeta

Źródło: Kościół polski w oczach liberała, naszdziennik.pl, 26 czerwca 2008 http://www.naszdziennik.pl/index.php?dat=20080626&typ=my&id=my11.txt

O wykształceniz , O literaturze

„Należy rozróżnić Europę jako pewną ponadnarodową ideę oraz poszczególne kultury europejskie, które mają swój wkład w „europejskość” rozumianą szeroko – jako swego rodzaju opozycję względem np. filozofii i estetyki azjatyckiej.”

Jonathan Mills (1963)

Źródło: Marcin Malicki, Globalna polifonia http://www.culturecongress.eu/theme/theme_alien_europe/mills_interview_alien_europe, Europejski Kongres Kultury http://www.culturecongress.eu.

„Obowiązuje jednak niewzruszenie ta podstawowa zasada filozofii społecznej, której nie można ani naruszyć, ani zmienić, że jak nie wolno odbierać poszczególnym ludziom i powierzać społeczności tego, co mogą oni wykonać z własnej inicjatywy i własnymi siłami, tak byłoby krzywdą, a zarazem niepowetowaną szkodą i zaburzeniem należytego ładu społecznego, jeśliby większe i nadrzędne społeczności przejmowały te zadania, które mogą skutecznie wykonać mniejsze zrzeszenia niższego rzędu. Wszelka bowiem działalność społeczna winna w swym założeniu i z samej swej natury wspomagać członków społeczności, nigdy zaś nie niszczyć ich ani nie wchłaniać.”

Pius XI (1857–1939) papież

Encyklika Quadragesimo anno o odnowieniu ustroju społecznego na czterdziestą rocznicę encykliki Rerum novarum

O naturze , O sile

„We współczesnych dyskusjach przyjął się idiotyczny zwyczaj twierdzenia, że takie to a takie poglądy są do przyjęcia w jednej epoce, a nie do przyjęcia w innej. Tłumaczy się nam, że pewne dogmaty są wiarygodne w XII wieku, a nie są wiarygodne w wieku XX. (…) To, w co człowiek może wierzyć, zależy od wyznawanej przez niego filozofii, a nie od godziny czy epoki. Jeśli człowiek wierzy w niezmienne prawa natury, to nie może wierzyć w żaden cud, kiedykolwiek miałby się on zdarzyć, jeśli zaś wierzy w to, że prawo jest przejawem woli, może dać wiarę każdemu cudowi.”

Gilbert Keith Chesterton (1874–1936) pisarz angielski

Źródło: Ortodoksja. Romanca o wierze, Biblioteka Frondy, Gdańsk-Warszawa, s. 81.

O wierze , O naturze , O wieku

Cytaty na temat filozofia strona 2

Cytaty na temat filozofia
strona 2