Cytaty na temat duchowy (463 cytatów, strona 4)

„Alpinizm ma szczególną zdolność wytwarzania otoczki kultury duchowej wokół sfery działań czysto sportowej. To wyróżnia go spośród innych dyscyplin sportu.”

Janusz Kurczab (1937–2015) polski szermierz i alpinista

Źródło: Jerzy Porębsk, Janusz Kurczab – wywiad dla activelifedvd.pl, 21 marca 2010 http://himalman.wordpress.com/2010/03/21/janusz-kurczab-wywiad-dla-activelifedvd-pl/

O sporcie

„Zastanawiam się jak ludzie przeciwdziałają instytucji chrześcijańskiej, którą nazywam światem chrześcijańskim, ale samo chrześcijaństwo, oraz to co Chrystus uosabiał jest tak obce jak widzimy je w instytucji, polityce, obecnej administracji USA. Kościół jako instytucja jest dość denerwujący, ponieważ instytucja daje moc, jest w posiadaniu władzy i opanowana przez żądzę i kontrolowanie rzeczy i kontrolowanie społeczeństwa, nie łączy z tym zasad chrześcijaństwa. To jest jak olej i woda. Tak więc myślę, że to co mamy teraz jest jak… co dostrzegamy jako chrześcijaństwo w kulturze amerykańskiej, szczególnie obecnie jest nieślubną wersją tego i czujemy się bardzo odlegle i paskudnie dla mnie i uważam siebie za bardzo ortodoksyjnego wierzącego Chrześcijanina, ale posiadającego bardzo głęboką emocjonalną, polityczną i duchową pewność przeciwko temu.”

Sufjan Stevens (1975)

Źródło: Songs To Learn And Sing, 21 lutego 2010 http://www.songstolearnandsing.blogspot.com/2010/02/from-archives-sufjan-stevens-interview.html

O ludziach , O świecie , O myślach , O wodzie

„Teraz, po dwóch latach wędrówki, nadchodzi najważniejsza i największa przygoda. Ostateczny bój, aby zabić fałszywe istnienie wewnętrzne i zwycięsko zakończyć rewolucję duchową.”

Christopher McCandless (1968–1992) amerykański wędrowiec i pamiętnikarz

„Jedynie dążenie do odkupionej duchowej natury, do bezgrzeszności, czy to na tym świecie, czy po śmierci, można uznać za czyste i nieskazitelne duchowe poszukiwanie samego siebie.”

William James (1842–1910) filozof i psycholog amerykański

O śmierci , O poszukiwaniu , O naturze

„Prawdziwym wyzwaniem jest zrozumienie życia duchowego biednych, upokorzonych i pokrzywdzonych ludzi, których Zachód wykluczył ze swojej wspólnoty.”

Orhan Pamuk (1952) turecki pisarz, laureat Nagrody Nobla

W utworach biograficznych
Źródło: Inne kolory (tur. Öteki renkler; 1999), tłum. Anna Akbike Sulimowicz, Tomasz Kunz

O ludziach , O zrozumieniu

„Czasami, w przystępie gwałtownego pragnienia, żeby jakoś go usprawiedliwić, myślę sobie, że jego życie było szczególną formą duchowego dysydentyzmu, antyradzieckością w jej najsubtelniejszym wydaniu – konsekwentną buddyjską obojętnością. A czasem niepowstrzymana fantazja podpowiada mi, że to taka forma chrześcijańskiej świętości, która, mimo to, zaprzecza istnieniu podstawowych zasad moralnych i, co najważniejsze, miłości. Taki sobie heroiczny czyn człowieka, wrzuconego w ten świat bez specjalnego zaproszenia, człowieka przypadkowego, człowieka, który przyjął nijakość za główną zasadę istnienia i nigdy jej nie zdradził. Człowieka, który mężnie odbywał życie.”

Andrij Bondar (1974)

Dziadek Teoś

O życiu , O świecie , O fantazji , O myślach

„To, co mnie łączy z Nikiforem, to z pewnością brak chciejstwa. (…) Świadomie rezygnuję z posiadania rzeczy, które uważam za zbędne. (…) Nie chcę być niewolnikiem rzeczy nabytych, które nie są mi do życia potrzebne. Od wartości materialnych znacznie wyżej stawiam wartości duchowe.”

Krystyna Feldman (1916–2007) aktorka polska

Źródło: wywiad, 2005 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=24467

„(…) ten wybuch totalnej demokracji, to szaleństwo uwięzione w dodatku poprawnością polityczną, która wszystko dopuszcza, na wszystko zezwala, jest jakimś rodzajem odruchu histerycznego, reakcji na to, co przeżyliśmy podczas II wojny światowej, na ten szok, jaki ludzkość przeżyła, ludzkość moich pokoleń, szok zawalenia się wszystkich wartości, zawalenia się całej tej gigantycznej budowli humanistycznej wznoszonej przez wieki. Coś wstrząsającego: nagle nastąpił Holokaust i wszystko się zawaliło, wszystkie wartości poszły w błoto. Dziedziczy się w genach, nawet poza czystą chemią, pewne klimaty moralne, myślowe, duchowe.”

Tadeusz Konwicki (1926–2015) polski prozaik, scenarzysta, reżyser

Wypowiedzi w wywiadach prasowych
Źródło: wywiad Janusza Andermana Rzeka płynie, „Przekrój”, 25 czerwca 2010 (na podstawie rozmowy w filmie Co ja tu robię?, reż.J. Anderman, 2010)

O wojnie , O demokracji , O wieku , O szaleństwie

„Jeśli obszar środkowoeuropejski nie zespoli swych członów na podstawie jak gdyby federacji duchowej i kulturalnej (…) każdy z jego członów z konieczności stanie się z czasem pobocznym terenem któregoś z większych obszarów. W razie zaś zbliżenia każdy człon może zachować swą odrębną fizjonomię i wzmocnić się znacznie przez wahadłowanie jeszcze w innym niże dotąd kierunku. Wydaje się, że tendencje Jagiellonów szły instynktownie w tym kierunku.”

Stanisław Vincenz (1888–1971) pisarz polski

Źródło: O książkach i czytaniu (1942)

O książkach , O zachowaniu , O czasie , O czytaniu

„My musimy być matkami… wychowując, musimy stać się matkami duchowymi. Ale nie takimi, które umieją tylko morały prawić, a same brzydzą się upośledzonymi dziećmi i kalekami… musimy mu zastąpić matkę…, trzeba dać mu troszkę serca, nie tylko dać mu kawałek chleba, ale wczuć się w jego radości i smutki, musimy poznać jego życie! I dlatego system rodzinkowy… jest rzeczą konieczną, aby każde dziecko miało rodzinę… wielką rolę w wychowaniu odgrywa słodycz i łagodność, czym więcej nimi przenikniemy wychowanie, tym lepszy skutek osiągniemy.”

Wincenta Jadwiga Jaroszewska (1900–1937) polska zakonnica

zalecenia z sierpnia 1934 dla sióstr Benedyktynek Samarytanek o „systemie rodzinkowym”.
Źródło: Siostry Benedyktynki Samarytanki Krzyża Chrystusowego – Przesłanie Matki Wincenty Jadwigi Jaroszewskiej. http://www.samarytankiosb.pl/zalozycielka2e.html

O życiu , O dzieciach , O smutku , O rodzinie

„Wielki postęp materialny nie pociągnął za sobą postępu duchowego. Wręcz przeciwnie, od kiedy człowiek stał się tak bogaty, pod tym względem nie był chyba nigdy tak biedny.”

Tiziano Terzani (1938–2004) włoski pisarz i dziennikarz

Listy przeciwko wojnie

„Błędem jest utożsamianie hierarchii świata tradycyjnego z tyranią klas wyższych. Jest to jedna ze „współczesnych” teorii, całkowicie obca myśleniu tradycyjnemu. Doktryna tradycyjna opierała się na akcie duchowym jako „akcie bez aktywności”; mówiła o „nieruchomym napędzie”, korzystając z symboliki „bieguna”, niezmiennej osi, wokół której odbywa się wszelki uporządkowany ruch.”

Julius Evola (1898–1974) włoski filozof

O błędach , O myślach , O myśleniu

„Tracimy język wieków chrześcijaństwa. Stajemy się jakby intruzami i dyletantami w literackim gmachu tekstów sakralnych. Przy okazji żegnamy się w jakimś sensie z tym niezrównanym, cudownym zjawiskiem artystycznym i duchowym, jakim jest śpiew gregoriański. Mamy powody, by odczuwać żal, a nawet by się martwić. Bo czymże zastąpimy ten anielski język? Zaiste, wielka jest cena tej ofiary.”

Paweł VI (1897–1978) papież

Źródło: Romano Amerio, Iota Unum. Analiza zmian w Kościele katolickim w XX wieku, Wydawnictwo Antyk, 2009, s. 723.

O wieku , Sens

„Człowiek jest ważniejszy niż sprawa. Unikam osądu, dystansu, publicystyki. Specjalizuję się w duchowych biografiach znanych artystów i całkiem anonimowych ludzi. Na ile to możliwe, staram się być w środku, nie na zewnątrz.”

Andrzej Titkow (1946)

Źródło: Chełmska 21, Warszawa 2000

O ludziach

„Polska to kraj, gdzie wiara chrześcijańska jest żywa. Ludzie, którzy przez wiele lat byli wyśmiewani przez agentów ideologii ateistycznej, bez przeszkód chrzczą swoje dzieci, wychowują je w duchu swej tradycji, otwarcie żyją zgodnie ze swoimi wewnętrznymi przekonaniami. Polacy całymi rodzinami w niedziele i inne święta zapełniają świątynie. To dobry znak świadczący o duchowym odrodzeniu narodu, radości powrotu do wiary, którą podzielają także chrześcijanie Rosji, Ukrainy, Białorusi i innych państw, które przeszły przez lata walki z religią.”

Hilarion (Alfiejew) (1966)

Źródło: Metropolita Hiłarion dla "Gazety": Braterski pokój między narodami Rosji i Polski jest możliwy, wyborcza.pl, 16 sierpnia 2012 http://wyborcza.pl/1,75478,12317273,Metropolita_Hilarion_dla__Gazety___Braterski_pokoj.html

O dzieciach , O ludziach , O pokoju , O wierze

„Zachód stoi wobec inwazji islamu praktycznie bezbronny, bo się rozbroił duchowo. Rozbroiła go głównie owa pomyleńcza ideologia multi-kulti, otwierająca wrota temu, co nam obce lub wręcz wrogie. (…) Zachód rozbraja się duchowo także przez coś innego: przez samobójcze poniewieranie tym, co jego własne i rdzenne – z wiarą chrześcijańską na czele. Potulnie pozwala na degradowanie i profanowanie swoich świętych symboli, jak z tym orłem białym z czekolady. Muzułmanin by na to nie pozwolił; w tym ich siła i nad nami przewaga.”

Bogusław Wolniewicz (1927–2017) filozof polski

Źródło: Islam i my, „Najwyższy Czas!”, 12 października 2013, nr 42 (1221)

O wierze , O sile , O czasie

„Odpowiedź miłości wyzwala w człowieku jakąś specyficzną radość serca i duchową siłę, jeżeli ta odpowiedź jest hojna i kompletna, wyzwala radość i moc, której nic nie zdoła przygłuszyć, ani cierpienie, ani prześladowanie, ani nawet śmierć.”

Zenon Grocholewski (1939) kardynał polski

Źródło: Kardynał Grocholewski: Boże Narodzenie wyzwala duchową siłę http://ekai.pl/diecezje/poznanska/x36696/kardynal-grocholewski-boze-narodzenie-wyzwala-duchowa-sile/, ekai.pl, 25 grudnia 2010

O śmierci , O Bogu , O sile , O cierpieniu

„Praktyka socjalizmu wymaga całkowitego przewrotu duchowego w masach, degradowanych w ciągu stuleci mieszczańskiego panowania klasowego. Instynkty społeczne w miejsce instynktów egoistycznych, inicjatywa mas w miejsce bezwładu, idealizm przezwyciężający wszystkie dolegliwości itd., itd. (…) Jedyną drogą do odrodzenia jest szkoła życia publicznego, nieograniczona najszersza demokracja, opinia publiczna.”

Róża Luksemburg (1871–1919) niemiecka polityk

Źródło: Filip Springer, 13 pięter, Wyd. Czarne, Warszawa 2015, s. 212–213.

O szkole , O demokracji

„Podstawa jedności – to uświadomienie tego, że jesteśmy dziećmi jednego Ojca Niebieskiego. Wierzymy w Syna Bożego Jezusa Chrystusa, Zbawcę wszystkich ludzi, mamy jeden Kościół Chrystusowy i jedno Królestwo Niebieskie, jedną Biblię – Słowo Boże, jedną ziemię i jedne grzeszne problemy ludzi, wśród których żyjemy i którym chcemy służyć. W tej duchowej wojnie za wyratowanie ludzi jesteśmy zjednoczeni w armii Chrystusa, chociaż mamy różne tradycje i obrzędy.”

Alaksandr Firysiuk (1936) białoruski działacz religijny

Аснова адзінства – гэта ўсведамленне таго, што мы дзеці аднаго Айца Нябеснага. Мы верым у Сына Божага Езуса Хрыста, Збаўцу ўсіх людзей, у нас адна Царква Хрыстовая і адно Валадарства Нябеснае, адна Біблія – слова Божае, адна зямля і адны грахоўныя праблемы людзей, сярод якіх мы жывём і якім імкнёмся служыць. У гэтай духоўнай вайне o выратаванне людзей мы аб’яднаны ў арміі Хрыста, хоць і маем розныя традыцыі і абрады.
podczas spotkania w kościele archikatedralnym w Mińsku, z okazji modlitwy za jedność chrześcijan, 22 stycznia 2011 r.
Źródło: Treba malicca i dziejniczać, kab Boh uczyniu nas zdolnymi imknucca da adzinstwa, catholic.by, 23 stycznia 2011 http://catholic.by/2/home/news/belarus/minsk-mohilev/107749-tydzien-malitwau.html

O Bogu , O wojnie , O dzieciach , O ludziach

„Pierwsze chrześcijaństwo głosi Boga miłości („Bóg jest miłością” – 1 J 4,8). Miłość ta rozlewa się na cały świat, jest miłością darzącą i tworzącą dobro, miłością życzliwości i przyjaźni. Taka miłość ma charakter duchowy i osobowy, jest więc wyższa ponad miłość cielesnego upodobania i pożądania. Miłość ta jest zawsze gotowa do ofiary ze siebie na rzecz dobra innych. Miłość chrześcijańska wzoruje się na Miłości najwyższej, zawiera się w miłości Boga i bliźniego, nawet nieprzyjaciela. Miłość ta jednoczy społecznie i daje pokój.”

Stefan Kunowski (1909–1977) profesor, pedagog, autor teorii warstwicowej, poeta

Podstawy współczesnej pedagogiki
Źródło: s. 89

O miłości , O Bogu , O przyjaźni , O świecie

„Cieszy mnie akustyczne granie, to coś duchowego i naprawdę to czuję. Jeśli lubisz bardziej komercyjną muzykę, to ona nie dotyka duszy w ten sam sposób. Myślę, że muzyka w której jestem najlepszy to muzyka, którą czuję najsilniej i ona ma te duchowe podstawy. Gram wiele takich piosenek i czuję, że to one wyznaczają kolejne kierunki.”

Ray Wilson (1968) szkocki wokalista rockowy (Stiltskin, Genesis)

Źródło: Anna Konopka, WYWIAD: Ray Wilson, infomusic.pl, 16 listopada 2016 https://www.infomusic.pl/wywiad/46941,wywiad-ray-wilson

O muzyce , O duszy , O myślach , O myśleniu

„Religia to rodzaj duchowego alkoholu, w którym niewolnicy kapitału topią swoje człowieczeństwo i pragnienie lepszego życia.”

Włodzimierz Lenin (1870–1924) organizator i przywódca Rewolucji Październikowej

Źródło: Socjalizm a religia

O religii

„Ogólnie biorąc, można przyjąć, że obraz neoimpresjonistyczny jest bardziej harmonijny niż impresjonistyczny, ponieważ po pierwsze, dzięki stałemu zachowaniu kontrastów szczegóły są ściślej zharmonizowane, po drugie, dzięki przemyślanej kompozycji i estetycznej wymowie barw uzyskuje się harmonię całości i harmonię duchową, z której impresjonizm dobrowolnie rezygnuje.”

Georges Seurat (1859–1891) malarz francuski

Źródło: Zdzisław Kępiński, Impresjonizm, op. cit., 262.

O zachowaniu , Obraz

„Za miłością kryje się nie tylko konkretna osoba, ale także marzenie, żeby znaleźć coś, co spowoduje, że staniemy się pełniejszymi ludźmi, że poczujemy, że nasz Los spełnia się w sposób kompletny, że to nasze ziemskie bytowanie (które w moim przypadku, nie jestem przekonany, czy ma sens) ma jakiś sens. Miłość stwarza nam na tej ziemi, w szerokim rozumieniu tego słowa, alibi, wypełnia naszą przestrzeń duchową. Człowiek wierzący powiedziałby, że zbliża nas do Boga. Ja jestem człowiekiem niewierzącym i dlatego raczej powiem, że zbliża nas do jakiejś transcendentnej tajemnicy, czegoś nie do opisania za pomocą słów, nie do ogarnięcia umysłem. Czegoś, co jest poza nami, poza naszym zasięgiem.”

Adam Ferency (1951) aktor polski

Źródło: Agnieszka Duda, Brat Kleofas kocha kino. Adam Ferency specjalnie dla Stopklatki, stopklatka.pl, 5 maja 2006 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=31246

O miłości , O Bogu , O losie , O pomocy

„Najgłębszy fundament jedności przyniosło Europie i przez wieki go umacniało chrześcijaństwo ze swoją Ewangelią, ze swoim rozumieniem człowieka i wkładem w rozwój dziejów, ludów i narodów. Nie jest to zawłaszczanie historii, jest bowiem historia Europy jakoby wielką rzeką, do której wpływają rozliczne dopływy i strumienie, a różnorodność tworzących ją tradycji i kultur jest jej wielkim bogactwem. Zrąb tożsamości europejskiej jest zbudowany na chrześcijaństwie, a obecny brak duchowej jedności wynika głównie z kryzysu tej właśnie chrześcijańskiej samoświadomości.”

Urszula Krupa (1949) polska lekarka, działaczka społeczno-polityczna i dziennikarka

Źródło: Wystąpienie w Parlamencie Europejskim, 4 maja 2009 http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?pubRef=-//EP//TEXT+CRE+20090504+ITEM-014+DOC+XML+V0//PL&language=PL&query=INTERV&detail=1-034

O ludziach , O historii , O wieku , O bogactwie

„(…) sytuacja, moim zdaniem, dojrzała już do tego, by zaprotestować. Zdecydowanie zaprotestować przeciw chamstwu naszej władzy, oszustwom, przekrętom, niegodziwości państwa. Społeczeństwo powinno się obudzić i zareagować, a nie budzi się i nie reaguje. Nie potrafię sama sobie wytłumaczyć, czy ta bierność ograniczająca się do odwrócenia plecami to aż życiowa mądrość, czy tylko duchowe lenistwo.”

Natalla Babina (1966) białoruska dziennikarka i pisarka narodowości ukraińskiej

Źródło: Wywiad Netkultury: Natalia Babina – Na własnych nogach i we własnych butach, 8 stycznia 2011 http://www.netkultura.pl/697/697

O mądrości , O butach

„Podczas rachunku sumienia trzeba wykorzeniać wady, jak się czyni w ogrodzie z chwastami, zostawiając jarzyny dobre. Trzeba wyrywać z korzeniami, aby nie odrosły. Tak trzeba postępować z wadami, które przeszkadzają w postępie duchowym.”

Małgorzata Szewczyk (1828–1905) polska zakonnica, błogosławiona katolicka

zalecenia duchowe przed sakramentem pokuty.
Źródło: Z pism bł. Małgorzaty Szewczyk (Tygodnik Rodzin Katolickich „Źródło”) http://www.zrodlo.krakow.pl/rocznik-2013/numer-23-2013-specjalny/z-pism-bl-matki-malgorzaty-szewczyk/

O matce

„Wolno nam, gdy jest powód, mówić o zmarłym źle, ale gdy się przyzwyczaimy wszyscy do tego, że ich materialne szczątki są jak kamień przydrożny, bezosobowe, rzeczowe, bez żadnego odniesienia do naszego życia duchowego, choćby czasem mogły się przydać, grozi nam, że również żyjących będziemy traktować jako przedmioty wymienialne. I to byłby kres naszej kultury.”

Leszek Kołakowski (1927–2009) polski filozof

Mini wykłady o maxi sprawach (1997–2003)

O czasie , O zmarłych

„Policja żydowska miała bardzo złą opinię jeszcze przed wysiedleniem. W przeciwieństwie do policji polskiej, która nie brała udziału w łapankach do obozu pracy, policja żydowska parała się tą ohydną robotą. Wyróżniała się również straszliwą korupcją i demoralizacją. Dno podłości osiągnęła ona jednak dopiero w czasie wysiedlenia. Nie padło ani jedno słowo protestu przeciwko odrażającej funkcji, polegającej na prowadzeniu swoich braci na rzeź. Policja była duchowo przygotowana do tej brudnej roboty i dlatego gorliwie ją wykonała. Obecnie mózg sili się nad rozwiązaniem zagadki: jak to się stało, że Żydzi – przeważnie inteligenci, byli adwokaci (większość oficerów była przed wojną adwokatami) – sami przykładali rękę do zagłady swoich braci.”

Emanuel Ringelblum (1900–1944) polski historyk narodowości żydowskiej

Kronika getta warszawskiego
Źródło: s. 426.

O wojnie , O czasie

„Ogromne jest bohaterstwo tego człowieka, który, nie zaznawszy łaski, nie odszedł od Boga i niesie krzyż cięższy od innych – krzyż duchowej ciemności.”

Nikołaj Gogol (1809–1852) rosyjski dramaturg i powieściopisarz

O Bogu , O odejściu

„W naszych czasach wszelka rzecz jest jak gdyby brzemienna w swe przeciwieństwo. Maszyna, która ma cudowną moc skracania pracy człowieka i czynienia jej bardziej owocną, staje się, jak widzimy, źródłem jego nędzy i wycieńczenia. Nowo odkryte źródła bogactwa przeistaczają się, jak gdyby przez złe czary, w źródła nędzy. Zwycięstwa na polu sztuki zdają się być odniesione kosztem wartości moralnych. W tej samej mierze, w jakiej ludzkość zdobywa władzę nad przyrodą, podpada człowiek pod władzę innych ludzi lub pod władzę własnej nikczemności. Nawet jasne światło wiedzy może widocznie świecić jedynie na mrocznym tle ignorancji. Wszystkie nasze wynalazki i cały nasz postęp nie mają, zdawałoby się, innych wyników, prócz tego, że siły materialne obdarzone zostają życiem duchowym, a życie ludzkie przytępione i sprowadzone do poziomu sił materialnych. Ta sprzeczność pomiędzy (…) siłami wytwórczymi a stosunkami społecznymi naszej epoki, jest faktem namacalnym, nieodpartym, niezbitym.”

Karol Marks (1818–1883) niemiecki filozof, ekonomista i działacz rewolucyjny

14 kwietnia 1856.
Przemówienia
Źródło: Sędzią jest historia, wykonawcą wyroku – proletariat, w: Wielkie mowy historii, t. 2, wyd. Polityka Spółdzielnia Pracy, Warszawa 2006

O życiu , O ludziach , O historii , O wiedzę

„W małżeństwie dobrze się czują ludzie pozbawieni wyobraźni albo duchowe kaleki, które potrzebują siostry miłosierdzia. Idealne małżeństwo? Tak. Prawdopodobnie to, które nie doszło do skutku.”

Adam Bahdaj (1918–1985) polski pisarz

Źródło: Współczesna aforystyka polska, op. cit.

O małżeństwie , O ludziach , O siostrze

„Za narodowość swoją walczyli duchem Mickiewicz, i Towiański, Trentowski i Wroński, Cieszkowski i Słowacki, Norwid i Lelewel. W nich wszystkich było silne ideowe życie. Czuli, że gdyby w jakimś momencie obczyzna zaspokoiła ich potrzeby, ich głody wewnętrzne – coś z ich polskości utraciłoby na energii, więc usiłowali skojarzyć ideę Polski z tą duchową treścią, wobec której bladłyby dla nich zdobycze zachodu.”

Stanisław Brzozowski (1878–1911) polski pisarz i filozof

Źródło: Poszukiwaczom idei narodowej, „Przegląd Społeczny”, 1906.

O życiu

„Wytworzenie jak najlepszych warunków rozwoju dla każdego narodu legło u podstaw procesów jednościowych, powstały lepsze warunki do zbliżenia ludzi różnych narodowości. Ekonomiczna, polityczna i kulturalna równość społeczeństw wszystkich republik stała się podstawą jedności tak bardzo różnych do niedawna narodów i grup etnicznych. Historia ZSRR w całej rozciągłości potwierdziła słuszność zastosowania w praktyce dialektycznej zasady jedności przeciwieństw - wzbogacone życie materialne i duchowe każdego narodu, ukształtowanie i umocnienie pierwiastka narodowego doprowadziło do dobrowolnego zbliżenia ludzi różnych narodowości. Komunistyczna cywilizacja, kształtowana dziś w ZSRR, opiera się nie tylko na przyjaźni, ale na jedności narodów, która wyraża się w radzieckim stylu życia. Tworzy się ten społeczny styl, już nie rosyjski, ukraiński, czy kazachski, ale wspólny dla tych narodów, jak wspólna jest, razem tworzona, baza materialno-techniczna.”

Nikołaj Podgorny (1903–1983) polityk radziecki

w jednym ze swoich wystąpień na plenum KC KPZR
Źródło: Kazimierz Kozub, Politycy z pierwszych stron gazet, wyd. Iskry, Warszawa 1976, s. 323-324.

O życiu , O przyjaźni , O ludziach , O historii

„Do tego potrzeba więcej niż siły fizycznej. Do tego potrzeba emocjonalnej i duchowej siły, której, moim zdaniem, mężczyźni nie posiadają.”

Mike Dirnt (1972) amerykański muzyk

mówiąc o wychowywaniu dzieci.

O mężczyznach , O dzieciach , O sile

„Ale jeśli istotnie, zawrót epoki nie jest darem zbiorowym ponad najwyższe pragnienie?
Jeżeli poezja naprawdę zatraciła swój sens ostatecznie, gubiąc przewodników duchowych?”

Kamil Krzysztof Wawrzyniak polski poeta

Źródło: Maksymalizm postulatywny (Traktat nowego otwarcia)

Sens

„Bieda materialna, to bogactwo duchowe – tak iluzjoniści wyprali tobie głowę.”

Hans (raper) (1981) polski raper

Religia
Źródło: utwór Konglomerat

O bogactwie

„A zatem prawdziwa filozofia w starożytności to ćwiczenie duchowe. Teorie filozoficzne są albo wprost oddane w służbę praktyki duchowej – jak w przypadku stoicyzmu i epikureizmu – albo wzięte jako przedmiot ćwiczeń intelektualnych, to znaczy praktyki życia kontemplacyjnego, które w końcu samo jest niczym innym niż ćwiczenia duchowe. Niepodobna więc zrozumieć teorii filozoficznych starożytności, nie biorąc pod uwagę tego konkretnego wymiaru nadającego im ich prawdziwe znaczenie.”

Pierre Hadot (1922–2010) filozof francuski

Filozofia jako ćwiczenie duchowe

O ćwiczeniach

„Istoty o wyższych duchowych możliwościach nie przechodzą w ogóle przez bardo. Śmierć takich zrealizowanych istot jest opisywana na różne sposoby. Jedno z wyjaśnień porównuje ich śmierć do wazy która pęka – powietrze na zewnątrz i wewnątrz miesza się. To, co zewnętrzne, i to, co wewnętrzne, staje się jednością.”

Lopon Tseczu Rinpocze (1918–2003)

Źródło: diamentowadroga.pl http://diamentowadroga.pl

O śmierci

„Przez całe swe artystyczne życie poszukiwałem języka baletu, którym w sposób najbardziej wnikliwy mógłbym oddać ducha człowieka. Język ciała jest pełen tajemnicy. W nim skoncentrowana jest genetyczna pamięć o życiu emocjonalnym wielu pokoleń ludzi. Zadaniem choreografa jest odczytać te duchowe refleksy. Sztuka baletowa służy odkrywaniu świata wewnętrznego człowieka, sprawia, że widz zaczyna rozmyślać o swojej naturze, o czymś prawdziwym, co jest ukryte za codzienną wrzawą, chaosem i niepewnością świata.(…) Częste wykorzystywanie przeze mnie tematów z literatury klasycznej wynika z pragnienia, aby odkrywać nieznane w tym, co jest bardzo dobrze znane. Staram się w moich przedstawieniach wnikać w istotę filozoficznych i duchowych dociekań człowieka. Sądzę, że balet może opowiedzieć o ludzkiej naturze wszystko, bez względu na czas. Bo balet jest takim rodzajem sztuki, która może pokazać niewidoczne wnętrze człowieka.”

Borys Ejfman (1949)

Źródło: „Dziennik Polski”, 18 września 2010 http://www.teatry.art.pl/n/czytaj/24134

O życiu , O ludziach , O sztuce , O poszukiwaniu

„Kultura nie może istnieć bez religii. W jakimś sensie kultura sublimuje się w religię, a religia wyraża się w kulturze. Kultura bez religii umiera. Społeczeństwo pozbawione religii staje się bezideowe, ma nie ideały, ale plany, które mają to do siebie, że mogą być zrealizowane albo i nie. Kultura i sztuka są nierozerwalnie związane ze strefą duchową, ta zaś rodzi się ze sztuki. Jeżeli jest inaczej – nie ma sztuki, rośnie liczba ludzi nienasyconych, którzy wolą umrzeć, aniżeli żyć.”

Andriej Tarkowski (1932–1986) rosyjski reżyser, aktor, scenarzysta

O ludziach , O religii , O sztuce , Sens

„Marek Hłasko (1934–1969) już za swojego życia był dość szczelnie okryty wielką legendą, do czego na pewno przyczynił się prowadzony przez niego styl życia. Nie można zaprzeczyć, że był obdarzony wielkim literackim talentem. Okrzyknięto go „polskim Jamesem Deanem” i sam pozował na twardego faceta, takiego „buntownika bez powodu”. Można by nawet odnieść wrażenie, że z wielkim uporem próbował upodobnić się do bohaterów swoich powieści i opowiadań. Leżąc ze złamaną nogą w gipsie, przeczytałem kolejny raz ponownie wydaną powieść Marka Hłaski Następny do raju (Agora S. A., Warszawa 2011). Uważam Marka za mojego „brata duchowego” i zawsze z wielką przyjemnością zagłębiam się w lekturę jego tekstów, chociaż od tej jego powieści wolę Pierwszy krok w chmurach, Pętlę, Sowę, córkę piekarza czy Pięknych dwudziestoletnich.”

Jarosław Hebel (1974) dziennikarz polski

Źródło: „Nowa Gazeta Literacka” nr 4, Warszawa, maj-czerwiec 2012, ISSN 20802811.

O przyjemności , O wrażeniach

„Zapomniałam już, co znaczy cierpieć,
będę miała niedługo
duchowe życie oseska.”

Anna Świrszczyńska (1909–1984) poetka polska

Źródło: Miłość Stefanii

O miłości , O życiu , O cierpieniu

„Muzycy rzadko wykazują zainteresowanie naukami ścisłymi. Zwłaszcza ci wiecznie miotani nowymi pomysłami i brzmieniami nie nadają się do prognozowania dochodu z tytułu wynagrodzeń autorskich i wykonawczych. A że działanie twórcze zaliczają do psycho-duchowo-fizjologicznej konieczności, to nie traktują niespodziewanego przelewu jako zapłaty, lecz jako znak, że wrażliwość ludzka jest wciąż głodna muzyki, a jej twórcy mogą beztrosko robić, co kochają, i na dodatek z tego żyć.”

Paulina Przybysz (1985) polska piosenkarka

Źródło: „Zwierciadło” nr 2/1960, luty 2010

O nauce , Kochać się

„Dawni władcy niejako materializowali przemoc, podczas gdy republiki demokratyczne naszych czasów uczyniły z niej siłę równie duchową jak ludzka wola, którą pragną za jej pomocą zdusić. Despotyzm absolutnych rządów jedynowładcy, chcąc trafić do duszy, w sposób prostacki dobierał się do ciała, a dusze, niedosiężna dla tortur, gardziły nim dalej. W demokratycznych republikach tyrania nie postępuje w ten sposób. Pozostawiając ciało w spokoju, zmierza prostą drogą do zawładnięcia duszą.”

Alexis de Tocqueville książka Dawny ustrój i rewolucja

Dawny ustrój i rewolucja, O demokracji w Ameryce

O duszy , O sile , O woli , O pomocy

„Grając jakąś postać, nie chcę wszystkiego rozumieć. Nie chcę epatować swoim wnętrzem, pokazywać, jaki jestem bogaty duchowo. Aktor przecież, wzorem postaci szekspirowskich, powinien być bezradny wobec świata, wobec uczuć. Potrafię się dziwić, że partner coś do mnie powiedział, choć przecież teoretycznie wiem, jakie zdanie padnie. Aktor, który traci dar dziwienia się, jest skończony. W życiu nie wiemy, co się stanie za chwilę, a aktor musi tę niewiedzę jeszcze udowodnić.”

Jan Frycz (1954) aktor polski

Źródło: „Polityka” 49/04 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/niechceg.htm

O emocjach

„Pierwotnym najoczywistszym sensem deszczu jest zapłodnienie, związane z życiem i z ogólną symboliką wód. Ponadto – zresztą w kontekście tego samego związku – ma też sens oczyszczenia, nie tylko z racji znaczenia wody jako „substancji powszechnej”, czynnika pośredniczącego między sferą nieukształtowaną (gazową) a ukształtowaną (stałą), uznawanego we wszystkich tradycjach, ale również dlatego, że woda deszczowa spada z nieba. Z tej przyczyny spokrewnia się on ze światłem, co tłumaczy fakt, że w wielu mitologiach deszcz uważany jest za symbol oddziaływania niebiańskich „wpływów duchowych” na ziemię (…).”

Juan Eduardo Cirlot (1916–1973)

Źródło: Deszcz w: Słownik symboli

O wodzie , Sens

„Prowadzimy walkę nie z partią polityczną, lecz z „sektą” spiskowców przeciw całej duchowej kulturze ludzkości, przeciwko idei bóstwa.”

Roman von Ungern-Sternberg (1885–1921)

Źródło: A.F. Ossendowski, Przez kraj ludzi, zwierząt i bogów, Gdańsk 2002, s. 118.

O Bogu , O ludziach , O zwierzętach , O walce

„Bardziej niszczycielskie niż każdy kataklizm naturalny, z zabitymi, tragediami, bardzo bolesnymi cierpieniami, są katastrofy, które ranią lub zabijają dusze. Mówimy o katastrofach duchowych: w istocie jakim bowiem innymi mianem określić wydarzenie, które sprowadza na manowce ogromne rzesze dusz, które wystawia na niebezpieczeństwo zbawienie milionów, by nie powiedzieć miliardów dusz? (…) Przynajmniej dwa takie wydarzenia, grożące tym, że nie doprowadzą do nawrócenia, lecz do nieodwracalnej utraty dusz, zostały zapowiedziane w Rzymie na początku tego roku: to beatyfikacja papieża Jana Pawła II i powtórzenie dnia modlitw w Asyżu z okazji 25. rocznicy pierwszego spotkania wszystkich religii, zorganizowanego w Asyżu przez tegoż Jana Pawła II.”

Bernard Fellay (1958)

Źródło: Lefebryści: beatyfikacja Jana Pawła II to katastrofa i duchowe tsunami, gazeta.pl, 17 kwietnia 2011 http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80269,9451752,Lefebrysci__beatyfikacja_Jana_Pawla_II_to_katastrofa.html

O religii , O duszy , O cierpieniu

„Wszystkie religie i doktryny duchowe spierają się ze sobą z wielu powodów, ale w jednym są zgodne: nie sposób wytłumaczyć człowiekowi czym jest Bóg. Można mu najwyżej wyjaśnić koncepcję Boga i stanie się ona częścią jego bagażu umysłowego. To jednak nie znaczy, że człowiek pozna Boga. To znaczy, że na jego grzbiecie pojawi się jeszcze jedna waliza rupieci, którą poniesie ze sobą na cmentarz.”

Wiktor Pielewin (1962) pisarz rosyjski

Napój ananasowy dla pięknej damy

O Bogu , O religii

„Proszę nie mówić, że on jest ojcem, bo ojciec to jest jakiś autorytet duchowy, zaszczyt. To jest słowo, które coś znaczy. On jest po prostu chuliganem politycznym, a nie żadnym ojcem. Można go tytułować księdzem, bo z Kościoła wyrzucony nie został. W przeciwieństwie do niego ja walczyłem o wolność dla Kościoła i mam w tym względzie zasługi, a on nie ma żadnych i niszczy Kościół. Jako szkodnik powinien być wyrzucony z Radia Maryja i zesłany do klasztoru, najlepiej poza granicami Polski.”

Stefan Niesiołowski (1944) polityk polski, biolog

o Tadeuszu Rydzyku.
Źródło: Pardon.pl http://www.pardon.pl/artykul/1148/niesiolowski_rydzyka_trzeba_zeslac_do_klasztoru_za_granice, 19 marca 2007

O wolności

„Rabin Owadia Josef, duchowy przywódca religijnej partii Szas, stwierdził bez ogródek, że goje rodzą się tylko po to, by służyć Żydom i porównał nie-Żydów do zwierząt pociągowych, które otrzymują długie życie, by wydajnie pracować na rzecz Żydów. Tego nie powiedział jakiś pierwszy lepszy rabin, którego poglądy można marginalizować, ale przywódca partii, która wchodzi w skład obecnego izraelskiego rządu! I co? Czy ktoś w Kościele na to odpowiednio zareagował? Przeciwnie, zamiast refleksji nad szokującymi i obraźliwymi słowami wpływowego rabina, w których mocno dochodzi do głosu „nauczanie pogardy”, znowu wysłuchujemy starych zarzutów pod naszym adresem!”

Waldemar Chrostowski (1951)

Źródło: Na drogach i bezdrożach dialogu, „Nasz Dziennik” nr 12 (3943), 17 stycznia 2011

O życiu , O zwierzętach

„Miałem świadomość, że struktury władzy i manipulacji z okresu PRL będą jeszcze długo aktywne. Natomiast zaskoczyło mnie, że bardzo wielu ludzi z tych środowisk tak szybko odrzuciło idee socjalistyczne jak zużyte szmaty i przekształciło się w drapieżnych kapitalistów. Z perspektywy lat oceniam wspomniane moje książki jako trafne i aktualne. Już w 1992 r. pisałem o zagrożeniach związanych z integracją z Unią Europejską. Unię postrzegałem jak wielki, stary okręt zanurzający się powoli w odmęty i ostrzegałem przed cumowaniem do niego. Niestety, przewidywania się sprawdzają i widać, że również UE odrzuca jak zużyte szmaty całą swoją ideologię o godności człowieka, demokracji, tolerancji religijnej, solidarności, wolnej konkurencji i rynku. Przekształca się w totalitarne superpaństwo ateistyczno-kosmopolityczne, przed czym ostrzegaliśmy. Ulegając Unii, nasz kraj również szybko się pogrąża. Prawie połowa przemysłu została zniszczona, podobnie polskie ekologiczne rolnictwo rodzinne. Dominujące obce media skutecznie niszczą najcenniejszy narodowy kapitał społeczny. Wystarczy przypomnieć, że udział rozpadających się małżeństw zwiększył się trzykrotnie, liczba rodzących się dzieci zmalała o 30 proc., znaczna część młodzieży wyjeżdża szukać pracy i szczęścia za granicą. Odżywają żydowskie i niemieckie roszczenia oraz wrogość do Polski. Dlatego konieczna jest największa aktywność wszystkich sił duchowych, aby ratować naszą młodzież przed liberalizmem i materializmem.”

Włodzimierz Bojarski (1930) polski polityk, naukowiec specjalizujący się w energetyce

Źródło: Harcerstwo otwierało skrzydła do lotu, naszdziennik.pl, 8 lutego 2008 http://www.naszdziennik.pl/index.php?typ=my&dat=20080209&id=my11.txt

O wrogości , O małżeństwie , O dzieciach , O ludziach

„(…) ja jestem w pośpiechu. W pośpiechu duchowym, fizycznym trochę mniej. Mam ten taki niepokój, który się odbija na całokształcie mego życia. Oraz (…) na mojej, w cudzysłowie, twórczości artystycznej.”

Tadeusz Konwicki (1926–2015) polski prozaik, scenarzysta, reżyser

Wypowiedzi w wywiadach rzekach

„Czyż ten nieszczęsny, dziki lud białoruski (…), można uważać za duchowego pana tej ziemi? (…). W jednej Polsce, w jej wpływie i kulturze, znaleźć może zbawienie kraj ten i barbarzyńska ludność jego.”

Władysław Glinka (1864–1930) polski polityk i działacz społeczny

Źródło: Pamiętnik wielkiej wojny, t. 2, cz. 1, Warszawa 1927, s. 68, cyt. za: Dariusz Tarasiuk, Między nadzieją a niepokojem. Działalność społeczno-kulturalna i polityczna Polaków na wschodniej Białorusi w latach 1905–1918, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2007, s. 111, ISBN 9788322726297.

O wojnie , O ludziach

„Petrarka odcieleśniony obraz kobiety sprowadził na ziemię, zachowując jej anielską osobowość i rolę przewodniczki prowadzącej do doskonałości wewnętrznej. Kobieta anielska (…) – ucieleśnienie odwiecznej idei piękna i dobra jest przedmiotem miłosnej kontemplacji i natchnieniem twórców. Jej nieskazitelna uroda fizyczna i piękno duchowe wywołują w mężczyźni sprzeczne pragnienia, przeciwstawne nastroje i uczucia, paraliżują zmysły i rozum.”

Jadwiga Kotarska (1929)

Źródło: Erotyk staropolski. Inspiracje i odmiany (1980)

O kobietach , O mężczyznach , Cytaty o pięknie , O emocjach

„Trzeba młodzieży bardzo głęboko wryć w dusze to przekonanie, że całe piękno duchowe człowieka polega na tej jego mocy, którą ma nad samym sobą i że tylko panowaniem nad dziedziną zmysłów, a nie uleganiem jej winien się szczycić.”

Jacek Woroniecki (1878–1949) teolog polski, dominikanin

Katolicka etyka wychowawcza, Tom II/1
Źródło: s. 338

O młodzieży , Cytaty o pięknie , O duszy

„Jestem duchowym bankrutem. Mam pustkę w duszy.”

Woody Allen (1935) amerykański scenarzysta, reżyser, producent i aktor pochodzenia żydowskiego

O duszy

„Motyw przeanielenia u Czapskiego powraca raz po raz w rozmaitych uwikłaniach. W najbardziej może rozbudowanej postaci w eseju-wspomnieniu It is our custom z 1951 roku. Tu omawia Czapski przypadek „polskiej uczonej działaczki i patriotki, wychowanej we Wiedniu, w zaustriaczonej rodzinie, z matki Niemki. Wyznała mi kiedyś, że mając 12 lat przeczytała Testament Słowackiego. Od tej chwili – pamięta to doskonale – stała się Polką bezpowrotnie i na zawsze”. Główną atrakcją polskości – i to Czapski z wielkim naciskiem podkreśla – ma być właśnie stała obecność dążenia do przemiany duchowej. Drugi przypadek fatalnej siły wiersza Słowackiego staje się właściwie osnową wspomnianego szkicu. Amerykański przyjaciel Czapskiego, Arthur (którego rodzice przybyli z Polski, a on sam zna polski dość słabo), z uwagą i zachwytem czyta i tłumaczy utwór:
I ten wiersz ostatni, który zna w Polsce każde dziecko
lecz po śmierci was będzie gniotła niewidzialna,
aż was, zjadaczy chleba w aniołów przerobi
… you, eaters of bread, as to raise you into – angels.
Więc to jest wasza polska filozofia?”

Józef Czapski (1896–1993) polski malarz i pisarz

mówi Arthur – ona jest bardzo mistyczna. To wy nie musicie jej tracić nigdy. Żaden inteligent nie ma prawa jej tracić.
Autorka: Maria Janion, Płacz generała – eseje o wojnie

O śmierci , O dzieciach , O rodzinie , O aniołach

„Zagadnienie przeto o udziale uczuć w moralnym postępowaniu musi być rozwiązane w tym sensie, aby im przyznać właściwe im miejsce. Sentymentalizm przyznaje im za dużo chcąc w nich widzieć nie tylko czynnik istotny, ale i równorzędny z rozumem i wolą, a nieraz i pierwszy, ba, nawet jak u Rousseau jedyny. Przeciwny kierunek stoicki nie tylko tego nie uznaje, ale nie chce przyznać uczuciom nawet roli istotnego składnika życia moralnego, dążąc do usunięcia go zeń, o ile się tylko da. Otóż wznosząc się ponad te jednostronne i ułamkowe rozwiązania, etyka chrześcijańska widzi w uczuciu wprawdzie czynnik istotny, bynajmniej jednak nie pierwszy i nie pierwszorzędny, lecz drugorzędny i jako taki podporządkowany wyższym czynnikom umysłowym. Te ostatnie mają go zaprząc do celów duchowych i przez systematyczne wychowanie nadać mu swe piętno. Na tak drogie romantykom równorzędne traktowanie rozumu, woli i uczucia w etyce chrześcijańskiej nie ma miejsca. Zmysłowe siły zawarte w uczuciowości winny iść pod komendę duchowych mocy człowieka, koncentrujących się w jego umyśle, rozumie i woli.”

Jacek Woroniecki (1878–1949) teolog polski, dominikanin

Katolicka etyka wychowawcza, Tom I
Źródło: s. 166

O emocjach , O sile , Sens

„(…) to człowiek bezustannie ciekawy świata, otwarty na wszystko, co go otacza. Bezustannie gotowy nieść duchową posługę, nie bacząc na swój wiek, na trudy drogi. Zawsze życzliwy, znający i rozumiejący rozmaite rozterki ludzkiej duszy.”

Stefan Mustafa Jasiński (1911–2015)

posłanie MZR na 99. urodziny imama.
Źródło: Urodziny imama Stefana Mustafy Jasińskiego, wiara.pl, 26 lutego 2010 http://info.wiara.pl/doc/445471.Urodziny-imama-Stefana-Mustafy-Jasinskiego

O wierze , O duszy , O urodzinach , O wieku

„Polska jest krajem głębokich tradycji chrześcijańskich, toteż powstanie Radia Maryja było logicznym wyjściem naprzeciw duchowym potrzebom polskiego społeczeństwa (…) Nie było dla mnie także zaskoczeniem, że działalność Radia Maryja wywoływała i dalej wywołuje tak skrajne reakcje ze strony sił ateistycznych, postkomunistycznych i globalistycznych – wrogich nie tylko wierze, ale głównie najgłębszym wartościom patriotycznym, tradycyjnym wartościom polskim (…) Istnienie Radia Maryja było od początku miarą zakorzenienia się w kraju zasad i praktyk prawdziwej demokracji. Podejmowane przeciwko niemu akcje restrykcyjne i najrozmaitsze formy dyskryminacji, od administracyjnych po medialne, muszą mobilizować do większego wysiłku, bo stawką jest nie tylko poszanowanie prawa Polaków do kultywowania wiary swoich ojców, ale również przełamanie monopolu dawnych sił rządzących na dostęp do krajowych mediów. Demokracja oznacza równe prawa głosu i wykonywania praktyk związanych z wiarą, duchowymi potrzebami społeczeństwa. Polacy, brońcie swojego Radia Maryja, strzeżcie go jak źrenicy oka.”

Edward Moskal (1924–2005) działacz Polonii amerykańskiej

Źródło: Alleluja i pod prąd! Świadectwa o Radiu Maryja, naszdziennik.pl, 10 lipca 2009 http://www.naszdziennik.pl/index.php?typ=my&dat=20090710&id=my21.txt

O wierze , O demokracji , O wysiłku

„Podświadomość w życiu duchowym kobiety? No przecież to jest mężczyzna!”

Sidonie-Gabrielle Colette (1873–1954)

O kobietach

„Zakochałam się w Grześku od pierwszego wejrzenia. Wydawało się, że z wzajemnością. Po paru miesiącach byliśmy już małżeństwem. Czar wielkiej miłości niestety szybko prysł, kiedy okazało się, że prawdziwą rodziną mojego męża jest jego religijne zgromadzenie. Wszystkie swoje intelektualne i duchowe potrzeby zawsze spełniał wśród nich. A ja? Zostawałam w domu – kobieta do dziecka i wypełniania obowiązków małżeńskich.”

Renata Dąbkowska (1972) wokalistka polska

o byłym mężu.
Źródło: Wywiad, 2004 http://uroda.onet.pl/plotki/wywiady/renata-dabkowska,4,4973368,artykul.html

O kobietach , O małżeństwie , O dzieciach , O rodzinie

„Ale czcić Chrystusa w tym, co widzialne, i dla tego, co widzialne, upatrywać w tym szczyt religijności (…) to naturalnie znaczy odstępować od prawa Ewangelii, które jest duchowe, i popadać na powrót w jakiś judaizm.”

Erazm z Rotterdamu (1466–1536) niderlandzki humanista

Źródło: Podręcznik żołnierza Chrystusowego

Chrystus

„Domem Boga Żywego jest serce wierzącego, w którym mieszka Duch Święty. Eklezja to duchowe, niewidzialne dla oczu, współuczestnictwo tych wszystkich, którzy zostali obdarzeni takim sercem.”

Kanzō Uchimura (1861–1930)

Źródło: Agnieszka Kozyra, Samurajskie chrześcijaństwo, Warszawa 1995, str. 33

O Bogu , O domu , Serce

„Takie nagrody jak Orły sprawiają, że nasza praca jest bardziej zauważana. Na co dzień ludziom zwykle wiele rzeczy umyka, trudno jest im się zorientować w otaczającym nas chaosie. Dzięki Orłom mogą się szybko dowiedzieć, na co w polskim kinie warto zwrócić uwagę. Poza tym w świecie, który coraz bardziej zapomina, mówiąc górnolotnie, o warstwie duchowej, powinniśmy się cieszyć za każdym razem kiedy mówi się o kulturze, a kino jest przecież jej częścią. Każde nagrody pozwalają na weryfikację pewnych ocen i poglądów. Orły, Złote Kaczki czy też Złote Lwy przyznawane są przez różne gremia. Dzięki temu można się przekonać, jakie wartości są akceptowane przez wszystkie te grupy, a co je różni. Ferment, ożywcza dyskusja to na pewno pozytywny efekt tych nagród.”

Dominika Ostałowska (1971) aktorka polska

Źródło: Wywiad, 2004 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=18942

O zapominaniu

„Nie dość, że oni [księża] przez stulecia starali się zniszczyć duchowe i rasowe wartości naszego narodu, to jeszcze przejmując zewnętrzne formy, udawali, że zachowują te wartości, i dziś twierdzą, że są strażnikami tego świata. Zamiast być prawdziwymi bezinteresownymi pośrednikami, pod pozorem działań religijnych zdobywali jeden przyczółek władzy po drugim.”

Reinhard Heydrich (1904–1942) polityk niemiecki, nazista

Źródło: Mario R.Dederichs, Heydrich. Twarz zła, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2008, s. 70.

„Przełknąłem tęgi haust trucizny. – Po trzykroć niech będzie błogosławiony zamysł, jaki mnie nawiedził! – Palą mnie wnętrzności. Zaciekły jad skręca mi ciało, zniekształca mnie, zwala z nóg. Konam z pragnienia, duszę się, nie mogę krzyczeć. To piekło, cierpienie wieczne! Spójrzcie, jak wznosi się płomień! Płonę jak trzeba! Zgoda, demonie! Majaczyło mi nawrócenie się na dobro i szczęście, zbawienie. Czy opisać mam wizję? aura piekła nie znosi hymnów! Były to miliony czarownych istot, słodki koncert duchowy, siła i uspokojenie, szlachetne popędy, czy ja wiem? Szlachetne popędy!”

Arthur Rimbaud (1854–1891) francuski poeta

Sezon w piekle

O szczęściu , O duszy , O piekle , O sile

„Teatr operowy jest wcieleniem muzyki, rzeczywistości duchowej, która domaga się ucieleśnienia. Partytury Mozarta to scenopisy zaklęte w nuty. Każdy gest czy ruch w moich przedstawieniach jest z niej wyczytany. Mozart jest Szekspirem teatru muzycznego.”

Ryszard Peryt (1947–2019) polski aktor i reżyser teatralny

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, Warszawa, 18 stycznia 2006 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/muzyka.htm

O muzyce , O rzeczywostości

„Wędrując na Jasną Górę dzielcie się między sobą dobrami nie tylko materialnymi, ale duchowymi. Otwierajcie się na siostrę i brata, który maszeruje obok Was. Miejcie czas jeden dla drugiego. Podzielcie się Waszym doświadczeniem Boga, tym co On zdziałał w Waszym życiu. To bardzo ważne. Nie wstydźcie się mówić o Bogu i Jego miłości względem człowieka. Odkryjecie w ten sposób ponownie piękno powołania chrześcijańskiego, piękno bycia uczniem Jezusa Chrystusa.”

Piotr Libera (1951) polski duchowny katolicki, biskup

Źródło: homilia w katedrze płockiej podczas mszy na rozpoczęcie XXVI pieszej pielgrzymki z Płocka na Jasną Górę, 6 sierpnia 2007

O Bogu , Cytaty o pięknie , O górach , O czasie

„To filmy robione przez idiotów dla kretynów. One kojarzą mi się ze stręczycielstwem duchowym.”

Kazimierz Kutz (1929–2018) polski reżyser filmowy, teatralny i telewizyjny; działacz polityczny i senator RP

o polskich komediach
Źródło: wyborcza.pl http://wyborcza.pl/1,75248,9107119,Tomasz_Lis_i_polskie_komedie__Jak_sie_zarabia_na_widzach_.html, 14 lutego 2011

„Zestawienie terminów Kultur i Kampf – jednego ze sfery duchowej, a drugiego z pola bitwy – wywierało magiczny wpływ na Niemców. Niemcy pozbyli się kompleksu niższości i nabawili się kompleksu wyższości – zjawisko dobrze znane psychoanalizie.”

Hiranmoy Ghoshal (1908–1969)

Źródło: Kulturkampf (1945)

„Sztuka jest duchowym, bezcielesnym wytchnieniem od trudów życia.”

Fernando Botero (1932–2023) kolumbijski malarz i rzeźbiarz

Źródło: Carol King, Fernando Botero, w: 501 wielkich artystów pod red. Stephena Farthinga, wyd. MWK, Warszawa 2009, ISBN 9788361065326, tłum. Dominika Zielińska, Ryszard Jacoby, s. 499.

O sztuce

„Czymże jest ból cielesny, jeśli nie uszkodzeniem całości tej rzeczy, którą dusza przez zły użytek uczyniła, podatna na zniszczenie? Czymże jest cierpienie duchowe, jeśli nie brakiem rzeczy zmiennych, z których dusza korzysta lub spodziewała się, że będzie korzystać? I oto wszystko, co nazywamy złem, jest grzechem i karą za grzech.”

Aureliusz Augustyn z Hippony (354–430) wczesnochrześcijański biskup i teolog

Źródło: O wierze prawdziwej

O bólu , O wierze , O karze , O duszy

„Nie ma nic straszniejszego od tego stanu znieczulenia, podobnego do duchowej śmierci, spowodowanego wielokrotnymi, ciężkimi ciosami zadanymi przez doświadczenia ponad ludzkie siły, przez głód, zmęczenie i brak snu.”

Carlo Gnocchi (1902–1956)

Chrystus wśród Strzelców Alpejskich
Źródło: s. 26.

O śmierci , O głodzie , O sile

„Gdyby polityczna agora stała się obszarem autentycznie ważnym i wspólnym, w którym z powagą mówi się o rzeczach duchowo najistotniejszych dla wszystkich obywateli razem i dla każdego z osobna, bez uszczerbku dla niczyich praw i swobód, wtedy całe społeczeństwo wzniosłoby się na wyższy etycznie poziom. Stałoby się społeczeństwem substancjalnym, a więc odpowiedzialnym i myślącym – takim, jakiego pragnął Hegel.
Jeśli tej substancjalności brakuje, a rząd uchyla się od brzemienia kwestii, jakie na co dzień porusza filozofia i religia, puste miejsce na agorze tym łatwiej zajmują kuglarze odgrywający demagogiczny teatrzyk niby-wartości, żonglując na oczach pogardzanej przez siebie wyborczej gawiedzi patriotycznymi i religijnymi symbolami oraz nacjonalistycznymi i ksenofobicznymi kliszami.”

Jan Hartman (1967) polski filozof, bioetyk, wydawca, publicysta, polityk

Źródło: Duch się nam zapodział, „Gazeta Wyborcza”, 23–25 kwietnia 2011.

O religii

„(…) Kościół katolicki to jedna wielka instytucja… ubezpieczeniowa! (…) Życie duchowe przeciętnego katolika w naszym kraju niewiele różni się od wykupywania polisy czy opłacania kolejnych rat. (…) A to, że jak damy księdzu, który przychodzi po kolędzie, kopertę z ofiarą, to zapewni nam to bezpieczeństwo na przyszłość. Od czasu do czasu wypada iść do kościoła jak na przegląd rejestracyjny pojazdu. Dziecko wyprawić do komunii, by i ono było bezpieczne i nie czuło się poszkodowane, bo inni dostali prezenty. Wyspowiadać się, żeby nie było ukrytych usterek.”

Krzysztof Beśka (1972) polski pisarz

Ornat z krwi
Źródło: s. 372–373

O życiu , O dzieciach , O czasie , O przyszłości

„Istnieją dwa poziomy duchowości, z których jeden związany jest z przekonaniami religijnymi. Na tym świecie żyje pięć miliardów ludzi o bardzo różnych umysłowościach, w pewnym sensie potrzebujemy więc pięciu miliardów różnych religii. Wierzę, że każdy powinien wstąpić na taką ścieżkę duchową, która najlepiej pasuje do jego stanu umysłu, naturalnych skłonności, temperamentu, przekonań, wartości wyniesionych z domu rodzinnego i korzeni kulturowych.”

Dalajlama XIV (1935) Dalajlama, duchowy i polityczny przywódca Tybetu

Sztuka szczęścia. Poradnik życia (1998)
Źródło: s. 230.

O ludziach , O religii , O domu , Sens

„Mity są metaforami duchowych mocy człowieka, a te same moce, które przenikają nasze życie, przenikają też życie wszechświata.”

Joseph Campbell (1904–1987)

Źródło: Potęga mitu..., op. cit.

O życiu

„Konkretne miejsce jest bardzo ważne, ale dla mnie ważniejszy jest duchowy dom, tam, gdzie osiągasz spokój, bezpieczeństwo. Tam gdzie czujesz Boga. A to można osiągnąć nie tylko tam gdzie się mieszka.”

Nneka (1981)

Źródło: Zdzisław Furgał, Nneka: „Czujecie muzykę!”, nuta.pl http://www.nuta.pl/wywiady/d/2/176/?pnum=2

O Bogu , O domu

„Radio Maryja zajmuje się budowaniem formacji duchowej, patriotycznej i intelektualnej. Przede wszystkim jednak bardzo duży nacisk położony jest na modlitwę. To jest ta formacja duchowa, która jest bardzo potrzebna każdemu człowiekowi. Oprócz tego jest to także rodzaj informacji bardzo ważnej.”

Dominik Sankowski (1946)

Źródło: Modlitwa i informacja, naszdziennik.pl, 9 lipca 2007 http://www.naszdziennik.pl/index.php?typ=po&dat=20070709&id=po45.txt

„Mądry, skupiony, poważny, a zarazem obdarzony finezyjnym poczuciem humoru. Precyzyjny, powściągliwy, zamknięty w sobie, małomówny, ale zawsze trafiający w sedno, wyrozumiały i wierny w przyjaźni, Jacek Sempoliński emanował wewnętrzna siłą, magnetyzmem, który przyciągał do niego ludzi; wielu z nich wzbogacił intelektualnie swoja myślą. Przez całe życie pielęgnował kulturę duchową i umysłową, trudził się poszukiwaniem sensu, od najmłodszych lat bezwarunkowo ulegał tej sile władającej człowiekiem, którą nazywamy twórczością.”

Jacek Sempoliński (1927–2012)

Źródło: Aleksandra Melbechowska-Luty, Sen http://www.dwutygodnik.com/artykul/4030/, Dwutygodnik.com nr 93/2012.

O życiu , O przyjaźni , O ludziach , O poszukiwaniu

„Społeczeństwo zaś popada w bezmyślność w zakresie najżywotniejszych swoich interesów, w dziedzinach zaś oderwanych od życia okazuje skłonność do ekstaz i orgii duchowych. Umie ono przez dłuższy czas zupełnie nie interesować się poważnymi zaburzeniami w głębi państwa, od którego jego losy zależą, ale przychodzi czasem chwila, że z wszystkich kątów kraju zjeżdżają się ludzie w celu wysłuchania jednej opery, lub że wypełniająca salę koncertową wyborowa publiczność urządza sobie zbiorowe łkanie.”

Roman Dmowski (1864–1939) polski polityk

Źródło: Myśli nowoczesnego Polaka, 1903

O losie , O ludziach , O myślach , O czasie

„Wiedziałem, że będę kłamał, manipulował, zmyślał, zatajał ważne informacje. Że będę gwałcił ludzi duchowo.”

Günter Wallraff (1942)

o swojej pracy w „Bildzie”.
Źródło: Angelika Kuźniak, Wallraf: Słowo to broń, która zmienia świat, wyborcza.pl, 1 października 2011 http://wyborcza.pl/1,118283,10389781,Wallraf__Slowo_to_bron__ktora_zmienia_swiat.html

O ludziach , O świecie

„Dla samego życia religijnego rozbudzenie zamiłowania do studjum mogłoby mieć pierwszorzędne znaczenie. Najpierw pogłębiłoby życie duchowe, nieraz tak słabo pulsujące w najzdolniejszych i najszlachetniejszych jednostkach; następnie uzdolniłoby o pracy katolickiej całe zastępy dotąd dla niej nie wyzyskane lub niedość wyzyskane; wreszcie pobudziłoby z czasem i do pióra tyle zdolnych jednostek, które nie zdają sobie sprawy, jak to łatwo przy systematycznej pracy samemu coś dorzucić do skarbnicy wiedzy ludzkiej, i leżąca dotąd odłogiem dziedzina naszej przeszłości chrześcijańskiej w Polsce, dziejów Kościoła, prac naszych wielkich świętych narodowych, odczekałoby się może nareszcie liczniejszych pracowników i badaczy. A ponadto dałoby ono tylu jednostkom to wielkie zadowolenie życia intelektualnego, które każde studjum daje, ale nade wszystko studjum rzeczy Bożych.”

Jacek Woroniecki (1878–1949) teolog polski, dominikanin

Przewodnik po literaturze religijnej
Źródło: s. 28.

O życiu , O wiedzę , O czasie , O przeszłości

„Wieżę w formie ściętego stożka wzniesiono pośrodku sowchozu „Rodzicielskie Zagródki” ze sprasowanych, zbrykietowanych w ręcznej prasie cegieł. W przedsionku wieży znajdowała się wydzielona zagroda i jakkolwiek jeszcze nie miała oprzyrządowania, było to miejsce uśmiercania zwierząt prądem o wysokim napięciu. Wisokowski i Główno nie chcieli psuć jakości mięsa przedśmiertnym przerażeniem i rozpaczliwą agonią żywych stworzeń poddanych działaniu mechanicznych narzędzi. W elektrycznej zagrodzie przeciwnie, zwierzę zostanie uprzednio poddane pieszczotom, a śmierć nastąpi w momencie ukontentowania najlepszą karmą. Obraz zwierząt pędzonych na piechotę przez bezkresy na zjedzenie do miast albo nawet zamkniętych w niewoli wagonów, wywoływał w Wisokowskim duchowy i ekonomiczny wstrząs. Krowy, a osobliwie byki, są zbyt wrażliwe, aby mogły znosić jazdę koleją, widok miast i ryczącą industrializację. Stworzeniom rozstrajają się nerwy, bez ustanku wysypują z siebie nawóz i tracą konsumpcyjną wagę. Wyliczono, że podczas jazdy koleją na odległość tysiąca wiorst krowy chudną o dziesięć i więcej procent, byki zaś całkiem marnieją, gryząc się tym, że już nigdy nie przyjdzie im się parzyć…”

Andriej Płatonow (1899–1951) pisarz rosyjski

Juwenilne morze

O śmierci , O odległości , O zwierzętach , Obraz

„Jeżeli potrzebuje aż miliona akrów, żeby czuć się bogaty, to chyba dlatego, że czuje się wewnętrznie strasznie ubogi. A jeżeli jest ubogi duchowo, to nawet milion akrów nie da mu poczucia bogactwa. I może właśnie dlatego jest zawiedziony, że cokolwiek by zrobił, nie jest w stanie poczuć się bogatszym.”

John Steinbeck książka Grona gniewu

Grona gniewu

O bogactwie

„Charakter narodowy jako suma dyspozycji duchowych decydujących o postawie życiowej milionów jednostek, wyznacza rytm życia, tempo rozwoju cywilizacyjnego.”

Jan Stachniuk (1905–1963) polski filozof kultury, publicysta

Źródło: Dzieje bez dziejów, 1939

O charakterze

„(…) Wilno jest dla nas tym, czym Stratford – miejsce narodzin Szekspira – dla Anglików. A Mickiewicz tym, kim Goethe dla Niemców. Cela Konrada to miejsce związane z biografią największego z naszych poetów i współtwórcy nowoczesnej polskiej tożsamości oraz z jego arcydziełem. To jedno z duchowych centrów polskiej kultury.”

Andrzej Waśko (1961) polski polityk i literaturoznawca

Źródło: br, Cela Konrada to duchowe centrum polskiej kultury http://www.rp.pl/artykul/203264.html, „Rzeczpospolita”, 11 października 2008

O narodzinach

„Świat ten nie został tak stworzony, aby przeznaczeniem ducha była wyłącznie miłość do tego, co duchowe, a piękna – do tego, co jest piękne. Istniejące pomiędzy tymi dwoma czynnikami przeciwieństwo pozwala z wyrazistością równie piękną jak duchową poznać cel świata, polegający na zespoleniu czynnika duchowego z czynnikiem piękna.”

Thomas Mann (1875–1955) prozaik niemiecki, noblista

Zamienione głowy
Źródło: Ostatnie nowele, tłum. Walentyna Kwaśniakowa, Czytelnik, 1958, s. 127.

O miłości , O świecie

„Kto wie, kim może stać się kobieta, kiedy nareszcie będzie mogła być sobą? Kobiety zaledwie zaczęły poszukiwać swojej tożsamości. Nadchodzi jednak czas, gdy głos kobiecej mistyki nie będzie już dłużej zagłuszał tego głosu wewnętrznego, który nakazuje kobietom dążyć do duchowej pełni.”

Betty Friedan książka Mistyka kobiecości

Mistyka kobiecości (The Femine Mystique, 1960)
Źródło: Deborah G. Felder, 100 kobiet, które miały największy wpływ na dzieje ludzkości, tłum. Maciej Świerkocki, wyd. Świat Książki, Warszawa 1998, ISBN 8371296665, s. 97.

O kobietach , O książkach , O świecie , O poszukiwaniu