Cytaty o inteligencji (297 cytatów) | Cytaty sławnych ludzi

„U nas (…) energia wyprzedza zawsze inteligencję – i co pokolenie jest rzeź.”

Cyprian Kamil Norwid (1821–1883) polski poeta, dramatopisarz, prozaik, artysta plastyk

Źródło: Mieczysław Inglot, Cyprian Norwid, Wydawn. Szkolne i Pedagogiczne, 1991, s. 78.

„A najgorszą skazą jest to, że jesteśmy najzwyczajniej w świecie głupi. Przyznajcie to! Czy sądzicie, że Auschwitz był dowodem inteligencji?”

Kurt Vonnegut (1922–2007) amerykański pisarz i publicysta

Hokus pokus

„Inteligencja nie polega na tym, że się błędów nie robi, lecz na tym, że szybko się je naprawia.”

Bertolt Brecht (1898–1956) niemiecki pisarz, dramaturg, teoretyk teatru, inscenizator i poeta

„Od skłonności do demokracji, z którą rodzi się każdy człowiek, wybawić go może jedynie chrzest inteligencji.”

Nicolás Gómez Dávila (1913–1994)

Demokracja

O demokracji

„Piękne kobiety wierzą w swoją inteligencję, inteligentne nie wierzą w swoją urodę.”

Pablo Picasso (1881–1973) hiszpański malarz, rzeźbiarz

O kobietach

„Lubię spacerować i łączyć się z naturą. Podziwiam Jezioro Genewskie, jeśli mogę, idę tam. Kocham zwierzęta, dużo czytam. Lubię rozmawiać z ludźmi, którzy interesują się inteligencją, mogącymi wymienić się pomysłami.”

Ivett Gyöngyösi (1993) węgierska pianistka

Szeretek sétálni és a természettel öszszekapcsolódni. Imádom a Genfi-tavat, ha tehetem, oda járok. Szeretem az állatokat, rengeteget olvasok. Szeretek beszélgetni az emberekkel, érdekel az intelligencia, kivel miről lehet eszmét cserélni. (węg.)
Źródło: Miesięcznik kulturalny „Pepita Magazin”, Gyöngyösi Ivett: Amikor koncertezem energia születik, lipiec 2019, s. 65.

O zwierzętach , Kochać się , O naturze , O czytaniu

„W tym kraju inteligencja nie jest cnotą, dzięki której dostaje się pracę. Najważniejsze to mieć właściwą narodowość a reszty nauczysz się służąc.”

Nenad Veličković (1962) bośniacki pisarz

Sahib

„Człowiek popełnia błędy,
bo nie jest idealny, nawet jeżeli myśli,
że świat dla niego jest banalny,
nie raz się pomyliłem
i nie raz pomylę,
uczę się na błędach, synek,
na świecie ich tyle.”

Grubson (1986) polski raper

Coś więcej niż muzyka
Źródło: Iloraz inteligencji

O świecie , O myślach , O myśleniu

„Nie chcę być jedną z owiec, która bez refleksji skazuje się na niepotrzebną rzeź. Jeśli musiałbym żyć w stadzie, wolałbym być latającym w kółko psem albo pasterzem. Mówi się, że wszyscy są równi. To bzdura. Jesteśmy uwarunkowani przez swoje pochodzenie, osobowość, predyspozycje i stopień inteligencji.”

Bodo Kox (1977) aktor i reżyser polski

Źródło: Anna Bielak, Nie chcę być jedną z owiec http://www.dwutygodnik.com/artykul/4565/, Dwutygodnik.com nr 109/2013.

O osobowości

„Zdrowy rozsądek jest czymś pośrednim między inteligencją a głupotą.”

Voltaire (1694–1778) francuski pisarz epoki Oświecenia, filozof, dramaturg i historyk

O głupocie

„Mężczyzna lubi inteligencję w kobiecie, którą kocha, ale niższą od jego własnej. Równa bowiem lub większa nie pozwoliłaby mu wykonywać oszustwa, którym zwykle zaprawiona jest prawie każda miłość.”

Aleksander Świętochowski (1849–1938) polski pisarz, publicysta, filozof i historyk

O miłości , O kobietach , Kochać się

„Tolerancja jest to gotowość przyznania przedstawicielowi innego światopoglądu tej samej dozy inteligencji i dobrej woli, co sobie.”

Karl Rahner (1904–1984) niemiecki teolog katolicki, jezuita

„Dla fizyka komputer jest niczym więcej, jak tylko wymyśloną maszyną sumującą – czystej wody idiotą, nadrabiającym braki inteligencji prędkością.”

Michio Kaku (1947) fizyk amerykański pochodzenia japońskiego

Hiperprzestrzeń
Źródło: Hiperprzestrzeń, Prószyński i S-ka–1995, s. 268.

O prędkości

„Około 100-tysięczną armię NSZ stworzyła elita polskiej inteligencji. Profesorowie, doktorzy, ludzie z wyższym wykształceniem humanistycznym, ekonomicznym, prawniczym. Ta elita chciała, by po wojnie Polska była silnym organizmem państwowym, sięgającym Odry i Nysy Łużyckiej na Zachodzie. To miała być Polska wielka, która w ramach projektu Międzymorza łączyłaby rejon Europy określany granicami Bałtyku, Adriatyku i Morza Czarnego. Wewnętrznie państwo miało być zarządzana przez ludzi światłych, którym nieobca jest wrażliwość cywilizacji chrześcijańskiej. A zatem Polska chrześcijańska w prawie i praktyce, posiadająca dobro w postaci państwa służącego narodowi i broniącego jego praw. Również w konfrontacji z potencjalnymi wrogami zewnętrznymi. Po wojnie znajdujący się na emigracji działacze Organizacji Polskiej stali się pierwszymi sojusznikami Amerykanów w strefie niemieckiej. W swoich publikacjach bardzo mocno liczyli na to, że Polska po odzyskaniu niepodległości wejdzie do struktur europejskiej wspólnoty, będzie się z nią integrować. Byli też zdecydowanymi zwolennikami członkostwa w NATO. Podsumowując, ludzie tworzący we wrześniu 1942 r. NSZ posiadali ogromną wiedzę co do potrzeb naszej polityki. Byli suwerenni, a projekty polityczne wypracowywali w Polsce, a nie w Moskwie, Berlinie, Brukseli czy Nowym Jorku. Jednocześnie byli to politycy na wskroś nowocześni. Nie patrzący tylko w przeszłość – choć z naszej tożsamości czerpali wszystko, co najważniejsze – ale również świetnie zorientowani w bieżącej rzeczywistości, do której dostosowywali swoje koncepcje.”

Jan Żaryn (1958) polski historyk

Źródło: Specjalnie dla nas: Jan Żaryn o NSZ, niezalezna.pl, 20 września 2012 http://niezalezna.pl/33060-specjalnie-dla-nas-jan-zaryn-o-nsz

O wojnie , O ludziach , O wykształceniz , O rzeczywostości

„Nikt nie jest gówna warty, chyba, że ja powiem, że jest. Czuję się jak Bóg i chciałbym mieć wszystkich OFICJALNIE poniżej mnie. Już wiem, że jestem wyżej niż prawie wszyscy na tym jebanym Welt, w kategoriach uniwersalnej Inteligencji”

Eric Harris (1981–1999) Amerykanin, sprawca masakry w Columbine High School

Źródło: pamiętnik Erica Harrisa

O Bogu

„Poker: największe marnotrawstwo ludzkiej inteligencji, z jakim można się spotkać poza agencją reklamową.”

Raymond Chandler (1888–1959) pisarz amerykański

Źródło: Pokerowe cytaty http://www.kasyno-internetowe.pl/cytaty.html

„Ja jestem Bogiem i nie potrzebuję pośredników, to prawda. Lecz właśnie dlatego, że jestem pod każdym względem doskonały, tak w inteligencji, jak i w miłości, wiem, czego wam potrzeba, aby was pobudzić i dać wam odczuć, jak was kocham. I ta prośba o waszą współpracę w dokonywaniu cudów nie jest dowodem słabości z mojej strony czy niezdolności do działania w pojedynkę, lecz jest dowodem miłości i mądrości.”

Maria Valtorta (1897–1961) włoska pisarka

Zeszyty z 1943
Źródło: s. 247.

O Bogu , O prawdzie , O współpracy , Kochać się

„Wielu obdarzonych wyobraźnią przywódców marzyło o nadejściu czasów, kiedy istota ludzka nie będzie utożsamiała się z konkretnym państwem czy narodem, religią, rasą czy grupą zawodową, lecz uzna się za przynależną do rodzaju ludzkiego jako całości. (…) Świat wprawdzie zmierza w tym kierunku, lecz dzieje się to rozpaczliwie powoli. Istnieją poważne obawy, czy w skali globalnej taki stopień (samo)identyfikowania się ludzkości zostanie osiągnięty, zanim doprowadzimy do własnej zguby za pomocą środków technicznych, które powstały z udziałem naszej inteligencji.”

Carl Sagan (1934–1996) astronom amerykański, popularyzator muzyki

Źródło: Kosmiczne związki, s. 21

O świecie , O religii , O pomocy

„Znacznie głębsze rozbicie inteligencji polskiej wynikło z tłumnego wtargnięcia w jej szeregi Żydów. Przeprowadzona w przeddzień powstania [styczniowego] reforma Wielopolskiego zniosła prawne przegrody między nimi a społeczeństwem polskim. Rzucili się wtedy do szkół średnich i uniwersytetów. Wytworzyli liczną inteligencję, biorącą udział w życiu polskim, wnoszącą w nie swoje tendencje, narzucającą mu swe upodobania i swe nienawiści, a w wypadkach nawet, w których usiłowali być jak najwięcej Polakami, nie mogącą się pozbyć swej odrębnej psychiki, swych instynktów. Ta inteligencja, w miarę, jak liczba jej rosła, stawała się coraz słabiej polska, a coraz mocniej żydowską.”

Roman Dmowski (1864–1939) polski polityk

Źródło: Myśli nowoczesnego Polaka, 1903 http://www.nonpossumus.pl/biblioteka/roman_dmowski/mysli/p-I.php

O myślach , O myśleniu

„Jednym z nieszczęść towarzyszących wielkim inteligencjom jest to, iż z konieczności rozumieją wszystko, równie złe jak dobre.”

Honoriusz Balzac Komedia ludzka

Komedia ludzka, Cykl Stracone złudzenia, Dwaj poeci

O nieszczęściu

„Upokarzanie nauczycieli to kolejna po artystach, lekarzach i prawnikach wojna PiS-u z polską inteligencją. Zniszczenie najbardziej świadomych grup wspólnoty narodowej pozwala rządzić przez prymitywne manipulacje. Jedną z nich jest bezrefleksyjne bicie w huranarodowy bęben, jeszcze inną rozdawnictwo państwowych pieniędzy jako wyborczej zanęty, kolejną - gwałt na porządku prawnym, ubrany w szaty rzekomego uzdrawiania. (…) Dlatego z całego serca popieram strajk nauczycieli! Bez Waszej podmiotowości nie może być wolnej Rzeczpospolitej!”

Andrzej Saramonowicz (1965) polski scenarzysta, reżyser, producent, dziennikarz oraz dramaturg

nawiązanie do strajku nauczycieli w Polsce w 2019 roku
Źródło: Saramonowicz wspiera strajk nauczycieli: Tak się nie buduje narodu. Tak się naród niszczy https://kultura.onet.pl/wiadomosci/saramonowicz-wspiera-strajk-nauczycieli-tak-sie-nie-buduje-narodu-tak-sie-narod/1yy4w04?utm_source=detal&utm_medium=synergy&utm_campaign=allonet_detal_popularne, onet.pl, 9 kwietnia 2019.

O wojnie , O nauczycielach , Serce

„To, co obecnie określa się mianem „komiksów dla inteligencji”, nie ma nic wspólnego ani z inteligentami, ani ze sztuką wysoką, chociaż komiks, w formie, jaką prezentuje obecnie, jest atrakcją dla odbiorcy masowego, przeciętnego. Nie ma w tym nic złego, tylko nie mieszajmy pojęć: komiks – nawet inteligentny – dla chłopca z sąsiedztwa to komiks dla chłopca z sąsiedztwa, nie dla intelektualisty.”

Katarzyna Hołda (1976)

Źródło: Komiksy dla chłopców z sąsiedztwa, „Akcent” 2004, nr 3–4.

„Wyznawcy, a nawet niektórzy członkowie partii nadal nie zdołali zerwać kajdan poglądów religijnego idealizmu. Zamiast poświęcić inteligencję i energię pracy na rzecz społeczeństwa i ludu, marnują drogocenny czas na jałowe modlitwy o własne szczęście w innym świecie, zamiast przeznaczyć swoje skromne środki na poprawę własnego bytu, bez opamiętania rozdają pieniądze w klasztorach, zamiast skierować dzieci do nowoczesnych szkół, posyłają je do klasztorów na mnichów i mniszki. Takie negatywne myślenie i postępowanie uniemożliwia rozwój nauki i techniki i zakłóca rozwój sił produkcji.”

Chen Kuiyuan (1941)

wypowiedziane podczas V Sesji Plenarnej Komitetu Partii TRA, 8 listopada 1997.
Źródło: Polityka Chin w Tybecie Walka na śmierć i życie ze starożytną cywilizacją, s. 10 http://www.hfhrpol.waw.pl/Tybet/pdf/polityka_chin.pdf

O życiu , O śmierci , O pieniądzach , O szczęściu

„Intuicja jest nieświadomą inteligencją, która prowadzi do wiedzy bez rozumowania lub wnioskowania.”

Hans Selye (1907–1982) fizjopatolog kanadyjski

O wiedzę

„Nasze państwo należy przekształcać w strukturę służby, w aparat służby ludzkiemu dobru w Polsce i wokół niej. To należałoby uznać za naturalne zadanie numer jeden – przede wszystkim dla polskiego inteligenta.”

Bohdan Cywiński (1939) polski opozycjonista, publicysta, działacz

Źródło: Henryk Domański, Inteligencja w Polsce: specjaliści, twórcy, klerkowie, klasa średnia? http://books.google.pl/books?id=4EMoAQAAIAAJ&q=Nasze+pa%C5%84stwo+nale%C5%BCy+przekszta%C5%82ca%C4%87+w+struktur%C4%99+s%C5%82u%C5%BCby,+w+aparat+s%C5%82u%C5%BCby+ludzkiemu+dobru+w+Polsce+i+wok%C3%B3%C5%82+niej.+To+nale%C5%BCa%C5%82oby+uzna%C4%87+za+naturalne+zadanie+numer+jeden+-+przede+wszystkim+dla+polskiego+inteligenta&dq=Nasze+pa%C5%84stwo+nale%C5%BCy+przekszta%C5%82ca%C4%87+w+struktur%C4%99+s%C5%82u%C5%BCby,+w+aparat+s%C5%82u%C5%BCby+ludzkiemu+dobru+w+Polsce+i+wok%C3%B3%C5%82+niej.+To+nale%C5%BCa%C5%82oby+uzna%C4%87+za+naturalne+zadanie+numer+jeden+-+przede+wszystkim+dla+polskiego+inteligenta&hl=pl&ei=eVaZTKewFMnNswbfrpilDA&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCUQ6AEwAA, Wydawnictwo Instytutu Filozofii i Socjologii PAN, 2008, s. 117.

„Kiedy spomiędzy dwóch braci słowiańskich skastruje się jednego (drugiego zaś nie), to rzezaniec stanie się lepszym w pracy, sprytniejszym, zręczniejszym. (…) Pierwszą rzeczą, jaką sprawia kastracja u Słowianina, jest powiększenie jego inteligencji, wysubtelnienie jego bystrości, wygładzenie jego charakteru i ożywienie rytmu jego duszy. (…) Natomiast jego brat niekastrowany pozostanie przy swej wrodzonej niewiedzy i przy swej głupocie właściwej Słowianom; będzie on też źle rozumiał każdy cudzoziemski język.”

Al-Dżahiz (775–868) arabski uczony i pisarz

Źródło: Księga zwierząt, przeł. Krystyna Skarżyńska-Bocheńska

O głupocie , O duszy , O charakterze , O zwierzętach

„„Osobowość autorytarna” oznacza ostatecznie taką postać podmiotowości, która „irracjonalnie” upiera się przy swym specyficznym sposobie życia i – w imię własnej rozkoszy – odrzuca liberalne dowody wykazujące, na czym polegać mają jej „prawdziwe” interesy. Teoria „autorytarnej osobowości” stanowi jedynie wyraz resentymentu lewicowo-liberalnej inteligencji wobec faktu, że „nieoświecone” klasy robotnicze nie są skłonne zaakceptować jej przywództwa: stanowi ona wyraz niezdolności inteligencji do sformułowania pozytywnej teorii tego robotniczego oporu.”

Slavoj Žižek (1949) słoweński socjolog, filozof, psychoanalityk i krytyk kulturalny

o jednostce autorytarnej.
Źródło: Raduj się swoim narodem, jak sobą samym!, „Nowa Krytyka”, 5 lutego 2008.

O osobowości

„Ojciec nauczył mnie, że dla pracy naukowej nawet najbardziej błyskotliwa inteligencja nie na wiele się przyda, jeżeli nie zostanie wykorzystana do solidnej, wymagającej czasu roboty.”

Jerzy Vetulani (1936–2017) profesor nauk przyrodniczych, psychofarmakolog, neurobiolog, biochemik

Źródło: Adam Vetulani. 1901–1976. Polska Akademia Umiejętności, Kraków 2005, s. 77.

O czasie

„Laickie media w Polsce wypowiedziały walkę Kościołowi, Jego pasterzom i ludowi Bożemu, którego przywódcą w Metropolii Warszawskiej miał zostać Arcybiskup Stanisław Wielgus, kapłan, profesor o niepospolitej wiedzy, inteligencji i pobożności. Tymczasem laicko-masońskie środki masowego przekazu nie byłyby w stanie „sterować” tak znakomitą osobowością, dlatego przypuściły bezprecedensowy atak godzący w dobre imię abp. Wielgusa.”

Ewa Sowińska (1944) polski lekarka i działaczka polityczna

z listu wysłanego przez Sowińską do Benedykta XVI, po tym jak kościelna komisja historyczna potwierdziła współpracę Wielgusa z SB.
Źródło: Katarzyna Wiśniewska, Rzecznik Praw Dziecka broniła abp. Wielgusa http://serwisy.gazeta.pl/kraj/1,62266,4071050.html, „Gazeta Wyborcza”, 19 kwietnia 2007

O dzieciach , O ludziach , O wiedzę , O walce

„Bardzo się cieszę, że w ostatnich dziesiątkach lat powstało bardzo dużo uniwersytetów katolickich. Ich ilość w świecie rośnie. Myślę, że one są bardzo potrzebne, żeby formować inteligencję katolicką, inteligencję lekarzy, katolickich dziennikarzy, polityków, prawników, pedagogów katolickich. To jest bardzo ważne.”

Zenon Grocholewski (1939) kardynał polski

Źródło: O. Waldemar Gonczaruk CSsR, o. Tadeusz Rydzyk CSsR, Wywiad z J.E ks. Zenon Kardynałem Grocholewski, Prefektem Kongregacji ds. Wychowania Katolickiego w Stolicy Apostolskiej http://www.radiomaryja.pl/multimedia/wywiad-z-j-e-ks-zenon-kardynalem-grocholewski-prefektem-kongregacji-ds-wychowania-katolickiego-w-stolicy-apostolskiej/, radiomaryja.pl, 10 lipca 2012

O myślach , O myśleniu

„Żeby dzisiaj wystąpić z jakimś nawet nie systemem, ale z cyklem myśli coherent, trzeba popełnić nieuczciwość. Milcząco odrzucić kontrargumenty, które inteligencja i pamięć, i lektura podsuwa. Trzeba dokonać wyboru, opartego na nieuczciwości intelektualnej. Dzisiaj uczciwy intelektualnie – w istotnym sensie słowa uczciwość – może być tylko prostaczek, chyba że ma się zdolności samookłamywania siebie. Zdolności samookłamywania, jak pokazały dzieje stalinizmu wśród intelektualistów, zachodnich szczególnie, są monstrualnie duże.”

Aleksander Wat (1900–1967) polski poeta i prozaik

Mój wiek. Pamiętnik mówiony

O myślach , O myśleniu , Sens

„Gdy ludzie umierają w imię prawa, znajdą się tacy, którzy będą ich opłakiwać, lecz gdy umierają w imię nadrzędnej zasady, kto się nad nimi użali?”

Dai Zhen (1724–1777)

Źródło: Jacques Gernet, Inteligencja Chin: społeczeństwo i mentalność, Warszawa, Wydawnictwo Fu Kang, 2008, s. 92–3.

O ludziach

„Im bardziej zażarta trwa walka brutalna, tym więcej wytwarza wysiłków nie tylko muskularnych, ale i mózgowych, nerwowych, a wskutek tego zjawia się zupełnie nieoczekiwany uboczny produkt tej walki: nie tylko rozwój inteligencji, ale, co ważniejsze dla nas tutaj, wysubtelnienie nerwowe, wysubtelnienie uczucia, zmieniające kierunek walki.”

Wacław Nałkowski (1851–1911) polski geograf

Źródło: Forpoczty ewolucji psychicznej i troglodyci, w: Pisma społeczne, Warszawa 1951

O emocjach , O wysiłku , O walce

„Ludwik Dorn jako osoba o niezwykłej inteligencji wykazuje pewne cechy autystyczne.”

Marek Suski (1958) polski działacz polityczny

Źródło: pardon.pl http://www.pardon.pl/artykul/5627/ludwik_dorn_inteligentny_ale_chory_psychicznie, 21 lipca 2008

„Pierwsi ludzie, którzy dożyją wieku 1000 lat, już są wśród nas i są dziś zapewne koło pięćdziesiątki.”

Aubrey de Grey (1963)

Źródło: Wojciech Orliński, Teoria osobliwości. Za 20 lat dzięki sztucznej inteligencji wszystkiego wystarczy dla wszystkich http://wyborcza.pl/duzyformat/1,149727,19409346,teoria-osobliwosci-za-20-lat-dzieki-sztucznej-inteligencji.html, „Duży Format”, wyborcza.pl, 31 grudnia 2015.

O ludziach , O wieku

„Klasy charakteryzujące się słabą wydajnością gospodarczą, lub niską inteligencją, bądź obiema tymi cechami są na ogół szczególnie religijne. Przykładem może tu być ludność murzyńska na Południu i większość imigrantów pochodzących z klas niższych, czy większość ludności wiejskiej – zwłaszcza w regionach zacofanych pod względem rozwoju oświaty, gospodarki lub kontaktów ekonomicznych z resztą społeczeństwa. Podobnie ma się rzecz w przypadku „dziedzicznej warstwy ubogiej” – bardzo w Ameryce nielicznej lub grup przestępczych i zdemoralizowanych. Religijność tych ostatnich przejawia się częściej w naiwnej, animistycznej wierze w „szczęście” i skuteczność praktyk szamańskich, aniżeli w formalnej przynależności do określonego kościoła. Z drugiej strony wśród klasy rzemieślniczej da się zaobserwować stopniowy odwrót od religii antropomorficznych i zanik praktyk religijnych. Postawy tej klasy w szczególnym stopniu podlegają wpływom nowocześnie zorganizowanego przemysłu, który wymaga rzeczowego podejścia do zjawisk otaczającego świata oraz widzenia ich z perspektywy następstwa zdarzeń oraz praw przyczynowych. Jednocześnie członkowie tej klasy nie są ani tak niedożywieni, ani przepracowani, aby nie istniał u nich pewien margines energii życiowej niezbędnej do przystosowania się do nowych warunków.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O szczęściu , O wierze , O religii

„Odkąd człowiek myśli i odkąd umie swe myśli wypowiadać i pismem utrwalać, czuje, że ociera się nieustannie o tajemnice, niezbadane dla jego grubych i niedoskonałych zmysłów i stara się wysiłkami inteligencji uzupełnić bezsilność swoich organów. Kiedy ta inteligencja pozostawała jeszcze w stanie pierwotnym, obcowanie człowieka z fenomenami niewidzialnego świata przybierało formy banalnych okropieństw. Stąd wzięła początek ludowa wiara w rzeczy nadnaturalne, legendy o duszach pokutujących, o wróżkach, gnomach, straszydłach itp.”

Guy de Maupassant (1850–1893)

Źródło: Horla http://www.polona.pl/dlibra/docmetadata?id=4342, wyd. W. Zukerkandel, Lwów, s. 18, tłum. Zygmunt Niedźwiecki.

O tajemnicy , O wierze , O duszy , O myślach

„Milczenie zawsze daje przewagę, wierzył Howard, szczególnie w kontaktach z ludźmi o ograniczonej inteligencji. Twoje milczenie wywołuje u nich wrażenie, że wiesz o świecie o wiele więcej niż oni sami. Brak reakcji usuwa im grunt spod nóg o wiele skuteczniej niż wszelkie słowa. Poza tym, w przeciwieństwie do słów, treści ciszy nigdy nie można przekręcić.”

Graham Masterton (1946) brytyjski pisarz

Zła przepowiednia

O wrażeniach

„(…) trzeba pamiętać, że Wilno było historycznie kolebką litewskości i że w tym właśnie mieście inteligencja litewska budowała odrodzenie narodowe. Dlatego Litwini mają do Wilna w swoim mniemaniu słuszne pretensje.”

Krzysztof Buchowski (1969)

Źródło: Aleksandra Pezda, Polskość zapeklowana, wyborcza.pl, 16 marca 2012 http://wyborcza.pl/magazyn/1,125397,11352523,Polskosc_zapeklowana.html

„Gdybym miał raz jeszcze życie rozpocząć, trzymałbym się takiego prawidła, ażeby przynajmniej raz na tydzień przeczytać coś z poezji lub posłuchać nieco muzyki; wtedy bowiem zanikłe obecnie części mego mózgu zachowałyby się może przez używanie. Utrata wrażliwości na takie rzeczy jest pewną utratą szczęścia i jest, być może, szkodliwa dla inteligencji.”

Karol Darwin (1809–1882) biolog angielski

O życiu , O zachowaniu

„W nowym sejmie uzyskał sobie 88 mandatów blok mniejszości narodowych, poza tym weszło do niego dużo żywiołów skrajnych i separatystycznych. Jedną była lista inteligencji miejskiej, nazywała się Demokratyczną Unią Państwową; na jej czele stał Filipowicz i Krystyn hr. Ostrowski. Ale znakomity dziennikarz Adolf Nowaczyński obalił ją jednym artykułem, wskazując na akrostych nazwy tej listy, istotnie nie brzmiący dźwięcznie.”

Stanisław Mackiewicz (1896–1966) premier Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Wychodźstwie

„Biada temu pięknemu i historycznemu miastu Kraków! Biada krakowskiej inteligencji, jeśli w Sejmie musi ją reprezentować poseł Jan Maria Rokita. Panie pośle – Janie Mario Rokito – jest pan z wykształcenia prawnikiem. Ukończył pan najbardziej szacowną uczelnię w kraju, a opowiada pan publicznie głupoty i rzuca pan bezpodstawne oskarżenia na innych będąc sam w gorszej sytuacji prawnej.”

Renata Beger (1958) polska polityk

do Jana Rokity.

O głupocie , O wykształceniz

„Nie jestem ani piękna, ani inteligentna. Ale inteligencja byłaby tylko przeszkodą w moim zawodzie.”

Jane Fonda (1937) aktorka amerykańska

„(…) Dość śmiesznej powierzchowności i manier, pozbawiony wszelkiego uczucia dostojeństwa, gadał dużo, ale z trudem, i język plątał mu się w ustach. Bufonada jego przemówień maskowała treść, która zawsze miała pewną subtelność. Powiadano, że osadzając Jakuba Stuarta na tronie Elżbiety Tudor, Anglicy wprowadzili naturę kobiecą na miejsce natury męskiej, i istotnie, spędziwszy dzieciństwo w atmosferze morderstw i spisków, Jakub I Stuart zachował lęk przed uzbrojonymi ludźmi. (…) Nosił strój wywatowany, żeby, żeby zatrzymać ciosy sztyletów, i na widok miecza robiło mu się słabo. Był dość wykształcony, ale miał więcej intelektu niż inteligencji. Jako młodzieniec wcześnie rozwinięty pisywał wiersze, traktaty teologiczne i skomponował dwie książki o treści politycznej: Basilikon Doron i True Law of Free Monarchies, gdzie ustalał, że królowie są przeznaczeni od Boga do rządzenia, a poddani do posłuchu.”

Jakub I Stuart (1566–1625) król Anglii i Szkocji

O Jakubie I Stuarcie
Źródło: André Maurois, Dzieje Anglii, op. cit., s. 290.

O Bogu , O książkach , O zachowaniu , O emocjach

„Lud chłopski jest podstawą [na której wspierają się] królowie i królowe (…)”

Tang Zhen (1630–1704)

Qianshu
Źródło: Jacques Gernet, Inteligencja Chin: społeczeństwo i mentalność, Warszawa, Wydawnictwo Fu Kang, 2008, s. 67.

O ludziach

„Kiedyś na świecie będą mieszkać ludzie i klony ich umysłu – myślące repliki stworzone za pomocą załadowanych do sztucznej inteligencji filmów wideo, zdjęć, testów osobowości i całej sieciowej historii (postów z Facebooka, tweetów, zamówień z Amazona). Klony będą żyć niezależnie od swoich oryginałów, podejmować decyzje, myśleć, oceniać, czuć – i nie będą umierać. Da się je stworzyć nawet na długo po śmierci danego człowieka.”

Martine Rothblatt (1954)

Źródło: Virtually Human, cyt. za: Lisa Miller, The Trans-Everything CEO, „New York Magazine”, 7 września 2014 http://nymag.com/news/features/martine-rothblatt-transgender-ceo/

O śmierci , O ludziach , O historii , O myślach

„Czym jest dla mnie kino? Jest to chyba najradykalniejsza forma wędrówki w pewną rzeczywistość, tworzenie fikcyjnej rzeczywistości, ale ta fikcja nie jest jej przeciwieństwem, ona ją wyostrza. (…)
Czy jest to zawód? Oczywiście: robiłem filmy, bo wydawało mi się, że umiem je robić i była to praca, która poza wszystkim tworzyła podstawę mojej egzystencji, nie tylko artystycznej, po prostu fizycznego bytu. Robiąc filmy zarabiałem na życie. O tym artysta niechętnie mówi. Nie wypada przyznawać się do tego, że robi się coś dla pieniędzy. Ładniej brzmi – z potrzeby duszy. A przecież każdy, największy artysta, żyje ze swojej sztuki. (…) prawda jest taka, że zarabianie pieniędzy jest u nas – szczególnie wśród inteligencji – rzeczą wstydliwą. O tym nie wypada mówić w dobrym towarzystwie. Co to znaczy być reżyserem filmowym? Jest to jakaś umiejętność. Umiejętność przekazu własnego świata – innym.”

Jan Rybkowski (1912–1987) polski reżyser i scenarzysta

Źródło: Danuta Karcz, Opisanie świata, „Kino” nr 6 (204), czerwiec 1984, s. 7.

O życiu , O prawdzie , O duszy , O rzeczywostości

„Klęska Warszawy stanowiła jednak w ostatecznym rozrachunku także klęskę Stalina. Stalin swoją taktyką osiągnął oczywiście to, że inteligencja polska, która w głównej mierze walczyła w szeregach AK, bądź poległa w walkach, bądź też wpadła do niewoli. Jednak poza tym z góry przewidzianym sukcesem rezultat powstania warszawskiego jest dla bolszewizmu zdecydowanie negatywny.”

Ludwig Fischer (1905–1947) niemiecki zbrodniarz hitlerowski

ocena skutków powstania warszawskiego w sprawozdaniu z listopada 1944.
Źródło: M. Sobańska-Bondaruk, S.B. Lenard (oprac.), Wiek XX w źródłach, Warszawa 1998, s. 278.

O sukcesie , O wieku , O walce

„Instynkt wskazuje nam obowiązki, inteligencja zaś dostarcza pretekstów, by uchylać się od nich.”

Marcel Proust (1871–1922) pisarz francuski

„Patriotyzm czy polskość, nawet w tym najdyskretniejszym wymiarze, to wartość nieodwołalnie odchodząca. Czasy się zmieniają. Dorosło pokolenie, które nie przeczytało Trylogii, nie zna Pana Tadeusza, wierzby nad ruczajem nadają się, co najwyżej na landszaft. Dorosło pokolenie poprawniej posługujące się angielskim niż polskim. Nasz kraj się unifikuje. Za 10–20 lat wtopi się w Zachód. Ja zresztą tego nie wartościuję. Z czym innym trudno mi się pogodzić – z końcem inteligencji. Dziś lepiej nie przyznawać się do bycia inteligentem. […] W rozmowach ze znajomymi, a nawet przyjaciółmi, czuję pogardę dla inteligentów i nadzieję na klasę średnią, która ich zastąpi. A to nonsens. Polskiej inteligencji nic nie zastąpi. Polska bez niej to naród z odrąbanym łbem.”

Eustachy Rylski (1944) polski prozaik, dramaturg, scenarzysta

Źródło: Grzegorz Józefczuk, Spotkanie z Eustachym Rylskim http://lublin.wyborcza.pl/lublin/1,35637,3178011.html, wyborcza.pl, 22 lutego 2006.

„Słabsi i wraźliwsi dostawali roztroju nerwowego i popełniali samobójstwa, a czyniła to po największej części inteligencja. Ci, gdy wracali do baraków po pracy przy trupach, mając jeszcze uszy pełne krzyków i jęków ofiar – w nocy wieszali się. A było takich wypadków conajmniej 15 do 20 dziennie.”

Jankiel Wiernik (1889–1972) ocalony z Treblinki, świadek Holokaustu

Rok w Treblince
Źródło: s. 21.

O samobójstwie

„Nie pozostaje mi nic innego, jak uznać istnienie Najwyższej Inteligencji, której należy przypisać obmyślenie i ukształtowanie ciągle nas zaskakującej relacji między mózgiem a umysłem – jest to coś znacznie przekraczającego nasze pojęcie.”

Robert J. White (1926–2010) neurochirurg amerykański

Źródło: „The Reader’s Digest”, wrzesień 1978, s. 99.

O relacjach

„Nawet najpiękniejsza kobieta nigdy nie jest pewna swej urody. Gdy w nią na chwilę uwierzy, dla odmiany martwi się o swą inteligencję.”

Krecia P. (1934–2010) dziennikarka, tłumaczka

O kobietach

„Pies natomiast ma zalety ze względu na swą bezużyteczność, jak też ze względu na specjalne cechy charakteru. Często mówi się o nim w sensie pozytywnym, jako o przyjacielu człowieka oraz chwali się jego inteligencję i wierność. Znaczy to, że pies jest sługą człowieka, i że posiada dar służalczego podporządkowania się i niewolniczą skwapliwość w odgadywaniu nastroju swego pana. Jednocześnie z tymi cechami, które dopasowują go do stosunków opartych na hierarchii pozycji społecznych, pies posiada pewne rysy świadczące o jego wątpliwej wartości estetycznej. Jest ze wszystkich zwierząt domowych najbrudniejszy i najnieznośniejszy. Nadrabia to służalczością wobec swego pana i gotowością uczynienia krzywdy lub szkody innym. Dlatego też pies zdobywa nasze względy pozwalając pofolgować ludzkiej skłonności do panowania, a ponieważ jednocześnie jest dosyć kosztowny i na ogół nie nadaje się do celów produkcyjnych, służy podnoszeniu prestiżu. Pies jest jednocześnie związany w naszych wyobrażeniach z polowaniem – czyli z zajęciem zaszczytnym i stanowiącym wyraz przynoszącego zaszczyt instynktu łupieżczego.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O charakterze , O zwierzętach , O wierności , Sens

„Wszystkie jesteśmy oczywiście nim zachwycone. Jego obejście i inteligencja… Musiałaś słyszeć te czarujące historie które opowiadał przy kolacji. I te oczy… Większość z nas sprzedałaby dusze za nie.”

Chelsea Quinn Yarbro (1942)

Postać: Kontessa o Saint-Germainie.
Hotel Transylvania
Źródło: rozdział 3

O duszy , O historii

„Ze wszystkich rzeczy świata Szmaciak
tych dwóch najbardziej nienawidzi:
pierwszą z nich jest inteligencja,
a drugą zaś stanowią Żydzi.
Dlatego, jak to wszem wiadomo,
Szmaciaki duszą są pogromów,
a także lubią „białą rączkę”
przyprawić o śmiertelną drżączkę.”

Janusz Szpotański (1929–2001) satyryk i poeta polski, działacz opozycji w PRL

Źródło: Towarzysz Szmaciak czyli wszystko dobre, co się dobrze kończy

O duszy

„Jeśli, przeciwnie, natura ludzka jest upadła, to zawodność – choroba inteligencji, którą życie starannie ukrywa, jest pierwszym z największych kalectw człowieka, z czego wynika szereg konsekwencji: skoro rozum nie jest święty i prawy, jest zawodny, to człowiek nigdy nie może być pewny prawdy; skoro nie może nigdy być pewien prawdy, to ta niepewność ma charakter radykalny, tak u jednostki, jaki i wśród zebranych ludzi; skoro ta niepewność jest powodem wątpliwości u każdego poszczególnego człowieka, jak i u ludzi jako całości, to zarówno wszelka afirmacja jak i wszelka negacja czegokolwiek z ich strony jest sprzecznością z samej definicji, gdyż czy to afirmować czy to negować, to nic innego jak stwierdzać pewność samej afirmacji lub jej negacji. Skoro wszystko to są sprzeczności, są to wszystko tezy niepewne, to widać, że już przy tym przypuszczeniu, wszelka dyskusja jest absurdalna i niedorzeczna.”

Juan Donoso Cortés (1809–1853)

O życiu , O ludziach , O chorobach , O charakterze

„O polskim antysemityzmie mówi się, że to antysemityzm bez Żydów, bo gdyby nie było Żydów, polscy antysemici znaleźliby sobie kogoś innego do zwalania wszystkich win na niego i kanalizowania swoich frustracji. To rosło przez setki lat i drugiego takiego stosunku do Żydów nie ma na całym świecie. Ten specyficznie polski antysemityzm występował i występuje zarówno wśród wykształconej wielkomiejskiej inteligencji, polityków, naukowców, księży, dziennikarzy, jak i wśród kiboli, prymitywnych neofaszystów, „prostego ludu” i gminu. Mamy w Gdańsku kilka razy w roku mniej czy bardziej poważne dewastacje na żydowskim cmentarzu, napisy: „Żydy do gazu, bo tam wasze miejsce”, „Jude raus!””

Mieczysław Abramowicz (1952) polski pisarz i historyk

Badacze próbują wyjaśnić, skąd to w nas się wzięło i nie wiem, czy kiedykolwiek uda im się to ustalić.
Źródło: Mieczysław Abramowicz: W Gdańsku chodzono po macewach, jak w „Pokłosiu”, wyborcza.pl, 1 grudnia 2012 http://wyborcza.pl/1,75248,12951030,Mieczyslaw_Abramowicz__W_Gdansku_chodzono_po_macewach_.html

O ludziach

„Najłatwiej omamić i oszukać tych, którzy mają świetne wykształcenie. Ich inteligencja nie pozwala im dojrzeć prostoty sekretów magii.”

Christopher Priest książka The Prestige

Źródło: Prestiż (ang. The Prestige, 1995), tłum. Krzysztof Mazurek

O wykształceniz

„Niegrzeszący przesadną inteligencją i bystrością Bierut, niemający własnego zaplecza w partii, lecz cieszący się zaufaniem Kremla (był sowieckim agentem od końca lat 20.), nadawał się wręcz idealnie na marionetkę, którą można było zręcznie sterować. O ile Berman i Minc posiadali wyższe wykształcenie, a nawet doktoraty, władali też obcymi językami, o tyle Bierut zakończył edukację na piątej klasie szkoły podstawowej, nie kończąc jej zresztą.”

Bolesław Bierut (1892–1956) polski polityk komunistyczny

O Bolesławie Bierucie
Źródło: Bogdan Musiał, Moskwa wybiera Bermana http://www.rp.pl/artykul/292965.html, „Rzeczpospolita”, 18 kwietnia 2009.

O wykształceniz , O zaufaniu

„Już za kilkaset lat ludzkość może przestać istnieć jako jednolity gatunek, zwłaszcza jeśli założymy nowe społeczności na odległych planetach. Za sześć miliardów lat, kiedy Słońce rozbłyśnie i umrze, formy życia i inteligencji będą tak różne od dzisiejszych, jak my dziś różnimy się od bakterii.”

Martin John Rees (1942)

Źródło: wyborcza.pl, 24 stycznia 2005 http://wyborcza.pl/1,75248,2509424.html

O słońcu , Odległy

„Sympatyzowałem z Unią Wolności dlatego, że było w niej wielu ludzi, których ceniłem. Miałem wrażenie, że jej rdzeń jest inteligencki, a mnie interesują losy inteligencji. Natomiast nigdy nigdzie się nie zapisałem. Starałem się nie być ani za białymi, ani za czarnymi. Bo kiedy jedni i drudzy zaczynali opowiadać głupstwa, to dzięki swojej niezależności mogłem na to reagować. Jednoznaczna konotacja polityczna zobowiązuje do przymykania oczu, a co gorsza – upraszcza myślenie.”

Wojciech Młynarski (1941–2017) polski kompozytor i wykonawca piosenki autorskiej

Źródło: „Rzeczpospolita”, 17 listopada 2007 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/jswt.htm

O losie , O ludziach , O myślach , O wrażeniach

„To kolejny dowód na moją inteligencję – odparł Fosco. – Po co robić coś trudnego, skoro można wygrać, robiąc coś łatwego?”

Leonie Swann książka Sprawiedliwość owiec

Sprawiedliwość owiec

„Niektórzy malarze przekształcają słońce w żółtą plamę, ale są inni, którzy dzięki swojej sztuce i inteligencji przekształcają żółtą plamę w słońce.”

Pablo Picasso (1881–1973) hiszpański malarz, rzeźbiarz

Źródło: Leksykon złotych myśli, op. cit.

O myślach , O słońcu , O myśleniu

„Aby panował ład polityczny, musi istnieć kontakt [między władcą a jego ludem], by istniał kontakt, musi być bliskość.”

Tang Zhen (1630–1704)

Qianshu
Źródło: Jacques Gernet, Inteligencja Chin: społeczeństwo i mentalność, Warszawa, Wydawnictwo Fu Kang, 2008, s. 67.

O ludziach

„Państwo, którego dyplomaci nie znają języków, którego moraliści nie mają wstydu, i którego intelektualiści cierpią na brak inteligencji – nie urodzi prawdziwych arcydzieł kręceniem biczów z piasku i lepieniem buław z łajna.”

Waldemar Łysiak (1944) polski pisarz i publicysta

Rzeczpospolita kłamców – Salon

O cierpieniu

„Serce to zwierzę, którego należy się wystrzegać. Inteligencja to inne zwierzę, ale ono przynajmniej nie mówi o miłości.”

Graham Greene (1904–1991) angielski powieściopisarz i dramaturg

O zwierzętach , Serce

„W ostatnim czasie mój pogląd na to, co należy uwzględnić przy budowie maszyny myślącej, uległ zmianie. Kiedy startowaliśmy, naiwnie wierzyłem, ze każda część inteligencji może powstać dzięki technice. Nadal wierzę, jako pryncypium, że to możliwe, jednak zajmie to ze trzysta lat.”

William Daniel Hillis (1956)

Trzecia kultura

O czasie

„Uważam, że dyskredytuje ona filmy. Kiedy widz ogląda pornografię, rozładowuje napięcie, i tyle. Tak więc moim zdaniem wymyślenie takiej nazwy więcej mówi o jej autorze niż o filmie. Pokazuje, że ten krytyk nie potrafi (…) zrozumieć i docenić horroru jako czegoś więcej niż jeszcze jednego przykładu kina tego gatunku. Zaślepia go zawarte w filmie okrucieństwo, uniemożliwiając mu dojrzenie w nim jakichkolwiek śladów inteligencji.”

Eli Roth (1972) amerykański reżyser i scenarzysta

o nazwach „torture porn” i jej alternatywnej wersji „gorno”.
Źródło: Bartłomiej Paszylk, Słownik gatunków i zjawisk filmowych, Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa-Bielsko-Biała 2010, ISBN 9788326205514, s. 253–254.

„Ponieważ traktujecie nas jako kopciuszka Europy, ponieważ gardzicie nami, to my pokażemy wam naszą mordę azjatycką.”

Aleksandr Błok (1880–1921) rosyjski poeta-symbolista epoki srebrnego wieku, dramaturg

Źródło: Inteligencja i rewolucja, wyd. Skify, 1920.

„Wszyscy uważają, że trudno jest rządzić cesarstwem, bowiem trudno rządzić narodem. Nie rozumieją, że to urzędnikami trudno jest kierować, a nie ludem.”

Tang Zhen (1630–1704)

Qianshu
Źródło: Jacques Gernet, Inteligencja Chin: społeczeństwo i mentalność, Warszawa, Wydawnictwo Fu Kang, 2008, s. 71.

O ludziach

„Oznaką inteligencji najwyższej klasy jest zdolność do uznawania dwóch przeciwstawnych idei jednocześnie.”

Francis Scott Fitzgerald (1896–1940) amerykański pisarz

Źródło: Agnieszka Golec, Konflikt polityczny – myślenie i emocje. Raport z badania polskich polityków, Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2002, s. 30.

O myślach , O myśleniu

„Towarzysze, bądźmy gotowi bronić w każdym momencie naszej socjalistycznej ojczyzny, Rumunii. Jest nie do pomyślenia we współczesnym świecie, żeby kiedy naród się podrywa do walki w obronie swej niepodległości i równych praw, jakikolwiek kraj socjalistyczny, a wręcz kraje socjalistyczne, naruszał wolność i niezależność innego państwa… Zdecydowaliśmy, że od dzisiaj będziemy tworzyć zbrojne, patriotyczne oddziały robotników, chłopów i inteligencji, obrońców niepodległości kraju… Naród rumuński jako całość nie pozwoli nikomu ruszyć granic swej ojczyzny.”

Nicolae Ceaușescu (1918–1989) komunistyczny przywódca Rumunii

z przemówienia do tłumów zgromadzonych na placu Republiki w Bukareszcie, potępiając radziecką inwazję na Czechosłowację 22 sierpnia 1968.
Źródło: Julian Hale, Ceaușescu’s Romania, cyt. za: Shelley Klein, Najgroźniejsi…, op. cit., s. 148.

O wolności , O walce , O ojczyźnie

„Człowiek staje się człowiekiem przez inteligencję, ale jest człowiekiem tylko przez serce.”

Henri Frédéric Amiel (1821–1881)

Dziennik intymny

Serce

„Jest taka bezmyślna tendencja, by wyobrażać sobie, że za sześć miliardów lat ludzie będą przyglądać się z Ziemi, jak Słońce wypala się i gaśnie. Ale przyszłe formy życia i inteligencji będą się z pewnością tak różnić od nas, jak my od bakterii. (…) Istoty te będą stwarzać nowe wszechświaty.”

Martin John Rees (1942)

O ludziach , O słońcu

„Nie byłem nigdy człowiekiem wierzącym; byłem głuchy, lecz dzięki inteligencji doceniłem muzykę języka prowansalskiego; byłem naznaczony nihilizmem filozofów, takich jak Schopenhauer, lecz dzięki sile swojego pragnienia przekonałem się do zalet tradycyjnej polityki; jestem agnostykiem, zafascynowanym polityczną siłą i trwaniem Rzymu, lecz powracam do pewnych form katolicyzmu.”

Charles Maurras (1868–1952)

Źródło: Le mont de Saturne. Conte moral, magique et policier, Paryż 1950, s. 127.

O sile

„Lubię z nim pracować, ponieważ jest inteligentny i tą inteligencją obdarza swoje postaci.”

Dariusz Gajewski (1964) reżyser polski

o Łukaszu Garlickim.
Źródło: Kinu potrzeba pozytywnego bohatera, 2008 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=50644

„Trzy miesiące przed wybuchem wojny rodzice przenieśli się do Pińska. Ojciec pracował w stoczni rzecznej należącej do polskiej marynarki wojennej. Po 17 września 1939 r. walczył z bolszewikami, póki to było możliwe, potem zatopił swój okręt, czyli barkę, na której znajdowały się warsztaty. Wraz z grupą żołnierzy pochodzących z różnych rozbitych jednostek udało się mu przebić do armii gen. Franciszka Kleeberga. Po jego kapitulacji ojciec trafił do niemieckiej niewoli, do oflagu. A dlaczego nas zesłali? Ojciec był inżynierem, mama nauczycielką, okupanci w pierwszym rzędzie wywozili inteligencję, choć razem z nami zabrali też rodzinę białoruskiego stolarza.”

Andrzej Gwiazda (1935) polski działacz związkowy

Źródło: Nie poddaliśmy się poprawności politycznej, naszdziennik.pl, 28 czerwca 2008 http://www.naszdziennik.pl/index.php?dat=20080628&typ=my&id=my11.txt

O wojnie , O rodzinie , O rodzicach

„A co to jest inteligencja? Jeśli ją mierzyć wynikiem jakiegoś testu, to taka wysoka inteligencja nie jest piłkarzowi potrzebna. W historii piłki nożnej było mnóstwo graczy, którzy nie potrafili do dwóch dodać dwa, nie umieli skleci porządnie kilku słów, nie czytali, nie interesowali się niczym poza kopniakiem i w ogóle – myślenie przychodziło im z trudnością, a jednak byli genialnymi piłkarzami.”

Maciej Szczęsny (1965) piłkarz polski

Źródło: Dariusz Wilczak, Gra pozorów, „gentleman”, czerwiec 1998, s. 30.

O historii , O grach , O myślach , O czytaniu

„Zadumałem się na moment nad zarośniętym Robertem odzianym w skóry zabitych zwierząt, który wędruje po świecie otwierając kolejne drzwi. Jego twarz z każdym dniem coraz bardziej się przeobraża: znika z niej inteligencja, pojawia się upór i wytrwałość. I pomyśleć, że do tego sprowadza się przetrwanie – do krwawej, bezsensownej wędrówki i zdobywania nowych, niepotrzebnych doświadczeń.”

John Irving książka Małżeństwo wagi półśredniej

Małżeństwo wagi półśredniej

O zwierzętach

„Anarchizm, tak samo jak socjalizm, ma za podstawę, punkt wyjścia, równość warunków; hasłem jego solidarność, a metodą wolność. Nie jest on doskonałością; nie jest bezwzględnym ideałem, który oddala się jak horyzont w miarę naszego zbliżania się; lecz jest on drogą otwartą dla wszelkiego postępu, do wszystkiego doskonalenia, a to w interesie ogółu. […] Nie wiemy, czy w przyszłej rewolucji anarchia i socjalizm zwyciężą, […] ale nigdy nie uznamy za pożyteczne pozostawienie w życiu cząstki złego systemu, który jest przyczyną cierpień ludzkości. W każdym razie będziemy mieli wpływ na wypadki, który da nam nasza ilość, nasza energia, nasza inteligencja, nasza wytrwałość; nawet jeżeli będziemy zwyciężeni, nasza praca nie będzie bezużyteczna, gdyż im bardziej będziemy zdecydowani na wykonanie całego naszego programu, w nowym społeczeństwie mniej będzie panowania i własności. I dokonamy wielkiego dzieła, ponieważ postęp ludzki mierzy się właśnie według zmniejszenia władzy i prywatnej własności. I jeśli dziś padniemy, nie wypuszczając z rąk naszego sztandaru, możemy być pewni zwycięstwa jutro!”

Errico Malatesta (1853–1932) włoski myśliciel polityczny, anarchista

Państwo i władza

O wolności , O cierpieniu

„(…) 6 listopada 1939 stał się datą graniczną i symboliczną. Aresztowanie było precedensem i, jak się okazało, początkiem ciernistej drogi polskiej inteligencji i środowisk twórczych w okresie okupacji, a nie – jak wielu sądziło – odosobnionym przypadkiem. Wydano wówczas wyrok nie tylko na uniwersytet, ale i na całe polskie szkolnictwo stopnia wyższego i średniego.”

Andrzej Chwalba (1949)

o Sonderaktion Krakau.
Źródło: Kraków w latach 1939–1945

„Gdyby twój iloraz inteligencji obniżył się o jeden punkt, stałabyś się rośliną.”

Robert Ludlum (1927–2001) pisarz amerykański

Travayne

„Moja muzyka, moje teksty są dla osób, które dysponują wrażliwością i inteligencją. Coś czują, czy chciałyby coś poczuć, są zainteresowane tym co ktoś inny ma do powiedzenia. Być może one też będą się mogły do tego podłączyć. Zdaje sobie sprawę z tego, że piosenka to powinien być krzyk duszy, manifestacja. Jeżeli włączam taką piosenkę, to ja mogę się z nią utożsamić. Wtedy ona ma wartość. Obecnie hitami są piosenki, które mają za zadanie „nie przeszkadzać.””

Grzegorz Wilk (1973)

Wydaje mi się, że nie w tę stronę trzeba iść, ale to jest moje prywatne zdanie.
Źródło: Ewelina Róg, Grzegorz Wilk: Jesteśmy zbudowani z doświadczeń, kulturaonline.pl, 21 stycznia 2015 http://kulturaonline.pl/grzegorz,wilk,jestesmy,zbudowani,z,doswiadczen,tytul,artykul,19842.html

O muzyce , O duszy , O wilkach

„Polska [po 1989] miała powrócić do ciągłości przedwojennej, przerwanej przez wojenne zawieruchy, a wszystko, co pozostało po systemie PRL-u, zwłaszcza w sferze światopoglądowej, miało zostać usunięte jako skamielina czy też właśnie – prawo zaborców. Nie zwrócono jednak uwagi na to, że ten powrót przybiera raczej postać błędnego koła, które obraca wniwecz starania przedwojennej inteligencji, również przerwane przez wojnę, Zagładę i komunizm. Gdyby ta ciągłość została zachowana, być może kształt polskiego życia publicznego bardziej by dzisiaj przypominał kraje Europy Zachodniej, a mniej ubogą i antysemicką Polskę lat trzydziestych.”

Kazimiera Szczuka (1966) polska historyczka literatury

Milczenie owieczek

O zachowaniu

„Otóż moim zdaniem ten antysemityzm ma dwie różne przyczyny, albo jeśli ktoś woli, istnieją dwa rodzaje antysemityzmu i antysemitów. Jeden ma charakter ludowy, odruchowy i w gruncie rzeczy gospodarczy. Mechanizm powstania tego antysemityzmu znakomicie opisał w rzeczy o sprawie żydowskiej Karol Marks. Ten antysemityzm jest skutkiem utożsamiania Żydów z wyzyskiwaczem. W Polsce rzecz przedstawia się tak, że głównym wyzyskiwaczem chłopa był szlachcic polski, ale ten był zwykle chroniony przez feudalną ideologię (bunt Szeli jest wyjątkiem w tej dziedzinie). Nienawiść skupiała się więc na wyzyskiwaczu numer dwa, na karczmarzu Żydzie i to tym łatwiej, że był on człowiekiem pod wieloma względami obcym. To był jeden rodzaj antysemityzmu.
Ale w Polsce, jak i gdzie indziej, mieliśmy także inny rodzaj, intelektualny. Podczas gdy pierwszy typ był rozpowszechniony w ludzie, drugi był wytworem inteligencji i miał w niej najwięcej zwolenników. Tym antysemitom nie chodziło o sprawy gospodarcze, ale o kulturalne. Stwierdzali, że Żydzi byli przedstawicielami obcej wiary i kultury, i że jako tacy działali rozkładowo na naszą kulturę narodową, podkopywali wiarę, moralność, wierność ideałom narodowym i tak dalej. A że mieli ogromny wpływ na prasę i piśmiennictwo, stanowili poważne zagrożenie samego istnienia narodu polskiego. Dodajmy że w przytłaczającej większości nie utożsamiali się z Polską, w tych trudnych walkach pozostawali „neutralni.””

Józef Maria Bocheński (1902–1995) polski duchowny katolicki, dominikanin, filozof

Jeśli chodzi o mnie odrzucam obie wersje antysemityzmu.
Wspomnienia
Źródło: s. 31, 32

O nienawiści , O ludziach , O wierze , O charakterze

„Chcę, aby moje książki były przystępne dla każdego. Przestało mnie bawić pisanie językiem trudnym i niezrozumiałym, co robiłem na studiach, aby zabłysnąć inteligencją. Cóż za arogancja. Pisanie językiem prostym, a jednocześnie powiedzenie rzeczy ważnych – to jest wyzwanie.”

Éric-Emmanuel Schmitt (1960) pisarz francuski

Źródło: Kamilla Staszak, Bóg to nie firma wysyłkowa http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,53668,8357033,Bog_to_nie_firma_wysylkowa.html, „Wysokie Obcasy”, 10 września 2010

O Bogu , O książkach

„Jeżeli zwierzę coś zrobi, nazywamy to instynktem, jeżeli zrobi to człowiek, nazywamy to inteligencją.”

Will Cuppy (1884–1949)

If an animal does something, we call it instinct; if we do the same thing for the same reason, we call it intelligence. (ang.)

O zwierzętach

„Każdy prowokator czy szaleniec, który odważy się podnieść rękę przeciw władzy ludowej, niech będzie pewny, że mu tę rękę władza ludowa odrąbie, w interesie klasy robotniczej, w interesie chłopstwa pracującego i inteligencji, w interesie walki o podwyższenie stopy życiowej ludności, w interesie dalszej demokratyzacji naszego życia, w interesie naszej Ojczyzny.”

Józef Cyrankiewicz (1911–1989) polski polityk, premier PRL

Źródło: przemówienie radiowe po wydarzeniach poznańskich w czerwcu 1956 roku, 29 czerwca 1956 https://web.archive.org/web/20080510152923/http://www.polskaludowa.com/dzwiek/dzwiek_44-59.htm#Cyrankiewicz_Poznan_56 w Internetowym Muzeum Polski Ludowej

O walce , O ojczyźnie

„Przede wszystkim chodzi o to, co Niemcy wyprawiali w Wielkopolsce już w 1939 r., o czym wciąż mało się mówi. Tymczasem już na początku wojny Niemcy brutalnie wypędzali Polaków z Wielkopolski i mordowali inteligencję. Gdy jeszcze pełniłem funkcję posła, zostałem poproszony o zainicjowanie akcji przypominania tej historii, której świadków przecież wciąż ubywa. Takie były początki. Potem założyliśmy stowarzyszenie Wspólnota Ofiar Niemieckich Wypędzeń, które ma dokumentować tę tragedię. Niemcy, wysiedlając Polaków, dawali polskim rodzinom 15 minut na opuszczenie domów. Podczas tych akcji, dokonywanych zimą, zmarło wiele dzieci. Ludność wysiedlono na tereny ówczesnej Generalnej Gubernii, a więc na tereny południowo-wschodniej obecnej Polski. Gdy przed kilkoma laty w Warszawie wystąpiono z pomysłem policzenia wojennych strat stolicy, zaproponowałem, by zrobić to samo w Poznaniu.”

Zbigniew Jacyna-Onyszkiewicz (1944) polski fizyk i polityk

Źródło: Przekraczamy granice fizyki, naszdziennik.pl, 15 marca 2008 http://www.naszdziennik.pl/index.php?typ=my&dat=20080315&id=my21.txt

O wojnie , O dzieciach , O historii , O zimie

„W nowoczesnym, demokratycznym, kapitalistycznym państwie nie ma już szczególnej roli inteligencji. Nie ma tej potrzeby. Ludzie się definiują przez różne role, zawód, pozycję społeczną, status ekonomiczny, ale nie przez przynależność do inteligencji definiowanej jako klasa z misją moralną i patriotyczną. Jest takie słynne zdanie Bertolta Brechta: „Nieszczęśliwy ten kraj, w którym bohaterowie są potrzebni” – naprawdę lepiej żyć w kraju, który ich nie potrzebuje. Więc tak, żałuję, że praktycznie nie ma już inteligencji, ale rozumiem, że było to nie do uniknięcia.”

Timothy Garton Ash (1955)

Źródło: rozmowa Katarzyny Wężyk, Lepiej żyć w kraju, który nie potrzebuje bohaterów http://wyborcza.pl/magazyn/1,137863,15826445,Lepiej_zyc_w_kraju__ktory_nie_potrzebuje_bohaterow.html, wyborcza. pl, 18 kwietnia 2014.

O ludziach

„Do wszystkich pożądliwości i skaz, jakie każdy człowiek posiada ze swojej natury, dzisiejsze społeczeństwo dorzuca ciągłe podniety zmysłowe, olbrzymi napór wszelkiego rodzaju błyskotliwych i złośliwych błędów, którym pozwala swobodnie krążyć po przestworzach inteligencji, i mówi do każdego spośród biednych synów ludzkich, pogrążonych w tym wirze: „Jesteś wolną jednostką, broń się, zbaw się sam.””

Jacques Maritain (1882–1973) filozof i teolog francuski

Jest to cywilizacja zabójcza.
Trzej Reformatorzy. Luter, Kartezjusz, Rousseau

O naturze

„Pedagogiem, któremu zawdzięczam wszystko począwszy od wiedzy podstawowej poprzez wiarę w to, że poezja może być użyteczna, a skończywszy na opiece praktycznej w pierwszych latach pobytu na scenie w teatrze katowickim, był – Władysław Woźnik. W moim pojęciu największy ze wszystkich znawca sztuki teatru, jakich spotkałem w życiu.(…) Okres katowicki 1949–1956–wspomina dalej – to była podstawowa szkoła aktorska w konfrontacji z widzem najlepszym i najbogatszym, bo graliśmy dla robotników i młodej inteligencji (tej najbujniejszej, która rozkwitła po wojnie), mieliśmy straszliwy objazd – około 150 tysięcy kilometrów autobusem, w tym 40 miejscowości Śląska, które odwiedzaliśmy stale.”

Gustaw Holoubek (1923–2008) polski aktor teatralny i filmowy, reżyser

Źródło: M. Czanerle, Gustaw Holoubek. Notatki o aktorze myślącym, WAiF, Warszawa 1972

O wojnie , O szkole , O wierze , O wiedzę

„Uczony nie bada natury dlatego, że jest to pożyteczne. On bada ją, ponieważ sprawia mu to przyjemność; ta z kolei znajduje swe źródło w pięknie natury. Gdyby nie była ona piękna, nie byłaby warta poznania, zaś życie nie byłoby warte trudu (…) Mam na myśli to głębokie, ukryte piękno, które wynika z harmonijnego uporządkowania jej poszczególnych części i które uchwycić może czysta inteligencja.”

Henri Poincaré książka Nauka i Metoda

Le savant n’étudie pas la nature parce que cela est utile; il l’étudie parce qu’il y prend plaisir et il y prend plaisir parce qu’elle est belle. Si la nature n’était pas belle, elle ne vaudrait pas la peine d’être connue, la vie ne vaudrait pas la peine d’être vécue (...) Je veux parler de cette beauté plus intime qui vient de l’ordre harmonieux des parties, et qu'une intelligence pure peut saisir. (fr.)
Źródło: Nauka i Metoda, 1911

O życiu , O przyjemności , Cytaty o pięknie , O myślach