Cytaty na temat przedmiot (423 cytatów, strona 3)

„Większa satysfakcja, jaką czerpiemy z używania i oglądania przedmiotów kosztownych i rzekomo pięknych, zaspokaja zwykle przede wszystkim naszą potrzebę rzeczy kosztownych, dla niepoznaki nazwaną „poczuciem piękna”. Wyższa ocena droższego przedmiotu opiera się znacznie częściej na jego wyższości prestiżowej niż na autentycznym podziwie dla piękna.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

„Podstawą działań opartych na ryzyku jest w dużej mierze po prostu instynktowna świadomość obecności nadprzyrodzonej, autonomicznej i wszechwiedzącej siły, ukrytej w przedmiotach lub zdarzeniach. Rzadko traktuje się ją jako istotę o pewnym indywidualnym, bardziej konkretnym charakterze. Często bywa natomiast, że zakładający się wierzy w swe szczęście w potocznym tego słowa znaczeniu i jednocześnie jest wiernym wyznawcą któregoś z kultów religijnych. Przejawia wtedy skłonność do przyjmowania z religii pewnych określonych elementów wiary w nieograniczoną władzę i niezbadane wyroki bóstwa, które zyskało jego zaufanie.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O szczęściu , O wierze , O religii , O zaufaniu

„Człowiek nie powinien dawać dobrowolnie rządom podatków, ani pośrednich, ani bezpośrednich, także nie powinien korzystać z pieniędzy, zbieranych przez podatki, w formie pensyi, emerytury, gratyfikacyi itp. ani też z instytucyi państwowych, utrzymywanych przy pomocy podatków, zebranych przymusowo z ludu… człowiek chcący działać nie na swe osobiste dobro wyłącznie, ale ku polepszeniu bytu ludzi, nie powinien uciekać się do gwałtów rządowych dla obrony ziemi i innych przedmiotów, ani dla bezpieczeństwa osobistego albo bliźnich; lecz władać ziemią i przedmiotami swej własnej albo cudzej pracy o tyle tylko, o ile do nich inni nie roszczą żądań.”

Lew Tołstoj (1828–1910) pisarz rosyjski

Państwo i władza

O ludziach , O pomocy

„Handel rzeczami świętymi powinien być, jak każdy inny, poddany działaniu prawa podaży i popytu, nie powinien korzystać ze szczególnego poparcia ani subwencji państwowych, jest to przedmiot wymiany, nie rządzenia.”

Pierre-Joseph Proudhon (1809–1865) francuski polityk i filozof

„Gdy ludzie wspólnie zasiadają przy stole i zaczynają razem spożywać posiłek, gdy już podzielą się chlebem, zaczynają postrzegać siebie nawzajem jako osoby – odrębne ludzkie istnienia, czyli podmioty, a nie przedmioty. Dlatego wspólne dzielenie się chlebem jest takie ważne.”

Elif Şafak (1971) Turecko-brytyjska pisarka i działaczka feministyczna

Źródło: Magdalena Walusiak, Kuchnia to kultura – rozmowa z Elif Safak, Empik.com http://www.empik.com/kuchnia-to-kultura-rozmowa-z-elif-safak,59362,a, 28 kwietnia 2010.

O ludziach

„Wiadomości artystyczne, literackie i naukowe.
(…)
Komitet Muzeum narodowego odbył dnia 22 b. m. posiedzenie, na którem Prezydent miasta odczytał pismo Wydziału krajowego w przedmiocie subwencyi na zakupno przez miasto Kraków zbiorów p. Schmidta Ciążyńskiego. Ze względu na udzieloną już przez Sejm krajowy subwencyą 500 złr., Wydział krajowy oświadcza, że w b. r. do zakupna zbiorów niczem się przyczynić nie może, po zbadaniu jednak wartości zbiorów w sposób w reskrypcie wskazany, obiecuje do Sejmu uczynić odpowiedni wniosek. Po dyskusyi w tej sprawie przeprowadzonej, przyjęto jednomyślnie wniosek więc prezydenta p. Muczkowskiego przeznaczenia, jako przyczynek do zakupna zbiorów p. Schmidta-Ciążyńskiego, dotacyi rocznej 500 złr przez Sejm krajowy dla Muzeum narodowego przeznaczonej i upoważniono Prezydenta m. do zawiadomienia Rady m. o uchwale tej. skoro Rada m. przystąpi do nabycia wzmiankowanych zbiorów. (…)”

Konstanty Schmidt-Ciążyński (1818–1889) polski kolekcjoner dzieł sztuki

O Konstantym Schmidcie-Ciążyńskim
Źródło: „Czas” nr 293, 25 grudnia 1883, s. 2, Małopolska Biblioteka Cyfrowa http://mbc.malopolska.pl/publication/20747

O czasie

„Chciałam się przekonać, co się stanie, gdy pozwolę ludziom zrobić z moich ciałem to, co chcą, jak się wtedy zachowają. Ta ciekawość była silniejsza od lęku. No więc położyłam na stole różne przedmioty – pistolet, nożyczki, różę, bat, piórko – i kartkę z informacją, że każdy z widzów może zrobić z tymi narzędziami dowolny użytek wobec mojej osoby. Najpierw ludzie się czaili, krygowali, z czasem stawali się coraz śmielsi. Ktoś pociął moje ubranie na mnie, ktoś inny pokłuł mnie kolcami róży. Zrozumiałam, że przez swoją bierność wywołuję agresję, że bezbronność wywołuje w ludziach najgorsze instynkty. Być może, gdybym tę akcję kontynuowała dłużej, to w końcu ktoś by mnie zabił… Ciekawe, że kiedy performance się skończył, a ja zrobiłam ruch w stronę publiczności, ta zaczęła uciekać.”

Marina Abramović (1946) jugosłowiańska artystka intermedialna

Źródło: rozmowa Marioli Wiktor, Gwiazda wycięta na brzuchu, „Gazeta Wyborcza”, 5 października 2012.

O ludziach , O zachowaniu , O gwiazdach , O czasie

„Wiara w „szczęście” i „pomyślną szansę” czy też przekonanie o „przypadkowej prawidłowości” stanowią u sportowca zaczątkową formę animizmu. Wiara ta odnosi się częstokroć w bardzo nieokreślony sposób do przedmiotów i sytuacji. Zazwyczaj jednak jest ona na tyle jasna, że zakłada się możliwość przebłagania, zjednania sobie przedmiotów lub przynajmniej przeciwdziałania ujawnieniu się skłonności ukrytych we wszelkich przedmiotach stanowiących akcesoria gier hazardowych lub zręcznościowych. Niewielu jest sportowców, którzy nie mają zwyczaju noszenia amuletów czy talizmanów, przypisując im mniejszą lub większą skuteczność. Nie mniejsza jest również liczba tych, którzy instynktownie boją się „zapeszenia” tej z walczących stron, na której zwycięstwo stawiają, bądź sądzą, że „trzymanie” czyjejś strony zwiększa jej szanse. Nie brak również takich, dla których maskotka jest czymś więcej niż zwykłą zabawką.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O szczęściu , O wierze , O grach , O zwycięstwie

„Dwa tylko były przedmioty które zajęły całe moje życie: poprawa wychowania publicznego i poprawa rządu mojego narodu”

Hugo Kołłątaj (1750–1812) polski polityk, publicysta oświeceniowy, pisarz polityczny, katolicki prezbiter, kanonik

Wariant: Dwa tylko były przedmioty które zajęły całe moje życie: poprawa wychowania publicznego i poprawa rządu mojego narodu

O życiu

„Programowo założona przedmiotowość i wiara w społeczne oddziaływanie sztuki wpływają na ekspresję mojej twórczości. Nadawanie dominanty i uporządkowanie znaczeń, rzeczy, przedmiotów, idei jest dla mnie równoznaczne z kreowaniem.”

Marek Sapetto (1939)

Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_sapetto_marek

O wierze

„Moje pokolenie nie ma kultu luksusu, ale ma kult wygody. A niewątpliwie pralka, lodówka, elektroluks, duże biurko, na którym wygodnie można się ze wszystkim rozłożyć – to są przedmioty, które ułatwiają życie.”

Hanna Świda-Ziemba (1930–2012)

Źródło: Joanna Sokolińska, Wolna od rzeczy, wyborcza.pl, 14 stycznia 2012 http://wyborcza.pl/magazyn/1,124790,11041981,Wolna_od_rzeczy.html

O życiu

„Chwila obecna wytworzyła ogromny zastęp ludzi, co bez systematycznych a nawet czasem bez żadnych studjów zajmować muszą odpowiedzialne stanowiska. Tak stało się też w szkolnictwie, gdzie między innymi działa całe mnóstwo nieukwalifikowanych nauczycieli języka polskiego. I nauka literatury szwankuje, to prawda, ale z nią jeszcze pół biedy, bo nie brak było u nas niezawodowych, a przecież niezłych znawców tego przedmiotu. Natomiast z nauką języka, z nauką gramatyki polskiej jest naprawdę bardzo źle. Uczą jej nieraz ludzie, którzy w życiu swem żadnej książki o języku nie czytali, dla których szkolna gramatyka, ta sama, z której się uczą uczniowie, jest jedynem źródłem mądrości!”

Kazimierz Nitsch (1874–1958) językoznawca polski

Źródło: Z czego się uczyć gramatyki polskiej?, „Język Polski” 1920, nr 1, s.9.

O ludziach , O prawdzie , O książkach , O literaturze

„Kiedy po raz pierwszy pojechałem do Nowego Jorku w 1987 roku, byłem po jedenastoletnim pobycie w Paryżu. Wychowałem się w kulturze francuskiej. Ostatecznym kształtem była dla mnie lektura Prousta. Z czegoś co można nazwać cząstką czaso-przestrzenną najbliższy był mi czas, jako pojęcie, które mnie bardzo zajmowało. Uważam, że Europa w ogóle związana jest bardzo z ideą czasu. Natomiast gdy znalazłem się w Nowym Jorku to pierwsze co zwróciło moją uwagę, to była doskonale rozwinięta przestrzeń. W tym momencie uzupełniło się we mnie to, co interesuje mnie najbardziej czyli czaso-przestrzeń. Oczywiście nie jestem np. fizykiem i w związku z tym odpowiedzi szukam dla siebie w fotografii. Myślę, że już wówczas, w '87 roku, chciałem przejechać przez ten zaskakująco realny kraj. Realny o tyle, że każdy przedmiot ma tam w zasadzie jedno znaczenie. Jest przedmiotem – funkcją utylitarną i koniec. Ta dosyć szczególna kultura materialna Stanów sprawia, że wszystko wydaje się być tam bardzo świeże, namacalne. I z tego powodu jest dla mnie interesujące fotograficznie.”

Wojciech Wieteska (1964)

Źródło: wywiad Adama Mazura, cyt. za: culture.pl http://www.culture.pl/baza-fotografia-pelna-tresc/-/eo_event_asset_publisher/eAN5/content/wojciech-wieteska

O myślach , O czasie , O myśleniu

„Motyw główny cyklu to historia Cudownego Drzewa, z którego zrobiono setki zwykłych przedmiotów – tak twórca opisuje nagrodzony serial we wspomnianym wywiadzie. – Każdy z nich zachował cząstkę magicznej siły i trafił do rąk zwykłych ludzi. To jest mityczna idea rozproszonej mocy. Filmy przenika wiara, że coś cudownego stanie się z częścią życia każdego z nas.”

Andrzej Maleszka (1955) polski reżyser i scenarzysta

o serialu Magiczne drzewo.

O ludziach , O wierze , O zachowaniu , O historii

„Przedmiot, który miłujemy, zda nam się piękniejszym niż jest.”

Michel de Montaigne (1533–1592) filozof francuski

Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.

O myślach , O myśleniu

„Jak wygląda świat, kiedy życie staje się tęsknotą? Wygląda papierowo, kruszy się w palcach, rozpada. Każdy ruch przygląda się sobie, każda myśl przygląda się sobie, każde uczucie zaczyna się i nie kończy, i w końcu sam przedmiot tęsknoty robi się papierowy i nierzeczywisty. Tylko tęsknienie jest prawdziwe, uzależnia. Być tam, gdzie się nie jest, mieć to, czego się nie posiada, dotykać kogoś, kto nie istnieje. Ten stan ma naturę falującą i sprzeczną w sobie. Jest kwintesencją życia i jest przeciwko życiu. Przenika przez skórę do mięśni i kości, które zaczynają odtąd istnieć boleśnie. Nie boleć. Istnieć boleśnie – to znaczy, że podstawą ich istnienia był ból. Toteż nie ma od takiej tęsknoty ucieczki. Trzeba by było uciec poza własne ciało, a nawet poza siebie. Upijać się? Spać całe tygodnie? Zapamiętywać się w aktywności aż do amoku? Modlić się nieustannie?”

Olga Tokarczuk (1962) polska pisarka

Źródło: Dom dzienny, dom nocny

O życiu , O bólu , O świecie , O emocjach

„Wszystko, cokolwiek istnieje, bywa przedmiotem drwin. Nie ostoi się wobec nich żadna godność, wiadomo bowiem, że ten i ów śmie podrwiwać nawet z królewskiego majestatu. Śmiech uderza w trony i państwa. Jedne ludy drwią z innych lub z samych siebie. Bywało, że wyszydzano to nawet, co nie istnieje – czyż nie śmiano się z mitycznych bogów? Nawet zjawiska pełne powagi, ba, tragiczne, bywają przedmiotem żartów. Dość wspomnieć o humorze cmentarnym, o pokpiwaniu ze śmierci i nieboszczyków.(…) A jednak, choć przedmiotem kpin jest zarówno królestwo życia jak i śmierci, zarówno rzeczy małe jak wielkie, jest coś, czego nikt dotąd nie ośmielił się wyszydzić ani wyśmiać. Przy tym owa rzecz nie należy do rzędu takich, o których dałoby się zapomnieć, które ujść mogą uwagi, albowiem idzie o wszystko, co istnieje, to znaczy o Kosmos. Jeżeli zastanowisz się nad tym, królu, pojmiesz, jak bardzo jest Kosmos śmieszny…”

Stanisław Lem książka Bajki robotów

Utwory, Bajki robotów
Źródło: Król Globares i Mędrcy

O śmierci , O Bogu , O ludziach , O śmiechu

„Boskie dzieło stworzenia nigdy nie dobiega końca. Zaczyna się, a potem trwa nieskończenie, w nieustannym trudzie dając początek nowym sceneriom, nowym przedmiotom i nowym światom.”

Immanuel Kant książka Universal Natural History and Theory of Heaven

Źródło: Allgemeine Naturgeschichte und Theorie des Himmels

„Przedmioty klasyczne i ich uprzywilejowana pozycja w programie nauczania, tak pieczołowicie pielęgnowane przez wyższe uczelnie, kształtują postawy intelektualne i obniżają ekonomiczną efektywność młodego pokolenia ludzi wykształconych. Odbywa się to nie tylko przez utrzymywanie archaicznego ideału ludzkości, ale również przez wpajanie zasad podziału wiedzy na lepszą i gorszą – w dobrym lub złym tonie.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O ludziach , O wiedzę

„Z informacji, które dziś uzyskałem, (…) wynika, że Niemcy postawiły Belgii ultimatum, w którym zaoferowały jej przyjazne stosunki pod warunkiem, że zezwoli na przemarsz wojsk niemieckich przez swoje terytorium (ironiczny śmiech). (…) W zeszłym tygodniu byliśmy sondowani, czy zadowoliłaby nas gwarancja, że po wojnie integralność Belgii zostanie zachowana. Odpowiedzieliśmy, że nasze zobowiązania w kwestii neutralności Belgii nie będą przedmiotem handlu.”

Edward Grey (1862–1933)

wystąpienie przed Izbą Gmin, 4 sierpnia 1914.
Źródło: Pokoju w Europie nie da się uratować, przeł. Tomasz Krzyżanowski, w: Wielkie mowy historii, t. 2, wyd. Polityka Spółdzielnia Pracy, Warszawa 2006.

O wojnie , O pokoju , O zachowaniu , O historii

„(…) Fred Astaire potrafił tańczyć ze wszystkim, nawet z przedmiotami!”

Jackie Chan (1954) aktor chiński

Źródło: wywiad, 2002 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=12332

„Poseł Schulz razem ze swymi socjalistycznymi przyjaciółmi dołączył do polskich postkomunistów w robieniu hałasu w sprawie losu homoseksualistów w Polsce. Czy zna on jakiś przypadek nietolerancji wobec homoseksualisty? Jeżeli nie, to czemu ten hałas?
Ponoć poseł Ligi Polskich Rodzin wzywał do używania przemocy przeciwko gejom. To doniesienie jest przedmiotem skargi tego posła przeciwko gazecie, która to napisała. Ten parlament ośmieszy się protestując wobec wypowiedzi, której nie było. Najpierw trzeba sprawdzać fakty. On powiedział, że policja winna uniemożliwić nielegalne demonstracje, w razie potrzeby używając siły. Gdy rządzili postkomuniści nielegalne parady gejów były chronione przez policję. Teraz nie. Mamy rząd zdeterminowany utrzymywać prawo i porządek. Tak, w Polsce sprzeciwiamy się promocji homoseksualizmu. Sprzeciwiamy się promocji niemoralnych zachowań. W sposób oczywisty różnimy się z p. Schulzem odnośnie tego, co jest, a co nie jest moralne. Zrobiłby lepiej zwalczając nietolerancję w swoim kraju. Jestem na tyle stary by pamiętać niemiecką nietolerancję wobec Polaków w czasie II wojny światowej. Również dzisiaj są przykłady ubolewania godnej nietolerancji w Niemczech.”

Maciej Giertych (1936) polski polityk narodowy

Źródło: wystąpienie w Parlamencie Europejskim, 14 czerwca 2006

O losie , O wojnie , O zachowaniu , O sile

„Obyczaj tworzą ci, którzy stoją w społeczeństwie najwyżej, są ze wszystkich stron widoczni. Wzorem, przedmiotem zazdrości i celem marzeń stał się u nas kodeks postępowania nie szlachecki wcale, ale magnacki. Dopiero bezkarność i nieodpowiedzialność dawała poczucie wartości własnej. Pogarda dla niżej stojących, pomiatanie słabszymi pozwalały poznać smak i piękno życia. Pycha, która zajmuje pierwsze miejsce w kościelnym wykazie grzechów głównych, wysunęła się na samo czoło zespołu cech, określanych jako charakter narodowy.”

Paweł Jasienica książka Rzeczpospolita Obojga Narodów

Rzeczpospolita Obojga Narodów, Calamitatis regnum, Część II
Źródło: s. 237.

Cytaty o pięknie , O charakterze

„Ogólnie: teoria zakłada istnienie przedmiotów danego rodzaju wtedy i tylko wtedy, gdy niektóre z tych przedmiotów muszą być wartościami zmiennych po to, by twierdzenia przyjęte w tej teorii były prawdziwe.
Nie chcę tu sugerować zależności bytu od języka. Nie zajmuję się tu ontologicznym stanem rzeczy, lecz ontologicznymi założeniami wypowiedzi. To, co istnieje, nie zależy od niczyjego języka, natomiast to, o czym ktoś mówi, że istnieje, zależy.”

Willard Van Orman Quine (1908–2000) filozof amerykański

„Moim marzeniem było robienie obrazów publicznych, żeby jak największa liczba ludzi mogła je zobaczyć. W związku z tym plakat – obraz uliczny – był dla mnie najważniejszy. Jeszcze przed akademią myślałem o plakacie. Wejść w ulicę. To jest szalenie ważne. Myśląc o różnorodności przedmiotów otaczających człowieka sądzę, że najważniejsze jest ogłoszenie. Mówić, powiedzieć, przekazać, zawiadomić. Poinformować.(…) Nigdy nie wyobrażałem sobie obrazu niezależnego od treści. Zawsze dążę do tego, żeby obraz był maksymalny i informacja była maksymalna. Trzeba działać na maksimum wyobraźni.”

Roman Cieślewicz (1930–1996) grafik polski, twórca plakatów

Źródło: Wiesława Wierzchowska, Autoportrety, Agencja Wydawnicza „Interster”, Warszawa 1994, cyt. za: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_cieslewicz_roman

O ludziach , O myślach , O myśleniu , Obraz

„Pojęcia nie są przedmiotami w świecie psa, tak jak są nimi koty. W naszym świecie pojęcia są przedmiotami, ponieważ my mamy język.”

Daniel Dennett (1942) filozof amerykański

Natura umysłów

„Obóz narodowy to jest nie tylko strategia polityczna i koncepcja polityki zagranicznej, ale to jest także i ideologia. Jest to przede wszystkim idea narodowa. Przedmiotem troski tego obozu nie jest interes tej czy innej klasy społecznej, nie jest to także zaspokojenie potrzeb poszczególnej jednostki, nie są wreszcie cele międzynarodowe, ale jest to dobro narodu. Można by polską ideę narodową – to znaczy ideologię „endecji” – nazwać nacjonalizmem, gdyby nie to, że słowo to nabrało w dzisiejszych czasach nieco innego znaczenia. Ale dobro narodu nie jest w pojęciu polskiego obozu narodowego dobrem najwyższym. Dobrem najwyższym jest Bóg. Dobro narodu, tak samo, jak dobro poszczególnej rodziny, podporządkowane być musi prawu moralnemu. Ideologia obozu narodowego to ideologia Boga i ojczyzny.”

Jędrzej Giertych (1903–1992) harcerz, polityk, dyplomata, dziennikarz, pisarz, publicysta, historyk, prawnik

Źródło: Polski obóz narodowy

O Bogu , O ojczyźnie

„Studiowałam u malarza, mistyka i znawcy teologii prawosławnej, profesora Jerzego Nowosielskiego. Profesor często powtarzał, że aby namalować dobrze jakiś przedmiot, trzeba się stać tym przedmiotem, utożsamić się z nim. Za jego słowami stała długa tradycja malarstwa ikon, tradycja w której przedmiot nie jest reprezentowany lecz jest obecny poprzez malarstwo. W ten sposób malowanie stało się dla mnie doświadczeniem żywego, intensywnego kontaktu z rzeczywistością, sposobem komunikowania się. Doświadczenie to, przeniesione w sferę relacji międzyludzkich stało się bodźcem do tworzenia sytuacji i wydarzeń, w której najistotniejszy jest intensywny, pozawerbalny kontakt człowieka z człowiekiem.”

Joanna Rajkowska (1968) polska artystka współczesna działająca w przestrzeni publicznej

Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/baza-sztuki-pelna-tresc/-/eo_event_asset_publisher/eAN5/content/joanna-rajkowska

O rzeczywostości , O relacjach , O malarstwie

„Z przytoczonych relacji wynika, że mordowanie Żydów w czasie okupacji było sprawą publiczną, przedmiotem zainteresowania ogółu. Brali w nim udział zwykli członkowie lokalnej społeczności, a nie żadni „ludzie marginesu”, łatwo identyfikowalni i świetnie wszystkim znani w każdej małej miejscowości. Więcej nawet – zaangażowanie przedstawicieli miejscowych elit w opisanych zbrodniach i uczestnictwo zbiorowe miejscowej ludności nadawało mordom imprimatur grupowe, swoistą sankcję, „pozwalając na rozmycie odpowiedzialności” (…).”

Jan Tomasz Gross książka Złote żniwa

Złote żniwa
Źródło: s. 91–92.

O ludziach , O relacjach , O czasie

„Od młodości już należy się zaprawić do tego, aby panować nad swymi wewnętrznymi stanami, nie tylko uczuciami, ale i wyobrażeniami i myślami, z których one powstają. Opanowanie smutku i zniechęcenia i utrzymywanie się w stanie pogody ducha i radości zależy właśnie od tego panowania nad myślą i w tej dziedzinie można zajść dalej niż niejeden mniema. Trzeba umieć się zdobyć na wysiłek woli, aby sobie zakazać myśleć o czymś, co gryzie i rozgorycza, a przenieść myśl na przedmioty kojące i podnoszące na duchu.”

Jacek Woroniecki (1878–1949) teolog polski, dominikanin

Katolicka etyka wychowawcza, Tom II/1
Źródło: ss. 270, 271

O emocjach , O myślach , O wysiłku , O pogodzie

„Sztuka i rzeczywistość tak się zmieniły, że wysiłek artysty nie polegał już na robieniu przedmiotów sztuki, tylko na zastanowieniu się nad jej istotą. Wytworzyła się sytuacja, w której artyście wydawało się, że to, co robi, jest sztuką, a okazywało się być inaczej. Przy próbie kontynuacji starego systemu wartości obowiązujących w sztuce, stwarzał fikcję istnienia tego, co w rzeczywistości przestało istnieć.”

Jan Świdziński (1923–2014) malarz polski

Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_swidzinski_jan

O sztuce , O rzeczywostości , O wysiłku

„Człowiek czynu bardziej jest skłonny patrzeć na ludzkie charaktery przez pryzmat swych interesów niż przez wzgląd na nie same i dlatego jego sąd wypaczony jest przez namiętności. Gdy zaś filozof kontempluje w swej samotni ludzi i ich zachowania, jego abstrakcyjne podejście do przedmiotu badań jest tak chłodne i beznamiętne, że na żadną emocję nie ma tam miejsca i rzadko kiedy czuje on różnicę pomiędzy występkiem a cnotą. Historia – znajdując się pomiędzy tymi skrajnościami – ogląda rzeczy z właściwego punktu widzenia.”

David Hume (1711–1776) brytyjski filozof, pisarz i historyk

Źródło: O studiowaniu historii (ang. Of the Study of History) (1741), tłum. Piotr Michalski

O ludziach , O zachowaniu , O historii , O charakterze

„Ci, którzy nie wyznawali słusznej (to jest katolickiej) wiary, a więc heretycy, zaczęli być przedmiotem represji, tracąc część uprawnień obywatelskich, nie mogąc się wspólnie modlić do Boga przez nich wyznawanego, gdyż nie pozwalano im mieć miejsc kultu.
Także dopiero pod koniec IV w. można było przystąpić do frontalnego ataku na religię pogańską. Nie mógł tego zrobić Konstantyn, gdyż za jego panowania poganie ciągle stanowili większość poddanych. Teodozjusz zabronił pod ostrymi karami wszelkich form kultu, nakazał zamykać świątynie. Dopiero wtedy chrześcijaństwo (to słuszne, ortodoksyjne) stało się religią państwową.”

Teodozjusz I Wielki (347–395) cesarz rzymski

Autorka: Ewa Wipszycka, Religia cesarzy, w: Ziemskie dzieje Kościoła, „Pomocnik Historyczny Polityki” nr 7/2015.
O Teodozjuszu

O Bogu , O wierze , O religii , O karze

„Byliśmy na jednym wzgórzu, oni na drugim, a między nami była niewielka dolina która stanowiła przedmiot sporu, choć za Chiny nie mogłem się skapować co tak wszystkim zależy na tym kawałku bagna.”

Winston Groom Forrest Gump

Forrest Gump, Forrest Gump

„Przedmiotem fotografii nie są fotografowane rzeczy, lecz to, jak one wyglądają po sfotografowaniu.”

Garry Winogrand (1928–1984) amerykański fotoreporter

„Jeden rodzi się artystą. Artysta to człowiek obdarzony wyjątkową naturą, ze szczególnym zmysłem spontanicznego widzenia formy i kształtu, jako całości, w doskonałej harmonii. Jeżeli jednostce brakuje tej wrażliwości, nie jest artystą i nigdy nie będzie; i stratą czasu jest brać pod uwagę tę możliwość. To rzemiosło jest osiągane przez naukę, obserwację i praktykę; doskonalone poprzez nieustanną pracę. Jednak zmysł artysty jest wrodzony. Przede wszystkim trzeba kochać naturę całym sercem i duszą, i potrafić uczyć się jej i podziwiać ją godzinami. Wszystko jest w naturze. Roślina lub liść, źdźbło trawy powinno być przedmiotem niekończącej się i owocnej medytacji; dla artysty, chmura unosząca się na niebie ma formę, forma ta wprawia w radość i pomaga myśleć.”

William-Adolphe Bouguereau (1825–1905) francuski malarz

O duszy , O myślach , O naturze , O trawie

„Kiedy już mowa o szpitalach warszawskich, to muszę wyrazić całkowitą satysfakcję, którą, wierzę, podziela każdy cudzoziemski lekarz w tej stolicy, co do nadzwyczajnego porządku i obfitości, z jaką są zaopatrzone w każdy przedmiot niezbędny do wykonywania sztuki lekarskiej.”

Paul Eve (1806–1877)

wpis z pamiętnika niedługo po przybyciu do Warszawy w 1831.
Źródło: Michał Różycki, Jankes w powstaniu listopadowym, „Focus Historia” nr 11 (91)/2014 (listopad), s. 62.

O historii

„Są przedmioty, które zawierają zdjęcia i to się nazywa foto-obiektami, chciałem to nazwać foto-rzeźbami, ale Amerykanie powiedzieli, że foto-rzeźby to co innego. Nie wiem. Nazwałem więc je foto-obiektami. One są pokazywane. One są całe z materii fotograficznej…”

Wojciech Prażmowski (1949) fotografik polski

Źródło: Wywiad http://fototapeta.art.pl/fti-prazm3.html

„Sytuacja międzynarodowa Polski w latach 1941–1943 ulegała stopniowemu, zdecydowanemu pogorszeniu. Było to wyrazem polityki rządów Anglii i Stanów Zjednoczonych, które pragnienie utrzymania Związku Sowieckiego jako swego sojusznika w walce nie tylko przeciw Hitlerowi, ale i Japonii wiązały z coraz wyraźniej rosnącą akceptacją żądań Stalina zarówno terytorialnych, jak i innych dotyczących Europy Środkowo-Wschodniej, która nie stanowiła przedmiotu żywszych zainteresowań ani Anglii, ani Stanów Zjednoczonych. Oba państwa anglosaskie, wbrew propagandowej frazeologii szerzonej przez ideologię Karty Atlantyckiej, rozumowały tradycyjnie w kategoriach stref wpływów i podziału świata między wielkie mocarstwa. Przy takim podejściu do sprawy interesy polskie nie miały żadnego gwaranta wśród aliantów ani z punktu widzenia integralności terytorialnej (której Anglosasi nigdy nie gwarantowali), ani z punktu widzenia obrony suwerenności i niepodległości Polski.”

Stanisław Salmonowicz (1931) polski historyk

Powstanie warszawskie z perspektywy półwiecza
Źródło: s. 31–32.

O historii , O walce

„Depresję reaktywną może wywołać nagła utrata przedmiotu miłości. Ocena siły urazu musi być zawsze robiona ze stanowiska chorego, a nie obserwatora, chodzi tu bowiem o uczucia chorego, a nie lekarza. A siła powiązań uczuciowych nie ma obiektywnej miary.”

Antoni Kępiński (1918–1972) polski psychiatra i pisarz

O emocjach , O sile

„Rozbudowany nawyk do pozytywnej oceny kosztowności najrozmaitszych dóbr i zwyczajowe identyfikowanie piękna z odpowiednią ceną powoduje, że przedmiotu, który nie jest drogi, nie uważa się za piękny.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

„Ludy małe i nieszczęśliwe to przedmiot umiłowania Rzymian.”

Tacyt (54–120) historyk rzymski

Breves et infausti populi Romani amores. (łac.)
Roczniki
Źródło: II, 41

O ludziach

„Trzeba tylko umieć powiedzieć sobie, że wielu rzeczy nie musi się mieć. I niech to nie będzie wyrzeczenie ani rezygnacja, tylko akt woli, uwalniający nas od hegemonii przedmiotów, którymi obarczyła nas cywilizacja.”

Stanisława Fleszarowa-Muskat (1919–1989) polska pisarka

„O, mody warszawskie! Tak już jest, że żywiołowość mody męskiej przewyższa w Warszawie modę damską. Może stanowi to regułę i gdzie indziej, ale w Warszawie jest tak na pewno. Moda męska ma w tym mieście coś z sił natury bardziej ślepych i bezdusznych niż moda damska. Zdarza się, że model wiatrówki, nowy rodzaj wiązania krawata lub nowy typ popularnego obuwia zdobędzie sobie herb elegancji i wtedy młodzież męska Warszawy zaczyna się upodabniać do ogarniętego pożarem suchego lasu. Moda kobieca ulega w Warszawie pewnej indywidualizacji, niezbyt wymyślnej, to prawda, ale zawsze. Natomiast męska… Instynkt stadny, cechujący warszawiaków w sprawach mody, ma w sobie coś przygnębiającego. Jej spontaniczność równa jest jej bezmyślności. Jeśli panuje moda na szarość, wszyscy są w Warszawie szarzy, jeśli na kolorowość — kolorowi. Przeciętny warszawiak lubi to, co modne, nigdy natomiast nie zastanawia się nad tym, co ładne, nie rozważa swych upodobań, nie posiada własnych skłonności ku temu czy innemu przedmiotowi, takiemu czy innemu krojowi ubrania, tej czy innej barwie. Dlatego właśnie ginie w modnym tłumie. Albowiem ogromnej większości warszawiaków obca jest ta prosta prawda, że elegancja to nie to samo, co kosztowne naśladownictwo bieżącej mody, że elegancja to własne sympatie, uwydatnione w dobrze dobranym do własnej osoby ubraniu.”

Leopold Tyrmand książka Zły

Zły

O prawdzie , O młodzieży , O modzie , O naturze

„Poza tym, że jest to postać legendarna, którą, mówiąc nieelegancko, „przerabia” się na różnych przedmiotach teoretycznych w szkole aktorskiej, to nie przypominam sobie abyśmy mieli postać Zbyszka Cybulskiego podawaną jako przykład jakiegoś konkretnego wzoru do naśladowania. Natomiast faktycznie: legenda Cybulskiego funkcjonuje, jak najbardziej. Jest to ktoś, kto postrzegany jest jako osoba posiadająca kiedyś niezwykłą charyzmę i osobowość. Ktoś zupełnie niepowtarzalny. Myślę, że on wciąż jest w świadomości młodych ludzi, chociaż bardziej jako wyraz osobistej fascynacji.”

Marcin Brzozowski (1978)

o Zbigniewie Cybulskim.
Źródło: Wywiad, 2007 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=42287

O ludziach , O myślach , O osobowości , O myśleniu

„Zawróciłem w stronę chaty. Musiałem odnaleźć ten przedmiot za wszelką cenę. Lecz ku memu zdumieniu, stanąwszy nad brzegiem polnego urwiska, nie ujrzałem już chaty. W miejscu, gdzie stała jeszcze przed chwilą, rozciągała się pusta, jałowa równia pola; tylko samotny, odarty z liści chochoł leszczyny potrząsał smutno kikutami prętów…”

Stefan Grabiński (1887–1936) polski pisarz, przedstawiciel nurtu grozy w polskiej literaturze międzywojennej

Salamandra

„Na tym właśnie polega współczesne niewolnictwo – jesteśmy niewolnikami przedmiotów i własnego wyobrażenia o luksusie.”

Audrey Tautou (1976) aktorka francuska

Źródło: „Zwierciadło” nr 3/1925, 2007

„Erotyzm jest wytworem inteligencji, kulturalnym wyrafinowaniem, a więc przedmiotem zbytku.”

Roger Bastide (1898–1974)

O inteligencji

„Najtrwalsze są te wyniki filozofii, w których nauka przyrodnicza nie jest podstawą, ale przedmiotem badania.”

Józef Maria Bocheński (1902–1995) polski duchowny katolicki, dominikanin, filozof

Zarys historii filozofii
Źródło: s. 25

O nauce

„Zielone ropnie czy różowiutkie ciała wszystko nam jedno. Dotykamy jednych i drugich, ponieważ jedne i drugie istnieją, ponieważ łajdak w równym stopniu zasługuje, by wziąć go pod lupę, co najdoskonalszy z ludzi, ponieważ w naszych miastach roi się od upadłych dziewczyn, które posiadają tam takie samo prawo obywatelstwa, jak dziewczyny uczciwe. Społeczeństwo ma dwa oblicza: obydwa oblicza ukazujemy, posługujemy się wszystkimi barwami palety, zarówno czernią, jak błękitem, podziwiamy bez różnicy Riberę i Watteau, ponieważ obaj mają styl, ponieważ obaj czerpali z życia (…) Biorąc jako przedmiot studium mężczyznę i kobietę, chcemy, by działali w środowisku zaobserwowanym i oddanym skrupulatnie do najdrobniejszych szczegółów, chcemy ukazać, jeśli to możliwe, mechanizm ich cnót i występków, poddać sekcji miłość, obojętność czy nienawiść, będące wynikiem przejściowego lub stałego kontaktu tych dwóch istot. Jesteśmy smutnymi lub wesołymi demonstratorami zwierząt!”

Joris-Karl Huysmans (1848–1907) pisarz francuski

Źródło: Jerzy Adamski, Historia literatury francuskiej. Zarys, Wrocław 1989, s. 146, tłum. T. Kowzan.

O miłości , O kobietach , O nienawiści , O ludziach

„Obóz, jak się zorientowałem. Obejmował teren około półtora kilometra kwadratowego płaskiego terenu. Otoczony był solidnym ogrodzeniem z drutu kolczastego, rozpiętego kilkoma rzędami pomiędzy drewnianymi słupami. Ogrodzenie miało ponad dwa i pół metra wysokości. Po zewnętrznej stronie przechadzały się patrole w odstępach około pięćdziesięciometrowych. Po stronie wewnętrznej strażnicy z bronią stali co jakieś piętnaście metrów. Za drutami stało kilkanaście baraków. Przestrzeń pomiędzy nimi wypełniał gęsty, falujący tłum. Więźniowie tłoczyli się, przekrzykiwali. Z kolei strażnicy starali się utrzymywać ich we względnym porządku…
… Po lewej stronie od bramy, o jakieś sto metrów za ogrodzeniem, był tor kolejowy, a właściwie rodzaj rampy. Prowadził od niej do ogrodzenia chodnik zbity z desek. Na torowisku stał pociąg złożony z około trzydziestu wagonów towarowych. Były brudne i zakurzone…
… Mijaliśmy akurat jakiegoś starca. Siedział na ziemi nagi i rytmicznie kiwał się do przodu i tyłu. Jego oczy błyszczały i nieustannie mrugał powiekami. Nikt nie zwracał na niego uwagi. Obok leżało dziecko w łachmanach. Miało drgawki. Z przerażeniem spoglądało dookoła.
Tłum pulsował jakimś obłędnym rytmem. Wrzeszczeli, machali rękami, kłócili się i przeklinali. Zapewne wiedzieli, że niedługo odjadą w nieznane, a strach, głód i pragnienie potęgowały poczucie niepewności i zwierzęcego zagrożenia. Ludzie ci zostali wcześniej ograbieni z całego skromnego dobytku, jaki im pozwolono zabrać w tę podróż. Było to pięć kilogramów bagażu. Były to zwykle jakieś najpotrzebniejsze w drodze przedmioty. Poduszka, jakieś okrycie, trochę jedzenia, butelka z wodą. Czasem kosztowności czy pieniądze. Docierała tu przeważnie ludność gett, która nie miała już nic…
Pobyt w obozie nie trwał długo. Zazwyczaj nie dłużej niż cztery dni. Potem pakowano ich w wagony na śmierć. Przez czas pobytu w obozie prawie nie otrzymywali jedzenia. Zdani byli na własne zapasy.
Baraki obozowe mogły pomieścić mniej więcej połowę więźniów. Drugie tyle pozostawało na dworze. Powietrze wypełniał odór ludzkich odchodów, potu, brudu i zgnilizny…
… Oficer SS, odpowiadający zapewne za załadunek, stanął przed tłumem Żydów. Nogi rozstawił szeroko.
– Ruhe! Ruhe! Spokój! – wrzasnął. – Wszyscy Żydzi mają wejść do wagonów. Pojedziecie tam, gdzie jest dla was praca. Ma być porządek. Nie wolno się pchać ani opóźniać załadunku. Kto będzie wywoływał panikę albo stawiał opór, zostanie zastrzelony.
Przerwał i wbił wzrok w masę ludzką przed sobą. Spokojnie zaczął otwierać kaburę pistoletu. Wyjął broń. Pierwsze szeregi Żydów zaczęły się cofać. Niemiec zaśmiał się i oddał trzy strzały w tłum. W grobowej ciszy rozległ się przeszywający krzyk. Spokojnie schował pistolet.
– A teraz do wagonów! Raus! – wrzasnął.
Tłum zamarł. Z tyłu rozległy się strzały. Ludzie ławą ruszyli do przodu, krzycząc przeraźliwie. Zbliżali się do drewnianego pomostu. Ludzki strumień był jednak zbyt szeroki, aby się w nim pomieścić. Esesmani otworzyli ogień. Pędzący zaczęli padać. Rozległ się głuchy tupot nóg po deskach rampy. Teraz zaczęli strzelać strażnicy stojący przy wagonach. Tłum przyhamował.
– Ordnung! Ordnung! – wrzeszczał esesman.
Pierwsi Żydzi wpadli do wagonu. Niemcy przy drzwiach odliczali ich. Po liczbie „sto czterdzieści” esesman zawył „Halt!” i dwukrotnie strzelił. Przystanęli. Pociąg powoli szarpnął i nowy wagon wtoczył się na wysokość pomostu. Zaczęli go wypełniać nowi więźniowie.
Wedle wojskowych regulaminów wagon towarowy przeznaczony był na osiem koni lub czterdziestu żołnierzy w transporcie. Upychając ludzi na siłę i bez jakiegokolwiek bagażu, można było pomieścić w wagonie sto osób. Niemcy wydali rozkaz pakowania po stu trzydziestu, ale jeszcze dopychali dodatkową dziesiątkę. Gdy drzwi nie dały się zamknąć, tłukli na oślep kolbami, strzelali do środka wagonu, wrzeszczeli na nieszczęsnych Żydów. Ci, aby zrobić miejsce dla nowych, wspinali się na ramiona i głowy już znajdujących się wewnątrz. Z głębi wagonu dochodził jakiś potępieńczy ryk i wycie.
Gdy upchnięto już sto czterdzieści osób, strażnicy przystąpili do zamykania drzwi. Były ciężkie, wykonane z drewna obitego żelazem. Miażdżyły wystające na zewnątrz kończyny wśród wrzasków bólu. Po zasunięciu drzwi zabezpieczano je żelazną sztabą i ryglowano.
Przed załadunkiem na podłogę wagonów sypano warstwę niegaszonego wapna. Oficjalnie był to zabieg higieniczny. Chodziło o nie rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych. W praktyce wapno gwałtownie absorbowało wilgoć z powietrza. Spadała zawartość tlenu i ludzie zaczynali się dusić. Równocześnie wapno w kontakcie z ludzkimi odchodami wydzielało trujące substancje, między innymi chlor. Ten zaś dusił stłoczonych więźniów. Niemcy osiągali podwójny cel. Choroby zakaźne istotnie się nie rozprzestrzeniały, a wagon można było łatwiej po transporcie wymyć. Po drugie, transportu tego nie przeżywało wielu „podróżnych”. A o to przecież chodziło.
Czasami od polskich kolejarzy docierały informacje, że takie wagony z Żydami stały na bocznicach po kilka dni. Po otwarciu znajdowano w nich same trupy…
… Na obozowym placu pozostali zabici i konający. Strażnicy przechadzali się wolnym krokiem i dobijali ich strzałami w głowę. Wkrótce zapanowała cisza…”

Jan Karski (1914–2000) prawnik, dyplomata, wykładowca akademicki, polski kurier czasów II wojny światowej

Karski dostał się w przebraniu strażnika do obozu tranzytowego dla Żydów w Izbicy, który był „ostatnim etapem” przez obozem zagłady w Bełżcu.
Tajne państwo: opowieść o polskim Podziemiu

Koń , O miłości , O śmierci , O pieniądzach

„Ktoś chce pracować nad tym, jak mają żyć polskie rodziny, ile pieniędzy przeznaczyć na rozwój przemysłu, edukacji, zbrojeń, na pomoc społeczną, na usługi zdrowotne. A ktoś kpi z tej pracy, bełkocze o sprawach zupełnie niezwiązanych z przedmiotem obrad, mówiąc językiem współczesnym – lansuje sam siebie. A później ten bełkot zostaje nazwany patetycznie „walką o wolność.””

Paweł Bortkiewicz (1958)

o protestach opozycji w Polsce rozpoczętych 16 grudnia 2016.

O wolności , O pomocy , O walce

„Być ciekawym – to wychodzić z pewnego nieruchomego centrum, to usiłować uchwycić, ująć przedmiot, o którym miało się jedynie niejasne lub schematyczne wyobrażenie. W tym znaczeniu wszelka ciekawość skierowana jest ku peryferiom. Natomiast być niespokojnym – to nie być pewnym swego centrum, to poszukiwać równowagi.”

Gabriel Marcel (1889–1973) dramaturg a filozof z Francja

Źródło: Homo viator (1945), tłum. Piotr Lubicz

O poszukiwaniu

„Wyobraź sobie, że nie żyjesz, ale jesteś jeszcze wrażliwy na bodźce. Widzisz i rozumujesz, ale poza tym jesteś martwy. Tylko patrzysz. Rozpoznajesz przedmioty, ale nie żyjesz. Człowiek może umrzeć i mimo to dalej egzystować. Czasem bywa tak, że to co widać w oczach jakiegoś człowieka, umarło, kiedy ten ktoś był dzieckiem. To coś jest martwe, ale wciąż patrzy. Spogląda na ciebie nie tylko puste ciało, ale jeszcze coś, co w nim jest, coś, co umarło, ale jeszcze patrzy. Patrzy i nie może przestać.”

Philip Kindred Dick książka Przez ciemne zwierciadło

Przez ciemne zwierciadło (1973)

O dzieciach , O czasie

„Teatr jest ciągle tym miejscem, gdzie bywa się artystą. W kinie artystą jest reżyser, a aktor to lepiej lub gorzej sfotografowany przedmiot. Dlatego właśnie teatr daje mi najwięcej satysfakcji.”

Jan Englert (1943) aktor polski

Źródło: „Słowo Ludu”, 3 lipca 1998

O ludziach

„Materiałem badania historycznego są przedmioty rzeczywistości przeszłej, zakorzenione w rzeczywistości teraźniejszej. Przedmiotem zaś poznania jest rzeczywistość historyczna współcześnie nieistniejąca, proces dziejowy.”

Marceli Handelsman (1882–1945) polski mediewista, historyk dziejów nowożytnych i najnowszych

Źródło: Historyka. Zasada metodologii i teorii poznania historycznego, Warszawa 1928.

O rzeczywostości

„Piękno formy wydaje się – w tym ujęciu – kwestią łatwości postrzegania. Twierdzenie to można zresztą śmiało rozszerzyć. Abstrahując od skojarzeń, treści, typów ekspresji uważanych za elementy piękna, uznanie jakiegoś przedmiotu za piękny oznacza, że umysł ludzki chętnie i łatwo przejawia aktywność percepcyjną w kierunkach, które dany przedmiot podsuwa. A umysł łatwo przejawia aktywność w tych kierunkach, do których się skłania skutkiem długiego i silnego przyzwyczajenia. Jeśli chodzi o podstawowe, najistotniejsze elementy piękna, przyzwyczajenie to jest tak dawne i tak z człowiekiem zrośnięte, że dało w wyniku nie tylko skłonność do spostrzegania pewnych form, lecz również widzenie ich związku z fizjologiczną budową i funkcjami jednostki ludzkiej.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

Cytaty o pięknie

„Bardzo lubiłam swoje koleżanki, kochałam, uwielbiałam swoją polonistkę, lubiłam i szanowałam łacinnika. Z tych dwóch przedmiotów miałam zawsze piątki, byłam najlepsza w szkole – polski i łacina. A poza tym to dwóje. Bo ja się nie umiem uczyć… To znaczy umiem się uczyć roli na pamięć, to tak, ale tak czegoś się uczyć w szkole, to nie.”

Stefania Grodzieńska (1914–2010) aktorka i pisarka polska

Źródło: RMF Classic, 11 maja 2006 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/zapo.htm

Kochać się

„Tym, co kategorycznie opiera się uniwersalizacji jest raczej szczególna struktura narodowych stosunków wobec radości: „…dlaczego Inny pozostaje Innym? Na czym polega Sprawa naszej nienawiści do niego, naszej nienawiści do niego w samym jego istnieniu? Jest to nienawiść radości w Innym. Taka jest najogólniejsza formuła współczesnego rasizmu, którego jesteśmy dzisiaj świadkami: jest to nienawiść do określonego sposobu, w jaki Inny doznaje swej radości. (…) Zagadnienie tolerancji lub nietolerancji nie ma żadnego związku z przedmiotem nauki czy z prawami człowieka.””

Slavoj Žižek (1949) słoweński socjolog, filozof, psychoanalityk i krytyk kulturalny

o istocie rasizmu.
Źródło: Raduj się swoim narodem, jak sobą samym!, „Nowa Krytyka”, 5 lutego 2008

O nienawiści , O nauce

„W miarę jak postmodernizm staje się przedmiotem refleksji historii nauki, w to miejsce wkraczają nowe propozycje metodologiczne, będące po części kontynuacją, a po części przeciwieństwem ujęć postmodernistycznych. I właśnie w tym momencie rodzi się kulturoznawstwo jako dyscyplina naukowa”

Jarosław Rokicki (1963)

Źródło: Anna Wojnar, Współczesne ujęcie kultury, „Alma Mater”, nr 100, luty 2008, s. 113.

O historii , O nauce

„Nie możemy traktować człowieka jak zwykłego instrumentu, jak przedmiotu, którym można manipulować. Dotyczy to i embrionu, i dziecka, i dorosłego.”

Alfonso López Trujillo (1935–2008) kolumbijski duchowny katolicki, kardynał

Źródło: „Il Tempo”, cyt. za: Kardynał Trujillo: aborcja większą zbrodnią niż wojny http://wiadomosci.wp.pl/kat,1356,title,Kardynal-Trujillo-aborcja-wieksza-zbrodnia-niz-wojny,wid,8376356,wiadomosc.html?ticaid=113c48, wp.pl [udostępniony 2 lipca 2006]

O wojnie , O dzieciach

„Kronika miejscowa i zagraniczna.
Kraków 4 kwietnia.
(…)
Sprawa nabycia cennych zbiorów Schmida-Ciążyńskiego dla Muzeum Narodowego była, jak się dowiadujemy, przedmiotem narady wczorajszego poufnego posiedzenia Rady miejskiej. Prawie wszyscy na tem posiedzeniu obecni radcy mieli się oświadczyć za nabyciem tych zbiorów, tak, że na wtorkowem posiedzeniu sprawa ta prawdopodobnie stanowczo i w pomyślny sposób załatwioną zostanie.”

Konstanty Schmidt-Ciążyński (1818–1889) polski kolekcjoner dzieł sztuki

O Konstantym Schmidcie-Ciążyńskim
Źródło: „Czas” nr 80, 5 kwietnia 1884, s. 2, Małopolska Biblioteka Cyfrowa http://mbc.malopolska.pl/publication/20747

O czasie

„Dla mnie płyta DVD nie ma żadnej wartości. To tylko zwykły przedmiot. Płyty DVD powinny być darmowe, bo są to masowe produkty bez istotnej wartości, w odróżnieniu od prezentacji scenicznej, która zawsze jest niepowtarzalna. Dawni kompozytorzy, jak na przykład Mendelsohn, nie pobierali tantiem z tytułu praw autorskich do swoich partytur.”

Francis Ford Coppola (1939) reżyser, scenarzysta, kompozytor, producent filmowy i aktor amerykański

Źródło: wywiad przeprowadzony przez François Armaneta i François Forestiera w „Le Nouvel Observateur”, tłum. „Forum”, 18 stycznia 2010.

„Dopiero właściwe zestawienie przedmiotów, powiązanie ich ze sobą i z przestrzenią, w którą zostały wstawione, czyni je aktywnymi, dla siebie wzajemnie koniecznymi i tworzy spójny układ o nowym i silnym znaczeniu. Wszystkie elementy tego układu są równoważne.”

Hanna Łuczak (1959) polska rzeźbiarka

Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_luczak_hanna

„Źródło: Janusz Sowiński: Wędrówki przedmiotów : Ossolineum 1977, s. 97”

Ambroży Grabowski (1782–1868)

Pinakotheka

„Jestem z tych, którzy widocznie potrzebują Kościoła na co dzień, nie umieją żyć samą wiarą. Sześć lat byłem w gimnazjum katolickim, byłem ministrantem, działałem w sodalicji mariańskiej, z mlekiem matki wyssałem katolicyzm. Nawet w kościele parafialnym mieliśmy swoją ławę – mój dziadek był jednym z fundatorów tego kościoła. Szanuję historyczną rolę Kościoła, jego wpływ na moralność, ale widocznie nie było to we mnie zakotwiczone intelektualnie. Emocjonalnie tak, bo jeszcze z frontu pisałem listy do matki i siostry, opatrzone: „Opatrzność nade mną czuwa”, „wczoraj byłem u spowiedzi”, lepiej się dzięki temu czułem. Ale brakowało mi Kościoła na co dzień, kiedy słucha się kapłana, podlega pewnym normom – spowiedź, komunia itd. Wreszcie wpływ środowiska, lektur itd. Dla mnie przełomowe były studia w Wyższej Szkole Piechoty (wtedy nie było jeszcze Akademii Sztabu Generalnego). Byłem oficerem frontowym, to był rok 1947. Tam w znacznej części wykładowcami byli oficerowie przedwojenni – w tym przedmiotów politycznych. Byli też wykładowcy radzieccy, ale w mniejszości. W tej uczelni nauczano nas demokracji ludowej, polskiej drogi do socjalizmu. Nie był to jeszcze etap, kiedy zatriumfował stalinizm. W programie nauczania mieściły się wartości etyczno-światopoglądowe, okazywano szacunek do Kościoła. Jednak oczywiście była walka: Kościół – państwo, Kościół – partia, była rywalizacja o rząd dusz. Jak człowiek się znalazł systemowo, ustrojowo po tej stronie, to siłą faktu się w to wpisywał.”

Wojciech Jaruzelski (1923–2014) generał, działacz PZPR, prezydent PRL i RP

Źródło: „Ja też nosiłem mieczyk Chrobrego – rozmowa z gen. Jaruzelskim”, Bibula.com, 3 lutego 2009 http://www.bibula.com/?p=6205

O wierze , O demokracji , O duszy , O matce

„Cóż ostatecznie przeszkadza, ażeby wreszcie w różnych sektach chrześcijańskich ludzie – jeśli tylko naprawdę chcą być ludźmi, to jest stworzeniami rozumnymi – otwarli oczy swego umysłu i rozumu, i nie pozwolili, by je im ktoś zamykał lub zasłaniał, lecz nimi się kierując szli za światłem religii prawdziwej i zgodnej z rozumem, a nie poruszali się w mrokach błędu i zabobonu przybierających pozór tajemnic? Ażeby się tak uparcie nie trzymali urojeń stworzonych przez ludzi niezupełnie zdrowych na umyśle, jakby to były boskie wyrocznie, aby nie bezcześcili mieszaniną irracjonalnych niedorzeczności religii chrześcijańskiej, pięknej, jeśli wyznawać ją rozumnie, i ażeby nie czynili jej przedmiotem wzgardy i pośmiewiska ze strony tych, którym jest ona obca (…), i budząc ich zgorszenie nie odstręczali ich od jej przyjęcia.”

Andrzej Wiszowaty (1608–1678) polski filozof protestancki

O religii zgodnej z rozumem, czyli traktat o posługiwaniu się sądem rozumu także w sporach teologicznych i religijnych

O ludziach , O tajemnicy , O religii , O błędach

„Historia powinna być znana każdemu, inżynierowi i lekarzowi także. Przecież ten przedmiot kształtuje postawę obywatelską, pokazuje wzorce, pomaga rozumieć świat. Ja studiowałem na AGH w latach 70. Na metalurgii wprowadzono nam kurs z historii sztuki, żeby humanizować inżynierów i rozszerzać horyzonty. To robiła komuna, a teraz demokratyczny rząd Donalda T. robi rzeczy odwrotne, sprowadza Polaka do roli wykształciucha. Polak ma umieć np. wyciąć wyrostek robaczkowy, ale ma nie mieć pojęcia o niczym innym. To dramatyczna wizja. Poza tym trzeba się sprzeciwiać sposobowi, w jaki włada wprowadziła zmiany. Jak można nie liczyć się z opinią wielu ważnych środowisk i w sposób arogancki korzystając z większości sejmowej na siłę przepychać swoje pomysły. Nawet jak się ma większość, to nie oznacza to, że można robić co się chce.”

Janusz Sanocki (1954) polski polityk

Źródło: Sanocki: Protest to etyczny obowiązek http://www.stefczyk.info/publicystyka/opinie/sanocki-protest-to-etyczny-obowiazek, stefczyk.info, 6 maja 2012

O świecie , O historii , O sile

„Często, kiedy od długiego już czasu wpatruję się w jakiś przedmiot i zaczynam tracić zaufanie do własnego umysłu i własnych oczu, ubolewam nad tym, że nie mogę tak po prostu poprosić kogoś o radę.
– To jedna z niewygód, na jaką naraża nas samotne życie.”

Anne Brontë książka Lokatorka Wildfell Hall

Lokatorka Wildfell Hall

O życiu , O zaufaniu , O czasie

„Widać jasno, że logika ma pewien aprioryczny, dający się określić bez żadnych empirycznych domieszek przedmiot, a są nim prawa myślenia, poczynań rozumu. Poczynania te podejmuje rozumna istota pozostawiona sobie samej i wolna od przeszkód, myśląca przeto w samotności, gdy nic jej na manowce sprowadzić nie może. Dialektyka natomiast traktowałaby o wspólnym działaniu dwóch rozumnych osób, które myślą razem, a kiedy nie zgadzają się tak, jak dwa wskazujące tę samą godzinę zegary, wtedy dochodzi do dyskusji, czyli duchowej walki.”

Arthur Schopenhauer (1788–1860) filozof niemiecki

Erystyka, czyli sztuka prowadzenia sporów

O myślach , O samotności , O walce , O myśleniu

„Bo w polskim show-biznesie ludzie są źle wykształceni. Polski aktor zwykle nie ogląda filmów, nie czyta książek, nie interesuje się otaczającym go światem. Aktorzy, z którymi można naprawdę rozmawiać, mają dziś po 40, 50, 60 lat. A młodzi są coraz częściej przedmiotem kpin.”

Karolina Korwin-Piotrowska (1971) polska dziennikarka i felietonistka

Źródło: Koks i lewatywa to tabu. http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,96856,6536525,Korwin_Piotrowska__Koks_i_lewatywa_to_tabu.html

O ludziach , O książkach , O świecie , O czytaniu

„Ja pytam o kwestię inną – czy zdrowie jest przedmiotem gry rynkowej, takim samym jak produkcja na przykład samochodów? Chociaż też z pewnymi ograniczeniami, bo są ograniczenia dotyczące bezpieczeństwa samochodu czy tego, żeby w przypadku zderzenia na przykład ludzie w nim jadący mieli jak największe szanse przeżycia lub nawet wyjścia cało. Są wymogi dotyczące ochrony środowiska i tak dalej, i tak dalej, czyli też tutaj nie ma pełnej wolności i chwalić Boga. Chodzi o wybór sposobu produkowania i efektu.”

Lech Kaczyński (1949–2010) polski polityk, prezydent Polski

o referendum w sprawie służby zdrowia.
Źródło: http://www.prezydent.pl/aktualnosci/wypowiedzi-prezydenta/wywiady-krajowe/rok-2008/sygnaly-dnia-9-pazdziernika-2008-r-/

O Bogu , O ludziach , O zdrowiu , O wolności

„Naród jest przedmiotem i zarazem podmiotem wychowania; wysiłek samowychowawczy narodu jest procesem samodoskonalenia, które naród realizuje przez intencje oświatowe.”

Karol Libelt (1807–1875) filozof polski, działacz polityczny i społeczny

O wysiłku

„Wszystko się porusza, pędzi, szybko zmienia. Nigdy nie masz przed oczami nieruchomego profilu, ustawicznie się pojawia i znika… Ruchome przedmioty zwielokrotniają się, zmieniają kształt, podążając ze sobą w przestrzeni niby szybkie wibracje. To dlatego pędzący koń nie ma czterech nóg, tylko dwadzieścia.”

Umberto Boccioni (1882–1916)

w roku 1910

Koń

„Moralność należy do przedmiotów codziennego użytku, a nie do bóstw. Powinno się jej używać, a nie oddawać jej cześć.”

Hjalmar Söderberg (1869–1941) pisarz szwedzki

Doktor Glas

O morzu

„Miłość do przedmiotów sprawia, że tracisz słuch i wzrok.”

Mahomet (570–632) Arabski przywódca polityczny i założyciel islamu

Źródło: hadisy Sahih al-Buchari

O miłości

„Jestem człowiekiem, który nie wierzy, że przedmioty mogą mieć duszę i własne życie. Może dlatego płatały mi one różne psikusy, zarówno te małe urządzonka, jak i całe ciała niebieskie.”

Isaac Asimov (1920–1992) amerykański pisarz

Źródło: notka do jednego z opowiadań

O życiu , O duszy

„To, co nadaje prawdę przedmiotom poznania a poznającemu daje moc poznawania, nazywaj Ideą Dobrą.”

Platon Państwo

Państwo
Źródło: Księga VI

„Płat śniegu – przedmiot największej pokusy do wchodzenia nań turystów obu płci w klapkach lub innym obuwiu plażowym.”

Marek Konecki (1949)

Słowniczek terminów górskich

„Kronika miejscowa i zagraniczna.
Kraków 27 lipca.
(…)
Komitet Muzeum Narodowego odbył wczoraj posiedzenie (…)
Dr F. Jakubowski zdał sprawę Komitetowi z rokowań, jakie toczyły się w Wiedniu z p. Schmidtem co do odstąpienia dla Muzeum Narodowego jego zbiorów, mianowicie kamei i gemm. Preliminarya ugody, które Rada miasta ma zatwierdzić w miesiącu wrześniu, brzmią w najgłówniejszym streszczeniu: za rentę dożywotnią w kwocie 300 funt. sterl. zbiory p. Schmidta stają się własnością Muzeum. (…) Dodać tylko musimy dobrą wiadomość, że p. Schmidt odstąpił bez zastrzeżeń jakiegokolwiek wynagrodzenia dla Muzeum Narodowego inne zbiory, mianowicie te, które posłał już na ręce hr. Wł. Platera do Muzeum w Rapperswyll. Hr. Wł. Plater nie odpowiedział podobno p. Schmidtowi na jego propozycję co do pomieszczenia daru w Rapperswll, dlatego p. Schmidt niezwiązany zupełnie, pragnie z posłanych tam przedmiotów, co do przjęcia których nie oświadczył się p. Plater, zrobić dar dla Muzeum Nar. P. Schmidt zamierza także ewentualnie inne jeszcze zbiory oddać do Muzeum, poprzednio jednak porozumie się w tej mierze. Komitet przyjął umowę przygotowawczą, zawartą z p. Schmidtem, oraz polecił mu podziękować w swojem imieniu za jednę i drugą darowiznę.”

Konstanty Schmidt-Ciążyński (1818–1889) polski kolekcjoner dzieł sztuki

O Konstantym Schmidcie-Ciążyńskim
Źródło: „Czas” nr 170, 29 lipca 1883, s. 2, Małopolska Biblioteka Cyfrowa http://mbc.malopolska.pl/publication/20747

O czasie

„Znaleźliśmy obiekty zdjęciowe. Pokazaliśmy je naszym aktorom. Chodziło o to, żeby nie poruszali się w wirtualnej przestrzeni. Żeby jak najwięcej skonkretyzować. Bo to działa na wyobraźnię aktorów. Potem poznali postaci z drugiego, trzeciego planu – swoje dzieci, rodzinę. Z dziećmi oswajali się kilka miesięcy. Arek przez dwa tygodnie praktykował w firmie montującej klimatyzatory. Wszystko po to, żeby na planie nie mieli własnych myśli i odczuć, tylko myśli i odczucia postaci. Na koniec, w przeddzień zdjęć przynieśli do filmowego mieszkania swoje własne, drobne przedmioty, pamiątki. Chcieliśmy, żeby pomieszkali wspólnie z tydzień, pomęczyli na pudłach, w ciasnocie, z jedną łazienką. Ale to nie było możliwe. To był film nisko-budżetowy.”

Krzysztof Krauze (1953–2014) polski reżyser i scenarzysta filmowy

o realizacji filmu Plac Zbawiciela.
Źródło: wywiad, 2006 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=33339

O dzieciach , O rodzinie , O myślach , O myśleniu

„Mężczyźni widzą przedmioty, kobiety ich wzajemne relacje.”

John Fowles książka Mag

Mag (1965)

O kobietach , O mężczyznach , O relacjach

„Mija już 1,5 roku od chwili, gdy wraz ze swoim dworem przybył pan do Rzeszowa, aby przekonać lud zamieszkujący tamte okolice, że jest ciemny i pełen ksenofobii, że nie wie, co to postęp i gospodarka rynkowa, a jedynym dla niego ratunkiem jest poddanie się woli Ministerstwa Przekształceń Własnościowych. Przedmiotem sporu były: sprzedaż państwowego przedsiębiorstwa zajmującego się przetwórstwem rolno-spożywczym, o wdzięcznej nazwie Alima, pochodzącej od imienia córki jednego z przedwojennych właścicieli. Przedsiębiorstwo to zawsze cieszyło się dobrą opinią społeczności rzeszowskiej i to zarówno przed wojną, jak i po wojnie, a w najgorszym okresie, w roku 1990, miało ono rentowność na poziomie 17%. W opinii przedstawionej przez firmę Gerber, która postanowiła kupić to przedsiębiorstwo, było stwierdzenie, że kupuje ten zakład, ponieważ jest on najlepszy w całej środkowej Europie. Ja ze swej strony dodam, że zakład był tak dobry, że bez większych trudów wygrywał w konkurencji na rynku nawet z amerykańskimi potentatami. Według pana ministra Lewandowskiego był on jednak zły. Był zły, bo nie pasował do przyjętej doktryny politycznej.”

Józef Frączek (1952) polski polityk

do Janusza Lewandowskiego.
Źródło: Wystąpienie na posiedzeniu Sejmu, 1 kwietnia 1993 http://orka2.sejm.gov.pl/Debata1.nsf/5c30b337b5bc240ec125746d0030d0fc/18ec5e3a12ba8516c125750f00435342?OpenDocument

O wojnie , O ludziach , Córki

„– Zawsze gdy przechodzę obok tych pomników… „Polegli za wolność naszą i waszą”, „W obronie ojczyzny”, „Za niepodległą Polskę”… Rany boskie, czy jest w ogóle coś bardziej idiotycznego? Ludzie wyjeżdżają, osiedlają się w Anglii, Hiszpanii, Holandii, Ameryce, znajomy ożenił się z dziewczyną z Nowej Zelandii – ważne jest JAK, nie GDZIE, gdzie zaniosą cię namiętności, praca, los; tam. Co to ma za znaczenie, pod jaką flagą, jakim rządem, jakim językiem żyć ci przyszło, jaką pieczątkę biją ci w papiery i jakie słowo wpisują w rubryce „narodowość”? Toż trzeba by być socjopatą! Życie to jest co innego: twoi rodzice, dom, nachylające się nad tobą twarze, dzieciństwo i młodość, przyjaciele i znajomi, ludzie i uczucia między ludźmi, twoje życie, jaki zawód wybierzesz, jakie książki, filmy, potrawy lubisz, czy spoglądasz nocą w niebo, czy zasypiasz na łące pod kwiatami, czy odurzył cię zapach lasu, co zapamiętasz, twoje życie, kilka osób, kilka przedmiotów, kilka miejsc, żona, dzieci, kilka osób, które kochasz i które ciebie kochają, i żebyś mógł zapewnić im szczęście, widział, jak dorastają, starzeją się, dał, co najlepsze, wziął, co najlepsze, żeby wnuki twoją twarz nad sobą widziały, i żeby tak się domknęło, kilka osób, kilka przedmiotów, kilka miejsc, twoje życie. Coś kruchego, bezbronnego, niemowlę ukryje w swojej dłoni. W jakie szaleństwo, w jaką chorobę umysłu trzeba zapaść, żeby to odrzucić, zdeptać, zniszczyć – dla tych paru słów, kolorów i pieczątek, dla nazw! Jak ci kibole pierdolnięci, co się pałują i rżną w obronie „honoru” swojego klubu – tylko że kibole narodowi mają jeszcze większego świra i tu zawsze idzie zadyma na śmierć i życie. Wyrzuć to z siebie! „My”, „oni””

Jacek Dukaj (1974) pisarz polski

do niczego ci to nie potrzebne! Masz tylko swoje życie.
Źródło: Przyjaciel prawdy. Dialog idei

O życiu , O śmierci , O losie , O szczęściu

„Problem polega na tym, że jeśli na Łotwie wysunie Pan postulat języka regionalnego, to nikt tego nie popiera. Bo wszyscy myślą, że chodziłoby o rosyjski. Ale jeśli spojrzymy na to, co Rosjanom udało się osiągnąć na Łotwie obecnie, to mają mnóstwo stacji telewizyjnych i radiowych, gazet, edukację – okej, nawet jeśli to tylko 40% przedmiotów. Rosjanie mają tu swego rodzaju „drugą społeczność.””

Juris Viļums (1982)

Łatgalczycy jako sub-nacja, część narodu łotewskiego, są tego pozbawieni.
o sytuacji mniejszości łatgalskiej i języka łatgalskiego na Łotwie.
Źródło: Juris Viļums: zdecentralizować Łotwę, pomóc Łatgalii, radiownet.pl, 31 maja 2014 http://www.radiownet.pl/publikacje/juris-vilums-zdecentralizowac-lotwe-pomoc-latgalii

O myślach , O problemach , O pomocy , O myśleniu

„Weźmy przykład Estonii i Gruzji, gdzie przedmiotem ataku stały się całe internetowe serwery. Są pewne propozycje, na przykład taka: załóżmy, że nie toczą się jeszcze żadne działania wojenne, tylko dochodzi do tych agresywnych ataków – wtedy moglibyśmy potraktować je tak, jak broń chemiczną. Ta broń jest zakazana, ale niektóre państwa łotrowskie są w jej posiadaniu. Można by uzgodnić, że każde państwo, z terytorium którego – czyli niekoniecznie za jego sprawą – dokonano takiego ataku, musi się liczyć z kontruderzeniem.”

Michael Hayden (1945)

Źródło: wywiad Christiana Wernicke, Dziki Zachód w sieci, „Süddeutsche Zeitung”, tłum. „Forum”, 4 października 2010.

„Stany Zjednoczone za prezydentury Obamy wycofują się z Europy, zostawiając nas w pewnym osamotnieniu. Trudno uwierzyć, żeby ogłoszenie decyzji o rezygnacji z tarczy antyrakietowej 17 września 2009 r. było przypadkowe. W Europie kryzys ekonomiczny jeszcze wzmocnił dominację francusko-niemiecką, a także zmienił relacje w tym tandemie. Niemcy są już niekwestionowanym liderem Europy. W ich interesie leży nowa polityka historyczna, która jest sprzeczna z polską racją stanu. Straty terytorialne na rzecz Polski pozostają jedynym trwałym skutkiem klęsk w 1918 i 1945 r., a niemiecki „Bliski Wschód” jest przedmiotem ich stałego i żywego zainteresowania Dzisiaj już nikt się nawet nie dziwi, że mają tak wiele do powiedzenia np. w sprawach obwodu kaliningradzkiego.”

Zdzisław Krasnodębski (1953) socjolog, profesor, filozof

Źródło: Rzeczpospolita in extremis, „Gazeta Polska”, 23 lutego 2011

O decyzjach , O relacjach , O stracie

„Praca produkcyjna jest to wysiłek zmierzający do stworzenia nowego przedmiotu, posiadającego jakieś nowe zastosowanie, nadane mu ręką twórcy, kształtującego bierną, bezduszną materię; natomiast czyn bohaterski polega na wykorzystaniu sił, które poprzednio zmierzały do innego celu, inspirowane przez innego sprawcę. Do dziś w słowach „bezduszna materia” tkwi pewne barbarzyńskie poczucie głębokiego znaczenia tego pojęcia.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O wysiłku

„To jest też przedmiot teologiczny, bo z chwilą, kiedy chce się poznać autora, czyta się jego dzieło. A to dzieło jest nie mniej ważne niż katechizm. Są dwie księgi – historii i przyrody.”

Michał Heller (1936) polski filozof, teolog, fizyk kosmolog

odpowiedź Michała Hellera na pytanie; „zamiast badać tajemnicę katechizmu, zabrał się ksiądz za tajemnicę Wszechświata”.
Wywiad Dowód na istnienie Boga

O tajemnicy , O historii , O czytaniu

„Przede wszystkim odniosłem wrażenie, że cała ludność dzielnicy z jakiegoś powodu znalazła się na ulicy. Idąc chodnikiem, potykaliśmy się o kobiety, mężczyzn i dzieci. Byli ubrani tak nędznie, że nasze ubrania wydały mi się jakimiś strojami wieczorowymi. Byli wychudzeni, głodni i chorzy.
Siedzieli na ziemi, usiłując żebrać lub coś sprzedać. Jakieś nędzna resztki tego, co im pozostało. Niekiedy przedmioty wręcz surrealistyczne. Jakaś kobieta trzymała przed sobą abażur lampy. Chłopiec obok niej wyciągał przed siebie karafkę w kształcie ryby i puste blaszane pudełko po paście do butów „Kiwi”. Mijali nas ludzie o dzikim spojrzeniu błyszczących od gorączki oczu. Gdzieś biegli, śpieszyli się. Czegoś gwałtownie szukali. Może – kogoś.
W powietrzu wisiało nienaturalne napięcie, chorobliwa aktywność, jakby przedśmiertne pobudzenie. Swoją sztuczną ruchliwością i zabieganiem chcieli oszukać śmierć?
Panował smród. Ulice były nie sprzątane. Rynsztoki wypełnione fekaliami. I trupy. Nagie trupy…
… Wyjrzałem przez okno. Środkiem ulicy szło dwóch młodych Niemców w mundurach. Byli wysocy, wysportowani. Jeden z nich trzymał w ręku pistolet. Ulica była pusta. Wodził wzrokiem po oknach. Przystanęli. Ten z pistoletem uważnie wpatrywał się teraz w jakiś punkt. Uniósł broń i starannie wycelował. Padł strzał. Doleciał nas brzęk szkła i rozpaczliwy okrzyk bólu. Strzelający uniósł rękę w geście satysfakcji. Jego kolega zamaszyście poklepał go po plecach. Następnie ruszyli wolnym krokiem w kierunku bramy wyjściowej getta. Gestykulowali, śmiali się, coś do siebie głośno mówili…”

Jan Karski (1914–2000) prawnik, dyplomata, wykładowca akademicki, polski kurier czasów II wojny światowej

relacja Karskiego z pobytu w getcie warszawskim.
Tajne państwo: opowieść o polskim Podziemiu

O śmierci , O kobietach , O dzieciach , O ludziach

„Myślenie (…) o katastrofie opiera się na szczątkach hitleryzmu i reifikacji występującej w kapitalizmie, który przekształca innych, świat, przyrodę w przedmioty użytkowe, a więc eksploatowane. Podsyca ono jednak strach i utrudnia poprawne posługiwanie się rozumem.”

Michel Onfray (1959)

Źródło: Strach się leje, „Le Point”, tłum „Forum”, 18 kwietnia 2011.

O świecie , O strachu , O myślach , O myśleniu

„Istnienie Boga jest przedmiotem wiary, a nie wiedzy.”

Maria Szyszkowska (1937) polska działaczka polityczna, filozof

O Bogu , O wierze , O wiedzę

„Dlaczego obecny prezydent USA uważa, że Żydzi byli mordowani w „polskich obozach śmierci”? Ponieważ jest wyrazicielem opinii środowiska gardzącego Polakami i traktującego Polskę jak przedmiot przetargu w grze o inne interesy. Ale współwinni są także ci Polacy, którzy z pogardy wobec ojczyzny uczynili zawód i źródło profitów. Tacy jak Aleksander Kwaśniewski, proponujący, żeby medal dla Jana Karskiego odebrał Elie Wiesel, autor słów: „Nie jest to zwykły przypadek, że obozy największej zagłady powstały u nich, w Polsce, a nie gdzie indziej”. Tacy jak Adam Michnik, promujący amerykański antypolonizm Jana Grossa. Również tacy, jak Donald Tusk, który wierny swojej dewizie „polskość to nienormalność” wysyła do Waszyngtonu byłego funkcjonariusza PRL zamiast – jak się należało – najbliższego członka rodziny Karskiego (Kozieleckiego), czyli mieszkającą w Gdańsku jego bratanicę i córkę chrzestną dr Wiesławę Kozielewską-Trzaska.”

Krzysztof Wyszkowski (1947) polski polityk, publicysta, działacz opozycji w PRL

Źródło: Był sobie Gdańsk, jest Rotfeld i Adamowicz, „Gazeta Polska”, 6 czerwca 2012

O śmierci , O grach , O ojczyźnie

„Miałam chyba 11 lat, kiedy zupełnie przypadkowo sięgnęłam po, wypożyczoną przez moją starszą kuzynkę, książkę zatytułowaną Maria Curie, autorstwa Ewy Curie. Byłam wtedy jednak za młoda, żeby zainteresować się chemią, w szkole nie miałam nawet takiego przedmiotu, ale zafascynował mnie wtedy życiorys tej wyjątkowej polskiej uczonej. W klasie ósmej, kiedy wśród obowiązkowych przedmiotów nauczania pojawiła się chemia, mimo że była prowadzona na dość wysokim poziomie, nie byłam nią specjalnie zainteresowana.”

Krystyna Bogdanowicz-Szwed (1934)

Źródło: Rita Pagacz-Moczarska, CHEMIA ZWIĄZKÓW HETEROCYKLICZNYCH. Rozmowa z prof. Krystyną Bogdanowicz-Szwed, „Alma Mater”, nr 136, nr specjalny 2011, s. 32.