Cytaty na temat powieść (232 cytatów, strona 2)

„Jak aluzyjne powieści Lema i Zajdla kwitowały w fantastyce problemy życia w PRL, tak Sapkowski skreślił nam aluzyjny portret III RP. Dla wiedźmina problemem jest nie tyle pokonanie potwora, ile wydobycie honorarium od zleceniodawcy.”

Wojciech Orliński (1969) polski dzienikarz

Źródło: Pół kwaterki radości, „Gazeta Wyborcza”, 8 listopada 2013.

„Życie jest tylko przechodnim półcieniem
Nędznym aktorem, który swą rolę
przez parę godzin wygrawszy na scenie
W nicość przepada – powieścią idioty
Głośną wrzaskliwą, a nic nie znaczącą.”

William Shakespeare Makbet

Makbet

O życiu , O idiotach

„Powieść jest to zwierciadło, które obnosi się po gościńcu.”

Stendhal książka Czerwone i czarne

słowa te prawdopodobnie są autorstwa samego Stendhala, chociaż przypisał on je Césarowi Vichard Saint-Réalowi.
Źródło: Czerwone i czarne, motto jednego z rozdziałów, tłum. Tadeusz Boy-Żeleński

„Mężczyzna, któremu się powiodło, to ten, co zarabia więcej, niż może wydać jego żona. Kobieta, której się powiodło, to taka, która znalazła takiego męża.”

Sacha Guitry (1885–1957)

O kobietach

„Prawda Woolf nie leży przede wszystkim w języku i tu natrafiamy na właściwy rausz jej powieści – jej pisarskie odkrycie. Jest nim strategia samego opisu; ta literatura jest gęsta, ale rozkojarzona, pełno w niej lśniących ciągów: lamp i obić, luster i okien, nieważkich obrusów i krawędzi oglądanych jakby przez denka barwionych butelek. Wszystko to wypływa na chwilę na powierzchnię migotliwego, przytłumionego tła – zjawia się niespodziewanie, jest nienaturalnie wyraźne, drażni percepcję i przepada, by dać pole kolejnym asocjacjom.”

Paweł Soszyński (1979) polski literaturoznawca, krytyk teatralny i pisarz

Źródło: Kultura na rauszu: Virginia Woolf w Bloomsbury http://www.dwutygodnik.com/artykul/2668-kultura-na-rauszu-virginia-woolf-w-bloomsbury.html, Dwutygodnik.com nr 66, październik 2011.

O prawdzie , O literaturze

„Wydaje mi się, że mój sposób postrzegania i przeżywania świata jest raczej punktowy. To się objawia w różnej formie: wolę miniatury niż wielkie płótna, opowiadania niż powieści, krótkie wiersze niż poematy. Można to traktować jako skazę, ale można też jako dar – umiejętność skupienia na fragmencie, detalu, który innym umyka.”

Wojciech Bonowicz (1967)

Źródło: Magda Łuka, Przekroczyć to, co horyzontalne, studnia.net.pl, 5 maja 2011 http://www.studnia.net.pl/2011/05/05/przekroczyc-to-co-horyzontalne/

„(…) zauważyłem pedagogiczne zwycięstwo powieści kryminalnej. W każdej jest wewnętrzna dramaturgia, która przemawia do dzieci. Pojawia się przestępca, który zostaje ukarany – dzięki temu mały czytelnik poznaje społeczne normy. Zauważyłem też, że dzieciom bardzo podoba się, gdy wydarzenia, które opisuje się w książce, są dorosłe i całkiem poważne. Dzieci lubią być poważnie traktowane.”

Martin Widmark (1962)

Źródło: Dorota Karaś, Dajmy dzieciom spokój Rozmowa z Martinem Widmarkiem, dwutygodnik.com http://www.dwutygodnik.com/artykul/3549-dajmy-dzieciom-spokoj.html

O dzieciach , O zwycięstwie

„Wszystko rozpoczęło się już wcześniej, pierwsza linijka pierwszej strony każdej powieści odsyła do czegoś, co wydarzyło się poza książką. Jesteś jednym z tych, którzy z zasady nie spodziewają się niczego od czegokolwiek. (…) Ty wiesz, że najlepszym czego można oczekiwać, jest uniknięcie najgorszego. Oto wniosek, do jakiego doszedłeś zarówno w życiu osobistym, jak i w sprawach ogólnych, wręcz dotyczących porządku świata. A co z książkami? Ponieważ wykluczyłeś to uczucie z każdej innej dziedziny, sądzisz, że możesz sobie jeszcze pozwolić na tę młodzieńczą radość oczekiwania w sferze tak wyodrębnionej, jaką jest świat książek, gdzie może ci pójść dobrze albo źle, lecz gdzie ryzyko rozczarowania nie będzie niczym dotkliwym.”

Italo Calvino książka Jeśli zimową nocą podróżny

Jeśli zimową nocą podróżny (1979)

O książkach , O świecie , O rozczarowaniu , O emocjach

„Niemrawe cudo to również był tytuł jednej z książek Trouta. Jej bohaterem był robot, który miał cuchnący oddech i który zdobył powszechną sympatię po wyleczeniu tej dolegliwości. Jednak najciekawsze w tej powieści, napisanej jeszcze w roku 1932, było to, że przepowiedział powszechne użycie napalmu do palenia ludzi.
Zrzucano go z samolotów i używano do tego celu robotów, jako że nie miały sumienia ani układów elektrycznych, które pozwoliłyby im wczuć się w sytuację palonych ludzi.
Główny robot Trouta wyglądał jak człowiek, umiał mówić, tańczyć i tak dalej, mógł nawet podrywać dziewczęta. I nikt nie miał do niego pretensji o to, że polewa ludzi napalmem. Unikano go tylko z powodu cuchnącego oddechu. Potem wyleczył się z tego i był znowu przez wszystkich mile widziany.”

Kurt Vonnegut książka Rzeźnia numer pięć

Rzeźnia numer pięć

O ludziach , O książkach

„Gdy piszę, chcę być wolna. Tworząc powieść realistyczną, musiałabym trzymać się faktów i dat. Uwzględniać szczegóły. Ta szczypta magii, którą dodaję, pozwala mi uciec od faktograficznej nudy.”

Judy Budnitz (1973)

Źródło: „Pani”, nr 3/2007

„Cóż na tym świecie, jakaż powieść mogłaby dorównać epickiej rozległości albumu z fotografiami?”

Günter Grass książka Blaszany bębenek

Blaszany bębenek

„Osaczony zewsząd nawałem nakazów, zwyczajów, pragnień, pełen pogmatwanych i zepchniętych w podświadomość instynktów, człowiek – a ściślej jego pozycja, stała się na tyle niebezpieczna, na tyle niewymiarowa, arbitralna, tak zarazem tragiczna i groteskowa, że nigdy jeszcze napisanie powieści nie było rzeczą łatwiejszą. Ale też i powstająca literatura jest rozpaczliwie nieznośna. Otaczają nas narody nadwrażliwych przygłupów, najmniejszy wstrząs może wywołać nie kończące się, mordercze konwulsje.”

Louis-Ferdinand Céline (1894–1961) pisarz francuski

O literaturze

„Owszem, bardzo lubię książki Grishama, ale to, że wystąpiłem aż w trzech adaptacjach, jest wyłącznie dziełem przypadku. Zazwyczaj sytuacja wygląda tak: przysyłają mi scenariusz, ja go czytam i jeśli mi się podoba, przyjmuję rolę. No i jakoś tak się szczęśliwie złożyło, że zagrałem trzy razy w filmach opartych na prozie Grishama. Nawiasem mówiąc, pisarz zagwarantował sobie wpływ na dobór obsady w ekranizacjach jego powieści. Nigdy nie protestował przeciwko mojemu udziałowi.”

Gene Hackman (1930) aktor amerykański

Źródło: Yola Czaderska-Hayek, Już się nie upijam. Gene Hackman specjalnie dla Stopklatki, 4 kwietnia 2004 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=19370, tłum. K. Lipka-Chudzik

O książkach , O czytaniu

„Zawsze wolałem książki z gatunku naukowej antycypacji od science fiction. A „Babylon Babies” to właśnie wielka powieść znana z tego, że przedstawia przyszłość w oparciu o naukę i dlatego po nią sięgnąłem. Przeczytałem ją w jedną lub dwie noce i stwierdziłem, że były z niej niezły film… który trwałby 6 godzin! I pochłonąłby budżet 500 milionów euro!”

Mathieu Kassovitz (1967) reżyser i aktor francuski

o pomyśle na film Babylon A.D.
Źródło: Mathieu Kassovitz o filmie „Babylon A.D.”, „Vision”, 17 września 2008 http://www.kinomaniak.pl/katalog/wywiad/65,1

O książkach , O nauce , O przyszłości

„Zawsze chciałem kręcić filmy długie, kolorowe i przygodowe. Przygody mogą być na każdy temat, niemal. Napisałem film o tym, jak getto, będące niegdyś w Łodzi, wpływa na kształt tego miasta i jego ducha dziś. Pomyśli pewnie pani, że to jakaś ponura, nudna tragedia, a tymczasem nie, to wcale nie tragedia. Opowiem w trzech zdaniach tę przygodę. Emerytowany agent Mosadu – lat 48, emeryt dzięki mundurówce – wraz z młodszym kolegą przylatują do Łodzi, aby odszukać zaginiony rękopis powieści Franza Kafki pod tytułem „Die Matrix”. Rękopis przywiozły tu najprawdopodobniej siostry Franza Kafki deportowane przez Niemców z Pragi w 1941. Aby odnaleźć rękopis, agenci muszą odnaleźć ostatnich żyjących świadków z czasów wojny. Żydów i Polaków, ofiary, bohaterów i szmalcowników. Sprawa jest beznadziejna, bo już nikogo tu nie ma i byłoby się nie udało, gdyby niespodziewanie nie natrafili na pewne tajemnicze przejście mające dużo wspólnego z teorią kwantów.”

Władysław Pasikowski (1959) polski reżyser

Źródło: Władek siedzi nocą na balkonie, Wyborcza. pl, 22 lipca 2011.

O wojnie , O siostrze

„Psią miłość śpiewam i tragiczny lament,
A tragizm będzie taki sukisyński,
Że, choć to własny pisze mój atrament:
Powieść tę mógłby stworzyć Dygasiński,
Który, zmierziwszy sobie ludzki nierząd,
Ukochał troski i radości zwierząt.
Choć, im się więcej poznaje człowieka,
Tem psa się więcej szanować zaczyna:
Jednak — i w owem stworzeniu, co szczeka,
Dziś obyczajów jest wielka ruina.
A zwłaszcza suki… Dla waszej nauki
Piszę tę powieść, o potomne suki!”

Antoni Lange (1862–1929) polski poeta, dramatopisarz i powieściopisarz okresu Młodej Polski, także poliglota i tłumacz

Cytaty z utworów prozatorskich, Tom Nowy Tarzan
Źródło: Śmierć Czuwaja

O miłości , O śmierci , O nauce , O śpiewie

„Przymknęłam oczy, żeby chociaż nie patrzeć na Marcina i zebrać w jednoznaczną całość rozkojarzone uczucia. Ale i to się nie powiodło. Marcin był przy mnie, powieki nie stały się barierą, którą mogłabym odgrodzić się od niego.”

Krystyna Siesicka (1928–2015) polska prozaik, autorka utworów dla młodzieży

Zapałka na zakręcie

O emocjach

„Pisarz poddaje się Bożej prawdzie i służy jej, na swój język przekładając wiedzę i wrażliwość Bożą. Bogu, który wie wszystko, mówi o wszystkim. Musi być prawdomówny i dokładny, bo Bóg go sprawdza, oraz zwięzły i zajmujący, aby Bóg się nie nudził, czytając powieść, której zakończenie już zna.”

Andrzej Kijowski (1928–1985) pisarz polski

Tropy
Źródło: s. 163

O Bogu , O czytaniu

„Mistrz i Małgorzata stał się dla mnie najważniejszą i ogromnie bliską lekturą, odkąd, jeszcze w czasie studiów, miałem okazję przeczytać drukowany w odcinkach w radzieckim czasopiśmie „Moskwa” oryginał utworu. Książka jest nie tylko uczciwa, ale i magiczna. Przeszedłem moskiewskim szlakiem przygód bohaterów powieści i śladami jej autora. Miałem okazję rozmawiać z Lubow Biełozierską-Bułhakową, drugą żoną pisarza. Byłem na grobie Bułhakowa, na cmentarzu Nowodiewiczym, gdzie został pochowany niedaleko Czechowa i Stanisławskiego. Na zamalowanych graffiti ścianach klatki schodowej przy ulicy Sadowej można dziś przeczytać inskrypcję: „Woland, wróć!””

Andrzej Maria Marczewski (1947) polski reżyser, dramaturg i scenarzysta

Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/baza-teatr-pelna-tresc/-/eo_event_asset_publisher/eAN5/content/andrzej-maria-marczewski

O książkach , O czasie

„W czasach, kiedy jeszcze wydanie książki pozostawało dla mnie w sferze marzeń, byłam przekonana, że widok mojej powieści na półce sklepowej ogromnie mnie poruszy, że wręcz będę biegać do sklepu tylko po to, żeby na nią popatrzeć. No, a wybrałam się do Empiku zobaczyć „Cienie przeszłości” dopiero, kiedy znajomi na mnie naskoczyli, że do tej pory tego nie zrobiłam. Poszłam, spojrzałam. Tylko właściwie co z tego, że książka stoi na półce? Ważny jest dla mnie jej odbiór, to, czy spodoba się Czytelnikom. Dlatego z uwagą czytam recenzje i ewentualne komentarze na temat cyklu, cieszy mnie każda pozytywna wypowiedź i martwi krytyczna, zwłaszcza kiedy dostrzegam słuszność danego zarzutu, natomiast fakt, że mogę sobie na książkę spojrzeć w księgarni – czy w domu na półce z książkami – nie ma aż takiego znaczenia.”

Magda Parus (1975)

Źródło: Wywiad, 2010 http://www.literatura.gildia.pl/wywiady/wywiad_z_magda_parus

O książkach , O domu , O literaturze , O czytaniu

„Szczycę się tym, że nie jestem osobą przyciągającą publiczne zainteresowanie. Nigdy w życiu nie byłem pijany. Nigdy nie używałem sztubackich wyrazów o czterech literach. Nigdy nie pracowałem w biurze ani kopalni węgla. Nigdy nie należałem do żadnego klubu ani grupy. Żadne wierzenie religijne czy szkoła nigdy nie wywarły na mnie najmniejszego wpływu. Nic nie nudzi mnie bardziej niż powieści polityczne i literatura o zacięciu społecznym.”

Vladimir Nabokov (1899–1977) pisarz rosyjski

1962.

O szkole , O literaturze

„Lem powiedział kiedyś, że swej powieści Solaris do końca nie rozumie, a kiedy indziej – że zaczynając pisanie nowej książki, nie wiem nigdy, do czego jej akcja doprowadzi.”

Stanisław Lem książka Solaris

Źródło: Jerzy Jarzębski, Emocje i opowieści w: Stanisław Lem, Solaris

O książkach

„Pisarz musi kłamać, bo kłamstwo jest wliczone w jego zawód. Przecież sama powieść to gra wyobraźni, zmyślanie, preparowanie półprawd i fikcji, koloryzowanie, manipulowanie. Pisarz kluczy, blefuje, zaciera za sobą ślady, przywdziewa maski, zmienia życiorysy, bajeruje, a często wręcz struga wariata. Nie jestem nałogowym kłamcą, ale szachrajem czasem bywam.”

Andrzej Rodan (1945)

Autobiografia

O kłamstwie , O wariatach , O grach , O czasie

„Porównywano go do Mahatmy Gandhiego i do Martina Luthea Kinga. Do Kazimierza Wielkiego i do Stefana Batorego. Do Aleksandra Wielkiego i do Napoleona Bonaparte. Do Kmicica i pana Wołodyjowskiego. Do Dantona i de Gaulle’a. Do Wincentego Witosa i do Tadeusza Bora-Komorowskiego. Do Leonidasa i Salomona. Do Abrahama Lincolna i do Ronalda Reagana. Plakaty wyborcze z kampanii prezydenckiej 1990 r. mówiły o Polsce Stefana Wyszyńskiego, Karola Wojtyły i Lecha Wałęsy. Ale porównywano go także do Kaliguli i do Stalina. Do rumuńskiego tyrana Nicolae Ceausescu, do peerelowskiego satrapy Władysława Gomułki i do literackiego symbolu i ignorancji i pazerności – Nikodema Dyzmy. Waldemar Łysiak mówił wręcz, że Tadeusz Dołęga-Mostowicz napisał powieść o Wałęsie, zanim Wałęsa się urodził. Nosiła tytuł Kariera Nikodema Dyzmy.”

Mariusz Urbanek (1960)

Twierdzono nawet, że Wałęsa to gorsze wydanie Dyzmy, bo Dyzma potrafił się ślepemu dążeniu do władzy oprzeć.
o Lechu Wałęsie.
Źródło: Jestem za, a nawet przeciw w: Helge Hesse, W 80 powiedzeń dookoła świata, tłum. Anna Wziątek, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław 2009, ISBN 9788324587339, s. 350–351.

„(…) moja ingerencja w serial kończy się na pisaniu książek, na tworzeniu tych powieści. Resztę oddaje ekspertom. Nie zawiodłam się jak do tej pory – uważam, że każdy z nas powinien robić to, na czym się zna. Ja się nie znam na telewizji, nie mam pojęcia, co się sprawdzi, a co nie na ekranie. Dlatego też zgadzam się na jakieś drobne zmiany w scenariuszu. W serialu są wątki, motywy, czy postaci, których nie ma w powieści. Zostały wprowadzone i świetnie zafunkcjonowały.”

Charlaine Harris (1951)

o serialu Czysta krew.
Źródło: Czy wampiry istnieją naprawdę? Autorka „Czystej krwi” Charlaine Harris specjalnie dla Stopklatki, stopklatka.pl, 9 marca 2010 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=63775

O książkach

„Nagle przyszło mi do głowy, że nie mam apetytu, bo brak we mnie literackiego realizmu. Wydało mi się, że sam stałem się częścią jakiejś źle napisanej powieści.”

Haruki Murakami książka Kronika ptaka nakręcacza

Kronika ptaka nakręcacza

„William Faulkner powiedział kiedyś, że każda dobra powieść jest historią walki ludzkiej duszy z samą sobą. Miał rację. Nie ma znaczenia, czy piszesz fantasy, science fiction o Marsjanach lub powieść historyczną. To zawsze będzie opowieść o ludzkiej chciwości, miłości, pożądaniu, instynkcie przetrwania, honorze.”

George R.R. Martin (1948) amerykański pisarz fantasy i science fiction

Źródło: Dlaczego hobbity nie uprawiają seksu? http://m.wyborcza.pl/wyborcza/1,105406,9836357.html, „Gazeta Wyborcza”, 24 czerwca 2011, NR 145/7268

O seksie , O duszy , O historii , O walce

„Kino to nie literatura, a scenariusz to nie powieść. Ma swoją strukturę. Struktura to architektura, a architektura to dziedzina techniczna. Tworzenie scenariusza jest więc pracą techniczną. O wiele trudniejszą niż pisanie książki.”

Andriej Konczałowski (1937) reżyser rosyjski

Źródło: Wywiad, 2004 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=22037

O książkach , O literaturze

„Trzeba wreszcie zacząć pytać o rolę czołowych polityków prawicy w tym zamachu. (…) Czy nie byli zamieszani w ten zamach, bo chcieli na przykład pozbyć się konkurencji? Nikt jeszcze nie wykluczył takiej możliwości.(…) Czy wiodący politycy polskich partii prawicowych przypadkiem nie podłożyli tej właśnie bomby pod samolotem w Smoleńsku i rozpylili mgłę, żeby się pozbyć niezbyt popularnego prezydenta, uratować jego wizerunek, robiąc z niego męczennika, stworzyć atmosferę zagrożenia i doprowadzić do wyboru kandydata bardziej reakcyjnego. Ten plan się jednak nie powiódł. Wtedy uaktywnili tzw. plan „c”, o którego nieistnieniu wcale nie jestem przekonany. Plan „c” przewidywał oskarżenie Rosjan i premiera Tuska o zdradę, w wypadku gdyby się nie udało zamachem smoleńskim doprowadzić do przewrotu faszystowskiego w Polsce.”

Michał Zadara (1976) polski reżyser teatralny

Źródło: krytykapolityczna.pl, 25 kwietnia 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/MichalZadara/Trzebazadacbolesnepytanieoprawicowyspiseksmolenski/menuid-411.html

O zdradzie

„Odkryłem, że w okresie początkowym nic powieści po słowach. Pisanie powieści to przedsięwzięcie kosmologiczne, jak to podjęte w Księdze Rodzaju.”

Umberto Eco książka Imię róży

Imię róży, Dopiski na marginesie „Imienia róży”

„Starałem się nie umieszczać w scenariuszu żadnych własnych przemyśleń, ani żadnej własnej ideologii. Jedynym moim celem było sprawne przełożenie powieści Sienkiewicza na język filmu.”

Jerzy Stefan Stawiński (1921–2010) polski reżyser i scenarzysta filmowy, prozaik

o scenariuszu filmu Krzyżacy.
Źródło: wywiad, 2000 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=1124

„Tu leży Józef, któremu się nie powiodło żadne przedsięwzięcie.”

Józef II Habsburg (1741–1790) cesarz niemiecki

ostatnie słowa cesarza

„Przeczytałem „Ruchomy Cel” Johna Rossa Macdonalda i jestem pod głębokim wrażeniem tej powieści, ale w sensie szczególnym. Właściwie mógłbym jej użyć jako tematu kazania: „Jak nie należy się silić na wyszukany styl”. (…)
Według mnie, niektórzy pisarze odczuwają przymus używania wyszukanych zwrotów, żeby zrekompensować braki pewnych naturalnych emocji. Nie czują nic, są eunuchami literackimi i dlatego ratują się zagmatwaną frazeologią, aby udowodnić jak są nietuzinkowi.”

Raymond Chandler (1888–1959) pisarz amerykański

Źródło: list do Jamesa Sandoe, krytyka literackiego, z 17 października 1948 [za:] Mówi Chandler („Raymond Chandler speaking”)

O wrażeniach , Sens

„Oglądam jakiś zdumiewający odcinek Law & ORDER SVU, w którym martwa ofiara została zgwałcona smyczkiem do skrzypiec. SMYCZKIEM DO SKRZYPIEC. Po tym całym gównie na temat „potwornych i dziwacznych” rzeczy w mojej powieści mamy amerykańską sieć telewizyjno-smyczkowej sodomii. Tak, jestem złym gościem, ale cholerna Mariska Hargitay dostanie kolejną Emmy za delikatnie wymruczane „zgwałcony… smyczkiem do skrzypiec”. Pieprzosmyczki. 15 lat „Warren, czemu umieszczasz takie niesmaczne rzeczy w tych miłych komiksach?” a w telewizji: „ZGWAŁCONY SMYCZKIEM DO SKRZYPIEC”. Może jeszcze się rozejrzyjmy za jakimiś Nachos na dokładkę? Tak ludzie zostają seryjnymi mordercami, wiecie?”

Warren Ellis (1968) Angielski pisarz, scenarzysta komiksowy i telewizyjny.

w swojej kolumnie w Doctor Sleeplees #10.
Wypowiedzi autora i didaskalia

O ludziach

„Wydawało mi się, że śnię, że jestem bohaterką pasjonującej powieści.”

Carmen Polo (1900–1988)

słowa z 1928 opisujące jej stan w chwili zawarcia małżeństwa z Francisco Franco w 1923.
Źródło: Nigel Cawthorne, Życie erotyczne wielkich dyktatorów, tłum. Zofia Domaniewska, wyd. Puls, ISBN 1859170676, s. 6.

O życiu , O małżeństwie

„Tak sobie żyć będziem,
Modlić się, śpiewać, pleść stare powieści,
Śmiać się do złotych motylów i słuchać,
Jak prostaczkowie opowiadać będą,
Co się u dworu dzieje, kto wygrywa,
Kto traci, kto jest w łasce, kto w niełasce.”

William Shakespeare Król Lear

So we’ll live,
And pray, and sing, and tell old tales, and laugh
At gilded butterflies, and hear poor rogues
Talk of court news; and we’ll talk with them too, —
Who loses and who wins; who’s in, who’s out. (ang.)
Król Lear
Źródło: akt V, scena III, wyd. Gebethner i Wolff, Kraków 1913, s. 99.

O śpiewie

„Wydaje mi się, że próba natury wytworzenia na tej ziemi istoty myślącej nie powiodła się.”

Max Born (1882–1970) niemiecki matematyk i fizyk, noblista

Es scheint mir, dass der Versuch der Natur, auf dieser Erde ein denkendes Wesen hervorzubringen, gescheitert ist. (niem.)
Źródło: Hedwig Born, Max Born, Der Luxus des Gewissens http://books.google.pl/books?ei=zRZDTcKIE4is8gO-5dgJ&ct=result&id=1i4gAQAAIAAJ&dq=Es+scheint+mir%2C+da%C3%9F+der+Versuch+der+Natur+auf+dieser+Erde+ein+denkendes+Wesen+hervorzubringen%2C+gescheitert+ist+Max+Born&q=Es+scheint+mir%2C+da%C3%9F+der+Versuch+der+Natur+auf+dieser+Erde+ein+denkendes+Wesen+hervorzubringen%2C+gescheitert+ist#search_anchor, Nymphenburg, 1982, s. 65.

O naturze

„Wiele bym dał, żeby żyć w latach dwudziestych i trzydziestych minionego stulecia. Idąc w sobotnie popołudnie Nowym Światem w Warszawie, widziałbym zupełnie inny, taki chyba bardziej zaczarowany świat. Mijałyby mnie dorożki, przedwojenne samochody, babinka stojąca na ulicy sprzedawałaby kwiaty Piotrkowi Dołowemu, który spieszyłby na randkę ze swoją ukochaną Zosią z Jutro idziemy do kina. Przechodząc obok „Bliklego”, mijałbym Dołęgę-Mostowicza, który gnałby od wydawcy prosto przed siebie na skręcenie karku, mając pomysł na napisanie kolejnej niezwykle poczytnej i równie dochodowej powieści. Późnym wieczorem z „Ziemiańskiej” wychodziłby zaś pijany Wieniawa-Długoszowski, na całe gardło krzycząc: „Bo w sercu ułana, gdy je położysz na dłoń, na pierwszym miejscu panna, przed nią tylko koń!”.”

Jarosław Hebel (1974) dziennikarz polski

Jeszcze będzie pięknie

O świecie , O Kwiatach , Serce , Koń

„Żadna szkoła nie powie nam, co świat zdziała w przyszłym roku, ale można nauczyć się paru rzeczy, które świat próbował zdziałać w przeszłości i, gdzie nie podołał, a gdzie mu się powiodło.”

Henry Ford (1863–1947) przemysłowiec amerykański, twórca masowej motoryzacji

O świecie , O szkole , O przeszłości

„Wielu ludziom interesującym się literaturą chodzi często po głowie pytanie, jak to możliwe, żeby dwóch autorów pisało wspólnie powieść. Odpowiedź jest prosta: powieści wspólnie napisać się nie da. Można ją wspólnie wymyślić, skonstruować fabułę i rozwiązania, wspólnie obmyślić szczegółowy szkic, synopsę. Ale napisać tekst musi jeden z partnerów: drugi może potem – i powinien – krytycznie go ocenić, to znaczy nie tylko poprawić ortografię, ale też zaproponować na przykład inne epizody, sformułowania, uzupełnienia i skreślenia.”

Josef Škvorecký (1924–2012) czeski pisarz

Kryminały w moim życiu
Źródło: Kryminały w moim życiu, „Literatura na świecie” nr 3–4/2007

O literaturze , Pytanie

„Jestem fanką Jane Austen. Sposób w jaki ona pisała w dalszym ciągu ma ogromny wpływ na współczesną literaturę. Austen potrafiła uchwycić ówczesny świat w każdym detalu. W gruncie rzeczy pisała kronikę kobiecego życia. Podobna idea przyświeca także mojemu pisarstwu – gdy ktoś mówi mi, że nawiązuję do tradycji powieści Jane Austen to dla mnie najwspanialszy komplement.”

Charlaine Harris (1951)

Źródło: Czy wampiry istnieją naprawdę? Autorka „Czystej krwi” Charlaine Harris specjalnie dla Stopklatki, stopklatka.pl, 9 marca 2010 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=63775

O świecie , O literaturze

„Mistrza i Małgorzatę czytałem kilka razy i zawsze, gdy zastanawiałem się, jaką rolę chciałbym zagrać, gdybym został zaproszony do udziału w inscenizacji powieści, wybierałem bez wahania Behemota. Wreszcie mam taką możliwość.”

Daniel Zawadzki (1974) aktor polski

Źródło: Zagra demonicznego kota Behemota, teletydzien.pl, 26 marca 2012 http://www.teletydzien.pl/gwiazdy/news-zagra-demonicznego-kota-behemota,nId,594544

O czytaniu

„Ze wszystkich rodzajów pisania, jakie uprawiam, to jedno wydaje mi się poważne. Kiedy piszę powieści, jestem tylko ja i kartka papieru. Zapominam o czytelnikach, o tym, czy książka się sprzeda, o prawach do filmu i wszelkich innych podobnie nieistotnych i poniżających sprawach. I to właśnie mi się podoba.”

Joseph Heller (1923–1999) pisarz amerykański

Paragraf 23

O książkach , O zapominaniu

„W tej książce jest wszystko. Na pierwszy rzut oka wydaje się powieścią przygodową. Ale to tylko powierzchnia. Istnieje wiele poziomów ewentualnej lektury, warto powracać do pewnych wątków.”

David Lynch (1946) amerykański reżyser i scenarzysta filmowy

o powieści Diuna, którą sfilmował w 1984 roku.

„W studiu radiowym panuje wyjątkowy spokój. Nikt nade mną nie stoi, nie pogania. Wszystko jest uzależnione ode mnie. To ja decyduję, kiedy zawiesić głos, kiedy wydłużyć pauzę, wziąć oddech, westchnąć. Jestem w jakimś sensie pasem transmisyjnym dla myśli autora. Nie mogę kreować siebie, mam przekazać sens słów zawartych w powieści, dramacie czy wierszu. I co najważniejsze, to nigdy nie jest utwór błahy. W radiu realizuje się wyłącznie dobrą literaturę. Czerpię z tej pracy wiele korzyści, bo często mam okazję czytać książki, na które, z braku czasu, pewnie bym nie trafił.”

Mariusz Benoit (1950) polski aktor

Źródło: „Rzeczpospolita”, 2 grudnia 2006 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/wsnm.htm

O książkach , O literaturze , O myślach , O czasie

„Nie opisuję konkretnych zbrodni i zbrodniarzy, ale zawsze inspiruję się życiem. W Zbrodniarzu mamy do czynienia z trzymaniem w niewoli młodych kobiet i seksualnym wykorzystywaniem. Niedawno w Ohio w Cleveland uwolniono trzy dziewczyny, które przez 10 lat były przetrzymywane i gwałcone przez Ariela Castro i jego braci. (…) Życie dostarcza najstraszniejszych, najbardziej wymyślnych scenariuszy. Staram się też zawsze, by nie tworzyć w powieści klimatu współczucia dla zbrodniarza, nie gloryfikować go.”

Karin Slaughter (1971) amerykańska pisarka

Źródło: Beata Zatońska, Jestem szczęściarą, tvp.info, 31 maja 2013 http://tvp.info/opinie/wywiady/jestem-szczesciara/11256729

O życiu , O kobietach , O dziewczynach

„Mój dziadek ze strony taty był Szwedem. Przyjechał do Polski w interesach, w latach międzywojennych. Powiodło mu się tutaj, spotkał babcię… A po wojnie nie wrócił już do Szwecji, bo były problemy z wyjazdem. Poza tym większość tamtejszej rodziny wyemigrowała z kolei do Stanów. Ciekawostką jest, że razem z żoną dotarliśmy do dokumentów, z których wynika, że jej przodkowie bronili Polski podczas Potopu. Jeden wystawił nawet przeciw Szwedom własną chorągiew. Więc kto wie, może przed wiekami nasze rodziny walczyły przeciwko sobie na wojnie?”

Andrzej Precigs (1949) aktor polski

Źródło: Andrzej Precigs – Polska – Szwecja 1:0 http://www.m-jak-milosc.pl/Wywiady/824/Andrzej-Precigs-Polska-Szwecja-10.html

O wojnie , O wieku

„Swoją przygodę z literaturą zaczynałam od poezji i sztuk teatralnych. Z czasem postawiłam na prozę. W pewnym momencie mojego zawodowego życia postanowiłam jednak zająć się innym gatunkiem literackim. Doszłam do wniosku, że nie chcę już dłużej pisać konwencjonalnych kryminałów, powieści z dreszczykiem. Zainteresowałam się historiami nadprzyrodzonymi. Zaczęłam zgłębiać ten temat. Dla mnie istotny nie był naukowy punkt wyjścia, logika i możliwość wyjaśnienia zagadki – chciałam przybliżyć czytelnikom punkt wyjścia osoby zderzającej się z niezrozumiałym, paranormalnym zjawiskiem.”

Charlaine Harris (1951)

Źródło: Czy wampiry istnieją naprawdę? Autorka „Czystej krwi” Charlaine Harris specjalnie dla Stopklatki, stopklatka.pl, 9 marca 2010 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=63775

O literaturze , O czasie

„Siegfried Lenz w „Muzeum ziemi ojczystej” określa naszą inność jako „szczególną zdolność Polaków do słyszenia niebiańskiej muzyki”, a więc kompletnie niepraktyczną właściwość. A jednak jedna z bohaterek jego powieści powiada: „Ździebko polskiej lekkomyślności wcale by nam nie zaszkodziło,…””

Krzysztof Niewrzęda (1964) polski prozaik, poeta i eseista

Tak jak nam nie zaszkodzi nieco więcej pragmatyzmu.
Źródło: Między nami – „Kurier” (Hamburg) Nr 23/1996

„Pisarz nigdy nie zapomni dnia, w którym po raz pierwszy przyjmuje pieniądze lub pochlebstwo w zamian za powieść. Nigdy nie zapomina tego momentu, kiedy po raz pierwszy słodka trucizna próżności zaczyna krążyć mu w żyłach, wierząc, że jeśli zdoła ukryć swój brak talentu, sen o pisarstwie zapewni mu dach nad głową, ciepłą strawę pod wieczór i ziści jego największe marzenie: ujrzy swoje nazwisko wydrukowane na nędznym skrawku papieru, który zapewne go przeżyje. Pisarz skazany jest na wieczne wspomnienie tej chwili, bo właśnie wtedy został zgubiony na zawsze, a za jego duszę już wyznaczono cenę.”

Carlos Ruiz Zafón (1964)

Postać: David Martin
Cykl Cmentarz zapomnianych książek, Gra anioła (2008)
Źródło: akt pierwszy – Miasto przeklętych

O pieniądzach , O duszy , O snach , O wspomnieniach

„Twarz ściemniała i zmieniła się, rysy stały się nierozpoznawalne (…). Agonia była straszna. Dusił się na oczach wszystkich. W pewnym momencie – nie wiem, czy rzeczywiście, ale tak mi się wydawało – otworzył oczy i powiódł wzrokiem po stojących dookoła. Było to przerażające spojrzenie, na poły bezmyślne, na poły gniewne i przepełnione strachem przed śmiercią. Ojciec uniósł lewą rękę i ni to wskazał gdzieś w górę, ni to pogroził nam wszystkim. W następnym momencie dusza, uczyniwszy ostatni wysiłek wyrwała się z ciała. (…) Twarz taty zbladła i przyjęła swój zwykły wygląd (…) stateczny, piękny, opanowany. Nie wiem, ile czasu staliśmy tak w milczeniu, oniemiali…”

Swietłana Alliłujewa (1926–2011)

o agonii Stalina.
Źródło: Simon Sebag Montefiore, Stalin. Dwór czerwonego cara

O śmierci , O strachu , O duszy , O górach

„(…) chodzi o to, żeby radość, jaką odczuwam na końcu każdego biegu, przetrwała do dnia następnego. Tę samą taktykę stosuję, gdy piszę powieść. Każdego dnia przerywam w miejscu, w którym wiem, że mógłbym pisać dalej. Spróbujcie tego, a praca pójdzie wam kolejnego dnia zaskakująco łatwo. (…) Żeby wytrwać w czymkolwiek, trzeba utrzymać rytm.”

Haruki Murakami książka O czym mówię, kiedy mówię o bieganiu

O czym mówię, kiedy mówię o bieganiu (2007)

Radość

„Pisanie powieści jest dla mnie wspinaczką na stromą górę, wdrapywaniem się po ścianie zbocza, wchodzeniem na szczyt po długiej i wyczerpującej wyprawie. Pokonuje się własne ograniczenia albo nie; jedno albo drugie. Ten obraz zawsze mi towarzyszy, kiedy piszę.”

Haruki Murakami książka O czym mówię, kiedy mówię o bieganiu

O czym mówię, kiedy mówię o bieganiu (2007)

O górach , Obraz

„Kiedy w dzieciństwie czytałam Lema, nie przyszło mi do głowy, że to twórczość bliska mężczyznom. Choć może coś w tym jest, bo nigdy nie lubiłam literatury stricte dziewczęcej. Najpierw zaczytywałam się w powieściach Szklarskiego, a potem coraz chętniej sięgałam po Lema. Zachwycał mnie nie tylko wyobraźnią, ale i bogactwem słów. Bawił się nimi jak Leśmian. Czytając Lema, można się rozsmakować w polszczyźnie. Uważam też, że jego utwory są dobrym kąskiem dla teatru, ponieważ świetnie buduje postaci swoich bohaterów.”

Maria Ciunelis (1961) polska aktorka

Źródło: „Rzeczpospolita”, 9 września 2008 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/plomil.htm

O literaturze , O czytaniu , O dzieciństwie , O bogactwie

„Artur Clarke, od dawna członek brytyjskiego towarzystwa astronautycznego i doskonały popularyzator, napisał mnóstwo opowiadań i powieści SF, wykazując znaczną biegłość w rzemiośle i niemałą oryginalność pomysłów (wspomnieliśmy np. o jego nowelkach „metafizycznych” Gwiazda i 9 bilionów imion Boga’). Napisał też książeczkę na poły fantastyczną i na poły futurologiczną, w której okazuje się rzetelnym i pomysłowym informatorem i przewodnikiem po państwie możliwości naukowotechnicznych.”

Arthur C. Clarke (1917–2008) pisarz brytyjski, autor książek science fiction

Źródło: Stanisław Lem, Fantastyka i futurologia

O Bogu , O gwiazdach

„Kiedy telewizja zaproponowała mi wywiad o powieści „Kocham Paula McCartneya” z osobą, która nie jest dziennikarzem, tylko żoną znanego aktora, odmówiłam, mimo że to oczywiście duża promocja. Co mi z takiej promocji, która polega na rozmowie z kimś, kto niczego nie przeczytał. Ale może nie mam racji.”

Joanna Szczepkowska (1953) aktorka polska

Inne wypowiedzi
Źródło: „Rzeczpospolita”, 25 października 2008 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/anmbg.htm

Kochać się

„W ramach powieści historycznych można wyróżnić takie, które skupiają się na wydarzeniach i postaciach historycznych oraz takie, w których – w ramach historycznych wydarzeń – zawierają się wątki fikcyjne. Katedra w Barcelonie należy do tego ostatniego gatunku.”

Ildefonso Falcones (1959)

Źródło: „Tom Kultury” nr 12, 2007

„Jest bardzo niedobrze, że prawda musi być broniona obecnie fikcją, powieścią, bajką.”

Georg Christoph Lichtenberg (1742–1799) pisarz niemiecki, aforysta

O prawdzie

„Tak czy owak wszystko dobrze się skończyło. Zmieniłem kierunek studiów na historię z ukierunkowaniem polityczno-filozoficznym i poznałem kilku nowych przyjaciół. Od tego czasu, życie na uczelni było wszystkim czego pragnąłem począwszy od niewielkiej ilości czasu jaki ode mnie wymagano. Tak naprawdę, nigdy się nie pogodziłem z faktem, że osiągnięcia na uczelni to coś wymagającego wysiłku. Dwa lata później zakończyłem swoją edukację z bardzo średnimi ocenami i dwoma na nowo odkrytymi i raczej naiwnymi ambicjami z lat młodzieńczych. Chciałem podróżować. I chciałem pisać.
Chęć oczywiście, sama w sobie nie gwarantuje sukcesu. Niestety moje raczej cieplarniane wychowanie nie nauczyło mnie tego. Nie nauczyły mnie tego również 3 lata w instytucji edukacyjnej, gdzie kobiety w średnim wieku codziennie sprzątają ci pokój i ścielą łóżko. Prawdę mówiąc byłem zepsuty. Przeniosłem się do Londynu, który wessał mnie niczym doktora Watsona na początku Studium w szkarłacie. W przeciwieństwie do Dr. Watsona nie zamierzałem jednak pozostać na długo – chciałem zaoszczędzić jedynie trochę pieniędzy, coś napisać i wybrać się w podróż dookoła świata płacąc za wszystko z zaliczek od hojnego wydawcy.
Jasne.
Londyn zweryfikował te marzenia. W domu, w Norfolk, a nawet w Cambridge, moje pragnienie zostania pisarzem odróżniały mnie od tłumu. W Londynie, fakt, że chcesz zostać pisarzem (artystą, reżyserem ) było czasem czymś dobijająco przeciętnym. Każdy w Londynie pisze powieść, planuje to zrobić, zna kogoś kto to robi, pracuje w wydawnictwie, albo co najgorsze z wszystkiego – już coś wydał.
Dzięki szczęśliwej sytuacji geopolitycznej będącej następstwem kliku wieków brytyjskiego imperializmu ustępującego pola szybko rozwijającej się strefie wpływów Stanów Zjednoczonych, ludzie na całym świecie chcą się uczyć angielskiego.
Z zupełnie zrozumiałych, choć pedagogicznie niepewnych powodów, ludzie wierzą, że jedyny sposób by nauczyć się angielskiego to lekcje z native speakerami. Dodaj do tego powszechną żyłkę handlową przedsiębiorców, odrobinę sprytnej reklamy i oto wynik – przemysł Nauki Języka Angielskiego (NJA). Niecały rok od momentu, gdy zdecydowałem, że chcę żyć i pracować za granicą znalazłem się w Istambule mając za sobą cztery tygodnie treningu w International House bez wartego uwagi doświadczenia i z większą pensją niż lokalny lekarz. Czyż gospodarka rynkowa nie jest wspaniała?
NJA była dla mnie dość przypadkową karierą (zapewne podobnie jak w przypadku 90% jej pracowników), lecz dziwnym trafem kontynuowałem ją 14 lat. Poczucie winy w stosunku do nieszczęsnych tureckich lekarzy sprawiło, że dobrze wyuczyłem się tego fachy. Czytałem literaturę, dołączyłem do zawodowych stowarzyszeń, zapisałem się na dalsze kursy. Z Istambułu jeździłem do Londynu, Z Londynu do Madrytu, z Madrytu do Glasgow. Z nieopierzonego ucznia stałem się dyrektorem studium, potem doświadczonym profesjonalistą w dziedzinie NJA i wreszcie trenerem nauczycieli. Moje wynagrodzenie rosło. Niewielkie szkółki otworzyły mi drogę do w miarę poważnych instytucji, które otworzyły mi drogę do profesjonalnych firm, które otworzyły mi drogę do posady na uniwersytecie. Rozdawałem foldery na konferencjach. Ale zaraz…
Czy nie chciałem zostać pisarzem? No tak. Podczas, kiedy utrzymywałem się z uczenia angielskiego, również pisałem w tym języku. czasem wściekle, czasem spokojnie i leniwie – zależnie od nastroju. Pisałem krótkie historie, pisałem artykuły. Pisałem scenariusz i poświęciłem półtora roku mojego cennego czasu próbując sprawić aby jakiś filmowiec potraktował go poważnie. Pisałem powieść. Zupełnie nic nie wydałem i nikt nie zrobił filmu.
Na plus mogę policzyć to, że pisałem to na co miałem ochotę.
W końcu napisałem Modyfikowany węgiel. Golancz go wydał, Hollywood kupiło, a ja zostawiłem swoją stałą pracę.
Osiem miesięcy. Tak po prostu.
Ciągle piszę. Musiałbym być martwy albo sparaliżowany, żeby przestać.”

Richard Morgan (1965)

Źródło: informacja biograficzna z obwoluty Modyfikowanego węgla

O języku słowackim , O życiu , O kobietach , O ludziach

„Czułem się jak bohater powieści, którą autor przestał nagle pisać. Bez pomysłu na ciąg dalszy zaciskałem w dłoni kawałek rozbitego lustra. Spływająca po nim krew plamiła podłogę, a ja tkwiłem w tej scenie, nie mogąc się z niej wyrwać. Zaskoczony przez sytuację, w której się znalazłem, nie potrafiłem podjąć jakiejkolwiek decyzji, a świadomość tego, że jestem zdany wyłącznie na siebie, pogrążała mnie jeszcze bardziej. Nie byłem nawet w stanie przewidzieć, co się wydarzy. Pozostawało mi zatem czekać na powrót autora.”

Krzysztof Niewrzęda (1964) polski prozaik, poeta i eseista

Wariant do sprawdzenia
Źródło: s. 105

O decyzjach , O czekaniu

„Dowodem tego jest fakt, że po moim odsunięciu się z uprawiania aktywnej polityki nastąpił podział klubu na słabsze i mniej znaczące koła poselskie. Prowokacja polityczna Andrzeja Leppera powiodła się. Kto dzisiaj najczęściej używa słowa ˝prowokacja˝? Andrzej Lepper. Cały czas żongluje nim, wypowiadając się na niezliczonych konferencjach prasowych i w kolejnych programach telewizyjnych. Polityk-męczennik przekonuje wytrwale o wymierzonej przeciw niemu politycznej prowokacji mającej na celu odsunięcie go od kierownictwa w Samoobronie. ˝Cierpiący za miliony˝ padł ofiarą działań ˝kilku oszalałych panów˝. Tak wynika z wyjaśnień Andrzeja Leppera. Kto inny jak nie ja ma powód, aby mu wierzyć najbardziej? ˝Takie wywoływanie afer zawsze służy eliminacji niewygodnych politycznie ludzi˝ – to są słowa Andrzeja Leppera. A najlepszym tego dowodem jest jestem właśnie ja. Kto inny jak nie Lepper może wiedzieć o tym lepiej.”

Jan Bestry (1954) polski polityk

fragment wystąpienia w Sejmie, 23 sierpnia 2007
Źródło: Stenogram z posiedzenia Sejmu http://orka2.sejm.gov.pl/Debata5.nsf/851e81387c160e4fc125745f00379393/662d08226f145358c125746600405a3f?OpenDocument

O ludziach , O czasie

„Reżyser to taki człowiek, któremu nie powiodło się w aktorstwie, a aktor to taki człowiek, któremu nie powiodło się w życiu.”

Gustaw Holoubek (1923–2008) polski aktor teatralny i filmowy, reżyser

„Chciałem być lotnikiem, nie udało się. Kosmonautą – tym bardziej się nie udało. Pod wpływem Borga chciałem zostać tenisistą, też się nie udało. Próbowałem pisać wiersze i powieści, ale na razie wszystkie są w szufladzie. Ale z dziennikarstwem przez 11 lat nie jest tak źle.”

Andrzej Sołtysik (1966) polski dziennikarz

Źródło: czat, 22 stycznia 2002 http://czateria.interia.pl/goscie-czaterii,czat,674,strona,3

„Piszę fantastykę mocno osadzoną we współczesnych realiach, w ocenach recenzentów stanowiącą właściwie mieszaninę gatunków, w tym powieści obyczajowej czy sensacyjnej. Nie wydaje mi się to trudniejsze od napisania na przykład powieści obyczajowej opowiadającej o środowisku zupełnie mi nieznanym – takiej, której bohaterem byłaby stewardessa, narkoman, strażnik więzienny. Mimo całego wysiłku włożonego w zgłębienie danego tematu nadal byłby to dla mnie obcy świat i przy pisaniu zapewne nie uniknęłabym przekłamań, a w każdym razie ciągle bym się stresowała, czy na przykład za bardzo nie ulegam stereotypom.”

Magda Parus (1975)

Źródło: Wywiad, 2010 http://www.literatura.gildia.pl/wywiady/wywiad_z_magda_parus

O świecie , O literaturze , O wysiłku

„Zamierzam mostem połączyć Hellespont i przez Europę powieść wojsko na Helladę, aby ukarać Ateńczyków za wszystko zło, jakie wyrządzili Persom i mojemu ojcu. Wszak widzieliście, że i Dariusz gotował się wyprawić przeciw tym mężom. Lecz on zmarł i nie było mu dane zemścić się. Ja zaś, działając w jego i reszty Persów imieniu, nie wprzód spocznę, aż zdobędę i spalę Ateny, których mieszkańcy mnie i mojemu ojcu pierwsi wyrządzili krzywdę.(…) Jeżeli podbijemy ich i ich sąsiadów (…), sprawimy, że ziemia perska będzie graniczyła z eterem Zeusa. Bo istotnie słońce nie ujrzy żadnego kraju, który by z naszym graniczył, lecz wszystkie je z wami połączę w jedyny kraj, przeszedłszy przez całą Europę. Wszak sprawa, jak słyszę, tak się przedstawia, że nie pozostanie żadne miasto, żaden lud na świecie, który by zdołał wdać się w bój z nami – skoro tych, o których mówiłem, usuniemy. W ten sposób zarówno winni wobec nas, jak i niewinni będą dźwigali jarzmo niewoli.”

Kserkses (-519–-475 p. n. e.) król perski

Źródło: Herodot, Dzieje, Warszawa 2005.

O ludziach , O złu , O słońcu , O gotowaniu

„Napisałem powieść, gdyż właśnie na to miałem chęć. Sądzę, że to wystarczający powód, żeby przystąpić do opowiadania. Człowiek jest z natury swej zwierzęciem opowiadającym.”

Umberto Eco książka Imię róży

Imię róży, Dopiski na marginesie „Imienia róży”

O naturze , O zwierzętach

„Gdy myślę o idealnym wizerunku współczesnej kobiety, widzę ją jako piękną, mądrą i szlachetną istotę. Nie ukrywam jednak, że w tworzeniu jej wizerunku często odwołuję się do romantycznej powieści z XIX wieku. Chciałbym jednak też widzieć współczesną kobietę przez pryzmat obrazu panny Brynickiej z Wiernej rzeki, a w najgorszym przypadku pragnąłbym, żeby miała w sobie coś z wizerunku Marii Jolanty Wilczur. Być może w jakimś stopniu jestem romantycznym idealistą, ale nie jestem aż tak naiwnym człowiekiem, żeby mieć jeszcze jakiekolwiek złudzenia.”

Jarosław Hebel (1974) dziennikarz polski

Wszyscy byli odwróceni

O kobietach , O myślach , O wieku , O myśleniu

„W wyższych sferach urzędowych krąży obecnie prawdziwa podobno historyjka z życia rodzinnego, będąca tematem literackim na miarę naszej epoki. Żona, wychodząc na zakupy, kazała mężowi zreperować kaloryfer, z którego ciekła woda. Po powrocie zobaczyła męża od pasa w dół. Leżał bowiem na wznak na podłodze z korpusem i głową skrytą pod meblem i stukał narzędziem w kaloryfer. Będąc kontenta z mężowskiego posłuszeństwa, poczochrała leżącego pieszczotliwie po genitaliach i przeszła do drugiego pokoju. (Prominenci miewają bowiem w swoich mieszkaniach po dwa pokoje, a nawet trzy). Ku swemu przerażeniu zobaczyła męża siedzącego w fotelu. Małżonkowie postanowili, że musi ona iść i przeprosić hydraulika za to, że go przywitała nazbyt poufale. Rzemieślnik nie reagował jednak na jej słowa i nie ruszał się. Wezwano pogotowie, tym razem lekarskie, a nie ogrzewnicze. Głaskanie hydraulika po genitaliach – jak się okazało – tak zaszokowało nie rozpieszczonego widać specjalistę, że gwałtownie poderwał głowę, walnął się czołem o żeliwne żeberko i stracił przytomność. Wstrząśnienie mózgu skończyło się happy endem i on też mógłby wieńczyć powieść poświęconą temu zdarzeniu.”

Jerzy Urban (1933) polski dziennikarz

Źródło: Rola mezaliansów, „Szpilki”, maj 1986

O pokoju , O wodzie

„Jeżeli komuś nie powiodło się tam, gdzie innym brakło odwagi, albo po prostu woli, by podjąć jakąkolwiek próbę, to taki człowiek patrząc wstecz na swoje życie, znajduje w nim pociechę, a może nawet głęboką satysfakcję.”

Kazuo Ishiguro książka Malarz świata ułudy

Malarz świata ułudy (1986)

O życiu

„Napisać powieśćo małej ojczyźnie,jak B.,jak C.i jak A….No, może starczy wiersz.”

Leszek Engelking (1955) polski poeta, nowelista, tłumacz i krytyk literacki

Źródło: Heimat

O ojczyźnie

„Książek się nie pisze, raczej się nimi żyje. Powieść cię zmienia, wnosi do twojego życia nowe historie, sytuacje, bohaterów. To, co dostaje czytelnik, jest tylko namiastką…”

Oksana Zabużko (1960) pisarka ukraińska

Źródło: Łukasz Saturczak, Co niezrealizowane http://www.dwutygodnik.com/artykul/3920/, Dwutygodnik.com nr 91/2012.

O książkach , O historii

„Ciekawe – pomyślał – że wielka mistyfikacja literatury kryminalnej polega na braku luk w potoku wypadków. W powieściach tych dzieje się zawsze coś, co wypływa z żelazną logiką ze strumieniem zdarzeń. Tymczasem prawdziwe życie pełne jest luk, w których się nic nie dzieje. Coś dzieje się, potem przestaje się dziać i następuje luka.”

Leopold Tyrmand książka Zły

Zły
Źródło: s. 520

O życiu , O literaturze

„Wszystko, co nas otacza może być, przy odpowiedniej perspektywie i talencie piszącego, tematem powieści. No, może fizyka jest bardziej konkretna.”

Tomasz Białkowski (1969) polski prozaik

Źródło: Grzegorz Butkiewicz, Pułapki życia rodzinnego, studnia.net.pl, 29 czerwca 2011 http://www.studnia.net.pl/2011/06/29/pulapki-zycia-rodzinnego/

„Jeśli piszesz scenariusz, wiesz, że nie zostaniesz Bergmanem. Jeżeli to jest powieść, jakim powieściopisarzem masz nadzieję zostać, wiedząc, że przed tobą był Dostojewski. I Dickens, i Cervantes, i wszyscy ci mistrzowie, którzy doprowadzili cię do tego więzienia przy biurku.
Ale jeśli jesteś prawdziwym pisarzem, nie masz innego wyjścia, musisz to robić, a solidną jak kamień podstawą tego wszystkiego musi być wiara w siebie.”

William Goldman (1931–2018) amerykański pisarz, dramaturg i scenarzysta

Źródło: Maciej Karpiński, Niedoskonałe odbicie, op. cit., s. 17, 18.

O wierze

„Uwielbiam pisać. Książki dla dzieci, powieści dla dorosłych, scenariusze, poezję, wszystko.”

Evangeline Lilly (1979) aktorka kanadyjska

Źródło: wywiad Piotra Zawadzkiego, „Gazeta Telewizyjna”, 16 kwietnia 2010.

O dzieciach , O książkach

„Lubię stwarzać świat na scenie i dlatego tak chętnie sięgam po powieści. Adaptując je, mogę wykreować świat, jaki wyobraziłam sobie podczas lektury. Zawsze najpierw wyobrażam sobie przestrzeń, w której rozgrywa się akcja powieści, potem słyszę dźwięki, wyobrażam sobie pewne sytuacje sceniczne, a na końcu uświadamiam sobie, że przecież potrzebne są postaci, ludzie z krwi i kości. I wtedy zaczynają się schody…”

Emilia Sadowska (1971)

Źródło: „Głos Wielkopolski”, 8 września 2010 http://www.teatry.art.pl/n/czytaj/23892

O ludziach , O świecie , O czytaniu

„Pojęcie feminizmu stało się dwuznaczne. Dodatnie i ujemne. Wiele napisała o tym (chyba najmądrzejsza kobieta świata) Esther Vilar, której twórczość wprowadziłem do Polski, przekładając jej powieści 'Matematyka Niny Gluckstein', 'Amerykańska papieżyca' i ostatnio 'Na dziewczęcej skórze'. Ta wielka (i do tego piękna) pisarka i feministka niemiecko-argentyńska podkreśla, że niektóre działaczki źle zaczęły z feminizmem, zwłaszcza w amerykańskiej wersji Women’s Liberation. Wmawiają sobie i światu, że kobieta i mężczyzna to wrogowie, że mężczyźni są potworami chcącymi tylko wykorzystać i zniszczyć kobietę. Tymczasem Vilar uświadamia, że kobiety również do perfekcji opanowały sztukę wyzyskiwania mężczyzn w zamian za usługi seksualne; że wynikają z tego mechanizmy chorobliwe i zgubne dla obu stron; że zdrowym rozwiązaniem może być tylko rzetelna i wszechstronna współpraca kobiet i mężczyzn w człowieczeństwie swym co najmniej równorzędnych.”

Robert Stiller (1928–2016) polski tłumacz i pisarz

Źródło: „Wysokie Obcasy”, 12 lipca 2009

O kobietach , O mężczyznach , O świecie , O matematyce

„Powieść kobieca kojarzy się przede wszystkim z romansem, wielką miłością, czasami zdradą, ewentualnie z marzeniami o księciu z bajki lub o Kopciuszku, który zamienia się w ponętną księżniczkę. To oczywiście stereotypy, bo bywają w twórczości skierowanej do pań i inne, mniej konwencjonalne tematy. Z pewnością jednak, kiedy słyszymy hasło „powieść kobieca”, nie myślimy o morderstwie, oszustwie, przekrętach finansowych czy mafijnych porachunkach. Tego typu tematyka kojarzona jest raczej z powieściami kryminalnymi, których projektowanym odbiorcą bywa często mężczyzna. Pomijam w tym miejscu fakt, że powieści dla kobiet piszą również mężczyźni (casus Janusza L. Wiśniewskiego czy Macieja Przepiery), a królową kryminałów obwołano Joannę Chmielewską (Polska) i Agatę Christie”

Bernadetta Darska (1978) polska literaturoznawczyni i krytyczka literacka

świat
Źródło: Kobieco, kryminalnie, kameralnie. O powieściach Ireny Matuszkiewicz, „Dekada Literacka” 2008, nr 1 (227)

O kobietach , O mężczyznach , O świecie , O zdradzie

„Wydaje mi się, że książka ta [Szpital przemienienia] stanowi polski odpowiednik gatunku, który w historii literatury określa się jako powieść edukacyjną. Jej bohater zostaje bowiem, podobnie jak Hans Kastorp poddany jakby edukacji, nie tylko zawodowej, lecz również (…) światopoglądowej i emocjonalnej. Podobnie też, jak w 'Czarodziejskiej górze' tworzy się tu taki układ, w którym kilka osób walczy (…) o duszę młodego bohatera, stara się przekonać Stefana (…) do swoich racji.”

Edward Żebrowski (1935–2014) polski scenarzysta i reżyser

Źródło: reportaż Małgorzaty Dupont, „Życie Warszawy”, 17–18 czerwca 1978

O życiu , O książkach , O duszy , O historii

„Robert Sheckley był mistrzem ekstrapolacji, socjologii połączonej z satyrą. Z przyjemnością wspominam wstrząs, jaki w latach pięćdziesiątych jego opowiadania wywarły na mój umysł podatny na wpływy. (…) Mimo że opublikował około dziesięciu powieści, znany jest jako autor utworów o mniejszej objętości.”

Martin H. Greenberg (1941–2011)

Źródło: notka biograficzna w Isaac Asimov przedstawia najlepsze opowiadania science-fiction (1958)

O przyjemności

„Aktor, nawet jeśli temu zaprzecza, zawsze marzy o popularności, bo to jest oznaką, że mu się powiodło. Paul Newman powiedział kiedyś, że gdyby nikt go nie rozpoznawał na ulicy, znaczyłoby to, że poniósł porażkę w swoim zawodzie. Tak naprawdę, prawdziwym szczęściem dla aktora jest jeśli to, co robi, spotyka się z uznaniem tych, którzy to oglądają.”

Adam Ferency (1951) aktor polski

Źródło: Agnieszka Duda, Brat Kleofas kocha kino. Adam Ferency specjalnie dla Stopklatki, stopklatka.pl, 5 maja 2006 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=31246

O szczęściu

„Nie ma chyba ani jednej współczesnej powieści kryminalnej, w której by oficer milicji, jakiś kapitan biały, czarny czy brązowy nie siedział w eleganckim lokalu i ze znudzoną miną nie sączył leniwie francuskiego koniaku obserwując niebezpiecznego przestępcę zagryzającego dzwonkiem śledzia kieliszek czystej.”

Jerzy Edigey (1912–1983)

Tajemnica starego kościółka

„Jedna z przyczyn polega na tym, że każdy z naszych trenerów jest z jakiegoś powodu spalony. Poszedł do klubu, nie powiodło mu się, dostał minusik. Poszedł do drugiego, nie powiodło mu się, znów minusik. Niech pan zwróci uwagę – wszyscy mają w hipotece cztery, pięć drużyn, a później pozostaje im już zejść klasę niżej lub pracować z młodzieżą. Polska to specyficzny kraj, odeszliśmy od czegoś, co nazywaliśmy autorytetem. Ostatnim był Ojciec Święty, dziś o jego nauczaniu całkiem się zapomina.”

Antoni Piechniczek (1942) piłkarz polski, trener

wyjaśnienie, dlaczego polskim trenerom nie idzie.
Źródło: „Sport.pl”, 28 grudnia 2009, s. 8.

O młodzieży , O odejściu , O sporcie , O zapominaniu

„Żydzi bardzo przyzwyczajeni są do haggad, czyli specyficznego – czasami nie dbającego o fakty, a nawet je przeinaczającego – opowiadania o przeszłości, opowiadania, które wyraża bardziej to, co oni myślą o świecie, niż to, co się wydarzyło naprawdę. (…) Rabin [Byron] Sherwin rzetelnie opisał to zjawisko (…) Zdarza się, że „haggada Holocaustu” przybiera ogromne rozmiary i odkrywa ogromne pokłady niechęci wobec wszystkich innych, szczególnie katolików i Polaków. Przykładem może być powieść ocalałego z Treblinki Martina Graya zatytułowana Wszystkim, których kochałem, uchodząca przez długi czas za „tekst kanoniczny”. Stała się światowym bestsellerem, przeczytało ją ponad 30 mln ludzi, zrealizowano na jej motywach serial fabularny. Potem okazało się, że powieść jest apokryfem, gdyż Gray nigdy w Treblince nie był. Jako dokument traktowano również powieść Jerzego Kosińskiego Malowany ptak, w której w bardzo negatywnym świetle – jako antysemitów i degeneratów – przedstawił polskich chłopów, którzy mieli się nad nim znęcać i dręczyć go. Po wielu latach okazało się, że to właśnie owi opisani przez Kosińskiego chłopi uratowali jego i jego rodzinę, ryzykując własną głową, gdyż za ukrywanie Żydów groziła im oraz ich rodzinom kara śmierci. Przykładów takich i podobnych opowieści, które nie były opisem faktów, lecz zmyśleniem odzwierciedlającym określoną świadomość, można przytoczyć więcej.”

Waldemar Chrostowski (1951)

Kościół, Żydzi, Polska
Źródło: s. 435–436.

O śmierci , O ludziach , O rodzinie , O karze

„Im bardziej wgryzałem się w powieść, w życie i twórczość Witkacego, docierało do mnie, że musiał on być prawdziwym prorokiem. Pełen zdziwienia odkrywałem bowiem jego silne związki ze współczesnością.”

Marcin Kuźmiński (1964–2016)

Źródło: Urszula Wolak, Witkacy wciąż potrafi fascynować, „Polska Gazeta Krakowska” nr 261, 9 listopada 2011 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/126872.html?josso_assertion_id=11E5610639111365

O życiu

„Czarny potok czy Dorycki krużganek to nie są powieści, to nie proza, lecz po prostu dokument.”

Leopold Buczkowski (1905–1989) polski prozaik

Źródło: Wspomnienia o Leopoldzie Buczkowskim pod red. Jana Tomkowskiego, wyd. Ossa, 2005, s. 131.

„Pisarz nie powinien objaśniać swojego dzieła, po cóż bowiem pisałby powieść, która jest wszak maszyną do wytwarzania interpretacji.”

Umberto Eco książka Imię róży

Imię róży, Dopiski na marginesie „Imienia róży”

„Dla mnie, najciekawszym przeżyciem była możliwość obcowania w innym świecie, czasach, jak i sama ucieczka… Uważam, że to nic nadzwyczajnego, człowiek potrzebuję czasami miejsca, w które mógłby uciec od rzeczywistości. Niektórzy oglądają mecze z kolegami, inni czytają powieści fantastyczne. W minionych latach bardzo modne były światy typu science-fiction, dzisiaj są to fantastyczne krainy rodem z baśni. Wszystko jednak sprowadza się do jednego punktu, gdyż historia często przypomina stary, dobry western. Pragnienie ucieczki zawsze okazuje się takie samo, a wszystko zależy od sposobu życia każdego z nas.”

Olivier Ledroit (1969)

Źródło: Hathostet, Wywiad z Olivier Ledroit http://www.tawerna.biz/czytaj_artykul_336_wywiad-z-olivier-ledroit.html, tawerna.biz, udostępniony 28 września 2010

O historii , O rzeczywostości , O czytaniu

„Marek Hłasko (1934–1969) już za swojego życia był dość szczelnie okryty wielką legendą, do czego na pewno przyczynił się prowadzony przez niego styl życia. Nie można zaprzeczyć, że był obdarzony wielkim literackim talentem. Okrzyknięto go „polskim Jamesem Deanem” i sam pozował na twardego faceta, takiego „buntownika bez powodu”. Można by nawet odnieść wrażenie, że z wielkim uporem próbował upodobnić się do bohaterów swoich powieści i opowiadań. Leżąc ze złamaną nogą w gipsie, przeczytałem kolejny raz ponownie wydaną powieść Marka Hłaski Następny do raju (Agora S. A., Warszawa 2011). Uważam Marka za mojego „brata duchowego” i zawsze z wielką przyjemnością zagłębiam się w lekturę jego tekstów, chociaż od tej jego powieści wolę Pierwszy krok w chmurach, Pętlę, Sowę, córkę piekarza czy Pięknych dwudziestoletnich.”

Jarosław Hebel (1974) dziennikarz polski

Źródło: „Nowa Gazeta Literacka” nr 4, Warszawa, maj-czerwiec 2012, ISSN 20802811.

O przyjemności , O wrażeniach

„W niektórych książkach ginie jedna osoba po drugiej – poinformowała mnie z lubością Josephine. W końcu znajduje się mordercę, bo jest jedyną osobą, która zostaje przy życiu. – Josephine, obudź się! To nie powieść kryminalna. Tu są Trzy Szczyty w Swinly Dean, a ty jesteś dziewczynką, która czyta za dużo kryminałów.”

Agatha Christie książka Dom zbrodni

Źródło: Dom zbrodni (1949), tłum. Anna Rojkowska

O książkach , O domu , O czytaniu

„(…) tak w zamieszkach jak i powieściach najtrudniej wymyślić zakończenie.”

Alexis de Tocqueville książka Dawny ustrój i rewolucja

Dawny ustrój i rewolucja, Wspomnienia

„Czasami zastanawiam się nad tym, czy jest to możliwe, żeby istniało kilka równoległych do siebie światów? Sam nie potrafię udzielić odpowiedzi na to pytanie, więc trzeba by pytać mądrych ludzi. Wiem jednak, że chętnie przeniósłbym się do czasów XIX-wiecznej Warszawy, w której żyli bohaterowie najpiękniejszych i najbardziej wzruszających powieści. Sam na pewno mógłbym wtedy być spiskowcem, bojownikiem o niepodległość w szeregach PPS. Całkiem możliwe, że byłbym wtedy romantycznie zakochany w jakiejś pannie z dobrego domu, z którą spacerowałbym w niedzielne popołudnia po Krakowskim Przedmieściu przy melodii Fal Dunaju i przesiadywał z nią w cukierni u „Bliklego.””

Jarosław Hebel (1974) dziennikarz polski

Wszyscy byli odwróceni

O ludziach , O świecie , O domu , Pytanie

„(Pisanie scenariusza do „Strefy mroku” nauczyło mnie) praktycznie wszystkiego o telewizji. Przed wejściem w to przedsięwzięcie nie przeczytałem żadnego scenariusza i musiałem od podstaw zgłębić tajniki dotyczące jego struktury czy formy. Nie ukrywam, że ukształtowało mnie to literacko i odbiło się na pisanych przeze mnie powieściach. Udoskonaliłem dialogi, które w serialach odgrywają kluczową rolę. Jak wiadomo, muszą być krótkie i bardziej zwięzłe. Nieprzypadkowo wspominałem też o ważnej roli struktury. W „Pieśni Ognia i Lodu” każdy rozdział kończy się jakimś nagłym zwrotem akcji bądź niedopowiedzeniem, do którego się potem wraca. Te nagłe cięcia są, oczywiście, związane z reklamami.”

George R.R. Martin (1948) amerykański pisarz fantasy i science fiction

Źródło: Od „Strefy Mroku” do „Gry o tron”, z Georgem R.R. Martinem rozmawia Michał Hernes http://www.fantastyka.pl/media/pdf_bonus_2012.pdf, bonusowy dodatek do „Nowej Fantastyki”, 2012 rok.