Cytaty na temat język (758 cytatów, strona 5)

„Język jako medium doświadczenia hermeneutycznego.”

Hans-Georg Gadamer (1900–2002) filozof niemiecki

tytuł pracy.
Źródło: Walery Pisarek, Wstęp do nauki o komunikowaniu, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008, s. 82.

O nauce

„Od strony gramatycznej nic polszczyźnie nie grozi, natomiast ogromne rozchwianie norm stylistycznych jest niepokojące. I co tu dużo mówić – staliśmy się społeczeństwem wulgarnym. Nie trzeba się nadto wsłuchiwać, żeby usłyszeć, jak bardzo nam ten język zwulgarniał. Tego się boję i to mnie boli.”

Jan Miodek (1946) polski językoznawca, popularyzator wiedzy o języku polskim

Źródło: tvp.pl, 2 grudnia 2010 http://www.tvp.pl/wiedza/aktualnosci/jan-miodek-stalismy-sie-spoleczenstwem-wulgarnym/3506214

O wiedzę

„Chciałbym nauczyć się języka chińskiego, bo podobno jest najbardziej przyszłościowy. Ponoć w Stanach rodzice poszukują opiekunek do dziecka, które mówią po chińsku, aby ich pociechy od małego miały kontakt z tym językiem. Sam mówię w kilku językach, ale nie na tyle dobrze na ile bym chciał. A każdy nowy język to skarb, który może się przydać w najbardziej nieoczekiwanych okolicznościach.”

Olaf Lubaszenko (1968) aktor i reżyser polski

Źródło: Zainwestuj w język! http://www.barwyszczescia.pl/wywiady:602:420.html

O dzieciach , O poszukiwaniu , O rodzicach

„Z sondażu wynika też, częściej zdradzają mężczyźni niż kobiety. To dyskryminacja! Mężczyźni chwalą się zdradą jak sukcesem, podczas gdy kobiety trzymają język za zębami.”

Krystyna Kofta (1942)

Źródło: „Twój Styl” nr 10(255), październik 2011

O kobietach , O mężczyznach , O zdradzie , O sukcesie

„Chwila obecna wytworzyła ogromny zastęp ludzi, co bez systematycznych a nawet czasem bez żadnych studjów zajmować muszą odpowiedzialne stanowiska. Tak stało się też w szkolnictwie, gdzie między innymi działa całe mnóstwo nieukwalifikowanych nauczycieli języka polskiego. I nauka literatury szwankuje, to prawda, ale z nią jeszcze pół biedy, bo nie brak było u nas niezawodowych, a przecież niezłych znawców tego przedmiotu. Natomiast z nauką języka, z nauką gramatyki polskiej jest naprawdę bardzo źle. Uczą jej nieraz ludzie, którzy w życiu swem żadnej książki o języku nie czytali, dla których szkolna gramatyka, ta sama, z której się uczą uczniowie, jest jedynem źródłem mądrości!”

Kazimierz Nitsch (1874–1958) językoznawca polski

Źródło: Z czego się uczyć gramatyki polskiej?, „Język Polski” 1920, nr 1, s.9.

O ludziach , O prawdzie , O książkach , O literaturze

„Kiedy siadam do pisania wiem, jakich środków użyć, z jakim tematem się zmierzyć. Wszelkie rozwiązania formalne przepływają przeze mnie nieodmiennie nowe i obce. Czuję konieczność, przymus wybrania tych właściwych dźwięków (ponieważ słyszę, nie widzę, język) i tworzę, aby dowiedzieć się dlaczego chciałam akurat to napisać.”

Katarzyna Fetlińska (1991) poetka polska, urodzona w 1991 roku

Źródło: „Jestem matematyczną, oczytaną katarynką”. Z Katarzyną Fetlińską rozmawia Łukasz Zatorski http://biuroliterackie.pl/przystan/czytaj.php?site=200&co=txt_4168

O czytaniu

„Jedzenie przeszkadza opowiadaniu. Słowa chcą wyjść nazewnątrz, a kęs gramoli się do wnętrza; spotykają się, zderzają, a z tego, kalkuluję, nic dobrego nie wynika. Natomiast kropla rumu na języku nie przeszkadza.”

Karol May (1842–1912) powieściopisarz niemiecki

Benito Juarez
Źródło: Benito Juarez, s. 124

O jedzeniu

„Renowacja miasta, niech mnie gęś kopnie. Zrobili ludzi w chuja, panie. Przepraszam za mój język, jeżeli jest pan człowiekiem religijnym.”

Stephen King (1947) pisarz amerykański

Postać: taksówkarz Dave
To!

O ludziach

„Literatura polska jest jedna. Gdziekolwiek powstanie piękny wiersz w języku Norwida, należy do jej obszaru.”

Julian Przyboś (1901–1970) poeta i eseista polski

O literaturze

„Jeśli istnieje Bóg, to jest on nie tylko mistrzem w zostawianiu śladów po sobie. Jest przede wszystkim arcymistrzem w ukrywaniu się. A świat nie puszcza pary z ust, o, nie. W przestrzeni niebieskiej wciąż trzyma się język za zębami. Niewiele się plotkuje wśród gwiazd. Ale wciąż nikt nie zapomniał o Wielkim Wybuchu. Od tamtej pory nieprzerwanie panuje milczenie i wszystko, co istnieje, oddala się od siebie. Wciąż można natknąć się na jakiś księżyc albo na kometę. Nie oczekujcie jedynie na życzliwe okrzyki. W niebie nie drukują wizytówek.”

Jostein Gaarder (1952) pisarz norweski

Maja, Manifest

O Bogu , O świecie

„Kampanie społeczne wymierzone w język hindi w 1938 i 1965 roku to momenty dumy dla naszej partii. Każdy rysunek obrażający ten ruch wywoła powszechne niezadowolenie wśród Tamilów. (…)”

M. Karunanidhi (1924–2018)

Źródło: Konrad Leszczyński, Kolejny rysunek przyczyną protestów w Indiach, polska-azja.pl, 9 czerwca 2012 http://www.polska-azja.pl/2012/06/09/kolejny-rysunek-przyczyna-protestow/

„W domu rozmawiam w języku ukraińskim. To logiczne, bo jestem Ukrainką. (…) W radiu rozmawiają po białorusku. To logiczne, bo jestem na Białorusi. Ale przecież w mieście, w szkole, na wycieczce wszyscy rozmawiają po rosyjsku. To niesprawiedliwe. Jeśli mieszkam na Białorusi, powinnam rozmawiać i pisać po białorusku.”

Natalla Babina (1966) białoruska dziennikarka i pisarka narodowości ukraińskiej

Дома я размаўляю на ўкраінскай мове. Гэта лагічна, бо я ўкраінка. (…) Па радыё размаўляюць па-беларуску. Гэта лагічна, бо я – на Беларусі. Але ж у горадзе, у школе, на экскурсіі ўсе размаўляюць па-рускі. І гэта несправядліва. Калі я жыву на Беларусі, я павінна размаўляць і пісаць па-беларуску. (białorus.)
Źródło: Аксамітавая Беларусь: абавязак перад мовай, 1 listopada 2013 http://www.velvet.by/articles/stil-zhizni/aksamitavaya-belarus/aksam-tavaya-belarus-abavyazak-perad-movai

O domu

„Zmierzam w kierunku stacji Pankow, rozmyślając po drodze o stylu pisarstwa Niewrzędy, który tak trudno zdefiniować, bo z każdą nową publikacją autor zmienia się niczym kameleon. To, co go wyróżnia i pozostaje niezmienne, to niesłychana dbałość o język, ogromna finezja w kreowaniu nowych terminów, melodyka. Choć szuka się podobieństw między nim a Gombrowiczem, czy Kapuścińskim, to Niewrzęda znakomicie zdaje sobie sprawę z własnej oryginalności na tyle, by nie szczędzić trudów na poszukiwanie własnego wizerunku. Jego oryginalność przejawia się także w odwadze demontowania istniejących rodzajów i gatunków literackich, w których mu po prostu za ciasno i tworzeniu nowych, skrojonych na własną miarę. Przesiąknięty na wskroś problemami globalnej cywilizacji i najbliższego mikrokosmosu lepi potem z tego niewiarygodne historie. A tym z kolei nie brak wiarygodności, bo gwarantuje ją ktoś, kto osobiście podróżuje wnikliwie po wielu ludzkich wnętrzach.”

Krzysztof Niewrzęda (1964) polski prozaik, poeta i eseista

Autorka: Dorota Hoffmann, Z pięciu minut wielki zamęt, „Wyspa” nr 2/2014.
O Krzysztofie Niewrzędzie

O podróżowaniu , O historii , O poszukiwaniu

„W moim pokoleniu nie mówiło się jeszcze po walijsku, nie uczono tego języka w szkołach, nie było dwujęzycznych tablic z nazwami miejscowości i dwujęzycznych znaków drogowych. Nawet mój ojciec – najprawdziwszy Walijczyk – też mówił bardzo słabo w tym języku. Renesans języków lokalnych na Wyspach niestety mnie ominął. Bardzo żałuję.”

John Porter (1950) brytyjsko-polski muzyk

Źródło: Arkadiusz Bartosiak, Łukasz Klinke, John Porter, Anita Lipnicka, „Playboy” nr 3, 2008

„Nie sądzę, aby języki obce hamowały rozwój dzieci. Odwrotnie. Pozwalają dzieciom rozumieć, że świat nie kończy się na domu rodziców. Aby poznać inne kultury, trzeba się nauczyć innych języków. Dzięki temu, że znamy język danego kraju, łatwiej poznać jego obyczaje.”

Alain Mabanckou (1966)

Źródło: Mamadou Diouf, Wywiad: Alain Mabanckou, afryka.org, 25 września 2009 http://afryka.org/afryka/wywiad--alain-mabanckou,news/

O dzieciach , O świecie , O domu , O rodzicach

„Białorusin rozmawia w języku swojego kierownictwa. Jeśli prezydent zacznie rozmawiać w języku białoruskim, to za pół roku pracownicy administracji państwowej niższej rangi będą rozmawiać też w matczynym języku. A za 2–3 lata i całe społeczeństwo wybierze do kontaktów język białoruski.”

Aleh Trusau (1954) białoruski historyk, archeolog, polityk i działacz społeczny

Беларус размаўляе на мове свайго начальства. Калi прэзiдэнт пачне размаўляць на беларускай мове, то праз паўгода чыноўнiкi нiжэйшага рангу будуць размаўляць таксама на матчынай мове. А праз 2–3 годы i ўсё насельнiцтва абярэ для зносiн беларускую мову. (biał.)
o języku białoruskim.
Źródło: tut.by, 19 listopada 2007 http://news.tut.by/culture/98309.html

„Faceci kłamią najczęściej, kobiety mówią największe kłamstwa. Panowie, kłamiemy cały czas. Tak często kłamiemy, że to prawie nasz cholerny język. Oskarżać faceta o kłamstwo to tak jak grać w kosza z upośledzonym dzieciakiem i łapać go na robieniu „podwójnej”. Trzeba mu trochę odpuścić. Wiecie jak wygląda kłamstwo faceta? Wygląda tak: „Byłem u Tony’ego.” „Jestem u Kenny’ego.” To kłamstwo faceta. Kłamstwo kobiety to: „To twoje dziecko.” „Nawet nie wygląda jak ja!””

Chris Rock (1965) amerykański aktor komediowy

„Ale ma twoją czapkę!”

O kobietach , O dzieciach , O kłamstwie , O czasie

„Kto bez skrupułów skazał widoki na
oczność, ten pierwszy rzuci okiem w okolice
gości? Mieć coś katolickiego w ustach
lub kieszeni (język zastyga między przyczyną
a sutkiem), nie bać się tajemnicy: oto to, panienko.”

Tomasz Dalasiński (1986)

Źródło: Naczynie

„Za nowy kąt patrzenia, za swój język, swoje pismo pisarz musi płacić ciężkie myto.”

Józef Czapski (1896–1993) polski malarz i pisarz

„W moich pierwszych filmach wypowiadałem się językiem prostym, epickim, bo pragnąłem za Gramscim – zwracać się do świadomości mas ludowych. Jednakże obawiam się, że tego rodzaju publiczność – lud, w sensie, jaki nadawał temu słowu Gramsci – już dziś nie istnieje, ponieważ społeczeństwo masowej konsumpcji wchłonęło i zniszczyło prawie wszystkie dawne struktury (…). To jest właśnie powodem, dla którego zacząłem realizować filmy oparte na bajce, na alegorii, na przypowieści, chociaż zdaję sobie sprawę z niebezpieczeństw niejasności, z ryzyka podniesienia stopnia trudności rozumienia filmu.”

Pier Paolo Pasolini (1922–1975) włoski pisarz, poeta i reżyser filmowy

Źródło: „Jeune Cinema” nr 41/1969.

O ludziach , Sens

„(…) inspiracja nie musi być prostą kalką. Każdy czas ma własny język, dzisiejszy nie musi dobrze współgrać z tym sprzed 40 lat.”

Ireneusz Czop (1968) polski aktor teatralny i filmowy

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, Łódź, 24 marca 2007 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/tnro.htm

O czasie

„strzał w głowę. wystarczy, by bohatersko umrzeć, wiemy o tym z książek, telewizji.
teoretycznie moglibyśmy w ten sposób umierać codziennie, jeśli powód byłby
odpowiednio ważny. ale to zbyt odległe, niepraktyczne. wystarczy przecież
otworzyć usta i mówić albo znaleźć się tu i teraz (nie tam, nie w porę).
dzisiaj celujesz we mnie, trzymasz na muszce, jutro być może będziesz żywą tarczą.
ja śniegową drobinką, która ukradkiem spadnie ci na język, potem zejdzie głębiej, lawiną.”

Marzena Orczyk-Wiczkowska

Źródło: kula, III

O książkach , Odległy

„Język niech będzie różdżką wykrywającą źródła myśli.”

Karl Kraus (1874–1936)

O myślach , O myśleniu

„Szczęśliwa miłość może niekiedy przemawiać językiem pochlebstwa. Ale nieszczęśliwa miłość wyznaje zawsze prawdę.”

William Collins (1721–1759)

O miłości

„Potęga matematyki tkwi właśnie w jej zdolności ujmowania tego, co jest niewyrażalne poprzez język.”

Michał Heller (1936) polski filozof, teolog, fizyk kosmolog

Początek jest wszędzie. Nowa hipoteza pochodzenia Wszechświata (2002)
Źródło: s. 119, Rozdział 9: Dynamika bez czasu

O czasie , O matematyce

„Sprawa Tybetu wykracza poza prawa i kwestię dobrobytu sześciu milionów Tybetańczyków. Ma wpływ na całą planetę. Niepowtarzalna tybetańska kultura, bogaty język, duchowość i historia muszą być chronione. Wyżyna Tybetańska to „trzeci biegun świata”, ponieważ zawiera największą pokrywę lodową poza dwoma biegunami. Tybetańskie lodowce, źródło dziesięciu wielkich rzek, mają wpływ na życie ponad 1,5 miliarda ludzi. Eksploatacja zasobów naturalnych przynosi miliardy dolarów, które co roku zasilają chińską gospodarkę. Dekady wycinania drzew zredukowały tybetańskie dziewicze lasy o połowę.”

Lobsang Sangay (1968)

oświadczenie z okazji 53. rocznicy powstania tybetańskiego, 10 marca 2012.
Źródło: Oświadczenie Kalona Tripy – 53. rocznica Tybetańskiego Powstania Narodowego http://www.facebook.com/notes/ratujtybetorg/o%C5%9Bwiadczenie-kalona-tripy-53-rocznica-tybeta%C5%84skiego-powstania-narodowego/10150658556882570

O życiu , O ludziach , O historii

„Nie ma chyba doskonalszej, cudownie i sensownie wzniesionej przez wieki czy nawet tysiąclecia przed-nauki. W całości opiera się na innej niż naukowa, racjonalna i empiryczna, podstawie. To dogłębna praca intuicji, obserwacji, używająca innej części umysłu. Opowiadana językiem mitów, ten język na dodatek ciągle się rozwija i wielu ludzi uważa, że astrologia całkiem dobrze działa także w naszych czasach.”

Olga Tokarczuk (1962) polska pisarka

o astrologii.
Źródło: rozmowa Tomasza Stawiszyńskiego, Tropem herezji, „Tygodnik Powszechny”, 19 października 2014.

O ludziach , O nauce , O wieku

„Jeśli zaś chcemy natchnąć siłą człowieka, który się wplątał w wątpliwości, i nie wie, jak dalej postępować, trzeba go wyzwolić. Wyzwolić zaś, to tyle co go wyrazić. A wyrazić, to znaczy odkryć przed nim język, który jest zwornikiem sklepienia jego sprzecznych pragnień. Człowiek rozdzierany sprzecznościami siada w oczekiwaniu, żeby przeminęły, i cierpi śmiertelnie. Ale jeżeli jeszcze pogłębisz te sprzeczności, w zniechęceniu i z niesmakiem położy się spać.”

Antoine de Saint-Exupéry (1900–1944) francuski pisarz i poeta, lotnik

Twierdza

O sile , O cierpieniu

„Bunt jest językiem niewysłuchanych.”

Martin Luther King (1929–1968) pastor, przywódca Murzynów w USA

A riot is the language of the unheard. (ang.)
Źródło: All Labor Has Dignity, red. Michael K. Honey, Beacon Press, Boston 1963, s. 159.

„Wierzę, że sztuka nie jest częścią rzeczywistości. Należy do wymiaru duchowego. Muzyka jest językiem transcendentnym, który pozwala na komunikacje głębszej radości. Muzyka jest potężną siłą.”

Sufjan Stevens (1975)

Źródło: rockdelux, październik 2010 http://www.rockdelux.com/secciones/p/sufjan-stevens-una-nueva-era.html

O sztuce , O muzyce , O komunikacji , O rzeczywostości

„Nie smakuje mi (…) język małpy, bo nie lubię rzeczy, które ktoś przede mną miał już w ustach.”

Wojciech Cejrowski (1964) polski dziennikarz i podróżnik

Źródło: „Nowa Trybuna Opolska”

„(…) nie ukrywam, że troszkę się obawiałam. Postaci w mojej książce posiadają swoje realne pierwowzory. Nie jest zatem wykluczone – być może „zainteresowani” jeszcze książki nie czytali – że kiedyś do jakichś negatywnych dla mnie reakcji może dojść. Jak do tej pory – mówiąc językiem mediów – czynniki oficjalne nie zajęły w mojej sprawie stanowiska.”

Natalla Babina (1966) białoruska dziennikarka i pisarka narodowości ukraińskiej

o ryzyku represji politycznych za treść książek.
Źródło: Wywiad Netkultury: Natalia Babina – Na własnych nogach i we własnych butach, 8 stycznia 2011 http://www.netkultura.pl/697/697

O książkach , O butach , O czytaniu

„Pójdzie Polska na rozszarpanie narodów. Kozak i Moskal zagarną ludy językiem zbliżone do siebie i nawet Wielkie Księstwo Litewskie sobie wezmą. Wielkopolskę i Prusy Brandenburczyk zajmie, a dom austriacki o Krakowie i Rusi pomyśli.”

Jan II Kazimierz Waza (1609–1672) król Polski od 1648

„proroctwo” wygłoszone w 1661 i powtórzone na sejmie abdykacyjnym w 1668.
Źródło: Janusz Tazbir, Świat panów Pasków, Łódź 1986.

O ludziach , O świecie , O domu

„Musimy na nowo wynaleźć język sprzeciwu. To nie może być język ekonomiczny, ponieważ problem po części polega na tym, że zbyt długo już mówimy o polityce językiem ekonomicznym, w którym wszystko jest podporządkowane wzrostowi, efektywności, wydajności i bogactwu, a nie dość uwagi poświęcamy wspólnym ideom, wokół których moglibyśmy się zebrać, wspólnie zapłonąć gniewem, wspólnie się motywować, czy to w kwestii sprawiedliwości, nierówności, okrucieństwa czy nieetycznego zachowania. Wyrzuciliśmy na śmietnik język, który umiał to opowiedzieć. I dopóki nie odkryjemy go na nowo, będziemy wyalienowani.”

Tony Judt (1948–2010)

Źródło: wywiad Kristiny Božič, „London Review of Books”, tłum. „Forum”, 19 kwietnia 2010

O sprawiedliwości , O zachowaniu , O problemach , O bogactwie

„Pojęcia nie są przedmiotami w świecie psa, tak jak są nimi koty. W naszym świecie pojęcia są przedmiotami, ponieważ my mamy język.”

Daniel Dennett (1942) filozof amerykański

Natura umysłów

„Wystawiony język to mój specjalny wkład w rozwój tej gry. Nigdy wcześniej nie widziałeś niczego podobnego i prawdopodobnie nigdy już nie zobaczysz.”

Michael Jordan (1963) koszykarz amerykański

„Hongkong i Chiny zmieniają się nawzajem. Mieszkańcy 20 chińskich metropolii, dziesiątki milionów ludzi, mogą jeździć do Hongkongu indywidualnie. Czytają tam wolne media w języku chińskim i kupują książki zakazane na kontynencie. Z drugiej strony – Hongkong liczy się z Pekinem i sam się cenzuruje.”

Bei Ling (1959)

Źródło: wyborcza.pl, 22 września 2010 http://wyborcza.pl/1,75475,8407444,Dlaczego_Chinczycy_sluchaja_Michnika_.html?as=1&startsz=x

O ludziach , O książkach , O czytaniu

„Ja ten język tylko doprowadziłem do absurdu, pokazując, jak bolesne dla nich jest, gdy się taki język obraca przeciwko nim. To był wynik pewnej bezbronności.”

Janusz Palikot (1964) polski polityk

o swojej działalności.
Źródło: tvn24.pl http://www.tvn24.pl/-1,1618157,0,1,8222wszyscy-jestesmy-wiezniami-palikota8221,wiadomosc.html, 6 września 2009

„Czas już zrozumieć, że od tego, czem będzie dla nas język polski, zależnym się stanie cały poziom naszej kultury umysłowej, że Francja temu właśnie zawdzięcza swą niezaprzeczoną hegemonję duchową nad światem, że jest narodem najbardziej ceniącym swój język o najgruntowniej go posiadającym – a jeśli to promieniowanie nieco osłabło w ostatnich czasach, to dlatego, że się zaczęła sprzeniewierzać swym tradycjom szkolnym.”

Jacek Woroniecki (1878–1949) teolog polski, dominikanin

Około kultu mowy ojczystej
Źródło: s. 38

O świecie , O czasie

„(…) twórczość nie jest udziałem człowieka, chyba tylko w przenośni (…). Udziałem człowieka jest siebie samego zakląć w słowo, kamień, tony (…). Droga do prawdy, to jedyny bezpośredni cel sztuki. Jako antytezę sztuki prawdziwej, wyrażającej się przez styl czyli 'indywidualność duszy', można postawić sztukę fałszywą, udaną, wyrażoną przez manierę, sposób, sztukę nauczoną.(…) Styl właśnie, jest to szczerość, przyrodzony głos duszy, jej kształt, jej język; maniera to przedrzeźnianie stylu, to głos i język papugi, kalectwo kształtu.”

Adam Chmielowski (1846–1916) polski malarz, święty kościoła katolickiego

Źródło: Irena Kossowska, Adam Chmielowski, culture.pl, maj 2006 http://www.culture.pl/baza-sztuki-pelna-tresc/-/eo_event_asset_publisher/eAN5/content/adam-brat-albert-chmielowski

O duszy , O szczerości

„O współczesnym odpowiedniku Przedwiośnia możemy zapomnieć. Niech pan spróbuje znaleźć wspólny język pomiędzy moim pokoleniem 40-latków, które brało udział w rewolucji solidarnościowej, a dwudziestolatkami, hiphopowcami, blokersami oraz sześćdziesięciolatkami, tymi z sentymentem oglądającymi się na Peerel. Jak te światy uzgodnić? Nie ma wspólnego doświadczenia, jednego kodu.”

Paweł Huelle (1957) pisarz polski

Źródło: Janusz Wróblewski, Rozmowa z Pawłem Huelle, polityka.pl, 4 listopada 2009 http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/paszportypolityki/6146,1,rozmowa-z-pawlem-huelle.read

„Lepper wiedział, o czym mówi, bo sam wpadł w tarapaty finansowe w latach 90. Był sprytniejszy niż jego zwolennicy, bo znalazł sposób na wyjście z kłopotów. Oni często nie dawali sobie z tym rady. Ale szef Samoobrony ich rozumiał, mówił do nich ich językiem, nazywał ich problemy i opisywał świat tak, jak oni go widzieli.”

Igor Janke (1967) polski dziennikarz

Źródło: Lepper był jak Polska, rp.pl, 7 sierpnia 2011 http://www.rp.pl/artykul/698550.html

O świecie

„Każdy język ma swój specyficzny rodzaj milczenia.”

Elias Canetti (1905–1994) poeta i dramaturg austriacki, noblista

„Palikot bardzo świadomie posługuje się językiem Urbana.”

Anna Fotyga (1957) polska działaczka polityczna

odpowiedź na pytanie czy Janusz Palikot jest uczniem Jerzego Urbana.
Źródło: polskatimes.pl http://www.polskatimes.pl/stronaglowna/317315,anna-fotyga-smolensk-to-mogl-byc-zamach-a-polska-traci,id,t.html#material_2, 8 października 2010

„Dlaczego alpiniści się wspinają? Bo są góry. Tak samo może odpowiedzieć pisarz. Dlaczego tworzy? Bo jest język, literatura.”

Paweł Huelle (1957) pisarz polski

Źródło: Janusz Wróblewski, Rozmowa z Pawłem Huelle, polityka.pl, 4 listopada 2009 http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/paszportypolityki/6146,1,rozmowa-z-pawlem-huelle.read

O literaturze

„Nie ma Polski przedwojennej, podziemnej, ludowej, trzeciej, czwartej, siódmej, tylko jest jedna Polska, a zmieniają się jedynie okoliczności, w jakich ona istnieje. Polska rozbiorowa to też była Polska, bo Polska to jesteśmy my wszyscy. Polska to są groby, ziemia i wszystko, co Polacy na niej zbudowali. Polska to jest historia. Polska to jest wiara, język, kultura. To wszystko jest Polska.”

Bohdan Poręba (1934–2014) reżyser polski

Źródło: Ukazał się wywiad-rzeka z Bohdanem Porębą http://mercurius.myslpolska.pl/2011/03/ukazal-sie-wywiad-rzeka-z-bohdanem-poreba/

O wierze , O historii

„Stawianie znaku równości między oboma pojęciami jest pełne niedokładności i nie może być w każdym przypadku uważane za zgodne z prawdą, bo akurat na terenach mieszanych map językowe nie są w pełni identyczne z mapami narodowościowymi. Czynniki historyczne, społeczne i rodzinne odbijają zróżnicowanie w każdej osobowości. Językowo zewnętrzne oddziaływanie szkoły, wychowania, filmu i innych mediów czynią swoje, by wpłynąć na decyzję w sprawie przynależności narodowościowej, które na terenach językowo mieszanych jest w końcu decyzją indywidualną a w której język stanowi wprawdzie istotny, ale nie jedynie rozstrzygający czynnik. Dlatego też pytanie o stosunek języka do świadomości narodowościowej, mimo, że ono samo w sobie jest ważne, tym razem stawiamy poza nawias. Na terenach granicznych o politycznym napięciu, jak było to przed wojną na Górnym Śląsku, może również przy uczuciach patriotycznych ożywionych dobrymi chęciami dojść do rzeczowo fałszywej wykładni do stworzenia napięć, które przeciwstawiają się pierwotnej istocie języka jako łączącego ludzi środka porozumiewania się.”

Reinhold Olesch (1910–1990)

O wojnie , O ludziach , O emocjach , O decyzjach

„Dawno minęły już czasy, kiedy ostrym mieczem odcinano języki naszym przodkom, żeby nie mogli mówić w języku koptyjskim. Minęły też czasy, kiedy obcinano głowy tym, którzy nie chcieli nawracać się na islam.”

Zakaria Botros (1934)

Źródło: Tomasz Pompowski, List gończy Al-Kaidy za koptyjskim księdzem, polskatimes.pl, 13 września 2008 http://www.polskatimes.pl/fakty/swiat/44286,list-gonczy-al-kaidy-za-koptyjskim-ksiedzem,id,t.html

„Kiedy czytam tekst i stwierdzam, że to jest mój język, to są moje problemy, że pisarz (…) reprezentuje mnie, to decyduję się szybko.”

Adam Sajnuk (1976)

Źródło: Roth mówi o nas, 20 kwietnia 2011 http://www.teatry.art.pl/n/czytaj/28430

O czytaniu

„Za zamkniętymi drzwiami elity, które robią narodową politykę bezpieczeństwa, mówią najczęściej językiem władzy a nie zasad, i Stany Zjednoczone działają w systemie międzynarodowym zgodnie z tym, co dyktuje logika realizmu. W istocie, widoczna przepaść oddziela publiczną retorykę od rzeczywistego prowadzenia amerykańskiej polityki zagranicznej.”

John Mearsheimer (1947)

Źródło: Tomasz Formicki, Ośmiornica z Kosowa, geopolityka.org, 24 lipca 2012 http://www.geopolityka.org/analizy/1602-osmiornica-z-kosowa

„Jak i wszystkie dzieci wolimy myśleć, że wszystko zaczęło się od nas. Nic nie bierze się z niczego. Teatr miał już swoją tradycję i język. Ale sam system był zamknięty. Panowała nieprawda, nienaturalność. Gra i maski w życiu i na scenie.”

Rimas Tuminas (1952) litewski reżyser teatralny

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 17 lutego 2006 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/22135,druk.html

O dzieciach , O grach , O myślach , O myśleniu

„Lekarze i moraliści, zajmując się namiętnościami, nigdy nie mówią tym samym językiem.”

Monteskiusz (1689–1755) francuski filozof i pisarz

„Dziadek był wysoki, miał czarne przenikliwe oczy, szlachetną aczkolwiek surową twarz, siwą brodę i pejsy oraz smukłą sylwetkę. Miał ostry język, choć niewiele mówił, budząc tym respekt. Nie wiem dlaczego, ale bałem się go od pierwszego wejrzenia jednocześnie darząc go miłością. Nie byłem odosobniony w tych uczuciach – większość Żydów w Biłgoraju lękała się go i kochała, podobnie jak jego dorosłe dzieci. Jego synowie i córki bali się do niego odezwać, a on rzadko z nimi rozmawiał, nawet z najstarszym synem Josefem, który był od niego młodszy zaledwie o szesnaście lat i pełnił w miasteczku funkcję dajana, pomocniczego rabina. Za każdym razem, kiedy wuj Josef musiał wejść do izby ojca, oblewał się potem niczym oskarżony przychodzący po wyrok surowego, aczkolwiek sprawiedliwego sędziego.”

Israel Joszua Singer (1893–1944) pisarz, dramaturg i dziennikarz żydowski tworzący w języku jidysz

O świecie, którego już nie ma

O dzieciach , O emocjach , Kochać się , Córki

„Język polski jest wspaniałym językiem, który kocham z całego serca. Do tego stopnia, iż zrozumiałem, że on inaczej, niż na przykład rosyjski czy angielski pozwala na wyrażanie pewnych emocji i niesamowitych subtelności.”

Aleksy Awdiejew (1940) polski aktor, piosenkarz i językoznawca

Wypowiedzi w wywiadach
Źródło: Mówię o sobie „błazen”, wywiad http://hum.uwb.edu.pl/~kolo/wy_awd.htm

Serce , Kochać się

„Ludzie mają co innego w sercu, co innego na języku.”

Salustiusz

Aliud clausum in pectore, aliud in lingua promptum habent (łac.)

O ludziach , Serce

„(…) każdy z nas niemal bez przerwy improwizuje w życiu. Przecież prowadząc rozmowę, właśnie improwizujemy. Oczywiście – pewne ramy zakreśla temat rozmowy. Improwizacja w muzyce polega dokładnie na tym samym. Skąd się bierze łatwość, z jaką improwizujemy rozmawiając? Ponieważ robimy to niemal od urodzenia, najpierw naśladując słowa 'mama', 'tata', potem ucząc się na coraz wyższych stopniach abstrakcji. W końcu osiągamy poziom, kiedy nie myślimy już o języku, o odmianie wyrazów, deklinacji. To samo trzeba zrobić z improwizacją w muzyce, muzyka to przecież mowa dźwięków, żywy język. Trzeba więc spowodować, żeby dźwięki były środkiem swobodnej wypowiedzi. To można uzyskać przez naukę improwizacji od przedszkola po akademię muzyczną.”

Szábolcs Esztényi (1939) pianista

Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_esztenyi_szabolcs

O muzyce , O myślach , O nauce , O myśleniu

„Przyszło mi właśnie do głowy, że gdybym poetą był, to bym był powyższemu zdaniu nadał inny układ. (…):
Nigdzie się człowiek tyle nie dowie
o lokalnym obyczaju, języku i slangu,
o aktualnych wydarzeniach,
o cenach,
o tym co właśnie minęło albo ma nadejść,
ba, nawet o samym sobie
nigdzie się człowiek tyle nie dowie
co przy porannej kawie.”

Wojciech Cejrowski książka Podróżnik WC

Utwory, Podróżnik WC

„(…) język działania nie należy do „natury” ani „rzeczywistości”, jest konwencjonalny i kulturowy, a także posiada swoją semiologię, która jest kinezyką i spokrewnioną z nią proksemiką.”

Umberto Eco (1932–2016) włoski filozof i pisarz

Źródło: Pejzaż semiotyczny

O naturze , O rzeczywostości

„Myślałem, że jako poszkodowani przez władzę radziecką znajdziemy z Łoginowskim wspólny język, ale się myliłem. Wymyślał mi od rusofobów i torturował paranoicznym wykładem historycznym, w którym znalazło się wytłumaczenie dla każdego podboju, agresji i świństwa (…) Oczywiście Polskę Katarzyna II zajęła, żeby zaprowadzić porządek.
– U nas już taka mentalność – powiada – żeby pomóc.”

Jacek Hugo-Bader książka Biała gorączka

Źródło: Biała gorączka, 2009

O myślach , O myśleniu

„Chodzą wokół trzymając w ramionach drzwi,
Które otwierają się na wszystkie strony świata.
Kiedykolwiek chcę przez nie przejść,
Delikatnie otwieram je kluczem,
Tak cienko żłobionym jak język kłamcy.
Przekręcam go bezgłośnie lekkim poruszeniem.
Bez tego klucza musiałbym drzwi moje wyrzucić.
On kołacze w kieszeni jak żyjące serce.”

Paul Engle (1908–1991)

Źródło: Drzwi, tłum. Leszek Elektorowicz

Serce

„Osobiście boję się myślenia, że cokolwiek zrobi Putin czy Miedwiediew, to „pokazucha”. Pamiętam debaty czasów Gorbaczowa z rosyjskimi emigrantami lat 80. i z elitą polskiego ruchu podziemnego. Słyszałem, że pierestrojka to „pokazucha” na użytek Zachodu. Podobnie uważała polska nomenklatura komunistyczna. Jednak czytając radzieckie gazety, odnosiłem wrażenie, że zmienia się język, a wraz z nim zmienia się rzeczywistość. Pierestrojka zaczęła się od dekoracji, ale w życiu – inaczej niż w teatrze – dekoracje w końcu zaczynają żyć własnym życiem.”

Adam Michnik (1946) polski dziennikarz i publicysta

Źródło: Wyznania antysowieckiego rusofila, „Gazeta Wyborcza”, 2–3 października 2010

O myślach , O wrażeniach , O rzeczywostości , O czytaniu

„Każda propozycja stąd [z Polski] bardzo mnie cieszy, bo aktor najlepiej żyje we własnym języku.”

Marek Probosz (1959) aktor polski

Źródło: Barbara Hollender, Żyje się tylko raz, „Rzeczpospolita” nr 151 (8967), dodatek „TV Magazyn”, 1 lipca 2011 http://www.rp.pl/artykul/681343.html

„Podróżnik bowiem prócz znajomości geografii danego kraju znać musi choć pobieżnie język ludu. Znajomość języka jest kluczem do dusz ludzkich, a tym samym zabezpiecza przed zatargami, które dla wielu podróżników stały się powodem śmierci.”

Kazimierz Nowak (1897–1937) pisarz, podróżnik i odkrywca

Rowerem i pieszo przez Czarny Ląd

O śmierci , O ludziach , O duszy

„Tylko my – oczytani analfabeci chlapiemy językiem.”

Jan Twardowski (1915–2006) poeta polski, duchowny katolicki

„Podszedł do mnie na stacji benzynowej (…) człowiek wyglądający na mocno pogruchotanego przez życie, o dość niemiłym zapachu, z prośbą o podwiezienie. Byłem sam, trzaskał mróz, w ułamku sekundy postanowiłem pomóc. (…) nie miał grosza przy duszy ani pracy i samotnie wychowywał trójkę dzieci, które się pochorowały, i zabrakło mu 68 zł na wykupienie lekarstw. (…) wybrał się stopem, przez pół Polski, do kolegi z wojska, żeby mu pożyczył pieniądze na święta. Ten odprawił go bez niczego, o świcie. (…) Oczywiście, oddałem wędrowcowi wszystko, co miałem w portfelu, ale pomińmy to, bo przytrafiła mi się niesamowita podróż i rozmowa. Mój pasażer posługiwał się innym językiem, ale znaleźliśmy wiele wspólnych tematów. Rozmawialiśmy o Radiu Maryja, Dodzie-Elektrodzie i braku Teatru Telewizji. „Panie, zabrali mi ten Teatr Telewizji! Gdzie ja do teatru pójdę?” – mówił.”

Maciej Stuhr (1975) aktor polski

„Ileż można tego Kevina oglądać?”. Kiedy się rozstaliśmy, uroniłem łezkę, bo takie spotkania są jak katharsis.
Źródło: Jacek Cieślak, Święta sprzedają się jak seks, „Rzeczpospolita” nr 298, dodatek „TV Magazyn”, 23 grudnia 2011 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/129874.html

O życiu , O pieniądzach , O dzieciach , O seksie

„Zanim przemówisz, obróć siedem razy język w gębie.”

Galileusz (1564–1642) Włoski astronom, astrolog, fizyk i filozof, twórca podstaw nowożytnej fizyki.

„Język jest matką, a nie służebnicą myśli.”

Karl Kraus (1874–1936)

O matce , O myślach , O myśleniu

„Bez wielojęzyczności nie można mówić o porządnym myśleniu. Człowiek znający tylko jeden język ma kalekie myślenie, bo nie odróżnia słów od pojęć, myśli od języka.”

Robert Stiller (1928–2016) polski tłumacz i pisarz

Pokaż język!

O myślach , O myśleniu

„Jeżeli więc język, którym przekazujesz mi powody swego postępowania, nie jest poezją, która niesie mi jakąś głęboką nutę mówiącą o tobie, jeżeli nie zawiera nic niewyrażalnego, co jednak chcesz mi przekazać, nie chcę mieć z tobą nic wspólnego.”

Antoine de Saint-Exupéry (1900–1944) francuski pisarz i poeta, lotnik

Twierdza

„Dzieciństwo nie jest pełne śmierci, choć ta jest jego naturalnym – tu gryzę się w język i mówię: nienaturalnym – składnikiem. To świat wokół jest pełen śmierci, której nie daje się zaakceptować. Ale w dzieciństwie – pełnym duchów – śmierć nie jest jeszcze ostateczna.”

Dariusz Suska (1968)

Źródło: Agnieszka Sowińska, Czytelnia:Wszystkie wiersze o śmierci http://www.dwutygodnik.com/artykul/3859/, Dwutygodnik.com nr 89/2012.

O śmierci , O świecie , O dzieciństwie

„To wybitny komediopisarz w polskiej literaturze – zaraz po Fredrze. Wprawdzie sfrustrowany brakiem życzliwości krytyków popełnił samobójstwo, niedawno były nawet zakusy usunięcia jego pomnika z krakowskich Plant, ale pozostawił po sobie komedie, które są skarbnicą spostrzeżeń o polskich obyczajach. Posługuje się pięknym językiem.”

Ignacy Gogolewski (1931) aktor i reżyser polski

o Michale Bałuckim
Źródło: „Życie Warszawy”, 26 czerwca 2008 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/wzwb.htm

O życiu , O literaturze , O samobójstwie

„Nie jesteśmy „rosyjskojęzycznymi Łotyszami”. Polska i Łotwa należą do Unii Europejskiej, a z tego wynika, że język łotewski i polski są oficjalnymi językami UE. I to nas łączy.”

Ryszard Stankiewicz (1963)

Źródło: Tomasz Otocki, Łotwa: Nie jesteśmy rosyjskojęzycznymi Łotyszami, pl. delfi. lt, 26 marca 2012 http://pl.delfi.lt/aktualia/swiat/lotwa-nie-jestesmy-rosyjskojezycznymi-lotyszami.d?id=57264193

„Mało jest tu substancji przekładalnej na język kina. Zdarzeń trzy na krzyż, w tym jedno mało wiarygodne.(…) ona nie jest dobrym materiałem na film.”

Jan Jakub Kolski (1956) polski pisarz i reżyser

o powieści Pornografia.
Źródło: Wywiad, 2003 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=16694

„Żydzi posiadają dwie literatury i dwa odrębne, zupełnie niepodobne do siebie, języki. Pierwsza literatura to hebrajska – druga żargonowa. Myli się ten, kto język hebrajski do umarłych zalicza, żyje on i rozwija się ciągle.”

Szalom Jaakow Abramowicz (1835–1917) twórca literatury jidysz i hebrajskiej

Donkiszot żydowski. Szkic z literatury żargonowéj żydowskiéj
Źródło: Wstęp, w: Donkiszot żydowski. Szkic z literatury żargonowej żydowskiej http://pbc.biaman.pl/dlibra/doccontent?id=13182, nakładem rodziny, Warszawa 1899, s. 2.

O literaturze

„Tak czy owak wszystko dobrze się skończyło. Zmieniłem kierunek studiów na historię z ukierunkowaniem polityczno-filozoficznym i poznałem kilku nowych przyjaciół. Od tego czasu, życie na uczelni było wszystkim czego pragnąłem począwszy od niewielkiej ilości czasu jaki ode mnie wymagano. Tak naprawdę, nigdy się nie pogodziłem z faktem, że osiągnięcia na uczelni to coś wymagającego wysiłku. Dwa lata później zakończyłem swoją edukację z bardzo średnimi ocenami i dwoma na nowo odkrytymi i raczej naiwnymi ambicjami z lat młodzieńczych. Chciałem podróżować. I chciałem pisać.
Chęć oczywiście, sama w sobie nie gwarantuje sukcesu. Niestety moje raczej cieplarniane wychowanie nie nauczyło mnie tego. Nie nauczyły mnie tego również 3 lata w instytucji edukacyjnej, gdzie kobiety w średnim wieku codziennie sprzątają ci pokój i ścielą łóżko. Prawdę mówiąc byłem zepsuty. Przeniosłem się do Londynu, który wessał mnie niczym doktora Watsona na początku Studium w szkarłacie. W przeciwieństwie do Dr. Watsona nie zamierzałem jednak pozostać na długo – chciałem zaoszczędzić jedynie trochę pieniędzy, coś napisać i wybrać się w podróż dookoła świata płacąc za wszystko z zaliczek od hojnego wydawcy.
Jasne.
Londyn zweryfikował te marzenia. W domu, w Norfolk, a nawet w Cambridge, moje pragnienie zostania pisarzem odróżniały mnie od tłumu. W Londynie, fakt, że chcesz zostać pisarzem (artystą, reżyserem ) było czasem czymś dobijająco przeciętnym. Każdy w Londynie pisze powieść, planuje to zrobić, zna kogoś kto to robi, pracuje w wydawnictwie, albo co najgorsze z wszystkiego – już coś wydał.
Dzięki szczęśliwej sytuacji geopolitycznej będącej następstwem kliku wieków brytyjskiego imperializmu ustępującego pola szybko rozwijającej się strefie wpływów Stanów Zjednoczonych, ludzie na całym świecie chcą się uczyć angielskiego.
Z zupełnie zrozumiałych, choć pedagogicznie niepewnych powodów, ludzie wierzą, że jedyny sposób by nauczyć się angielskiego to lekcje z native speakerami. Dodaj do tego powszechną żyłkę handlową przedsiębiorców, odrobinę sprytnej reklamy i oto wynik – przemysł Nauki Języka Angielskiego (NJA). Niecały rok od momentu, gdy zdecydowałem, że chcę żyć i pracować za granicą znalazłem się w Istambule mając za sobą cztery tygodnie treningu w International House bez wartego uwagi doświadczenia i z większą pensją niż lokalny lekarz. Czyż gospodarka rynkowa nie jest wspaniała?
NJA była dla mnie dość przypadkową karierą (zapewne podobnie jak w przypadku 90% jej pracowników), lecz dziwnym trafem kontynuowałem ją 14 lat. Poczucie winy w stosunku do nieszczęsnych tureckich lekarzy sprawiło, że dobrze wyuczyłem się tego fachy. Czytałem literaturę, dołączyłem do zawodowych stowarzyszeń, zapisałem się na dalsze kursy. Z Istambułu jeździłem do Londynu, Z Londynu do Madrytu, z Madrytu do Glasgow. Z nieopierzonego ucznia stałem się dyrektorem studium, potem doświadczonym profesjonalistą w dziedzinie NJA i wreszcie trenerem nauczycieli. Moje wynagrodzenie rosło. Niewielkie szkółki otworzyły mi drogę do w miarę poważnych instytucji, które otworzyły mi drogę do profesjonalnych firm, które otworzyły mi drogę do posady na uniwersytecie. Rozdawałem foldery na konferencjach. Ale zaraz…
Czy nie chciałem zostać pisarzem? No tak. Podczas, kiedy utrzymywałem się z uczenia angielskiego, również pisałem w tym języku. czasem wściekle, czasem spokojnie i leniwie – zależnie od nastroju. Pisałem krótkie historie, pisałem artykuły. Pisałem scenariusz i poświęciłem półtora roku mojego cennego czasu próbując sprawić aby jakiś filmowiec potraktował go poważnie. Pisałem powieść. Zupełnie nic nie wydałem i nikt nie zrobił filmu.
Na plus mogę policzyć to, że pisałem to na co miałem ochotę.
W końcu napisałem Modyfikowany węgiel. Golancz go wydał, Hollywood kupiło, a ja zostawiłem swoją stałą pracę.
Osiem miesięcy. Tak po prostu.
Ciągle piszę. Musiałbym być martwy albo sparaliżowany, żeby przestać.”

Richard Morgan (1965)

Źródło: informacja biograficzna z obwoluty Modyfikowanego węgla

O języku słowackim , O życiu , O kobietach , O ludziach

„Język młodzieżowy jest ekspansywny, dlatego przenosi się do innych środowisk. Sam do swojego syna na zasadzie zgrywy powiem „do zo”, czy „nara”. Obaj jednak wiemy, że tylko się wygłupiamy. Gdybym tak powiedział na oficjalnej uroczystości, byłbym groteskowy.”

Jan Miodek (1946) polski językoznawca, popularyzator wiedzy o języku polskim

Źródło: rp. pl, Jest grubo, ale już nie czadowo, 2 listopada 2010 http://www.rp.pl/artykul/558277.html

„Język nie tylko jest narzędziem mowy, środkiem do wyrażania na zewnątrz swych myśli on jest i na wewnątrz ważnem narzędziem pomocniczem samego procesu myślenia. Jeśli najpierw mówienie zależy od myślenia, to następnie siłą refleksu i myślenia zależy od mówienia: gdy się w jakiej sprawie nie ma bardzo jeszcze sprecyzowane pojęcia, może być ogromnie pomocnem zmusić się do możliwie jasnego i ścisłego wyrażenia ich w słowach.”

Jacek Woroniecki (1878–1949) teolog polski, dominikanin

Około kultu mowy ojczystej
Źródło: s. 43, 44

O myślach , O sile , O myśleniu

„Kształt moich rzeźb to efekt kilkuletnich poszukiwań formy, która najlepiej odpowiadałaby mojemu temperamentowi. Poszukuję w człowieku elementów pierwszych, dlatego zwracam się ku religijnym kulturom ludowym i pierwotnym – afrykańskim czy amazońskim, ale równocześnie czerpię z kultury masowej: komiksu i filmu animowanego. Rzeźba dziś zatraciła ducha, ja próbuję go wskrzesić, odnaleźć w niej emocje. Moich postaci nie traktuję tylko jako rzeźbę, to mój język, rodzaj teatru, sposób komunikowania. To bliższe szamanizmowi.”

Sylwester Ambroziak (1964) polski rzeźbiarz i rysownik

Źródło: Ewa Gorządek, Sylwester Ambroziak, culture.pl, grudzień 2010 http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_ambroziak_sylwester

O poszukiwaniu

„Znam te sprawy, ponieważ studiowałem historię. Uczęszczałem na specjalne zajęcia z historii Polski. Wiem, jak wyglądało to w dwudziestoleciu międzywojennym, jak wpływało to na sytuację Łotwy. Anegdotycznie mogę powiedzieć, że drukowano u nas wówczas różne mapy: jedne miały potwierdzać polską wersję, jeśli chodzi o przynależność regionu wileńskiego, drugie litewską. Sądzę, że nie powinniśmy wracać do tego okresu. Te konflikty o język polski na Wileńszczyźnie są stymulowane z zewnątrz, by skłócać kraje regionu. Podobnie jak to miało miejsce w dwudziestoleciu międzywojennym, gdy tym wszystkim manipulowała sowiecka Rosja, by zastopować stworzenie Ententy Bałtyckiej.”

Jānis Dombrava (1988) łotewski polityk

o konflikcie polsko-litewskim.
Źródło: Spotkanie w Sejmie z narodowcami. Jānis Dombrava dla Radia Wnet, radiownet.pl, 30 czerwca 2013 http://www.radiownet.pl/publikacje/spotkanie-w-sejmie-z-narodowcami-janis-dombrava-dla-radia-wnet

O historii

„Najgorsze zdanie w języku angielskim to „Skąd jesteś?” Na to pytanie każda odpowiedź w Los Angeles może być zgubna.”

Danny Trejo (1944) aktor amerykański

O losie , Pytanie

„Informacje o naszych życiorysach były w materiałach tajnych służb dość ograniczone, jednak ich język i specyfika sprawiły, że wystąpiliśmy do IPN o zgodę na zajrzenie do własnych teczek. Zaskakująca była już ilość materiałów zgromadzonych o nas, niewielkiej w końcu grupce młodych ludzi, którzy wyobrazili sobie, że poprzez teatr można zmieniać świat. Dalekich jednak od możliwości obalenia ustroju. Tymczasem machina środków uruchomionych wobec nas była imponująca – inwigilacja, kontrola korespondencji, podsłuchy – zupełnie nieproporcjonalna do ewentualnego zagrożenia. Obraz, jaki się z tych dokumentów wyłania, ma jednak charakter podobny do odbicia w krzywym zwierciadle.”

Marcin Kęszycki (1953)

o Służbie Bezpieczeństwa.
Źródło: „Rzeczpospolita”, 10 stycznia 2007 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/ttod.htm

O ludziach , O świecie , O charakterze , Obraz

„Ponieważ nie mówisz ich językiem, nie możesz od ludzi niczego chcieć.”

Karel Čapek (1890–1938) pisarz czeski

Listy z podróży

O ludziach

„Tylko poezja pozwala nam tworzyć to coś, co nazywa się odrębnością narodową – podkreślał Siemion. – Jeżeli chcemy czuć wspólność narodową, która określa się słowami 'Jestem Polakiem', nie wolno zapominać o tym, że głównym wyznacznikiem naszej odrębności jest język, a ten kształtują nam przede wszystkim poeci.”

Wojciech Siemion (1928–2010) aktor polski

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 2002, cyt. za: culture. pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_siemion_wojciech

O zapominaniu

„Mało jest chyba krajów, które słowo „patriotyzm” tak hołubią jak Polska. Oczywiście z tego, że nas ciągle chcieli wyrzucać z mapy, że ciągle musieliśmy walczyć o swój teren, wynikają nasze wady. Bo mobilizujemy się tylko w sytuacji zagrożenia. Kiedy upadł komunizm, straciliśmy ewidentnego wroga, z którym trzeba walczyć. To się odbiło w sztuce, w filmie. Nagle zaczęliśmy robić komedie romantyczne albo postamerykańskie filmy wykonywane po polsku. (…) Bo już nie bardzo wiadomo, o czym opowiedzieć ten film. Nikt nas już nie gnębi. Chyba że wysoki kurs franka szwajcarskiego, tak jak mnie teraz. Ale żeby o tym robić film… Trzeba było odnaleźć nowy język. I to się powoli dzieje.”

Borys Szyc (1978) aktor polski

Źródło: „Twój Styl” nr 10 (255), październik 2011

„(…) pewne historie warto opowiadać na nowo językiem współczesnego kina.”

Ian McKellen (1939) aktor brytyjski

Źródło: wywiad, 2002 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=7124

O historii

„Slang to sposób mówienia charakterystyczny dla danej grupy społecznej. Zamknięte środowiska mają tendencję do posługiwania się własnym, utajnionym językiem.”

Halina Satkiewicz (1928–2012)

Źródło: Anna Zdolińska, Rozmowy slangiem, „Cogito” nr 8/2000, s. 18.

„Ktoś chce pracować nad tym, jak mają żyć polskie rodziny, ile pieniędzy przeznaczyć na rozwój przemysłu, edukacji, zbrojeń, na pomoc społeczną, na usługi zdrowotne. A ktoś kpi z tej pracy, bełkocze o sprawach zupełnie niezwiązanych z przedmiotem obrad, mówiąc językiem współczesnym – lansuje sam siebie. A później ten bełkot zostaje nazwany patetycznie „walką o wolność.””

Paweł Bortkiewicz (1958)

o protestach opozycji w Polsce rozpoczętych 16 grudnia 2016.

O wolności , O pomocy , O walce

„(…) jakość tej śląskiej polszczyzny, którą - jak wiadomo - różni niemieccy działacze uparcie nazywają wasserpolnisch, by przez to wmówić, tak w Ślązaków samych jak w obcych, że to nie prawdziwy język polski, ale albo zupełnie odrębny dialekt albo przynajmniej mowa tak przesiąkła wpływami niemieckiemi, że w praktyce niemczyźnie bliższa.”

Kazimierz Nitsch (1874–1958) językoznawca polski

Źródło: Granice państwa a granice języka polskiego, „Język Polski” nr 4, wrzesień-październik 1922, s. 2, 4 (w roczniku 98, 100)

„Mówienie po polsku sprawia mi wielką frajdę – choć nie wiem, czy widzom, którzy widzieli film, spodobał się mój akcent. Dla mnie język polski jest jednym z najpiękniejszych – miękki, pełen uroczej melodyki, rytmu, różnych intonacji. Nie wiem, czy mówię na tyle dobrze, bym kiedykolwiek mogła zagrać Polkę, ale chętnie powtórzyłabym doświadczenie i zagrała Czeszkę mieszkającą w Polsce!”

Anna Geislerová (1976) aktorka czeska

Źródło: Wywiad, 22 kwietnia 2010 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=64903

„Najprościej: to jest taki mój wewnętrzny język, w którym najpełniej mogę się wyrazić. Ktoś, nie pamiętam kto, wypowiedział kiedyś piękne zdanie, pod którym mógłbym się podpisać: muzyka jest dziedziną sztuki, w której można powiedzieć wszystko, nie nazywając niczego.”

Rafał Blechacz (1985) polski pianista

odpowiedź na pytanie: czym muzyka jest dla pana?
Źródło: polityka.pl, 4 listopada 2009 http://www.polityka.pl/paszportypolityki/rozmowy/170323,1,rozmowa-z-rafalem-blechaczem.read

O muzyce

„Wiem doskonale, że dzieło jednego człowieka nie może być bezbłędne, choćby człowiek ten był najgenialniejszy i znacznie bardziej wykształcony ode mnie. Dlatego nie nadałem jeszcze mojemu językowi postaci ostatecznej, nie mówię więc: „oto język jest stworzony i gotowy, takim go chcę, taki ma być i taki ma pozostać!”. Wszystko, co da się ulepszyć, będzie ulepszane dzięki radom napływającym ze świata. Nie chcę być twórcą tego języka, chcę być tylko jego inicjatorem (…). Nie mogę powiedzieć, że język jest gotowy, dopóki nie przejdzie przez publiczną ocenę (…). Dlatego też nie mogę dokonywać żadnych zmian w języku natychmiast po otrzymaniu uwag, nawet najbardziej bezbłędnych i pochodzących od najbardziej kompetentnych osób. W ciągu całego roku 1888 język pozostanie całkowicie nie zmieniony (…). Jeżeli jakaś kompetentna akademia powiadomi mnie, że chce wziąć na siebie całą pracę, natychmiast prześlę jej cały materiał, który jest u mnie (…), a sam z wielką radością zejdę na zawsze ze sceny. Z autora i inicjatora stanę się zwykłym przyjacielem języka międzynarodowego, jak każdy inny jego przyjaciel.”

Ludwik Zamenhof książka Dua Libro

Źródło: Dua Libro (1888)

Radość

„To, co nazywam metaforą, nie istnieje wyłącznie w języku. Język to wierzchołek góry lodowej, metafory znajdują się w mózgu. Myślimy za pomocą metafor. Moralność też wyraża się w metaforach.”

George Lakoff (1941) językoznawca amerykański

Źródło: rozmowa Katarzyny Wężyk, Prawica wojuje na słoniach, „Gazeta Wyborcza”, 23–24 sierpnia 2014.

O myślach , O pomocy , O morzu , O myśleniu

„Naprawdę nie lubię programowania. Stworzyłem to narzędzie (język PHP), żeby pisać mniej i by móc ponownie wykorzystać użyty kod.”

Rasmus Lerdorf (1968) informatyk duńsko-kanadyjski

„By powiedzieć krótko: nauka nie używa tego terminu. Tak w polskiej, jak w niemieckiej, jak i w jakiejkolwiek slawistycznej wiedzy naukowej nie bywa on uważany za pojęcie poważne. Jest on, mówiąc wprost, nienaukowy. Przyklejany mu dzisiaj odcień o rozwodnionym języku polskim jest pochodzenia politycznego i niedawny. Znamy go w XVII wieku z dzieła kluczborskiego pastora Adama Gdacjusa jako „Wasserpolowie” i z Meisnera „Silesia loquens” z roku 1705 jako „dialectus aquatico-polonicus”, jednakże bez tego późniejszego pejoratywnego sensu, bo powstałego jako określenie istniejących nad Odrą (nad wodą) dialektów.”

Reinhold Olesch (1910–1990)

O wiedzę , O nauce , O wodzie , O wieku

„Cała moja edukacja odbyła się w Stanach, w związku z tym po angielsku mówię bez akcentu. Nikt się nie orientuje, że nie jestem Amerykanką. Mogę mówić z takim akcentem, z jakim chcę. Język nie jest w związku z tym dla mnie żadnym problemem. Problemem czasami jest moje nazwisko.”

Dagmara Domińczyk (1976) aktorka polska

Źródło: Grzegorz Wojtowicz, Dziewczyna Hrabiego Monte Christo. Rozmowa z Dagmarą Domińczyk, stopklatka.pl, 10 sierpnia 2002 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=10140

„Uważam, że muzyka jest językiem wszechświata i jeżeli czegoś żałuję w życiu, to tego, że nie potrafię grać na żadnym instrumencie. Ale przecież wszystko może się zdarzyć…”

Przemysław Bluszcz (1970) polski aktor

Źródło: Bohdan Gadomski, Z taką twarzą łatwo nie jest, „Tygodnik Angora” nr 19, 13 maja 2012 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/139270.html

O muzyce

„Przez siedem i pół roku spędzonych na Śląsku nigdy nie słyszałem tam języka niemieckiego. Tylko śląską gwarę, czyli jeden z polskich dialektów. W tym języku mówili do dzieci rodzice.”

Andrzej Pisowicz (1940)

Źródło: Elżbieta Dziwisz, Psychologiczna sylwetka językoznawcy, „Alma Mater” nr 144–149, czerwiec-wrzesień 2012, s. 49.

O dzieciach , O rodzicach

„Nauczyłem się mówić po polsku, chciałem zniwelować do maksimum akcent, ale nie po to, by się pozbyć śląskości, tylko dlatego, że język jest podstawowym narzędziem pracy aktora. Mogę zagrać Ślązaka, w śląskim filmie, teatrze, ale też mogę mówić piękną poezję w języku polskim.”

Piotr Polk (1962) polski aktor

Źródło: Ja nie zrezygnowałem ze Śląska i nigdy nie zrezygnuję, „Dziennik Zachodni” nr 40, 18 lutego 11 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/111333.html

„Co bym jeszcze mógł powiedzieć o tym moim Sanoku? To jest takie jakieś pioruńskie miasto – jak gdzieś złapiesz kogoś z Sanoka, to on nie wita cię na „cześć”, tylko rzuca się od razu na szyję i wtedy zaczyna się szaleństwo jedyne w swoim rodzaju. Jeszcze Lwów jest taki… A ze Lwowem też jest swoista historia, bo ten lwowski Tońko, który tak gadał na tej lwowskiej Piątej fali, to on, piorun, przecież też z Sanoka był! Nawet jak studiowałem w Oxfordzie i wkuwałem ten angielski język, to mi mówili: W twoim języku to jakieś takie brzmienie jest – albo lwowskie albo sanockie… Sanoczanie wszędzie identyfikują się bardzo szybko, z jakąś dziwaczną łącznością, z czymś, co nie da się określić słowami.”

Zdzisław Peszkowski (1918–2007) polski duchowny katolicki, kapelan rodzin katyńskich

Źródło: Joanna Kozimor, Na skrzydłach młodości, „Tygodnik Sanocki” nr 27 (713), 8 lipca 2005, s. 1.

O historii , O szaleństwie

„Wyznaję Ci – i nie muszę się z tego powodu rumienić – że kocham język Anglosasów. Tak – kocham ten wspaniały język. Oczyma wyobraźni widzę go w całym jego promiennym pięknie – i ze wstydem milknę.”

Michael Madhusudan Dutt (1824–1873)

Źródło: Historia anglojęzycznej literatury indyjskiej, Arvind Krishna Mehrotra(red.). Wyd.1. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 2007, s. 81

O historii , O literaturze , Kochać się

Cytaty na temat język strona 5

Cytaty na temat język
strona 5