Cytaty o obojętności (69 cytatów) | Cytaty sławnych ludzi

„Moje zdrowie nędzne. Wesoły jestem zewnątrz, szczególnie między swoimi, ale w środku coś mnie morduje – jakieś przeczucie, niepokoje, sny albo bezsenność – tęsknota – obojętność – chęć życia, a w moment chęć śmierci – jakiś słodki pokój, jakieś odrętwienie, nieprzytomność umysłu, a czasem dokładna pamięć mnie dręczy. Kwaśno mi, gorzko, słono, jakaś szkaradna mieszanina uczuć mną włada.”

Fryderyk Chopin (1810–1849) polski kompozytor i pianista XIX wieku

25 grudnia 1831.
Listy
Źródło: Mieczysław Tomaszewski, Fryderyk Chopin…, op. cit.

O śmierci , O zdrowiu , O pokoju , O emocjach

„Globalizm – jako szansa, ale i zagrożenie. Potężna technika połączona z zadufaną ignorancją, zażartym fanatyzmem i chciwym egoizmem. A do tego jeszcze niechęć uczenia się, obojętność na dolę Innego, brak życzliwości i dobroci.”

Ryszard Kapuściński (1932–2007) polski reportażysta, dziennikarz, pisarz i publicysta

O globalizacji

O szansie , O egoiźmie

„Zda się być żywą -gdyby nie to oko,
Gdzie już nie świeci ni łza, ni namiętność,
Gdzie mieszka zimna, wieczna obojętność.”

George Byron (1788–1824) angielski poeta

Łza

„Przeciwieństwem miłości nie jest nienawiść – przeciwieństwem miłości jest obojętność.”

Piotr Pawlukiewicz (1960) polski duchowny katolicki

Źródło: Kazania radiowe 1992–2002

O nienawiści

„Istnieją dwa powody, dla których możemy wypaść z pierwszej grupy kandydatów do Unii Europejskiej. Pierwszym jest czeska obojętność i brak przygotowania, drugim – strach samej unii przed nowymi członkami.”

Václav Havel (1936–2011) pisarz i prezydent Republiki Czeskiej

podczas konferencji prasowej.

O strachu

„Obojętność i lekceważenie często wyrządzają więcej krzywd niż jawna niechęć.”

Joanne Kathleen Rowling książka Harry Potter i Zakon Feniksa

Cykl Harry Potter
Źródło: Harry Potter i Zakon Feniksa

„Widzimy, jak bolszewicy tępią religię. Słyszeliśmy nauki materialistów, pragnących ścieśnić wszechświat do tego tylko, co bezpośrednio zmysłami poznajemy i tak wmówić w siebie i w drugich, że nie ma Boga ani duszy. Teozofia wszczepia obojętność religijną, a badacze Pisma św. i inni protestanci grubymi dolarami jednają sobie wyznawców. Wszystkie te obozy tworzą zgodną linię bojową przeciw Kościołowi. Co ich łączy? Że socjalizmem kierują Żydzi i że oni rządzą obecnie w Bolszewii, wszystkim aż nadto wiadomo. Nie brak ich też w szeregach materialistów. Badacze zaś Pisma św. są (…) niczym innym jak tylko zamaskowanym bolszewizmem ze wszystkimi obietnicami talmudystycznymi.”

Maksymilian Maria Kolbe (1894–1941) polski działacz społeczny, święty kościoła katolickiego

Źródło: Grożące niebezpieczeństwo, „Rycerz Niepokalanej”, 2 stycznia 1923; cyt. za: Poprzednicy Radia Maryja w Drugiej Rzeczpospolitej http://liberte.pl/poprzednicy-radia-maryja-w-drugiej-rzeczpospolitej/, liberte.pl, 31 października 2012.

O Bogu , O religii , O duszy , O nauce

„Ludzie dobrzy mają znosić złych w tym znaczeniu, że winni cierpliwie znieść doznane od nich osobiste krzywdy, ale w miarę jak to jest godziwe. Nie mogą natomiast pozwolić na wyrządzanie krzywdy Bogu i bliźnim, gdyż, jak mówi św. Jan Chryzostom: „Należy być cierpliwym, gdy chodzi o osobiste krzywdy; natomiast obojętność na krzywdy wymierzone przeciw Bogu byłaby zbyt bezbożna.””

Tomasz z Akwinu (1225–1274) filozof i teolog katolicki

Suma teologii
Źródło: II-II q. 108, a. 1, ad 2.

O Bogu , O ludziach

„W małżeństwie istnieje pewien chłód… no, może nie chłód, ale naturalna obojętność i, spowodowana codziennością, niższa temperatura pewnej kategorii uczuć.”

Zofia Gerlach (1930)

O małżeństwie , O emocjach

„Największą chorobą naszych czasów nie jest trąd czy gruźlica, lecz raczej doświadczenie tego, że się jest nie chcianym, porzuconym, zdradzonym przez wszystkich. Największym złem jest brak miłości i miłosierdzia, okrutna obojętność wobec bliźniego, który wyrzucony został przez margines życia w skutek wyzysku, nędzy, choroby.”

Matka Teresa z Kalkuty (1910–1997) katolicka siostra zakonna

O chorobach

„Obojętność jest jak lód polarny na biegunach: zabija wszystko.”

Honoriusz Balzac (1799–1850) francuski powieściopisarz

„Obojętność to najlepsze lekarstwo. Gdy raz się przyznasz do porażki, życie staje się jak puchowa pierzyna.”

Clive Barker (1952) amerykański pisarz horrorów

Potępieńcza gra

O życiu

„Gdzie umiarkowanie jest błędem, tam obojętność jest zbrodnią.”

Georg Christoph Lichtenberg (1742–1799) pisarz niemiecki, aforysta

O błędach

„Należy być cierpliwym, gdy chodzi o osobiste krzywdy; natomiast obojętność na krzywdy wymierzone przeciw Bogu byłaby zbyt bezbożna.”

Jan Chryzostom (349–407) biskup Konstantynopola, pisarz chrześcijański

Źródło: św. Tomasz z Akwinu, Suma teologii, II-II q. 108, a. 1, ad 2.

O Bogu

„Kiedy mówię o gniewie i oburzeniu, to zaznaczam jednocześnie, że musi za nimi iść przywiązanie do określonych podstawowych wartości. To ich naruszenie daje prawo do gniewu i oburzenia.”

Stéphane Hessel (1917–2013)

Źródło: Najgorsza jest obojętność, krytykapolityczna.pl, 6 maja 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/Wywiady/HesselNajgorszajestobojetnosc/menuid-1.html

„Czuję (…), że Czesi nie są zbytnio zapiekli, zawistni. Oczywiście, to może być początek dyskusji, czy nie są ludźmi zbytnio obojętnymi. Obojętność też potrafi być mordercą.”

Mariusz Szczygieł (1966) dziennikarz polski

„Czas Kultury” nr 1–2/2007, O Czechach

„(…) chwilami rozkoszować się pewnego rodzaju wyższością nad samym sobą i czymś jakby obojętnością. Gdyż obojętność (…) byłaby rodzajem szczęścia”

Thomas Mann (1875–1955) prozaik niemiecki, noblista

Źródło: Pajac

„Znowu dochodzą nas wieści o wyrokach śmierci. Dziś wieczorem w sprawie włocławskiej, która trwała 10 dni, zapewne znowu zapadło kilkanaście. Z 11 wyroków w sprawie lubelskiej zatwierdzono 5. Przed 2 tygodniami razem z Wólczyńskim powieszono i drugiego, Śliwińskiego. Końca nie ma i nie widać jeszcze. My już przyzwyczailiśmy się do tych wiadomości. I żyjemy dalej. Myśl nie jest już w stanie objąć zgrozy całej, odczuwa niepokój tylko jakiś, jakiś cień pada na duszę – i obojętność na wszystko coraz głębiej duszę ogarnia. Żyje się, bo nie wyczerpały się siły fizyczne. I wstręt się rodzi do siebie za to życie. I pozostaje jedno z dwojga: albo stoczyć się na samo dno…, albo odrzucić od siebie wszelką myśl o życiu własnym, o szczęściu i pójść drogą „odkupienia” winy swojej, winy ludzkości – drogą „męczeństwa”. Tyle razy pisałem o radości życia i potędze jego, o dniu jasnym, wiosennym, o czarodziejskiej muzyce, o pieśni wymarzonej, o kraju z bajki, o kraju prawdziwym. Dziś jeszcze mówiłem o tym towarzyszowi memu, przed kilku dniami pisałem o tym do towarzysza, któremu na obczyźnie, w kraju cudownie pięknym, smutno i pusto, i obco. A teraz, gdy piszę te słowa, zawsze, jak cień złowrogi, pada na mą duszę myśl: „umrzeć powinieneś””

Feliks Dzierżyński (1877–1926) polski i rosyjski działacz komunistyczny

to najlepsza droga. Nie! Będę żył – nie odbiorę sobie życia: wiążą mnie czucia innych i praca moja, a może tęsknota i nadzieja, że wrócą czasy pieśni, nadzieja nieuświadomiona, nadzieja, którą tęsknota stara się wpoić.
Pamiętnik więźnia
Źródło: s. 91–92

O życiu , O śmierci , O nadziei , O duszy

„Uważam, że wciąż możemy myśleć o sferze publicznej w kategoriach trójkąta: siły ekonomiczne, system instytucji politycznych, obywatele. I jeśli obywatele nie będą używać państwa do własnych celów, tak aby uzyskać kontrolę nad siłami ekonomicznymi, to wówczas one zdominują państwo i spacyfikują społeczeństwo. Będziemy się może czuli bezpiecznie, ale zostaniemy odarci z wolności.”

Stéphane Hessel (1917–2013)

Źródło: Najgorsza jest obojętność, krytykapolityczna.pl, 6 maja 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/Wywiady/HesselNajgorszajestobojetnosc/menuid-1.html

O myślach , O wolności , O sile , O myśleniu

„Był to pierwszy niemiecki żołnierz, jakiego zobaczyłem w stalowym hełmie i od razu wydał mi się jakby mieszkańcem obcego, bardziej surowego świata. Siedząc obok niego w rowie wypytywałem go natarczywie o sytuację na pozycji i usłyszałem monotonną opowieść o wielodniowym przesiadywaniu w lejach granatnich bez łączności i dróg obiegowych, o nieustannych natarciach, o polach zwłok i obłędnym pragnieniu, o konaniu rannych i wielu innych sprawach. Nieruchoma, obramowana stalowym hełmem twarz i monotonny głos, któremu towarzyszył huk frontu, wywarły na nas upiorne wrażenie. Kilka dni odcisnęło na tym posłańcu, który towarzyszyć miał nam do królestwa płomieni, piętno, jakie zdawało się go odróżniać od nas w niewypowiedzialny sposób. „Kto padnie, ten zostaje. Nic nie można poradzić. Nikt nie wie, czy powróci żywy. Każdego dnia nacierają, ale front trwa. Każdy wie, że chodzi o życie albo śmierć.””

Ernst Jünger (1895–1998) pisarz niemiecki

Nic nie pozostało w tym głosie, jak tylko wielka obojętność; wypalił go ogień. Z takimi ludźmi można walczyć.
W stalowych burzach
Źródło: s. 84

O życiu , O śmierci , O wrażeniach

„Myślę, że kluczowe instytucje Unii, z Komisją Europejską na czele, wymagają fundamentalnej krytyki. To samo dotyczy trybu rozszerzenia. To jasne, że było ono nieuniknione i nie było nawet mowy o tym, by pozostawić kraje Europy Wschodniej poza Unią. Nie byliśmy jednak, w moim przekonaniu, wystarczająco hojni i dalekowzroczni. Gdybyśmy opracowali plan rozwoju ekologicznego Europy z odpowiednim rozmachem, stworzyłoby to ogromny rynek pracy i dało impuls technologiczny – nie tylko w obszarze nowych źródeł energii, ale także na przykład transportu.”

Stéphane Hessel (1917–2013)

Źródło: Najgorsza jest obojętność, krytykapolityczna.pl, 6 maja 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/Wywiady/HesselNajgorszajestobojetnosc/menuid-1.html

O myślach , O myśleniu

„Obojętność jest okrutną cechą współczesności, jednak na jej tle zawsze dwa razy sprawdzaj intencje tych nieznajomych, którym nieoczekiwanie bardzo na tobie zależy. Jeśli jesteś w relacji z wampirem emocjonalnym już od jakiegoś czasu – uciekaj.”

Maciej Bennewicz (1961)

Życie na Ziemi. Poradnik dla kosmitów (2013)

O relacjach , O czasie

„Wokół nas narasta coraz większe zagrożenie, obojętność tylko je umocni. Nie będziemy czekać, aż będzie za późno.”

Dick Cheney (1941) amerykański polityk, wiceprezydent USA

na forum Międzynarodowej Unii Demokratów.

O czekaniu

„Rodzi się człowiek z gotową dolą i wyrokiem na całe życie. Jeden do wyzyskiwania i używania, na uznanie; miłość i niełaskę ludzką; drugi na doświadczenie od życia, pustkę, nienawiść i obojętność. Kiedy z sobą szczęścia nie przyniósł, żadnych wypłat nie ma taki na pracę (…) Praca uczciwa sama przez się daje spokój, a bieda cicho zniesiona, czyni człowieka głębszym i lepszym. Ten co najmniej ma dla siebie najwięcej ma w sobie.”

Maria Rodziewiczówna książka Anima vilis

Anima vilis

O miłości , O życiu , O nienawiści

„Cechy, które od dzieciństwa nauczono mnie postrzegać jako wady, w okresie thatcheryzmu były zaletami. Chciwość, egoizm, obojętność na słabszych, ostre łokcie, twarde kolana – to wszystko za jej rządów było sposobem, żeby iść naprzód. (…) Pod rządami Thatcher ludzie wiedzieli jak za wszystko płacić cenę, ale nie znali żadnych wartości.”

Margaret Thatcher (1925–2013) premier Wielkiej Brytanii

Autorka: Glenda Jackson, posłanka brytyjskiej Partii Pracy
Źródło: Glenda Jackson criticises Margaret Thatcher in Commons debate – video, guardian.co.uk, 11 kwietnia 2013 http://www.guardian.co.uk/politics/video/2013/apr/11/glenda-jackson-margaret-thatcher-video

O ludziach , O dzieciństwie , O egoiźmie

„Przez myśl, uczucia, czyny, upadki i wzwyżenia przelewa się cała przyroda, wszystkie jej prawa, cała jej obojętność, energia i ruch.”

Emil Zegadłowicz (1888–1941)

O emocjach , O myślach , O myśleniu

„Polska religijność jest rytualna, obrzędowa, ogołocona wewnętrznie. Powiedziałem kiedyś i powtórzę, że pustym kościołom zachodniej Europy odpowiadają puste formy religijne w Polsce. Ta płytkość, obojętność religijna wynika z braku głębszych przeżyć i filozoficznej, teologicznej refleksji.(…)
Atawizmy biologiczne i rytuały, pogańskość. W Polakach nie ma żarliwości wiary ani niewiary. Żarliwości buntu, zmagania się z Bogiem.”

Zbigniew Mikołejko (1951) polski filozof religii

Źródło: wywiad Aleksandry Klich Wszyscy jesteśmy skazańcami, „Gazeta Wyborcza”, 27 stycznia 2010.

O Bogu , O wierze

„Tak wielką estymą obdarza się w naszych czasach nauki fizyczne, że dla nauk moralnych pozostaje już tylko obojętność.”

Monteskiusz (1689–1755) francuski filozof i pisarz

O nauce

„w domu społecznej nie-opieki
nie-obojętność nie-uśmiechy
siedząc staruszka nie-szczęśliwa
nie-boga bezustannie wzywa”

Paweł Grabowski (1759–1794)

Źródło:

O Bogu , O uśmiechu , O domu

„Pewien człowiek rozumny utrzymywał wobec milionerów, że można być szczęśliwym posiadając sześć tysięcy franków renty. Ci oponowali z niechęcią, a nawet z uniesieniem. Opuściwszy towarzystwo, zastanawiał się człowiek rozumny nad przyczyną niechęci ze strony ludzi, którzy darzyli go przyjaźnią. W końcu ją znalazł. Niechęć pochodziła stąd, że dał im do zrozumienia, że jest od nich niezależny. Każdy człowiek posiadający małe potrzeby zdaje się grozić bogatym, że co chwila gotów się im wymknąć. Tyrani spostrzegają, że tracą niewolnika. Refleksję tę można zastosować do wszystkich namiętności w ogóle. Człowiek, który zwyciężył pociąg miłosny, okazuje obojętność, zawsze wstrętną w oczach kobiet. Natychmiast przestają się nim interesować. Może dlatego nikt nie interesuje się losem filozofa: nie posiada on namiętności poruszających społeczeństwo. Ludzie widzą, że niemal nic nie mogą uczynić dla jego szczęścia, i zostawiają go własnemu losowi.”

Sébastien-Roch Nicolas de Chamfort (1741–1794)

Maksymy i myśli

O kobietach , O przyjaźni , O losie , O ludziach

„Ta równowaga umysłu, ta obojętność, która w nim jest, doprowadzi mnie jeszcze do rozpaczy, ponieważ ja reaguję żywo we wszystkich sytuacjach, ulegam wszelkim emocjom i ponoszę straty, które Malina obojętnie przyjmuje do wiadomości. Niektórzy sądzą, że Malina i ja jesteśmy małżeństwem. Nigdy nie przyszło nam do głowy, że moglibyśmy nim być, że taka możliwość istnieje, a nawet, że inni mogliby o nas coś takiego pomyśleć. Bardzo długo nie zdawaliśmy sobie sprawy, że i my, jak inni, występujemy wszędzie jako mężczyzna i kobieta. Było to dla nas prawdziwe odkrycie, ale nie wiedzieliśmy, co z nim począć. Śmialiśmy się bardzo.”

Ingeborg Bachmann książka Malina

Malina

O kobietach , O małżeństwie , O stracie

„Obojętność Meksykanina wobec śmierci wynika z obojętności wobec życia. Meksykanin nie tylko zakłada brak intranscendencji śmierci, ale także i życia (…). Śmierć jest naturalna, a nawet pożądana; im wcześniejsza, tym lepsza. Nasza obojętność wobec śmierci jest pochodną naszej (meksykańskiej) obojętności wobec życia. Zabijamy, ponieważ życie, nasze i cudze, nie posiada wartości. Jest to zjawisko naturalne: życie i śmierć są nierozłączne i za każdym razem, gdy życie traci sens, śmierć przestaje być transcendentna. W Meksyku śmierć jest zwierciadłem życia Meksykanina. Wobec obydwu Meksykanin się zamyka, nie chce nic o nich wiedzieć (…) Lekceważenie śmierci nie kłóci się z kultem, jakim ją otaczamy (my Meksykanie). Jest ona obecna podczas naszych świąt, jest w naszych zabawach, miłościach i myślach. Myśli o umieraniu i zabijaniu rzadko kiedy nas opuszczają. Fascynacja wynika chyba z naszego hermetyzmu i z furii, z jaką go przełamujemy.”

Octavio Paz (1914–1998) meksykański poeta, dziennikarz, krytyk i eseista, noblista

O życiu , O śmierci , O myślach , O myśleniu

„Myślę, że u podstaw trwałości naszego związku jest rozmowa. Nie zawsze było idealnie, czasami rozmowa była kłótnią, na szczęście coraz rzadziej się kłócimy. Jednak najważniejsze, że lubimy ze sobą rozmawiać. Nasze długie samochodowe podróże szybko zlatują, bo zajmująco rozmawiamy, o wszystkim. Nie brakuje nam tematów. Podobne rzeczy lubimy, podobnie myślimy o wielu sprawach. Przez te lata zbliżyliśmy się do siebie osobowościowo. Pomogły nam w tym również kryzysy. Trzeba przez nie przejść i skorzystać z nich. Ta dynamika relacji świadczy o emocjach. Obojętność jest wrogiem związku.”

Cezary Żak (1961) polski aktor

o swoim małżeństwie.
Źródło: Bożenna Ulatowska, Cezary Żak: Odpowiedzialny leń, planetakobiet.pl, 5 listopada 2012 http://www.planetakobiet.com.pl/artykul-3559-cezaryzakodpowiedzialnylen.html

O małżeństwie , O szczęściu , O myślach , O relacjach

„Doktryna katolicka uczy nas, że pierwszym obowiązkiem wynikającym z miłosierdzia nie jest tolerowanie błędów przekonań, jak szczere by one nie były, ani teoretyczna czy praktyczna obojętność w stosunku do błędów czy zła, w którym widzimy pogrążonych naszych braci. (…) Jeśli Jezus był dobry dla błądzących i grzeszników, to jednak nie szanował ich błędnych przekonań, bez względu na to, jak wydawałyby się one szczere. Umiłował wszystkich, aby ich nauczać, nawracać i zbawić.”

Pius X (1835–1914) patriarcha Wenecji, papież, święty Kościoła katolickiego

Źródło: encyklika Notre Charge Apostolique, 25 sierpnia 1910.

„Ale czy istnieje cnota zawodowego boksera czy cnota żołnierza? Wątpliwe. Tężyzna i szybkość są na polu walki bardziej użyteczne niż niedorzeczna obojętność na to, co się stanie z jednostką.”

Jerome K. Jerome (1859–1927) pisarz angielski

Trzech panów na włóczędze

O walce

„W moim przekonaniu znajdujemy się na progu ogromnego kryzysu, dotyczącego przynajmniej dwóch sfer. Po pierwsze, gigantycznych nierówności majątkowych i dochodowych w skali planety. Po drugie, kryzysu samej planety, którą przez ostatnie dwa stulecia traktowaliśmy w sposób haniebny.”

Stéphane Hessel (1917–2013)

Źródło: Najgorsza jest obojętność, krytykapolityczna.pl, 6 maja 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/Wywiady/HesselNajgorszajestobojetnosc/menuid-1.html

„Obojętność człowieka dla człowieka jest tylko wypaczeniem przyrodzonej ustawy przez nienaturalność albo form społecznych, albo wychowania.”

Karol Libelt (1807–1875) filozof polski, działacz polityczny i społeczny

Źródło: Pisma pomniejsze Karola Libelta http://books.google.pl/books?id=C6owAAAAYAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false, wyd. J.K. Żupański, 1849, tom 2, s. 217.

„Masowe zabijanie odbiera śmierci jej uroczystą jednostkowość. Co więcej, są to kości żydowskie. (…) Obojętność fotografowanych bierze się z braku uznania śmierci, której te kości są znakiem. Gdyby to były nasze kości, nasza śmierć znaczyłaby ofiarę, poświęcenie, męczeństwo. Ale ta śmierć ich nie dotyczy. Układają te czaszki w rządek, jak się układa plony, dynie albo arbuzy.”

Jan Tomasz Gross książka Złote żniwa

Złote żniwa
Źródło: s. 142.

O śmierci

„Są i tacy, którzy dostrzegają wyłącznie społeczne konsekwencje przewrotu, którzy wyrażają obojętność co do tego, w jakiej formie kapitalizm zostanie zlikwidowany. Czynią to zwłaszcza ci, dla których rewolucja sprowadza się w gruncie rzeczy do interwencji zbrojnej Sowietów, nie do wielkiego wysiłku wyzwoleńczego mas ludowych. Jest to złudzenie nie mniej szkodliwe. Przełom nie może zostać pozbawiony pierwiastka społecznego, ale nie może też zostać wyjałowiony z pierwiastka narodowego. Nie należy ani na chwilę zapominać o tym, że będzie to bunt ujarzmionych narodów, które cierpiały nie tylko jako klasy społeczne, ale również jako narody.”

Adam Próchnik (1892–1942) działacz socjalistyczny i oświatowy, historyk

Źródło: Nie powtórzy się rok 1918, „Barykada Wolności”, Nr 40, 30 marca 1941 http://lewicowo.pl/nie-powtorzy-sie-rok-1918/

O wysiłku , O wolności , O cierpieniu , O zapominaniu

„Nacjonalizm, który nakazuje myśleć tylko o sobie, a więc egoizm narodowy, jest tak samo negacją zdrowego i koniecznego poczucia narodowego i patriotyzmu, jak jest nią nihilistyczny kosmopolityzm, brak łączności duchowej z własnym narodem i obojętność na jego losy. I nawet w sytuacjach wyjątkowego zagrożenia, pozytywne umiłowanie własnego narodu i gotowość do poświęceń dla jego ocalenia, jest lepszym i mocniejszym oparciem niż nacjonalizm, wynikający nie z dumy, lecz z pychy narodowej. Dodajmy, że nacjonalizm zaślepia, nie pozwala dostrzegać i mówić prawdy o własnym narodzie, gdy ten naród schodzi na błędne drogi, gdy jest chory, a zwłaszcza gdy krzywdzi inne narody, natomiast patriotyzm nie tylko pozwala, ale i nakazuje to czynić.”

Adam Ciołkosz (1902–1978) polski działacz socjalistyczny, instruktor harcerski

Źródło: Nacjonalizm? Nie!, „Zew”, Nr 21, czerwiec 1973 http://lewicowo.pl/nacjonalizm-nie/.

O losie , O myślach , O egoiźmie , O myśleniu

„Zaprosiliśmy pana, bo mamy podstawy przypuszczać, że zabiega pan o względy Agnieszki. Odnieśliśmy też wrażenie, że nie jest pan jej obojętny.
– Rzeczywiście, od jakiegoś czasu mamy się ku sobie – podjąłem tę oględną, zważywszy na okoliczności, konwencję. Z ich córką spotykałem się już od ponad roku i mieliśmy się ku sobie już w tylu różnych miejscach, na tyle sposobów i tak wiele razy, że faktycznie brak zabiegania i obojętność wydawały się mało prawdopodobne.”

Jarosław Klebaniuk (1967)

Rodzice

O wrażeniach , O czasie

„Wyrabiamy w sobie obojętność, bezwzględność, nawet pogardę i ostatecznie nienawiść wobec cierpiących, podobnie jak w świecie zwierząt spotykamy liczne wypadki zamęczania na śmierć chorych towarzyszy.”

Gabriel Marcel (1889–1973) dramaturg a filozof z Francja

O śmierci , O nienawiści , O zwierzętach

„Najgorszym naszym grzechem wobec bliźnich nie jest nienawiść, ale obojętność.”

George Bernard Shaw (1856–1950) dramaturg i prozaik irlandzki, noblista

Inna wersja: Największym grzechem wobec innych istot nie jest nienawiść tylko obojętność w stosunku do nich. To jest istota niehumanitaryzmu.
The worst sin towards our fellow creatures is not to hate them, but to be indifferent to them: that’s the essence of inhumanity. (ang.)
Źródło: The Devil’s Disciple (1901), akt II

O nienawiści

„Gdybyśmy jako chrześcijanie uwierzyli prawdziwie w Syna Bożego, nastawili ucha na betlejemską pieśń o pokoju i wzięli ją sobie do serca, gdybyśmy w tę świętą noc nareszcie się przebudzili, świat wyglądałby inaczej. Zniknęłaby kultura niosąca zagubienie i niezadowolenie, obojętność i samotność, nienawiść i przemoc, a pojawiłaby się kultura życia i światła, nadziei i radości.”

Stanisław Gądecki (1949) polski duchowny katolicki, arcybiskup

Źródło: Pasterka w katedrze: Abp Gądecki o aborcji, feminizmie i klauzuli sumienia lekarzy http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114871,15188073,Pasterka_w_katedrze__Abp_Gadecki_o_aborcji__feminizmie.html, wiadomosci.gazeta.pl, 25 grudnia 2013

O nienawiści , O świecie , O pokoju , O samotności

„Ten, kto tak jak wy uciekł ze swojej ziemi z powodu ucisku, wojny, natury zniekształconej przez zanieczyszczenia i pustynnienie czy niesprawiedliwego rozdziału zasobów planety jest bratem, z którym trzeba dzielić się chlebem, domem, życiem. Wybaczcie zamknięcie i obojętność naszych społeczeństw, które obawiają się zmiany życia i mentalności, jakiej wymaga wasza obecność. Traktowani jak ciężar, problem, koszt, jesteście tymczasem darem.”

Franciszek (papież) (1936) papież

fragment orędzia wygłoszonego w Centrum Astalli, rzymskiego ośrodka pomocy dla uchodźców.
Źródło: Papież Franciszek przeprosił uchodźców za obojętność i niechęć, z jaką się spotykają http://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/1609117,Papiez-Franciszek-przeprosil-uchodzcow-za-obojetnosc-i-niechec-z-jaka-sie-spotykaja, polskieradio.pl, 19 kwietnia 2016.

O wojnie , O domu , O problemach , O naturze

„Zielone ropnie czy różowiutkie ciała wszystko nam jedno. Dotykamy jednych i drugich, ponieważ jedne i drugie istnieją, ponieważ łajdak w równym stopniu zasługuje, by wziąć go pod lupę, co najdoskonalszy z ludzi, ponieważ w naszych miastach roi się od upadłych dziewczyn, które posiadają tam takie samo prawo obywatelstwa, jak dziewczyny uczciwe. Społeczeństwo ma dwa oblicza: obydwa oblicza ukazujemy, posługujemy się wszystkimi barwami palety, zarówno czernią, jak błękitem, podziwiamy bez różnicy Riberę i Watteau, ponieważ obaj mają styl, ponieważ obaj czerpali z życia (…) Biorąc jako przedmiot studium mężczyznę i kobietę, chcemy, by działali w środowisku zaobserwowanym i oddanym skrupulatnie do najdrobniejszych szczegółów, chcemy ukazać, jeśli to możliwe, mechanizm ich cnót i występków, poddać sekcji miłość, obojętność czy nienawiść, będące wynikiem przejściowego lub stałego kontaktu tych dwóch istot. Jesteśmy smutnymi lub wesołymi demonstratorami zwierząt!”

Joris-Karl Huysmans (1848–1907) pisarz francuski

Źródło: Jerzy Adamski, Historia literatury francuskiej. Zarys, Wrocław 1989, s. 146, tłum. T. Kowzan.

O miłości , O kobietach , O nienawiści , O ludziach

„W narodach zepsutych i źle rządzonych, talenty zajmują się błahostkami; ludzie pogrążeni w zbytku są wrogami wszelkiej refleksji; ich umysły wydelikacone, podobnie jak ciała, nie są zdolne w żaden sposób do mozolnych zajęć; wszystkie doniosłe sprawy wydają się zbyt poważnie dla lekkomyślnych dzieci, które pragną tylko przelotnej zabawy. Oto dlaczego u ludów zniewolonych podwójnym jarzmem samowolnej władzy i zbytku spotykamy zazwyczaj głęboką obojętność dla wszystkiego, co może dotyczyć ojczyzny; sprawy naprawdę użyteczne są zbyt rozległe dla przytłumionych i ciasnych umysłów.”

Paul d'Holbach (1723–1789)

Etokracja, czyli rząd oparty na moralności (1776)

O dzieciach , O ludziach , O ojczyźnie

„We mnie było mało ciepła. Niewiele mięsa zostało już przy moich kościach. Wystarczało go tylko dla podtrzymywania złości – ostatniego ludzkiego uczucia. Właśnie nie obojętność, lecz złość była ostatnim ludzkim uczuciem – tym, które bliższe jest kościom.”

Warłam Szałamow (1907–1982)

Opowiadania kołymskie
Źródło: s. 731

O emocjach

„Mężczyźni łatwiej wchłaniają myśli kobiece, niż męskie – kobiety łatwiej męskie! Mężczyźni dają się łatwiej opanować kobietom, – kobiety mężczyznom. Jeżeli mężczyzna, który swą wolę skierował na pewien cel, spędza swe wolne chwile z kobietą, która się wcale lub bardzo mało interesuje jego planami i celem, i jeżeli przyzwyczaił się do niej i będzie często wysyłał jej swe myśli, utraci dużo energii, która wyszłaby na dobre jego celowi. Chwilami niespodziewanie zabraknie mu odwagi, nie będzie w stanie posuwać naprzód swego dzieła lub też zobojętnieje mu sam cel. Zabraknie tego cichego, nieprzerwanego prądu entuzjazmu, który zawsze nieomylnie przynosi wypełnienie. Cóż się więc stało? Otóż wchłonął on w siebie coś z ducha tej kobiety, przyjął od niej obojętność względem swego zadania. Stał się jej częścią, poddał się jej wpływowi, wpadł w jej mesmeryzujący prąd, nawet bez swej wiedzy, bez woli! Jeżeli kobieta ta jest powabną i czarującą, wówczas wprost upada w jej towarzystwie, mężczyzna opanowany jest zupełnie przez jej urok i niewiele się troszczy, czy ona podziela jego najgłębszą wolę, czy nie. Chwilowe przykre rozczarowanie, gdy wyłonią się przeciwieństwa, zostaje prędko stłumione. Silniejszy, bardziej podniosły duch kobiecy, jeżeli uwikła się w los niższego od siebie mężczyzny, będzie cierpiał w podobny sposób. Często, zanim się urok jeszcze nie rozwieje, bywa zawarte prawne małżeństwo i wtedy następuje stosunek, który z prawdziwym małżeństwem niema nic wspólnego. Lecz mężczyzna lub kobieta, jeżeli prawdziwie i żywo tkwią wszystkimi korzeniami w nieskończonej świadomości, nie zbłądzą nigdy w tym wypadku! Niewidzialna moc ich strzeże!”

Prentice Mulford (1834–1891) amerykański pisarz, filozof

Przeciw śmierci

O kobietach , O mężczyznach , O losie , O małżeństwie

„Ateizm w prawodawstwie, obojętność w sprawach religii i szkodliwe maksymy, które maszerują pod sztandarem liberalnego katolicyzmu są prawdziwymi przyczynami zniszczenia państwa; One rujnują Francję. Uwierzcie mi, zło, które wskazuję jest straszliwsze niż Rewolucja, straszliwsze nawet niż Komuna. Zawsze potępiałem liberalny katolicyzm i – jeśli to będzie konieczne – potępię go ponownie, nawet czterdzieści razy.”

Pius IX (1792–1878) papież

do francuskich katolików, 18 czerwca 1871.
Źródło: O.A. Roussel, Libéralisme et catholicisme, Rennes 1926.

O religii , O złu

„(…) była to złudna obojętność, obojętność skały, na której szczyt nie można się wspiąć; niestety, odkrywamy to dopiero w połowie drogi, gdy nie da się już zejść.”

Neil Gaiman książka Gwiezdny pył

narrator o synach Władcy Cytadeli Burz.
Gwiezdny pył

„Uważam, że właśnie „Solidarność” reprezentowała najlepsze tradycje społecznego oporu – pokojowego, ale zarazem odważnego, gotowego do poświęceń, włącznie z pójściem do więzienia. Wielka szkoda, że obecny rząd polski odchodzi w wielu momentach od wartości, które reprezentował tamten ruch. Sądzę, że dziś wszyscy potrzebujemy takiej „polskiej dynamiki” w duchu „Solidarności”, lat 1980–81.”

Stéphane Hessel (1917–2013)

Źródło: Najgorsza jest obojętność, krytykapolityczna.pl, 6 maja 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/Wywiady/HesselNajgorszajestobojetnosc/menuid-1.html

„Doświadczenie historyczne uczy również, że zaangażowane mniejszości bywają zdolne do zmiany kierunku, w jakim podąża reszta społeczeństwa. Potrafią czasem przekonać większość, że jej obojętność prowadzi donikąd albo do katastrofy, i skłonić masy do zaangażowania. Ktoś mógłby zapytać, dlaczego odwołuję się akurat do tradycji ruchu oporu z okresu II wojny światowej, a nie na przykład do rewolucji francuskiej. Ale to chyba dlatego, że dla mojego pokolenia sytuacja była w pewnym sensie podobna do dzisiejszej. Stanęliśmy w obliczu czegoś strasznego, potwornego wręcz – a większość mówiła, że przecież nic nie można zrobić, że nic od nas nie zależy. Mniejszość była gotowa stawić opór i ostatecznie udało się pokonać faszyzm.”

Stéphane Hessel (1917–2013)

Źródło: Najgorsza jest obojętność, krytykapolityczna.pl, 6 maja 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/Wywiady/HesselNajgorszajestobojetnosc/menuid-1.html

O wojnie , O czasie , Sens

„Mało kto zwraca dziś uwagę na innych, na własne otoczenie i na wynikającą z tego wszechogarniająca obojętność, która powoduje, iż nasza rzeczywistość zaczyna cierpieć na deficyt uczuć. Myślę, że wielu ludzi tego doświadcza. Nie znajdują oni jednak ani siły na to, żeby ów deficyt uzupełnić, ani też wsparcia, ze względu na postępującą atomizację społeczeństwa.”

Krzysztof Niewrzęda (1964) polski prozaik, poeta i eseista

Źródło: Stopień pokrewieństwa – rozmowa Sławomira Iwasiowa – „Kurier Szczeciński” 4 sierpnia 2008.

O ludziach , O emocjach , O myślach , O wsparciu

„Możliwe, że Bóg nas nienawidzi. To jeszcze nie jest najgorsze, co może się zdarzyć. (…) zwrócenie na siebie uwagi Boga tym, że się jest złym jest lepsze niż pozostanie niezauważonym. Może gniew Boga jest lepszy niż Jego obojętność.”

Chuck Palahniuk (1962)

tłum. Lech Jęczmyk
Podziemny krąg (1996)

O Bogu , O gniewie

„Obojętność to chyba dzisiaj w Polsce największa przyczyna, najbardziej istotna przyczyna trudności w postawieniu tematu życia. Ciągle zbyt dużo jest tych, którzy myślą: ktoś inny to załatwi za mnie. A przyszedł czas, że nikt tego ani za mnie, ani za ciebie nie załatwi, że musi każdy za siebie mówić głośno, czytelnie i odważnie.”

Andrzej Dzięga (1952) polski duchowny katolicki, biskup

Źródło: Małgorzata Bochenek, Nadszedł czas na działanie!, naszdziennik.pl, 9 maja 2011 http://naszdziennik.pl/index.php?dat=20110509&typ=wi&id=wi21.txt

O myślach , O czasie , O myśleniu

„Cechy, które od dzieciństwa nauczono mnie postrzegać jako wady, w okresie thatcheryzmu były zaletami. Chciwość, egoizm, obojętność na słabszych, ostre łokcie, twarde kolana – to wszystko za jej rządów było sposobem, żeby iść naprzód. (…) Pod rządami Thatcher ludzie wiedzieli jak za wszystko płacić cenę, ale nie znali żadnych wartości.”

Glenda Jackson (1936) aktorka brytyjska

Źródło: Glenda Jackson criticises Margaret Thatcher in Commons debate – video, guardian.co.uk, 11 kwietnia 2013 http://www.guardian.co.uk/politics/video/2013/apr/11/glenda-jackson-margaret-thatcher-video

O ludziach , O dzieciństwie , O egoiźmie

„Tragedią miłości nie jest śmierć. Tragedią miłości nie jest rozłąka. Tragedią miłości jest obojętność.”

William Somerset Maugham (1874–1965) pisarz angielski

O śmierci

„Jeżeli mówiłem do Huoy [żona Hainga S. Ngora], że – na przykład – rządy, które tak ciemiężą, pchają się w stronę własnej zguby, a ona przyznawała mi rację, nasza wymiana zdań niczego nie zmieniała. Reżim trwał, a my nadal kopaliśmy motykami rowy. Byliśmy nadal zmęczeni i głodni. Oszukiwano nas ze wszystkich stron. We „frontowej” izbie chorych usłyszałem, jak jedna pielęgniarka zapytała drugiej: – Dałaś już jeść tym wojennym niewolnikom? – To przypadkowe pytanie uderzyło mnie bardziej niż brudna strzykawka, niż niechlujstwo i obojętność, które królowały w tej „klinice”. Objaśniało to postawę Czerwonych Khmerów w stosunku do nas. Wszystkie ich przemowy o społeczeństwie bezklasowym, o zbudowaniu nowego narodu, ta ich walka o niezależność – to tylko gadki! Zaś rzeczywistość była następująca: Czerwoni Khmerzy wygrali wojnę, a my byliśmy niewolnikami. Oni brali na nas odwet i kropka.”

Haing S. Ngor (1940–1996)

Kambodżańska odyseja

O rzeczywostości , O walce , O oszukiwaniu , Pytanie

„Obojętność silne palce ma, łatwo zgniata kruche sny, czy naprawdę chcesz tak żyć?”

Anita Lipnicka (1975) piosenkarka polska

Źródło: Wolne ptaki

O ptakach

„Przeciwieństwem miłości nie jest nienawiść, lecz obojętność. (…) A przeciwieństwem życia nie jest śmierć, lecz obojętność.”

Elie Wiesel (1928–2016) amerykański pisarz i dziennikarz, noblista w dziedzinie pokoju

The opposite of love is not hate, it’s indifference. (…) And the opposite of life is not death, it’s indifference.
Źródło: Dick Staub, The Culturally Savvy Christian http://books.google.pl/books?id=cdFR9iv4kQsC&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false, John Wiley and Sons, 2007, s. 131.

O śmierci , O nienawiści

„Pragnienie jest połową życia; obojętność jest połową śmierci.”

Khalil Gibran (1883–1931) libański pisarz, poeta i malarz

O śmierci

„Sprawy miejskie.
Posiedzenie Rady miejskiej dnia 10 lipca.
(…)
Prezydent zwraca uwagę, iż na ostatniem posiedzeniu odczytanem było pismo p. Schmidta-Ciążyńskiego, zapytujące, czy i kiedy Rada zamyśla nabyć jego zbiory dla Muzeum Narodowego? Zapytuje więc Prezydent, czyby sprawy tej nie traktować na dzisiejszem posiedzeniu?
R. m. F. Jakubowski, oświadcza, iż przyczyną nie traktowania dotąd sprawy nie jest obojętność dla niej, ale to właśnie, że sprawa nie jest jeszcze tak skompletowaną, nie ma tak silnej podstawy, aby mogła przyjść przed Radę. P. Prezydent wszakże miał od kilku posłów sejmowych zebrać deklaracyę, iż zbiory p. Schmidta-Ciążyńskiego przedstawiają pewną wartość i pieniężną i artystyczną i godne są, aby je nabyto dla Muzeum. Do dziśdnia tych deklaracyj nie ma, a na ich zasadzie dopiero ma Wydział krajowy oświadczyć się, o ile poprze nabycie zbiorów. Zaczepiono mówcę, jakoby dla nieprzyniesienia aktów nie referował w tej sprawie, ależ zna on ją tak dobrze, iż na pamięć mógłby ją Radzie przedłożyć. Nie jego wrzekomo niechęć, jak fałszywie twierdzono, jest powodem opóźnienia nabycia, ale wskazana powyżej przyczyna.
Prezydent powołuje się na to, iż był także zaczepionym, mimo, że sprawę stawiał na porządku dziennym. Do podpisania potrzebnych dla Wydziału krajowego deklaracyj zaproszonych było 8 posłów. Pięciu z nich nadesłało już deklaracyę, trzy zaś są oczekiwane.”

Konstanty Schmidt-Ciążyński (1818–1889) polski kolekcjoner dzieł sztuki

O Konstantym Schmidcie-Ciążyńskim
Źródło: „Czas” nr 159, 12 lipca 1884, s. 2, Małopolska Biblioteka Cyfrowa http://mbc.malopolska.pl/publication/20747

O czasie

„Wolność sztuki jest dziś zagrożona przez obojętność publiczności.”

Edward Albee (1928–2016) amerykański dramaturg

O wolności

„Priorytet na dziś, jak sądzę, to wzmocnienie ONZ. Tak aby można było wspólnie i zarazem skutecznie rozwiązywać problemy polityki międzynarodowej. Jeśli Kaddafi jest zbrodniarzem, to powinniśmy móc go wspólnie odsunąć od władzy. Jeśli Izrael wyrządza krzywdę Palestyńczykom, to musimy mieć możliwość go powstrzymać.”

Stéphane Hessel (1917–2013)

Źródło: Najgorsza jest obojętność, krytykapolityczna.pl, 6 maja 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/Wywiady/HesselNajgorszajestobojetnosc/menuid-1.html