Cytaty na temat społeczeństwo (1424 cytatów, strona 3)

„(…) funkcje państwa, jego zadania i cele bardzo się skomplikowały i są obecnie znacznie bardziej złożone. (…) Dziś życie gospodarcze wymaga, aby państwo mogło w nie wtargnąć ze swoją władzą. Aktywność państwa uzasadniona jest więc koniecznością wprowadzenia cieszącej się wówczas popularnością polityki interwencjonizmu państwowego. Nowe zadania państwa nie koncentrują się wyłącznie w sferze gospodarki. Według prof. Makowskiego: „dzisiaj wymaga się od państwa aby pośredniczyło w konfliktach pomiędzy zorganizowanymi grupami społecznymi w zakresie sporów o interesy ekonomiczne, narodowe, kulturalne, religijne, przeobrażało strukturę społeczeństwa.””

Stanisław Car (1882–1938) polski prawnik, minister, marszałek Sejmu

o koncepcji nowego ustroju państwa polskiego. Przemówienie wygłoszone na posiedzeniu plenarnym Sejmu 26 stycznia 1934.
Źródło: Idee przewodnie Konstytucji kwietniowej – Robert Matysiak http://www.konstytucje.pl/pub/t053.htm, za: Makowski, Państwo…, s. 7

O życiu

„Musimy też pamiętać, że kwestia deklarowanych poglądów nie ma bezpośredniego przełożenia na praktyki społeczne – przecież w Polsce kobiety masowo dokonują aborcji, na pewno częściej niż w Szwecji czy Francji, gdzie ten zabieg jest dozwolony. I w Polsce wykonują je lekarze, którzy oficjalnie powołują się na klauzulę sumienia. Mówię o tym, bo wprawdzie praktyka obyczajowa społeczeństwa polskiego wcale nie musi być bardzo konserwatywna, ale ważne jest jednak to, co legitymizowane przez dyskurs publiczny.”

Andrzej Leder (1960)

Źródło: rozmowa Michała Sutowskiego, Pustka po lewicy http://www.krytykapolityczna.pl/artykuly/opinie/20151218/leder-pustka-po-lewicy, krytykapolityczna.pl, 19 grudnia 2015.

O kobietach

„Moja praca nie polega na uszlachetnianiu społeczeństwa, lecz na ratowaniu tego, co ginie.”

Stanisław Wielanek (1949–2016)

Szlagiery starej Warszawy – śpiewnik andrusowski

„Psychologia humanistyczna może być zupełnie bezużyteczna jako odpowiedź na kryzys wywołany przez pokusę trybalizmu. W końcu opiera się on na osobowym relatywizmie moralnym, w którym każde ego jest jak suwerenne plemię. Od samoaktualizacji poczynając, a na klaryfikacji wartości kończąc, logiczną konsekwencją relatywizmu współczesnego i świeckiego społeczeństwa jest anarchia społeczna. Wybierz swoje własne wartości, kieruj się swoim własnym dobrem i zapomnij o wszystkich. Nie pozwól, by ktokolwiek narzucał ci swoje zdanie!”

Paul Vitz (1935)

Psychologia jako religia
Źródło: s. 191–192

„Bardzo trudno jest (…) pogodzić zamknięty system polityczny z modernizacją. Jeśli chce się dogonić resztę świata, skorzystać z zachodzących zmian, trzeba być otwartym na bezpośrednie inwestycje zagraniczne, nowe technologie, know-how, informacje, a to oznacza, że nie można izolować własnego społeczeństwa. A społeczeństwo się przez to zmienia.”

José Ramos-Horta (1949) polityk z Timoru Wschodniego

wykład wygłoszony 2 kwietnia 2004 w Instytucie Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego.
Źródło: Świat widziany z Timoru, puls-swiata.subnet.pl http://www.puls-swiata.subnet.pl/artykul.php?id=11&id_art=437

O świecie

„Interesują nas relacje, jakie zachodzą między ludźmi, bo to one decydują o tym, jak zachowują się i jakie cele stawiają sobie grupy społeczne, całe społeczeństwa i jednostki w ich obrębie. Relacje te tworzą wielką, dynamiczną i złożoną sieć. Jednocześnie badamy podobieństwa i reguły rządzące światem sieci w ogóle, bo sieci przenikają wszystkie wymiary rzeczywistości. Analiza sieci pozwala zrozumieć równie dobrze wzajemne oddziaływania cząsteczek chemicznych w żywej komórce, jak i rozwój infrastruktury Internetu.”

Bolesław Szymański (1950) polski matematyk

Źródło: Edwin Bendyk, Jak przewidywać społeczne zachowania? Wolność w sieciach, polityka.pl, 27 września 2011 http://www.polityka.pl/nauka/czlowiek/1519606,1,jak-przewidywac-spoleczne-zachowania.read

O świecie , O zachowaniu , O rzeczywostości , O wolności

„Cała ta praca nad pogłębieniem wykształcenia religijnego wyższych sfer naszego społeczeństwa będzie musiała się oprzeć na samokształceniu. Choć bowiem samokształcenie posiada wiele słabych stron i systematycznego wykształcenia szkolnego nigdy nie zastąpi, to jednak w naszem położeniu ono jedno może podnieść poziom wykształcenia katolickiego, nim powolna reforma szkolna zacznie nam dawać lepiej pod względem katolickim wykształcone pokolenia.”

Jacek Woroniecki (1878–1949) teolog polski, dominikanin

Przewodnik po literaturze religijnej
Źródło: s. 21, 22.

O wykształceniz

„Anglia to upadły kraj, my, Szkoci, jesteśmy bardziej moralnym społeczeństwem. A Londyn troszczy się tylko o swoje elity.”

Alex Salmond (1954) szkocki polityk

Źródło: Maciej Czarnecki, Czy Sean Connery otworzy whisky, „Gazeta Wyborcza”, 13–14 września 2014.

„Kino jest jakby zwierciadłem społeczeństwa, ukazującym jego najtajniejsze marzenia i aspiracje. Stąd jego ogromna siła i niemal nieograniczona przenikliwość. Kiedy nieustannie pokazuje się, że kraj jest piękny, dobry, pełen wdzięku i sprawiedliwy, to w sposób nieunikniony wszyscy nabierają w pewnym momencie przekonania, iż również posiadają te zalety.”

Jane Fonda (1937) aktorka amerykańska

O marzeniach , O sile

„Wraz z powstaniem demokracji, utożsamianie państwa i społeczeństwa uległo znacznemu wzmocnieniu tak, że w końcu można powszechnie zauważyć emocje wyrażane w sposób zadający gwałt podstawom rozumu i zdrowego rozsądku, w takich stwierdzeniach jak: „my jesteśmy rządem”. Przydatny kolektywny termin „my” umożliwił rozpostarcie ideologicznego kamuflażu na rzeczywistość życia politycznego. Jeśli to „my jesteśmy rządem”, zatem cokolwiek rząd czyni wobec jednostki nie jest jedynie przeciwieństwem aktu tyranii, ale wręcz „dobrowolnością” ze strony jednostki, której ów akt dotyczy. Jeśli rząd zaciąga ogromny dług publiczny, który musiałby zostać spłacony poprzez opodatkowanie jednej grupy z korzyścią dla drugiej, to ów ciężar rzeczywistości zostaje ukryty poprzez stwierdzenie, iż „sami jesteśmy to sobie dłużni”; jeśli rząd powołuje człowieka do wojska lub zamyka go w więzieniu za odmienne poglądy, to w gruncie rzeczy człowiek ten „sam to sobie robi”, zatem nic niestosownego się nie zdarza. Zgodnie z tym rozumowaniem, żadni Żydzi zamordowani przez rząd nazistów zamordowani nie zostali; musieli zamiast tego „popełnić samobójstwo”, gdyż to oni byli rządem (który został demokratycznie wybrany), zatem wszystko, co rząd wobec nich uczynił, było z ich strony dobrowolne. Roztrząsanie tego twierdzenia nie wydaje się być konieczne, a jak na razie wszechogarniająca większość ludzi trzyma się tego złudnego mniemania w większym lub mniejszym stopniu.”

Murray Rothbard (1926–1995) ekonomista amerykański

O ludziach , O demokracji , O rzeczywostości , O samobójstwie

„Gdy mamy do czynienia z wyborem między dżumą a cholerą, nie można podejmować decyzji ponad głowami społeczeństwa. I nie jest to kwestia demokracji, tu chodzi o godność.”

Jürgen Habermas (1929) niemiecki filozof, socjolog i publicysta polityczny

Źródło: Nie o taką Europę szło, „Gazeta Wyborcza”, 19–20 listopada 2011.

O demokracji , O decyzjach

„Kiedy czytam różne programy konferencji, na które jestem zapraszana, zadaję sobie pytanie: na ile i kiedy historia Żydów ma szanse być włączona w historię Polski? Włączona i zaakceptowana przez społeczeństwo. W dalszym ciągu są przeciwko temu opory.”

Eleonora Bergman (1947) polska architekt

Źródło: Konferencja młodych judaistów, „Alma Mater”, nr 101, marzec 2008, s. 80.

O historii , O czytaniu , Pytanie

„Klasa próżniacza nie żyje w społeczeństwie przemysłowym, żyje raczej z niego. Jej stosunek do produkcji jest oparty na czynnikach pieniężnych, a nie produkcyjnych. Awans do tej klasy umożliwiają talenty finansowe – czyli zdolności do zagarniania, a nie do pożytecznej działalności. Stąd też nieustanna selekcja materiału ludzkiego odbywająca się na podstawie kryterium przydatności do walki o pieniądz. Sposób życia klasy próżniaczej jest w dużym stopniu dziedzictwem przeszłości, ucieleśnieniem obyczajów i ideałów pochodzących z okresu wczesnego barbarzyństwa.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O pieniądzach , O przeszłości , O walce

„Teoria i praktyka faszyzmu jest antytezą chrześcijańskiego pojęcia państwa, przyznającego naturalnym prawom osoby, rodziny i społeczeństwa pierwszeństwa ponad prawem.”

Alcide De Gasperi (1881–1954) polityk włoski

na ostatnim zjeździe Partito Popolare (28 czerwca 1925).
Źródło: Paul Johnson, Historia świata (od roku 1917), op. cit., s. 621.

O historii

„Gospodarcza anarchia społeczeństwa kapitalistycznego w jego obecnej formie jest moim zdaniem prawdziwym źródłem zła. Widzimy przed sobą ogromną społeczność producentów, której członkowie nieustannie usiłują pozbawić się nawzajem owoców swojej wspólnej pracy – nie siłą, lecz ogólnie rzecz biorąc zgodnie z legalnie ustanowionymi regułami. (…) Nieograniczona konkurencja powoduje ogromne marnotrawstwo pracy i okaleczenie społecznej świadomości jednostek, o którym wspomniałem wcześniej. Owo okaleczenie świadomości jednostek uważam za najgorsze zło kapitalizmu.(…) Jestem przekonany, że jest tylko jeden sposób wyeliminowania całego tego zła, a mianowicie stworzenie gospodarki socjalistycznej i systemu edukacyjnego ukierunkowanego na cele społeczne.”

Albert Einstein (1879–1955) fizyk niemiecki, noblista

The economic anarchy of capitalist society as it exists today is, in my opinion, the real source of the evil. We see before us a huge community of producers the members of which are unceasingly striving to deprive each other of the fruits of their collective labor – not by force, but on the whole in faithful compliance with legally established rules. (…) Unlimited competition leads to a huge waste of labor, and to that crippling of the social consciousness of individuals which I mentioned before. (…) I am convinced there is only one way to eliminate these grave evils, namely through the establishment of a socialist economy, accompanied by an educational system which would be oriented toward social goals. (ang.)
Źródło: Dlaczego socjalizm?, „Monthly Review”, maj 1949 http://monthlyreview.org/598einstein.php

O sile , O złu

„Po głowie chodzi mi pomysł na film z przesłaniem, który traktowałby o człowieczeństwie. Zdrowa część społeczeństwa pozbywa się tej chorej. Na Manhattanie budują nowy świat. Jest w tym coś z takiego dziecinnego spojrzenia, że jutro Heniek będzie prezydentem, a Zdzisia królową. Chodzi o zabawę bez przemocy i kalkulacji. Tworzą nowy świat, o którym wszyscy zawsze marzyli. Utopię bez zawiści. Po jakimś czasie okazuje się jednak, że ci zdrowi ludzie chcą uciec do świata, który wcześniej porzucili. Byłaby to trochę tragikomedia, a zarazem widowiskowa produkcja. Science fiction o tym, że powinniśmy wrócić do korzeni i podstawowych, pierwotnych, odruchów z dzieciństwa.”

Cezary Pazura (1962) aktor polski

Źródło: Cezary Pazura o 25-leciu swojej pracy artystycznej – Michał Hernes rozmawia z Cezarym Pazurą http://www.portalfilmowy.pl/wydarzenia,47,5849,1,1,Cezary-Pazura-o-25-leciu-swojej-pracy-artystycznej.html

O ludziach , O świecie , O czasie , O dzieciństwie

„Nasi chłopcy biorą udział w działaniach, których nie popiera spora część społeczeństwa. Nie chciałbym walczyć w takiej wojnie”

Ryan Phillippe (1974) aktor amerykański

Źródło: Yola Czaderska-Hayek, Nie gram w filmach, których sam nie chciałbym obejrzeć. Ryan Phillippe specjalnie dla Stopklatki, stopklatka.pl, 23 lutego 2007 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=36313

O wojnie

„Ostatnie miesiące ubiegłego roku to walka o zachowanie obecnego statusu Lasów Państwowych. Dzięki zdecydowanej postawie społeczeństwa udało się oddalić niebezpieczeństwo włączenia Lasów Państwowych do sektora finansów publicznych w 2011 roku. Nie oznacza to, że niebezpieczeństwo minęło. Obowiązuje bowiem nadal dokument nadrzędny wobec ustawy o finansach publicznych, jakim jest Wieloletni Plan Finansowy Państwa z 3 sierpnia 2010 roku, jednogłośnie uchwalony przez rząd PO – PSL. Widnieje tam zapis, że Lasy Państwowe wchodzą do sektora finansów publicznych. Możemy się więc spodziewać powrotu do tej koncepcji w roku bieżącym, gdyż gra toczy się o wielkie pieniądze zgromadzone w Lasach Państwowych, które będzie można „zagospodarować” na inne cele niż leśne, po destrukcji tej organizacji.”

Jan Szyszko (1944–2019) polski polityk, pracownik naukowy

Źródło: Nie możemy spocząć na laurach, naszdziennik.pl, 4 lutego 2011 http://www.naszdziennik.pl/index.php?typ=my&dat=20110204&id=my03.txt

O pieniądzach , O zachowaniu , O grach , O walce

„Szeroko używana przez komunistyczną propagandę teoria głosi, że Powstanie wywołała „reakcja polska” dla walki o zdobycie władzy. A przecież w Polsce Podziemnej (nazywanej w języku komunistycznym „reakcją”) działał od dawna prawowity aparat władzy, reprezentujący Rząd Polski i z jego ramienia nie tylko wskazujący społeczeństwu zasady postępowania pod okupacją, ale kierujący podziemnym szkolnictwem, sądownictwem, pomocą, społeczna, działalnością kulturalną i wielu innymi dziedzinami życia kraju. Delegatura Rządu – przekształcona później w Krajową Radę Ministrów – posiadała powszechny autorytet, wspierany przez Radę Jedności Narodowej, w której miały swych przedstawicieli wszystkie najważniejsze niepodległościowe ugrupowania polityczne. Terenowi kierownicy tych władz państwowych na równi z komendantami Okręgów AK ujawniali się wobec wkraczających wojsk sowieckich. Był to najlepszy dowód istnienia i działalności legalnej administracji państwowej. Polska Podziemna nie potrzebowała więc zdobywać władzy, gdyż ją od dawna sprawowała. To tylko Związek Sowiecki chciał Polsce narzucić samozwańcze władze z własnego doboru i nominacji.”

Tadeusz Żenczykowski (1907–1997) polski prawnik, działacz polityczny i publicysta

Źródło: Tadeusz Żenczykowski, Samotny bój Warszawy, Wydawnictwo Editions Spotkania, Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin–Paryż 1990, s. 134.

O pomocy , O walce

„Społeczeństwo średniowieczne było w znacznym stopniu zdominowane przez więzy pokrewieństwa. Włościanie kojarzyli się w obrębie jednej wsi, mieszczanie w obrębie jednego miasta, a książęta zawierali związki małżeńskie w obrębie własnej dynastii. Tego rodzaju praktyka stała oczywiście w kolizji z zasadami głoszonymi przez Kościół, który do początków XIII wieku zakazywał kojarzenia się rodzinnego aż do siódmego pokolenia włącznie. Zakazy te miały niewątpliwie bardziej doktrynalny niż biologiczny charakter, ponieważ na równi z pokrewieństwem traktowane było powinowactwo duchowe i nie zezwalano na małżeństwa pomiędzy rodzicami chrzestnymi, a także pomiędzy chrzestnymi i chrześniakami. Wydaje się zresztą, iż ten drugi zakaz traktowany był nawet bardziej rygorystycznie, ponieważ poza książętami i feudałami nikt nie potrafił odtworzyć własnej genealogii do siódmego pokolenia; znajomość rodzinnych realiów kończyła się zwykle na pokoleniu trzecim. W tej sytuacji zakazy kościelne pozostawały wyłącznie w sferze abstrakcji. Włościanie ich nie przestrzegali, książęta zaś omijali je za pomocą odpowiedniej dyspensy.”

Jerzy Jankowski (1887–1941)

Monarsze sekrety

O małżeństwie , O charakterze , O rodzicach , O wieku

„Historyk nie pisze na temat historii per se, a odpowiada na pytania, które są ważne dla społeczeństwa w danym momencie. Nie można napisać jedynej historii, raz na zawsze. Każde pokolenie ma swoje doświadczenia i stoi przed własnymi wyzwaniami.”

Jarosław Hrycak (1960)

Źródło: Ukraina.

O historii , Pytanie

„Czynniki powodujące modyfikację instytucji społecznych w każdym nowoczesnym społeczeństwie przemysłowym są przede wszystkim czynnikami ekonomicznymi. Mówiąc bardziej konkretnie, czynniki te przejawiają się w formie nacisku materialnego.. Omawiane przemiany, dotyczące głównie poglądów na to co dobre i właściwe, dokonują się w poważnym stopniu pod presją konieczności finansowych.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

„Dryf w kierunku społeczeństwa klasowego z coraz biedniejszą większością i odgradzającą się od niej warstwą najbogatszych, góra długów, której szczyt przesłania dzisiaj chmura zer, nieudolność i opisany wcześniej bezwład wybranych w wolnych wyborach parlamentarzystów wobec skoncentrowanej władzy grup interesów i wreszcie dławiący uścisk banków są w moich oczach powodem, dla którego konieczne staje się zrobienie czegoś, co było dotąd tabu, to znaczy postawienie pod znakiem zapytania całego systemu.”

Günter Grass (1927–2015) pisarz niemiecki, noblista

Źródło: Kamienie Syzyfa, tłum. Piotr Buras, wyborcza.pl, 1 sierpnia 2011 http://wyborcza.pl/1,97738,10030963,Grass__Kamienie_Syzyfa.html?as=2&startsz=x

O górach

„Pewnego dnia historycy i archeologowie odkryją, że reklamy naszych czasów są najbogatszym i najwierniejszym odzwierciedleniem życia codziennego i wszelkich czynności ludzkich, jakie pozostawiło po sobie jakiekolwiek społeczeństwo. Pod tym względem hieroglify egipskie nawet nie umywają się do reklam.”

Marshall McLuhan (1911–1980) kanadyjski teoretyk komunikacji

Źródło: Wybór pism, Warszawa 1975, s. 126, tłum. Karol Jakubowicz.

„Od 2020 roku polskie społeczeństwo zacznie się gwałtownie starzeć. W 2050 roku, jeśli wierzyć ONZ, będziemy 9. najstarszym społeczeństwem na świecie. W tej sprzyjającej sytuacji wydaje się, że zadanie, które stoi przed nami jest bardzo jasne. Wykorzystać te 10 lat i wzbogacić się na maksa. Powiecie państwo, że może są jakieś inne ważne sprawy do załatwienia. Moim zdaniem nie ma innych ważniejszych.”

Andrzej Olechowski (1947) polityk polski

Źródło: news.money.pl, 17 czerwca 2010 http://news.money.pl/artykul/olechowski;chce;byc;patronem;przedsiebiorczosci,206,0,633806.html

„Każdy z nas ma poczucie własnej godności. Chce coś znaczyć, coś osiągnąć, zająć jakąś pozycję w społeczeństwie. Nierzadko pragnienia te zabarwione są egoizmem. Egoizm eliminuje we wspólnych dążeniach drugiego człowieka, spycha bliźniego na margines. Jak tego unikać? Dla wszystkich chrześcijan – dążących do jedności – niedościgłym wzorem pokornej służby drugiemu człowiekowi jest Chrystus umywający nogi apostołom.”

Marian Gołębiewski (1937) polski duchowny katolicki, arcybiskup wrocławski

homilia wygłoszona 13 stycznia 2012 we wrocławskim kościele Opatrzności Bożej.
Źródło: homilia ekumeniczna http://www.archidiecezja.wroc.pl/index.php?option=com_content&view=article&id=390&Itemid=254, archidiecezja.wroc.pl

O egoiźmie , Chrystus

„Nie można być obojętnym wobec misterium życia i śmierci. Ta książka jest dla tych, którzy myślą za siebie i nie ulegli wpływom radia, kina oraz gazet. Oferuje ludzkości pomoc: obdarowuje społeczeństwo zdrowym rozsądkiem i szczęściem zamiast szaleństwa, które dotyka tak wielu z nas.”

Aleister Crowley (1875–1947) okultysta angielski

o książce Ekwinokcjum bogów.
Ekwinokcjum bogów
Źródło: s. 177

O śmierci , O Bogu , O szczęściu , O książkach

„Ruchy społeczne powstają ze sprzeczności i konfliktów konkretnych społeczeństw i wyrażają protest społeczny oraz projekty wynikające wielowymiarowego ludzkiego doświadczenia. Należy jednak przy tym pamiętać o krytycznym znaczeniu komunikowania się w formowaniu i tworzeniu praktyki ruchów społecznych.”

Manuel Castells (1942) socjolog hiszpański

Źródło: Networks of Outrage and Hope: Social Movements in the Internet Age, Polity Press, Cambridge 2012.

„Dotychczasowemu społeczeństwu, poruszającemu się w przeciwieństwach klasowych, potrzebne było państwo, to znaczy organizacja każdorazowej klasy wyzyskującej do utrzymania jej zewnętrznych warunków produkcji, w szczególności do utrzymania przemocą klasy wyzyskiwanej w warunkach ucisku określonych przez istniejący sposób produkcji (niewolnictwo, poddaństwo lub pańszczyzna, praca najemna). (…) Stając się w końcu faktycznie reprezentantem całego społeczeństwa, państwo czyni samo siebie zbytecznym. (…) Państwo nie zostaje „zniesione”, ono obumiera.”

Fryderyk Engels (1820–1895) niemiecki filozof i rewolucjonista

Anty-Dühring (1878)

„Kreowanie Gomułki na bohatera jest przejawem zjawiska, o którym często tu piszę: walki na symbole. Dla społeczeństwa postacią symboliczną, bohaterem, jest Wałęsa, partia musi więc przeciwstawić mu kogoś innego. Znienawidzony, skompromitowany i zhańbiony Gomułka przeciw Wałęsie? Brzmi to absurdalnie, ale w istocie o to chodzi. O ile się orientuję, ten propagandowy koncept, jak wszystkie poczynania partii w tej materii, spotkał się nie tylko z niechęcią, nie tylko wzbudził niesmak, lecz został przyjęty jako policzek dla społeczeństwa. Bohaterem staje się morderca!”

Michał Głowiński (1934) polski historyk literatury

Źródło: histmag.org http://histmag.org/Posmiertne-zycie-towarzysza-Wieslawa-7339

O walce

„Żadne zdrowe społeczeństwo nie będzie bez zdobycia się na opór czynny znosić gospodarki bandytów podtrzymywanych przez władze i władz podtrzymywanych przez bandytów. I jeśli takim społeczeństwem jesteśmy, podobnych gospodarzy powinniśmy się pozbyć.”

Józef Piłsudski (1867–1935) polski działacz niepodległościowy i polityk, premier, Naczelnik Państwa, twórca tzw. rządów sanacyjnych

Źródło: Paweł Łepkowski Niepodległa, ale skłócona http://www.zw.com.pl/artykul/363168,669674-Niepodlegla--ale-sklocona.html

„Jest przecież rzeczą ogólnie znaną – a w każdym razie takie jest powszechne przekonanie – że począwszy od schyłku okresu patriarchalnego zaznacza się stopniowy upadek obyczajów. Proces ten sprowokował niejednego dżentelmena ze starej szkoły do wyrażenie swej dezaprobaty dla prostackich obyczajów panujących nawet wśród klas wyższych nowoczesnego społeczeństwa przemysłowego. Ten zanik dobrych manier dający się zaobserwować w klasie przemysłowców – a określany często jako wulgaryzacja obyczajów czy też po prostu prostactwo – dla tak zwanych ludzi subtelnych i wrażliwych stał się jedną z głównych plag dzisiejszej cywilizacji. Niedocenianie dobrych manier przez ludzi zajętych świadczy tylko o tym – nie obniżając ich wartości – że pojęcie przyzwoitości jest produktem stylu życia klasy próżniaczej i zachowuje żywotność tylko dopóty, dopóki najważniejszym czynnikiem organizacji społecznej jest hierarchia pozycji.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O ludziach

„W Ameryce uwielbiamy się dobrze bawić. Ponieważ jesteśmy zaawansowani kulturowo… żyjemy w postępowym społeczeństwie i mamy futurystyczny sposób rozwiązywania problemów populacyjnych… po prostu dajemy każdemu pistolet do ręki i zabijamy się nawzajem.”

Eddie Vedder (1964) amerykański muzyk rockowy, wokalista

„(…) prawo autorskie jest dziś martwe. Nie cieszy się żadnym szacunkiem. Według badań 87 proc. internautów ani go nie ceni, ani nie rozumie. Społeczeństwo nie ma poczucia, że to prawo odpowiada na jego potrzeby i działa w interesie społecznym. Z kolei wielki przemysł medialny sądzi, że obecne prawo nie zabezpiecza jego interesów. A powinno być dokładnie odwrotnie.”

Jarosław Lipszyc (1975) polski poeta, dziennikarz, publicysta

Źródło: Tomasz Grynkiewicz, Spór o ściąganie z internetu, gazeta.pl, 11 lipca 2009 http://wyborcza.pl/1,75475,7231040,Spor_o_sciaganie_z_internetu.html

„Słuszność i rozum zabraniają państwu być ateistycznym lub, co by na jedno wyszło, być odnośnie do wszystkich wyznań, jak to mówią, jednakowo usposobionym i wszystkim, bez różnicy, przyznawać jednakowe prawa. Skoro żyjąc w społeczeństwie konieczną jest rzeczą wyznawać jakąś religię, to trzeba wyznawać te, która jedynie jest prawdziwa i którą przynajmniej w krajach katolickich rozpoznaje się bez trudu po wybitnych znamionach prawdy. Zwierzchnicy państw tę religię powinni zachowywać i bronić, jeżeli pragną - co zresztą jest ich obowiązkiem - służyć mądrze i pożytecznie sprawom społeczeństwa.”

Leon XIII (1810–1903) papież

Encyklika Immortale Dei o ustroju państwa chrześcijańskiego

O religii

„Działania muszą być tutaj dwojakie: z jednej strony jest kwestia świadomości zła aborcji, a z drugiej strony działania prawne, które są kulawe. Natomiast ja nie jestem na tyle fachowcem, żebym sam wypracował jakąś dobrą strategię działania. To wymaga szerszej rozmowy, szerszej koalicji na ten temat, bo jest potrzeba wypracowania jakiegoś szerszego stanowiska, które nie będzie niszowe, tylko odzwierciedlające odczucia, jak również potrzeby Polaków – społeczeństwa, które niewątpliwie jest katolickie.”

Grzegorz Wojciechowski (1960) polityk polski

Źródło: Moratorium na wykonywanie aborcji 2008, naszdziennik.pl, 29 lipca 2008 http://www.naszdziennik.pl/index.php?typ=po&dat=20080729&id=po41.txt

„Społeczeństwo jest przeżarte zgnilizną W warsztatach, kopalniach i na polach pracują i cierpią tysiące ludzi, którzy nie mogą liczyć na uzyskanie choćby tysięcznej części tego, co wypracowali. Ich żony i dzieci umierają z głodu. Tuż obok tej strasznej nędzy utuczeni burżuje prowadzą życie pełne uciech i pogardliwym śmiechem odpowiadają na łzy wygłodniałych biedaków…”

François Claudius Koëningstein (1859–1892)

wygłaszając na koniec procesu swój manifest anarchistyczny.
Źródło: Isabelle Bricard, Leksykon śmierci wielkich ludzi, op. cit., s. 376.

O życiu , O śmierci , O głodzie , O dzieciach

„Trudno jest przekonać społeczeństwo do akcji militarnej, gdy z ust najważniejszych osób w państwie słyszy się tak odmienne opinie. Uważam, że społeczeństwo w większości jest przeciwne takiej akcji. (…) Jednak Izrael może i tak zaatakować Iran, ponieważ władza nie liczy się z opinią publiczną.”

Jeff Halper (1946)

Źródło: Tomasz Kostrzewa, Społeczeństwo Izraela jest przeciwne interwencji militarnej w Iranie – wywiad z Jeffem Halperem. http://solidarniziranem.pl/pl/publicystyka/item/86-%E2%80%93-spo%C5%82ecze%C5%84stwo-izraela-jest-przeciwne-interwencji-militarnej-w-iranie-%E2%80%93-wywiad-z-jeffem-halperem, solidarniziranem.pl, 27 sierpnia 2012.

„Społeczeństwo nie składa się z ludzi, składa się z międzyludzkich układów komunikacyjnych.”

Niklas Luhmann (1927–1998)

Źródło: Teoria polityczna państwa bezpieczeństwa socjalnego

O ludziach

„Uważam, że treść raportu wpisze się w kampanię wyborczą, a tym, który kreśli jej scenariusz, jest minister Sikorski. Zgodnie z całą kampanią nienawiści Platformy Obywatelskiej, trwającą właściwie od 2005 r., kiedy to wygrał „niewłaściwy” kandydat na urząd prezydenta, czyli śp. Lech Kaczyński zamiast Donalda Tuska, także ta ostatnia wypowiedź w kontekście wyborów, a także ogłoszenia raportu ministra Millera służy jednemu celowi. Dobrze streszcza go powiedzenie, że PO zachowuje się tak, jakby traktowała opozycję, swoich przeciwników politycznych, i kilkadziesiąt procent społeczeństwa polskiego jak „klatkę z małpami”, w którą należy od czasu do czasu, a nawet często, uderzać pałką, aby „małpy szalały.””

Andrzej Nowak (historyk) (1960) polski historyk

Źródło: Uderza ze strachu przed odpowiedzialnością, naszdziennik.pl, 30 lipca 2011 http://www.naszdziennik.pl/index.php?dat=20110730&typ=my&id=my11.txt

O strachu , O czasie

„Demokracja rozumiana jako funkcjonujące społeczeństwo obywatelskie jest czymś więcej niż socjotechniką na usługach władzy. Jej podstawą jest samookreślenie autonomicznych obywateli. Z tego powodu każde ograniczenie obywatelskiej autonomii i prawa do samostanowienia narusza kluczową moralną normę demokracji. Polityka w systemie demokratycznym przyczynia się po części do urzeczywistnienia sensu życia człowieka jako istoty społecznej.”

Oskar Negt (1934)

Źródło: wywiad Romaina Leicka, Marks nie dla idiotów, „Der Spiegel”, tłum. „Forum”, 30 sierpnia 2010.

O demokracji , Sens

„Wielokulturowość społeczeństw europejskich może rodzić dyskusje i dlatego rozmowa z drugim człowiekiem jest niezbędna.”

Valdis Zatlers (1955) polityk łotewski, lekarz

Źródło: gazeta.pl, 27 listopada 2009 http://lublin.gazeta.pl/lublin/1,48724,7307060,Prezydent_Lotwy_Valdis_Zatlers_uhonorowany_przez_KUL.html

„David Ricardo: Wygląda na to, że ważny powód różnic między nami (…) polega na tym, że ty zawsze myślisz o natychmiastowych i przejściowych efektach poszczególnych zmian, podczas gdy ja zasadniczo odkładam je na bok i koncentruje całą swą uwagę na trwałym stanie rzeczy, jaki z nich wypłynie.
Thomas Malthus: Z pewnością skłonny jestem często odnosić się do rzeczy, jakimi są – to jedyny sposób, by uczynić moją pracę jakkolwiek użyteczną dla społeczeństwa (…) Poza tym naprawdę uważam, że na postęp społeczny składają się ruchy nieregularne, i że pomijać rozważanie przyczyn, które za osiem czy dziesięć lat napędzą produkcję i zaludnienie bądź poważnie je zahamują, to pomijać przyczyny bogactwa i nędzy narodów.”

Thomas Malthus (1766–1834)

fragment listownej polemiki z 1817.
Źródło: John Maynard Keynes, Thomas Robert Malthus, w: The Collected Writings of John Maynard Keynes, t. 10, Palgrave Macmillan, Londyn 1972.

O myślach , O bogactwie , O myśleniu

„Nasz manifest (…) wychodzi od relacji polsko-żydowskich, ale mówi o czymś szerszym. O pewnej wizji polskiego społeczeństwa, o marzeniu. To nie jest apel tylko do Żydów. Ja tam w pewnym sensie otwieram pojęcie Żyda. Tytuł mojej wystawy w Pawilonie Polskim na Biennale w Wenecji – „i zadziwi się Europa” – sugeruje, że Polska może dać przykład, jak społeczeństwo może traktować mniejszości, jak z nimi żyć. Chciałabym skierować uwagę na mniejszości, dać siłę tym, którzy zwykle jej nie mają. Chcę, by w moim filmie wystąpili mieszkający w Polsce Afrykanie, Rosjanie, Ukraińcy, Żydzi. To, że oni będą reprezentować polski naród, może mieć pozytywny wpływ na rzeczywistość, spowodować zmianę.”

Yael Bartana (1970)

Źródło: wysokieobcasy. pl, 11 kwietnia 2011 http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,53662,9399606,Smierc_lidera.html?as=1

O marzeniach , O rzeczywostości , O sile , O relacjach

„Za to, że człowiek ma życie rodzinne, a nie tylko zawodowe, nie mogą płacić tylko kobiety. Ale żeby tak nie było, żeby mężczyźni również stali się opiekunami, potrzeba różnych mechanizmów polityki społecznej.(…) Mężczyźni, którzy zajmują się dziećmi, łagodnieją – wynika z badań i życiowej praktyki. A to zmienia całe społeczeństwa.”

Agnieszka Graff (1970) pisarka polska i publicystka

o urlopach rodzicielskich dla ojców.
Źródło: rozmowa Agnieszki Kublik, Matka feministka, „Gazeta Wyborcza”, 9–10 marca 2013.

O życiu , O kobietach , O mężczyznach , O dzieciach

„Uważam, że wciąż możemy myśleć o sferze publicznej w kategoriach trójkąta: siły ekonomiczne, system instytucji politycznych, obywatele. I jeśli obywatele nie będą używać państwa do własnych celów, tak aby uzyskać kontrolę nad siłami ekonomicznymi, to wówczas one zdominują państwo i spacyfikują społeczeństwo. Będziemy się może czuli bezpiecznie, ale zostaniemy odarci z wolności.”

Stéphane Hessel (1917–2013)

Źródło: Najgorsza jest obojętność, krytykapolityczna.pl, 6 maja 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/Wywiady/HesselNajgorszajestobojetnosc/menuid-1.html

O myślach , O wolności , O sile , O myśleniu

„(…) polskie społeczeństwo, poza nielicznymi wyjątkami, jest nieobecne w dyskusji na temat miejsca jednostki we współczesnym świecie, lęków społecznych, wszechobecnego wyzysku, a przede wszystkim globalizacji oraz jej skutków i w tym obszarze, o wiele bardziej niż w jakimkolwiek innym, spełnia wymogi idealnych lemingów.”

Krzysztof Niewrzęda (1964) polski prozaik, poeta i eseista

Źródło: Niewrzęda: Rany, które wynikają z empatii – rozmowa Kamili Kasprzak dla „Krytyki Politycznej” http://www.krytykapolityczna.pl/kluby-kp/publicystyka/20130922/niewrzeda-rany-ktore-wynikaja-z-empatii

„W mojej opinii najistotniejsze kwestie, którym obecnie ludzkość musi stawić czoła to rozwój zrównoważony oraz nierówność i rozłam w społeczeństwie, które są przyczyną spięć powodujących przemoc i wojny. Obie te kwestie można rozwiązać za pomocą jednego środka zaradczego – poprzez świadome tworzenie systemów walutowych, które umacniają wspólnotę i zdolność do rozwoju zrównoważonego. (…) Po raz pierwszy w dziejach ludzkości dysponujemy technologiami produkcyjnymi zdolnymi stworzyć bezprecedensowy dostatek. To wszystko składa się na nadzwyczajną szansę, aby połączyć hardware naszych technologii zasobności oraz software archetypowych zmian. Połączenie to nie było do tej pory dostępne na taką skalę i w takim tempie: umożliwia nam świadome zaprojektowanie pieniądza, który pracowałby dla nas, a nie my dla niego.”

Bernard Lietaer (1942–2019)

Źródło: rozmowa Sary van Gelder, Ponad chciwością i niedostatkiem, „Zielone Brygady. Pismo ekologów” nr 5 (185), lipiec 2003 http://zb.eco.pl/publication/ponad-chciwoscia-i-niedostatkiem-p1630l1

O wojnie , O pomocy

„To, że nie przystajemy już do współczesnej kultury, a chrześcijańskie wzorce przestały być decydującym wskazaniem, to oczywiste. Obecnie żyjemy w ramach pozytywistycznej i agnostycznej obyczajowości, która staje się coraz bardziej nietolerancyjna wobec chrześcijaństwa. Stąd też społeczeństwo Zachodu, w każdym razie Europa, po prostu nie będzie chrześcijańskie.”

Benedykt XVI (1927) papież

Źródło: Ostatnie rozmowy, op. cit., s. 269.

„Jest rzeczą jasną, że Kościół stoi dziś wobec poważnego kryzysu. Pod nazwą nowego Kościoła, Kościoła posoborowego próbuje obecnie utrwalić swoje istnienie Kościół odmienny od Kościoła Chrystusowego: zagrożone od wewnątrz apostazją antropocentryczne społeczeństwo, które pozwala, by je ogarnął i uniósł ze sobą ruch powszechnej rezygnacji pod pretekstem odnowy, ekumenizmu lub przystosowania.”

Henri de Lubac (1896–1991)

przemówienie na Światowym Kongresie Teologicznym w Toronto, sierpień 1967.
Źródło: „Témoignage Chrétien”, 1 września 1967.

„Na słowie harcerza polegaj jak na Zawiszy – to nakaz prawdomówności, wierności, zgodności słów i czynów z nakazami własnego sumienia, swym słowem i czynem harcerz zasługuje na zaufanie, dotrzymuje słowa, przywraca wiarę w solidność, rzetelność, spolegliwość, mówi, co myśli, robi, co mówi. postawą i zachowaniem daje świadectwo o wartościach, jakie wnosi harcerstwo w życie młodzieży i całego społeczeństwa. Harcerz jest punktualny.”

Stefan Mirowski (1920–1996) polski instruktor harcerski, specjalista w zakresie normalizacji

Komentarz do Przyrzeczenia harcerskiego

O życiu , O młodzieży , O wierze , O zachowaniu

„Poprawiły się poglądy na administrację, gdy w łonie cywilizacji łacińskiej społeczności wykształciły się na społeczeństwa. W państwie stanowym administracja była organizmem, a polegała na autonomii. Załamał się rozwój organiczny, administracja poczęła się stawać mechanizmem, gdy dzięki legizmowi wzmagała się warstwa urzędnicza, gdyż centralizacja tego wymagała. Równocześnie ubywało obywatelowi praw wobec państwa. Zeszło się na fatalną drogę, której koniec dobiegał naszych czasów i wydał jakby normę, że administracji względem obywatela wszystko jest dozwolone. Mnożą się bowiem bez ustanku jej uprawnienia w imię totalizmu państwowego. Państwo „myśli” o wszystkim' myśli za obywatela; toteż gdyby administracja mogła, zakazałaby obywatelowi myśleć. Odkąd jednak ideałem administracji państwowej stało się, żeby ona sama zaspokajała wszelkie potrzeby całej ludności, zachodzi obawa, że poddani zmienią się w niedołęgów, a rządziciele będą posiadać coraz mniej rozumu.”

Feliks Koneczny (1862–1949) historyk polski, historiozof

O biurokracji
Źródło: Państwo i Prawo, Wydawnictwo WAM, Kraków 1997, s. 82.

O myślach , O myśleniu

„Rak toczący izraelskie społeczeństwo.”

Miri Regev (1965)

o imigrantach.
Źródło: Marta Urzędowska, W Izraelu politycy uderzają w imigrantów, wyborcza.pl, 26 maja 2012 http://wyborcza.pl/1,75248,11801700,W_Izraelu_politycy_uderzaja_w_imigrantow.html

„Własność jest przyczyną cierpienia i nędzy w społeczeństwie.”

Pierre-Joseph Proudhon (1809–1865) francuski polityk i filozof

O cierpieniu

„Od zdrowia też pożycia małżeńskiego i rodzinnego zależy zdrowie narodu i słuszne doświadczenie potwierdza powiedzenie, że jakie jest małżeństwo, takie jest też społeczeństwo. Istotnymi zaś cechami małżeństwa chrześcijańskiego jest podniesienie go do godności sakramentalnej i co z tego płynie, jego jedność i nierozerwalność.”

Adam Stefan Sapieha (1867–1951) kardynał polski, arcybiskup krakowski

apel kard. Sapiehy z 16 lipca 1945 roku.
Źródło: ks. Jan Kaczmarek CR, Apel kard. Sapiehy zza grobu. Do dzisiejszych Polaków! http://www.fronda.pl/a/apel-kard-sapiehy-zza-grobu-do-dzisiejszych-polakow,33820.html, fronda.pl, 23 stycznia 2014

O małżeństwie , O zdrowiu

„Żadne racjonalne powody nie dadzą się przytoczyć, które by usprawiedliwiały upośledzenie kobiety tak w życiu prywatnym, jak i publicznym. Do utrzymania ludzkości, państwa, kraju, gminy, niezbędną jest kobieta na równi z mężczyzną. Spełnia ona jako robotnica, utrzymująca często rodzinę, jako matka i wychowawczyni, równie ważne zadanie jak mężczyzna. Pracą swoją przyczynia się do wzbogacenia społeczeństwa, a ponieważ ciążą na niej podwójne obowiązki – matki i pracownicy, ma ona pełne prawo żądać udziału w pracach ustawodawczych i w życiu politycznym.”

Dorota Kłuszyńska (1876–1952)

Źródło: Walka o polityczne prawa kobiet, „Przedświt” nr 5/1911 http://lewicowo.pl/varia/viewpub/tid/2/pid/126.

O kobietach , O rodzinie , O matce , O walce

„Panie premierze, zwracam się do Donalda Tuska, To społeczeństwo, a przynajmniej wielka jego część, nazywa pana zdrajcą stanu. Jestem przekonana, że przechodzi pan do historii w czołówce polskich zdrajców narodowych. Rzewuski i Potocki mogliby się uczyć od pana technik zdrady własnego narodu.”

Ewa Stankiewicz (1967) polska dziennikarka

słowa wypowiedziane podczas kwietniowego marszu w obronie telewizji Trwam w Warszawie.
Źródło: „Niesiołowski: Ewa Stankiewicz kłamie”, Gazeta Wyborcza, 14 maja 2011 http://wyborcza.pl/1,75248,11716817,Niesiolowski__Ewa_Stankiewicz_klamie.html dostęp 14 maja 2011

O zdradzie , O historii

„Każdy z nas ma swoje wydatki zbędne. Wszyscy, ale to wszyscy, od wyrobnika do jaśnie pana, wydajemy część dochodów na rzeczy, bez których moglibyśmy się obejść; a co najciekawsze, że wszyscy robimy to procentowo jednakowo (podobno 18%). Dopiero te „zbędności” nadają życiu cechę bytu cywilizowanego na wyższym poziomie; są to więc wydatki chwalebne. One umożliwiają rozwój rzemiosł szlachetniejszych i dostarczają środków kultury duchowej; są to tzw. wydatki kulturalne, które w miarę powiększania się dobrobytu przestają być zbędnymi, przechodzą w budżecie prywatnym do rzędu niezbędnych, a w owe 18% wchodzą wydatki nowe, coraz nowsze, o jakich przedtem nie śmiano by nawet pomyśleć w rządnym gospodarstwie. Na dorobku twardym z początku nawet gazeta może być wydatkiem zbędnym, a gdy się dorobią, staną się niezbędnymi teatr i kupno książki; w dalszej zaś perspektywie coraz obszerniejsze mieszkanie itd., jak kto chce i co kto woli. Takimi wydatkami mierzy się zasobność materialną społeczeństwa. Marnotrawstwo prywatne zaczyna się dopiero powyżej owej cząstki budżetowej. Inaczej w budżecie państwowym.”

Feliks Koneczny (1862–1949) historyk polski, historiozof

O marnotrawstwie
Źródło: Państwo i Prawo, Wydawnictwo WAM, Kraków 1997, s. 125.

O książkach

„Nie rozumiem wywodu Girzyńskiego. To jest partyjniackie zacietrzewienie. Mówienie, że za incydentem w Strzałkowie stały władze rosyjskie jest nonsensem. W każdym społeczeństwie są ludzie agresywni, durnowaci, a przecież wiemy, że pierwszy raz podobną tablicę umieściła polska grupa w Smoleńsku. Zrobiła to bez zgody gospodarzy, co jest oczywistym naruszeniem miejscowych praw.”

Andrzej Czuma (1938) polski prawnik i historyk

Źródło: wp.pl http://wiadomosci.wp.pl/kat,1329,title,Ta-afera-zakonczy-sie-konfliktem-Polska-Rosja,wid,13412087,komentarz.html, 16 maja 2011

O ludziach

„Od roku 1999 jestem prezesem diecezjalnym Stowarzyszenia Rodzin Katolickich i dla mnie ochrona życia, organizowanie marszów dla życia, uczestnictwo w sympozjach, współpraca z Federacją Ruchów Obrony Życia, rozpowszechnianie wszelkich materiałów promocyjnych, rozmowy z młodzieżą – byłem nauczycielem w szkole katolickiej w Chojnicach – to wszystko są niemalże codzienne działania. Myśmy przeszli bardzo długą drogę od początku lat 90. w uświadamianiu społeczeństwu, co to jest aborcja – to już przestał być zabieg: w świadomości funkcjonuje, iż jest to zabijanie dziecka. I dalej powinniśmy iść w kierunku, że to zabijanie powinno zniknąć całkowicie. Przeszliśmy pewne etapy, gdzie udawało się w niedoskonałych ustawach zaostrzać tę dowolność dokonywania czynów haniebnych, jakim jest mordowanie dzieci poczętych. I dlatego tutaj moja działalność jest jakby stała, a nie jednorazowa, bo przez lata ten problem gdzieś zawsze wynikał w mojej działalności społecznej.”

Piotr Stanke (1957) polski polityk

Źródło: Moratorium na wykonywanie aborcji 2008, naszdziennik.pl, 7 maja 2008 http://www.naszdziennik.pl/index.php?dat=20080507&typ=po&id=po41.txt

O dzieciach , O młodzieży , O problemach , O nauczycielach

„Przypominam sobie taką myśl Prymasa Wyszyńskiego: żebyśmy byli wolni, niezależni i mieli wpływ na Europę, powinno być nas 60 mln. Popatrzmy, jak w wiadomy sposób działali Niemcy i Sowieci w przeszłości, by zmniejszyć liczbę ludności Polski. Zmieniali strukturę naszego społeczeństwa, wycinając elity i grupy wiodące społecznie.”

Anna Pawełczyńska (1922–2014)

Źródło: Przeżyliśmy okupację – przeżyjemy „demokrację”, „Gazeta Polska”, 23 listopada 2011

O demokracji , O myślach , O przeszłości , O myśleniu

„Dokonany i ciągle dokonujący się postęp instytucji społecznych i rozwój ludzkiej osobowości można – w pewnym uproszczeniu – sprowadzić do procesu naturalnej selekcji najbardziej odpowiednich sposobów myślenia oraz przymusowej adaptacji do środowiska, zmieniającego się w miarę wzrostu liczbowego społeczeństw i stopniowych zmian w instytucjach. Instytucje społeczne są nie tylko wynikiem procesu selekcji i adaptacji, który kształtuje postawy i skłonności wyznaczają one jednocześnie sposób życia i stosunki między ludźmi i dlatego są same z kolei istotnymi czynnikami selekcji. Przemiany instytucji powodują dalszą selekcję jednostek o najbardziej odpowiednim usposobieniu oraz dalszą adaptację charakteru i obyczajów jednostek do zmieniającego się – dzięki przemianom instytucji – środowiska.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O myślach , O charakterze , O osobowości , O myśleniu

„Zarówno przestępca, jak i sportowiec są zazwyczaj bardziej skłonni do wyznawania któregoś z rozpowszechnionych kultów i do gorliwego wykonywania praktyk religijnych, niż reszta społeczeństwa. Można również zauważyć, że niewierzący z tych dwóch środowisk częściej nawracają się, niż pozostali niewierzący członkowie społeczeństwa.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

„Nie mamy możności robić tego, co byśmy chcieli. Robimy więc, co możemy. Tyczy to nie tylko jednostki, tak samo jest ze społeczeństwem. A i Bogu nie powiodło się stworzyć tego świata takim, jakiego pragnął.”

Ryūnosuke Akutagawa (1892–1927) japoński pisarz

Aforyzmy japońskie
Źródło: s. 24–25.

O Bogu

„Jednostka doskonali się poprzez społeczeństwo, społeczeństwo doskonali się poprzez jednostkę.”

Louis Auguste Blanqui (1805–1881) polityk francuski

Źródło: Leksykon złotych myśli, wyboru dokonał Krzysztof Nowak, Warszawa 1998.

O myślach , O myśleniu

„Antyczni Grecy zrozumieli lepiej niż nasi współcześni politycy rozróżnienie między pracą w sensie labour a pracą w sensie work, a także pomiędzy zabawą (play) a wypoczynkiem (leisure) lub tym, co zwali schole. Ci, którzy wykonywali jakąś pracę najemną, nie byli obywatelami. Obywatele nie pracowali, oni pozwalali sobie na praxis – wraz z rodziną i przyjaciółmi oddawali się zajęciom wewnątrz domu i wokół niego. Była to działalność „reprodukcyjna”, zajęcia wykonywane dla siebie, dla wzmocnienia osobistych relacji lub po to, by włączyć się w życie publiczne społeczności. Ich społeczeństwo wedle naszych standardów było niesprawiedliwe, zwłaszcza pod względem traktowania kobiet, lecz już wtedy zrozumieli oni, dlaczego niedorzeczne jest ocenianie wszystkiego w kategoriach pracy najemnej.”

Guy Standing (1948)

Prekariat. Nowa niebezpieczna klasa
Źródło: s. 54.

O życiu , O kobietach , O rodzinie , O domu

„Dla mnie Emiraty, tygiel rozmaitych nacji, były niezwykle interesujące. Oczami socjologa miałem okazję obserwować szybki awans cywilizacyjny społeczeństwa, rozwój ekonomiczny kraju, ale też i rozwój narodowej kultury poddany dość mocnej presji obcych, napływowych ludzi. Przecież w ciągu jednego tylko pokolenia nieomal wszystko się tutaj zmieniło! Nastąpił ogromny skok. Beduińskich koczowników zastępują dziś ludzie wykształceni, fachowcy z rozmaitych dziedzin.”

Andrzej Kapiszewski (1948–2007) Polski dyplomata i socjolog

Źródło: Teresa Bętkowska, Przybliżyć Polakom świat – a światu Polskę http://www2.almamater.uj.edu.pl/91/08.pdf, „Alma Mater” nr 91, kwiecień 2007, s. 15.

O ludziach , O świecie

„W kraju, gdzie bardzo głośno mówi się o miłości człowieka, jest jej coraz mniej. Ci, którymi się opiekuję, są jak wyrzut sumienia naszego społeczeństwa.”

Marek Kotański (1942–2002) polski działacz społeczny, psycholog

Źródło: „Przekrój” nr 16 (2808), 18 kwietnia 1999

„Amerykańskie szkoły przygotowują młodzież do sukcesu w naszym cudownie oportunistycznym społeczeństwie.”

George W. Bush (1946) 43. prezydent USA

gafa polegająca na pomyleniu słów opportunity (możliwość) i opportunistic (oportunistyczny). Powinno być: „Amerykańskie szkoły przygotowują młodzież do sukcesu w naszym społeczeństwie cudownych możliwości.”
O Amerykanach i USA
Źródło: „Przekrój” http://www.przekroj.pl/archiwum/22_03/text5.html

O młodzieży , O sukcesie

„W zaraniu dziejów społeczeństwa amerykańskiego główne wyznania charakteryzowały się rytuałem i liturgią o wyjątkowej prostocie. Wiadomo jednak, że z upływem czasu wyznania te przyswajały sobie stopniowo elementy „widowiskowe”, które najpierw odrzuciły. Ogólnie można stwierdzić, że proces ten następował w miarę wzrostu zamożności i wygód – życiowych wyznawców. Nic więc dziwnego, że tendencja do rytualizacji najpełniejszy swój wyraz znalazła wśród klas o najwyższym poziomie bogactwa i prestiżu społecznego.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O czasie , O bogactwie

„Społeczeństwa krajów Unii są uśpione, bo sądzą, że toczą się prace nad prawem, które zgodnie z nazwą zwiększy ochronę ich prywatności. A więc wszystko OK. Tymczasem jest niebezpieczeństwo, że bardzo ważna i potrzebna inicjatywa Reding może zaowocować zachowaniem status quo albo wręcz pogorszeniem tej ochrony. Obrazowo: Komisja Europejska zaprojektowała dom; my – czyli organizacje pozarządowe – wytykamy jej, że futryny są krzywo i dach trochę przecieka. A środowiska biznesowe manipulują przy fundamentach.”

Katarzyna Szymielewicz (1981) polska prawniczka, współzałożycielka i prezes Fundacji Panoptykon

Źródło: rozmowa Ewy Siedleckiej, Nasza droga e-prywatność. Zostawiasz dane i stajesz się towarem, wyborcza.pl, 13 maja 2013 http://wyborcza.pl/1,76842,13897150,Nasza_droga_e_prywatnosc__Zostawiasz_dane_i_stajesz.html?as=1#ixzz2TSIT5sn0

O zachowaniu , O domu

„Każde nowoczesne społeczeństwo koncentruje swoje zainteresowania wokół wydajności gospodarczej. Miarą przydatności jednostki dla społeczeństwa jest właśnie jej udział w pospolitej pracy produkcyjnej. Tym interesom zbiorowym najlepiej służy człowiek uczciwy, pracowity, spokojny, mający dobrą wolę, niesamolubny, rozumiejący ciąg przyczyn i skutków, wolny od wierzeń animistycznych, nie oczekujący żadnej nadprzyrodzonej interwencji w zwykłe wydarzenia.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

„Jeśli dobro ogółu ma być głównym celem dla jednostek, to podobnie szczęście jednostki powinno być głównym celem dla społeczeństwa obywatelskiego – bo w jakim sensie ogół ma się cieszyć jakimkolwiek dobrem, jeśli jego jednostki, same dla siebie, będą nieszczęśliwe?”

Adam Ferguson (1723–1816) szkocki ekonomista i myśliciel polityczny

Źródło: Esej o historii społeczeństwa obywatelskiego (1767)

O szczęściu , O historii , Sens

„Jeśli powiemy, że celem edukacji jest po prostu lepsze ustawienie się w życiu i bycie bardziej produktywnym członkiem społeczeństwa, to płacenie dzieciom za czytanie może mieć sens. Jeśli jednak prawdziwym celem nie jest tylko umożliwienie zdobycia dobrej pracy, lecz także rozwinięcie właściwych istocie ludzkiej zdolności do refleksji, myślenia krytycznego, kontemplacji sztuki, to czytanie staje się celem samym w sobie, którego nie powinno się wypaczać gratyfikacją pieniężną.”

Michael Sandel (1953)

Źródło: rozmowa Piotra Burasa i Magdy Tilszer, Nie daj się urynkowić, „Gazeta Wyborcza”, 5–6 lipca 2014.

O dzieciach , O myślach , O czytaniu , O myśleniu

„Dzisiejsza Bruksela z gigantyczną biurokracją i wieloetnicznym parlamentem, jak wieża Babel, przypomina Wiedeń Franciszka Józefa. Rolę ówczesnych Bałkanów ze społeczeństwami szukającymi sobie nowej podmiotowości odgrywa dziś Bliski Wschód. Rolę rosnącej w potęgę II Rzeszy, która szuka sobie właściwego miejsca, odgrywają Chiny (może Rosja?). Potęga Ameryki gaśnie jak wtedy potęga Imperium Brytyjskiego. Nawet społeczeństwa podobnie się zachowują. Jedni tańczą obłędnego walca, drudzy obsesyjnie próbują robić biznesy, jak zawsze, inni protestują na ulicach, bo znów czują, że spod nóg wykopuje im się materialny grunt ich egzystencji.”

Jacek Żakowski (1957) dziennikarz polski

porównując dzisiejszą sytuację międzynarodową do tej sprzed wybuchu I wojny światowej.
Źródło: Czy po kryzysie czeka nas wojna?, polityka.pl, 30 września 2011 http://www.polityka.pl/swiat/analizy/1519692,1,czy-po-kryzysie-czeka-nas-wojna.read

O wojnie , O czekaniu

„Od początku wiedziałem, że nie będę socjologiem. Ale w takim kraju jak Meksyk wiedza o mechanizmach działania społeczeństwa, zwłaszcza politycznych, pomaga w pracy i w życiu.”

Guillermo Navarro (1955) meksykański operator filmowy

Źródło: Zapis czatu, 2006 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=34828

O wiedzę

„Jeżeli najbardziej niewinne i bezbronne dziecko nie może czuć się bezpiecznie w jakimś społeczeństwie, wówczas już nikt bezpiecznie czuć się w nim nie może!”

Stefan Wyszyński (1901–1981) polski duchowny katolicki, prymas

O dzieciach

„Twój rząd nie zalegalizuje marihuany, bo nie może na niej zarobić. Możesz hodować tą rzecz sam, bo takie jest piękno natury. Od czasu kiedy korporacyjne życie jest główną drogą amerykańskiego społeczeństwa, jeżeli nie mogą ci tego sprzedać – nie możesz tego mieć!!!”

Serj Tankian (1967) wokalista rockowy (SOAD)

O życiu , Cytaty o pięknie , O naturze , O czasie

„Liczby są jednoznaczne. Lata 1945-75 to złota era kapitalizmu. Nie tylko panowała większa równość społeczna, ale też gospodarka rozwijała się szybciej. Wzrost per capita dla lat 1945–75 to średnio ok. 3 proc., a ostatnie 30 lat eksperymentów z neoliberalizmem to ok. 1,5 proc. Była duża równość, więc całe społeczeństwo korzystało z owoców wzrostu. Była znaczna mobilność społeczna, więc każdy mógł mieć nadzieję, że zajdzie wysoko. Powszechne było oczekiwanie, że dzieci zajdą dalej niż rodzice. W Ameryce to wszystko zniknęło.”

Ha-Joon Chang (1963)

Źródło: rozmowa Wojciecha Orlińskiego, Wolny rynek? Nie ma czegoś takiego, „Gazeta Wyborcza”, 31 grudnia 2011–1 stycznia 2012.

O dzieciach , O rodzicach

„W naszych społeczeństwach nierówności coraz bardziej rosną, a jedynym wyjaśnieniem jakie podajemy, jest takie, że ludzie mają różne osiągnięcia i są w różnym stopniu efektywni. Ale czy można być 320 razy mądrzejszym od innych albo 320 razy lepiej pracować?”

Wolfgang Streeck (1946)

Źródło: rozmowa Piotra Burasa, Ulica zmieni świat, „Gazeta Wyborcza”, 5–6 maja 2012.

O ludziach , O świecie

„Nie trzeba dowodzić, że upadek narodów katolickich pociągnąłby za sobą upadek roli i wpływu Kościoła katolickiego. To też w sferach kościelnych z surową krytyką występowano wobec pewnych skrajności nacjonalizmu, ale na ogół uważano za bardzo pomyślny objaw budzenie się energii narodowej w społeczeństwach katolickich. Tym bardziej, że razem z odrodzeniem myśli narodowej szedł zwrot ku katolicyzmowi, ogarniający znaczną liczbę ludzi, którzy pod wpływami prądów XIX wieku od niego się byli oddalili.”

Roman Dmowski (1864–1939) polski polityk

Źródło: Kościół, naród i państwo, 1927

O ludziach , O myślach , O wieku , O myśleniu

„Jeśli cała energia licznego społeczeństwa i wszystkie jego środki skierowane są na wybrane projekty, wówczas przedsięwzięcia te często kończą się sukcesem – ale sukcesem odosobnionym.”

Fareed Zakaria (1964)

Źródło: Andrzej Małkiewicz, Oś Brazylia-Rosja-Indie-Chiny?, geopolityka.org, 28 czerwca 2012 http://geopolityka.org/analizy/1539-os-brazylia-rosja-indie-chiny

O sukcesie

„Polska Rzeczpospolita Ludowa znajduje się obecnie w skrajnie trudnej sytuacji. Główne zadanie polega na tym, aby wzmocnić zaufanie społeczeństwa do PZPR i organów państwowych. Także w przyszłości partia musi być gwarantem socjalistycznej Polski. Dotyczy to zarówno własności społecznej, własności prywatnej, określonych form współdziałania, jak i innych kwestii. Najważniejsze pytanie brzmi: jak społeczeństwo będzie popierać partię?”

Wojciech Jaruzelski (1923–2014) generał, działacz PZPR, prezydent PRL i RP

O zaufaniu , O przyszłości , Pytanie

„społeczeństwo wolne, które obejmie w posiadanie, wspólne wszystkim ludziom dziedzictwo, zmuszone będzie szukać nowej organizacji, bardziej odpowiadającej warunkom nowej ery ekonomicznej dziejów i znajdzie ją w swobodnym grupowaniu się i w wolnej federacji grup”

Piotr Kropotkin (1842–1921)

Demokracja

„Unia Europejska przegrała batalię o ustanowienie nowego pieniądza światowego – euro. Zamiast renty emisyjnej przychodzi dziś państwom i społeczeństwom Europy – członkom strefy euro i nie tylko, płacić wysokie koszty posługiwania się niesprawnym narzędziem.”

Dariusz Grabowski (1950) polityk polski

Źródło: Co z tą Europą? Ważny tekst doktora Dariusza Grabowskiego z dwutygodnika „Prawda jest ciekawa”, wpolityce.pl, 20 lipca 2012 http://wpolityce.pl/dzienniki/prawda-jest-ciekawa-dwutygodnik/32657-co-z-ta-europa-wazny-tekst-doktora-dariusza-grabowskiego-z-dwutygodnika-prawda-jest-ciekawa-calosc

O prawdzie

„Trudno, a raczej całkowicie niemożliwe jest dla nas zrozumieć Chiny z 1900 roku. Społeczeństwo o olbrzymiej kulturze, o filozofii bardziej inteligentnej i subtelnej niż nasza z XIX wieku, o wspaniałej sztuce, o manierach obcowania człowieka z człowiekiem tak wyszukanych i ceremonialnych, że w porównaniu z nimi nasze obyczaje były raczej kłótnią pijanych drabów z tramwaju. Kuchnia chińska była także niesłychanie kunsztowna, wyrafinowana i wspaniała. Medycyna chińska, a raczej terapia lecznicza, również stała wyżej od naszej.”

Stanisław Mackiewicz (1896–1966) premier Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Wychodźstwie

Europa in flagranti
Źródło: s. 30

O wieku

„W społeczeństwie informacyjnym, odcinając kogoś od sieci, wykluczamy go z życia społecznego. To niedopuszczalne.”

Jarosław Lipszyc (1975) polski poeta, dziennikarz, publicysta

Źródło: Tomasz Grynkiewicz, Spór o ściąganie z internetu, gazeta.pl, 11 lipca 2009 http://wyborcza.pl/1,75475,7231040,Spor_o_sciaganie_z_internetu.html

„Sztuki piękne były zawsze popierane przez mądrych władców, nie tylko dla własnej rozrywki, ale ze względu na ich dobroczynny wpływ w społeczeństwie.”

Henry Home, Lord Kames (1696–1782)

Źródło: Elements of Criticism, Edynburg 1762, s. III, cyt. za: S. Pazura, De gustibus, s. 34, 35.

„Miłość w tym znaczeniu, w jakim istnieje w społeczeństwie, jest tylko wymianą dwóch fantazji i zetknięciem się dwóch naskórków.”

Sébastien-Roch Nicolas de Chamfort (1741–1794)

L’amour, tel qu’il existe dans la société, n’est que l’échange de deux fantaisies et le contact de deux épidermes. (fr.)
Maksymy i myśli
Źródło: Maximes et pensées [w:] Oeuvres choisies de Chamfort http://books.google.pl/books?id=toFbAAAAQAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false, Bibliothèque nationale, 1869, s. 74.

O miłości , O fantazji

„Wspólna własność, czyli negacja dzisiejszego ustroju, zlanie jednostki ze społeczeństwem w całej sferze życia zewnętrznego, będąca ekonomicznym celem socjalizmu, jest zarazem rewolucyjnym środkiem do zupełnego wyzwolenia człowieka.”

Edward Abramowski (1868–1918) polski filozof i działacz polityczny

Źródło: Zagadnienia historyczne i djalektyka przewrotowa w: Edward Abramowski, Pisma, tom II http://dir.icm.edu.pl/pl/Pisma/Tom_2/93, Warszawa 1924.

„Socjalizm to nauka, która powiada, że ustrój dzisiejszy jest niesprawiedliwy i oparty na wyzysku pracy przez kapitał. Nauka ta okazuje dalej, że społeczeństwa ludzkie zmieniają się i dążą powoli do tego, aby uporządkować stosunki pracy jak najkorzystniej dla narodów.”

Ignacy Daszyński (1886–1936) polski polityk

Źródło: Pogadanka o socjalizmie, „Latarnia” nr 1/1900 http://lewicowo.pl/pogadanka-o-socjalizmie/

O nauce

„Dzięki kapitalistycznemu ustrojowi społeczeństwa, jedynie, niestety, bogactwo pozwala kobiecie otoczyć się tym zbytkiem, jaki jest niezbędny do uwydatnienia wszystkich uroków kobiecości.”

Włodzimierz Perzyński (1877–1930) dramatopisarz polski

Źródło: Miłość sztuka i pieniądze http://www.polona.pl/dlibra/doccontent?id=4935, wyd. Tow. Akc. S. Orgelbranda, Warszawa 1911, s. 27.

O miłości , O kobietach , O pieniądzach , O sztuce

„Historia nauczyła nas: im głębiej w świadomości zakotwiczy się poczucie obywatelstwa, tym mocniejsze więzi z ziemią i społeczeństwem.”

Ignacy Zakka I Iwas (1933–2014) patriarcha monofizyckiego Kościoła jakobickiego

Źródło: Apel patriarchy Syryjskiego Kościoła Ortodoksyjnego Antiochii, Mar Ignacy Zakka I Iwas, z siedzibą w Damaszku, do prezydenta Syrii, Baszara al-Asada, pixartmedia.home.pl, 9 lipca 2011 http://www.pixartmedia.home.pl/szlomo/index.php?option=com_content&task=view&id=306&Itemid=332

O historii

„Musieliśmy interweniować w sposób funkcjonowania państwa. Tak dłużej trwać nie mogło. Władza była właściwie izolowana od społeczeństwa. Pałacowe intrygi zastąpiły politykę, rząd i administracja nie mogły efektywnie pracować.”

Zajn al-Abidin ibn Ali (1936–2019)

w wywiadzie dla „Le Monde” podczas swej pierwszej wizyty oficjalnej we Francji we wrześniu 1988.
Źródło: Pierre Accoce, Pierre Rentchnick, Chorzy, którzy nami rządzą, op. cit., s. 20.