Cytaty na temat katedra (72 cytatów) | Cytaty sławnych ludzi

„Wiara jest katedrą, miłość szpitalem, ale obie bez nadziei byłyby tylko cmentarzem.”

Charles Péguy (1873–1914)

O miłości , O wierze

„My nie jesteśmy żałobnikami, co chodzą z katedry przed Pałac Namiestnika. My nie jesteśmy chorzy na Ojczyznę. My tylko chcemy pamiętać i zachować tożsamość.”

Józef Zawitkowski (1938) polski duchowny katolicki, biskup

fragment homilii podczas mszy św. w intencji wszystkich katastrofy smoleńskiej w Bazylice Archikatedralnej pw. Męczeństwa św. Jana Chrzciciela w Warszawie 10 kwietnia 2013.
Źródło: Poruszająca homilia bp. Zawitkowskiego: „Nie jesteśmy żałobnikami, nie jesteśmy chorzy na Ojczyznę, my tylko chcemy pamiętać i zachować tożsamość” (wpolityce.pl) http://wpolityce.pl/artykuly/51134-poruszajaca-homilia-bp-zawitkowskiego-nie-jestesmy-zalobnikami-nie-jestesmy-chorzy-na-ojczyzne-my-tylko-chcemy-pamietac-i-zachowac-tozsamosc

O zachowaniu , O ojczyźnie

„Ruch Palikota zrodził się pod Krzyżem Pamięci na Krakowskim Przedmieściu. Można się zastanawiać, czy gdyby nie było Krzyża, nie byłoby Palikota? Byłby. Wybrałby sobie za cel Wawel, katedrę warszawską albo któryś z cmentarzy. Tam, gdzie jest Bóg chrześcijan, koncentrują się też jego najwięksi wrogowie. Sam Palikot stwierdził, że krzyż jest PiS-owski i dlatego musi go atakować. Krzyż oczywiście nie jest PiS-owski, ale dzisiaj ten stygmat – bycia PiS-owskim – wystarcza, by wyzwolić energię tłuszczy szukającej alibi dla ujścia najniższych emocji.”

Tomasz Sakiewicz (1967) polski dziennikarz

Źródło: Kto obudził diabła?, „Gazeta Polska”, 19 października 2011

O Bogu

„Przez dwa dni pokój oznaczony numerem 32/57 stał pusty, potem wstawiono w nim nowe okno, i nowego pacjenta. Ciężkiego neurotyka-autystę… Miejskiego architekta, którego automatyczne instalacje przeciwpożarowe, kosztowały miasto życie kilkudziesięciu mieszkańców, oraz fortunę w odszkodowaniach i honorariach prawniczych…
Rozczarował pielęgniarza. Ten tylko krzyczał po nocach, w przeciwieństwie do swojego towarzyskiego poprzednika… Niestety nie pamiętał nazwiska, coś z katedrą, albo kaplicą… Szkoda, myślał pielęgniarz, rozdzielając leki przed obchodem… Ci najmilsi odchodzą pierwsi…”

Tomasz Kapel (1983)

Źródło: Judas Church

O życiu , O pokoju , O myślach , O nocy

„Idea jest potężniejszą budowlą niż katedra.”

Robert Ludlum książka Manuskrypt Chancellora

Manuskrypt Chancellora

„Stalin poleca zburzyć największy obiekt sakralny Moskwy. Dajmy na chwilę pole naszej wyobraźni. Jest rok 1931. Wyobraźmy sobie, że Mussolini, który w tym czasie rządzi Włochami, poleca zburzyć w Rzymie Bazylikę Świętego Piotra. Wyobraźmy sobie, że Paul Doumer, który jest w tym czasie prezydentem Francji poleca zburzyć w Paryżu Katedrę Notre Dame. Wyobraźmy sobie, że Marszałek Piłsudski poleca zburzyć w Częstochowie Klasztor Jasnogórski. (…) Czy możemy sobie coś takiego wyobrazić? (…) Nie.
A co o tym mówią mieszkańcy Moskwy (jest ich w tym czasie trzy miliony)? Przecież burzą ich Bazylikę Świętego Piotra, ich Katedrę Notre Dame, ich Klasztor Jasnogórski.
Co mówią?
Nic nie mówią.”

Ryszard Kapuściński książka Imperium

o zburzeniu Świątyni Chrystusa Zbawiciela.
Imperium

O czasie

„Pojechałem do Oxfordu na sześć miesięcy. Wtedy w Polsce cała nasza katedra teoretycznej chemii organicznej pracowała nad takimi związkami postaci alifatycznej. Chcieliśmy rozdzielić dwie substancje, które były identyczne, tylko różniły się trzema stopniami w temperaturze wrzenia. To było bardzo trudne. W Oxfordzie jeden profesor zapytał nad czym pracuję w Polsce. Jak mu powiedziałem, to on mówi: „Wie pan co, niech pan weźmie asystenta, on panu przeprowadzi tę destylację molekularną”. No i oczywiście ten asystent przywiózł mi oba związki rozdzielone. I wtedy się wściekłem, pomyślałem, że nie ma sensu z nimi się ścigać, bo to był dla nas wyścig w worku.”

Mieczysław Wilczek (1932–2014) polski przedsiębiorca, polityk, b. minister

Źródło: Krystyna Naszkowska, Oto ojciec proszku Ixi, „Duży Format” (dodatek „Gazety Wyborczej”), 17 sierpnia 2007

Sens

„Ojciec Święty Pius XII mówił cudowne rzeczy o Warszawie, pogrążonej w walce powstańczej o honor i wolność. Nazwał ją: „Miastem opromienionym aureolą wytwornej kultury, miastem dziś przemienionym dla swych własnych synów w ognistą kaźń. Ale nie tylko (…). Nazwał ją „tyglem, w którym oczyszcza się i uszlachetnia złoto najwyższej próby” (15 XI 1944) (…). Niedawne to chwile, gdy przez Archikatedrę biegł front walki. Nacierała nienawiść najeźdźcy, broniła świętych ołtarzy miłość i wiara powstańców warszawskich. Tu na posadzce, którą omywamy dziś wodą poświęconą, płynęły potoki krwi najlepszych synów Stolicy. Tu ułożono z ich ciał istny stos ofiarny, który miał zaświadczyć wobec całej ludzkości, że Polacy giną pro aris et focis (za ołtarze i ogniska domowe) w samym „sercu Stolicy”, w Archikatedrze Świętego Jana. Czy to wylanie krwi ofiarnej nie jest najwierniejszym wyrazem przedziwnej jedności spraw ludzkich i Bożych w Ojczyźnie naszej? Gdy posnęli snem śmierci najlepsi synowie Narodu na sercu Oblubienicy miasta, najeźdźcza nienawiść usypała im kopiec grobowy z kolumn, sklepień i ścian i Katedry, wysadzonej w powietrze przez niemieckie Vernichtungskommando w nadziei, że już się nie porwą do broni. Ale trotyl, który zniszczył 90% murów świątyni, nie zdołał zabić ducha synów Narodu. Kopiec grobowy stał się kolebką zmartwychwstania. Miłość ofiarna dźwignęła mury, a wiara budzi nadzieję na nowe, lepsze życie. Ci, którzy tu padli, pouczyli nas, jak trzeba żyć i umierać w obronie największych świętości Narodu. Padając w obronie Katedry pouczyli nas, że nie wystarczy żyć z wiary: trzeba umieć dać życie za wiarę; nie wystarczy składać Bogu ofiarę z Ciała i Krwi Jego Syna: trzeba oddać własne ciało i krew Ojcu śmierci i życia. Oto „tygiel warszawski”, w którym odmieniło się życie nasze tak bardzo, iż Stolica budziła w całym świecie uczucie podziwu, „które każe nisko pochylić czoła przed męstwem bojowników i ofiar”. „Te ofiary - mówił Pius XII - i ci bojownicy wykazali światu, do jakich to wyżyn wznieść się potrafi bohaterstwo zrodzone i podtrzymywane przez owo tak szlachetne poczucie honoru człowieka i przez silne przekonanie wiary chrześcijańskiej”. (15 XI 1944).”

Stefan Wyszyński (1901–1981) polski duchowny katolicki, prymas

fragment listu z okazji konsekracji Archikatedry św. Jana Chrzciciela w Warszawie, w dniu Zesłania Ducha św. 1960 r.

O miłości , O życiu , O śmierci , O Bogu

„Urodziłem się w kraju, w którym, jak w prawie całej Ameryce, praktykowano magię, a czarownicy porozumiewali się z niewidzialnymi mocami. Tajemnice tubylców nie zniknęły wraz z przybyciem konkwistadorów. Co więcej, katolicyzm rozpowszechnił w koloniach praktyki przywoływania tajemnych sił, demonizm czy rzucanie uroku. W mieście, w którym przeżyłem moje pierwsze lata, mówiło się, dobrze to pamiętam, o diabolicznych zjawach, upiorach i duchach, jak o czymś zupełnie normalnym. W pewnej ubogiej rodzinie, która sąsiadowała z nami, zdarzyło się na przykład, że pewnemu młodemu człowiekowi objawił się duch jakiegoś hiszpańskiego pułkownika i wyjawił mu, gdzie na podwórku zakopany jest skarb. Wprawdzie młodzieniec umarł z przerażenia, jednak jego rodzina nagle się wzbogaciła i pozostaje zamożna aż do dziś. Jednemu biskupowi ukazał się inny biskup, aby wskazać mu miejsce, gdzie znajduje się pewien dokument zagubiony w archiwum katedry. Kiedyś diabeł porwał kobietę przez okno domu, który dobrze znam. Moja babka zapewniała mnie, że nocą krąży po okolicy straszliwy mnich bez głowy oraz włochata i ogromna łapa, która błąka się samotna jak jakiś pająk z piekła rodem.”

Rubén Darío (1867–1916)

Źródło: opowiadanie Larwa, cyt. za: Tomasz Pindel, Leksykon… http://katedra.nast.pl/artykul/5133/Leksykon-hispanofantastyczny-1/, op. cit.

O kobietach , O tajemnicy , O rodzinie , O domu

„Nie można sobie wyobrazić bardziej przeciwstawnych ideałów niż chrześcijański święty w gotyckiej katedrze i buddyjski święty w chińskiej świątyni. Przeciwieństwa łatwo dostrzec na każdym kroku, ale chyba najkrócej można się wyrazić następująco: buddyjski święty zawsze ma oczy zamknięte, podczas gdy święty chrześcijański ma oczy bardzo szeroko otwarte. Ciało buddyjskiego świętego jest gładkie i harmonijne, ale jego powieki są ciężkie i sklejone snem. Ciało średniowiecznego świętego jest dziko wyniszczone do kości, ale jego oczy są przerażająco żywe.”

Gilbert Keith Chesterton (1874–1936) pisarz angielski

Ortodoksja
Źródło: s. 230, 231

O snach

„Kraju gór, kraju rzek, kraju pól, kraju katedr, kraju młotów, świetnej przyszłości. Tyś narodem wielkich synów, ty masz wyczucie piękna, pełna sławy Austrio…”

Paula von Preradović (1887–1951)

pierwsze słowa hymnu
Źródło: Adam Krzemiński, W zorzy i w morzu, „Polityka” nr 33 (2971), 12–19 sierpnia 2014, s. 50.

O przyszłości

„W tym roku Rada Główna Szkolnictwa Wyższego podjęła uchwałę wyznaczającą ogólne minimum programowe dla wszystkich kierunków studiów. Składa się na nie informatyka, wychowanie fizyczne i języki obce. Nie ma psychologii. Nie ma socjologii. Nie ma politologii. Nie ma filozofii. Nie ma żadnych przedmiotów humanistycznych pomagających w życiu. Zapewne z wielu uczelni znikną teraz katedry filozofii, psychologii i nauk społecznych. Wyobraża pan sobie poziom debaty publicznej i jakość demokratycznego wyboru w kraju, w którym nawet elita zna się tylko na słupkach?”

Tadeusz Gadacz (1955) polski filozof i religioznawca

Źródło: rozmowa Jacka Żakowskiego, Nie ma szczęścia bez myślenia, „Polityka” wydanie specjalne, 6/2010.

O myślach , O nauce , O myśleniu

„Teatr żyje i rozwija się w narodzie i dla narodu. W teatrze przemawia siła języka; piękność żywej mowy, w której przejawia się geniusz rasy. Teatr jest sztuką dla ogółu – scena jednak nie powinna być trybuną parlamentarną, ani katedrą naukową. Ale teatr nie może się oddzielać wałem obojętności od życia społecznego i zagadnień epoki; powinien żyć i krzepić się tym, co duch narodu tworzy w zakresie jego sztuki.”

Józef Kotarbiński (1847–1928) polski pisarz, krytyk i aktor

Źródło: W służbie sztuki i poezji http://www.sbc.org.pl/dlibra/doccontent?id=33950, wyd. Księgarnia F. Hoesicka, Warszawa 1929, s. 15.

O sile

„Kiedy Angielka się ubierze, nie jest już kobietą, staje się katedrą. Nie można jej uwieść, można ją tylko sprofanować.”

Paul Gavarni (1804–1866) francuski rysownik i karykaturzysta

Źródło: Stephen Clarke, 1000 lat wkurzania Francuzów, Wydawnictwo WAB, Warszawa 2012, s. 447, tłum. Stanisław Kroszczyński.

O kobietach

„Chcę Ci powiedzieć także, że dostałam nominację na Twoją katedrę i że się znaleźli głupcy, którzy mi tego winszowali.”

Maria Skłodowska-Curie (1867–1934) polsko-francuska uczona, fizyk, noblistka

w dzienniku pisanym po śmierci Piotra Curie, 14 maja 1906.
Źródło: Ève Curie, Maria Curie

O śmierci

„Wystarczy popatrzeć na gotyckie katedry. Nie ma piękniejszych rzeczy. Zagadka życia i śmierci. Tylko o tym warto pisać.”

Marcin Świetlicki (1961) polski poeta, dziennikarz i muzyk rockowy

Źródło: wywiad dla Pawła Dunina-Wąsowicza, 1996

O śmierci

„Zawsze podobało mi się u człowieka to, że on, który zbudował Luwry, wieczyste piramidy i katedry, przygląda się z podziwem pszczelim celkom czy domkom ślimaczym.”

Georg Christoph Lichtenberg (1742–1799) pisarz niemiecki, aforysta

O domu

„Jaki sens ma dogadzanie pospólstwu? To po prostu zwierzęta – bo wszystko co godne podziwu w człowieku jest wynikiem specjalnego wychowania. „Równość” jest bzdurą – ale wielkie opactwo lub katedra pokryta mchem są wzruszającą rzeczywistością. Dobre dla nas jest zabezpieczenie i przechowanie wartości i warunków, które stworzyły wielkie opactwa i pałace oraz malownicze miasta otoczone murami, żywe pejzaże wież i kopuł, luksusowe gobeliny, jak również fascynujące książki, obrazy i posągi, kolosalne organy z ich szlachetną muzyką, a także bohaterskie czyny na polach bitewnych. Oto wszystko co dobre w życiu: zabierz je i nie ma nic dla czego człowiek o wyrafinowanym guście mógłby żyć.”

Howard Phillips Lovecraft (1890–1937) pisarz amerykański

Źródło: List z 10 lutego 1923, cytowany w: The Racial World-view of H.P. Lovecraft, A. Trumbo.

O książkach , O rzeczywostości , O zwierzętach , Obraz

„Tamte czasy miały dogmaty, my mamy tylko mniemania… a nimi nie można budować katedr.”

Heinrich Heine (1797–1856) poeta niemiecki

Jene Zeiten hatten Dogmen, wir haben nur Meinungen: mit Meinungen… aber baut man keine Dome. (niem.)

„Wiedziałem o nominacji, zgodnie z procedurą nie ogłasza się jej bez zgody zainteresowanego. Gdy ją dałem, ustalony został dzień ogłoszenia. I tak to się fajnie złożyło, że stało się to w wigilię zesłania Ducha Świętego. Psychicznie byłem więc oswojony. Ale gdy w katedrze metropolita ogłaszał wiernym, że odchodzę do Wrocławia i oni zaczęli bić brawo, to pierwszy raz poczułem, że to jest coś wielkiego. Naprawdę wielkiego. Bo w tej reakcji wiernych, w ich radości, zobaczyłem to, kim zostałem. Gdyby nie "Te Deum", które wtedy śpiewaliśmy, to nie potrafiłbym powiedzieć ani słowa. Tak mnie coś w gardle ścisnęło.”

Józef Kupny (1956) polski duchowny katolicki, biskup

Źródło: Katarzyna Kaczorowska, Robert Migdał, Nowy metropolita wrocławski: mówi gwarą, kibicuje Ruchowi, w politykę się nie miesza http://www.gazetawroclawska.pl/artykul/903519,nowy-metropolita-wroclawski-mowi-gwara-kibicuje-ruchowi-w-polityke-sie-nie-miesza-rozmowa,id,t.html, gazetawroclawska.pl, 25 maja 2013

O śpiewie

„Tak, Kraków to był nadal trup stolicy, tak samo jak w XIX wieku, gdy przerażał podróżników, którzy do niego przyjeżdżali. Ale wtedy wyglądał jak prawdziwy, porządny upiór zbieranina ruin pięknych niegdyś pałaców i kamienic, pomiędzy którymi snuły się poobdzierane zombie mieszkańców. (…)

A teraz to nadal jest trup, zmumifikowany trup stolicy, tylko że wyszminkowany, ubrany w karnawałowy kostium i elektrowstrząsami zmuszony do pląsania. W środku tego wszystkiego stał Wawel, wawelska katedra, która wyglądała w tym wszystkim jak zaginiona świątynia z Indiany Jonesa, gdzie – jak w winzipowym pliku – leżała zgromadzona cała polska historia. Można tam sobie spacerować między kryptami Kazimierza Wielkiego, Łokietka i Jagiełły i patrzeć z niedowierzaniem, jak te mityczne postaci nabierają realnego wymiaru, jakie musiały być małe, zwykłe, kruche i niedoskonałe. I to wszystko, truchła królewskie, artefakty, całe te narodowe czary-mary, Wawelu wzniosły mur, orły, sztandary, krzyże, kości mamuta wiszące nad bramą katedry, zebrane w jednym miejscu składniki Polski, zutaten, ingredients, które zmieszane razem powinny dać jakiś, jakikolwiek, kurwa, efekt, leżą sobie bezsilnie w pliku wawelskim, wawel. rar, polska. zip, i służą jedynie do kurzenia się i zaczepiania na chwilę znudzonych spojrzeń wycieczek szkolnych i ukrywających ziewanie panów Hubertów i pań Halin, którzy z nudów wybrali się do królewskiego miasta Krakowa w wolny weekend, bo ileż można patrzeć w telewizor, ileż można grilla zjeść, a dookoła nich wszystkich trwa jedna wielka impreza byłego polskiego chłopstwa, które – po wykonanym zgrabnie i niepostrzeżenie wyrzuceniu z kraju szlachty, twórców tego nieszczęsnego narodu, bo na dobrą sprawę nie do końca wiadomo, co się z tą szlachtą stało, cała impreza jakoś się, po prostu, rozpełzła, tysiąc lat historii, ot tak, rozeszło się po domach – samo przebrało się w polskie piórka, samo wskoczyło w pańsko-polskie kontusze i wycinało po trupie swojej dawnej stolicy takie hołubce, o jakich nikomu wcześniej się nie śniło, zredukowawszy ją do roli oberży.”

Ziemowit Szczerek (1978) polski pisarz i publicysta

Siódemka (2014)
Źródło: s. 21.

O domu , O historii , O wieku

„Czy nigdy nie będę szczęśliwy? Co mam zrobić, żeby być? – Chciał sobie przypomnieć, czy kiedyś już w życiu odczuwał prawdziwą radość. Stanęły mu przed oczami zapomniane fragmenty przeszłości: bardzo wczesny chłodny poranek, słońce wstaje zza gór, po błotnistej drodze skaczą małe szare ptaszki. Nie miał wtedy żadnego specjalnego powodu do radości, ale ją czuł.
Albo to: wieczór, koń o lśniącej sierści ociera swą piękną szyję o płot, słychać nawoływanie przepiórek, gdzieś, skądś kapie woda. Aż zaczął szybciej oddychać w podnieceniu, kiedy sobie to przypomniał.
I jeszcze: jedzie starym wozem drabiniastym ze swoją kuzynką. Była starsza od niego, nie pamięta, jak wyglądała. Koń spłoszył się i szarpnął, ona upadła na niego i podnosząc się oparła rękę na jego nodze. Ogarnęła go rozkosz, czuł ją w brzuchu, uderzyła mu do głowy, aż do mózgu, aż do bólu.
I to: jest o północy w wielkiej ciemnej katedrze, ostry barbarzyński zapach żywicy kręci mu w nosie. Trzyma w ręku małą świeczkę przewiązaną białą jedwabną kokardą. Senny szmer odprawianej przed wielkim ołtarzem mszy nadpływa z oddali i usypia go słodko.
Mięśnie Juana rozluźniły się. Zasypiał na słomie w opuszczonej stodole. Nieśmiałe myszy wyczuły, że śpi, wyszły spod słomy, zaczęły się bawić i krzątać, i deszcz poszeptywał cicho na dachu”

John Steinbeck książka Zagubiony autobus

Autobus do San Juan

O wodzie , O słońcu , O przeszłości , Koń

„Liberał bowiem, jako człowiek kompromisu, pragnie aby nigdy nie nadszedł dzień radykalnej negacji lub pełnej afirmacji; dlatego przy pomocy dyskusji zamąca wszystkie pojęcia, rozplenia sceptycyzm wiedząc, że lud, który nieustannie, przy każdej sprawie, słyszy z ust swoich sofistów „«za»” i „«przeciw»”, w końcu nie wie już czego ma się trzymać i pyta się, czy prawda i fałsz, sprawiedliwość i niesprawiedliwość, hańba i honor rzeczywiście są ze sobą sprzeczne, czy też raczej są tym samym, rozpatrywanym z różnych punktów widzenia (…) stan taki nie może trwać zbyt długo. Człowiek jest zrodzony do działania, i wieczna dyskusja, która nie zostawia miejsca na działanie, jest czymś nienaturalnym. Nadejdzie dzień, kiedy lud pchany swoimi instynktami runie na ulice, aby zdecydowanie zażądać wypuszczenia Barabasza lub Jezusa, i aby przewrócić katedry sofistów.”

Juan Donoso Cortés (1809–1853)

Źródło: Estado Novo

O ludziach , O prawdzie , O sprawiedliwości , O pomocy

„Czym byłby Płock, nasze miasto, bez katedry i skarbca, bez biskupstwa istniejącego tu od 1075, bez 650-letniego kościoła i parafii farnej, bez tylu innych kościołów w przeszłości i dniu dzisiejszym, bez opactwa i Muzeum Diecezjalnego, bez Seminarium Duchownego i Biblioteki, Archiwum Diecezjalnego, bez Liceum im. Małachowskiego, najstarszej z polskich szkół, której początki sięgają funkcjonującej już w 1180 szkoły przy kolegiacie św. Michała, bez figur i krzyży przy drogach, na osiedlach, w domach, bez świąt chrześcijańskich i obrzędów, bez tradycji religijnej, bez zgromadzeń zakonnych, bez sanktuarium Miłosierdzia Bożego? Czymże byłby Płock bez Chrystusa?! Bez odniesienia do Chrystusa nie sposób zrozumieć (…) dziejów naszego miasta, parafii farnej, dziejów narodu.”

Roman Marcinkowski (1942) polski duchowny katolicki, biskup

Źródło: homilia podczas obchodów 650-lecia kościoła farnego w Płocku, 23 kwietnia 2006

O domu , O przeszłości , Chrystus

„Mistrz Wojciech z Brudzewa kończył pierwszy wykład
„O niebie I świecie” Arystotelesa.
Wpierw głosem donośnym czytał tekst, a po tym
we własny komentarz stroił Stagirytę:
„Gdzie ziemia spoczywa? Porusza się? Stoi?”
„Czy niebo skończone a ona pośrodku?”
„Czy w środku wszechświata jest ogień, a ziemia
Obraca się wkoło dzień rodząc i noce?”
Tak twierdzą idący za Pitagorasem…
I jeszcze dodają, że nie tylko sama
„Porusza się w okrąg, lecz i przeciwziemia.”
„Na której mieszkają jacyś antypodzi…”
Tu słowa zagłuszył donośny głos dzwonu.
Mistrz Wojciech z Brudzewa opuszcza katedrę.
tłum żaków wybiega z lektorium Platona.”

Stefan Flukowski (1902–1972) poeta i prozaik polski

Źródło: Kraków 1492, „Życie Literackie” nr 19, 10 maja 1964, s. 4 http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=1607

O życiu , O czytaniu

„Katedra jest wypełniona po brzegi berlińczykami poszkodowanymi przez bombardowania i panuje w niej uroczysty nastrój. Niestety akustyka nie jest zbyt dobra, ale Furtwängler porywa Filharmoników do niezrównanych wyczynów. Wykonane zostają „Concerto Grosso” Händla, „Symfonia Es-dur” Mozarta i „V Symfonia” Beethovena. Od czasu jak go słuchałem ostatni raz, Furtwängler jeszcze bardziej dojrzał.”

Joseph Goebbels (1897–1945) niemiecki polityk nazistowski, minister propagandy

13 lutego 1944.
Dzienniki (1923–1945)

O nastroju , O czasie

„Wszyscy potrzebujemy nawrócenia. Nie tylko ci, których nie ma tu w katedrze, ale także ci, którzy tu są. Potrzebują go biskupi, kapłani, osoby konsekrowane i wierni świeccy. Wielki Post to czas zrywania masek i ukazywania prawdziwego oblicza.”

Roman Marcinkowski (1942) polski duchowny katolicki, biskup

Źródło: homilia w katedrze płockiej na mszy w Środę Popielcową, 21 lutego 2007

O czasie

„Rozmowa w Katedrze” dowodzi, że nawet jeśli literatura opowiada o tak egzotycznych sprawach jak sojusz zamordystycznego prawicowego reżimu z Kościołem katolickim w dalekim Peru, to lektura nawet w leżącej na drugim końcu świata Polsce może być pasjonująca. Bo Peru może być wszędzie.”

Krzysztof Varga (1968) polski pisarz

Źródło: Skurwione Peru, czyli polityka z brukowca, „Duży Format” http://wyborcza.pl/duzyformat/7,127290,21181539,skurwione-peru-czyli-polityka-z-brukowca-varga.html, wyborcza.pl, 2 stycznia 2017.

O literaturze

„Jestem niechętny kinu czytankowemu. Od tego jest szkoła i mądre filmy oświatowe. Jeżeli patrzymy w przeszłość, to po to, aby wyciągać wnioski, a nie utwierdzać się w swoich uprzedzeniach. Patrzenie na klęski czy rozpamiętywanie krzywd, jakich się doznało od świata czy sąsiadów, uważam za cofające w rozwoju, niepotrzebne. Tak samo zresztą jak upajanie się pojedynczą bitwą, którą się akurat wygrało. Zwłaszcza teraz, kiedy jest wreszcie okazja okrzepnąć i dorównać krajom, które wiedziały o Bogu długo przed nami i budowały katedry kiedyśmy po wsiach ukrywali jeszcze Światowida. Filmy historyczne nie mają usprawiedliwiać naszej biedy, ale wskazywać czy mówić, że w tej biedzie byliśmy dzielni…”

Andrzej Bart (1951) polski powieściopisarz, scenarzysta i reżyser

Źródło: Urszula Lipińska, Orły 2010. Damy światu do wiwatu. Bart w Stopklatce, stopklatka.pl, 11 lutego 2010 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=63045

O Bogu , O świecie , O szkole , O przeszłości

„Wersja oficjalna przebiegu tragedii smoleńskiej czyli tak naprawdę ten wielki statek kłamstwa smoleńskiego tonie. I już pierwsze osoby, czując co się zbliża, się z jego pokładu ewakuowały. Jak np. minister obrony narodowej Tomasz Siemoniak, który był w katedrze polowej Wojska Polskiego na mszy ku czci generała Błasika. A przecież pamięć tego generała była tak przez MON niszczona. Kolejną osobą ewakuującą się jest minister sprawiedliwości Jarosław Gowin, nagle ogłaszający, że powrót wraku zależy od premiera, a za chwilę prezydenta Rosji Putina.”

Stefan Hambura (1961)

Źródło: Nasz wywiad. Mecenas Hambura: Wersja oficjalna przebiegu tragedii smoleńskiej czyli ten wielki statek kłamstwa smoleńskiego tonie, wpolityce.pl, 11 kwietnia 2012 http://wpolityce.pl/wydarzenia/26400-nasz-wywiad-mecenas-hambura-wersja-oficjalna-przebiegu-tragedii-smolenskiej-czyli-ten-wielki-statek-klamstwa-smolenskiego-tonie

O kłamstwie , O sprawiedliwości

„Gdy po trzynastu latach przystąpiłem do spowiedzi, mocno mnie wytrzepało. Od półtora roku zdarza mi się fizykalnie reagować na Eucharystię. Nie wiesz, co to znaczy spotkać się z kimś takim. Człowiek istnieje w czterech wymiarach. Ma serce, duszę, umysł i moc. Trzydzieści dwa lata żyłem będąc świadomym tylko trzech z tych wymiarów… Tak jakbyś uruchomił czwarte oko… poruszenia duszy…
Jeszcze długo to, co mówię, będzie wywoływało uśmiech. Ale za 10–15 lat nastąpi zmiana. Szkoły zostaną wyrwane z rąk ideologów oświeceniowych, świeckich kapłanów. I wróci średniowiecze, jedyny integralny okres w historii Europy. Wystarczy popatrzeć na gotyckie katedry… Nie ma piękniejszych rzeczy…”

Robert Tekieli (1961) polski dziennikarz i publicysta

Źródło: wywiad Tomasza Platy, „Machina”, październik 1996

O uśmiechu , O duszy , O historii , O zmianach

„Przeklęci paryżanie! Teraz znów zatarasowali mi dostęp do ogniska! A tak mi potrzeba ciepłego miejsca przy kominie… i buty mam przemoczone i ochlapały mnie te zatracone młyny. Diabli nadali biskupa Paryża razem z jego młynami! Chciałbym wiedzieć, po co biskupowi młyn? Czyżby spodziewał się z biskupa zostać młynarzem? Jeżeli mu brak do tego tylko mojego przekleństwa, chętnie mu je daję – jemu, jego katedrze i jego młynom. Może by się wreszcie ci gapie trochę się rozsunęli! Co oni tam robią właściwie? Grzeją się… ogromna przyjemność! Patrzą, jak się pali sto wiązek chrustu – piękny widok!”

Pierre Gringore (1475–1539)

Wypowiedzi z powieści Victora Hugo, Katedra Marii Panny w Paryżu
Źródło: s. 67.

O przyjemności , O butach

„Prawdziwi bogowie narazili Europę na tyle gorzkich zawodów, że niepodobna tego opisać. Kiedy Blank zastanawiał się nad przyszłością, dochodził do przekonania, że stacje benzynowe są lepszym fundamentem powszechnej pomyślności niżeli katedra w Chartres. Był to fakt bolesny, ale niewątpliwy.”

Andrzej Szczypiorski książka Czas przeszły

Czas przeszły

O Bogu , O przyszłości

„[Jezus] na nim jednym [tj. Piotrze] buduje swój Kościół i poleca mu owce swoje, aby je pasł. (…) Piotrowi dane jest pierwszeństwo, aby okazać, że jeden jest Kościół Chrystusa i jedna katedra.”

Cyprian z Kartaginy (200–258) Biskup męczennik chrześcijański

De catholicae unitate Ecclesiae
Źródło: 4

Chrystus

„W ramach powieści historycznych można wyróżnić takie, które skupiają się na wydarzeniach i postaciach historycznych oraz takie, w których – w ramach historycznych wydarzeń – zawierają się wątki fikcyjne. Katedra w Barcelonie należy do tego ostatniego gatunku.”

Ildefonso Falcones (1959)

Źródło: „Tom Kultury” nr 12, 2007

„W gruncie rzeczy to wszystko jedno, czy ze względu na Pana Boga obiera się kartofle, czy buduje katedrę.”

Guy de Larigaudie (1908–1940)

O Bogu

„Odwiedźcie (…) meczet w Damaszku, katedrę w Reims, buddyjską świątynię w Bangkoku. Choć w każdym z tych miejsc napotkacie tę samą atmosferę pobożności, zorientujecie się bez trudu, że każde z nich należy do innej kultury. Potem siądźcie w fotelu multipleksowego kina, odwiedźcie (…) centrum handlowe, nowoczesny hotel, czy restauracje szybkiej obsługi w jakimkolwiek mieście świata – i spróbujcie sobie wyobrazić gdzie jesteście. Okaże się, że nigdzie i wszędzie(…) uniwersalne obrazy atakują oczy, uniwersalne dźwięki atakują uszy(…) nie sposób się zorientować w jakim kraju akurat przebywacie.”

Benjamin Barber (1939–2017) amerykański politolog

Źródło: Dżihad kontra McŚwiat

Obraz

„Syn Jana, Henryk, został koronowany jako dziesięcioletni chłopak, a legalność sukcesji była problematyczna. Wydaje się, że miał wiele do powiedzenia w sprawach królestwa, przynajmniej dopóki jego stronnicy nie stanowili większości. Przychylni mu krytycy twierdzą, że był człowiekiem o słabej woli i artystycznym uosobieniu. Inni utrzymują, że był po prostu półgłówkiem. Naturalnie jesteśmy mu winni wdzięczność za wybudowanie paru katedr. Ale Henryk gardził Anglikami i ważne stanowiska w królestwie powierzał jedynie Francuzom. Zrezygnował z angielskich praw do Normandii i Andegawenii, a w końcu wywołał wojnę domową z baronami. Z tego chaosu wyłonił się Simon de Montfort i powołał radę, która później stała się parlamentem.”

Henryk III Plantagenet (1207–1272)

Autorzy: Nigel Blundell, Susan Blackhall, Upadek domu Windsorów, tłum. Grażyna Jagielska, Wydawnictwo Prolog, Warszawa 1993, ISBN 8385763058, s. 33.
O Henryku III Plantagenecie

O wdzięczności , Chłopak

„(…) roli nie buduje się jak okrętu czy katedry. Często powstaje ona na skutek impulsu, chwilowego błysku.”

Jan Frycz (1954) aktor polski

Źródło: „Polityka” 49/04 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/niechceg.htm

„Mój Bóg jest głodny
ma chude ciało i żebra
nie ma pieniędzy
wysokich katedr ze srebra”

Jan Twardowski (1915–2006) poeta polski, duchowny katolicki

Źródło: Głodny

O Bogu

„Gdybym był królem, zakładałbym katedry, żeby nauczać milczenia.”

Lope de Vega (1562–1635) hiszpański komediopisarz

„Ból nie zaczął się właściwie aż do rana. Ale oczywiście rano było gorzej. O tym czasie przyszło już odrętwienie, a z nim ten tępy ból gojenia, który jest zawsze gorszy od ostrego, czystego bólu w pierwszym momencie (…) Jednakże ból był czymś co znał. Ból był jak stary przyjaciel, którego od dawna nie widział. Umiał sobie dać radę z bólem. Z bólem trzeba leżeć, a nie odsuwać się od niego. Trzeba niejako poruszać się dookoła zewnętrznego skraju bólu, tak jak się robi z zimną wodą, dopóki człowiek w końcu nie zdobędzie się na dość odwagi, by wziąć się w garść. Wtedy trzeba nabrać głęboko tchu, dać nurka i opaść aż na samo dno. A potem, kiedy już pozostałeś jakiś czas w głębi, stwierdzasz, że nie jest wcale tak zimno, jak myślałeś, gdy twoje mięśnie cofały się przed tą zewnętrzną krawędzią, kiedy chodziłeś dokoła próbując zebrać się na odwagę. Znał ból. Ból był jak walka na ringu; jeżeli do tego powracasz dostatecznie długo, nabierasz w końcu pewnego instynktu. Nigdy nie wiesz, kiedy przychodzi ani skąd się bierze, ale nagle odkrywasz że go masz i że go masz od dawna, nic o tym nie wiedząc. Tak samo jest z bólem. Ból był jak wioska u stóp góry, na której garbie, wysoko nad wsią, wybudowana jest katedra, a dzwony tej katedry bezustannie wydzwaniają pieśń o krzyżu.”

James Jones książka Stąd do wieczności

Postać: Prewitt
Stąd do wieczności

O bólu , O myślach , O wodzie , O czasie

„Materio czuła, różo o uschłych skrzydłach,
zatopiony w marzeniu stąpam po twych płatkach
stopami, co zbyt ciężkie czerwonym znużeniem,
aby w twardej katedrze twojej zgiąć kolano
bijąc się w usta własne aniołami.”

Pablo Neruda (1904–1973) poeta chilijski, noblista

Źródło: Wprowadzenie w materię drzewa

O marzeniach , O aniołach

„Pragnę spocząć obok ukochanej żony w krypcie naszej pięknej, monakijskiej katedry. Nie boję się śmierci.”

Rainier III Grimaldi (1923–2005) Książę Monako

Źródło: Tadeusz Pasierbiński, Monarchie świata. Poczet rodów królewskich i książęcych, wyd. Iskry, Warszawa, 2002, ISBN 8320717051, s. 127

O śmierci

„Jaskółka czarny sztylet, wydarty z piersi wiatru,
Nagła smutku kotwica, z niewidzialnego jachtu,
Katedra ją złowiła w sklepienia sieć wysoką (…)”

Kazimierz Szemioth (1933–1985)

Źródło: „Jaskółka uwięziona”, piosenka z rep. Stana Borysa

„Instrument wpływa na technikę gry. Jeśli chcemy posłuchać utworów renesansowych, powinny one brzmieć tak, jak w tamtych czasach. Tak samo gdy wchodzimy do romańskiej katedry, też lepiej dostrzeżemy jej cechy, gdy nie będzie tam późniejszych przeróbek.”

Jordi Savall (1941) hiszpański muzyk i kompozytor

Źródło: Filip Łobodziński, Być bliżej Bacha, „Newsweek” nr 3/2007, 31 stycznia 2007, s. 92.

O miłości

„(…) potem Pol zabrał głos i wskazywał nam i opowiadał, gdzie leżą i jak wyglądają wszystkie ziemie Rzeczypospolitej Polskiej.(…) pokazywał, gdzie leży Kraków (…), Kruszwica, Gopło i katedra Gnieźnieńska, gdzie Warmija, jego ziemia rodzinna, gdzie się rozlega piaszczyste Mazowsze i jak Pomorze uderzają fale morza bursztynowego, gdzie Litwa drzemie w lasach odwiecznych, gdzie Pińsk się topi w moczarach i kędy Kudak strzegł swego czasu kresów naszej Ojczyzny. Były to pierwsze nuty do „Pieśni o ziemi naszej”, z którą Pol już się nosił od roku.”

Zygmunt Kaczkowski (1825–1896) polski pisarz

o wycieczce na Łopiennik w 1833 roku

O czasie , O ojczyźnie

„Wszystkie niemal powstania Polski już powalonej, nie wyłączając powstania warszawskiego, które zrosiło krwią najlepszych synów posadzkę tej Katedry, były dowodem, że Polska chce żyć, że ma prawo do życia i możność utrzymania się przy życiu własnymi siłami.”

Stefan Wyszyński (1901–1981) polski duchowny katolicki, prymas

w Bazylice Archikatedralnej św. Jana Chrzciciela w Warszawie, 21 kwietnia 1974.
Źródło: Świadectwa powstania warszawskiego 1944, Andrzej Gałka (red.), op. cit., s.9.

O sile

„A dlaczego mielibyśmy odbierać mu prawo do istnienia? Jest przecież demokracja, wolny wybór. W TVN słyszę, że staruszki pod katedrą obrzuciły dziennikarzy obelgami. Oglądam relację i słyszę, że chcą, by wzięli te kamery, ale ani jednej obelgi. Co jest tam złego, nie rozumiem? Do mnie nie przemawiają powszechnie rzucane oskarżenia. Ilekroć słuchałem Radia Maryja, a słucham go czasem, zwłaszcza w podróżach, zawsze trafiałem na dobre, wartościowe audycje. Nigdy nie natknąłem się tam na przykład na treści antysemickie.”

Cezary Pazura (1962) aktor polski

o Radiu Maryja.
Źródło: Cezary Pazura broni Radia Maryja (13 stycznia 2007) http://film.onet.pl/wiadomosci/cezary-pazura-broni-radia-maryja/kw0m0

O demokracji , O relacjach , O czasie

„pokutuj za tę którą kochasz
za wszystko czego kochać nie powinieneś
pokutuj za los
za przeszłe i przyszłe słowa
jedyna twoja nadzieja
że kiedyś katedra się pochyli
mury cię pogrzebią wraz z cierpieniem
i globem”

Stefan Jurkowski (1948)

Źródło: Skazaniec

O losie , O nadziei , O cierpieniu , Kochać się

„Kaplica pałacowa w Poissy, w której przyjąłem chrzest, więcej dla mnie znaczy, niż katedra w Reims, gdzie odbyła się moja koronacja; przez chrzest stałem się dziecięciem Bożym, a to godność wyższa od godności królewskiej.”

Ludwik IX Święty (1214–1270) Król Francji (1226 - 1270)

Źródło: ks. Kazimierz Pielatowski, Chrzest, Te Deum, Warszawa 2002, s. 52.

„W śródmieściu sklepy i warsztaty rzemieślnicze zostały zamknięte, zarówno chrześcijańskie, jak i żydowskie. Tłumy mieszkańców zapełniły ulice, mężczyźni – Polacy i Żydzi – z odkrytymi głowami na znak solidarności wzajemnej, towarzyszyli żałobnemu pochodowi z ciałem Romana Dmowskiego, aż do katedry. Tam nabożeństwo żałobne dla ludności katolickiej, za duszę świętej pamięci Pana Romana, odprawił w asyście około stu księży, a może i większej ich liczby, bp Łukomski – bliski przyjaciel Dmowskiego jeszcze z tajnej Ligi Narodowej z przełomu XIX i XX wieku.”

Ryszard Bender (1932–2016) polski polityk i historyk

o swoich wspomnieniach z uroczystości pogrzebowych Romana Dmowskiego.
Źródło: Roman Dmowski, jakim zapamiętałem go z dzieciństwa, nczas.com, 16 października 2011 http://nczas.com/publicystyka/roman-dmowski-jakim-zapamietalem-go-z-dziecinstwa/

O mężczyznach , O duszy , O wieku , O dzieciństwie

„Nie potrafiłem i nie potrafię zatłumanić się narodowo. Bardzo być może, że nacjonalizmu nie znoszę jeszcze bardziej niż komunizmu, i gdybym był bardzo bogaty, to ufundowałbym na jakiś naszym uniwersytecie katedrę kosmopolityzmu i przytomności.”

Andrzej Bobkowski (1913–1961) polski pisarz i przedsiębiorca emigracyjny

26 grudnia 1942.
Szkice piórkiem

„Uczcie ich, że jeden jest także prawdziwy Święty Kościół, to jest Kościół katolicko-apostolsko-rzymski; że jedna jest tylko Katedra na Piotrze słowem Pańskim ufundowana, poza którą ani prawdziwej wiary znaleźć, ani wiecznego zbawienia dostąpić nie można.”

Pius IX (1792–1878) papież

Źródło: encyklika Singulari quidem

O wierze

„Nie ma dla nas miejsca; nie ma miejsca dla Boga ani diabła; niech nadprzyrodzone będzie tylko metaforą, bez względu na to, czy mamy do czynienia z sumą w katedrze Świętego Patryka czy z operowym Faustem sprzedającym duszę, czy też gwiazdą rocka udającą wampira.”

Anne Rice (1941) pisarka amerykańska

Królowa potępionych

O Bogu , O duszy

„Wkrótce po soborze rekolekcje wielkopostne wygłaszałam na zmianę z biskupem katowickim w jego katedrze. Dziś zdarza się, że jestem proszona o komentarz czy rodzaj homilii, ale na nabożeństwach ekumenicznych w kościele luterańskim.”

Halina Bortnowska (1931) polska filozof, teolog i publicystka

Źródło: Księga cytatów 2013, „Gazeta Wyborcza”, 21-22 grudnia 2013.

„Z radości chciałbym jeszcze wymienić stałą – całodobową adorację Najświętszego Sakramentu w astanińskiej katedrze, która trwa nieprzerwanie od 14 kwietnia 2002 roku. Uczestniczą w niej wszystkie parafie archidiecezji. Przynajmniej raz na dwa miesiące kilkuosobowa grupa z danej parafii przyjeżdża do Astany na nocną adorację. Jest to po ludzku nieproste, gdyż najbardziej odległą parafię od stolicy dzieli ponad osiemset kilometrów. Warto w tym miejscu dodać, że nasza archidiecezja jest obszarowo dwukrotnie większa od terytorium Polski. Stąd jest to wielki wysiłek, ale przede wszystkim wielkie błogosławieństwo Boże.”

Tomasz Peta (1951)

Źródło: Michał Bondyra, „Zdrowaś Maryjo” za Kazachstan http://adoremus.pl/index.php?page=kazachstan, adoremus.pl, 2009

O Bogu , O wysiłku , Odległy

„W Londynie ma powstać, obok stadionu olimpijskiego, powstać największa budowla religijna Europy – meczet Markaz dla 70 tys. wyznawców. Całkowicie przytłoczy Westminster Abbey i katedrę św. Pawła. Będzie trafnym przykładem triumfu islamu w Europie. Na razie Londyn ma tylko około 1000 meczetów.”

Jacek Kwieciński

Źródło: „Gazeta Polska” nr 47, 22 listopada 2006

„Dowiadujemy się zatem, że światło, które niesie wiara, związane jest z konkretnym opowiadaniem o życiu, z wdzięcznym wspominaniem dobrodziejstw otrzymanych od Boga i stopniowym spełnianiem się Jego obietnic. Wyraziła to bardzo dobrze gotycka architektura: w wielkich katedrach światło dochodzi z nieba przez witraże, na których przedstawiona jest historia święta. Światło Boże dociera do nas przez opowiadanie o Jego Objawieniu, dlatego potrafi oświecić naszą drogę w czasie.”

Franciszek (papież) (1936) papież

Źródło: encyklika Lumen fidei z 5 lipca 2013, nr 12.

O Bogu , O wierze , O historii , O świetle

„Utyskuje się dziś na powszechne obniżenie lotu sztuki, tkniętej trądem bezideowości, skazanej niewiadomymi wyrokami na miałkość przemijających eksperymentów i jednodniowej mody. Czujemy to zwłaszcza wobec trwających w potędze dzieł przeszłości, katedr Florencji i Sieny, misteriów starego dramatu chińskiego, uwędzonych w dymie bożków murzyńskich, opuszczamy wystawy sztuki wieku kamiennego czy Kaplicę Sykstyńską pełni niespokojnego pytania, co się stało właściwie z duchem, że przestał być zdolny do koncentracji tak eruptywnych i zniewalających zarazem, które mają w sobie moc konieczności jakby naturalnej, domagając się przyjęcia nie inaczej aniżeli drzewa, chmury, ciała zwierząt i ludzi – więc w sposób bezapelacyjny i ostateczny. Opowiadają nam, że artysta przestał być przewodnikiem, konduktorem sił piorunowych przychodzących z zewnątrz, które kumulował w sobie, ale których nie rodził. Że sztukę zabija swoboda nieograniczonego wyboru, wiedza o umowności konwencji – ten, kto wie, że można napisać książkę dowolnym sposobem na każdy temat, nie napisze żadnej wielkiej. Kto pojął, że wolno malować, co i jak się tego zechce, znajdzie w tak odkrytej wolności grób potencji twórczych.”

Stanisław Lem książka Wysoki Zamek

Utwory, Wysoki Zamek

O ludziach , O wiedzę , O wolności , O wieku

„Spodziewałem się jakiejś uwagi, komentarza, żarciku z tylnych ławek. Pragnąłem spięcia, eksplozji: Czego chcecie?! – wrzasnąłbym wówczas – Dlaczego trzymacie z nimi, a nie ze mną?! Do dyni, co ja wam zrobiłem? Nienawidzicie indywidualistów, szczególnie takich, co się wyróżniają, każdy musi być podobny do was, broń Boże inny i zawsze do dyspozycji, skromniutki, grzeczny i gotów spełnić kolektywne życzenia. A jeśli nie mam już ochoty grać w zespole i układać piosenek? To sprawa między mną a paczką, co wam do tego?! Co wam do tego, że zrobiłem numer Joannie? Odczepcie się, do dyni!… Ani żartu, ani uwag. Cisza.
– W każdym razie uczciwie popracowałeś z Joanną – powiedziała Rura. – Nie spodziewałam się, że w ciągu kilku dni odrobicie tak duże zaległości. Przepuszczam Joasię z czystym sumieniem – Spojrzała po klasie – Chyba możemy wspólnie wyrazić uznanie Arturowi.
Cisza. Potem jakiś niewyraźny pomruk i głos Marcina:
– Oczywiście, pani profesorko.
– Nie trzeba! – rzuciłem – zrobiłem to tylko dla pani. Bo przyrzekłem.
Rura wyszła zza katedry, zbliżyła się do mnie.
– Klasa chce, żeby wasz zespół wszedł do finału turnieju – powiedziała cicho – Chce, żebyście dalej byli przyjaciółmi.
A więc wiedziała wszystko. Uśmiechnąłem się, wzruszyłem ramionami.
– Za dużo chcą – odparłem – Nie do wszystkiego wolno wtykać nos. Zwłaszcza gdy nie wie się, o co poszło.
– A może wiedzą?
Odruchowo spojrzałem na Marcina. Wcale nie po to, żeby zaprzeczył. A jednak nieznacznie poruszył głową, dał mi znak, że nie.
– Wszystko jedno – powiedziałem z uporem – Zresztą, nie zależy mi. Nie jestem sentymentalny, pani profesorko.”

Aleksander Minkowski (1933–2016) polski prozaik, reportażysta, scenarzysta filmowy

Artur

O Bogu , O ciszy

„Nie żywię żalu do ludzi, którzy pogodzili się z klęską i zawieszeniem broni 1940 roku. Zbyt się zadomowili wśród moich mebli, nazywając to losem ludzkim. Sami nauczyli się i nauczali innych owej "mądrości", tej zatrutej mikstury, którą przyzwyczajenie do życia sączy nam powoli do gardła, z jego słodkawym smakiem pokory, wyrzeczeniem i ugody. Ci wykształceni i myślący ludzie, subtelni marzyciele, dystyngowani sceptycy, szlachetnie urodzeni, dobrze wychowani, rozkochani w humanizmie, w gruncie rzeczy zawsze tajemnie wiedzieli w głębi duszy, że osiągnięcie człowieczeństwa jest ponad siły; przyjęli więc zwycięstwo Hitlera jako rzecz zrozumiałą samą przez się. Widząc naszą zupełnie oczywistą niewolę biologiczną i metafizyczną, uznali po prostu za zupełnie naturalne rozciągnięcie jej również na sprawy polityczne i społeczne. Posunąłbym się nawet dalej, nie chcąc bynajmniej nikogo urazić: mieli s ł u s z n o ś ć, i już to samo powinno ich przestrzec. Mieli słuszność, jeśli chodzi o spryt, rozwagę, niechęć do przygód, do ryzyka gry; mieli słuszność w takim sensie, który pozwoliłby Chrystusowi uniknąć krzyża, Van Goghowi - malowania, mojemu Morelowi - obrony słoni, Francuzom - śmierci od kul plutonów egzekucyjnych i który pogrążyłby we wspólnej nicości katedry i muzea, imperia i cywilizacje, nie pozwalając im przyjść na świat.”

Romain Gary książka Promise at Dawn

Promise at Dawn

O śmierci , O sile , Sens , O losie

„To była dla nas wielka lekcja historii. Historii Kościoła w Polsce i historii Polski w nieodległych jeszcze czasach. Jest rzeczą znamienną, że ta dzisiejsza prezentacja głębokiego i wzruszającego filmu miała miejsce w dniu, kiedy w południe w katedrze wawelskiej odbywała się Msza św. przypominająca żołnierzy wyklętych – niezłomnych. Taką niezłomną postacią był i pozostaje w naszych sercach abp Baziak, wygnaniec, świadek Chrystusa, Kościoła w bardzo trudnych czasach. Ale przecież to ci niezłomni ratowali Kościół, ratowali ojczyznę, dawali nadzieję.”

Marek Jędraszewski (1949) polski biskup katolicki

podczas prezentacji filmu o arcybiskupie Eugeniuszu Baziaku pt. Wygnaniec.
Źródło: Bogdan Gancarz, Niezłomny wygnaniec – prezentacja filmu https://www.karmel.pl/niezlomny-wygnaniec-prezentacja-filmu/, karmel.pl

O ojczyźnie , Chrystus , O historii , Serce

„Pan Wilkanowicz zadzwonił wtedy do mnie z prośbą o spotkanie. Umówiliśmy się w Katedrze Prawa Karnego UJ. Przyszedł i wręczył mi tekst, który dziś jest określany jako preambuła konstytucji, czyli jej integralna część. Zapytał, czy mógłbym go przeczytać. Przeczytałem i zachwyciłem się. Pojechałem natychmiast do Warszawy. Tekst pokazałem najpierw Tadeuszowi Mazowieckiemu. Potem poprosiłem o spotkanie z ówczesnym prezydentem Aleksandrem Kwaśniewskim. Mazowiecki i Kwaśniewski podzielili mój zachwyt.”

Andrzej Zoll (1943) polski prawnik, rzecznik praw obywatelskich

Źródło: Włodzimierz Knap, Prof. Andrzej Zoll: Tekst preambuły napisał Stefan Wilkanowicz https://dziennikpolski24.pl/prof-andrzej-zoll-tekst-preambuly-napisal-stefan-wilkanowicz/ar/11952756, dziennikpolski24.pl, 4 kwietnia 2017.

„Ta płonąca katedra to symbol płonącej Europy.”

Stanisław Dziwisz (1939) polski duchowny katolicki, sekretarz Jana Pawła II, arcybiskup krakowski

o pożarze katedry Notre Dame w Paryżu 15 kwietnia 2019
Źródło: Pożar katedry Notre Dame. Kardynał Dziwisz: "To symbol płonącej Europy" http://krakow.wyborcza.pl/krakow/7,44425,24664400,pozar-katedry-notre-dame-kardynal-dziwisz-to-symbol-plonacej.html#a=190&c=8000, wyborcza.pl, 16 kwietnia 2019.

„Jeśli ograniczony zostanie dopływ niechętnego Polsce paliwa, wówczas skuteczniej będziemy mogli kreować swój rzeczywisty wizerunek za granicą. Mamy coraz aktywniejszą dyplomację, musi przyjść czas na tworzenie polskich katedr na zachodnich uczelniach, programów stypendialnych dla dziennikarzy zagranicznych, nauczycieli, obecność w popkulturze – budowanie propolskich środowisk za granicą. To ogromna praca wielu instytucji państwowych.”

Jarosław Szarek (1963)

Źródło: Stanąć w prawdzie https://www.gosc.pl/doc/5362768.Stanac-w-prawdzie, gosc.pl, 28 lutego 2019.

O czasie , O nauczycielach

„Był taki zjazd katedr prawa konstytucyjnego, na którym temat kryzysu konstytucyjnego był tematem tabu. Spotkali się strażacy, kiedy miasto płonie, a nikt nie mówi o pożarze.”

Marcin Matczak (1976) doktor habilitowany nauk prawnych

Źródło: Ziobro i jego ministrowie to prawni hakerzy http://www.newsweek.pl/polska/polityka/marcin-matczak-o-zbigniewie-ziobrze-i-panstwie-prawa-wg-pis,artykuly,426501,1.html?utm_source=insider&utm_medium=webpush&utm_content=newsweekpl&utm_campaign=#webPushId=Mzc4Mg==, newsweek.pl, 27 kwietnia 2018

„Był uprzejmy powiedzieć, że biała rasa jest zagrożona w Europie. Był uprzejmy wydzierżawić katedrę łódzką ONR-owi albo który mówił, że samolot rozbił się w Smoleńsku, bo inaczej byłaby dziura w ziemi. Albo że naziści i komuniści byli lepsi niż ideologia gender, dlatego że szanowali różnicę płci. No rzeczywiście na rampie w Oświęcimiu segregacja płci była zachowana.”

Stefan Niesiołowski (1944) polityk polski, biolog

o Marku Jędraszewskim
Zob. też: Kościół katolicki w Polsce
Źródło: Niestety, nawet hołd dla prześladowanych w PRL, nie może odbyć się bez kłótni http://poznan.wyborcza.pl/poznan/7,36001,22379793,sejm-uczcil-arcybiskupa-antoniego-baraniaka-ale-emocji-nie.html, wyborcza.pl, 17 września 2017

O zachowaniu

„Nie tylko Chrystus umarł za nas, Europejczyków. Umarli za nas Indianie, Inkowie, Majowie, Aztekowie, umarli za nas Aborygeni i Maorysi. Może pod krzyżem katedry w Cuzco siedzi Chrystus, którego nie potrafimy rozpoznać.”

Robert Rient (1980) polski dziennikarz, reportażysta, pisarz

Przebłysk. Dookoła świata, dookoła siebie

Chrystus

„Opatrzność Boża w szczególny sposób prowadziła abp. Baziaka, w sposób wskazany w Piśmie Świętym, gdzie napisano, że wiarę oczyszcza się tak jak srebro i złoto – w ogniu. Dla mnie szczególnym znakiem Bożej Opatrzności w stosunku do niego jest to, że ten wygnaniec, tułający się po wygnaniu ze Lwowa po wielu mieszkaniach i miejscowościach, który potem przez kilka lat nie mógł mieszkać ani w Krakowie, ani w Lubaczowie, ostatecznie został złożony na wieczny spoczynek w katedrze na Wawelu.”

Marian Jaworski (1926) kardynał polski, arcybiskup Lwowa

o Eugeniuszu Baziaku
Źródło: Bogdan Gancarz, Niezłomny wygnaniec – prezentacja filmu https://www.karmel.pl/niezlomny-wygnaniec-prezentacja-filmu/, karmel.pl

O wierze

„Był kiedyś, jak ja, młodszym asystentem przy katedrze historii prawa i wkładał tę samą co ja pasję w volumina i pandecta, w wilkierze i rescripta.”

Ksawery Pruszyński (1907–1950) polski pisarz, dziennikarz, dyplomata

Kolejne zimy słały białe gronostaje śniegu na renesans krużganków wawelskich; kolejne wiosny rozzieleniały Sikornik zielenią jeszcze młodszą niż ta z trawników Green Parku. Ale ciemne pokoje gmachu na Gołębiej 20, gdzie zakłady uniwersyteckie gnieździły się od czasów Zygmunta Starego, były zawsze tak samo mroczne, jedynie może na wiosnę bardziej jeszcze wilgotne. A myśmy pisali rozprawę po rozprawie, pracę po pracy.
Źródło: Trembacz z Samarkandy, w: Ksawery Pruszyński, Opowieści. Wybór, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1972, s. 5.

O historii

„Odbudować ze zgliszcz i ruin katedrę, której na imię rodzicielstwo, jest zadaniem nader trudnym. Ale – zadaniem koniecznym, jeżeli chcemy mieć nowe pokolenie ludzi, a nie neandertalczyków.”

Roman Rogowski (1936) polski duchowny

Źródło: Ziarnko gorczycy, Księgarnia św. Jacka, Katowice, 1988, s. 62.

O ludziach