Cytaty na temat chleb (277 cytatów, strona 3)

„Jadłam znacznie mniej niż zwykle. Byłam weganką, gdy kręciłam film, a teraz przeszłam na wegetarianizm. Zawsze dbałam o zdrowe pożywienie, więc chodziło tylko o zmniejszenie porcji – i częste, a małe posiłki. To nie było szalone odchudzanie.(…) Bolały mnie mięśnie. Trafił mi się fatalny uraz podczas zdjęć – przemieszczenie żebra. Jedno weszło pod drugie. Odpoczywałam i wszystko wracało do normy. Ale kontuzje dla tancerza to chleb powszedni.”

Natalie Portman (1981) aktorka amerykańska

o przygotowaniach do roli w Czarnym łabędziu.
Źródło: Steven Zeitchik, Ben Fritz, Przemiana łabędzia, „Los Angeles Times”, 24 stycznia 2011.

O losie

„Gdy już traw, korzonków, myszy, psów, kotek, ścierwa nie stało; więźnie wyjedli, trupy wykopując z ziemie wyjedli, piechota się sama między sobą wyjadła i ludzie łapając pojedli. Truszkowski, porucznik piechotny, dwu synów swych zjadł; hajduk jeden także syna zjadł; drugi matkę; towarzysz jeden sługę zjadł swego; owo zgoła syn ojcu, ociec synowi nie spuścił, pan sługi, sługa pana nie był bezpieczen; kto kogo zgoła zmógł, ten tego zjadł, zdrowszy chorszego pozbył.(…) W tak tedy okrutnym głodzie nastąpiły rozmaite choroby, śmierci srogie, że na człowieka z głodu umierającego patrzeć z strachem i nie bez płaczu przychodziło, których wielem się napatrzył, ziemię pod sobą, ręce, nogi, ciało jako mógł żarł, a co najgorsza, że choćby rad umarł, a umrzeć nie mógł, kamień albo cegłę kąsał, prosząc Pana Boga, aby w chleb przemienił, ale ukąsić nie mógł.”

Józef Budziłło

relacjonując sytuację polskiej załogi na Kremlu na kilka dni przed kapitulacją w listopadzie 1612 r.
Źródło: Wojna moskiewska wzniecona i prowadzona z okazji fałszywych Dymitrów od 1603 do 1612 r., oprac.J. Byliński, J. Długosz, Wrocław 1995, s. 164.

O śmierci , O głodzie , O Bogu , O wojnie

„(…) robić dobrze trzeba:
A kto robi aby zbyć, nie dostanie chleba.”

Stanisław Jachowicz (1796–1857) polski pisarz i filantrop

Zobacz też: chleb
Źródło: Powiastki i bajki. Dwaj szewczyki (rozmówka), Warszawa 1842, wyd. VI

„Najsłodszym chlebem jest ten chleb, którym można nakarmić głodnego; trucizną i twardym kamieniem, przez przekleństwo w kamień zamienionym, jest ten chytrze ukryty, zachłannie gromadzony, pleśniejący bez użytku.”

Kornel Makuszyński książka Awantura o Basię

Awantura o Basię

„Chleba i igrzysk.”

Juwenalis (50) rzymski poeta

Panem et circenses (łac.)
streszczenie żądań ludu rzymskiego czasów cesarskich.

„Lublinie, moje święte żydowskie miasto, miasto wielkiej żydowskiej nędzy i radosnych żydowskich świąt. Twoja żydowska dzielnica pachniała świeżym razowym i sitkowym chlebem, kiszonymi ogórkami, balsaminką, śledziem i żydowską wiarą.”

Jakub Glatsztejn (1896–1971)

Źródło: Lublinie, moje święte miasto, przeł. Monika Adamczyk-Garbowska

O wierze

„Nie widzę, na jakiej płaszczyźnie można byłoby zobaczyć to przebudzenie Polaków. Moralnej? Skąd w takim razie wzrastająca liczba rozwodów i związków niesakramentalnych? Religijnej? Wystarczy spojrzeć na coraz bardziej puste kościoły rzadko kiedy wypełnione młodymi. Politycznej? Dlaczego w takim razie od ośmiu lat rządzi partia, która systematycznie ogranicza naszą wolność? Być może to pesymistycznie zabrzmi, ale ogół Polaków przebudzi się dopiero wtedy, gdy zacznie im brakować chleba.”

Kajetan Rajski (1994) pisarz

Źródło: Małgorzata Kupiszewska, Historyk to prorok patrzący wstecz – rozmowa z Kajetanem Rajskim http://pressmania.pl/?p=14846, pressmania.pl, 29 maja 2015

O wolności

„Ci najmłodsi to czasem nigdy krowy nie widzieli. Częściej oglądają wielbłądy niż jałówki. Oj, dziecko, miasto schodzi na psy. Komputery, komory i fury, jak mówi mój wnuk, i zero natury. A przecież nasze korzenie to wieś spokojna, wieś zielona, bursztynowy świerzop i gryka jak śnieg biała. Bez niej Polska nie jest Polską. Prostota, chleb z masłem, pyzy i kartoflanka, jakie to smaki, jakie zapachy. To dom po prostu…”

Beata Wawryniuk (1975)

Postać: emerytka-telemarketerka
Motyl na szpilce

O dzieciach , O psie , O domu , O naturze

„Chleb z masłem można jeść i proszę mi tu nie wciskać plasteliny. Wskazane byłoby tylko pilnować, żeby masła nie było więcej niż chleba.”

Joanna Chmielewska (1932–2013) polska pisarka powieści sensacyjnych

Traktat o odchudzaniu
Źródło: s. 70

„Powiem szczerze, że ja się w ogóle cieszę, że jestem w Polsce, że włączam sobie telewizor i mówią w moim języku. Takie małe rzeczy mnie cieszą na przykład, że jem polski chleb albo zupę grzybową w restauracji. Kiedy mieszkamy w Polsce, takie rzeczy wydają się śmieszne i czasem pewnie chcielibyśmy zjeść coś takiego, co ja jem na co dzień we Włoszech. Tymczasem ja byłam wczoraj prze szczęśliwa, że dostałam zupę grzybową na obiad.”

Katarzyna Skowrońska-Dolata (1983) siatkarka polska

po długiej nieobecności w Polsce.
Źródło: reprezentacja.net http://www.reprezentacja.net/siatkowka/aktualnosci/25075

O czasie

„Nie lubię słowa „kariera”. Kojarzy mi się z Dyzmą. A „na kawałek nieba i kawałek chleba zapracować trzeba”. Moja mama ciągle pomaga komuś zbierać pieniądze na węgiel.”

Tadeusz Cymański (1955) polski ekonomista i polityk

Źródło: „Gazeta Wyborcza”

O pieniądzach

„(…) reżyseria to nie jest słodki kawałek chleba, a już na pewno nie jest to ciastko.”

Tomasz Wiszniewski (1958–2016) polski reżyser

Źródło: wywiad, 2007 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=40688

„Jedząc, odejmujesz sobie chleb od ust.”

Antoni Regulski

Kolacja u Pascala

„Do kraju tego, gdzie kruszynę chleba
Podnoszą z ziemi przez uszanowanie
Dla darów Nieba…
Tęskno mi, Panie…
Do kraju tego, gdzie winą jest duża
Popsować gniazdo na gruszy bocianie,
Bo wszystkim służą…
Tęskno mi, Panie…”

Cyprian Kamil Norwid (1821–1883) polski poeta, dramatopisarz, prozaik, artysta plastyk

Źródło: Moja piosnka (II)

„Tego Ducha Świętego Pan obiecał nam posłać jako Pocieszyciela, aby nas przygotował dla Boga. Jak bez wody nie da się zaczynić suchej mąki i wyrobić z niej jednego ciasta i jednego chleba, tak i my nie możemy stać się jedno w Jezusie Chrystusie bez wody, która przychodzi z nieba. Jak zeschnięta ziemia nie wyda plonu bez wilgoci, tak my, którzy byliśmy suchym drzewem, nie wydalibyśmy owoców życia bez deszczu zesłanego z woli niebios.”

Ireneusz z Lyonu (130–202) pisarz chrześcijański, święty Kościoła katolickiego

Źródło: Przeciwko herezjom, III, 17.

O Bogu , Chrystus

„Wyjątkowe sytuacje zdołają nas uleczyć z choroby ludzi nasyconych, która pozbawia nas zdolności oceny prawdziwej wartości łyżki strawy i kromki zeschłego chleba.”

Stefan Wyszyński (1901–1981) polski duchowny katolicki, prymas

O ludziach , O chorobach

„Na stole leżał duży bochen chleba,
A obok chleba nóż,
A obok noża jabłko.
A przed bochenkiem, nożem, jabłkiem
Stał człowiek.
Nie ma w tym nic, powiecie,
To tak banalne, wręcz dziecinne przecie.
Ale ten człowiek był malarzem,
Więc namalował stół i bochen chleba,
A obok chleba nóż,
A obok noża jabłko,
I do wszystkiego dodał trochę nieba -
I to jest właśnie to, co trzeba.”

Maurice Carême (1899–1978)

Źródło: Ta odrobina nieba, tłum. Maria Leśniewska

„Właściciele ziemscy zabierają nam wszystko co wypracujemy, dając w zamian kromkę chleba.”

Errico Malatesta (1853–1932) włoski myśliciel polityczny, anarchista

Kapitalizm

„Z tej mąki chleba nie będzie. Jeżeli ktoś zaczyna projekt od oszustwa, a nie od programu, nie od pomysłu na Polskę, i zastępuje politykę marnym marketingiem, gdzie ważne jest to, żeby był błysk, nazwisko.”

Andrzej Celiński (polityk) (1950) polityk polski

o pomyśle połączenia lewicowych partii.
Źródło: Kłócą się w partii, której jeszcze nie ma, dziennik.pl http://www.dziennik.pl/polityka/article300102/Kloca_sie_w_partii_ktorej_jeszcze_nie_ma.html, 20 stycznia 2009

„Droga Załamana! Nawet nie wiesz, jak wielu kobiet dotyczy twój problem. Moje biurko ugina się pod listami od dziewczyn, które były święcie przekonane, że wychodzą za księcia z bajki, a tymczasem okazało się, że ich małżonek to Pan Moja-Mama-Zawsze-Tak-Robiła – i wychowała dziesięcioro dzieci oraz piekła domowy chleb na dodatek.”

Cathy Kelly (1966)

Druga szansa (1998)

O kobietach , O dzieciach , O piekle , O problemach

„Motyw przeanielenia u Czapskiego powraca raz po raz w rozmaitych uwikłaniach. W najbardziej może rozbudowanej postaci w eseju-wspomnieniu It is our custom z 1951 roku. Tu omawia Czapski przypadek „polskiej uczonej działaczki i patriotki, wychowanej we Wiedniu, w zaustriaczonej rodzinie, z matki Niemki. Wyznała mi kiedyś, że mając 12 lat przeczytała Testament Słowackiego. Od tej chwili – pamięta to doskonale – stała się Polką bezpowrotnie i na zawsze”. Główną atrakcją polskości – i to Czapski z wielkim naciskiem podkreśla – ma być właśnie stała obecność dążenia do przemiany duchowej. Drugi przypadek fatalnej siły wiersza Słowackiego staje się właściwie osnową wspomnianego szkicu. Amerykański przyjaciel Czapskiego, Arthur (którego rodzice przybyli z Polski, a on sam zna polski dość słabo), z uwagą i zachwytem czyta i tłumaczy utwór:
I ten wiersz ostatni, który zna w Polsce każde dziecko
lecz po śmierci was będzie gniotła niewidzialna,
aż was, zjadaczy chleba w aniołów przerobi
… you, eaters of bread, as to raise you into – angels.
Więc to jest wasza polska filozofia?”

Józef Czapski (1896–1993) polski malarz i pisarz

mówi Arthur – ona jest bardzo mistyczna. To wy nie musicie jej tracić nigdy. Żaden inteligent nie ma prawa jej tracić.
Autorka: Maria Janion, Płacz generała – eseje o wojnie

O śmierci , O dzieciach , O rodzinie , O aniołach

„Wynaleziono pług, aby zaspokoić głód chleba. Wynaleziono poezję, aby zaspokoić głód piękna.”

Jan Parandowski (1895–1978) polski pisarz, eseista i tłumacz

Godzina śródziemnomorska
Źródło: s. 192

O głodzie

„Istotę socjalizmu można w skrócie ująć w słowach: wolność i chleb dla wszystkich.”

Karl Kautsky (1854–1938) niemiecki teoretyk marksizmu

Den Inhalt des Sozialismus können wir populär in die Worte zusammenfassen: Freiheit und Brot für alle. (niem.)
Źródło: Demokratie oder Diktatur https://archive.org/details/DemokratieOderDiktatur

O wolności

„To właśnie nadzieja każe ludziom apatycznie iść do komory gazowej, każe nie ryzykować buntu, pogrąża w martwotę. To nadzieja rwie więzy rodzin, każe matkom wyrzekać się dzieci, żonom sprzedawać się za chleb i mężom zabijać ludzi. To nadzieja każe im walczyć o każdy dzień życia, bo może właśnie ten dzień przyniesie wyzwolenie. Ach, i już nawet nie nadzieja na inny, lepszy świat, ale po prostu na życie, w którym będzie spokój i odpoczynek. Nigdy w dziejach ludzkich nadzieja nie była silniejsza w człowieku, ale nigdy też nie wyrządziła tyle zła, ile w tej wojnie, ile w tym obozie. Nie nauczono nas wyzbywać się nadziei i dlatego giniemy w gazie.”

Tadeusz Borowski (1922–1951) polski poeta, prozaik i publicysta

U nas w Auschwitzu…

O życiu , O wojnie , O dzieciach , O ludziach

„Któregoś dnia rzucę to wszystko
i wyjdę rano, niby po chleb.
Wtedy na pewno poczuję się lepiej,
zostawię za sobą ten zafajdany świat.
Napełnię olejem pustą głowę i wrócę tam
– na aleję pełną róż.”

Ryszard Riedel (1956–1994) polski muzyk rockowy, wokalista

Źródło: Dżem, Mała aleja róż

O świecie

„Nasze życie rośnie jak trwoga i lęk,
nasze życie rośnie jak kolejka po chleb;

nasze życie rośnie jak trawa, jak kurz i jak mech
jak pajęcza sieć, szron i kolonia pleśni,
nasze życie rośnie nieubłaganie jak kaszel i śmiech;
niezależnie od wojen, rozejmów, rokowań,
odprężenia, zmian klimatu, ONZ,
tajnego wyzysku i jawnej tyranii,
pychy czarnych limuzyn i bezdusznych sędziów,
sług bezeceństwa, poddanych nicości,
trujących gazet i przeszczepów serca,
tajnych układów i jawnego kłamstwa,
drwiny z naszych świętości,
zatrucia atmosfery i trzęsienia ziemi”

Ryszard Krynicki (1943) polski poeta i tłumacz

Źródło: Nasze życie rośnie

O życiu , O kłamstwie , O śmiechu , O trawie

„W moim kraju palą tęczę
Jak kiedyś ludzi w stodole
Hejt nasz polski powszedni
Jak chleb jak obiad na stole
Czego nie zniszczyli Hitler, Stalin
Czego ZOMO pałą nie zajebało
Czego nie dopalił Oświęcimski piec
Polskiej nienawiści zeżre wściekły pies”

Maria Peszek (1973) aktorka i piosenkarka polska

Źródło: Modern Holocaust, album Karabin (2016)

O ludziach , O piekle

„Kochałam naukę, to już zaś jest wielkim grzechem dla kobiety i z wielką wyrozumiałością wszystkie inne jej darują, ale ambicja wyrobienia sobie chleba i pozycji w społeczeństwie, która mężczyźnie szlachetnością się nazywa, w kobiecie wydaje się śmiałkostwem tak niepotrzebnym jak mania ludzi podlegającym umysłowym zboczeniom.”

Józefa Śmigielska (1820–1899)

Źródło: Noworoczny (kalendarz) ilustrowany dla Polek na rok 1865

O kobietach , O ludziach , O nauce , Kochać się

„Importowane zboże jest pełne odchodów szczurów, może wywoływać wiele chorób. Z tego ma się robić nasz chleb? Ci Niemcy myślą, że my jakieś świnie jesteśmy.”

Renata Beger (1958) polska polityk

Źródło: w wywiadzie dla „Trybuny”, 7 czerwca 2002

O myślach , O myśleniu

„Nad rzeką siedzi mały chłopczyk i płacze. Ktoś podchodzi do niego i pyta o powód łez.
– Chleb wpadł mi do wody.
– Z masłem?
– Nie, z bratem.”

Jerzy Kwiatkowski (1927–1986) polski literaturoznawca

dowcip przytoczony jako przykład humoru antyhumanistycznego.
Źródło: Satyra na satyrę, „Życie Literackie” nr 8, 19 lutego 1956, s. 1 http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=14793.

O życiu , O płaczu

„Bardzo kulturalna, mieszkająca w Berlinie znajoma, opowiada przez telefon, że rozważa powrót do ojczyzny.
– Z powodu koszmarnej [proimigracyjnej] polityki Merkel – wyjaśnia dramatycznym tonem.
Kiedy ośmielam się napomknąć, że między innymi dzięki polityce Merkel od ośmiu lat pracuje poza polskimi granicami i zarabia cztery razy więcej niż we własnym kraju, odpowiada lodowatym tonem, że „to zupełnie inna sytuacja”. (…)
Fakt, że po 2004 roku miliony naszych rodaków wyjechało do bardziej rozwiniętych państw europejskich, gdzie korzystają ze wszystkich praw i zabezpieczeń socjalnych, nie ma większego znaczenia. „To jest zupełnie inna sytuacja”. My uczciwie zarabiamy na chleb, podczas gdy „oni” biorą za frajer.
Nie wiem, jak to wygląda w Berlinie czy Hamburgu, ale w Bonn Polacy bynajmniej nie zasłynęli z zamiłowania do ciężkiej pracy, tylko z kradzieży rowerów i szabrowania śmietników. (…) [Tam] jednak nie wstydziłam się, że jestem Polką. Teraz bywają chwile, że mam ochotę zapaść się ze wstydu pod ziemię.”

Kaja Malanowska (1974) polska mikrobiolog, pisarka i nauczycielka

Źródło: Wstydzę się ciebie, Polsko http://www.krytykapolityczna.pl/felietony/20161103/wstydze-sie-ciebie-polsko, krytykapolityczna. pl, 4 listopada 2016.

O ojczyźnie

„Na każdym przyjęciu zawsze dochodzi do takiego momentu, że ktoś mówi tak: „A za… A za… A zaśpiewajmy coś, co wszyscy umiom”. No i wtedy jest: „Dałabym mu chleba z masłem, a chachary żyją”…”

Krzysztof Piasecki (1949) polski satyryk, artysta kabaretowy, dziennikarz i prezenter telewizyjny

Cytaty z monologów kabaretowych
Źródło: program tv Co nam w duszy gra.

O duszy , O grach

„Nie rewizjonizmu potrzeba kapitalizmowi, lecz magii i księdza: Dowodu, że chleb rodzi się nie na polach, lecz na papierze kuponów akcyjnych. Dopóki to nie zostanie udowodnione, przezwyciężonym legalnym bezprawiem jest wszelkie prawo, opierające się na stanie posiadania, nie mogące się wylegitymować jako konieczność pracy”

Stanisław Brzozowski (1878–1911) polski pisarz i filozof

Źródło: Ich rewizjonizm, „Przegląd Społeczny” nr 22, 22 lipca 1907.

„Naród trzeba głodzić. Głodny naród zajmuje się walką o chleb i nie ma czasu na walkę z rządem.”

Jorge Ubico (1878–1946)

Źródło: Ryszard Kapuściński, Dlaczego zginął Karl von Spreti, op. cit., s. 29.

O czasie , O walce

„Ta wojna zbliża nas do granic barbarzyństwa. W ciągu swego życia wiele razy wojowałem ze szczepami Kafrów prawie zupełnie dzikimi. Ci Kafrowie nie byli wcale takimi barbarzyńcami jak Anglicy, którzy palą farmy i wtrącają kobiety i dzieci w stan nędzy zupełnej, nie myśląc o tym, aby dać im nad głową dach i kawałek chleba. Wiem, że Bóg nie opuści narodu boerskiego. Jeśli Transwal i Orania stracą niepodległość, to dopiero po całkowitym wymordowaniu obydwu naszych narodów, wraz z kobietami i dziećmi.”

Paul Kruger (1825–1904) polityk burski

o wojnie burskiej.
Źródło: Stanisław Cat-Mackiewicz, Europa in flagranti, Universitas, Kraków 2012, s. 13–14.

O kobietach , O Bogu , O wojnie , O dzieciach

„Jeszcze raz? Dla widowni? – W jego głosie nie słyszę gniewu. Brzmi głucho, co jest jeszcze gorsze. Chłopiec z chlebem już zaczął się ode mnie oddalać.
Chwytam jego rękę i ściskam ją mocno, przygotowując się na spotkanie z kamerami. Boję się chwili, w której będę musiała ją puścić.”

Suzanne Collins książka Igrzyska śmierci

Trylogia Igrzyska śmierci, Igrzyska śmierci

„To jest zawodnik, który jadł chleb z niejednego pieca.”

Wojciech Drzyzga (1958) siatkarz polski, trener

O piekle

„Jeżeli komuś brak chleba, to dlatego, że ktoś drugi ten chleb skradł. Skradł, gromadząc u siebie nadmiar!”

Jan Zieja (1897–1991) polski duchowny katolicki, kapelan Szarych Szeregów i Armii Krajowej

Źródło: Magdalena Grochowska, Zieja. Stoję na rynku nienajęty, wyborcza.pl, 12 września 2011 http://wyborcza.pl/1,76842,10263125,Zieja__Stoje_na_rynku_nienajety.html?as=18&startsz=x

„Bóg jest w niebie, a więc nie ma go w chlebie, nie ma w Twej puszce.”

Erazm Otwinowski (1529–1614)

w czasie procesji Bożego Ciała w Lublinie (czerwiec 1564 roku).
Źródło: Janusz Tazbir, Państwo bez stosów http://books.google.pl/books?ei=BZf4TJqTNcKQswau_tzWAw&ct=result&id=fdEdRXMMqHUC&dq=B%C3%B3g+jest+w+niebie%2C++a+wi%C4%99c+nie+ma+go+w+chlebie%2C++nie+ma+w+Twej+puszce+Otwinowski&q=B%C3%B3g+jest+w+niebie%2C++a+wi%C4%99c+nie+ma+go+w+chlebie%2C++nie+ma+w+Twej+puszce#search_anchor, PIW, 1967, s. 91.

O Bogu , O czasie

„A kiedy minął już miesiąc w mej samotnej drodze
Gdzieś na szlaku zatrzymał pojazd mój wędrowiec
Sprawiedliwość i prawda – rzekłem do rodaka
I był pierwszym, co spytał – „Dobrze, ale jaka?”
I podzielił się ze mną chlebem i kłopotem
To był też easy rider, tylko na piechotę.”

Krzysztof Daukszewicz (1947) satyryk polski

Piosenki
Źródło: Easy Rider

O prawdzie , O sprawiedliwości

„Śpiewne i zbolałe głosy dzieci na opustoszałych polskich drogach, wołające o kawałek chleba (…) Ileż to razy powracały w mojej duszy, jak echo dalekiego płaczu i nie dający spokoju wyrzut sumienia! Maluchy te, to była sama skóra i kości, wychudzone i wyciągnięte rączki, nóżki jak patyczki, trzęsące się z zimna w zbyt szerokich spodenkach… Nagle zbiegały się zewsząd, kiedy pojawiały się pociągi z włoskimi żołnierzami (…) walczyły o kawałki chleba rzucane im z okien pociągu… i na własne oczy widziałem, jak niemiecki wartownik wystrzelił serię z karabinu w sam środek tej hałaśliwej, obdartej gromadki!”

Carlo Gnocchi (1902–1956)

Chrystus wśród Strzelców Alpejskich
Źródło: s. 122.

O dzieciach , O duszy

„Sutanna lub habit nie czynią księdza lub zakonnicy, podobnie jak woda nie czyni chrztu, chleb – Eucharystii, a olej – święceń kapłańskich, lecz są one dobrymi znakami tajemnicy, którą reprezentują. Niektórzy twierdzą, że habit albo koloratka oddzielają nas od świata. Doskonale! Naszym przeznaczeniem jest być „znakiem sprzeciwu” i różnić się od ludu. Tego właśnie chce od nas Pan Jezus: abyśmy byli W świecie, a nie ZE świata.”

Fulton John Sheen (1895–1979) amerykański duchowny katolicki, arcybiskup

Źródło: Those Mysterious Priests, 1970, s. 219.

O ludziach , O wodzie

„Miliony kobiet żyło zgodnie z uroczą wizją mieszkających na przedmieściach amerykańskich pań domu, całujących przed domem mężów na do widzenia, zostawiających w szkole dzieci, które ledwie zmieściły się do ich kombi, z uśmiechem używających nowego elektrycznego odkurzacza do polerowania nieskazitelnie czystej kuchennej podłogi. Same piekły chleb, szyły sobie i dzieciom ubrania, ich pralki i suszarki chodziły całymi dniami. Zmieniały prześcieradła nie raz, a dwa razy w tygodniu, w szkole dla dorosłych, uczyły się robić dywaniki i współczuły biednym sfrustrowanym matkom, które marzyły o robieniu kariery. Ich jedynym marzeniem było zostać idealną żoną i matką; ich największą ambicją była piątka dzieci i piękny dom, walczyły wyłącznie o to, by znaleźć i zatrzymać przy sobie męża. Nie zastanawiały się nad niekobiecymi problemami tego świata za progiem własnego domu; chciały, aby to mężczyźni podejmowali najważniejsze decyzje. Chlubiły się swoją rolą kobiety i w spisie ludności w rubryce „zawód” z dumą wpisywały: „pani domu.””

Betty Friedan książka Mistyka kobiecości

Mistyka kobiecości (The Femine Mystique, 1960)
Źródło: tłum. A. Wysokińska, „Res Publica” nr 210, 2008

O kobietach , O mężczyznach , O dzieciach , O uśmiechu

„Trzeba pisać. Żeby zarobić na chleb. I na podróż do Patagonii. Albo na Alaskę. (…) O czym pisać? O wszystkim. O poezji zatem więc. Bo wszystko jest poezją, każdy jest poetą. (…) Wszystko jest poezją, a najmniej poezją jest napisany wiersz; każdy jest poetą, a najmniej poetą jest piszący wiersze.”

Edward Stachura (1937–1979) polski poeta, prozaik, pieśniarz i tłumacz

Wszystko jest poezja. Opowieść-rzeka (1975)

„Nadzieja jest chlebem biedaka.”

George Herbert (1593–1633)

O nadziei

„Drugim warunkiem skuteczności modlitwy jest wytrwałość. Warunek ten Zbawiciel jeszcze wyraźniej zaznaczył w swych wezwaniach do modlitwy błagalnej i żadna może z przypowieści, znajdujących się w Ewangelii, nie posiada tyle wyrazistości, co owo opowiadanie o człowieku, kołaczącym w nocy do sąsiada, aby mu pożyczył trojga chleba dla poczęstowania gościa (Łk 11, 5–8). Widzimy z Jego słów, że modlitwa nasza, aby być skuteczną, musi mieć tę cechę wytrwałości, którą w stosunkach ludzkich nazwalibyśmy natręctwem, ale która w stosunku do Boga i do dóbr nadprzyrodzonych, o które doń kołaczemy, nie jest natręctwem, jeno dowodem głębokiego przekonania o wszechmocy i miłosierdziu Bożym. W tym naleganiu bowiem zawiera się tyle ufności w nieskończoną dobroć Bożą, że podobna modlitwa, aczkolwiek treścią swą błagalna, staje się potężnym hymnem czci i chwały dla Pana wszechświata.”

Jacek Woroniecki (1878–1949) teolog polski, dominikanin

Pełnia modlitwy
Źródło: s. 79, 80

O Bogu

„Skauting nie jest wymyślony dla waszej uciechy, ale wiele wymaga. Nie zabierajcie się do skautingu dlatego tylko, że się wam podoba, lecz aby wprawiać się do służby dla swojego kraju. Wtedy posiądziecie ducha patriotyzmu, który każdy chłopiec winien posiadać, jeśli ma być godzien spożywania chleba.”

Robert Baden-Powell (1857–1941) brytyjski wojskowy, pisarz, twórca skautingu

Skauting

„Dlaczego ksiądz trzyma zawsze z właścicielami; dlaczego mówi, że właściciele i policja są w porządku i dlaczego zamiast zabierać chleb od ust biedaków, proszących o modlitwę za umarłe dusze, nie zrobi czegoś by pomóc żyjącym i nie zaprzestanie żyć na koszt innych.”

Errico Malatesta (1853–1932) włoski myśliciel polityczny, anarchista

Religia

O duszy

„Chleb otrzymywany z łaski jest bardzo gorzki.”

Denis Diderot książka Zakonnica

Zakonnica

„Cały proces stanowi syntezę funkcjonowania kapitalizmu: naukowcy osiągają postęp techniczny, który może przynieść korzyść tysiącom ludzi. Pracują jednak dla prywatnej firmy, tak więc korzyści czerpie tylko firma. A za nimi stoi państwo, gwarantujące odbieranie zysków: na mocy prawa patentowego wszyscy muszą mu płacić.
W tym układzie postęp techniczny nie jest dążeniem do poprawy życia ludzi, lecz troską o pomnażanie bogactwa nielicznych.
(Wielkie korporacje bioinżynieryjne są oczywiście bardzo sprytne. Wprowadzają niewielkie zmiany do patentów, które są bliskie wygaśnięcia, żeby rozszerzyć stan posiadania – i dalej zarabiać. Czasem stwarzało to sytuacje zgoła absurdalne: firma teksaska Rice-Tec uzyskała w 1977 roku patent na ryż basmati, który jest uprawiany przez Hindusów i Pakistańczyków od tysiącleci. Albo weźmy tylko Monsanto, które ma patent na pszenicę nap bal, używaną do wyrobu podpłomyków chapati – najpopularniejszego chleba w Indiach – i zachowuje tę własność w Stanach Zjednoczonych).”

Martín Caparrós (1957)

El hambre

O bogactwie , O ludziach , O czasie

„Próbowałem dać charakterystykę dzisiejszego myślenia mówiąc, na przykład, że jest "zredukowane", że odczuwamy je jako coś "działającego nie tylko na zewnątrz, ale i wewnątrz, stwarzającego tego co myśli", powoływałem się na naukę, na Husserla i Marcela - Boże, zmiłuj się, mówiłem jak zawsze się mówi, jak mówią nawet najznakomitsi tj. udając, że jestem u siebie w domu i że to dla mnie chleb z masłem, gdy pierwszy lepszy niedyskretny kwestionariusz położyłby mnie na łopatki. Ale już tak przyzwyczaiłem się do mistyfikacji!”

Witold Gombrowicz (1904–1969) pisarz polski

Dziennik 1957-1961

O myślach , O myśleniu , O Bogu , O domu

„Szaleństwo ma w sobie pewien urok. Wyjść z domu po chleb i wyjechać do innego miasta, poznać rano dziewczynę i wieczorem wziąć z nią ślub, zdecydowanym ruchem otworzyć drzwi do ciemnego pokoju, z którego dobiegają podejrzane dźwięki, wejść do klatki hipopotama i poklepać go po tłustym zadzie, pojechać do Tajlandii i uprawiać seks bez prezerwatywy, przyjąć propozycję tajemniczego nieznajomego i podpisać się krwią na czystej kartce papieru. Jednym słowem, rzucenie się na złamanie karku ku przygodzie to bardzo kusząca wizja.”

Siergiej Łukjanienko (1968) rosyjski pisarz

O szaleństwie , O seksie , O ślubie , O domu

„Wszystko, co w życiu najlepsze, Bill, to dzieło ludzkich rąk: ostrza scyzoryków, chleb, ubrania, kochanie się…”

Jonathan Carroll (1949) pisarz amerykański

Bathing the Lion

Kochać się

„Ręce w górę! W górę! (…) Coście za jedni? Ty mów! – odezwał się najwyższy z uzbrojonych podchodząc do prodziekana Aniłłowicza.
(…)
– Jedziemy do Wrocławia… jesteśmy uczonymi, uniwersytet… Polska… – dobiegały Wielenieckiego pojedyncze słowa. (…) Wszyscy stali nieruchomo. Pod dużą wierzbą przy rowie dwóch leśnych obszukiwało szofera.
– No… – rzekł dowódca, widać nie bardzo wiedząc, co robić z tym fantem – no…
Nagle wzrok jego padł na milicjanta, który coraz bardziej bladł od upływu krwi.
– Żbik, co z tym szczeniakiem?
– Melduję posłusznie, komunista, panie kapitanie. Znalazłem! – triumfująco, choć spokojnie wypalił Żbik, ów brodacz w spadochroniarskim hełmie, który postrzelił milicjanta. Podniósł w górę zakrwawioną książeczkę. Do tej pory podtrzymywał chłopca, jakby tego nie czując. Teraz puścił go. Tamten ukląkł od razu i zastygł niezdarnie na czworakach. Ze spęczniałej bluzy mundurowej kapała krew.
Żbik potrząsnął w powietrzu książeczką. Żaden z profesorów nie spojrzał w tę stronę; była cisza. Dowódca założył kciuki za pas. Marszcząc czoło wciągnął ze świstem powietrze.
– A wy co, polscy profesorowie? – ryknął nagle głosem wysilonym do zdarcia. – Co robicie?! Rozkazów bolszewików słuchacie?! Chleb moskiewski zapachniał?! Żydokomunę zaprowadzić?! Co?! Co?! Co?! – krzyczał coraz przenikliwiej, jakby upajając się własnym głosem. (…) – Bolszewika wam dali, żeby bronił?! A przed kim?! Przed kim, ja się was pytam, panowie moi?! Przed nami, przed armią polską, przed siłami zbrojnymi niepodległej rzeczypospolitej…
Urwał, krótką chwilę wytrzymał w strasznej ciszy i rzucił:
– Komuniści, wystąp! (…) Są peperowcy? Żydzi? No?!
Grupa profesorów zwarła się jeszcze bardziej, tak że Wieleniecki został zupełnie sam na jej narożu. Chwila, a wystąpiłby przed szereg. Czuł, jak pali mu pierś legitymacja partyjna i jak powoli łomocą pulsy w głowie. Dwaj leśni przeciągali przez rów milicjanta, który leciał im z rąk. Po raz ostatni zobaczył Wieleniecki twarz chłopca.
(…)
Profesorowie kupą rzucili się do autobusu. (…) Starter stęknął, szyby zadrżały i autobus ruszył od razu z drugiego biegu. Gdy mijali zakręt, od łąki rozległ się jeden głośny strzał.”

Stanisław Lem (1921–2006) polski pisarz, futurysta

Powrót

O górach , O miłości , O sile , O ciszy

„Formułki są ważniejsze od istoty rzeczy. Dla uczącego się jestem za stary, dla uczonego brak mi stopni naukowych. A jednak jestem jednym i drugim obecnie. Czuję się Polakiem, za granicą jestem nawet podziwianym Polakiem, a dla swoich zupełnie niepotrzebną rzeczą, najwyżej żebrakiem, który kęsek chleba może wyprosić.”

Bronisław Piłsudski (1866–1918) polski etnograf i rewolucjonista

z listu do Juliana Talko-Hryncewicza, gdy Piłsudskiemu odmówiono katedry etnologii na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Źródło: Jerzy Chociłowski, Bronisława Piłsudskiego…, op. cit., s. 131.

„Nie jest łatwo utrzymać rodzinę z samej muzyki. Znam wielu twórców, naprawdę znakomitych, którzy zaprzestali działalności profesjonalnej z powodu zobowiązań rodzinnych. Ale też (…) muzyka jest sama w sobie nagrodą, jest walutą, potrafi cię nakarmić w inny sposób niż przez włożenie pieniędzy do kieszeni i położenie chleba na stole. To strawa duchowa, pokarm niezbędny dla wewnętrznego życia.”

Steve Hackett (1950) brytyjski muzyk rockowy, gitarzysta

z wywiadu dla Radiowej Trójki – Warszawa, 27 czerwca 2003.
Źródło: Piotr Kaczkowski, 42 rozmowy, Prószyński i S-ka, Warszawa 2004, ISBN 83-7337-709-3, s. 32.

O muzyce , O rodzinie

„Pracowałem naprawdę z wieloma artystami. Nine Inch Nails, Fear Factory, Jean-Michel Jarre, Battles. Było ich zbyt wiele, bym mógł ich wszystkich zapamiętać, niemniej jednak niemalże wszystkie kolaboracje były przyjemnymi niespodziankami. Praktycznie nigdy nie były planowane i wychodziły spontanicznie, więc na ten moment nie mam nic zaplanowanego, ale nigdy nie wiadomo, czy coś nagle się nie pojawi. Jestem teraz w trasie, spotykam wielu ludzi, więc siłą rzeczy pomysły i propozycje to chleb powszedni. Zobaczymy, co z tego wyjdzie. Jestem pewien, że w przyszłości dojdzie do kolejnych kolaboracji, ale na ten moment nie mam pojęcia z kim.”

Gary Numan (1958)

Źródło: Dominik Dwornicki, Ludzie tacy jak ja muszą ciągle coś udowadniać https://kvlt.pl/wywiady/gary-numan-ludzie-tacy-jak-ja-musza-ciagle-cos-udowadniac/, tłum. Marcel Szczepanik, kvlt.pl, 9 lutego 2019

O ludziach , O sile , O przyszłości

„Muzyka jest tym wszystkim, czym jest sztuka. Sprawia, że jesteś szczęśliwy, smutny albo zły. Wywołuje twoją reakcję. Myślę, że to nie muzycy są największymi wielbicielami muzyki. Zaprzątnięci ciężką pracą, dosłownie rzemiosłem tworzenia, mogą nie czuć jej tak, jak niektórzy odbiorcy. A to przecież oni są prawdziwymi wielbicielami. Ich definicja na pewno będzie się różnić od naszej, twórców. Dla artystów muzyka to oczywiście miłość, ale również zawód, praca na chleb. Ileż to razy zdarzało się, że nie chciałem wyjść na scenę. Przecież mogę być zły, niezadowolony albo po prostu zmęczony. Myślę o wszystkim, tylko nie o koncercie. Ale wychodzę na scenę, bo to mój zawód. Miłość odbiorcy nie podlega takim uwarunkowaniom. Ktoś przychodzi na koncert, bo chce, kupuje bilet z miłości.”

David Clayton-Thomas (1941)

z wywiadu dla Radiowej Trójki – Münster, 22 lutego 1997.
Źródło: Piotr Kaczkowski, Przy mikrofonie, Prószyński i S-ka, Warszawa 1999, ISBN 83-7052-806-6, s. 138.

O myślach , O myśleniu , O miłości , O sztuce

„Nie myśl, że jesteś światu szczególnie potrzebny. Gotów będziesz uwierzyć, że ci wszystko wolno. Że wolno ci nawet odebrać koledze kromkę chleba. Myśl raczej, że świat może się bez ciebie doskonale obejść, a i ty obejdziesz się bez świata.”

Hanna Krall (1935) polska pisarka i dziennikarka

Źródło: reportaż Mężczyzna i kobieta, w: Taniec na cudzym weselu, wyd. drugie zmienione, Wydawnictwo a5, Kraków 2002, ISBN 83-85568-50-6, s. 138.

O myślach , O myśleniu , O świecie

„Jest prawdą, że część ludzi, z którymi szliśmy wtedy razem, szybko zmieniła swoje przekonania, że stali się zwolennikami liberalnej Rzeczypospolitej. Ja ją nazywam Rzeczpospolitą dla bogatych. Bardzo dobrze, że miliony naszych rodaków odniosło sukces. Cieszmy się z tego. Ale należy pamiętać także o tych, którzy takiego sukcesu nie odnieśli, mimo że ciężko pracują, ciężką pracą pracują na chleb i często o tę pracę muszą się obawiać.”

Lech Kaczyński (1949–2010) polski polityk, prezydent Polski

o przemianach w Polsce po 1989.
Źródło: „Pierwsza łopata pod grób komunizmu” https://www.tvp.info/875834/pierwsza-lopata-pod-grob-komunizmu, tvp.info, 31 sierpnia 2009

O ludziach , O sukcesie

„Musiałyśmy budować lądowiska dla samolotów i tłuc kamienie. W ulewnym deszczu i zacinającym śniegu siedziałyśmy w kucki na szosie od godziny szóstej rano do dziewiątej wieczorem. Jeśli jakiemuś Rosjaninowi któraś się spodobała, brał ją na bok. Rano i wieczorem dostawałyśmy zimną wodę i kawałek suchego chleba. W południe była zupa z nieobranych ziemniaków, bez soli. W nocy leżałyśmy śmiertelnie zmęczone w chłopskich chatach i na gołej ziemi w szopach, dokąd nas zapędzono, lecz nie dawał nam spać strach, gdy do naszych uszu dochodziły w ciemności stękania, jęki, sapanie i okrzyki rozkoszy, świadczące o obecności stojących na warcie żołnierzy.”

Jürgen Thorwald (1915–2006)

Wielka ucieczka (1951), ISBN 978-83-08-05853-4, Wydawnictwo Literackie Sp. z o.o. 1995

O wodzie , O strachu

„Dla Ciebie porzuciliśmy wszystko i staliśmy się ubodzy. Ale Ty jesteś bogaty i dlatego poszliśmy za Tobą, byś uczynił nas bogatymi. (…) Poszliśmy za Tobą tak jak stworzenie idzie za Stwórcą, jak synowie za Ojcem, jak dzieci za matką, szukamy Ciebie tak jak głodni szukają chleba, jak chorzy lekarza, jak zmęczeni łoża, a wygnańcy ojczyzny.”

Antoni Padewski (1195–1231) święty katolicki, doktor Kościoła, franciszkanin

Sermones II, 484.
Źródło: Przesłanie Ojca Świętego z okazji 800-lecia narodzin św. Antoniego Padewskiego https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/przemowienia/antoni_13061994.html, opoka.org.pl

O dzieciach , O matce , O ojczyźnie

„Rewolucję robią nie głodni, lecz syci, których nagle pozbawiono chleba; o wolność bić się będą ci, którzy tę wolność mają we krwi. Piłsudski, syn rasy władczej i panującej, chłopiec o instynktach władczych, nie mógł znieść niewoli. Wszystko naokoło popychało go do ostrego, gwałtownego buntu.”

Stanisław Mackiewicz (1896–1966) premier Rządu Rzeczypospolitej Polskiej na Wychodźstwie

Klucz do Piłsudskiego
Źródło: s. 24–25

O wolności

„Scena powoli staje się moim chlebem powszednim, z czego bardzo się cieszę. Nie zastanawiam się wtedy, co robię ani jak to robię, ale scena to zdecydowanie moje miejsce. To żywioł i musisz sobie z nim poradzić, dać z siebie wszystko. I albo to się ludziom spodoba i będą stali do końca, albo rozejdą się do domów po kilku utworach.”

Z.B.U.K.U (1992) polski raper

Źródło: Karolina Kijek, Opolski raper podbił internet. Jego klipy oglądają miliony ludzi http://opole.wyborcza.pl/opole/1,35086,15539501,Opolski_raper_podbil_internet__Jego_klipy_ogladaja.html, opole.wyborcza.pl

O pewności siebie

„Oświęcim nie był obozem zagłady, lecz obozem pracy. Żydzi, Cyganie i inni byli tam niszczeni ciężką pracą, zresztą nie ciężką i nie zawsze byli niszczeni, bo są relacje, iż w obozie posiłki były trzy razy dziennie, a chorzy dostawali delikatną zupę, mleko i biały chleb, a Żydzi często pełnili ważne funkcje obozowe, np. kapo.”

Ryszard Bender (1932–2016) polski polityk i historyk

na antenie Radia Maryja w programie w nocy z 13 na 14 stycznia 2000
Źródło: Dorota Wodecka-Lasota, Kłamca nie ma już siły http://www.gazetawyborcza.pl/1,75480,4788038.html, „Gazeta Wyborcza”, 25 grudnia 2007.

O relacjach

„Kto nie mówi po niemiecku – milczy. W tramwajach, sklepach, urzędach, na ulicy, w kawiarniach, fabrykach, domach publicznych, kinach – wszędzie panuje język niemiecki. Nigdzie nie słychać języka polskiego, poza ścisłym gronem rodzinnym. Jeżeli w ogonku po chleb, drzewo czy kartofle – ośmieli się ktoś mówić po polsku głośno – grozi mu, że zostanie odepchnięty na koniec, lub nic nie dostanie.”

Jan Karski (1914–2000) prawnik, dyplomata, wykładowca akademicki, polski kurier czasów II wojny światowej

Źródło: Raport Karskiego. Sytuacja ogólna w kraju (1940), s. 2 http://karski.muzhp.pl/misja_raporty_karskiego_kraj.html

O domu , O drzewach , O języku słowackim

„Pan mówi, że należy zbliżyć się do Niego i powrócić do domu, do Boga. Na nieszczęście ludzie nie wiedzą, kim jest Bóg i czy mogą do Niego powrócić. Z tej racji są niczym zwierzęta. Modlą się o chleb powszedni, ale zapytani o Boga nie potrafią nic na Jego temat powiedzieć. Kogo więc proszą? Czy modlą się do powietrza? Jeśli przedkładam jakąś prośbę, musi istnieć adresat. Tymczasem ludzie nie mają pojęcia, do kogo ani gdzie tę prośbę skierować. Twierdzą, że Bóg jest w niebie. Ale na niebie jest także wiele ptaków. Czy one są Bogiem? Wiedza o Bogu jest niewielka lub żadna. Chociaż idee na temat Boga to brednie, ich pomysłodawcy pozują na uczonych, pisarzy i filozofów. Jedynymi prawdziwie wartościowymi książkami są pozycje w rodzaju Śrīmad-Bhāgavatam i Bhagavad-gīty.”

Bhaktiwedanta Swami Prabhupada (1896–1977) duchowny hinduski

Nauki Królowej Kuntī
Źródło: Ibidem., s. 124–125.

O wiedzę , O ptakach , O Bogu , O nieszczęściu

„Spróbujcie teraz wytłumaczyć przeciętnemu zjadaczowi chleba, że system pod rządami którego można go było bezkarnie okradać i krzywdzić ludzi jest lepszy od rządów, które wreszcie karzą winnych wszystkich tych krzywd i przekrętów.”

Piotr Ikonowicz (1956) polski polityk

Źródło: HGW: Czas zapłaty http://strajk.eu/hgw-czas-zaplaty/, strajk.eu, 17 grudnia 2017.

O ludziach

„Koronę dają Jej ręce biskupie i ręce wasze, ręce pracujące na chleb, ręce, które z chleba ujmują sobie, aby dać Maryi perełkę. Maryja patrzy na serce, serce korne, skruszone, czyste, miłujące, zbolałe, strapione, kuszone. Na serce ojca, matki, dziecka.”

Bernard Alojzy Łubieński (1846–1933) polski duchowny katolicki, misjonarz, kaznodzieja, redemptorysta

Refleksje dla wiernych wynikające z koronacji obrazu Matki Bożej.
Źródło: O. Kazimierz Plebanek CSsR: Matka Boża Tuchowska w życiu Sł. Bożego o. Bernarda Łubieńskiego, redemptor.pl http://www.redemptor.pl/multimedia/matka-boza-tuchowska-zyciu-o-bernarda-lubienskiego/

O dzieciach , O matce , Serce

„Zima jest dla większości mieszkańców getta widmem nędzy i głodu. Wszędzie ogonki, ogonki po kartofle, korpiele, węgiel, chleb. Biednie ubrane dzieci wyciągają ręce do przechodniów. Te dzieci to stygmat szarego getta. Rodzice wysiedleni, a dzieci rzucone na pastwę losu poniewierają się po ulicy.”

Rutka Laskier (1929–1943) polska Żydówka, autorka pamiętnika z życia getta

fragment z pamiętnika, pochodzący z opowiadania „Zima w getcie”.
Źródło: Dr Justyna Kowalska-Leder: Życie codzienne pod okupacją niemiecką w dziennikach dzieci żydowskich. (DOC), Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Instytut Kultury Polskiej http://www.wkj.ihuw.pl/wkj/uploads/file/Referat_Justyny_Kowalskiej-Leder.doc, wkj.ihuw.pl, s. 14.

O losie , O dzieciach , O zimie , O rodzicach

„Więc przede wszystkim pomyśleli Polacy, że nie ma co nazywać się przedmurzem chrześcijaństwa, nie ma co wspominać zwycięstwa pod Grunwaldem, odsieczy wiedeńskiej, wąwozów Somosierra, miniona bowiem sława tyle jest warta, ile chleb zjedzony w roku zeszłym. Następnie Polacy oduczyli się wykrzykiwać na cały głos, co to oni mają zamiar zrobić i co to oni kiedyś zrobią – przekonali się bowiem, że to nikogo nie trwoży, ich samych zaś ośmiesza i przynosi szkody realne.”

Bolesław Prus (1847–1912) polski pisarz i publicysta

o przewidzianych na rok 2008 obchodach stulecia niepodległości Polski.
Źródło: Zemsta, 1908

„Widocznie potrzebna, skoro przychodzą. Może chcą na dwie godziny uciec od wojny? Tam się teatr traktuje inaczej niż teraz w Polsce. Cały czas jest dialog między sceną a publicznością. Rodzaj psychodramy. Sceny przerywane są oklaskami, ludzie nie boją się śmiać z przerażających kwestii Policjanta. Sztukę wystawił charkowski Teatr Narodowy i grają aktorzy klasy Łomnickiego i Holoubka. Polski reżyser Andrzej Szczytko dyrygował jak trzeba. Ja się ogólnie słabo wzruszam, ale mam do tego przedstawienia i do tych aktorów stosunek liryczny. Jak oglądałem Antygonę… w ich wykonaniu, zapominałem, że to ja napisałem. Tak czy inaczej, wojna, a 900 miejsc sprzedanych. Mówiono mi, że bilety kupują w Charkowie ludzie, którzy niekoniecznie mają na chleb.”

Andrzej Szczytko (1955)

Janusz Głowacki w odpowiedzi na pytanie „Po co Charkowowi Antygona w Nowym Jorku? Mało mają własnych nieszczęść?”, o premierze w Narodowym Teatrze Dramatycznym im. Tarasa Szewczenki w Charkowie.
O Andrzeju Szczytce
Źródło: Janusz Głowacki. Świat pęka http://wyborcza.pl/magazyn/1,145245,17919406,Janusz_Glowacki__Swiat_peka.html?disableRedirects=true, wywiad w „Gazecie Wyborczej – Magazynie Świątecznym”, 16 maja 2015.

O zapominaniu , O wojnie , O ludziach , O czasie

„Czasem jest coś niezdrowego w sposobie, w jaki moralność ingeruje w życie ludzi. Sędzia, kapłan czy grupa autorytetów mogą mówić ludziom, co powinni robić, lecz zwykle to nie oni ponoszą konsekwencje. Gdy dziewczynie zabrania się dokonać aborcji lub jakiejś rodzinie eutanazji, wtedy są zdani tylko na siebie. Ci, którzy powiedzieli im, jak mają się zachowywać, mogą po prostu się wycofać. Bezstronne prawo moralne może odnosić się w bardzo nierównym stopniu do różnych ludzi i trudno się dziwić, że są oni rozczarowani etyką wyznawaną głównie przez tych, którzy nie muszą jej stosować. Anatol France mówił ironicznie o majestatycznej równości praw, które zabraniają jednakowo bogatym i biednym spania pod mostami, żebrania na ulicach i kradzieży chleba.”

Simon Blackburn (1944)

Źródło: Sens dobra. Wprowadzenie do etyki, tłum. Tadeusz Chawziuk, Poznań 2002, s. 81.

O morzu , O życiu , O ludziach , O czasie

„Widocznie potrzebna, skoro przychodzą. Może chcą na dwie godziny uciec od wojny? Tam się teatr traktuje inaczej niż teraz w Polsce. Cały czas jest dialog między sceną a publicznością. Rodzaj psychodramy. Sceny przerywane są oklaskami, ludzie nie boją się śmiać z przerażających kwestii Policjanta. Sztukę wystawił charkowski Teatr Narodowy i grają aktorzy klasy Łomnickiego i Holoubka. Polski reżyser Andrzej Szczytko dyrygował jak trzeba. Ja się ogólnie słabo wzruszam, ale mam do tego przedstawienia i do tych aktorów stosunek liryczny. Jak oglądałem Antygonę… w ich wykonaniu, zapominałem, że to ja napisałem. Tak czy inaczej, wojna, a 900 miejsc sprzedanych. Mówiono mi, że bilety kupują w Charkowie ludzie, którzy niekoniecznie mają na chleb.”

Janusz Głowacki (1938–2017) polski pisarz

w odpowiedzi na pytanie „Po co Charkowowi Antygona w Nowym Jorku? Mało mają własnych nieszczęść?”, o premierze w Narodowym Teatrze Dramatycznym im. Tarasa Szewczenki w Charkowie.
Źródło: Janusz Głowacki. Świat pęka http://wyborcza.pl/magazyn/1,145245,17919406,Janusz_Glowacki__Swiat_peka.html?disableRedirects=true, wywiad w „Gazecie Wyborczej – Magazynie Świątecznym”, 16 maja 2015.

O zapominaniu , O wojnie , O ludziach , O czasie

„Spodziewająca się rozwiązania kobieta zmuszona była odmówić sobie przez czas dłuższy przydzielonej racji chleba, za który mogłaby, jak to powszechnie określano, zorganizować sobie prześcieradło. Prześcieradło darła na strzępy, przygotowując pieluszki i koszulki dla dziecka. Na oddziale brakowało wody, toteż pranie pieluszek nastręczało wiele trudności, zwłaszcza wobec surowego zakazu opuszczania bloku, jak i niemożności swobodnego poruszania się w nim. Wyprane pieluszki suszyły na własnych piersiach. Zasadą było, że dzieci nie otrzymywały żadnych przydziałów żywnościowych, nawet kropli mleka. Wysuszone głodem piersi matek drażniły tylko wargi noworodków.”

Stanisława Leszczyńska (1896–1974) położna polska, Służebnica Boża Kościoła katolickiego

Źródło: Stanisława Leszczyńska. Jedyna nadzieja dla ciężarnych w Auschwitz http://kobieta.wp.pl/stanislawa-leszczynska-jedyna-nadzieja-dla-ciezarnych-w-auschwitz-5982323866068097a, wp.pl

O matce , O kobietach , O głodzie , O dzieciach

„A potem doszliśmy do wniosku, że nie dość gadać, wciąż tylko gadać o naszych bolączkach, że to prowadzi wyłącznie do ogólników i doktrynerstwa; zobaczyliśmy, że nasi mędrcy, tak zwani przodujący ludzie i oskarżyciele, sami nic nie są warci, że zajmujemy się głupstwami, rozprawiamy o jakiejś sztuce, nieświadomej twórczości, o parlamentaryzmie, adwokaturze i diabli wiedzą o czym jeszcze, podczas gdy chodzi o chleb powszedni, gdy duszą nas najciemniejsze przesądy, gdy wszystkie nasze towarzystwa akcyjne rozlatują się tylko dlatego, że brak uczciwych ludzi; gdy nawet wolność, o którą troszczy się rząd, może nam nie wyjść na dobre, ponieważ chłop chętnie sam okradłby siebie, byleby tylko do nieprzytomności upić się w karczmie.”

Iwan Turgieniew książka Ojcowie i dzieci

А потом мы догадались, что болтать, все только болтать о наших язвах не стоит труда, что это ведет только к пошлости и доктринерству; мы увидали, что и умники наши, так называемые передовые люди и обличители, никуда не годятся, что мы занимаемся вздором, толкуем о каком-то искусстве, бессознательном творчестве, о парламентаризме, об адвокатуре и черт знает о чем, когда дело идет о насущном хлебе, когда грубейшее суеверие нас душит, когда все наши акционерные общества лопаются единственно оттого, что оказывается недостаток в честных людях, когда самая свобода, о которой хлопочет правительство, едва ли пойдет нам впрок, потому что мужик наш рад самого себя обокрасть, чтобы только напиться дурману в кабаке. (ros.)
Bazarow w rozmowie z Pawłem Pietrowiczem.
Ojcowie i dzieci (1862)
Źródło: rozdz. 10, s. 192.

O wolności , O ludziach , O pewności siebie , O duszy

„Przez 40 lat pracy jako muzyk, co może się wydawać trudne do uwierzenia, udawało się nie tylko zarobić na chleb, ale i utrzymać rodzinę. Nie jestem bogaty, chociaż nie, jestem bogaty w doświadczenie. Więc to, że potrafiłem utrzymać się z działalności muzyką przez cztery dekady, uważam za satysfakcjonujące. Tym bardziej że każdy, kto chociaż trochę otarł się o moją twórczość, wie, że nie powstawała ona z myślą o szerokiej sprzedaży. Moje płyty powstają z potrzeby spełnienie i jeśli przynoszą dochód, to wspaniale. To, że potrafiłem się z nich utrzymać od tak dawna, jest wielkim sukcesem.”

Peter Hammill (1948) brytyjski muzyk rockowy, wokalista i gitarzysta

z wywiadu dla Radiowej Trójki – 12 marca 2007.
Źródło: Piotr Kaczkowski, Rozmowy trzecie , Kraków: FotoJana, 2008, ISBN 978-83-927818-0-6, s. 42.

O myślach , O myśleniu , O sukcesie , O rodzinie

Cytaty na temat chleb strona 3

Cytaty na temat chleb
strona 3