Cytaty na temat Cena £
strona 2

Szymon Starowolski Fotografia
Kazimierz Staszewski Fotografia
Andy Warhol Fotografia
Robert Gliński Fotografia

„Ja panu powiem, no ja już jestem dorosły, ale mój brat też jest dorosły. No on jest tam o dwa lata młodszy ode mnie, ale też jest już starym zgredem. (…) Nie, nie, nie, no tak, ale gdyby on miał lat piętnaście, to może bym próbował coś coś może. (…) Także to nie ma ten. Ale co w teatrach? No. Poleciał tam tam na jeden teatr. (…) No przeszkadzał, bo dyrektor, ten Krzysiu Mieszkowski, chciał zrobić sobie promocję, no to i podpuścił idiotę ministra. (…) Nie, nie, nie, no, akurat znam ten przypadek bardzo dobrze i ten teatr, a Krzysia Mieszkowskiego, dyrektora tego teatru, znam od lat trzydziestu, który się nie cofnie przed niczym, żeby zrobić promocję i zauważył, że jest taki naiwniak. No to go podpuścił, no. Zwołał te kółka maryjne, zrobili, zrobili manifestację przed teatrem i miał reklamę. No to jest tak. Więc y a a a mój brat idiota się w to wpuścił, no to jest. Ale nie wpuścił się w drugi, drugą prowokację, jaka była, czyli w Klatę, no. W Krakowie. Klata za wszelką cenę chciał być zwolniony. I robił wszystko, żeby go wyrzucić, a y się nie udało, no. I został. Karnie dyrektorem. To jest tak. Tak mówię y, y także to, co wszystko ma drugie dno, tak bym powiedział.”

Robert Gliński (1952) polski reżyser

o swoim bracie Piotrze.
Źródło: wyborcza.pl http://lodz.wyborcza.pl/lodz/1,35153,19717287,wicepremier-glinski-brat-nie-nazwal-mnie-idiota-rzeczywiscie.html, 4 marca 2016

Kazimierz Michał Ujazdowski Fotografia

„Z wielkim pesymizmem patrzę na to, co dzieje się z Trybunałem, bowiem mamy obecnie dwie legalności. Skutkiem polityki wobec Trybunału jest degradacja jego autorytetu. Dalej mamy niepewność prawa, niższe gwarancje praw jednostki i wreszcie ryzyko kontynuacji konfliktu. (…) Wypadki ostatnich dni, gdzie sędziowie wybrani głosami PiS przynieśli zwolnienia lekarskie, by nie brać udziału w Zgromadzeniu Ogólnym, które – mimo braku wymaganego kworum, jednak wybrało kandydatów na nowego prezesa – pokazują, że konflikt może trwać. Czego nikt nie powinien sobie życzyć. Niewykluczone także, że reakcją na kryzys Trybunału będzie zwiększona rola Sądu Najwyższego w dziedzinie kontroli konstytucyjności ustaw sprawowanej w trakcie rozstrzygania spraw indywidualnych. Wówczas będziemy mieli do czynienia z jeszcze większym rozregulowaniem systemu prawnego. (…) Można wyobrazić sobie rozmaite scenariusze. Mój pesymizm bierze się stąd, że Trybunałowi Konstytucyjnemu po tych wypadkach i z tym obciążeniem, jakim jest niedopuszczenie do orzekania trzech sędziów wybranych przez Sejm poprzedniej kadencji, będzie niezwykle trudno odzyskać podmiotowość i wiarygodność instytucji niezależnej. (…) Po prostu pogodziłem się z nieobecnością na listach wyborczych w przyszłości. Uznałem, że warto zapłacić taką cenę. Ochrona niezależności Trybunału ma bardzo istotne znaczenie ze względu na dobro państwa i prawa obywateli.(…) Wbrew dominującej opinii na prawicy, głębokie reformy można było przeprowadzić bez osłabienia TK. Co więcej, tak jak w sprawach ochrony życia, praw rodziny, praw samorządu, elementarnych praw podatników, Trybunał mógłby w przyszłości stabilizować dobre reformy. Jeśli głosi się zasadę, że większość parlamentarna ma monopol na ekspresję suwerenności narodu, znikają zabezpieczenia i każda nowa władza może podważyć decyzje poprzedniej, nie napotykając na ograniczenia.”

Kazimierz Michał Ujazdowski (1964) polski polityk

na temat kryzysu wokół Trybunału Konstytucyjnego w Polsce w 2016.

Norman Davies Fotografia
Eliza Orzeszkowa Fotografia

„Są na świecie natury ludzkie, od wszelkiej studni głębsze, w które, gdy raz kwiat ukochania wpadnie, już go żadne fale precz nie wyrzucą, i żadne żale głośno wymówioną skargą nie splamią. Serce nóż zatopiony w sobie czuć może, ale usta nie otworzą się dla wydania słowa oskarżenia, bo nad wszystkie bóle większy żal zdejmuje nad tym, na kogo paść ma to słowo. Choćby im od tego oskarżenia włos nie spadł z głowy, oni go nie wymówią; choćby im ono wysunęło z tego serca połowę tego noża, który w niem zatopiony, oni go nie wymówią i jeszcze wszelkiemi sposoby, choćby kłamstwem, z ust innych wyjmować je będą. Jakto! tę pierś oskarżać, u której głowa nasza prześniła swój złoty sen życia? Tej duszy złorzeczyć, dla której z ognia, z wody, przez drogi kamieniste, przez czyściec gorejący pragnęlibyśmy dostać i przynieść wszystkie błogosławieństwa! Na te dni i godziny wyrzekać, w których nam drzewa śpiewały, ptaki gadały, ze wszystkich zdrojów życia wody słodkie i gorące biły! Wszystko to mogło być snem, złudzeniem, marą rozwiewną, lotną błyskawicą, po której same ciemności zostały, ale winy w tem niczyjej niema, a jeśli jest czyja, to nasza raczej, stokroć raczej nasza, lecz nie tej istoty, której oskarżyć za żadną cenę przed nikim w świecie usta nasze nie chcą i nie mogą.”

pisownia oryginalna.
Cham
Źródło: s. 84-85.

Sławomir Nowak Fotografia

„W 2005, ja pamiętam, zdobyliśmy jego długi, żeby się wycofał. Cena była taka, że… bo mu narobił ten jego sztab długów strasznych (…). On wtedy poparł Donalda, nie? No właśnie za to, że zapłaciliśmy ich długi.”

Sławomir Nowak (1974) polski polityk

o Zbigniewie Relidze.
Źródło: Nowe taśmy „Wprost”, gazeta.pl, 23 czerwca 2014 http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114871,16200009,Nowe_tasmy__Wprost___Oto_najmocniejsze_i_najciekawsze.html#Cuk

Frédéric Bastiat Fotografia
Antoni Chruściel Fotografia
Charlie Kaufman Fotografia
Artur Górski (polityk) Fotografia
Arnold de Villanova Fotografia

„Tu wznosi się marny kamień, lichej też jest ceny. Głupcom niepotrzebny, miłują go bardziej mędrcy.”

Arnold de Villanova (1240–1311) alchemik kataloński

Hic lapis exilis extat, pretio quoque vilis. Spernitur a stultis, amatur plus ab edoctis. (łac.)
o kamieniu filozoficznym.

Sakutarō Hagiwara Fotografia
Wojciech Roszkowski (historyk) Fotografia

„Stalin przekonał się, że bolszewizacja Polaków, zdolnych w obronie niepodległości do czynów wręcz szaleńczych, nie pójdzie łatwo. Tym samym być może w jakimś stopniu musiał powściągnąć myśl o uczynieniu z Polski republiki sowieckiej. Zagłada Warszawy kosztowała ZSRS parę miesięcy przestoju na froncie. W tym czasie armie anglo-amerykańskie dotarły do granic Niemiec na zachodzie. O ile latem 1944 r. otwierała się przed Stalinem szansa na podbój całej Rzeszy, o tyle teraz nie mógł już na to liczyć. Powstanie nie tylko uratowało od bolszewizacji dużą część zachodnich Niemiec, ale i przez to prawdopodobnie uchroniło Polskę od losu kadłubowej republiki zgniecionej przez Rosję i wielkie, czerwone Niemcy. Cena, jaką zapłacił naród polski w Powstaniu była straszna, lecz bez tej ofiary jego los byłby chyba gorszy. Bezczynność AK w chwili wejścia Armii Czerwonej wzmocniłaby późniejszą oszczerczą propagandę sowiecką o rzekomym współdziałaniu Polskiej Armii Podziemnej z okupantem i pozwoliłaby zniszczyć setki tysięcy jej członków bez najmniejszego rozgłosu w świecie. Bierne oddanie się w niewolę sowiecką mogło wytworzyć w społeczeństwie polskim kryzys moralny niemniej bolesny od kompleksu klęski. Powstanie „zapaliło w ciemności płomień”, który mogły podsycać przyszłe pokolenia. W 1944 r. wydawało się, że decyzję o Powstaniu należy potępić. Z perspektywy czasu nie wiadomo jednak czy był to „grób”, czy raczej „kołyska” narodu.”

Wojciech Roszkowski (historyk) (1947) historyk polski, działacz polityczny

o powstaniu warszawskim.
Źródło: Powstanie warszawskie z perspektywy półwiecza, Marian Marek Drozdowski (red.), wyd. Instytut Historii PAN, Warszawa 1995, s. 192.

„I knocenie u nas w cenie.”

Tadeusz Fangrat (1912–1993) poeta polski, satyryk, tłumacz literatury węgierskiej
Mikołaj Gross Fotografia
Jerzy Robert Nowak Fotografia
Margaret Thatcher Fotografia

„Cechy, które od dzieciństwa nauczono mnie postrzegać jako wady, w okresie thatcheryzmu były zaletami. Chciwość, egoizm, obojętność na słabszych, ostre łokcie, twarde kolana – to wszystko za jej rządów było sposobem, żeby iść naprzód. (…) Pod rządami Thatcher ludzie wiedzieli jak za wszystko płacić cenę, ale nie znali żadnych wartości.”

Margaret Thatcher (1925–2013) premier Wielkiej Brytanii

Autorka: Glenda Jackson, posłanka brytyjskiej Partii Pracy
Źródło: Glenda Jackson criticises Margaret Thatcher in Commons debate – video, guardian.co.uk, 11 kwietnia 2013 http://www.guardian.co.uk/politics/video/2013/apr/11/glenda-jackson-margaret-thatcher-video

Robert Rodriguez Fotografia
Robert Gonera Fotografia
Miklós Kállay Fotografia

„Wychodziliśmy z założenia, że polityka anglo-amerykańska określi los środkowej i wschodniej Europy. To założenie jak dotąd się nie sprawdziło (…). Musimy w pełni wyjaśnić, że jeśli chodzi o Rosję, to nie możemy zmienić naszego defensywnego stanowiska (…) co nie oznacza, że na przyszłość i na zawsze możemy oddawać się jakiejś antyrosyjskiej i antykomunistycznej polityce (…). Musimy zyskać na czasie. Jestem przekonany, że potrafimy obronić Karpaty Wschodnie, oczywiście, jeśli Rosjanie nie zechcą przebić się (…) za wszelką cenę.”

Miklós Kállay (1887–1967)

fragment listu okólnego z 1 marca 1944 do szefów placówek na Węgrzech
Źródło: Gy. Ranki, Emlekiratorok es valosag Magyarorszag masodikvilaghaborus szereperol, „Kossuth Konyvkiado”, Budapeszt 1964, s. 245–246, cyt. za: Maciej Koźmiński, Piotr Luppóczy, Jerzy Robert Nowak, Węgry w: Europejskie kraje demokracji ludowej 1944–1948, wyd. Książka i Wiedza, Warszawa 1972, s. 401.

Krzysztof Niewrzęda Fotografia
Eligiusz Niewiadomski Fotografia
Jacek Kurski Fotografia
Jaron Lanier Fotografia
Olga Tokarczuk Fotografia

„Ceny skaczą w górę, a idą w dół.”

Kolacja u Pascala

Fredegunda Fotografia
Zbigniew Suszyński Fotografia
Stefan Darda Fotografia
Subcomandante Marcos Fotografia
Thomas Paine Fotografia
Ewa Kopacz Fotografia

„Nie wystraszę się – i górnicy też to wiedzą. Dla nich ważne są miejsca pracy, a dla reszty Polaków cena węgla, bo opalają nim swoje domy. A my jesteśmy w jednej Polsce, dlatego mówię dziś do górników: nie zostawimy was bez pracy i mieszkań, ale ustępstwa muszą być po obu stronach: górnictwo tak, ale zrestrukturyzowane.”

Ewa Kopacz (1956) polska polityk

Źródło: rozmowa Renaty Grochal i Jarosława Kurskiego, Premier Ewa Kopacz: Władza na mnie nie działa, wyborcza.pl, 6 października 2014 http://wyborcza.pl/1,76842,16755521,Premier_Ewa_Kopacz_w_rozmowie_z__Wyborcza___Wladza.html

Władimir Putin Fotografia

„Tragiczne wydarzenia w Moskwie zakończyły się, ale problemów pozostaje bardzo dużo. Płacimy ciężką cenę zarówno za słabość państwa, jak i za brak konsekwencji w działaniach.”

Władimir Putin (1952) rosyjski polityk

komentarz po zamachu terrorystycznym w moskiewskim teatrze na Dubrowce.
Wojna i terroryzm
Źródło: PAP, 31 października 2002

Michael Christopher Burda Fotografia
George Clooney Fotografia
Augustyn I Fotografia

„Separacja Ameryki Północnej, Wasza Królewska Mość, jest nieunikniona. Niech zatem będzie niepodległość, ale nie za cenę krwi tej samej rodziny; niech przybędzie tu władca z domu Waszej Królewskiej Mości i zasiądzie tu na tronie i niech zawiążą się jak najbliższe stosunki przyjaźni pomiędzy dwoma boskimi monarchami…”

Augustyn I (1783–1824)

Augustyn I trzykrotnie prosił hiszpańskiego króla Ferdynanda VII o następcę dworu królewskiego, który zasiadłby na tronie Meksyku.
Źródło: Juan Balansó, Puste korony. Zapomniani królowie i królowe z serii Zakazane biografie, op. cit., s. 44.

James May Fotografia
Maurice Maeterlinck Fotografia
Jan Smela Fotografia
Jacek Woroniecki Fotografia
Mahmud Ahmadineżad Fotografia
Ewangelos Wenizelos Fotografia

„Wiedzieliśmy, że przyjdzie nam zapłacić wysoką cenę za działania, które dziś są bolesne, ale które zabezpieczają przyszłość narodu. Historia nas oceni.”

po ogłoszeniu wyników wyborów parlamentarnych z 6 maja 2012.
Źródło: Wybory w Grecji. Wenizelos chce koalicji, money.pl, 6 maja 2012 http://news.money.pl/artykul/wybory;w;grecji;wenizelos;chce;koalicji,174,0,1080238.html

Philip Kindred Dick Fotografia

„Taką cenę kazały mu zapłacić siły rządzące światem.”

Philip Kindred Dick (1928–1982) amerykański pisarz

s. 205
Teraz czekaj na zeszły rok (1963)

Wystan Hugh Auden Fotografia
Jerzy Owsiak Fotografia
Przemysław Wojcieszek Fotografia

„W gruncie rzeczy im bardziej popieprzoną rzecz wymyślisz, tym lepiej. Tutaj akurat skandal jest w cenie.”

Przemysław Wojcieszek (1974) polski reżyser filmowy i teatralny

o teatrze.
Źródło: Wywiad, 2007 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=37444

Tomasz Peta Fotografia
Jan Englert Fotografia
Ernesto Guevara Fotografia
Jodi Picoult Fotografia
Tadeusz Pieronek Fotografia

„Nie sądzę, żeby chodziło o to. Panu Kaczyńskiemu chodzi o zdobycie władzy i żeby wygrać za wszelką cenę, a to oznacza iść po trupach.”

Tadeusz Pieronek (1934–2018) polski duchowny katolicki, biskup

odpowiedź na pytanie, czy Jarosław Kaczyński podgrzewa umyślnie podziały w narodzie?
Źródło: onet.pl http://wiadomosci.onet.pl/tylko-w-onecie/kaczynski-chce-wygrac-za-wszelka-cene-a-to-oznacza,1,4251388,wiadomosc.html, 24 kwietnia 2011.

Gabriela Masłowska Fotografia

„Oczywiście, że będę głosowała przeciwko traktatowi! Nie ma takiej ceny, za którą mogłabym zgodzić się na zniewolenie Polski.”

Gabriela Masłowska (1950) pracownik naukowy, działaczka polityczna

o traktacie lizbońskim.
Źródło: Jak to się skończy dla PiS, naszdziennik.pl, 1 kwietnia 2008 http://www.naszdziennik.pl/index.php?dat=20080401&typ=po&id=po53.txt

Jan Englert Fotografia

„Najważniejsze to się trzymać swojej ścieżki. Być wiernym sobie. Iść do celu. Choć nie za wszelką cenę.”

Jan Englert (1943) aktor polski

Źródło: „Tele Tydzień” nr 19, 7 maja 2007

Lukrecjusz Fotografia

„Bo ileż mogą oszustw i ileż wymyślić baśni
Ci, co za wszelką cenę nie pragną życia rozjaśnić!”

Lukrecjusz (-94–-55 p. n. e.)

O naturze rzeczy
Źródło: O naturze wszechrzeczy (ok. 60 p. n. e.)

Paweł Jasienica Fotografia
Graham Masterton Fotografia
Paula Ben Gurion Fotografia

„Kiedy otrzymujesz samochód za taką cenę, to kup przynajmniej dwa…!”

Paula Ben Gurion (1892–1968)

po tym, jak jej mąż zapłacił symbolicznego jednego lira za pierwszy samochód wyprodukowany w nowym zakładzie montażowym tych pojazdów.
Źródło: Przemysław Słowiński, Sławni ludzie w anegdocie, Videograf II, Katowice 2009, ISBN 9788371837272.

Ryszard Kapuściński Fotografia
Giuseppe Tartini Fotografia
Denis Diderot Fotografia

„Smaku, smaku wzniosły, ty, który zastąpiłeś u mnie drewniany stół nieuniknionym i cennym biurkiem (…) ty pewnego dnia zaprowadzisz może moje mienie na most Saint Michel, gdzie ochrypły głos obwoływacza ogłosi: kucająca Wenus za cenę dwudziestu ludwików.”

Denis Diderot (1713–1784) francuski pisarz, filozof

Żale nad moim starym szlafrokiem, czyli przestroga dla tych, co posiadają więcej smaku niż pieniędzy
Źródło: Teoretycy, artyści i krytycy…, op. cit., s. 110, 111.

Jędrzej Kitowicz Fotografia
Wolf Biermann Fotografia
Friedrich August von Hayek Fotografia
Cywia Lubetkin Fotografia

„To było bardzo dziwne, że niektórzy żydowscy chłopcy i dziewczęta widząc wielkiego wroga z całym jego uzbrojeniem byli jednak radośni i weseli. Dlaczego? Wiedzieliśmy, że nasz koniec już nadszedł. Wiedzieliśmy już wcześniej, że nas pokonają ale wiedzieliśmy też, że oni zapłacą wysoką cenę za nasze życie. Rzeczywiście tak się stało. To trudne do opisania i znajdzie się pewnie wielu, którzy nie uwierzą w to ale kiedy Niemcy (hebr. גרמנים, Germanim) podeszli blisko, znaleźli się u stóp naszej mocno obsadzonej placówki i minęli nas w szyku i kiedy my wtedy rzuciliśmy bomby i granaty ręczne i kiedy zobaczyliśmy niemiecką krew przelewającą się po ulicach Warszawy po tym jak tak wiele żydowskiej krwi i łez wcześniej popłynęło ulicami Warszawy poczuliśmy w sobie wielką radość i już nie było ważne co się stanie następnego dnia. Była wśród nas wielka radość, wśród żydowskich bojowników. Nagle stał się cud, oto wielcy niemieccy „bohaterowie” wycofali się w ogromnej panice w obliczu żydowskich granatów i bomb. Godzinę później zauważyliśmy jak niemiecki oficer zachęcał żołnierzy do wyjścia do walki i przyniesienia rannych. Nikt z nich się nie ruszył i zostawili swoich rannych, którym później my odebraliśmy broń.(…) Mieliśmy wielu towarzyszy po stronie aryjskiej i Icchak Cukierman był wśród nich. Ich głównym zajęciem w pierwszych dniach były dodatkowe dostawy broni i rzeczywiście po wielu staraniach udało się to osiągnąć.”

Cywia Lubetkin (1914–1978)

Źródło: Film Fighters in the Warsaw Ghetto z Archiwum Yad Vashem, Zeznanie Cywii Lubetkin na procesie Adolfa Eichmanna w Jerozolimie, 3 maja 1961 https://www.youtube.com/watch?v=pin_H8rcfPQ

Janusz Korwin-Mikke Fotografia
Leopold Tyrmand Fotografia
Kazimierz Kleina Fotografia
Andrzej Sapkowski Fotografia
Malcolm X Fotografia

„Ceną wolności jest śmierć.”

Malcolm X (1925–1965) przywódca Organizacji Jedności Afroamerykańskiej
Ewelina Kopic Fotografia
Sławomir Żarski Fotografia
Ludwik Dorn Fotografia
Michaił Gorbaczow Fotografia
Tom Hanks Fotografia
Thorstein Veblen Fotografia
Joanna Brodzik Fotografia
Artur Balazs Fotografia

„Nie wierzyłem, że coś się w Polsce może zmienić, że może być jakaś opozycja. Po Sierpniu zaangażowałem się ze wszystkich sił, byłem we władzach rolniczej Solidarności. Przesiedziałem rok w internacie i uważałem wtedy, że muszę płacić tę cenę za to, że dałem się uwieść PZPR-owi.”

Artur Balazs (1952) polski polityk

Źródło: Balazs: Dla mnie poglądy polityczne nie są zaraźliwe, dziennik.pl, 5 listopada 2007 http://wiadomosci.dziennik.pl/polityka/artykuly/61242,balazs-dla-mnie-poglady-polityczne-nie-sa-zarazliwe.html

Georges Bataille Fotografia
Beata Tyszkiewicz Fotografia
Ibn Saud Fotografia

„Ten kraj jest pełen pięknych kobiet, chciałbym kupić jedną z nich, by zabrać ze sobą do domu. Czy uważacie, że sto tysięcy funtów to godziwa cena?”

Ibn Saud (1875–1953) twórca i od 1932 król Arabii Saudyjskiej

podczas pobytu w Egipcie.
Źródło: Nigel Cawthorne, Życie erotyczne wielkich dyktatorów, op. cit., s. 211.

Taslima Nasrin Fotografia
Jo Nesbø Fotografia
Frédéric Bastiat Fotografia

„Jeśli ktoś wam powie: „Człowiek, który sprzedaje pszenicę, musi mieć zapewnioną dobrą cenę”, odpowiedzcie: „Świetnie, ale wobec tego człowiek, który ją kupuje, musi mieć zapewnione dobre wynagrodzenie.””

Frédéric Bastiat (1801–1850) francuski ekonomista

Sofizmaty ekonomiczne – część druga
Źródło: 15. Mały arsenał zwolennika wolnego handlu, s. 426

Henry David Thoreau Fotografia
Władimir Putin Fotografia

„Panie Premierze, Drodzy Polscy Przyjaciele, Drodzy Państwo, Rodacy!Przywiodła nas tutaj wspólna pamięć, wspólny dług historyczny i wiara w przyszłość. Dzisiaj pochylamy głowy przed tymi, którzy mężnie przyjęli tutaj śmierć; przed tymi, których dążenia, nadzieje, talenty zostały bezlitośnie rozdeptane, przed tymi, kogo się nie doczekano. Nie doczekały się, ale na zawsze zachowały w swoich sercach matki, dzieci, ukochane. W ziemi tej spoczywają obywatele radzieccy, którzy spłonęli w ogniu represji stalinowskich w latach 30., oficerowie polscy, rozstrzelani na podstawie tajnego rozkazu, żołnierze Armii Czerwonej rozstrzelani przez nazistów podczas Wielkiej Wojny Ojczyźnianej. Katyń nierozerwalnie powiązał ich losy. Tutaj obok siebie, jak w bratniej mogile, zyskali wieczne odpoczywanie. Odpoczywanie, ale nie zapomnienie, ponieważ nie może być wytarta z pamięci śmierć męczeńska niewinnych ofiar. Nie można schować prawdy o zbrodniach. Rosja i Polska, jak żadne inne państwa, Rosjanie i Polacy, jak żadne inne narody Europy, musieli przeżyć praktycznie wszystkie tragedie XX w. Zapłacić olbrzymią, zbyt wysoka cenę za dwie wojny światowe, za bratobójcze zbrojne konflikty, za okrucieństwo i nieludzkość totalitaryzmu. Nasz naród, który przeżył koszmar wojny domowej, przymusową kolektywizację wsi, masowe represje lat 30., doskonale rozumie, chyba lepiej niż ktokolwiek inny, co oznacza dla wielu polskich rodzin Katyń, Miednoje, Piatichatki, dlatego że w tym żałobnym rzędzie i miejscach masowych kaźni obywateli radzieckich jest poligon w Butowie pod Moskwą, Góra Siekierna na Sołowkach, rowy egzekucyjne w Magadanie i Workucie, bezimienne mogiły Norylska i Kanału Białomorskiego. Represje niszczyły ludzi nie zważając na ich narodowość, przekonania, wiarę. Ich ofiarami stawały się całe warstwy społeczne w naszym kraju: Kozacy, duchowni, zwykli chłopi, profesorowie, oficerowie – w tym również oficerowie armii carskiej, którzy w swoim czasie wstąpili na służbę do Armii Czerwonej – również ich nie oszczędzono – nauczyciele, robotnicy. Logika była jedna: zasiać strach, obudzić w człowieku najniższe instynkty, podjudzać ludzi przeciwko sobie i zmuszać ich do ślepego posłuszeństwa.Zbrodnie te nie mogą być usprawiedliwione w żaden sposób. W naszym kraju została dokonana jasna ocena polityczna, prawna i moralna zbrodni reżimu totalitarnego. I ocena ta nie podlega żadnej rewizji. Wobec tych grobów, wobec ludzi, którzy przychodzą tutaj oddać hołd swoim bliskim byłoby cyniczne powiedzieć: zapomnijmy o tym, że wszystko zostało w przeszłości. Nie. Jesteśmy zobowiązani pielęgnować pamięć o przeszłości, i oczywiście będziemy to czynić, jakkolwiek gorzka nie byłaby ta prawda. Nie jesteśmy w stanie zmienić przeszłości, ale w naszych siłach jest zachować albo przywrócić prawdę, a to znaczy również sprawiedliwość historyczną. Jest to ciężka praca, praca bardzo żmudna, której podjęli się historycy Rosji i Polski, przedstawiciele społeczeństwa i duchowieństwa. Wracając w przeszłość pracują w imię prawdy, a to znaczy w imię przyszłych stosunków między naszymi krajami. Właśnie taka wspólna droga dla zdefiniowania pamięci narodowej, ran historycznych pozwoli nam uniknąć ślepej uliczki niezrozumienia, wyrównywania rachunków, prymitywnych interpretacji dzielenia narodów na te, które miały rację i te, które były winne, jak to czasami usiłują robić nieodpowiedzialni politykierzy. W ciągu dziesięcioleci cynicznych kłamstw usiłowali zataić prawdę o egzekucjach katyńskich, ale byłoby takim samym kłamstwem obarczanie tą winą narodu rosyjskiego. Historia pisana przez złość i nienawiść jest równie fałszywa i zalakierowana jak wylizana historia w interesie konkretnych ludzi czy grup politycznych. Jestem pewny, że coraz częściej i w Rosji, i w Polsce zdajemy sobie z tego sprawę i jakie by to nie było trudne musimy wychodzić naprzeciwko sobie i zdawać sobie sprawę, że nie sposób żyć tylko i wyłącznie tą przeszłością. Dlatego jesteśmy dzisiaj wspólnie razem tutaj w Katyniu na tej uroczystości z okazji 70. rocznicy polskiej tragedii. Byliśmy wspólnie w Gdańsku w rocznicę wybuchu II wojny światowej. Na jej frontach nasze narody walczyły przeciwko wspólnemu wrogowi i jestem przekonany, że będziemy wspólnie obchodzić jubileusz wielkiego zwycięstwa – w którym główną, decydującą rolę odegrali żołnierze Armii Czerwonej – za które oddały swoje życie setki tysięcy żołnierzy wojska polskiego armii Andersa i Armii Krajowej, obrońcy Moskwy i Warszawy, Westerplatte i Smoleńska. Nasze straty i doświadczenia sojusznicze powinny nas zbliżać do siebie. Nie mamy moralnego prawa pozostawić przyszłym pokoleniom brzemienia nieufności do siebie. We współczesnym świecie, w Europie XXI w. nie ma innej alternatywy dla prawdziwego dobrego sąsiedztwa między narodami Polski i Rosji. Jest to wybór godny naszych dwóch narodów, które są skazane na to sąsiedztwo; wybór godny naszego wspólnego, tragicznego, ale wielkiego losu.Światła pamięć i wieczne odpoczywanie wszystkim, których przyjęła ziemia Katynia. Pokoju, pomyślności i dobrobytu dla żyjących obecnie.Dziękuję.”

Władimir Putin (1952) rosyjski polityk

przemówienie wygłoszone podczas obchodów 70 rocznicy zbrodni katyńskiej, tekst za PAP.
Przemówienia rocznicowe
Źródło: interia.pl, 7 kwietnia 2010 http://fakty.interia.pl/raport/70-rocznica-zbrodni-katynskiej/news/przeczytaj-pelna-tresc-przemowienia-putina-w-katyniu,1461636,6896

Maciej Dutko Fotografia