Cytaty na temat winny
strona 4

„Kapłan ma również być ludowi chrześcijańskiemu dobrym pasterzem, za przykładem swego Mistrza i Pana winien oddać życie za owieczki swoje. Tak dobry pasterz kocha swe owieczki, a ta miłość zapala go do najpiękniejszych ofiar i wysiłków.”

Jacek Hoszycki (1908–1959) polski franciszkanin, ofiara prześladowań w czasach stalinowskich

Źródło: kazanie z sierpnia 1948 wygłoszone w Łagiewnikach Dzierżoniowskich; tekst z archiwum IPN we Wrocławiu, sygn. IPN Wr. 039/5451.

Andrzej Friszke Fotografia
Aniela Salawa Fotografia
Ras Luta Fotografia
Jacek Woroniecki Fotografia
Charlaine Harris Fotografia
Tomasz Strzembosz Fotografia

„Sposób, w jaki ludność przyjmowała te kolejne nieszczęścia, a wreszcie samą kapitulację, przynosi Polakom większą chwałę niż sukcesy pierwszych tygodni. Są polskie i niepolskie opisy tego dnia, w którym po podpisaniu kapitulacji wojsko i ludność zaczęły opuszczać Warszawę. Godność tego pobitego wojska, które w zwartych szeregach odchodziło na jakże niepewny los, godność tej opuszczonej ludności, która żegnała je łzami, a nie słowami przekleństw – jest to coś, czego nie można zapomnieć i co winno zostać przeniesione przyszłym pokoleniom Polaków. Pobici, ale nie rozbici moralnie, zjednoczeni we wspólnym porywie, do końca nie ulegli rozkładowi wewnętrznemu, którego przecież można by się spodziewać po tylu dniach klęsk i zawodów – tak uzewnętrzniała się w chwili największej próby siła moralna Warszawy. Siła dojrzewająca w katakumbach konspiracji, a wyzwolona i eksplodująca podczas powstania. Ostatniego polskiego powstania pierwszej połowy XX wieku, godnego wielkich tradycji powstania wielkopolskiego i trzech powstań śląskich. Gdyby kończyło się ono rozkładem, nawet wtedy, gdyby w ostatniej chwili przyszedł jakiś ratunek i miasto ocalało – byłoby to powstanie prawdziwej klęski. Może nie tak tragiczne, ale odrażające, niosące przyszłym pokoleniom – jak każda małość, każda zdrada – nie pokarm, lecz truciznę. Jakkolwiek byśmy oceniali decyzję powstania – a oceniać ją można nie z jednego punktu widzenia i jak wiemy oceny są tutaj krańcowo różne, jakkolwiek ocenialibyśmy jego sens wojskowy i polityczny – i tutaj zdania są bardzo podzielone, jedno przynajmniej pozostanie jasne: egzamin, przed którym stanęło miasto, zdany został, z niewielkimi wyjątkami, bardzo dobrze. Zarówno pod względem samoorganizacji, współpracy z wojskiem, jak też postawy moralnej. Postawy moralnej utrzymanej do końca. Postawy, którą zachowały władze powstańcze, żołnierze i zwykli obywatele.”

Tomasz Strzembosz (1930–2004) polski historyk

Refleksje o Polsce i Podziemiu 1939–1945
Źródło: s. 123–124

Andrzej Lepper Fotografia
Jerzy Grotowski Fotografia
Stanisław Brzozowski Fotografia
Erazm z Rotterdamu Fotografia
Ryszard Bugajski Fotografia
Leszek Balcerowicz Fotografia
Jacek Woroniecki Fotografia
Wanda Półtawska Fotografia

„Kobieta jest macierzyństwem, cała jest stworzona z myślą o dziecku. Od niej zależy istnienie ludzkości. A on? Dziś słowa określające męskie narządy przesycone są wulgaryzmami, wcześniej nazwano je „miejscem odpowiedzialności męskiej”, bo to mężczyzna jest odpowiedzialny za to, co się stanie. Dziś temu, co dzieje się z młodzieżą, winny jest nie tylko Internet, ale także rodzice. Jaki model prezentują? Jedno małżeństwo, po nim drugie.”

Wanda Półtawska (1921) polska lekarka i literatka

fragment wykładu w kaplicy parafii Matki Boskiej Królowej Męczenników w Fordonie.
Źródło: Duch świata czy Duch Święty? http://www.express.bydgoski.pl/look/article.tpl?IdLanguage=17&IdPublication=2&NrIssue=1356&NrSection=1&NrArticle=153889&IdTag=18, „Express Bydgoski”, 6 listopada 2009.

Jacek Woroniecki Fotografia

„[Wiara] winna być wyrazem mocnego przekonania, że swą wartością przewyższa wszystko, cokolwiek świat i życie doczesne dać nam mogą.”

Jacek Woroniecki (1878–1949) teolog polski, dominikanin

Źródło: o. Marcin Andrzej Babraj OP, O Autorze http://www.kbroszko.dominikanie.pl/pm/pelnia02.html, w: Jacek Woroniecki OP, Pełnia modlitwy, wyd. W drodze, Poznań 1984, s. 11

Lech Kaczyński Fotografia

„W kwietniu 1940 roku ponad 21 tysięcy polskich jeńców z obozów i więzień NKWD zostało zamordowanych. Tej zbrodni ludobójstwa dokonano z woli Stalina, na rozkaz najwyższych władz Związku Sowieckiego. Sojusz III Rzeszy i ZSRR, pakt Ribbentrop-Mołotow i agresja na Polskę 17 września 1939 roku znalazły swoją wstrząsającą kulminację w zbrodni katyńskiej.
Nie tylko w lasach Katynia, także w Twerze, Charkowie i w innych, znanych i jeszcze nieznanych miejscach straceń wymordowano obywateli II Rzeczypospolitej, ludzi tworzących podstawę naszej państwowości, nieugiętych w służbie ojczyzny. W tym samym czasie rodziny pomordowanych i tysiące mieszkańców przedwojennych Kresów były zsyłane w głąb Związku Sowieckiego, gdzie ich niewypowiedziane cierpienia znaczyły drogę polskiej Golgoty Wschodu.
Najbardziej tragiczną stacją tej drogi był Katyń. Polskich oficerów, duchownych, urzędników, policjantów, funkcjonariuszy straży granicznej i służby więziennej zgładzono bez procesów i wyroków. Byli ofiarami niewypowiedzianej wojny. Zostali zamordowani z pogwałceniem praw i konwencji cywilizowanego świata. Zdeptano ich godność jako żołnierzy, Polaków i ludzi. Doły śmierci na zawsze miały ukryć ciała pomordowanych i prawdę o zbrodni. Świat miał się nigdy nie dowiedzieć. Rodzinom ofiar odebrano prawo do publicznej żałoby, do opłakania i godnego upamiętnienia najbliższych. Ziemia przykryła ślady zbrodni, a kłamstwo miało wymazać ją z ludzkiej pamięci.
Ukrywanie prawdy o Katyniu – efekt decyzji tych, którzy do zbrodni doprowadzili – stało się jednym z fundamentów polityki komunistów w powojennej Polsce: założycielskim kłamstwem PRL. Był to czas, kiedy za pamięć i prawdę o Katyniu płaciło się wysoką cenę. Jednak bliscy pomordowanych i inni, odważni ludzie trwali wiernie przy tej pamięci, bronili jej i przekazywali kolejnym pokoleniom Polaków. Przenieśli ją przez czas komunistycznych rządów i powierzyli rodakom, wolnej, niepodległej Polsce. Dlatego im wszystkim, a zwłaszcza Rodzinom Katyńskim, jesteśmy winni szacunek i wdzięczność.
W imieniu Rzeczypospolitej składam najgłębsze podziękowanie za to, że broniąc pamięci o swoich bliskich, ocaliliście Państwo jakże ważny wymiar naszej polskiej świadomości i tożsamości.
Katyń stał się bolesną raną polskiej historii, ale także na długie dziesięciolecia zatruł relacje między Polakami i Rosjanami. Sprawmy, by katyńska rana mogła się wreszcie w pełni zagoić i zabliźnić. Jesteśmy już na tej drodze. My, Polacy, doceniamy działania Rosjan z ostatnich lat. Tą drogą, która zbliża nasze narody, powinniśmy iść dalej, nie zatrzymując się na niej ani nie cofając.
Wszystkie okoliczności zbrodni katyńskiej muszą zostać do końca zbadane i wyjaśnione. Ważne jest, by została potwierdzona prawnie niewinność ofiar, by ujawnione zostały wszystkie dokumenty dotyczące tej zbrodni. Aby kłamstwo katyńskie zniknęło na zawsze z przestrzeni publicznej. Domagamy się tych działań przede wszystkim ze względu na pamięć ofiar i szacunek dla cierpienia ich rodzin. Ale domagamy się ich także w imię wspólnych wartości, które muszą tworzyć fundament zaufania i partnerstwa pomiędzy sąsiednimi narodami w całej Europie.
Oddajmy wspólnie hołd pomordowanym i pomódlmy się nad ich głowami. Chwała bohaterom! Cześć Ich pamięci!”

Lech Kaczyński (1949–2010) polski polityk, prezydent Polski

ostatnie, niewygłoszone, katyńskie przemówienie.
Przemówienia rocznicowe

Donatien Alphonse François de Sade Fotografia
Donald Tusk Fotografia
Charles Alexander Eastman Fotografia
Roman Dmowski Fotografia
Thorstein Veblen Fotografia
Marek Edelman Fotografia

„Personel trzeba trzymać krótko. Można go kochać, ale nie wolno tego pokazywać. Personel ma się bać. Co parę tygodni trzeba kogoś dla przykładu wyrzucić z roboty, nieważne czy jest winny czy nie.”

Marek Edelman (1922–2009) przywódca powstania w getcie warszawskim, lekarz, działacz polityczny

pół żartem, pół serio o pracy ordynatora.
Źródło: uml.lodz.pl, 30 marca 2007 http://bip.uml.lodz.pl/index.php?str=1530

Anthony Kiedis Fotografia
David Bergland Fotografia
Wojciech Bonowicz Fotografia
Juliette Binoche Fotografia
Edward Cyfus Fotografia
Leonardo da Vinci Fotografia
Galeazzo Ciano Fotografia
Aleksander II Romanow Fotografia
Aleksander Wat Fotografia
Dietrich von Hildebrand Fotografia
Ewa Farna Fotografia

„Nie będę inna, czy jestem temu winna?”

Ewa Farna (1993) polsko-czeska piosenkarka

Cytaty z piosenek wykonywanych przez piosenkarkę
Źródło: Rutyna

Pius XI Fotografia
Fethullah Gülen Fotografia

„Republika potrzebuje ludzi w pełni identyfikujących się z jej zasadami. Rządzący powinni być godni tego zaszczytu, a ich praca winna być uczciwa oraz sprawiedliwa.”

The republic needs people who fully identify with its principles. Its governing body should be dignified and wise, and its works should be fair and just. (ang.)
Źródło: Perły mądrości

Donatien Alphonse François de Sade Fotografia
Adam Michnik Fotografia

„Uważam, że ojciec był winien. Popełnił straszliwe zbrodnie i zapłacił za nie życiem. Zrozumiał to w ostatnim okresie przed śmierci, a nam, dzieciom, pozostawił niejako w testamencie swoje wyznanie winy.”

Niklas Frank (1939) niemiecki dziennikarz i pisarz; syn Hansa Franka

Źródło: Norbert i Stephan Lebertowie, Noszę jego nazwisko. Rozmowy z dziećmi przywódców III Rzeszy, op. cit., s. 78.

Dieter Schenk Fotografia

„Jako Niemiec wstydzę się nie tylko za zabijanie niewinnych ludzi, ale także za sądownictwo powojennych Niemiec, które uczyniło wszystko, aby winni nie ponieśli kary.”

Dieter Schenk (1937)

Źródło: niewygłoszone przemówienie Dietera Schenka przygotowane na uroczystość odsłonięcia pomnika poświęconego profesorom lwowskim zamordowanym przez nazistów w 1941 http://dry.salon24.pl/367397,dieter-schenk-nie-wygloszone-przemowienie-lwow-4-07-11

Wiktor Alter Fotografia
Paul d'Holbach Fotografia
Samuel Adalberg Fotografia

„Zadanie układającego zbiór przysłów podobne być winno do zadania bibliotekarza, którego ideałem jest rozmieszczenie książek w taki sposób, aby poszukiwane jak najprędzej i bez trudności odnaleźć się dały.”

Samuel Adalberg (1868–1939) polski paremiolog i wydawca tekstów staropolskich

Źródło: Księga przysłów, przypowieści i wyrażeń przysłowiowych polskich, op. cit., s. XIII.

Donatien Alphonse François de Sade Fotografia
Robert Baden-Powell Fotografia
Jerzy Grotowski Fotografia
Stanisław Wielgus Fotografia
Pál Teleki Fotografia

„Naród czuje, że straciliśmy nasz honor. Sprzymierzyliśmy się z draniami. Staniemy się narodem śmieci. Ja jestem temu winny.”

Pál Teleki (1879–1941) polityk węgierski

Źródło: Stanisław Kania, Jak premier Węgier odmówił Hitlerowi. „To sprawa honoru” http://www.wprost.pl/ar/415142/Jak-premier-Wegier-odmowil-Hitlerowi-To-sprawa-honoru/, „Wprost”, 1 września 2013

Sun Tzu Fotografia
Andrzej Sapkowski Fotografia
Leon Knabit Fotografia

„Uniemożliwienie zdania egzaminów w określonym czasie jest odebraniem młodocianemu obywatelowi konstytucyjnego prawa do wykształcenia. To działalność antypaństwowa, którą z urzędu winien się zająć prokurator generalny.”

Leon Knabit (1929) polski duchowny katolicki, benedyktyn, katecheta

o strajku nauczycieli w Polsce w 2019
Źródło: Działalność antypaństwowa, którą powinien się zająć prokurator https://tygodnik.dorzeczy.pl/kraj/99624/Dzialalnosc-antypanstwowa-ktora-powinien-sie-zajac-prokurator-O-Knabit-o-strajku.html, dorzeczy.pl, 12 kwietnia 2019.

Tadeusz Isakowicz-Zaleski Fotografia

„Sprawa arcybiskupa Paetza – choć minęło 18 lat - jest do dzisiaj nie wyjaśniona. Nikt nie chce powiedzieć czy był winny czy nie i kto tuszował. Wiadomo już, że tuszował nuncjusz papieski a późniejszy prymas Józef Kowalczyk. A gdzie on dzisiaj jest? Czy dziś jako były prymas zabiera głos? On w ogóle zniknął z życia publicznego. Natomiast miał wpływ na wszystkie nominacje przez 22 lata.”

Tadeusz Isakowicz-Zaleski (1956) polski duchowny katolicki obrządku ormiańskiego

Źródło: "Tego ludzie nigdy nie wybaczą księdzu". Ks. Isakowicz-Zaleski o problemach polskiego Kościoła https://dorzeczy.pl/kraj/99570/Tego-ludzie-nigdy-nie-wybacza-ksiedzu-Ks-Isakowicz-Zaleski-o-problemach-polskiego-Kosciola.html, dorzeczy.pl, 12 kwietnia 2019.

Leszek Kołakowski Fotografia
Andrzej Duda Fotografia

„To jest niezwykle ważne przesłanie, które niesie religia chrześcijańska. Każdy może przyjść do Boga, nawet jeżeli ma inne przekonania. To nieważne, czy jest biały, czy jest śniady, czy ma ciemną skórę. Jest człowiekiem, któremu my, jako chrześcijanie, jesteśmy winni szacunek, uznanie jego godności ludzkiej i tego samego w związku z tym oczekujemy od niego.”

Andrzej Duda (1972) polski polityk, prezydent, prawnik

Źródło: Prezydent Andrzej Duda: każdy może przyjść do Boga, nawet jeżeli ma inne przekonania http://www.pch24.pl/prezydent-andrzej-duda--kazdy-moze-przyjsc-do-boga--nawet-jezeli-ma-inne-przekonania,57387,i.html, pch24.pl, 7 stycznia 2018

Andrzej Duda Fotografia
Andrzej Duda Fotografia

„Powstanie Wolnych Związków Zawodowych było jasnym sygnałem, że nikt, kto w słusznej sprawie stanie do walki z opresyjnym państwem, nie będzie osamotniony. Z tego ducha wyrósł polski Sierpień, a następnie Solidarność – potężny głos narodu zjednoczonego wokół idei wolności. Winni jesteśmy wdzięczność działaczom Wolnych Związków Zawodowych za odwagę, z jaką przeciwstawili się niesprawiedliwości i łamaniu praw obywatelskich.”

Andrzej Duda (1972) polski polityk, prezydent, prawnik

o Wolnych Związkach Zawodowych Wybrzeża.
Źródło: „Nie byłoby wolności i Solidarności bez was”. W 40-lecie utworzenia WZZ Wybrzeża wręczono odznaczenia https://wpolityce.pl/historia/392296-nie-byloby-wolnosci-i-solidarnosci-bez-was-w-40-lecie-utworzenia-wzz-wybrzeza-wreczono-odznaczenia-zdjecia, wpolityce.pl, 28 kwietnia 2018.

Gall Anonim Fotografia
Tadeusz Komorowski Fotografia

„Wobec wkraczającej na ziemie nasze regularnej armii rosyjskiej wystąpić w roli gospodarza. Należy dążyć do tego, aby naprzeciw wkraczającym oddziałom sowieckim wyszedł polski dowódca mający za sobą bój z Niemcami i wskutek tego najlepsze prawo gospodarza. Miejscowy dowódca polski winien się zgłosić wraz z mającym się ujawnić przedstawicielem cywilnej władzy administracyjnej u dowódcy oddziałów sowieckich i stosować się do jego życzeń.”

Tadeusz Komorowski (1895–1966) polski generał, dowódca AK, polityk emigracyjny

rozkaz dowódcy Armii Krajowej Tadeusza Komorowskiego o rozpoczęciu na terenie kraju „Akcji Burza”, zbrojnego powstania przeciwko okupantowi niemieckiemu, 20 listopada 1943.
Źródło: Akcja "Burza" http://www2.polskieradio.pl/wojna/artykul.aspx?sid=4&id=76122, polskieradio.pl

Zaratusztra Fotografia
Hans Frank Fotografia

„Celem naszym (…) winno być opróżnienie dla osadnictwa niemieckiego całego Kraju Wisły (niem. Weichselland) włącznie z Galicją. Będzie to oczywiście możliwe tylko wówczas, jeśli się z biegiem czasu usunie stąd obce narodowości – Polaków i Ukraińców. Nie ulega wątpliwości, że przeprowadzenie takich zmian potrwa dziesiątki lat; jest to jednakże jedynie słuszna linia postępowania; każda inna jest błędna.”

Hans Frank (1900–1946) nazista, gubernator Generalnego Gubernatorstwa

protokół posiedzenia rządu GG, fragmenty wypowiedzi na temat „jedności administracji, polityki w sprawach narodowościowych, wyżywienia oraz wykorzystania siły roboczej”, Kraków 11 marca 1942.
Źródło: Okupacja i Ruch oporu w dzienniku Hansa Franka 1939-1945, Tom I 1939-1942, KIW Warszawa 1972.

„Kobiety powinny zabiegać o monitorowanie składów różnych ciał, od których zależą decyzje, a mężczyźni też powinni mieć świadomość wagi problemu. W projektach Komisji Europejskiej zawsze się zaznacza, że należy zwrócić uwagę na gender balance. I bynajmniej nie chodzi o to, żeby wziąć słabą badaczkę zamiast dobrego badacza. Ale obowiązkiem gremium decydującego o rozdziale środków winno być sprawdzanie, czy ubiegające się badaczki nie proponują projektu tej samej jakości co mężczyźni. Mamy bowiem zinternalizowany filtr stereotypu, że propozycje kobiet zapewne odbiegają w dół jakością przedstawianych aplikacji, że autorki nie wykonają podjętych zadań w terminie itd. Nie jest to prawda, ale często nieświadomie decydenci (kobiety i mężczyźni) ulegają stereotypom. Sadzę, że zasada proporcjonalności reprezentacji kobiet i mężczyzn w różnych gremiach decydenckich, a także wśród otrzymujących granty i stypendia powinna być zasadą braną na serio przy podejmowaniu decyzji. Nie chodzi tu o stwarzanie szczególnych przywilejów dla kobiet, a o uniknięcie ich pomijania. Jeśli nadają się, aby osiągać pozycje w hierarchii naukowej uczelni, nie uprawnionym jest domniemanie, że nie nadają się aby wchodzić w skład gremiów decydenckich.”

Renata Siemieńska-Żochowska (1939) polska socjolożka, wykładowczyni

Źródło: Niech będą zachowane proporcje. Z prof. Renatą Siemieńską-Żochowską rozmawia Anna Korzekwa https://www.uw.edu.pl/wp-content/uploads/2014/03/448lipiec-sierpie%C5%842010.pdf, Uniwersytet Warszawski, lipiec/sierpień 2010, 4 (46), ISSN 16402758, s. 4.

Stanisław Gądecki Fotografia
Stanisław Konarski Fotografia

„Każda Rzplita winna mieć na względzie przede wszystkim swoją rację polityczną i swoje interesy a potem dopiero mieć wzgląd na rzeczy cudze (…) wielcy sąsiedzi (…) szukają nie naszego lecz swego pożytku.”

Stanisław Konarski (1700–1773) polski pedagog, publicysta, pijar

Źródło: Listy poufne podczas bezkrólewia (Epistolae familiares sub tempus interregni, 1733)

Marta Kaczyńska Fotografia
Marta Kaczyńska Fotografia

„Ciało każdego obywatela Polski, który zginął w niewyjaśnionych okolicznościach poza granicami kraju musi być poddane badaniom. Otwiera się trumny żołnierzy, którzy polegli na misjach, czy jak w ostatnim czasie, stało się przy okazji tragicznej śmierci pani Magdaleny Żuk. To absolutna oczywistość, że przeprowadza się sekcje zwłok, jeśli obywatel naszego kraju, ginie poza jego granicami. Mamy więc do czynienia z niewyobrażalną skalą zaniedbań, które zwyczajnie wymagają wyjaśnienia. Jesteśmy to winni ofiarom katastrofy. Mamy obowiązek moralny, a z drugiej strony jak w każdym państwie obligują nas do tego bezwzględnie obowiązujące przepisy.”

Marta Kaczyńska (1980) polska prawniczka, adwokatka, córka Prezydenta Polski Lecha Kaczyńskiego i Marii Kaczyńskiej z d. Mackiewicz

o katastrofie polskiego Tu-154 w Smoleńsku i ekshumacjach ofiar.
Źródło: Marta Kaczyńska o Ewie Kopacz, ekshumacjach i 10/04: „To obraz makabryczny i niedopuszczalny w cywilizowanym świecie” https://wpolityce.pl/smolensk/342413-nasz-wywiad-marta-kaczynska-o-ewie-kopacz-ekshumacjach-i-1004-to-obraz-makabryczny-i-niedopuszczalny-w-cywilizowanym-swiecie, wpolityce.pl, 1 czerwca 2017.

Marek Kuchciński Fotografia

„W dużej mierze to właśnie od Wolnych Związków Zawodowych wzięły swój początek fundamentalne przemiany w naszym kraju, które w konsekwencji otworzyły drogę do niepodległej, demokratycznej i solidarnej Polski. Jesteśmy winni szczególną wdzięczność, szacunek i pamięć wszystkim, którzy kształtowali Wolne Związki Zawodowe, byli oni bowiem współtwórcami historycznych przemian w naszym kraju.”

Marek Kuchciński (1955) polski polityk

o Wolnych Związkach Zawodowych Wybrzeża
Źródło: „Nie byłoby wolności i Solidarności bez was”. W 40-lecie utworzenia WZZ Wybrzeża wręczono odznaczenia https://wpolityce.pl/historia/392296-nie-byloby-wolnosci-i-solidarnosci-bez-was-w-40-lecie-utworzenia-wzz-wybrzeza-wreczono-odznaczenia-zdjecia, wpolityce.pl, 28 kwietnia 2018.

Jerzy Pilch Fotografia
Heinrich Müller Fotografia

„Wszystkich intelektualistów winno się ulokować w kopalni i wysadzić w powietrze.”

Heinrich Müller (1900–1945) funkcjonariusz hitlerowskich służb specjalnych

Źródło: Walter Schellenberg, Wspomnienia, tłum. Tadeusz Rybowski, Krajowa Agencja Wydawnicza, Wrocław 1987, s. 33.

Jadwiga Falkowska Fotografia
Marcin Luter Fotografia

„Przede wszystkim najważniejszą i najpowszechniejszą lekcją w wyższych i niższych szkołach winna stanowić nauka Pisma św., a u młodych chłopców – Ewangelii.”

Marcin Luter (1483–1546) teolog i reformator religijny

I chciałby Bóg, aby każde miasto miało także szkołę dla dziewcząt, w której codziennie przez jedną godzinę dziewczynka słuchałaby Ewangelii po niemiecku lub po łacinie.
w 1520.
Źródło: Jaśmina Korczak-Siedlecka, Maciej Ptaszyński, Marcin i Katarzyna; w: Marcin Luter i reformacja. 500 lat protestantyzmu, „Pomocnik historyczny Polityki”, nr 4/2017, s. 54.

Edmund Burke Fotografia
To tłumaczenie czeka na recenzję. Czy to jest poprawne?
Søren Kierkegaard Fotografia