Cytaty na temat nieznane (227 cytatów, strona 2)

„Poznanie nowego człowieka ma w sobie coś z odkrycia nieznanego kontynentu.”

Eugeniusz Iwanicki (1933) pisarz polski

Źródło: Danuta Gorajewska, Fakty i mity o osobach z niepełnosprawnością, Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji, Warszawa 2006.

„Debiut mnie wykończył na co najmniej pięć lat. Agent zaczął mnie ustawiać tylko na największe sceny. A miałem 25 lat. I trudne do wymówienia nazwisko. Marzyłem, żeby osiwieć. Chodziłem w okularach, żeby wyglądać poważniej. Ale wtedy znalazłem pomysł na siebie. W antykwariatach szukałem rękopisów starych, nieznanych oper. To stało się moją marką, tak jak status „reżysera spektakli niemożliwych”. Kiedy teatr nie miał orkiestry, sceny albo musiał coś zrobić w kilka dni, ja okazywałem się specjalistą.”

Michał Znaniecki (1969)

Źródło: Alina Mrowińska, Żeby panie trzasnęły drzwiami, „Gazeta Wyborcza” nr 299, „Wysokie Obcasy”, 19 grudnia 2011 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/129925.html

„Faktycznie wcale nie mamy takiej pewności. Ale czy to znaczy, że powinniśmy się godzić na eksperyment na skalę planety, którego wynik jest nieznany? Mamy po prostu zaakceptować zachodzące zmiany klimatu i tylko spokojnie obserwować, czy burze będą coraz gwałtowniejsze, czy może nie?”

Hans Joachim Schellnhuber (1950)

o tym, czy ma pewność, że jego prognozy odnośnie globalnego ocieplenia się sprawdzą.
Źródło: wywiad w „Der Spiegel”, Kasandra miała rację, tłum. „Forum”, 23 sierpnia 2010.

„Tragedią Tupaca jest to, że jego przedwczesna śmierć jest typowa dla zbyt wielu młodych czarnych ludzi w tym kraju… Gdybyśmy stracili Oprę Winfrey w wieku 25 lat, stracilibyśmy względnie nieznaną, lokalną pustelniczkę TV marketu. Gdybyśmy stracili Malcolma X w wieku 25 lat, stracilibyśmy naciągacza zwanego Czerwony Detroit. I gdybym ja opuścił świat w wieku 25 lat, stracilibyśmy bigbandowego trębacza i ambitnego kompozytora – jedynie skrawek mojego ewentualnego życiowego potencjału.”

Quincy Jones (1933) amerykański muzyk i aranżer jazzowy

O śmierci , O ludziach , O świecie , O wieku

„Im trudniejsze dla nas nadchodzą czasy, tym więcej hartu, zwartości i poświęcenia mamy z siebie wydobyć. Nagrodą naszą nie będą zaszczyty, lecz wewnętrzne poczucie spełnionego obowiązku względem Narodu i Ojczyzny. Przed tymi, którzy spełniając swój żołnierski obowiązek złożyli życie w ofierze, często nieznanymi bohaterami i bohaterkami, chylimy nasze czoła. Obecnie, gdy odgłosy walki w Europie ucichły, myśli nasze zwracają się ku Polsce takiej, jaką ukochaliśmy, ku Polsce, za którą przelewaliśmy krew, ku Polsce wolnej, niepodległej i demokratycznej. Do takiej Polski prowadzi nasza droga. Droga ta może być przed nami jeszcze daleka, ale wierzę głęboko, że sprawiedliwości dziejowej stanie się zadość i że utrudzony żołnierz polski nie tylko powróci na łono swej wolnej nieumniejszonej Ojczyzny, lecz tworząc zbrojne ramię Narodu, stać będzie na wieki na straży jej niepodległości i granic. W naszych modłach codziennych Boga Wszechmogącego gorąco o to błagamy. Żołnierze! Wykonujcie swe obowiązki wierni ideałom, przyświecającym naszej walce, posłuszni rozkazom Prezydenta Rzeczypospolitej, Najwyższego Zwierzchnika Sił Zbrojnych, oraz prawom Rzeczypospolitej, pomni na nasze sztandary, na których widnieje dewiza: BÓG, HONOR i OJCZYZNA.”

Tadeusz Komorowski (1895–1966) polski generał, dowódca AK, polityk emigracyjny

Źródło: Tadeusz Bór-Komorowski w relacjach i dokumentach, opracował Andrzej Kunert, Oficyna Wydawnicza RYTM, Warszawa 2000, s. 425–426.

O życiu , O Bogu , O sprawiedliwości , O myślach

„Aktorstwo od zawsze mnie fascynowało. Inspirował mnie świat wokół i chciałam się artystycznie rozwijać. To było moje skryte, pielęgnowane od dzieciństwa marzenie. Marzeniem moich rodziców był mój dyplom z ekonomii. Chcieli, żebym przejęła rodzinny biznes w Nysie Kłodzkiej. Mimo przeróżnych tarć, wygrali i poszłam na studia do Warszawy. Skończyłam je z tytułem magistra, ale nie czułam się spełniona. Nie robiłam tego, co kochałam, więc zdecydowałam się wyjechać. Jeśli chcemy spełniać marzenia, w pewnym momencie musimy wybrać między wygodą życia, do której przywykliśmy, a ryzykiem, które niesie to, co nieznane.”

Katarzyna Wołejnio (1973)

Źródło: Anna Bielak, Miała być matką, została niewolnicą Conana... Katarzyna Wołejnio specjalnie dla Stopklatki, stopklatka.pl, 20 lipca 2011 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=78983

O świecie , O marzeniach , O matce , O biznesie

„Jeśli starcie nie wybuchło zaraz, to dlatego, iż nie odchodzi się, gdy już się nie kocha. Jedna chwila odrywa człowieka od człowieka i jedno drgnięcie serca zrywa więzy, które splatały lata. Jest się już tak daleko, że nie czuje się nawet potrzeby porzucenia i odejścia. To z początku nie istnieje. Zresztą ta chwila decydująca pozostaje najczęściej nieznana. Odnajdujemy ją nieraz po latach dopiero, gdy wszystko się już dokonało i niczego zmienić nie można.”

Jerzy Andrzejewski książka Ład serca

Ład serca

O odejściu , Serce , Kochać się

„Polityka mogła ukonstytuować się jako totalitaryzm w stopniu jak dotąd nieznanym tylko dlatego, że została w naszych czasach kompletnie przekształcona w biopolitykę.”

Giorgio Agamben (1942) włoski filozof

Źródło: Homo sacer

„Nie, tyś nie ta, na którą patrzą moje oczy,
I nie ta, którą widzisz, kiedy spojrzysz w lustro.
Świat nieznany, co wiecznie przez serca się toczy
Odnalazł w tobie również swoją zmienną ustroń.”

Stanisław Ciesielczuk (1906–1945)

Źródło: (Nie, tyś nie ta...)

O świecie , Serce

„To, że masz uszy, nie jest mi całkiem nieznane, ale czasem ktoś ma dwoje uszu a nie chce słyszeć tego, co powinien.”

Karol May książka Czarny Mustang

Czarny mustang

O czasie

„Nie ma władcy, który by umiał ład na zawsze zaprowadzić, ani też kraju, w którym zamęt byłby nieznany.”

Shang Yang (-390–-338 p. n. e.)

„Jacek [Borcuch] zrobił film z kompletnie nieznanymi twarzami i okazało się, że dokładnie wiemy, o co chodzi, nie jesteśmy przy tym bezbronnymi małpkami, mamy własne poglądy, ideały, coś czytamy, kogoś podziwiamy itd. Myślę, że to nie był żaden przypadek. Polska 20-latków jest w rozkwicie. Albo moje pokolenie wskoczy do kina, telewizji, teatru, literatury, albo będzie zadyma.”

Mateusz Kościukiewicz (1986) aktor polski

o filmie Wszystko, co kocham.
Źródło: wywiad Łukasza Maciejewskiego, „Film”, nr 9/2010

O literaturze , O myślach , O czytaniu , O myśleniu

„Jezus w swoim ludzkim życiu ukazywał wymiary miłości i wielkości wówczas nieznane. Po dziś dzień trudno zrozumiałe, nawet wśród chrześcijan.”

Jan Twardowski (1915–2006) poeta polski, duchowny katolicki

„Jesteśmy jak iskry na nieznanym wietrze.”

Erich Maria Remarque (1898–1970) pisarz niemiecki

Łuk triumfalny (1945)

„a więc kobieta to taki sam człowiek jak ja
– myślę
i jestem bliski odkrycia nieznanej mi przedtem prawdy”

Józef Baran (1947) polski poeta, dziennikarz

Źródło: Ojciec

O kobietach , O myślach , O myśleniu

„Chcą nas nauczyć dobrych manier, ale nie uda im się to, bo jesteśmy bogami.”

Giuseppe Tomasi di Lampedusa (1896–1957) włoski pisarz

Lampart/Gepard

O Bogu

„Poeta robi z siebie jasnowidza przez długie, bezmierne i wyrozumowane rozregulowanie wszystkich zmysłów. Wszystkie postacie miłości, cierpienia, szaleństwa; sam znajduje i wyczerpuje wszelkie trucizny, aby zachować z nich kwintesencję. Niewysłowiona tortura, do której potrzeba mu całej wiary, całej nadludzkiej siły i od której staje się wielkim chorym, wielkim przestępcą, wielkim potępionym – i najwyższym Mędrcem! – Bo dochodzi do nieznanego! Kultywował przecież swoją duszę bardziej niż ktokolwiek inny! Dochodzi do nieznanego i kiedy, oszalały, traci na koniec rozeznanie swoich wizji, wtedy je zobaczył! Niech się na śmierć zamęczy skacząc przez rzeczy niesłychane i nie nazwane; przyjdą inni straszliwi pracownicy; zaczną od horyzontów, gdzie tamten stracił siły.”

Arthur Rimbaud (1854–1891) francuski poeta

Listy
Źródło: II List Jasnowidza (do Paula Demeny), 15 maja 1871

O śmierci , O wierze , O zachowaniu , O duszy

„Rasizm to nieudany związek z drugim człowiekiem, przy czym fakt tego nieudania staje się czymś zwyczajowym. Spytajcie przypadkowych ludzi, co czują w kontakcie z obcym. Przede wszystkim nieufność, jeśli nie wstręt i lęk. Obcy jest jak napotkana na drodze nieznana roślina, której sam zapach może się okazać trujący.”

Albert Memmi (1920) pisarz i eseista francuski

Poznajemy rasizm na własnej skórze
Źródło: s. 3.

O ludziach

„Medytacja to dar ograniczony tylko do nieznanych filozofów i krów. Inni nie zaczynają myśleć, nim nie zaczną mówić lub pisać.”

Finley Dunne (1867–1936)

Meditation is a gift confined to unknown philosophers and cows. Others don't begin to think until they begin to talk or write. (ang.)

O myślach , O myśleniu

„Lecą ptaki w tkane nieznane.
Szumią palmy w puszystym wzorze.
Świecą gwiazdy nad Krajdywanem.
Toczy pianę wzburzone morze.”

Joanna Kulmowa (1928–2018) polska pisarka i poetka

Źródło: Krajdywan

O ptakach , O morzu

„Od gwiazd pochodzimy i ku gwiazdom zmierzamy. Życie jest jedynie podróżą w nieznane.”

Walter Moers (1957) niemiecki pisarz, malarz, autor komiksów

Miasto Śniących Książek

O życiu

„Jesteś zawsze w przerwie między nieznanym początkiem i
Nieznanym końcem (tymi wymysłami zmysłu porządku).”

Zbigniew Chojnowski (1962) polski poeta, krytyk literacki

Źródło: Jesteś zawsze

„I nigdy, nigdy nie próbuj poznać ich sekretów ani wierzyć nawet przez moment, że okazywane emocje są prawdziwe, bowiem te istoty symulują z wyjątkową łatwością, z nieznanych przyczyn doprowadzają śmiertelników do szaleństwa.”

Anne Rice (1941) pisarka amerykańska

Opowieść o Złodzieju Ciał

O szaleństwie

„Gdyby nawet ze wszystkich wybrzeży rozrzucono po Atlantyku miliony wieńców i gdyby te miliony wieńców, pchane setkami wiatrów, płynęły z tysiącami wartkich prądów morskich – ocean był zbyt wielki, i tylko naiwny mógł wierzyć, że choć jeden, jedyny wieniec przedryfuje akurat nad spoczywającymi w głębinie. Nigdy nie oddadzą im honorów wojskowych. Czy widział ktoś „GRÓB NIEZNANEGO MARYNARZA” gdzieś na poczesnym miejscu w wielkim mieście?”

Niccolò Machiavelli (1469–1527) włoski pisarz, historyk i dyplomata

„… już zaczyna wracać nieznany w spisie Świętych Pańskich św. Spokój. Już widać, że żadnych zasadniczych zmian nie będzie.”

Janusz Korwin-Mikke/J

Źródło: blog, 8 listopada 2007

„Kiszczak odcisnął swoje piętno nie tylko na PRL-u, ale i pierwszych latach III RP. Miał świetne kontakty w Moskwie, może nawet lepsze niż Jaruzelski, który podpisał lojalkę u generała Pawłowa; Kiszczak tego nie musiał robić. W PRL-owskim MSW nie było aniołków. Na pewno dla wielu osób prowadzone przez resort sprawy kończyły się tragicznie i do dziś ci ludzie spoczywają gdzieś w nieznanych miejscach. Jednak przypisywanie tych zbrodni generałowi Kiszczakowi byłoby nadużyciem. Nawet tak wpływowy polityk nie o wszystkim wiedział, nie o wszystkim decydował.”

Albin Siwak (1933–2019) polski działacz partyjny w okresie PRL

Źródło: Krzysztof Różycki, Generał, który się kadrom nie kłaniał, „Angora” nr 46 (1326), 15 listopada 2015, s. 7.

O ludziach

„I słowa są konwencją, słowa jak złote kwiaty
piaskownicy wyrosłe na krawędziach świata
lub kubki rzeźbione w złocie, wypełnione nieznanym napojem.
Świat się w nich przegląda bez skazy.”

Andrzej Sosnowski (1959) polski poeta i tłumacz

Źródło: Wiersz dla Becky Lublinsky, z tomu Życie na Korei w: Pozytywki i marienbadki (1987–2007), Wrocław 2009, Biuro Literackie, s. 35.

O życiu , O świecie , O Kwiatach

„Dobrze jest żyć w krainach nieoczywistych, ponieważ ich granice zawierają w sobie więcej przestrzeni, niż wskazuje geografia. To są otchłanie nieznanego, to jest nieskończona dal domysłów, uciekający horyzont wyobrażeń i fatamorgana słodkich przesądów, którym nigdy nie sprosta rzeczywistość.”

Andrzej Stasiuk książka Jadąc do Babadag

Jadąc do Babadag

O rzeczywostości

„Czasy, w których żyjemy, skłaniają do introspekcji. Mamy naturalną tendencję do zagłębiania się w siebie. Przeciwstawiamy się jej jednak, powodowani lękiem przed nieznanym. Boimy się, że okażemy się zupełnie inni, niż nam się wydaje. A jednak trzeba próbować. I krzepiąca jest myśl, że jest ktoś, kto już to zrobił przed nami. Ktoś komu się udało.”

Leonard Cohen (1934–2016) kanadyjski poeta, piosenkarz

Wywiady
Źródło: Stachura Edward, Wysocki Włodzimierz, Cohen Leonard – Piosenki, przełożyli: T. Wroczyński, M.B. Jagiełło, M. Zembaty, MAW, Warszawa 1989

O myślach , O myśleniu

„Kiedy myślisz sobie „kowboj”, to myślisz o poganiaczu krów czy jednak o bohaterze westernu? Bo dla mnie sprawa jest oczywista. Filmowy, romantyczny wizerunek kowboja tak silnie zakorzenił się w masowej świadomości, że zamiast poganiaczy krów wyobrażamy sobie szlachetnych wędrowców, odważnych pionierów przemierzających nieznane strony, kierujących się wciąż na zachód. I każdy z nich obowiązkowo wygląda jak Steve McQueen, Robert Redford albo Paul Newman.”

Olivia Wilde (1984) aktorka amerykańska

Źródło: Yola Czaderska-Hayek, Kobieta znikąd. Olivia Wilde specjalnie dla Stopklatki, stopklatka.pl, 22 sierpnia 2011 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=80015

O kobietach , O myślach , O myśleniu

„(…) niechętnie mówimy o śmierci. I niechętnie godzimy się ze świadomością, że prędzej czy później i tak wszyscy umrzemy. Strach przed śmiercią to tak naprawdę strach przed nieznanym. To naturalne uczucie, nikt z nas bowiem nie ma pewności, czy po tym, jak odejdziemy już z tego świata, cokolwiek czeka nas dalej.”

Jack Nicholson (1937) aktor amerykański

Źródło: Wywiad, 2008 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=44593

O śmierci , O strachu , O emocjach , O odejściu

„Odkryliśmy nieznany mechanizm tworzenia się gwiazd pulsujących, które zachowują się jak obiekty RR Lutni, lecz mają inne pochodzenie i własności”

Grzegorz Pietrzyński (1971) polski astronom

Źródło: Wielki sukces polskich „łowców planet” http://wiadomosci.wp.pl/kat,18032,title,Wielki-sukces-polskich-lowcow-planet,wid,14389975,wiadomosc.html, wiadomosci.wp.pl, 5 kwietnia 2012

O sukcesie

„Rozbił się okręt, burzą skołatany,
Na jego szczątkach strwożony podróżny,
Igraszka wiatru, los przebywał różny.
Nareszcie na brzeg nieznany
Wyrzuciły go bałwany.
Lubo szczęśliwy, że uszedł rozbiciu,
Jednakże nie śmie ufać jeszcze życiu,
Być może jaki naród ludożerczy
Tu mu zada cios morderczy.
Z trwogą przebywał dzikie okolice,
Wreszcie na górze ujrzał szubienicę.
Dzięki Bogu – zawołał – jestem ocalony,
Bo widzę kraj oświecony.”

Bruno Kiciński (1797–1844) polski hrabia, dziennikarz, publicysta, redaktor, wydawca, poeta i tłumacz

Źródło: Szubienica

O Bogu , O losie

„(…) jakieś zdanie albo partykuła zawsze zdoła się wślizgnąć nieznanym fortelem pomiędzy „żyli długo” a „żyli szczęśliwie.””

Jacek Dehnel (1980) poeta polski

Brzytwa okamgnienia

„Czucie i wiara silniej mówi do mnie,
Niż mędrca szkiełko i oko.

„Martwe znasz prawdy, nieznane dla ludu,
Widzisz świat w proszku, w każdej gwiazd iskierce;
Nie znasz prawd żywych, nie obaczysz cudu!
Miej serce i patrzaj w serce!””

Adam Mickiewicz książka Ballady i romanse

Ballady i romanse (1822)
Źródło: Romantyczność w: Poezye , t. I, Kraków 1899, s. 87.

O ludziach , O świecie , O wierze , Serce

„Lęk przed śmiercią to strach przed nieznanym.”

Andrzej Pilipiuk książka Rzeźnik drzew

Rzeźnik drzew

O śmierci , O strachu

„Mówią na mnie Nu. „Nu” znaczy „dziewczyna”. Nie mam innego, osobistego imienia, bo nikt dotąd mi go nie nadał. Mój ojciec jest nieznany. Moją matkę mieszkańcy wioski przezywają Przeklętą. Nie przeszkadza im, że już umarła. Nienawiść, którą do niej czują, przekroczyła granicę śmierci. Prawdopodobnie moja matka jest upiorem, gdyż nie pochowano jej zgodnie z zasadami, tylko wywieziono ciało na pustynię. Nie nakarmiono jej ducha ryżowym kleikiem. Kiedy słyszę, jak zawodzi wiatr, to czasem myślę, że to duch mojej matki płacze z głodu.”

Izabela Szolc (1978) polska pisarka

Źródło: I to minie

O śmierci , O głodzie , O nienawiści , O matce

„Słyszałem o biciu i torturach prądem, nim sam zaznałem ich w więzieniu, jednak tak naprawdę największe wrażenie zrobiły na mnie nieznane mi wcześniej metody. Zakładali mi na przykład na głowę maskę gazową, po czym zatykali przewód doprowadzający powietrze. Puszczali mi taśmy z nagraniami tortur, jakim poddawali moich najbliższych, których aresztowali. To było straszne.”

Boris Şyhmyradow (1949)

Źródło: Simon Sebag Montefiore, Potwory. Historia zbrodni i okrucieństwa, tłum. Jerzy Korpanty, wyd. Świat Książki, Warszawa 2010, ISBN 9788324715480, s. 304.

O książkach , O świecie , O historii , O wrażeniach

„Nie żałuję, że moja kariera rozwijała się tak powoli. Pozwoliło mi to gruntownie poznać mój zawód. Kiedy byłem jeszcze nieznany, próbowałem kolorować za pomocą szczegółów, min, gestów niewielkie rólki, które mi powierzano. Dzięki temu zdobyłem pewien warsztat komediowy, bez którego nie zdołałbym zrobić takiej kariery. Dlatego też gdybym miał zaczynać od nowa, zrobiłbym to samo.”

Louis de Funès (1914–1983) francuski aktor komediowy

O pomocy

„Żołnierze NSZ i środowisko polityczne, które te siły tworzyło, są w Polsce wciąż nieznani. W powszechnym nauczaniu, w podręcznikach szkolnych, a nawet w syntezach służących jako podręczniki akademickie informacje o NSZ są śladowe. Nieprawdziwe i błędne informacje z kolei pojawiają się w innych publikacjach. Co więcej, poza artykułami naukowymi i podręcznikami istnieje nie do końca sprecyzowane wyobrażenie o NSZ. Kojarzy się z pojęciami „faszyści, kolaboranci, antysemici”. A więc z wszystkim, co najgorsze. To oczywiście pokłosie czasów komunistycznych. Żołnierze NSZ i działacze polityczni tworzący tamto środowisko byli w sposób wyjątkowo brutalny tępieni przez okupanta niemieckiego, a później komunistycznego. Dodatkowo komuniści pohańbili ich, pomawiając – m. in. w powojennych procesach politycznych, w publicystyce i dziennikarstwie – o współpracę z Gestapo, mordowanie Żydów. Wszystkie te hańbiące i zdecydowanie nieprawdziwe wiadomości nie są dziś wprawdzie kreowane na poziomie nauki czy edukacji powszechnej, ale funkcjonują jako wyobrażenia. Dlatego wiedza o NSZ to wciąż biała plama w polskiej historii.”

Jan Żaryn (1958) polski historyk

Źródło: Specjalnie dla nas: Jan Żaryn o NSZ, niezalezna. pl, 20 września 2012 http://niezalezna.pl/33060-specjalnie-dla-nas-jan-zaryn-o-nsz

O historii , O wiedzę , O sile , O nauce

„Nieznane mi zaklęcie na stres, ale mam kwiaty co wyrównają straty bo ważne, że jest pięknie.”

O.S.T.R. (1980) raper polski

Źródło: bonusowy utwór z singla 1980

O stracie , O Kwiatach

„Prawicy napędził głosów lęk przed nieznanym – UE, imigrantami – i błędne utożsamianie religii z patriotyzmem.”

Ryszard Kalisz (1957) polski polityk

Źródło: Zapytaj Wprost – Nie jestem idealny, wprost.pl, 14 grudnia 2008 http://www.wprost.pl/ar/146614/Zapytaj-Wprost-Nie-jestem-idealny/?I=1355

O religii

„Fałszerstwem jest sytuacja, w której władza, gdy okazuje się, że wybory kończą się katastrofą, że ich wynik jest w gruncie rzeczy nieznany, natychmiast rozpoczyna kampanię ukrywania tego faktu, wpływa na sądy, można powiedzieć, wręcz terroryzuje sądy, i to z udziałem prezydenta RP, i z udziałem prezesów sądów tych najważniejszych w Polsce, i wreszcie rozpoczyna kampanię medialną przeciwko tym wszystkim, którzy mówią, że doszło do fałszerstwa.”

Jarosław Kaczyński (1949) polski polityk, premier RP

podczas marszu zorganizowanego 13 grudnia 2014.
Źródło: Prezesi sądów mocno o słowach Kaczyńskiego: Bezprzykładny atak na władzę sądowniczą, Gazeta.pl, 15 grudnia 2014 http://wyborcza.pl/1,75478,17134471,Prezesi_sadow_mocno_o_slowach_Kaczynskiego__Bezprzykladny.html

„Przyszłość nie jest tym, co nieznane, ale tym, czego nie chcemy rozpoznać w ziarnach pozornie nieznaczących gestów, rzuconych przypadkiem słów, wróżebnym locie ptaków…”

Manuela Gretkowska (1964) pisarka polska

Trans (2011)

O ptakach , O przyszłości

„Obóz, jak się zorientowałem. Obejmował teren około półtora kilometra kwadratowego płaskiego terenu. Otoczony był solidnym ogrodzeniem z drutu kolczastego, rozpiętego kilkoma rzędami pomiędzy drewnianymi słupami. Ogrodzenie miało ponad dwa i pół metra wysokości. Po zewnętrznej stronie przechadzały się patrole w odstępach około pięćdziesięciometrowych. Po stronie wewnętrznej strażnicy z bronią stali co jakieś piętnaście metrów. Za drutami stało kilkanaście baraków. Przestrzeń pomiędzy nimi wypełniał gęsty, falujący tłum. Więźniowie tłoczyli się, przekrzykiwali. Z kolei strażnicy starali się utrzymywać ich we względnym porządku…
… Po lewej stronie od bramy, o jakieś sto metrów za ogrodzeniem, był tor kolejowy, a właściwie rodzaj rampy. Prowadził od niej do ogrodzenia chodnik zbity z desek. Na torowisku stał pociąg złożony z około trzydziestu wagonów towarowych. Były brudne i zakurzone…
… Mijaliśmy akurat jakiegoś starca. Siedział na ziemi nagi i rytmicznie kiwał się do przodu i tyłu. Jego oczy błyszczały i nieustannie mrugał powiekami. Nikt nie zwracał na niego uwagi. Obok leżało dziecko w łachmanach. Miało drgawki. Z przerażeniem spoglądało dookoła.
Tłum pulsował jakimś obłędnym rytmem. Wrzeszczeli, machali rękami, kłócili się i przeklinali. Zapewne wiedzieli, że niedługo odjadą w nieznane, a strach, głód i pragnienie potęgowały poczucie niepewności i zwierzęcego zagrożenia. Ludzie ci zostali wcześniej ograbieni z całego skromnego dobytku, jaki im pozwolono zabrać w tę podróż. Było to pięć kilogramów bagażu. Były to zwykle jakieś najpotrzebniejsze w drodze przedmioty. Poduszka, jakieś okrycie, trochę jedzenia, butelka z wodą. Czasem kosztowności czy pieniądze. Docierała tu przeważnie ludność gett, która nie miała już nic…
Pobyt w obozie nie trwał długo. Zazwyczaj nie dłużej niż cztery dni. Potem pakowano ich w wagony na śmierć. Przez czas pobytu w obozie prawie nie otrzymywali jedzenia. Zdani byli na własne zapasy.
Baraki obozowe mogły pomieścić mniej więcej połowę więźniów. Drugie tyle pozostawało na dworze. Powietrze wypełniał odór ludzkich odchodów, potu, brudu i zgnilizny…
… Oficer SS, odpowiadający zapewne za załadunek, stanął przed tłumem Żydów. Nogi rozstawił szeroko.
– Ruhe! Ruhe! Spokój! – wrzasnął. – Wszyscy Żydzi mają wejść do wagonów. Pojedziecie tam, gdzie jest dla was praca. Ma być porządek. Nie wolno się pchać ani opóźniać załadunku. Kto będzie wywoływał panikę albo stawiał opór, zostanie zastrzelony.
Przerwał i wbił wzrok w masę ludzką przed sobą. Spokojnie zaczął otwierać kaburę pistoletu. Wyjął broń. Pierwsze szeregi Żydów zaczęły się cofać. Niemiec zaśmiał się i oddał trzy strzały w tłum. W grobowej ciszy rozległ się przeszywający krzyk. Spokojnie schował pistolet.
– A teraz do wagonów! Raus! – wrzasnął.
Tłum zamarł. Z tyłu rozległy się strzały. Ludzie ławą ruszyli do przodu, krzycząc przeraźliwie. Zbliżali się do drewnianego pomostu. Ludzki strumień był jednak zbyt szeroki, aby się w nim pomieścić. Esesmani otworzyli ogień. Pędzący zaczęli padać. Rozległ się głuchy tupot nóg po deskach rampy. Teraz zaczęli strzelać strażnicy stojący przy wagonach. Tłum przyhamował.
– Ordnung! Ordnung! – wrzeszczał esesman.
Pierwsi Żydzi wpadli do wagonu. Niemcy przy drzwiach odliczali ich. Po liczbie „sto czterdzieści” esesman zawył „Halt!” i dwukrotnie strzelił. Przystanęli. Pociąg powoli szarpnął i nowy wagon wtoczył się na wysokość pomostu. Zaczęli go wypełniać nowi więźniowie.
Wedle wojskowych regulaminów wagon towarowy przeznaczony był na osiem koni lub czterdziestu żołnierzy w transporcie. Upychając ludzi na siłę i bez jakiegokolwiek bagażu, można było pomieścić w wagonie sto osób. Niemcy wydali rozkaz pakowania po stu trzydziestu, ale jeszcze dopychali dodatkową dziesiątkę. Gdy drzwi nie dały się zamknąć, tłukli na oślep kolbami, strzelali do środka wagonu, wrzeszczeli na nieszczęsnych Żydów. Ci, aby zrobić miejsce dla nowych, wspinali się na ramiona i głowy już znajdujących się wewnątrz. Z głębi wagonu dochodził jakiś potępieńczy ryk i wycie.
Gdy upchnięto już sto czterdzieści osób, strażnicy przystąpili do zamykania drzwi. Były ciężkie, wykonane z drewna obitego żelazem. Miażdżyły wystające na zewnątrz kończyny wśród wrzasków bólu. Po zasunięciu drzwi zabezpieczano je żelazną sztabą i ryglowano.
Przed załadunkiem na podłogę wagonów sypano warstwę niegaszonego wapna. Oficjalnie był to zabieg higieniczny. Chodziło o nie rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych. W praktyce wapno gwałtownie absorbowało wilgoć z powietrza. Spadała zawartość tlenu i ludzie zaczynali się dusić. Równocześnie wapno w kontakcie z ludzkimi odchodami wydzielało trujące substancje, między innymi chlor. Ten zaś dusił stłoczonych więźniów. Niemcy osiągali podwójny cel. Choroby zakaźne istotnie się nie rozprzestrzeniały, a wagon można było łatwiej po transporcie wymyć. Po drugie, transportu tego nie przeżywało wielu „podróżnych”. A o to przecież chodziło.
Czasami od polskich kolejarzy docierały informacje, że takie wagony z Żydami stały na bocznicach po kilka dni. Po otwarciu znajdowano w nich same trupy…
… Na obozowym placu pozostali zabici i konający. Strażnicy przechadzali się wolnym krokiem i dobijali ich strzałami w głowę. Wkrótce zapanowała cisza…”

Jan Karski (1914–2000) prawnik, dyplomata, wykładowca akademicki, polski kurier czasów II wojny światowej

Karski dostał się w przebraniu strażnika do obozu tranzytowego dla Żydów w Izbicy, który był „ostatnim etapem” przez obozem zagłady w Bełżcu.
Tajne państwo: opowieść o polskim Podziemiu

Koń , O miłości , O śmierci , O pieniądzach

„Piszę fantastykę mocno osadzoną we współczesnych realiach, w ocenach recenzentów stanowiącą właściwie mieszaninę gatunków, w tym powieści obyczajowej czy sensacyjnej. Nie wydaje mi się to trudniejsze od napisania na przykład powieści obyczajowej opowiadającej o środowisku zupełnie mi nieznanym – takiej, której bohaterem byłaby stewardessa, narkoman, strażnik więzienny. Mimo całego wysiłku włożonego w zgłębienie danego tematu nadal byłby to dla mnie obcy świat i przy pisaniu zapewne nie uniknęłabym przekłamań, a w każdym razie ciągle bym się stresowała, czy na przykład za bardzo nie ulegam stereotypom.”

Magda Parus (1975)

Źródło: Wywiad, 2010 http://www.literatura.gildia.pl/wywiady/wywiad_z_magda_parus

O świecie , O literaturze , O wysiłku

„W srebrzyste pola chciałbym z Tobą iść I marzyć cicho o nieznanym bycie, W którym byś była moją samotnością, I w noc tę prześnić całe moje życie.”

Stanisław Ignacy Witkiewicz książka Szewcy

Szewcy

O życiu , O samotności , O nocy

„Kiedy słońce ukaże się temu, który do tej pory pozostawał w ciemnościach, to otrzymuje światło dla swoich cielesnych oczu i wyraźnie widzi to, czego przedtem nie dostrzegał. Podobnie i ten, który został uznany godnym daru Ducha Świętego, zostaje oświecony na duszy i wyniesiony ponad to, co ludzkie, widzi to, co dotąd było mu nieznane.”

Cyryl Jerozolimski (313–386) Biskup Jerozolimy 2ej poł. IV wieku

Źródło: Katecheza 16 o Duchu Świętym

O duszy , O świetle , O słońcu

„Dziadku mój! Oto jestem teraz w Górnym Świecie,
wyżej niźli bogowie, ci więksi i mniejsi, ci znani
i nieznani
I cóż? Bóg jest człowiekiem, a człowiek jest bogiem
I oto rzeki nasze, tak potężne, czczone,
których nurty od siebie ziemie oddzielają, zmieniły się jakoby
w niteczki pajęcze
Człowiek stał się bogiem

I gdzież jest teraz kondor? Gdzie przepadły orły?
Niewidzialne, znikome jak drobiazg owadzi, zniknęły
gdzieś w przestworzach wśród błahostek innych”

José María Arguedas (1911–1969) peruwiański pisarz

Źródło: Oda do Dżeta, tłum. z keczua Andrzej Nowak

O Bogu

„(…) są pewni reżyserzy, których ambicją, a nawet pewną kalkulacją jest, żeby zaryzykować i zrobić film z kimś, kto nie jest znany. Poza tym nie ma takiej gwarancji w Polsce, że jakieś nazwisko przyciągnie ludzi do kina. Dlatego może czasem lepiej zainwestować w kogoś, kto swoją nieznaną twarzą i autentyzmem będzie w stanie coś zaoferować.”

Andrzej Chyra (1964) polski aktor

Źródło: Piotr K. Piotrowski, Orzeł u grawera, „Dziennik Łódzki”, 22 kwietnia 2006 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/orzelu.htm

O ludziach , O czasie

„Chciałbym być sławnym i jednocześnie nieznanym.”

Edgar Degas (1834–1917) malarz i rzeźbiarz francuski

Źródło: Maria Dąbrowska, Impresjonizm w malarstwie, profesor.pl http://www.profesor.pl/mat/na7/na7_m_dabrowska_030806_2.php?id_m=6190

O matce , O malarstwie

„Utrwalenie tego, co zrobiliśmy – słowami, na papierze – będzie naszym sposobem na udowodnienie sobie, że coś znaczymy, że odegraliśmy jakąś rolę. Że nasze działania coś zmieniły. Nie wiem, jak dużo, ale coś na pewno. Spisanie tego to szansa, że zostaniemy zapamiętani. A przysięgam na Boga, że to dla nas ważna sprawa. Nie chcemy skończyć jako sterta martwych białych kości, niezauważeni, nieznani i – co najgorsze – ze świadomością, że nikt się nie dowie o ryzyku, jakie podjęliśmy, ani tego nie doceni.”

John Marsden (1950) Pisarz australijski

Seria Jutro, Jutro: Kiedy zaczęła się wojna

O Bogu , O szansie

„Nie istnieje żadna znana metoda poznawania nieznanego.”

Stefan Pacek (1938)

„Nie została opisana skala pomocy, którą Polacy nieśli Żydom, a która wydaje się imponująca. Zwłaszcza, jeśli przypomnimy warunki, w jakich się to działo i cenę, którą płacili za to wielokrotnie nieznani do dziś, anonimowi bohaterowie. Liczba polskich drzewek symbolizujących pomoc dla Żydów w Yad Vaszem jest imponująca i stanowi zdecydowanie największą narodową sekcję.”

Bronisław Wildstein (1952) dziennikarz polski

Źródło: Bronisław Wildstein: Polska, antysemityzm, lewica, teologiapolityczna.pl, 6 lutego 2012 http://www.teologiapolityczna.pl/bronis-aw-wildstein-polska-antysemityzm-lewica/

O pomocy

„Czy wytrwalibyśmy w pracy, gdybyśmy wiedzieli o rzeczywistej zawartości ciała, którego szukaliśmy, tego nikt już dziś nie odgadnie. To jedno można tylko powiedzieć, że postęp naszej pracy utrzymywał nas w niesłychanym napięciu badawczym, chociaż trudności piętrzyły się coraz bardziej. (…) Nie znaliśmy z początku żadnej z fizycznych ani chemicznych własności nieznanej substancji, wiedzieliśmy tylko, że wysyła promienie, więc za pomocą tych promieni szukać jej należało.”

Maria Skłodowska-Curie (1867–1934) polsko-francuska uczona, fizyk, noblistka

Źródło: Alicja Rafalska-Łasocha, Maria Skłodowska-Curie – kobieta niezwykła, „Alma Mater” nr 136, nr specjalny 2011, s. 13.

O kobietach , O pomocy

„Strach jest irracjonalny i pasożytuje na nieznanym.”

John Katzenbach (1950)

Opowieść szaleńca

O strachu

„W tej bitwie [pod Chocimiem] zabito mi konia. (…) Gwiazdy wypełzły z chłodnego brzucha nocy i opuszczone wsie zapaliły się nad horyzontem. Objuczony swoim siodłem zacząłem się posuwać rozoraną miedzą i na zakręcie zatrzymałem się za swoją potrzebą. Załatwiwszy się zapiąłem rozporek i poczułem, że rękę mam obryzganą. Zapaliłem latarkę, odwróciłem się i zobaczyłem na ziemi trupa Polaka oblanego moim moczem. Notes i strzępy odezw Piłsudskiego poniewierały się obok trupa. W zeszyciku Polaka zanotowane były drobne wydatki, wykaz repertuaru krakowskiego teatru dramatycznego i data urodzin kobiety imieniem Maria Luiza. Odezwą Piłsudskiego, marszałka i dowódcy naczelnego, starłem cuchnącą ciecz z głowy nieznanego mego brata i odszedłem uginając się pod ciężarem siodła.”

Izaak Babel (1894–1940) rosyjski pisarz

Źródło: cyt. za: Norman Davies, Orzeł biały, czerwona gwiazda, Kraków 2000.

O kobietach , O gwiazdach , O urodzinach , O odejściu

„Aktorstwo daje możliwość bycia w miejscu, w którym być może nigdy nie będę. Wcielać się w kogoś, kim nie jestem. I ja lubię, jak reżyserzy nagle wyciągają ze mnie coś spod serca. Czasem sam jestem zaskoczony, że znajdują we mnie jakąś nieznaną mi dotąd siłę, wypruwają ze mnie flaki.”

Paweł Małaszyński (1976) polski aktor

Źródło: „Tele Tydzień”, nr 5, 29 stycznia 2007

O sile , O czasie , Serce

„Twierdzić, iż owa pierwsza przyczyna, wielkie nieznane, odpowiedzialne za to, że istnieje raczej coś niż nic, to istota, która potrafiła zaprojektować Wszechświat i przemawiać do miliardów ludzi równoczesne, to nic więcej niż ucieczka od odpowiedzialności, od odpowiedzialności za znalezienie prawdziwego wyjaśnienia. To przeraźliwa demonstracja samozadowolenia i oportunizmu, przeczące nie tylko zdrowemu rozsądkowi poszukiwanie haka zwisającego z nieba.”

Richard Dawkins (1941) angielski biolog

Cytaty z książek, Bóg urojony (2006)

O ludziach , O poszukiwaniu , O wszechświecie

„Choć Gerhard od ponad pół roku mieszkał w tym mieście, każdy taki spacer stanowił dla niego misterium. Prawie nie miał wrażenia, że porusza się po ulicach i placach; wydawało mu się raczej, że ktoś prowadzi go przez amfilady i korytarze wielkiego nieznanego domu albo że błąka się w wąwozach wydrążonych w skałach.”

Ernst Jünger (1895–1998) pisarz niemiecki

Niebezpieczne spotkanie
Źródło: s. 8

O domu , O wrażeniach

„Afryka jest kolebką ustroju socjalistycznego. Socjalizm istniał w Afryce na długo przed Marksem. Socjalizm afrykański w swojej najgłębszej istocie jest ideą humanizmu i braterstwa między ludźmi. To właśnie braterstwo i jedność były podstawą afrykańskiego ustroju plemiennego, w którym nieznane było pojęcie własności – źródło wszelkich konfliktów międzyludzkich. W tym sensie można przyjąć, że w instytucji plemienia afrykańskiego został zrealizowany nie tylko socjalizm, ale nawet komunizm. Ten szczęśliwy ustrój socjalizmu afrykańskiego został naruszony przez kolonializm, który dążył do podziału społeczeństwa afrykańskiego na klasy, a więc tym samym do likwidacji socjalizmu w Afryce. Dzisiaj niepodległa Afryka ma szansę na odrodzenie socjalizmu afrykańskiego. Droga do tego celu nie wiedzie poprzez marksizm. Droga ta wiedzie przez nawrót Afryki do ustroju wspólnoty plemiennej. Do odrodzenia plemienia jako socjalistycznej komórki społeczeństwa afrykańskiego.”

Julius Nyerere (1922–1999) polityk tanzański

Ujamaa – An African Socialism (1962)
Źródło: Ryszard Kapuściński, Gdyby cała Afryka…, Agora, Warszawa 2011, ISBN 9788326805264, s. 350–351.

Sens

„Stoję wobec świata
świat stoi wobec mnie
przyglądamy się sobie
świat jest ciemny tajemniczy nieznany
ja jestem niepewny siebie zagubiony
świat czeka
świat chce być odkryty
chce być odnaleziony rozebrany rozdarty do krwi
świat jest szaradą ja jestem zagadką
którą świat próbuje rozszyfrować którą ja sam
chciałbym zgłębić”

Adam Czerniawski (1934) polski poeta, prozaik, krytyk

Źródło: wiersz Poświata

O świecie , O czekaniu

„Patrząc na ciemność lub śmierć, boimy się nieznanego – niczego więcej.”

Joanne Kathleen Rowling (1965) angielska pisarka

O śmierci

„Najbardziej oczywistym i niewątpliwie w znacznym stopniu skutecznym sposobem oswajania świata jest (…) podział na „my” i „oni”. (…) „Oni” są tym, co nieznane, nieoswojone, a więc obce (…) Skupiają więc na sobie nasz lęk, to jest przeżywamy ich jako jego przyczynę. Tym silniej, im o większy wpływ na nasze życie ich podejrzewamy. (…) Zapewne im więcej lęku, im mniej stabilna sytuacja osoby, grupy, społeczeństwa, tym większe znaczenie podziału na „my” i „oni”, a wraz z nim paranoidalnego myślenia. Zawsze „oni”, różnych konfliktów mniej lub bardziej prymitywnie łączą się w naszej świadomości w spisku przeciwko „nam”. Przy czym, jak się zdaje, pewne osoby, grupy, ugrupowania, całe swoje życie i całe ludzkie dzieje porządkują na zasadzie podziału „my” i „oni.””

Jacek Kuroń (1934–2004) polski historyk, pisarz, polityk, działacz społeczny i polityczny

Można wskazać systemy ideologiczne na tym syndromie oparte. (…) Totalitaryzm zdaje się wyrastać z myślenia paranoidalnego i zarazem myślenie to nieustannie generuje i wzmacnia.
Źródło: Wiara i wina, w: Autobiografia, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2009.

O życiu , O wierze , O myślach , O myśleniu

„Wejdzie w grę czynnik nowy, nieobliczalnej doniosłości – uświadomienie mas ludowych, w stopniu dotychczas nieznanym. Wstanie potęga dusz ludzkich! Nie na darmo przejdzie lekcja poglądowa, jaką dała nam historia z brutalną dobitnością, pokazując, do czego prowadzi zasada współzawodnictwa możnych, a bierności mas. Klasa pracująca zrozumie wreszcie, że chcąc wybawić świat z jego obecnego upadku, nie może dopuścić, by znaczna część dochodu społecznego, która przechodzi przez jej ręce, szła jak dotychczas to w znacznej mierze miało miejsce, na wzmacnianie ustroju kapitalistycznego, ale służyć musi drogą organizacji spółdzielczych, w ścisłym porozumieniu z innymi formami ruchu robotniczego, dla wielkiego dzieła przebudowy społecznej.”

Maria Orsetti (1880–1957)

Źródło: Kooperatyzm w dobie wojennej i widoki na przyszłość http://lewicowo.pl/kooperatyzm-w-dobie-wojennej-i-widoki-na-przyszlosc/, „Ku przyszłości: rocznik spółdzielczy 1914/16”, Lubelskie Stowarzyszenie Spożywców, Lublin 1917; cyt. za: lewicowo.pl

O świecie , O duszy , O historii , O przyszłości

„Czułam, że ten nowy Lech oddala się ode mnie, jest teraz z ludźmi, że nasze życie stanie się inne, że jest przed nami coś nieznanego. Czy to będzie coś dobrego, czy złego?”

Danuta Wałęsa (1949) żona Lecha Wałęsy

Źródło: Witold Filler, Od Pierwszych Dam do Dody Elektrody. Sławne żony sławnych mężów, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa 2006, ISBN 8305134288, s. 24.

O życiu , O książkach , O wiedzę

„aż nasze życie
zniknie
w jakimś zupełnie
innym
ani bardzo bliskim
ani bardzo odległym
ani wewnętrznym
ani zewnętrznym
nieznanym życiu
i nigdy się
nie dowiemy
w jakim początku
jest nasz kres”

Zbigniew Machej (1958) polski poeta i tłumacz

Źródło: Śmierć

O życiu , O śmierci , Odległy

„Przede wszystkim brakuje im ideowości. Genialnym przykładem są juwenalia, które od zawsze były oazą wolnej kultury studenckiej. Obecnie wszyscy nastawieni są na czysta zabawę. Ta zabawa wówczas też była, ale studenci byli bardziej otwarci na coś nieznanego, na awangardę, trudniejszą sztukę. Teraz student przychodzi na juwenalia tylko po to, by się nagrzać. Dlatego na imprezy juwenaliowe zaprasza się zespoły disco polo. I niby to jest dla jaj, ale tak naprawdę po 15 minutach wszyscy się świetnie bawią, jak było dawniej przy studenckich kapelach rockowych.”

Krzysztof Skiba (1964) muzyk polski (Big Cyc)

o studentach.
Źródło: „Dlaczego” nr 91, lipiec 2007

„Leonardo da Vinci przeprowadzał badania tak dociekliwie, iż najmniejsze, nieznane do tamtych czasów, elementy ludzkiego ciała zostały przez niego odkryte i skatalogowane. Wyrysował bowiem cały układ kostny i dołączył do niego nerwy, muskuły i ścięgna. Wykonał rysunki obrazujące umieszczenie mózgu w czaszce i ułożenie płodu podczas ciąży, a także przekroje dróg oddechowych i narządów płciowych oznaczając wszystkie części podpisami. Co ciekawe, zostały one napisane w taki sposób (od prawej do lewej strony), że można je przeczytać dopiero za pomocą lustra.”

Krzysztof Niewrzęda (1964) polski prozaik, poeta i eseista

Źródło: Spotkanie z geniuszem – „Kurier” (Hamburg) Nr 18/2001.

O pomocy

„…obudzenie jest jak zmartwychwstanie, jest jak zwykły następny dzień. Umysł zatrzymał ostatnie wrażenia dnia poprzedniego, lecz w świadomości tkwi czas, który minął, czas liczący niekiedy setki lat światła.
Przed zaśnięciem następuje pożegnanie, tak jakbyśmy się już nigdy nie mieli zobaczyć. Nieznane są drogi meteorów i potoków pyłów kosmicznych. Statek jest łupiną, każdej chwili może stać się miazgą. Mogą zawieść automaty i chociaż są prawie doskonałe, jednak istniejący ułamek prawdopodobieństwa awarii w ciągu wielu lat staje się groźny.”

Witold Zegalski (1928–1974) polski pisarz science fiction

Źródło: Powrót gigantów

O wrażeniach , O czasie , O pożegnaniu

„Był to naród spokojny i łagodny, lecz nieoświecony i czcił bałwochwalczo nieznane jakieś bogi. Członkowie wyprawy zostawili im oddział misjonarzy, którzy mieli ich wykształcić w prawdziwej wierze. Wystarczył tydzień czasu, aby wykazać, jak zbawienna była praca nad tymi ciemnymi umysłami, nie można było bowiem spotkać już dwu rodzin, które zgodziłyby się na te same wierzenia i które wyznawałyby jakąś religię w ogóle.”

Mark Twain (1835–1910) amerykański pisarz, satyryk, humorysta

Trzydzieści trzy opowieści

O Bogu , O wierze , O religii , O czasie

„Legendarni dowódcy tacy jak brytyjski marszałek Bernard Montgomery czy amerykański generał Douglas MacArthur mieli hopla na punkcie prasy. Gdy zaczynała się wojna, byli nieznanymi oficerami. Przydzieleni do jednostek korespondenci wojenni nie mogli wiele pisać o tym, co się dzieje na froncie, więc zajmowali się dowódcami, których kreowali niemal na gwiazdy hollywoodzkie.”

Antony Beevor (1946) brytyjski historyk

Źródło: rozmowa Bartosza Wielińskiego, Wojna Stalina, „Ale Historia”, w: „Gazeta Wyborcza”, 6 maja 2013.

O wojnie , O historii

„odpowiedzią Europejczyków na wyzwania XXI wieku, który rozwinie nowe, nieznane dziś jeszcze środki techniczne i rodzaje broni, nowe instrumenty panowania i formy władzy, nowe hierarchie i nowe imperia”

Tomasz Gabiś (1955)

Gry Europejskie

O wieku

„Słowa drukowane (…) są niczym pierwiastki chemiczne układu okresowego. Oddziaływają na siebie wzajemnie i wywierają wpływ za sprawą swego rodzaju „siły grawitacyjnej” na poziomie molekularnym w probówce zdania. Ich zbliżenie może prowadzić do zawłaszczenia bądź połączenia podstawowych cząstek konotacji oraz istoty gramatycznej, że się tak wyrażę, tworząc związek znaczenia i bytu nieznany, nim ów proces został zainicjowany przez pisarza.”

Jeffrey Ford (1955)

Waga słów

O sile

„Wolność. Ktoś mi ostatnio powiedział, że wydaję mu się wolna… Chyba daje mi to zawód. Przy okazji koncertów sporo jeżdżę, poznaję ludzi, jestem trochę panią swojego losu. Wtedy tej wolności jest dużo. Kiedy wsiadamy z zespołem do busa, to czujemy, że jedziemy odkrywać nieznane. Kocham to uczucie. Po urodzeniu Filipa sporo tamtej beztroski umknęło… Jednak przecież wolność ma się w sobie. Prawdziwa wolność to bycie sobą. Wolność nie oznacza bycia tylko dla siebie. Cały czas się tego uczę.”

Patrycja Markowska (1979) piosenkarka polska

Źródło: „Gala”, 2010

O losie , O ludziach , O emocjach , O wolności

„Przez całe swe artystyczne życie poszukiwałem języka baletu, którym w sposób najbardziej wnikliwy mógłbym oddać ducha człowieka. Język ciała jest pełen tajemnicy. W nim skoncentrowana jest genetyczna pamięć o życiu emocjonalnym wielu pokoleń ludzi. Zadaniem choreografa jest odczytać te duchowe refleksy. Sztuka baletowa służy odkrywaniu świata wewnętrznego człowieka, sprawia, że widz zaczyna rozmyślać o swojej naturze, o czymś prawdziwym, co jest ukryte za codzienną wrzawą, chaosem i niepewnością świata.(…) Częste wykorzystywanie przeze mnie tematów z literatury klasycznej wynika z pragnienia, aby odkrywać nieznane w tym, co jest bardzo dobrze znane. Staram się w moich przedstawieniach wnikać w istotę filozoficznych i duchowych dociekań człowieka. Sądzę, że balet może opowiedzieć o ludzkiej naturze wszystko, bez względu na czas. Bo balet jest takim rodzajem sztuki, która może pokazać niewidoczne wnętrze człowieka.”

Borys Ejfman (1949)

Źródło: „Dziennik Polski”, 18 września 2010 http://www.teatry.art.pl/n/czytaj/24134

O życiu , O ludziach , O sztuce , O poszukiwaniu

„Na studiach byłem najlepszy z matematyki, ale ostatecznie zabrałem się za biochemię i neurobiologię, ponieważ zamierzałem wkroczyć na jakieś nieznane pole, chciałem czegoś dokonać w nauce, choćby czegoś niewielkiego. Od najmłodszych lat interesowałem się właściwie wszystkimi dyscyplinami naukowymi, łącznie z archeologią. Jako dziecko pasjami oglądałem komiksy przyrodnicze. W szkole zawsze należałem do kółek naukowych i aktywnie w nich uczestniczyłem.”

Martin Chalfie (1947) amerykański biolog, noblista

Źródło: Zielone światło biotechnologii http://www.rp.pl/artykul/202190.html, „Rzeczpospolita”, 9 października 2008.

O dzieciach , O świetle , O nauce , O matematyce

„Sny zawsze mnie interesowały, szczególnie jako reżysera. Pomyśl: każdej nocy we śnie tworzymy historie, tworzymy światy. Powołujemy do życia ludzi. Gdy z nimi rozmawiamy, mówią słowami, które sami dla nich ułożyliśmy. Ale nie zdajemy sobie z tego sprawy. Wydaje nam się, że faktycznie jesteśmy w innym, obcym świecie. Podczas gdy wszystko dzieje się wewnątrz naszego umysłu. Sny to fascynująca sprawa. Pokazują, jak wiele nieznanych jeszcze możliwości kryje ludzki mózg. Pamiętam, że jakieś dziesięć lat temu przyszedł mi do głowy pomysł na opowieść o złodziejach, którzy wdzierają się do cudzych marzeń sennych. Podobny proces ma miejsce, gdy siedzimy w kinie: również wkraczamy do nieistniejącego świata, który stworzył ktoś inny. Czasem łatwo zapomnieć, że to tylko fikcja, prawda? Pomyślałem więc, że ci moi złodzieje mogliby zajmować się kreowaniem alternatywnej rzeczywistości, by w jej obrębie manipulować innymi ludźmi. W tym świecie również łatwo się zagubić i zapomnieć, że to tylko fantazja. Z czasem dodawałem do pierwotnego pomysłu kolejne elementy. Najważniejsze jednak było dla mnie stworzenie fabuły, która zapewniłaby filmowi emocjonalny środek ciężkości.”

Christopher Nolan (1970) reżyser brytyjski

Źródło: Wywiad, 2010 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=68004

O ludziach , O prawdzie , O fantazji , O historii

„Nie trzeba zapominać, że obraz powinien zawsze być odbiciem głębokiego doznania i że głębokie doznanie znaczy – dziwne, dziwne zaś znaczy – mało znane lub nieznane. Aby dzieło sztuki było naprawdę nieśmiertelne konieczne jest, aby wykraczało poza ludzkie ograniczenia. W ten sposób upodobni się do marzenia sennego i umysłu dziecka.”

Giorgio de Chirico (1888–1978)

Źródło: Krystyna Janicka, Surrealizm (1973), Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1985, s.

O dzieciach , O marzeniach , O zapominaniu , Obraz

„Życie społeczne najbardziej zharmonizowane nie zmieni niczego w fakcie, że w pewnych momentach będzie musiał każdy opierać się na sobie samym tak, jakby był pierwszym i ostatnim człowiekiem wobec Nieznanego. Społeczeństwo daje nam tylko tę treść, na jakiej oprzeć się możemy w takiej chwili.”

Stanisław Brzozowski (1878–1911) polski pisarz i filozof

Głosy wśród nocy (1912)
Źródło: Aleksander Hercen

O życiu

„Bohaterem tej walki jest powstańczy żołnierz nieznany i ludność stolicy.”

Tadeusz Pełczyński (1892–1985) Oficer dyplomowany Wojska Polskiego

o powstaniu warszawskim 1944.
Źródło: Tadeusz Pełczyński, przedmowa [w:] Armia Krajowa w dokumentach 1939–1945, praca zbiorowa, tom IV, Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich Wydawnictwo 1991, Wrocław – Warszawa – Kraków, ISBN 8304036363, s. XXXV (35).

O walce

„O wszystkim decyduje szczęście. Mamy wielu świetnych nieznanych aktorów, a często w telewizji oglądamy przeciętnych.”

Michał Kruk (1979)

Źródło: Bohdan Gadomski, Decyduje szczęście, „Express Ilustrowany” nr 109, 11 maja 2012 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/139009.html

O szczęściu

„Czym żyjecie? – zapytał jak zwykle praktyczny Corx.
– Powietrzem, dosłownie powietrzem… Przypuszczamy, że zawiera ono jakieś nieznane ludziom związki. W każdym razie oddychanie w zupełności wystarcza do podtrzymania przy życiu naszych organizmów. Siedzimy już tutaj ponad dwa miesiące i dotychczas nikt z nas nie poczuł się ani głodny, ani zmęczony, ani chory…”

Edmund Wnuk-Lipiński (1944–2015) polski socjolog

Wyprawa ratunkowa

„Jeżeli mam swe życzenia przekazać młodym dni dzisiejszych – tym, którzy mnie rozumieją – to nade wszystko życzę, by coraz silniej odczuwali smak „dawania”, a coraz słabiej – smak „brania”. „Dawania” bliskim i dalekim, znanym i nieznanym, żyjącym i tym, którzy żyć będą kiedyś. W „dawaniu” bowiem rośnie prawdziwa radość życia.”

Aleksander Kamiński (1903–1978) instruktor harcerski, żołnierz AK

Źródło: Edward Karasiński, Ryszarda Czerniachowska, Profesor Aleksander Kamiński, Tom 67, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, 2002.

Radość

„Przyszłość ma wiele nazw. Dla słabych oznacza nieuchronność, dla bojaźliwych nieznane, zaś dla odważnych oznacza szansę.”

Wiktor Hugo (1802–1885) francuski pisarz i polityk

O przyszłości

„Umysł i ciało muszą bowiem włożyć wysiłek, żeby sprostać nieznanemu. To nieprzewidywalność bywa najbardziej stresująca i kosztowna psychofizycznie.”

Maciej Bennewicz (1961)

Seks trujący, seks doskonały. Coaching relacji (2011)

O wysiłku

„Gdy nie wiadomo z czym się ma do czynienia, to przeważnie to się wącha, potem liże a następnie z nieznacznym lękiem nadgryza. Tak właśnie było ze mną. Nadgryzłem siebie, kawałek siebie. I co to za smak, matko, ojcze, kraju w którym przyszło mi żyć, dziwny kraju, ulico, która mnie prowadzisz, nie wiem dokąd, bo czyż nieznany smak zna swój cel?”

Marian Lech Bednarek (1956)

Źródło: Smak (2005)

„Być może odkryjemy jeszcze nieznane nam pola, czy zapomniane zakamarki duszy – jeśli już takich wielkich słów używać. Spełnienie jest wielkim słowem. Nawet fajny, zgrany aktor, nigdy nie będzie do końca zgrany, czyli wypełniony radością, że oto dokonał wszystkiego, czego mógł dokonać. To jest przecież niemożliwe. Z żadną sztuką się tego nie da zrobić.”

Bronisław Wrocławski (1951) aktor polski

Źródło: „Ad Spectatores”, 15 stycznia 2008 http://www.teatry.art.pl/!Rozmowy/ozwl.htm

O duszy , Radość

„Nagłe skurcze tęsknoty za czymś nieznanym, straszliwe w swej rewolucyjnej treści podejrzenie, że coś innego może być w jej zasięgu.”

Joanna Bator książka Chmurdalia

Chmurdalia (2010)

„W kwietniu 1940 roku ponad 21 tysięcy polskich jeńców z obozów i więzień NKWD zostało zamordowanych. Tej zbrodni ludobójstwa dokonano z woli Stalina, na rozkaz najwyższych władz Związku Sowieckiego. Sojusz III Rzeszy i ZSRR, pakt Ribbentrop-Mołotow i agresja na Polskę 17 września 1939 roku znalazły swoją wstrząsającą kulminację w zbrodni katyńskiej.
Nie tylko w lasach Katynia, także w Twerze, Charkowie i w innych, znanych i jeszcze nieznanych miejscach straceń wymordowano obywateli II Rzeczypospolitej, ludzi tworzących podstawę naszej państwowości, nieugiętych w służbie ojczyzny. W tym samym czasie rodziny pomordowanych i tysiące mieszkańców przedwojennych Kresów były zsyłane w głąb Związku Sowieckiego, gdzie ich niewypowiedziane cierpienia znaczyły drogę polskiej Golgoty Wschodu.
Najbardziej tragiczną stacją tej drogi był Katyń. Polskich oficerów, duchownych, urzędników, policjantów, funkcjonariuszy straży granicznej i służby więziennej zgładzono bez procesów i wyroków. Byli ofiarami niewypowiedzianej wojny. Zostali zamordowani z pogwałceniem praw i konwencji cywilizowanego świata. Zdeptano ich godność jako żołnierzy, Polaków i ludzi. Doły śmierci na zawsze miały ukryć ciała pomordowanych i prawdę o zbrodni. Świat miał się nigdy nie dowiedzieć. Rodzinom ofiar odebrano prawo do publicznej żałoby, do opłakania i godnego upamiętnienia najbliższych. Ziemia przykryła ślady zbrodni, a kłamstwo miało wymazać ją z ludzkiej pamięci.
Ukrywanie prawdy o Katyniu – efekt decyzji tych, którzy do zbrodni doprowadzili – stało się jednym z fundamentów polityki komunistów w powojennej Polsce: założycielskim kłamstwem PRL. Był to czas, kiedy za pamięć i prawdę o Katyniu płaciło się wysoką cenę. Jednak bliscy pomordowanych i inni, odważni ludzie trwali wiernie przy tej pamięci, bronili jej i przekazywali kolejnym pokoleniom Polaków. Przenieśli ją przez czas komunistycznych rządów i powierzyli rodakom, wolnej, niepodległej Polsce. Dlatego im wszystkim, a zwłaszcza Rodzinom Katyńskim, jesteśmy winni szacunek i wdzięczność.
W imieniu Rzeczypospolitej składam najgłębsze podziękowanie za to, że broniąc pamięci o swoich bliskich, ocaliliście Państwo jakże ważny wymiar naszej polskiej świadomości i tożsamości.
Katyń stał się bolesną raną polskiej historii, ale także na długie dziesięciolecia zatruł relacje między Polakami i Rosjanami. Sprawmy, by katyńska rana mogła się wreszcie w pełni zagoić i zabliźnić. Jesteśmy już na tej drodze. My, Polacy, doceniamy działania Rosjan z ostatnich lat. Tą drogą, która zbliża nasze narody, powinniśmy iść dalej, nie zatrzymując się na niej ani nie cofając.
Wszystkie okoliczności zbrodni katyńskiej muszą zostać do końca zbadane i wyjaśnione. Ważne jest, by została potwierdzona prawnie niewinność ofiar, by ujawnione zostały wszystkie dokumenty dotyczące tej zbrodni. Aby kłamstwo katyńskie zniknęło na zawsze z przestrzeni publicznej. Domagamy się tych działań przede wszystkim ze względu na pamięć ofiar i szacunek dla cierpienia ich rodzin. Ale domagamy się ich także w imię wspólnych wartości, które muszą tworzyć fundament zaufania i partnerstwa pomiędzy sąsiednimi narodami w całej Europie.
Oddajmy wspólnie hołd pomordowanym i pomódlmy się nad ich głowami. Chwała bohaterom! Cześć Ich pamięci!”

Lech Kaczyński (1949–2010) polski polityk, prezydent Polski

ostatnie, niewygłoszone, katyńskie przemówienie.
Przemówienia rocznicowe

O śmierci , O wojnie , O ludziach , O kłamstwie

„Lekarze SS wzięli udział we wszystkich etapach procesu uśmiercania, od selekcji (…) po mordowanie wybranych więźniów. Symbolem ich udziału w zbrodni jest fakt, że cyklon B był przewożony do obozu fałszywym ambulansem ze znakami czerwonego krzyża. Całkowicie podporządkowując się zbrodniczym rozkazom, lekarze SS wzięli czynny udział w masowym morderstwie bezbronnych ludzi na skalę nieznaną dotychczas w historii. Kończąc studia medyczne, składali przysięgę Hipokratesa, która wymaga od lekarzy, by zawsze starali się leczyć i ratować chorych.”

Laurence Rees (1957) pisarz i historyk angielski

Źródło: Auschwitz – naziści i ostateczne rozwiązanie, cyt. za: Aleksander B. Skotnicki, Zbrodnicze eksperymenty lekarskie, „Alma Mater” nr specjalny 118, 2009, s. 120.

O ludziach , O historii , O studiach