Cytaty na temat litera (81 cytatów) | Cytaty sławnych ludzi

„Społeczeństwo oparte na literze prawa i nigdy nie mierzące wyżej nie jest w stanie wykorzystać pełnego zakresu ludzkich możliwości. Litera prawa jest zbyt chłodna i sformalizowana, aby mieć korzystny wpływ na społeczeństwo. Ilekroć tkanka życia przeplata się z relacjami natury prawnej, powstaje atmosfera duchowej miernoty paraliżującej najszlachetniejsze ludzkie impulsy. (…) Kiedy problem osiągnie określony poziom, myślenie kategoriami prawnymi powoduje pewien paraliż i uniemożliwia ludziom dostrzeżenie pełnej skali i znaczenia wydarzeń.”

Aleksander Sołżenicyn (1918–2008) rosyjski prozaik, noblista

Źródło: A World Split Apart, Nowy Jork, 1978, s. 17–19, 39

O myślach , O problemach , O naturze , O relacjach

„Czasy się zmieniają, scenariusz się zmienia, tytuł się zmienia, Maciek zawsze nazywa filmy czterema literami: Tato, Sara, teraz miał być Show.”

Cezary Pazura (1962) aktor polski

Źródło: „Show” Cezarego Pazury. Aktor pisze autobiografię http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=10029

„Czy mówicie mi, że Biblia jest przeciwna naszym prawom? Na to ja mówię, że nasze roszczenia nie opierają się na książce napisanej nie wiadomo kiedy i przez kogo. Czy mówicie mi, co Paweł lub Piotr mówią na ten temat? Na to znowu odpowiadam, że nasze roszczenia nie opierają się na niczyich opiniach, nawet jeśli są to opinie Piotra lub Pawła… Jeżeli książki i opinie, niezależnie od kogo pochodzą, są w opozycji do praw człowieka, to są niczym innym niż martwymi literami.”

Ernestine Rose (1810–1892) amerykańska działaczka społeczna

odpowiedź na głos z publiczności podczas Siódmego Narodowego Konwentu Praw Kobiet w Nowym Jorku, 25–26 listopada 1856.
Źródło: Elizabeth Cady Stanton, Susan Brownell Anthony, Matilda Joslyn Gage, Ida Husted Harper, History of Woman Suffrage: 1848–1861, tom I, 1881, s. 661–663.

O kobietach , O książkach

„Wydrukowane litery są jednak czymś innym od obrazu i dźwięku. Historię trzeba było opowiedzieć przy użyciu innych środków.”

Dariusz Gajewski (1964) reżyser polski

o ekranizacji.
Źródło: Kinu potrzeba pozytywnego bohatera, 2008 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=50644

O historii , Obraz

„Skazanie trzech młodych kobiet, z których dwie są matkami małych dzieci, na dwa lata więzienia za pokojową, jeśli nawet kontrowersyjną, manifestację poglądów, jest głęboko niepokojące. (…) Sprawa ta wpisuje się w nasilającą się ostatnio tendencję do zastraszania i karania działaczy opozycji w Rosji. Trend ten jest powodem rosnących obaw UE. Poszanowanie dla praw człowieka i litery prawa jest niezbędną częścią relacji UE-Rosja.”

Catherine Ashton (1956) brytyjska polityk

o wyroku na Pussy Riot
Źródło: Europa i USA oburzone wyrokiem dla Pussy Riot, 17 sierpnia 2012 http://wyborcza.pl/1,75477,12326600,Europa_i_USA_oburzone_wyrokiem_dla_Pussy_Riot.html#ixzz23qDQAfM5,

O kobietach , O dzieciach , O matce , O relacjach

„Poprosiłam babcię, żeby przypomniała mi rosyjskie litery i nauczyłam się czytać po rosyjsku. Znalazłam rosyjskie strony internetowe poświęcone German, zaczęłam słuchać jej piosenek po rosyjsku. W końcu nawet zapisałam się na lekcje specyficznej metody śpiewania Anny German i na włoski, bo wiedziałam, że część roli będę musiała grać po włosku. Bardzo mi pomogła Mariola Pryzwan, biografka i wielka fanka German.”

Joanna Moro (1984) polsko-litewska aktorka

o przygotowaniach do roli Anny German.
Źródło: Wojciech Krzyżaniak, Oddajcie nam Annę German, wyborcza.pl, 22 lutego 2013 http://wyborcza.pl/1,90539,13430303,Oddajcie_nam_Anne_German.html

O czytaniu

„brzęk trzmiela ci zanoszę w kruchych gniazdach słów
nic ponad trzmiela brzęczenie w literze
w komnacie listu brzęczy on najbardziej
choć tam piwnica wielka mieszka i dostojna
jesień się osypuje
dochodzę przez wrzosy
do dłoni twoich ptaków oswojonych”

Andrzej Krzysztof Waśkiewicz (1941–2012) polski poeta, krytyk literacki

Źródło: List, „Życie Literackie” nr 21, 24 maja 1964, s. 9 http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=1609

O życiu , O ptakach , Jesień

„Postawa polityczna biskupa czy kapłana podlega takiej samej ocenie, jak postawa każdego innego obywatela. Dlatego więc nie tylko bolejemy, ale i odcinamy się od błędnych poglądów ks. bp. Kaczmarka, które doprowadziły go do akcji dywersyjnej wobec Polski Ludowej i kierowały w tej działalności jego postawą. Zadając sobie pytanie, jak się stało, że do tego dojść mogło, widzimy następujące wyjaśnienie. Ku działalności tej kierowało nastawienie wrogie wobec postępu społecznego, wrogie wobec przemian społecznych i broniące dotychczasowego kapitalistycznego ustroju. Postawa ta wyrażała się też w widzeniu przyszłości dla Kościoła i katolicyzmu jedynie w dawnych warunkach, co w skutkach oznaczało wyzbywanie się apostolskiego nastawienia wobec nowych czasów i nowej epoki społecznej. Wrogość wobec reformy rolnej, wrogość wobec unarodowienia przemysłu i wobec innych podstawowych osiągnięć społecznych Polski Ludowej doprowadziła w wyniku tego nastawienia nie tylko do szkód dla ściśle pojętego interesu państwa, ale i do przeciwdziałania czy osłabienia możliwości układania się poprawnych stosunków między Kościołem a Państwem, do traktowania Porozumienia z kwietnia 1950 r. jako martwej litery, co godziło zarówno w interes Państwa, jak i w dobro Kościoła i jego misję religijną w Polsce Ludowej.”

Tadeusz Mazowiecki (1927–2013) polski polityk, premier RP

Źródło: Wnioski, [w:] „Wrocławski Tygodnik Katolicki” nr 5, s. 3–4, 27 września 1953, przedruk w tygodniku „Nasza Polska” nr 4 (225), 26 stycznia 2000, s. 11.

O wrogości , O przyszłości , Pytanie

„Tak cię piszę, biały wierszu
a każda litera jest cyfrą lęku”

Rafał Wojaczek (1945–1971) polski poeta

Źródło: *** (Boję się ciebie)

„Dziś dużym zagrożeniem dla polszczyzny jest skłonność do nieużywania charakterystycznych polskich liter. Im częściej będziemy pisać na przykład esemesy bez znaków diakrytycznych, tym większe prawdopodobieństwo, że ąści szybko z naszego języka znikną. Tego bym niezwykle żałował, to byłoby naprawdę duże zubożenie. Mam wrażenie, że rezygnujemy z tego wszystkiego w imię pragmatyzmu, choć przy okazji wiele tracimy – język daje nam coraz mniej radości, coraz mniej satysfakcji.”

Jerzy Bralczyk (1947) polski językoznawca

Źródło: Prof. Bralczyk: znaki diakrytyczne są nam potrzebne do szczęścia, kultura.onet.pl, 18 lutego 2013 http://kultura.onet.pl/ksiazki/rozmowy/prof-bralczyk-znaki-diakrytyczne-sa-nam-potrzebne-,1,5423574,artykul.html

O wrażeniach

„Robotnicy, chłopi, pracownicy umysłowi! W dniu święta 1 maja myśli i uczucia nasze biegną do Polskiej Partii Socjalistycznej, do jej dorobku i do jej zawsze żywej ideologii i programu. Nasze święto majowe i nasz bojowy znak czerwonego sztandaru przywłaszczyła sobie PZPR, ale nie ona nauczyła proletariat polski prowadzić walkę o socjalizm, o ustrój wolności człowieka, wolności narodowej, wolności pracy i sprawiedliwości społecznej. Tę walkę podjęła w roku 1892 Polska Partia Socjalistyczna. Podjęła ją przeciwko klasom posiadającym, obcym i rodzimym kapitalistom i obszarnikom, przeciwko wstecznictwu wszelkiego rodzaju, przeciwko trzem mocarstwom zaborczym: Rosji, Niemcom i Austrii. Wszystko, co sobie polska, klasa robotnicza wywalczyła i zdobyła aż po rok 1939, pozostaje na zawsze związane z tymi trzema literami PPS.”

Adam Ciołkosz (1902–1978) polski działacz socjalistyczny, instruktor harcerski

Źródło: Na 1 Maja 1970 roku, w: Adam Ciołkosz. Polityk – pisarz – historyk socjalizmu, praca zbiorowa, red. Józef Żmigrodzki, Londyn 1972 http://lewicowo.pl/na-1-maja-1970-roku/.

O sprawiedliwości , O emocjach , O myślach , O wolności

„Komu z malujących nie przyjdzie ochota malować w paski? Aby ją spełnić, proszę zrobić następujące ćwiczenia. Do tekstów, na które chcemy zwrócić uwagę, proszę dopasować zestaw kolorów do podmalowywania pól wyznaczonych przez szerokość liter. Zestawy proszę tworzyć w sposób nieortodoksyjny, a więc od przypadkowych do systemowych. W zależności od nastrojów.”

Paweł Susid (1952)

o wystawie Zestaw do kolorowania liter Nr 2.
Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_susid_pawel

O ćwiczeniach

„pamięć, gdy wspomnienia
jedno po drugim odchodzą,
ślepnie przez swe słowa.”

Andreas Altmann (1963)

Źródło: Odwiedziny; tłum. Marek Śnieciński

„Wrzesień powoli zamieniał się w jesień,
nie ma słowików, ucichł gwar słowników,
zabrakło ludzkiej kapeli, która zagrzewała
wiosny i lata, komedia skończona.
Znowu ład wkracza w chaos płaskim butem,
co rozgniata zatarte litery chodnika
lodowcem niepamięci.”

Krzysztof Karasek (1937)

Źródło: Wiek żelaza

O butach , O wiośnie , O wieku , Jesień

„raz jeszcze: to mnie nie dotyczy, nie czuję się dotknięty,
gdy muszę szeptać swoją spowiedź poprzez kratki
rubryk ankiety, z ulgą wpisuję dużymi
literami NIE DOTYCZY, gdy mnie pytają o
przeszłe, obecne i przyszłe poglądy,
sam siebie rozgrzeszając, daję sobie słowo,
że w nic się nie dam wplątać, że nie powiem słowa,
więcej niż to koniecznie, bo ostatnie słowo
i tak mają silniejsi, mnie to nie dotyczy”

Stanisław Barańczak (1946–2014) polski pisarz

Cytaty z tekstów literackich
Źródło: To mnie nie dotyczy z tomu Ja wiem, że to niesłuszne

„W Koranie słowo „Bóg” (pisane z dużej litery) nie występuje. Występuje słowo „Allah”. W polskim tłumaczeniu Koranu wszędzie jest słowo „Bóg”, ale w tłumaczeniu angielskim jest w tych miejscach „Allah”. O bogach czy bóstwach mówi się w odniesieniu do tych bytów, których wyznawczy islamu nie uznają za Allaha. Mamy tu do czynienia z pewną manipulacją. Gdy chrześcijanin czyta Koran i wynika mu z tej lektury, że wciąż jest mowa o Bogu inaczej go odbiera niż gdyby tego słowa tam nie odnajdywał, a uzyskiwał informacje wyłącznie o Allahu.”

Stanisław Krajski (1956)

Masoneria, islam, uchodźcy – czy czeka nas wielka apokalipsa?
Źródło: op. cit., s. 43.

O Bogu , O czytaniu

„Każda tajemnica duszy pisarza, każde doświadczenie jego życia, każdy przymiot jego umysłu zapisane są wielkimi literami w jego dziełach, a przecież jakoś ciągle nam potrzeba egzegezy krytyków i badań żywotopisów.”

Virginia Woolf (1882–1941) angielska pisarka

Orlando: biografia (1928)

O tajemnicy , O duszy

„N. powiadał pewnemu człowiekowi, który nie wiedział, że kocha go pewna kobieta: Pan jest jeszcze bardzo młody, umie pan czytać tylko wielkie litery.”

Sébastien-Roch Nicolas de Chamfort (1741–1794)

Charaktery i anegdoty

O kobietach , O czytaniu , Kochać się

„Nasze życie koncentrowało się wokół Rodziny. Rodzina (pisana dużą liter w odróżnieniu od grupy najbliższych krewnych), tak jak to rozumiano na Sycylii, jest grupą osób, bliskich oraz krewnych, których łączy więź wzajemnego zaufania. Członkowie Rodziny, niezależnie od tego, czym każdy z nich się zajmował, zawsze chronili i wspierali się nawzajem.”

Joseph Bonanno (1905–2002) amerykański gangster

A Man of Honor: The Autobiography of Joseph Bonnano (1983)
Źródło: Lauren Carter, Najgroźniejsi gangsterzy w historii, MUZA SA, Warszawa 2008, ISBN 978-83-7495-509-6, tłum. Barbara Gutowska-Nowak, s. 12.

O życiu , O rodzinie , O zaufaniu , O historii

„Jeszcze jako początkujący tekściarz napisałem dla Tadeusza Olszy monolog (…) Dzienniczek syna. Olsza był znany z tego, że miał trudności z zapamiętaniem tekstu i wszystkie monologi mówił pod suflera. Dodatkowo miał też problem ze słuchem. Numery estradowe Olszy często wyglądały tak, że wychodził Olsza na scenę, kłaniał się, dostawał brawa, następnie słychać było głos suflera. A że teksty były śmieszne, publika zaczynała się śmiać i zagłuszała powtarzającego tekst Olszę. Ludzie bili brawa po pointach suflera, paląc pointy aktorowi. Kiedy Olsza dostał mój monolog, mógł sobie cały tekst dużymi literami napisać w tytułowym dzienniczku. Na pierwszym przedstawieniu wygonił suflera. Ten poszedł się poskarżyć do dyrekcji teatru. Olsza przychodzi na dywanik i co mówi? „Bo wy, kurwa, nic nigdy nie zrozumiecie. Tak piszą te monologi, że się zwyczajnie nie sposób nauczyć. Przyszedł utalentowany gówniarz, napisał… i samo wchodzi do głowy”.”

Stanisław Tym (1937) polski aktor, satyryk, felietonista

Źródło: Arkadiusz Bartosiak, Łukasz Klinke, Stanisław Tym, „Playboy” nr 2, 2007 http://wywiadowcy.pl/stanislaw-tym/

O ludziach , O problemach

„Jej drabina do kariery,
Ma cztery litery.”

Jan Sztaudynger (1904–1970) poeta polski, satyryk

Raptularz zakochanych
Źródło: O czterech szczeblach, s. 113

„Krajobraz wyblakł jak listy prababki
których jakimś cudem
nie strawiły ogniska potomnych
i choć skażone zapachem stęchlizny
zdumiewają staranną rzeźbą liter
i wykwintnym stylem
Skąd u wiejskiej akuszerki
taka wrażliwość i polot? Nie pasują
do rąk nurzających się w ziemi i krwi”

Łucja Gocek (1953)

Źródło: Wiano, „Sekrety ŻAR-u” 2007, nr 4

„Dopóki miłość pozostaje niemożliwa do opisania, dopóty jesteśmy ludźmi, a nie tylko mieszaniną kodu genetycznego, fizjologii, skoków adrenaliny i Bóg wie czego jeszcze! I nie mieszajmy liter alfabetu z miłością, bo zepsujemy albo miłość, albo alfabet.”

Krystyna Siesicka (1928–2015) polska prozaik, autorka utworów dla młodzieży

Źródło: Nie ma z kim tańczyć

O miłości , O Bogu

„Polacy przez ponad miesiąc byli okłamywani w kwestii tego, co prokuratorzy i biegli odkryli na przełomie września i października. Kłamstwo było tym bardziej perfidne, że nosiło znamiona prawdy. Prokuratorzy skryci za podwójną gardą prawniczego języka tak skonstruowali przekaz, by nie można było im zarzucić wprost minięcia się z prawdą, ale by odbiorcy tej prawdy nie poznali. „Cząstki wysokoenergetyczne”, „podobne do materiałów wybuchowych”, „zjonizowane cząsteczki mające strukturę bądź masę zbliżoną do cząsteczek wchodzących w skład materiałów wybuchowych” – cały ten prawniczo-naukowy slang miał przykryć trzy litery: TNT – trójnitrotoluen, a mówiąc po polsku – trotyl. Nie da się ukryć, że po raz kolejny potwierdziło się stare powiedzenie – pół prawdy to całe kłamstwo”

Cezary Gmyz (1967)

o działaniu prokuratury.

O kłamstwie

„Za kilka dni udało mi się znaleźć w ilustrowanym tygodniku portret Hitlera, zamieszczony na całej stronie. Bardzo ja tym ucieszyłem się i chociaż tygodnik był nie mój, wydarłem z niego tamtą stronę. Potem w domu na tekturę nakleiłem i dużymi literami taki oto napis u dołu zrobiłem: „ADOLF HITLER - NAJWIĘKSZY PRZYJACIEL WODZA ROSJI J. W. STALINA”. Powiesiłem ja portret Hitlera naprzeciw portretu Stalina. Niech sobie tak wiszą, kochani wodzowie, i cieszą się sobą…”

Sergiusz Piasecki książka Zapiski oficera Armii Czerwonej

Zapiski oficera Armii Czerwonej
Źródło: op. cit., s. 73.

O domu , Kochać się

„!--Uwaga: nie poprawiać; początek z małej litery i brak kropki na końcu wg tekstu oryginalnego-->pomóż wspomóż dopomóż wyjątku czuły
odeprzeć tłumne armie reguły”

Edward Stachura (1937–1979) polski poeta, prozaik, pieśniarz i tłumacz

Źródło: Kropka nad ypsylonem w: Wiersze, poematy, piosenki, przekłady, wyd. Czytelnik, Warszawa 1982, s. 168.

„Duchowość w teatrze to temat na osobny wywiad albo głęboką rozprawę filozoficzną – nie można zbyć tego byle frazesem, dlatego zamiast brnąć w pięknoduchowskie epitety, wolę zadowolić się podstawami. W teatrze warto najpierw przyswoić sobie pierwsze litery alfabetu: a, b i c, żeby potem pomyśleć o całej reszcie.”

Andrzej Seweryn (1946) aktor i reżyser polski

Źródło: „Tygodnik Powszechny”, 1 kwietnia 2010 http://www.teatry.art.pl/n/czytaj/20208

O czytaniu

„ten wiersz jest
po angielsku
to nic że
nic nie rozumiesz
popatrz na litery
wyrazy których nie znasz
kilka przecinków
i
kropka
którą łatwo rozpoznać
możesz”

Zbigniew Rossa (1956)

Źródło: Wiersz angielski

„W mieście na „Ł” władze miejskie, zgodnie z jedynie słuszną i oślepiająco świetlaną doktryną outsourcingu powierzyły kwestię odśnieżania prywatnej firmie. Kiedy zaspy na jezdniach i chodnikach sięgały już do wysokości genitaliów dorodnego Yeti, władze miejskie po piastowsku poskrobały się w głowę: „No jakże to, że miasto nieodśnieżone… Przecież firma prywatna to sama z siebie wszystko zawsze dobrze robi, tak dobrodziej Balcerowicz mówili… Może się pochorowała?”. No i kierując się humanitarną troską, posłano inspektorów, żeby sprawdzili, co robi firma prywatna. Okazało się, że przez cały dzień i dwie trzecie nocy ani jeden odśnieżacz nie wyjechał odśnieżać. Około czwartej nad ranem jeden z nich bohatersko wyturlał się za bramę firmy, aby tam się oddać iście PGR-owskiej drzemce. Myślę, że w tej sytuacji Balcerowicz, Bielecki i Lewandowski (może pod wspólnym pseudonimem BaBiLon) powinni razem stworzyć nową ideologię: nełołibełałizm, czyli neoliberalizm po poprawkach. W deklaracji programowej mogliby napisać: „Stwierdziliśmy, że istnieją wyjątki od naszej ogólnie słusznej i oślepiająco świetlanej teorii: nie obowiązuje ona w miastach na literę «Ł.»”

Tomasz Piątek (1974) polski pisarz i dziennikarz

A teraz zbadamy pozostałe litery alfabetu”.
Źródło: krytykapolityczna.pl, 15 lutego 2010 http://www.krytykapolityczna.pl/Tomasz-Piatek/Nie-Dukaj-tylko-pisz/menu-id-215.html

O myślach , O myśleniu

„Ale pamiętajcie też, proszę, że ta książka pisze się dalej, i że Wy jesteście jej współautorami. Nie znam dalszego ciągu, ale wiem, że jeden z najważniejszych rozdziałów będzie nosił tytuł DZIĘKUJĘ POLSKO. Napisany wielkimi literami.”

Raúl Lozano (1956) argentyński trener siatkówki

zakończenie.
Moje Miejsce. Autobiografia

O książkach

„Jako dziecko uczyłam się liter nie przy pomocy alfabetu, ale wiersza Pani Twardowska Mickiewicza, czytał mi go mój ojciec. Pierwszą literą było więc nie „a”, ale „j”, bo wiersz zaczyna fraza „Jedzą, piją, lulki palą.””

Joanna Szczepkowska (1953) aktorka polska

Inne wypowiedzi
Źródło: „Gazeta Wyborcza”, Wrocław, 6 maja 2008 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/pttst.htm

O dzieciach , O piciu , O czytaniu , O pomocy

„Przypominam sobie uwagi starego, bardzo utalentowanego aktora prowincjonalnego i cenionego reżysera, który, zdenerwowany bezradnością młodej adeptki, nie mogącej należycie zagrać sceny przerażenia, zawołał groźnie:
– Niech pani zejdzie ze sceny! Jak zawołam „już”, proszę wpaść i krzyknąć.
Młode stworzenie schodzi ze sceny ze łzami w oczach; doświadczony reżyser-praktyk obnaża obie połowy, które w całości noszą umowną nazwę „czterech liter”, celuje nimi wprost na drzwi, po czym tragicznym, grobowym głosem woła:
– Już!
Ofiara wpada na scenę. Parę sekund oniemienia, a potem przejmujący krzyk przerażenia.
– Bardzo dobrze! – woła rozpromieniony reżyser.”

Karol Adwentowicz (1871–1958) polski aktor i reżyser

Bardzo dobrze! Niech pani ten obraz zachowa w oczach do premiery, a będzie świetnie!
Źródło: Wspominki, Warszawa 1960.

Obraz , Łza

„Opis: pierwsze litery akapitów recenzji muzycznej Wracamy do płyt, o których się mówi. Za ten żart dziennikarz spędził w więzieniu 9 miesięcy i 13 dni, a do 1989 roku nie ukazał się więcej żaden jego tekst.”

Stanisław Danielewicz (1946)

Źródło: Trafił do więzienia za recenzję muzyczną, wp. pl http://wiadomosci.wp.pl/kat,1342,title,Trafil-do-wiezienia-za-recenzje-muzyczna,wid,13128278,komentarz.html

„Polska i Litwa są strategicznymi partnerami. Powinniśmy utrzymywać mocne i dobre relacje z naszymi historycznymi sojusznikami. Sądzę, że słowo „kryzys” nie do końca jest prawdziwe i nie do końca ilustruje sytuację. Populistyczni politycy, którym zależy na taniej popularności i nie mają innych poważnych tematów, by zgarniać głosy wyborców, eskalują sytuację. Generalnie Litwa i jej obywatele są zainteresowaniu w kontynuowaniu strategicznych i dobrych relacji z Polską. Z liberalnego punktu widzenia, który reprezentuję, dwujęzyczność w regionie wileńskim powinna zostać dopuszczona, podobnie jak łacińskie litery w dokumentach. Nazwisko jest własnością prywatną i władze nie mają prawa go zniekształcać. Tak więc jako liberał zdecydowanie popieram prawo naszych obywateli innego pochodzenia etnicznego do własnej tożsamości.”

Antanas Guoga (1973)

o stosunkach polsko-litewskich i prawach Polaków na Litwie
Źródło: Antanas Guoga: Gra w pokera nauczyła mnie myśleć strategicznie, radiownet.pl, 13 lipca 2014 http://www.radiownet.pl/publikacje/antanas-guoga-gra-w-pokera-nauczyla-mnie-myslec-strategicznie

O grach , O myślach , O relacjach , O myśleniu

„Zdarza się, że litera prawa z zupełnie innego pochodzi alfabetu.”

Janusz Wasylkowski (1933)

„A Jezus myśli o nas w liter ciemnym stuku jak trudno w niebo wstąpić spod robactwa druku.”

Jan Twardowski (1915–2006) poeta polski, duchowny katolicki

O myślach , O myśleniu

„Paris Hilton zaprzecza, jakoby miała spać z aktorem Tomem Sizemorem. Paris powiedziała: „To nieprawda! Jeszcze nawet nie doszłam do litery S.””

Conan O'Brien (1963) komik amerykański

Źródło: Conan O’Brien – gadki wybrane XI http://www.joemonster.org/art/5252/Conan_O_Brien_gadki_wybrane_XI

„i mury zaczynają szukać sobie tajemnicy.”

Andreas Altmann (1963)

Źródło: Teren fabryki; tłum. Marek Śnieciński

„Swoją knajpę nazwał „Pensamiento” (co po hiszpańsku znaczy „Bratek”). Nomen omen, część litery „N” się odłamała i szyld oznajmił wszem i wobec: „Peisamiento” (co pozwolę sobie spolszczyć na „Starszy bratek w wierze”).”

Wojciech Cejrowski książka Podróżnik WC

Utwory, Podróżnik WC

O wierze

„(…) w hebrajskim każda litera jest liczbą, każdy wyraz przemądrą kombinacją, każde zdanie straszliwą formułą, która, gdy ją kto potrafi wymówić z potrzebnym przydechem i akcentem, z łatwością może poruszyć góry i osuszać rzeki. (…) Słowo wprawia w ruch powietrze i umysł, działa na zmysły i duszę zarazem (…) słowo jest koniecznym pośrednikiem między materią a wszelkim umysłem.”

Jan Potocki (1761–1815) polski pisarz (tworzący w języku francuskim), podróżnik, polityk i historyk

Rękopis znaleziony w Saragossie
Źródło: s. 101

O duszy

„Kiedy wyświetlano film w Nowym Jorku, dystrybutor rozmieścił reprodukcje ze sceną w fontannie na bilbordzie wielkim jak drapacz chmur. Moje nazwisko widniało pośrodku wielkimi literami, a Felliniego było na dole małymi. Teraz nazwisko Felliniego jest wielkie, a moje malutkie.”

Anita Ekberg (1931–2015) aktorka szwedzka

When the film was presented in New York, the distributor reproduced the fountain scene on a billboard as high as a skyscraper. My name was in the middle in huge letters, Fellini’s was at the bottom, very tiny. Now the name of Fellini has become very great, mine very little. (ang.)
o filmie Słodkie życie (La Dolce vita) z 1960.
Źródło: Paweł Soszyński, Kultura na Rauszu: Rzymska orgia, dwutygodnik.com http://www.dwutygodnik.com/artykul/2000-kultura-na-rauszu-rzymska-orgia.html

O życiu

„Czytać znaczy patrzeć w lustro – ci, którzy znają „tajemnicę” ukrytą za jego taflą, przechodzą na drugą stronę, Ci zaś, którzy nie mają pojęcia o tajemnicy liter, nie ujrzą w nim nic oprócz własnej twarzy.”

Orhan Pamuk (1952) turecki pisarz, laureat Nagrody Nobla

Czarna księga (1994)

O tajemnicy , O czytaniu

„Szczycę się tym, że nie jestem osobą przyciągającą publiczne zainteresowanie. Nigdy w życiu nie byłem pijany. Nigdy nie używałem sztubackich wyrazów o czterech literach. Nigdy nie pracowałem w biurze ani kopalni węgla. Nigdy nie należałem do żadnego klubu ani grupy. Żadne wierzenie religijne czy szkoła nigdy nie wywarły na mnie najmniejszego wpływu. Nic nie nudzi mnie bardziej niż powieści polityczne i literatura o zacięciu społecznym.”

Vladimir Nabokov (1899–1977) pisarz rosyjski

1962.

O szkole , O literaturze

„Chwiać się jak litera beta.”

Oktawian August (-63–14 p. n. e.) cesarz rzymski

określenie to miało obrazować w ustach Augusta zmęczenie i wycieńczenie.
Źródło: Swetoniusz, Boski August 87

„Przejść przez świat i przestrzeń
które stworzył Nikt i nie dla ciebie
nawet jeżeli twe imię i doświadczenie mają jakąś wartość
nawet jeżeli litery Boga nie płoną razem z korą brzozową
nikt ich nigdy nie będzie czytał
obudzony rano odkrywasz
że twoje ślady są już pokryte przez opadłe liście
i że znów zapomniałeś
przed chwilą ujrzany sen”

Jaan Kaplinski (1941)

Źródło: 2, tłum. z ros. Anatol Roitman

O Bogu , O świecie , O snach , O czytaniu

„Znacie już
Wiersz o abecadle,
Co z pieca
na łeb
Spadło nagle?
Ja
Chcę zwierzyć się z sekretu,
Który dziś wyjawić czas -
Kształty liter alfabetu
Spotka w życiu
każdy z was.”

Ryszard Marek Groński (1939–2018) polski pisarz, dziennikarz i satyryk

Wierszyki o literkach

O piekle , O czasie

„Człowiek trzech liter.”

Plaut (-254–-184 p. n. e.)

Homo trium literarum. (łac.)

„Tutaj nic nie jest twoje. Zupełnie oduczono mnie nawyku myślenia kategorią,, moje” – wszystko mam w posiadaniu czasowym, co z tego, że może to być czas do końca życia. Ćwiczy się nas tylko w rozpoznawaniu abstrakcyjnego zestawu liter jako imienia i nazwiska oraz psiego przywiązania do miejsca snu.(…) Niekiedy leżąc na swoim posłaniu, przewracam się z boku na bok nie mogąc zasnąć, trochę przerażony a trochę rozbawiony myślą, że nawet niepodważalna domena własności – wspomnienia – to tylko ciasny kantor wymiany obrazów na interpretacje i vice versa. Rozpaczliwie usiłuję przywołać kobiety, które kochałem, zapach ich ciał, miękkość włosów i jedyne co staje się namacalne to warstwa rozdzielającego nas wtedy powietrza.”

Konrad Kęder (1965)

Antologia twórczości postnatalnej (1996)

O kobietach , O myślach , O czasie , O myśleniu

„W czasie sumy przed duszą przesunęła się znowu słodka, przecudna postać Matki Niepokalanej, ale w innej koronie, niż Ją widziałam z rana. Zdziwiona wpatrywałam się w tę koronę i odczytałam „Polonia” – litery ułożone były z jasnych, jak gwiazdy drogich kamieni. Maryja z majestatem królewskim błogosławiła Polskę na cztery strony, nazywając ją miłym Jej Sercu królestwem.”

Leonia Nastał (1903–1940) polska zakonnica

Źródło: Uwierzyłam miłości. Dziennik duchowy i wybór listów, Wydawnictwo WAM, Kraków 2010, s. 283.

O duszy , O matce , O czasie , Serce

„Nie miałem jeszcze dwunastu lat, siostra zaś ośmiu, kiedy umieliśmy już po hebrajsku, po chaldejsku, po syrochaldejsku, znaliśmy mowy Sarmatów, Koptów, Abisyńczyków i różne inne umarłe lub umierające języki. Nadto, bez pomocy ołówka mogliśmy rozłożyć litery każdego wyrazu wedle wszelkich zasad oznaczonych prawidłami kabalistyki.”

Jan Potocki (1761–1815) polski pisarz (tworzący w języku francuskim), podróżnik, polityk i historyk

Rękopis znaleziony w Saragossie
Źródło: s. 100

O siostrze , O pomocy

„I kiedy się rozpętała wojna, jej rzeczywiste okropności, realne niebezpieczeństwo i groźba realnej śmierci były dobrodziejstwem w porównaniu z nieludzką tyranią fikcji; przynosiły ulgę, albowiem ograniczały czarnoksięską moc martwej litery.”

Borys Pasternak (1890–1960) rosyjski poeta i prozaik

O śmierci , O wojnie

„Za pięćdziesiąt lat będą w Europie sami prezydenci republik, ani jednego króla. A wraz z tymi czterema literami: K, R, Ó, L, zginą i księża, i szlachta. Widzę już tylko k a n d y d a t ó w robiących słodkie miny do plugawej większości.”

Stendhal książka Czerwone i czarne

Czerwone i czarne

„Z tych samych cegieł można zbudować i szkołę, i klasztor, i pałac, i więzienie, i szpital! Tymi samymi literami pisze się głębokie słowa Tory i traktaty bezbożne! Z melodią jest to samo.”

Icchok Lejb Perec (1852–1915) pisarz polski i żydowski

Źródło: Wędrówka pieśni, w: Z nieznanego świata http://rcin.org.pl/dlibra/doccontent?id=9123, Wydawnictwo „Safrus”, Warszawa, s. 36, tłum. Samuel Wołkowicz.

„Ach, Wodzisław, Wodzisław, nic tu nie zostało do odgruzowania spod nalotu najntisów, może generalny kształt rynku, uliczek jak w Pompejach, ale każde polskie miasto to Pompeje przygniecione gównem-samostrojem jak pyłem wulkanicznym. Tak naprawdę, musiałeś przyznać, lubiłeś to wszystko, lubiłeś te wyciorane zebry na ulicach, te najntisowe plomby z kosmosu, te twingo, transity i cinquecenta poparkowane jednym kołem na ulicy, a drugim na chodniku, te zakłady fryzjerskie, (…) te niemieckie auta z napisem „Niemiec płakał jak sprzedawał” i patrząc na ten napis, zawsze się zastanawiałeś, co by Polak musiał sprzedać własnej produkcji, żeby po tym płakać (…). Lubiłeś to tandetne ogarnięcie, ten idiotyczny dobór materiałów, ten odlewany z betonu otaczający dziurę w samym centrum miasta (…).
Lubiłeś to wszystko tak, jak się lubi rzeczy po prostu znane od dzieciństwa i kojarzące się z domem. Rzeczy dla Polski pospolite, rzeczy ojczyste, najojczystsze, najpolstsze – sympatyczny pysk małego fiata 126p, zielone drogowskazy, litery układające się w słowo POLSKA, gdzie „P” wydaje się zawsze uśmiechnięte i które to słowo, zapisane, odbiera się bardziej jako jeden hieroglif niż zbitkę liter, czarno-białą krowę na zielonym tle, przeżuwającą beznamiętnie i gapiącą się na twój samochód, gdy przejeżdżasz, krój okien w blokach, kiosk Ruchu, dom-kostkę z białego pustaka, z dachem układającym się w północny zarys Polski.”

Ziemowit Szczerek (1978) polski pisarz i publicysta

Siódemka (2014)
Źródło: s. 159.

O samochodach , O domu , O dzieciństwie , O płaczu

„Niechęć zgryzie chęć – ma więcej liter.”

Kazimierz Przerwa-Tetmajer (1865–1940) polski poeta, nowelista, powieściopisarz i dramaturg

„Wiara czy niewiara, lub też przynależność do jakiejś religii, są indywidualną sprawą każdej jednostki, wobec czego rewolucja benińska zachowuje pozytywną neutralność. (…) Wasza Świątobliwość pełniąc rolę powszechnego sumienia moralnego, wielkiego orędownika pokoju, w jednym z ostatnich orędzi poruszył problemy pokoju w wielkiej skali. (…) Wizyta Waszej Świątobliwości na tej wolnej ziemi afrykańskiej w Beninie, umiłowanej ojczyźnie jednego z najwybitniejszych współpracowników Waszej Świątobliwości, kard. Gantin, wpisuje się złotymi literami w historię naszego zasłużonego pracującego narodu, który z niecierpliwością oczekuje Jego błogosławieństwa i słów poparcia oraz zachęty, aby jeszcze głębiej angażować się we wszystkich dziedzinach i na wszystkich szczeblach.”

Mathieu Kérékou (1933–2015) polityk Beninu

Źródło: Jan Paweł II w Afryce, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1985, s. 405.

O pokoju , O wierze , O religii , O historii

„Kiedy spojrzałem w oczy Putina, zobaczyłem w nich 3 litery: K, G i B.”

John McCain (1936–2018) amerykański senator

fragment wystąpienia senatora McCaina podczas kampanii przed wyborami prezydenckimi.

„Poradnik dla średnio zawansowanych wisielców przeczytał napisaną złotymi literami na ostatniej stronie radę: „Jeśli wisisz długo i nic musisz sobie znaleźć mocniej nasłoniecznione i naptakowane miejsce. Szybciej na gorącym słońcu zaczniesz gnić a woń rozkładu przywabi wygłodzone kruki, wrony, wrony, wrony, kruki, kruki, które rychło i doszczętnie rozszarpią twe szczątki.””

Jolanta Stefko (1971)

Możliwe sny

„Rodzina jest zarodkiem narodu, narodem z małej litery, a rodzina jest jej rozszerzeniem, narodem z dużej litery.”

Louis-François Richer Laflèche (1818–1898)

Źródło: Marta Kijewska-Trembecka, Quebec i Quebecois. Ideologie dążeń niepodległościowych, Kraków 2007, s. 130.

O rodzinie

„Kiedy rozścierwi się, rozchami
Wrzask liter pierwszych stron dzienników,
A stado dzikich bab – kwiatami
Obrzucać zacznie „żołnierzyków” (…)
Wiedz, że to bujda, granda zwykła,
Gdy ci wołają: „Broń na ramię!”,
Że im gdzieś nafta z ziemi sikła
I obrodziła dolarami;
Że coś im w bankach nie sztymuje,
Że gdzieś zwęszyli kasy pełne
Lub upatrzyły tłuste szuje
Cło jakieś grubsze na bawełnę.”

Julian Tuwim (1894–1953) polski poeta

Wiersze i aforyzmy, Do prostego człowieka

„Czas umyka nazbyt szybko. Każda litera, którą stawiam, przypomina mi o prędkości, z jaką życie podąża za moim piórem. Dni i godziny (cenniejsze, droga moja Jenny, niż rubiny na twojej szyi) przelatują nam nad głowami niby lekkie obłoczki w wietrzny dzień – by nigdy nie wrócić. Wszystko umyka z zawrotną szybkością, zanim zdążysz utrefić ten pukiel włosów… spójrz, oto już posiwiał. Każdy pocałunek, jaki składam na twej dłoni żegnając się z tobą i każde następujące po nim rozstanie to preludia przed wieczną rozłąką, która nas czeka niebawem…”

Laurence Sterne książka Życie i myśli JW Pana Tristrama Shandy

Źródło: Życie i myśli JW Pana Tristrama Shandy

O życiu , O myślach , O pocałunku , O czasie

„Zdanie składające się z trzech liter: BDJ, a potem bede pił…”

Leszek Niedzielski (1942)

Właściwe znaczenie słów

„Urodziłam się 30 maja 1910 r.… Byłam jedna u matki. Bardzo chciałam się uczyć czytać, ale rodzice nie dbali o mnie. Ojczym był pijak, w karty grał, matka nie miała pojęcia, co to nauka i czy trzeba, czy nie, dziecko uczyć. I mamusia miała swój kłopot z ojcem, że był pijak, jak dziś jeszcze jest i do śmierci tak będzie. Otóż to dziecko skąd mogło się uczyć? Takie dziecko dobrze się chowało samo. Prosiłam dzieci, co chodzą do szkoły, ażeby mi pokazały jakie parę liter, i tak było. Potem coś ukradłam i nosiłam im, żeby mnie uczono i tak się nauczyłam abcd i tak dalej. Blisko mieszkała sklepikarka. Łapałam kury i jej dawałam i ona nauczyła mnie czytać. A potem czytałam dużo gazet i różne książki. Czytać umiem dobrze, ale pisać – szkaradnie, bom mało pisała, a czytałam dużo. I tak zostało we mnie na całe życie, aż do dziś. Jestem z tej nauki dumna, pomimo, że nie jestem uczona w szkołach… Że umiem czytać, to Cyganie ze mnie się śmieli i pluli na mnie… co chcieli to mówili na mnie, a ja im na złość czytałam jak najwięcej… Prosiłam rodziców, żeby mię dali do szkoły, ale nie chcieli słuchać o tym, co ja ich prosiłam. Mówili: No, będziesz pani nauczycielka! I dałam spokój z tym i tylko czytałam, czytałam, aż mnie oczy bolały.”

Papusza (1908–1987)

Źródło: Papusza – poetka cygańska, „Przekrój” 1952, nr 383, s. 5.

O życiu , O śmierci , O dzieciach , O książkach

„To prawda, że film odbiega od fabuły. Tak to zwykle bywa, gdy twórcy filmu nie zapoznają się z fabułą. Oczywiście hoolywodzka maniera kręcenia filmów obowiązuje i stała się już nawet kanonem. Dobrze jest jednak – oczywiście nie twierdzę, że to warunek sine qua non – ale dobrze jest, gdy biorąc się za ekranizację dzieła literackiego, owo dzieło się przeczyta. Za twórcami filmu stoi jednak ogromny argument: „po co nam czytać, skoro mamy komiks?”. Jak państwo zapewne wiedzą, czytanie tych małych cholernych literek na białym tle jest niesłychanie trudne, wymaga skupienia. A jak się ma komiks, to ten problem odpada – zdjęcia i litery są duże, obrazki mówią same za siebie. Trudno się więc dziwić, że chłopcy mając do wyboru mozolne czytanie książki a szybkie obejrzenie komiksu, zdecydowanie wybierają komiks i kręcą film na jego podstawie. Czy państwa nigdy nie zastanawiało np. dlaczego w roli Jaskra obsadzono Zamachowskiego? Otóż w komiksie autor zadrwił sobie z jednego z polskich pisarzy fantastyki, wrocławianina zresztą – Jacka Inglota – i skarykaturował go w tym komiksie jako Jaskra. Traf chciał, że uroda Inglota jest nieco zbieżna z urodą Zamachowskiego. Czy państwo znają adaptację dzieła literackiego lepszą od książki? Ja znam tylko jedną – „Lśnienie”. Przez wiele lat i nawet do dzisiaj Roger Zelazny był dla mnie autorem, za którego dałbym się posiekać. No i co, obejrzałem film nakręcony na podstawie jego jednej z późniejszych noweli i powiem wam, że przy tym, to filmowy „Wiedźmin” powinien dostać siedem Oskarów. To mniej więcej sytuacja podobna do takiej, w której wygrywam konkurs piękności, gdy staję do niego ja i pies sołtysa, w dodatku baaardzo brzydki.”

Andrzej Sapkowski (1948) polski pisarz

Polcon we Wrocławiu, 2012 rok.
Wywiady i spotkania

O prawdzie , O książkach , O problemach , O czytaniu

„Niechaj twoje szaty będą białe jak śnieg… Jeśli jest noc, rozpal mnóstwo świateł, aż wszystko zajaśnieje… Teraz zacznij łączyć kilka liter, albo i dużo, przemieszczaj je i składaj, by rozgrzało ci się serce. Miej baczenie na ruchy liter i na to, co możesz uzyskać, mieszając je. A kiedy spostrzeżesz, iż serce ci się już rozgrzało, kiedy ujrzysz, iż poprzez kombinacje liter domyślasz się rzeczy, których nie mogłeś pojąć sam ani przy wsparciu tradycji, kiedy gotów jesteś przyjąć przenikający ciebie strumień boskiej mocy, użyj wówczas całej głębi swojej myśli, by przedstawić sobie w swym sercu Imię i Jego najwyższe anioły, jakby były istotami ludzkimi, które stanęły obok.”

Jakub Izaak Horowic (1745–1815) rabin chasydzki, działający w Polsce

Źródło: Zichron Zos

O aniołach , O myślach , O wsparciu , O świetle

„(…) fizyczne istnienie dźwięków, zarys liter na papierze czy też fizyczna obecność tych oto wyrazów zgodnie ze znaczeniem, jakie nadaje im słownik, obecność tych oto gotowych zdań nie wystarczy, by powstało znaczenie.”

Maurice Merleau-Ponty (1908–1961) filozof francuski

Proza świata. Eseje o mowie
Źródło: s. 63

„Kiedyś, na początku swych poczynań z pisaniem, starałem się używać jak największej ilości liter. A także znaków przestankowych. Nieco później – gdy pisanie takie stawało się coraz mniej intrygujące – zacząłem używać jak najmniejszej ilości liter i znaków interpunkcyjnych. Jednak po pewnym czasie pisanie z użyciem minimalizowanej ilości liter przestało mnie ekscytować. Wobec tego zacząłem zwiększać ilości używanych do pisania liter oraz znaków przestankowych. Ale po pewnym czasie znów zacząłem odczuwać dyskomfort takiego pisania. Zacząłem więc jednocześnie używać dużej i małej ilości liter i oczywiście, znaków interpunkcyjnych.”

Krzysztof Soliński (1950–2006)

Źródło: Jeżeli, cyt. za: Marek Czuba, Pięć lat bez Krzysia... http://www.fajki.bydgoszcz.pl/index.php/ludzie-fajki/23-piec-lat-bez-krzysia

O ludziach , O piekle , O czasie

„Mam litery, które i ślepych widzącymi uczynią.”

Friedrich Nietzsche (1844–1900) filozof niemiecki

„Nawet wdzięk Wenery
to cztery litery.”

Jerzy Hordyński (1919–1998) poeta polski

Źródło: Kontemplacja, „Życie Literackie” nr 17, 22 kwietnia 1956, s. 11 http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=14807

O życiu

„Spojrzała na list w mojej ręce. Na szczęście nie wylała się na niego kawa. Pochyliła się nad nim.
– Elisabeth Nicolet to była wspaniała kobieta. Oddana Bogu. Taka czysta. Taka skromna.
Gdyby litery listu Elisabeth mogły przemówić, to powtórzyłyby to za nią.”

Kathy Reichs (1948)

Cykl Kości, Dzień śmierci (1999)

O kobietach , O Bogu , O szczęściu , O kawie

„Buddowie nie nauczają Dharmy, która jest zależna od liter. Każdy, kto naucza doktryny zależnej od liter i słów, jest tylko gadułą, ponieważ Prawda jest poza literami, słowami i księgami.”

Budda Siakjamuni (-563–-483 p. n. e.)

Kanon Mahajany, Lankavatara Sutra

O prawdzie

„Michał raz jeszcze zbliżył płonący miecz do torsu wisielca.
– Tym razem wypal coś dłuższego – poradził Loki, oglądając czarne ślady na piersi demona układające się w imiona egzorcystów. – Na przykład Konstantynopol albo Już nigdy nie będę próbował spiskować z szatanem przeciwko armii Nieba, tak mi dopomóż Bóg. A najlepiej i jedno i drugie.
– Ale po co to robimy? – zapytał archanioł. – Przecież on i tak nie umie czytać.
– Słusznie – zgodził się Kłamca. – Napisz mu więc alfabet. A przy każdej literze narysuj przykład. Przy A wytnij mu jego gębę, tak łatwo zapamięta, przy B…
– Bałwana? – podpowiedział Michał.
– Nie, coś ty?! Przecież on z Persji jest, śniegu na oczy nie widział. Może lepiej banana, albo od razu całą kiść, żeby z księżycem nie pomylił.”

Jakub Ćwiek książka Kłamca

Kłamca
Źródło: Egzorcysta

O Bogu , O czytaniu

„Dlaczego właściwie Korwin budzi panikę większą od niegdysiejszego Giertycha? Moja hipoteza: bo większość uczestników tej debaty stara się nie dostrzec słonia w pokoju, który odpowiedź ma wypisaną wielkimi literami na swoim cielsku. Korwin nie jest obcą naroślą na zdrowej tkance Trzeciej Rzeczpospolitej, odwrotnie, to jest jej krew z krwi, kość z kości. Establishment Trzeciej Rzeczpospolitej wpadł w panikę, bo widzi w Korwinie własne odbicie w krzywym zwierciadle. Rzeczy, które Korwin wygaduje, brzmią szokująco obrzydliwie – a jednocześnie są po prostu logicznym rozwinięciem światopoglądowych fundamentów miłościwie nam panującego ustroju.”

Wojciech Orliński (1969) polski dzienikarz

Źródło: Korwin, syn Popisa, blog, 4 czerwca 2014 http://wo.blox.pl/html

O pokoju

„Ten pomysł Wałęsy na cztery litery ma zamazać scenę polityczną.”

Stefan Kurowski (1923–2011) polski ekonomista

o BBWR.
Źródło: TVP 1, 6 lipca 1993, cyt. za: Maria Frankowska, Frazeologia i metaforyka w tekstach politycznych lat 1989–1993 w: Język i Kultura, t. 11

„Otworzyłem paczkę i na moje kolana wypadła ludzka głowa. Głowa mężczyzny z dziurą po kuli między oczyma.
Zdarzyło się to późną nocą, w moim mieszkaniu. Byłem tego wieczoru w „Chinese” na najnowszym filmie z Chaplinem i kiedy dotarłem z powrotem do domu, pod drzwiami leżała paczka owinięta w brązowy papier. Podniosłem ją i zabrałem do środka.
Nie było na niej żadnych znaczków pocztowych. Żadnych nalepek poczty kurierskiej także. Najwyraźniej ktoś dostarczył ją osobiście. Na wierzchu widniał napis drukowanymi literami: „Dla Dana Turnera, prywatnego detektywa”. I to wszystko. Bez nazwiska nadawcy, bez adresu zwrotnego.
Przeciąłem sznurek i rozpakowałem zawiniątko. I wtedy właśnie odcięta głowa wytoczyła się na moje kolana.”

Robert Leslie Bellem (1902–1968) amerykański pisarz

początek opowiadania.
Głowa umarlaka

O domu

„Niektórym się wydaje, że czubkiem można zostać ot tak, ni z gruchy, ni z pietruchy. Ze na przykład najspokojniej w świecie spacerujesz sobie z rodziną, aż tu nagle doskakujesz do drzewa i zaczynasz je kopać, dopadasz wózeczka i plujesz dzidziusiowi w ryło, podnosisz nogę i obsikujesz kulę kaleki, jednym słowem - odbija ci. Albo inaczej, zwyczajnie szykujesz się do spania, ucałowałeś rodziców, przyjaciół, żonę, dzieci, meble, oszczędności, ubranka, bojler, umywalkę, podeszwy swoich butów, muszlę klozetową. Po prostu dostajesz hyzia.

Nie, nie i jeszcze raz nie.

To może jeszcze inaczej - przeglądasz pocztę, popijając poranną kawę (zachowanie w normie, tylko trochę niezdrowe dla pęcherza) i trafiasz na wredny list na swój temat, anonim. Sklecono go przy pomocy liter powycinanych z różnych piśmideł, których nie czytujesz, pośrednio zmuszając cię tym sposobem do ich lektury. - Łajdaki! Nie uda się wam! - wydzierasz się z pianą na ustach i ciach! dostajesz kuku na muniu. Bo zachodzące w mózgownicy procesy chemiczne uległy zakłóceniu, jako że bolą cię zęby. Albo dlatego, że w dzieciństwie mamusia i tatuś nie kochali cię dość mocno, bo słońce grzeje coraz słabiej, a księżyc wchodzi przez okno dwanaście po północy.

Nie. nie. nie. NIE.

NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE NIE.

Kto jak kto. ale ja znam się na tym i mogę stwierdzić, że ci, którzy tak mówią, po prostu bredzą. Nigdy w życiu nie zająłbym tak eksponowanej pozycji, na samym szczycie hierarchii chorób umysłowych, gdybym nie poświęcał każdej sekundy na ciężką, wytrwałą, drobiazgową pracę nad sobą i swoimi uzdolnieniami. Jeśli człowiek nie stawia sobie wymagań, to do niczego nie dojdzie. Dzisiejsza młodzież chciałaby dostać świra - bo to całkiem fajne - ale bez tego wysiłku, który jest niezbędny. Owszem, być szurniętym to nic trudnego. Ale żeby zostać prawdziwym, wielkim, pierwszorzędnym szaleńcem, na to - wierzcie mi - trzeba się nieźle napocić. A czasami trochę wypić: nie jestem wymagający, trzy kieliszki wystarczą. Ale przede wszystkim, przede wszystkim, przede wszystkim - z czego nie zdajemy sobie sprawy i czego powtarzać nigdy dość - świrowanie to wynik zbiorowego wysiłku! Tak, koleżanki i koledzy, zatkało was, co? "Jak to? Wariowanie to zajęcie grupowe? Ten się chyba z głupim widział!" No dalej, lżyjcie mnie, nie żałujcie sobie. Och, przyznaję, że niełatwo to znieść, ale kiedy za twoimi plecami stoi murem zespól, wszystko staje się prostsze. A ja, czego nie należy zapominać, mam najlepszą ekipę na świecie. Byłem we wszelakich szpitalach, u najróżniejszych psychiatrów. Wszyscy połamali sobie na mnie zęby. Najbardziej nieustępliwi, którzy od pierwszego spotkania wyrokowali z okrutnym uśmieszkiem: "To nic takiego, nic poważnego, raz dwa wróci pan do siebie." No i co? Figa z makiem. Jak wysiadają ci mądrale, teraz, gdy nikt, nawet najciemniejsza z pielęgniarek nie może zaprzeczyć, że jestem przykładem najwspanialszego, najelegantszego, najosobliwszego obłędu w stylu francuskim z końca dwudziestego wieku? Ale ja nigdy, przenigdy nie zapominam, nawet gdy piję samotnie, że udało mi się dzięki innym, dzięki mojemu zespołowi. To on przypominał mi nieustannie, że świat jest przeciw mnie, że ludzie chcą moich pieniędzy i mojej śmierci, że nie spoczną, dopóki nie wymażą mnie z listy żyjących.

Dziękuję.

Dziękuję wam wszystkim.”

Roland Topor (1938–1997) pisarz i rysownik francuski pochodzenia polskiego

Dziennik Paniczny

O kawie , O zapominaniu , O piciu , O rodzicach

„Ileż zdań można utworzyć z dwudziestu czterech liter alfabetu? Ileż znaczeń można wyprowadzić z setek chwastów, grudek i innych drobiazgów?”

Witold Gombrowicz książka Kosmos

Cosmos

„wierzy w konkret przyjaźni, rodziny, solidnej pracy, talerza zupy, mocnej łajby, dobrych warunków narciarskich, a świat pojęć ogólnych i pisanych z dużych liter wartości i reguł wrzuca do kabaretu, w domenę zgrywy i drwiny.”

Stanisław Moskal (1935–2019) polski naukowiec i pisarz

Wariant: Wierzy w konkret przyjaźni, rodziny, solidnej pracy, talerza zupy, mocnej łajby, dobrych warunków narciarskich, a świat pojęć ogólnych i pisanych z dużych liter wartości i reguł wrzuca do kabaretu, w domenę zgrywy i drwiny.
Źródło: Piotr Wojciechowski http://kwartalnikwyspa.pl/piotr-wojciechowski-cztery-glosy-meskie/, „Wyspa”, 2013

O przyjaźni , O świecie

„Przetrwała jedna jedyna synagoga – besmedresz Szmuela Mohylewera – teraz urządzono tam polityczny klub. Spod dachu płaczą żydowskie litery. Spoglądają dziś na zupełnie obcy świat, na pusty świat, w którym każda żydowska litera jest sierotą po wielu tysiącach istnień.”

Mordechaj Canin (1906–2009) żydowski pisarz i publicysta

Przez ruiny i zgliszcza
Źródło: rozdz. Białystok, s. 251.

O świecie , O płaczu

„Człowiek nie tylko manipuluje swoim światem. Ma on również zdolność odczytywania orędzia, które kryje w sobie świat i które wpisane jest we wszystkie rzeczy składające się razem na świat. Starożytni i współcześni semiolodzy dokładnie widzieli, że przedmioty są nie tylko rzeczami, ale że tworzą również system znaków będących literami wielkiego alfabetu, który stoi w służbie wpisanego w rzeczy orędzia. Orędzie to może być opisane i odcyfrowane przez tego, kto idzie przez świat z otwartymi oczyma.”

Leonardo Boff (1938)

Sakramenty Kościoła (Os Sacramentos da Vida e a Vida dos Sacramentos; 1977)
Źródło: s. 7.

O świecie

„Opis: pierwsze litery akapitów recenzji muzycznej Wracamy do płyt, o których się mówi.”

Stanisław Danielewicz (1946)

Za ten żart dziennikarz spędził w więzieniu 9 miesięcy i 13 dni, a do 1989 roku nie ukazał się więcej żaden jego tekst.
Źródło: Trafił do więzienia za recenzję muzyczną, wp.pl http://wiadomosci.wp.pl/kat,1342,title,Trafil-do-wiezienia-za-recenzje-muzyczna,wid,13128278,komentarz.html