Cytaty na temat chodzić
strona 13

Antoni Bohdziewicz Fotografia
Szewach Weiss Fotografia

„Zawsze istniał w Polsce antysemityzm, czasami ostry. A jednak przez setki lat Żydzi chcieli żyć w Polsce, żyli w Polsce i Polska ich przyjęła. W 1939 r. naród żydowski liczył mniej więcej 18 milionów ludzi, a z tego 3,5 mln żyło na ziemiach polskich. I to jest dowód na to, że jednak w Polsce było najlepiej. Właśnie na tym tle widać jaką tragedią był Holokaust na polskich ziemiach. Niemcy wymordowali prawie wszystkich Żydów w Polsce. W niemieckich obozach zagłady. (…) Żydzi mieli szczęście, że znaleźli tu Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata. Ludzi, którzy ich uratowali. To są nasi bohaterowie. Moja rodzina też została przez nich uratowana. Z tego powodu Polska powinna być dumna. Ale byli i szmalcownicy. Było Jedwabne, a po wojnie, były Kielce i wydarzenia marca 1968 r. (…) Politycznie stosunki (pomiędzy Polską oraz Izraelem) są dziś bardzo dobre. Pomiędzy narodami, proces naprawy jest dłuższy. Ja poświęciłem temu moją misję ambasadorską.(…) Owszem, zdarzali się wśród Polaków szmalcownicy, ale w Europie były całe narody szmalcowników, nie mówiąc już o Niemcach. Przecież to źródło zła, źródło tego bestialstwa. Tu chodzi o proporcje. II wojna światowa była czasem ruiny wszystkich ludzkich wartości. Gdy porównamy Polaków do innych narodów europejskich, wychodzą oni z tego lepiej niż reszta. Walczyliście o wolność w warunkach, w których tak jak Żydzi, byliście objęci przez niemieckiego okupanta planem systematycznej zagłady.”

Szewach Weiss (1935) izraelski polityk, politolog, pisarz, ambasador Izraela w Polsce

Źródło: Szewach Weiss: „Nikt z młodych Żydów nie powie już o Auschwitz - polski obóz” http://wpolityce.pl/polityka/325112-szewach-weiss-nikt-z-mlodych-zydow-nie-powie-juz-o-auschwitz-polski-oboz, wpolityce.pl, 27 stycznia 2017.

Artur Domosławski Fotografia
Kinga Dunin Fotografia
Saskia Sassen Fotografia

„Dlaczego martwe ziemie nazywamy "zmianami klimatycznymi"? Dlaczego mówimy o "polityce oszczędności", gdy chodzi o zorganizowaną napaść na inne państwa?”

Saskia Sassen (1947) amerykańska socjolog i ekonomistka

Źródło: Zabójcze puenty, „Forum”, nr 4, 20 lutego-5 marca 2015, s. 82.

Dietrich von Hildebrand Fotografia
Jarosław Kaczyński Fotografia
Andrzej Sapkowski Fotografia
Paweł Kukiz Fotografia
Henry Rider Haggard Fotografia

„Ci, co po kryjomu chodzą, chodzą złymi drogami. Tylko złe ptaki lubią fruwać po nocy.”

Kleopatra (1889), Sentencje stylizowane na mądrości starożytne
Źródło: s. 165

Jerzy Urban Fotografia

„Ja jestem za podwyższeniem tego [odpisu na Kościół] do 0,4, żeby wyjść naprzeciw Kościołowi, bo uważam, że tak cenne jest powiedzenie „sprawdzam” wobec społeczeństwa. Ile, jaka część społeczeństwa zapłaci, bo tu już nie chodzi o pieniądze, ale o policzenie się.”

Jerzy Urban (1933) polski dziennikarz

Źródło: Urban: Dlaczego 0,3? Odpis na Kościół powinien być większy, tokfm.pl, 19 marca 2012 http://www.tokfm.pl/Tokfm/1,102433,11370579,Urban__Dlaczego_0_3__Odpis_na_Kosciol_powinien_byc.html

Rodion Malinowski Fotografia

„Pułkowniku Iwanow, rozkazuję wam całe lato chodzić w papasze.”

Rodion Malinowski (1898–1967) marszałek ZSRR

wg anegdoty jest to odpowiedź, jaką dał pewnemu bardzo ambitnemu, chętnemu do awansu pułkownikowi, który w liście do marszałka Malinowskiego skarżył się, że latem, gdy nie nosił przysługującej pułkownikom i generałom sowieckiej armii papachy, nie widać, iż jest pułkownikiem – Gdybym chociaż miał na spodniach generalskie lampasy… Wtedy co innego…
Źródło: Wiktor Suworow, Alfabet Suworowa, Dom Wydawniczy Rebis, Poznań 2014, ISBN 9788378186427, s. 144.

Wojciech Jaruzelski Fotografia
Karen Blixen Fotografia
Andrzej Piaseczny Fotografia
Jerzy Brzęczek Fotografia

„Miałem taki okres, gdy chodziłem na ryby. Człowiek może się wyluzować, zapomnieć o wielu rzeczach. Bo piłka to stres. Chociaż w sumie dzisiaj wszyscy walczą o pracę, stanowiska i pieniądze. W futbolu kariera jest jednak krótka i mamy niewiele czasu, by zapewnić sobie spokojną przyszłość.”

Jerzy Brzęczek (1971) polski piłkarz

Źródło: Piotr Nowik, Jerzy Brzęczek – metoda na piłkarską długowieczność, uwolnijswojczas.pl, 23 lipca 2009 http://www.uwolnijswojczas.pl/si-magazyn/si-sport-jerzy-brzeczek-metoda-na-pilkarska-dlugowiecznosc-wywiad/629

Bogdan Wenta Fotografia
Antoni Jackowski Fotografia

„Biedaku, co ci się stało? Na pewno będzie ci teraz ciężko pracować, prawda? Chodź ze mną. Zaprowadzę cię do szpitala.”

Paul Groth (1912) niemiecki zbrodniarz wojenny

słowa, które wypowiadał pełnym współczucia głosem do ofiar, którym jego pies atakował genitalia.
Źródło: Mosze Bahir, Transport w: Sobibór z serii Żydzi polscy, Ośrodek Karta Dom Spotkań z Historią, Warszawa 2010, ISBN 9788361283218, s. 15.

Katarzyna Figura Fotografia
Shah Rukh Khan Fotografia

„Umrę, jeśli ludzie nie będą mnie rozpoznawać. Nie będę w stanie chodzić po ulicy, jeśli ludzie nie będą mnie zaczepiać. Właśnie po to pracuję.”

Shah Rukh Khan (1965) indyjski aktor i producent filmowy

I’d die if people didnt recognise me. I would not be able to walk on the road if people didnt mob me. That’s what I work for. (ang.)

Ibrahim Rugova Fotografia

„Wojna się skończyła, euforia przygasła. Dotychczas nasz naród walczył o wolność, teraz chodzi o stworzenie przyszłości.”

Ibrahim Rugova (1944–2006) przywódca Albańczyków w Kosowie, prezydent Kosowa

Źródło: „Der Spiegel”, 29 sierpnia 1999

Andriej Zwiagincew Fotografia
Krzysztof Dzikowski Fotografia
Antoni Kępiński Fotografia
Beata Tyszkiewicz Fotografia

„Jeśli chodzi o mumie, to pani Gilowska ma za mało lat. Mumie mają minimum 2000.”

Beata Tyszkiewicz (1938) aktorka polska

komentarz do słów na blogu Janusza Palikota, na którym użył określenia „mumia” w stosunku do Zyty Gilowskiej.
Źródło: dziennik.pl http://www.dziennik.pl/zycienaluzie/gwiazdy-mowia/article378232/Tyszkiewicz_Gilowska_to_bardzo_mloda_mumia.html, 12 maja 2009

Lena Dunham Fotografia
Graham Masterton Fotografia
Mitsuo Fuchida Fotografia

„Pod moim bezpośrednim dowództwem było 49 bombowców horyzontalnych. Mniej więcej 500 metrów z prawej i trochę poniżej mojego samolotu leciało 40 samolotów torpedowych. W tej samej odległości z lewej, ale o 200 metrów nade mnę leciało 51 bombowców nurkujących. 43 myśliwce osłaniały formację. Trzy pierwsze grupy dowodzone były przez kapitanów Muratę, Takahashi i Itaya. Lecieliśmy przez gęste chmury rozciągające się na wysokości 2000 metrów, czasem ponad nimi. Dzień wstawał i obłoki pod nami poczęły stopniowo rozjaśniać się, gdy na wschodzie pojawiło się błyszczące słońce. Otworzyłem owiewkę kokpitu i popatrzyłem na wielki szyk samolotów. Ich skrzydła lśniły w jasnym, porannym świetle słonecznym. Szybkościomierz wskazywał 125 węzłów – pomagał nam wiatr popychający nas z tyłu. O 7.00 wyliczyłem, że powinniśmy osiągnąć Oahu w niespełna godzinę, jednak lecąc ponad chmurami nie widzieliśmy powierzchni morza, nie mieliśmy też możliwości sprawdzenia, na ile wiatr zniósł nas z kursu. Włączyłem antenę kierunkową, nastawiając ją na radiostację Honolulu i wkrótce złapałem jakąś lekką muzykę. Obracając antenę odnalazłem dokładny kierunek, z którego nadchodziła emisja i skorygowałem nasz kurs o pięć stopni. Nastawiając precyzerem radioodbiornik usłyszałem razem z muzyką coś, co wydawało mi się komunikatem meteo. Wstrzymując oddech pokręciłem gałką i wsłuchiwałem się w głos. I wtedy usłyszałem po raz drugi: „Przeciętne częściowe zachmurzenie, z chmurami przeważnie nad górami. Podstawa chmur 3500 stóp. Widzialność dobra. Wiatr północny, 10 węzłów.””

Mitsuo Fuchida (1902–1976)

To była pierwsza i nie ostatnia chwila mej nieopisywalnej radości tego dnia. Warunki były wymarzone do ataku powietrznego, a zwłaszcza naszego.
ciąg dalszy powojennych wspomnień Fuchidy na temat jego udziału w nalocie na Pearl Harbor.
Źródło: Z. Flisowski, Burza nad Pacyfikiem cz. 1, s. 97–98

Natalie Portman Fotografia
Friedrich Adler Fotografia
Grzegorz Halama Fotografia

„Chodź, potworze, ja cię uczyć każę.”

Grzegorz Halama (1970) polski aktor kabaretowy

Teksty z programów kabaretowych

Krystyna Sienkiewicz Fotografia

„Nie chodzę do kościoła. Bóg ma bardzo niedobre okulary, źle przez nie widzi, skoro pozwala, żeby cierpiały małe dzieci.”

Krystyna Sienkiewicz (1935–2017) polska aktorka

Źródło: Jestem siłaczką, wywiad dla „Polityki”, 14 lipca 2015 http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/ludzieistyle/1625785,1,krystyna-sienkiewicz-jestem-silaczka.read

Harlan Coben Fotografia
Stephen King Fotografia
Libba Bray Fotografia
Stanisław Mikulski Fotografia
Sebastian Cybulski Fotografia

„(…) na co dzień nie chodzę w garniturze pod krawatem i nie jeżdżę mercedesem… To chyba najbardziej ludzi zaskakuje. Słyszę: „To pan? Taki zarośnięty?”. Wtedy tłumaczę, że tak właśnie działa magia ekranu.”

Sebastian Cybulski (1982) aktor polski

Źródło: 500xBARWY: „Od złego do dobrego”. Wywiad z Sebastianem Cybulskim, 25 listopada 2010 http://www.barwyszczescia.pl/15499/500xbarwy-od-zlego-do-dobrego.html

Stanisław Tym Fotografia
Michel Houellebecq Fotografia
Violetta Najdenowicz Fotografia

„Kiedy byłam małą dziewczynką i chodziłam z mamusią (a mieszkałam wtedy na Lwowskiej) do Łazienek na spacery, to zawsze przechodząc Aleją Róż wyobrażałam sobie, że kiedyś będę tu mieszkała, a że dziecięce marzenia bardzo często się spełniają, toteż mam tutaj swoją „Fiolkownię!””

Violetta Najdenowicz (1963) wokalistka polska pochodzenia bułgarskiego (pseud. Fiolka)

Dorosłym też się spełniają, o ile są bardzo intensywne.
Źródło: Anita Bartosik, Fiolka Najdenowicz: „Nago (na deszczu) w koronie...”, nuta.pl http://web.archive.org/web/20080926174103/http://www.nuta.pl/wywiady/d/1/81/

Grzegorz Napieralski Fotografia
Joanna Kołaczkowska Fotografia
Andżelika Borys Fotografia
Kuba Wojewódzki Fotografia
Mengystu Hajle Marjam Fotografia

„Jeśli chodzi o okres, kiedy jest u władzy, to nie widzę zbyt wielu rezultatów. Apartheidu już nie ma, przynajmniej wszystko na to wskazuje, ale nikt nie może zrozumieć, do czego zmierza nowy rząd RPA.”

Mengystu Hajle Marjam (1937) etiopski wojskowy i polityk komunistyczny

o Nelsonie Mandeli
Źródło: Riccardo Orizio, Diabeł na emeryturze. Rozmowy z siedmioma dyktatorami., Poznań 2004

Agnieszka Graff Fotografia
Zofia Nałkowska Fotografia
Georg Christoph Lichtenberg Fotografia
Ezra Taft Benson Fotografia

„Jesteśmy już spóźnieni jeśli chodzi o zalanie świata Księgą Mormona, z wielu przyczyn, które objawił nam Pan. W erze mediów elektronicznych i masowego rozpowszechniania słowa pisanego, Bóg pociągnie nas do odpowiedzialności, jeśli nie rozpowszechnimy w świecie Księgi Mormona na monumentalną skalę.”

Ezra Taft Benson (1899–1994)

The time is long overdue for a massive flooding of the earth with the Book of Mormon for the many reasons which the Lord has given. In this age of electronic media and mass distribution of the printed word, God will hold us accountable if we do not now move the Book of Mormon in a monumental way.
Źródło: Flooding the Earth with the Book of Mormon, „Ensign”, November 1988, 4–5. cyt. za Ezra Taft Benson, Served 1985–1994, lds.org http://www.lds.org/churchhistory/presidents/controllers/potcController.jsp?leader=13&topic=quotes

Kirk Douglas Fotografia
Wojciech Cejrowski Fotografia
B.B. King Fotografia

„Bawełna ma siłę natury, jej pielęgnacja i uprawa jest jak pisanie wierszy. (…) Choć nie wzbogacił się na niej nikt z mojej rodziny, dzięki bawełnie przeszedłem chyba cały świat, dzień w dzień chodząc godzinami za mułem.”

B.B. King (1925–2015) amerykański muzyk bluesowy, gitarzysta i wokalista

Riley King od dziewiątego roku życia pracował na plantacji bawełny, by spłacić długi babki i matki.
Źródło: Ed Vulliamy, Z chaty Król, „The Guardian”, tłum. „Forum”, 22 października 2012.

Thorstein Veblen Fotografia

„Ale super! Naprawdę nie mogłam się już doczekać wakacji. Wakacje są najlepsze na świecie, bo nie trzeba chodzić do szkoły.”

Leszek Talko (1965)

Pitu i Kudłata w opałach (2014), Kudłata
Źródło: O tym, jak polubić kanapkę, s. 46

Feliks Koneczny Fotografia
Borys Szyc Fotografia

„Na co dzień chodzę w koszulkach i dżinsach. Ale do tego przynajmniej zakładam elegancki płaszcz.”

Borys Szyc (1978) aktor polski

Źródło: „InStyle” nr 2 (11), luty 2009

Wojciech Orliński Fotografia
Janusz Gołąb Fotografia
Michał Heller Fotografia
Paul Allender Fotografia

„Nie żałuję decyzji o opuszczeniu Cradle Of Filth w 1996 roku, bo to było coś, co musiałem wtedy zrobić. Po prostu nie zgadzałem się z pewnymi zasadami obowiązującymi wówczas w zespole. Nie miałem zamiaru wracać. Jeśli o mnie chodzi, byłem zdecydowany.”

Paul Allender (1970)

Źródło: Wywiad z CRADLE OF FILTH (Paul Allender), limiter.com.pl, 26 marca 2013 http://limiter.com.pl/index.php/wywiady/3910-wywiad-z-cradle-of-filth-paul-allender

Jānis Dombrava Fotografia
Sergiusz Piasecki Fotografia

„Chodziłem do szkoły rosyjskiej. Na granicy posługiwałem się wyłącznie tą mową. W więzieniu istnieje specjalna gwara. Otrzymywałem jedno z popularnych pism literackich. Uważnie podpatrywałem budowę zdań. Po latach pobytu na Świętym Krzyżu dostałem podręcznik gramatyki. To był mój przewodnik. Zabrałem się do pisania. Szło. Palił się we mnie olbrzymi pożar tamtego życia. Wyzyskiwałem każdą chwilę, zapisując grube bruliony.”

Sergiusz Piasecki (1901–1964) polski pisarz, oficer wywiadu

w wywiadzie udzielonym w 1937 r. po opuszczeniu więzienia na Świętym Krzyżu, o tym jak nauczył się polskiego i zaczął pisać.
Źródło: Ewa Tomaszewicz, Żywot człowieka uzbrojonego, „Ale Historia”, w: „Gazeta Wyborcza”, 30 stycznia 2012.

Eldo Fotografia

„Posłuchaj, chodź ze mną, chociaż zupełnie nie wiem dokąd,
Chodź ze mną by sens nadać życia krokom.”

Eldo (1979) polski raper

Eternia
Źródło: Chodź ze mną

Maciej Dejczer Fotografia
Monika Kuszyńska Fotografia

„To nic. To naprawdę nic. Nie mogę chodzić, ale przecież żyję. Pragnę wyjść na scenę, wrócić do śpiewania, pokonać swój lęk. A ludzie? Ufam, że mnie zaakceptują taką, jaką jestem.”

Monika Kuszyńska (1980) polska wokalistka

Źródło: Monika Kuszyńska: czas na żałobę się skończył, onet.pl, 13 maja 2010 http://muzyka.onet.pl/0,2169214,newsy.html

Anton Bruckner Fotografia

„Jeśli o mnie chodzi, to mogła pani nic na siebie nie wkładać.”

Anton Bruckner (1824–1896) austriacki kompozytor

do damy, która powiedziała mu, że specjalne dla niego włożyła swoją najładniejszą suknię.
Źródło: Przemysław Słowiński, Sławni ludzie w anegdocie, Videograf II, Katowice 2009, ISBN 9788371837272.

Neal Stephenson Fotografia
Michał Głowiński Fotografia
Thorstein Veblen Fotografia
Andrzej Grabarczyk Fotografia

„Jak człowiek jest młody, to żyje tym, czym żyje dom. Kiedy ojciec się przygotowywał przed premierą, to cały dom chodził na palcach.”

Andrzej Grabarczyk (1953) aktor polski

Źródło: Danuta Lubina-Cipińska, Wincenty i Andrzej Grabarczykowie. Ode mnie wziął miłość do teatru, „Śląsk” 7/04 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/odemnie.htm

Miles Davis Fotografia
Joseph Heller Fotografia
Agnieszka Holland Fotografia
Federico Moccia Fotografia
Oriana Fallaci Fotografia
Tadek Fotografia
Léon Gambetta Fotografia

„Francja się budzi. Już chwila nadchodzi. Uśmiechniesz się może, czytając te słowa. To prawda, jestem zbyt gwałtowny! Lecz naród tak cierpi, że możesz mi wybaczyć tę chwilę entuzjazmu.”

Léon Gambetta (1838–1882) francuski polityk

z listu do ojca (napisany w czerwcu 1857, gdy Gambetta miał 19 lat i studiował prawo w Paryżu).
Źródło: Irena Koberdowa, Leon Gambetta, op. cit., s. 6.

Jan Karski Fotografia

„Obóz, jak się zorientowałem. Obejmował teren około półtora kilometra kwadratowego płaskiego terenu. Otoczony był solidnym ogrodzeniem z drutu kolczastego, rozpiętego kilkoma rzędami pomiędzy drewnianymi słupami. Ogrodzenie miało ponad dwa i pół metra wysokości. Po zewnętrznej stronie przechadzały się patrole w odstępach około pięćdziesięciometrowych. Po stronie wewnętrznej strażnicy z bronią stali co jakieś piętnaście metrów. Za drutami stało kilkanaście baraków. Przestrzeń pomiędzy nimi wypełniał gęsty, falujący tłum. Więźniowie tłoczyli się, przekrzykiwali. Z kolei strażnicy starali się utrzymywać ich we względnym porządku…
… Po lewej stronie od bramy, o jakieś sto metrów za ogrodzeniem, był tor kolejowy, a właściwie rodzaj rampy. Prowadził od niej do ogrodzenia chodnik zbity z desek. Na torowisku stał pociąg złożony z około trzydziestu wagonów towarowych. Były brudne i zakurzone…
… Mijaliśmy akurat jakiegoś starca. Siedział na ziemi nagi i rytmicznie kiwał się do przodu i tyłu. Jego oczy błyszczały i nieustannie mrugał powiekami. Nikt nie zwracał na niego uwagi. Obok leżało dziecko w łachmanach. Miało drgawki. Z przerażeniem spoglądało dookoła.
Tłum pulsował jakimś obłędnym rytmem. Wrzeszczeli, machali rękami, kłócili się i przeklinali. Zapewne wiedzieli, że niedługo odjadą w nieznane, a strach, głód i pragnienie potęgowały poczucie niepewności i zwierzęcego zagrożenia. Ludzie ci zostali wcześniej ograbieni z całego skromnego dobytku, jaki im pozwolono zabrać w tę podróż. Było to pięć kilogramów bagażu. Były to zwykle jakieś najpotrzebniejsze w drodze przedmioty. Poduszka, jakieś okrycie, trochę jedzenia, butelka z wodą. Czasem kosztowności czy pieniądze. Docierała tu przeważnie ludność gett, która nie miała już nic…
Pobyt w obozie nie trwał długo. Zazwyczaj nie dłużej niż cztery dni. Potem pakowano ich w wagony na śmierć. Przez czas pobytu w obozie prawie nie otrzymywali jedzenia. Zdani byli na własne zapasy.
Baraki obozowe mogły pomieścić mniej więcej połowę więźniów. Drugie tyle pozostawało na dworze. Powietrze wypełniał odór ludzkich odchodów, potu, brudu i zgnilizny…
… Oficer SS, odpowiadający zapewne za załadunek, stanął przed tłumem Żydów. Nogi rozstawił szeroko.
– Ruhe! Ruhe! Spokój! – wrzasnął. – Wszyscy Żydzi mają wejść do wagonów. Pojedziecie tam, gdzie jest dla was praca. Ma być porządek. Nie wolno się pchać ani opóźniać załadunku. Kto będzie wywoływał panikę albo stawiał opór, zostanie zastrzelony.
Przerwał i wbił wzrok w masę ludzką przed sobą. Spokojnie zaczął otwierać kaburę pistoletu. Wyjął broń. Pierwsze szeregi Żydów zaczęły się cofać. Niemiec zaśmiał się i oddał trzy strzały w tłum. W grobowej ciszy rozległ się przeszywający krzyk. Spokojnie schował pistolet.
– A teraz do wagonów! Raus! – wrzasnął.
Tłum zamarł. Z tyłu rozległy się strzały. Ludzie ławą ruszyli do przodu, krzycząc przeraźliwie. Zbliżali się do drewnianego pomostu. Ludzki strumień był jednak zbyt szeroki, aby się w nim pomieścić. Esesmani otworzyli ogień. Pędzący zaczęli padać. Rozległ się głuchy tupot nóg po deskach rampy. Teraz zaczęli strzelać strażnicy stojący przy wagonach. Tłum przyhamował.
– Ordnung! Ordnung! – wrzeszczał esesman.
Pierwsi Żydzi wpadli do wagonu. Niemcy przy drzwiach odliczali ich. Po liczbie „sto czterdzieści” esesman zawył „Halt!” i dwukrotnie strzelił. Przystanęli. Pociąg powoli szarpnął i nowy wagon wtoczył się na wysokość pomostu. Zaczęli go wypełniać nowi więźniowie.
Wedle wojskowych regulaminów wagon towarowy przeznaczony był na osiem koni lub czterdziestu żołnierzy w transporcie. Upychając ludzi na siłę i bez jakiegokolwiek bagażu, można było pomieścić w wagonie sto osób. Niemcy wydali rozkaz pakowania po stu trzydziestu, ale jeszcze dopychali dodatkową dziesiątkę. Gdy drzwi nie dały się zamknąć, tłukli na oślep kolbami, strzelali do środka wagonu, wrzeszczeli na nieszczęsnych Żydów. Ci, aby zrobić miejsce dla nowych, wspinali się na ramiona i głowy już znajdujących się wewnątrz. Z głębi wagonu dochodził jakiś potępieńczy ryk i wycie.
Gdy upchnięto już sto czterdzieści osób, strażnicy przystąpili do zamykania drzwi. Były ciężkie, wykonane z drewna obitego żelazem. Miażdżyły wystające na zewnątrz kończyny wśród wrzasków bólu. Po zasunięciu drzwi zabezpieczano je żelazną sztabą i ryglowano.
Przed załadunkiem na podłogę wagonów sypano warstwę niegaszonego wapna. Oficjalnie był to zabieg higieniczny. Chodziło o nie rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych. W praktyce wapno gwałtownie absorbowało wilgoć z powietrza. Spadała zawartość tlenu i ludzie zaczynali się dusić. Równocześnie wapno w kontakcie z ludzkimi odchodami wydzielało trujące substancje, między innymi chlor. Ten zaś dusił stłoczonych więźniów. Niemcy osiągali podwójny cel. Choroby zakaźne istotnie się nie rozprzestrzeniały, a wagon można było łatwiej po transporcie wymyć. Po drugie, transportu tego nie przeżywało wielu „podróżnych”. A o to przecież chodziło.
Czasami od polskich kolejarzy docierały informacje, że takie wagony z Żydami stały na bocznicach po kilka dni. Po otwarciu znajdowano w nich same trupy…
… Na obozowym placu pozostali zabici i konający. Strażnicy przechadzali się wolnym krokiem i dobijali ich strzałami w głowę. Wkrótce zapanowała cisza…”

Jan Karski (1914–2000) prawnik, dyplomata, wykładowca akademicki, polski kurier czasów II wojny światowej

Karski dostał się w przebraniu strażnika do obozu tranzytowego dla Żydów w Izbicy, który był „ostatnim etapem” przez obozem zagłady w Bełżcu.
Tajne państwo: opowieść o polskim Podziemiu

Wojciech Malajkat Fotografia

„Tu nie chodzi o to, jakie masz zamiary, tylko o to, jak postępujesz.”

Stokrotki w śniegu (2010)