Cytaty o wojnie (1707 cytatów, strona 14)

„Czyż ten nieszczęsny, dziki lud białoruski (…), można uważać za duchowego pana tej ziemi? (…). W jednej Polsce, w jej wpływie i kulturze, znaleźć może zbawienie kraj ten i barbarzyńska ludność jego.”

Władysław Glinka (1864–1930) polski polityk i działacz społeczny

Źródło: Pamiętnik wielkiej wojny, t. 2, cz. 1, Warszawa 1927, s. 68, cyt. za: Dariusz Tarasiuk, Między nadzieją a niepokojem. Działalność społeczno-kulturalna i polityczna Polaków na wschodniej Białorusi w latach 1905–1918, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2007, s. 111, ISBN 9788322726297.

O ludziach

„W życiu zdarzają się niesłychane przypadki i sam pamiętam, jak mi opowiadano, że pewien rolnik, rzucając grabiami w nisko lecący samolot niemiecki, zestrzelił sztukasa dlatego, że po prostu ugodził grabiami w oko lotnika i samolot spadł. To się może wydać czymś nieprawdopodobnym, ale taka historia mogła się zdarzyć właśnie tylko w Polsce. W czasie wojny działy się rzeczy najbardziej dziwne, a my – jako Polacy – jesteśmy najbardziej upoważnieni do tego, ażeby o tym temacie najwięcej powiedzieć.”

Tadeusz Konwicki (1926–2015) polski prozaik, scenarzysta, reżyser

fragment wypowiedzi z kolaudacji filmu Głowy pełne gwiazd (1974).
Źródło: Mieczysław Wojtczak, Kronika nie tylko filmowa, Warszawa 2004.

O historii , O czasie

„To bezmyślność jak gdyby rządzących. Nie potrafią rozwiązać żadnego problemu społecznego i gospodarczego siłami narodu polskiego. Chęć zarobienia paru srebrników prowizji od udzielonego Polsce kredytu przesłania wzrok. To nie jest nowy problem. Premier Grabski poznał smak wsparcia zagranicznego dla Polski. Siedział w więzieniu rosyjskim i niemieckim. Na okres jego pierwszego premierostwa, to jest od 23 czerwca do 24 lipca 1920 r., przypadła zwołana przez mocarstwa zachodnie konferencja w Spa, na której politycy angielscy przeprowadzili szereg decyzji dotyczących spraw spornych na niekorzyść Polski. Czechosłowacja otrzymała zagłębie górniczo-przemysłowe w Karwinie i Trzcińcu oraz węzeł kolejowy bogumiński i przemysłową część miasta Cieszyna. Dzięki Anglikom Niemcy uzyskali ograniczenie praw Polski do Gdańska. Tak było przed wojną i tak jest dzisiaj. Coraz trudniej jest oddzielić w sposobie rządzenia Polską agentów wpływu mocarstw ościennych od niekompetentnych ludzi.”

Alicja Lis (1947) polski polityk

Źródło: Wystąpienie na posiedzeniu Sejmu, 17 września 2003 http://orka2.sejm.gov.pl/Debata4.nsf/5c30b337b5bc240ec125746d0030d0fc/cdb4669105379cc4c1257475003b3707?OpenDocument

O ludziach , O wsparciu , O problemach , O decyzjach

„Myślałem, że tylko przez usunięcie austriackiego następcy tronu Franciszka klika militarystów, której był przywódcą, straci na znaczeniu, przez co niebezpieczeństwo wybuchu wojny zostanie odsunięte… Zdecydowałem się dopiero, gdy Artamanow zapewnił, że Rosja nie zostawi nas na pastwę, gdyby Austria zaatakowała.”

Dragutin Dimitrijević (1876–1917) wojskowy serbski, organizator zamachu w Sarajewie

ujawniając na procesie w 1917 rolę swoją oraz Wiktora Artamanowa w spisku przeciwko zamordowanemu w 1914 arcyksięciu Franciszkowi Ferdynandowi.
Źródło: Dariusz Łyżnik, Morderstwa polityczne XX wieku, Oficyna Wydawnicza Maj, Warszawa 1992, s. 18–19.

O myślach , O stracie , O wieku , O myśleniu

„Bardzo podoba mi się historia opisana przez Ryszarda Kapuścińskiego, więc zamierzam zrobić film o wojnie między Salwadorem a Hondurasem. Szczególnie podoba mi się punkt widzenia, z którego polski dziennikarz całą tę historię opisuje. Na razie jeszcze nie wiem, kiedy się za to zabiorę, z pewnością muszę skończyć projekty, którymi zajmuję się w tej chwili.”

Philippe Falardeau (1968)

o Wojnie futbolowej Ryszarda Kapuścińskiego.
Źródło: „Wojna futbolowa” Kapuścińskiego trafi na ekrany, culture.pl, 31 stycznia 2013 http://www.culture.pl/kalendarz-pelna-tresc/-/eo_event_asset_publisher/L6vx/content/wojna-futbolowa-kapuscinskiego-trafi-na-ekrany

O historii

„Otóż jest faktem, że etyka chrześcijańska nigdy nie uważała udziału w wojnie i połączonej z nią konieczności zadawania śmierci żołnierzom armii wroga, za coś grzesznego i sprzeciwiającego się przykazaniu „nie zabijaj”. Winniśmy się tedy zapytać, dlaczego tak jest, a nie przejmować się zbytnio protestami humanitarnego pacyfizmu, natchnionego indywidualizmem i sentymentalizmem ostatniego wieku. Hipokryzja tego nurtu wychodzi na jaw, gdy występuje on przeciw wojnom, a nie śmie protestować przeciw krwawym rewolucjom i prześladowaniom.”

Jacek Woroniecki (1878–1949) teolog polski, dominikanin

Katolicka etyka wychowawcza, Tom II/2
Źródło: s. 160

O śmierci , O wieku

„Najważniejsze trzy słowa dla Polski, Polaków, naszej kultury, filozofii: wódka, wojna i kiełbasa są rodzaju żeńskiego.”

Robert Makłowicz (1963) dziennikarz polski

Źródło: Drugie śniadanie mistrzów, TVN24

„Wojna – to życie, które nie może istnieć bez śmierci.”

Émile Zola (1840–1902) francuski pisarz

O życiu , O śmierci

„Na całym obszarze, gdzie byliśmy panami sytuacji, niszczyliśmy stary, burżuazyjny aparat państwowy (…). Tworzyliśmy nowe, ludowe organy władzy i jej organy bezpieczeństwa. Kiedy kraj został całkowicie wyzwolony, postąpiliśmy w ten sam sposób na całym terytorium Jugosławii.”

Josip Broz Tito (1892–1980) komunistyczny polityki jugosłowiański

Źródło: Izbrannyje stati i rieczi, Belgrad, s. 189, cyt. za: Historia drugiej wojny światowej 1939–1945, t. 9, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, tłum. Marian Laprus, Antoni Pacześniak, s. 491.

O historii

„Hitler powtarzał też, że nie chce wojny wcale, czemu ciągle mówisz do mnie per „ty pedale?””

Kazimierz Staszewski (1963) polski muzyk rockowy

Kazik solo
Źródło: utwór Mars napada

„Polityka jest niemal tak samo ekscytująca jak wojna, tyle że bardziej niebezpieczna. Na wojnie bowiem można być zabitym tylko raz, a w polityce po wielokroć.”

Winston Churchill (1874–1965) premier Wielkiej Brytanii

„(…) nie jestem raczej osobą o usposobieniu depresyjnym. Tak jak pewnie większość ludzi, wkurza mnie całe to gówno, o którym czytam codziennie w gazetach – wojny i morderstwa, napady, rozboje, skażenie środowiska itp. To samo jest, gdy włączasz telewizor. Czasem jadę metrem i widzę, jakimi ludzie są dla siebie sukinsynami. Wiesz, myślę, że teraz na świecie jest mnóstwo śmiecia.”

Leif Edling (1963)

Źródło: Leif Edling – Krux (gitara basowa), rockmetal.pl, 7 listopada 2003 http://www.rockmetal.pl/wywiady/krux-leif.edling.03.html?4

O ludziach , O myślach , O czasie , O czytaniu

„Jeśli życiu narodu nie grozi niebezpieczeństwo, wojna jest morderstwem.”

Mustafa Kemal Atatürk (1881–1938) turecki polityk i wojskowy

Millet hayatı tehlikeye maruz kalmayınca, savaş cinayettir. (tur.)

„Kapitaliści, niby „wrogich” w tej wojnie stron, mieli swoje sposoby na porozumiewanie się ponad frontami poprzez „neutralne” banki neutralnych krajów.”

Janina Broniewska (1904–1981) polska pisarka

O człowieku który się kulom nie kłaniał
Źródło: wyd. MON, Warszawa 1960, s. 89.

„Barzdo Tadeusz. Berezowski Maksymilian. Bilik Andrzej. Boniecka Ewa. Broniarek Zygmunt. Dobrosielski Marian. Drecki Ryszard. Dziedzińska Grażyna. Głąbiński Stanisław. Guz Eugeniusz. Hoffman Rudolf. Jaworski Marek. Jackowski Tadeusz. Kamiński Zdzisław. Kedaj Aleksandra. Kedaj Waldemar. Kot Zbigniew. Krasicki Ignacy. Leśnikowski Zbigniew. Lobman Jerzy. Lulińska Anna. Luliński Daniel. Łoziński Włodzimierz. Nietz Franciszek. Olszewski Witold. Piasecka Anna. Podkowiński Marian. Ramotowski Zbigniew. Safjan Zbigniew. Słomkowski Zygmunt. Stefanowicz Janusz. Szelestowska Krystyna. Szyndzielorz Karol. Tepli Jerzy. Urban Jerzy. Wągrowska Maria. Woźniak Grzegorz. Wojna Ryszard. Zdanowski Henryk. Żrałek Włodzimierz.”

Stefan Kisielewski (1911–1991) polski publicysta, działacz polityczny, kompozytor

lista nazwisk opublikowana bez słowa komentarza pod tytułem „Moje typy”, powszechnie znana jako „lista kanalii” ze względu na szczególną aktywność wymienionych osób w propagandzie PRL.
Źródło: z cyklu Widziane inaczej, „Tygodnik Powszechny” nr 49, 2 grudnia 1984

O kotach

„Wojna pałacom! Pokój chatom!”

Sébastien-Roch Nicolas de Chamfort (1741–1794)

Guerre aux châteaux! paix aux chaumières! (fr.)

O pokoju

„Kto chce pobić przeciwnika, nie będzie z nim rozprawiał o kosztach wojny.”

Karol Marks (1818–1883) niemiecki filozof, ekonomista i działacz rewolucyjny

„W Polsce jest taka fatalna tradycja zdrady narodowej. I to jest właśnie nawiązywanie do tego. To jest jakby w genach niektórych ludzi, tego 'najgorszego sortu Polaków'. No i ten najgorszy sort właśnie w tej chwili jest niesłychanie aktywny, bo czuje się zagrożony. Proszę zwrócić uwagę, że wojna, potem komunizm, później transformacja tak, jak ją przeprowadzono, to właśnie ten typ ludzi promowała, dawała mu wielkie szanse.”

Jarosław Kaczyński (1949) polski polityk, premier RP

Źródło: Polacy gorszego sortu szykują pozew zbiorowy przeciw Kaczyńskiemu http://polska.newsweek.pl/polacy-gorszego-sortu-szykuja-pozew-zbiorowy-przeciw-kaczynskiemu,artykuly,375837,1.html, Newsweek. pl, 15 grudnia 2015

O ludziach , O zdradzie

„Sto tysięcy żołnierzy ma zlikwidować stu facetów ukrytych w grotach? To jakieś żarty.”

Michael Moore (1954) amerykański filmowiec, dokumentalista

o wojnie w Afganistanie
Źródło: „Forum”, 25 stycznia 2010.

„Bardzo mnie cieszy, że w końcu inteligencja wygrała z religijnym fanatyzmem. Jednak wciąż jeszcze dużo jest do zrobienia w tej kwestii… Ale jestem pewien, że kroczę właściwą ścieżką do niczym nie skrępowanej wolności! Bitwa wygrana, ale wojna jeszcze się nie skończyła. Heil Satan!”

Adam Darski (1977) polski muzyk rockowy (Behemoth)

o uniewinniającym wyroku sądowym.
Źródło: strona zespołu Behemoth http://www.behemoth.pl/site/index.php/pol#calosc.447.Nergal_uniewinniony

O inteligencji , O wolności

„Zły pokój jest lepszy niż dobra wojna – zawsze staliśmy na tym stanowisku.”

Władimir Putin (1952) rosyjski polityk

Wojna i terroryzm
Źródło: PAP, 20 grudnia 2002

O pokoju

„Nie ma religii, chyba że się modlisz
o ten hajs i krew w tym biznesie wojny.”

O.S.T.R. (1980) raper polski

Album DoReMiFaSoFa
Źródło: Affairz

O religii

„To właśnie nadzieja każe ludziom apatycznie iść do komory gazowej, każe nie ryzykować buntu, pogrąża w martwotę. To nadzieja rwie więzy rodzin, każe matkom wyrzekać się dzieci, żonom sprzedawać się za chleb i mężom zabijać ludzi. To nadzieja każe im walczyć o każdy dzień życia, bo może właśnie ten dzień przyniesie wyzwolenie. Ach, i już nawet nie nadzieja na inny, lepszy świat, ale po prostu na życie, w którym będzie spokój i odpoczynek. Nigdy w dziejach ludzkich nadzieja nie była silniejsza w człowieku, ale nigdy też nie wyrządziła tyle zła, ile w tej wojnie, ile w tym obozie. Nie nauczono nas wyzbywać się nadziei i dlatego giniemy w gazie.”

Tadeusz Borowski (1922–1951) polski poeta, prozaik i publicysta

U nas w Auschwitzu…

O życiu , O dzieciach , O ludziach , O świecie

„Europa znakomicie dawała sobie radę przez stulecia bez tolerancji… na końcu każdej tolerancji jest wojna.”

Maciej Franz (1969) polski historyk

„Świat waha się między wojną a pokojem i przyszłość zależy, być może, od jakiegoś drobiazgu; zbrodnią byłoby nie wypróbować wszystkiego, co mogłoby zapewnić spokój.”

Simone de Beauvoir (1908–1986) francuska pisarka

O świecie , O pokoju , O przyszłości

„To pokolenie, które nazywam „generacją nic”, jest pokoleniem o tyle specyficznym, że podczas gdy represje towarzyszące życiu innych generacji miały związek z różnego rodzaju ograniczającym zniewoleniem (wojny, totalitaryzmy), to dziś młodość przegrywa z tą wolnością, o którą w przeszłości toczyła się walka. Wolność w naszych czasach zaczęła oznaczać intelektualną pustkę ludzi młodych, którzy nie chcą uczestniczyć w żadnym dyskursie – społecznym, politycznym czy jakimkolwiek innym. Ta niechęć nie ma przy tym żadnych cech manifestu pokoleniowego, nie jest wyrazem żadnego przemyślanego stanowiska – jest po prostu rezygnacją z intelektualnych aspiracji. Wszyscy bez wyjątku zaczęliśmy nagle uczestniczyć w tworzeniu takiego obrazu wymagań społecznych, który pokazuje nam i młodszym od nas, że wszelka refleksyjność to błąd, słabość, że liczy się tylko to, co zwierzęco doraźne. Propagowane są takie cechy, jak przebojowość, elastyczność, różnie umotywowana hipokryzja i życiowe cwaniactwo. Nawet pochwała pracowitości brzmi w dzisiejszych czasach jak redukcja dysonansu poznawczego dokonywana przez pracoholika.”

Jakub Wandachowicz (1975)

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, Generacja nic, 4 września 2002

O ludziach , O błędach , O wolności , O przeszłości

„Ogromnie cenię sobie utwory Jacka Vance’a. To wspaniały i unikalny stylista. Nikt nie potrafi pisać tak jak on. Tworzy wspaniałe światy i postaci. Nie ukrywam, że właśnie z tego powodu złożyłem mu hołd. „Umierająca Ziemia” jest cudownym zbiorem opowiadań. Z pisarzy historycznych bliscy są mi Thomas B. Costain i Francuz Maurice Druon, autor cyklu „Królowie przeklęci”. Ubóstwiam też prozę Bernarda Cornwella, który jest najlepszym żyjącym literatem piszącym o wojnie. Nikt tak jak on nie opisuje scen batalistycznych lub po prostu wojennych. I to niezależnie od faktu, czy rozgrywają się one na lądzie, czy w wodzie, w czasach arturiańskich bądź napoleońskich.”

George R.R. Martin (1948) amerykański pisarz fantasy i science fiction

Źródło: Od „Strefy Mroku” do „Gry o tron”, z Georgem R. R. Martinem rozmawia Michał Hernes http://www.fantastyka.pl/media/pdf_bonus_2012.pdf, bonusowy dodatek do „Nowej Fantastyki”, 2012 rok.

„Nie walczymy w Afganistanie z międzynarodowymi terrorystami, tylko z narodowym ruchem oporu. I hodujemy to, co rzekomo zwalczamy. Zabijając jednego cywila, skłaniamy dziesięciu młodych ludzi na świecie, by odpłacili za to terrorem.(…) To nasza własna przemoc uderza nas jak bumerang w postaci globalnego terroryzmu.”

Jürgen Todenhöfer (1940) niemiecki polityk

Źródło: Wojna czterech mitów, „Der Spiegel”, tłum. „Forum”, 28 lutego 2011.

O ludziach

„Ilekroć ktoś mówi coś złego o burkini, sprzedaż rośnie. Nie zastanowili się nad tym. Używają kawałka materiału jako broni politycznej. Nie wiedzą, że noszą go także nie muzułmanie. Na przykład ostatnio zwróciła się do mnie Australijka, która ma raka skóry, a lubi pływać.”

Aheda Zanetti (1967)

Źródło: Robert Stefanicki, Francja na wojnie z burkini. Co strój plażowy ma wspólnego z terroryzmem http://wyborcza.pl/1,75399,20584438,francja-na-wojnie-z-burkini-co-stroj-plazowy-ma-wspolnego-z.html, wyborcza.pl, 23 sierpnia 2016.

„(…) w błysku naszych bagnetów i naszych szabel nie powinniście widzieć nowego narzucania cudzej woli. Chcę abyście w nim widzieli odbłysk własnej wolności. Ataman wasz w swej pięknej odezwie obiecał zwołać jak najprędzej wolny sejm w wolnej Ukrainie. Szczęśliwy będę, kiedy nie ja – mały sługa swego narodu – ale przedstawiciele sejmu polskiego i ukraińskiego ustanowią wspólną platformę porozumienia. W imieniu Polski wznoszę okrzyk: Niech żyje wolna Ukraina!”

Józef Piłsudski (1867–1935) polski działacz niepodległościowy i polityk, premier, Naczelnik Państwa, twórca tzw. rządów sanacyjnych

w przemówieniu do Ukraińców w Winnicy, 17 maja 1920.
Źródło: Lech Wyszczelski, Wojna polsko-rosyjska 1919–1920, t. 1, wyd. Bellona, Warszawa 2010, s. 382.

O wolności

„Tylko jedno ma sens z tego, co mówił de Coubertin: walka. Walka między obozem krajów socjalistycznych i kapitalistami. Olimpiada to zastępcza forma wojny.”

Andriej Gromyko (1909–1989) polityk radziecki

O walce , Sens

„W kwietniu 1940 roku ponad 21 tysięcy polskich jeńców z obozów i więzień NKWD zostało zamordowanych. Tej zbrodni ludobójstwa dokonano z woli Stalina, na rozkaz najwyższych władz Związku Sowieckiego. Sojusz III Rzeszy i ZSRR, pakt Ribbentrop-Mołotow i agresja na Polskę 17 września 1939 roku znalazły swoją wstrząsającą kulminację w zbrodni katyńskiej.
Nie tylko w lasach Katynia, także w Twerze, Charkowie i w innych, znanych i jeszcze nieznanych miejscach straceń wymordowano obywateli II Rzeczypospolitej, ludzi tworzących podstawę naszej państwowości, nieugiętych w służbie ojczyzny. W tym samym czasie rodziny pomordowanych i tysiące mieszkańców przedwojennych Kresów były zsyłane w głąb Związku Sowieckiego, gdzie ich niewypowiedziane cierpienia znaczyły drogę polskiej Golgoty Wschodu.
Najbardziej tragiczną stacją tej drogi był Katyń. Polskich oficerów, duchownych, urzędników, policjantów, funkcjonariuszy straży granicznej i służby więziennej zgładzono bez procesów i wyroków. Byli ofiarami niewypowiedzianej wojny. Zostali zamordowani z pogwałceniem praw i konwencji cywilizowanego świata. Zdeptano ich godność jako żołnierzy, Polaków i ludzi. Doły śmierci na zawsze miały ukryć ciała pomordowanych i prawdę o zbrodni. Świat miał się nigdy nie dowiedzieć. Rodzinom ofiar odebrano prawo do publicznej żałoby, do opłakania i godnego upamiętnienia najbliższych. Ziemia przykryła ślady zbrodni, a kłamstwo miało wymazać ją z ludzkiej pamięci.
Ukrywanie prawdy o Katyniu – efekt decyzji tych, którzy do zbrodni doprowadzili – stało się jednym z fundamentów polityki komunistów w powojennej Polsce: założycielskim kłamstwem PRL. Był to czas, kiedy za pamięć i prawdę o Katyniu płaciło się wysoką cenę. Jednak bliscy pomordowanych i inni, odważni ludzie trwali wiernie przy tej pamięci, bronili jej i przekazywali kolejnym pokoleniom Polaków. Przenieśli ją przez czas komunistycznych rządów i powierzyli rodakom, wolnej, niepodległej Polsce. Dlatego im wszystkim, a zwłaszcza Rodzinom Katyńskim, jesteśmy winni szacunek i wdzięczność.
W imieniu Rzeczypospolitej składam najgłębsze podziękowanie za to, że broniąc pamięci o swoich bliskich, ocaliliście Państwo jakże ważny wymiar naszej polskiej świadomości i tożsamości.
Katyń stał się bolesną raną polskiej historii, ale także na długie dziesięciolecia zatruł relacje między Polakami i Rosjanami. Sprawmy, by katyńska rana mogła się wreszcie w pełni zagoić i zabliźnić. Jesteśmy już na tej drodze. My, Polacy, doceniamy działania Rosjan z ostatnich lat. Tą drogą, która zbliża nasze narody, powinniśmy iść dalej, nie zatrzymując się na niej ani nie cofając.
Wszystkie okoliczności zbrodni katyńskiej muszą zostać do końca zbadane i wyjaśnione. Ważne jest, by została potwierdzona prawnie niewinność ofiar, by ujawnione zostały wszystkie dokumenty dotyczące tej zbrodni. Aby kłamstwo katyńskie zniknęło na zawsze z przestrzeni publicznej. Domagamy się tych działań przede wszystkim ze względu na pamięć ofiar i szacunek dla cierpienia ich rodzin. Ale domagamy się ich także w imię wspólnych wartości, które muszą tworzyć fundament zaufania i partnerstwa pomiędzy sąsiednimi narodami w całej Europie.
Oddajmy wspólnie hołd pomordowanym i pomódlmy się nad ich głowami. Chwała bohaterom! Cześć Ich pamięci!”

Lech Kaczyński (1949–2010) polski polityk, prezydent Polski

ostatnie, niewygłoszone, katyńskie przemówienie.
Przemówienia rocznicowe

O śmierci , O ludziach , O kłamstwie , O świecie

„Epidemia: wojna zdrowia z wirusami.”

Antoni Regulski

Kolacja u Pascala

„Transporty rosną w tygodnie, miesiące, lata. Gdy skończy się wojna, będą liczyć spalonych. Naliczą cztery i pół miliona. Najkrwawsza bitwa wojny, największe zwycięstwo solidarnych i zjednoczonych Niemiec. Ein Reich, ein Volk, ein Führer – i cztery krematoria. Ale krematoriów będzie w Oświęcimiu szesnaście, zdolnych spalić pięćdziesiąt tysięcy dziennie. Obóz rozbuduje się, aż się oprze naelektryzowanym drutem o Wisłę, zamieszka go trzysta tysięcy ludzi w pasiakach, będzie się zwał Verbrecher-Stadt – „Miasto przestępców”. Nie, ludzi nie zabraknie. Spalą się Żydzi, spalą się Polacy, spalą się Rosjanie, przyjdą ludzie z zachodu i południa, z kontynentu i wysp.”

Tadeusz Borowski (1922–1951) polski poeta, prozaik i publicysta

Proszę państwa do gazu

O ludziach , O zwycięstwie , O zamieszkaniu

„Znany filozof cieszy się, że zabicie ben Ladena „to była bardzo dobra decyzja” i wyraża uznanie dla Amerykanów za to, że „nie bawili się w sentymenty”. Ceniony obrońca praw człowieka mówi o akcie samoobrony, o prawach wojny, które pozwalają na zabijanie generałów wrogich armii w walce. Doświadczeni dziennikarze zachwalają przewagi zabicia ben Ladena nad „pięknoduchowską” pobłażliwością, szydzą z idei praw człowieka dla wrogów praw człowieka, rozwijają moralne uzasadnienia ostrych środków, (…) Czasem można odnieść wrażenie, że przysłuchujemy się licytacji, kto nazwie ben Ladena dosadniejszym słowem: morderca, potwór… Tymczasem prawdziwy dylemat moralny i polityczne wątpliwości nie koncentrują się wcale wokół pytania, (…) o złożone przyczyny dzisiejszego terroryzmu, wśród których polityka USA na Bliskim Wschodzie – nie od wczoraj, lecz od dziesięcioleci – ma znaczący udział. (…) Centralnym pytaniem nie jest, kim był ben Laden ani czym jest terroryzm, lecz kim jesteśmy my i w jakim świecie chcemy żyć.”

Artur Domosławski (1967) dziennikarz polski

Źródło: Sprawa ben Ladena – nasza sprawa, krytykapolityczna. pl, 16 maja 2011 http://www.krytykapolityczna.pl/Opinie/DomoslawskiSprawabenLadenatonaszasprawa/menuid-1.html

O wrażeniach , O decyzjach , O czasie , O walce

„Wojna jest dla mnie w jakimś stopniu pretekstem – interesują mnie ludzkie postawy, przeżycia, ambicje i dążenia. Ujawniają się przecież najdobitniej właśnie w sytuacjach dramatycznych, jakich dostarczał tamten okres.”

Wojciech Marczewski (1944)

Źródło: „Film” nr 7, 1972

„Niektórzy mówią, że będzie to stulecie Ameryki. Moim zdaniem stulecie w które wkraczamy, stulecie, które narodzi się po wojnie, może i musi być stuleciem prostego człowieka. Nie będzie to militarny ani gospodarczy imperializm. Marsz wolności trwający przez ostatnie 150 lat to wielka rewolucja. Była rewolucja amerykańska, francuska, rewolucja w Ameryce Łacińskiej i radziecka. Każdą wzniecono w imię prostego człowieka. Czasem używano przesadnych środków, lecz przedarto się do światła.”

Henry Wallace (1888–1965) polityk amerykański

przemówienie z maja 1942 roku.
Źródło: Oliver Stone's Untold History of the United States (2012), tłum. Anna Rajca, odcinek 2

O wolności , O czasie

„Chrystianinowi nie wolno zabijać ani też nie wolno narażać się nierozważnie na śmierć.(…) Albowiem zabicie człowieka nawet na wojnie jest ciężkim grzechem dla chrystianina, któremu znany jest powszechnie obowiązujący zakaz Boga i Chrystusa: nie zabijaj.”

Faust Socyn (1539–1604) włoski filozof, reformator religijny, działający w Polsce

Źródło: Zbigniew Ogonowski, Socynianizm polski, wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa 1960, s. 26.

O śmierci , O Bogu , O wiedzę , Chrystus

„Wspieram swym nazwiskiem ów Marsz, który wyruszyć ma ulicami Warszawy 11 listopada. Organizatorem jest młodzież, która wprost nawiązuje swym szyldem do dwóch znanych sprzed wojny organizacji: Młodzieży Wszechpolskiej i Obozu Narodowo-Radykalnego – „ABC”. Osoby tworzące te środowiska, jeśli przeżyły lata 1939–1956, nigdy już nie miały szans na obronę swojego dobrego imienia. Mordowane przez Niemców i sowieckich oraz polskichkomunistów były równocześnie opluwane przez pismaków, których – jak się zdaje – potomkowie nadal niczego, poza formalnie uprawianym po ojcach zawodem, się nie nauczyli. By przerwać zatem trwałość tych stalinowskich praktyk, nadal obecnych w mediach niepodległej Polski, przybliżę drogim czytelnikom środowisko tworzące wyżej wymienione organizacje.”

Jan Żaryn (1958) polski historyk

o Marszu Niepodległości.

O młodzieży

„Chcę zaapelować do wszystkich Polaków i Rosjan i do wszystkich ludzi dobrej woli, abyśmy tak postępowali i tak kształtowali nasze stosunki i wychowywali nowe pokolenie, aby nigdy nie doszła do głosu ideologia pogardy do człowieka.”

Aleksander Kwaśniewski (1954) polski polityk, przezydent Polski

w Moskwie podczas obchodów 60. rocznicy zakończenia II wojny światowej.

O ludziach

„System sowiecki był oczywiście potworny. Ale gospodarczo był dość efektywny. Od I wojny światowej do lat 60. Zachód był przerażony tempem wzrostu sowieckiej gospodarki. Niech pan porówna rozwój Rosji sowieckiej z rozwojem porównywalnie biednych krajów, które pozostały w obrębie świata zachodniego – na przykład z Brazylią.”

Noam Chomsky (1928) filozof, logik, językoznawca amerykański

Źródło: Jacek Żakowski, Na lewo od ściany, polityka.pl, 6 lipca 2004 http://www.polityka.pl/spoleczenstwo/niezbednikinteligenta/11062,1,na-lewo-od-sciany.read

„Wojna.
Tak upojna spokojna.”

Andrzej Nowak (gitarzysta) (1959) polski gitarzysta

Cytaty z utworów grupy Złe Psy, Polska (urodziłem się w Polsce)
Źródło: utwór Dobosz

„Żaden wróg was nie pokonał!”

Friedrich Ebert (1871–1925) niemiecki polityk

do powracających z frontów I wojny światowej żołnierzy niemieckich.
Źródło: Helge Hesse, W 80 powiedzeń dookoła świata, op. cit., s. 269.

„Puszczając wodze fantazji wyobraźmy sobie, iż hitlerowscy ministrowie po drugiej wojnie światowej opływają w dostatek, a działacze narodowosocjalistyczni porozumieli się z opozycją antyhitlerowską, stając się zapleczem kadrowym demokratycznego państwa. Idąc dalej: fachowcy z gestapo tropiliby wówczas wrogów demokracji i podziemie neonazistowskie, a Abwehra stałaby się zapleczem kadr kierowniczych demokratycznych Niemiec. Minister Goebbels miałby własne środowisko demokratyczne, a przy tym wydawałby pluralistyczną gazetę, opiewając w niej uroki europejskości, demokracji i praw człowieka. Towarzyszyłyby temu – oczywiście – spółki tworzone w oparciu o majątek państwowy przez kadrę doskonałych narodowosocjalistycznych fachowców, wspieranych przez mniej doświadczonych profanów z dawnej opozycji. Członkowie partii narodowo-socjalistycznej – NSDAP – weryfikowaliby wówczas uprawnienia kombatanckie swoich przeciwników z czasów wojny. Na szczęście – po koszmarze hitleryzmu odbył się proces norymberski i dokonano surowej oceny co najmniej części zbrodniarzy. Odbyła się też w Niemczech denazyfikacja, której elementami były – między innymi – zakaz szerzenia poglądów narodowosocjalistycznych, demonopolizacja i dekartelizacja. Czas pokazał, że osąd ten oraz zastosowane środki były potrzebne i słuszne, choć może nie do końca konsekwentnie przeprowadzone. Obecnie nie kwestionuje tego chyba żaden poważny historyk, oczywiście – jeżeli nie należał do PZPR. Nie widzę dzisiaj żadnego powodu, aby osoby, które ułatwiały zniewolenie naszego kraju, mogły zajmować w nim stanowiska wymagające społecznego zaufania, prawości charakteru, a także kierowania się polską racją stanu. Odsunięcie tych ludzi od niektórych stanowisk jest niezbędne – w imię sprawiedliwości dziejowej i wiarygodności państwa. Bez tego obywatele naszego kraju nie wyzwolą się z apatii i zniechęcenia.”

Mariusz Marasek (1959) polski polityk

Źródło: Wystąpienie na posiedzeniu Sejmu, 5 września 1992 http://orka2.sejm.gov.pl/Debata1.nsf/5c30b337b5bc240ec125746d0030d0fc/1198cd3a81e9a6d5c125750c0044e806?OpenDocument

O szczęściu , O ludziach , O sprawiedliwości , O demokracji

„A oto szczypta ironii: Europa zapanowała nad światem, ale nie zdołała zapanować nad sobą. Przez pięćset lat kontynent rozdzierały wojny domowe i w rezultacie nigdy nie powstało imperium europejskie (…). Narody europejskie najeżdżały, podbijały i ujarzmiały resztę świata, a jednocześnie wykrwawiały się w nieustannych wojnach między sobą.”

George Friedman (1949)

Następne 100 lat. Prognoza na XXI wiek
Źródło: s. 36

O świecie

„W konfrontacji z prawdziwym socjalizmem, bogate klasy zawsze stały po jego (Hitlera) stronie. To było wyraźnie widoczne w czasie hiszpańskiej wojny domowej i gdy Francja skapitulowała. W marionetkowym rządzie Hitlera nie działają robotnicy, ale gang bankierów, klika generałów i sprzedajnych prawicowców.”

George Orwell (1903–1950) pisarz i publicysta angielski

Therefore, as against genuine Socialism, the moneyed class have always been on his side. This was crystal clear at the time of the Spanish civil war, and clear again at the time when France surrendered. Hitler’s puppet government are not working men, but a gang of bankers, gaga generals and corrupt rightwing politicians. (ang.)
Źródło: The Lion and the Unicorn: Socialism and the English Genius http://ebooks.adelaide.edu.au/o/orwell/george/o79e/part14.html, 1941

O czasie

„Niemcy przez ponad 20 lat sprzeciwiali się ustanowieniu wspólnej waluty. Podejrzewali, że wszyscy będą się zadłużać na ich koszt, że w razie czego to oni będą musieli spłacać ich długi. Kiedy padł mur berliński, zgodzili się na euro w zamian za zgodę państw europejskich na zjednoczenie.
Przez wiele lat Niemcy podchodzili do tego tak: owszem mamy dług moralny wobec Europy. Wojna, Auschwitz… Więc dopłacamy do europejskiej kasy. Ale dla Niemców szala z długiem moralnym w miarę upływu lat jest coraz lżejsza. A ta z pieniędzmi, które Niemcy muszą płacić, coraz cięższa.
W Polsce często powtarza się bzdurę, że Grecja czy Włochy wycofają się ze strefy euro…(…) Oni się będą tej strefy trzymać pazurami!!! Wyjście z niej oznacza dla nich natychmiastowe bankructwo.”

Witold Orłowski (1962)

Źródło: Gonimy Europę jak Chiny świat, wywiad w „Gazecie Wyborczej”, 31 grudnia 2010.

O świecie

„Koszty wojny mam ciągle przed oczami. Starannie wypisane w księdze rachunkowej, w której kolumny są nagrobkami.”

George Marshall (1880–1959) amerykański generał i polityk

Źródło: Oliver Stone's Untold History of the United States (2012), tłum. Anna Rajca, Mirosław Filipowicz, odcinek 5

„Sikorski jest najlepszym ministrem spraw zagranicznych, jakiego mieliśmy.”

Jadwiga Staniszkis (1942) polska socjolog i publicystka

Źródło: Wraca zimna wojna. Polska za to zapłaci http://www.rp.pl/artykul/178982_Wraca_zimna_wojna__Polska_za_to_zaplaci.html, „Rzeczpospolita”, 20 sierpnia 2008

„Zaraz po wojnie przywdziałem mundur harcerski, marząc o wielkiej Polsce. W rezultacie, jako 16-letni chłopak wychowany w patriotycznej rodzinie i harcerz w konspiracyjnych Drużynach Chrobrego, na przełomie 1948 i 1949 roku przesiedziałem na UB ponad 7 miesięcy. Była nas grupa 52 harcerzy z całej Polski. Czekała ta grupa w areszcie na sfingowany proces przeciwko harcerstwu i przeciwko młodzieży polskiej. Nie zrobiono tego procesu. Po 7 miesiącach wyrzucono nas jak niepotrzebny bagaż, bo nie byliśmy już potrzebni, problem rozwiązano bowiem inaczej. W tamtych czasach miałem do czynienia z oficerami UB, którzy mnie przesłuchiwali. Byli bez litości. Siedziałem po 48 godzin w mokrym karcerze, byłem głodzony, a po parę dni trzymano mnie też bez wody. Ale byłem też konwojowany przez zwykłych żołnierzy Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego. I gdy przewożono mnie skutego z Katowic do Poznania w Wigilię Bożego Narodzenia, ci żołnierze wbrew rozkazom rozkuli mnie i pozwolili mi się posilić. Ale represje w stosunku do nas, harcerzy i mnie, trwały dalej. Nie otrzymałem skierowania na studia. Gdy byłem w wojsku, właśnie z tego tytułu zostałem przymusowo wcielony do brygad wojskowych pracujących w kopalni.”

Włodzimierz Czechowski (1933) polski polityk

Źródło: wystąpienie w Sejmie, 8 września 2004 http://orka2.sejm.gov.pl/Debata4.nsf/4fb829a81a8d007ac125746d0030d0fb/f6713bf5e9978a86c1257479003323ef?OpenDocument

O młodzieży , O rodzinie , O problemach , O studiach

„Moment obalenia faszystowskiej dyktatury Antonescu i rozpoczęcia przez Rumunię sprawiedliwej wojny z hitlerowskimi Niemcami wybrany był przez Komitet Centralny naszej partii odpowiednio do sprzyjających warunków, stworzonych zdecydowanym natarciem radzieckim na froncie Jassy-Kiszyniów.”

Gheorghe Gheorghiu-Dej (1901–1965) rumuński przywódca komunistyczny

Źródło: Stati i rieczi, t.1., (październik 1945-wrzesień 1952), Moskwa 1956, s. 222, cyt. za: Historia drugiej wojny światowej 1939–1945, t. 9, tłum. Marian Laprus, Antoni Pacześniak, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, s. 130.

O historii

„Halo? – Tutaj wojna już się skończyła. Co mamy teraz robić? – Nie martw się, skończyła się jedna, zacznie się następna…”

Roberto Saviano (1979)

Gomorra – podróż po imperium kamorry

„Są duże różnice między krajami. W Rio tysiąc osób rocznie ginie od policyjnych strzałów, a w ramach przygotowań do mundialu i olimpiady tysiące rodzin są wywłaszczane bez dobrej rekompensaty. Ale pod wieloma względami jest dużo lepiej niż 10 lat temu. O Kolumbii nie da się tego powiedzieć. Ani o Iranie czy Korei Północnej. Ogólnie w krajach Południa jest lepiej, ale nie we wszystkich i nie pod każdym względem. Natomiast na Północy wojna z terroryzmem, kryzys ekonomiczny, islamofobia sprawiły, że prawa człowieka są zagrożone ze strony, z której kilkanaście lat temu nikt by się tego nie spodziewał.”

Salil Shetty (1961)

Źródło: Jacek Żakowski, Telefon do wolności http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/swiat/1517146,1,rozmowa-z-sekretarzem-generalnym-amnesty-international.read (wywiad z Salilem Shettym), „Polityka”, 7 lipca 2011

O wolności

„Moralność dopuszcza zabijanie w obronie własnej, w obronie swojej grupy, czyli na przykład podczas wojny. Do tego z odbieraniem życia mamy mniejszy problem, kiedy czyni się to w sposób nieosobowy. Dlatego współczesne konflikty są tak krwawe – trudniej jest samemu przebić włócznią przeciwnika czy zmiażdżyć mu głowę maczugą, niż odpalić rakietę dalekiego zasięgu skierowaną w wielomilionową metropolię.”

Jerzy Vetulani (1936–2017) profesor nauk przyrodniczych, psychofarmakolog, neurobiolog, biochemik

Źródło: Olga Woźniak: Stań się dobrym. To się opłaca, „Gazeta Wyborcza” nr 299, 24–26 grudnia 2011

O problemach , O morzu

„Ilekroć w Izbie Lordów nasz kochany marszałek zabierze głos, to powstaje wrażenie, jakby osioł machną ogonem w najbardziej nieodpowiednim momencie.”

Bernard Law Montgomery (1887–1976) marszałek brytyjski

komentarz z gazety „Times” dotyczący udziału Montgomery’ego w polityce po II wojnie światowej.
Źródło: Melania Sobańska-Bondaruk, Stanisław Bogusław Lenard (oprac.), Wiek XX w źródłach, op. cit., s. 368.

O wrażeniach , O wieku , Kochać się

„Mój dynamit lepiej przyczyni się do pokoju niż tysiąc światowych kongresów. Kiedy człowiek zrozumie, że całe armie mogą zostać unicestwione, to będzie mógł żyć w wiecznym pokoju.”

Alfred Nobel (1833–1896) szwedzki chemik i wynalazca

Źródło: Tomasz Walat, Wojna o pokój, polityka.pl, 4 listopada 2009 http://www.polityka.pl/historia/276031,1,wojna-o-pokoj.read

O pokoju , O historii

„Jako młody chłopak dorastający w Nowym Jorku odmówiłem złożenia przysięgi na wierność fladze. Zostałem za to oczywiście odesłany do dyrektora. A on zapytał: „dlaczego nie chcesz przysięgać na flagę? Wszyscy to robią!” Odpowiedziałem, że wszyscy kiedyś wierzyli, że Ziemia jest płaska, ale to nie zmieniło faktu, że nie jest. Wyjaśniłem, że Ameryka wszystko, co ma zawdzięcza innym kulturom, innym narodom i że raczej złożyłbym przysięgę na wierność Ziemi i wszystkim jej mieszkańcom. Nie trzeba chyba mówić, że wkrótce po tym porzuciłem szkołę całkowicie i założyłem laboratorium w swoim pokoju. Tam zacząłem zgłębiać tajniki nauki i przyrody. Uświadomiłem sobie wtedy, że wszechświatem rządzą pewne prawa i że człowiek razem z całym społeczeństwem nie jest wolny od tych praw. Wtedy nastąpił krach roku 1929, który rozpoczął okres znany nam dziś jako „Wielki Kryzys”. Ciężko było mi zrozumieć dlaczego miliony ludzi głodowało, zostało bez pracy i dachu nad głową, gdy wszystkie fabryki nadal stały. Ilość zasobów się nie zmieniła. Wtedy właśnie uświadomiłem sobie, że reguły gry ekonomicznej były z gruntu błędne. Niedługo potem przyszła Druga Wojna Światowa, podczas której narody na zmianę, systematycznie wyniszczały się nawzajem. Później obliczyłem sobie, że całe zniszczenie i zmarnowane zasoby przeznaczone na tę wojnę mogłyby swobodnie zaspokoić potrzeby każdego mieszkańca tej planety. Od tamtej pory obserwowałem jak ludzkość nieuchronnie zmierza ku zagładzie. Na moich oczach marnowano i niszczono bezcenne surowce w imię zysku i wolnorynkowych idei. Byłem świadkiem wciśnięcia systemu wartości społeczeństwa w ramy chorego materializmu i bezmyślnej konsumpcji. Widziałem finansowe potęgi przejmujące kontrolę nad rządami i polityką rzekomo wolnych narodów. Teraz mam 94 lata i obawiam się, że moje usposobienie jest takie samo jak 75 lat temu. Musimy skończyć z tym gównem.”

Jacque Fresco (1916–2017)

Źródło: film https://www.youtube.com/watch?v=4Z9WVZddH9w&feature=youtu.be&t=5m55s Zeitgeist: Moving Forward (2011)

O ludziach , O pokoju , O nauce , O wszechświecie

„Podatki dla najzamożniejszych wynosiły przynajmniej 70 procent aż do roku 1981. Efekt: do roku 1957 górny jeden procent Amerykanów przejmował tylko 10,1 procent całkowitego dochodu. Większość reszty trafiała do rosnącej klasy średniej, której członkowie napędzali największy boom gospodarczy w historii świata.(…) Nie przyspieszymy, dopóki klasa średnia nie odzyska siły przetargowej, którą miała w pierwszych trzech dekadach po II wojnie światowej, aby domagać się dużo większe udziału w owocach wzrostu gospodarczego.”

Robert Reich (1946)

Źródło: Dlaczego gospodarka nie może wrzucić drugiego biegu?, krytykapolityczna.pl, 16 czerwca 2012 http://www.krytykapolityczna.pl/Opinie/ReichDlaczegogospodarkaniemozewrzucicdrugiegobiegu/menuid-1.html

O historii , O sile

„Przyjdzie czas, kiedy szatan i jego zwolennicy zostaną zniszczeni w jeziorze ognia, a wraz z nimi zniknie grzech, choroba, ból, płacz i śmierć”

Alfred Palla (1960)

Ap 21,4
Biblijna prawda o piekle
Źródło: Alfred Niewidzialna wojna o Twoje życie, s. 178.

O życiu , O śmierci , O bólu , O chorobach

„Kiedyś mówiło się, że narkotyki „skolumbizowały” Meksyk; dziś „meksykanizacja” grozi całej Ameryce Środkowej, a Gwatemala już stała się przedsionkiem piekła. Tej wojny nie da się wygrać zbrojnie, katastrofie może zaradzić tylko legalizacja narkotyków.”

Sergio Ramírez (1942)

na kongresie literackim w Kartagenie, styczeń 2012.
Źródło: Aleksandra Plewka-Szmigiel, Kolejne głosy za legalizacją narkotyków, latinoamerica.pl, 14 lutego 2012 http://latinoamerica.pl/kolejne-glosy-za-legalizacja-narkotykow/

O piekle

„Trochę dziwnie się czuję, dowiadując się z gazet, że Madonna buduje szkoły w Malawi.”

Thomas John Bisika (1967)

o charytatywnej działalności Madonny w Malawi.
Źródło: Robert Stefanicki, Malawi na wojnie z Madonną. Czy celebryci bardziej pomagają czy szkodzą Afryce? http://wyborcza.pl/1,76842,13758752,Malawi_na_wojnie_z_Madonna__Czy_celebryci_bardziej.html#TRrelSST, wyborcza.pl, 18 kwietnia 2013.

„Społeczeństwa cannabisowe, jak np. w Indiach, są bardziej pacyfistyczne niż społeczeństwa alkoholowe. (…) Archipelag Gułag, Holocaust, dwie wojny światowe zawdzięczamy cywilizacjom alkoholowym. Czy sytuacja nie wymaga, byśmy zastąpili agresywne używki psychodelikami?”

Kamil Sipowicz (1953) polski historyk filozofii, dziennikarz, poeta, rzeźbiarz i malarz

Źródło: rozmowa Wojciecha Staszewskiego, Bierzcie i palcie wszyscy, „Duży Format”, 15 września 2011.

„Ta wojna tylko zrobiła miliarderów z milionerów. A dzisiejsza wojna tylko robi bilionerów z milionerów. To się nazywa postęp.”

Kurt Vonnegut (1922–2007) amerykański pisarz i publicysta

Człowiek bez ojczyzny

„Nie mogę bez dreszczu wspominać tego strasznego czasu.”

Stefan Banach (1892–1945) polski matematyk

o przeżyciach II wojny światowej.
Źródło: Beata Maciejewska, Genialni z kawiarni Szkocka, „Magazyn na święto” (dodatek „Gazety Wyborczej”), 31 października–2 listopada 2014.

O czasie

„Powszechne zaznanie sytuacji poniżenia społecznego w warunkach narodowego ucisku wytworzyło szerokie poczucie łączności, wspólnotę (…) Świat społeczeństwa rozdartego kategoriami z czasów kapitalizmu stawał się światem z tamtego, przedwojennego brzegu.”

Jan Strzelecki (1919–1988) socjolog polski, eseista, działacz społeczny

wymieniając jedyną pozytywną funkcję wojny.
Źródło: Próby świadectwa, Warszawa 1971.

O świecie

„To miejsce magiczne, miejsce mojego dzieciństwa. Mieszkaliśmy tam w domu mojego wspomnienia dziadka Janka (dom nie był jego własnością, tylko kopalni). Dom miał sześć pokoi i leżał w kolonii Bugaj. Pamiętam adres: Bugaj 219. Miał ogród obrośnięty orzechem laskowym i jarzębinami. Można było siadać i jeść, i kłaść się na gałęziach. I był staw. A dookoła wielkie na 80 km kw. lasy. W tych lasach w czasie wojny byli partyzanci. W Starachowicach mieszkała najpierw rodzina mojej mamy – Szydłowscy. Ojciec trafił tam w poszukiwaniu pracy. Był inżynierem budowlanym, a w Starachowicach była największa w Polsce fabryka broni. I powstawały różne kolonie, zjeżdżali się tam ludzie. Budowniczych brakowało. Tata został tam, kiedy poznał moją mamę.”

Jadwiga Kaczyńska (1927–2013) polska filolog

o Starachowicach.

O ludziach , O rodzinie , O pokoju , O domu

„Teraz, kiedy już mam w ręku tych ludzi i kiedy przyszłość Polski jedynie od naszych kombinacyj zawisła, kraj ten posłużyć może WKMości za teatr wojny i zasłonę od wschodu dla Szląska albo też będzie w ręku WKMości przedmiotem targu przy układach pokojowych.
Cała sztuka z naszej strony jest w tem, aby ci ludzie niczego się nie domyślili i aby nie mogli przewidzieć, do jakich ustępstw będą zmuszeni w chwili, gdy WKMość za swe zasługi zażąda od nich wdzięczności.”

Girolamo Lucchesini (1751–1825)

1 kwietnia 1790 r. do króla pruskiego Fryderyka Wilhelma II o zawartym w 1790 sojuszu polsko-pruskim.
Źródło: Józef Kossecki, Tajemnice mafii politycznych, Iskry, 1978 r.

O ludziach , O sztuce , O przyszłości

„My sowieckimi kolbami nauczymy ludzi w tym kraju myśleć racjonalnie bez alienacji.”

Tadeusz Kroński (1907–1958) filozof polski, historyk filozofii

w liście z 7 grudnia 1948 do Czesława Miłosza.
Źródło: Czesław Miłosz, Zaraz po wojnie. Korespondencja z pisarzami 1945–1950, wyd. Znak, Kraków 1999.

O ludziach , O myślach , O myśleniu

„Ta decyzja służy naszym narodowym interesom.”

Leszek Miller (1946) polityk polski, premier

o wojnie w Iraku.
Źródło: przemówienie sejmowe

O decyzjach

„Graliśmy z kolegami [w czasie wojny] w nieboszczyków. Wygrywał ten, kto zobaczył więcej trupów.”

Marek Gedl (1934–2014)

Źródło: Elżbieta Dziwisz, Pięć tysięcy lat w jednym miejscu, „Alma Mater” nr 122–123, luty-marzec 2010, s. 33.

O czasie

„Jeśli ktoś decyduje się być oficerem, to nie powinien być lękliwy.”

Lech Kaczyński (1949–2010) polski polityk, prezydent Polski

w sierpniu 2008 o pilocie kpt. Grzegorzu Pietruczuku, gdy odmówił lądowania na lotnisku w Tbilisi w ogarniętej wojną Gruzji.
Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 12 kwietnia 2010

„Nasze społeczeństwo jest chore na narcyzm. Nie potrafi się otworzyć na jednię i na całość. Nie zachowuje się już zgodnie z prawami ewolucji. Tu leży przyczyna terroru i wojny.”

Willigis Jäger (1925) filozof niemiecki, benedyktyn i mistrz zen

„Każdy z krajów biorących udział w PW ma nieco inne priorytety, sytuację polityczną itd. Wśród nich Białoruś jest przypadkiem najbardziej złożonym. Tamtejsze społeczeństwo ma najsłabsze poczucie tożsamości narodowej. Druga wojna światowa czy okupacja radziecka nie sprzyjały procesom narodowotwórczym. W zaistniałej sytuacji wiele osób nie potrafi dostrzec alternatywy dla Łukaszenki, jest podatnych na dyktaturę jakby żywcem wyjętą z poprzedniej epoki. Bruksela powinna bardziej zainteresować się Ukraińcami i Białorusinami. Złe traktowanie tych narodów powoduje, że automatycznie zwracają się na Wschód. Zwróćmy uwagę, jak rzadko nad Dnieprem składają wizyty wysocy rangą politycy europejscy, w porównaniu ze swoimi rosyjskimi kolegami, którzy pojawiają się tam znacznie częściej. W ten sposób nic nie uda się nam osiągnąć. Za przykład można postawić szefów polskiej i szwedzkiej dyplomacji, którzy wspierają idee Partnerstwa Wschodniego i bliskiej współpracy z krajami regionu.”

Marko Mihkelson (1969)

o krajach Partnerstwa Wschodniego.
Źródło: Kazimierz Popławski, W oczekiwaniu na zmiany (cz. II), new.org.pl, 30 czerwca 2012 http://www.new.org.pl/924,post.html

O współpracy

„Dzisiaj państwa narodowe pozbyły się większości swojej mocy. Moc szybuje w niedosiężnej dla polityki państwowej rejonach. Bo polityka do dziś pozostaje taka, jak była dawniej, czyli lokalna. Z jednej strony mamy więc moc niekontrolowaną politycznie, a z drugiej politykę paraliżowaną przez deficyt mocy.”

Zygmunt Bauman (1925–2017) polski socjolog, filozof, eseista

Źródło: rozmowa Tomasza Kwaśniewskiego, Więc będzie wojna?, „Gazeta Wyborcza” 14–15 kwietnia 2012

„W ciągu czterech lat konspiracji wypracowany został społeczny i polityczny program Polski Podziemnej. Znalazły w nim wyraz te wszystkie przemiany społeczne i polityczne, które przyniosła wojna i okupacja, narzucając wszystkim konieczność realizowania gospodarki i polityki, jakie dotychczas głosiła tylko demokracja pod przewodem partii socjalistycznej. Tuż przed powstaniem, 26 lipca, zasady te zostały proklamowane w manifeście oficjalnego kierownictwa Polski Podziemnej. Zasady uspołecznienia kluczowych gałęzi produkcji, głębokiej reformy rolnej i demokracji w życiu gospodarczym i politycznym, są wytycznymi tego dokumentu historycznego. Wykorzystując względną swobodę zbierania się w czasie powstania, Rada Jedności Narodowej ukonkretniała te zasady w postaci dekretów i ustaw, mających określić ostateczne formy życia odrodzonej Polski.”

Zygmunt Zaremba (1895–1967) polityk polski

Źródło: Warszawa w ogniu powstania, 1946, w: Powstanie sierpniowe, oprac. M. Drozdowski i O. Zaremba-Blatonowa, Warszawa 1990 http://lewicowo.pl/warszawa-w-ogniu-powstania/

O demokracji , O czasie

„Najpierw – mówi mi mama – powinniśmy iść na Warszawę. Najpierw załatwmy sprawy u siebie. Obalmy tych i wybierzmy takich, którzy spytają: ile dzieci uciekających przed wojną utonęło w morzu w tym roku? Co możemy zrobić, by w przyszłym nie utonęło żadne?
Takich polityków w Polsce nie ma. Nie ma na takich zapotrzebowania? Na Boga jest! Bóg się rodzi. Uchodźca.”

Wojciech Tochman (1969) polski dziennikarz

Źródło: Bóg się rodzi, „Duży Format” http://wyborcza.pl/duzyformat/7,127290,21125630,bog-sie-rodzi-tochman.html, wyborcza.pl, 19 grudnia 2016.

O Bogu , O dzieciach

„A może (…) twe przygnębienie z czego innego wypływa? Czyżby z faktu, że to ciebie wystawiono za drzwi, podczas gdy ty planowałeś finał we własnym stylu? Taki z ucieczką nad ranem i kwiatkami na stoliku? Ha, ha, w miłości jak na wojnie, przyjacielu, a twoja miła postąpiła jak wytrawny strateg. Zadziałała wyprzedzająco, atakiem prewencyjnym.”

Andrzej Sapkowski książka Sezon burz

Jaskier do Geralta.
Sezon burz

„Wielki miłośnik wojny, działający jednak rozważnie, znakomity strateg, łaskawy dla suplikantów oraz wyrozumiały dla tych, których wziął niegdyś pod swą opiekę.”

Jordanes

o Attyli, cyt. za: Simon Sebag Montefiore, Potwory..., op. cit., s. 48.

„Karzcie nie tylko zdrajców, lecz nawet obojętnych; karzcie każdego, kto zachowuje się w Republice biernie i nic dla niej nie robi.”

Louis de Saint-Just (1767–1794) rewolucjonista francuski

„zalecenia” podczas terroru jakobińskiego.
Źródło: Paweł Jasienica, Rozważania o wojnie domowej, Warszawa 2008.

„Nie przyszedłem rozmawiać.
Nie przyszedłem się kłócić.
Nie przyszedłem prowadzić odwiecznej wojny.
Ja przyszedłem się kochać.
Przyszedłem się kochać.”

Marcin Świetlicki (1961) polski poeta, dziennikarz i muzyk rockowy

Ogród koncentracyjny
Źródło: Olifant

Kochać się

„Japonia będzie wygrywać, póki będzie atakować.”

Isoroku Yamamoto (1884–1943) admirał, jeden z największych dowódców marynarki japońskiej

o wojnie ze Stanami Zjednoczonymi.

„Świat osiągnął jasność bez mądrości, moc bez sumienia. Żyjemy w świecie atomowych gigantów i moralnych dzieci. O wojnie wiemy więcej niż o pokoju, o zabijaniu więcej niż o życiu.”

Omar Bradley (1893–1981) amerykański generał

The world has achieved brilliance without wisdom, power without conscience. Ours is a world of nuclear giants and ethical infants. We know more about war than we know about peace, more about killing than we know about living. (ang.)
Źródło: fragment przemówienia z okazji Dnia Zawieszenia Broni, 10 listopada 1948

O dzieciach , O świecie , O pokoju

„Centrum działania w wojnie rewolucyjnej powinna stanowić wieś. Zarazem jednak szczególna rola przypada miastu, ponieważ w pierwszym etapie wojny powinno ono dostarczyć wsi najlepiej przygotowanych kadr, które by kierowały organizacją oddziałów polityczno-wojskowych. Na ogół elementy rewolucyjne pochodzenia miejskiego mają większą możliwość osiągnięcia odpowiedniego poziomu świadomości politycznej na pierwszym etapie. Elementy te wywodzą się z rewolucyjnych środowisk robotników i studentów i pewnych warstw drobnej burżuazji.”

Carlos Fonseca (1936–1976)

Źródło: Zbigniew Marcin Kowalewski, Guerilla latyno-amerykańska, Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1978, s. 56.

„Według danych MFW Afganistan jest dziś najuboższym krajem Azji. Według danych UNICEF co piąte afgańskie dziecko nie dożywa piątego roku życia. Według amerykańskiego ambasadora Karla Eikenberry’ego 77 proc. Afgańczyków nie ma dostępu do czystej wody pitnej. 45 procent cierpi głód. To jest „priorytet cywilnej odbudowy?””

Jürgen Todenhöfer (1940) niemiecki polityk

Źródło: Wojna czterech mitów, „Der Spiegel”, tłum. „Forum”, 28 lutego 2011.

O głodzie , O dzieciach , O cierpieniu

„Patrzyłem na zburzone miasta i – proszę mi wierzyć – w jakiś sposób czułem się odpowiedzialny za tę wojnę, której sensu i celu nie byłem w stanie pojąć: żołnierzowi każe się walczyć i ginąć, reszta nie należy do niego. Wszystko, co może osiągnąć żołnierz na wojnie, w najlepszym przypadku, to udział w jakimś mglistym zwycięstwie, które – zaręczam panu – po tym wszystkim co musi przeżyć i przecierpieć – nie ma dla niego żadnego sensu. Można odnieść jakieś zwycięstwo w życiu, lecz nigdy na wojnie, na wojnie przegrywa się wszystko, czym żyło się dotychczas; można najwyżej ocalić ciało, gdyż na wojnie – przegrywają wszyscy. Sama wojna jest poza życiem, tam najświętsze słowa brzmią pusto. (…) … widok tych martwych drzew targnął mną silniej niż widok zabitych ludzi… Tam, między tymi drzewami, po raz pierwszy pocałowała mnie kobieta. Czy wie pan, co czuje człowiek, kiedy zrozumie, że już nigdy nie ujrzy drzewa, pod którym został pierwszy raz pocałowany? (…) Do mojego domu, do mojego życia wtargnęli ludzie, którzy pozostawili gdzieś swoje sady, swoje domy, swoje miłości i – zburzyli mój dom. Ja wtargnąłem do domów innych ludzi i burzyłem je… (…) Jakże to jest – myślałem – że miliony ludzi, którzy kochają swoje domy, swoje dzieci i żony, którzy pragną pracować, a nienawidzą wojny – na rozkaz setki generałów porzucają wszystko i mordują się, niszczą i grabią swoje domy? Na wojnie o wszystkim decyduje pierwszy strzał: potem zostaje tylko strach i chęć ocalenia siebie. Nie byłem dłużej w swoim domu niż kwadrans – trzeba było iść dalej, znowu zabijać i burzyć – lecz przysiągłem sobie wówczas, że ostatni strzał tej wojny będzie ostatnim dniem mego życia wśród tych wszystkich prawd i haseł… Nie ma takich prawd, panie doktorze, za które musieliby ginąć ludzie wolni, to nie są ludzkie prawdy. (…) Człowiek musi czymś żyć, a dzisiejszy świat zabiera mu wszystko…”

Marek Hłasko (1934–1969) polski pisarz

Umarli są wśród nas

O kobietach , O dzieciach , O ludziach , O świecie

„Kiedy władcy grają o prowincje, ludzie są żetonami, którymi się płaci”

Fryderyk II Wielki (1712–1786)

pesymistyczna refleksja króla-filozofa, w trakcie trwania wojny siedmioletniej.

O ludziach

„…coś takiego, jak granica między prawdą a fikcją w Ostankino w ogóle już nie istnieje. Ale nawet wtedy, gdy już wiesz, że wszelkie uzasadnienie dla prowadzonej przez prezydenta wojny zostało sfabrykowane, nawet gdy rozumiesz, że te historię stworzono po to, by utrzymać prezydenta przy władzy i odciągnąć widzów od myśli o defraudacji państwowych pieniędzy, te kłamstwa powtarzane są tak często, że po jakimś czasie zaczniesz im przytakiwać, bo po prostu nie mieści ci się w głowie, że ci ludzie są w stanie kłamać aż tak często i aż tak bezwstydnie. Więc w pewnym sensie czujesz, że jeśli ludzie z Ostankino mogą pozwolić sobie na tyle kłamstw i uchodzi im to bezkarnie, oznacza to tyle, że posiadają faktyczną władzę, która pozwala im określać, co jest prawdą, a co tylko zmyśleniem. Czy więc nie będzie lepiej, jeśli się z nimi zgodzisz?”

Peter Pomerantsev (1977)

s. 282.
Jądro dziwności

O ludziach , O kłamstwie , O historii , O myślach

„Nigdy nie było dobrej wojny i złego pokoju.”

Benjamin Franklin (1706–1790) amerykański polityk, uczony i filozof

There never was a good war or a bad peace. (ang.)
Źródło: list do Josiah Quincy, 11 września 1783

O pokoju

„Okazja do zwrotu zaczepnego została przeoczona, a gdy po wahaniach została zarządzona, operacja była już słusznie spóźniona i – została słusznie odwołana. Rozkaz Naczelnego Dowództwa do odmarszu na stolicę wzbudził we mnie smutne refleksje. Niechybnie bowiem dowodził, że w pierwszej fazie wojny, w osłonie granic i koncentracji, przegraliśmy. Mimo że było to do przewidzenia, przegrana nasza była o wiele za wczesna.”

Tadeusz Kutrzeba (1886–1947) generał polski

Bitwa nad Bzurą

„Nadzieja, że zostanę premierem Nigerii (…) nigdy mnie nie opuściła. Nadal mam nadzieję, że zostanę premierem Nigerii.”

Obafemi Awolowo (1909–1987) nigeryjski polityk

kilka lat po przegranych dla Awolowo wyborach z 1959 roku, w których kandydował na premiera całej Nigerii.
Źródło: Ryszard Kapuściński, Wojna futbolowa, wyd. Czytelnik, Warszawa, 2007, ISBN 9788307031163, s. 148.

O nadziei

„Nieprawdziwe, kłamliwe i oszczercze jest sformułowanie, że z przyzwolenia władz i policji bito ludzi pod krzyżem. To jest z taką dobrą wolą napisana ta deklaracja, jak Bismarck pisał do Napoleona III, dążąc do wywołania wojny prusko-francuskiej.”

Tomasz Nałęcz (1949) polski polityk, historyk

o deklaracji łódzkiej.
Źródło: wp.pl http://wiadomosci.wp.pl/gid,12796884,title,Apeluje-by-Jaroslaw-Kaczynski-poddal-sie-badaniom,gpage,7,img,12796913,galeria.html, dostęp 30 października 2010

O ludziach

„Paragwajczycy są w walce gorsi niż dzikusy, wolą zginąć, niż się poddać.”

Venancio Flores (1808–1868)

Źródło: Jarosław Wojtczak, Wojna paragwajska 1864–1870, Bellona, Warszawa 2011, s. 121.

O walce

„Wcale mnie nie bawi mordowanie ludzi zmuszonych do samobójczego działania. I nie uznaję takiej wojny.”

Alistair MacLean książka Działa Nawarony

Postać: Keith Mallory
Działa Nawarony

O ludziach

„Oficerowie argentyńscy jeździli uczyć się do szkół wojskowych Trzeciej Rzeszy, naziści przyjeżdżali dzielić się wiedzą i doświadczeniem do Argentyny. Argentyńscy wojskowi byli zafascynowani nazistami. Wywiady obu krajów ściśle współpracowały. Po wojnie Peron, o którym wiadomo, że admirował przede wszystkim Mussoliniego, był wybawicielem uciekających z Europy prominentów Trzeciej Rzeszy. Zbiegli naziści osiedlali się również w innych krajach – Brazylii, Chile, Paragwaju i Urugwaju, ale to Peron był tym jedynym przywódcą państwowym, który nie tylko tolerował ich obecność, lecz także osobiście się z nimi spotykał. Krótko przed śmiercią wyznał, że proces w Norymberdze był hańbą.”

Uki Goñi (1953)

Źródło: The Real Odessa, Granta Books, London-New York 2002.

O śmierci

„W czasie wojny armia reprezentuje swój rząd.”

Fridolin von Senger und Etterlin (1891–1963)

Wojna w Europie (Krieg in Europa, 1960)

O czasie

„Tym nowym była rewolucja, nie studencka, wyidealizowana w 1905 roku, ale ta obecna, zrodzona z wojny, krwawa, nie licząca się z niczym żołnierska rewolucja, kierowana przez znawców tego żywiołu, bolszewików.”

Borys Pasternak (1890–1960) rosyjski poeta i prozaik

„Jest miejsce zamknięte,
w Warszawie bez wiary,
w szczerej Warszawie
otwartej przez wojny.”

Piotr Matywiecki (1943) polski poeta i krytyk literacki

Źródło: Ballada o szczerym mieście

O wierze

„Od dłuższego już czasu zaczęliśmy ze strony cesarza Francuzów doznawać postępowania, które dowodziło nieprzyjaznych jego względem Rosji zamiarów; atoli spodziewaliśmy się, że zmienimy je, posługując się łagodnymi i pokojowymi środkami. Skorośmy w końcu spostrzegli, że powtarzają się bezustanne najbardziej jawne obelgi, zostaliśmy mimo Naszych pokojowych chęci zmuszeni do uzupełnienia i skupienia Naszych armii. Jednakowoż nie straciliśmy jeszcze nadziei dojścia do pojednania i, zatrzymując się u granic Naszego Cesarstwa i nie łamiąc pokoju, byliśmy gotowi do obrony. Wszystkie jednak użyte przez Nas łagodne środki nie zdołały zapewnić Nam owego upragnionego pokoju. Cesarz Francuzów wypowiedział Nam pierwszy wojnę, atakując nagle Nasze wojsko pod Kownem. Widząc więc, że nic nie zdoła go skłonić do poparcia Naszych pokojowych pragnień, nie mamy przeto innej rady, jak wezwać pomocy Wszechmocnego, świadka i mściciela prawdy, i przeciwstawić Nasze siły siłom nieprzyjaciela.”

Aleksander I Romanow (1777–1825) car Rosji

odezwa do swych wojsk przed wybuchem wojny rosyjsko-francuskiej z Napoleonem I Bonapartem
Źródło: Paweł Klint, Piotr Galik, Zrozumieć przeszłość. Dzieje nowożytne. Podręcznik do historii dla liceum ogólnokształcącego i technikum. Część 2. Zakres rozszerzony, Nowa Era, Warszawa 2014, ISBN 978-83-267-1797-0, s. 451.

O pokoju , O historii , O sile , O czasie

„Wojna jest zawsze tragedią, ale tej w Biafrze nie można było uniknąć.”

Chukwuemeka Odumegwu Ojukwu (1933–2011)

Źródło: Wojciech Jagielski, Koniec mitu niewinnej Afryki, wyborcza.pl, 20 kwietnia 2012 http://wyborcza.pl/magazyn/1,126176,11579770,Koniec_mitu_niewinnej_Afryki.html

„O lekarzu świadczy opinia chorych, o nauczycielu – uczniów. A o człowieku posługującym się zawodowo piórem – czytelników.
Debiutowałem jako dwudziestoletni dziennikarz w katolickiej prasie w podziemiu niepodległościowym w latach II Wojny Światowej, a mając lat dwadzieścia dwa – także w prasie Armii Krajowej. Pracuję więc piórem już prawie sześćdziesiąt pięć lat.
Napisałem sporo rzeczy lepszych i gorszych, ale źródłem prawdziwej satysfakcji jest dla mnie, że nie muszę się niczego, co napisałem, wstydzić, albo marzyć, aby zapadło się pod ziemię.”

Władysław Bartoszewski (1922–2015) polski polityk, działacz społeczny, historyk

wstęp do blogu Władysława Bartoszewskiego.
Źródło: wladyslawbartoszewski.blox.pl http://wladyslawbartoszewski.blox.pl/, 5 października 2006

O nauczycielach

Cytaty o wojnie strona 14

Cytaty o wojnie
strona 14