Cytaty o historii (3027 cytatów, strona 3)

„Przeminęło z wiatrem będzie największą porażką w historii Hollywood. Cieszę się, że poniesie ją Clark Gable, a nie Gary Cooper.”

Gary Cooper (1901–1961) aktor amerykański

po odrzuceniu roli w tym jednym z najbardziej udanych filmów wszech czasów
Źródło: Sławne cytaty z filmu, "Świat na dłoni Extra", nr 1/2016, s. 98.

O świecie

„Dlatego musiał się (socjalizm) narodzić. Robotnicy musieli bronić się przed systemem, który obiecywał wiele praw, ale nie zapewniał godziwego życia. Ale – ostrzegał Jose Antonio – socjalizm, a zwłaszcza ten socjalizm, który stworzyli w gabinetach niewzruszeni w obojętności apostołowie socjalizmu, którym zawierzyli robotnicy… (socjalizm ten) nie widzi w historii niczego, poza grą gospodarczych resortów; znosi się wszystko, co duchowe: religia to opium dla ludu, Ojczyzna, to mit wykorzystywania biednych. To wszystko twierdzi socjalizm. Nie ma niczego poza produkcją i organizacją gospodarki. Robotnicy muszą więc dobrze popracować nad swą duszą, by nie pozostał w niej najmniejszy cień wartości duchowych.”

José Antonio Primo de Rivera (1903–1936) polityk hiszpański, ideolog narodowego syndykalizmu

Źródło: Sławomir Bardski, Jose Antonio Primo de Rivera http://www.nacjonalista.pl/2010/11/22/slawomir-bardski-jose-antonio-primo-de-rivera/

O ludziach , O religii , O duszy , O ojczyźnie

„Powiedzmy prawdę. Potrzeby Europy na następne trzy, cztery lata, gdy chodzi o żywność z zagranicy i inne towary o zasadniczym znaczeniu – głównie z Ameryki – tak dalece przekraczają jej możliwości płatnicze, że musi ona otrzymać dodatkową pomoc znacznych rozmiarów. Inaczej wkroczy na drogę spadku produkcji i pogorszenia sytuacji społeczno-politycznej. Oba te zjawiska miałyby charakter niezwykle poważny.
Lekarstwem jest wyrwanie się z błędnego koła i odbudowanie wiary Europejczyków w gospodarczą przyszłość swoich krajów i Europy jako całości.”

George Marshall (1880–1959) amerykański generał i polityk

na Uniwersytecie Harvarda, 5 czerwca 1947 r.
Źródło: Plan Marshalla, tłum. Zbigniew Mach, w: Wielkie Mowy Historii, t. 3, wyd. POLITYKA Spółdzielnia Pracy, Warszawa 2006.

O wierze , O charakterze , O przyszłości , O pomocy

„Piszą historię na nowo, gwoli upokorzenia faktów.”

Waldemar Łysiak (1944) polski pisarz i publicysta

Źródło: „Uważam Rze” nr 42/2011, 21 listopada 2011

„Contras byli „ukochanymi chłopcami” Reagana. Oddziały zbrojnej prawicy nikaraguańskiej, szkolone w Hondurasie, wysyłano do sandinstowskiej Nikaragui, żeby paliły uprawy, wsie i zabijały wiernych sandinistom chłopów. Z contras wiąże się najgłośniejszy skandal prezydentury Reagana. Gdy w 1984 roku amerykański Kongres obciął fundusze, których część szła na tajne operacje, w tym na wspieranie contras, brakujące pieniądze zarabiano na nielegalnym handlu bronią. Broń sprzedawano do Iranu, a zdobyte w ten sposób środki szły na nikaraguańską kontrrewolucję. Skandal przeszedł do historii jako afera Iran-contras.”

Artur Domosławski (1967) dziennikarz polski

Gorączka latynoamerykańska
Źródło: s. 239.

O pieniądzach

„A to, co się czuje, nabywając coraz większą wiedzę, to co innego. Niestety. Nie tylko w przypadku powstania czułem sporo goryczy, badając wydarzenia. No niestety. Praca historyka jest ciekawym, ale bywa, że bardzo przykrym zajęciem. Bardzo. Człowiek się często rozczarowuje, kiedy konfrontuje funkcjonujące powszechne mity z historyczną rzeczywistością.”

Andrzej Leon Sowa (1946)

Źródło: Emil Marat, Wyrok na miasto, „Newsweek Historia”, nr 08/2016 http://www.newsweek.pl/plus/historia/xix-i-xx-wiek/powstanie-warszawskie-andrzej-leon-sowa-odziera-je-z-mitow,artykuly,392217,1,z.html

O rzeczywostości , O wieku

„Cały czas odwiedzają nas mieszkańcy Nysy. Wyrażają poparcie dla akcji, podpisują przy okazji protest w sprawie historii w szkole. Odwiedzili nas także związkowcy z „Solidarności”, nauczyciele, studenci. Tylko w sobotę przyszło do nas kilkadziesiąt osób. Jest zainteresowanie naszą akcją. Protest relacjonuje na bieżąco Radio Opole. Radio Maryja, „Nasz Dziennik”, „Gazeta Polska Codziennie”, „Nowa Trybuna Opolska” robiły materiały o naszej głodówce. Jest zainteresowanie tą akcją.”

Janusz Sanocki (1954) polski polityk

o proteście głodowym w obronie nauczania historii w Nysie.
Źródło: Sanocki: Protest to etyczny obowiązek http://www.stefczyk.info/publicystyka/opinie/sanocki-protest-to-etyczny-obowiazek, stefczyk.info, 6 maja 2012

O nauczycielach , O czasie

„Przyjechałem do Polski w roku 1980, ponieważ Francja już wtedy była krajem pustki politycznej. Przyjechałem także przeciwko Mitterrandowi, którego minister spraw zagranicznych wypowiadał się o „Solidarności” bardzo niesympatycznie. Moja współpraca z polskimi związkowcami była w pewnym sensie wymierzona w Mitterranda. „Solidarność” to największy zryw wolnościowy, jaki dokonał się na świecie po II wojnie. Była jedną z najważniejszych spraw, jakie zdarzyły się ludzkości w II poł. XX wieku. Dużo jeździłem po świecie, ale nigdy nie spotkałem ludzi podobnych do tych z „Solidarności” – bezwarunkowo przywiązanych do wolności, ludzi którzy zdecydowali się wziąć na siebie całą odpowiedzialność za historię. Był to także jeden z najpiękniejszych momentów mojego życia.”

Alain Touraine (1925) socjolog francuski

Źródło: „Solidarność” i społeczna pustka http://www.newsweek.pl/Europa/-quot-solidarnosc-quot--i-spoleczna-pustka,45724,1,1.html wywiad udzielony Maciejowi Nowickiemu, newsweek. pl, grudzień 2004

O wojnie , O ludziach , O wolności , O wieku

„Wrażliwość sumień i szacunek dla godności człowieka pozostaną dla następnych pokoleń świadectwem nie mniej wymownym niż zapiski zachowane w archiwach dawnej SB. Musi więc niepokoić sytuacja, gdy parlament zdaje się okazywać większe zainteresowanie nominacją Jezusa na króla Polski niż troską o podstawowe prawa osoby ludzkiej, wyrażane choćby w prawie do dobrego imienia”

Józef Życiński (1948–2011) polski duchowny katolicki, arcybiskup lubelski

Źródło: Prawda historii a humanizm Ewangelii, „Tygodnik Powszechny”, 15 stycznia 2007, za: „Gazeta Wyborcza” http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,53600,3848228.html

O prawdzie , O zachowaniu

„Ciekawe jest to, na ilu płaszczyznach można o literaturze opowiedzieć. Nasza literatura poprzez kontekst polityczno-historyczny, poprzez to jak się zmieniała i wpływała na twórców i jak twórcy ją kształtowali, jest wyjątkowa. Miasto jest natchnieniem dla poetów i pisarzy, ale też historia sprzęga się z literaturą. Czasem literatura jest ucieczką przed tym, co się dzieje w kraju i w mieście.”

Magdalena Piekorz (1974) polska reżyser i scenarzystka filmowa

Źródło: Powstaje film o literackim Krakowie, culture.pl, 21 stycznia 2013 http://www.culture.pl/kalendarz-pelna-tresc/-/eo_event_asset_publisher/L6vx/content/powstaje-film-o-literackim-krakowie

O literaturze , O czasie

„W całej historii myśli niewiele było zmian bardziej głębokich i doniosłych niż te, które pojawiły się, gdy przeciwna zasada zaczęła przeważać, gdy uwierzono, że nie tylko w wielu czy we wszystkich fazach ludzkiego życia istnieją rozmaite doskonałe rzeczy, ale że sama różnorodność jest istotą doskonałości. Szczególnie w sztuce to, co obiektywne, nie polega ani na ustaleniu jakiegoś najmniejszego wspólnego mianownika wrażliwości estetycznej, który jest od wieków udziałem całej ludzkości, lecz raczej na możliwie najpełniejszej ekspresji bogactwa rozmaitości, która aktualnie lub potencjalnie tkwi w całej naturze i w naturze ludzkiej […].”

Arthur O. Lovejoy (1873–1962)

Źródło: Ekspresja rozmaitości, w: Wielki łańcuch bytu: studium z dziejów idei, 1936, tłum. Artur Przybylski, cyt. za: Aleksander Nawarecki, Dorota Siwicka, Przeszłość to dziś 1, część 2., Wydawnictwo Stentor, Warszawa 2012, ISBN 978-83-61245-94-0, s. 27.

O myślach , O naturze , O wieku , O przeszłości

„I o kim pamiętać, i komu pieśń,
i kto w jaśniejszej glorii,
gdy los was stawi piersią o pierś
na wielkim sądzie historii?”

Edward Szymański (1907–1943) poeta i dziennikarz polski

Źródło: Poezje, PIW, 1978, s. 148.

O losie

„Niech umierają z głodu.”

Włodzimierz Lenin (1870–1924) organizator i przywódca Rewolucji Październikowej

reakcja na chłopskie wystąpienia przeciwko polityce rządu Lenina z powodu głodu i niedostatku.
Inne cytaty
Źródło: Simon Sebag Montefiore, Potwory. Historia zbrodni i okrucieństwa, op. cit., s. 200.

O głodzie , O książkach , O świecie

„Człowiek ten był zrodzony, by wstrząsnąć narodami świata. Moc tego dumnego męża można było dostrzec w samych ruchach jego ciała.”

Priskos Panites (410)

o Attyli.
Źródło: Miranda Twiss, Najwięksi zbrodniarze w historii, tłum. Arkadiusz Czerwiński, wyd. Muza, Warszawa 2004, ISBN 8373194428, s. 31.

„Byłem w Oziornoje. Dostałem od prymasa Józefa Glempa dekret na 3 lata. Oziornoje to historia w kategoriach cudu. W 1936 r. zesłano tutaj Polaków. Deportacje odbywały się wzdłuż linii kolejowych, potem ciężarówkami wywożono ludzi na step. Na stepie powstała wioska. Najpierw mieszkali w namiotach, potem budowali ziemianki. Ludzie zesłani byli, aby umrzeć z głodu i zimna. Ale Bóg o nich nie zapomniał. Ziemię skutą lodem nagle słońce rozmroziło, powstało wielkie jezioro, a w nim niewyobrażalna ilość ryb. (Jezioro – stąd Oziornoje). Był to rok 1941. Wówczas zaczęła się wojna i wielki głód. Ryba była ratunkiem dla całej okolicy. Cud był, bo wielka była ich wiara. Przyjechali z wiarą i z różańcem w ręku. Uratował ich Różaniec. Był jak „ósmy sakrament.””

Tomasz Peta (1951)

Mówiłem o tym na ostatnim Synodzie Biskupów w Rzymie. To było świadectwo wzięte od tych ludzi, świadectwo ich zawierzenia. Niezwykłe doświadczenie na mojej kapłańskiej drodze.
Źródło: Krystyna Czuba, Kapłani w Kazachstanie http://www.niedziela.pl/artykul/89499/nd/Kaplani-w-Kazachstanie, niedziela.pl, 2009

O głodzie , O Bogu , O wojnie , O ludziach

„Nie tylko historia urabia człowieka – człowiek urabia historię.”

Erich Fromm (1900–1980) amerykański filozof, psycholog i psychoanalityk

Źródło: Myślę, więc jestem. Aforyzmy, maksymy, sentencje, Czesława i Joachim Glenskowie (oprac.), op. cit., s. 136.

„Każdy proces to spektakl, toczący się na oczach widzów pojedynek obrony i oskarżenia. Ani obrońca, ani oskarżyciel nie opowiadają prawdziwych, a jedynie domniemane, możliwe historie. Na końcu ogłasza się, kto zwyciężył – przy czym werdykt nie zawsze ma coś wspólnego ze sprawiedliwością.”

Jacques Vergès (1925–2013)

Źródło: polityka.pl, 22 grudnia 2008 http://www.polityka.pl/swiat/tygodnikforum/277325,1,obronca-zbrodniarzy.read

O sprawiedliwości

„Historia uczy nas, że na przestrzeni całego świadomego życia ludzkości problem istoty życia był jednym z głównych placów boju zaciętej walki ideologicznej, toczącej się między dwoma nieprzejednanymi obozami filozoficznymi – idealizmem i materializmem.”

Aleksandr Oparin (1894–1980) rosyjski biochemik

Powstanie życia na Ziemi

O problemach , O walce

„Podczas gdy oddający się spekulacjom Pan Profesor wysokiego rodu wyjaśnia całe istnienie, w roztargnieniu zapomniał, jak sam się nazywa: że jest człowiekiem, po prostu człowiekiem, a nie fantastycznym punktem 3/8 jakiegoś paragrafu.”

Søren Kierkegaard (1813–1855) duński teolog i filozof

o heglowskim typie profesora.
Źródło: Jostein Gaarder, Świat Zofii. Cudowna podróż w głąb historii filozofii, Warszawa 1995, tłum. Iwona Zimnicka, s. 408.

O świecie

„W czasie całego swego panowania nie uczynił nic godnego uwagi.”

Hardekanut (1018–1042) król Anglii

O Hardekanucie
Źródło: Kronika anglosaska, cyt. za: Nigel Cawthorne, Dowódcy i generałowie. Prawdziwe historie, Grupa Wydawnicza Foksal, Warszawa, 2014, s. 53

O czasie

„Lalki w historii były takimi łącznikami między światem widzialnym i niewidzialnym.”

Adam Walny (1972)

Źródło: Mirella Wąsiewicz, Lalki są dla nich świetnym medium, „Gazeta Wyborcza, Trójmiasto”, 19 stycznia 2004 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/lalkisa.htm

O świecie

„Stale panując nad sobą, zachowując przyzwoitość, robiąc z radością wszystko, czego pragnął, nie szukając nigdy okazji, by mieszać się w jego sprawy, nie unosząc się, ale i nie ignorując jego zdrad.”

Liwia Druzylla (-58–29 p. n. e.)

na pytanie, w jaki sposób wywierała wpływ na Oktawiana
Źródło: Helmut Werner, Tyranki. Najokrutniejsze kobiety w historii, Wydawnictwo Jeden Świat, Warszawa 2005, tłum. Monika Gajowa, ISBN 8389632241, s. 78.

O kobietach , O świecie , O zdradzie , Radość

„Pamiętniki, jakie pozostawiają po sobie ludzie wybitni lub literaci, nawet najskromniejsi, jako dokumenty do historii swego życia, zdradzają ukrywaną próżność i przypominają owego świętego, co pozostawił pięćkroć sto tysięcy na koszty swej kanonizacji.”

Sébastien-Roch Nicolas de Chamfort (1741–1794)

Maksymy i myśli

O ludziach

„Otacza mnie przeszłość, a mój uśmiech wplątuje się w cudze historie. Ja też chcę mieć historię, taką, którą sama mogę kształtować.”

Isabel Abedi (1967) niemiecka autorka książek dla dzieci

Whisper – Nawiedzony dom
Źródło: rozdział 8

O uśmiechu , O przeszłości

„Trzaskanie Drzwiami przez Małe Dziewczynki
Liczy się między Najgorsze Uczynki.
Kultywowała ów Grzech bez ustanku
Córka pewnego Właściciela Banku,
Rebeka von und zu Schlaffenschluss-Schnorrt,
Dla której był to Ulubiony Sport.”

Hilaire Belloc (1870–1953) pisarz angielski

Źródło: Historia Rebeki, która trzaskała drzwiami dla zabawy, aż spotkał ją wcale nie zabawny koniec, tłum. Stanisław Barańczak

O sporcie , O córce

„Pozwalamy sobie na oklaskiwanie w kinie Charlie Chaplina, pół-Żyda; na wielbienie Prousta, pół-Żyda; na oklaskiwanie Yehudi Menuhina, Żyda; a głos Hitlera niesie się na falach radiowych nazwanych nazwiskiem Żyda Hertza. (…) Nie chcemy nikogo zabijać ani organizować żadnych pogromów. Uważamy jednak, że najlepszym sposobem zapobieżenia nieprzewidzianym aktom odruchowego antysemityzmu jest właśnie urządzenie antysemityzmu rozsądnego.”

Robert Brasillach (1909–1945)

w 1938 r.
Źródło: Slavoj Žižek, Od tragedii do farsy, czyli jak historia się powtarza, tłum. M. Kropiwnicki, B. Szelewa, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2011, s. 84.

„Z chwilą gdy jeden z piłkarzy staje się ważniejszy niż manager, klub umiera. Historia tego zespołu doskonale to uświadamia. To ja jestem najważniejszym człowiekiem w United. Tak już musi być.”

Alex Ferguson (1941) szkocki trener piłkarski

Ferguson o swojej pozycji w klubie.

„Wszystko można wytłumaczyć, niczego nie można usprawiedliwić.”

Henry Becque (1837–1899) Francuski dramaturg i krytyk literacki

Źródło: Melania Sobańska-Bondaruk, Stanisław Bogusław Lenard, Wiek XIX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998, ISBN 83-01-12582-9, s. 166.

O nauczycielach , O wieku

„Właściwe nauczanie islamu przekształca wszystkich uczniów w mudżahedinów.”

Ruhollah Chomeini (1902–1989)

Źródło: polityka.pl, 5 czerwca 2004 http://archiwum.polityka.pl/art/koniec-historii-wedlug-chomeiniego,398995.html

„Jestem jak człowiek porzucony na bankiecie wśród zagasłych lamp i uwiędłych kwiatów.”

Edward Bulwer-Lytton (1803–1873)

Źródło: Eleanor Herman, W łóżku z królem. 500 lat cudzołóstwa, władzy, rywalizacji i zemsty. Historia metres królewskich, Wydawnictwo Jeden Świat, Warszawa 2006, ISBN 8389632268, tłum. Katarzyna Kołaczkowska, s. 177.

O świecie , O zemście

„Dyscyplina, celowość działania, koleżeństwo, poczucie przynależności – to właśnie chciałem osiągnąć.”

Colin Powell (1937)

Źródło: Nigel Cawthorne, Dowódcy i generałowie. Prawdziwe historie, Grupa Wydawnicza Foksal, Warszawa, 2014, s. 206.

„Synogarlice nie dla wróbli, a córki senatorskie nie dla szlachciców!”

Józef Sylwester Sosnowski hetman polny litewski

słowa, którymi odmówił Tadeuszowi Kościuszce pozwolenia na ślub z jego córką Ludwiką.
Źródło: Tomasz Małkowski, Historia III. Zeszyt ćwiczeń dla klas III gimnazjum, Gdańskie Wydawnictwo Oświatowe, 2013, s. 46.

O ćwiczeniach , O ślubie , Córki

„Niektórzy eurofobowie są przekonani, że możemy się odwrócić od Europy, bo zawsze będziemy mieć „szczególne stosunki” z USA. Nie dostrzegają niesłychanej ironii swojej sytuacji. Z jednej strony są gotowi czym prędzej paść plackiem przed Kapitolem i patrzeć, jak po tysiącu lat historii Anglia zostaje państwem satelickim USA, a armia brytyjska zaczyna służyć jako legia cudzoziemska US Army. Z drugiej – nie zauważają, że politycy amerykańscy próbują nas przekonać, żebyśmy zostali w Unii.”

Geoffrey Wheatcroft (1945)

Źródło: Imperium kontratakuje, „The Guardian”, tłum. „Forum”, 8 lipca 2016.

„Powstanie było konieczne, była w nas chęć wolności. Myśmy dużo zrobili dla całej Europy, że ten zryw zorganizowaliśmy. On był prawie niemożliwy. Gdyby Powstania nie było, Rosjanie doszli by dalej, głębiej w Europę. Zatrzymaliśmy ich walką o Warszawę. To było decydującym momentem. Inaczej oni poszliby dalej na Zachód i wylądowaliby w Berlinie, który był zawsze lewicujący. A potem Rosjanie mieli plan iść z Niemiec do Włoch, Francji, Wielkiej Brytanii…”

Janusz Brochwicz-Lewiński (1920–2017) polski wojskowy, powstaniec warszawski

o powstaniu warszawskim.
Źródło: Gen. Gryf o powstaniu, emigracji, III RP, Smoleńsku i walce z Rosją. „Gdyby mogli, sprzątnęliby mnie na ulicy” http://wpolityce.pl/historia/261112-tylko-u-nas-gen-gryf-o-powstaniu-emigracji-iii-rp-smolensku-i-walce-w-rosja-gdyby-mogli-sprzatneliby-mnie-na-ulicy?3, wpolityce.pl, 1 sierpnia 2015.

O wolności , O walce

„Proces pokojowy wkroczył w decydującą fazę i historia nie wybaczy tym, którzy staną na jego drodze.”

Baburam Bhattarai (1954)

w orędziu na nepalski Nowy Rok.
Źródło: Joanna Gruszewska, Noworoczne orędzie premiera, polska-azja.pl, 12 kwietnia 2012 http://www.polska-azja.pl/2012/04/12/noworoczne-oredzie-premiera/

„Główną podporą lichwy, złodziejstwa i rozboju są książęta i panowie. Zabierają oni wszelkie stworzenie na swoją własność: ryby w wodzie, ptaki w powietrzu, rośliny na ziemi. I potem jeszcze głoszą biednym przykazanie: – nie kradnij! Sami zaś chwytają, co gdzie znajdą: obdzierają i łupią chłopa i rzemieślnika.”

Thomas Müntzer (1489–1525) teolog, reformator Kościoła katolickiego

Źródło: Melania Sobańska-Bondaruk, Stanisław Bogusław Lenard (oprac.), Wiek XVI-XVIII w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii i studentów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997, s. 92.

O ptakach , O rybach , O nauczycielach , O wieku

„Gdybym był dyrektorem szkoły, pozbyłbym się nauczyciela historii i zastąpiłbym go nauczycielem czekolady; moi uczniowie uczyliby się choć jednego przedmiotu, który ich wszystkich dotyczy.”

Roald Dahl (1916–1990) pisarz brytyjski pochodzenia norweskiego

O nauczycielach

„Trzeba było przewidzieć, że się te fakty rozniosą. Przez Brześć zerwano łączność z demokracją Zachodu. (…) Jestem międzynarodowym socjalistą. Kocham ziemię ojczystą, ale idea międzynarodowej solidarności jest równie głęboka i szlachetna. Czy ja jestem winien, że mam w ręku książkę, w której jest opis tego, co przeżyłem, co jestem winien, że mężowie nauki, pisząc o Polsce, wspominają o Brześciu.”

Herman Lieberman (1870–1941) polski prawnik, publicysta, minister

przed sądem okręgowym w Warszawie, 27 października 1931, Liebermana prokurator dodatkowo oskarżył o poinformowanie zachodniej opinii publicznej o sprawie Brześcia, co miało „zaszkodzić Polsce”.
Źródło: Na procesie brzeskim, w: Wielkie mowy historii, t. 2, wyd. Polityka Spółdzielnia Pracy, Warszawa 2006.

O demokracji , O zerwaniu , O nauce , Kochać się

„Strach Jana Tomasza Grossa nie jest wydarzeniem naukowym, lecz literackim. (…) Książka Grossa jest pełna nieścisłości – autor traktuje historię jak wycinankę: bierze to, co mu pasuje, by dowieść swojej tezy o polskim antysemityzmie.”

Marek Jan Chodakiewicz (1962) amerykański historyk polskiego pochodzenia

wypowiedź Marka Jana Chodakiewicza na łamach Polskiego Radia o książce Strach Grossa.
O Janie Tomaszu Grossie
Źródło: Książka pełna nieścisłości http://wiadomosci.wp.pl/kat,1342,title,Chodakiewicz-o-Strachu-ksiazka-pelna-niescislosci,wid,9551595,wiadomosc.html

O książkach , O strachu

„O polskiej historii i o postawie Polaków wyroki wydawali ci, którzy winni byli zakłamania, potwarzy, brutalnego fałszowania historii, wyrzucania ze szkół i uniwersytetów tych, którzy starali się mówić prawdę. Dramatem Polski stawało się to, że monopol na historię, również po roku 1989, uzyskiwali ludzie odpowiedzialni za zbrodnie przeszłości. Gdy czytam panów Barańskiego czy Misiornego, gdy otwieram podręczniki do historii Garlickiego, gdy w „Nie”, „Trybunie” i „Gazecie Wyborczej” dowiaduję się, że Jaruzelski i Kiszczak to ludzie honoru to słyszę chichot Bermana i Andropowa, powtarzających: „To nasze zza grobu zwycięstwo.””

Antoni Macierewicz (1948) polityk polski, historyk

Źródło: wystąpienie na posiedzeniu Sejmu, 28 lutego 2002 http://orka2.sejm.gov.pl/Debata4.nsf/5c30b337b5bc240ec125746d0030d0fc/146648bc41d628cac1257472003bd9cc?OpenDocument

O ludziach , O czytaniu , O przeszłości , O zwycięstwie

„Poezja to przede wszystkim specyficzny sposób rozstrzygania problemu poszczególnego człowieka. Najwięcej mówię o sobie, gdyż ja jestem dla siebie największym problemem. Ja uwikłany w istnienie, w rodzinę, w historię. Poezja powinna rozjaśniać te pułapki bytu. To, co wyżej napisałem, nie jest do końca prawdą, bowiem poezja może przede wszystkim jest wielką tęsknotą do drugiego człowieka.”

Zbigniew Jerzyna (1938–2010) polski poeta, dramaturg, eseista i edytor

Źródło: Paweł Kozioł, Zbigniew Jerzyna, culture.pl, maj 2011 http://magazyn.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_jerzyna_zbigniew

O rodzinie

„Rządy Pinocheta były jednym z najtrudniejszych okresów w historii Chile, nasze myśli są dziś z ofiarami jego dyktatury oraz ich rodzinami.”

Augusto Pinochet (1915–2006) wojskowy dyktator Chile

Źródło: oświadczenie rzecznika Białego Domu, USA

O domu , O myślach , O myśleniu

„Jak się czuje koń?”

Elihu Root (1845–1937) amerykański prawnik i polityk, laureat pokojowej Nagrody Nobla

z telegrafu do Williama Tafta, który telegrafował w 1900 z Filipin, że czuje się dobrze i jeździ konno (Root żartobliwie nawiązał do faktu, że Taft ważył ok. 300 funtów, czyli ok. 150 kg)
Źródło: Melania Sobańska-Bondaruk, Stanisław Bogusław Lenard, Wiek XIX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998, ISBN 8301125829, s. 381.

O nauczycielach , O wieku , Koń

„Czyni z nich (homoseksualistów) bodaj główny obiekt swoich ataków. (…) Nie wiem, czy pan Cejrowski jest świadom, że Hitler, aby usprawiedliwić „noc długich noży” (1934 r.) nakazał ex post prowadzenie oficjalnej propagandy przeciwko homoseksualistom i zsyłanie ich do obozów. (…) Owe natrętne ataki (…) mogą budzić skojarzenia z epoką nazistowską u ludzi starszych i znających historię.”

Jerzy Wojciech Borejsza (1935–2019) polski publicysta i historyk

fragment opinii o programie Wojciecha Cejrowskiego.
Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 6 lutego 1999

O ludziach , O nocy

„Nie po raz pierwszy w historii ludzkości różne imperia, religie czy ideologie pretendują do hegemonii. I za każdym razem mieszają im szyki ludzie i narody, które bronią ze wszystkich sił swoich ideałów. Ostatni raz był to generał de Gaulle, dzięki obecności swojej myśli i czynu.”

William Abitbol (1949–2016) francuski polityk

Źródło: Jacek Bartyzel, William ABITBOL, legitymizm.org http://www.legitymizm.org/spw-william-abitbol

O ludziach , O religii , O myślach , O myśleniu

„Mam jednak pewne pretensje do autorów, że jednoznacznie interpretują zebrane materiały na niekorzyść Wałęsy. Nie dają pełnego obrazu jego biografii, nie wyczerpują nawet tematu zawartego w tytule książki. Koncentrują się tylko na sprawie TW Bolka i konsekwencji tej sprawy. Mniej jest o innych działaniach SB wobec Lecha Wałęsy. I to jest moim zdaniem duża słabość tej książki. Gdybym ja pisał książkę o Lechu Wałęsie, z pewnością zrobiłbym to inaczej.”

Antoni Dudek (1966) polski historyk i politolog

Źródło: Dudek: Wałęsa nie utraci miejsca w historii http://wiadomosci.dziennik.pl/opinie/artykuly/77289,dudek-walesa-nie-utraci-miejsca-w-historii.html, dziennik.pl, 19 czerwca 2008.

O książkach , Obraz

„W moim głębokim przekonaniu Wacław Lipiński winien przejść do historii polskiej jako bohater narodowy. Jego postawa na procesie była unikatem za żelazną kurtyną. Nikt nie zdobył się na taką postawę. Jeden tylko pułkownik Lipiński. Ten fakt wystarczy na wyniesienie go na cokół historycznego pomnika (…). Jego walka, jego ostatnie pole działania, to nie było właściwie żadne pole, to było trzęsawisko po pas, krepujące ruchy prowokacje, zdrady, oszczerstwa, podłości poprzez które usiłował przerzucić kładkę wolnej myśli ku wolnej Polsce. Wysiłek absolutnie nadludzki.”

Wacław Lipiński (historyk) (1896–1949)

O Wacławie Lipińskim
Źródło: Józef Mackiewicz, Spotkanie z Lipińskim, „Lwów i Wilno” nr 116, 1947

O zdradzie , O myślach , O wysiłku , O walce

„(…) każdego aktora na świecie ciągnie do Hollywood, to jest jakieś magiczne miejsce. W historii kina było tylko kilku śmiałków, którzy odwrócili się do fabryki snów plecami. Zrobił to między innymi Marcello Mastroianni, ale ja myślę, że on pod skrzydłami Felliniego osiągnął już taką pozycję w Europie, że nie musiał się starać o względy Ameryki. Z Hollywoodu zrejterował natomiast producent David Puttnam, który po wielkim sukcesie Rydwanów ognia dostał propozycję produkowania filmów w Ameryce. Poza tym nie znam ludzi, którzy byliby obdarzeni tak wielką siłą i indywidualnością żeby oprzeć się propozycji zza oceanu. Taka wyprawa nie zawsze jednak kończy się dla filmowców dobrze. Oprócz Polańskiego, którego indywidualność była tak wielka, że to on wywarł piętno na filmie amerykańskim, zwykle dochodzi do sytuacji zupełnie odwrotnej i europejscy twórcy w Hollywood zatracają swój indywidualny charakter. Mam tu na myśli między innymi Bernardo Bertolucciego. Ja nie otrzymałem z Hollywood żadnej propozycji. Wyjechałem tam na własne ryzyko, co więcej nawet nikogo tam nie znałem. Nie znałem też języka, a mimo wszystko pragnąłem zetknąć się z tą magiczną krainą.”

Krzysztof Pieczyński (1957) aktor polski

Źródło: Wywiad, 2000 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=1323

O ludziach , O myślach , O charakterze , O snach

„Prędzej dam się powlec ulicami Paryża, niż pozwolę na wywołanie kolejnej wojny domowej!”

Gaspard de Coligny (1519–1572)

nie zgadzając się na swoją ucieczkę z Paryża.
Źródło: Helmut Werner, Tyranki. Najokrutniejsze kobiety w historii, Wydawnictwo Jeden Świat, Warszawa 2005, tłum. Monika Gajowa, ISBN 8389632241, s. 127.

O kobietach , O wojnie , O świecie

„Wzruszona ziemia ujawni historię koszmaru.”

Michael Connelly (1956) pisarz amerykański

Cmentarzysko

„Ihnat Misurahin zapisał swoje imię do historii – jednym akapitem. (…) A mianowicie – że na Białorusi przy Łukaszence parlament nie istnieje.”

Ihnat Misurahin (1947) białoruski wojskowy i polityk

„Płód jest własnością całego społeczeństwa. Ci, którzy próbują nie mieć dzieci, są dezerterami i naruszają prawo narodu do ciągłości.”

Nicolae Ceaușescu (1918–1989) komunistyczny przywódca Rumunii

Źródło: Karen Breslau, Overplanned Parenthood: Ceaușescu’s Cruel Law, „Newsweek”, 22 stycznia 1990, cyt. za: Shelley Klein, Najgroźniejsi dyktatorzy w historii, wyd. Muza, Warszawa 2008, ISBN 9788374953238, tłum. Jolanta Sawicka, s. 149.

O dzieciach

„Zapłacisz za ten najazd!”

Elżbieta Batory (1560–1614)

do Jerzego VII Thurzo, który zaatakował jej zamek w nocy z 30 listopada 1610.
Źródło: Miranda Twiss, Najwięksi zbrodniarze w historii, op. cit., s. 117.

„Naród jako suweren nie sprawuje zwierzchniej władzy nad wartościami opartymi na przyrodzonej i niezbywalnej godności człowieka. To one są źródłem suwerenności jednostek składających się na naród, a więc stanowią podłoże suwerenności narodu. Jak przypominał Jan Paweł II, fundamentem wartości nie mogą być tymczasowe i zmienne „większości” opinii publicznej. Jeśli rządzący nie szanują praw człowieka, to ich władza jest bezprawna. A prawa człowieka poręcza konstytucja. Dlatego przeciwstawianie suwerena narodu konstytucji jest nietrafne i ahistoryczne.”

Ryszard Piotrowski (1952)

Źródło: rozmowa Ewy Siedleckiej, Piotrowski: W imię suwerenności „narodu”, rasy, klasy popełniano w historii niewyobrażalne zbrodnie http://wyborcza.pl/1,75968,20649007,piotrowski-w-imie-suwerennosci-narodu-rasy-klasy-popelniano.html?order=najfajniejsze#opinions, wyborcza.pl, 6 września 2016.

„Trochę żałuję, że doba nie trwa nieco dłużej, ponieważ z przyjemnością pochodziłabym na wykłady z różnych dziedzin, np. jakiegoś znanego historyka na temat powojennej historii Polski lub na zajęcia językowe; szczególnie z języka polskiego, bo przecież jest on elementem aktorskiej pracy. Z przyjemnością posłuchałabym pana Miodka. Ciągle drzemie we mnie głód wiedzy.”

Ewa Gawryluk (1967) polska aktorka

Źródło: „To i Owo”, 2005.

O głodzie , O przyjemności , O wiedzę

„Historie miłosne zaczynają się szampanem, a kończą wywarem z rumianku.”

Guillaume Musso (1974)

Wrócę po ciebie

„Dziś powiem dobitniej: moje teksty literackie są lepsze niż moje filmy. To, co piszę, ma inny, większy kaliber.”

Werner Herzog (1942) reżyser niemiecki

Źródło: wywiad Michała Chacińskiego Historie są jak złodzieje, „Duży Format”, 6 maja 2010.

„Władzę suwerenną zastąpiła dziś władza pastoralna.”

Michel Foucault Historia seksualności

Źródło: Historia seksualności

„Rządzący Senat… uznał za niezbędne podanie do wiadomości, iż chłopi pańszczyźniani oraz włościanie… poddani są swoim panom i winni im całkowite posłuszeństwo we wszystkim, na mocy praw ustanowionych przez przodków Jej Cesarskiej Wysokości. Prawa te nigdy nie zostały zniesione, a stanowią one, iż wszystkie osoby, które ośmielą się nakłaniać chłopów pańszczyźnianych i włościan do nieposłuszeństwa wobec ich panów, mają być aresztowane i zaprowadzone do najbliższego urzędu państwowego, gdzie zostaną niezwłocznie ukarane jako wrogowie porządku publicznego, zgodnie z prawem i bez pobłażania.”

Katarzyna II (1729–1796) cesarzowa Rosji w latach 1762–1796

Źródło: Dekret o chłopach pańszczyźnianych, 1767, cyt. za: Shelley Klein, Największe zbrodniarki w historii, op. cit., s. 98.

„Z jednej strony jest to przygoda, ponieważ kraje i kontynenty są tak różnorodne… Pod tym względem można mówić o pewnej przygodzie, bo człowiek wchodzi w dany kraj, daną kulturę, poznaje ją, spotyka się z ludźmi, z pewną problematyką, z historią danego kraju i jego mieszkańców. Z drugiej strony mamy konkretną pracę do wykonania i jest to służba. Ojciec Święty chce mieć swojego przedstawiciela w danym kraju, który będzie uosabiał jego troskę o tenże Kościół. Musi mieć kogoś – pewną grupę osób – nuncjusza, jego współpracowników – którzy będą skracać odległość fizyczną, jaka dzieli Kościół w Paragwaju, Turcji, czy w Stanach Zjednoczonych, od Ojca Świętego, od Kurii Rzymskiej. Taka jest najprostsza teologia posługi nuncjusza i dyplomatów Stolicy Świętej.”

Marek Solczyński (1961)

Źródło: wywiad dla Radia Watykańskiego http://www.srm.gniezno.opoka.org.pl/pl/varia/2012/styczen/radio_watykanskie_abp_marek_solczynski_o_posludze_nuncjusza_w_gruzji.html, za: srm.gniezno.opoka.org.pl

O odległości

„Wydrukowane litery są jednak czymś innym od obrazu i dźwięku. Historię trzeba było opowiedzieć przy użyciu innych środków.”

Dariusz Gajewski (1964) reżyser polski

o ekranizacji.
Źródło: Kinu potrzeba pozytywnego bohatera, 2008 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=50644

Obraz

„Nie możemy dopuścić, aby wyschły korzenie potęgi pruskiej, aby nasza narodowość nad Wartą i Odrą została zakryta i wyparta falami obcej nam narodowości; wszak Poznań, Bydgoszcz, Gdańsk i Toruń leżą zbyt blisko serca monarchii pruskiej! Od rozwiązania tej kwestii zależy najbliższa przyszłość niemieckiej ojczyzny.”

Bernhard von Bülow (1849–1929)

Źródło: Przemówienie w sejmie pruskim, 1902, cyt. za: Tomasz Małkowski, Jacek Rześniowiecki, Historia III. Podręcznik do klasy III gimnazjum, s. 219.

O przyszłości , O ojczyźnie , Serce

„Historia pełna jest wojen, o których każdy wiedział, że nie wybuchną.”

Enoch Powell (1912–1998)

„Łukaszenka, chcemy ci powiedzieć, że wyrosło nowe pokolenie! Nie boimy się! Nie boimy się przesłuchań w celi KGB, pałek twoich milicjantów! (…) Kiedy byłem mały, rodzice straszyli: Franku, jak nie będziesz jeść, albo nie będziesz chciał iść spać, przyjdzie zły Aleksander Łukaszenka i cię zabierze. I to działało. Minęło 18 lat. Zamiast na zajęcia z ideologii, chodziliśmy na zakazane koncerty rockowe. Umieszczaliśmy biało-czerwono-białą flagę na budynkach publicznych. Zamiast oglądać telewizyjne dzienniki propagandowe, wchodziliśmy na Facebook, klaskaliśmy na placu na demonstracji (…) Aleksandrze Łukaszenka, chcę ci powiedzieć, że wyrosło nowe pokolenie, które nie boi się ciebie! Nie boimy się! Nie boimy się szczurów w celach twoich więzień, przesłuchań w korytarzach KGB, pałek twoich milicjantów. Przyszło nowe pokolenie. Nasze pokolenie przyszło, by zmienić Białoruś. I niedługo wyrzuci cię na śmietnik historii. Za nami jest solidarna Polska, wolna zjednoczona Europa. A kto za tobą?”

Franciszak Wiaczorka (1988) białoruski polityk

wypowiedź ze sceny podczas koncertu „Solidarni z Białorusią” w Warszawie, 22 kwietnia 2012.
Źródło: Polskie Radio, 22 kwietnia 2012 http://www.polskieradio.pl/75/921/Artykul/590646,Lukaszenka-to-pokolenie-wyrzuci-sie-na-smietnik-historii,

O rodzicach

„W animacji najważniejszy jest dobry rysunek. Jest ważniejszy niż pomysł, styl i historia. Wszystko zaczyna się od dobrego rysunku. Ucz się konstrukcji i perspektywy.”

John Kricfalusi (1955)

z listu do 14-letniego Amira Avniego z 1998
Źródło: Shaun Usher (zebr. i oprac.), Listy niezapomniane, Wydawnictwo SQN, Kraków 2013, ISBN 978-83-7924-332-7, tłum. Jakub Małecki, s. 38.

„Dyktatura Hitlera była pod jednym, fundamentalnym względem różna od reżimów wszystkich jego poprzedników. Była to pierwsza dyktatura w czasach dynamicznego rozwoju techniki, dyktatura, która, aby zdominować kraj, wykorzystywała w pełni wszelkie środki techniczne. Dzięki urządzeniom takim jak radio czy głośnik osiemdziesiąt milionów ludzi zostało pozbawionych zdolności niezależnego myślenia, a co za tym idzie, było możliwe ich podporządkować woli jednego człowieka.”

Albert Speer (1905–1981) jeden z przywódców hitlerowskich Niemiec

Źródło: Gitta Sereny, Albert Speer: His Battle with Truth, cyt. za: Shelley Klein, Najgroźniejsi dyktatorzy w historii, tłum. Jolanta Sawicka, wyd. Muza, Warszawa 2008, ISBN 9788374953238, s. 67.

O ludziach , O myślach , O myśleniu

„Wśród karykatur mego pióra i wielu niewybrednych żartów na temat ciała nauczycielskiego radziłem profesorowi historii, jeśli już musi dłubać obsadką pióra w nosie, w uchu i w zębach, żeby przynajmniej zmienił kolejność.”

Antoni Słonimski (1895–1976) polski poeta, felietonista, dramatopisarz, satyryk, krytyk teatralny i działacz społeczny

Alfabet wspomnień
Źródło: s. 214

„Wierny ojczyźnie mojej do ostatniego momentu, walczyłem za jej wolność pod nieśmiertelnym Kościuszką. Upadła ona przed przemocą i nie pozostaje nam, jak pocieszające wspomnienie, żeśmy krew przelewali za ziemie przodków naszych, żeśmy widzieli nasze chorągwie zwycięskie pod Dubienką, Racławicami, Warszawą i Wilnem. Polacy, nadzieja powstaje! Francja zwycięża, ona się bije za sprawę narodów, starajmy się osłabić jej nieprzyjaciół. Francja pozwala nam schronienia, czekając lepszych losów dla kraju naszego, idźmy pod jej chorągwie, te są znakiem honoru i zwycięstwa. Legiony polskie formują się we Włoszech, na tej ziemi, niegdyś świątyni wolności. Już oficerowie i żołnierze, towarzysze trudów naszych i męstwa są ze mną, już się bataliony formują. Przybywajcie, koledzy, rzucajcie broń, którą wam nosić przymuszono, bijmy się za sprawę wspólną wszystkich narodów, za wolność pod walecznym Bonaparte, zwycięzcą Włoch! Triumfy Rzeczypospolitej Francuskiej są naszą jedyną nadzieją, za jej pomocą i jej aliantów może zobaczymy jeszcze domy nasze, któreśmy z rozrzewnieniem porzucili.”

Jan Henryk Dąbrowski (1755–1818) polski generał

odezwa legionowa z 20 stycznia 1797.
Źródło: J. Willaume (oprac.), Legiony Dąbrowskiego. Europa w dobie wojen napoleońskich. Teksty źródłowe do nauki historii w szkole, nr 26, Warszawa 1960

O losie , O nadziei , O wolności , O nauce

„IPN i władza tworzą poczet polskich świętych, więc nie ma się czym martwić. Buduje nowe mity, tworzy historie. (…) teraz najważniejsi są Żołnierze Wyklęci, których w większości moim zdaniem partyzantka zdemoralizowała. Każda władza musi mieć swoich świętych, ta wybrała Żołnierzy Wyklętych.”

Aleksander Tarnawski (1921)

Źródło: rozmowa Magdaleny Rigamonti, Ostatni Cichociemny, Aleksander Tarnawski: Historia jest teraz tworzona na nowo. Nie chcę brać w tym udziału http://wiadomosci.dziennik.pl/opinie/artykuly/527433,aleksander-tarnawski-ostatni-cichociemny-rozmowa.html, wiadomości.dziennik.pl, 28 lipca 2016.

„Pomijając problem wieloznaczności wypowiedzi gen. Sosnkowskiego, nie należy jednak zapominać również o fakcie stwierdzonym przez J. Nowaka („Kurier z Warszawy”, Londyn 1978. s. 436), że „Zarówno Tatar w Londynie, jak i Okulicki w Warszawie pchali się do powstania – każdy na swój sposób – kierując się odmiennymi, a nawet przeciwstawnymi motywami. Obaj jednak w chwili, gdy zapadły decyzje, zajmowali kluczowe stanowiska sztabowe za zgodą i wiedzą gen. Sosnkowskiego jako Naczelnego Wodza.””

Stanisław Salmonowicz (1931) polski historyk

Powstanie warszawskie z perspektywy półwiecza
Źródło: s. 38.

O problemach , O decyzjach , O zapominaniu

„Z małżeństwem nie ma żartów. Nie można powiedzieć: rozwodzę się, zawieram inne małżeństwo, a potem jeszcze inne. Nie powinno się.”

Giulio Andreotti (1919–2013) włoski polityk, premier

z wywiadu udzielonego Orianie Fallaci w marcu 1974 w Rzymie.
Źródło: Oriana Fallaci, Wywiad z historią, tłum. Agnieszka Czepnik, Anna Osmólska-Mętrak, Joanna Ugniewska, wyd. Sfery, Warszawa 2012, ISBN 9788377990391, s. 348.

O małżeństwie

„Nic a nic się ich nie boję. Jestem ponad to. A oni drogo zapłacą.”

Encarnación Ezcurra (1795–1838)

dystansując się od oszczerstw, jakimi obrzucali ją przeciwnicy męża.
Źródło: John Charles Chasteen, Ogień i krew. Historia Ameryki Łacińskiej, tłum. Katarzyna Bartuzi, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2007, ISBN 9788306030594, s. 105.

„Czym jest człowiek? Niczym innym jak cząstką, udziałowcem, biernym uczestnikiem, elementem złożonej z elementów historii.”

Günter Grass książka Przy obieraniu cebuli

Przy obieraniu cebuli

„Gdy umierają wielkie religie, wyłaniają się religie wypaczone – sekty. Zawsze jest tak. Wtedy się wyłaniają bożki – to jest ta charyzmatyczna władza wodza, jeszcze przed Stalinem, on jest ten jedyny, nikomu się nie ufa i wybiera się wtedy jednego, któremu się ufa. To jest stara historia. To sięga co najmniej czasów romantyzmu. (…) polityka jest taką zbrodnią i hańbą, że lepiej, aby jeden człowiek wziął na siebie całą tę hańbę. W ten sposób narodowi została ta hańba oszczędzona. Tu było teoretyczne uzasadnienie autokracji rosyjskiej: car poświęca się, bierze na siebie hańbę za cały naród, hańbę prowadzenia państwa. I tu znowu ta krew przelana, te straszliwe zbrodnie, jakie się działy, tak, ale tu jest ta uświęcona osoba tego idola, właśnie tego cara czy Lenina, charyzmatycznej osoby, która odkupuje wszystko, w której pokłada się najwyższe nadzieje, i ona bierze na siebie cały grzech.”

Aleksander Wat (1900–1967) polski poeta i prozaik

Mój wiek. Pamiętnik mówiony

O religii

„(…) zamiast postmodernistycznej idei konstruowania podmiotu i marksistowskiej wizji społeczeństwa fundującego się na konfliktach i zmiany świata przez walkę ciemiężców i ciemiężonych wolę ekologiczną ideę symbiotycznych relacji i wspomagającej przetrwanie kooperacji, a także (współ) kształtowania świata, przede wszystkim przez przemianę wspólnoty i samego podmiotu.”

Ewa Domańska (1963)

Źródło: Historia egzystencjalna. Krytyczne studium narratywizmu i humanistyki zaangażowanej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012, s. 144.

O relacjach , O walce

„Etiopia obrała już prawidłowy kurs historyczny, który prowadzi ją ku lepszej przyszłości.”

Yndelkaczeu Mekonnyn (1928–1974)

słowa, które wypowiedział w dniu 9 maja 1974 na posiedzeniu obydwu izb parlamentu jako pierwszy w dziejach Etiopii szef rządu, który miał wygłosić przemówienie przed parlamentem.
Źródło: Andrzej Bartnicki, Joanna Mantel-Niećko, Historia Etiopii, Zakład Narodowy im. Ossolińskich – Wydawnictwo, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1987, ISBN 8304021528, s. 466.

O przyszłości

„Jezus żywy to osoba, którą z miejsca można zrozumieć. Znacznie łatwiej, niż Jezusa, który umiera, zmartwychwstaje, oddawany jest za nas w ofierze. Te teksty, które przez setki lat w Nag Hammadi nietknięte leżały w pustynnym piasku, opowiadają całkiem inną historię.”

Gerd Lüdemann (1946)

Źródło: wywiad dla „Literaturen”, tłum. „Forum”, 20 grudnia 2010.

„(…) Amerykanie komentowali historię pokazaną w moim filmie, a was bardziej obchodzą moje artystyczne wybory.”

Tarik Saleh (1972)

o różnicach między odbiorem filmu Metropia w USA i w Polsce.
Źródło: Wywiad, 2009 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=59435

„Jest jakiś impuls, inspiracja, może to być miejsce albo sytuacja. W głowie powstaje historia i po prostu trzeba ją opisać. Tak powstał pomysł „Żniwiarza”. Jechałam wśród pustych pól na rowerze. Dzień był bardzo upalny. Zatrzymałam się i panująca wokoło cisza zrobiła na mnie dziwne, nieco upiorne wrażenie. Postanowiłam to opisać.”

Gaja Grzegorzewska (1980)

Źródło: Wywiad, 10/2006 http://www.karnet.krakow.pl/aktualnosci/wywiady/23/zniwiarz.html

O wrażeniach , O ciszy

„Bardzo ważne jest wychowanie narodowej samoświadomości, patriotyzmu poprzez szacunek do języka ojczystego, do narodowej historii, do państwa. Na razie jednak trzeba skonstatować, że rosyjska kultura dominuje na naszym terytorium. Rosyjskich środków masowego przekazu żąda większość naszej ludności, język rosyjski przeważa na ulicach i w instytucjach. Nie, ja głęboko szanuję kulturę rosyjską, rozumiem nieuniknioność i nieodwracalność niektórych procesów, ale czasem bywa przykro za rodaków, którzy nie mogą mówić w języku ojczystym.”

Hienadź Dawydźka (1955) białoruski aktor, reżyser i polityk

Вельмі важна выхаванне нацыянальнай самасвядомасці, патрыятызму праз павагу да роднай мовы, да нацыянальнай гісторыі, да дзяржавы. Пакуль жа даводзіцца канстатаваць, што руская культура дамінуе на нашай тэрыторыі. Расійскія СМІ запатрабаваныя большасцю нашага насельніцтва, руская мова пераважае на вуліцах і ва ўстановах. Не, я глыбока паважаю рускую культуру, разумею непазбежнасць і незваротнасць некаторых працэсаў, але часам бывае крыўдна за землякоў, якія не могуць гаварыць на роднай мове. (biał.)
Źródło: telegraf.by, 30 stycznia 2012 http://telegraf.by/by/2012/01/persona-gennadii-davidko-predatelei-ya-na-televidenie-ne-pozovu,

O czasie

„Pierwszym miastem, które zostanie odnowione, będzie Florencja… tak jak Bóg wybrał lud Izraela, by został poprowadzony przez Mojżesza przez udrękę ku szczęśliwości… tak teraz lud Florencji zostanie powołany do podobnego zadania, pod przewodem jego własnego proroka, nowego Mojżesza [czyli samego Savonaroli]… w wieku sabatowym ludzie będą się radować w Nowym Kościele; i będzie tylko jedna trzoda i jeden pasterz.”

Girolamo Savonarola (1452–1498) dominikanin włoski, reformator religijny

Źródło: Girolamo Savonarola, Kazanie na nowy wiek, koniec XV wieku, cyt. za: Simon Sebag Montefiore, Potwory. Historia zbrodni i okrucieństwa, tłum. Jerzy Korpanty, wyd. Świat Książki, s. 111.

O Bogu , O ludziach , O książkach , O świecie

„Znajomość (…) historii czynów dokonanych w kraju i poza granicami jest uważana przez ludzi mądrych za rodzicielkę i nauczycielkę życia.”

Jan Długosz (historyk) (1415–1480) polski kronikarz

Antiquitatis enim et historiae et rerum forisque gestarum notitia virtutis parens et vitae magistra a sapientibus habita est. (łac.)
Historiae Polonicae praefatio

O ludziach , O nauczycielach

„Historie miłosne pisane są milimetrach i milisekundach, za pomocą szybkich i precyzyjnych ołówków, których ślady ledwie można dostrzec gołym okiem […]. A także w milach i eonach, drążone dłutami w górskich szczytach.”

Gabrielle Zevin (1977)

Zapomniałam, że Cię kocham

O pomocy

„Każdy, kto bada historie Kościoła bez uprzedzeń, nie może nie przyznać, że od wszystkich tych, którzy prawdziwie żyją chrześcijaństwem, promieniuje żarliwa i najwyższa miłość do bliźnich, nawet do wrogów i prześladowców. Ta miłość ma źródło w samej istocie świętości, w przemienieniu w Chrystusie. Zawsze znajdowała się ona w samym sercu nauczania Kościoła. Ta miłość bliźniego była czymś zupełnie nowym, nieznanym światu pogańskiemu i była to ta miłość bliźniego, która nawróciła niezliczoną ilość pogan.”

Dietrich von Hildebrand (1889–1977)

Koń trojański w mieście Boga
Źródło: s. 323

O miłości , O świecie , Serce , Chrystus

„Portret nazisty w kulturze masowej jest najbardziej wyrazistym okazem przekłamania prawdy o historii, o ludziach. Jest to dla mnie tym bardziej ważne, że to główne źródło informacji o tamtych czasach, dla wielu jedyne.”

Piotr Uklański (1968) polski fotografik i reżyser

o wystawie Naziści (2000).
Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_uklanski_piotr

„Wójcik takie ma zainteresowania, żeby opowiadać ludziom historie sensacyjne. Ale to nie są moim zdaniem czysto rozrywkowe opowieści. Zawsze jest tam jakieś miejsce na poważniejsze ziarenko.”

Janusz Gajos (1939) polski aktor

o Wojciechu Wójciku.
Źródło: Bartek Michalak, Rozmowa z Januszem Gajosem, stopklatka.pl, 31 stycznia 2002 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=6975

„Skoro nie uczy się o współodpowiedzialności idei rasistowskich i nacjonalistycznych za Holocaust, nie uczy się o odpowiedzialności idei nacjonalistycznych za pogromy, nie uczy się tych wszystkich faktów, które historycznie powinny tradycję narodowo-endecką raz na zawsze zdelegitymizować, to takie mamy efekty. Bojówkarska aktywność jawi się jako „prawdziwy patriotyzm.””

Ireneusz Krzemiński (1949) polski socjolog

Źródło: rozmowa Cezarego Michalskiego, Narodowcy nie rozliczyli się ze swojej historii, krytykapolityczna.pl, 16 listopada 2013 http://www.krytykapolityczna.pl/artykuly/opinie/20131116/krzeminski-narodowcy-nie-rozliczyli-sie-ze-swojej-historii

„Trudno sobie wyobrazić formację duchową bardziej niezgodną z katolicyzmem niż nacjonalizm. Toteż jest dla mnie jedną z największych zagadek w historii duchowej Polaków, jak mogło dojść do tego, że pod opiekuńczymi skrzydłami katolicyzmu znajdowała sobie u nas schronienie formacja głosząca otwarcie amoralne zasady narodowego egoizmu i wnosząca ferment nienawiści i pogardy we współżycie Polaków z mniejszościami narodowymi oraz z narodami ościennymi. Sądzę, że zdumiewające to zjawisko częściowo należy tłumaczyć tym, że począwszy od czasów Oświecenia cały Kościół katolicki – z różnych stron atakowany i poniżany – znajdował się w wielkim skurczu obronnym, a to nie sprzyjało pełnemu ujawnianiu się tak właściwego mu uniwersalizmu. Przede wszystkim jednak, jak mi się wydaje, zjawisko to świadczy o niezadowalającym stopniu katolickości naszego polskiego katolicyzmu.”

Jacek Salij (1942) teolog polski, dominikanin

Źródło: Czyżby odrębny gatunek?, „Znak”, nr 390–391, listopad-grudzień 1987.

O egoiźmie

„Czego ty właściwie ode mnie chcesz? Przecież żaden Polak nie wykończył tylu Moskali co ja.”

Feliks Dzierżyński (1877–1926) polski i rosyjski działacz komunistyczny

słowa wypowiedziane do Leona Wasilewskiego na konferencji pokojowej w Rydze kończącej wojnę polsko-bolszewicką.
Źródło: Piotr Zychowicz, Ucieczka spod sowieckiej szubienicy, „Historia Do Rzeczy” nr 8 (42)/2016, sierpień 2016.

„Jeśli niewolnicy okażą się dobrymi żołnierzami, znaczy to, że błędna jest cała nasza teoria, na której opiera się niewolnictwo.”

John Tyler Morgan (1824–1907) amerykański polityk

w 1864, w reakcji na propozycję generała Lee i sekretarza wojny Judaha Benjamina, by wcielać czarnoskórych do wojsk Konfederacji.
Źródło: Howard Zinn, Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś, tłum. Andrzej Wojtasik, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2016, s. 259.

O wojnie

„Obywatelu ministrze, daliście nam pyszne żarcie.”

Madame Sans-Gene (1753–1835) księżna Gdańska, żona marszałka Lefèbvre'a

do Talleyranda po pewnym obiedzie (mająca plebejskie pochodzenie madame Sans-Gene nigdy nie poprawiła swoich manier i języka)
Źródło: Melania Sobańska-Bondaruk, Stanisław Bogusław Lenard, Wiek XIX w źródłach. Wybór tekstów źródłowych z propozycjami metodycznymi dla nauczycieli historii, studentów i uczniów, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998, ISBN 83-01-12582-9, s. 166.

O nauczycielach , O wieku

„Historia jest wersją przeszłych wypadków, na które ludzie zdecydowali się zgodzić.”

Napoleon Bonaparte (1769–1821) cesarz Francuzów

L’histoire est un mensonge que nul ne conteste. (fr.)
Inne tłumaczenie: Historia to uzgodniony zestaw kłamstw.

O ludziach

„Znalazłem w naszej historii, argumenty na rzecz naszego quebeckiego nacjonalizmu, to odkrycie tego, że mamy przeszłość i kulturę. A teraz historia jest tym czego najbardziej potrzebujemy.”

Lionel Groulx (1878–1967)

Źródło: Marta Kijewska-Trembecka, Quebec i Quebecois. Ideologie dążeń niepodległościowych, Kraków 2007, str. 145

O przeszłości

„Nie rozumiem histerii związanej z wprowadzaniem programu równościowego, który jest przytaczany jako ilustracja ideologii gender. Gender to studia nad równością płci, w polityce – to równouprawnienie, a nie program zrównania płci w ich biologicznych cechach, przerabiania chłopców na dziewczynki. Ten atak antygenderystów z wymyśloną historią o przebieraniu to kompletne nieporozumienie.”

Agnieszka Kozłowska-Rajewicz (1969) polski polityk

Źródło: rozmowa Dominiki Wielowieyskiej, Gender to nie zagłada cywilizacji, „Gazeta Wyborcza”, 7 stycznia 2014.

O studiach

„Nie ma co się oburzać na radykalną lewicę i pozować na świętoszków. Wszyscy dopuściliśmy do tego, by Polska stała się gnojowiskiem. Odświętne glancowanie butów to rozwiązanie krótkowzroczne. Trzeba zacząć wywozić gnój: postmodernizm, gender, propagandę homoseksualną, pogardę wobec własnej historii. Oczywiście pewien margines brudów będzie istniał zawsze, chodzi jednak o to, by zmieścić go w wychodku, a nie roznosić po uniwersytetach czy państwowych instytucjach kultury.”

Wojciech Wencel (1972) polski poeta, eseista i krytyk literacki

Źródło: "Język nacechowany pogardą". Sprzeciw wobec nagrody dla Wencla http://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2017-02-22/jezyk-nacechowany-pogarda-rada-jezyka-polskiego-przeciw-nagrodzie-dla-wencla/, polsatnews.pl, 22 lutego 2017

O butach

„Ateny są jak ospały koń, a ja jak giez, który próbuje go ożywić.”

Sokrates (-470–-399 p. n. e.)

Źródło: Jostein Gaarder, Świat Zofii. Cudowna podróż w głąb historii filozofii, tłum. Iwona Zimnicka, Warszawa 1995, s. 81.

O świecie , Koń

„Uważam, że hasło sprzed lat: „bierzemy władzę po to, by oddać tę władzę ludziom” jest ciągle aktualne. I nie mam jakiejś szczególnej alergii także do środowisk, które podkreślają rangę autonomii wspólnot lokalnych. Ale zawsze znajdą się ci, którzy trochę przesadzają. I moim zdaniem ideolodzy Ruchu Autonomii Śląska trochę przesadzają. Ale partnerów wybierają w samorządach, w sejmikach, wybierają wyborcy, wybierają ludzie. (…) Nie widzę powodu, by nie współpracować ze Ślązakami, dla których historia Śląska jest trochę bardziej śląska niż wydaje się to w Warszawie, w Gdańsku, czy w Białymstoku.”

Donald Tusk (1957) polski polityk

Źródło: polskatimes.pl, 2 grudnia 2010 http://www.polskatimes.pl/pap/340116,czy-jest-pan-za-autonomia-slaska-czy-chce-pan-polski,id,t.html

O ludziach

„Wiara Jarosława Kaczyńskiego, że państwo może decydować, kto i kiedy ma prawo czuć się Ślązakiem, Kaszubem i w jakim stopniu ma być Polakiem, wpisuje się w najgorsze stereotypy naszej historii. W język upokorzeń, dyskryminacji i wymuszonej emigracji. Odrażających postaw rządzących, którzy, podobnie jak dziś Jarosław Kaczyński, tylko sobie dawali prawo do określania, gdzie leży racja stanu i kto ją wyznacza.”

Tomasz Wróblewski (dziennikarz) (1959) dziennikarz

Źródło: Zanim wywalą nam bezpieczniki, dziennik.pl, 4 kwietnia 2011 http://wiadomosci.dziennik.pl/opinie/komentatorzy/artykuly/329307,zanim-wywala-nam-bezpieczniki.html,1,2

O wierze

„Wierzę w ogólnoludzką kulturę. W swojej twórczości dotykam jednocześnie spraw lokalnych i uniwersalnych. Podobno pisarstwo jest zawsze autobiograficzne, ale tylko częściowo się z tym zgadzam. Tworzenie beletrystyki nie jest przede wszystkim opowiadaniem innym ludziom własnej historii. Znacznie ciekawsze jest to, że literatura daje nam nieograniczone możliwości poznawania życia innych ludzi, podróżowania w czasie i przestrzeni, budowania empatii pomiędzy ludźmi, którzy bardzo się różnią. Sztuka opowiadania historii pomaga nam wcielić się w inną osobę i spojrzeć na świat jej oczami. Dlatego sztuka i literatura mają fantastyczne możliwości budowania porozumienia pomiędzy ludźmi. Cała sztuka temu służy…”

Elif Şafak (1971) Turecko-brytyjska pisarka i działaczka feministyczna

Źródło: Magdalena Walusiak, Kuchnia to kultura – rozmowa z Elif Safak, Empik.com http://www.empik.com/kuchnia-to-kultura-rozmowa-z-elif-safak,59362,a, 28 kwietnia 2010.

O ludziach , O świecie , O sztuce , O podróżowaniu

„Literatura jest moją utopią.”

Helen Keller (1880–1968) niewidoma i głuchoniema pisarka amerykańska

Literature is my Utopia. (ang.)
Źródło: Historia mego życia

O literaturze

Cytaty o historii strona 3

Cytaty o historii
strona 3