Cytaty na temat motyw (115 cytatów) | Cytaty sławnych ludzi

„Obsesyjna jedna nuta, motyw ten uwięził ją.
Wokół nuty tej osnuta twoja jasność, półcień, mrok.”

Jonasz Kofta (1942–1988) polski poeta, dramaturg, satyryk, i piosenkarz

Źródło: Samba na jedną nutę

„Nawet jeśli mężczyzna zrobi coś głupiego, to zawsze z motywów najszlachetniejszych.”

Oscar Wilde (1854–1900) angielski poeta, prozaik i dramatopisarz

„Zabójstwo jest zawsze zabójstwem, bez względu na motywy i okoliczności.”

Lew Tołstoj (1828–1910) pisarz rosyjski

Pacyfizm

„Z pewnością lepiej jest dla świata, by ludzie postępowali słusznie pod wpływem niewłaściwych motywów, niż żeby postępowali źle, kierując się najlepszymi intencjami.”

Friedrich August von Hayek (1899–1992) ekonomista austriacki, noblista

Zgubna pycha rozumu. o błędach socjalizmu

O ludziach

„Motywy fotografa są wszędzie i nigdzie. Decyduje o nich, poza osobowością (przenikliwością, wyczuciem) artysty, chwila, jeden moment.”

Jan Bułhak (1876–1950) polski fotografik

O osobowości

„Głupcy jesteśmy, za mało jeszcze idziemy do ludu i za konwencjonalno głupie malujemy sceny biedy chłopskiej; kiedy lud, dziś bogatszy od nas, weselszy od nas, swobodniejszy od nas, umie się bawić, kochać, żyć, i to tak, że my nie mamy o tem pojęcia. Powiedz, co za motywy – co?! – co za natura, jakie stimmungi – a my?… W pomalowanych na czekoladowo butach siedzimy i malujemy purpury i aksamity na drewnianych manekinach…”

Sewer (1835–1901) pisarz polski

Źródło: Bajecznie kolorowa, III

O ludziach , O butach , O naturze , Kochać się

„Twórczość Passendorfera ma także jakiś rachunek braków: reżyser robi filmy szybko, czasem chyba nazbyt szybko, pozostawiając niekiedy motywy niedopracowane. Ale nie chodzi tu przecież o laurki, których nie potrzebuje ta sztuka, skutecznie siebie broniąca. Idzie o rzetelność ocen. Chwalmy ją albo gańmy, ale przecież w kategoriach tych artystycznych wartości ku jakim sama dąży. Inaczej umknie nam z oczu to ciekawe i ważne społecznie zjawisko, jakim jest twórczość Jerzego Passendorfera.”

Jerzy Passendorfer (1923–2003) polski reżyser filmowy

Źródło: Zbigniew Klaczyński, Trudny optymizm, Kino nr 5 (41), 1969, s. 7.

O sztuce , O optymiźmie , O czasie

„Ta cisza
W zielonym sklepieniu
witraże
z motywem nieba
Ta cisza pełna szelestów
Ileż ofiarowano ci westchnień
– bujna arko –
na różnych długościach świata.
Ile razy myśl wtulano
w kojący rytm
twych omszałych kolumn”

Wanda Bacewicz (1914–2011) polska poetka, prozaik i dziennikarka

Źródło: Cisza jest krzykiem, „Życie Literackie” nr 17, 26 kwietnia 1964, s. 9 http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=1604

O życiu , O myślach , O ciszy , O myśleniu

„Doświadczenie składa się z nieskończonych dwuznaczności – motywów, uczuć, przyczyny i skutku (…).”

Clive Barker (1952) amerykański pisarz horrorów

Potępieńcza gra

O emocjach

„Pomijając problem wieloznaczności wypowiedzi gen. Sosnkowskiego, nie należy jednak zapominać również o fakcie stwierdzonym przez J. Nowaka („Kurier z Warszawy”, Londyn 1978. s. 436), że „Zarówno Tatar w Londynie, jak i Okulicki w Warszawie pchali się do powstania – każdy na swój sposób – kierując się odmiennymi, a nawet przeciwstawnymi motywami. Obaj jednak w chwili, gdy zapadły decyzje, zajmowali kluczowe stanowiska sztabowe za zgodą i wiedzą gen. Sosnkowskiego jako Naczelnego Wodza.””

Stanisław Salmonowicz (1931) polski historyk

Powstanie warszawskie z perspektywy półwiecza
Źródło: s. 38.

O historii , O problemach , O decyzjach , O zapominaniu

„Kalina Jędrusik zostawiła po sobie pewien niedosyt. Była to niewątpliwie aktorka niedoceniona za życia. Polska kinematografia nie potrafiła wykorzystać wszystkich jej talentów i predyspozycji. Wydaje mi się, że tym bardziej jest w naszej pamięci im – paradoksalnie – mniej się w zawodzie aktorskim zrealizowała. Towarzyszy jej osobie pewien motyw niedokończenia, niedosytu. Kalina znana była między innymi z braku pokory i z… zamiłowania do przekleństw, a słyszałam, że robiła to z nieporównywalnym wdziękiem.”

Renata Dancewicz (1969) aktorka polska

Źródło: Marek Pałka, Nie znoszę rywalizacji, „Dziennik Zachodni”, 27 czerwca 2007 http://www.dziennikteatralny.pl/artykuly/nie-znosze-rywalizacji.html

„Narodowym socjalistom udało się całkowicie wyeliminować motyw zysku z zarządzania biznesem. W Niemczech nazistowskich już nie ma mowy o wolnym przedsiębiorstwie ani też nie istnieją przedsiębiorcy. Byli przedsiębiorcy zostali zredukowaniu do statusu Betriebsfuehrer (kierownika przedsiębiorstwa). Nie mogą swobodnie działać, muszą bezwarunkowo słuchać poleceń wydawanych przez Ministerstwo Gospodarki Rzeszy (Reichswirtschaftsministerium), jego urzędników okręgowych oraz rejonowych. Rząd Rzeszy nie tylko określa ceny oraz stopy procentowe, jakie należy płacić i jakich można żądać, wysokość płac i zarobków, ilość towarów jakie mają być wyprodukowane oraz metody stosowane w produkcji, lecz wyznacza każdemu kierownikowi przedsiębiorstwa określony dochód, praktycznie przekształcając go tym samym w płatnego pracownika państwowego. System taki, poza niektórymi stosowanymi terminami, nie ma nic wspólnego z kapitalizmem i gospodarką rynkową. Jest to po prostu socjalizm według niemieckiego wzorca, Zwangswirtschaft (gospodarka nakazowa). Różni się on od rosyjskiego wzoru socjalizmu – systemu otwartej nacjonalizacji wszystkich zakładów – jedynie w kwestiach technicznych.”

Ludwig von Mises (1881–1973) ekonomista austriacki

Źródło: Biurokracja, pierwsze wydanie 1944, tłumaczenie za wydaniem polskim Fijor Publishing 2005

O biznesie

„Motywy, które skłoniły mnie do tej działalności? Decydujący wpływ miała zapewne atmosfera mojego domu rodzinnego. Mój ojciec uważał się za jednego z pierwszych polskich socjalistów. Był lekarzem. Mieszkaliśmy w Otwocku. Jego pacjentami była przeważnie żydowska biedota. Wyrosłam wśród tych ludzi. Nie były mi obce ani zwyczaje, ani nędza żydowskich domów. Kiedy Niemcy zajęli Warszawę w 1939 r., miałam szeroki krąg przyjaciół i znajomych Żydów, którzy znaleźli się w okropnej sytuacji, bez środków do życia.”

Irena Sendlerowa (1910–2008) polska działaczka społeczna, uczestniczka akcji pomocy Żydom w czasie II wojny światowej

Źródło: Ten jest z ojczyzny mojej. Polacy z pomocą Żydom 1939–1945, oprac. W. Bartoszewski i Z. Lewinówna, wyd. „Znak”, Kraków 1969 http://lewicowo.pl/o-pomocy-zydom/.

O ludziach , O domu , O pomocy , O ojczyźnie

„Etyka i prawo są w dziejach cywilizacji sprzężone ściśle, bo powinny tworzyć jedną całość, zgodną w motywach i w przejawach. Niezgodność ich stanowi zawsze klęskę publiczną. Nie ma poczucia tożsamości zrzeszeniowej bez jedności etycznej; harmider etyk podważa ściany budowli społecznych i państwowych. Poczucie zrzeszeniowe wymaga również jednakowych pojęć o prawie; stanowi to zresztą prostą konsekwencję jedności etycznej. Może wszakże zachodzić wypadek, że w pewnym zrzeszeniu obowiązują różne prawa, a nie wszystkie zgodne z właściwymi temu zrzeszeniu pojęciami o prawie, narzucone mu przemocą. Nie ma cięższego nieszczęścia, jak gdy wróg znosi prawo krajowe, a narzuca obce; nie ma nic gorszego, jak nie móc rządzić się „prawem własnym.””

Feliks Koneczny (1862–1949) historyk polski, historiozof

Ale też nie ma większej nikczemności i zbrodni, jak pozbawiać ludność prawa rodzimego.
Prawo a etyka
Źródło: Państwo i Prawo, Wydawnictwo WAM, Kraków 1997, s. 36.

„Nie uważam, abym w swych różnych manierach używał elementów radykalnie odmiennych. Jeśli temat wymaga danych środków wyrazu, używam ich bez wahania. To nie są próby czy eksperymenty. Zawsze, gdy mam coś do powiedzenia, mówię o tym w sposób, który uważam za dobry. Różne motywy wymagają różnych metod. Nie oznacza to ewolucji czy postępu, ale zgodność pomiędzy tym, co pragnie się wyrazić, a środkami wyrażenia idei.”

Pablo Picasso (1881–1973) hiszpański malarz, rzeźbiarz

Źródło: Maria Rzepińska, Siedem wieków malarstwa europejskiego, wyd. II, popr., Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1986, s. 446.

O wieku , O malarstwie

„Gdy Władysław Zamoyski przekazał Konstantemu słowa generała Potockiego, wielki książę odpowiedział: „Żaden Rosjanin nie wmiesza się w tę sprawę. Polacy ją zaczęli, niech się sami między sobą rozprawią…” Ten motyw: sami załatwcie tę sprawę – dominował później we wszystkich wypowiedziach Konstantego w czasie pertraktacji z przedstawicielami strony polskiej.”

Konstanty Pawłowicz Romanow (1779–1831) wielki książę rosyjski

O Konstantym Pawłowiczu
Źródło: Jerzy Łojek, Szanse powstania listopadowego. Rozważania historyczne, s. 6. Instytut Wydawniczy Pax, wyd. 3, Warszawa 1986, s. 16.

O czasie

„Motyw działalności ekonomicznej może być każdego rodzaju, może to być nawet motyw duchowy, ale treścią jej jest zawsze zaspokojenie potrzeb.”

Joseph Schumpeter (1883–1950) ekonomista amerykański pochodzenia austriackiego

Źródło: Teoria rozwoju gospodarczego, PWN, Warszawa 1960, s. 14.

„Uważam, że ekonomia jest nauką moralną… zajmuje się introspekcją i wartościami… zajmuje się motywami, oczekiwaniami i psychologicznymi niepewnościami.”

John Maynard Keynes (1883–1946) angielski ekonomista

Źródło: The General Theory and After, part 2, w: The Collected Writings of John Maynard Keynes, t. 14, Palgrave Macmillan, Londyn 1973.

O nauce

„Chcę być jak noworodek, nie wiedzący absolutnie nic o Europie, ignorujący wydarzenia i mody, niemal jak prymitywi. Pragnąłbym stworzyć coś bardzo skromnego, wypowiedzieć się w całkiem małym motywie, który mój ołówek będzie zdolny opanować bez żadnej biegłości technicznej.”

Paul Klee (1879–1940) malarz niemiecki pochodzenia szwajcarskiego

Źródło: Maria Rzepińska, Siedem wieków malarstwa europejskiego, wyd. II, popr., Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1986, s. 450.

O wieku , O malarstwie

„Ten motyw gramy tylko, jeśli drużynie nie idzie. Tak było od samego początku. Życzylibyśmy sobie, żebyśmy nie musieli go grać nigdy więcej.”

Marek Magiera (1978)

o Pieśni o małym rycerzu.

„Ciemność jest nieostrożna i zostawia po sobie mnóstwo niechlujnych dowodów rzeczowych oraz niemych świadków, jeszcze nigdy nie przyłapano jej na gorącym uczynku. Prawdziwe motywy jej przestępstw nigdy nie zostają wyjaśnione; ciemność przypomina maniaka, który nie miał ani rodziców, ani dzieciństwa, dlatego sądowym psychiatrom i adwokatom brak punktów zaczepienia. Ciemność – to aksamitne okładki akt sądowych, ich miękkie, ale nie ciepłe dotknięcie odczuwalne jest, aż po ostatnia stronę.”

Renata Šerelytė (1970)

Imię w ciemności

O rodzicach , O dzieciństwie

„Człowiek powinien podejmować działania nie po to, żeby być od innego lepszy – lecz ze względu na poczucie sensowności podejmowanych czynów. Motyw decyduje o wartości tego, co dokonujemy.”

Maria Szyszkowska (1937) polska działaczka polityczna, filozof

„Różnica między człowiekiem dobrym a złym polega na motywie działania.”

William James (1842–1910) filozof i psycholog amerykański

Źródło: Tom Clancy, Kardynał z Kremla, motto

„(…) postaci Marty nie traktuję, jak przedłużenia swojej osobowości, pozostawiam jej los w rękach scenarzystów. Lubię grać to, co zostanie mi napisane, odgadywać intencje, szukać motywów, próbować w ten sposób zrozumieć. Granie tego, co sama wymyślę wydaje mi się mało inspirujące.”

Dominika Ostałowska (1971) aktorka polska

o roli w M jak miłość.
Źródło: Serial jak rebus - wywiad z Dominiką Ostałowską, 15 listopada 2010 http://www.m-jak-milosc.pl/Wywiady/6530/Serial-jak-rebus-wywiad-z-Dominika-Ostalowska.html

O miłości , O losie , O osobowości

„Zobaczmy w nim przede wszystkim człowieka: zaskoczonego wybuchem cywila i żołnierza, który na rozkaz „W” stawił się w wyznaczonym punkcie na koncentrację. W taki sam sposób spójrzmy na tych, którzy o wybuchu powstania zadecydowali i którzy nim kierowali. Popatrzmy na nich bez taryfy ulgowej, lecz jednocześnie nie patrzmy jak na ludzi obcych, których zmagania i motywy nic nas nie obchodzą. Stanęli oni przed najtrudniejszym wyborem, w którym nie było całkowicie dobrych rozwiązań, a za który musieli przyjąć całkowitą odpowiedzialność. To nie są żadni „oni”, to rówieśnicy mojego ojca i mojej matki. To pokolenie, które z bronią w ręku, w szarych mundurach strzeleckich i skautowskich, a także w obcym, rosyjskim czy niemieckim szynelu, poszło walczyć o Polskę. To pokolenie Oleandrów i obrony Lwowa, pokolenie powstańców wielkopolskich i śląskich, pokolenie, z którego potu i krwi wyrosła Polska Niepodległa. Nie mówmy, że ich dylematy i ich motywy są dla nas niezrozumiałe, bo świadczyłoby to o zerwaniu więzi psychicznej między pokoleniami Polaków. Zrozumieć je, to nie znaczy wcale to samo, co podzielać, ale zrozumieć trzeba. Analizujmy je od wewnątrz, z własnych, a nie cudzych pozycji, z pozycji walki o niepodległą i suwerenną Polskę.”

Tomasz Strzembosz (1930–2004) polski historyk

Refleksje o Polsce i Podziemiu 1939–1945
Źródło: s. 109

O ludziach , O matce , O zerwaniu , O walce

„Ani lęk przed karą, ani pogoń za przyjemnostkami nie są dobrymi motywami uczenia się. Nauka powinna opierać się na zainteresowaniu dziecka, ponieważ ono dopiero dopinguje wolę do największego nawet wysiłku.”

Stefan Kunowski (1909–1977) profesor, pedagog, autor teorii warstwicowej, poeta

Podstawy współczesnej pedagogiki
Źródło: s. 110

O dzieciach , O karze , O wysiłku , O nauce

„Konstanty uchylił się od walki, nie wyobrażając sobie możliwości zwrócenia wojsk rosyjskich przeciwko „swojej” polskiej armii. Być może przeważyły wówczas w duszy wielkiego księcia motywy szlachetniejsze, być może zawahał się przed wydaniem rozkazu, wskutek którego Polacy i Rosjanie znowu stanęliby naprzeciw siebie do śmiertelnej walki. (…) z powodu tego (…) odruchu Konstanty w noc 29 listopada zaważył na losach Polski ciężej i tragiczniej niż przez cały okres swej piętnastoletniej tyranii w Królestwie Polskim.”

Jerzy Łojek (1932–1986) polski historyk i pisarz

Szanse powstania listopadowego
Źródło: s. 18

O losie , O duszy , O walce , O nocy

„Interesuje mnie głównie człowiek, jego otoczenie i jego egzystencja. (…) Ważny dla mnie jest temat. Poprzez temat przybliżam się do pierwowzoru. Wybieram motywy poruszające (…). To nagła choroba, wypadek, (okazjonalne) zdarzenia (np. ścięcie drzewa, szermierka, roboty budowlane), (z drugiej strony) codzienność, bieda. To tematy trudne, które domagają się bezpardonowego działania, wyrazistej formy, gwałtownego koloru, kadru, zbliżeń.(…) Poszukuję własnej perspektywy współczesnego człowieka. Interesuje mnie przybliżenie się do prawdy, do ściany, poza którą nie ma nic.”

Grzegorz Wnęk (1974)

Źródło: katalog wystawy, cyt. za: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_wnek_grzegorz

O chorobach , O poszukiwaniu

„Liczyłam na to, że w ciągu kilku lat powstanie w Polsce społeczeństwo obywatelskie. Gdyby ktoś mi wywróżył rządy PiS-u i LPR-u, uznałabym to za fantazję na motywach gombrowiczowskich. Nie przypuszczałam, że trzeba będzie wyjeżdżać z kraju. Gdy przyjeżdżałam do Polski po 2005 roku, wystarczyło włączyć radio, żeby usłyszeć ten ryk o zboczeńcach. Politycy zapowiadali ciemną noc i ta ciemność nastąpiła. Stała się przyzwoleniem na homofobię w dyskursie publicznym.”

Izabela Filipiak (1961) polska pisarka, eseistka, felietonistka

Źródło: P. Pacewicz, M. Konarzewska, To nie ten parkiet, „Wysokie Obcasy”, 27 listopada 2010, str. 38–46.

O fantazji , O nocy

„Gdy Władysław Zamoyski przekazał Konstantemu słowa generała Potockiego, wielki książę odpowiedział: „Żaden Rosjanin nie wmiesza się w tę sprawę. Polacy ją zaczęli, niech się sami między sobą rozprawią…” Ten motyw: sami załatwcie tę sprawę – dominował później we wszystkich wypowiedziach Konstantego w czasie pertraktacji z przedstawicielami strony polskiej.”

Jerzy Łojek (1932–1986) polski historyk i pisarz

Szanse powstania listopadowego
Źródło: s. 16

O czasie

„Jeszcze przed upadkiem Warszawy hydra antysemityzmu zaczęła podnosić głowę. Zdarzało się niejednokrotnie, że do schronów w domach czysto polskich nie przyjmowano Żydów, nawet w chwilach bombardowania (…) Gdy oficyna naszego domu została trafiona bombą, mieszkańcy szukali azylu w schronie przy ul. Leszno 13. Z motywów antysemickich odmówiono nam, pomimo iż w naszym domu nie było w ogóle schronu.(…) Antysemityzm ujawnił się w długich ogonkach przy Wiśle, przy których wydawano mieszkańcom wodę. Na żądanie antysemickiej łobuzerii utworzono oddzielne ogonki żydowskie i oddzielne aryjskie. Na 50 aryjczyków dopuszczono 5 Żydów do wody. Żydów, wracających z wodą, przewracano, wylewano im wodę, bito, katowano. W rezultacie, po całodziennym wyczekiwaniu w ogonku, Żyd wracał do domu posiniaczony, pobity, bez wody.”

Emanuel Ringelblum (1900–1944) polski historyk narodowości żydowskiej

Stosunki polsko-żydowskie w czasie drugiej wojny światowej. Uwagi i spostrzeżenia
Źródło: s. 45–46.

O domu , O wodzie

„Zawsze chciałam zagrać w wyjątkowej komedii romantycznej. Kiedy czytałam scenariusz Oświadczyn [po irlandzku], pomyślałam, że ten film ma wszelkie cechy, których poszukuję w tym gatunku. Zainteresowały mnie również pewne motywy klasyczne… Scenariusz został napisany w sposób nieco staromodny.”

Amy Adams (1974) amerykańska aktorka

Źródło: Amy Adams o filmie „Oświadczyny po irlandzku”, „Forum Film”, 20 stycznia 2010 https://film.wp.pl/amy-adams-zawsze-chcialam-zagrac-w-wyjatkowej-komedii-6024577282512001a

O poszukiwaniu , O czytaniu

„Role Olgi i Marii Grekow były dla mnie ogromnym wyzwaniem, bo wymagały szerokiego spojrzenia na kondycję człowieka, musiały wyjść poza aspekty ludzkie zawarte w samych postaciach. Dlatego myślenie o tych bohaterkach, poszukiwanie motywów ich postępowanie to był czas wyjątkowy, tak jak wyjątkowy był cały projekt, który zakładał pokazanie autora Wiśniowego sadu w formie tryptyku. Stąd też bardzo ważne było w tym przypadku właściwe rozłożenie sił, żeby praca intelektualno-emocjonalna nad poszczególnymi rolami była w zgodzie z własną energią, którą musimy umiejętnie rozkładać na poszczególne etapy pracy. Bardzo lubię grać Trzy siostry i Płatonowa, bo moje bohaterki są skrajnie różne. Choć z Olgą, jako najstarszą z sióstr, od początku walczyłam. Nie czułam się jeszcze na tyle dorosła, odpowiedzialna i dojrzała. Dlatego poszukiwanie tych elementów charakteru w sobie, a tym samym jakby przełamywanie samej siebie, było niezwykle intrygujące.”

Marta Ścisłowicz (1984) polska aktorka

Źródło: „artpapier”, 7 kwietnia 2010 http://www.teatry.art.pl/n/czytaj/20333

O poszukiwaniu , O myślach , O charakterze , O siostrze

„Nie mam tej bramki nagranej, jest w Internecie. Ostatnio Rafał Gliński znalazł mi taki motyw z Polskiego Radia chyba, jak ktoś komentował ten mecz i mówił, że dziękujemy chłopakom, dobrze walczyli, a nagle taki okrzyk: „Jeeeest, gol! Niemożliwe! Wszyscy w domach płaczą.””

Artur Siódmiak (1975) polski piłkarz ręczny

o zwycięskim golu, w meczu z Norwegią, na MŚ 2009.
Źródło: Niemcy mówią, że ja nawet w rodzinie nie mam przyjaciół http://sport.onet.pl/pilka-reczna/niemcy-mowia-ze-ja-nawet-w-rodzinie-nie-mam-przyja,1,3152869,wiadomosc.html

O rodzinie , O domu , O sporcie , O płaczu

„Pierwszy odcinek oglądałem u sąsiadów, nie chciałem być sam i to było traumatyczne przeżycie. Już czołówka podnosi poziom adrenaliny. Ten nędzny dowcip, że oto przerywamy program i ta zaskakująca muzyka… nawiasem mówiąc, nie wiem, dlaczego do obrabiania znanych motywów od „Siekiery motyki”, poprzez „Głęboką studzienkę” po „Dla Elizy” Beethovena zaangażowano zdolnego kompozytora Janusza Stokłosę. Powiedział mi, że dostał te motywy gotowe od reżysera, razem ze scenami. To w takim razie chyba reżyser Warchoł powinien się pod tym podpisać. Ale pal diabli muzykę. Sąsiedzi patrzyli na mnie i pytali: o co tu chodzi? Skąd się pojawił ten Pokorny? Co to za koleś? Trzeba panu wiedzieć, że w scenariuszu on był zupełnie inaczej wprowadzony, była w tym logika. Pointa o zadłużeniu domu miała pojawić się znacznie później, tu reżyser sprzedał ją zaraz na początku. Żałosny dowcip Nauczycielki, która pyta Docenta, czy ją też nadmucha, został wymyślony i wstawiony przez reżysera. A cała Polska myśli, że to ja mam takie wyrafinowane poczucie humoru. W ogóle karygodne jest samodzielne dopisywanie kwestii do scenariusza, w sytuacji, kiedy autor jest pod ręką. Skróty mógłbym zaakceptować, dopisywania nie. Więc czułem się strasznie. Po odcinku zadzwoniłem do reżysera i mieliśmy bardzo nieprzyjemną rozmowę.”

Janusz Płoński (1947)

o serialu Dylematu 5.
Źródło: Wywiad, 2007 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=37769

O muzyce , O domu , O myślach , O myśleniu

„Kocham i podziwiam motywy wielkie, klasyczne, dobrze obmyślane, odznaczające się czarem gry świateł i cieni, które obok kultury i wyobraźni uwidoczniają również wysiłek twórczy artysty.(…) Tyle jest piękna wokół nas w przyrodzie, że naprawdę nie pojmuję, jak można znajdować zadowolenie w odtwarzaniu rzeczy banalnych, chociaż technicznie doskonale sfotografowanych, jak można gorączkowo i za wszelką cenę szukać coraz innych sposobów pseudooryginalnych i tryumfalnie ogłaszać, że wszelkie dotychczasowe osiągnięcia i zdobycze są przeżytkiem.”

Tadeusz Wański (1894–1958)

o swojej twórczości.
Źródło: „Fotograf Polski”, cyt. za: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_wanski_tadeusz

O wysiłku , O świetle , Kochać się

„Na decyzję o powstaniu w Warszawie musiała również oddziaływać postawa ludności miasta, w tym także szeregów akowskich, które – trwając wśród strat w konspiracji przez ponad 5 lat – rwały się do jawnej walki z bronią w ręku, do której szykowano je od tak dawna. Jedna iskra mogła zapalić proch. Wspomnieć wreszcie trzeba o jednym jeszcze, wcale nie błahym motywie: była nim obawa przed represjami, jakie mogły w każdej chwili nastąpić jako odwet za niestawienie się 28 lipca do prac fortyfikacyjnych 100000 mężczyzn. Ich niezgłoszenie się na wskazanych punktach było nie tylko niewykonaniem rozkazu w strefie działań frontowych, było także jawnym zademonstrowaniem postawy całego miasta – postawy insurekcyjnej. Stwarzało to realną groźbę odwetu. Dlatego to właśnie płk „Monter” wydał tak krytykowany rozkaz koncentracji oddziałów Okręgu w nocy z 28 na 29 lipca. Odwet niemiecki mógł przyjść w każdej chwili. Najprawdopodobniej przybrałby on formę nakazu ewakuowania ludności z miasta, które miało być bronione. Ewakuacja taka nie odbyłaby się bez okrucieństwa i gwałtów, a w konsekwencji bez aktów oporu. Pamiętano wszak dobrze los getta warszawskiego. Powstanie było uprzedzeniem takiej możliwości.”

Tomasz Strzembosz (1930–2004) polski historyk

Refleksje o Polsce i Podziemiu 1939–1945
Źródło: s. 117–118

O losie , O decyzjach , O stracie , O walce

„Zawsze uważałem, że w pragnieniu białych mężczyzn, by posiąść czarne kobiety, jest pewna prawidłowość. Nie wydaje mi się jednak, by chodziło tu o tak lubiany przez seksuologów, jak i historyków motyw dominacji. Widzę tę siłę raczej jako atawizm. Jako sublimację żądzy spółkowania ze zwierzętami.”

Marcin Kydryński książka Chwila przed zmierzchem

Źródło: Chwila przed zmierzchem

O kobietach , O sile , O zwierzętach

„Ojciec Tadeusz w 1991 r. podjął wyzwanie (…) Kiedy pytano go o motywy decyzji o rozpoczęciu funkcjonowania Radia powtarzał: Moją ambicją jest głosić Ewangelię. Budował to Radio konsekwentnie, uparcie, czynem i modlitwa(…). Czynił to wśród niechęci wielu, na rzeczywistym można powiedzieć torze przeszkód, nawet samej Prowincji Redemptorystów.”

Sławoj Leszek Głódź (1945) polski duchowny katolicki, arcybiskup, generał

Źródło: rp.pl, 3 grudnia 2011 http://www.rp.pl/artykul/10,764203-Radio-Maryja-ma-20-lat.html

O decyzjach

„W Rzymie, w Angelicum, na wykładach ojca Gillet, było sześciu Murzynów i reszta, jak w wieży Babel: Anglicy, Francuzi, Holendrzy i inni, 40 osób, z 30 narodów. Murzyni siedzieli na samym końcu. Obok nich było jedno miejsce wolne, bo nikt nie chciał przy nich usiąść. Wreszcie ja usiadłem. Przychodzili do mnie ci i owi z zapytaniem: „Co ty robisz, po co tam siedzisz?” Mówię: „Bo nikt nie chce tam siedzieć”. „Słaby motyw”, powiada jakiś Francuz. Mówię mu: „To idź, usiądź!” Oczywiście, nie usiadł. Ojciec Gillet mówił strasznie mądre rzeczy. Kiedyś na korytarzu powiedziałem mu: „Ojcze, niech Ojciec tak przemówi do swoich słuchaczy, aby wszyscy zechcieli usiąść przy tych Murzynach”. Na to ojciec Gillet, który trochę umiał po polsku: „Polaki zawsze walczą za naszą wolność i waszą”. Pojechałem stamtąd do Paryża, a Murzyni zostali sami.”

Stefan Wyszyński (1901–1981) polski duchowny katolicki, prymas

z rozważań o modlitwie Ojcze nasz.

O wolności

„Chodzi o to, by uchronić przemysł kluczowy przed grabieżą. Żeby rzeczywiście uwłaszczyć polskich ludzi pracy w procesie prywatyzacji, a nie wąskiej grupie aferzystów dać możliwość zagarnięcia całego ogromnego zysku z PPP. By dać szansę nie tylko zagranicznym konsorcjom, ale przede wszystkim polskiemu kapitałowi narodowemu. By wreszcie nie stawiać zaprzęgu przed końmi, to znaczy, że najpierw trzeba reprywatyzować, a dopiero potem, to co pozostało, prywatyzować (…) Nie widzę powodu, by tartaku, młyna, warsztatu, czy ziemi nie miał odzyskać jej poprzedni właściciel, a uzyskać spekulant tylko dlatego, że taka była wola reżimu komunistycznego, a obecnie pana ministra Lewandowskiego. To, co oferuje nam Ministerstwo Przekształceń jest zwykłym neobolszewizmem, a niekiedy paserstwem. Nie mam zresztą wątpliwości odnośnie do motywów, jakimi kieruje się ta praktyka.”

Andrzej Lepper (1954–2011) polski polityk

Źródło: Samoobrona. Dlaczego? Przed czym?, Warszawa 1993

O ludziach , O woli

„Halkę (…) wystawiano dotąd najczęściej jako harlekinową historię o mezaliansie. Kolejni reżyserzy koncentrowali się na krzywdzie wiejskiej dziewczyny, wykorzystanej i porzuconej przez panicza. Motyw zdrady, pasji i dręczących Janusza wyrzutów sumienia kulminował się w scenie, gdy Halka pojawia się na dworze Stolnika i przerywa zaręczyny ukochanego z jego córką Zofią. Tło społeczne opery najczęściej pomijano lub wykorzystywano tylko do kolorowej stylizacji. Nawet współautor legendarnego filmu z 1937 r., patron polskiego teatru politycznego Leon Schiller, nie wybijał faktu, że wieś, z której pochodzi Halka i zakochany w niej Jontek, to własność Janusza. Gniew Jontka i samobójstwo Halki w ostatniej scenie rozgrywały się tylko na planie uczuć, a nie konfliktów społecznych.”

Marc Minkowski (1962)

Źródło: Anna S. Dębowska, „Gazeta Wyborcza” nr 298, 23 grudnia 2011 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/129870.html

O zdradzie , O emocjach , O historii , O dziewczynach

„Polityka nie rozgrywa się w próżni. Politycy dysponują zbyt dużymi możliwościami oddziaływania na bieg spraw społecznych, by grupy interesów zostawiały ich w spokoju. W każdym kraju politycy podlegają ciśnieniu różnych interesów oraz pokusom wytwarzanym przez to ciśnienie. Czym słabiej jest zorganizowane społeczeństwo obywatelskie, czym bardziej jest ono zdemoralizowane (to motyw dobrze opisany przez Rafała Ziemkiewicza), tym łatwiej i bezkarniej polityka jest zawłaszczana przez zakulisowo operujące nieformalne grupy interesów.”

Andrzej Zybertowicz (1954) socjolog polski

Źródło: Czy Solorz może pokonać Sobiesiaka?, „Gazeta Polska”, 26 października 2011.

„Przestałem odróżniać to, co przedstawiane od przedstawiającego. Moje malarstwo, z braku innych odniesień, stało się motywem dla siebie.(…) obraz jest faktem, który sam realizuje własną konkretyzację.”

Mikołaj Smoczyński (1955–2009) polski malarz, rysownik i performer

Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_smoczynski_mikolaj

O malarstwie , Obraz

„W ostatecznym rozrachunku motywy się nie liczą, czyż nie? Tylko rezultaty.”

Robert Ludlum (1927–2001) pisarz amerykański

Krucjata Bourne’a

„Z ekonomicznego punktu widzenia próżnowanie, traktowane jako zajęcie, ma bardzo wiele wspólnego z czynami świetnymi, owoce bezczynnego życia, będące jednocześnie jego prestiżowymi oznakami, są w istocie swej bardzo zbliżone do trofeów uzyskanych dzięki czynom bohaterskim. Jednakże bezczynność w węższym sensie, w odróżnieniu zarówno od wykonywania tych czynów, jak jakichkolwiek zajęć produkcyjnych, na ogół nie pozostawia żadnych śladów materialnych. Dlatego też świadectwa spędzenia jakiegoś okresu życia na czcigodnym próżnowaniu przybierają zwykle formę dóbr «niematerialnych». Takimi niematerialnymi dowodami próżnowania są quasi-naukowe lub quasi-artystyczne osiągnięcia, a także wiedza nieużyteczna, która nie służy bezpośrednio podtrzymywaniu lub przedłużeniu życia ludzkiego. W naszych czasach np. funkcję taką pełni znajomość języków martwych i filozofii okultystycznej, znajomość zasad poprawnej wymowy, składni i prozodii; uprawianie różnych rodzajów muzyki (tylko w domu i dla przyjemności) oraz pielęgnowanie innego rodzaju «talentów»; kultywowanie mody w zakresie ubrania, umeblowania i ekwipaży; oddawanie się grom towarzyskim i sportowym, hodowanie nieużytecznych, służących rozrywce zwierząt, jak psy pokojowe lub konie wyścigowe. We wcześniejszych stadiach rozwoju motywem skłaniającym do zdobywania tych wszystkich umiejętności mogło być coś innego niż potrzeba udowodnienia, że nie spędziło się czasu na żadnym pożytecznym produkcyjnym zajęciu – inne mogły być także przyczyny, dla których umiejętności te i zainteresowania stały się modne. Jednakże, gdyby nie okazały się z czasem użyteczne jako świadectwo nieprodukcyjnego użytkowania czasu, nie przetrwałyby do dzisiaj i nie stałyby się zajęciami i zainteresowaniami właściwymi klasie próżniaczej.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O przyjemności , O psie , O domu , O grach

„Konstanty uchylił się od walki, nie wyobrażając sobie możliwości zwrócenia wojsk rosyjskich przeciwko „swojej” polskiej armii. Być może przeważyły wówczas w duszy wielkiego księcia motywy szlachetniejsze, być może zawahał się przed wydaniem rozkazu, wskutek którego Polacy i Rosjanie znowu stanęliby naprzeciw siebie do śmiertelnej walki. (…) z powodu tego (…) odruchu Konstanty w noc 29 listopada zaważył na losach Polski ciężej i tragiczniej niż przez cały okres swej piętnastoletniej tyranii w Królestwie Polskim.”

Konstanty Pawłowicz Romanow (1779–1831) wielki książę rosyjski

O Konstantym Pawłowiczu
Źródło: Jerzy Łojek, Szanse powstania listopadowego. Rozważania historyczne, s. 6. Instytut Wydawniczy Pax, wyd. 3, Warszawa 1986, s. 18.

O losie , O duszy , O walce , O nocy

„Wszyscy „bohaterowie” procesu korzystali z praw obywatelskich, byli osobami i instytucjami w Polsce, wewnątrz narodu. I wszystkie swoje wysiłki skierowali przeciw Polsce, przeciw narodowi.
Z tej zasadniczej, najgłębszej przestępczości, odgałęziają się wszystkie przestępstwa.
Z tego wynikła postawa oskarżonych w czasie procesu, stąd zbutwiałe „idee” i śmierdzące motywy, stąd rozpaczliwa bezradność, ilekroć usiłowali oni uzasadnić swoje działanie.
Występowali zawsze – i musieli to stwierdzać – w imieniu amerykańskiego wywiadu, w imieniu interesów politycznych Watykanu, w imieniu interesów rządu Adenauera. Występowali – jeżeli mówić o motywach osobistych – w imieniu osobistego zarobku na zdradzie, a jeśli można mówić o jakiejś sprawie ogólnej, to ich sprawa, sprawa, za którą odpowiadali przed sądem, była sprawą rewizjonistów hitlerowskich, sprawą kardynałów robiących interesy na obrotach bankowych, sprawą militarystów amerykańskich, sprawą imperialistów, sprawą byłych obszarników polskich… Te sprawy określiły postawę swoich popleczników.
Czy można wobec tego się dziwić, że ich postawa, postawa oskarżonych i niektórych świadków w procesie krakowskim – nie budziła innego uczucia poza uczuciem głębokiej pogardy? Przecież nie można stać z podniesionym czołem, kiedy działa się w imieniu i interesie ludobójców.”

Sławomir Mrożek (1930–2013) polski dramatopisarz, prozaik i rysownik

na temat procesu biskupa Czesława Kaczmarka, w którym oskarżano go o szpiegostwo na rzecz wywiadu amerykańskiego.
Źródło: „Dziennik Polski”

O zdradzie , O emocjach , O wysiłku , O czasie

„Nakręciłem ten film [Niemy krzyk], aby pokazać, czym naprawdę jest przerywanie ciąży. Jestem odpowiedzialny za 75 tysięcy sztucznych poronień wykonanych w prowadzonej przeze mnie klinice. Lecz obecnie nawróciłem się na stronę obrony życia. Nie jestem ciemniakiem ani człowiekiem prymitywnym. Nie jestem katolikiem ani protestantem. Jestem żydem i w dodatku kompletnym ateistą. Moje nawrócenie nie jest podyktowane ani motywami religijnymi ani etycznymi: jest ono wyłącznie naukowe i technologiczne. Po prostu doszedłem do wniosku, że nie ma żadnej różnicy między 12-tygodniowym a 28-tygodniowym płodem. Powinny być traktowane kompletnie tak samo. Dokonanie zabiegu przerywania ciąży jest dzieciobójstwem. Zabijany płód doznaje takich samych cierpień jak dorosły torturowany skazaniec.”

Bernard Nathanson (1926–2011) lekarz amerykański, działacz ruchów pro-life

Źródło: M. Stypułowska, Niemy krzyk dziecka, tygodnik „Niedziela”, 11 sierpnia 1985, s. 6.

O dzieciach , O cierpieniu

„Większość filmów akcji wykorzystuje stary jak świat motyw odkupienia grzechów. Zawsze jest jakiś załamany glina, który chce naprawić to, co zrobił źle. Albo facet, z winy którego rozbił się samolot, a teraz ma szansę uratować innych ludzi. To swego rodzaju proces oczyszczenia (…).”

Sylvester Stallone (1946) aktor amerykański

Źródło: Wywiad, 2002 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=6647

O ludziach , O świecie , O facetach

„Jeśli chodzi o serial, wszystko raczej jest już pokazane. Scenarzyści osnuwają postaci pewną tajemnicą, ale ona się w końcu ujawnia. Inaczej jest w teatrze, gdzie tekst dramatu ukazuje tylko niektóre wycinki z życia postaci. Żeby znać motywy jej postępowania, wspólnie z reżyserem opowiadamy o niej więcej, niż napisał autor. W serialu, w którym jestem teraz, zastanawiam się bardziej nad atmosferą panującą wokół mojej postaci. Nie zadaję sobie pytań intelektualnych, posługuję się intuicją.”

Maja Hirsch (1977) aktorka polska

Źródło: Nie jestem przezroczysta – wywiad z Mają Hirsch http://www.m-jak-milosc.pl/Wywiady/1896/Nie-jestem-przezroczysta-wywiad-z-Maja-Hirsch.html

O tajemnicy , Pytanie

„Słowo jest wyrazem ducha więcej niż czyn. Czynowi daje dopiero słowo to, co się nazywa ideologią i co jest czynu motywem, oświetleniem i celem.”

Ignacy Daszyński (1886–1936) polski polityk

Źródło: Pamiętniki, Kraków 1925.

„(…) moja ingerencja w serial kończy się na pisaniu książek, na tworzeniu tych powieści. Resztę oddaje ekspertom. Nie zawiodłam się jak do tej pory – uważam, że każdy z nas powinien robić to, na czym się zna. Ja się nie znam na telewizji, nie mam pojęcia, co się sprawdzi, a co nie na ekranie. Dlatego też zgadzam się na jakieś drobne zmiany w scenariuszu. W serialu są wątki, motywy, czy postaci, których nie ma w powieści. Zostały wprowadzone i świetnie zafunkcjonowały.”

Charlaine Harris (1951)

o serialu Czysta krew.
Źródło: Czy wampiry istnieją naprawdę? Autorka „Czystej krwi” Charlaine Harris specjalnie dla Stopklatki, stopklatka.pl, 9 marca 2010 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=63775

O książkach

„Dlaczego sztuka i twórczość zbliżają się do antropologii? Co w twórczości artystycznej upoważnia do tego, żeby włączyć ją w ten obszar antropologii? Otóż uważam, że twórczość jest rzeczą podwójną. Mamy tu do czynienia z dwoma zjawiskami: przyczyny, pochodzenie, źródła twórczości, sztuki oraz ich istnienie w obiegu ludzkim, szerszym. Mogę powiedzieć, że ta podwójność, leżąca u podstaw aktu twórczego, istnieje pewno we wszystkich dziedzinach sztuki, ale ja biorę odpowiedzialność za słowo w dziedzinie malarstwa. U podstaw leżą więc jak gdyby dwa sprzeczne motywy: po pierwsze twórczość jako taka, jako jedna z sił władających człowiekiem, jako przedstawicielem gatunku, oraz coś innego, to znaczy coś, co nie jest twórczością, a co jest rzeczywistością, oczywiście w szerszym rozumieniu rzeczywistością, której człowiek sam jest częścią. W której istnieje. Z tych dwu źródeł twórczość czerpie swoje soki. Rzeczywistość otaczająca, w której człowiek tkwi i jest nią przeniknięty jest siłą, oraz ta już szczególna i poszczególna w człowieku siła, jaką jest twórczość, też jest siłą sprawczą. Z tych dwu sił powstaje kreacja artystyczna.”

Jacek Sempoliński (1927–2012)

Źródło: Zbigniew Benedyktowicz, O „Epitafium i siedmiu przestrzeniach”, Polska Sztuka Ludowa Konteksty 1993 t. 47 z. 1, s. 19.

O sztuce , O rzeczywostości , O sile , O malarstwie

„Diabeł ma nieograniczoną pomysłowość, a płeć jest jego ulubionym tematem. Równie zręcznie potrafi złapać człowieka poprzez szczodre, romantyczne czy też czułe motywy, jak też podlejsze czy bardziej zwierzęce.”

John Ronald Reuel Tolkien (1892–1973) angielski filolog-germanista, filozof chrześcijański, pisarz

Listy
Źródło: list nr 43

„Jakkolwiek zachowuje się ego, kierujący nim motyw jest zawsze taki sam: pragnie się wyróżniać, być wyjątkowe, sprawować kontrolę, chce władzy i uwagi.”

Eckhart Tolle (1948)

Nowa Ziemia. Przebudzenie świadomości sensu życia (2005)

„Życie domowe większości klas społecznych jest stosunkowo skromne w porównaniu z wielkim splendorem publicznej części życia, która odbywa się na oczach obserwatorów. Wtórną konsekwencją tego zjawiska jest zwyczaj ukrywania życia prywatnego przed oczami widzów. Ludzie utrzymują w tajemnicy przed sąsiadami tę część swej prywatnej konsumpcji, która może się odbywać w odosobnieniu, nie przynosząc ujmy. Stąd troska, aby postronni nie mogli obserwować życia domowego, rozpowszechniona w większości społeczeństw gospodarczo rozwiniętych i stąd, jako cecha wtórna, zwyczaj przestrzegania prywatności i rezerwa w stosunkach z ludźmi, charakteryzujące kodeks postępowania wyższych klas w każdym społeczeństwie. Niska stopa urodzeń wśród klas społecznych, na które nakaz prestiżowego wydawania pieniędzy wywiera największy nacisk, da się również wyprowadzić z nakazów marnotrawstwa na pokaz wyznaczającego poziom życiowy. Pociągająca za sobą znaczny wzrost kosztów konsumpcja na pokaz, która wymaga przyzwoitego utrzymania, działa w tym przypadku jako poważna przeszkoda. Jest to prawdopodobnie najbardziej efektywny z motywów prowadzących do kontroli urodzeń zalecanej przez Malthusa.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O życiu , O ludziach

„Nikomu by nie odpowiadało, gdyby całe przedsięwzięcie konsekwentnie zmierzało do najbardziej ekonomicznego i efektywnego użycia posiadanych środków dla osiągnięcia założonego, konkretnego, praktycznego celu. Wszyscy obojętne czy zainteresowani bezpośrednio, osobiście, czy tylko pośrednio, jako obserwatorzy, zgadzają się, że pewna dość znaczna część funduszu powinna być użyta na zaspokoi jenie wyższych, duchowych potrzeb, wywodzących się z nawyków indywidualnej rywalizacji, w sławetnych czynach i marnotrawieniu pieniędzy. Oznacza to po prostu, że zasady konkurencyjnego pieniężnego prestiżu tak dalece przeniknęły sposób myślenia społeczeństwa, że uniemożliwiają jakiekolwiek odejście od nich, nawet w przypadku działalności która pozornie opiera się całkowicie na motywach nieegoistycznych i nierywalizacyjnych.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O myślach , O odejściu , O myśleniu

„W warunkach własności prywatnej podstawowym sposobem osiągania wyznaczonego celu, formą celowej działalności jest zdobywanie i gromadzenie dóbr, a w miarę utrwalania się w umysłowości ludzi egoistycznego przeciwstawienia człowieka człowiekowi, potrzeba osiągnięć instynktu pracy przekształca się coraz bardziej w dążenie do zdystansowania innych pod względem majątkowym. Zwyczajowym, naturalnym niejako celem działania staje się względny sukces materialny, tzn. mierzony porównywaniem z sukcesami innych. Powszechnie uznanym celem wszelkich wysiłków jest korzystny wynik takiego porównania; w ten to sposób awersja do wysiłków bezowocnych staje się podnietą do rywalizacji. Każde niepowodzenie w dążeniu do sukcesu finansowego spotyka się z ostrą dezaprobatą, co jeszcze silniej akcentuje element rywalizacji o prestiż oparty na bogactwie. Celowy wysiłek zaczyna oznaczać przede wszystkim wysiłek w kierunku coraz wiarygodniejszej i wspanialszej demonstracji bogactwa. W ten sposób wśród motywów, które skłoniły ludzi do gromadzenia bogactwa, podstawowe znaczenie uzyskuje motyw rywalizacji.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O ludziach , O wysiłku , O sukcesie , O bogactwie

„(…) człowiek obawia się wszystkiego, czego do końca nie zna. Trudno jednak nie przyznać, że pokusa budowania teatru, dosłownie od momentu powstania, jest kusząca. A plany wyglądają interesująco: nowe dramaty, znakomici aktorzy, liczne pozateatralne formy działania – spotkania autorskie, premiery filmowe, pokazy Teatru Telewizji, wystawy. Roboczo nazwaliśmy naszą scenę „teatrem środka”, bo chcielibyśmy pokazywać zarówno sztuki, dotyczące palących problemów współczesności, jaki dzieła klasyków, np. Becketta. Wracając zaś do motywów mojej decyzji, to nie ukrywam, że zafascynowała mnie też odwaga i determinacja Krystyny Jandy, która zaryzykowała karierę, święty spokój i 1,5 mln złotych, by wykupić budynek nieczynnego kina i zrobić w nim teatr. Nie spotkałem w życiu osoby tak przebojowej i tak konsekwentnej w realizowaniu marzeń.”

Roman Osadnik (1972)

o objęciu stanowiska dyrektora teatru.
Źródło: „Dziennik Zachodni”, 28 września 2005 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/zrozrywki.htm

O decyzjach , O odwadze

„[Władza świecka] może bez grzechu nakładać karę śmierci zawsze wtedy, kiedy motywem działania jest sprawiedliwość, a nie gniew czy zemsta, działając roztropnie i bez próby dyskryminacji.”

Innocenty III (1160–1216) papież

Źródło: Vittorio Messori, Czarne karty Kościoła, przeł. ks. Antoni Kajzerek, Księgarnia św. Jacka, Katowice 1998, s. 176.

O śmierci , O sprawiedliwości , O karze , O zemście

„Motywy pełnią rolę towaru, który jest wydobywany z ziemi, przetwarzany w większe kompozycje i sprzedawany na targu w kawałkach lub na kilogramy. „Czarny rynek” opowiada o tym, że w pewnym momencie dzieło sztuki odrywa się od twórcy i od historii związanej z nim, staje się towarem reprodukowanym na podkładkach myszy, wycieraczkach.”

Jan Dziaczkowski (1983–2011)

o cyklu kolaży Czarny rynek sztuki (2009).
Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_dziaczkowski_jan

O historii

„W przypadku dokonywania wyboru wartości, w tym np. określania własnych zapatrywań na temat sprawiedliwości, istotny jest motyw; poczucie współodpowiedzialności za ludzkość. Niebezpieczne w skutkach jest poczucie współodpowiedzialności ograniczone do kręgu własnej rodziny, narodu, bądź państwa. Prowadzi bowiem zbyt często do naruszenia pokoju w imię interesów narodowych, państwowych lub wyznaniowych. Jedynie poczucie współodpowiedzialności za ludzkość może uchronić nas od totalnej zagłady.
Motyw, o którym mowa wyżej, powinien prowadzić do postawy '„społecznego indywidualizmu”'. Ani indywidualizm ani kolektywizm nie wyrażają takich wartości, jakich oczekuje współczesny człowiek. Sprawą podstawową staje się godzenie własnego egoizmu z tym, co niezbędne dla zbiorowości. I tym należy się kierować dokonując wyborów wartości.”

Maria Szyszkowska (1937) polska działaczka polityczna, filozof

Źródło: „Filozoficzne interpretacje prawa”, W-wa 1999.

O pokoju , O sprawiedliwości , O egoiźmie

„Hezjod opowiada o sukcesji bogów nieba, znanej też Homerowi. Pierwotnie najpotężniejszy był Uranos, ale ponieważ gnębił swe dzieci, Gaja namówiła jego syna Kronosa, żeby wykastrował ojca. Kronos z kolei połykał własne potomstwo, aż jego żona Rea dała mu do zjedzenia kamień zamiast Zeusa. Ten ostatni wychowywał się na Krecie, a potem zmusił ojca do wyplucia połkniętych braci. Korzystając z ich pomocy oraz ze wsparcia innych sprzymierzeńców, pokonał Kronosa z jego tytanami i strącił ich do Tartaru.(…) Prawdopodobnie pochodzi on [ten mit] aż z Sumeru. W tych wschodnich opowiadaniach spotykamy się z sukcesją bogów, a motyw kastracji, połykania oraz kamienia przewija się w taki sposób, iż pomimo różnic widać wyraźnie, że podobieństwo do pism Hezjoda nie jest przypadkowe.”

Jasper Griffin (1937–2019)

Źródło: Dzieje świata klasycznego

O Bogu , O dzieciach , O wsparciu , O pomocy

„Motyw główny cyklu to historia Cudownego Drzewa, z którego zrobiono setki zwykłych przedmiotów – tak twórca opisuje nagrodzony serial we wspomnianym wywiadzie. – Każdy z nich zachował cząstkę magicznej siły i trafił do rąk zwykłych ludzi. To jest mityczna idea rozproszonej mocy. Filmy przenika wiara, że coś cudownego stanie się z częścią życia każdego z nas.”

Andrzej Maleszka (1955) polski reżyser i scenarzysta

o serialu Magiczne drzewo.

O ludziach , O wierze , O zachowaniu , O historii

„Królowie często sądzą, że motywami działalności ich generałów i admirałów są patriotyzm i oddanie koronie. O wiele częściej jednak bywa to jakaś dziewczyna czytująca gazety.”

Georg Christoph Lichtenberg (1742–1799) pisarz niemiecki, aforysta

„Pociąg do mokrego fartucha nie wymaga motywów, podczas gdy wielu ludzi odwiedza domy rozpusty z powodu fałszywego pojmowania względów higienicznych.”

Władimir Sołowjow (1853–1900) rosyjski teolog i poeta

O ludziach

„Żaden czyn nie jest sam w sobie ani dobry, ani zły. Wszystko zależy od motywów.”

Andrzej Mularczyk (1930)

Katyń. Post mortem

„Genialność Mozarta polega między innymi na tym, że jego muzykę chce się przerabiać na różne sposoby. Już w jego czasach improwizowano na motywach jego dzieł. Zachował się w jego listach opis, jako to przechodził obok jakiejś gospody, w której ludzie bawili się i tańczyli przy jego muzyce. Mozartowi bardzo się to zresztą spodobało. Wierzę, że z tego, jak jego muzykę przerabiamy na Mozartianie, także byłby bardzo zadowolony.”

Jan Łukaszewski (1949)

Źródło: Jarosław Zalesiński, Mozart jest dobry na wszystko, „Polska Dziennik Bałtycki”, 11 sierpnia 2011 http://www.teatry.art.pl/n/czytaj/30781

O ludziach , O zachowaniu , O czytaniu

„Wyjdę teraz może na strasznego kołtuna, ale sprzątam tylko wtedy, gdy ma ktoś do mnie przyjść. I przez chwilę jest pięknie, a potem szkoda gadać. Przypomniał mi się teraz taki motyw we Flintstone’ach. Był tam taki odcinek, w którym facet przed sąsiadami udawał, że jest napakowany, a miał takiego małego słonia, który go pompował. Podobnie u mnie ze sprzątaniem – daje ono tylko krótkotrwały efekt.”

Krystian Wieczorek (1975) polski aktor

Źródło: Sentymentalno-melancholijny facet – wywiad z Krystianem Wieczorkiem, 13 stycznia 2010 http://www.m-jak-milosc.pl/Wywiady/5754/Sentymentalnomelancholijny-facet-wywiad-z-Krystianem-Wieczorkiem.html

O facetach

„Kiedy studiowałem w Rzymie w 2002 r., byłem ostrzegany, żeby nie wchodzić w drogę temu lobby. Mówiło się, że najsilniejsze lobby w rzymskich środowiskach duchownych to homoseksualiści. Słyszałem, że są to środowiska szalenie się wspierające. Nie można z nimi zadzierać. A a akt SB dowiedziałem się, że częstym motywem werbunku księży były takie skłonności seksualne.”

Tadeusz Isakowicz-Zaleski (1956) polski duchowny katolicki obrządku ormiańskiego

Wywiad z Tomaszem Pompowskim dla gazety "Głos Wielkopolski". Odpowiedź na pytanie: "Kościołem targają poważne problemy, jak choćby skrywana pedofilia. Przecież to pewnie z powodu sprzeciwu wobec niej odszedł ks. prof. Węcławski i wielu innych. Jak ksiądz to odbiera?"
Źródło: "I ja chciałem odejść z kapłaństwa", "Polska Głos Wielkopolski", 19 lutego 2008, s.24.

O odejściu

„Urodzenie się na tym terenie nie jest – zdaniem moim – główną legitymacją tej przynależności (…) najważniejszym czynnikiem w tym względzie jest idea, przekonanie, czyn, poświęcenie i walka ofiarna o wolność i wielkość Ojczyzny. Tymi więzami czuję się związany z tą ziemią, a krew wspólna tu przelana jest dla mnie trwalszym i lepszym ogniwem łączności braterskiej niż urodzenie. Z tych motywów uważam się za szczerze oddanego syna ziemi śląskiej.”

Michał Grażyński (1890–1965) polski działacz polityczny, instruktor harcerski

O wolności , O walce , O ojczyźnie

„MĘŻCZYZNA: Chciałbym w to uwierzyć.
KOBIETA: Do tego właśnie cię namawiam. Ale ty nie jesteś w stanie wznieść się ponad twoją głupią, męską próżność. Musisz mieć absolutną pewność, że przyszłam tylko dla ciebie, tylko dla ciebie i dla niczego więcej. Musisz być przekonany, że jesteś wyłącznym ośrodkiem mojego życia. Centrum, słoneczkiem, dookoła którego ja się kręcę, ja, twoja niewolnica. Poza swoją osobą nie dopuszczasz żadnego innego motywu mojego postępowania, choćby wcale nie przeczył temu, że cię kocham.”

Sławomir Mrożek (1930–2013) polski dramatopisarz, prozaik i rysownik

Wyspa róż

O kobietach , Kochać się

„Gdy nienawiść ludzka nie grozi żadnym ryzykiem, ich głupota szybko da się przekonać. Motywy same przychodzą.”

Louis-Ferdinand Céline książka Podróż do kresu nocy

Podróż do kresu nocy

O nienawiści , O głupocie

„W wydawaniu kosztownych przyjęć oczywiście odgrywają rolę również inne, łatwiejsze do zaakceptowania motywy. U narodzin zwyczaju wspólnego biesiadowania leżą prawdopodobnie motywy towarzyskie i religijne. Funkcjonują one także w dalszych stadiach rozwoju kultury, lecz przestają być motywami wyłącznymi. Późniejsze biesiady i zabawy klasy próżniaczej mogą w niewielkim stopniu zaspokajać potrzeby religijne, w większym stopniu potrzeby rozrywkowe i towarzyskie, lecz służą również jako jedna z form rywalizacji i to służą wcale dobrze, ponieważ ukrywają istotne motywy za szyldem innych nie zabarwionych rywalizacją, a więc łatwiejszych do ujawnienia.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O narodzinach

„Ludzie bogaci chcą wierzyć, że ktoś, gdzieś naprawdę coś robi dla Trzeciego Świata. Dlatego nie chcą przyglądać się motywom działania i praktykom stosowanym przez tych, którzy zdają się pełnić tę rolę, bez względu na to, jak się z niej wywiązują.”

Christopher Hitchens książka Misjonarska miłość. Matka Teresa w teorii i w praktyce

Misjonarska miłość. Matka Teresa w teorii i w praktyce (1995)
Źródło: str. 34–35.

O ludziach

„Szuka się pomysłów na tę czy inną frazę, myśli o pojedynczych motywach – i gubi się to pierwsze, naturalne podejście. Często stosuje się „chwyty”, które wydają się ciekawymi muzycznymi propozycjami, a są tylko powierzchownymi zagrywkami, jakimiś grepsami.”

Janusz Olejniczak (1952) polski pianista, pedagog i aktor

Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_olejniczak_janusz

O myślach , O myśleniu

„Pamiętam, że kiedy przyjmowałem tę rolę, bardzo nie podobał mi się tytuł. Wydawało mi się nawet, że House będzie postacią drugoplanową; nie sądziłem, że cały serial może być osnuty wokół tak antypatycznego osobnika. Sugerowałem, że można zamiast nazwiska bohatera dać nazwę szpitala, w którym rozgrywa się akcja czy coś podobnego. Ale trafiła mi do przekonania interpretacja, że House to w istocie serial nie tyle medyczny, co raczej kryminalny, jak Columbo czy Kojak. Bohater występuje jako detektyw, który usiłuje odnaleźć sprawcę zbrodni, opierając się na rozmaitych wskazówkach i przesłankach. Tyle, że oczywiście tutaj przestępcą jest wirus, który ukrywa się w organizmie pacjenta. Wydaje mi się, że ten motyw lekarskiego śledztwa znacznie wpłynął na popularność serialu.”

Hugh Laurie (1959) aktor brytyjski

Źródło: Wywiad, 2009 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=61631

„Poza instynktem samozachowawczym, skłonność do rywalizacji jest chyba najsilniejszym, najbardziej gwałtownym i najtrwalszym spośród motywów stricte ekonomicznych.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

„Tacy sportowcy, jak myśliwi i wędkarze np. mają zwyczaj przypisywania sobie miłości do przyrody, potrzeby wypoczynku na świeżym powietrzu i szukają tym podobnych uzasadnień dla ulubionego sposobu spędzania czasu. Motywy te niewątpliwie rzeczywiście działają i decydują częściowo o atrakcyjności stylu życia sportowca, ale w żadnym wypadku nie są głównymi pobudkami. Potrzebę obcowania z naturą można by chyba znacznie lepiej zaspokoić nie pozbawiając życia stworzeń, stanowiących jeden z głównych składników tej, tak ukochanej przez sportowca, przyrody. Najbardziej bowiem widocznym rezultatem działalności naszego sportowca jest sianie w przyrodzie spustoszenia poprzez zabijanie wszystkich możliwych do pokonania żywych stworzeń.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O naturze , O czasie

„Kto prawdom objawionym choćby w jednym punkcie zaprzecza, porzuca w istocie całą wiarę, gdyż odmawia uznania Boga za najwyższą prawdę i właściwy motyw wiary.”

Leon XIII (1810–1903) papież

List apostolski Satis cognitum o jedności Kościoła

O Bogu , O wierze

„Zdobywanie gór jest sztuką miłości, motywem tożsamości, tworzeniem siebie.”

Walery Goetel (1889–1972) polski geolog

Źródło: Cytaty o górach, alpinistyczne, wspinaczkowe, drytooling.com.pl, 9 stycznia 2013 http://drytooling.com.pl/serwis/art/artykuly/2136-cytaty-o-gorach-alpinizmie-himalaizmie-wspinaczce-wspinaczach?showall=&start=4

„Dla mieszkańca Afryki istnieje tylko jeden sposób równoważenia katastrof życiowych, a mianowicie odszkodowania. Nie zwraca on natomiast uwagi na motywy i pobudki działania.”

Karen Blixen książka Den afrikanske farm

Pożegnanie z Afryką

„Po zgłębieniu wszystkich motywów i nie wdając się we wszystkie możliwości jest prawdopodobne i nieodzowne, że osadzimy na tronie polskim przychylnego nam „Piasta”, użytecznego dla naszych rzeczywistych interesów, jednym słowem człowieka, który tylko nam zawdzięczać będzie swoje wyniesienie. W osobie stolnika litewskiego hrabiego Poniatowskiego, znajdujemy wszystkie warunki niezbędne dla naszej przychylności i w konsekwencji postanowiliśmy wynieść go na tron Polski.”

Katarzyna II (1729–1796) cesarzowa Rosji w latach 1762–1796

„Szekspirowski Hamlet ma dwadzieścia osiem lat (…). To ciekawe, bo przez długie lata byłem przekonany, że Hamlet jest dojrzewającym chłopcem. Kiedy zacząłem analizować sztukę i badać jej korzenie okazało się, że wiek Hamleta był analogiczny do wieku aktora, który miał go odgrywać w londyńskim teatrze. Nie zmienia to jednak faktu, że nadal postrzegam Hamleta jako młodego, dorastającego mężczyznę, który boryka się z trudną relacją z własną matką. To bardzo współczesny motyw tragedii Szekspira.”

Jan Komasa (1981)

Źródło: Anna Bielak, (Nie)winni nadwrażliwcy. Jan Komasa, reżyser „Sali samobójców” w Stopklatce, 4 marca 2011 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=74714

O matce , O relacjach , O wieku

„Doszło do tego, że stałam się osobą pokrzywdzoną, a motywem tych napaści jest przymuszenie mnie do złożenia rezygnacji z piastowanego urzędu. Zaczęłam być inwigilowana.”

Ewa Sowińska (1944) polski lekarka i działaczka polityczna

Źródło: Sowińska: jestem inwigilowana – chcą mnie zmusić do dymisji http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80708,5003693.html

„Nieumiejętność zwiększenia wydatków na reprezentacyjną konsumpcję mimo wzrostu zamożności, w tych rzadkich wypadkach, gdy się to zdarza, uznawana jest za coś nie-normalnego, wymagającego specjalnych wyjaśnień, i ludziom, którzy tego nie potrafią, zarzuca się skąpstwo. Natomiast natychmiastowa reakcja na wzrost dochodów uznana jest za stan normalny, który dowodzi, że przeciętny, już osiągnięty poziom konsumpcji nie jest właściwym poziomem. Właściwy poziom znajduje się nieco powyżej już osiągniętego i osiągnięcie go zawsze wymaga pewnego wysiłku. Motywem działania jest rywalizacja, leżąca u podstaw zawistnych porównań, która nakazuje nam zdystansować tych, których przywykliśmy uważać za równych sobie.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O wysiłku

„Żydzi bardzo przyzwyczajeni są do haggad, czyli specyficznego – czasami nie dbającego o fakty, a nawet je przeinaczającego – opowiadania o przeszłości, opowiadania, które wyraża bardziej to, co oni myślą o świecie, niż to, co się wydarzyło naprawdę. (…) Rabin [Byron] Sherwin rzetelnie opisał to zjawisko (…) Zdarza się, że „haggada Holocaustu” przybiera ogromne rozmiary i odkrywa ogromne pokłady niechęci wobec wszystkich innych, szczególnie katolików i Polaków. Przykładem może być powieść ocalałego z Treblinki Martina Graya zatytułowana Wszystkim, których kochałem, uchodząca przez długi czas za „tekst kanoniczny”. Stała się światowym bestsellerem, przeczytało ją ponad 30 mln ludzi, zrealizowano na jej motywach serial fabularny. Potem okazało się, że powieść jest apokryfem, gdyż Gray nigdy w Treblince nie był. Jako dokument traktowano również powieść Jerzego Kosińskiego Malowany ptak, w której w bardzo negatywnym świetle – jako antysemitów i degeneratów – przedstawił polskich chłopów, którzy mieli się nad nim znęcać i dręczyć go. Po wielu latach okazało się, że to właśnie owi opisani przez Kosińskiego chłopi uratowali jego i jego rodzinę, ryzykując własną głową, gdyż za ukrywanie Żydów groziła im oraz ich rodzinom kara śmierci. Przykładów takich i podobnych opowieści, które nie były opisem faktów, lecz zmyśleniem odzwierciedlającym określoną świadomość, można przytoczyć więcej.”

Waldemar Chrostowski (1951)

Kościół, Żydzi, Polska
Źródło: s. 435–436.

O śmierci , O ludziach , O rodzinie , O karze

„Jeżeli zaczynamy zbyt głęboko wnikać w motywy własnego działania, własnego funkcjonowania, własne relacje, to możemy odkryć rzeczy, których nigdy byśmy się nie spodziewali.”

Tomasz Witkowski (1963)

Źródło: „Nie ma żartów”, SuperStacja, 28 maja 2014

O relacjach

„Czy po takim zreasumowaniu postaw i motywów decyzji można się ograniczać tylko do krytyki ówczesnych decydentów? Czy kiedy patrzymy retrospektywnie na bieg wydarzeń lat 1945-1947, 1956, 1970, 1980–1981 możemy odrzucić koncepcję ratowania polskiej niepodległości zagrożonej przez Stalina, przy jednoczesnej obojętności naszych aliantów? Sądzę, że jest to dylemat niezwykle bolesny. Znamy z jednej strony cenę, jaką Polska – Warszawa zapłaciła za swój zryw niepodległościowy, z drugiej zaś możemy ubolewać nad nieprawidłowościami czy nerwowością decyzji ściśle militarnej. Czy jednak sama koncepcja wyboru między kapitulacją wobec Stalina a próbą ratowania niepodległości może być oceniana krytycznie? Zdaję sobie sprawę, że istnieją przesłanki do udzielenia różnych odpowiedzi na to pytanie. Osobiście usiłowałem przybliżyć dramat decyzji o bitwie o Warszawę, dramat ludzi postawionych biegiem wydarzeń w sytuacji, w której nie dysponowali szansami na sukces.”

Stanisław Salmonowicz (1931) polski historyk

Powstanie warszawskie z perspektywy półwiecza
Źródło: s. 41.

O ludziach , O historii , O decyzjach , O sukcesie

„(…) wyobrażenia religijne zrodziły się z tej samej potrzeby, co inne zdobycze kultury – z konieczności obrony przed przygniatającą przewagą natury. Do tego doszedł jeszcze jeden motyw: pęd do skorygowania odczuwanych jako przykre niedociągnięć kultury.”

Zygmunt Freud (1856–1939) austriacki neurolog i psychiatra

Przyszłość pewnego złudzenia (1927)

O naturze

„Gdy rozważasz motywy działania człowieka, nie zapominaj, że nie wolno ci go mierzyć własną miarą.”

Robin Hobb książka Uczeń skrytobójcy

Uczeń skrytobójcy

O zapominaniu

„Mam szacunek dla tych wszystkich, którzy kierując się patriotycznymi motywami, szli do lasu. Ale czy nie byli patriotami ci, którzy stanęli po drugiej stronie? A ci, którzy szli na Berlin? A miliony tych, którzy ruszyli do szkół, do uczelni, do pracy przy odbudowie kraju? Główną motywacją było to, że jest realna Polska, taka, jaka jest.”

Wojciech Jaruzelski (1923–2014) generał, działacz PZPR, prezydent PRL i RP

Źródło: rozmowa Zbigniewa Hołdysa, Tajemnica generała, „Wprost” nr 30, 25 lipca 2011

O tajemnicy , O motywacji

„Dopóki jednostka była głównym bezpośrednim podmiotem procesów produkcyjnych i jak długo pierwszoplanowe znaczenie miała zręczność i siła pojedynczego rzemieślnika, tak długo nawyk dopatrywania się osobistych motywów i skłonności w zjawiskach i przedmiotach nie uległ zniszczeniu pod naporem faktów. Pod wpływem późniejszych stadiów rozwoju przemysłowego, w których siły i urządzenia techniczne procesu produkcyjnego mają wyraźnie bezosobowy, pozaindywidualny charakter, zmienił się sposób myślenia robotnika i sposób ujmowania zjawisk; został on zmuszony do uznania obiektywnego charakteru następstwa zdarzeń. Wskutek tego w dziedzinie wiary nabył on skłonności do bezbożnego sceptycyzmu.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O wierze , O myślach , O charakterze , O sile

„Polityka to nie jest obszar tak wzniosłych uczuć, jak miłosierdzie. Ja rozumiem ich motywy, oni, myślę, że rozumieją także moje. Jako minister sprawiedliwości jestem odpowiedzialny za to, żeby sąd orzekał nie tylko sprawiedliwie, ale znacznie krócej niż obecnie.”

Jarosław Gowin (1961) publicysta, senator VI kadencji

o akcji posłów PSL.
Źródło: interia.pl http://www.rmf24.pl/tylko-w-rmf24/wywiady/kontrwywiad/news-gowin-sierp-i-mlot-tak-jak-zbrodniarz-che-guevara-nie-sa,nId,610080, 4 czerwca 2012

O sprawiedliwości , O emocjach , O myślach , O myśleniu

„Najbardziej istotnym motywem katolickiego nauczania jest umiar, który chroni działalność społeczną przed ekstremizmem. (…) Uczucia zostały poddane panowaniu myśli; to, co było ślepe, otrzymało czujne oczy, serce ludzkie, które jest skłonne do fałszywych sofizmatów, jak i do brutalności stanu dzikiego, zostało utemperowane i oświecone.”

Charles Maurras (1868–1952)

Le dilemme de Marc Sangnier. Essai sur la démocratie religieuse
Źródło: s. 60

O emocjach , O myślach , O myśleniu , Serce

„Meduzy to osobisty film. Zresztą całą moją twórczość można określić w ten sposób. Kiedy gram albo piszę, nie potrafię i nie chcę uciec od własnych wspomnień i przeżyć. Tylko o tym umiem opowiadać. (…) Moje życie stanowi kanwę, podstawę do konstruowania fikcyjnych historii, z których wszystkie posiadają motywy dobrze mi znane z autopsji.”

Shira Geffen (1971)

Źródło: Błażej Hrapkowicz, Reżyseria to męski zawód. Laureatka Cannes w Stopklatce, Stopklatka.pl, 25 kwietnia 2008 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=45286

O życiu , O historii

„Motyw przeanielenia u Czapskiego powraca raz po raz w rozmaitych uwikłaniach. W najbardziej może rozbudowanej postaci w eseju-wspomnieniu It is our custom z 1951 roku. Tu omawia Czapski przypadek „polskiej uczonej działaczki i patriotki, wychowanej we Wiedniu, w zaustriaczonej rodzinie, z matki Niemki. Wyznała mi kiedyś, że mając 12 lat przeczytała Testament Słowackiego. Od tej chwili – pamięta to doskonale – stała się Polką bezpowrotnie i na zawsze”. Główną atrakcją polskości – i to Czapski z wielkim naciskiem podkreśla – ma być właśnie stała obecność dążenia do przemiany duchowej. Drugi przypadek fatalnej siły wiersza Słowackiego staje się właściwie osnową wspomnianego szkicu. Amerykański przyjaciel Czapskiego, Arthur (którego rodzice przybyli z Polski, a on sam zna polski dość słabo), z uwagą i zachwytem czyta i tłumaczy utwór:
I ten wiersz ostatni, który zna w Polsce każde dziecko
lecz po śmierci was będzie gniotła niewidzialna,
aż was, zjadaczy chleba w aniołów przerobi
… you, eaters of bread, as to raise you into – angels.
Więc to jest wasza polska filozofia?”

Józef Czapski (1896–1993) polski malarz i pisarz

mówi Arthur – ona jest bardzo mistyczna. To wy nie musicie jej tracić nigdy. Żaden inteligent nie ma prawa jej tracić.
Autorka: Maria Janion, Płacz generała – eseje o wojnie

O śmierci , O dzieciach , O rodzinie , O aniołach

„Tego rodzaju wypowiedzi to jest jedna z cech czarnej propagandy. Czarna propaganda, którą znamy z niedobrych czasów, odznacza się po pierwsze tym, że robi z ofiary agresora. Teraz dowiaduję się, że to ja, który staram się po prostu wykonywać swoje obowiązki jestem winny. Po drugie czarna propaganda stara się przypisać jakieś niegodziwe motywy. A po trzecie, co też pamiętamy z dawnych czasów, taka propaganda twierdzi, że służymy obcym, wrogim siłom.”

Leszek Balcerowicz (1947) polski polityk i ekonomista

Źródło: radio Tok FM, 20 marca 2006, cyt. za: gazeta.pl http://gospodarka.gazeta.pl/gospodarka/1,33211,3222991.html

O sile

„W społeczeństwie, w którym wszystkie niemal dobra są własnością prywatną, dążenie do zdobycia środków utrzymania jest potężną i stałe aktualną pobudką działania biedniejszych warstw ludności. Potrzeba zapewnienia sobie bytu i minimalnych wygód może przez jakiś czas być dominującym motywem zdobywania dóbr przez klasy pracujące fizycznie, których byt opiera się na niepewnych podstawach, które posiadają mało i gromadzą mało. Jednakże w toku dalszej analizy okaże się, że nawet wśród tych ubogich klas rola potrzeb fizycznych nie jest tak wielka, jak się czasem sądzi. Natomiast wśród klas społecznych zajętych głównie gromadzeniem bogactw motyw zdobycia środków utrzymania lub podstawowych wygód życiowych nie odgrywał nigdy zasadniczej roli. Podstawą powstania i rozwoju własności jako instytucji społecznej nie była potrzeba zdobycia minimum środków egzystencji. Istotną pobudką była od początku chęć wyróżnienia się spośród innych poprzez bogactwo i żaden inny motyw – chyba na krótko i wyjątkowo – nie wysunął się na pierwsze miejsce w dalszym rozwoju systemu własności.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O czasie , O bogactwie