Cytaty na temat cmentarz (77 cytatów)

„Wiele jest zbędnych wydatków. Na przykład mur cmentarza. Nikt z stamtąd nie może wyjść, nikt z zewnątrz nie chce wejść.”

Mark Twain (1835–1910) amerykański pisarz, satyryk, humorysta

„Jak pełen życia jest ten wiejski cmentarz.”

Mira Kuś (1958) poetka polska

Źródło: Przekłady z zieleni (2001)

„Wiara jest katedrą, miłość szpitalem, ale obie bez nadziei byłyby tylko cmentarzem.”

Charles Péguy (1873–1914)

O miłości , O wierze

„Jest rzeczą oczywistą, że wszystkie rzekomo ogólne interesy społeczeństwa, które Państwo ma reprezentować, a które w istocie rzeczy są tylko ogólną i stałą negacją prawdziwych interesów rejonów, gmin, stowarzyszeń, a także ogromnej liczby jednostek poddanych Państwu, stanowią abstrakcję, fikcję i kłamstwo i że Państwo jest jak obszerna rzeźnia, jak olbrzymi cmentarz, dokąd, w cieniu i pod przykrywką tej abstrakcji, wszystkie realne dążenia, wszystkie żywotne siły kraju przybywają, aby wspaniałomyślnie i błogo dać się w ofierze zabić i pogrzebać.”

Michał Bakunin (1814–1876) rosyjski myśliciel, rewolucjonista

Państwo, władza

O kłamstwie , O sile

„Kujawy to miejsce, gdzie w cenie jest zdrowy rozsądek, przynajmniej u ludzi, którymi ja się otaczam. Właściwe spojrzenie na sukces, przegraną, na bogactwo rzekome, na biedę rzekomą. To jest prostota. Jak się przeprowadzam, to pomagają mi strażacy, bo Jasiek się przeprowadza i trzeba mu pomóc. Jak strażakowi choruje żona, to ja jej załatwiam szpital w Krakowie. Bo my Kujawiacy musimy sobie pomagać. Kujawy to moje Macondo, mój świat, z którego nigdy nie zrezygnuję. To nie jest odbicie rzeczywistości. Tam jest prawdopodobnie tak jak wszędzie masę chamstwa, donosicielstwa i tych cholernych plotek, których nienawidzę. Ale to miejsce mojego urodzenia i mojej śmierci, moich cmentarzy, moich najbliższych. Więc skazany na miłość, ciągle do niego wracam.”

Jan Nowicki (1939) polski aktor, pedagog

Źródło: Gram w momentach dla mnie szczególnych, „Tygodnik Płocki” nr 10, 8 marca 2011 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/113135.html

O miłości , O śmierci , O ludziach , O świecie

„Dlaczego nie mogłem opędzić się od Zaduszek? Bo szliśmy tak, jak się wychodzi z cmentarza w Zaduszki.”

Miron Białoszewski (1922–1983) polski poeta

Pamiętnik z powstania warszawskiego

„Pojednanie istnieje tylko na cmentarzach.”

Józef Stalin (1879–1953) przywódca ZSRR

„Shazza! Doprowadzasz mnie do cmentarza!”

Krzysztof Skiba (1964) muzyk polski (Big Cyc)

Źródło: Shazza, moja miłość, z repertuaru zespołu Big Cyc

O miłości

„Ruch Palikota zrodził się pod Krzyżem Pamięci na Krakowskim Przedmieściu. Można się zastanawiać, czy gdyby nie było Krzyża, nie byłoby Palikota? Byłby. Wybrałby sobie za cel Wawel, katedrę warszawską albo któryś z cmentarzy. Tam, gdzie jest Bóg chrześcijan, koncentrują się też jego najwięksi wrogowie. Sam Palikot stwierdził, że krzyż jest PiS-owski i dlatego musi go atakować. Krzyż oczywiście nie jest PiS-owski, ale dzisiaj ten stygmat – bycia PiS-owskim – wystarcza, by wyzwolić energię tłuszczy szukającej alibi dla ujścia najniższych emocji.”

Tomasz Sakiewicz (1967) polski dziennikarz

Źródło: Kto obudził diabła?, „Gazeta Polska”, 19 października 2011

O Bogu

„Najbardziej bolą agresja i wojna polityczna. (…) Nie wiem, skąd bierze się taka agresja. Może to odwet za lata totalitaryzmu, gdy emocje wylewają się z ludzi jak woda z rozmrażającej się lodówki. Ale my, Rodziny Katyńskie, robimy swoje. Sadzimy dęby katyńskie, szykujemy się do otwarcia czwartego cmentarza katyńskiego w podkijowskiej Bykowni. Czekaliśmy na ten moment 12 lat od czasu otwarcia poprzednich cmentarzy w Katyniu, Miednoje i Charkowie. Dokładamy kolejną cegiełkę do ujawniania prawdy o Katyniu.”

Izabella Sariusz-Skąpska (1964)

Źródło: rozmowa Marcina Wojciechowskiego, Moje życie po katastrofie smoleńskiej, wyborcza.pl, 6 kwietnia 2012 http://wyborcza.pl/1,76842,11492468,Sariusz_Skapska__Moje_zycie_po_katastrofie_smolenskiej.html?as=1&startsz=x#ixzz1sIJ0M8ma

O życiu , O wojnie , O ludziach , O wodzie

„Cmentarz był pozbawiony żywego ducha i przypominał te fragmenty filmów Kurosawy, na których wiatr jest jedynym samurajem.”

Waldemar Łysiak (1944) polski pisarz i publicysta

Wyspy bezludne

„Cmentarz to pokłosie nadziei.”

Wiesław Malicki (1935–2011)

„W regionie [podlaskim] działa dobrze zorganizowana grupa nazi-skinów, powiązana ze środowiskami pseudokibiców Jagiellonii. To nie są chuligani, to zdeterminowani, ideowi, zdeklarowani neofaszyści. Doskonale widać to było na przykładzie procesów w sprawie tzw. „IV Edycji”, która w latach 2006–2007 m. in. zbezcześciła cmentarz żydowski w Białymstoku. A wracając do ostatnich zdarzeń, białostocka skrajna prawica prowadzi konsekwentną politykę zastraszania cudzoziemców, posuwając się ostatnio do aktów, które można nazwać zamachami terrorystycznymi. Przecież podpalając komuś mieszkanie, trzeba się liczyć z tym, że ktoś straci życie.”

Marcin Kornak (1968–2014)

Źródło: Marcin Kornak: Rasistowskie ataki w Białymstoku to już terroryzm http://bialystok.gazeta.pl/bialystok/1,35241,13963083,Marcin_Kornak__Rasistowskie_ataki_w_Bialymstoku_to.html, gazeta.pl, 22 maja 2013

O życiu , O stracie

„Przy cmentarzu – piaskiem wiało z ugoru,
a dalej – błękitniała rzeka.
Powiedziałeś: „No cóż, idź do klasztoru
lub za mąż za głupca, nie zwlekaj.”
Tak potrafią mówić tylko książęta,
lecz ja nie zapomnę tej rozmowy -
niech przez wieki spływa, wtedy zaczęta
jak z ramion płaszcz gronostajowy.”

Anna Achmatowa (1889–1966) rosyjska poetka

Tom Wieczór (1912)
Źródło: Czytanie „Hamleta”, tłum. Mieczysława Buczkówna

O czytaniu , O wieku

„Źle. Nic nie zdziałałem. Birski, idiota się wplątał. Przykuł mnie do drzewa i poszedł po samochód. Cholera. Mało mnie nie dopadło.
– Uwolniłeś się?
Pokazał resztki kajdanek wiszące mu na nadgarstku.
– Zawieś czosnek. Jutro spróbuję znowu. Tylko, że ten cholerny gliniarz będzie teraz na mnie czatował. Boże, Ty widzisz taką ciemnotę i dlaczego nie oświecasz tego bałwana?
– Dzięki. Jak mogę się odwdzięczyć?
– Dopiero po robocie. Szkoda, że nie dałem rady dzisiaj.
– Czekaj, przetnę ci może chociaż do końca te bransoletki.
– Tego nie odmówię.
Poszli do szopy. Marek zręcznie przeciął szlifierką kajdanki, podkładając kawałek blachy. Jakub starannie wytarł je szmatką i wsypał do plastikowej torebki.
– Przyda się – wyjaśnił.
Wkrótce potem na swoim koniku jechał do domu. Dojechał do szosy na Chełm i pojechał w stronę Woj sławie. Gdy mijał cmentarz poczuł, że coś mu się przygląda.
– Jeszcze się do was dobiorę – obiecał.
Wrażenie przyglądania się zniknęło, tak jak gdyby to coś przestraszone wycofało się. Birski czekał swoim radiowozem na krzyżówkach.
– Dobry wieczór – rzucił kąśliwą uwagę.
– A dobry wieczór.
– A skąd to się wraca? Może z nielegalnych poszukiwań archeologicznych?
– A tak sobie jeżdżę. Cierpię na bezsenność. Pomyślałem, że odrobina świeżego powietrza dobrze mi zrobi.
– Słuchaj Jakub, ty mnie znasz.
– Trudno nie znać ozdoby naszej gminy i dzielnego pogromcy kłusowników, bimbrowników i wszelakich innych złoczyńców.
– Dopóki nie złapię cię na gorącym uczynku, możesz czuć się bezpieczny, ale strzeż się. Nawet, jeśli wiek cię uratuje przed odsiadką, to ja się postaram, żeby obrzydzić ci życie. Będą grzywny i inne takie. Ty się starzejesz. Nie jesteś już taki sprytny jak pięć lat temu, gdy obejmowałem tu służbę. A z czasem będzie coraz gorzej.
– Zapewne tak. A swoją drogą to mało brakowało, a tłumaczyłby się pan, dlaczego mój trup znaleziony na cmentarzu ma kajdanki na rękach.
– Hym?
– Wampiry przyszły. Na szczęście uwolniłem się.
– Oddaj chociaż kajdanki. To służbowe…
– Proszę – Jakub rzucił mu torebkę. Birski roześmiał się.
– Wiesz, za co cię posadzę?
– Tak?
– Za niszczenie milicyjnej własności.
– Pańskie słowo w sądzie przeciwko mojemu. To będzie bardzo trudno udowodnić.
– Tu są twoje odciski palców – potrząsnął torebką.
– Obawiam się, że nie. Wytarłem je flanelą. Nie został ani jeden.
Birski zawył. Naraz coś mu przyszło do głowy.
– Są za to na torebce.
– Niewątpliwie. Znalazł pan torebkę u mnie w kuble i wsypał pan do niej zniszczone uprzednio kajdanki. Na torebce są moje odciski palców, co nie czyni dowodu.
Milicjant zaklął.
– Muszę cię dopaść, choćby to była ostatnia rzecz, jaką zrobię w życiu.
– Życzę powodzenia.
– Mam. Kierowanie nieoznakowanym pojazdem. Ten konik nie ma nawet świateł odblaskowych o pozycyjnych, nie wspominając.
– Zgadza się. Sanie, fura przyczepa platforma muszą mieć światła odblaskowe. Ale konie nie. To taka luka w przepisach. Nie zacytuję z pamięci stosownego paragrafu. Ale mam w domu kodeks ruchu drogowego. Gdyby pan chciał skorzystać.
Birskiemu wpadł do głowy kolejny pomysł. Wyciągnął z kabury pistolet.
– Rzuć broń – polecił.
– Nie mam.
– Rzuć broń. Rzuć broń.
– Proszę o dodatkowe wyjaśnienia.
– Proste. Muszę trzy razy ostrzec, abyś rzucił broń. Potem oddam strzał ostrzegawczy, a potem postrzelę cię w obronie własnej i postaram się, aby to był nieszczęśliwy wypadek. Aby postrzał okazał się śmiertelny. – Zaraz, zaraz. Przecież nie mam broni.
– Przepisy milczą o takim przypadku. To taka luka, Jakubie. Muszę ostrzec, oddać strzał ostrzegawczy i mogę strzelać.
– A jeśli rzucę broń, to już pan nie może? – zaciekawił się Jakub.
– Wtedy nie.
Egzorcysta sięgnął do cholewy buta i wydobywszy z niej nóż, rzucił go na ziemię. Prosto pod nogi Birskiego.
– Rzuciłem broń. Tym samym nie może pan strzelać.
Birski rozpłakał się.
– Ja już nie mogę – powiedział. – Pan panie Wędrowycz jest okropnym człowiekiem.
– No nie rozklejaj się. Milicjant, a beczy. Zagniesz mnie następnym razem.
Posterunkowy otarł oczy.
– Rozmowa z panem to intelektualne przeżycie – wyznał. Jestem szczęśliwy, że tylko pan w tej gminie jest tak inteligentny. Proszę jechać do domu.
– Nie omieszkam się. Jestem już stary i muszę się wysypiać. A odnośnie świateł odblaskowych, to wiszą tam, pokazał gestem.
Na końcu ogona kłaczka miała zapiętą spinkę do włosów, na której huśtał się odblaskowy znaczek. Czterolistna koniczynka. Na szczęście. Birski wył długo i ponuro. Wył tak przejmująco, że aż pobudzili się okoliczni mieszkańcy. Nie zapalali świateł. Stali za firankami i przyglądali się temu zdumiewającemu widokowi. Pośrodku skrzyżowania stał radiowóz, a koło niego miejscowy posterunkowy, zadarłszy głowę, wył do księżyca. Okoliczne psy podchwyciły jego skowyt. Wkrótce obudziło się pół wsi.”

Andrzej Pilipiuk książka Czarownik Iwanow

rozmowa Jakuba z Birskim po nieudanej walce z wampirami.
Cykl Kroniki Jakuba Wędrowycza, Czarownik Iwanow

O koniach , O życiu , O Bogu , O szczęściu

„Podczas jednego z posiedzeń Międzynarodowej Rady Państwowego Muzeum w Oświęcimiu przeprowadziliśmy na terenie byłego obozu Auschwitz-Birkenau wizytację mającą na celu ustalenie sposobów konserwacji zachowanych tam obiektów. Podczas tej czynności dwóch żydowskich działaczy rozejrzało się wokół, jakby czegoś wypatrując. W pewnym momencie powiedzieli, że na wieży jednego z kościołów w Oświęcimiu widzą krzyż. Wkrótce pojawiła się z ich strony sugestia, że najlepszym sprawdzianem dobrej woli chrześcijańskich uczestników dialogu będzie wyeliminowanie wszystkich krzyży z krajobrazu wokół Auschwitz-Birkenau. (…) Oczywiście z wież kościołów w Oświęcimiu też! Na początku nie dowierzałem własnym uszom. W najlepszym przypadku traktowałem to jako ponury żart. Ale żeby upewnić się, czy mój słuch i rozum działają, zaproponowałem obu rozmówcom wejście na wieżyczkę nad bramą wejściową do Birkenau, skąd rozciąga się panorama obozu i okolicy. Wszedłszy na górę, wskazałem dłonią krzyż nad kościołem i zapytałem, czy chodzi im o jego usunięcie. Potwierdzili i zacytowali znaną formułę religii Holocaustu: „Niebo nad Auschwitz musi być puste!”. W ich ustach odżył stary postulat ateistów: cmentarz, jakim jest Auschwitz, musi być wolny od znaków religijnych, a sprzymierzeńcem w dziele usuwania krzyży powinien być Kościół. Nadmienię, że – niestety – nie zabrakło w polskim Kościele osób, duchownych i świeckich, którym ta rola odpowiadała.”

Waldemar Chrostowski (1951)

Kościół, Żydzi, Polska

O religii , O zachowaniu , O górach

„Powstanie Warszawskie zorganizowane, podjęte i prowadzone przez generałów i pułkowników, było – jak mało która bitwa – dziełem dwudziestolatków, ich sprawą, ich czynem, ich wielką życiową przygodą. Przyjęli je oni za własne i nasycili sobą, nadając mu ten kształt i tę atmosferę, którą znamy z tysięcznych przekazów: z pamiętników i wspomnień, piosenek i wierszy, z całej powstańczej literatury. Zawdzięczało im powstanie nie tylko atmosferę. Zawdzięczało także swoje uporczywe trwanie, aż do ostatecznego wyczerpania się możliwości walki, pomimo braku broni, zaopatrzenia i żywności. Oni spowodowali, że ta często do rzezi podobna walka zachowała się w pamięci społecznej nie tylko jako koszmar, ale także jako wielki i piękny zryw młodzieży, wspartej przez przytłaczającą większość ludności stolicy. Bo także jest prawdą, i to prawdą nie do podważenia, że wszędzie tam, gdzie powstanie nabrało charakteru walki nie pozbawionej szans powodzenia, gdzie trwało nieco dłużej i nie zaczynało się od rzezi, jak na Ochocie i Woli, zaakceptowane zostało przez ogół warszawiaków. I dlatego dzień 1 sierpnia gromadzi dziś na cmentarzu wojskowym w Warszawie, tak jak gromadził przez tyle lat, tłumy nie tylko byłych żołnierzy powstania, ale także ogromne rzesze tych, którzy przeżyli je nie na barykadzie i nie z bronią w ręku. Obok tych, którzy stracili wtedy swoich najbliższych, przychodzą tu co rok tacy, którzy nie mają nikogo ze swoich na tym cmentarzu. Powstanie bowiem było sprawą nie jakiejś garstki szaleńców, którzy wydali miasto na łup pożarów i pod kule żołdaków, lecz było i jest sprawą ludu Warszawy, który podobnie jak ci chłopcy i te dziewczęta w opaskach, przyjął je za swoje własne.”

Tomasz Strzembosz (1930–2004) polski historyk

Refleksje o Polsce i Podziemiu 1939–1945
Źródło: s. 119–120

O ludziach , O młodzieży , O zachowaniu , O literaturze

Czesław Chruszczewski (1922–1982)

Źródło: Miasto

O szkole , O domu

„Nie mamy grobów naszych bohaterów, nie mamy grobu Witolda Pileckiego i dziesiątek tysięcy innych ludzi, tych ludzi pomordowanych w więzieniach i aresztach bo nawet na cmentarzach były tajne pochówki – nie było oznaczonych kwater, nikt nie wiedział, kto i gdzie jest chowany. Żołnierzy Wyklętych chowano także w dołach kloacznych i torfowych, na śmietnikach, albo na miejscach pochówku stawiano śmietniki i publiczne toalety jak na Cmentarzu Bródnowskim w latach 60., które funkcjonowały do lat 90. To było wyjątkowe upodlenie, komuna była niezwykła w tym, co robiła.”

Leszek Żebrowski (1955) polski historyk, ekonomista i publicysta

Źródło: Kim naprawdę byli Żołnierze Wyklęci, blogpress.pl, 4 kwietnia 2012 http://www.blogpress.pl/node/12289

O ludziach

„Buczenie na cmentarzu robi wrażenie nieprzyjemne. Dużo nieprzyjemniej byłoby jednak, gdyby ludzie, którzy po Smoleńsku zdradzili Polskę i działają przeciw jej niepodległości w interesie obcego mocarstwa, wzięli udział w patriotycznych uroczystościach, nie usłyszawszy sprzeciwu.”

Piotr Lisiewicz (1972) polski publicysta, happener, aktywista Akcji Alternatywnej "Naszość"

Źródło: „Gazeta Polska Codziennie”, 3 sierpnia 2012

O ludziach , O wrażeniach

„Pójdę na cmentarz i zapalę świeczkę, bo radzieccy żołnierze walczyli w słusznej, również naszej sprawie.”

Andrzej Wajda (1926–2016) polski reżyser filmowy

o zapalaniu zniczy 9 maja.

„O polskim antysemityzmie mówi się, że to antysemityzm bez Żydów, bo gdyby nie było Żydów, polscy antysemici znaleźliby sobie kogoś innego do zwalania wszystkich win na niego i kanalizowania swoich frustracji. To rosło przez setki lat i drugiego takiego stosunku do Żydów nie ma na całym świecie. Ten specyficznie polski antysemityzm występował i występuje zarówno wśród wykształconej wielkomiejskiej inteligencji, polityków, naukowców, księży, dziennikarzy, jak i wśród kiboli, prymitywnych neofaszystów, „prostego ludu” i gminu. Mamy w Gdańsku kilka razy w roku mniej czy bardziej poważne dewastacje na żydowskim cmentarzu, napisy: „Żydy do gazu, bo tam wasze miejsce”, „Jude raus!””

Mieczysław Abramowicz (1952) polski pisarz i historyk

Badacze próbują wyjaśnić, skąd to w nas się wzięło i nie wiem, czy kiedykolwiek uda im się to ustalić.
Źródło: Mieczysław Abramowicz: W Gdańsku chodzono po macewach, jak w „Pokłosiu”, wyborcza.pl, 1 grudnia 2012 http://wyborcza.pl/1,75248,12951030,Mieczyslaw_Abramowicz__W_Gdansku_chodzono_po_macewach_.html

O ludziach , O inteligencji

„Dziwne miasto, w którym pomniki pochodzą z cmentarza.”

Ilja Ilf (1897–1937)

Z notatnika (1925–1937, wyd. 1939)

„Jeśli chcemy o tym pamiętać i zastanowić się, musimy dojść do wniosku, że istniały dwie „epoki terroru”. Jedna dokonywała morderstw w szalonej pasji, druga – bezlitośnie i z zimną krwią (…). Ale w nas wywołuje dreszcz tylko groza mniejszego terroru, chwilowego terroru że tak powiem. Tymczasem czym jest groza szybkiej śmierci od topora w porównaniu z trwającym całe życie umieraniem z głodu, zimna, zniewag, okrucieństwa i rozpaczy? (…) Tak pilnie uczono nas ubolewać nad tym krótkim terrorem, tak starannie uczono nas byśmy przed nim drżeli – a przecież trumny z jego ofiarami zmieściłyby się na miejskim cmentarzu; lecz cała Francja nie wystarczyłaby na pochowanie trumien starszego i prawdziwego terroru.”

Mark Twain (1835–1910) amerykański pisarz, satyryk, humorysta

Źródło: Jankes na dworze króla Artura, przeł. Agnieszka Kreczmar, wyd. Iskry, Warszawa 1995, s. 73.

O życiu , O śmierci , O głodzie

„(…) cmentarz koło ogrodu zoologicznego ma w sobie pewną lekkość, jakby zmarli, leżąc pod ziemią, nucili sobie coś cichutko.”

Cees Nooteboom (1933)

Hotel nomadów

O zmarłych

„Czarnych kotów się nie boję, ale za to kiedy przejeżdżam obok cmentarza, albo widzę karawan, to od razu lepiej się czuję. Karawan oczywiście oznacza czyjeś nieszczęście, ale uświadamia mi jednocześnie, że jeszcze jestem po „tej” stronie.”

Maciej Dejczer (1953) polski scenarzysta i reżyser filmowy

Źródło: Maciej Dejczer, wywiad http://www.m-jak-milosc.pl/Wywiady/801/Maciej-Dejczer.html

O nieszczęściu , O kotach

„Ludność Warszawy nazywa niemieckie miotacze min ruchomymi „szafami”, ponieważ wydają odgłos podobny do tego, jaki słychać przy przesuwaniu ciężkich mebli, po którym w ciągu kilku sekund następuje seria straszliwych wybuchów. W wieżowiec Prudentialu przy placu Napoleona, najwyższy budynek Warszawy, trzykrotnie uderzyły miny i raz trafiła w niego bomba. Jest całkowicie spalony. Chodniki warszawskich ulic zmieniły się w cmentarze. W wielu miejscach nie można nimi przejść, nie natykając się na świeże mogiły.”

John Ward (1921–1995) Oficer brytyjskich sił powietrznych RAF, w czasie II wojny światowej działający w polskim podziemiu

depesza sierżanta RAF Johna Warda do rządu brytyjskiego, Warszawa, 19 sierpnia 1944.
Źródło: Norman Davies Powstanie ’44, Wydawnictwo Znak, Kraków 2008, s. 410.

„Uważam za haniebne, że we Francji – w tej Francji od Liberte-Egalite-Fraternite – pali się synagogi, terroryzuje się Żydów, profanuje się ich cmentarze. (…) Że w Szwecji żąda się wycofania pokojowej Nagrody Nobla, którą w 1994 roku otrzymał Szimon Peres, i przekazania jej w całości (…) Arafatowi.(…) Do diabła z Nagrodą Nobla i chwała tym, którzy jej nie przyjmują.”

Oriana Fallaci (1929–2006) włoska dziennikarka i pisarka

Źródło: Korzenie nienawiści. Moja prawda o Islamie

O ludziach

„I odkryłeś, że jedyną prawdziwie dozwoloną miłością jest miłość całkowicie i przez wszystkich zakazana. Bo warunkiem rzeczywistej miłości zakazanej jest jej chwilowe wprawdzie, ale całkowite bezpieczeństwo. Znasz się na tym i wiesz, że trzeba przede wszystkim znaleźć bezpieczne i dobre jak cmentarz miejsce. Miejsce, w którym choć przez godzinę, choć przez jeden wieczór nie obowiązują żadne zakazy.”

Jerzy Pilch (1952) polski pisarz, publicysta, scenarzysta

Inne rozkosze

O miłości

„Proszę was bardzo, żebyście nie zapominali o naszej nekropolii, o tym, że leżą tam nasi dziadkowie i nasze babcie, właściwie cała nasza Łomża. Na tym cmentarzu wypisana jest cała nasza historia. Pamiętajcie o tym.”

Hanka Bielicka (1915–2006) polska artystka kabaretowa

o łomżyńskiej nekropolii
Źródło: Z kształtów cienia: dwieście lat łomżyńskiego cmentarza, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej, Łomża 2001, ISBN 8391203735.

O historii , O zapominaniu

„Kto chce wiedzieć, ile trzeba zapłacić, żeby wygrać wojnę, niech zobaczy nasze cmentarze. Kto twierdzi, że można odnieść trwałe zwycięstwo bez wielkich strat, że można mieć wojnę bez cmentarzy, nie wie, co mówi.”

Ryszard Kapuściński książka Wojna futbolowa

Wojna futbolowa
Źródło: Buty

O butach , O stracie , O zwycięstwie

„Rosjanom potrzebna jest przestrzeń, tylko wtedy się dobrze czujemy. Europa jest mała i sterylna, Napoleon nazwał ją krecią norą. Wielkie wydarzenia możliwe są tylko u nas, dlatego Napoleon i Hitler tu się zapuszczali. A problemy wewnętrzne są wszędzie, spokój jest tylko na cmentarzu. Europa upodabnia się do cmentarza czystego i przytulnego. Ale zjedzą ją Arabowie, Turcy, Afrykanie. I słusznie zrobią.”

Eduard Limonow (1943) pisarz rosyjski, dziennikarz, działacz polityczny

Źródło: „Polska i Rosja mogłyby podzielić się Ukrainą”, wprost.pl, 25 października 2012 http://www.wprost.pl/ar/354060/Polska-i-Rosja-moglyby-podzielic-sie-Ukraina/

„Czerwona krew, śmierć czarna
równe są dla mnie, w krwi
przemoc, w czarnej żałobie
i dniach ciemnych, w krwi
krzepnącej na ciałach
niewinnych, co w czarną śmierć
się zamienia i wyje,
szczeka wśród pól pustych,
w półmroku zbezczeszczonych
cmentarzy.”

Dario Belezza (1944–1996)

Źródło: Czerwona krew śmierć czarna (1994), tłum. Monika Woźniak

O śmierci

„Gdyby człowiek miał nigdy nie zniknąć jak rosa na [cmentarzu] Adashino, nigdy się nie rozwiać jak dym nad [miejscem kremacji] Toribeyama, lecz istniałby w świecie na zawsze, jakże rzeczy utraciłyby swą moc poruszania nas! Najcenniejszą rzeczą w życiu jest jego niepewność.”

Kenkō Yoshida książka Tsurezuregusa

Źródło: Tsurezuregusa (Zapiski dla zabicia czasu), szkic 7 (przekład na podstawie angielskiego tłumaczenia Donalda Keene’a)

O butach , O czasie

„Zarówno cmentarze pamięci Katyń i Miednoje, jak i tragiczne losy żołnierzy rosyjskich, którzy dostali się do niewoli podczas wojny 1920 r., powinny stać się symbolem wspólnego żalu i wzajemnego przebaczenia. Powinniśmy wspólnie zachować pamięć o ofiarach tej zbrodni.”

Władimir Putin (1952) rosyjski polityk

tekst Putina w specjalnym artykule dla „Gazety Wyborczej”.
O Rosji i ZSRR

O losie , O wojnie , O zachowaniu , O przebaczeniu

„Mijasz już cmentarz Rakowicki, ach uwielbiasz cmentarz Rakowicki, jest kwintesencją Krakowa, na każdym grobie, przed każdym nazwiskiem – tytuł: ten magister, ten rajca, ten doktor, ten adwokat, a jeśli już nie było totalnie co wpisać, to ryli „Obywatel Miasta Krakowa.””

Ziemowit Szczerek (1978) polski pisarz i publicysta

Siódemka (2014)
Źródło: s.7.

„Mam też wiele politowania dla tych prawicowców, którzy się tej bandzie żałosnych hipokrytów i pseudomoralistów dają terroryzować i uznają za wskazane odcinać się publicznie od „skrajności”, podkreślać, że jednak „na cmentarzu nie wypada”… Stuknijcie się, drodzy, w czoło. Niech najpierw potępione zostanie choć kilka z niezliczonej liczby przejawów zbydlęcenia tzw. elit, a potem przyjdzie czas uczyć zdesperowanych, bezsilnych ludzi, jak „kulturalnie” przypominać rządzącym mętom, że są mętami.”

Rafał A. Ziemkiewicz (1964) polski pisarz

Źródło: Walce się, „Gazeta Polska”, 15 sierpnia 2012

O ludziach , O czasie , O walce

„W oknach gospody zgasły światła
w ciemności szukam drogi do domu
Na cmentarzu rechoczą żaby”

Ivan Wernisch (1942) czeski poeta i redaktor

Źródło: Zgasły światła, tłum. Zbigniew Machej

O domu

„Większość ludzi wyobraża sobie duchy jako postacie w białych prześcieradłach, spacerujące nocą po cmentarzu. To bardzo infantylna wizja. Tymczasem duchy istnieją naprawdę. To fakt, którego ja doświadczam. Są istotami, które istnieją w równoległym do naszego wymiarze, w którym nie ma czasu i przestrzeni. Potrafią komunikować się z naszym wymiarem, ale tylko z wybranymi jednostkami. Normalnie istnieją jako nierozpoznane zbiory energii, które odpowiadają za ludzkie uczucia. Ludzie sami w sobie nie mają biologicznych mechanizmów generowania uczuć. Ludzie bez duchów, dających im uczucia, są tylko maszynami, transporterami molekuł. Jest grupa duchów, która się mną opiekuje. Pomagamy sobie nawzajem. Jestem ich narzędziem (…) Kiedyś udzielałem wywiadu, w którym powiedziałem, że nie ma dla mnie znaczenia, czy będę żył, czy umrę za pięć minut. Następnego dnia miałem kilkugodzinną rozmowę z dziewczyną – duchem, która przyszła do mnie i bardzo wyraźnie powiedziała mi: „John, musisz żyć. To ważne. Nie możesz teraz umrzeć.””

John Frusciante (1970) gitarzysta amerykański (Red Hot Chili Peppers)

Nie mogę więcej powiedzieć, obiecałem jej.

O ludziach , O emocjach , O czasie

„Rozsądek, przepowiadający klęskę, jest, jak puszczyk na cmentarzu, który woła: „Nie wstaniesz!…” Taki głos jest zawsze nienawistny. A im dokładniej spełni się przepowiednia, tem większa niechęć do proroka…”

Bolesław Prus książka Omyłka

Omyłka
Źródło: op. cit., s. 88.

„Mistrz i Małgorzata stał się dla mnie najważniejszą i ogromnie bliską lekturą, odkąd, jeszcze w czasie studiów, miałem okazję przeczytać drukowany w odcinkach w radzieckim czasopiśmie „Moskwa” oryginał utworu. Książka jest nie tylko uczciwa, ale i magiczna. Przeszedłem moskiewskim szlakiem przygód bohaterów powieści i śladami jej autora. Miałem okazję rozmawiać z Lubow Biełozierską-Bułhakową, drugą żoną pisarza. Byłem na grobie Bułhakowa, na cmentarzu Nowodiewiczym, gdzie został pochowany niedaleko Czechowa i Stanisławskiego. Na zamalowanych graffiti ścianach klatki schodowej przy ulicy Sadowej można dziś przeczytać inskrypcję: „Woland, wróć!””

Andrzej Maria Marczewski (1947) polski reżyser, dramaturg i scenarzysta

Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/baza-teatr-pelna-tresc/-/eo_event_asset_publisher/eAN5/content/andrzej-maria-marczewski

O książkach , O czasie

„Grobowiec to pomnik na granicy dwóch światów wystawiony, cała ziemia to olbrzymi cmentarz, na którym miliony istot spoczęły.”

François Fénelon (1651–1715)

O świecie

„Poza Francją to tu, to tam w Europie mordowane są całe narody, masowo deportowane, zakuwane w kajdany; Irlandię obraca się w cmentarz, Włochy obraca się w więzienie, Syberię zasiedla się Polską (…)”

Wiktor Hugo (1802–1885) francuski pisarz i polityk

„Jestem bardzo zadowolony, że mogłem uczestniczyć w przeniesieniu relikwii św. Józefa Bilczewskiego z Cmentarza Janowskiego do archikatedry we Lwowie. Osobiście byłem ogromnie zaangażowany w proces jego kanonizacji jeszcze w czasie, kiedy Jan Paweł II wybierał się do Lwowa, na Ukrainę z wizytą apostolską. Jego życzeniem było, żeby przygotować i skończyć ten proces kanonizacyjny. Żeby mógł beatyfikować arcybiskupa Bilczewskiego w miejscu jego pracy, na terenie archidiecezji lwowskiej, we Lwowie. Dla mnie było bardzo wzruszającym, że w jakiś sposób mogłem dokończyć to czego Ojciec Święty Jan Paweł II sobie życzył i co mi polecił. Dlatego cenię bardzo zaproszenie ks. arcybiskupa Mokrzyckiego, że mogłem przyjechać do Lwowa i mogłem uczestniczyć, przewodniczyć tej uroczystości.”

Edward Nowak (1940)

Źródło: Konstanty Czawaga, Relikwie św. Józefa Bilczewskiego przeniesiono do katedry lwowskiej http://wspolnotapolska.home.pl/swp3/wydarzenia/relikwie-sw-jozefa-bilczewskiego-przeniesiono-do-katedry-lwowskiej/, wspolnotapolska.home.pl, 5 maja 2011

O czasie

„Rosjanie (…) się nie zmieniają od góry, tylko od dołu i to jest jedyna szansa na zmianę. Jeśli w Katyniu przychodzą na polski cmentarz wojenny i widzą indywidualne tabliczki epitafijne to pytają, a dlaczego po naszej stronie takich nie ma, na co my mówimy, no to chyba jest wasz problem. I w 2010 roku, w muzeum, w tak zwanym Memoriale przy Katyniu pokazano pierwsze kilkaset nazwisk. Rosjanie tam przychodzą i płaczą, widząc te nazwiska, bo znajdują swoich bliskich i oni wiedzą, że to jest droga, drogą jest to, co robi Memoriał. Oni już zgromadzili miliony takich nazwisk. I tu jest problem. My jesteśmy drobnica z punktu widzenia Rosji, jakieś 22 tysiące wobec milionów, o co wy się w ogóle czepiacie?”

Izabella Sariusz-Skąpska (1964)

Źródło: rozmowa Moniki Olejnik, Gość Radia Zet, 17 kwietnia 2012 http://www.radiozet.pl/Programy/Gosc-Radia-ZET/Blog/Izabella-Sariusz-Skapska#

O problemach , O szansie , O płaczu

„Mam na cmentarzu już swoje miejsce: tuż obok babci
i dziadka, jakby znów mieli mnie trzymać za rękę;
naprzeciw ojca – będziemy tam jak mężczyźni
twarzą w twarz.”

Marcin Hałaś (1968)

Źródło: Na skraju

O mężczyznach

„Nie słuchajcie, gdy wam mówią, że Polska to Mesjasz ludów, nie słuchajcie, gdy wam mówią, że ludzkość to rojowisko gadów pożerających się wzajemnie, że Europa to jarmark na cmentarzu idei; wierzcie tylko sobie, tylko własnemu poczuciu, że człowiek nie może być niewolnikiem; walczcie, pracujcie, twórzcie przyszłość wbrew wszystkiemu, wbrew obłudzie, połowiczności, zobojętnieniu, sceptycyzmowi serc wystygłych.”

Stanisław Brzozowski (1878–1911) polski pisarz i filozof

Źródło: Ludzkość i naród, „Świt” nr 26, 25 sierpnia 1907. http://lewicowo.pl/ludzkosc-i-narod/

O ludziach , O przyszłości , Serce

„Gdzieś w centrum miasta, które tkwi w każdym z nas, leży cmentarz starych miłości. szczęściarze, zadowoleni ze swego życia i z tego, z kim je dzielą, przeważnie o nim nie pamiętają. Nagrobki są wyblakłe lub powywracane, trawa nieskoszona, wszędzie plenią się jeżyny i dzikie kwiaty.
U innych miejsce to wygląda dostojnie i schludnie jak cmentarz wojskowy. Kwiaty podlano i ułożono, wysypane tłuczniem ścieżki są starannie zagrabione. Widać ślady częstych odwiedzin.
Cmentarz większości z nas przypomina szachownicę. Niektóre pola są zaniedbane albo wręcz leżą odłogiem. Kto by sobie zawracał głowę nagrobkami – czy też miłościami, które pod nimi spoczywają? Nawet nazwiska zatarły się w pamięci. Inne groby pozostają jednak ważne, choćbyśmy niechętnie się do tego przyznawali. Odwiedzamy je często, niekiedy – prawdę mówiąc – zbyt często. Nigdy nie wiadomo jak się będziemy czuli po wyjściu z cmentarza: czasem będzie nam lżej, czasem ciężej na duszy. Nie sposób przewidzieć w jakim nastroju będziemy wracać do domu teraźniejszości.”

Jonathan Carroll (1949) pisarz amerykański

Zakochany duch

O domu , O duszy , O trawie , O czasie

„Publiczny kult głównych bóstw naturalnie już upadł; kapłanów już nie ma, wprawdzie składają jeszcze ofiary bogom, lecz najuroczyściej obchodzi rolniczy lud święto dożynków: zebrawszy plon doroczny, urabiają (z ostatnich snopków) bałwana, Kurkiem zwanego, i czczą go jako boga (urodzajów), dziękując za zbiór świeży, a prosząc na rok przyszły o jeszcze obfitszy. Prócz obchodów dożynkowych tkwi pogaństwo najgłębiej w pogrzebowych; nawróceni obiecują więc, że nadal zmarłych nie będą palić ani grzebać w bogatej odzieży lub rynsztunku, z końmi lub ludźmi; że nie będą zachowywać innych pogańskich obrzędów, że zadowolą się chrześcijańskim trybem i poświęconym cmentarzem. W owych obrzędach pogrzebowych główną rolę odgrywali śpiewacy; układ równa ich wprawdzie z kapłanami pogańskimi, lecz sama nazwa, tulisze albo Ugaszę, raczej śpiewaków oznacza; tulisz bowiem zdaje się nam tyle, co szerzyciel, mnożyciel (tj. głosiciel sławy), ligasz zaś jej rozstrzygacz, sędzia…”

Aleksander Brückner (1856–1939) polski filolog

Źródło: Starożytna Litwa. Ludy i bogi. Szkice historyczne i mitologiczne (1904)

O Bogu , O ludziach , O odzieży , O zmarłych

„Grecki tulipan i gotycka róża
kwitną, by zwieść nas; kwiat dojrzewa w owoc;
człowiek, co znaczy cmentarz znakiem krzyża,
zrywa mak; ciało podgryza korzenie
jęczmienia.(…)
Miłości, czas posłuchać, czym wiatr wieje.”

Terence Tiller (1916–1987)

Źródło: Poemat, tłum. Władysław Dulęba, „Życie Literackie” nr 5, 3 lutego 1957, s. 3 http://mbc.malopolska.pl/dlibra/doccontent?id=14848

O życiu , O czasie , O Kwiatach

„Nie zależy mi na tym, by zostać najbogatszym człowiekiem na cmentarzu. Pójść spać, mogąc powiedzieć, że zrobiło się coś cudownego – to jest dla mnie ważne.”

Steve Jobs (1955–2011) informatyk i przedsiębiorca amerykański

fragment przemówienia wygłoszonego 12 czerwca 2005 do studentów Uniwersytetu Stanforda.
Źródło: Szukaj tego, co kochasz, „Stanford Report”, tłum. „Forum”, 29 sierpnia 2011.

„Wileńskie cmentarze mają pejzaż gór,
umarli tu jeden ponad drugim leżą,
szczeble innymi miarami się mierzą:
nad zapomnianym kwitną wiecznie
pomne bzy,
nędzarz może górować nad panem
Becu --
wszystkie widma czekają, aż zapieje
kur.

Nie jest tu straszno. Mogę w północ
ciemną
siedzieć na grobie, z śmierci dłonią
w dłoni,
czuć wiew śmiertelny na spokojnej
skroni,
Wilno pode mną, a Boga nade mną.”

Witold Hulewicz (1895–1941)

Źródło: Cmentarze

O śmierci , O Bogu , O czekaniu

„Każda uczelnia jest (…) z definicji nie tylko wspólnotą żywych, ale właśnie połączeniem przeszłości i przyszłości; tych, którzy odeszli, z tymi, którzy przyjdą po nas. Jeżeli chce się poznać, ale i współtworzyć historię miasta, regionu, naturalnie – również uniwersytetu, to należy pójść na jego cmentarze. Bardzo łatwo przychodzi tam właśnie przekonać się o prawdziwości słów Herberta Masz mało czasu – trzeba dać świadectwo.”

Jan Wiktor Tkaczyński (1960)

Źródło: NIECHAJ MÓWIĄ NIE TYLKO KAMIENIE... Rozmowa z prof. Janem Wiktorem Tkaczyńskim, inicjatorem ustanowienia pierwszego w Polsce Komitetu ds. Opieki nad Grobami Profesorów Uniwersytetu Jagiellońskiego, „Alma Mater” nr 124, kwiecień 2010, s. 24.

O historii , O odejściu , O czasie , O przeszłości

„Jest grupa osób niegłupich… Nie jestem głupią osobą, a uważam w sercu, że to Ruscy strącili ten samolot, natomiast Tuski próbują to kamuflować – tak uważam i dopóki nikt mnie nie przekona, jestem podenerwowany tym faktem, bo Katyń też kamuflowano, również rękami Polaków. Ruscy kamuflowali rękami Polaków przez dziesiątki lat. I krzyże katyńskie sprzątali z cmentarzy. Ja mam poczucie, że drugi raz dzieje się to samo.”

Wojciech Cejrowski (1964) polski dziennikarz i podróżnik

rozmowa z Krzysztofem Skowrońskim.
Źródło: poranna audycja w Radiu Wnet

Serce

„Grzechu lękaj się, nie cmentarza. Żywych lękaj się, nie umarłych…”

Eliza Orzeszkowa książka Cham

Cham
Źródło: s. 29.

„Łomża to piękne miasto, z bardzo bogatą tradycją, a wśród wielu zabytków jest ten unikalny, porównywalny z warszawskimi Powązkami cmentarz. A że otoczony jest troską, to gwarancja że to co najpiękniejsze i najwartościowsze w naszej historii – przetrwa. Ratujmy łomżyńskie zabytki cmentarne.”

Jolanta Kwaśniewska (1955) prawnik, działaczka społeczna, żona prezydenta RP

o łomżyńskiej nekropolii.
Źródło: Z kształtów cienia: dwieście lat łomżyńskiego cmentarza, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej, Łomża 2001, ISBN 8391203735

O historii

„Wasz łomżyński cmentarz jest jednym z najstarszych w Polsce. Groby polskie to są kotwice narodu, utwierdzają nas w przekonaniu, że mamy prawo do niepodległości, mamy prawo być jednym z pierwszych narodów Europy. Wy macie bardzo cenne nagrobki i dobrze, że o nie dbacie. Dziękuję wam za to z całego serca.”

Jerzy Waldorff (1910–1999) polski pisarz, publicysta, krytyk muzyczny

o łomżyńskiej nekropolii
Źródło: Z kształtów cienia: dwieście lat łomżyńskiego cmentarza, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Łomżyńskiej, Łomża 2001, ISBN 8391203735.

Serce

„Futro jest cmentarzem. Kobieta nie powinna nosić na sobie cmentarza.”

Brigitte Bardot (1934) francuska aktorka

O kobietach

„Rozumiałem już. Umiera gąsienica, kiedy zmienia się w poczwarkę. Umiera roślina, kiedy zawiązuje się ziarno. Każdy, przemieniając się, odczuwa smutek i niepokój. Wszystko w nim staje się zbędne. Każdy, przemieniając się, jest jak pełen żalu cmentarz.”

Antoine de Saint-Exupéry (1900–1944) francuski pisarz i poeta, lotnik

Twierdza

O smutku

„(…) pojechaliśmy na cmentarz, na kwatery „Zośki” i „Parasola”. I tam spotkaliśmy siwego pana, to jedno z najbardziej traumatycznych przeżyć w moim życiu. Stał i sam dla siebie robił listę poległych dziewczyn. Opowiadał beznamiętnym tonem, jak wyglądały, opisując ich kolor oczu, włosów, urodę, charakter. Potem mówił, że znaleźli jej szkielet na Długiej, tam, gdzie zginęła. Mówił to z autentycznej potrzeby, to w nim siedziało i musiał wyrzucić to z siebie. Potem w domu oglądałem transmisję tej inscenizacji z aktorami wchodzącymi do kanału. Między autentycznym przeżyciem a szopką wokół przeżycia było to, co mnie uwiera. Wszystko, co jest machaniem sztandarem czy hasłem patriotyzmu, jest sztuczne.”

Jan Englert (1943) aktor polski

o obchodach rocznic powstania warszawskiego.

O kolorach , O domu , O charakterze

„Ledwie że z was jednego nocna zdusi zmora,
Albo gdzieś tam brudnego wywlecze upiora,
Już się za nim drugi w nocnej zrywa porze,
Rozwala stare trumny, po cmentarzach orze”

Franciszek Morawski (1783–1861)

Źródło: Do romantyków, cyt. za: Maria Janion, Niesamowita Słowiańszczyzna, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2007, s. 62.

Pora roku

„Wszystkie religie i doktryny duchowe spierają się ze sobą z wielu powodów, ale w jednym są zgodne: nie sposób wytłumaczyć człowiekowi czym jest Bóg. Można mu najwyżej wyjaśnić koncepcję Boga i stanie się ona częścią jego bagażu umysłowego. To jednak nie znaczy, że człowiek pozna Boga. To znaczy, że na jego grzbiecie pojawi się jeszcze jedna waliza rupieci, którą poniesie ze sobą na cmentarz.”

Wiktor Pielewin (1962) pisarz rosyjski

Napój ananasowy dla pięknej damy

O Bogu , O religii

„W naszej Księdze, Koranie, nie ma niczego, co nauczałoby spokojnie cierpieć. Nasza religia każe nam być inteligentnymi. Bądź spokojny, uprzejmy, przestrzegaj praw, szanuj wszystkich. Ale jeśli ktoś położy na tobie rękę, wyślij go na cmentarz. To jest dobra religia.”

Malcolm X (1925–1965) przywódca Organizacji Jedności Afroamerykańskiej

O religii , O cierpieniu

„Wielu byłoby chętnych, gdyby droga do nieba nie prowadziła przez cmentarz.”

Evelyn Waugh (1903–1966)

„Tak jestem zajęty, że nieraz gdy przejeżdżam obok cmentarza, modlę się i mówię: Mamo, wybacz, ale bardzo się spieszę.”

Tadeusz Rydzyk (1945) polski duchowny katolicki, publicysta

Źródło: „Przekrój” nr 43, 20 października 2005

„W ludzkiej polis nie ma lepiej uporządkowanego miejsca niż cmentarz.”

Vladimir Jankélévitch (1903–1985)

To, co nieuchronne

„Uszanujmy pamięć tych wspaniałych dziewcząt i chłopców, którzy oddali swoje życie za wolność i niepodległość swojej ukochanej ojczyzny. (…) Cmentarz, gdzie pochowani są powstańcy i żołnierze II wojny światowej, nie jest miejscem do wygłaszania politycznych poglądów.”

Zbigniew Ścibor-Rylski (1917–2018) Polski generał, żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Powstania Warszawskiego

podczas obchodów rocznicy wybuchu powstania warszawskiego na Powązkach.
Źródło: Generał Ścibor-Rylski apeluje o powagę. Z tłumu: Hańba! i buczenie http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/1,114873,12236196,General_Scibor_Rylski_apeluje_o_powage__Z_tlumu__Hanba_.html, gazeta.pl, 1 sierpnia 2012.

O życiu , O wojnie , O wolności , O ojczyźnie

„Stalinowscy sędziowie i prokuratorzy zostali uznanymi adwokatami, czy radcami prawnymi. Często żyją do dziś nieosądzeni za swoje zbrodnie. Żyją w dostatku, pobierając dużo wyższe emerytury od swoich ofiar. A ich dzieci – cóż – często korzystają z profitów komunistycznych dygnitarzy. Do dziś kreują polską rzeczywistość. Są wszędzie – w polityce, biznesie, mediach… Podam przykład czysto ludzki, przykład cmentarza na Powązkach Wojskowych w Warszawie. Dzieci PRL-owskich prominentów chodzą na groby swoich przodków, zapalają lampki. A dzieci ofiar? Oni w wolnej Polsce nie mają takiego „przywileju”, bo grobów ich ojców czy dziadków po prostu nie ma.”

Tadeusz Płużański (ur. 1971) (1971) polski historyk, dziennikarz i publicysta

Źródło: Ważna rozmowa Wiktora Świetlika z Tadeuszem M. Płużańskim, autorem książki „Bestie”, wpolityce.pl, 14 kwietnia 2012 http://wpolityce.pl/wydarzenia/26643-wazna-rozmowa-wiktora-swietlika-z-tadeuszem-m-pluzanskim-autorem-ksiazki-bestie

O dzieciach , O książkach , O rzeczywostości

„Prędzej czy później cmentarze są pełne wszystkich.”

Terry Pratchett książka Panowie i damy

Panowie i damy (1992)

„Podobno zupełnie zrozumiała i normalna poezja
jeszcze żyje na cmentarzach…
Tam można jeszcze używać
słów wstydliwych
jak szczęście łzy tęsknota”

Anna Kamieńska (1920–1986)

Tom Rękopis znaleziony we śnie. Wiersze z lat 1973–1975

O szczęściu , O łzach

„Na śmierć Hieronima Dekutowskiego i jego współpracowników pracował cały sztab przestępców i zbrodniarzy: śledczy, sędziowie, prokuratorzy. Niestety wielu z nich leży na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.”

Tadeusz Płużański (ur. 1971) (1971) polski historyk, dziennikarz i publicysta

o Hieronimie Dekutowskim, ps. „Zapora”
Źródło: W Warszawie obchody 70. rocznicy śmierci mjr. Hieronima Dekutowskiego „Zapory” https://dzieje.pl/aktualnosci/w-warszawie-obchody-70-rocznicy-smierci-mjr-hieronima-dekutowskiego-zapory, dzieje.pl, 10 marca 2019.

O śmierci

„Żaden z cmentarzy, które do tej pory widziałem, nie został zniszczony przez niemieckich pogan, wszystkie przez pobożnych chrześcijan, których cała wiara opiera się na uświęceniu grobu, z którego nazareński Żyd Joszua powstał z martwych jako Bóg. W domach tych pobożnych katolików zobaczycie ściany obwieszone wizerunkami Żydówki Miriam i jej syna, których groby, gdyby umarli w Lubartowie, tamtejsi mieszczanie rozgrzebaliby, żeby powyrywać złote zęby, a z macew zrobić osełki do ostrzenia siekier i noży.”

Mordechaj Canin (1906–2009) żydowski pisarz i publicysta

Przez ruiny i zgliszcza
Źródło: rozdz. Hrubieszów, Lubartów, Tyszowce, Krasnystaw, s. 133.

O domu , O Bogu , O wierze

„Gdzie uchwalaliście plany, projekty? Gdzie ustalaliście strategie? Rząd Prawa i Sprawiedliwości podejmuje decyzje w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, a wy na śmietnikach, na cmentarzach albo na stacjach benzynowych.”

Beata Szydło (1963) polska działaczka samorządowa i polityczna

w trakcie debaty nad wnioskiem ws. wyrażenia wotum nieufności Radzie Ministrów.
Źródło: stenogram z posiedzenia Sejmu http://orka2.sejm.gov.pl/StenoInter8.nsf/0/6771432D4EA7B1B4C12580FB007240B5/%24File/39_c_ksiazka.pdf, 7 kwietnia 2017.

O decyzjach , O sprawiedliwości

„Ochrona chrześcijan jako elementu sfery publicznej jest konieczna. Właśnie usłyszałem, że jakiś radny miejski w Brukseli domaga się usunięcia krzyży na komunalnym cmentarzu. Dziś śmiejemy się z takich absurdalnych pomysłów, ale już za dziesięć lat będzie to traktowane poważnie. Wezmą się za temat politycy, prawnicy i nie będzie już nam do śmiechu. Sądy orzekną, że krzyże owszem, mogą być, ale tylko na prywatnym katolickim cmentarzu, natomiast na komunalnym to już nie.”

Ryszard Legutko (1949) filozof polski, działacz polityczny

Źródło: wywiad dla „Gościa Niedzielnego”, 10 listopada 2016 https://www.gosc.pl/doc/3542892.To-nasi-bracia-i-siostry

O śmiechu

„Po powrocie do Teheranu musiałem się zająć najgorliwiej szpitalami i obozami dla ludności cywilnej. Największym nieszczęściem był często beznadziejny stan zdrowia przybywających. Nieraz już po przybyciu do Teheranu ludzie umierali wskutek wycieńczenia i długotrwałego głodu podczas dwuletniego pobytu w Rosji sowieckiej. W ciągu kilku tygodni las, przeszło tysiąca krzyży, pokrył cmentarz polski w Teheranie. Zmarł także mój adiutant i serdeczny przyjaciel sprzed wojny porucznik Zygmunt Kostakiewicz, któremu cudem udało się wydostać z łagrów sowieckich.”

Władysław Anders (1892–1970) polski generał

o pomocy dla żołnierzy Armii Polskiej i cywilów po ewakuacji z ZSRR.
Źródło: Generał Władysław Anders, 1892–1970 http://ww2.senat.pl/k6/agenda/anders/biogram.pdf, senat.pl

O głodzie , O wojnie , O nieszczęściu , O ludziach

„Ja w głębi samego siebie czuję i wiem, że Powstanie było żywiołowym odruchem narodowej potrzeby przeciw terrorowi, przeciw poniewierce, przeciw śmiertelnemu wrogowi, który nas niszczył. I gdyby dziś, po tym wszystkim, co widziały na Woli i Starówce moje oczy, stanęła przed mną znów decyzja: iść do Powstania czy nie, poszedłbym na nowo i wiem, że poszliby inni. Gloria victis – chwała zwyciężonym – będzie kiedyś wyryte także na warszawskich cmentarzach powstańczych, jeśli ulegniemy w tej walce.”

Andrzej Romocki (1923–1944) harcmistrz, oficer AK

o powstaniu warszawskim 1944, niedługo przed swoją tragiczną śmiercią.
Źródło: "Pokochałem to miasto właśnie za jego historię, za jego wewnętrzną siłę, za jego charakter". Zdjęcia z rekonstrukcji przebicia "Zośkowców" ze Starówki do Śródmieścia https://wpolityce.pl/polityka/165553-pokochalem-to-miasto-wlasnie-za-jego-historie-za-jego-wewnetrzna-sile-za-jego-charakter-zobacz-piekne-zdjecia-z-rekonstrukcji-przebicia-zoskowcow-ze-starowki-do-srodmiescia, wpolityce.pl, 3 września 2013.

O walce , O decyzjach , O pewności siebie

„Treblinka numer 2 to nie jest żaden obóz karny, to jest miejsce, gdzie święci triumf zły geniusz rasy niemieckiej. Cmentarz trzech milionów Żydów, cmentarz, gdzie nikt kości ludzkiej nie znajdzie, albowiem mądrzy Niemcy zużywają je na nawóz naturalny, który później otrzyma polski rolnik jako premię za dostarczone zboże Niemcom. Tak, tak, Żydzi, Wasza praca, Wasz pot, Wasza energia twórcza, według Niemców, nie dość użyźniły ziemię polską, Wasze popioły lepiej to uczynią!”

Calek Perechodnik (1916–1944)

Spowiedź
Źródło: s. 80.