Cytaty o wojnie (1707 cytatów, strona 10)

„Apeluję do wszystkich mężczyzn i wszystkich kobiet, tych znanych i tych mniej znanych, aby ogłosili, że odmawiają odtąd jakiegokolwiek uczestnictwa w wojnie i przygotowaniach do wojny.”

Albert Einstein (1879–1955) fizyk niemiecki, noblista

O kobietach

„1 września 1939 roku to najbardziej tragiczna data w historii Europy i świata. Polska i Rosja walczyły w tej wojnie razem, po sprawiedliwej stronie.”

Władimir Putin (1952) rosyjski polityk

tekst Putina w specjalnym artykule dla „Gazety Wyborczej”.
O Rosji i ZSRR

O historii

„Winterbotham wyjrzał przez okno, zwlekając z odpowiedzią. Na zewnątrz panowała absolutna ciemność; nie był w stanie dostrzec nawet granicy między lasem i niebem. Od dwóch lat co noc cała Anglia gasiła wszystkie światła. To dobrowolne sprowadzanie mroku chyba przynosiło efekty: Luftwaffe miała kłopoty z namierzaniem celów. Sęk w tym, że ciemności stały się udręką dla samych Anglików, realną i nieznośną choć przede wszystkim psychiczną. Hitler nie wygrał wojny – przynajmniej na razie – ale zmusił ich do krycia się w mroku, jak zwierzęta w jaskini.”

John Altman (1952) brytyjski aktor

Źródło: Gry szpiegów (ang. A Gathering of Spies, 2000), tłum. Wojciech Szypuła

O udręce , O zwierzętach , O nocy

„Wyniosłem z domu bardzo wyraźnie określoną tożsamość, którą błędnie można nazwać przekonaniami politycznymi. Pochodzę z rodziny, która jest tą części polskiej inteligencji, która żyjąc przez lata komunizmu w emigracji wewnętrznej, budowała własne szczęście i godność poza strukturami państwowymi, ale także opozycyjnymi. Cenili oczywiście opozycję, ale zdawali sobie sprawę, że jej zwycięstwo nie zależy tylko od niej samej.”

Jerzy Zalewski (1960) reżyser i scenarzysta polski

Źródło: Prywatna wojna – rozmowa z Jerzym Zalewskim, poloniainfo.se, 23 lutego 2001 http://www.poloniainfo.se/artykul.php?id=363

O szczęściu , O domu , O inteligencji , O zwycięstwie

„Wojna wszystkich przeciw wszystkim.”

Thomas Hobbes książka Lewiatan

Bellum omnium in omnes. (łac.)
o stosunkach panujących w społeczeństwie pierwotnym.
Lewiatan (1651)
Źródło: I, 4

„Potrzebna jest edukacja społeczeństwa, aby nie przyjmowało ono za dobrą monetę tez wygłaszanych przez wielu polityków, z których najbardziej bałamutna jest ta o rzekomej konfrontacji cywilizacyjnej między islamem a chrześcijańskim Zachodem i jakoby wrodzonej nienawiści muzułmanów do Zachodu. Teza ta jest wręcz niebezpieczna dla samej Europy, gdyż zaciemnia prawdziwy obraz sytuacji, ukrywa prawdziwe przyczyny napięć politycznych i usprawiedliwia agresywną politykę. Jeśli już oceniamy wydarzenia jako konfrontację między cywilizacjami, pamiętajmy o konkretnych sytuacjach politycznych i ich przyczynach. Nienawiść i chęć zemsty zawsze rodzą się z czegoś.”

Jerzy Zdanowski (1949)

Źródło: rozmowa Dariusza Jaronia, Zamachy w Paryżu. Prof. Zdanowski: Jesteśmy w trakcie wojny http://fakty.interia.pl/raporty/raport-zamachy-w-paryzu/komentarze/news-zamachy-w-paryzu-prof-zdanowski-jestesmy-w-trakcie-wojny,nId,1922395, interia.pl, 15 listopada 2015.

O nienawiści , O zemście , Obraz

„Wojna sieje zniszczenie i śmierć, nic więcej. Nie uznaje dobra ani zła, tylko instynkt. Śmieszą mnie rozmowy o wojnie w kontekście moralności. W ogniu walki nie ma czasu na moralność.”

Samuel Maoz (1962)

Źródło: Błażej Hrapkowicz, Wojna nie ma sensu Rozmowa z Samuelem Maozem, dwutygodnik.com http://www.dwutygodnik.com/artykul/945-wojna-nie-ma-sensu.html

O śmierci , O czasie , O walce , O morzu

„Wychlejcie Ocean Spokojny,
Spluńcie na wojny.”

Krzysztof Grabowski (wokalista) (1965) polski wokalista, kompozytor i autor tekstów

Cytaty z utworów Pidżamy Porno
Źródło: Hymn pokoju

O pokoju

„Żeby podziękować? Chyba głównie po to chodzę [do kościoła]. Za to, że żyję. Że nie musiałem bić się na jakiejś wojnie. Że mi córka wyszła z ciężkiej choroby. To są rzeczy, do których jest mi potrzebny Kościół. Taka wiara trochę franciszkańska. Żadna mistyka czy metafizyka, jak u Kieślowskiego, który całe życie szukał Boga. Strasznie, tragicznie go szukał. Widać to w jego filmach. On mi na przykład bardzo zazdrościł, że nie mam tych jego wątpliwości. A jeżeli coś mi w Kościele przeszkadza, to teatralizacja sacrum.”

Jerzy Stuhr (1947) polski aktor i reżyser

Źródło: Rzecznik prasowy papieża, „Przekrój” nr 52, 28 grudnia 2010 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/108480.html#

O życiu , O Bogu , O chorobach , O wierze

„To co dzieje się w Syrii nie jest wojną domową, ale ludobójstwem, wojną [nacelowaną] na eksterminację z „licencją na zabijanie” wystawioną przez syryjski rząd oraz społeczność międzynarodową.”

Hamad ibn Chalifa as-Sani (1952–2016)

Źródło: „To co dzieje się w Syrii jest ludobójstwem”, wprost.pl, 30 października 2012 http://www.wprost.pl/ar/354596/To-co-dzieje-sie-w-Syrii-jest-ludobojstwem/

„Pieniądz jest nerwem wojny.”

Cyceron (-106–-43 p. n. e.) mówca rzymski, popularyzator filozofii greckiej, polityk

Nervus belli pecunia. (łac.)

O pieniądzach

„Prawdę mówiąc, Kartel nie jest całkiem pewien, ile pocisków Kempa wciąż krąży poza planetą…
– Coś takiego – burknął Hansen.
–… ale próba umieszczenia na wysokiej orbicie każdej większej platformy nie byłaby na tym etapie dostatecznie…
– Dochodowa? – zapytała Wardani.
Hand uśmiechnął się do niej nieprzyjemnie.
– Mało ryzykowna.
– Za chwilę opuścimy zasięg parasola WPG Landfall – przez interkom rozległ się głos Ameli Vongsavath, mówiącej tonem przewodnika wycieczki. – Może trochę trząść.
Poczułem lekkie zwiększenie ciśnienia na skroniach, gdy odciągnięto moc z pokładowych kondensatorów. Vongsavath przygotowywała się do akrobacji wokół krzywizny planety i ponownego zejścia na jej powierzchnię. Kiedy WPG zostanie w tyle, nie będzie już ojcowskiej opieki korporacyjnej, która osłaniałaby lądowanie w strefie wojny. Od tej chwili będziemy zdani na własne siły.
Wykorzystują, handlują i nieustannie zmieniają warunki, ale mimo wszystko można się do nich przyzwyczaić. Można się przyzwyczaić do ich błyszczących wież i nanokopterowej ochrony, ich karteli i WPG, rozciągniętego na stulecia nieludzkiej cierpliwości i odziedziczonego statusu ojców chrzestnych rasy ludzkiej. Tak bardzo się przyzwyczaja, że zaczyna się być wdzięcznym za ich równą boskiej łaskawość z jaką pozwalają człowiekowi na nędzną egzystencję na ich korporacyjnej platformie.
Przyzwyczaja się tak bardzo, że uważa się to za wiele lepsze od wywracającego wnętrzności spadku w ludzki chaos czekający na dole.
Przyzwyczaja się tak bardzo, że zaczyna się być wdzięcznym.
Lepiej na to uważać.”

Richard Morgan (1965)

Upadłe anioły(2003)
Źródło: s. 212

O miłości , O sile , O cierpliwości

„Uważam, że powinnością artysty jest zabieranie głosu w ważnych sprawach. Dobra zmiana zboczyła z kursu i zamienia się w wielki chaos. Mógłbym oczywiście powiedzieć, że mało mnie to obchodzi, bo po filmach Kieślowskiego napisałem muzykę tylko do jednego filmu w Polsce. Pracuję za granicą. Ostatnio pracowałem z Fernando Truebą przy filmie „La Reina de España” i nawet zagrałem epizodyczną rolę u boku Penélope Cruz. Ale nie będę siedział cicho, bo na moich oczach legalnie wybrana władza dokonuje wewnętrznego rozbioru Polski, niszczy dorobek wielu pokoleń.”

Zbigniew Preisner (1955) kompozytor polski

Źródło: Czas na bunt http://www.newsweek.pl/plus/polska/zbigniew-preisner-o-rzadach-pis-i-wojnie-domowej-wywiad,artykuly,403178,1,z.html?src=HP_Section_1, newsweek.pl, styczeń 2017.

O zmianach , O czasie

„Ten szubrawiec! To ścierwo! Dzięki Bogu, uwolniliśmy się od niego! (…) On nie wygrał wojny! My wygraliśmy wojnę! Mało tego – wojny można było uniknąć!”

Ławrientij Beria (1899–1953) radziecki działacz komunistyczny, szef NKWD

opinia o Stalinie wypowiedziana w 1953 na posiedzeniu Politbiura.
O śmierci Stalina
Źródło: Simon Sebag Montefiore, Stalin. Dwór czerwonego cara

O Bogu

„W przyszłej wojnie pancerniki będą tak samo użyteczne jak katana – piękne, ale nieskuteczne.”

Isoroku Yamamoto (1884–1943) admirał, jeden z największych dowódców marynarki japońskiej

dyskusja w sztabie.

„Z informacji, które dziś uzyskałem, (…) wynika, że Niemcy postawiły Belgii ultimatum, w którym zaoferowały jej przyjazne stosunki pod warunkiem, że zezwoli na przemarsz wojsk niemieckich przez swoje terytorium (ironiczny śmiech). (…) W zeszłym tygodniu byliśmy sondowani, czy zadowoliłaby nas gwarancja, że po wojnie integralność Belgii zostanie zachowana. Odpowiedzieliśmy, że nasze zobowiązania w kwestii neutralności Belgii nie będą przedmiotem handlu.”

Edward Grey (1862–1933)

wystąpienie przed Izbą Gmin, 4 sierpnia 1914.
Źródło: Pokoju w Europie nie da się uratować, przeł. Tomasz Krzyżanowski, w: Wielkie mowy historii, t. 2, wyd. Polityka Spółdzielnia Pracy, Warszawa 2006.

O pokoju , O zachowaniu , O historii , O śmiechu

„Lud porywa się do walki dopiero wtedy, gdy tyrania doprowadzi go do rozpaczy. Ileż cierpień zniesie, zanim się zemści! Jego zemsta jest w zasadzie zawsze słuszna, chociażby nawet nie była zawsze świadoma skutków…”

Jean-Paul Marat (1743–1793) jeden z przywódców Wielkiej Rewolucji Francuskiej

wygłoszone w październiku 1789.
Źródło: Paweł Jasienica, Rozważania o wojnie domowej

O ludziach , O zemście , O cierpieniu , O walce

„To cholerne bombardowanie nic nie dało. Zrzucili więcej bomb niż w całej Europie w czasie wojny i gówno z tego wyszło.”

Robert McNamara (1916–2009) polityk amerykański

w 1968, na posiedzeniu rządu na temat wojny wietnamskiej.
Źródło: National Archives and Records Administration, cyt. za: Oliver Stone's Untold History of the United States (2012), tłum. Anna Rajca, Mirosław Filipowicz, odcinek 7

O czasie

„Bóg zawsze zadba, by wojna nieustannie powracała jako drastyczne lekarstwo dla gatunku ludzkiego.”

Heinrich von Treitschke (1834–1896)

Źródło: Politik, Lipsk 1899, tłum. Bartłomiej Pietrzyk, Joanna Rumińska-Pietrzyk.

O Bogu

„Jest pełna gwałtu, okaleczania, wojny i epidemii.”

Sarah Kane (1971–1999) dramatopisarka angielska

o Biblii.

„Tu naprawdę jest jak na wojnie! – prychnąłem. – Co za czasy, że człowiek nie ufa człowiekowi.
– Ano pewnie – westchnął ze szczerym żalem Grieg. – Łatwiej byłoby go zarżnąć, gdyby nam choć trochę zaufał.”

Jacek Piekara (1965) polski pisarz

Ja, inkwizytor. Wieże do nieba

O zaufaniu

„Doświadczenie uczy nas, że wojna przynosi nam więcej korzyści niż pokój.”

Teodoret z Cyru (393–458) grecki pisarz, historyk Kościoła starożytnego, teolog, biskup Cyrrhus

Źródło: Bruno Dumezil, Chrześcijańskie korzenie Europy, tłum. Piotr Rak, wyd. Marek Derewicki, Warszawa 2008.

O pokoju

„Jak dla mnie, tak długo, jak będziemy częścią Imperium, kiedy będzie ono w stanie wojny z jakimkolwiek z państw, będziemy stali u jego boku zgodnie z hasłem za Imperium, na dobre, czy złe!”

Edmund Barton (1849–1920) australijski polityk i prawnik, pierwszy premier Australii

Źródło: przemówienie na sesji parlamentu Nowej Południowej Walii z 19 października 1899; cyt. za Michał Leśniewski, Wojna burska 1899–1902, Warszawa 2001, s. 209.

„Poseł Schulz razem ze swymi socjalistycznymi przyjaciółmi dołączył do polskich postkomunistów w robieniu hałasu w sprawie losu homoseksualistów w Polsce. Czy zna on jakiś przypadek nietolerancji wobec homoseksualisty? Jeżeli nie, to czemu ten hałas?
Ponoć poseł Ligi Polskich Rodzin wzywał do używania przemocy przeciwko gejom. To doniesienie jest przedmiotem skargi tego posła przeciwko gazecie, która to napisała. Ten parlament ośmieszy się protestując wobec wypowiedzi, której nie było. Najpierw trzeba sprawdzać fakty. On powiedział, że policja winna uniemożliwić nielegalne demonstracje, w razie potrzeby używając siły. Gdy rządzili postkomuniści nielegalne parady gejów były chronione przez policję. Teraz nie. Mamy rząd zdeterminowany utrzymywać prawo i porządek. Tak, w Polsce sprzeciwiamy się promocji homoseksualizmu. Sprzeciwiamy się promocji niemoralnych zachowań. W sposób oczywisty różnimy się z p. Schulzem odnośnie tego, co jest, a co nie jest moralne. Zrobiłby lepiej zwalczając nietolerancję w swoim kraju. Jestem na tyle stary by pamiętać niemiecką nietolerancję wobec Polaków w czasie II wojny światowej. Również dzisiaj są przykłady ubolewania godnej nietolerancji w Niemczech.”

Maciej Giertych (1936) polski polityk narodowy

Źródło: wystąpienie w Parlamencie Europejskim, 14 czerwca 2006

O losie , O zachowaniu , O sile , O czasie

„Ciągłe napięcie. Jesteśmy na plaży nad Wisłą i nagle widzimy idący patrol. Rzucamy się do rzeki, płyniemy na drugą stronę. Uratowaliśmy się, ale dwóch moich kolegów utonęło.”

Witold Kieżun (1922) polski ekonomista

o doświadczeniach z czasów II wojny światowej.
Źródło: Jacek Karnowski, Michał Karnowski, Okradli nas jak okradli Afrykę, „W Sieci”, 42 (46) 2013, 21–27 października 2013

„Mój mąż był jedynym szefem państwa wciągniętym wbrew sobie do wojny, który domagał się jej natychmiastowego powstrzymania, odkąd tylko objął władzę.”

Zyta Burbon-Parmeńska (1892–1989) cesarzowa Austrii i królowa Węgier

Źródło: Jean des Cars, Kobiety, które zawładnęły Europą. Najpotężniejsze królowe, wyd. Muza, Warszawa 2014, s. 260.

O kobietach

„Wojna to krew, krew to ekonomia!”

O.S.T.R. (1980) raper polski

Album DoReMiFaSoFa
Źródło: Affairz

„Zdradził mię kanclerz, jak Judasz Chrystusa, nie przez złość ani nienawiść.”

Władysław IV Waza (1595–1648) król Polski

do posła weneckiego – Jana Baptysty Tiepolo, o Jerzym Ossolińskim, gdy ten sprzeciwił się królewskim planom wojny z Imperium Osmańskim.
Źródło: Paweł Jasienica, Rzeczpospolita Obojga Narodów. Srebrny wiek

O nienawiści , O wieku , Chrystus

„Po inwazji na Normandię (…) Amerykanie powoli przestawali się liczyć ze zdaniem Churchilla, a do tego Wielka Brytania wyszła z wojny jako bankrut, jej imperium zaczęło się rozpadać. Winę za to w dużej mierze ponosi Churchill.”

Antony Beevor (1946) brytyjski historyk

Źródło: rozmowa Bartosza Wielińskiego, Wojna Stalina, „Ale Historia”, w: „Gazeta Wyborcza”, 6 maja 2013.

O historii

„rewolucja jest nie do uniknięcia, cała zaś sprawa polega na tym, by osiągnąć jak największe wyniki przy jak najmniejszych rozmiarach wojny domowej i najmniejszej liczbie ofiar; należy zatem unikać mnożenia nienawiści, co jest tylko wtedy możliwe, gdy uciemiężeni zostaną dostatecznie uświadomieni w swoich dążeniach i zamiarach, gdy będą mieli jasno sprecyzowane ideały”

Piotr Kropotkin (1842–1921)

Rewolucja

„Należał do wierzących. Przeszło mu szybko, jak zupa się wylała, ale w owym czasie był ideowym żydowskim komunistą. Był od zawsze lewicowcem (…) otarł się o anarchistów, a w końcu trafił do Związku Młodzieży Komunistycznej. Miał dziewiętnaście lat, właśnie zdał na medycynę, kiedy zaczęła się wojna. Uciekł do Rosji. Wstąpił do Armii, najpierw Czerwonej, a potem do Berlinga. Pobyt w Rosji oceniał pozytywnie. Tak przynajmniej mówiła matka, bo on raczej nie opowiadał mi o sobie. Nie mówił o swoim pochodzeniu, nie wspominał rodziny. Oprócz jego siostry wszyscy zginęli podczas wojny. Dowiedziałam się o tym dopiero od mamy.”

Agnieszka Holland (1948) polska reżyserka i scenarzystka

o swoim ojcu.
Źródło: rozmowa Marii Kornatowskiej, wysokieobcasy.pl, 5 sierpnia 2002 http://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,96856,961254.html?as=2

O młodzieży , O matce , O siostrze , O czasie

„Ale kiedyś przyjdzie wojna, bo jaki może być inny cel produkowania helikopterów.”

Semezdin Mehmedinović (1960)

Obraz wojny

„Czy wojna jest mniej straszna dla dziecka niż dla dorosłego? To zależy w jakich warunkach znajduje się dziecko. Czy jest bite i głodne? Przecież nie tylko wojna może być dla dziecka czymś strasznym. Często w zwyczajnym życiu, w rodzinie dzieci bywają bite.”

Uri Orlev (1931) Izraelski prozaik, urodzony w Warszawie; literatura dzieci\xeaca i m\xb3odzie\xbfowa; t\xb3umacz.

Źródło: Agnieszka Zagner, Nie mogę znaleźć w sobie nienawiści (wywiad z Urim Orlevem), polityka.pl [dostęp 5 lipca 2011 http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/spoleczenstwo/1517204,1,izraelski-pisarz-uri-orlev-dla-politykapl.read.

O dzieciach , O rodzinie

„Obraz wojny jest coraz bardziej zafałszowany. Ludzie myślą, że wojenna machina to przede wszystkim karabiny, helikoptery i rakiety – bo tak zwykle media pokazują konflikty, zwłaszcza prowadzone przez Amerykanów. Chcielibyśmy wojnę wysterylizować, odczłowieczyć, pokazać jako walkę maszyn – nawet jeśli tymi maszynami są żołnierze. Ale to nieprawda. Przepis na wojnę wciąż jest ten sam – weź niedużą grupę żołnierzy, mniej więcej rozmiaru plutonu, ćwicz ich razem, potem wrzuć w ekstremalne sytuacje, a będą ginąć albo zabijać za siebie nawzajem. Zawsze bardziej niż sama wojna interesowały mnie relacje między żołnierzami. To jest samo sedno machiny wojennej.”

Tim Hetherington (1970–2011)

Źródło: Wywiad, 2011 http://wyborcza.pl/1,101708,9127242,Tim_Hetherington___Wojna_Restrepo_.html

O ludziach , O myślach , O relacjach , O walce

„Dusza moja – pragnie postu, ciało – karnawału!”

Jacek Kaczmarski (1957–2004) polski bard, poeta i prozaik

Źródło: Wojna postu z karnawałem, 1990

O duszy

„Od dłuższego czasu Związek Radziecki jest już za mały dla Iosifa Wissarionowicza.”

Ławrientij Beria (1899–1953) radziecki działacz komunistyczny, szef NKWD

po wojnie do pierwszego sekretarza gruzińskiej organizacji partyjnej Kandida Czarkwianiego.
Źródło: Simon Sebag Montefiore, Stalin. Dwór czerwonego cara

O czasie

„Jeśli nie identyfikuje się działań chrześcijańskich – by wspomnieć nawracanie mieczem, wojny religijne czy inkwizycję – z głoszonymi poglądami, to dlaczego utożsamia się idee komunistyczne z nieudaną próbą wcielenia ich w życie?”

Maria Szyszkowska (1937) polska działaczka polityczna, filozof

O życiu

„Krytykowano nas za zawarcie traktatu o nieagresji z Niemcami. Ale jakimże prawem mógł ktokolwiek wymagać od nas uczynienia czegoś więcej w czasie, gdy Niemcy stali u wrót Stambułu, Wielka Brytania obawiała się inwazji własnego terytorium, Rosja miała z Niemcami własny pakt o nieagresji, Ameryka zaś nie brała jeszcze w ogóle udziału w wojnie?”

İsmet İnönü (1884–1973) turecki polityk, premier, prezydent

wystąpienie w Zgromadzeniu Narodowym (1 listopada 1945).
Źródło: Dariusz Kołodziejczyk, Turcja, Warszawa 2011, s. 176.

O czasie

„Po najsilniejszym trzęsieniu ziemi w historii Japonii, kraj przeżywa najpoważniejszy kryzys od zakończenia II wojny światowej.”

Naoto Kan (1946)

Źródło: gazeta.pl, 13 marca 2011 http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80277,9245475,Tsunami_w_Japonii__Premier__to_najwiekszy_kryzys_od.html

O historii

„Trudno sobie wyobrazić poziom deprawacji i zdemoralizowania, zarówno najwyższych oficerów SS, jak i zwykłych żołnierzy. Dirlewanger stworzył oddział złożony z kłusowników, do którego rychło włączył najcięższych kryminalistów, morderców i gwałcicieli. Na Białorusi robili, co tylko przyszło im do głowy, bo po prostu mogli. To bodaj najbardziej okrutny rozdział II wojny światowej i najbardziej doświadczony przez niemiecką okupację kawałek Europy. Nie cofali się przed żadną zbrodnią, realizowali ją perfekcyjnie. Z rąk tych oddziałów, na rozkaz tych dowódców zginęły dziesiątki tysięcy Żydów i Białorusinów. Dodatkowo w Warszawie von dem Bach, Reinefarth, Dirlewanger, Kaminski byli już straszliwie rozczarowani, mieli poczucie przegranej. Mieszanka bezkarności, okrucieństwa z zawiedzionymi ambicjami jest bardzo groźna.”

Alexandra Richie (1961)

Źródło: rozmowa Pawła Smoleńskiego, Warszawski kompleks Hitlera, wyborcza.pl, 1 sierpnia 2014 http://wyborcza.pl/magazyn/1,139949,16415475,Warszawski_kompleks_Hitlera.html#CukGW

„O Lwowie mówiło się, że to „wesołe miasto”. I to jest prawda, aż do czasu wojny panowała tam otwartość i wesołość. Ludzie byli życzliwi; cudowne pomieszanie: Polacy, Ukraińcy, Żydzi. To była Europa, tyle że Wschodnia, ale o wiele cieplejsza i bardziej ludzka.”

Bogusław Schaeffer (1929–2019) polski kompozytor, muzykolog

Źródło: „Rzeczpospolita”, 26 listopada 2004 http://www.teatry.art.pl/!rozmowy/niemam.htm

O ludziach , O prawdzie , O czasie

„W naszym społeczeństwie wierzy się w wykształcenie. Uważamy, że dzięki wiedzy osoba oczytana jest cywilizowana. Jednak cywilizacja daje powierzchowną ogładę. Wystawmy naszego wyrafinowanego dżentelmena na stresy wojny lub krachu ekonomicznego i zobaczmy, co się stanie.”

Henepola Gunaratana (1927) lankijski mnich

Źródło: Medytacja Vipassana w prostych słowach - Rozdział 1, sasana.wikidot.com http://sasana.wikidot.com/rozdzial-1-medytacja-dlaczego-warto

O wykształceniz , O wiedzę

„Od wskrzeszenia Polski pod koniec I wojny światowej aż do jej zgonu w następstwie II wojny światowej tylko raz dane było Polakom zdecydować samodzielnie o własnym losie. Było to podczas wojny polsko-bolszewickiej (…) We wszystkich innych wydarzeniach Polska nie zdołała odegrać niezawisłej i skutecznej roli na arenie międzynarodowej, bez względu na sukcesy i błędy swojej polityki.”

Jan Karski (1914–2000) prawnik, dyplomata, wykładowca akademicki, polski kurier czasów II wojny światowej

Źródło: Maciej Wierzyński, Emisariusz. Własnymi słowami, PWN, Warszawa 2012.

O losie , O sukcesie

„Zawsze byłam społecznicą, bo wywodzę się z rodziny spółdzielców. Mój ojciec był spółdzielcą w prawdziwym tego słowa znaczeniu, tuż przed wojną zakładał oddziały „Społem”, za co Niemcy aresztowali go już 11 listopada 1940 r., zginął w Oświęcimiu… To po nim odziedziczyłam tę pasję do działania.”

Katarzyna Łaniewska (1933) polska aktorka

Źródło: Salon mnie śmieszy, wp.pl, 26 sierpnia 2011 http://media.wp.pl/kat,1022949,wid,13723680,wiadomosc.html

„Sprawiedliwą bowiem jest wojna dla tych, dla których jest konieczna, i błogosławiony jest oręż, jeśli tylko w nim cała spoczywa nadzieja.”

Tytus Liwiusz książka Ab urbe condita

Iustum enim est bellum quibus necessarium, et pia arma, ubi nulla nisi in armis spes est. (łac.)
Ab urbe condita
Źródło: IX, 1

O nadziei

„Świat zasługuje na potępienie. Jedyne jasne promyki to Lenin i Trocki.”

Bertrand Russell (1872–1970) angielski logik, matematyk, filozof, myśliciel, działacz społeczny i eseista, noblista w dziedzinie literat…

Źródło: Martin Gilbert, Pierwsza wojna światowa, s. 405

O świecie

„Ja w czasie wojny nie spotkałem ani jednego przyzwoitego Niemca. Na pewno gdzieś byli, ale ja ich nie spotkałem. Pamiętam za to niebywałą butę i pogardę w codziennych kontaktach. I ciągły krzyk. Oni zawsze krzyczeli.”

Witold Kieżun (1922) polski ekonomista

Źródło: Jacek Karnowski, Michał Karnowski, Okradli nas jak okradli Afrykę, „W Sieci”, 42 (46) 2013, 21–27 października 2013

O czasie

„Mój dziadek ze strony taty był Szwedem. Przyjechał do Polski w interesach, w latach międzywojennych. Powiodło mu się tutaj, spotkał babcię… A po wojnie nie wrócił już do Szwecji, bo były problemy z wyjazdem. Poza tym większość tamtejszej rodziny wyemigrowała z kolei do Stanów. Ciekawostką jest, że razem z żoną dotarliśmy do dokumentów, z których wynika, że jej przodkowie bronili Polski podczas Potopu. Jeden wystawił nawet przeciw Szwedom własną chorągiew. Więc kto wie, może przed wiekami nasze rodziny walczyły przeciwko sobie na wojnie?”

Andrzej Precigs (1949) aktor polski

Źródło: Andrzej Precigs – Polska – Szwecja 1:0 http://www.m-jak-milosc.pl/Wywiady/824/Andrzej-Precigs-Polska-Szwecja-10.html

O wieku

„Przyczyną najważniejszych konfliktów zbrojnych stulecia były zwykle granice. Wojny religijne, konfrontacje spowodowane układem przymierzy, bunty, walki o większą chwałę, starcia spowodowane intrygami lub ambicjami dynastycznymi, w których dominującym czynnikiem był zwykle element osobisty – stopniowo zostały zastąpione wojnami o granice, które wybuchały z powodu ekspansji państwa bądź królestwa. Pozostało już niewiele miejsca nadającego się do zamieszkania, dlatego interesy bądź ambicje jednego kraju wchodziły w gwałtowną kolizję z aspiracjami innego.”

George Curzon (1859–1925) brytyjski polityk, lord

w 1907.
Źródło: Lord Curzon of Kedleston, Frontiers: The Romanes Lecture, 1907, Oksford 1907, tłum. Zuzanna Piotrowska.

O walce , O zamieszkaniu

„Sens naszego istnienia przewyższa czas życia. Kara istot śmiertelnych, czy też może ich dar, jest następująca: należy żyć, nie rozumiejąc. Nadzieja jest jedyną limfą, która pozwala nam iść naprzód. Będzie jeszcze wojna i rozpacz, po nich pokój i nadzieja, a potem znowu mrok. To w tym wiecznym kręgu zamyka się znaczenie, jedyne, do którego jako śmiertelni możemy aspirować.”

Licia Troisi (1980)

Wojny świata wynurzonego, Nowe królestwo
Źródło: rozdział 23, Trup puszczy

O pokoju , O karze , O nadziei , O czasie

„I kiedy się rozpętała wojna, jej rzeczywiste okropności, realne niebezpieczeństwo i groźba realnej śmierci były dobrodziejstwem w porównaniu z nieludzką tyranią fikcji; przynosiły ulgę, albowiem ograniczały czarnoksięską moc martwej litery.”

Borys Pasternak (1890–1960) rosyjski poeta i prozaik

O śmierci

„Stawianie znaku równości między oboma pojęciami jest pełne niedokładności i nie może być w każdym przypadku uważane za zgodne z prawdą, bo akurat na terenach mieszanych map językowe nie są w pełni identyczne z mapami narodowościowymi. Czynniki historyczne, społeczne i rodzinne odbijają zróżnicowanie w każdej osobowości. Językowo zewnętrzne oddziaływanie szkoły, wychowania, filmu i innych mediów czynią swoje, by wpłynąć na decyzję w sprawie przynależności narodowościowej, które na terenach językowo mieszanych jest w końcu decyzją indywidualną a w której język stanowi wprawdzie istotny, ale nie jedynie rozstrzygający czynnik. Dlatego też pytanie o stosunek języka do świadomości narodowościowej, mimo, że ono samo w sobie jest ważne, tym razem stawiamy poza nawias. Na terenach granicznych o politycznym napięciu, jak było to przed wojną na Górnym Śląsku, może również przy uczuciach patriotycznych ożywionych dobrymi chęciami dojść do rzeczowo fałszywej wykładni do stworzenia napięć, które przeciwstawiają się pierwotnej istocie języka jako łączącego ludzi środka porozumiewania się.”

Reinhold Olesch (1910–1990)

O ludziach , O emocjach , O decyzjach , O osobowości

„Jaruzelski nie jest demokratycznie wybranym prezydentem Polski, tylko agentem sowieckim i komunistycznym zbrodniarzem. Zdrowie nie pozwala mu stawiać się w sądzie, ale gdy zaprasza Moskwa, to jest gotów lecieć natychmiast.”

Stanisław Pięta (1971) polski prawnik i polityk

o wyjeździe gen. Jaruzelskiego na obchody 65 rocznicy zakończenia II wojny światowej.
Źródło: „Rzeczpospolita”, 3 kwietnia 2010

O zdrowiu

„Zaczynamy powoli rozumieć, skąd się bierze często spotykana w żydowskiej pamięci tego okresu uwaga, że „miejscowi” – to mogli być Ukraińcy, Litwini albo Polacy – „byli gorsi od Niemców”, chociaż dobrze wiadomo, a Żydzi wiedzieli o tym jeszcze lepiej od innych, że Zagłada to dzieło nazistów rozniesione po Europie podczas wojny przez okupację niemiecką. Tę dziwną cechę żydowskiej pamięci można sobie tłumaczyć w ten sposób, że śmierć zadawana przez osoby znajome wywołuje szczególne cierpienie, w moralnym sensie tego słowa, ze względu na doświadczany akt zdrady, którego równocześnie pada się ofiarą.”

Jan Tomasz Gross książka Złote żniwa

Złote żniwa
Źródło: s. 106–107.

O śmierci , O zdradzie , O cierpieniu , Sens

„Wojna wybuchła i Niemcy wkroczyli do Warszawy. Gdybym nie wyszedł z miasta wraz z moimi kolegami na rozkaz pułkownika Umiastowskiego, zapłaciłbym życie za moją śmiałość. Po zdobyciu Warszawy hitlerowcy byli w moim mieszkaniu, wypytując się, gdzie jestem i kiedy wracam. To samo zresztą było w Wilnie, gdzie się znalazłem wraz z innymi uciekinierami i gdzie przez cały czas okupacji mnie poszukiwano. Ostatnio zatem rolą, którą grałem w Warszawie w roku 1939 była postać Hitlera, fotosom którego w moim wykonaniu przyglądali się Niemcy po zdobyciu Warszawy, stojąc na ulicy przed poprzestrzelanymi gablotami teatrzyku „Ali Baba.””

Ludwik Sempoliński (1899–1981) polski aktor

Źródło: Wielcy artyści małych scen, wyd. Czytelnik, Warszawa 1968.

O życiu , O poszukiwaniu , O czasie

„Minister Macierewicz dał właśnie kolejny przykład, jak zachowuje się w sytuacjach kryzysowych. W Smoleńsku też uciekł. Strach pomyśleć, jak zachowa się na wypadek wojny.”

Tomasz Siemoniak (1967) polski polityk

o zachowaniu Antoniego Macierewicza po wypadku samochodowym, w którym uczestniczył w styczniu 2017.
Źródło: „Polityka” nr 5/2017, s. 14.

O strachu , O zachowaniu

„Jestem za zimną wojną z islamem. Widzę islam jako nadzwyczajne zagrożenie, wrogie naszemu społeczeństwu.”

Pim Fortuyn (1948–2002) polityk holenderski

Ik ben ook voor een koude oorlog met de islam. De islam zie ik als een buitengewone bedreiging, als een ons vijandige samenleving. (nider.)
Źródło: „Rotterdams Dagblad”, sierpień 2001.

„Polska i Węgry – dwa kraje, które nie byłyby wolne, gdyby nie Stany Zjednoczone i zimna wojna – teraz zdecydowały, że demokracja sprawia im zbyt wiele kłopotów i dlatego wolą przywództwo w stylu putinowskim. Wprowadzić rządy autorytarne i zabronić wjazdu wszystkim cudzoziemcom – brzmi znajomo?”

Bill Clinton (1946) prezydent USA

Źródło: Bill Clinton: Polska chce przywództwa w stylu putinowskim http://www.tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/bill-clinton-polska-woli-przywodztwo-w-stylu-putinowskim,644308.html, tvn24.pl, 16 maja 2016.

O demokracji

„O generale Stanisławie Skalskim mogę wyrażać się jedynie z najgłębszym szacunkiem. Ten, jak Pan słusznie go określa, bohater z czasów drugiej wojny, miał niezwykle ciężkie życie. Po powrocie z Anglii do kraju siedział bardzo długo w więzieniu i to z wyrokiem śmierci. Kto, jak kto, ale właśnie on powinien z najwyższym uznaniem powitać zmiany, jakie u nas nastąpiły po upadku komunizmu. Jako gorący patriota i wnikliwy, realistyczny obserwator spraw krajowych, generał Skalski szybko się jednak zorientował, że kolejne rządy, poczynając od Rakowskiego, przez Mazowieckiego po Suchocką, narzuciły nam nowy system zniewolenia, zastąpiły jedną zależność inną zależnością. Co z tego, że, być może, prawa jednostki są u nas dziś szersze, niż były za komuny, skoro drastycznie narusza się i ogranicza prawa i wolność narodu, jako całości! Skutki tego wszystkiego są wprost zastraszające i widoczne dla każdego. Generał Skalski to rozumie i jako doświadczony, zahartowany w bojach o Polskę żołnierz stanął w pierwszym szeregu samoobrony, będąc członkiem ogólnokrajowego komitetu noszącego nazwę, o czym już zresztą mówiłem, Komitetu Samoobrony Narodu.”

Andrzej Lepper (1954–2011) polski polityk

Źródło: Samoobrona. Dlaczego? Przed czym?, Warszawa 1993

O życiu , O śmierci , O wolności

„Bawimy się w grę, która przypomina nieprzerwane zadeptywanie kretowisk.”

John McCain (1936–2018) amerykański senator

o wojnie w Iraku.
Źródło: „Forum”, 21 sierpnia 2006

„Amerykanie stracili zaufanie do sposobu, w jaki prezydent prowadzi wojnę. Naród widzi, jak naprawdę wygląda ta wojna, prezydent – nie.”

Nancy Pelosi (1940) Spiker Izby Reprezentatów Stanów Zjednoczonych

Źródło: „Forum”, 2 kwietnia 2006

O zaufaniu

„Od dnia, w którym Cezary Gmyz z „Rzeczpospolitej” odkrył trotyl i nitroglicerynę na wraku tupolewa, nic już nie będzie takie jak dawniej… Siły fachowej ekspertyzy Gmyza w dziedzinie materiałów wybuchowych nie osłabiły mętne zaprzeczenia nieuków z prokuratury wojskowej (…) A rodzina Pospieszalskich i tak szykuje się na najgorsze. „Tato, czy to oznacza wojnę?” – to pytanie zadała swojemu ojcu 15-letnia Basia Pospieszalska, a on – jako że pytanie było miażdżące i doniosłe – odpowiada córce w „Gazecie Polskiej Codziennie” (…) Dialog ojca z córką chwyta za serce i przypomina jedną ze strof ojczystego hymnu: „Już tam ojciec do swej Basi mówi zapłakany…”. Ciężko być prorokiem we własnym kraju, zwłaszcza prorokiem wojny polsko-ruskiej, red. Gmyza czeka więc trudny czas. „Podtrzymuję to, co napisałem””

Cezary Gmyz (1967)

przekonuje dziarsko. Nas jednak martwi, że podtrzymywać musi na łamach „GPC”, że nie może podtrzymywać w „Rzepie”, bo tam brzydko coś kręcą – najpierw o pomyłce, potem o „pochopności”.
Autorka: Katarzyna Wiśniewska, Tato, czy to oznacza wojnę?, wyborcza.pl, 2 listopada 2012 http://wyborcza.pl/1,75968,12783194,Tato__czy_to_oznacza_wojne_.html#ixzz2B4M2gngu

O rodzinie , O sile , O czasie , O czekaniu

„W krainie wolności dzieci Bożych wyzwolonych z tyranii szatana przewodnikiem pozostaje światło Chrystusa. W tym świetle, życie nawet ciężkie ma sens. W świetle Chrystusa nawet choroba i cierpienie ma sens. W świetle Chrystusa poświęcenie ma sens, samotność ma sens i przegrana ma sens. Kto zgasi światło Chrystusa, nie widzi pełnej prawdy, pozostaje w głębokim cieniu, nieraz brnie w ciemnościach. Nie rozpoznaje wystarczająco, bo oczy jego są słabe. Zadaniem całego Kościoła jest głoszenie Chrystusa Zmartwychwstałego tam, gdzie wojna i nienawiść, gdzie dyktatura i deptanie godności ludzkiej, gdzie nędza i korupcja, gdzie zabijanie nienarodzonych i ciężko chorych. Dziś do wszystkich płocczan, do wszystkich mieszkańców naszej diecezji zwracam się z wołaniem: Nie bójcie się wziąć do ręki światła Chrystusa! Nie bójcie się wziąć do serca światła Chrystusa! Chryste, jedyna nasza światłości! Niech wszyscy żyją światłem Twego Zmartwychwstania!”

Piotr Libera (1951) polski duchowny katolicki, biskup

Źródło: homilia w katedrze płockiej podczas wielkanocnej liturgii Wigilii Paschalnej, 22 marca 2008

O życiu , O nienawiści , O dzieciach , O chorobach

„Daleko odeszliśmy od naszych korzeni. Przecież niemieckie państwo opiekuńcze po wojnie budowali konserwatywni chadecy, a wcześniej czysto konserwatywny Bismarck. W Anglii było podobnie. Spójność społeczna to pomysł konserwatystów.”

Francis Fukuyama (1952)

Źródło: rozmowa Jacka Żakowskiego, Koniec pewnej historii, polityka.pl, 18 października 2010 http://www.polityka.pl/kraj/rozmowyzakowskiego/1509374,2,z-francisem-fukuyama-amerykanskim-ekonomista-i-politologiem.read

O historii , O odejściu

„Lękając się ich [helotów] natury buntowniczej i ich wielkiej liczby, albowiem przy wszystkich prawie decyzjach liczą się Lacedemończycy z zagadnieniem helotów – uciekli się nawet raz do podstępu. Tych helotów, którzy według własnego mniemania odznaczyli się na wojnie, wezwali do zgłoszenia się. Zapowiedzieli, że dadzą im wolność. W rzeczywistości miała to być próba: sądzili bowiem, że ci heloci, którzy najbardziej pragną wolności, pierwsi także ośmielą się zbuntować przeciw Lacedemończykom. Wybrano z nich około dwóch tysięcy; z wieńcami na głowie obchodzili oni świątynie jako ci, którzy mają być wyzwoleni; niedługo potem wszyscy zniknęli i nikt nie wiedział, co się z nimi stało.”

Tukidydes Wojna peloponeska

Wojna peloponeska
Źródło: s. 239.

O naturze , O rzeczywostości , O decyzjach , O wolności

„Za którymś razem w barku „Watry” spotykam Madzię Samozwaniec. Popijając wódeczkę Madzia dzieli się ze mną swoim wielkim kłopotem: pisze sztukę. Pierwszy akt dzieje się przed wojną. Drugi w czasie wojny. Trzeci po wojnie. I właśnie ma kłopoty z tym trzecim aktem. „Bo ja teraz, Jerzy, nie wyznaję, jak to właściwie jest między tą młodzieżą. Bo tu chodzi o młodzież – może ty mi opowiesz, bo Ala mi mówiła, że działałeś wśród młodzieży!”. Dzieli się ze mną Madzia tym kłopotem, już przy piątej albo siódmej wódce: najzupełniej trzeźwa! Aż wierzyć mi się nie chciało, jaką miała mocną głowę! Ale jak w każdej dziedzinie i w tej systematycznie wypracowywana kondycja dawała rezultaty. Któregoś upalnego dnia spotkałem Madzię w kawiarni Związku Literatów nad butelką wiśniówki. Było to akurat w dniu powrotu do Polski Zofii Kossak, o czym wcześniej wyczytałem w „Ekspressie”. „To jak to jest, Madziu? – mówię. – Siostra przyjeżdża do Polski (w rzeczywistości kuzynka), a ty nad półlitrem wiśniówki, zamiast na lotnisku?”. „Stara k… przyjeżdża mi konkurencję robić””

Jerzy Wittlin (1925–1989) polski pisarz i satyryk

wyznała Madzia z rozbrajającą szczerością.
Źródło: Pójdź ze mną, wpis z 8 marca 1981.

O młodzieży , O rzeczywostości , O siostrze , O czasie

„W świecie takim jak nasz nie sposób przetrwać, nie znając strachu. Jaskiniowcy odczuwali lęk… to utrzymywało ich przy życiu. Piloci z czasów drugiej wojny światowej też się bali. Lekarze obawiają się zarażenia. Świat nie istniałby bez strachu.”

Graham Masterton (1946) brytyjski pisarz

Strach

O świecie , O strachu

„Z grozy wojny wyłania się nowy świat, przynosząc nowe doświadczenia i ludzkie cierpienia, ale z pewnością także postęp i osiągnięcia. Ciężkie to będą czasy dla ludzi, dopóki nie nadejdzie dzień, który połączy narody w zgodzie, tworząc podstawę dla pokojowej pracy i porozumienia. Przed nami jawią się niezliczone problemy związane z zawieszeniem broni i końcem wojny. Trudności wydają się nie do przezwyciężenia, lecz teraz bardziej niż kiedykolwiek my, Finowie, musimy wykazać się cechami, które w czasie ubiegłych lat stanowiły o naszej sile: jednością i opanowaniem. Wytężając wszystkie nasze siły w skrzętnej pracy i wyrzeczeniach, możemy przetrzymać wszystkie burze dziejowe i zapewnić państwu przetrwanie i przyszłość.”

Carl Gustaf Mannerheim (1867–1951) prezydent Finlandii

ostatni rozkaz, który wydał jako wódz naczelny, 31 grudnia 1944.
Źródło: Carl Gustaf Mannerheim i wojna kontynuacyjna 1941–1944, phw.org.pl, 21 sierpnia 2011 http://phw.org.pl/historia-wojskowosci/artykuly-naukowe-i-publicystyka/wojny-bitwy-kampanie/ii-wojna-swiatowa-1939-1945/310-carl-gustaf-mannerheim-i-wojna-kontynuacyjna-1941-1944.html

O ludziach , O świecie , O historii , O sile

„Jasne dla Polaków, ale nie dla większości narodów (nie tylko europejskich). Ich ignorancja w sprawach II wojny światowej jest przerażająca. Już na samym początku kadencji, we wrześniu, posłowie z LPR w PE chcieli przyjęcia oświadczenia o II Wojnie Światowej zawierającego słowa: „niech nikt nie mówi już o polskich obozach koncentracyjnych, gdyż Polacy nie tylko w nich ginęli, ale również walczyli przeciwko tym, którzy te obozy zakładali”. W tym projekcie oświadczenia było zresztą inne zdanie mówiące o tym, by niemieccy wysiedleni kierowali swe roszczenia majątkowe wyłącznie do rządu niemieckiego, a nie do Polski. Niestety, na wniosek posła Bronisława Geremka, oba te zdania zostały usunięte z oświadczenia! Na kpinę zakrawa fakt, iż nawet po usunięciu obu fragmentów posłowie UW i tak się pod oświadczeniem nie podpisali.”

Filip Adwent (1955–2005) polski polityk

Źródło: Jak nas widzą w Brukseli?, nowiny24. pl, 28 stycznia 2005 http://www.nowiny24.pl/apps/pbcs.dll/article?AID=/20050128/WEEKEND/50127004

„To jedno wielkie gówno.”

Winston Groom Forrest Gump

o wojnie w Wietnamie.
Forrest Gump, Forrest Gump

„Realia wojny fantastycznie nadają się do pokazania złożoności natury ludzkiej. W normalnych okolicznościach zazwyczaj wiemy, jak się zachować, wiemy, czego pragniemy. Tymczasem w sytuacjach skrajnych, które podczas wojny zdarzają się bez przerwy, nic nie jest proste. Konflikty wartości, trudne wybory moralne, zagrożenie życia – czynniki te sprawiają, że na jaw wychodzą głęboko skrywane, podświadome instynkty, uczucia, motywacje. To naprawdę wspaniały materiał dla filmowca.”

Ang Lee (1954) reżyser amerykański pochodzenia tajwańskiego

Źródło: Błażej Hrapkowicz, Kino prawdziwsze niż życie. Rozmowa z Angiem Lee, stopklatka.pl, 18 stycznia 2008 https://archiwum.stopklatka.pl/news/kino-prawdziwsze-niz-zycie-rozmowa-z-angiem-lee

O zachowaniu , O emocjach , O motywacji , O naturze

„Nikt nie wie, czy przyszłość przyniesie jakieś zmiany. Jak sądzę, w porównaniu do czasów sprzed 25 lat są obecnie szanse na to, żeby gabinety wielkich mocarstw, które są ośrodkami aspiracji wojennych, swoje ambicje raczej łagodziły, a nie zaostrzały. Nikt nie może sobie wyobrazić rozmiarów światowej pożogi, nieszczęść i zniszczeń, jakie przyniosłaby wojna. Wszystkie wojny przeszłości byłyby wobec niej dziecinną igraszką. Żaden odpowiedzialny mąż stanu nie byłby gotów lekkomyślnie przyłożyć lont do beczki prochu. Takie skłonności zmalały.”

Theobald von Bethmann Hollweg (1856–1921)

fragment debaty nad polityką obronną w Reichstagu, 1913.
Źródło: Dobrobyt albo obronność, przeł. Henryk Stanke, w: Wielkie mowy historii, t. 2

O nieszczęściu , O historii , O przeszłości , O przyszłości

„W ostatnim czasie zaszły, zarówno w międzynarodowym układzie sił politycznych, jak i w kraju wielkie zmiany. Zmiany te wywołane zostały gwałtownym atakiem imperializmu amerykańskiego, który pragnie pragnie podporządkować potędze dolara i zaprząc w niewolę gospodarczą i polityczną ludy Europy, Azji i całego świata. Atak skierowany jest w pierwszym rzędzie przeciw Związkowi Radzieckiemu i państwom demokracji ludowej. Atak swój rozpoczęli imperialiści amerykańscy od próby zastraszeni świata „wojną atomową”. Następnie wystąpili z tzw. planem Marshalla, który usiłuje cynicznie przekształcić Europę w kolonię amerykańską. Dalsze etapy planu ujarzmienia Europy to dławienie walki ludu francuskiego przy pomocy i pod presją amerykańskich kapitalistów, stworzenie i podporządkowanie Beneluxu, montowanie Zw[iązku] Unii Zachodniej, utrwalenie władzy faszystowskiej w Niemczech z poddającymi się pod komendę i działającymi w myśl interesów imperialistycznych dawnymi hitlerowcami na czele. Coraz jaskrawsze i niczym nie zamaskowane jest organizowanie wojennego bloku antysowieckiego.”

Julia Brystiger (1902–1975) polski oficer służby bezpieczeństwa PRL

Źródło: Andrzej Garlicki, Z tajnych archiwów

O ludziach , O demokracji , O myślach , O czasie

„Nawet człowiek prosty – powiedział, nie kryjąc sarkazmu – nawet uradowany, ba, nawet w euforii, powinien rozumieć, że polityka to też wojna, tylko trochę inaczej prowadzona. Powinien pojmować i to, że rokowania są jak handel. Mają podobny samonapędzający się mechanizm. Wynegocjowane sukcesy okupuje się ustępstwami. Tu się zyska, tam się straci. Innymi słowy, żeby jedni mogli zostać kupieni, inni muszą być sprzedani. – Zaiste – powiedział po chwili pielgrzym – jest to tak proste i oczywiste, że rozumie to każdy człowiek. Nawet bardzo prosty.”

Andrzej Sapkowski Wiedźmin

Isengrim Faoiltiarna w rozmowie z pielgrzymem i Djikstra po podpisaniu pokoju Cintryjskiego.
Saga o wiedźminie, Pani Jeziora

O pokoju , O stracie , O sukcesie

„Zawsze istniał w Polsce antysemityzm, czasami ostry. A jednak przez setki lat Żydzi chcieli żyć w Polsce, żyli w Polsce i Polska ich przyjęła. W 1939 r. naród żydowski liczył mniej więcej 18 milionów ludzi, a z tego 3,5 mln żyło na ziemiach polskich. I to jest dowód na to, że jednak w Polsce było najlepiej. Właśnie na tym tle widać jaką tragedią był Holokaust na polskich ziemiach. Niemcy wymordowali prawie wszystkich Żydów w Polsce. W niemieckich obozach zagłady. (…) Żydzi mieli szczęście, że znaleźli tu Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata. Ludzi, którzy ich uratowali. To są nasi bohaterowie. Moja rodzina też została przez nich uratowana. Z tego powodu Polska powinna być dumna. Ale byli i szmalcownicy. Było Jedwabne, a po wojnie, były Kielce i wydarzenia marca 1968 r. (…) Politycznie stosunki (pomiędzy Polską oraz Izraelem) są dziś bardzo dobre. Pomiędzy narodami, proces naprawy jest dłuższy. Ja poświęciłem temu moją misję ambasadorską.(…) Owszem, zdarzali się wśród Polaków szmalcownicy, ale w Europie były całe narody szmalcowników, nie mówiąc już o Niemcach. Przecież to źródło zła, źródło tego bestialstwa. Tu chodzi o proporcje. II wojna światowa była czasem ruiny wszystkich ludzkich wartości. Gdy porównamy Polaków do innych narodów europejskich, wychodzą oni z tego lepiej niż reszta. Walczyliście o wolność w warunkach, w których tak jak Żydzi, byliście objęci przez niemieckiego okupanta planem systematycznej zagłady.”

Szewach Weiss (1935) izraelski polityk, politolog, pisarz, ambasador Izraela w Polsce

Źródło: Szewach Weiss: „Nikt z młodych Żydów nie powie już o Auschwitz - polski obóz” http://wpolityce.pl/polityka/325112-szewach-weiss-nikt-z-mlodych-zydow-nie-powie-juz-o-auschwitz-polski-oboz, wpolityce.pl, 27 stycznia 2017.

O szczęściu , O ludziach , O rodzinie , O wolności

„Julian Assange oddał wielkie zasługi prawom człowieka i wolności prasy. W razie wydania go do USA grozi mu nieuczciwy proces, a nawet kara śmierci.”

Ricardo Patiño (1955)

przyznając twórcy Wikileaks azyl polityczny w Ekwadorze.
Źródło: Bartosz Wieliński, Wojna o króla przecieków, „Gazeta Wyborcza”, 17 sierpnia 2012.

O śmierci , O karze , O wolności

„Niemcy szukają wspólników do winy. I toczy się to już długie lata. To, co noszą na sobie jako naród, to jest taka hańba, taki ciężar, że kompletnie nie dają sobie z tym duchowo rady. I nie daje sobie z tym rady już kolejne pokolenie. To urodzone już po wojnie.”

Szewach Weiss (1935) izraelski polityk, politolog, pisarz, ambasador Izraela w Polsce

Źródło: Marcin Bartnicki, „Polskie obozy koncentracyjne” i antysemiccy partyzanci mordujący Żydów - tak Zachód widzi Polskę? http://wiadomosci.wp.pl/kat,36474,title,Polskie-obozy-koncentracyjne-i-antysemiccy-partyzanci-mordujacy-Zydow-tak-Zachod-widzi-Polske,wid,15748057,wiadomosc.html?ticaid=110d21&_ticrsn=3, wp.pl, 20 czerwca 2013.

„Nie rozumiem, jak po wojnie można było być w Polsce antysemitą. Nie wszyscy się muszą lubić, ksenofobia jest zjawiskiem ogólnoświatowym. Ale po tym, co ludzie tu widzieli, z wiedzą, do czego prowadzi antysemityzm, ciągłe trwanie w tym stanie świadomości jest zjawiskiem niepojętym. To jest wciąż ciemnogród.”

Jan Tomasz Gross (1947) historyk i socjolog polsko-amerykański

Źródło: rozmowa Joanny Warszy i Artura Żmijewskiego, „Gazeta Wyborcza”, 18–19 czerwca 2011

O ludziach

„Niech inni prowadzą wojny, ty, szczęśliwa Austrio, zawieraj związki małżeńskie!”

Maciej Korwin (król) (1443–1490) król Węgier i Czech

Bella gerant alii, tu, felix Austria, nube! (łac.)
o królewskich mariażach Habsburgów; parafraza Owidiusza (Heroidy, 13, 84).
Źródło: Władysław Kopaliński, Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Warszawa 1989, s. 64.

„Gotujcie się do wojny, skoroście pokoju ścierpieć nie potrafili.”

Tytus Liwiusz (-59–17 p. n. e.) rzymski historyk

Bellum parate, quoniam pace pati non potuistis (łac.)

O pokoju , O gotowaniu

„Palestyńczycy wypowiedzieli nam wojnę, i musimy odpowiedzieć im na to wojną. Nie żadną powolną operacją, nie łagodną, kontrolowaną eskalacją, nie zniszczeniem terrorystycznej infrastruktury, a nawet nie precyzyjnie ukierunkowanymi zabójstwami. Koniec z pozornymi rozwiązaniami. To jest wojna. Słowa mają znaczenie. To jest wojna. Ale nie wojna z terrorem ani z ekstremistami czy z władzami palestyńskimi. To też tylko puste formułki omijające rzeczywistość. To jest wojna pomiędzy dwoma ludami. Kto jest w niej wrogiem? Palestyńczycy. Dlaczego? Ich zapytajcie, to oni zaczęli.”

Ayelet Shaked (1976)

Źródło: Gilbert Ramsay, Dylemat bezpieczeństwa i izraelskie bombardowania, krytykapolityczna.pl, 14 lipca 2014 http://www.krytykapolityczna.pl/artykuly/bliski-wschod/20140714/dylemat-bezpieczenstwa-i-izraelskie-bombardowania

O ludziach , O rzeczywostości

„W wypadku wojny każdy mężczyzna, bez względu na wiek, i każda kobieta będą żołnierzami.”

Edward Rydz-Śmigły (1886–1941) polski wojskowy, marszałek

O kobietach , O wieku

„Do zagłady nie jest wcale potrzebna wojna, atomowa albo i nieatomowa, skoro doprowadzą do niej eskalacyjne koszty dalszych zbrojeń.”

Stanisław Lem (1921–2006) polski pisarz, futurysta

Utwory, Pokój na ziemi
Źródło: s. 35

„Obywatelki i obywatele. Wielki jest ciężar odpowiedzialności, jaka spada na mnie w tym dramatycznym momencie polskiej historii. Obowiązkiem moim jest wziąć tę odpowiedzialność. Chodzi o przyszłość Polski, o którą moje pokolenie walczyło na wszystkich frontach wojny, i której oddało najlepsze lata swego życia. Ogłaszam, że w dniu dzisiejszym ukonstytuowała się Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego. Rada Państwa, w zgodzie z postanowieniami Konstytucji, wprowadziła dziś o północy stan wojenny na obszarze całego kraju.”

Wojciech Jaruzelski (1923–2014) generał, działacz PZPR, prezydent PRL i RP

przemówienie, 13 grudnia 1981

O historii , O przyszłości

„Żaden z mudżahedinów nie wejdzie do rządu wraz ze sługusami Ameryki. Nam się nie spieszy. W tej wojnie liczy się nie pośpiech, lecz cierpliwość.”

Dżalaluddin Hakkani (1939–2018)

gdy pod koniec 2009 r. Hamid Karzaj po raz kolejny zaproponował talibom rozejm oferując Hakkaniemu stanowisko premiera.
Źródło: Wojciech Jagielski, Emir pogranicza, „Gazeta Wyborcza”, 30–31 stycznia 2010.

O cierpliwości

„Kończyłem Państwową Wyższą Szkołę Teatralną w Warszawie z siedzibą w Łodzi, jeszcze na Gdańskiej – zanim przeniesiono ją na Targową. Po wejściu do budynku dech zapierało – to był przecież pałac Maurycego Poznańskiego. Panująca w nim atmosfera wciągała od razu na jakiś niezwykle wysoki poziom – człowiek się robił malutki wobec tych wspaniałych komnat, luster, witraży, marmurów. Ja, chłopak z Kutna, pierwszy raz zdawałem do szkoły, mając 17 lat, ale zostałem przyjęty dopiero za trzecim podejściem, bo wciąż mi powtarzali: Taki szczawik, niech pan przyjdzie za rok. (…) to były lata powojenne i trzeba było dać szansę starszym, którym wojna uniemożliwiła kształcenie. Aja miałem takie szczęście, że kiedy poszedłem w 1945 do szkoły, to pierwsza klasa trwała tylko pięć miesięcy, a kiedy trafiłem do czteroletniego technikum handlowego, to akurat objął mnie eksperyment trzyletni. Tym sposobem ukończyłem szkoły znacznie wcześniej.”

Roman Michalski (1938)

Źródło: Urszula Makselon, Profesorów miałem z encyklopedii, „Śląsk” nr 8, 21 sierpnia 2012 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/144684.html

O szczęściu , Chłopak

„Gdy zatem wojna się skończyła, a w ślad za nią rozpoczęła się odbudowa gospodarcza, wówczas właściciele nieruchomości, a z nimi klasy posiadające w ogóle, wszczęły zaciekły atak na całe prawodawstwo czasu wojny, jako ograniczające własność prywatną, w szczególności zaś na znienawidzoną ustawę o ochronie lokatorów. W Polsce, gdzie ustawa o ochronie lokatorów wynikła z dekretu rządu Moraczewskiego – walka przeciw tej ustawie i w jej obronie skoncentrowała się około trzech głównych zagadnień: nienaruszalności prawa lokatora do dachu nad głową, a więc obrony przed wyrzuceniem na bruk, ustawowego oznaczenia wysokości czynszu komornianego z usunięciem tak zwanej dobrowolnej umowy i rozciągnięcia dobrodziejstw ustawy także na sublokatorów.”

Kazimierz Pużak (1883–1950) polski polityk, działacz PPS-u

Źródło: Nowa ustawa o ochronie lokatorów, „Robotniczy Przegląd Gospodarczy”, nr 5/1924 http://lewicowo.pl/nowa-ustawa-o-ochronie-lokatorow/.

O ustawie , O czasie , O walce

„W rządzie i wojnie na nikogo nie liczy się: o jeden niedopatrzony kamyk można się przewrócić.”

Bolesław Prus książka Faraon

Faraon

„W odróżnieniu od Kościoła katolickiego, który dzieli wojny na słuszne i niesłuszne, jestem pacyfistką.”

Maria Szyszkowska (1937) polska działaczka polityczna, filozof

„Słowiańszczyzna przed wysiedleniem Niemców po drugiej wojnie światowej była wyparta aż do granic Śląska i tylko na Górnym Śląsku pozostawała we względnym skupieniu (…), a mianowicie na tym terenie Górnego Śląska, który 1921 stanowił obszar plebiscytowy, wyjąwszy większą część powiatu głubczyckiego, pokrytej dialektami niemieckimi (…), Jeśli mówimy o względnie zwartym obszarze dialektów polskich, to określenie to domaga się odpowiedniej precyzji. Gdy rozpatrywać będziemy te stosunki językowe do czasów plebiscytu, to znaczy w latach przed podziałem Górnego Śląska, to w pewnym uogólnieniu dają się one sprowadzić do formuły, że polskimi dialektami mówiono głównie w środowiskach wiejskich i robotniczych zagłębia przemysłowego. Duże miasta były w przeważającej części niemieckojęzyczne, mniejsze miasta prowincjonalne niemiecko – i polskojęzyczne, przy czym używanie jednego, czy też drugiego języka z reguły uzależnione było od statusu społecznego użytkownika.”

Reinhold Olesch (1910–1990)

O uzależnieniu

„… mówimy, że to nie jest nasza wojna i na dowód tego, drodzy państwo, nie bez kozery przyniosłam dokumenty, które przewodniczący Andrzej Lepper słał do różnych osób, począwszy od prezydenta Busha, poprzez sekretarza generalnego ONZetu… yyy… pana Anana Kofana…”

Renata Beger (1958) polska polityk

niefortunne przekręcenie nazwiska sekretarza generalnego ONZ, Kofi Annana w trakcie publicznego spotkania w telewizji TVP1.

„Po zimnej wojnie można mówić o jednym wielkim, historycznym sukcesie Jana Pawła II, to uduchowienie nowoczesnego świata.”

Zbigniew Brzeziński (1928–2017) amerykański politolog i polityk

Źródło: „Rzeczpospolita”, 18 kwietnia 2005

O sukcesie

„Wojna się skończyła, euforia przygasła. Dotychczas nasz naród walczył o wolność, teraz chodzi o stworzenie przyszłości.”

Ibrahim Rugova (1944–2006) przywódca Albańczyków w Kosowie, prezydent Kosowa

Źródło: „Der Spiegel”, 29 sierpnia 1999

O wolności , O przyszłości

„Pokój ma nie mniej zwycięstw niż wojna, lecz o wiele mniej pomników.”

Kin Hubbard (1868–1930) amerykański rysownik komiksów, humorysta

O pokoju

„Gdy wybuchnie wojna, ambona natychmiast zamienia się w nadzwyczaj subtelną trybunę rekrutacyjną. I taki rytuał wojskowy odprawia się po obu stronach.”

Frank Percy Crozier (1879–1937)

Ludzie, których zabiłem
Źródło: s. 179

„Kiedy byłam młoda, wszystkie dramatyczne wydarzenia, takie jak poród albo ostre zapalenie wyrostka robaczkowego, następowały w czasie burzy śnieżnej. Drogi były nieprzejezdne, zresztą samochodu i tak nikt by nie odkopał z przydomowej zaspy, więc zaprzęgało się konie i saniami jechało do szpitala w mieście. Całe szczęście, że była taka możliwość, a wojna i racjonowanie paliwa doprowadziły do tego, że wykorzystywano taki transport przez jakiś czas.”

Alice Munro (1931)

Noc
Źródło: s. 348.

O szczęściu , O czasie , O koniach

„Ta wojna jest wojną światową.”

Charles de Gaulle (1890–1970) prezydent Francji

Źródło: apel radiowy wygłoszony w czerwcu 1940 z Londynu i nawołującym do kontynuowania walki z najeźdźcą.

O walce

„Codziennie wokół nas toczy się wojna! Czas na decydującą bitwę!”

Ted Haggard (1956)

Źródło: Obóz Jezusa http://vod.onet.pl/oboz-jezusa,6050,film.html#play

O czasie

„W Europie możliwa będzie wojna domowa o podłożu religijnym lub etnicznym. Istnieje wiele oznak na to wskazujących. Wówczas każdy znajdzie się po którejś ze stron, czy tego chce, czy nie. Wydaje mi się, że takie niebezpieczeństwo jest większe we Francji i Anglii niż w Niemczech, Włoszech czy w Hiszpanii. Mieszkam na obrzeżach Paryża i lubię spacerować do zjazdu na autostradę. Nie mam daleko. Jeśli wybuchnie wojna domowa, samochodem szybko ucieknę. Wojnę i piłkę nożną lepiej oglądać w telewizji.”

Michel Houellebecq (1956) francuski prozaik, eseista, poeta i autor piosenek

Wywiady
Źródło: wywiad Michel Houellebecq: Wkładam palce w ranę. Każde społeczeństwo ma swoje rany http://ksiazki.onet.pl/wiadomosci/michel-houellebecq-wkladam-palce-w-rane-kazde-spoleczenstwo-ma-swoje-rany-wywiad/g4n182, „Der Spiegel”, cyt. za: onet.pl, 12 lipca 2016.

„Po trzydziestoletniej wojnie z samym sobą doszło wreszcie do ugody; lecz czas został stracony.”

Georg Christoph Lichtenberg (1742–1799) pisarz niemiecki, aforysta

O czasie

Cytaty o wojnie strona 10

Cytaty o wojnie
strona 10