Cytaty o przeszłości
strona 4

Szimon Peres Fotografia
Gabriel García Márquez Fotografia
Emil Zegadłowicz Fotografia

„Elementem dobrej książki, jednym z elementów jest wysmaganie przeszłości, dezawuacja zakłamań.”

Emil Zegadłowicz (1888–1941)

Motory
Źródło: Motory http://www.sbc.org.pl/dlibra/doccontent?id=8641, tom I, wyd. Sirinks, Kraków 1938, s. 184.

Dominique Moïsi Fotografia
Patrick Buchanan Fotografia
Roman Marcinkowski Fotografia
Kazimiera Szczuka Fotografia
William Auld Fotografia
Piotr Kropotkin Fotografia
Leszek Kołakowski Fotografia
Filip Dylewicz Fotografia

„Przez Prokom przewinęło się wielu graczy z bogatą przeszłością w dobrych ligach, ale numerem 1 jest dla mnie Wójcik. To ikona polskiej koszykówki. Chwała mu za to, że poświęca się dalej reprezentacji, chociaż za wszystkie swoje zasługi mógłby już odpocząć.”

Filip Dylewicz (1980) koszykarz polski

po tym, jak Adam Wójcik został rekordzistą polskiej ligi koszykówki pod względnej ilości zdobytych punktów.
Źródło: „Gazeta Wyborcza”, dodatek „Sport” nr 7/642, ISSN 1232–1737, 16 lutego 2009.

Tytus Liwiusz Fotografia
Stefan Żeromski Fotografia

„Kochając, marzy się o przyszłości – ja wspominam przeszłość.”

Dzienniki
Źródło: tom I, s. 391 http://books.google.pl/books?id=l5LsAAAAMAAJ&q=%22Kochaj%C4%85c,+marzy+si%C4%99+o+przysz%C5%82o%C5%9Bci%22&dq=%22Kochaj%C4%85c,+marzy+si%C4%99+o+przysz%C5%82o%C5%9Bci%22&hl=pl&ei=l9yITKCUKY-SswbquqGOCg&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=1&ved=0CCcQ6AEwAA

Isaiah Berlin Fotografia

„Marks przygotował atak na społeczeństwo burżuazyjne w chwili, w której osiągnęło ono szczytowy punkt swego rozkwitu materialnego. W tym samym roku Gladstone w mowie budżetowej pogratulował swym rodakom ich „zaraźliwego pomnażania bogactwa i potęgi”, którego świadkiem były poprzednie lata, upływające w nastroju rosnącego optymizmu i powszechnego zaufania. W tym świecie Marks jest postacią odizolowaną, zgorzkniałym wrogiem, gotowym na wzór wczesnych chrześcijan czy francuskich enragè (wściekłych) odrzucić wszystko, czym ten świat jest i do czego dąży, nazywając jego ideały bezwartościowymi, a jego cnoty grzechami, potępiając jego instytucje tylko za to, że są burżuazyjne, a więc należą do skorumpowanego, tyrańskiego i irracjonalnego społeczeństwa, które musi być unicestwione raz na zawsze. W epoce, która niszczyła swoich wrogów środkami potężnymi, choć działającymi wolno i dyskretnie, zmuszając Carlyle'a i Schopenhauera do ucieczki w odległe cywilizacje lub idealizowaną przeszłość, doprowadzając swego arcywroga Nietzschego do histerii i szaleństwa, Marks pozostał odporny i niezmiennie groźny. Jak starożytny prorok, dopełniający dzieła wyznaczonego mu przez niebiosa, z wewnętrznym spokojem opartym na jasnej i niewzruszonej wierze w harmonijne społeczeństwo przyszłości, objawiał wszystkim znaki rozkładu i ruiny, które widział na każdym kroku. Zdawało mu się, że stary ład wali się powoli przed jego oczami. Zdziałał więcej, niż ktokolwiek dla przyśpieszenia tego procesu, chcąc skrócić finalną agonię poprzedzającą koniec.”

Isaiah Berlin (1909–1997) brytyjski filozof i historyk idei pochodzenia rosyjskiego

Źródło: Karol Marks. Jego życie i środowisko

Ulrich Beck Fotografia
Denzel Washington Fotografia
Dalajlama XIV Fotografia

„Zawsze (…) uważałem, że teraźniejszość i przyszłość są ważniejsze od przeszłości.”

Dalajlama XIV (1935) Dalajlama, duchowy i polityczny przywódca Tybetu

oświadczenie z okazji 43. rocznicy powstania tybetańskiego, 10 marca 2002.
Wypowiedzi, oświadczenia i przemówienia
Źródło: Orędzie Jego Świątobliwości Dalajlamy, hfhrpol.waw.pl, 10 marca 2002 http://www.hfhrpol.waw.pl/Tybet/raport.php?raport_id=129

„Rzadko kiedy przyszłość odcina się od przeszłości jak w chwili odjazdu. Cudzego i własnego.”

Halina Auderska (1904–2000) polska pisarka

Jabłko granatu (1971)
Źródło: s. 189

Julia Navarro Fotografia

„Przeszłości nie można zmienić, choć teraźniejszość jest odzwierciedleniem tego, czym byliśmy. Lecz by iść naprzód, nie możemy oglądać się za siebie.”

Julia Navarro (1953) pisarka i dziennikarka hiszpańska

Źródło: Bractwo świętego całunu (2004), tłum. Agnieszka Mazuś

Stefan Wyszyński Fotografia
Michel Aflak Fotografia
Jane Austen Fotografia
Krzysztof Niewrzęda Fotografia
Herbert George Wells Fotografia

„Lepienie z ludzkości jednej społeczności nie oznacza stworzenia społeczności jednolitej, wręcz przeciwnie; przyjazne i odpowiednie wykorzystanie poszczególnych cech w atmosferze zrozumienia… Społeczności oparte na jednym szablonie, jak pudełka żołnierzyków, są raczej tworem przeszłości niż przyszłości.”

Herbert George Wells (1866–1946) powieściopisarz angielski

The weaving of mankind into one community does not imply the creation of a homogeneous community, but rather the reverse; the welcome and adequate utilization of distinctive quality in an atmosphere of understanding… Communities all to one pattern, like boxes of toy soldiers, are things of the past, rather than of the future. (ang.)
Źródło: Historia świata (1920)

Wacław Hryniewicz Fotografia
Albert Camus Fotografia
Amy Tan Fotografia

„Czymże jest przeszłość, jeśli nie tym, co sami postanawiamy pamiętać.”

Amy Tan (1952) pisarka amerykańska

Córka nastawiacza kości

Denzel Washington Fotografia
Tomira Kowalik Fotografia
Peer Steinbrück Fotografia
Magda Parus Fotografia
José Ramos-Horta Fotografia

„Nie jest możliwe abyśmy zapomnieli o przeszłości, ale Timor Wschodni powinien mu wybaczyć zanim umrze.”

José Ramos-Horta (1949) polityk z Timoru Wschodniego

o Suharto, w 2008.
Źródło: Maciej Konarski, Jose Ramos-Horta: „Timorczycy powinni przebaczyć Suharto”, bankier.pl, 18 stycznia 2008 http://www.bankier.pl/wiadomosc/Jose-Ramos-Horta-Timorczycy-powinni-przebaczyc-Suharto-1700268.html

Adam Asnyk Fotografia

„Ale nie depczcie przeszłości ołtarzy,
Choć macie sami doskonalsze wznieść:
Na nich się jeszcze święty ogień żarzy,
I miłość ludzka stoi tam na straży,
I wy winniście im cześć!”

Adam Asnyk (1838–1897) polski poeta

Źródło: Do młodych w: Poezye, tom II, wyd. Gebethner i Wolff, Lwów 1898, s. 59.

Piotr Libera Fotografia

„Kościół musi przestać stale zajmować się przeszłością, a zacząć pozytywnie myśleć o jutrze i o tym, jak zagospodarować przyszłość. Nie jest on bowiem nastawiony na rozliczanie, ale na przebaczanie. Taka jest logika Bożego Miłosierdzia, którą tu w Płocku odkryła św. Faustyna Kowalska.”

Piotr Libera (1951) polski duchowny katolicki, biskup

Źródło: homilia w kościele św. Jana Chrzciciela w Płocku na mszy z okazji rozpoczęcia XXX sympozjum naukowego w Wyższym Seminarium Duchownym diecezji płockiej, 8 listopada 2007

Wiktor Gomulicki Fotografia
Jodi Picoult Fotografia
Joanna Senyszyn Fotografia
Guillaume Musso Fotografia
Shang Yang Fotografia
Jacek Woroniecki Fotografia
Leo Beenhakker Fotografia

„Cała jego egzystencja sprowadza się do wygadywania jakichś bzdur na mój temat. To jedna z tych osób, które zawsze chowają się w przeszłości polskiego futbolu.”

Leo Beenhakker (1942) holenderski trener piłkarski

o Antonim Piechniczku.
Źródło: tvn24.pl http://www.tvn24.pl/12694,1577267,0,1,leo-kto-to-jest-piechniczek,wiadomosc.html, 13 grudnia 2008

Siegfried Lenz Fotografia
Marek Piestrak Fotografia
Emil Cioran Fotografia
Jarosław Marek Rymkiewicz Fotografia

„Ci, którzy potrafią coś zobaczyć przez szczeliny Wielkiej Ściemy, dobrze wiedzą od czego się zaczął: od likwidowania polskości, od wyśmiewania i lżenia naszej przeszłości i naszych bohaterów. Likwidacja polskości to jest pierwszy krok, drugim będzie likwidacja Polski.”

Jarosław Marek Rymkiewicz (1935) polski pisarz i krytyk literacki

Źródło: Rymkiewicz w „GP Codziennie”: „Wystarczy nacisnąć przycisk pilota i oto ukazuje się nam nierzeczywisty kraj, rząd, armia…”, wpolityce.pl, 9 września 2011 http://wpolityce.pl/wydarzenia/14423-rymkiewicz-w-gp-codziennie-wystarczy-nacisnac-przycisk-pilota-i-oto-ukazuje-sie-nam-nierzeczywisty-kraj-rzad-armia

Henry Ford Fotografia
Józef Piłsudski Fotografia
Dimitri Kitsikis Fotografia
Stephen King Fotografia
Józef Piłsudski Fotografia

„Kto nie szanuje i nie ceni swojej przeszłości, ten nie jest godzien szacunku, teraźniejszości ani prawa do przyszłości.”

Józef Piłsudski (1867–1935) polski działacz niepodległościowy i polityk, premier, Naczelnik Państwa, twórca tzw. rządów sanacyjnych
Stephen King Fotografia

„Kto nie wyciąga wniosków z przeszłości, skazany jest na jej powtarzanie.”

Stephen King (1947) pisarz amerykański

Mroczna wieża

Siegfried Lenz Fotografia
Thorstein Veblen Fotografia
Howard Zinn Fotografia
Andy Andrews Fotografia
Józef Puciłowski Fotografia

„Dzieje się w Polsce coś, co nosi znamiona prawicowego zamachu stanu. Trójpodział władzy zostaje przekreślony, fałszowana jest przeszłość, ktoś, kto nie ma władzy konstytucyjnej, kieruje krajem. Mamy zamach na historię, naukę, media, Trybunał Konstytucyjny. Nawet zwykły „Teleexpress” kłamie w żywe oczy. „Gazeta Wyborcza” nie jest, jak się próbuje Polaków przekonać, szmatą, tylko bardzo istotną częścią opinii publicznej, TVN nie ma misji ewangelizacyjnej, bo mieć nie musi, jest natomiast ciekawą stacją informacyjną. Jak to bezprawie, które obecnie się dokonuje, nazwać? Bardziej przypomina mi nowa Polska początki faszyzmu w wykonaniu Franco czy Pinocheta. I boję się tego, co nastąpi za jakiś czas, zarówno w Polsce, jak i wewnątrz Kościoła. Gościliśmy ostatnio hiszpańskiego dominikanina, który powiedział: myśmy tę lekcje przerabiali i mamy teraz efekt – absolutną laicyzację. W Polsce kiedyś nastąpi reakcja na obecne wydarzenia i wahadło wychyli się w drugą stronę. Ze szkodą dla Kościoła. Na razie trzeba głośno mówić, że mamy do czynienia z elementami zamachu stanu.”

Źródło: Niech papież zobaczy naszą głupotę. Rozmowa z dominikaninem o. Józefem Puciłowskim http://wyborcza.pl/magazyn/1,153664,20437872,niech-papiez-zobaczy-nasza-glupote-rozmowa-z-dominikaninem.html gazeta.pl, 23 lipca 2016.

Jurij Tepeš Fotografia
Monika Rakusa Fotografia

„(…) przeszłość jest mitem, a teraźniejszość mizerią.”

Monika Rakusa (1966)

Żona Adama
Źródło: s. 33

Stefan Wyszyński Fotografia
Anna M. Nowakowska Fotografia
Gustaw Zieliński Fotografia
Rafał Wnuk Fotografia

„Najbardziej niepokoi mnie przekonanie polityków, że mają prawo do narzucania swojej wizji przeszłości.”

Rafał Wnuk (1967) historyk polski

Źródło: Czy wypada pytać o sens powstania warszawskiego? (zapis dyskusji w Ośrodku Brama Grodzka - Teatr NN) http://lublin.wyborcza.pl/lublin/1,48724,20732851,czy-wypada-pytac-o-sens-powstania-warszawskiego.html, lublin.wyborcza.pl, 24 września 2016.

Władimir Putin Fotografia

„Panie Premierze, Drodzy Polscy Przyjaciele, Drodzy Państwo, Rodacy!Przywiodła nas tutaj wspólna pamięć, wspólny dług historyczny i wiara w przyszłość. Dzisiaj pochylamy głowy przed tymi, którzy mężnie przyjęli tutaj śmierć; przed tymi, których dążenia, nadzieje, talenty zostały bezlitośnie rozdeptane, przed tymi, kogo się nie doczekano. Nie doczekały się, ale na zawsze zachowały w swoich sercach matki, dzieci, ukochane. W ziemi tej spoczywają obywatele radzieccy, którzy spłonęli w ogniu represji stalinowskich w latach 30., oficerowie polscy, rozstrzelani na podstawie tajnego rozkazu, żołnierze Armii Czerwonej rozstrzelani przez nazistów podczas Wielkiej Wojny Ojczyźnianej. Katyń nierozerwalnie powiązał ich losy. Tutaj obok siebie, jak w bratniej mogile, zyskali wieczne odpoczywanie. Odpoczywanie, ale nie zapomnienie, ponieważ nie może być wytarta z pamięci śmierć męczeńska niewinnych ofiar. Nie można schować prawdy o zbrodniach. Rosja i Polska, jak żadne inne państwa, Rosjanie i Polacy, jak żadne inne narody Europy, musieli przeżyć praktycznie wszystkie tragedie XX w. Zapłacić olbrzymią, zbyt wysoka cenę za dwie wojny światowe, za bratobójcze zbrojne konflikty, za okrucieństwo i nieludzkość totalitaryzmu. Nasz naród, który przeżył koszmar wojny domowej, przymusową kolektywizację wsi, masowe represje lat 30., doskonale rozumie, chyba lepiej niż ktokolwiek inny, co oznacza dla wielu polskich rodzin Katyń, Miednoje, Piatichatki, dlatego że w tym żałobnym rzędzie i miejscach masowych kaźni obywateli radzieckich jest poligon w Butowie pod Moskwą, Góra Siekierna na Sołowkach, rowy egzekucyjne w Magadanie i Workucie, bezimienne mogiły Norylska i Kanału Białomorskiego. Represje niszczyły ludzi nie zważając na ich narodowość, przekonania, wiarę. Ich ofiarami stawały się całe warstwy społeczne w naszym kraju: Kozacy, duchowni, zwykli chłopi, profesorowie, oficerowie – w tym również oficerowie armii carskiej, którzy w swoim czasie wstąpili na służbę do Armii Czerwonej – również ich nie oszczędzono – nauczyciele, robotnicy. Logika była jedna: zasiać strach, obudzić w człowieku najniższe instynkty, podjudzać ludzi przeciwko sobie i zmuszać ich do ślepego posłuszeństwa.Zbrodnie te nie mogą być usprawiedliwione w żaden sposób. W naszym kraju została dokonana jasna ocena polityczna, prawna i moralna zbrodni reżimu totalitarnego. I ocena ta nie podlega żadnej rewizji. Wobec tych grobów, wobec ludzi, którzy przychodzą tutaj oddać hołd swoim bliskim byłoby cyniczne powiedzieć: zapomnijmy o tym, że wszystko zostało w przeszłości. Nie. Jesteśmy zobowiązani pielęgnować pamięć o przeszłości, i oczywiście będziemy to czynić, jakkolwiek gorzka nie byłaby ta prawda. Nie jesteśmy w stanie zmienić przeszłości, ale w naszych siłach jest zachować albo przywrócić prawdę, a to znaczy również sprawiedliwość historyczną. Jest to ciężka praca, praca bardzo żmudna, której podjęli się historycy Rosji i Polski, przedstawiciele społeczeństwa i duchowieństwa. Wracając w przeszłość pracują w imię prawdy, a to znaczy w imię przyszłych stosunków między naszymi krajami. Właśnie taka wspólna droga dla zdefiniowania pamięci narodowej, ran historycznych pozwoli nam uniknąć ślepej uliczki niezrozumienia, wyrównywania rachunków, prymitywnych interpretacji dzielenia narodów na te, które miały rację i te, które były winne, jak to czasami usiłują robić nieodpowiedzialni politykierzy. W ciągu dziesięcioleci cynicznych kłamstw usiłowali zataić prawdę o egzekucjach katyńskich, ale byłoby takim samym kłamstwem obarczanie tą winą narodu rosyjskiego. Historia pisana przez złość i nienawiść jest równie fałszywa i zalakierowana jak wylizana historia w interesie konkretnych ludzi czy grup politycznych. Jestem pewny, że coraz częściej i w Rosji, i w Polsce zdajemy sobie z tego sprawę i jakie by to nie było trudne musimy wychodzić naprzeciwko sobie i zdawać sobie sprawę, że nie sposób żyć tylko i wyłącznie tą przeszłością. Dlatego jesteśmy dzisiaj wspólnie razem tutaj w Katyniu na tej uroczystości z okazji 70. rocznicy polskiej tragedii. Byliśmy wspólnie w Gdańsku w rocznicę wybuchu II wojny światowej. Na jej frontach nasze narody walczyły przeciwko wspólnemu wrogowi i jestem przekonany, że będziemy wspólnie obchodzić jubileusz wielkiego zwycięstwa – w którym główną, decydującą rolę odegrali żołnierze Armii Czerwonej – za które oddały swoje życie setki tysięcy żołnierzy wojska polskiego armii Andersa i Armii Krajowej, obrońcy Moskwy i Warszawy, Westerplatte i Smoleńska. Nasze straty i doświadczenia sojusznicze powinny nas zbliżać do siebie. Nie mamy moralnego prawa pozostawić przyszłym pokoleniom brzemienia nieufności do siebie. We współczesnym świecie, w Europie XXI w. nie ma innej alternatywy dla prawdziwego dobrego sąsiedztwa między narodami Polski i Rosji. Jest to wybór godny naszych dwóch narodów, które są skazane na to sąsiedztwo; wybór godny naszego wspólnego, tragicznego, ale wielkiego losu.Światła pamięć i wieczne odpoczywanie wszystkim, których przyjęła ziemia Katynia. Pokoju, pomyślności i dobrobytu dla żyjących obecnie.Dziękuję.”

Władimir Putin (1952) rosyjski polityk

przemówienie wygłoszone podczas obchodów 70 rocznicy zbrodni katyńskiej, tekst za PAP.
Przemówienia rocznicowe
Źródło: interia.pl, 7 kwietnia 2010 http://fakty.interia.pl/raport/70-rocznica-zbrodni-katynskiej/news/przeczytaj-pelna-tresc-przemowienia-putina-w-katyniu,1461636,6896

Sarah Dessen Fotografia
Timothy Snyder Fotografia
Olga Tokarczuk Fotografia
Yoani Sánchez Fotografia
Richelle Mead Fotografia

„Nie mierz przeszłości miarką teraźniejszości.”

Richelle Mead (1976)

Podboje sukuba (2008)

Patrycja Markowska Fotografia
Cheryl Cole Fotografia

„Zwracam się w tym miejscu z trybuny sejmowej do naszych braci Ukraińców: Pamiętajcie o przeszłości tak, by nie była przeszkodą w budowaniu przyszłości.”

Marian Kwiatkowski (1913–1985) polski duchowny

Źródło: Wystąpienie na posiedzeniu Sejmu, 9 lipca 2003 http://orka2.sejm.gov.pl/Debata4.nsf/5c30b337b5bc240ec125746d0030d0fc/ef7b86256aa67333c1257475003800c3?OpenDocument

Artur Domosławski Fotografia
Włodzimierz Odojewski Fotografia
Aleksis Tsipras Fotografia
John Steinbeck Fotografia
René Dubos Fotografia

„Przekonanie, że możemy zarządzać Ziemią i poprawiać Naturę jest prawdopodobnie największym wyrazem ludzkiej pychy, ale ma ono głębokie korzenie w przeszłości i jest niemal powszechne.”

René Dubos (1901–1982)

The belief that we can manage the Earth and improve on Nature is probably the ultimate expression of human conceit, but it has deep roots in the past and is almost universal. (ang.)
Źródło: The Wooing of the Earth, 1980

Sławomir Mrożek Fotografia
Fujiwara-no Ietaka Fotografia
Jan Ludwik Popławski Fotografia
Ma Ying-jeou Fotografia

„Mówiąc o Rewolucji Xinhai nie można pomijać ważnych wydarzeń, które miały miejsce w przeszłości, szczególnie jeśli były one znaczące dla przyszłych losów regionu. Wręcz przeciwnie, należy mówić o tym głośno i stanąć twarzą w twarz z faktem istnienia państwa zwanego Republiką Chińską.”

Ma Ying-jeou (1950)

Źródło: Adam Królak, Tajwan świętuje stulecie utworzenia państwa, polska-azja.pl, 11 października 2011 http://www.polska-azja.pl/2011/10/11/tajwan-swietuje-stulecie-utworzenia-panstwa/

Robert A. Heinlein Fotografia
Joseph Delaney Fotografia

„Myślicie, że się da? Spalić przeszłość jak stare gacie?
– Skoro obsrane i śmierdzą? Pewnie się da…”

Jacek Piekara (1965) polski pisarz

Ja, inkwizytor. Dotyk zła
Źródło: s. 174, wyd. I

Iwona Śledzińska-Katarasińska Fotografia

„Oświadczam: Donald Tusk nie ma skłonności do okrucieństwa ani nie jest kapryśny, a już tak dobrze jak traktował profesor Gilowską, to nie wiem, czy kogoś innego w przeszłości tak traktował.”

Iwona Śledzińska-Katarasińska (1941) polska działaczka polityczna, dziennikarka

o wywiadzie Gilowskiej w „Rzeczpospolitej” w której stwierdziła, że Donald Tusk jest kapryśny i ma skłonności do okrucieństwa.
Źródło: tnv24.pl http://www.tvn24.pl/-1,1650255,0,1,premier-nie-jest-okrutny-ani-kaprysny,wiadomosc.html, dnia 31 marca 2010

Anna M. Nowakowska Fotografia

„Renesans sam się określił jako ruch ku przeszłości (…). Chciał wrócić do źródeł mądrości i piękna.”

Jean Delumeau (1923–2020) francuski historyk

Cywilizacja odrodzenia (1967)