Cytaty o historii (3026 cytatów, strona 16)

„Stajemy obecnie naprzeciw najgorszego wroga, jakiego kiedykolwiek poznała ludzkość podczas swej długiej wspinaczki z jaskiń ku gwiazdom. Jeśli przegramy tę wojnę, to przegramy również naszą wolność. Wtedy historia z największym zdziwieniem zanotuje, że ci, którzy mieli najwięcej do stracenia, uczynili najmniej, by zwyciężyć.”

Ronald Reagan (1911–2004) prezydent USA

Z przemówień, Czas na wybór (27 października 1964)

O wolności

„Wszelkiego rodzaju statystyki i historia moich startów nie za bardzo mnie interesowały. Jechałem na zawody, dobrze się na nich bawiłem i cieszyłem się ze zwycięstw. Praktycznie po rozdaniu medali to wszystko gdzieś ulatywało. Traktowałem i traktuje sport szybowcowy jako odskocznie od studiów, pracy i różnych zajęć. Dla mnie to przede wszystkim dobra rozrywka.”

Sebastian Kawa (1972) polski pilot szybowcowy i żeglarz

Źródło: Grzegorz Pajda, Sebastian Kawa – człowiek wart miliony w rozmowie z Grzegorzem Pajdą dla Sportowych Wywiadów, sportowewywiady.pl, 22 czerwca 2013 http://sportowewywiady.pl/index.php/wiadomosci/sebastian-kawa-czlowiek-wart-miliony-w-rozmowie-z-grzegorzem-pajda-dla-sportowych-wywiadow/

O kawie , O sporcie

„A najwspanialszym aspektem mojej profesji jest to, że za każdym razem, kiedy siedzę na widowni i słyszę widzów śmiejących się i oklaskujących moje dzieło (choć nie zawsze tak bywa), czuję się tak samo wspaniale lekko, jak podczas tego pierwszego pokazu Twojej twarzy.”

Bill Plympton (1946)

Źródło: Przedmowa niezależnego twórcy filmów animowanych (rok 2004) w: Sztuka animacji. Od ołówka do piksela historia filmu animowanego pod red. Jerry’ego Becka, Wydawnictwo Arkady, Warszawa 2006, ISBN 832134433X, s. 9

O sztuce

„William Faulkner powiedział kiedyś, że każda dobra powieść jest historią walki ludzkiej duszy z samą sobą. Miał rację. Nie ma znaczenia, czy piszesz fantasy, science fiction o Marsjanach lub powieść historyczną. To zawsze będzie opowieść o ludzkiej chciwości, miłości, pożądaniu, instynkcie przetrwania, honorze.”

George R.R. Martin (1948) amerykański pisarz fantasy i science fiction

Źródło: Dlaczego hobbity nie uprawiają seksu? http://m.wyborcza.pl/wyborcza/1,105406,9836357.html, „Gazeta Wyborcza”, 24 czerwca 2011, NR 145/7268

O seksie , O duszy , O walce

„Świadectwo historii potwierdza jednoznacznie zależność między wolnością polityczną a wolnym rynkiem. Nie znam żadnego przykładu „wolnego społeczeństwa”, żyjącego w jakimkolwiek czasie i miejscu, które nie charakteryzowałoby się czymś porównywalnym do wolnego rynku jako formy organizacji przeważającej części gospodarki.”

Milton Friedman (1912–2006) ekonomista amerykański, noblista

O wolności , O czasie

„Dzieci wyczują każdy fałsz i nagięcie historii w imię tak zwanych walorów wychowawczych, wtedy robią się nieufne. A ja chcę pisać tak, by być jak najbliżej nich.”

Malina Prześluga (1983) polska dramatopisarka i pisarka

o tworzeniu literatury dla dzieci.
Źródło: Stefan Drajewski, Nie znam żadnej królewny, „Polska Głos Wielkopolski” nr 45, 23 lutego 2012 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/133774.html

O dzieciach , O literaturze

„RFK RFK RFK RFK RFK
Robert F. Kennedy Robert F. Kennedy
RFK RFK RFK RFK RFK musi zginąć RFK musi zginąć…”

Sirhan Sirhan (1944)

zapis w notatniku w styczniu 1968.
Źródło: Paul Elliott, Krwawa historia morderstw i zamachów politycznych, op. cit., s. 181.

O domu

„Zabić ich wszystkich, wszystkich Europejczyków w Rodezji, czy się chowają po domach, w rzekach czy w dżungli. Wojna to wojna. Obywatele Zimbabwe muszą tym Europejczykom odebrać ziemię i odzyskać stuprocentową kontrolę nad własną ojczyznę.”

Idi Amin (1925–2003) dyktator Ugandy

odnośnie wojen prowadzonych w Rodezji, Namibii i RPA.
Źródło: Joseph Kamau, Andrew Cameron, Lust to Kill: The rise and Fall of Idi Amin, cyt. za: Źródło: Shelley Klein, Najgroźniejsi dyktatorzy w historii, op. cit., s. 182.

O wojnie , O domu , O ojczyźnie

„Używa Pan majestatu swego urzędu, by zniesławiać wysiłek całego pokolenia, które walczyło wpierw o wolną Polskę, a potem w latach 90. budowało zręby naszego państwa. Rozdaje Pan mnóstwo odznaczeń, a jednocześnie znieważa dorobek, historię i symbole opozycji demokratycznej i „Solidarności””

Seweryn Blumsztajn (1946)

ruchu, który Polskę wyzwolił.
fragment listu otwartego do Lecha Kaczyńskiego.
Źródło: gazeta.pl, 1 lipca 2008 http://wiadomosci.gazeta.pl/Wiadomosci/1,80708,5412797,Seweryn_Blumsztajn_zwraca_prezydentowi_order.html

O wysiłku

„Filmów nie robi się po to, żeby wygrywać festiwale, ale po to, żeby rozmawiać z ludźmi, opowiadać im jakąś historię.”

Dariusz Gajewski (1964) reżyser polski

Źródło: Wywiad, 2003 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=17149

„Gotówka jest najważniejsza. Przywódca potrzebuje pieniędzy, złota i diamentów, żeby utrzymać swoje sto pałaców, karmić tysiąc swoich kobiet, kupować samochody dla milionów lizusów, wzmacniać lojalne wojsko i mieć jeszcze tyle, by zasilić tajne konta w Szwajcarii.”

Mobutu Sese Seko (1930–1997) dyktator Zairu

Źródło: Adam Leszczyński, Co każdy dyktator wiedzieć powinien, „Ale Historia”, w: „Gazeta Wyborcza”, 13 sierpnia 2012

O kobietach

„Kobiety zatrudnione w pralniach (…) stoją przez trzynaście lub czternaście godzin otoczone kłębami pary wodnej, w upiornej duchocie, z dłońmi zanurzonymi w gorącym krochmalu. Nie mam wątpliwości, że jeśli raz w roku będą mogły udać się do urn wyborczych, to nie stracą więcej swego piękna i uroku, niż tracą go, pracując przez cały rok w odlewniach lub pralniach.”

Rose Schneiderman (1882–1972)

na spotkaniu Związku Bednarzy w Nowym Jorku, gdy pewien polityk stwierdził, że kobiety otrzymawszy prawa wyborcze, utracą swoją kobiecość.
Źródło: Howard Zinn, Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś, tłum. Andrzej Wojtasik, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2016, s. 446.

O kobietach

„Kto to zrobił: SS czy armia?”

Josef Dietrich (1892–1966) niemiecki generał, nazista

o zamachu w Wilczym Szańcu z 1944.
Źródło: Dariusz Pietrucha, 17 mgnień III Rzeszy, „Focus Historia” nr 12 (92)/2014 (grudzień), s. 89.

„Teraz po raz pierwszy jestem naprawdę królem Anglii.”

Jan bez Ziemi (1166–1216) król Anglii

wypowiedziane po śmierci w lipcu 1205 arcybiskupa Canterbury – Huberta Waltera
Źródło: Miranda Twiss, Najwięksi zbrodniarze w historii, op. cit., s. 47.

O śmierci

„Chodziło o to, aby zrobić film, na którym ludzie będą się wzruszali. Co wcale nie jest takie łatwe. Mamy tutaj krótki film animowany, a trzeba było sprawić, żeby ludzie wczuli się w tę historię i byli nią poruszeni.”

Tomasz Bagiński (1976) polski reżyser i grafik komputerowy

o filmie Kinematograf.
Źródło: Wychowałem się na kinie amerykańskim, wywiad http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=55891

O ludziach

„Kronika Prokosza jest naszą perełką wśród 25 kronik, które prezentuję w książce, a także kręgosłupem starożytnej historii Lechii. M. in. dzięki mojej sugestii została wydana w 2015 roku jako reprint, po raz pierwszy od 1825 roku, po 190 latach. Zawiera bezcenną treść, język, bibliografię i komentarze historyków z okresu XVI wieku (króla Stefana Batorego) oraz początku XVIII wieku – co dodatkowo świadczy (wbrew opinii zaborcy niemieckiego, Lelewela i naszej historiografii), że nie mógł jej napisać niejaki fałszerz P. Dyjamentowski (ur. 1694 r.), bowiem miałby wtedy około 10 lat.”

Janusz Bieszk (1955) polski autor

Wywiad "Słowiańscy królowie Lechii" z 15 września 2016

O wieku

„Dla mnie zawsze najważniejsza była i będzie historia, którą chciałbym opowiedzieć. Myślę przede wszystkim o niej, dopiero potem pojawiają się język, forma i styl. Najpierw treść, a potem różne sposoby jej wyrażania.”

Asghar Farhadi (1972)

Źródło: Michał Walkiewicz, Rozmowa z Asgharem Farhadim, zwycięzcą Berlinale 2011, filmweb.pl, 20 lutego 2011 http://www.filmweb.pl/article/Rozmowa+z+Asgharem+Farhadim%2C+zwyci%C4%99zc%C4%85+Berlinale+2011-70645

O myślach , O myśleniu

„Spytałem ją, czy może go zastałem. Już go tutaj nie ma, powiedziała do mnie cicho, wskazując pusty pokój. Wczoraj żegnaliśmy go wszyscy. Przeszedł do historii.”

Marek Konecki (1949)

Księga kpin (satyry, ironie i nonsensy)

O pokoju

„W naszym świecie każdy był surowo rozliczany ze swoich uczynków. Jeżeli ktoś popełniał akt przemocy wobec innego członka Rodziny, musiał być absolutnie pewien słuszności swego czynu.”

Joseph Bonanno (1905–2002) amerykański gangster

A Man of Honor: The Autobiography of Joseph Bonnano (1983)
Źródło: Lauren Carter, Najgroźniejsi gangsterzy w historii, MUZA SA, Warszawa 2008, ISBN 978-83-7495-509-6, tłum. Barbara Gutowska-Nowak, s. 10.

„Kultura Kaszubska napotyka dodatkowe trudności. Ona zmagała się przez wieki z próbą eliminacji przez wrogów i to w różnych okresach naszej historii.”

Tadeusz Gocłowski (1931–2016) polski duchowny katolicki, arcybiskup gdański

Źródło: „Dlô Was Panie”. ZK-P ZG, Gdańsk 2006, s. 5

O wieku

„Gdyby nie było wielkiego marszu, jak miałyby się szerokie masy dowiedzieć w tak krótkim czasie o istnieniu wielkiej prawdy, którą ucieleśniała Czerwona Armia?”

Mao Zedong (1893–1976) przywódca chiński

Źródło: On Tactics against Japanese Imperialism, cyt. za: Shelley Klein, Najgroźniejsi dyktatorzy w historii, op. cit., s. 78.

O czasie

„Panie Premierze, Drodzy Polscy Przyjaciele, Drodzy Państwo, Rodacy!Przywiodła nas tutaj wspólna pamięć, wspólny dług historyczny i wiara w przyszłość. Dzisiaj pochylamy głowy przed tymi, którzy mężnie przyjęli tutaj śmierć; przed tymi, których dążenia, nadzieje, talenty zostały bezlitośnie rozdeptane, przed tymi, kogo się nie doczekano. Nie doczekały się, ale na zawsze zachowały w swoich sercach matki, dzieci, ukochane. W ziemi tej spoczywają obywatele radzieccy, którzy spłonęli w ogniu represji stalinowskich w latach 30., oficerowie polscy, rozstrzelani na podstawie tajnego rozkazu, żołnierze Armii Czerwonej rozstrzelani przez nazistów podczas Wielkiej Wojny Ojczyźnianej. Katyń nierozerwalnie powiązał ich losy. Tutaj obok siebie, jak w bratniej mogile, zyskali wieczne odpoczywanie. Odpoczywanie, ale nie zapomnienie, ponieważ nie może być wytarta z pamięci śmierć męczeńska niewinnych ofiar. Nie można schować prawdy o zbrodniach. Rosja i Polska, jak żadne inne państwa, Rosjanie i Polacy, jak żadne inne narody Europy, musieli przeżyć praktycznie wszystkie tragedie XX w. Zapłacić olbrzymią, zbyt wysoka cenę za dwie wojny światowe, za bratobójcze zbrojne konflikty, za okrucieństwo i nieludzkość totalitaryzmu. Nasz naród, który przeżył koszmar wojny domowej, przymusową kolektywizację wsi, masowe represje lat 30., doskonale rozumie, chyba lepiej niż ktokolwiek inny, co oznacza dla wielu polskich rodzin Katyń, Miednoje, Piatichatki, dlatego że w tym żałobnym rzędzie i miejscach masowych kaźni obywateli radzieckich jest poligon w Butowie pod Moskwą, Góra Siekierna na Sołowkach, rowy egzekucyjne w Magadanie i Workucie, bezimienne mogiły Norylska i Kanału Białomorskiego. Represje niszczyły ludzi nie zważając na ich narodowość, przekonania, wiarę. Ich ofiarami stawały się całe warstwy społeczne w naszym kraju: Kozacy, duchowni, zwykli chłopi, profesorowie, oficerowie – w tym również oficerowie armii carskiej, którzy w swoim czasie wstąpili na służbę do Armii Czerwonej – również ich nie oszczędzono – nauczyciele, robotnicy. Logika była jedna: zasiać strach, obudzić w człowieku najniższe instynkty, podjudzać ludzi przeciwko sobie i zmuszać ich do ślepego posłuszeństwa.Zbrodnie te nie mogą być usprawiedliwione w żaden sposób. W naszym kraju została dokonana jasna ocena polityczna, prawna i moralna zbrodni reżimu totalitarnego. I ocena ta nie podlega żadnej rewizji. Wobec tych grobów, wobec ludzi, którzy przychodzą tutaj oddać hołd swoim bliskim byłoby cyniczne powiedzieć: zapomnijmy o tym, że wszystko zostało w przeszłości. Nie. Jesteśmy zobowiązani pielęgnować pamięć o przeszłości, i oczywiście będziemy to czynić, jakkolwiek gorzka nie byłaby ta prawda. Nie jesteśmy w stanie zmienić przeszłości, ale w naszych siłach jest zachować albo przywrócić prawdę, a to znaczy również sprawiedliwość historyczną. Jest to ciężka praca, praca bardzo żmudna, której podjęli się historycy Rosji i Polski, przedstawiciele społeczeństwa i duchowieństwa. Wracając w przeszłość pracują w imię prawdy, a to znaczy w imię przyszłych stosunków między naszymi krajami. Właśnie taka wspólna droga dla zdefiniowania pamięci narodowej, ran historycznych pozwoli nam uniknąć ślepej uliczki niezrozumienia, wyrównywania rachunków, prymitywnych interpretacji dzielenia narodów na te, które miały rację i te, które były winne, jak to czasami usiłują robić nieodpowiedzialni politykierzy. W ciągu dziesięcioleci cynicznych kłamstw usiłowali zataić prawdę o egzekucjach katyńskich, ale byłoby takim samym kłamstwem obarczanie tą winą narodu rosyjskiego. Historia pisana przez złość i nienawiść jest równie fałszywa i zalakierowana jak wylizana historia w interesie konkretnych ludzi czy grup politycznych. Jestem pewny, że coraz częściej i w Rosji, i w Polsce zdajemy sobie z tego sprawę i jakie by to nie było trudne musimy wychodzić naprzeciwko sobie i zdawać sobie sprawę, że nie sposób żyć tylko i wyłącznie tą przeszłością. Dlatego jesteśmy dzisiaj wspólnie razem tutaj w Katyniu na tej uroczystości z okazji 70. rocznicy polskiej tragedii. Byliśmy wspólnie w Gdańsku w rocznicę wybuchu II wojny światowej. Na jej frontach nasze narody walczyły przeciwko wspólnemu wrogowi i jestem przekonany, że będziemy wspólnie obchodzić jubileusz wielkiego zwycięstwa – w którym główną, decydującą rolę odegrali żołnierze Armii Czerwonej – za które oddały swoje życie setki tysięcy żołnierzy wojska polskiego armii Andersa i Armii Krajowej, obrońcy Moskwy i Warszawy, Westerplatte i Smoleńska. Nasze straty i doświadczenia sojusznicze powinny nas zbliżać do siebie. Nie mamy moralnego prawa pozostawić przyszłym pokoleniom brzemienia nieufności do siebie. We współczesnym świecie, w Europie XXI w. nie ma innej alternatywy dla prawdziwego dobrego sąsiedztwa między narodami Polski i Rosji. Jest to wybór godny naszych dwóch narodów, które są skazane na to sąsiedztwo; wybór godny naszego wspólnego, tragicznego, ale wielkiego losu.Światła pamięć i wieczne odpoczywanie wszystkim, których przyjęła ziemia Katynia. Pokoju, pomyślności i dobrobytu dla żyjących obecnie.Dziękuję.”

Władimir Putin (1952) rosyjski polityk

przemówienie wygłoszone podczas obchodów 70 rocznicy zbrodni katyńskiej, tekst za PAP.
Przemówienia rocznicowe
Źródło: interia.pl, 7 kwietnia 2010 http://fakty.interia.pl/raport/70-rocznica-zbrodni-katynskiej/news/przeczytaj-pelna-tresc-przemowienia-putina-w-katyniu,1461636,6896

Serce , O życiu , O śmierci , O nienawiści

„Boże, gdybym tak jaskółką
Wzbił się do przestworu
I po nocy dotarł ciemnej
Do mej Pani dworu!
Piękna Pani, twój kochany
Z miłości marnieje,
Jeszcze chwila, a w nim serce
Do reszty omdleje.
Pani ukochana,
Padam na kolana!
Śliczne ciało, twarz rumiana
Srogi ból zadaje.”

Bernart de Ventadorn

Źródło: prowansalska liryka miłosna, cyt. za: Jerzy Adamski, Historia literatury francuskiej. Zarys, Wrocław 1989, s. 14, tłum. Zofia Romanowicz.

O Bogu , O bólu , O literaturze , Serce

„Rozbicie ententy jest najważniejszym celem naszej dyplomacji. Rosja wydaje się najsłabszym ogniwem wrogiego przymierza. Tak więc naszym zadaniem było to ogniwo rozluźnić, a następnie całkowicie usunąć. Stąd też nasze usiłowania szły w tym kierunku, by taką wywrotową działalność przeprowadzić w samej Rosji, poza frontem, przede wszystkim przez popieranie tendencji separatystycznych, reprezentowanych głównie przez bolszewików. Bolszewicy dopiero po otrzymaniu od nas stałych funduszy, dopływających różnymi kanałami i pod różnymi nazwami, byli w stanie uruchomić swój główny organ, [gazetę] „Prawdę”, i powiększyć w znaczący sposób bardzo wąską początkowo bazę ich partii.”

Richard von Kühlmann (1873–1948)

Źródło: Raport, 1917, cyt. za: Tomasz Małkowski, Jacek Rześniowiecki, Historia III. Podręcznik do klasy III gimnazjum, s. 245.

„Jadłem ludzkie mięso. Jest bardziej słone od mięsa lamparta.”

Idi Amin (1925–2003) dyktator Ugandy

Źródło: Simon Sebag Montefiore, Potwory. Historia zbrodni i okrucieństwa, tłum. Jerzy Korpanty, wyd. Świat Książki, 2010, ISBN 9788324715480, s. 283.

O książkach , O świecie

„Kryterium zdrowego rozsądku nie jest do historii ludzkiej stosowalne. Czy Averroes, Kant, Sokrates, Newton, Voltaire uwierzyliby, że w wieku dwudziestym plagą miast, trucicielem płuc, masowym mordercą, przedmiotem kultu stanie się blaszany wózek na kółkach? I że ludzie będą woleli ginąć w nim, roztrzaskiwani podczas masowych weekendowych wyjazdów, aniżeli siedzieć cało w domu?”

Stanisław Lem książka Kongres futurologiczny

profesor Trottelreiner w czasie spotkania z Tichym.
Utwory, Kongres futurologiczny

O ludziach , O domu , O czasie , O wieku

„A kto ma za nami stać? Wkurwieni ludzie za nami stoją, bo ile można rządzić 40-milionowym krajem z tysiącletnią historią jak stadem bydląt, jakimiś durniami z Kambodży, co ich dusili reklamówkami, żeby się nie zbuntowali. Tak nie będzie! Tak nie będzie, bo jest masa krytyczna w postaci 25-latków, którzy są i wykształceni, i znają języki, i posługują się komputerem i coś potrafią.”

Marian Kowalski (1964) polski polityk

gdy po jednym z Marszów Niepodległości politycy PiS pytali: „Kto stoi za Ruchem Narodowym?”.
Źródło: Kamila Baranowska, Arnold po polsku, „Do Rzeczy” nr 5/104, 26 stycznia-1 lutego 2015, s. 31.

O ludziach

„(…) to biała plama w polskiej historii (…).”

Paweł Kędzierski (1946–2019)

o cichociemnych (żołnierzach).
Źródło: Wywiad, 2008 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=47697

„Jednym słowem, wszyscy czołowi przedstawiciele burżuazyjni, którzy wystąpili z atakiem na Wielką Proletariacką Rewolucję Kulturalną, zostali pokonani (…) i ponieśli sromotną klęskę! Te bomby zegarowe, ci burżuazyjni indywidualiści i karierowicze, usiłowali zawrócić bieg historii, ale to były tylko czcze mrzonki, nie zdołali nawet zahamować biegu naszej historii.”

Chen Boda (1904–1989)

na wiecu w Pekinie, 27 marca 1968.
Źródło: Przemówienia członków KC KPCh dotyczące Wielkiej Proletariackiej Rewolucji Kulturalnej, str. 20 http://maopd.files.wordpress.com/2012/03/przemowienia-czlonkow-kc-kpch-dotyczace-wielkiej-proletariackiej-rewolucji-kulturalnej-1968.pdf

„Fidel Castro nieodmiennie od 50 lat uosabia mit rewolucji kubańskiej, ale w ostatnim czasie zaczynał już być dla nas tylko wspomnieniem przeszłości. Wielu było gotowych wybaczyć mu jego błędy i porażki. Postawili go na szarym piedestale historii XX wieku, uwieczniając w godzinie chwały, jak w przypadku wielkich zmarłych. Jednak jego nagłe ponowne pojawienie się zniweczyło te wysiłki.”

Yoani Sánchez (1975)

o powrocie Fidela Castro do życia publicznego po czterech latach nieobecności.
Źródło: Alessandro Scotti, Blogerka z Hawany, „Courrier International”, tłum. „Forum”, 23 sierpnia 2010.

O wysiłku , O czasie , O wieku , O przeszłości

„Nieznajomość historii u Francuzów równa się w wielu razach osławionej nieznajomości geografii.”

Henryk Sienkiewicz (1846–1916) polski pisarz

Źródło: Wiadomości bieżące, rozbiory i wrażenia literacko-artystyczne, „Gazeta Polska” nr 75, 6 kwietnia 1880.

O wrażeniach

„Możemy żywić pełne zaufanie do zdolności Moskwy i Waszyngtonu osiągnięcia dalszych porozumień i dalszego zbliżenia. Jestem przekonany, że będą one nadal pokojowo współistnieć… Nie sądzę, aby potrzebowały one nas w obecnej koniunkturze. My natomiast winniśmy zwrócić uwagę na bardziej palące i skomplikowane sprawy. Oto wyłania się przed nami poważny problem pokojowego współistnienia między starymi siłami dominacji a nowymi rozwijającymi się państwami… Jak może jakiekolwiek państwo współistnieć w pokoju, kiedy jest otoczone bazami wojskowymi i kiedy wykorzystuje się warunki ekonomiczne dla interwencji w jego wewnętrzne sprawy? (…) Czy pokojowe współistnienie może odnosić się do takich rejonów jak Kambodża, Cypr czy Wietnam? (…) przecież pokojowe współistnienie może być realizowane tylko w konkretnej sytuacji równowagi siły (…) Do pokojowego współistnienia między nami a krajami imperialistycznymi może dojść tylko wówczas, jeśli my będziemy dysponować równą im siłą. Tę zaś równą siłę możemy uzyskać tylko w wyniku naszej solidarności.”

Sukarno (1901–1970)

z przemówienia wygłoszonego na konferencji państw niezaangażowanych w Kairze w 1964.
Źródło: Edmund Osmańczyk, Ciekawa historia ONZ, wyd. Iskry, Warszawa 1965, s. 470.

O pokoju , O zaufaniu , O problemach , O sile

„Świat pełen jest szczegółów, od których zaczynają się historie.”

Andrzej Stasiuk (1960) pisarz polski

Dukla

O świecie

„Oni nic nie widzą, niczym się nie interesują. Widzą tylko materialny byt, dochody, pozycje, stanowiska, nie rozumieją żadnych naszych idei.”

Stanisław Wyspiański (1869–1907) polski dramatopisarz, poeta, malarz, grafik, architekt

o społeczności Krakowa.
Cytaty z korespondencji
Źródło: Aleksander B. Skotnicki, Historia krótkiego życia naznaczonego piętnem nieuleczalnej choroby, „Alma Mater” nr specjalny, 2007, s. 80.

O chorobach

„O, Biały Diable, nie chcesz sobie przywłaszczyć tego fioletowego owocu, bo mam nad tobą przewagę czterech tysięcy lat cywilizacji. Moi dziadkowie budowali kolej i wydobywali srebro w kopalniach, a rodzice przeżyli trzęsienie ziemi, pożar i społeczeństwo, które zakazywało nawet być Chińczykiem. Jestem matką tuzina, babką setki i prababką legionu. Jestem historią, cierpieniem i mądrością. Jestem Buddą i smokiem. Więc łapy precz od mojego pieprzonego bakłażana, zanim je stracisz.”

Christopher Moore (1957)

Brudna robota

O mądrości , O matce , O rodzicach , O cierpieniu

„Historia bada i opisuje dzieje, o których albo ktoś poczyta, albo i nie. Ale czy jeśli przeczyta, to znaczy, że zostaną mu w głowie? Nie bardzo dziś wierzę w twierdzenie, że z historii ludzie czegoś się uczą, że potrafi ą wyciągnąć z niej wnioski. Dla wielu, a myślę głównie o politykach, wydarzenia historyczne nie mają znaczenia, niczego ich nie uczą. Nota bene uważam, że nauka i polityka są nie do pogodzenia. Nauka ma dążyć do prawdy, a w polityce chodzi o skuteczność, kłamie się, byle osiągnąć cel. Nauka i polityka są zatem ze sobą w sprzeczności, dlatego uczeni nie powinni być politykami.”

Józef Andrzej Gierowski (1922–2006) polski historyk

Źródło: Leszek Śliwa, W pierwszą rocznicę śmierci, „Alma Mater”, nr 91, kwiecień 2007, s. 31.

O śmierci , O ludziach , O myślach , O nauce

„O ile historia morderstwa jest zawsze wymyślona, o tyle postaci w niej występujące muszą być za sprawą tajemnych reguł literatury żywe.”

Josef Škvorecký (1924–2012) czeski pisarz

Kryminały w moim życiu
Źródło: Kryminały w moim życiu, „Literatura na świecie” nr 3–4/2007

O literaturze

„Temu, który uwolnił Moskwę od zarazy.”

Grigorij Orłow (1734–1783)

inskrypcja na łuku triumfalnym w Moskwie upamiętniająca udział Orłowa w walce z epidemią zarazy w 2. połowie XVIII wieku.
Źródło: Helmut Werner, Tyranki. Najokrutniejsze kobiety w historii, tłum. Monika Gajowa, Wydawnictwo Jeden Świat, Warszawa 2005, ISBN 8389632241, s. 202.

O kobietach , O świecie , O wieku , O walce

„(…) przeboje szybko się starzeją, toteż trzeba je opracowywać błyskawicznie.”

Eddie Barclay (1921–2005)

Źródło: Lucjan Kydryński, Marek i Wacek. Historia prawdziwa, Bydgoszcz 1990, s. 35.

„Kłamstwa! Wszystko kłamstwa!”

Ilse Koch (1906–1967) niemiecka zbrodniarka hitlerowska, żona Karla Otto

gdy pokazano jej na procesie zdjęcia przedstawiające stosy ciał (była oskarżana o odpowiedzialność za śmierć 50 000 ludzi).
Źródło: Miranda Twiss, Najwięksi zbrodniarze w historii, tłum. Arkadiusz Czerwiński, wyd. Muza, Warszawa 2004, ISBN 8373194428, s. 164.

O śmierci , O ludziach , O kłamstwie

„Każdy chrześcijanin godzi się z tezą, iż wszyscy ludzie są równi wobec Boga… Ale abstrahując od faktu, że trudno dociec, jak tę zasadę stosować do równych praw wyborczych, sprawa bynajmniej na tym się nie kończy. Apartheid oparł się bowiem na innej boskiej przesłance, na naturalnych różnicach między rasą a rasą, kolorem a kolorem.”

Daniel François Malan (1874–1959)

przemówienie wygłoszone w Stellenbosch, 5 marca 1953.
Źródło: Jan Balicki, Historia Burów, Wrocław 1980, s. 218.

O Bogu , O ludziach

„Nie uznajemy nikogo poza nami.”

Jan Mosdorf (1904–1943) polski filozof i publicysta, działacz narodowy

Źródło: Konstanty Turowski, Odrodzenie Historia Stowarzyszenia Katolickiej Młodzieży Akademickiej, Warszawa 1987

O młodzieży

„Inaczej opowiada się o polityce, o historii, a inaczej o teraźniejszości, o rzeczywistości. Młodzi reżyserzy chcieliby opowiadać o sobie, o normalnym życiu, ale na to trzeba czasu.”

Andrzej Wajda (1926–2016) polski reżyser filmowy

Źródło: Kinga Mieszaniec, Kino idzie za opowieścią, „Alma Mater” nr 91, kwiecień 2007, s. 63, 64.

O rzeczywostości , O czasie

„Inaczej Polakiem jest matka, która wychowuje własne dzieci, a inaczej ojciec, który gros czasu poświęca pracy zawodowej. Matka musi wszczepiać własnym dzieciom nasze najlepsze obyczaje, dbać o stronę moralną, a także zwracać uwagę na poprawność i piękno wysławiania się. Ojciec natomiast powinien wysilić swój rozum, żeby przenikać trudne i zawiłe kwestie dotyczące naszej historii i bieżącej sytuacji, zaprawiać własne dzieci do dyskutowania. Musi też pamiętać o wyrabianiu odpowiedniej tężyzny fizycznej i odporności psychicznej. Nad całością zaś musi dominować idea odzyskania wysokiej kultury polskiej.”

Piotr Jaroszyński (1955)

Źródło: Podróż do serca kultury, naszdziennik.pl, 19 stycznia 2008 http://www.naszdziennik.pl/index.php/dodatek/obrona_zycia/print.php?dat=20080119&id=my11.txt&typ=ii

O dzieciach , Cytaty o pięknie , O matce , O czasie

„Indianin, który byłby tak zły jak biali ludzie, nie mógłby żyć między nami; zostałby skazany na śmierć i zjedzony przez wilki. Biali ludzie są złymi nauczycielami, mają ze sobą kłamliwe księgi i postępują nieuczciwie; z uśmiechem na twarzy oszukują ubogich Indian. Ściskają im dłonie, aby zdobyć ich zaufanie, aby skłonić ich do picia, aby ich oszukiwać i deprawować ich żony. Powiedzieliśmy im, żeby zostawili nas w spokoju i trzymali się od nas z daleka, oni jednak szli po naszych ścieżkach, osaczali nas i wili się wokół niczym węże. Zatruwali nas samym swym dotykiem. Nie byliśmy bezpieczni. Żyliśmy w zagrożeniu. Zaczęliśmy się do nich upodabniać. Stawaliśmy się hipokrytami i kłamcami, cudzołożnymi leniwymi trutniami, którzy wciąż gadają, lecz nigdy nie pracują. (…)
Biali nie skalpują głów. Lecz robią coś znacznie gorszego: zatruwają serca. (…) Żegnaj, mój narodzie! (…) Żegnaj, Czarny Jastrzębiu.”

Czarny Jastrząb (1767–1838)

mowa kapitulacyjna wygłoszona w 1832, kiedy został pokonany i schwytany.
Źródło: Howard Zinn, Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś, tłum. Andrzej Wojtasik, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2016, s. 184.

O śmierci , O ludziach , O uśmiechu , O zaufaniu

„Historia nie czyni nic, nie posiada żadnych kolosalnych bogactw, „nie walczy w żadnej walce”. To raczej człowiek – prawdziwy żywy człowiek – jest tym, który posiada wszystko i ze wszystkim walczy. W żadnym razie nie „historia” używa człowieka dla urzeczywistnienia swych celów, jakby była zewnętrzną wobec niego osobą, raczej jest historia niczym więcej niż aktywnością człowieka ścigającego swe cele.”

Karol Marks (1818–1883) niemiecki filozof, ekonomista i działacz rewolucyjny

Źródło: Święta Rodzina, czyli krytyka krytycznej krytyki, w: Dzieła, t. 2, przeł. Konstanty Jażdżewski, wyd. Książka i Wiedza 1960.

O książkach , O rodzinie , O wiedzę , O walce

„Niech biali zginą. Przejmują wasze ziemie, deprawują wasze kobiety, depczą prochy waszych zmarłych! Niech wracają tam, skąd przyszli, znacząc swój szlak krwią. Musimy ich wygnać.”

Tecumseh (1768–1813) wódz Indian

mowa na wielkim zebraniu nad brzegiem rzeki Tallapoosa w 1811, kiedy inne plemiona uległy namowom białych i przekazały znaczne obszary rządowi USA.
Źródło: Howard Zinn, Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś, tłum. Andrzej Wojtasik, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2016, s. 180.

O kobietach , O zmarłych

„Panie ministrze, czy pan chce przejść do historii jako szef ministerstwa głupich kroków? Bo to, co rząd proponuje, to zdecydowanie głupi krok.”

Ludwik Dorn (1954) polityk polski

w Sejmie do ministra spraw wewnętrznych i administracji Krzysztofa Janika.

„Jeżeli weźmiemy pod uwagę historię Kościoła, nazywającego się chrześcijańskim, to, poza ogromną oczywiście rolą cywilizacyjną, moralną i charyzmatyczną (byli przecież kościelni charyzmatycy), statystyczna połowa tego, co Kościół robił, to – powiedzmy sobie otwarcie – pasmo niegodziwości. Nie bez racji Jerzy Nowosielski mówił o Kościele jako organizacji przestępczej.”

Jerzy Prokopiuk (1931)

„Kochany Juanie,
Odjeżdżam z wielkim ubolewaniem, ponieważ nie mogę żyć z dala od Ciebie; kocham Cię tak bardzo, że graniczy to z bałwochwalstwem. Być może nie zdołałam okazać Ci ogromu moich uczuć, ale pragnę Cię zapewnić, iż dużo musiałam w życiu walczyć, żeby stać się kimś. Wiele wycierpiałam, ale wtedy pojawiłeś się Ty i uszczęśliwiłeś mnie tak, że do dziś wydaje mi się, że to sen; jedyne, czym mogłam cię obdarzyć, moje serce i duszę, ofiarowałam Tobie. Przez trzy lata naszego stale rosnącego szczęścia ani przez chwilę nie przestałam Cię wielbić i dziękować Bogu, że w swojej dobroci wyróżnił mnie, obdarowując Twoimi względami, których zawsze starałam się być godna, robiąc wszystko, by cię uszczęśliwić. Nie wiem, czy mi się to udało, ale pragnę Cię zapewnić, że nikogo na świecie bardziej nie szanowałam i nie kochałam. Jestem Ci tak wierna, że jeśli Bóg nie zgodzi się na szczęście dalszego kochania Ciebie i powoła mnie do siebie, to pozostanę Ci wierna, i po śmierci i będę Cię czciła zza grobu…”

Eva Perón (1919–1952) argentyńska działaczka związkowa, żona gen. Perona

Źródło: Sigrid Maria Grössing, Kobiety za kulisami historii, op. cit., s. 177.

O śmierci , O kobietach , O Bogu , O szczęściu

„„T. Bór-Komorowski w „Armia Podziemna”: Osobiście zdawałem sobie jasno sprawę, że jako dowódca AK trzymam w ręku kartę, może jedną z ostatnich do rozegrania, w grze o Niepodległość Polski”. Dziś wiemy, iż owa karta była ówcześnie nie do wygrania, ale czy tę wiedzę a posteriori mogli mieć decydenci roku 1944?”

Stanisław Salmonowicz (1931) polski historyk

Źródło: Powstanie warszawskie z perspektywy półwiecza, Marian Marek Drozdowski (red.), wyd. Instytut Historii PAN, Warszawa 1995, s. 39.

O grach

„Osoby promujące ideologię historii utrzymują na przykład, że Mieszko I zbudował swoją potęgę na łupieniu słowiańskich plemion i sprzedawaniu jeńców w niewolę. Chrzest przyjąć miał po to, żeby zabezpieczyć zgromadzony majątek i obronić swoje wpływy polityczne. A przecież wiadomo, że Mieszko I uświadomił po prostu sąsiadom, że są Polakami, czyli dumnym narodem w sercu Europy. Chrzest przyjął z kolei, żeby wprowadzić do Watykanu papieża-Polaka, który obali komunizm.”

Maciej Gdula (1977) sociolog

Źródło: Ideologia historii, krytykapolityczna.pl, 25 października 2013 http://www.krytykapolityczna.pl/artykuly/opinie/20131025/gdula-ideologia-historii

Serce

„Jeśli będziesz rządził ludźmi, stosując kary, ludzie będą się bać. Bojąc się, nie będą popełniać występków.”

Qin Shi Huang (-258–-210 p. n. e.) pierwszy chiński cesarz

legistyczna reguła Shang Yanga, którą kierował się Qin Shi Huang w trakcie swoich rządów
Źródło: Simon Sebag Montefiore, Potwory. Historia zbrodni i okrucieństwa, tłum. Jerzy Korpanty, wyd. Świat Książki, Warszawa 2010, ISBN 9788324715480, s. 16.

O ludziach , O książkach , O świecie , O karze

„Polacy zaczęli oglądać rodzime kino i chyba wciąż lubią polskie filmy. Trzeba tylko dobrze opowiedzieć historię. Oprócz tego, że będzie ona ważna musi być sprawnie i mądrze pokazana na ekranie. Zajmijmy się profesjonalnym opowiadaniem fabuły, doceniajmy widzów i tyle. Nie skazujmy ich na ekranową nudę.”

Tomasz Sapryk (1966) aktor polski

Źródło: Wywiad, 2008 http://www.stopklatka.pl/wywiady/wywiad.asp?wi=43970

„Skrajne ugrupowania prawicowe, z którymi mamy dziś do czynienia, to są klasyczne ugrupowania, jeśli nie wprost faszystowskie, to, powiedzmy, faszyzujące. Nawiązujące z nazw i zachowań do faszystowskiej tradycji z lat 30. Faszyzm nie jest fenomenem niemieckim, narodowy socjalizm był tylko jedną z odmian tej ideologii, która rozlała się po całej Europie, wchłaniając wszędzie radykalne nurty nacjonalistyczne. Wszędzie, czyli także w Polsce.”

Ireneusz Krzemiński (1949) polski socjolog

Źródło: rozmowa Cezarego Michalskiego, Narodowcy nie rozliczyli się ze swojej historii, krytykapolityczna.pl, 16 listopada 2013 http://www.krytykapolityczna.pl/artykuly/opinie/20131116/krzeminski-narodowcy-nie-rozliczyli-sie-ze-swojej-historii

O zachowaniu

„Motywy pełnią rolę towaru, który jest wydobywany z ziemi, przetwarzany w większe kompozycje i sprzedawany na targu w kawałkach lub na kilogramy. „Czarny rynek” opowiada o tym, że w pewnym momencie dzieło sztuki odrywa się od twórcy i od historii związanej z nim, staje się towarem reprodukowanym na podkładkach myszy, wycieraczkach.”

Jan Dziaczkowski (1983–2011)

o cyklu kolaży Czarny rynek sztuki (2009).
Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_dziaczkowski_jan

„Nigdy do końca ich nie rozumiałam. Nie mogę rozgryźć ich postępowania. Politycy, przynajmniej z definicji, powinni być dla ludzi, dla dobra całego narodu. Troskę o ludzkość określamy pojęciem humanitaryzmu. Wniosek stąd, że polityk doskonały to człowiek, który zna i rozumie ludzkie cierpienia. O tym marzę. Pozwólcie teraz, że podam pewien przykład, niespotykany w naszej historii. Ten kraj [Somalia] funkcjonuje dzięki pomocy humanitarnej. Myślę, że z czasem zamiast upolitycznienia tej pomocy, nastąpi raczej pełna humanizacja polityki. Powtarzam: to jest moje marzenie.”

Audrey Hepburn (1929–1993) aktorka amerykańska pochodzenia holenderskiego

Źródło: Sean Hepburn Ferrer, Audrey Hepburn. Uosobienie elegancji

O ludziach , O myślach , O cierpieniu , O czasie

„Gdybyśmy w szkole rozmawiali o seksie tak, jak my rozmawiamy, to pary umiały by potem rozmawiać w sypialni. (…) Po wielu latach przestałem się czepiać rodziców o to, że nie zapewniają dzieciom edukacji w sprawach seksualnych. Podstawowy powinni przekazać. Zwłaszcza to, co dotyczy ochrony przed przemocą seksualną. Ale szkoła jest miejscem, gdzie wiedza o seksualności powinna być przekazywana, jak wiedza geografii, matematyce, historii. Żeby seks wyciągnąć ze sfery sensacyjności. Żeby seks stał się sferą naturalną.”

Zbigniew Izdebski (1956) seksuolog polski

Źródło: Żakowski z Izdebskim o seksie Polaków (cz.II), polityka.pl, 20 marca 2012 http://www.polityka.pl/spoleczenstwo/artykuly/1525435,2,zakowski-z-izdebskim-o-seksie-polakow-czii.read

O dzieciach , O szkole , O seksie , O wiedzę

„Kiedy jeżdżę po kraju – a trzeba wam wiedzieć, że nie lubię wysiadywać za ministerialnym biurkiem, bo ciągnie mnie w teren – to nieraz na nie trafiam. Widzi się w maju po wsiach grupy ludzi śpiewających przy polnych kapliczkach. Każę wtedy kierowcy, by zwolnił i nie naciskał klaksonu, aby im nie przeszkodzić. A sam słucham i zachwycam się: ileż piękna w tym śpiewie, jakże wzruszające są te nasze maryjne pieśni…”

Mieczysław Moczar (1913–1986) komunistyczny działacz społeczny i polityczny okresu PRL

rozmowa z Januszem Zabłockim, posłem Znaku.
Źródło: Piotr Osęka, Kto nie z Mieciem, tego zmieciem. Historia Mieczysława Moczara cz. 2, „Ale Historia” http://wyborcza.pl/alehistoria/1,150242,19446329,kto-nie-z-mieciem-tego-zmieciem-historia-mieczyslawa-moczara.html#TRwknd, wyborcza.pl, 11 stycznia 2016.

O ludziach

„Grybauskaitė rozumie, że z dojściem do władzy świadomego prezydenta Białorusi, prawdziwego patrioty Białorusi, Litwa będzie zmuszona robić przegląd wielu historycznych wersji. Mamy z Litwą wspólną historię, wiele podręczników trzeba będzie przepisywać. Dlatego Grybauskaitė jest zainteresowana, by sytuacja pozostała na dzisiejszym poziomie. W tym sensie Łukaszenka jest jej sojusznikiem.”

Dalia Grybauskaitė (1956) polityk i ekonomistka litewska

Kwestie społeczne, Polityka zagraniczna

Sens

„(…) moje życie jest miniaturą historii naszej Ojczyzny i naszego narodu.”

Kim Ir Sen (1912–1994)

Źródło: W wirze stulecia, tom 1, s. 1 http://www.krld.pl/krld/biblio/kimirsen/wwirzestulecia1.pdf

O życiu , O ojczyźnie

„Zapewniamy, że w czasie dwunastoletnich rządów sir Thomasa Smitha kolonia pozostawała w wielkiej nędzy i niedoli z powodu ciężkich i okrutnych praw. (…) W tamtych czasach dzienny przydział żywnościowy na jedną osobę wynosił jedynie osiem uncji [250 g] mąki i połowę półkwarty [ok. ćwierć litra] grochu (…). Żywność była spleśniała, zgniła, pełna pajęczyn i robaków, budziła odrazę ludzi i nie nadawała się dla zwierząt, co zmusiło wielu do ucieczki i szukania pomocy u dzikich wrogów; ludzie ci, gdy schwytano ich ponownie, byli skazywani na śmierć na różne sposoby: przez powieszenie, rozstrzelanie, łamanie kołem. (…) Jednemu z nich za kradzież dwóch lub trzech półkwart owsa przebito szydłem język i przywiązano go łańcuchem do drzewa, aż umarł z głodu.”

Thomas Smith (1558–1625)

petycja, którą wysłało trzydziestu kolonistów z Jamestown do Izby Obywatelskiej Wirginii (1619).
O Thomasie Smisie
Źródło: Howard Zinn, Ludowa historia Stanów Zjednoczonych. Od roku 1492 do dziś, tłum. Andrzej Wojtasik, Wyd. Krytyki Politycznej, Warszawa 2016, s. 55.

O śmierci , O głodzie , O ludziach , O czasie

„Nie łudźmy się – był Wiłkomirski, był Goldhagen, a i po Grossie przyjdą następni. Staną się bohaterami „Wprost”, „Polityki” i „Wyborczej”, wystąpią wieczorem w „Kropce nad i” oraz w „Monitorze Wiadomości”. Wyrosną na intelektualnych herosów, którzy właśnie dokonali wielkiego przełomu. Pan prezydent uderzy się w pierś wspólnie z kolegami z kancelarii, inni też odprawią pokutnicze rytuały. I co z tego, że w pewnym momencie znów ktoś się w tym wszystkim połapie?”

Piotr Gontarczyk (1970) polski historyk

Źródło: Historia czy propaganda, „Życie”, 9 lipca 2001

O życiu

„PPS jest partją opartą na masach, chcemy realizować cele przez uświadamianie mas, jesteśmy w odróżnieniu od komunistów demokratami.
Mówi się o organizowaniu rewolucji, tworzeniu spisków. Jest to sprzeczność. Rewolucja jest jawna, występuje gwałtownie, spisek to konspiracja tych, którzy chcą zdobyć władzę. Nie było powodów, opozycja miała w Sejmie większość i szacunek w społeczeństwie.”

Herman Lieberman (1870–1941) polski prawnik, publicysta, minister

przed sądem okręgowym w Warszawie, 27 października 1931.
Źródło: Na procesie brzeskim, w: Wielkie mowy historii, t. 2, wyd. Polityka Spółdzielnia Pracy, Warszawa 2006.

„Narrator opowiada nam historię w książce, prawda? Ale co jeśli… jeśli narrator kłamie? Może opowiada własną, fałszywą wersję, żeby przeciągnąć cię na swoją stronę? Albo żeby cię przestraszyć? A może jest wariatem!?”

Sara Shepard (1973)

Seria Pretty Little Liars, Bez skazy
Źródło: rozdział 13, s. 124

O prawdzie , O wariatach

„Kobiety mają w pamięci ten jeden orgazm, przy którym podobno natychmiast uświadomiły sobie: jestem w ciąży. To zrozumiałe, ale nieprawdziwe.(…) Moją koleżankę zaskoczyła w górach Kaukazu straszna burza. Uszła z życiem tylko dzięki temu, że napotkała faceta, który miał namiot. Wtedy liczyło się ciepło fizyczne. To jedna z nielicznych historii płodzenia dzieci, które rozumiem, gdy się je opowiada.”

Carl Djerassi (1923–2015) bułgarski, austriacki i amerykański chemik, prozaik, dramatopisarz (1923-2015)

Źródło: rozmowa Kariny Steinberger, Bez bociana, bez Boga, „Süddeutsche Zeitung”, tłum. „Forum”, 1 sierpnia 2011.

O kobietach , O Bogu , O dzieciach

„Mam się za człowieka honoru, bo nim jestem. (…) A na sąd historii sobie bimbam.”

Arturo Pérez-Reverte książka Fechmistrz

Postać: Lucas Rioseco do Agapita Carcelesa
Fechmistrz

„5 maja 1945 roku. Wczoraj dowiedzieliśmy się o kapitulacji Niemców. Wobec tego czekamy: albo wojna z bolszewikami i znów przyjdzie nam bić się o Polskę, albo wojny nie będzie i wtedy rozbiór Polski jest nieuchronny. Ciągle piszą w gazetach, że w Polsce zabijają akowców. Mimo to, albo może właśnie dlatego kiełkuje mi myśl powrotu do Polski, do partyzantki. Jakoś trzeba tę Polskę ratować. A jak nie do walki, to choć do nauki. To Polsce też będzie kiedyś potrzebne.”

Hanna Szczepanowska (1929–2017)

Źródło: Hanna Szczepanowska „Heban” Archiwum Historii Mówionej http://www.1944.pl/archiwum-historii-mowionej/hanna-szczepanowska,607.html 1944.pl

O wojnie , O myślach , O nauce , O czekaniu

„„Kochanek królowej” to film kostiumowy dla ludzi, którzy nie lubią kina historycznego… Kiedy przeczytałem scenariusz, odkryłem, że to może być film niesamowicie emocjonalny. Do tej pory wydawało mi się, że filmy kostiumowe są zimne, sztuczne, pozbawione namiętności. Tymczasem „Kochanka królowej”, mimo historycznego XVIII-wiecznego tła, ogląda się jak zupełnie współczesną historię.”

Mads Mikkelsen (1965) aktor duński

Źródło: Mariola Wiktor, Nie taki zimny drań!, Portalfilmowy.pl, 21 września 2012 http://www.portalfilmowy.pl/wydarzenia,5,10804,4,1,Nie-taki-zimny-dran.html

O ludziach , O kochankach

„Wyzwolono nas 12 kwietnia… Nawiasem mówiąc, po powrocie do Polski dowiedziałam się, że to był dokładnie ten sam dzień, ten sam miesiąc i ten sam rok, kiedy mojego ojca dobito w obozie koncentracyjnym w Oranienburgu. Zawsze uważam, że to była cena za moją wolność. Zważywszy, że mój ojciec był, jest i będzie moim przewodnikiem duchowym i nauczycielem. Jego śmierć jest dla mnie największą i najtragiczniejszą stratą.”

Hanna Szczepanowska (1929–2017)

Źródło: Hanna Szczepanowska „Heban” Archiwum Historii Mówionej http://www.1944.pl/archiwum-historii-mowionej/hanna-szczepanowska,607.html 1944.pl

O śmierci , O wolności , O nauczycielach

„Tak. Wiele źródeł wskazuje, że była to gigantyczna, przemyślana i kontrolowana operacja. W szczegółach oczywiście mogła się wymknąć spod kontroli, bo każda taka akcja ma swoją dynamikę. Ale ostatecznie wszystko się udało. Celem służb było bowiem zachowanie kontroli nad finansami podczas transformacji ustrojowej. Następnie zaś dzięki tym pieniądzom oraz powiązaniom i doświadczeniu przejęcie kontroli nad państwami byłego imperium i nowo powstałą Rosją.”

Paweł Wieczorkiewicz (1948–2009) historyk polski

o transformacji ustrojowej 1989.
Źródło: Piotr Zychowicz, Napiszmy historię Polski od nowa http://niepoprawni.pl/blog/164/rewelacyjny-wywiad-z-sp-prof-pawlem-wieczorkiewiczem-dlaczego-rzeczpospolita-czekala-2-lata, niepoprawni.pl, 27 marca 2009

O pieniądzach , O zachowaniu

„Twój język jest jak ostra brzytwa, sprawco podstępu. Miłujesz bardziej zło niż dobro, bardziej kłamstwo niż mowę sprawiedliwą.”

Roger Mortimer, 1. hrabia Marchii (1287–1330)

fragment psalmu 52. z Księgi Psalmów w Biblii odczytany Mortimerowi przez jego kata (tłum. A. Jankowski, L. Stachowiak).
Źródło: Simon Sebag Montefiore, Potwory. Historia zbrodni i okrucieństwa, op. cit., s. 83.

O kłamstwie , O złu

„O co panu właściwie chodzi? Ta sprawa jest już załatwiona. Ormian już nie ma.”

Mehmet Talaat (1874–1921) turecki polityk

reakcja na pytanie ambasadora Niemiec odnośnie sytuacji Ormian, 1918 r.
Źródło: Simon Sebag Montefiore, Potwory. Historia zbrodni i okrucieństwa, tłum. Jerzy Korpanty, wyd. Świat Książki, Warszawa 2010, ISBN 9788324715480, s. 207.

O książkach , O świecie

„Dnia 30 lipca, godz. 13. W Warszawie słychać huk armat. Niemcy cywilni wyjechali. Jest wojsko i Gestapo. Po paru dniach popłochu, u Niemców spokój. Wojska rosyjskie podobno o dwadzieścia kilometrów.”

Stefan Korboński (1901–1989) polski polityk ruchu ludowego, działacz Polskiego Państwa Podziemnego

depesza Korbońskiego do Londynu, 30 lipca 1944.
Źródło: Zofia Korbońska, Refleksje z powstania 1944. Zofia Korbońska świadek historii, wyd. Fundacja im. Stefana Korbońskiego, Waszyngton – Warszawa 2004, ISBN 8392149203, s. 24.

„Różowe powietrze, tabliczka Katowice,
tu wolniej płynie życie, wśród porażek i zwycięstw,
tu smak węgla i sadzy, wśród słów leży na bicie,
to picie zmienia pryzmat, historia jest jak blizna,
odmienność to charyzma, tak nas tu wychowano.”

Miuosh (1986)

Piąta strona świata
Źródło: utwór Piąta strona świata

O życiu , O piciu

„Świat każe nam nieustannie wybierać pomiędzy byciem sobą a sprzedaniem się.”

Dariusz Szymaniak (1969)

Źródło: Mirosław Baran, Historia z życia malarza Marka Rothko na Czarnej Sali, „Gazeta Wyborcza – Trójmiasto” nr 117, 21 maja 2011 http://cjg.gazeta.pl/CJG_Trojmiasto/1,109143,9634836,Historia_z_zycia_malarza_Marka_Rothko_na_Czarnej_Sali.html

O świecie

„Złożę dwie viktorie – jedną po lewej, drugą po prawej.
Za moje miasto Warszawę.”

Ero (1981)

Źródło: Tworzymy historię grupy JWP

„Sprawa jest trudna, a życie ludzkie krótkie.”

Protagoras (-486–-411 p. n. e.)

odpowiedź na pytanie, czy wierzy w greckich bogów.
Źródło: Jostein Gaarder, Świat Zofii. Cudowna podróż w głąb historii filozofii, Warszawa 1995, tłum. Iwona Zimnicka, s. 78.

O życiu , O Bogu , O świecie

„Jedyny człowiek, pod którym każdy generał służyłby z przyjemnością.”

Bernard Law Montgomery (1887–1976) marszałek brytyjski

o Haroldzie Alexandrze.
Źródło: Nigel Cawthorne, Dowódcy i generałowie. Prawdziwe historie, Grupa Wydawnicza Foksal, Warszawa 2014, s. 182.

O przyjemności

„Przyznaję się do tego, że podłożyłam ogień, dałam pewnej damie truciznę dla zamordowania jej męża, otrułam mojego ojca, kazałam otruć mojego brata, próbowałam otruć moją siostrę…”

Madame de Brinvilliers (1630–1676)

Źródło: Helmut Werner, Tyranki. Najokrutniejsze kobiety w historii, tłum. Monika Gajowa, Wydawnictwo Jeden Świat, Warszawa 2005, ISBN 8389632241, s. 152.

O kobietach , O świecie

„Pierwszą troską człowieka, który chce żyć, jest otoczyć się wysokim murem.”

Maurice Barrès (1862–1923) polityk francuski

Źródło: Jerzy Adamski, Historia literatury francuskiej. Zarys, Wrocław 1989, s. 160.

O literaturze

„Jesteśmy być może świadkami końcowego punktu ideologicznej ewolucji historii.”

Francis Fukuyama (1952)

Źródło: Koniec historii, Warszawa 1992.

„Cesarz nie ustępował, lecz co roku wyruszał do Bułgarii, za każdym razem pustosząc i obracając w perzynę cały kraj… Cesarz kazał wyłupić oczy bułgarskim jeńcom – było ich, jak mówią, około 15000 – po czym polecił, by każdą setkę oślepionych prowadził w drodze powrotnej do domu… jeden jednooki.”

Jan Skylitzes (1040–1101)

o Bazylim II Bułgarobójcy.
Źródło: Simon Sebag Montefiore, Potwory. Historia zbrodni i okrucieństwa, tłum. Jerzy Korpanty, wyd. Świat Książki, Warszawa 2010, ISBN 9788324715480, s. 62.

O książkach , O świecie , O domu

„Śladami resztek komunizmu w Polsce są stare, zgrane melodie, które doskonale znamy z czasów totalitarnych. Pierwsza sprawa to walka z symbolami religijnymi w przestrzeni publicznej, a przede wszystkim z krzyżem. Sierp i młot zawsze widział wroga w krzyżu. Od tego bolszewicy zaczęli. Sponiewierali krzyż, ażeby ośmielić ludzi do sponiewierania wartości chrześcijańskich. Ale to działo się przecież wtedy, gdy było nam najgorzej za reżimu komunistycznego. Dziś też krzyż przeszkadza w wielu miejscach. Za słaba była reakcja Kościoła na historię z krzyżem, która działa się przed Pałacem Prezydenckim w Warszawie. To był moment, w którym jawne się stało, że idee nowej komuny idą do ataku. Oni tutaj absolutnie się odkryli. Wtedy trzeba było to dostrzec i powiedzieć: „Panowie, komuna jeszcze raz? Temu mówimy stanowcze «nie».””

Stanisław Nagy (1921–2013) polski teolog, kardynał

To był ten moment, w którym jawne się stało, że idee nowej komuny idą, nabierają rozpędu. Teraz krzyż nie pasuje już w Sejmie, a niedługo może w szkole czy w sali szpitalnej.
Źródło: Nowa komuna nabiera rozpędu, naszdziennik.pl, 24 marca 2012 http://naszdziennik.pl/index.php?dat=20120324&typ=wi&id=wi03.txt

O ludziach , O walce

„Bo historię polskiego futbolu tworzą działacze, nie piłkarze.”

Zbigniew Boniek (1956) polski piłkarz, trener i działacz sportowy

Źródło: „Gazeta Wyborcza”, 18 kwietnia 2006

„Kuba ma zarezerwowane w historii wielkie przeznaczenie, ale musi je urzeczywistnić.”

Eduardo Chibás (1907–1951)

z ostatniego przemówienia (5 sierpnia 1951).
Źródło: Marcin Gawrycki, Natalia Bloch, Kuba Warszawa, Trio, 2010, s. 133–134.

„Daszeńka, siedź spokojnie, nie ruszaj się. Opowiem ci historię o tym, dlaczego terriery kopią dziury w ziemi. Ludzie utrzymują, że szukają tam myszy. Nie szukają. Terriery nigdy nie widziały myszy. Poza tym, mały urwisie, zaraz byś ją przegonił. A jednak wciąż kopiesz… Wiesz dlaczego? Nie wiesz, prawda?”

Karel Čapek (1890–1938) pisarz czeski

Daszeńka, czyli żywot szczeniaka

O ludziach , O prawdzie

„O nikim nie mam tak złego zdania, jak o księciu Argyll.”

John Churchill, 1. książę Marlborough (1650–1722)

o Johnie Campbellu, 2. księciu Argyll
Źródło: Nigel Cawthorne, Dowódcy i generałowie. Prawdziwe historie, Grupa Wydawnicza Foksal, Warszawa, 2014, s. 92

„Sztuka polska, przebogata w wątki narodowe, jest dziwnie uboga w zakresie treści psychologicznych, egzystencjalnych czy filozoficznych, często nawet estetycznych. Większość jej dylematów rozgrywa się na poziomie Rodziewiczówny, co nikomu nie przeszkadza, na co najnowszych dowodów dostarcza film wg Orzeszkowej „Nad Niemnem”, na który publiczność waliła drzwiami i oknami do tego stopnia, że postanowiono natychmiast zekranizować inną arcybrednię wspomnianej Rodziewiczówny „Między ustami, a brzegiem pucharu”. Na zdrowie! Tę kulawość i niepełność sztuki polskiej odczuwali dwaj, może trzej pisarze okresu międzywojennego – Witkacy, Gombrowicz, Schulz. Niezmiernie pouczająca jednak pod tym względem jest historia Gombrowicza: oto pisarz, który cały wyrósł na drwinie z narodowo-patriotycznej monomanii, czego dowodem są dwie najlepsze jego książki „Ferdydurke” i „Transatlantyk”, pod koniec życia, na emigracji, sam zaczął przeistaczać się w coś w rodzaju wieszcza, co wyczytać można w jego „Dziennikach.””

Krzysztof Teodor Toeplitz (1933–2010) polski dziennikarz

Reszty dokonała legenda i dzisiaj powiedzieć coś złego o Gombrowiczu znaczy tyle prawie, co porwać się na Mickiewicza lub Słowackiego.
Źródło: Artysta-patriota, „Polityka”, 1987.

O zdrowiu , O książkach , O sztuce

„Każdy kamień to inna historia.”

Sidney Polak (1972) polski muzyk

Sidney Polak
Źródło: Chomiczówka

„Mamy w Pakistanie trudną do zniesienia sytuację, którą musimy zmienić. Jest naszym moralnym obowiązkiem podniesienie ludu Pakistanu z bagna nędzy. Był taki czas w historii islamu, kiedy wielki kalif Omar oświadczył, że jeżeli nad brzegami Eufratu choć jeden pies umrze z głodu, on kalif, będzie za to odpowiedzialny przed wszechmocnym Allachem. Tu, w Pakistanie – w największym państwie islamskim – mężczyźni i kobiety umierają z głodu tysiącami. Nasze dzieci śpią na ulicach bez dachu nad głową. Nasze ciężko pracujące masy żyją w przerażających warunkach. To musi ulec zmianie.”

Zulfikar Ali Bhutto (1928–1979) pakistański polityk

przed wyborami do Zgromadzenia Narodowego w grudniu 1970.
Źródło: Barbara Wizimirska, Drogi kariery. Zulfikar Ali Bhutto i jego partnerzy: Indira Gandhi i Mujibur Rahman, op. cit., s. 94.

O kobietach , O mężczyznach , O głodzie , O dzieciach

„Jednomyślność jest wśród ludzi rzadka, demokratycznemu wyrażaniu woli pozostaje więc jako niezbędny instrument tylko delegacja albo decyzja większościowa. Ale i większości mogą być ślepe i niesprawiedliwe. Historia pokazuje to nader wyraźnie. Jeśli jakaś nawet największa większość uciska przez opresyjne ustawy mniejszość – religijną czy rasową – to czy można tu w ogóle mówić o sprawiedliwości, o prawie? Tak więc zasada większości pozostawia wciąż pytanie o etyczne podstawy prawa, o to, czy nie ma czegoś, co nigdy nie może stać się prawem, a więc tego, co zawsze pozostanie bezprawiem.”

Benedykt XVI (1927) papież

Źródło: debata z niemieckim filozofem Jürgenem Habermasem, styczeń 2004

O ludziach , O sprawiedliwości , O decyzjach , Pytanie

„Gdyby człowiek mógł we śnie przejść przez raj i dostałby kwiat na dowód, że jego dusza rzeczywiście tam była, i gdyby, przebudziwszy się, dostrzegł kwiat w swej dłoni – ach, co wtedy?”

Samuel Taylor Coleridge (1772–1834) poeta angielski

Źródło: Jostein Gaarder, Świat Zofii. Cudowna podróż w głąb historii filozofii, Warszawa 1995, tłum. Iwona Zimnicka, s. 373.

O świecie , O duszy , O snach , O Kwiatach

„Grunt to nie mieć czasu na rozpamiętywanie. Zawsze uważałam, że problemy bohaterów osiemnastowiecznych romansów wynikały tylko i wyłącznie z tego, że jako szlachta mieli zbyt dużo wolnego czasu i poświęcali go na bezsensowne rozmyślania. Te historie zawsze kończyły się tragicznie.”

Julia Kamińska (1987) polska aktorka

Brzydula. Pamiętnik

O czasie

„[Moderniści] pisząc historię, starają się wydobyć na światło dzienne wszystko, to, co stanowi – wedle ich zapatrywania – ciemną plamę w dziejach Kościoła, a czynią to pod pretekstem mówienia całej prawdy – z pewnego rodzaju zadowoleniem. Ulegając pewnym z góry postawionym sobie twierdzeniom, niszczą o ile mogą całkiem apriorycznie pobożne tradycje, będące w powszechnym użyciu. Ośmieszają święte relikwie czczone dla ich starożytności. Wreszcie pożera ich żądza sławy: rozumieją też, że nikt o nich nie będzie wiedział, jeżeli będą mówić to, co dotychczas mówiono. Tymczasem przekonani są, że w ten sposób służą Bogu i Kościołowi: w rzeczywistości jednak wyrządzają mu nieobliczalne szkody, nie tylko może tym, co czynią, ile duchem, który ich ożywia oraz poparciem, jakiego doznają zewsząd zawodne ich wysiłki.”

Pius X (1835–1914) patriarcha Wenecji, papież, święty Kościoła katolickiego

Encyklika Pascendi dominici gregis o zasadach modernistów

O Bogu , O rzeczywostości , O wysiłku , O świetle

„Chciałem zdobywać widzów rozmachem, bogactwem i wyrazistością filmowych wizji. Szczególnie fascynowała mnie historia.”

Jerzy Hoffman (1932) polski reżyser filmowy

Źródło: wywiad udzielony Krzysztofowi Demidowiczowi, „Film”, 2000 nr 3

O bogactwie

„Wpływ człowieka na środowisko naturalne jest przynajmniej o rząd wielkości za mały, by zmienić globalny klimat. Jedna erupcja wulkanu Kratakau uwolniła do atmosfery przed kilkunastu laty więcej dwutlenku węgla niż ludzka cywilizacja w ciągu całej swej historii. Zmiany klimatyczne dziś obserwowane są elementem naturalnych i cyklicznych procesów, w wyniku których na polskich ziemiach przed kilkuset laty można było uprawiać winną latorośl, a 200 lat później, na środku skutego lodem przez blisko sześć miesięcy rocznie Bałtyku budowano co roku gospodę obsługującą tranzyt z Polski do Szwecji i z powrotem.”

Robert Tekieli (1961) polski dziennikarz i publicysta

globalne ocieplenie
Źródło: „Gazeta Polska” nr 10, 7 marca 2007

O lecie

„Moja praca zmienia kontekst. Mam nadzieję, że może tworzyć chwilowe zmiany w tym, jak odbiorca postrzega konkretne rzeczy, obiekty, dzieła sztuki, obrazy i historie. Historia zmienia się w czasie, nasze wspomnienia zmieniają się pod wpływem nowych doświadczeń i nasze doświadczenia wpływają na nasze wspomnienia.”

Goshka Macuga (1967)

Źródło: culture.pl http://www.culture.pl/pl/culture/artykuly/os_macuga_goshka

O czasie , Obraz

„To tylko nazwiska! Dopóki żyje mój ojciec, pozostanę Lady Marią, najnieszczęśliwszą kobietą w całym królestwie!”

Maria I Tudor (1516–1558) królowa Anglii

reagując na pytania o swój stosunek do adoratorów.
Źródło: Helmut Werner, Tyranki. Najokrutniejsze kobiety w historii, tłum. Monika Gajowa, Wydawnictwo Jeden Świat, Warszawa 2005, ISBN 8389632241, s. 142.

O kobietach , O świecie

„Zawsze podobała mi się praca reportera. Przejmują mnie ludzkie historie. Dlatego jak robię spektakl o więźniu, to idę do więzienia. Jak o wojnie, to piję wódkę z żołnierzami. Teatr to wehikuł, którym możesz wjechać w różne miejsca, komentować rzeczywistość jak kiedyś Arystofanes. Mam wrażenie, że do Szekspira, Becketta czy Czechowa jeszcze nie dorosłem. Zaczytuję się nimi, ale nie sądzę, bym miał im coś do zaproponowania. To nie jest garnitur szyty na moją miarę.”

Łukasz Witt-Michałowski (1974)

Źródło: Agnieszka Mazuś, Komandos na scenie, „Dziennik Wschodni” (dodatek) nr 78, 24 kwietnia 2011 http://www.e-teatr.pl/pl/artykuly/115810.html

O wojnie , O piciu , O wrażeniach , O rzeczywostości

Cytaty o historii strona 16

Cytaty o historii
strona 16