Cytaty na temat zwyczaj (63 cytatów) | Cytaty sławnych ludzi

„Człowiek dobrze mówi o innych, gdy im nie zazdrości i stąd wziął się zapewne zwyczaj chwalenia nieboszczyków.”

Andrzej Majewski (1966) pisarz i fotografik polski

„Historia ma zwyczaj zmieniać ludzi, którzy myślą, że ją zmieniają.”

Terry Pratchett książka Mort

Mort (1987)

O ludziach , O historii , O myślach , O myśleniu

„Macie zwyczaj nazywania dzikimi bestiami węże, leopardy i lwy; lecz sami jesteście splamieni krwią i w niczym nie ustępujecie ich okrucieństwu. One zabijają jedynie dla zdobywania swojego normalnego pożywienia, lecz wy zabijacie by wykwintniej zastawić stół.”

Plutarch (46–127) pisarz antyczny

Źródło: esej O jedzeniu mięsa

O jedzeniu

„Wspomniany zwyczaj nie jest jedynym powodem przynaglającym ludzi do kradzieży. Jest jeszcze inna przyczyna, która dotyczy wyłącznie waszej wyspy. (…) Niezliczone stada owiec, które pasą się dzisiaj w całej Anglii. Powiadają, że te stworzenia, gdzie indziej tak łagodne i zadowolone ze skromnego pożywienia, zaczynają być teraz u was tak żarłoczne i niesforne, że już nawet ludzi pożerają, pola, domy, miasta pustoszą. Albowiem gdziekolwiek w waszym królestwie owce dają delikatniejszą, a więc i droższą wełnę, tak zaraz spieszą wielmoże i szlachta, a nawet ten i ów opat, człowiek świątobliwy.”

Tomasz Morus książka Utopia

Utopia
Źródło: s. 100.

O ludziach

„Niech licho porwie tego, kto wprowadził zwyczaj składania wizyt.”

Carlo Goldoni (1707–1794) włoski komediopisarz

Źródło: Księga toastów i humoru biesiadnego, wybór i oprac. Leszek Bubel, wyd. „Zamek”, Warszawa 1995, s. 149.

„Zwyczaj jest najlepszą wykładnią praw.”

Justynian I Wielki Kodeks Justyniana

Consuetudo est optima legum interpres. (łac.)
Źródło: Corpus Iuris Civilis

„Wy jesteście tym samym w Polsce, czym nasi towarzysze partyjni są w Związku. Stanowicie trzon. Wszyscy, jak my, znacie się, wzajem sobie ufacie i wzajemnie się podtrzymujecie. Nawet w stosunkach towarzyskich najlepiej czujecie się w swoich legionowych kołach. To śmieszne, ale macie ten sam zwyczaj mówienia, wspominając o jakimś urzędzie lub oddziale wojskowym, że jest w nim ten lub inny legionista, przy czym często nie bywa to najwyższy oficer czy urzędnik.”

Karol Radek (1885–1939) polityk austriacki

o piłsudczykach.
Źródło: Mieczysław Lepecki, Pamiętnik adiutanta marszałka Piłsudskiego, op. cit., s. 172.

„W czasach, gdy byłem chłopcem, nie istniał zwyczaj chodzenia na prywatki. Nie zdarzało się nam ot tak, po prostu pójść do kogoś i kochać się z porządną dziewczyną.”

Juan Perón (1895–1974) polityk argentyński, wojskowy

Źródło: Nigel Cawthorne, Życie erotyczne wielkich dyktatorów, tłum. Zofia Domaniewska, wyd. Puls, ISBN 1859170676, s. 146.

O życiu , Kochać się

„Polska, sąsiadująca z państwem Sowietów, nie może sobie pozwolić na zbytek długotrwałej autosugestii w ocenie tworzącej się o miedzę formacji dziejowej. „Nieustraszonymi oczyma”, jak mówi Żeromski, wpatrzeć się musi w to, co tam wyziera z mgławicy rewolucyjnej. Tymczasem pojęcia nasze opierają się przeważnie na przeżyciach i wrażeniach z lat 1918–1920. Sądzimy o krajobrazie na podstawie zdjęcia migawkowego, dokonanego w czasie szalonej wichury. Tworzymy sobie więc zdanie, że w tym dziwnym kraju drzewa rosną nie pionowo, lecz pałąkowato, nachylone w jedną stronę, a także, że różne przedmioty u nas nieruchome, tam mają zwyczaj bujać w powietrzu.”

Julian Brun (1886–1942) polski dziennikarz i działacz komunistyczny

o podejściu II RP do Rosji sowieckiej.
Źródło: Stefana Żeromskiego tragedia pomyłek, www.nowakrytyka.pl http://www.nowakrytyka.pl/spip.php?article446

O wrażeniach , O czasie

„Wiem o pewnej niebezpiecznej okolicy, której bibliotekarze odrzucają przesądny i próżny zwyczaj poszukiwania sensu w książkach i porównują go do zwyczaju poszukiwania go w snach, czy w chaotycznych liniach ręki…”

Jorge Luis Borges (1899–1986) argentyński pisarz, poeta i eseista

Opowiadania
Źródło: opowiadanie Biblioteka Babel

O książkach , O poszukiwaniu , O snach , Sens

„Albowiem niepewni jesteśmy sądu bożego i słyszeliśmy, że wielu przez pojedynek wbrew sprawiedliwości przegrało swoje sprawy; lecz przez wzgląd na zwyczaj naszego ludu Longobardów nie możemy zakazać tego prawa [to jest stosowania pojedynku jako sądowego dowodu].”

Liutprand (690–744)

Źródło: Edykt Liutpranda (735), cyt. za: Karol Modzelewski, Barbarzyńska Europa, wyd. Iskry, Warszawa 2004, s. 114.

O ludziach , O sprawiedliwości

„Moja wrażliwość skierowana jest na pokazywanie porządnych ludzi w normalnym życiu. Panuje opinia, że porządni ludzie są nieciekawi dla filmu. Wydaje mi się, że to kwestia gustu. Mnie wystarczy jeden jakiś indywidualny rys. Znałem kiedyś bardzo zacnego człowieka, maszynistę kolei wąskotorowej. Zbliżając się do stacji, mijał swój, usytuowany tuż przy torach, domek. Za każdym razem, zima, lato, rzucał na podwórko z jadącego pociągu swoją ciężką, kolejarską teczkę, która padając wzbijała kurz. Może nie chciało mu się jej dźwigać, no i by żona wiedziała, że może już odgrzać obiad. Przez całe życie z przekonaniem kultywował ten wypracowany przez siebie zwyczaj.”

Andrzej Barański (1941) polski reżyser

Źródło: „Kino”, listopad 1998 http://www.parnas.pl/index.php?co=blog&id=12&idb=80

O życiu , O ludziach , O zimie , O lecie

„Intelekt, choć boski i wszelkiego uwielbienia godny, ma zwyczaj gnieździć się w najnędzniejszej powłoce i połykać inne ludzkie cnoty.”

Virginia Woolf (1882–1941) angielska pisarka

Orlando: biografia (1928)

„Człowiek jest tak mocno związany ze sobą, że trudno mu o sobie zapomnieć, można jednak wyrobić w sobie zwyczaj myślenia o innych.”

Stefan Wyszyński (1901–1981) polski duchowny katolicki, prymas

O myślach , O myśleniu

„Czy ten Zenek ma zwyczaj chodzić z nożem?
– Czasami. Bardzo rzadko. Wybijam mu to z głowy. Człowiek się może zdenerwować, a potem komplikacje. Ręka to ręka, a nóż to nóż…”

Zygmunt Zeydler-Zborowski (1911–2000)

bandzior „Gruby” do oficera śledczego.
Źródło: Sekret Julii, Iskry, Warszawa 1980, s. 115.

„(…) mam zwyczaj niezadawania głupich pytań.”

Maciej Kozłowski (1957–2010) polski aktor

Źródło: „Viva!” nr 8, 13 kwietnia 2004

Pytanie

„Konsumpcja na pokaz dóbr najlepszej jakości jest sposobem zdobywania prestiżu przez przedstawiciela klasy próżniaczej. Im staje się bogatszy, tym trudniej mu samodzielnie podołać zadaniu i dać odpowiednie świadectwo swego dobrobytu. Zaczyna więc korzystać z pomocy przyjaciół i współzawodników, którym rozdaje wartościowe podarunki i dla których urządza kosztowne przyjęcia i zabawy. Zwyczaj rozdawania podarunków i urządzania uroczystości miał zapewne inną genezę, jednakże niezwykle wcześnie zaczął służyć owej naiwnej ostentacji i charakter ten zachował do dzisiaj. Jest ona racją istnienia tego obyczaju o bardzo długiej tradycji. Niezwykle kosztowne zabawy, takie jak potlacz lub wielkie przyjęcie, szczególnie dobrze pełnią tę funkcję: rywal staje się jednocześnie środkiem do osiągnięcia nad nim zwycięstwa; gość konsumuje w zastępstwie swego gospodarza, będąc jednocześnie świadkiem konsumowania nadmiaru dóbr, z którym sam gospodarz nie dał sobie rady, a jednocześnie ma okazję stwierdzić znakomite opanowanie przez gospodarza przepisów etykiety.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O zachowaniu , O charakterze , O pomocy

„Zwyczaj może wszystko.”

Michel de Montaigne książka Próby

Próby (1580)
Źródło: III, 8

„Człowiek jest istotą czynną. Jest on, w swoim własnym rozumieniu, źródłem celowej działalności. Każdym czynem stara się osiągnąć jakiś konkretny, obiektywny, pozaosobisty cel. Te cechy powodują, iż w sposób naturalny ceni on i uznaje pracę skuteczną, efektywną, a negatywnie odnosi się do daremnego wysiłku. Wyraźnie odczuwa wartość efektywności i użyteczności, a jednocześnie bezwartościowość nieudolnych wysiłków nie przynoszących korzyści. Taką postawę można nazwać instynktem pracy. W społeczności, w której na skutek okoliczności, bądź tradycji ukształtował się zwyczaj porównywania ludzi między sobą, ów „instynkt pracy” powoduje, iż porównanie to zawiera w sobie element współzawodnictwa. Nasilenie tego elementu zależy w dużym stopniu od temperamentu członków danej grupy. W każdej społeczności, w której rywalizacja jest usankcjonowana zwyczajowo i jawna, sukces jako źródło prestiżu staje się celem samym w sobie. Zyskuje się poważanie, a unika niesławy dając dowody sprawności i efektywności. Na skutek rozpowszechnienia takich postaw instynkt pracy przeradza się we współzawodnictwo w demonstrowaniu siły.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O ludziach , O wysiłku , O sile , O sukcesie

„Sprawiedliwość musi stać się obyczajem, musi wejść w zwyczaj, rzeczywista działalność ludzka musi się stać działaniem rozumnym, państwo musi mieć rozumną organizację, a ta dopiero czyni wolę jednostek wolą rzeczywiście sprawiedliwą.”

Georg Wilhelm Friedrich Hegel (1770–1831) filozof niemiecki

Wykłady z filozofii dziejów
Źródło: t. 2

O sprawiedliwości

„Człowiek jest jak zegarek, który im więcej się naprawia, tym gorzej idzie – to dowiedziona rzecz. Ja mam zwyczaj, gdy mi się psuje zegarek, darowywać przyjacielowi.”

Józef Ignacy Kraszewski (1812–1887) pisarz polski

Postać: hr. Herman Ramułt
Ramułtowie

„Istnieją u nich (Babilończyków) takie zwyczaje. Najmądrzejszy naszym zdaniem jest ten, który, jak słyszę, mają też iliryjscy Enetowie. W każdej wsi raz do roku zwykło dziać się, co następuje: Skoro dziewice dojrzeją do zamążpójścia, wszystkie zbiera się i prowadzi razem na jedno miejsce, a dokoła nich ustawia się tłum mężczyzn. Następnie każe herold jednej po drugiej powstać i kolejno je licytuje, naprzód najurodziwszą ze wszystkich, potem, gdy ona wiele zdobędzie złota i zostanie sprzedana, wywołuje inną, która po tamtej jest najurodziwsza. Tak sprzedaje się je do współżycia małżeńskiego. Ilu więc zamożnych Babilończyków zdolnych jest do żeniaczki, ci wszyscy wzajemnie się prześcigają, aby zakupić najpiękniejszą, zdolni zaś do żeniaczki mężczyźni z ludu, którym nie zależy na piękności, otrzymują pieniądze i brzydsze dziewice. Skoro bowiem herold przelicytuje najurodziwsze z dziewic, wtedy każe powstać najniekształtniejszej albo takiej, co może jest kaleką, i tę wywołuje: „Kto, otrzymawszy najmniej złota, chce się z nią ożenić?”, aż temu ona przypadnie, który gotów jest najmniej wziąć. Te więc pieniądze pochodzą od urodziwych dziewic i w ten sposób dziewczęta brzydkie i kaleki wyposażane są przez piękności. Nikomu nie było wolno wydawać swej córki za tego, kogo chciał, nie mógł też kupujący bez poręczyciela zabrać dziewczyny do domu, lecz musiał postawić ręczących, że chce ją poślubić, i dopiero wtedy mógł ją zabrać; jeżeli jednak nie znosili się nawzajem, prawo żądało zwrotu pieniędzy. Kto chciał, mógł też z innej wsi przybyć i kupić sobie żonę. Był to najpiękniejszy u nich zwyczaj, ale niestety nie utrzymał się aż do dzisiejszych czasów.”

Herodot książka Dzieje

Dzieje
Źródło: I, Klio.

O mężczyznach , O pieniądzach , O ludziach , O domu

„Przypomniałam sobie wszystko, co wiadome mi było o mężach. A więc – rozwieszają na krzesłach marynarki. Mają okropny zwyczaj sprowadzania do domu kolegów na karty. Muszą jeść stale na obiad mięso jak psy.”

Natalia Rolleczek (1919–2019) polska pisarka

Źródło: Kochana rodzinka i ja, Nasza Księgarnia, Warszawa 1985, ISBN 8310086067, s. 20.

O psie , O domu

„My, starsi (…) mamy ten dziwny zwyczaj, że nie dostrzegamy, iż dzieci nasze z biegiem lat stają się dorosłymi ludźmi.”

Małgorzata Linde

We old folks (...) are too much given to thinking children never grow up, that's what. (ang.)
Źródło: Wypowiedzi postaci, L.M. Montgomery, Ania na uniwersytecie, op. cit., s. 16.

O dzieciach

„Problem polega nie na tym, czy w istniejących warunkach, wobec określonych obyczajów i nawyków indywidualnych, rzeczony wydatek zapewnia spokój ducha indywidualnemu konsumentowi, lecz na tym, czy niezależnie od przemijających gustów, zwyczajów i konwencjonalnych kryteriów przyzwoitości poprawia on warunki życia i zapewnia większa z niego satysfakcję. Zwyczajowy wydatek należy zaklasyfikować jako marnotrawstwo tylko wówczas, jeśli jest on podyktowany rywalizacja majątkową – to znaczy wówczas, gdy można stwierdzić, że zwyczaj wydawana pieniędzy na ten ceł nie ugruntowałby się i nie stałby się obowiązujący, gdyby nie obowiązywała rywalizacji o prestiż majątkowy lub sukces ekonomiczny.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O problemach , O sukcesie

„Pamiętaj, nie warto się starzeć. Z każdym rokiem coraz bardziej doceniam zwyczaj wikingów, którzy starców strącali ze skały.”

Camilla Läckberg książka Księżniczka z lodu

Postać: Nelly Lorentz
Księżniczka z lodu

„Do Wigilii siadamy w gronie rodzinnym. Natomiast mamy od wielu lat, zwyczaj jeszcze z naszego mieszkania na Powiślu, przeniesiony tutaj, że w drugi dzień świąt, albo czasami pierwsza sobota po świętach, zapraszaliśmy na kolędowanie.”

Anna Komorowska (1953) filolog klasyczna, małżonka prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Bronisława Komorowskiego

Źródło: „Żeby te święta były czasem dla nas dobrym, żeby nas wzbogaciły”, prezydent.pl, 20 grudnia 2014 http://www.prezydent.pl/pierwsza-dama/wypowiedzi-pierwszej-damy/wywiady/art,62,zeby-te-swieta-byly-czasem-dla-nas-dobrym-zeby-nas-wzbogacily.html

O czasie

„Wszyscy nasi wrogowie żywią się ciemnotą ludu i dużo płacą, żeby wojna plemion trwała bez końca. (…) Mamy sto plemion i musimy zbudować z nich jeden naród. Ile to potrwa? Nikt nie wie. Musimy oduczyć ludzi nienawiści. Musimy wprowadzić zwyczaj podawania ręki.
To jest kraj nieszczęśliwy, tak jak są nieszczęśliwi ludzie, którym życie nie chce się ułożyć. Przez ostatnie dwieście lat Portugalczycy ciągle organizowali zbrojne ekspedycje, żeby podbić całą Angolę. Nie było pokoju. Piętnaście lat prowadziliśmy wojnę partyzancką. Żaden kraj Afryki nie miał takiej długiej wojny. Żaden nie był tak zniszczony.”

Ryszard Kapuściński książka Jeszcze dzień życia

opowieść comandante Ndozi.
Jeszcze dzień życia

O życiu , O wojnie , O ludziach , O pokoju

„Od czasów Homera zwyczaj splata pojęcia dobra i bogactwa. Jest to idea moralna, która wywodzi się wprost z egzystencji ciemiężycieli. (…) Chrześcijaństwo zanegowało tę tezę, ale szczególna premia teologiczna za dobrowolne ubóstwo świadczy o tym, jak głęboko powszechna świadomość uformowana jest moralnością posiadania.”

Theodor Adorno książka Minima Moralia

Minima Moralia, Refleksje z poharatanego życia

O bogactwie

„Życie domowe większości klas społecznych jest stosunkowo skromne w porównaniu z wielkim splendorem publicznej części życia, która odbywa się na oczach obserwatorów. Wtórną konsekwencją tego zjawiska jest zwyczaj ukrywania życia prywatnego przed oczami widzów. Ludzie utrzymują w tajemnicy przed sąsiadami tę część swej prywatnej konsumpcji, która może się odbywać w odosobnieniu, nie przynosząc ujmy. Stąd troska, aby postronni nie mogli obserwować życia domowego, rozpowszechniona w większości społeczeństw gospodarczo rozwiniętych i stąd, jako cecha wtórna, zwyczaj przestrzegania prywatności i rezerwa w stosunkach z ludźmi, charakteryzujące kodeks postępowania wyższych klas w każdym społeczeństwie. Niska stopa urodzeń wśród klas społecznych, na które nakaz prestiżowego wydawania pieniędzy wywiera największy nacisk, da się również wyprowadzić z nakazów marnotrawstwa na pokaz wyznaczającego poziom życiowy. Pociągająca za sobą znaczny wzrost kosztów konsumpcja na pokaz, która wymaga przyzwoitego utrzymania, działa w tym przypadku jako poważna przeszkoda. Jest to prawdopodobnie najbardziej efektywny z motywów prowadzących do kontroli urodzeń zalecanej przez Malthusa.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O życiu , O ludziach

„Zwyczaj jest wielkim przewodnikiem życia ludzkiego.”

David Hume (1711–1776) brytyjski filozof, pisarz i historyk

„Edward Plantagenet (nazywany tak ponieważ hołdował andegaweńskiej tradycji noszenia ozdób w kształcie gałązek janowca, planta genista) był człowiekiem surowym i miłującym wojnę. Wrócił z zagranicznych wypraw wojennych, aby się koronować. Z racji nienawiści do Szkotów jeszcze za życia zyskał przydomek Pogromcy Szkotów. Gromił też Walijczyków. Łamał obietnice, o ile było to korzystne z punktu widzenia polityki. Obdzierał ze skóry, wieszał i ćwiartował zarówno szkockich, jak walijskich przywódców, ku przestrodze wszystkich tych, którzy mieliby ochotę się zbuntować. Wypędził z Anglii Żydów i wymordował siedem tysięcy ludzi w Derwick po bitwie w tej miejscowości. Mimo to, kiedy umierał w 1307 roku zostawiał po sobie Anglię lepiej rządzoną, niż kiedy obejmował tron. Wprowadził też zwyczaj nadawania następcom tronu tytułu księcia Walii.”

Edward I Długonogi (1239–1307) król Anglii

Autorzy: Nigel Blundell, Susan Blackhall, Upadek domu Windsorów, Wydawnictwo Prolog, Warszawa 1993, ISBN 83-85763-058, tłum. Grażyna Jagielska, s. 34.

O ludziach

„Ułożenie stopy w takim bucie jest nienaturalne, długotrwałe ich noszenie powoduje deformację stóp, a to, że kobiety wciąż są do tego zmuszane, jest po prostu skandalem. Często bywa tak, że wysokie obcasy sprawiają większą przyjemność postronnemu obserwatorowi (czytaj: mężczyźnie), niż osobie (czyt. kobiecie), która je nosi. Zwyczaj noszenia wysokich obcasów jest formą przemocy wobec kobiecego ciała porównywalną do zniekształcania kobiecych stóp w kulturze chińskiej. Patriarchat ubiera kobiety w szpilki, żeby wydawało im się, że są wywyższone, ale jednocześnie, żeby nie podskakiwały”

Kinga Dunin (1954) polska publicystka, socjolog kultury, krytyk literacki

co w wysokich obcasach jest zadaniem niezwykle trudnym
Źródło: „Wysokie Obcasy”

O kobietach , O przyjemności , O butach , O czytaniu

„Z największą przyjemnością stanę przed sądem, dlatego, że ktoś musi powiedzieć prawdę. Ja mam zwyczaj mówić prawdę – jeżeli ktoś jest idiotą, to go nazwę idiotą. Powiem to z całym szacunkiem, np. „wielce szanowny poseł jest idiotą”, ale tej prawdy nie będę ukrywał przed społeczeństwem.”

Janusz Korwin-Mikke (1942) polski polityk

Źródło: PAP, 11 lipca 2005

O przyjemności

„Jest u nas taki zwyczaj, że gdy rodzi się chłopiec, powinien jak najszybciej wziąć do ręki skrzypce i od małego grać. Natomiast gdy rodzi się dziewczynka, powinna natychmiast uczyć się gotować. Ja miałam to szczęście, że urodziłam się jako pierwsze dziecko, więc rodzice wychowywali mnie jak chłopca. To ja wzięłam do ręki „skrzypce.””

Věra Bílá (1954–2019)

Źródło: Wojciech Wysocki, Vera Bila: „Waga tradycji”, nuta.pl http://archive.is/o7cYR

O szczęściu , O dzieciach , O rodzicach , O gotowaniu

„We współczesnych dyskusjach przyjął się idiotyczny zwyczaj twierdzenia, że takie to a takie poglądy są do przyjęcia w jednej epoce, a nie do przyjęcia w innej. Tłumaczy się nam, że pewne dogmaty są wiarygodne w XII wieku, a nie są wiarygodne w wieku XX. (…) To, w co człowiek może wierzyć, zależy od wyznawanej przez niego filozofii, a nie od godziny czy epoki. Jeśli człowiek wierzy w niezmienne prawa natury, to nie może wierzyć w żaden cud, kiedykolwiek miałby się on zdarzyć, jeśli zaś wierzy w to, że prawo jest przejawem woli, może dać wiarę każdemu cudowi.”

Gilbert Keith Chesterton (1874–1936) pisarz angielski

Źródło: Ortodoksja. Romanca o wierze, Biblioteka Frondy, Gdańsk-Warszawa, s. 81.

O wierze , O naturze , O wieku

„Jest w moim Kraju zwyczaj, że w dzień wigilijny,
Przy wejściu pierwszej gwiazdy wieczornej na niebie,
Ludzie gniazda wspólnego łamią chleb biblijny,
Najtkliwsze przekazując uczucia w tym chlebie.”

Cyprian Kamil Norwid (1821–1883) polski poeta, dramatopisarz, prozaik, artysta plastyk

O ludziach , O emocjach

„Tacy sportowcy, jak myśliwi i wędkarze np. mają zwyczaj przypisywania sobie miłości do przyrody, potrzeby wypoczynku na świeżym powietrzu i szukają tym podobnych uzasadnień dla ulubionego sposobu spędzania czasu. Motywy te niewątpliwie rzeczywiście działają i decydują częściowo o atrakcyjności stylu życia sportowca, ale w żadnym wypadku nie są głównymi pobudkami. Potrzebę obcowania z naturą można by chyba znacznie lepiej zaspokoić nie pozbawiając życia stworzeń, stanowiących jeden z głównych składników tej, tak ukochanej przez sportowca, przyrody. Najbardziej bowiem widocznym rezultatem działalności naszego sportowca jest sianie w przyrodzie spustoszenia poprzez zabijanie wszystkich możliwych do pokonania żywych stworzeń.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O naturze , O czasie

„Dawniej mieliśmy zwyczaj kanonizowania naszych bohaterów – obecnie ich trywializujemy.”

Oscar Wilde (1854–1900) angielski poeta, prozaik i dramatopisarz

Formerly we used to canonize our heroes. The modern method is to vulgarize them. (ang.)
The Critic as Artist (1891)
Źródło: s. 342 http://books.google.pl/books?id=RqnxvCU8YzQC&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false

„Oprócz wyważania otwartych drzwi istnieje też zwyczaj trzaskania zamkniętymi.”

Wiesław Brudziński (1920–1996)

„Święcenia kapłańskie otrzymałem w 1976 r. w Gnieźnie z rąk kard. Prymasa Stefana Wyszyńskiego. Ksiądz Prymas był dla mnie wzorem kapłańskiej posługi. Jako kleryk dwukrotnie służyłem Księdzu Prymasowi do Mszy św. Miał taki zwyczaj, że zapraszał kleryków do swego domu w Gnieźnie, bo chciał ich bliżej poznać. Po Eucharystii zapraszał na śniadanie, na którym byli zwykle różni dostojnicy Kościoła czy osoby życia publicznego. Pamiętam, jak kiedyś po Mszy św., do której służyłem, Ksiądz Prymas przyszedł, aby wyjaśnić i przeprosić, że nie będzie mógł zaprosić mnie na śniadanie, bo jest abp Luigi Poggi i będą omawiane ważne sprawy Kościoła na Wschodzie. Bardzo mnie poruszyła ta niezwykła postawa Prymasa wobec kleryka, któremu wyjaśnia okoliczności i proponuje śniadanie z innymi osobami.”

Tomasz Peta (1951)

Źródło: Krystyna Czuba, Kapłani w Kazachstanie http://www.niedziela.pl/artykul/89499/nd/Kaplani-w-Kazachstanie, niedziela.pl, 2009

O domu

„Po Hitlerze i po Stalinie, po tym całym strasznym XX wieku, mamy zwyczaj mówić i myśleć etnicznie. To jest ich (zwłaszcza Hitlera) zwycięstwo intelektualne i bardzo utrudnia zrozumienie przeszłości. (…) To, że Polacy brali udział w zabijaniu Żydów, dla mnie jednak nie było niespodzianką, bo nie rozumuję etnicznie, więc nie zakładam, że dany naród jest albo może być niewinny ze swej natury. Jedwabne stanowi stosunkowo małą część samego Holocaustu. Ma mniejsze znaczenie dla rozumienia Zagłady, niż się to być może polskiemu inteligentowi wydaje.”

Timothy Snyder (1969) amerykański historyk

Źródło: wywiad Adama Leszczyńskiego, Mord bez granic, „Gazeta Wyborcza”, 21–22 maja 2011.

O myślach , O zrozumieniu , O naturze , O wieku

„Mam taki zwyczaj, że zawsze na boisko muszę wejść prawą nogą, jeśli to mi się nie uda, to po prostu zawracam i próbuję do skutku.”

Bruno Mossa Rezende (1986) siatkarz brazylijski

Źródło: volley24.pl http://www.volley24.pl/index.php/Mam-z-Toba-do-pogadania/Mam-z-Toba-do-pogadania-Bruno-Rezende

„Ostatecznie tak umocniliśmy przekonanie o bezwartościowości wszystkich niekosztownych przedmiotów, że nie mamy żadnych wątpliwości przy formułowaniu maksymy: „tani, więc obrzydliwy”. Tak dokładnie zwyczaj dezaprobowania tego, co tanie a aprobowania tego, co kosztowne, przeniknął nasz sposób myślenia, że instynktownie wymagamy pewnego przynajmniej stopnia zbędnej kosztowności w całej naszej konsumpcji, nawet jeśli chodzi o dobra konsumowane w całkowitym odosobnieniu i bez żadnego zamiaru popisywania się.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O myślach , O myśleniu

„Jak wiadomo, przy wyborze artykułów użytkowych kupujący kierują się bardziej wykończeniem i wykonaniem towaru niż jakimiś oznakami jego praktycznej użyteczności. Towary, by można je było sprzedać, muszą „zawierać w sobie” pokaźną ilość pracy włożonej w nadanie im oznak przyzwoitej kosztowności, która uzupełnia ich zgodną z przeznaczeniem wartość użytkową. Ten zwyczaj uznawania widocznej kosztowności za kryterium użytecz-ności dobra wpływa na podniesienie kosztów produkcji artykułów konsumpcyjnych. Uczula on nas na taniość i uzbraja przeciw niej utożsamiając jakość z kosztem. Konsument w sposób naturalny dąży do nabywania potrzebnych mu artykułów po jak najniższej cenie, jednakże zwyczajowo rozpowszechniony wymóg widocznej kosztowności, jako legitymacji i części składowej użyteczności towaru, skłania go do odrzucania jako marnych gatunkowo artykułów nie charakteryzujących się dość wysokim stopniem marnotrawstwa na pokaz.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

„Zwyczaj szukania w artykułach konsumpcyjnych oznak zbędnej kosztowności i wymóg, by wszystkie dobra posiadały pewien stopień pośredniej użyteczności, stanowiącej podstawę zawistnych porównań, prowadzi do zmiany kryteriów oceny użyteczności dóbr. Element prestiżowy i element bezpośredniej użyteczności nie odbiegają od siebie w ocenie konsumenta, lecz tworzą łączne pojęcie użyteczności dóbr. Żadne dobro nie będzie zgodne z tym kryterium jedynie dlatego, że posiada praktyczną, techniczną użyteczność. Dla uzupełnienia swych walorów i zdobycia pełnego uznania konsumenta musi wykazać się również elementem prestiżowym. Dzięki temu producenci dóbr konsumpcyjnych starają się, by ich artykuły odpowiadały wymaganiom dyktowanym względami prestiżowymi. Robią to z tym większym zapałem i lepszym skutkiem, że sami znajdują się w zasięgu tych samych wzorców wartości i przykry byłby dla nich widok artykułów, którym brakuje właściwego «przyzwoitego» wykończenia. Doszło więc do tego, że dzisiaj w żadnej dziedzinie nikt nie wytwarza i nie sprzedaje artykułów, które by w większym lub mniejszym stopniu nie zawierały elementu prestiżowego.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

„Podczas gdy ludzie początkowo odnosili się z dezaprobatą do oszczędnego sposobu życia, ponieważ świadczył on o braku możliwości wydawania wiele, a więc oznaczał niepowodzenie materialne, to obecnie popadli w zwyczaj dezaprobowania przedmiotów tanich jako już z natury nieeleganckich i bezwartościowych.”

Thorstein Veblen (1857–1929) ekonomista i socjolog amerykański

Teoria klasy próżniaczej (1899)

O ludziach , O naturze , Niepowodzenie

„Weźmy pod uwagę jeden tylko składnik wychowania religijnego, jakim jest odwaga wyrażania swych przekonań religijnych i gotowość publicznego ich wyznawania. Ilu to ludzi ulega jeszcze pod tym względem fałszywemu wstydowi, gdy trzeba dać przed innymi dowód swej pobożności, choćby np. zrobić znak krzyża świętego przed lub po posiłku. Przywykli tylko do modlitwy prywatnej, czują się oni skrępowani wobec publicznych przejawów czci Bożej i gdy idą na nabożeństwo do kościoła, wolą się gdzieś schować w jakimś kąciku, gdzie by ich nikt nie widział. Jakże inaczej rozwijałoby się ich życie religijne, gdyby od młodości byli zaprawieni do czynnego udziału w społecznym kulcie publicznym Kościoła, gdyby mieli zwyczaj co niedzielę i święto być na mszy świętej i głośno razem z innymi modlić się i śpiewać. „Chwała na wysokości Bogu” by ich zaprawiało do jawnego oddawania czci Bogu, „Wierzę w jednego Boga” do odważnego wyznawania swojej wiary. Nie cofnęliby się przed nim w chwilach próby i nie naraziliby się a to, aby i ich wyparł się kiedyś Chrystus przed Ojcem, który jest w niebiesiech, za to, że oni wstydzili się wyznawać Go jawnie przed ludźmi”

Jacek Woroniecki (1878–1949) teolog polski, dominikanin

por. Mt 10, 32n
Pełnia modlitwy
Źródło: s. 118

O życiu , O Bogu , O ludziach , O wierze

„Współczesne zachodnie kodeksy karne usunęły próbę popełnienia samobójstwa z listy zbrodni. Wyjątek stanowi prawo angielskie. Wielka Brytania miała szczęście uwolnić się od jakobinów oraz ich „praw człowieka”, które były jedną z tajemnic ich stopnia cywilizacji i zachowuje średniowieczny zwyczaj sądzenia niedoszłego samobójcy, oskarżając go o „zdradę siebie samego.””

Vittorio Messori książka Czarne karty Kościoła

W sumie więc chodzi o tchórzostwo.
Czarne karty Kościoła
Źródło: s. 256, 257.

O szczęściu , O tajemnicy , O zdradzie , O samobójstwie

„Jej filozofia wyraża się w jej słynnym zdaniu: „Nie interesuje mnie, jak poruszają się moi tancerze, mnie interesuje to, co ich porusza”. Miała zupełnie wyjątkowy system pracy, docierania do tego, co poruszało jej tancerzy. Zadawała im różne pytania. I to nie kilka, ale setki, tysiące pytań! Zakazywała jednak tancerzom odpowiadać słowami. Mogli odpowiadać tylko ruchami i gestami, językiem ciała. Wymagała, by te odpowiedzi były jak najbardziej szczere i osobiste. To wymagało od nich ogromnej odwagi. Trzeba było chcieć i umieć ujawnić najgłębszą cząstkę samego siebie. A Pina miała zwyczaj powtarzać to samo pytanie następnego dnia i oczekiwała jeszcze dokładniejszej i bardziej szczegółowej odpowiedzi.”

Wim Wenders (1945) niemiecki reżyser, scenarzysta, producent

o Pinie Bausch.

O tańcu , Pytanie

„(…) przy ograniczonej bowiem liczbie godzin niesposób jest wszystkie księgi natchnione przejść tą ścisłą metodą egzegetyczną, a jednak one wszystkie zawierają słowo Boże i wszystkie muszą być znane. To też zaraz od pierwszych dni pobytu w seminarjum trzeba czytaniu Pisma św. poświęcić codzień chwilkę czasu i zwyczaj ten zachować aż do śmierci.”

Jacek Woroniecki (1878–1949) teolog polski, dominikanin

Królewskie kapłaństwo
Źródło: s. 81

O śmierci , O Bogu , O zachowaniu , O czasie

„Staram się opiekować bliskimi, muszę być mocna, jestem przecież najstarsza. Nie wszyscy założyli rodziny – część braci i sióstr wciąż mieszka razem. Mamie bardzo zależało na tym, żebyśmy utrzymywali kontakty, dlatego wprowadziła zwyczaj wspólnych niedzielnych obiadów. Co prawda z powodu koncertów ja rzadko na nich bywałam, ale mieszkająca w Paryżu siostra przez wiele lat jeździła do Awinionu w każdą niedzielę.”

Mireille Mathieu (1946) francuska piosenkarka

Źródło: Joanna Orzechowska, Słowik z Awinionu (wywiad z Mireille Mathieu), „Twój Styl” nr 9 (314), wrzesień 2016, s. 112.

O prawdzie , O siostrze

„Na znak, że miłość będzie zawsze gorąca, wymienia się obrączki. Zwyczaj ten ma głęboki sens. Miłość ulega zmianie, przedmiot pozostaje niezmienny.”

Sakutarō Hagiwara (1886–1942) japoński poeta, eseista i teoretyk literatury

O miłości , Sens

„Trudność „robienia interesów”, komunistami na tym właśnie polega, że mają on wstrętny zwyczaj łgać prosto w oczy.”

Władimir Bukowski (1942–2019) rosyjski dysydent, pisarz, obrońca praw człowieka

słowa skierowane do Margaret Thatcher
Źródło: Moskiewski proces

„Lenistwo to nic więcej jak zwyczaj odpoczywania, zanim się zmęczysz.”

Jules Renard (1864–1910)

„Bo też gdyby owa konsumpcja przywilejów, owo wielkie żarcie odbywało się jakoś po cichu, dyskretnie -wziął, schował i nic nie widać, poucztował, przedtem zasłaniając firankami okna, pobudował się, lecz głęboko w lesie, żeby innych nie drażnić. Ale gdzie tam! Tutaj zwyczaj nakazuje, żeby olśnić i oszołomić, żeby wyłożyć wszystko jak na wystawie, zapalić wszystkie światła, oślepić, rzucić na kolana, przytłoczyć, zmiażdżyć! Po cóż w ogóle mieć? Żeby tylko milczkiem, na boku, gdzieś tam, coś tam, podobno mówią, ktoś mówił, ktoś słyszał, ale gdzie, co? Nie! Tak mieć, to nie mieć wcale! Naprawdę mieć, to trąbić, że się ma, zwoływać, żeby oglądali, niech patrzą i podziwiają, niech im oczy wychodzą na wierzch! I rzeczywiście, na oczach milczącego i coraz bardziej wrogiego tłumu nowa klasa daje pokaz irańskiego dolce vita, które nie zna umiaru w swoim rozpasaniu, zachłanności i cynizmie. Sprowokuje ona pożar, w którego płomieniach zginie wraz ze swoim stworzycielem i protektorem.”

Ryszard Kapuściński książka Szachinszach

Shah of Shahs

„Najniebezpieczniejszą, choć całkiem oddzielną sprawą, przed którą chciał mnie przestrzec najbardziej, a która posłała w opary szaleństwa całe kompanie młodych biedaczyn, było czytanie książek. Ten niedobry zwyczaj nasila się ostatnimi czasy, stąd więc niewypowiedziana wdzięczność ojca, że nie wykazałem do tej pory takich tendencji. Szpitale psychiatryczne są przepełnione ludźmi, którzy czytają zbyt dużo. Kiedyś byli - tak jak my - silni fizycznie, otwarci, zadowoleni i zrównoważeni. Potem zaczęli czytać. Najczęściej przez przypadek. Jakieś przeziębienie, wymagające kilku dni leżenia w łóżku. Ładna okładka wzbudzająca ciekawość. I nagle rodzi się zły nawyk. Pierwsza książka prowadzi do następnej. I następnej, i jeszcze jednej, ogniwa w łańcuchu, który wiedzie prosto w dół, w wieczny mrok choroby psychicznej. Po prostu nie można przestać. To gorsze niż narkotyk.”

Mikael Niemi książka Popular Music from Vittula

Popular Music from Vittula

O szaleństwie , O chorobach , O książkach , O wdzięczności

„No i generalnie to spoko, nie, wóda - fajnie, przecież to taki staropolski, kurde, zwyczaj żeby się ładnie napić, a zioło to przecież jest takie fajne i jest zdrowotne i leczą tym różne choroby, spoko, nie? No i, generalnie, obudziłem się parę lat później z depresją, zdiagnozowaną, ze stanami lękowymi które mi po prostu uniemożliwiły funkcjonowanie normalnie w życiu.”

Hans (raper) (1981) polski raper

Narkotyki
Źródło: oficjalny kanał zespołu 52 na YouTube

O chorobach

„To nie jest zgodne ani z polską, ani z chrześcijańską tradycją. To święto jest makabryczne i angażowanie w to dzieci nie jest dobre. Dziwię się nauczycielom, którzy chcą to organizować. To jest chore, że dzieciom organizuje się Halloween. Na siłę się nas zmusza, byśmy ten zwyczaj obchodzili. Idiotyczne. Ten zwyczaj kojarzy się z horrorem. Nie można tak narażać dzieci, zwłaszcza najmłodszych.”

Dariusz Piontkowski (1964) polski polityk

Źródło: Magdalena Raducha, Dariusz Piontkowski za Annę Zalewską. Kim jest nowy minister edukacji narodowej? https://wiadomosci.wp.pl/dariusz-piontkowski-za-anne-zalewska-kim-jest-nowy-minister-edukacji-narodowej-6388258034497153a, wp.pl, 4 czerwca 2019.

O dzieciach , O sile , O nauczycielach

„W Śrīmad Bhagavad-gīcie Pan oznajmia, że pojawia się w każdym milenium, by na nowo wytyczyć ścieżkę religii. Religię ustanawia Najwyższy Pan, tak jak prawo ustanawiają władze państwowe. Nikt nie może wymyślić sobie ścieżki religijnej, jak to weszło w zwyczaj wśród pewnych ambitnych osób. Prawdziwą religią jest uznanie Pana za najwyższy autorytet oraz, co za tym idzie, służenie Mu ze spontanicznej miłości. Żywe istoty nie mogą uniknąć służby, gdyż do tego zostały stworzone. Ich jedyną powinnością jest służyć Bogu, gdyż Pan jest wielki, a one są Mu podległe. Niestety, na skutek błędnego zrozumienia żywe istoty wiedzione pragnieniem materialnym zostają sługami zmysłów. Owo sprzeczne z prawem Boga pragnienie zwie się ignorancją (avidyā). To ono skłania żywą istotę do układania planów mających zapewnić jej przyjemność ześrodkowaną wokół wypaczonego życia seksualnego. W ten sposób wplątuje się ona w cykl narodzin i śmierci i pod kierunkiem Najwyższego Pana wędruje z ciała do ciała, z planety na planetę. Dopóki nie wydostanie się poza granice niewiedzy, nie uniknie trojakich niedoli życia materialnego. Tak stanowi prawo natury. Na szczęście Pan - okazujący cierpiącym istotom więcej miłosierdzia, niż mogłyby oczekiwać - pojawia się wśród nich i odnawia zasady służby oddania, na którą składa się słuchanie, intonowanie, pamiętanie, czczenie, modlenie się, współpraca z Nim i podporządkowanie się Mu. Już każdy z tych elementów służby oddania z osobna, cóż dopiero mówić o wszystkich razem wziętych, pomoże duszy uwarunkowanej wydostać się z pęt niewiedzy. Tym sposobem uwalnia się ona od wszelkich cierpień, których przysparza sobie zwiedziona przez energię zewnętrzną. Najwyższy Pan okazuje żywym istotom tę szczególną łaskę, kiedy zstępuje jako Śrī Caitanya Mahāprabhu.”

Bhaktiwedanta Swami Prabhupada (1896–1977) duchowny hinduski

Nauki Królowej Kuntī
Źródło: Ibidem., s. 137-138.

O współpracy , O narodzinach , O zrozumieniu , O naturze

„Straszny, jak lawina szerzący się zwyczaj odurzania się, narkotyzowania się zniszczył już niejeden naród, zniszczył tak dalece, iż one się już podnieść nie mogą.”

Augustyn Wróblewski (1866–1913) Polski filozof i chemik

Anarchista z rozpaczy. Wybór pism
Źródło: s. 373

„Zawsze będę mówić o tym, że kiedy tuż przed Powstaniem poszłam pożegnać się z matką, ta nawet nie drgnęła. Wyciągnęła tylko rękę do pocałowania, bo wtedy taki był zwyczaj, tak jakbym szła do szkoły. Kiedy po latach zapytałam ją, co wtedy czuła, kiedy jej 15-letnia córka szła na wojnę, odpowiedziała, że czuła dumę. I to jest ważne.”

Hanna Szczepanowska (1929–2017)

o powstaniu warszawskim.
Źródło: Hanna Szczepanowska: Dla nas to nie autorytet http://www.se.pl/wiadomosci/opinie/hanna-szczepanowska-dla-nas-to-nie-autorytet_271881.html se.pl, 3 sierpnia 2012.

O matce , O pożegnaniu , O córce

„A że najczęściej prości ludzie, a najbardziej kupcy, ci którzy nie szukają nauk u właściwego źródła, mają zwyczaj naśladować ojca, takimi śladami idą synowie, jakimi kupcami byli ojcowie. Ale biorąc ich stale za wzór, albo im nie dorównują, albo jeśli któryś ich doścignie, nie przewyższy ich. W ten sposób świat, nieustannie pogrążając się, wpadłby do rynsztoka. (…) Lecz zacni i najbardziej godni pochwały synowie muszą się starać nie tylko naśladować ojców, ale także przewyższyć ich i wyprzedzić w jakiejś cnocie.”

Benedykt Cotruglio książka Księga o sztuce handlu

Księga o sztuce handlu
Źródło: Księga III, Wstęp, s. 116

O ludziach , O świecie , O nauce